Wykład 8

Rusztowania budowlane

Technologia robót budowlanych TRB sem 5

Rusztowania budowlane

• Rusztowanie - jest to tymczasowa

konstrukcja, niezbędna w celu

zapewnienia bezpieczeństwa podczas

pracy przy wznoszeniu, konserwacji,

naprawie lub rozbiórce budynków i innych

budowli, zapewniająca łatwy dostęp do

tych obiektów.

Rusztowania budowlane

• Rusztowanie

• Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych Dz.U.2003, Nr 47, poz.140) rusztowania powinny być wykonywane, montowane, eksploatowane i demontowane zgodnie z dokumentacją i instrukcją producenta dla rusztowań systemowych albo projektem indywidualnym - dla rusztowań innych niż systemowe. Montażyści rusztowań metalowych powinni mieć wymagane uprawnienia

Użytkowanie rusztowania

• Użytkowanie rusztowania jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub uprawnioną osobę i potwierdzone wpisem w dzienniku budowy lub w protokole odbioru technicznego.

• Rusztowania należy ustawiać na podłożu ustabilizowanym i wyprofilowanym, ze spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych.

• Przed montażem lub demontażem rusztowań należy wyznaczyć i ogrodzić strefę niebezpieczną. Na rusztowaniu powinna być umieszczona tablica określająca:

• wykonawcę montażu rusztowania z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy oraz numeru telefonu;

• dopuszczalne obciążenia pomostów i konstrukcji rusztowania

Normy zwiazane z rusztowaniami

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny: 1) posiadać pomost o powierzchni roboczej wystarczającej dla osób

wykonujących roboty oraz do składowania narzędzi i niezbędnej ilości

materiałów;

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny:

2) posiadać stabilną konstrukcję dostosowaną do przeniesienia obciążeń;

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny: 3) zapewniać bezpieczną komunikację i swobodny dostęp do stanowisk pracy;

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny: 4) zapewniać możliwość wykonywania robót w pozycji nie powodującej nadmiernego

wysiłku;

RUSZTOWANIA wymagania

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny: 5 ) posiadać balustradę,

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny:

6) posiadać piony komunikacyjne.

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny:

7) zabezpieczenia przed spadaniem przedmiotów z rusztowania;

RUSZTOWANIA wymagania

• Rusztowania powinny:

8) zabezpieczenie przechodniów przed możliwością powstania urazów oraz

uszkodzeniem odzieży przez elementy konstrukcyjne rusztowania.

v

Rusztowania Elementy składowe

• hs - wysokość przęsła

• ws- szerokość przęsła

• ls - długość przęsła

• 1. stężenie płaszczyzny pionowe: zamknięte ramy ze wzmocnieniem narożnym lub bez, otwarte ramy, ramy drabinowe z włazami, sztywne połączenia pomiędzy poprzecznicami i rurami pionowymi, klamry stężeń oraz inne elementy używane jako wzmocnienie pionoweo

• 2. stężenie płaszczyzny poziomej: ramy, płyty ramowe, klamry stężeń i sztywne połączenia pomiędzy poprzecznicami i podłużnicami oraz inne elementy używane jako wzmocnienie poziome

• 3. słupek poręczowy; rura z łącznikami umożliwiająca zamontowanie poręczy na ostatniej kondygnacji rusztowania

Rusztowania

4. stężenie wspornika rura zakończona łącznikami służąca do podparcia wsporników

rozszerzających rusztowanie -element stosowany sporadycznie bez zasadniczego

znaczenia konstrukcyjnego

5. węzeł : miejsce rozłącznego połączenia dwóch lub więcej elementów rurowych,

6. Stężenie wzdłużne

7. Stojak: element pionowy

8. Poprzecznica: poziomy element zazwyczaj tworzący kat prosty z elewacją budynku

9. Podłużnica: poziomy element zazwyczaj równoległy do elewacji budynku, zgodny z

kierunkiem dłuższego wymiaru rusztowania

10. Odciąg: element łączący rusztowanie z kotwą w elewacji budynku

Rusztowania

11. Pomost: jeden lub więcej podestów, które tworzą miejsce do pracy pomiędzy dwoma

stojakami

12. Wspornik: element konstrukcyjny rusztowania zamontowany na konstrukcji nośnej,

służący do układania dodatkowych pomostów roboczych lub daszków ochronnych

13. Podłużnica wzmacniająca: Belka kratowa stosowana do pokonywania przeszkód typu

przejścia nad przejazdami , daszkami itp. o rozpiętości większej niż 3m ( w

rusztowaniach systemowych )

