1

Szkoła Policji w Katowicach

Współdziałanie Policji z wybranymi podmiotami odpowiedzialnymi

za bezpieczeństwo i porządek publiczny

Opracowanie: nadkom. Jacek Wróbel

mł. asp. Arkadiusz Chechelski

Zakład SłuŜby Prewencyjnej

Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach 2010

SZK

OŁA POL ICJI

2

Wszelkie prawa zastrzeŜone – Szkoła Policji w Katowicach 2010

KsiąŜki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezaleŜnie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy.

Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach

3

Spis treści

Wstęp 5

1. Podstawy prawne współpracy Policji z wybranymi podmiotami 8

2. Współdziałanie Policji ze straŜami gminnymi (miejskimi) 9

3. Współdziałanie Policji ze StraŜą Graniczną 13

4. Współdziałanie Policji z Państwową StraŜą PoŜarną 16

5. Współdziałanie Policji ze StraŜą Ochrony Kolei 18

6. Współdziałanie Policji ze StraŜą Leśną 19

7. Współdziałanie Policji z agencjami ochrony osób i mienia 24

Literatura 29

4

5

Wstęp

Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego jest jednym z podstawowych

zadań Policji1. Zadanie to w mniejszym lub większym zakresie realizują równieŜ inne

instytucje w zakresie swoich kompetencji na podstawie właściwych regulacji

prawnych. Skuteczność podejmowanych działań niejednokrotnie zaleŜy od współpracy

pomiędzy zainteresowanymi stronami. Przedmiotem niniejszego opracowania jest

przedstawienie wybranego fragmentu współpracy oraz ustalenie relacji, jakie łączą

Policję z innymi organami i instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo

i porządek publiczny.

Zadania w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego

wymagają złoŜonych nakładów i stosowania coraz nowocześniejszych środków

przeciwdziałania powstającym zagroŜeniom, aby w maksymalnym stopniu chronić

interesy państwa i obywateli. Dlatego jeden organ państwowy nie moŜe sprostać

wszystkim obowiązkom z tego zakresu, co rodzi potrzebę powierzenia części z nich

innym podmiotom. Taki stan rzeczy rodzi potrzebę współdziałania, połączenia sił

wszystkich odpowiedzialnych podmiotów, celem uzyskania większego potencjału, ale

równieŜ łączenie róŜnych kompetencji i moŜliwości osób oraz środków działania im

tylko dostępnych.

Współdziałanie definiowane jest jako wspólne działanie co najmniej dwóch

autonomicznych podmiotów. Istotą współdziałania jest dąŜenie do efektywnego

zrealizowania celów, do których podmioty te zostały powołane, ale wspólnym

wysiłkiem. Współdziałanie powinno charakteryzować się następującymi cechami:

- wspólny cel uczestników,

- autonomiczność uczestników – brak stosunku podległości,

- dobrowolne uzgodnienie zadań do realizacji,

- realizacja własnych zadań przez podmioty współdziałające, z których część

polega na udzielaniu wzajemnej pomocy dla osiągnięcia celu głównego2.

Pojęcie współdziałania na trwałe teŜ weszło do języka prawnego. W niektórych

aktach prawnych, charakteryzując podejmowanie wspólnych działań przez Policję

1 Art. 1 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tj., Dz. U. Nr 43 z 2007 r., poz. 277,

z późn. zm.). 2 W. Lidwa, Współdziałanie w walce lądowej, Toruń 2000, s. 90.

6

i inne słuŜby, autorzy posługują się jednak pojęciem współpracy3. Słowo współpraca,

uŜyte w tekście aktu prawnego, oznacza zobowiązanie organów do ściślejszego,

wspólnego działania aniŜeli współdziałanie, które oparte jest w zasadzie na

dobrowolności. JeŜeli więc jakieś podmioty współpracują ze sobą, to na pewno moŜna

teŜ mówić o ich współdziałaniu.

E. Ura zaliczając współdziałanie do działań niewładczych w administracji,

stwierdza, Ŝe formą działania administracji państwowej, wyrosłą z konieczności jej

rozszerzonych działań, jest działalność społeczno-organizatorska, mieszcząca w sobie

wielokierunkową działalność społeczno-polityczną realizowaną przez organy

państwowe i organizacje społeczne4.

Przyjmując współdziałanie jako jedną z niewładczych form działania

administracji moŜna wskazać, iŜ podstawą prawną podejmowania działań moŜe być

nawet ogólna norma kompetencyjna. Jednak skłanialibyśmy się raczej ku twierdzeniu,

Ŝe najlepszą formą prawną (niewładczą) jest zawieranie porozumień

administracyjnych5.

Porozumienia wynikają najczęściej z potrzeb współdziałania podmiotów, które

wykonują określony zakres zadań kompetencyjnie zbliŜonych. Porozumienie

administracyjne jest instytucją prawa administracyjnego, ale ma charakter zbliŜony do

umowy cywilnoprawnej. Porozumienie administracyjne jest aktem regulującym

stosunki tylko między dwoma organami administracji i nie wywołuje bezpośrednich

skutków w sferze zewnętrznej. Porozumieniem mogą być objęte tylko i wyłącznie

zadania leŜące w granicach kompetencji organu administracji rządowej, który jest jego

stroną. Podstawą zawierania takich aktów prawnych są odpowiednie przepisy

kompetencyjne, przewidujące moŜliwość, a czasem wręcz wskazujące na obowiązek

współdziałania organów6. MoŜna więc stwierdzić, Ŝe porozumienie administracyjne

przyczynia się do rozwoju współpracy organów państwa, zwłaszcza w tych sferach,

gdzie działania samodzielne nie przynosiłyby zadowalających efektów. Nigdy jednak

nie moŜe zmieniać ani teŜ uchylać ustawowo określonej odpowiedzialności.

Oczywiście sama deklaracja współdziałania, nawet przy najlepszej woli stron

3 Zob. ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2005 r. Nr 145, poz. 1221 z późn.

zm.). 4 Por. E. Ura, Prawne zagadnienia ochrony osób i mienia, Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, 1998, s. 124. 5 TamŜe, s. 125. 6 Zob. np. art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o Policji.

7

porozumienia, nie zapewni wymiernych efektów. O efektywności moŜna mówić

wtedy, gdy podjęte działania prowadzą do osiągnięcia zamierzonego celu przy

moŜliwie najmniejszych nakładach. Znaczący wpływ na efektywność podejmowanych

działań ma prawidłowa organizacja organów współdziałających. Dla właściwego

przebiegu współpracy waŜny jest równieŜ właściwy obieg informacji pomiędzy

współdziałającymi podmiotami7. Przedmiotem współpracy w zakresie ochrony

bezpieczeństwa i porządku publicznego jest zwalczanie róŜnego rodzaju zagroŜeń,

zwłaszcza przestępczością. Dlatego teŜ właściwe rozpoznanie zamiarów, gromadzenie

i szybkie przekazywanie informacji ma duŜe znaczenie dla skutecznego

przeciwdziałania wszelkim niekorzystnym zjawiskom.

