Wydanie specjalne, 18 kwietnia 2010 r

ZGROMADZENIE POSŁÓW I SENATORÓW POŚWIĘCONE UCZCZENIU PAMIĘCI OFIAR KATASTROFY LOTNICZEJ POD SMOLEŃSKIEM

KANCELARIA SEJMU / WYDANIE SPECJALNE / VI KADENCJA / 18 KWIETNIA 2010 R.

1

Kronika Sejmowa_33_WARIANT 2 OSTATNI.indd 1 2007-03-27 17:52:48

ORĘDZIE MARSZAŁKA SEJMU WYGŁOSZONE W DNIU 10 KWIETNIA 2010 ROKU

Szanowni Państwo, Drodzy Rodacy.Polska jest w żałobie, ponieśliśmy dramatycznie bolesną

stratę. W katastrofie lotniczej zginął prezydent Rzeczypos-politej Polskiej Lech Kaczyński wraz z małżonką, zginęli wi-cemarszałkowie Sejmu i Senatu, ministrowie, posłowiei senatorowie wszystkich klubów parlamentarnych, zginęli generałowie i biskupi. Zginęli, pełniąc swą służbę publicz-ną na rzecz dobra wspólnego, jakim jest Polska. Zginęliw drodze na uroczystości w Katyniu, gdzie 70 lat temu zginęły tysiące polskich oficerów w imię zasady, że miłość Ojczyzny żąda czasami ofiary najwyższej.

Dzisiaj w obliczu naszego narodowego dramatu jesteśmy razem, dziś nie ma podziału na lewicę i prawicę. Różnice po-glądów, wyznania, nie mają dzisiaj znaczenia. Dziś jesteśmy razem, stojąc wobec wielkiego dramatu, w obliczu śmierci wielu ludzi. Łączymy się w bólu z rodzinami ofiar i w trosceo dalsze losy osieroconej przez nich Ojczyzny.

Szanowni Państwo, Drodzy Rodacy.Artykuł 131 konstytucji nakłada na marszałka Sejmu obo-

wiązek zapewnienia ciągłości władzy prezydenta, głowy państwa polskiego. W ramach tych obowiązków, które dziś na mnie spadły, ogłosiłem w całym kraju tygodniową żałobę narodową.

Połączmy się wszyscy w żałobie, zarówno w wymiarze oficjalnym, jak i w prywatnym, w wymiarze przeżycia wspól-notowego, jak i indywidualnego, tak po ludzku, z głębi współ-czującego serca.

Moim obowiązkiem jest wyznaczenie także w ciągu dwóch tygodni terminu wyborów prezydenta, które muszą się od-być nie później niż 60 dni od daty ich ogłoszenia. Zamierzamto uczynić po konsultacjach z wszystkimi klubami parlamen-tarnymi.

Składam dzisiaj hołd wszystkim, którzy zginęli w strasz-nej katastrofie koło Smoleńska, ale swoje serdeczne myślii modlitwy oraz wyrazy osobistego współczucia kieruję przede wszystkim do bliskich ofiar, w tym do rodziny pana prezyden-ta Lecha Kaczyńskiego, do jego matki, córki i brata. W tych trudnych dniach dla naszej Ojczyzny bądźmy wszyscy razem.


2

ZGROMADZENIE POSŁÓW I SENATORÓW POŚWIĘCONE UCZCZENIU PAMIĘCI OFIAR

KATASTROFY LOTNICZEJ POD SMOLEŃSKIEM

Marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, otwierając13 kwietnia 2010 r. Uroczyste Zgromadzenie Posłówi Senatorów w obecności marszałka Senatu Bogdana Boru-sewicza, powiedział m.in.:

Razem z panem marszałkiem Borusewiczem witamyw imieniu polskiego Sejmu i Senatu. Witamy razem, z bólem i wzruszeniem, rodziny posłów i senatorów, którzy zginęli w tej katastrofie. Łączymy się z państwem we wspólnym bólu, wspólnych wspomnieniach i wspólnej modlitwie.

Witamy byłych prezydentów Lecha Wałęsę i Aleksandra Kwaśniewskiego.

Z G R O M A D Z E N I E P O S Ł Ó W I S E N A T O R Ó W


3

Witamy byłych premierów.Witamy premiera Donalda Tuska i cały polski rząd.Witamy przewodniczącego Parlamentu Europejskiego

Jerzego Buzka wraz z delegacją, w której składzie jest trzech wiceprzewodniczących z różnych krajów.

Witamy przedstawicieli litewskiego Sejmasu i izraelskiego Knesetu.

Witamy korpus dyplomatyczny z jego dziekanem – nuncju-szem apostolskim.

Witamy przedstawicieli wszystkich wyznań i kościołów.Witamy wszystkich zgromadzonych.Spotykamy się dzisiaj, by uczcić pamięć prezydenta Lecha

Kaczyńskiego i całej polskiej delegacji – wszystkich, którzy zginęli w tragicznej katastrofie koło Smoleńska. Wśród nich był Ryszard Kaczorowski – ostatni prezydent na uchodźstwie, ministrowie, generałowie, szefowie centralnych instytucji państwa, biskupi i przedstawiciele Rodzin Katyńskich, funk-cjonariusze Biura Ochrony Rządu i załoga samolotu. Pamięta-my o wszystkich.

W sposób szczególny chcemy tutaj, w gmachu polskiego Sejmu, uczcić pamięć tragicznie zmarłych parlamentarzystów – piętnaściorga posłów i trojga senatorów, w tym byłego


4


marszałka Sejmu i trojga wicemarszałków obu izb. Chcemy uczcić pamięć naszych koleżanek i kolegów z wszystkich klubów parlamentarnych. Sza-nowni państwo, proszę o wspólne odśpiewanie hymnu państwowego.

Po odśpiewaniu hymnu przez wszystkich zebranych marszałek konty-nuował:

Patrząc na wypełnioną dzisiaj po brzegi salę posiedzeń polskiego Sejmu, widzę tu całą Polskę, całe państwo polskie. Są tu bowiem posłowie i sena-torowie, jest premier, jest rząd, są przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP, są reprezentanci najwyższych urzędów i organów państwa. Jednak fotel prezydenta jest pusty. W związku z tym, że w takiej sytuacji konsty-tucja nakłada na Marszałka Sejmu obowiązek pełnienia funkcji głowy pań-stwa do czasu rozstrzygnięć wyborczych, ośmielam się prosić wszystkicho pomoc w przeprowadzeniu kraju przez ten trudny i bolesny okres.

Parlament polski poniósł ogromną stratę. Od nas wszystkich zależy, czy ten ból, ból po stracie naszych koleżanek i kolegów, zdołamy zamie-nić w siłę na rzecz współpracy, porozumienia i pojednania, czy możew jakąś formę sporu, gorszących kłótni. Wszyscy ponieśliśmy bolesną stratę. Pewnie każdy z nas, patrząc na kwiaty złożone w miejscach, gdzie siedziały nasze koleżanki, siedzieli nasi koledzy, myśli teraz o nich, wspo-mina ich. Pewnie każdy z nas robi swego rodzaju rachunek sumienia, myśli o słowach niepotrzebnych, które padły nie raz, a które dzisiaj bolą autorów. Sądzę, że każdy z nas pewnie myśli też o tych słowach, któ-re, niestety, nie padły, a które mogły budować jedność i porozumienie.Czasem warto o tym pomyśleć, także w tak trudnym momencie.

Patrzymy nie tylko na te miejsca, gdzie siedzieli nasi przyjaciele, pa-trzymy nie tylko na te kwiaty, ale także na mównicę sejmową, skąd nasze koleżanki, nasi koledzy zabierali głos w ramach debaty politycznej. Bar-dzo chciałbym, abyśmy na niej skupili dzisiaj nasze myśli, wspomnienia, nasze dobre intencje. Bardzo chciałbym, żebyśmy razem, poprzez udział wszystkich klubów parlamentarnych, parlamentu jako całości, złożyli na tej mównicy kwiaty, odczytując jednocześnie imiona i nazwiska koleżanek i kolegów, którzy nie zasiądą już w tej Izbie, w polskim parlamencie.


5


W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość posłanka Elżbieta Rafalskaodczytała nazwiska tragicznie zmarłych parlamentarzystów tego ugrupowania:

GRAŻYNA GĘSICKA Okręg wyborczy nr 23 – Rzeszów

Urodzona 13 XII 1951 w Warszawie.Ukończyła studia na Wydziale Filozofii i Socjologii Uniwersy-

tetu Warszawskiego; doktor nauk humanistycznych.1975-1985 – asystentka; 1985-1993 – adiunkt Uniwersytetu

Warszawskiego. 1989-1991 – koordynator naukowy Ośrodka Badań Związkowych NSZZ „Solidarność”. 1991 – doradca mi-nistra w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. 1993-1995 – specjalista; 1995-1996 – zastępca kierownika programuw Funduszu Współpracy. 1996-1998 – zastępca dyrektora ge-neralnego Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Małych i Śred-nich Przedsiębiorstw. 2001-2005 – zastępca prezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

1998-2001 – podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracyi Polityki Społecznej.

2005-2007 – minister rozwoju regionalnego. 1985-1989 – wiceprezes, członek Zarządu Oddziału War-

szawskiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. 1988--1993 – członek Association Internationale des Sociologues de la Langue Française.

Autorka ok. 50 publikacji (artykułów i książek). Od 2007 członek Prawa i Sprawiedliwości. Posłanka VI kadencji (przewodnicząca Klubu Parlamentar-

nego PiS; zastępca przewodniczącego Komisji do Spraw Unii Europejskiej; przewodnicząca Polsko-Szwajcarskiej Grupy Par-lamentarnej; członek Parlamentarnego Zespołu Karpackiego).

JANINA FETLIŃSKA Okręg wyborczy nr 15 – Płock

Urodzona 14 VI 1952 w Tuligłowach. Ukończyła studia na Wydziale Pielęgniarskim Akademii Me-

dycznej w Lublinie; doktor nauk medycznych w zakresie pielęg-niarstwa. Odbyła podyplomowe studia na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Warszawskiego.

