40
www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties bij leerlingen

Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

www.kennisnet.nl

Naam van de Auteur

7 januari 2008

Serieus spel in de klas

Johan Gademan

28 januari 2009

De bevordering van sociaal emotionele competenties bij leerlingen

Page 2: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

10.00 Welkom

10.05 Kees van der Wolf Achtergronden – Werkkader10.15 Confrontatietool10.30 Charactertool10.45 Martine van Bokkem Docententraining en lesmateriaal11.00 ‘Dit ben ik’ en reflectieomgeving11.15 Vragen en opmerking11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting

Page 3: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

3

Page 4: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Sociale competentie

Vermogen om adequaat te handelen in sociale situaties

Page 5: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Aardig doen

Ervaringen delenErvaringen delen

Samen spelen en werkenSamen spelen en werken

Een taak uitvoerenEen taak uitvoeren

Jezelf presenterenJezelf presenteren

Een keuze makenEen keuze maken

Opkomen voor jezelfOpkomen voor jezelf

Omgaan met ruzieOmgaan met ruzie

Sociaal competent gedrag

Page 6: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

1 Confrontatietool

2 Charactertool

Dit ben ik

3 Reflectietool

Programma

SeCO programma

Page 7: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

1 Confrontatietool

2 Charactertool

Dit ben ik

3 Reflectietool

SeCO programma

Page 8: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Durven en doen

We weten dat leerlingen al veel kennis en vaardigheden in huis hebben, maar dat het probleem veelal het toepassen van die kennis en vaardigheden is in echte situaties.

Leerlingen hebben bijvoorbeeld wel geleerd hoe ze hulp kunnen aanbieden, maar vaak is het moeilijk te zien wanneer iemand hulp nodig heeft (sociale ‘antenne’), dit belangrijk vinden om te doen, en durven doen.

8

Page 9: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Sociaal emotionele Competentie Ontwikkeling (SeCO)

SeCO schetst (probleem)situaties die aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen en dus voor hen herkenbaar zijn.

Mede door het gebruik van ICT wordt de werkelijkheid gesimuleerd. Een oefenveld, in plaats van meteen moeten toepassen in de echte wereld.

9

Page 10: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Positieve leerervaring

SeCO moet een ‘experience’ zijn voor de leerlingen, een positieve ervaring die hen uitdaagt.

Een leerervaring die impact heeft op de attitude/houding van leerlingen en die door de manier waarop die aangeboden wordt, een andere vorm van kennis oplevert dan leren uit boeken.

10

Page 11: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

10.05 Kees van der Wolf Achtergronden - Werkkader

10.15 Confrontatietool10.30 Charactertool10.45 Martine van Bokkem Docententraining en lesmateriaal11.00 ‘Dit ben ik’ en reflectieomgeving11.15 Vragen en opmerking11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting

Page 12: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Kees van der Wolf

Tot mei 2005: Bijzonder hoogleraar UVA Psychosociale stress bij kinderen in problematische opvoedingssituaties

2001-2007: Lector Gedragsproblemen in de Onderwijspraktijk - Hogeschool Utrecht

2006- heden : Onderwijsadviseur - Van der Wolf & Van Beukering.

Lid van de expertgroep bij SeCO-project

Page 13: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

10.15 Confrontatietool

10.30 Charactertool10.45 Martine van Bokkem Docententraining en lesmateriaal11.00 ‘Dit ben ik’ en reflectieomgeving11.15 Vragen en opmerking11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting

Page 14: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

1 Confrontatietool

2 Charactertool

Dit ben ik

3 Reflectietool

SeCO programma

Page 15: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Confrontatietool: Durven en doen

In de confrontatietool worden leerlingen in een kritische situaties gezet waarbij ze een of meerder sociaal-emotionele competenties moeten (leren) toepassen.

Dit heeft als doel de leerlingen betrokken te maken bij het onderwerp. Niet alleen elke leerling individueel, maar ook de leerlingen als groep.

Page 16: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Confrontatietool

• Opnames met acteurs van kritische situaties waarin leerlingen gaandeweg hun rol in innemen en de kritische situatie uitspelen.