Zadania państwa w zakresie ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania

bezpieczeństwa i porządku publicznego są niezwykle szerokie. W ich zakres wchodzą

teŜ takie zagadnienia, jak ochrona przeciwpoŜarowa, zapewnienie ochrony

i bezpieczeństwa granicy państwowej, zwalczanie skutków klęsk Ŝywiołowych i wiele

innych zadań, związanych z róŜnymi sferami Ŝycia społecznego. Stąd teŜ Policja na

tym polu współpracuje z innymi organami państwa i instytucjami.

Celem tej publikacji jest omówienie współpracy Policji z kilkoma wybranymi

podmiotami realizującymi zadania w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Podmioty te staraliśmy się wybrać, biorąc pod uwagę częstość kontaktów policjanta

z ich przedstawicielami w toku praktycznej realizacji zadań Policji we współpracy

z tymi organami i instytucjami.

7 Zob. J. Szafrański, Współdziałanie jednostek obrony terytorialnej i policji w walce z terroryzmem, WSPol

Szczytno 2004, s. 127.

8

1. Podstawy prawne współpracy Policji z wybranymi podmiotami

Zasady i formy współdziałania regulowane są ustawami, rozporządzeniami,

regulaminami, a takŜe zawartymi porozumieniami. Akty te stanowią podstawy prawne

i społeczne, na których określone podmioty współdziałają ze sobą. Współdziałanie

niejednokrotnie staje się szansą właściwego i sprawniejszego wypełniania zadań

postawionych przed administracją bezpieczeństwa i porządku publicznego.

W sytuacjach kryzysowych (np. katastrofy, klęski Ŝywiołowe) Policja i inne słuŜby

podejmują wspólne działania w sposób świadomy, celowy i zorganizowany,

minimalizując straty. Współdziałanie to nic innego jak działanie zmierzające do

realizacji celów toŜsamych lub zgodnych8.

Podstawy prawne współpracy Policji z jednostkami samorządu terytorialnego,

straŜami gminnymi (miejskimi), StraŜą Graniczną, Państwową StraŜą PoŜarną, StraŜą

Ochrony Kolei, StraŜą Leśną oraz specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami

ochronnymi ujęte są w aktach normatywnych zawartych w literaturze.

Ponadto organy wyspecjalizowane, zajmujące się ochroną bezpieczeństwa

i porządku publicznego, ale w pewnym wąskim zakresie, realizując ustawowy nakaz

współpracy z Policją, zawierają porozumienia w tej sprawie9. Przykładami takich

porozumień są:

1. Porozumienie między Komendantem Głównym Państwowej StraŜy PoŜarnej

a Komendantem Głównym Policji z dnia 12 czerwca 2001 r. o współdziałaniu

Państwowej StraŜy PoŜarnej i Policji.

2. Porozumienie Komendanta Głównego Policji i Komendanta Głównego StraŜy

Granicznej z dnia 17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i StraŜy

Granicznej.

8 Por. E. Ura, op. cit., s. 123. 9 Np. Państwowa StraŜ PoŜarna, StraŜ Graniczna.

9

2. Współdziałanie Policji ze straŜami gminnymi (miejskimi)

Zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom, tak w aspekcie wewnętrznym, jak

i zewnętrznym, jest jednym z najwaŜniejszych zadań Państwa. Do ochrony porządku

publicznego powołana jest Policja, jednak samorządy terytorialne mają obowiązek

uczestniczyć w sprawowaniu władzy publicznej, a nałoŜone przepisami zadania

wykonywać w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, co oznacza, Ŝe kaŜda

gmina w Polsce powinna zapewnić bezpieczeństwo swoim mieszkańcom i porządek

publiczny na swoim terenie, w granicach wyznaczonych odpowiednimi przepisami.

Podstawy prawne do powołania straŜy gminnych (miejskich) stworzyła ustawa

z dnia 29 sierpnia 1997 r. o straŜach gminnych, która określiła zakres ich obowiązków

i uprawnień oraz przyznała Policji kompetencje nadzorcze w kwestiach

merytorycznych oraz konsultacyjnych co do obsady stanowisk komendantów straŜy.

Na podstawie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

z dnia 12 sierpnia 2004 r. w sprawie zakresu i sposobu współpracy Policji ze straŜami

gminnymi (miejskimi) oraz zakresu sprawowania przez Komendanta Głównego Policji

nadzoru nad działalnością straŜy, nadzór nad straŜami sprawowany jest przez

Komendanta Głównego Policji poprzez właściwego Komendanta Wojewódzkiego

Policji, a w odniesieniu do garnizonu stołecznego przez Komendanta Stołecznego

Policji.

W większości gmin od lat podstawową tendencją jest wyznaczanie straŜom roli

formacji wspomagającej Policję w walce z zakłóceniami porządku publicznego

i spokoju oraz patologiami. Przejęły one równieŜ szereg zadań o charakterze

administracyjno-porządkowym, które wcześniej realizowała Policja, np.

egzekwowanie przepisów porządkowych, doprowadzanie osób nietrzeźwych do Izby

Wytrzeźwień, zabezpieczenie imprez masowych i uroczystości organizowanych na

rzecz społeczności lokalnych.

Bardzo istotne znaczenie podczas współpracy tych formacji ma wymiana

informacji pozwalająca na inicjowanie i prowadzenie wspólnych działań

i przedsięwzięć na rzecz poprawy bezpieczeństwa poprzez właściwą koordynację

dyslokacji słuŜb straŜy i Policji. Pozwala ona na optymalne wykorzystanie potencjału

ludzkiego, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań polegających na

10

równomiernym nasyceniu patrolami najbardziej zagroŜonych rejonów m.in. poprzez:

1) wspólne patrole policjant i straŜnik w ramach słuŜby patrolowej;

2) patrole szkolne ukierunkowane na przeciwdziałanie przestępczości

i demoralizacji nieletnich, zapobieganie wszelkim patologicznym zjawiskom

takŜe w rejonach przyszkolnych, rozpoznawanie potencjalnych zagroŜeń,

systematyczne kontakty z dyrektorami i pedagogami szkolnymi,

współuczestniczenie w spotkaniach i pogadankach z dziećmi i młodzieŜą

szkolną oraz z ich rodzicami;

3) wspólne obchody właściwego dzielnicowego ze straŜnikiem oraz wspólny

udział w spotkaniach ze społecznością lokalną.

