12
1 PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, PRODUKT SPOŁECZNY Dział rolnictwo przemysł wydobywczy przemysł przetwórczy budownictwo usługi . 1-5 Przepływy międzygałęzio we produkcja finalna produkcja globalna rolnictwo 35 2 20 11 2 70 100 170 przemysł wydobywczy 8 2 35 2 3 50 80 130 przemysł przetwórczy 50 45 220 130 35 480 420 900 budownictwo 10 15 38 2 15 80 120 200 usługi 10 5 70 15 20 120 280 400 Nakłady 113 69 383 160 75 800 - - Wartość dodana 57 61 517 40 325 - 1.000 - Produkcja globalna 170 130 900 200 400 - - 1.800 GOSPODARKA Xi produkcja globalna xi produkcja finalna prod. globalna przepływy międzygałęziowe prod. finalna Xi 1 2 3 n xi X1 = x11 + x12 + x13 + … + x1n + x1 X2 = x21 + x22 + x23 + … + x2n + x2 Xn = xn1 + xn2 + xn3 + … + xnn + xn i n j ij i x x X 1 (i = 1, 2, 3, …, n) postać ogólna dla każdej gałęzi xij – jaka część produktu gałęzi i-tej jest przekazywana do gałęzi j-tej TABLICA PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH LEONTIEWA DEFINICJE Produkcja globalna - wartość całej produkcji wytworzonej w danej gospodarce na ogół w ciągu roku. Zużycie pośrednie (wartość przeniesiona, przepływ międzygałęziowy) wartość nabytych przez przedsiębiorstwa od kontrahentów materiałów, surowców i półproduktów, które w kolejnych procesach produkcji stanowią nakład (materiałowy). DEFINICJE Wartość dodana suma nowopowstałych wartości w procesie produkcji Wartość dodana brutto wartość dodana powiększona o wartość amortyzacji (zużycia środków trwałych). Produkcja finalna wartość produktów, które są technicznie ukończone i nie podlegają dalszej obróbce technicznej (wszystkie dobra konsumpcyjne). PRODUKCJA FINALNA Produkcja finalna = Produkcja globalna zużycie pośrednie

Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

1

PRODUKT KRAJOWY BRUTTO,

DOCHÓD NARODOWY,

PRODUKT SPOŁECZNY

Dział

roln

ictw

o

prz

em

ysł

wy

do

by

wczy

prz

em

ysł

prz

etw

órc

zy

bu

do

wn

ictw

o

usłu

gi

.

1

-5

Przep

ływ

y

mię

dzy

ga

łęzio

we

pro

du

kcja

fin

aln

a

pro

du

kcja

glo

baln

a

rolnictwo 35 2 20 11 2 70 100 170

przemysł

wydobywczy

8 2 35 2 3 50 80 130

przemysł

przetwórczy

50 45 220 130 35 480 420 900

budownictwo 10 15 38 2 15 80 120 200

usługi 10 5 70 15 20 120 280 400

Nakłady 113 69 383 160 75 800 - -

Wartość dodana 57 61 517 40 325 - 1.000 -

Produkcja globalna 170 130 900 200 400 - - 1.800

GOSPODARKA

Xi – produkcja globalna xi – produkcja finalna

prod. globalna przepływy międzygałęziowe prod. finalna

Xi 1 2 3 … n xi

X1 = x11 + x12 + x13 + … + x1n + x1

X2 = x21 + x22 + x23 + … + x2n + x2

Xn = xn1 + xn2 + xn3 + … + xnn + xn

i

n

j

iji xxX 1

(i = 1, 2, 3, …, n) postać ogólna dla każdej gałęzi

xij – jaka część produktu gałęzi i-tej jest przekazywana do gałęzi j-tej

TABLICA PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH

LEONTIEWA DEFINICJE

Produkcja globalna - wartość całej produkcji

wytworzonej w danej gospodarce na ogół w ciągu

roku.

Zużycie pośrednie (wartość przeniesiona,

przepływ międzygałęziowy) – wartość nabytych

przez przedsiębiorstwa od kontrahentów

materiałów, surowców i półproduktów, które w

kolejnych procesach produkcji stanowią nakład

(materiałowy).