Przez wiele lat pracowała w placówkach służby zdrowia, peł-niąc funkcje kierownicze. 2002-2005 – nauczyciel akademicki i dyrektor Instytutu Ochrony Zdrowia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie. Opublikowała kilkadzie-siąt artykułów naukowych z zakresu pielęgniarstwa, promocji zdrowia i zdrowia publicznego. Była członkiem towarzystw na-ukowych i społecznych. Tworzyła i była pierwszym prezesem Kolegium Pielęgniarek i Położnych Środowiskowych-Rodzin-nych w Polsce.

1998-2005 – radna powiatu ciechanowskiego.Od 2004 członek Prawa i Sprawiedliwości, członek Rady

Politycznej PiS.Senator VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji

Zdrowia, członek Komisji Nauki, Edukacji i Sportu). Senator VII kadencji (członek komisji: Zdrowia; Spraw Emi-

gracji i Łączności z Polakami za Granicą).


6


PRZEMYSŁAW EDGAR GOSIEWSKIOkręg wyborczy nr 33 – Kielce

Urodzony 12 V 1964 w Słupsku. Ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu

Gdańskiego; magister prawa. Odbył podyplomowe studia w Akade-mii Obrony Narodowej w Warszawie (bezpieczeństwo narodowe).

1989-1991 – członek Niezależnego Samorządnego Związ-ku Zawodowego „Solidarność”; szef Działu Regionalnego Ko-misji Krajowej. 1991-2000 – członek Zarządu Głównego i Rady Politycznej Porozumienia Centrum. Od 2001 członek Zarzą-du Głównego i Rady Politycznej Prawa i Sprawiedliwości, odI 2010 wiceprezes PiS. 2000-2001 – doradca ministra sprawiedli-wości Lecha Kaczyńskiego. VII 2006 - XI 2007 – minister – członek Rady Ministrów. 8 V - 7 IX 2007 i 11 IX - 16 XI 2007 – wiceprezes Rady Ministrów. VII 2006 - XI 2007 – przewodniczący stałego ko-mitetu Rady Ministrów.

Poseł IV kadencji (członek komisji: Obrony Narodowej; Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej; Sprawiedliwości i Praw Czło-wieka; Nadzwyczajnej do spraw zmian w Regulaminie Sejmu Rzeczy-pospolitej Polskiej; Śledczej do zbadania prawidłowości prywatyzacji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Spółka Akcyjna); V kadencji (przewodniczący Klubu Parlamentarnego PiS, zastępca przewodni-czącego Komisji Obrony Narodowej).

Poseł VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Odpowie-dzialności Konstytucyjnej; członek Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka).

ALEKSANDRA KRYSTYNA NATALLI-ŚWIATOkręg wyborczy nr 3 – Wrocław

Urodzona 20 II 1959 w Obornikach Śląskich.Ukończyła studia na Wydziale Zarządzania i Informa-

tyki Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu; magister ekonomii. Odbyła podyplomowe studia menedżerskiew Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu.

1982-1991 – starszy asystent w Pracowni Regionalnej Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych Głównego Urzędu Statystycznego i Polskiej Akademii Nauk. 1991--1992 – inspektor wojewódzki w Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu. 1992-1996 – zastępca dyrektora Mię-dzywojewódzkiego Ośrodka Doskonalenia Kadr Admi-nistracji Państwowej. 1996-2000 – główny specjalistaw Urzędzie Miejskim we Wrocławiu. 2000-2004 – członek Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego we Wrocławiu. 2004-2005 – wiceprezes Zarządu Wro-cławskiego Centrum SPA.

1980-1982 – członek NZS. Członek Porozumienia Cen-trum; członek Zarządu Głównego PC. Członek Prawai Sprawiedliwości; członek Rady Politycznej PiS; członek Zarządu Okręgu PiS; od 2008 wiceprezes PiS.

Posłanka V kadencji (zastępca przewodniczącego Klu-bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość; przewod-nicząca Komisji Finansów Publicznych).

Posłanka VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych; członek Parlamentarnego Zespołu ds. Energetyki).


7


STANISŁAW ZAJĄCOkręg wyborczy nr 21 – Krosno

Urodzony 1 V 1949 w Święcanach.Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiel-

lońskiego. Sędzia i adwokat. Obrońca działaczy opozycyjnych w licznych procesach politycznych. W 1993 założył własną kan-celarię adwokacką w Jaśle.

2002-2005 – radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego.1992-2005 – członek Zjednoczenia Chrześcijańsko-Naro-

dowego; wiceprezes, a następnie prezes Zarządu Głównego; przewodniczący Rady Naczelnej ZChN.

Członek Prawa i Sprawiedliwości; członek Rady Politycznej PiS.

Poseł I kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Spra-wiedliwości; członek komisji: Polityki Przestrzennej, Budow-lanej i Mieszkaniowej; Młodzieży, Kultury Fizycznej i Spor-tu; Nadzwyczajnej do zbadania skutków stanu wojennego);III kadencji (wicemarszałek), V kadencji (zastępca przewod-niczącego Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa; członek Komisji Łączności z Polakami za Granicą); VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Ochrony Śro-dowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa; członek Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki).

Senator VII kadencji (wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego PiS; przewodniczący Komisji Obrony Narodowej; członek Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą).

KRZYSZTOF JAKUB PUTRAWicemarszałek Sejmu

Okręg wyborczy nr 24 – Białystok

Urodzony 4 VII 1957 w Józefowie.Ukończył Technikum Mechaniczne w Białymstoku; technik

mechanik. 1975-1994 – pracował w Fabryce Przyrządów i Uchwytów

w Białymstoku. Zaangażowany w działalność samorządową. 1988 – współzałożyciel Stowarzyszenia Działaczy Samorządu Pracowniczego. 1995-2005 – prezes Zarządu PUHP „Lech”sp. z o.o. w Białymstoku.

2002-2005 – radny Sejmiku Województwa Podlaskiego. Od 1980 działał w Niezależnym Samorządnym Związku Za-

wodowym „Solidarność”. 1990 – współzałożyciel Porozumienia Centrum; członek władz krajowych; prezes Zarządu Wojewódz-kiego PC w Białymstoku. 2001 – współzałożyciel Prawa i Spra-wiedliwości; prezes Podlaskiego Zarządu Regionalnego PiS.

Prezes Klubu Sportowego „Podlasie Białystok”.Poseł X kadencji (członek komisji: Stosunków Gospodar-

czych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej; Systemu Gospodar-czego i Polityki Przemysłowej); I kadencji (członek komisji: Mniejszości Narodowych i Etnicznych; Stosunków Gospodar-czych z Zagranicą i Gospodarki Morskiej), senator VI kadencji (wicemarszałek Senatu).

Poseł VI kadencji (wicemarszałek Sejmu; przedstawicielDelegacji Parlamentarnej do Zgromadzenia Parlamentarnego RPi Ukrainy; członek Parlamentarnego Zespołu na rzecz Katolickiej Nauki Społecznej).


8


ZBIGNIEW FRANCISZEK WASSERMANNOkręg wyborczy nr 13 – Kraków

Urodzony 17 IX 1949 w Krakowie.Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiel-

lońskiego; magister prawa. Odbył podyplomowe studia na Uniwersytecie Jagiellońskim (wymiar sprawiedliwości).

1972-1975 – prokurator Prokuratury Powiatowej w Chrza-nowie. 1975 – asesor Prokuratury Powiatowej w Jaworz-nie. 1975-1984 – podprokurator Prokuratury Powiatowejw Brzesku. 1984-1989 – podprokurator Prokuratury Rejono-wej dla Krakowa Krowodrze. 1989-1991 – zastępca szefa Pro-kuratury Wojewódzkiej w Krakowie. 1991-1993 – prokuratorw Prokuraturze Okręgowej w Krakowie. 1993-2000 – proku-rator i rzecznik prasowy Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie. 2000-2001 – p.o. prokuratora krajowego.

2005-2007 – minister – członek Rady Ministrów, koordyna-tor ds. służb specjalnych.

1989-1990 – członek Komisji Wojewódzkiej w Krakowie ds. Weryfikacji Pracowników Służby Bezpieczeństwa. Od 1992 członek Rady ds. Rodziny przy Wojewodzie Małopolskim. 1995-2001 – członek Rady Naczelnej Stowarzyszenia Polskich Prawników Katolickich.

Poseł IV kadencji (przewodniczący Komisji do Spraw Służb Specjalnych; zastępca przewodniczącego Komisji Sprawiedli-wości i Praw Człowieka; zastępca przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz zmianie niektórych ustaw; zastępca przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu

ustawy o Wojskowych Służbach Informacyjnych; zastępca przewodniczącego Komisji Śledczej do zbadania zarzutu niepra-widłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA oraz zarzutu wykorzystania służb specjalnych (d. UOP) do nielegalnych nacisków na organa wymiaru sprawiedliwości w celu uzyskania postanowień służących do wywierania presji na członków Zarządu PKN Orlen S.A.); poseł V kadencji.

Poseł VI kadencji (członek komisji: do Spraw Służb Specjalnych; Śledczej do zbadania sprawy przebiegu procesu legisla-cyjnego ustaw nowelizujących ustawę z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych i wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych w zakresie dotyczącym gier na automatach o niskich wygranych i wideoloterii oraz do zbadania legalności działania organów administracji rządowej badających ten proces; członek Parlamentarnego Zespołu na rzecz Katolickiej Nauki Społecznej).


9


W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska posłanka Iwona Śledzińska-Katarasińskaodczytała nazwiska tragicznie zmarłych parlamentarzystów tego ugrupowania:

GRZEGORZ MACIEJ DOLNIAKOkręg wyborczy nr 32 – Sosnowiec

Urodzony 17 II 1960 w Będzinie. Ukończył studia na Wydziale Organizacji i Zarządzania Akademii Ekono-

micznej w Katowicach; magister ekonomii. 1984-1991 – szef zaopatrzenia i importu w Fabryce Obrabiarek DEFUM

w Dąbrowie Górniczej. 1991-2001 – dyrektor Przedsiębiorstwa Usługowo--Handlowego POINT w Będzinie.