StraŜ gminna powoływana jest z mocy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.

o straŜach gminnych przez Radę Gminy po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie

Komendanta Wojewódzkiego Policji. W gminach, w których organem wykonawczym

jest burmistrz (prezydent miasta), straŜ nosi nazwę „straŜ miejska”.

Nadzór nad działalnością straŜy sprawuje wójt, burmistrz (prezydent miasta),

a w zakresie fachowym – Komendant Główny Policji poprzez właściwego

terytorialnie Komendanta Wojewódzkiego Policji.

W związku z wykonywaniem swoich zadań straŜ współpracuje z Policją.

W tym celu wójt, burmistrz (prezydent miasta) moŜe zawierać z właściwym

terytorialnie komendantem Policji porozumienie o współpracy straŜy i Policji.

Do zadań straŜy naleŜy w szczególności:

1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych;

2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego – w zakresie określonym

w przepisach o ruchu drogowym;

3) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania Ŝycia i zdrowia

obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk

Ŝywiołowych oraz innych miejscowych zagroŜeń;

4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego

zdarzenia albo miejsc zagroŜonych takim zdarzeniem przed dostępem osób

postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia

właściwych słuŜb, a takŜe ustalenie, w miarę moŜliwości, świadków zdarzenia,;

5) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń uŜyteczności publicznej;

11

6) współdziałanie z organizatorami i innymi słuŜbami w ochronie porządku

podczas zgromadzeń i imprez publicznych;

7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich

zamieszkania, jeŜeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia

w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagraŜających ich Ŝyciu

lub zdrowiu albo zagraŜają Ŝyciu i zdrowiu innych osób;

8) informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagroŜeń, a takŜe

inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie

popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym, a takŜe

współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi

i organizacjami społecznymi;

9) konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości

pienięŜnych dla potrzeb gminy.

Minister właściwy do spraw wewnętrznych określił współpracę straŜy

gminnych z Policją w drodze rozporządzenia z dnia 12 sierpnia 2004 r. w sprawie

zakresu i sposobu współpracy Policji ze straŜami gminnymi (miejskimi) oraz zakresu

sprawowania przez Komendanta Głównego Policji nadzoru nad działalnością straŜy.

Obowiązek współpracy Policji ze straŜami gminnymi (miejskimi) powstaje

w chwili powołania straŜy gminnej (miejskiej), zwanej dalej "straŜą", i przekazania

regulaminu straŜy właściwemu terytorialnie komendantowi wojewódzkiemu Policji.

Policja współpracuje ze straŜami w zakresie realizacji ich ustawowych zadań.

Współpraca ta polega w szczególności na:

1) stałej wymianie informacji o zagroŜeniach występujących na określonym

terenie w zakresie bezpieczeństwa ludzi i mienia, spokoju i porządku

publicznego;

2) zorganizowaniu systemu łączności Policji i straŜy, uwzględniającego lokalne

potrzeby i moŜliwości oraz zapewniającego utrzymanie stałej łączności między

jednostkami Policji i straŜy;

3) koordynowaniu rozmieszczenia słuŜb policyjnych i straŜy, z uwzględnieniem

zagroŜeń występujących na danym terenie;

4) wspólnym prowadzeniu działań porządkowych w celu zapewnienia spokoju

i porządku w miejscach zgromadzeń, imprez artystycznych, rozrywkowych

12

i sportowych, a takŜe w innych miejscach publicznych;

5) organizowaniu wspólnych szkoleń oraz ćwiczeń policjantów i straŜników

gminnych (miejskich), zwanych dalej „straŜnikami”;

6) wymianie informacji w zakresie obserwowania i rejestrowania przy uŜyciu

środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych.

Szczegółowe formy i sposoby współpracy właściwych terytorialnie jednostek

Policji i straŜy określone zostaną w porozumieniu zawartym pomiędzy właściwym

terytorialnie komendantem Policji, a wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta).

Komendanci jednostek organizacyjnych Policji i komendanci straŜy realizują

współpracę w szczególności poprzez:

1) okresowe spotkania komendantów w celu dokonywania ocen zagroŜenia

bezpieczeństwa ludzi oraz porządku i bezpieczeństwa publicznego, a takŜe

wytyczania wspólnych zadań;

2) wzajemne, bieŜące konsultacje w zakresie wykonywanych zadań;

3) organizowanie odpraw w przypadku konieczności podjęcia wspólnych zadań

Policji i straŜy;

4) wyznaczenie policjantów i straŜników do utrzymywania bieŜących kontaktów.

Właściwy terytorialnie komendant wojewódzki Policji, za pośrednictwem

komendanta powiatowego (miejskiego, rejonowego) Policji, udziela straŜom pomocy

w zakresie:

1) wsparcia straŜy w czynnościach, w których siły straŜy są niewystarczające;

2) zapewnienia, na wniosek wójta, burmistrza (prezydenta miasta) lub komendanta

straŜy, fachowej kadry do przeprowadzenia szkolenia podstawowego lub

szkoleń specjalistycznych straŜników.

Komendant Główny Policji sprawuje fachowy nadzór nad straŜami w zakresie:

1) znajomości przez straŜników przepisów prawa dotyczących uŜycia broni palnej

bojowej oraz środków przymusu bezpośredniego i praktycznych umiejętności

ich stosowania;

2) stosowania przepisów dotyczących przydziału, przechowywania

i ewidencjonowania broni palnej bojowej oraz środków przymusu

bezpośredniego;

3) wykonywania przez straŜników określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia

13

1997 r. o straŜach gminnych czynności pod względem ich zgodności

z przepisami prawa;

4) prowadzenia przez straŜe ewidencji etatów, wyposaŜenia w środki przymusu

bezpośredniego oraz wyników działań straŜy.

Uwagi i wnioski, wynikające z nadzoru, przekazuje się właściwej radzie gminy

i wójtowi, burmistrzowi (prezydentowi miasta) oraz do wiadomości komendantowi

straŜy.

Właściwi terytorialnie komendanci powiatowi (miejscy, rejonowi) Policji oraz

komendanci straŜy, za pośrednictwem właściwego terytorialnie komendanta

wojewódzkiego Policji, do dnia 15 lutego kaŜdego roku składają Komendantowi

Głównemu Policji wspólne informacje o współpracy między tymi formacjami.

W przypadku powszechnego zagroŜenia bezpieczeństwa publicznego,

katastrofy lub klęski Ŝywiołowej wójt, burmistrz (prezydent miasta), na wniosek

Komendanta Głównego Policji, moŜe na czas określony zarządzić uŜycie straŜy do

wspólnych działań z Policją.