DEFINICJE

Wartość dodana – suma nowopowstałych

wartości w procesie produkcji

Wartość dodana brutto – wartość dodana

powiększona o wartość amortyzacji (zużycia

środków trwałych).

Produkcja finalna – wartość produktów, które są

technicznie ukończone i nie podlegają dalszej

obróbce technicznej (wszystkie dobra

konsumpcyjne).

PRODUKCJA FINALNA

Produkcja finalna = Produkcja

globalna – zużycie pośrednie

Page 2: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

2

WARTOŚĆ DODANA = PRODUKCJA

FINALNA

DLA CAŁEJ GOSPODARKI: PRODUKT KRAJOWY BRUTTO

PKB = wartość produkcji finalnej wytworzonej w danym roku z czynników produkcji na terenie danego kraju bez względu na to, kto jest właścicielem zasobów (suma wydatków poniesionych na zakup produktów finalnych)

obejmuje tylko produkcję rejestrowaną statystycznie i przechodzącą przez rynek (pominięte zostają np. produkty i usługi wykonane we własnym zakresie i na własne potrzeby w gospodarstwie domowym, jak również efekty działalności gospodarczej tzw. szarej strefy)

PRODUKT NARODOWY BRUTTO

PNB = dochód narodowy brutto

PNB = miara dochodów otrzymanych przez

obywateli danego kraju powiększonych o dochody

netto z tyt. własności zasobów za granicą.

1) PKB = PNB dochody netto = 0

2) PKB > PNB dochody netto <0

3) PKB < PNB dochody netto >0

DOCHÓD NARODOWY

NETTO produkt narodowy netto wytworzony w

gospodarce,

ilość pieniędzy, jaką dysponuje gospodarka na

dobra i usługi, po odłożeniu odpowiedniej ilości

pieniędzy na sfinansowanie amortyzacji

i utrzymanie istniejącego zasobu kapitału na

dotychczasowym poziomie.

SPOSOBY LICZENIA PKB

PKB to suma wartości dodanej.

W gospodarce wartość dóbr finalnych jest równa

sumie wartości dodanej.

Koszty rzeczowe są wynikiem zużywania dóbr

pośrednich kolejnych rzędów.

Gdy schodzimy „w głąb”, w końcu okazuje się, że

wytworzenie dóbr pośrednich kolejnego rzędu nie

powoduje powstania kosztów rzeczowych.

WARTOŚĆ DOBRA FINALNEGO (chleb)

Wartość dodana Koszty rzeczowe (mąka)

Wartość dodana Koszty rzeczowe (zboże)

Koszty rzeczowe = 0

Wartość dodana

Page 3: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

3

SPOSOBY LICZENIA PKB

PKB to suma wynagrodzeń czynników produkcji.

W gospodarce wartość dóbr finalnych jest równa sumie dochodów właścicieli czynników produkcji.

Gdy schodzimy „w głąb” procesów produkcji dóbr, których wartość wlicza się do PKB, w końcu okazuje się, że wytworzenie dóbr pośrednich kolejnego rzędu nie powoduje powstania kosztów rzeczowych.

WARTOŚĆ DOBRA FINALNEGO (chleb)

Płaca Koszty rzeczowe (mąka)

Płaca Koszty rzeczowe (zboże)

Koszty rzeczowe = 0

Płaca

Zysk

Zysk

Zysk

SPOSOBY LICZENIA PKB

suma wydatków na dobra finalne (PKB = wartość wytworzonych dóbr finalnych).

W celu obliczenia w ten sposób PKB, należy dodać do siebie:

wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję (C),

wydatki inwestycyjne przedsiębiorstw (I),

wydatki państwa na zakup dóbr i usług (G),

wydatki netto zagranicy (X – M).