Od 2001 członek Platformy Obywatelskiej, wiceprzewodniczący Zarzą-du Regionu.

Poseł IV kadencji (zastępca przewodniczącego Klubu Parlamentarnego PO; przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o działalności lobbingowej; zastępca przewodniczące-go Komisji Łączności z Polakami za Granicą; członek komisji: do Spraw Kontroli Państwowej; Administracji i Spraw Wewnętrznych); V kadencji (zastępca przewodniczącego Klubu Parlamentarnego PO; zastępca prze-wodniczącego, później przewodniczący Komisji Administracji i Spraw We-wnętrznych; członek komisji: Łączności z Polakami za Granicą; Nadzwy-czajnej do rozpatrzenia przedstawionych przez Prezydenta RP projektów ustaw o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego i o Służbie Wywiadu Wojsko-wego oraz o przepisach wprowadzających te ustawy).

Poseł VI kadencji (zastępca przewodniczącego Klubu Parlamentarnego PO; zastępca przewodniczącego Komisji Administracji i Spraw Wewnętrz-nych; członek Komisji Obrony Narodowej; przewodniczący Polsko-Chińskiej Grupy Parlamentarnej; członek Polsko-Rosyjskiej Grupy Parlamentarnej; członek Polsko-Tajwańskiej Grupy Parlamentarnej; członek Parlamentar-

nego Zespołu ds. Ratownictwa Górskiego i Wodnego; członek Parlamentarnego Zespołu ds. Tradycji Niepodległościowych; członek Parlamentarnego Zespołu Sportowego; członek Zespołu Parlamentarzystów Województwa Śląskiego).

Urodzona 30 VI 1953 w Katowicach.Ukończyła studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Śląs-

kiego. Dziennikarka i publicystka Polskiego Radia Katowice. 2002-2004

– dyrektor Radia Katowice SA.Od 2006 wiceprzewodnicząca Rady Programowej TVP Polonia.1987 – stworzyła największą w kraju imprezę upowszechniającą

język polski – ogólnopolskie „Dyktando”. Inicjatorka wielu wydarzeń medialnych i akcji charytatywnych na Śląsku.

Od 2007 r. członek Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, przewodnicząca Komisji Języka w Mediach.

Senator V kadencji (członek Komisji Kultury i Środków Przekazu);VI kadencji (przewodnicząca Komisji Kultury i Środków Przekazu,inicjatorka uchwały Senatu w sprawie ustanowienia roku 2006 Rokiem Języka Polskiego).

Senator VII kadencji (członek Komisji Spraw Emigracji i Łącznościz Polakami za Granicą).

Bezpartyjna, członek Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.

KRYSTYNA BOCHENEKWicemarszałek Senatu

Okręg wyborczy nr 30 – Katowice


10


SEBASTIAN KARPINIUKOkręg wyborczy nr 40 – Koszalin

Urodzony 4 XII 1972 w Kołobrzegu. Ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu

Gdańskiego; magister prawa. Odbył podyplomowe studia w Zachod-niopomorskiej Szkole Biznesu (strategiczne zarządzanie organizacją).

1997-1998 – rzecznik prasowy prezydenta Kołobrzegu. 1998-2004 – aplikant radcowski, radca prawny. 1998-2002 – radny Rady Miejskiej w Kołobrzegu, od 2002 przewodniczący Komisji Prawa, 2002-2004 – przewodniczący Rady Miejskiej w Kołobrzegu. 2002 – przewodniczący Komisji Kultury Fizycznej Związku Miast Polskich. 2004-2005 – zastęp-ca prezydenta miasta Kołobrzeg.

Poseł V kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Nadzwyczaj-nej do rozpatrzenia projektów ustaw o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz projektu ustawy o ujawnianiu informacji o dokumen-tach organów bezpieczeństwa państwa komunistycznego; zastępca przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia przed-stawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie ustawyo ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów; członek komisji: Edukacji, Nauki i Młodzieży; Ustawodawczej; Administracji i Spraw Wewnętrznych).

Poseł VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej; członek Komisji Ustawodaw-czej; przedstawiciel Delegacji Parlamentarnej do Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Ukrainy; członek Polsko-Chińskiej Grupy Parlamentarnej; członek Polsko-Czeskiej Grupy Parlamentarnej; wiceprzewodniczący Parlamentarnego ZespołuMiłośników Historii; członek Parlamentarnego Zespołu ds. Gospodarki Morskiej).

ARKADIUSZ CZESŁAW RYBICKIOkręg wyborczy nr 25 – Gdańsk

Urodzony 12 I 1953 w Gdyni. Ukończył studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Gdańskie-

go; magister historii. 1981 – szef Biura Informacji Prasowej „Solidarności” (BIPS). 1991

– szef Zespołu Obsługi Politycznej Prezydenta RP (w randze ministra). 1993-1999 – dyrektor kreatywny Agencji Filmowej „Profilm”. 2000-2002 – kurator w Narodowym Zakładzie im. Ossolińskich. 2003-2004 – dyrek-tor Nadbałtyckiego Centrum Kultury. 2004-2005 – dyrektor Departamen-tu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.

1999-2001 – wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego. 1998-2005 – radny Rady Miasta Gdańska. 1979 – redaktor podziemnego pisma „Bratniak”; 1991 – redaktor dru-

giej części autobiografii Lecha Wałęsy „Les chemins de la démocratie”; autor książek historycznych i scenariuszy do filmów dokumentalnych. 1980 – pomysłodawca i współautor „Tablic z 21 Postulatami Sierpnio-wymi”, wpisanych w 2003 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO „Pamięć Świata”. 1999 – wyróżniony przez ministra kultury Andrzeja Za-

krzewskiego odznaczeniem „Zasłużony działacz kultury”, 2002 – odznaczony przez prezydenta Francji Jacquesa Chiraca „Narodowym Orderem Zasługi”.

1979 – założyciel Ruchu Młodej Polski, przez wiele lat (1979-1991) jeden z najbliższych współpracowników Lecha Wałęsy. 1992-1996 – wiceprzewodniczący Partii Konserwatywnej. 2002-2003 – przewodniczący Platformy Obywatelskiej w Gdań-sku; 2005 – członek władz pomorskiej PO.

Poseł V kadencji (członek komisji: Kultury i Środków Przekazu; Mniejszości Narodowych i Etnicznych).Poseł VI kadencji (członek Komisji Kultury i Środków Przekazu; przewodniczący Polsko-Izraelskiej Grupy Parlamentarnej;

członek Polsko-Litewskiej Grupy Parlamentarnej; przewodniczący Parlamentarnej Grupy ds. Autyzmu; członek Parlamen-tarnej Grupy ds. Rozwoju Komunikacji i Turystyki Rowerowej; członek Parlamentarnego Zespołu ds. Gospodarki Morskiej; członek Parlamentarnego Zespołu Kociewskiego).


11


W imieniu Klubu Poselskiego Lewica posłanka Anna Bańkowska odczytała nazwiska tragicznie zmarłych posłówtego ugrupowania:

JOLANTA DOROTA SZYMANEK-DERESZOkręg wyborczy nr 16 – Płock

Urodzona 12 VII 1954 w Przedborzu.Ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskie-

go; magister prawa.1977-1984 – asesor sądowy w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie.

1984-1986 – aplikant adwokacki w Okręgowej Radzie Adwokackiejw Warszawie. 1987-1991 – adwokat w Zespole Adwokackim w War-szawie. 1991-1999 – adwokat, współwłaściciel Kancelarii Adwokacko--Patentowej.

2000 – podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP; 2000-2005 – szef Kancelarii Prezydenta RP.

Od 2007 członek Sojuszu Lewicy Demokratycznej; wiceprzewodni-cząca SLD.

Posłanka V kadencji (członek komisji: Odpowiedzialności Kon-stytucyjnej; Spraw Zagranicznych; Nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej; Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw).

Posłanka VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych; członek Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej; przedstawiciel Delegacji Sejmu i Senatu RP do Zgromadzenia Parla-mentarnego NATO; członek Parlamentarnej Grupy Kobiet).

IZABELA JARUGA-NOWACKAOkręg wyborczy nr 26 – Gdynia

Urodzona 23 VIII 1950 w Gdańsku. Ukończyła studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu War-

szawskiego; magister etnografii. 1974-1976 – asystent w Instytucie Polityki Naukowej i Szkolnic-

twa Wyższego. 1976-1986 – starszy asystent w Instytucie Krajów Socjalistycznych Polskiej Akademii Nauk. 1988-2001 – pracownik naukowy. Autorka cyklu artykułów o najnowszej historii Mongolii oraz artykułów dotyczących praw kobiet.

2001-2004 – sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Mini-strów – pełnomocnik rządu do spraw równego statusu kobiet i męż-czyzn. 2004-2005 – wiceprezes Rady Ministrów, minister polityki społecznej.

1992-2005 – przewodnicząca Ligi Kobiet Polskich.1992-2005 – członek-założyciel Unii Pracy, 1992-2005 – prze-

wodnicząca. Posłanka II kadencji (członek komisji: Edukacji, Nauki i Postępu

Technicznego; Mniejszości Narodowych i Etnicznych; Polityki Spo-łecznej); IV kadencji i V kadencji (zastępca przewodniczącego Klubu Parlamentarnego SLD; członek komisji: Polityki Społecznej; Rodziny i Praw Kobiet).

Posłanka VI kadencji (przewodnicząca Komisji Etyki Poselskiej; członek Komisji Polityki Społecznej i Rodziny; członek Parla-mentarnego Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych; członek Polskiej Parlamentarnej Grupy na rzecz Populacji i Rozwoju).


12


Urodzony 9 IV 1952 we Wrocławiu.Ukończył studia na Wydziale Gospodarki Narodowej Akademii

Ekonomicznej we Wrocławiu; magister ekonomii.1975-1981 – pracownik oddziałów wrocławskich SZSP, FSZMP,

ZSMP. 1981-1984 – sekretarz, a następnie 1984-1989 – przewod-niczący Zarządu Głównego ZSMP w Warszawie. 1973-1990 – czło-nek PZPR; 1986-1990 – członek KC PZPR, 1989-1990 – kierownik Wydziału Polityczno-Organizacyjnego KC. Od 1990 członek Socjal-demokracji Rzeczypospolitej Polskiej; od 1993 sekretarz generalny; 1997-1999 – wiceprzewodniczący. Od 1999 członek Zarządu Krajo-wego Sojuszu Lewicy Demokratycznej; 1999-2004 – wiceprzewod-niczący; od 2005 członek Zarządu Krajowego SLD.