W przypadku wystąpienia zagroŜenia bezpieczeństwa publicznego, katastrofy

lub klęski Ŝywiołowej na obszarze województwa lub gminy z wnioskiem występują

odpowiednio właściwy terytorialnie komendant wojewódzki lub powiatowy (miejski,

rejonowy) Policji.

W sytuacjach tych straŜe podlegają dowództwu właściwego terytorialnie

komendanta wojewódzkiego lub powiatowego (miejskiego, rejonowego) Policji.

3. Współdziałanie Policji ze StraŜą Graniczną

Współcześnie Ŝadna formacja utworzona w celu słuŜenia społeczeństwu

nie moŜe funkcjonować efektywnie, jeśli nie będzie współdziałała z innymi

formacjami bądź podmiotami. Przestępczość nie ogranicza swojej egzystencji do

działalności na terenie jednego kraju, więc warunkiem sukcesów na froncie walki

z nią jest szeroko rozumiana współpraca i wymiana informacji zarówno na szczeblu

krajowym, jak i międzynarodowym. Idąc naprzeciw tym wyzwaniom, Policja realizuje

14

swe ustawowe zadania współpracując ze StraŜą Graniczną. Wspólne patrole w rejonie

strefy przygranicznej (patrole transgraniczne), wspólnie organizowane działania oraz

wspólnie prowadzone śledztwa pozwalają skutecznie zwalczać zorganizowane grupy

przestępcze, których działalność wykracza poza granice państwowe czy teŜ przenika

na terytorium RP. Ponadto obie formacje wspierają ścisłą współpracę poprzez

wyspecjalizowanych funkcjonariuszy kierowanych do wykonania konkretnych zadań.

Częstym widokiem jest np. funkcjonariusz StraŜy Granicznej z psem słuŜbowym

szkolonym do ujawniania narkotyków czy ładunków wybuchowych, który

na prośbę Policji sprawdza podejrzane pod tym kątem miejsca. Od dłuŜszego czasu

widoczne są takŜe wspólne patrole wykonujące czynności związane kontrolą pojazdów

na drogach dojazdowych do granicy państwa. Innym elementem ścisłej współpracy

między tymi słuŜbami są kontrole legalności pobytu cudzoziemców przeprowadzane

na obszarze całego kraju.

Zakres współdziałania między tymi podmiotami reguluje porozumienie

Komendanta Głównego Policji i Komendanta Głównego StraŜy Granicznej z dnia

17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i StraŜy Granicznej.

Szczegółowy zakres współdziałania obejmuje przede wszystkim:

1) zwalczanie i zapobieganie przestępczości, a zwłaszcza rozpoznawanie zagroŜeń

terrorystycznych;

2) ochronę granicy państwowej;

3) ochronę prewencyjną bezpieczeństwa i porządku publicznego;

4) doskonalenie metodyki wykonywania zadań i czynności słuŜbowych;

5) wsparcie logistyczne.

Współdziałanie jest realizowane w następujących formach:

1) wymiany informacji;

2) koordynacji działań w przypadkach uzasadnionych:

a) toŜsamością osób lub obiektów objętych jednoczesnymi działaniami Policji

i StraŜy Granicznej,

b) koniecznością czasowej lub metodycznej harmonizacji podejmowanych

czynności słuŜbowych, uzasadnionej względami skuteczności działania;

15

3) udzielania podczas wykonywania czynności słuŜbowych specjalistycznego

wsparcia technicznego;

4) wymiany doświadczeń uzyskiwanych w zakresie wykonywania zadań

i czynności słuŜbowych;

5) wzajemnego świadczenia usług logistycznych.

Przedsięwzięcia realizowane w warunkach współdziałania będą podejmowane

na wniosek stron lub ich uprawnionych przedstawicieli, którymi są:

1) kierownicy komórek organizacyjnych Komendy Głównej Policji oraz

kierownicy jednostek organizacyjnych Komendy Głównej StraŜy Granicznej –

do współdziałania na terytorium państwa i w zakresie posiadanej właściwości

rzeczowej;

2) komendanci wojewódzcy, powiatowi (miejscy, rejonowi) i komisariatów Policji

oraz komendanci oddziałów, granicznych placówek kontrolnych, straŜnic

i dywizjonów StraŜy Granicznej – do współdziałania na obszarach swojej

właściwości terytorialnej.

W sytuacjach niecierpiących zwłoki uprawnieni przedstawiciele mogą podjąć

współdziałanie w zakresie i formach innych niŜ przewidziane w niniejszym

porozumieniu, jeŜeli nie naruszy to powszechnie obowiązujących przepisów prawa.

Uprawnieni przedstawiciele stron są obowiązani niezwłocznie powiadomić

o podjęciu współdziałania, w warunkach określonych w porozumieniu, właściwych

rzeczowo kierowników komórek organizacyjnych Komendy Głównej Policji

i kierowników jednostek organizacyjnych Komendy Głównej StraŜy Granicznej.

Odmowa współdziałania moŜe nastąpić tylko w przypadkach, gdy wykonanie

czynności na rzecz strony wnioskującej o współdziałanie mogłoby uniemoŜliwi ć

lub powaŜnie utrudnić wykonywanie ustawowych zadań strony wezwanej do

współdziałania albo naruszyć prawo.

JeŜeli w ocenie uprawnionych przedstawicieli stron podjęcie współdziałania

we wnioskowanym zakresie lub formie nasuwa wątpliwości co do zgodności

z obowiązującymi przepisami, realizacja wniosku o współdziałanie moŜe nastąpić

16

po rozstrzygnięciu tych wątpliwości przez organ zwierzchni dla podmiotu wezwanego

do współdziałania i uzyskaniu zgody na realizację wniosku o współdziałanie.

4. Współdziałanie Policji z Państwową StraŜą PoŜarną

Kolejnym podmiotem ściśle współpracującym z Policją jest Państwowa StaŜ

PoŜarna, która powołana jest na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r.

o Państwowej StraŜy PoŜarnej.

Do podstawowych jej zadań naleŜy:

1) rozpoznawanie zagroŜeń poŜarowych i innych miejscowych zagroŜeń;

2) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie poŜarów, klęsk

Ŝywiołowych lub likwidacji miejscowych zagroŜeń;

3) wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych

w czasie klęsk Ŝywiołowych lub likwidacji miejscowych zagroŜeń przez inne

słuŜby ratownicze;

4) kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej StraŜy PoŜarnej i innych jednostek

ochrony przeciwpoŜarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności;

5) nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpoŜarowych;

6) prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpoŜarowej

oraz ochrony ludności;

7) współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie

niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych;

8) współdziałanie ze straŜami poŜarnymi i słuŜbami ratowniczymi innych państw

oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie wiąŜących

Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;

9) realizacja innych zadań wynikających z wiąŜących Rzeczpospolitą Polską

umów międzynarodowych na zasadach i w zakresie w nich określonych.