PKB = Y = C + I + G + X – M

Nie sprzedana część produkcji tworzy przyrost zapasów (Z). Zmianę zapasów można włączyć do szeroko rozumianych inwestycji lub wyodrębnić jako dodatkową pozycję (Z) w równaniu PKB, które przyjęłoby wówczas następującą postać:

PKB = Y = C + I + DZ + G + X – M

SPOSOBY LICZENIA PKB

wartość dóbr finalnych = suma wartości

dodanej = suma dochodów właścicieli

czynników produkcji = PKB

PKB PKN DN CW

PRZEDSIĘBIO RSTWA

O DL

PAŃ STWO

DDL

GOSPO DARSTWA

DO MO WE

-Am-Tp

-Tb

Bt

N z

Tb

O SZCZĘDN O SCI LUDN O SCI

KO N SUMPCJA

WYDATKI RZĄDO WE

IN WESTYCJE

TWORZENIE I PODZIAŁ PKB STRUKTURA POWSTAWANIA PRODUKTU

(DOCHODU NARODOWEGO)

PNB – Am = PNN - produkt narodowy netto

Amortyzacja - zużycia środków trwałych

PNN - Tp = DNCW

Tp = podatki pośrednie (VAT i akcyza)

DNCW = dochód narodowy w cenach czynników

wytwórczych

Page 4: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

4

DNCW = suma z dochodów właścicieli zasobów

w kraju z tyt. usług świadczonych przez te zasoby

DNCW = Wp + R + Z + Dw

Wp = wynagrodzenie z pracy

R = renty dzierżawne i czynsze

Z = zyski z kapitału

Dw = dochód z samozatrudnienia

STRUKTURA POWSTAWANIA PRODUKTU

(DOCHODU NARODOWEGO)

DNCW = Wp + R + Z + Dw = PNN - Tp

DNCW - Nz - Tbc + Bt = ODL

ODL = osobiste dochody ludności

Nz = nierozdzielone zyski przedsiębiorstw

Tbc = podatki dochodowe płacone przez korporacje

Bt = transfery budżetowe (bezpośrednie)

STRUKTURA POWSTAWANIA PRODUKTU

(DOCHODU NARODOWEGO)

ODL – Tb = DDL

DDL = dochody dyspozycyjne ludności

Tb = podatek od osób fiz.

DDL = K + Ol

K = konsumpcja bieżąca

Ol = oszczędności ludności

STRUKTURA POWSTAWANIA PRODUKTU

(DOCHODU NARODOWEGO)

K+G+I=PKB

STRUKTURA POWSTAWANIA PRODUKTU

(DOCHODU NARODOWEGO)

RODZAJ E PKB

PKB potencjalny – PKB wytworzony przy wykorzystaniu

wszystkich zasobów

PKB nominalny oblicza się według bieżącej wartości

pieniądza tj. w cenach rynkowych

PKB realny oblicza się według realnej wartości pieniądza,

a więc uwzględniając inflację. Mierzy się go w cenach

stałych z roku bazowego

Przeliczenie polega na podzieleniu PKB nominalnego

przez indeks cen (deflator).

W zestawieniach statystycznych PKB realny najczęściej

przedstawiany jest w cenach stałych z wybranego roku

bazowego.

WADY PKB

nieuwzględnianie produkcji nierejestrowanej w gospodarce (tzw. "szarej strefy" oraz produkcji gospodarstw domowych na własne potrzeby - np. praca gospodyń domowych),

nierejestrowanie tzw. efektów zewnętrznych produkcji (np. skutki zanieczyszczenia środowiska),

nieujmowanie wartości czasu wolnego,

nieujmowanie skutków różnic cen w poszczególnych krajach (problem dotyczy szczególnie porównań międzynarodowych),

nieuwzględnianie zróżnicowania dochodów w społeczeństwie (możliwe duże dysproporcje w podziale dochodu narodowego),

nieuwzględnianie liczebności społeczeństwa (czynnik ten może być uwzględniony poprzez zastosowanie wskaźnika "PKB per capita", czyli wielkości PKB przypadającej na jedną osobę).