2001-2005 – minister obrony narodowej. 1983-1991 – członek Polskiego Komitetu Olimpijskiego, 1988-

-1990 – wiceprezes. Od 1990 wiceprezes Stowarzyszenia „Pokolenia”; od 1991 jego

prezes.Uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,

amerykańskim medalem „Za Wybitne Zasługi w Służbie Publicznej”, medalem „Za przyczynianie się do członkostwa Łotwy w NATO”, me-dalem „Za zasługi we wsparciu Litwy na drodze do Unii Europejskiej i NATO”.

Poseł IX kadencji; I kadencji (członek komisji: Obrony Narodo-wej; do zbadania wykonania uchwały Sejmu RP z dnia 14 lutego 1992 r. w sprawie przeciwdziałania patologicznym zjawiskom niegospodarności, nadużyć i korupcji w gospodarce; do zba-dania sprawy oświadczenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 6 kwietnia 1992 r.; do badania wykonywania przez Ministra Spraw Wewnętrznych uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 r.); II kadencji (przewodniczący Klubu Parlamentarnego SLD; członek Komisji Obrony Narodowej); III kadencji (zastępca przewodniczącego Klubu Parlamentarnego SLD, zastępca przewodniczącego Komisji Obrony Narodowej; członek Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ordy-nacji wyborczych do Sejmu i do Senatu oraz o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej); IV kadencji;V kadencji (przewodniczący Klubu Poselskiego SLD; członek komisji: Obrony Narodowej; do Spraw Służb Specjalnych).

Poseł VI kadencji (wicemarszałek Sejmu; przewodniczący Delegacji Parlamentarnej do Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Ukrainy).

Kandydat SLD w wyborach prezydenckich 2010.

JERZY ANDRZEJ SZMAJDZIŃSKIWicemarszałek SejmuOkręg wyborczy nr 1 – Legnica


13


LESZEK DEPTUŁA Okręg wyborczy nr 23 – Rzeszów

Urodzony 25 II 1953 w Żaganiu. Ukończył studia na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej Aka-

demii Rolniczej w Lublinie; lekarz weterynarii.1978-2002 – lekarz weterynarii w Lecznicy dla Zwierząt

w Wadowicach Dolnych. 2006-2007 – dyrektor Wydziału Fundu-szy Rozwoju i Promocji w Starostwie Powiatowym w Mielcu.

2002-2006 – marszałek województwa podkarpackiego.1978-1989 – członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.

Od 1989 członek Polskiego Stronnictwa Ludowego, wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego PSL województwa podkarpackiego, pre-zes Zarządu Powiatowego PSL w Mielcu.

Od 1990 działacz samorządu lekarsko-weterynaryjnego.Wiceprezes Krajowego Sądu Lekarsko-Weterynaryjnego. Czło-nek Rady Podkarpackiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej.

2006-2007 – radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego. Poseł VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Śled-

czej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głów-nego Policji, Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na funkcjonariu-szy Policji, Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z postępowaniami karnymi oraz czyn-nościami operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem lub przeciwko członkom Rady Ministrów, posłom na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i dziennikarzom, w okresie od 31 października 2005 roku do 16 listopada 2007 roku; członek komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej; do Spraw Unii Europejskiej; przedstawiciel Delegacji Parla-mentarnej do Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Ukrainy; wiceprzewodniczący Polsko-Armeńskiej Grupy Parlamen-tarnej; wiceprzewodniczący Polsko-Gruzińskiej Grupy Parlamentarnej; wiceprzewodniczący Polsko-Ukraińskiej Grupy Parlamentarnej; członek grup parlamentarnych: Polsko-Rosyjskiej, Polsko-Rumuńskiej, Polsko-Tunezyjskiej; członek Polsko-Tajwańskiego Zespołu Parlamentarnego; wiceprzewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Ratownictwa Gór-skiego i Wodnego; członek Parlamentarnego Zespołu ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, członek Parlamentarnego Zespołu Strażaków).

W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego poseł Waldemar Pawlak odczytał nazwiskatragicznie zmarłych posłów tego ugrupowania:


14


WIESŁAW WODAOkręg wyborczy nr 15 – Tarnów

Urodzony 17 VIII 1946 w Paleśnicy.Ukończył studia na Wydziale Rolniczym Wyższej Szkoły Rol-

niczej; magister inżynier rolnik. Odbył podyplomowe studiaw Akademii Ekonomicznej (doskonalenie kadr kierowniczych) oraz w Studium Pedagogicznym (pedagogika dla nauczycieli szkół zawodowych).

1969-1970 – asystent w Akademii Rolniczej w Krakowie. 1970-1973 – nauczyciel w Technikum Rolniczym w Czernicho-wie. 1973-1974 – wizytator w Urzędzie Wojewódzkim w Kra-kowie. 1975-1987 – prezes Zarządu Wojewódzkiego Związ-ku Kółek Rolniczych. 1987-1990 – wiceprezydent Krakowa. 1990-1991 – wicewojewoda krakowski. 1992-1994 – kierow-nik biura Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa. 1994-1997 – wojewoda tarnowski.

1969-1990 – członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowe-go; członek prezydium Zarządu Wojewódzkiego ZSL. Od 1990 członek Polskiego Stronnictwa Ludowego; prezes Zarządu Wojewódzkiego PSL. Od 1970 członek Ochotniczej Straży Po-żarnej; od 1996 wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP.

1991-1993 – członek Trybunału Stanu.Poseł X kadencji (członek komisji: Handlu i Usług; Konsty-

tucyjnej; Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw do-tyczących samorządu terytorialnego), III kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Poli-

tyki Regionalnej; członek Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych), IV kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych; członek komisji: Regulaminowej i Spraw Poselskich; Skarbu Państwa; Nadzwyczaj-nej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących stanów nadzwyczajnych; Nadzwyczajnej do spraw zmian w Regulaminie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej); V kadencji (członek komisji: Regulaminowej i Spraw Poselskich; Administracji i Spraw Wewnętrznych; Sprawiedliwości i Praw Człowieka).

Poseł VI kadencji (zastępca przewodniczącego Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych; zastępca przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji; członek Komisji Ustawo-dawczej; przedstawiciel Delegacji Sejmu i Senatu RP do Zgromadzenia Unii Zachodnioeuropejskiej; przewodniczący Pol-sko-Tunezyjskiej Grupy Parlamentarnej; wiceprzewodniczący Grupy Parlamentarnej Polska-Republika Południowej Afryki; wiceprzewodniczący Polsko-Azerbejdżańskiej Grupy Parlamentarnej; wiceprzewodniczący Polsko-Tajwańskiego Zespo-łu Parlamentarnego; członek grup parlamentarnych: Polska-Republika Korei, Polsko-Brazylijskiej, Polsko-Szwajcarskiej;członek Parlamentarnego Zespołu Strażaków).


15


EDWARD WOJTASOkręg wyborczy nr 6 – Lublin

Urodzony 1 III 1955 w Wólce Modrzejowej.Ukończył studia na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Marii

Curie-Skłodowskiej w Lublinie, magister ekonomii.1989-1995 – dyrektor firmy Agrokompleks sp. z o.o. w Lublinie.

1995-1997 – zastępca dyrektora Wydziału Zdrowia w Urzędzie Wo-jewódzkim w Lublinie. 1997-1998 – dyrektor generalny Urzędu Wo-jewódzkiego w Lublinie. 1999-2002 – członek Zarządu Wojewódz-twa Lubelskiego w Urzędzie Marszałkowskim w Lublinie. 2002-2003i 2005-2006 – marszałek województwa lubelskiego. 2003-2005 – peł-nomocnik Fundacji Rozwoju w Warszawie. 2007 – doradca Naczelne-go Komitetu Wykonawczego PSL.

1972-1973 – członek Związku Młodzieży Wiejskiej. 1976-1989 – członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Od 1990 prezes Za-rządu Miejskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego, prezes Zarządu Wojewódzkiego PSL. 1996 – członek Stowarzyszenia Menedżerów Ochrony Zdrowia. Od 2001 członek Stowarzyszenia Absolwentów UMCS. Od 2005 członek Bractwa Miłosierdzia im. św. Brata Alberta

w Lublinie. 2000-2002 – przewodniczący Rady Społecznej Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Lublinie. 2002-2006 – radny Rady Województwa Lubelskiego. 2006 – przewodniczący Konwentu Marszałków Województw. 2006-2007 – radny Rady Województwa Lubelskiego.

Poseł VI kadencji (członek komisji: Finansów Publicznych; Śledczej do zbadania prawidłowości działań organów admi-nistracji rządowej w sprawie postępowań karnych związanych z uprowadzeniem i zabójstwem Krzysztofa Olewnika; wi-ceprzewodniczący Polsko-Węgierskiej Grupy Parlamentarnej; członek Polsko-Ukraińskiej Grupy Parlamentarnej; członek Parlamentarnego Zespołu Strażaków).

Poseł niezrzeszony Longin Komołowski odczytał nazwisko tragicznie zmarłego Macieja Płażyńskiego.

MACIEJ PŁAŻYŃSKIOkręg wyborczy nr 25 – Gdańsk (wybrany z listy PiS)

Urodzony 10 II 1958 w Młynarach.Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Gdańskiego,

magister prawa. 1978 – uczestnik Ruchu Młodej Polski. 1980-1981 – przewodni-

czący NZS Uniwersytetu Gdańskiego. 1983-1990 – prezes Spółdzielni Pracy Usług Wysokościowych

„Gdańsk”. 1987 – prezes konserwatywnego „Klubu Myśli Politycz-nej im. Lecha Bądkowskiego”. 1989 – współzałożyciel stowarzysze-nia gospodarczego „Kongres Liberałów”. 1990 – członek konser-watywnego ugrupowania „Koalicja Republikańska”, przekształco-nego w Partię Konserwatywną. 1990-1996 – wojewoda gdański. 1996 – wiceprzewodniczący Akcji Wyborczej „Solidarność” Regionu Gdańskiego. 1998-2000 – członek Ruchu Społecznego Akcja Wybor-cza „Solidarność”. 2001-2003 – członek Platformy Obywatelskiej; przewodniczący PO. Od 2008 – prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.