W zawartym porozumieniu między Komendantem Głównym StraŜy PoŜarnej

a Komendantem Głównym Policji z dnia 12 czerwca 2001 r. określone zostały zasady

17

współdziałania między tymi formacjami, które zostały zobligowane m.in. do:

1) konsultowania sytuacji i zjawisk stanowiących potencjalne zagroŜenie;

2) konsultowania projektów planów ratowniczych i planów działania w warunkach

zagroŜeń;

3) wymiany informacji o podmiotach posiadających specjalistyczny sprzęt do

usuwania skutków zdarzeń;

4) wzajemnego alarmowania, ostrzegania i zapewnienia prawidłowego obiegu

informacji o zaistniałym zdarzeniu;

5) bieŜącego koordynowania działań;

6) wykonywania, zgodnie ze swoimi kompetencjami, czynności na miejscu

zdarzenia.

Policja odgrywająca rolę podmiotu przede wszystkim wspomagającego

przy prowadzeniu akcji ratowniczych zobligowana jest do:

1) alarmowania i ostrzegania poprzez uzyskiwanie, przetwarzanie i przekazywanie

informacji o zdarzeniu na potrzeby kierowania, dowodzenia i współdziałania;

2) przekazywania informacji i komunikatów o zagroŜeniach przez policyjne systemy

łączności czy urządzenia rozgłaszające;

3) udostępnienia policyjnych środków łączności innym organom i słuŜbom na

potrzeby ratownicze w celu przekazywania informacji o zagroŜeniach.

Ponadto Policja wykonuje czynności porządkowe poprzez:

1) umoŜliwienie swobody wyjazdu i dojazdu jednostkom ratowniczym;

2) organizowanie i informowanie o objazdach rejonów zagroŜonych;

3) pilotowanie transportów sił ratowniczych, pojazdów wywoŜących rannych

w przypadku zaistnienia utrudnień przy ich przemieszczaniu;

4) egzekwowanie przepisów i poleceń kierujących działaniami ratowniczymi;

5) niedopuszczanie do zakłócania porządku, tworzenia się zbiegowisk i zapobieganie

objawom paniki;

6) pomoc w organizowaniu zbiórek lub miejsc parkowania pojazdów słuŜących do

ewakuacji;

7) ochronę mienia porzuconego, ewakuowanego lub zebranego w miejscach pomocy

18

humanitarnej;

8) uzyskiwanie i przekazywanie informacji o miejscach pomocy medycznej

i miejscach przechowywania mienia;

9) prowadzenie wykazów ofiar i ich identyfikowania.

Obowiązkiem Policji jest takŜe bezpośredni udział w akcji ratowniczej, poprzez

udzielanie pomocy podczas ewakuacji osób poszkodowanych, chorych i starszych oraz

udostępnienie policyjnych środków transportu na potrzeby ewakuacji osób i mienia oraz

potrzeb działań ratowniczych, a takŜe udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej oraz

udział w pracach zabezpieczających urządzenia techniczne lub odtwarzania umocnień

w sytuacjach eskalacji zagroŜeń.

5. Współdziałanie Policji ze StraŜą Ochrony Kolei

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie

kolejowym, StraŜ Ochrony Kolei zobowiązana jest do współdziałania z Policją, StraŜą

Graniczną, śandarmerią Wojskową, organami kontroli skarbowej i Inspekcją

Transportu Drogowego.

Minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem

właściwym do spraw wewnętrznych, określił w drodze rozporządzenia z dnia 29

września 2004 r. szczegółowe formy współdziałania StraŜy Ochrony Kolei z Policją,

StraŜą Graniczną i Inspekcją Transportu Drogowego, uwzględniając w szczególności

sprawy wymagające współdziałania, sposób wymiany informacji dotyczących spraw

wymagających współdziałania, zasady koordynacji wspólnych przedsięwzięć.

Współdziałanie straŜy ochrony kolei z Policją polega w szczególności na:

1) wspólnym prowadzeniu działań porządkowych na obszarze kolejowym,

w pociągach i innych pojazdach kolejowych;

2) uzgadnianiu, organizowaniu i prowadzeniu wspólnych patroli;

3) zabezpieczaniu miejsca przestępstwa w celu niedopuszczenia do zatarcia

śladów i dowodów przed przybyciem organów uprawnionych do prowadzenia

śledztwa lub dochodzenia;

19

4) zabezpieczaniu miejsca wypadków i katastrof kolejowych;

5) udzielaniu pomocy przez Policję funkcjonariuszom straŜy ochrony kolei

w doprowadzeniu do najbliŜszej jednostki Policji osób, w stosunku do których

zachodzi uzasadniona potrzeba podjęcia czynności wykraczających poza

moŜliwości straŜy ochrony kolei;

6) wzajemnej wymianie informacji o osobach poszukiwanych, z zachowaniem

przepisów o tajemnicy słuŜbowej i państwowej;

7) udzielaniu pomocy przy ustalaniu danych personalnych osób ujętych;

8) współpracy przy prowadzeniu postępowań;

9) organizowaniu wspólnych szkoleń.

Komendanci straŜy ochrony kolei współdziałają z właściwymi komendantami

jednostek terenowych Policji poprzez:

1) wymianę informacji o zagroŜeniach bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz

porządku na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych;

2) wspólne ustalanie zadań i sposobu ich realizacji dla zapewnienia

bezpieczeństwa i porządku na obszarze kolejowym, w pociągach i innych

pojazdach kolejowych;

3) opracowywanie szczegółowych planów współdziałania ze szczególnym

uwzględnieniem rejonów, w których występuje nasilenie przestępstw

i wykroczeń;

4) ustalanie planów zabezpieczenia stacji i dworców kolejowych w związku

ze wzmoŜonym ruchem pasaŜerskim.

6. Współdziałanie Policji ze StraŜą Leśną

StraŜ Leśna funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia z dnia 28 września 1991 r.

o lasach. Zgodnie z art. 47 ww. ustawy w Lasach Państwowych tworzy się StraŜ Leśną

zajmującą się m.in. prowadzeniem gospodarki leśnej i ochroną lasów oraz

zwalczaniem przestępstw i wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego i ochrony

przyrody oraz wykonywaniem innych zadań w zakresie ochrony mienia.