Page 5: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

5

MIERNIK DOBROBYTU

EKONOMICZNEGO (MED)

Etap I:

Podział PNB na : wydatki konsumpcyjne,

wydatki inwestycyjne,

wydatki instrumentalne

Etap II:

(+) Korzyści z majątku, czasu wolnego, dodatnich efektów zewnętrznych

(-) Nieuniknione straty, wydatki instrumentalne

= PNN+(czas wolny + produkcja nie rejestrowana + infrastruktura publiczna + prywatne dobra trwałego użytku) - (zanieczyszczenie środowiska + obrona narodowa + dojazdy do pracy)

MIERNIK KRAJOWEGO DOBROBYTU

NETTO (NNW)

Produkt Narodowy Brutto

(+) konsumpcja rządowa,

(+) konsumpcja prywatna sensu stricte

(+) usługi kapitału dóbr konsumpcyjnych

(+) wartość czasu wolnego

(+) efekty działalności w gospodarstwach domowych

(-) nakłady na ochronę środowiska

(-) Straty z tytułu zanieczyszczenia środowiska

(-) straty z tytułu urbanizacji

MIERNIK EKONOMICZNYCH

ASPEKTÓW DOBROBYTU EAW

Indywidualna konsumpcja

(+) wartość budynków publicznych

(+) Wartość konsumpcyjnych dóbr trwałego użytku

(+) wartość pracy w gospodarstwie domowym

(+) wartość czasu wolnego

(+) wydatki na służbę zdrowia

(+) wydatki edukacyjne

(-) wydatki ochronne

(-) koszty zanieczyszczenia środowiska

(-) ubytek zasobów naturalnych

HUMAN DEVELOPMENT

INDEX HDI - stworzony w 1990 r. przez ONZ

Obejmuje:

liczbę dorosłej ludności umiejącej czytać i pisać

liczbę lat nauki

średnią długość życia

poziom dochodów

opiera się na skali 0-1.

państwa bardzo wysoko rozwinięte - pierwsze 42,

państwa wysoko rozwinięte - miejsca 43-85,

państwa średnio rozwinięte - miejsca 86-127,

państwa słabo rozwinięte - miejsca 128-169

HUMAN DEVELOPMENT

INDEX INNE MIERNIKI

Poziom życia - stan zaspokojenia potrzeb materialnych

(zaspokajanych przy użyciu dóbr)

Jakość życia to różnica między poziomem aspiracji a

postrzeganą rzeczywistością

Niedawno opublikowany został ranking "zadowolenia z

życia", w którym zwyciężyli Kostarykańczycy

Page 6: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

6

WSKAŹNIK JAKOŚCI ŻYCIA

Sytuacja materialna - PKB na 1 osobę w USD, przy zachowaniu

parytetu siły nabywczej.

Zdrowie - oczekiwana długość życia

Stabilność polityczna i bezpieczeństwo - ocena stabilności politycznej i

bezpieczeństwa.

Życie rodzinne - wskaźnik rozwodów (na 1000 mieszkańców),

Życie wspólnotowe - zmienna ta otrzymuje wartość 1, jeśli kraj ma

wysoki wskaźnik uczęszczania do kościoła albo członkostwa w

związkach zawodowych; w przeciwnym razie zero.

Klimat i geografia - szerokość geograficzna, dla rozróżnienia między

klimatami gorącym i zimnym.

Bezpieczeństwo zatrudnienia - stopa bezrobocia, w procentach.

Wolność polityczna - przeciętne wskaźniki wolności politycznych i praw

obywatelskich. Skala od 1 (całkowicie wolny) do 7 (bez wolności).

Równość płci

MODEL ZAGREGOWANEGO

POPYTU I ZAGREGOWANEJ

PODAŻY

Neoklasycyzm a keynesizm

ZAŁOŻENIA

Dochód narodowy (Y) jest równy

produktowi krajowemu brutto (PKB).

Y = K + I + G

Badamy zależność pomiędzy przeciętnym

poziomem cen rynkowych a dochodem

narodowym.