2003-2005 – poseł niezrzeszony.Poseł III kadencji (marszałek Sejmu), IV kadencji (przewodniczą-

cy Klubu Platforma Obywatelska; członek Komisji Odpowiedzialno-ści Konstytucyjnej); senator VI kadencji (wicemarszałek Senatu).

Poseł VI kadencji (członek Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki; członek Polsko-Rosyjskiej Grupy Parlamentar-nej; członek Polsko-Ukraińskiej Grupy Parlamentarnej; przewodniczący Parlamentarnego Zespołu „Wolna Kuba”; członek Parlamentarnego Zespołu Kociewskiego; członek Zespołu Poselskiego „Debata”).


16


Posłowie i senatorowie, na wniosek marszałka Sejmu, minutą ciszy i modlitwą uczcili pamięć koleżanek i kolegów tragicznie zmarłych w katastrofie.

Po chwili zadumy rozległy się dźwięki Arii na strunie G z III suity orkiestrowej D-dur Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu kwartetu smyczkowego.

Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz odczytał następujący tekst:

Oświadczenie Posłów i Senatorów Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie uczczenia pamięci Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego

i członków Jego delegacji – ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem

W dniu 10 kwietnia 2010 roku Rzeczpospolita Polska poniosła niepowetowaną stratę. Doszło do najwięk-szej tragedii w powojennej historii Polski. W drodze na uroczystości z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem zginął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński z Mał-żonką. Śmierć ponieśli wszyscy członkowie delegacji, w tym ostatni Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie oraz osiemnaścioro Posłów i Senatorów, wśród nich troje Wicemarszałków Sejmu i Senatu oraz Marszałek Sejmu III kadencji. Las smoleński stał się miejscem polskiego dramatu. Stajemy znowu wo-bec wielkiego wyzwania, jakim jest zrozumienie sensu ofiary życia w imię służby Ojczyźnie.

Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej, pogrążeni w smutku, pragną przekazać wyrazy współczucia i ludzkiej solidarności w bólu z rodzinami ofiar, ze wszystkimi, którym los zabrał najbliższych, przyjaciół i kolegów. Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej dziękują za wyrazy otuchy i słowa pocieszenia płynące z całego świata. Wyrażamy wdzięczność Rosjanom za okazane współczucie i solidar-ność. Składając hołd wszystkim ofiarom tragicznej katastrofy i oddając Im cześć, dziękujemy za Ich wierną służbę Polsce. Dzisiaj, w obliczu tego narodowego dramatu, jesteśmy razem, złączeni troską o losy naszej Ojczyzny.

Zgodnie z propozycją marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego Zgromadzenie przyjęło treść oświadczenia w sprawie uczczenia pamięci Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego i członków Jego delegacji – ofiar katastrofy lotni-czej pod Smoleńskiem.


17


Po zakończeniu uroczystego Zgromadzenia Posłów i Sena-torów jego uczestnicy udali się na warszawską Starówkę do archikatedry św. Jana, gdzie została odprawiona msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem kard. Józefa Glempa w intencji parlamentarzystów i pozostałych ofiar katastrofy samolotu pod Smoleńskiem.

Prymas-senior w homilii podkreślił, że wypadek samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem wstrząsnął Polakami. „Pa-nie Boże, druga odsłona katyńskiego dramatu rozegrała się nie po naszej myśli, pozwól nam przez wiarę odczytać sens Twojej myśli” – mówił kardynał. Wspominając tragicznie

MSZA ŻAŁOBNAW ARCHIKATEDRZE WARSZAWSKIEJ

zmarłych, dodał, „iż będą oni żyli nie tylko w pamięci naro-dowej i dokonanych dziełach, ale przede wszystkim w życiu samego Pana Boga”.

„Na scenę dramatu przynieśliśmy naszą obecność – kwia-ty, zapalone znicze, wpisy do ksiąg, przynieśliśmy naszą mo-dlitwę. Chryste, ześlij swego ducha na Polaków” – zakończył homilię kardynał.

Orkiestra Symfoniczna i Chór Filharmonii Narodowej wyko-nały Requiem Wolfganga Amadeusza Mozarta.

Po mszy św. zgromadzeni w archikatedrze odśpiewali „Boże, coś Polskę”.

18


W dniu 11 kwietnia 2010 r. w południe przed gma-chem Sejmu odbyła się uroczystość ku czci ofiar ka-tastrofy lotniczej pod Smoleńskiem, w której wzięli udział marszałkowie Sejmu i Senatu – BronisławKomorowski i Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk wraz z członkami rządu, parlamentarzyści, pre-zydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz i miesz-kańcy stolicy. Zebrani uczcili minutą ciszy pamięć tragicznie zmarłych i zapalili znicze ustawione pod pamiątkowymi zdjęciami pary prezydenckiej oraz po-słów i senatorów, którzy zginęli w katastrofie.

W salach posiedzeń obu izb, na miejscach zmar-łych posłów i senatorów, zostały złożone wiązanki kwiatów. Flagi Rzeczypospolitej Polskiej przepasano czarnym kirem.

Dwa dni później przed gmachem Sejmu zapaliła znicze i złożyła wiązanki kwiatów delegacja europar-lamentarzystów z przewodniczącym Parlamentu Eu-ropejskiego Jerzym Buzkiem na czele.

MINUTA CISZY PRZED SEJMEM

P A M I Ę C I O F I A R K A T A S T R O F Y

19


CEREMONIE ŻAŁOBNE NA WARSZAWSKIM OKĘCIU

Dzień po katastrofie, 11 kwietnia br., do kraju powró-ciła trumna z ciałem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Powitano ją zgodnie z ceremoniałem wojskowym zarezer-wowanym dla najwyższych dostojników państwowych. Pod-czas uroczystości na płycie lotniska wojskowego na Okęciuw Warszawie obecna była najbliższa rodzina prezydenta, m.in. córka prezydenta – Marta, brat, poseł Jarosław Ka-czyński, a także reprezentanci najwyższych władz państwo-wych – wykonujący obowiązki Prezydenta RP marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, marszałek Senatu Bogdan

Borusewicz, premier Donald Tusk, ministrowie, parlamen-tarzyści ze wszystkich ugrupowań, współpracownicy pre-zydenta. Obecny był także przewodniczący Parlamentu Eu-ropejskiego Jerzy Buzek. Przy trumnie modlili się nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk, metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz, sekretarz Konferencji Episkopatu Polski bp Stanisław Budzik oraz kapelani wojskowi. Członkowie rodziny, a następnie przedstawiciele władz i pozostali zebrani pod-chodzili do trumny prezydenta i składając pokłon, odmawialikrótką modlitwę.


20


Marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, wykonujący obowiązki Prezydenta RP, obec-ny był także na ceremoniach powitania na warszawskim lotnisku wojskowym sprowa-dzanych do kraju ciał pozostałych ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. W uroczystościach, poza rodzinami, uczestniczyli także: premier Donald Tusk, członkowie rządu, posłowiei senatorowie, reprezentanci duchowieństwa, wyżsi dowódcy wojskowi.

Bronisław Komorowski przybył na lotnisko wojskowe również 15 kwietnia br. W tym dniu odbyła się uroczystość żałobna powi-tania trumny z ciałem ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. „Z prawdziwym wzruszeniem witamy dzisiaj jednego z ostatnich żołnierzy-tułaczy – powiedział marsza-łek – jednego z ostatnich polskich pielgrzymów, którzy przez całe życie, a czasami i przez cały świat, wracali do Polski. Witamy ze-słańca syberyjskiego i żołnierza-wędrowca, którego wojenne losy zaprowadziły pod Monte Cassino. Emigranta, który mimo goryczy emigracyjnego chleba miał siłę i wolę, aby kontynuować walkęo zachowanie polskości. Czas odpocząć, polski pielgrzymie. Czas od-począć, druhu-prezydencie. Czas odpocząć, dobry żołnierzu. Panie prezydencie, Ojczyzna wita Cię i zarazem żegna po raz ostatni”.


21


PLAC PIŁSUDSKIEGO W ŻAŁOBIE

Syreny i dzwony kościołów, które zabrzmiały w samo po-łudnie 17 kwietnia 2010 r., rozpoczęły uroczystości żałobne na pl. Józefa Piłsudskiego w Warszawie, poświęcone ofia-rom katastrofy pod Smoleńskiem. Tragicznie zmarłych żegnali m.in. wykonujący obowiązki Prezydenta RP, marszałek SejmuBronisław Komorowski, marszałek Senatu Bogdan Boruse-wicz, premier Donald Tusk i członkowie rządu, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, a także byli prezyden-ci: Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski. W uroczystości uczestniczyli również przedstawiciele instytucji państwowych, organizacji społecznych, wojska, duchowieństwo, reprezentan-ci korpusu dyplomatycznego, rodziny ofiar oraz wielotysięczne tłumy mieszkańców stolicy i przyjezdnych z całej Polski.

Po odczytaniu frag-mentu Apokalipsy św. Jana przypomniano nazwiska wszystkich osób, tragicznie zmar-łych w katastrofieprezydenckiego sa-molotu.

Marszałek Bronis-ław Komorowski po-wiedział: „Stoimy tu-taj, w tym miejscu uświęconym historią Warszawy, aby po-żegnać wszystkich,

którzy zginęli w katastrofie koło Smoleńska. Z drżeniem ser-ca odczytujemy każde z 96 imion i nazwisk. Z drżeniem serca wpatrujemy się we wszystkie 96 fotografii upamiętniających ofiary. Z drżeniem serca wspominamy też słowa Jana Paw-ła II, który tutaj modlił się, by zstąpił Duch i odnowił oblicze ziemi, tej naszej polskiej ziemi. Pamiętamy, że ta modlitwa

została wysłuchana. W ciągu następnych lat zrodziła się wol-na Polska. Zrodziła się z naszej wiary, nadziei i solidarności. Niewiele jest takich chwil w dziejach narodu, kiedy wiemyi czujemy, że jesteśmy w pełni razem. (...) Niedowierzanie, ból, rozpacz, poczucie pustki – w tych dniach wszyscy czuliśmy to samo i tak samo. Świat runął nam po raz drugi w tym samym miejscu świata”.