Pracownicy SłuŜby Leśnej przy wykonywaniu czynności słuŜbowych

20

korzystają z ochrony prawnej, przewidzianej w przepisach prawa karnego dla

funkcjonariuszy publicznych.

StraŜnicy leśni przy wykonywaniu zadań określonych w ustawie mają prawo

do:

1) legitymowania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia,

jak równieŜ świadków przestępstwa lub wykroczenia, w celu ustalenia ich

toŜsamości;

2) nakładania oraz pobierania grzywien, w drodze mandatu karnego, w sprawach

i w zakresie określonych odrębnymi przepisami;

3) zatrzymywania i dokonywania kontroli środków transportu na obszarach

leśnych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie, w celu sprawdzenia ładunku oraz

przeglądania zawartości bagaŜy, w razie zaistnienia uzasadnionego podejrzenia

popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;

4) przeszukiwania pomieszczeń i innych miejsc, w przypadkach uzasadnionego

podejrzenia o popełnienie przestępstwa, na zasadach określonych w Kodeksie

postępowania karnego;

5) ujęcia na gorącym uczynku sprawcy przestępstwa lub wykroczenia albo

w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa oraz jego

doprowadzenia do Policji;

6) odbierania za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa

lub wykroczenia oraz narzędzi i środków słuŜących do ich popełnienia;

7) prowadzenia dochodzeń oraz wnoszenia i popierania aktów oskarŜenia

w postępowaniu uproszczonym, jeŜeli przedmiotem przestępstwa jest drewno

pochodzące z lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, w trybie i na

zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego;

8) prowadzenia postępowania w sprawach o wykroczenia;

9) noszenia broni palnej długiej i krótkiej lub gazowej oraz ręcznego miotacza

gazowego;

10) Ŝądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, zwracania się o taką

pomoc do jednostek gospodarczych, organizacji społecznych, jak równieŜ

w nagłych przypadkach do kaŜdego obywatela o udzielenie doraźnej pomocy,

na zasadach określonych w ustawie o Policji.

21

Minister właściwy do spraw Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych

i Leśnictwa w drodze rozporządzenia z dnia 15 września 1992 r. w sprawie

szczegółowych zasad współdziałania Lasów Państwowych z Policją określił

szczegółowe zasady współdziałania tych podmiotów, zgodnie z którym Państwowe

Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, zarządzające stanowiącymi własność Skarbu

Państwa lasami, gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami,

współdziała z Policją w zakresie:

1) ochrony lasu przed szkodnictwem oraz zwalczania przestępstw i wykroczeń

w tym zakresie, a w szczególności kradzieŜy drewna i kłusownictwa;

2) przydziału, ewidencjonowania i przechowywania broni i amunicji;

3) utrzymywania ładu i porządku publicznego oraz zwalczania przestępstw

w lasach;

4) ochrony innych składników mienia Lasów Państwowych, prowadzonej zgodnie

z odrębnymi przepisami.

Współdziałanie Lasów Państwowych z Policją w tym zakresie odbywa się

poprzez:

1) wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej;

2) prowadzenie wspólnych działań;

3) wymianę informacji.

Wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej obejmuje:

1) szkolenia pracowników Lasów Państwowych, organizowanego i finansowanego

przez Lasy Państwowe, obejmującego w szczególności zasady uŜycia broni

palnej i gazowej, zasady obchodzenia się z bronią, jej przechowywania

i konserwacji oraz zastosowania techniki kryminalistycznej w zakresie

zwalczania szkodnictwa leśnego;

2) uŜycie środków przymusu bezpośredniego wobec sprawców przestępstw

i wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego, a w szczególności

w przypadkach związanych z odmową wylegitymowania się sprawcy,

odbierania przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz

narzędzi i środków słuŜących do ich popełnienia,

22

3) przeszukiwanie, w szczególnych przypadkach, pomieszczeń i innych miejsc

oraz środków transportu w sytuacjach uzasadnionego podejrzenia o dokonanie

przestępstwa;

4) zatrzymywanie osób trudniących się kłusownictwem i posługujących się bronią

palną oraz pomocy w ściganiu sprawców innych przestępstw i wykroczeń

w lasach, a w szczególności sprawców poŜarów leśnych;

5) dokonywanie odpłatnie przeglądów i napraw broni palnej, przydzielonej

straŜnikom leśnym i leśniczym zgodnie z zasadami określonymi w przepisach

o szczegółowych zasadach przydziału, ewidencjonowania i przechowywania

w nadleśnictwie broni i amunicji oraz ręcznych miotaczy gazowych;

6) udostępnienie szczegółowych map leśnych oraz udzielania informacji

o fizjografii terenów leśnych;

7) lokalizowanie i identyfikacji osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa,

poszukiwanych przez organy ścigania i przebywających w lesie lub na terenie

siedzib jednostek organizacyjnych Lasów Państwowych;

8) zabezpieczanie śladów przestępstw popełnionych w lasach;

9) udostępnianie dla potrzeb realizacji wspólnych działań Lasów Państwowych

i Policji środków transportowych oraz środków łączności i urządzeń

sygnalizacyjno-alarmowych;

10) przekazywanie doświadczeń w edukacji społeczeństwa w zakresie ochrony lasu

i przyrody oraz prawidłowego korzystania z lasu;

11) przekazywanie doświadczeń w zakresie sposobów i metod działań

profilaktycznych i zwalczających szkodnictwo leśne;

12) bezpośrednie przewodnictwo pracownika SłuŜby Leśnej na terenach leśnych,

w przypadku prowadzenia czynności dochodzeniowych przez organy Policji

w lasach.

Prowadzenie wspólnych działań obejmuje:

1) patrolowanie w szczególnie uzasadnionych przypadkach terenów leśnych

w zakresie:

a) ładu i porządku na terenach leśnych, wzdłuŜ uczęszczanych szlaków

komunikacyjnych i turystycznych, w lasach wokół miast oraz w obiektach

23

turystycznych,

b) ochrony przeciwpoŜarowej,

c) ochrony przyrody i środowiska, z uwzględnieniem ochrony płodów runa

leśnego, oraz ochrony cieków i zbiorników wodnych;

2) organizowanie i przeprowadzanie, w szczególnie uzasadnionych przypadkach,

za zgodą właściwego komendanta wojewódzkiego Policji, działań na

określonym terenie na podstawie specjalnie opracowanego planu, zwłaszcza

w rejonach zagroŜonych przestępstwami i wykroczeniami w zakresie

szkodnictwa leśnego.