SaPa

realny dochód narodowy

prz

ec

iętn

y p

ozio

m c

en

OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU

STRONA POPYTOWA

(ZAGREGOWANY POPYT Pa):

obniżka przeciętnego poziomu cen rynkowych powoduje wzrost siły nabywczej pieniądza oraz spadek stopy procentowej;

wzrost siły nabywczej pieniądza stwarza możliwość zakupienia większej ilości dóbr i usług;

spadek stopy procentowej zachęca przedsiębiorców do zwiększenia inwestycji a gospodarstwa do zwiększenia konsumpcji.

Wniosek – spadek przeciętnego poziomu cen powoduje wzrost realnego dochodu

narodowego

STRONA PODAŻOWA

(ZAGREGOWANA PODAŻ Sa)

wzrost przeciętnego poziomu cen powoduje

zwiększenie produkcji.

Wniosek – wzrost przeciętnego poziomu

cen powoduje wzrost realnego dochodu

narodowego

Page 7: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

7

TEORIA OGÓLNEJ RÓWNOWAGI

GOSPODARKI

Jakie czynniki (podażowe czy popytowe)

decydują o poziomie dochodu narodowego?

Czy równowaga możliwa jest tylko w punkcie

pełnego wykorzystania wszystkich czynników

produkcji?

KLASYCZNA TEORIA

RÓWNOWAGI

PRAWO RYNKÓW J. B.

SAYA koszty produkcji ponoszone przez producentów są

jednocześnie wynagrodzeniem za czynniki produkcji

(płaca, zysk, renta), a tym samym są przeznaczone na

konsumpcję.

wzrost produkcji (podaży) stwarza dla siebie taki sam

wzrost popytu ponieważ wartość produkcji tworzy

dochody, które w całości są wydatkowane na zakup

wytworzonych dóbr;

ZAGREGOWANY POPYT = ZAGREGOWANA

PODAŻ

WNIOSKI

oszczędności gromadzone przez podmioty są niczym

innym jak odroczoną konsumpcją;

niemożliwa ogólna nadprodukcja;

niemożliwa niedostateczna produkcja;

pełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych;

brak przymusowego bezrobocia

Z uwagi na elastyczność realnej stopy procentowej i

realnej płacy nie jest możliwe trwałe odchylenie

od stanu równowagi globalnej w warunkach

doskonałej konkurencji

TEORIA REALNEJ STOPY

PROCENTOWEJ Realna stopa procentowa – stopa procentowa

obowiązująca w bankach komercyjnych, skorygowana zmianami cen (nominalna stopa procentowa minus inflacja).

Spadek realnej stopy procentowej

Inwestycje

zwiększenie popytu na kredyt,

zwiększenie popytu na dobra inwestycyjne,

Oszczędności

zmniejszenie oszczędności,

zwiększenie konsumpcji.

STOPA RÓWNOWAGI

I = Os

Page 8: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

8

STOPA RÓWNOWAGI

OsI

oszczędności, inwestycje

rea

lna

sto

pa

pro

ce

nto

wa

Zmiana stopy procentowej koryguje niedostosowanie inwestycji i oszczędności.

Wniosek:

OSZCZĘDNOŚCI AUTOMATYCZNIE PRZEKSZTAŁCAJĄ SIĘ W INWESTYCJE;

oszczędzanie jest zjawiskiem pozytywnym, sprzyja wzrostowi produkcji.

STOPA RÓWNOWAGI

TEORIA RYNKU PRACY

liczba pracowników

pła

ca r

ealn

a

Bezrobocie przymusowe – sytuacja w której

pracownik nie jest w stanie znaleźć pracy za

aprobowaną płacę

Również na rynku pracy działa mechanizm

korygujący

TEORIA RYNKU PRACY

ZAŁOŻENIA

Os = I

Popyt na pracę = podaż pracy przy poziomie

równości płacy realnej z produkcyjnością

krańcową i pełnym zatrudnieniem

POPYT 0

POPYT1

↑G,↓t

PODAŻ

E

E*

Og

óln

y p

ozio

m c

en

PKB

RÓWNOWAGA GLOBALNA

Ymax

Page 9: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

9

WNIOSEK

dochód narodowy jest wytwarzany w granicach

pełnego wykorzystania istniejących zdolności

produkcyjnych;

krzywa podaży jest pionowa i nie zależy od

przeciętnego poziomu cen rynkowych

Ceny mogą zmieniać się pod wpływem zmian

podaży pieniądza ale zawsze pociąga to za sobą

identyczną zmianę płac nominalnych.