Marszałek podkreślił, że w katastrofie zginął „wybra-ny przez naród” prezydent Lech Kaczyński i jego małżonkaMaria oraz ostatni prezydent RP na uchodźstwie RyszardKaczorowski. „Trudno o bardziej dramatyczny symbol ciągło-ści polskich losów i walki o niepodległe państwo” – oświad-czył. Zapewnił, że Polacy łączą się w bólu z najbliższą rodziną

prezydenta – córką Martą, ciężko chorą matką Jadwigą i bra-tem Jarosławem. Przypomniał także tragicznie zmarłą Annę Walentynowicz, która stała u zarania wielkiego ruchu pol-skiej „Solidarności”. Zaznaczył, że Polska docenia solidarność innych narodów z Polakami w tym trudnym dla nas czasie,a szczególnie jest wdzięczna obywatelom Rosji, którzy spon-tanicznie okazywali swoje współczucie. Przypomniał także, że Polacy przez wiele lat nie mogli mówić o Katyniu, zaś ci, którzy odważyli się głosić prawdę, byli prześladowani i więzieni. „Te-raz wiedza o miejscu kaźni tysięcy oficerów polskich, zamor-dowanych przez stalinowskich zbrodniarzy, staje się wiedzą powszechną. (...) Miejmy nadzieję, że dzięki tej nowej ofierze świat o Katyniu już nie zapomni” – powiedział marszałek.

Premier Donald Tusk stwierdził, że rozmiary tragedii pod Smoleńskiem przekraczają nasze możliwości rozumienia tego, co się stało, gdyż nikt z nas nie pamięta, aby kiedykolwiek „tak wielu, tak wybitnych, zginęło w jednej okrutnej chwili. Musi-my dalej ponieść ich marzenia i ponieść ich nadzieje – mówił – to największa rzecz, jaką możemy im dzisiaj dać. (...) Ale najgłębszy sens wspólnoty, która rodzi się w chwili żałoby, musi przetrwać w nas, bo wtedy i śmierć nabierze tego szcze-

P O Ż E G N A N I E O F I A R K A T A S T R O F Y

22


gólnego, najgłębszego sensu. Jesteśmy tu po to, i po to jest także państwo polskie, aby o nich zawsze pa-miętać”. Dodał, że nie możemy zapominać o najbliż-szych ofiar katastrofy – o ich dzieciach, rodzicach czy rodzeństwie.

Maciej Łopiński, szef gabinetu prezydenta i jedenz jego najbliższych współpracowników przypomniał, że Lech Kaczyński 10 kwietnia był, tak jak każdego innego dnia, na służbie Rzeczypospolitej. Zmierzał do Katynia, aby oddać hołd ofiarom ludobójczego mordu sprzed 70 lat. Na tej drodze dosięgnęła go tragiczna śmierć. Dodał, że prezydent zaprosił swoich współpracowni-ków do Belwederu, gdy opracowywał ostatnią wersję wystąpienia, które miał wygłosić w Katyniu. Zaznaczył wówczas, że prawda o miejscu kaźni polskich ofice-rów jest fundamentem wolnej RP, tak jak katyńskie kłamstwo było fundamentem PRL-u.

Córka zmarłego tragicznie prezesa Federacji Ro-dzin Katyńskich Andrzeja Sariusza-Skąpskiego – Izabela, przypomniała cytat z III części Dziadów Adama Mickiewicza: „Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, zapomnij o mnie”. Podkreśliła, że pielgrzymi, w tym przedstawiciele Rodzin Ka-tyńskich, samą swoją obecnością mieli dawać świadectwo temu przesłaniu. A słowa jej ojca, które miały być wygłoszone w Katyniu: „pilnujcie godnej pamięci waszych przodków” – na-brały obecnie siły testamentu.

Następnie odbyła się uroczysta msza święta koncelebro-wana przez Episkopat Polski oraz nuncjusza apostolskiegow Polsce abp. Józefa Kowalczyka.

„Cała Polska potrzebuje pocieszenia. Tragedia zjednoczyła nas, Polaków, i ludzi na całym świecie. Przywołujemy pamięć wszystkich, którzy zginęli, modlimy się o Boże Miłosierdziedla nich. Jesteśmy też zjednoczeni w modlitwie w intencji osieroconych rodzin” – powiedział metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz.

„Niechaj głęboka wiara polskich chrześcijan podtrzyma ich w chwili kolejnej próby w pełnej cierpienia historii tego narodu” – napisał do Polaków kard. Angelo Sodano, wysłan-nik papieża Benedykta XVI, w homilii, którą odczytał abp Jó-zef Kowalczyk. „Powierzamy dziś w ręce miłosiernego Boga

wszystkich, którzy niespodziewanie zginęli w tragicz-nej katastrofie pod Smoleńskiem, jak również rzesze żołnierzy polskich okrutnie zamordowanych w Katy-niu w roku 1940. Niech na ich grobach powiewa za-wsze biało-czerwona flaga ojczysta!” – napisał legat papieski.

Głos zabrali również: przewodniczący Konferen-cji Episkopatu Polski abp Józef Michalik, zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła prawosławnego – metropolita warszawski i całej Polski abp Sawa oraz przedstawiciele Kościoła ewangelicko-augsburskiego. Oddali oni hołd pamięci ofiarom katastrofy, wspomina-jąc ich zasługi dla Rzeczypospolitej i całego narodu.

Uroczystość zakończyły salwy i dźwięki marsza ża-łobnego Fryderyka Chopina, odegranego przez Orkie-strę Reprezentacyjną Wojska Polskiego.

P O Ż E G N A N I E O F I A R K A T A S T R O F Y

23


P O Ż E G N A N I E P A R Y P R E Z Y D E N C K I E J

UROCZYSTOŚCI W KRAKOWIE

W udekorowanej flagami narodowymi i kwiatami Bazylice Mariackiej w Krakowie 18 kwietnia 2010 r. odprawiona została msza pogrzebowa Lecha i Marii Kaczyńskich. W ceremonii udział wzięli: najbliższa rodzina, przedstawiciele najwyższych władz państwo-wych, wśród nich wykonujący obowiązki Prezydenta RP marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, premier Donald Tusk, a także delegacje zagraniczne na czelez prezydentami, m.in. Czech – Vaclavem Klausem, Litwy – Dalią Grybauskait, Niemiec – HorstemKöhlerem, Słowacji – Ivanem Gašparoviczem, Rosji – Dmitrijem Miedwiediewem, Rumunii – Traianem Băsescu oraz Ukrainy – Wiktorem Janukowyczem. Unię Europejską reprezentował przewodniczący PE Jerzy Buzek. W nabożeństwie uczestniczyli również przedstawiciele organizacji społecznych, wojska, śro-dowisk naukowych, artystycznych, duchowieństwo różnych wyznań oraz tysiące osób zgromadzonych na krakowskim Rynku i otaczających go ulicach.

Metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz, który przewodniczył żałobnej mszy, witając przyby-łych, powiedział: „Siedemdziesiąt lat temu Katyń od-dalił dwa narody, tragedia sprzed ośmiu dni wyzwoliła wiele pokładów dobra, tkwiących w osobach i naro-dach. (...) Głębia smoleńskiej tragedii oraz związane z nią doświadczenie narodu domagają się głębokiego symbolu oraz szczególnej pamięci. Na Wawelu spo-czną dwie trumny, ale zapisany w nich jest los wszyst-


24


kich pozostałych towarzyszy ostatniej, podniebnej podróży”. Kardynał podziękował przedstawicielom państw, instytucjii narodów z całego świata za wzruszającą życzliwość i współ-czucie oraz uczestnictwo w żałobie.

W homilii, odczytanej przez nuncjusza apostolskiegoabp. Józefa Kowalczyka, kardynałAngelo Sodano podkreślił, że Benedykt XVI, podobnie jak Jan Paweł II, ape-luje o solidarność między narodami, w świetle wielkiej i nadrzędnej zasady jedności rodzaju ludzkiego. „Pragniemy wyrazić życzenie – napisał – aby hołd, jaki dziś oddajemy zmarłemu prezyden-towi Rzeczypospolitej Polskiej, jak też pełna szacunku myśl, jaką kierujemy ku ofiarom z Katynia, którym świętej pa-mięci prezydent pragnął oddać cześć, przyczyniły się do budowania bardziej zjednoczonej Europy i świata”.

Marszałek Sejmu Bronisław Komo-rowski w swoim wystąpieniu wyraził nadzieję, że ofiara tragicznie zmar-łych w katastrofie pod Smoleńskiem nie będzie daremna i doprowadzi do pojednania polsko-polskiego i polsko--rosyjskiego. Wskazał, że w Katyniu Lech Kaczyński miał wygłosić ważne słowa, przypominające o tragedii z 1940 roku, która była bo-lesną raną polskiej historii i na długie dziesięciolecia popsuła

relacje między Polakami i Rosjanami. „Ten swo-isty testament trzeba wypełnić dobrą treścią zbliżenia i pojednania” – zaapelował. „Wierzy-my – dodał – że marze-nie wielu szlachetnych Rosjan, zwłaszcza ze stowarzyszenia «Memo-riał», ziści się i poznamy całą prawdę o zbrodni katyńskiej”.

Marszałek podzięko-wał rządom wielu państwi ludziom na całym świe-cie za solidarność oraz słowa współczucia w tychtrudnych dla Polaków dniach. Zapewnił, że na

długo zapadną w pamięć słowa prezydenta USA BarackaObamy: „w obliczu smoleńskiej tragedii wszyscy jesteśmyPolakami”.