Wymiana informacji obejmuje:

1) wzajemne przekazywanie wszelkich informacji i spostrzeŜeń o zagroŜeniach

przestępczością, o środowiskach przestępczych związanych ze szkodnictwem

leśnym oraz zaistniałych przestępstwach i wykroczeniach w lasach

i jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych, a w szczególności

w zakresie kradzieŜy drewna i kłusownictwa;

2) wzajemne przekazywanie oraz rozpowszechnianie materiałów o charakterze

profilaktycznym;

3) udział przedstawicieli Policji w okresowych naradach organizowanych przez

jednostki organizacyjne Lasów Państwowych w sprawie oceny stanu zagroŜeń

lasów;

4) przekazywanie do Komendy Głównej Policji i komend wojewódzkich Policji

rocznej informacji o ochronie lasów przed szkodnictwem oraz rocznego

sprawozdania z postępowania w sprawach o wykroczenia;

5) wymianę doświadczeń w dziedzinie stosowanych metod walki ze

szkodnictwem leśnym oraz z zakłócaniem spokoju i porządku publicznego,

szczególnie w obiektach turystycznych, połoŜonych w lasach i na gruntach

Lasów Państwowych;

6) wymianę informacji dotyczącą rejonów (stref), rozmiarów i okresów zagroŜenia

poszczególnymi rodzajami szkodnictwa leśnego i zagroŜenia poŜarowego,

z uwzględnieniem szkodliwego korzystania z lasów w celach rekreacyjnych.

Wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej następuje na wniosek jednej ze stron.

24

Współdziałanie polega takŜe na wymianie informacji obejmującej:

1) wzajemne przekazywanie wszelkich informacji i spostrzeŜeń o zagroŜeniach

przestępczością, o środowiskach przestępczych związanych ze szkodnictwem

leśnym oraz zaistniałych przestępstwach i wykroczeniach w lasach

i jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych, a w szczególności

w zakresie kradzieŜy drewna i kłusownictwa;

2) wzajemne przekazywanie oraz rozpowszechnianie materiałów o charakterze

profilaktycznym;

3) udział przedstawicieli Policji w okresowych naradach organizowanych przez

jednostki organizacyjne Lasów Państwowych w sprawie oceny stanu zagroŜeń

lasów;

4) przekazywanie do Komendy Głównej Policji i komend wojewódzkich Policji

rocznej informacji o ochronie lasów przed szkodnictwem oraz rocznego

sprawozdania z postępowania w sprawach o wykroczenia;

5) wymianę doświadczeń w dziedzinie stosowanych metod walki ze

szkodnictwem leśnym oraz z zakłócaniem spokoju i porządku publicznego,

szczególnie w obiektach turystycznych, połoŜonych w lasach i na gruntach

Lasów Państwowych;

6) wymianę informacji dotyczącą rejonów (stref), rozmiarów i okresów zagroŜenia

poszczególnymi rodzajami szkodnictwa leśnego i zagroŜenia poŜarowego,

z uwzględnieniem szkodliwego korzystania z lasów w celach rekreacyjnych.

Wzajemne udzielanie pomocy słuŜbowej następuje na wniosek jednej ze stron.

7. Współdziałanie Policji z agencjami ochrony osób i mienia

Podstawą prawną współdziałania Policji z tymi podmiotami jest ustawa z dnia

22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia określająca m.in.:

1) obszary, obiekty i urządzenia podlegające obowiązkowej ochronie;

2) zasady tworzenia i funkcjonowania wewnętrznych słuŜb ochrony;

3) nadzór nad funkcjonowaniem ochrony osób i mienia.

Ochrona osób i mienia realizowana jest w formie:

1) bezpośredniej ochrony fizycznej:

25

a) stałej lub doraźnej,

b) polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych

i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych,

c) polegającej na konwojowaniu wartości pienięŜnych oraz innych

przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych;

2) zabezpieczenia technicznego, polegającego na:

a) montaŜu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych,

sygnalizujących zagroŜenie chronionych osób i mienia, oraz eksploatacji,

konserwacji i naprawach w miejscach ich zainstalowania,

b) montaŜu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich

eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach

zainstalowania.

Obszary, obiekty, urządzenia i transporty waŜne dla obronności, interesu

gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych waŜnych interesów

państwa podlegają obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone formacje

ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne.

Do obszarów, obiektów i urządzeń, które wyŜej wymieniono, naleŜą:

1) w zakresie obronności państwa w szczególności:

a) zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace

naukowo-badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji,

b) zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia

i sprzęt wojskowy,

c) magazyny rezerw państwowych;

2) w zakresie ochrony interesu gospodarczego państwa w szczególności:

a) zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych

o strategicznym znaczeniu dla państwa,

b) porty morskie i lotnicze,

c) banki i przedsiębiorstwa wytwarzające, przechowujące bądź transportujące

wartości pienięŜne w znacznych ilościach;

3) w zakresie bezpieczeństwa publicznego w szczególności:

a) zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania

aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie moŜe stanowić

26

zagroŜenie dla Ŝycia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności

elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków,

b) zakłady stosujące, produkujące lub magazynujące w znacznych ilościach

materiały jądrowe, źródła i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne,

odurzające, wybuchowe bądź chemiczne o duŜej podatności poŜarowej lub

wybuchowej,

c) rurociągi paliwowe, linie energetyczne i telekomunikacyjne, zapory wodne

i śluzy oraz inne urządzenia znajdujące się w otwartym terenie, których

zniszczenie lub uszkodzenie moŜe stanowić zagroŜenie dla Ŝycia lub

zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować powaŜne straty materialne;

4) w zakresie ochrony innych waŜnych interesów państwa w szczególności:

a) zakłady o unikalnej produkcji gospodarczej,

b) obiekty i urządzenia telekomunikacyjne, pocztowe oraz telewizyjne

i radiowe,

c) muzea i inne obiekty, w których zgromadzone są dobra kultury narodowej,

d) archiwa państwowe.

Właściwy terytorialnie Komendant Wojewódzki Policji moŜe, w drodze decyzji

administracyjnej, wydać zezwolenie na utworzenie wewnętrznej słuŜby ochrony

w jednostce, w skład której nie wchodzą obszary, obiekty i urządzenia umieszczone

w ewidencji prowadzonej przez wojewodę, na wniosek kierowników tych jednostek,

uzasadniony waŜnym interesem gospodarczym lub publicznym.

Wewnętrzne słuŜby ochrony w zakresie ochrony osób i mienia współpracują z

Policją, jednostkami ochrony przeciwpoŜarowej, obrony cywilnej i straŜami gminnymi

(miejskimi).

Do ich zadań naleŜy w szczególności:

1) zapewnianie ochrony mienia w granicach chronionych obszarów i obiektów;

2) zapewnianie ochrony waŜnych urządzeń jednostki, znajdujących się poza

granicami chronionych obszarów i obiektów;

3) konwojowanie mienia jednostki;

4) wykonywanie innych zadań wynikających z planu ochrony jednostki.