• Gebruik van foto’s: bijvoorbeeld door foto’s met gezichtsuitdrukkingen of van nagespeelde situaties te maken, die te laten categoriseren en/of er een stripverhaal van te maken

• Krantenbericht (actueel) • Film • Incident in de groep • Afbeelding/praatplaat

16

Page 17: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Keuze pilots

In de pilots is gekozen voor een real-life opnames met PABO-studenten. De scènes zijn ingebracht door docenten uit de conceptgroep en verder ontwikkeld door de studenten en hun begeleiders.

Voorbeeld

In de pilotperiode zijn de scènes life op school gespeeld waardoor interactie plaats kon vinden en studenten leerlingen konden uitnodigen suggesties te geven dan wel het spel over te nemen (regiemodel).

17

Page 18: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Ervaringen

• De inzet van Pabo-studenten: grote meerwaarde

• Regiemodel: erg interactief, erg aansprekend• Scénes: erg herkenbaar• Docenten gaan het inzetten voor nieuwe

situaties

18

Page 19: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

10.30 Charactertool

10.45 Martine van Bokkem Docententraining en lesmateriaal

11.00 ‘Dit ben ik’ en reflectieomgeving11.15 Vragen en opmerking11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting

Page 20: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

1 Confrontatietool

2 Charactertool

Dit ben ik

3 Reflectietool

toneelspel, scènes

SeCO programma

Page 21: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Charactertool

In de Charactertool spelen leerlingen een game.

•De leerling speelt zichzelf. •De speler bevindt zich in een situatie met:     o Twee spelers (dialoog)     o Kleine groep     o Grote groep •De speler kan als single user spelen, met/tegen characters uit het spel, en/of het spel fungeert als multiplayer game, waarin je als speler andere spelers tegenkomt

Page 22: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Charactertool

• Het verloop van de game wordt als ‘filmpje’ vastgelegd zodat een speler achteraf zijn eigen acties kan bekijken. (Zie reflectietool)

• De leerkracht kan de situatie vooraf manipuleren

• Leerlingen spelen 5 à 10 minuten • Heeft de school een computerlokaal, dan

spelen alle leerlingen gelijktijdig. Staan computers in de klas, spelen ze om de beurt.

22

Page 23: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Keuze pilots

• In het project is er voor gekozen een serious game te laten ontwerpen getiteld School Life.• Veel aandacht is besteedt aan het script, waardoor een spelduur van bijna 1 uur is ontstaan. In het script zijn de diverse competenties verwerkt.• Er zijn twee totaal verschillende versies, een gericht op de wat jongere leerling (9, 10 en 11 jaar), de ander meer gericht op de oudere leerling (12, 13 en 14 jaar)

IntroductiePlattegrond

23

Page 24: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

24

Page 25: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Ervaringen

• Soms wat lastig voor groep 5.• Tussentijds stoppen is niet mogelijk, een uur

soms wat lang om uit te spelen.• Leuk om verschillende rollen aan te nemen.• Onopvallende invloed.• Perspectiefrijk.

Hier komt de titel van de presentatie 27 januari 2007 25

Page 26: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

10.45 Martine van Bokkem Docententraining en lesmateriaal

11.00 ‘Dit ben ik’ en reflectieomgeving11.15 Vragen en opmerking11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting

Page 27: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Martine van Bokkem

Werkzaam bij CED-groep, Rotterdam

Coördineren van ontwikkelprojecten rondom ‘burgerschap’ en/of ‘sociale competentie’ voor een gevarieerde doelgroep.

Lid van de expertgroep bij SeCO-projectOrganisator tweede pilot Rotterdam e.o

CED-groep: Mede-ontwikkelaar docententraining en lesmateriaal

Page 28: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

11.00 ‘Dit ben ik’ en reflectietool

11.15 Vragen en opmerking11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting

Page 29: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

1 Confrontatietool

2 Charactertool

Dit ben

ik

3 Reflectietool

toneelspel, scènes

School life, social game

SeCO programma

Page 30: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Reflectietool

In de reflectietool vindt een activiteit plaats waarin gebeurtenissen en gedrag in de Confrontatietool en de Charactertool onderwerp zijn.