Płace realne nie ulegają zatem zmianie.

Popyt realny nie ulega zmianie

Realny dochód narodowy nie ulega zmianie

WNIOSEK

Mechanizm elastycznych cen i płac oraz stopy procentowej w warunkach doskonałej konkurencji utrzyma realny dochód narodowy na nie zmienionym poziomie w granicach pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych.

Nie istnieją nadmierne oszczędności ani nadmierne inwestycje.

Gospodarka jest w stanie wchłonąć każdy rozmiar oszczędności ponieważ możliwości inwestycyjne są nieograniczone.

Zmiana podaży pieniądza nie wpływa na wielkości realne (poziom produkcji i dochód narodowy).

Pieniądz w gospodarce jest neutralny.

WNIOSEK

KEYNESOWSKA

TEORIA RÓWNOWAGI

John Maynard Keynes

1883-1946

John Maynard Keynes

od 1909 roku wykładowca ekonomii na Uniwersytecie w Cambridge,

w latach 1911-1945 redaktor Economic Journal, od 1921 roku prezes

wielkiego towarzystwa ubezpieczeniowego; prowadził też własne

przedsiębiorstwo finansowe.

W uporządkowany sposób przedstawił popytową teorię dochodu narodowego

(tzw. teoria Keynesa).

Był doradcą rządu brytyjskiego w czasie I Wojny Światowej. Uczestniczył w

konferencji wersalskiej jako doradca Lloyda George’a. Wywołał znaczne

poruszenie opuszczając konferencję w proteście przeciw nałożeniu reparacji

wojennych na Niemcy.

Jeden z twórców Międzynarodowego Funduszu Walutowego i

Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju.

Główne prace: A Treatise on Money (t. 1 The Pure Theory of Money, 1930; t. 2

The Applied Theory of Money, 1930); Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

pieniądza (1936, wydanie polskie 1956).

Prawo Saya jest niesłuszne – mechanizm napędzający

działalność gospodarczą nie jest związany z

wytwarzaniem i otrzymywaniem dochodu ale z jego

wydawaniem (to co jeden wyda, drugi zarobi).

W gospodarce nie ma doskonałej konkurencji – ceny i

płace są w wysokim stopniu sztywne.

Krzywa podaży jest odwróconą literą L.

Jeżeli spada globalny popyt, spada również produkcja

(realny dochód narodowy) a ceny pozostają stałe.

TEZY KEYNESA

Page 10: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

10

POPYT0

POPYT1

↑G,↓t

PODAŻ

LUKA RECESYJNA

E E*

P

PKB

RÓWNOWAGA OGÓLNA

Tylko spadek cen poszczególnych dóbr zwiększa ich popyt; spadek cen wszystkich dóbr nie zwiększa popytu.

Możliwa jest równowaga przy bardzo różnym stopniu wykorzystania czynników produkcji (w szczególności przy różnym bezrobociu).

Jeżeli efektywny popyt konsumpcyjny i inwestycyjny będzie wzrastał w wystarczającym stopniu, będzie wzrastał dochód narodowy i będzie zmniejszało się bezrobocie. Dopiero gdy gospodarka osiągnie stan pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych, dalsze zwiększanie popytu będzie powodowało wzrost cen, a nie dochodu realnego.

TEZY KEYNESA

Mechanizm rynkowy jest niedoskonały –

samoczynnie nie jest w stanie zapewnić ani

pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych

ani pełnego zatrudnienia.

Konieczne jest wspieranie tego mechanizmu

przez zwiększenie konsumpcji i inwestycji oraz

wydatków rządowych.

TEZY KEYNESA

Oszczędności są stałym procesem, który zmienia

się powoli w czasie, pod wpływem

poważniejszych zmian w wysokości

otrzymywanych dochodów.