Wspominając Lecha Kaczyńskiego, „pierwszego obywate-la RP”, powiedział, że odszedł on na wieczną wartę, po dłu-

gotrwałej, wytężonej pracy i służbie, którą pełnił zarównow okresie walki o niepodległość w opozycji antykomunistycz-nej, w strukturach „Solidarności”, jak i później – po 1989 r. – w ramach służby państwowej. Zaznaczył, że śmierć wybitnych przedstawicieli narodu jest niepowetowaną stratą. „Dzisiaj głos Dzwonu Zygmunta wzywa nas wszystkich – mówił – aby śmierć 96 Polek i Polaków, śmierć polskiego Prezydenta i jego Małżonki, nie była ofiarą daremną. Aby poczucie wspólnoty, opłakującej tragicznie zmarłych pielgrzymów polskiej sprawy, przyniosło dobre owoce. Abyśmy pogrążeni w żałobie potrafili wspólnie stanąć po stronie wolności, solidarności i prawdy”.

Żegnając małżonkę prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Marię, marszałek Sejmu wspomniał, że była kobietę mądrą, odważ-ną, otwartą, serdeczną i zawsze chętnie pomagała ludziom.

Przewodniczący NSZZ „Solidarność” Janusz Śniadekw swoim wystąpieniu podkreślił, że życie i dramatyczna śmierć prezydenta Lecha Kaczyńskiego na nowo rozpaliły


25


Z powodu unoszącego się nad Europą, paraliżującego ko-munikację lotniczą pyłu wulkanicznego na krakowskie uro-czystości nie mogło przybyć wielu polityków, m.in.: prezydent USA Barack Obama, prezydent Francji Nicolas Sarkozy, kanc-lerz Niemiec Angela Merkel, premier Włoch Silvio Berlusconi, szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, przewodni-czący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy, sekretarz ge-neralny NATO Anders Fogh Rasmussen oraz pary królewskiei książęce, a także specjalny wysłannik papieża Benedykta XVI kard. Angelo Sodano.

W przeddzień uroczystości pogrzebowych prezydent USA Barack Obama w rozmowie telefonicznej z marszałkiem Sej-mu Bronisławem Komorowskim z ubolewaniem poinformował o konieczności odwołania przylotu do Krakowa. Przekazał wyrazy współczucia rodzinom ofiar oraz wszystkim Polakomz powodu – jak powiedział – śmierci tak wielu patriotów. Prosił o przekazanie kondolencji rodzinie prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Zapewnił także, że Polska jest jednym z najbliż-szych przyjaciół i sojuszników USA i w imieniu Stanów Zjedno-czonych zaoferował niezbędną pomoc.

w sercach Polaków ducha „Solidarności”, której ideałom prezydent pozostał zawsze wierny. „Przypomniałeś nam, co to znaczy być Polakiem. Przyszliśmy zaświadczyć, że bez solidarności nie zbudujemy lepszego świata. Nie ma dzisiaj Warszawy ani Krakowa, ani Gdańska. Jest jedna Polska – zadumana w żałobie. (…) W czasie tych swoistych rekolekcji uświadamiamy sobie, że rezygnując z wartości, tracimy po-czucie wspólnoty. (…) W katastrofie pod Smoleńskiem ode-szło wielu wspaniałych ludzi. Ich rodzinom – mówił – niosą

pocieszenie dobre oczy pani prezydentowej, ciepły uśmiech, który pokochali Polacy”.

Konduktowi żałobnemu, który żegnały wielotysięczne tłu-my zgromadzone wzdłuż trasy jego przemarszu, towarzyszył dźwięk Dzwonu Zygmunta.

Trumny ze zwłokami Marii i Lecha Kaczyńskich zostały zło-żone w sarkofagu w podziemiach katedry wawelskiej.

W hołdzie parze prezydenckiej rozbrzmiało 21 salw ar-matnich.

Przed rozpoczęciem uroczystości, w Krakowie doszło do spotkania prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa z wykonującym obowiązki głowy państwa marszał-kiem Sejmu Bronisławem Komorowskim oraz premierem Donaldem Tuskiem.

Prezydent D. Miedwiediew ponownie przekazał wyrazy współczucia rodzinomi bliskim ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem, a także całemu narodowipolskiemu. Zapewnił, że strona rosyjska nadal będzie maksymalnie otwarta na współpracę z władzami Polski przy wyjaśnianiu przyczyn tego tragicznegozdarzenia.

Marszałek i premier podziękowali prezydentowi Federacji Rosyjskiej za pomoc i współczucie w tych dramatycznym dla Polski momencie. Obie strony wyraziły przekonanie, że okazywana w dniach tragedii solidarność będzie determinowała dalszy rozwój stosunków polsko-rosyjskich.


26


W dniu 10 kwietnia br. w holu głów-nym gmachu Sejmu została wyłożona księga kondolencyjna. „Polska jest dzisiaj w żałobie. W tych trudnych chwilach jesteśmy razem w obliczu dra-matu” – napisał marszałek Sejmu Bro-nisław Komorowski, składając pierwszy wpis w księdze. „Żalu, bólu, smutku, nie sposób wyrazić. Pamiętamy” – te sło-wa wpisała wicemarszałek Sejmu Ewa Kierzkowska. Następnie wpisy kondo-lencyjne złożyli: wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski, przewodniczący Klubu Platforma Obywatelska Grzegorz Schetyna, wiceprzewodniczący Klubu Prawo i Sprawiedliwość Marek Kuch-ciński i reprezentujący Klub Poselski Lewica Marek Wikiński.

Wyrazy wielkiego żalu i współczucia wpisało do księgi tysiące warszawia-ków i obywateli z całego kraju oraz za-granicy.

Bronisław Komorowski złożył także wpis w księdze kondolencyjnej wyłożo-nej w Pałacu Prezydenckim.

KSIĘGA KONDOLENCYJNA W SEJMIE


27


Marszałek Sejmu Bronisław Komorowski 10 kwietnia br. otrzymał kondolencje przesłane przez papieża Benedykta XVI, który w telegramie napisał:

„Głębokim bólem napełniła mnie wiadomość o tragicznej śmierci Pana Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, jego żony oraz osób, które towarzyszyły mu w drodze do Katynia. Spośród nich pragnę wymienić Pana Ryszarda Kaczorowskiego, ostat-niego Prezydenta RP na Uchodźstwie, biskupa polowego Tadeusza Płoskiego, prawosławnego arcybiskupa polowego Mirona Chodakowskiego i ewangelickiego duszpasterza polo-wego ks. Adama Pilcha. Wszystkie ofiary tego dramatyczne-go wypadku – parlamentarzystów, polityków, przedstawicieli wojska i Rodzin Katyńskich i inne osoby – polecam łaskawo-ści miłosiernego Boga. Niech przyjmie ich do swojej chwały. Rodzinom tych, którzy zginęli, i wszystkim Polakom składam szczere kondolencje i zapewniam o mojej duchowej bliskości. Na ten trudny czas wypraszam dla Narodu Polskiego szcze-gólne błogosławieństwo wszechmogącego Boga”.

Kondolencje na ręce marszałka Sejmu złożył też prezydent Federacji Rosyjskiej Dmitrij Miedwiediew. W rozmowie tele-fonicznej zapewnił, że strona rosyjska dołoży wszelkich sta-rań, by wyjaśnić przyczyny tragedii oraz poinformował, że na jego polecenie, bezpośrednio po zdarzeniu, powołana zosta-ła komisja, której zadaniem jest przeprowadzenie śledztwa. Prezydent dodał, że jest to zdarzenie nie tylko tragiczne, ale

wręcz mistyczne i podkreślił swoją gotowość do dalszych bez-pośrednich kontaktów.

Marszałek Sejmu wyraził nadzieję, że śledztwo zostanie prze-prowadzone w sposób wszechstronny i dzięki niemu uzyskamy pełne informacje na temat tego, co się zdarzyło. Zauważył tak-że, że do tragedii doszło w szczególnym momencie stosunków polsko-rosyjskich, kiedy nastąpił znaczący postęp w relacjach między obu krajami. Podkreślił, że katastrofa miała miejscew bliskości mogił katyńskich i jest to fakt bez precedensu.

W dniu 10 kwietnia br. Bronisław Komorowski przyjął am-basadora USA w Polsce, Lee Feinsteina, który w imieniu pre-zydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej Baracka Obamy i sekretarz stanu Hillary Clinton przekazał kondolencje oraz zapewnił o gotowości wszelkiej pomocy ze strony USA. Marszałek dziękując za złożone kondolencji, poinformowało zachowaniu, zgodnie z Konstytucją RP, pełnej ciągłości wła-dzy wykonawczej w Polsce.

Kondolencje i najszczersze wyrazy współczucia dla rodzin ofiar i całego narodu polskiego, kierowane na ręce marszał-ka Sejmu Bronisława Komorowskiego, napłynęły również od przewodniczących i członków: Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej, Rady Europy, a także przewodniczą-cych parlamentów, władz i instytucji z całej Europy oraz wielu państw świata.

KONDOLENCJE Z CAŁEGO ŚWIATANA RĘCE MARSZAŁKA SEJMU


28


KLUB PARLAMENTARNYPLATFORMA OBYWATELSKA

W bólu i z wielkim cierpieniem żegnamy naszych przyjaciółNigdy już ich nie zobaczymy

Krystyna BochenekGrzegorz DolniakArkadiusz Rybicki

Sebastian KarpiniukMaciej Płażyński

na zawsze pozostaną w naszych sercach

Odeszli, służąc Polsce, blisko tych, którym pragnęli oddać hołd

To wielka tragedia dla nas wszystkichZ wyrazami najgłębszego współczucia dla ich rodzin

Parlamentarzyści Platformy Obywatelskiej

W dniu 13 kwietnia br. politycy Platformy Obywatelskiej uczestniczyli we mszy świętej w kościele św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży w Warszawie, odprawionej w intencji ofiar katastrofy samolotu prezydenckiego. Obecni byli: wykonujący obowiązki Pre-zydenta RP marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk, ministrowie, posłowie i senatorowie Klubu PO.