Aan de orde komen vragen als: Wat gebeurde er? Welke actie vond plaats? Welke gevolgen zag je? Wie deed het “’t best”? Hoe zou jij je voelen? Zou je het een volgende keer anders doen?

Page 31: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Reflectietool

Leerlingen kunnen ervoor kiezen om het filmpje van hun gedrag in de game aan de anderen te laten zien, om erbij te vertellen hoe zij zich in de situatie opstelden. Leerlingen kunnen bij elk van hun eigen filmpjes ervoor kiezen om deze openbaar te maken. Andere leerlingen kunnen dan op andere momenten dit filmpje bekijken en bij hun ‘favorieten’ plaatsen. Als onderdeel van de reflectie kunnen leerlingen zichzelf cijfers geven: hoe deed ik het in die situatie? Ook aan een andere kunnen ze cijfers geven, als de ander dat wil.

31

Page 32: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Keuze pilots

In deze reflectietool zijn mogelijkheden voor docenten om eigen filmpjes, foto’s en bijbehorende vragen te ontwerpen. De antwoorden moeten vast in 6 basisemoties gegeven kunnen worden. In de reflectietool zijn een aantal videofragmenten uit de confrontatietool met bijbehorende vragen opgenomen, plus een heel nieuw interactieve video-opdracht. De resultaten worden voor de docent opgeslagen in een overzichtelijk schema van zijn eigen klas, en kunnen weer als gesprek dienen met de leerling of met de klas.

32

Page 33: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

“Dit ben ik “: Sociale netwerksite

Als een schil rond de drie tools maken we ‘Dit ben ik’ . Ze kunnen er zaken bewaren die dicht bij henzelf staan, zoals foto’s, liedteksten.

Verder kunnen kinderen er hun sociale omgeving in kaart brengen: vrienden, groepsgenoten, familieleden, foto’s of filmpje van de eigen kamer of het eigen huis (‘virtueel honk’).

De leerkracht kan er op ‘virtueel huisbezoek’ gaan.

Page 34: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Keuze pilots

‘Dit ben ik’ is de centrale digitale omgeving geworden van waaruit alles aangestuurd wordt, dus ook de charactertool en de reflectietool. Het is een sociale netwerk omgeving met educatieve elementen geworden die afgeschermd is en die gebouwd is met behulp van Ning (zie http://www.ning.com)

34

Page 35: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Ervaringen

• Naar verhouding weinig gereflecteerd in de ict-tool

• “Dit ben ik” zeer divers ontvangen• “Incidenten” in de klas of in de groep• Veel respons, veel profielpagina’s

35

Page 36: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

1 Confrontatietool

2 Charactertool

Dit ben ik

3 Reflectietool

toneelspel, scènes

School life, social game

oplossingen, eigen handelen

Soci

aal netw

erk

sie

SeCO programma

Page 37: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Hoe nu verder?

• Pilots zijn afgerond• Ervaringen zijn gebundeld• Veel ‘half’ producten• Veel waarde

• Overdracht aan de markt

• Bij welk bedrijf/instelling past SeCO?

•Uitgeverij•Onderwijs Begeleidingsdienst•Pabo

Hier komt de titel van de presentatie 27 januari 2007 37

Page 38: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

(Half) producten

• Scènes plus video's• Trainingsprogramma voor Pabo-studenten

• Twee serious ‘open’ games

• Reflectietool met video’s, plus interactieve video

• Sociaal netwerksite (gebaseerd op ‘open’ Ning-community)

• Lesmateriaal• Docententraining

38

Page 39: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Hoe nu verder?

• Open inschrijving• Soort prijsvraag

• Belangstellenden?

• Contact opnemen met Johan [email protected]

mobiel: 06-22922301

39

Page 40: Www.kennisnet.nl Naam van de Auteur 7 januari 2008 Serieus spel in de klas Johan Gademan 28 januari 2009 De bevordering van sociaal emotionele competenties

Programma

11.15 Vragen en opmerkingen

11.30 Presentatie projectboek12.00 Afsluiting