Inwestycje charakteryzują się bardzo dużą

zmiennością, gdyż narażone są na: zmiany

oczekiwań przedsiębiorców, zmiany popytu,

zmiany cen, zmiany stopy procentowej.

Nie ma automatyzmu w przekształcaniu się

oszczędności w inwestycje.

TEZY KEYNESA

CO DECYDUJE O WYDATKACH

KONSUMPCYJNYCH I

INWESTYCYJNYCH?

PKB = K+ I + G

PKB = DDL + Am + Nz + T – Bt

K+ I + G = DDL + Am + Nz + T – Bt

G + Bt = T

K+ I = DDL + Am + Nz

DDL = OL + K

K+ I = OL + K + Am + Nz

Os = OL+ Am + Nz

K + I = Os + K

I = Os

ROZBIEŻNOŚCI MIĘDZY

OSZCZĘDNOŚCIAMI A INWESTYCJAMI

EX ANTE

Os > I mechanizm depresyjny

wzrost oszczędności zmniejszenie konsumpcji spadek sprzedaży, wzrost zapasów zniechęcenie przedsiębiorców do dalszego inwestowania, zmniejszenie produkcji, spadek zatrudniania, spadek dochodów zmniejszenie inwestycji RECESJA

Os < I spirala ekspansji

spadek oszczędności wzrost konsumpcji wzrost produkcji, wzrost inwestycji OŻYWIENIA ...............

EX POST

I = Os

Page 11: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

11

Skoro oszczędności są nadwyżką dochodów nad

konsumpcją a inwestycje nadwyżką bieżącej

produkcji, która nie została skonsumowana.

Inwestycje przez zmianę poziomu dochodu

narodowego uruchamiają proces

dostosowawczy oszczędności

OSZCZĘDNOŚCI A INWESTYCJE MNOŻNIK INWESTYCYJNY

wzrost inwestycji wzrost popytu na dobra kapitałowe wzrost produkcji wzrost zatrudnienia wzrost dochodów wzrost konsumpcji (i oszczędności) wzrost produkcji wzrost zatrudnienia wzrost dochodów

MNOŻNIK INWESTYCYJNY

Y = mi I

wskaźnik, który pokazuje o ile przyrośnie dochód narodowy jeśli inwestycje w gospodarce przyrosną o jedną jednostkę

MNOŻNIK INWESTYCYJNY

Krańcowa skłonność do oszczędzania

KSO = O/Y

jest to relacja która pokazuje o ile przyrosną oszczędności jeżeli dochód przyrośnie o jedną jednostkę,

Krańcowa skłonność do konsumpcji

KSK = K/Y

jest to relacja która pokazuje o ile przyrośnie konsumpcja jeżeli dochód przyrośnie o jedną jednostkę

Y = O + K /Y

Y/Y = O/Y + K/Y

1 = O/Y + K/Y

KSO + KSK = 1

MNOŻNIK INWESTYCYJNY

∆I = 100 000

KSK = 0,8

KSO = 0,2

∆Y = ?

100 000 (a1)

80 000 (a2) 20 000

64 000 (a3) 16 000

51 200 (a4) 12 800

itd...

∆Y = 100000+80000+64000+51200+ … = ? = a1+ a2+ a3+ … +an

a1=?a2

an=?a1

a1= 100 000 = ∆I

q = 0,8 = KSK

Σ = ∆Y

∆Y = 1/(1-KSK) * ∆I

Y = mi I

mi = 1/(1-KSK)

KSO + KSK = 1

KSO = 1 - KSK

mi = 1/KSO

MNOŻNIK INWESTYCYJNY

Page 12: Wprowadzenie do ekonomi i gospodarki - UJstudent.law.uj.edu.pl/~kpg/images/stories/ekonomiawyklad/w10.pdf · parytetu siły nabywczej. ... Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i

12

Wielkość mi jest rosnącą funkcją krańcowej skłonności do konsumpcji i malejącą funkcją krańcowej skłonności do oszczędzania.

MNOŻNIK INWESTYCYJNY