29


KLUB PARLAMENTARNYPRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ

Z głębokim żalem żegnamy

NASZYCH TRAGICZNIEZMARŁYCH PRZYJACIÓŁPOSŁÓW I SENATORÓW

Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość

Grażynę GęsickąAleksandrę Natalli-Świat

Janinę FetlińskąKrzysztofa Putrę

Stanisława ZającaPrzemysława GosiewskiegoZbigniewa Wassermanna

Wyrazy głębokiego żalu i współczuciadla Rodzin i Bliskich

Pogrążeni w bólu, łączymy się w modlitwie

ParlamentarzyściPrawa i Sprawiedliwości

W dniu 13 kwietnia br. parlamentarzyści PiS wraz z członkami rodzin ofiar wzięli udział w specjalnym posiedzeniu Klubu, upamięt-niającym koleżanki i kolegów, którzy zginęli w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem. Wspólnie modlono się za dusze tragicznie zmarłych, odśpiewano hymn narodowy. Przed siedzibą władz Klubu wyłożona została księga kondolencyjna i umieszczono portrety siedmiorga nieżyjących parlamentarzystów. Członkowie Klubu uczestniczyli także we mszy św. w intencji ofiar katastrofy.


30


KLUB POSELSKILEWICA

W tragicznej katastrofie rządowego samolotu pod Smoleńskiem zginęli

Jerzy Szmajdzińskiwicemarszałek Sejmu RP, wiceprzewodniczący

Sojuszu Lewicy DemokratycznejJolanta Szymanek-Deresz

poseł na Sejm RP, wiceprzewodniczącaSojuszu Lewicy DemokratycznejIzabela Jaruga-Nowacka

poseł na Sejm RP, wiceprzewodniczącaKlubu Poselskiego Lewica

Żegnamy Przyjaciół, z których odejściem trudno nam się pogodzić.Nie chcemy w to uwierzyć, a jednak to prawda.

Nie chcemy tego przyjąć do wiadomości, a jednak musimy...

Okrutne zrządzenie losu zabrało nam prawych i dobrych ludzi,wybitnych przedstawicieli polskiej lewicy, którzy swą drogą

dobrze zasłużyli się Polsce. Ich śmierć jest niepowetowaną stratą.

Wstrząśnięty do głębi rozmiarami tej tragedii,składam w imieniu członków i sympatyków polskiej lewicy

najszczersze wyrazy współczucia rodzinom i bliskim.Łączymy się z nimi w bólu i cierpieniu.

Cześć Ich pamięci

Przewodniczący Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Klubu Poselskiego LewicaGrzegorz Napieralski

W dniu 13 kwietnia br. Klub Lewica zebrał się na spe-cjalnym, wspomnieniowym, spotkaniu. Posłowie, wraz z byłym prezydentem RP Aleksandrem Kwaśniewskim, uczcili pamięć tragicznie zmarłych koleżanek i kole-gów. W uroczystości wzięli udział także członkowie ich rodzin. Złożono wieńce przed warszawskimi siedziba-mi PiS, PO i PSL oraz przed Pałacem Prezydenckimi budynkiem partii przy ul. Rozbrat.

W gmachu Sejmu, przed pomieszczeniami władz Klu-bu, wyłożono księgę kondolencyjną i zawieszono portrety jego zmarłych członków.


31


KLUB POSELSKIPOLSKIEGO STRONNICTWA LUDOWEGO

10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu prezydenckiego w Smoleńsku zginęło 96 osób.Nagła i okrutna śmierć zabrała także naszych przyjaciół – posłów PSL

LESZKA DEPTUŁĘWIESŁAWA WODĘ

EDWARDA WOJTASA

Zapamiętamy Ich jako ludzi kompetentnych, pracowitych, wrażliwych, życzliwych,bez reszty oddanych Polsce i Polakom.

Po wielekroć dawali przykład nam i wielu innym politykom, jak podejmować trudne wyzwania i jak je rozwiązywać z korzyścią dla narodu polskiego. Swoją działalnością nieustannie zaświadczali, że praca poselska może być rzeczywistą służbą dla ludzi.

Kochali życie i wiele jeszcze mogli uczynić dla dobra polskiego społeczeństwa.To niepowetowana strata. Będzie nam Ich bardzo brakowało...

Składamy wyrazy głębokiego współczucia

Rodzinom i Najbliższym

naszych przyjaciół posłów,którzy tragicznie zginęli w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem.

Łączymy się z Wami w bólu i żalu.W imieniu całej społeczności Polskiego Stronnictwa Ludowego

Waldemar Pawlakprezes PSL, wicepremier

Jarosław Kalinowskiprzewodniczący Rady Naczelnej PSL, poseł do PE

Ewa Kierzkowskawicemarszałek Sejmu RP

Stanisław Żelichowskiprzewodniczący Klubu Poselskiego PSL

Z inicjatywy powiatowych i gminnych struktur PSL w całej Polsce odprawione zostały msze świę-te w intencji tragicznie zmarłych posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego.

32


On 13 April 2010 a Ceremonial Meeting of the Deputies and Sena-tors was held in the Sejm to honour the memory of the victims of the Smolensk airplane crash of 10 April 2010.

In a special announcement Members of the Parliament stated: “There occurred the greatest tragedy in the history of post-war Po-land. On their way for the solemnity of the 70th anniversary of the Katyń crime, in an airplane crash near Smolensk, President Lech Kaczyński and His Wife were killed. There perished all the Members of the delegation, i.a. the last President of the Government-in-exile and eighteen Deputies and Senators, including two Vice-Marshals of the Sejm, a Vice-Marshal of the Senate and the Marshal of the Sejm of the third term. Again we face an enormous challenge in compre-hending the sense of sacrificing one’s life in the name of the service to the Motherlande”.

The Deputies and Senators indicated that the Smolensk forest be-came the place of Polish tragedy and referred their “condolence and human solidarity in pain to the families of the victims, to all those, whom the fate divested of their closest persons, friends and ac-quaintances” and thanked for “the words of comfort and consolation coming from around the world.”

“We express our gratitude towards the Russians for their mani-fested compassion and solidarity” – the document emphasised. In the announcement, the Members of the Parliament paid tribute to all the victims of the tragic airplane crash, thanked them for their “faith-ful service for Poland” and affirmed that in the face of a national tragedy they are there together, bound by their concern for the fate of the Motherland.

S O L E M N A S S E M B L Y O F D E P U T I E S A N D S E N A T O R S

MOURNING ASSEMBLY OF THE DEPUTIES AND SENATORS

Wszystkich Polaków jednoczy doświadczeniejednej z największych tragedii w powojennej historii Polski.

W katastrofie lotniczej pod Smoleńskiemzginął najwyższy przedstawiciel Państwa Polskiego

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

LECH KACZYŃSKIZ MAŁŻONKĄ MARIĄ KACZYŃSKĄ

WRAZ Z NIMI ŚMIERĆ PONIEŚLI:Ryszard Kaczorowski – ostatni Prezydent RP na Uchodźstwie,

Krzysztof Putra i Jerzy Szmajdziński – wicemarszałkowie Sejmu,Krystyna Bochenek – wicemarszałek Senatu,

Stanisław Jerzy Komorowski – wiceminister obrony narodowej,Andrzej Kremer – wiceminister spraw zagranicznych,

Tomasz Merta – wiceminister kultury,Janusz Kochanowski – rzecznik praw obywatelskich,

Sławomir Skrzypek – prezes Narodowego Banku Polskiego,Janusz Kurtyka – prezes Instytutu Pamięci Narodowej,

Janusz Krupski – kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób RepresjonowanychLeszek Deptuła, Grzegorz Dolniak, Grażyna Gęsicka, Przemysław Gosiewski,

Izabela Jaruga-Nowacka, Sebastian Karpiniuk, Aleksandra Natalli-Świat, Maciej Płażyński, Arkadiusz Rybicki, Jolanta Szymanek-Deresz,

Zbigniew Wassermann, Wiesław Woda, Edward Wojtas – posłowie na Sejm RP, Janina Fetlińska, Stanisław Zając – senatorowie,

Mariusz Handzlik i Paweł Wypych – ministrowie Kancelarii Prezydenta, Aleksander Szczygło – szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Władysław Stasiak

– szef Kancelarii Prezydenta RP, gen. Franciszek Gągor – szef Sztabu Generalnego oraz najwyżsi rangą przedstawiciele Sił Zbrojnych, Andrzej Przewoźnik – sekretarz generalny

Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Piotr Nurowski – prezes PKOl, Anna Walentynowicz – działaczka Wolnych Związków Zawodowych,

Joanna Agacka-Indecka – prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, przedstawiciele kościołów i wyznań religijnych, rodzin katyńskich i stowarzyszeń z Andrzejem Sariuszem-Skąpskim

– prezesem Federacji Rodzin Katyńskich, załoga prezydenckiego samolotu i funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu oraz wiele osób towarzyszących.

Od tej chwili las katyński będzie budził w nas wspomnienie również i dzisiejszej katastrofy. Stajemy z pokorą wobec wyroku losu, który w przedziwny sposób powiązał z tym miejscem

kolejny dramat naszego Narodu. Rodzinom zmarłych towarzyszymy w ich cierpieniu.Składam im najszczersze wyrazy współczucia.

Marszałek Sejmu RPBronisław Komorowski

Wydawca: Kancelaria Sejmu, Wydawnictwo Sejmowe, 00-902 Warszawa, ul. Wiejska 4/6/8, tel. (0-22) 694-14-17, fax (0-22) 625-77-93; http://sejm.gov.pl/wydarzenia/kronika/kronika.htm, adres e-mail: [email protected] zespół: Maciej Kossow (red. naczelny), Justyn OparaSkład komputerowy: Małgorzata GrabowskaFoto: Krzysztof Białoskórski – www.fotosejm.pl, Łukasz Kamiński, Senat RP/Archiwum, Jacek Bednarczyk/PAP,Radek Pietruszka/PAP, Leszek Szymański/PAP, Jacek Turczyk/PAP Montaż i łamanie: Aleksandra Moraczewska Druk: Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w LaskachNR REJ. PR 895, ISSN 0867-5414

POZOSTANĄ W NASZEJ PAMIĘCI

Documents

Wydanie specjalne, 18 kwietnia 2010 r