27

Wewnętrzne słuŜby ochrony, powołane przez przedsiębiorców, mogą

wykonywać usługi w zakresie ochrony osób i mienia po uzyskaniu przez nich

koncesji.

Komendant Główny Policji sprawuje nadzór nad działalnością

specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych, z zastrzeŜeniem art. 44 i 44a

ustawy o ochronie osób i mienia, w zakresie:

1) zasad i sposobów realizacji zadań ochrony osób i mienia;

2) sposobów uŜycia przez pracowników tych formacji środków przymusu

bezpośredniego lub broni palnej;

3) posiadania przez pracowników ochrony niezbędnych kwalifikacji.

Nadzór ten polega na:

1) kontroli organizacji i zasad działania, uzbrojenia, wyposaŜenia oraz współpracy

z innymi formacjami i słuŜbami;

2) kontroli zgodności aktualnego stanu ochrony jednostki z planem ochrony;

3) wstępie na teren obszarów i obiektów, a takŜe innych miejsc, w których jest

prowadzona ochrona, oraz Ŝądaniu wyjaśnień i udostępniania bądź wglądu

w dokumentację ochronną;

4) wstępie na teren siedziby przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie

ochrony osób i mienia, w takich dniach i godzinach, w jakich jest prowadzona

lub powinna być prowadzona działalność;

5) wydawaniu pisemnych zaleceń mających na celu usunięcie stwierdzonych

nieprawidłowości i dostosowanie działalności specjalistycznej uzbrojonej

formacji ochronnej do przepisów prawa.

Współdziałanie Policji z agencjami ochrony osób i mienia reguluje

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia

1998 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad współpracy specjalistycznych

uzbrojonych formacji ochronnych z Policją, jednostkami ochrony przeciwpoŜarowej,

obrony cywilnej i straŜami gminnymi (miejskimi).

Rozporządzenie określa szczegółowe zasady współpracy specjalistycznych

uzbrojonych formacji ochronnych, zwanych dalej "formacjami ochronnymi", z Policją,

jednostkami ochrony przeciwpoŜarowej, obrony cywilnej i straŜami gminnymi

(miejskimi) w zakresie wykonywanych zadań ochrony osób i mienia.

28

Współpracę tę podejmuje kierownik jednostki chronionej przez formacje

ochronne odpowiednio z właściwym terytorialnie:

1) komendantem jednostki organizacyjnej Policji;

2) kierownikiem jednostki ochrony przeciwpoŜarowej;

3) szefem obrony cywilnej;

4) komendantem straŜy gminnej (miejskiej).

Współpraca formacji ochronnych z Policją polega w szczególności na:

1) wymianie informacji o zagroŜeniach w zakresie bezpieczeństwa osób i mienia

oraz zakłócania spokoju i porządku publicznego;

2) współdziałaniu w celu utrzymania spokoju i porządku publicznego podczas

zgromadzeń, imprez artystycznych, rozrywkowych i sportowych, w zakresie

określonym w odrębnych przepisach;

3) współdziałaniu przy zabezpieczaniu miejsc popełnienia przestępstw

i wykroczeń w granicach chronionych obszarów, obiektów lub urządzeń;

4) wzajemnych konsultacjach doskonalących metody współpracy.

29

Literatura:

1. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j., Dz. U. Nr 142

z 2001r., poz. 1591, z późn. zm.).

2. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j., Dz. U. Nr 43 z 2007 r., poz. 277,

z późn. zm.).

3. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej StraŜy PoŜarnej (t. j. Dz. U. Nr 12

z 2009 r., poz. 68 z późn. zm.).

4. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t. j. Dz. U. Nr 45 z 2005 r., poz. 435

z późn. zm.).

5. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn.

zm.).

6. Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. Nr 145

z 2005 r., poz. 1221 z późn. zm.).

7. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o straŜach gminnych (Dz. U. nr 123, poz. 779

z późn. zm.).

8. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j., Dz. U. Nr 142

z 2001 r., poz. 1590, z późn. zm.).

9. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j., Dz. U. Nr 142

z 2001 r., poz. 1592, z późn. zm.).

10. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t. j. Dz. U. Nr 16

z 2007 r., poz. 94 z późn. zm.).

11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2005 r. w sprawie sposobu

postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów ( Dz. U.

Nr 141, poz. 1186 ).

12. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 września 2004 r. w sprawie

współdziałania straŜy ochrony kolei z Policją, StraŜą Graniczną i Inspekcją

Transportu Drogowego (Dz. U. Nr 223, poz. 2262.).

13. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych

i Leśnictwa z dnia 15 września 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad

współdziałania Lasów Państwowych z Policją (Dz. U. Nr 78, poz. 397.).

30

14. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 grudnia

1998 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad współpracy specjalistycznych

uzbrojonych formacji ochronnych z Policją, jednostkami ochrony

przeciwpoŜarowej, obrony cywilnej i straŜami gminnymi (miejskimi) (Dz. U.

Nr 161, poz.1108.).

15. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 sierpnia

2004 r. w sprawie zakresu i sposobu współpracy Policji ze straŜami gminnymi

(miejskimi) oraz zakresu sprawowania przez Komendanta Głównego Policji

nadzoru nad działalnością straŜy (Dz. U. Nr 187, poz. 1943.).

16. Zarządzenie nr 1429 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2004 r.

w sprawie wprowadzenia w Policji procedur reagowania w sytuacjach

kryzysowych (Dz. Urz. KGP z 2005 r. Nr 3, poz. 8).

17. Porozumienie między Komendantem Głównym Państwowej StraŜy PoŜarnej

a Komendantem Głównym Policji z dnia 12 czerwca 2001 r. o współdziałaniu

Państwowej StraŜy PoŜarnej i Policji.

18. Porozumienie Komendanta Głównego Policji i Komendanta Głównego StraŜy

Granicznej z dnia 17 czerwca 2004 r. w sprawie współdziałania Policji i StraŜy

Granicznej (Dz. Urz. KGP Nr 11, poz. 58).

Pozycje zwarte:

1. Lidwa W., Współdziałanie w walce lądowej, Toruń 2000.

2. Szafrański J., Współdziałanie jednostek obrony terytorialnej i Policji w walce

z terroryzmem, WSPol Szczytno 2004.

3. Ura E., Prawne zagadnienia ochrony osób i mienia, Wydawnictwo Oświatowe

FOSZE, 1998.

Inne:

1. <www.zmp.poznan.pl>.

2. <www.strazgraniczna.pl>.