14. Podstawka: sztywna płyta, służąca do rozłożenia nacisku na większą powierzchnię

15. Fundament

16. Dźwigar mostujący: podest- prefabrykowana lub nie, samodzielnie przenosząca

obciążenie, i mogąca stanowić cześć konstrukcji rusztowań

ROBOTY BETONOWE Rusztowania

17. Rama pozioma: element pracujący po zamontowaniu rusztowania w pozycji poziomej,

składający się z dwóch podłużnic połączonych poprzeczkami

18. Kotew: element wmontowany lub przytwierdzony do elewacji budynku w celu

zamontowania odciągu

19. Rama pionowa: główny element pracujący po zmontowaniu rusztowania w pozycji

pionowej, składający się z dwóch stojaków połączonych poprzeczkami

20. Konstrukcja osiatkowania: siatki ochronne stosowane na rusztowaniach przy traktach

komunikacyjnych - zabezpieczają rusztowanie przed upadkiem z wysokości przedmiotów i

materiałów budowlanych

21. Poręcz główna

22. Poręcz pośrednia

23. Bortnica : krawężnik

24. Zabezpieczenie boczne

25.Podstawka śrubowa: podstawka z elementem do pionowej regulacji

26. Złącze: element używany do łączenia dwóch rur złącze krzyżowe : złącze używane do

łączenia dwóch rur przecinających się pod kątem prostym złącze obrotowe: złącze

używane do łączenia dwóch rur przecinających się pod dowolnym kątem złącze

równoległe : złącze używane do łączenia dwóch równoległych rur. złącze wzdłużne :

złącze używane do łączenia dwóch rur współosiowo wzdłuż linii prostej

Rusztowania

Schemat rusztowania niesystemowego

Rusztowania

» 3. Definicje

• Najnowsze i najbardziej aktualne definicje rusztowań podano w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z dnia 19 marca 2003 r.)

• Rusztowanie roboczekonstrukcja, budowlana, tymczasowa, z której mogą być wykonywane prace na wysokości, służącą do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu;

• Do grupy rusztowań roboczych zaliczane są wszystkie rusztowania wykorzystywane do prac na wysokości zarówno w budownictwie przemysłowym jak i miejskim. Mogą to być wszystkie typy rusztowań łącznie z rusztowaniami jezdnymi.

• Rusztowanie ochronnekonstrukcja budowlana, tymczasowa, służącą do zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi oraz przedmiotów;

• Do grupy rusztowań ochronnych zalicza się wszystkie rusztowania nie służące do wykonywania pracy , lecz stanowiące zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości . Takimi rusztowaniami są np. rusztowania do prac dekarskich lub rusztowania wznoszone wraz z budynkiem jako zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości.

• Rusztowanie systemowekonstrukcja budowlana, tymczasowa, w której wymiary siatki konstrukcyjnej są jednoznacznie narzucone poprzez wymiary elementów rusztowania, służącą do utrzymywania osób,

• Rusztowania systemowe mogą służyć zarówno jako rusztowania robocze jak i rusztowania ochronne.

ROBOTY BETONOWE Rusztowania

» 5. Certyfikacja rusztowań

• Certyfikacja na znak "B" jest dobrowolna tak więc rusztowania budowlane dopuszczone są do stosowania bez obowiązku certyfikacji. W Polsce rusztowania certyfikuje wyłącznie IMBiGS a certyfikat wydawany jest na 3 do 5 lat.IMBiGS certyfikuje rusztowania na podstawie dokumentu - "KRYTERIACH OCENY WYROBÓW POD WZGLĘDEM BEZPIECZEŃSTWA" oceniając takie cechy wyrobu jak:

• zgodność z dokumentacją

• oznakowanie

• wytrzymałość konstrukcji rusztowań i podestów

• stateczność rusztowań

• urządzenia piorun ochronne

• urządzenia ostrzegawcze

• urządzenia transportowe

• zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi i przedmiotów

• wysiłek fizyczny przy montażu i demontażu rusztowań- wysiłek fizyczny przy przygotowaniu podestu do pracy

• wygoda pracy na rusztowaniu

• zakres merytoryczny instrukcji stosowania i montażu rusztowań

• forma redakcyjna, graficzna i wydawnicza instrukcji

Rusztowania

» 6. Instrukcje montażu i eksploatacji rusztowań - zakres stosowania systemu

Każde rusztowanie stawiane na budowie musi posiadać dokumentację techniczną . Dokumentację techniczną może stanowić instrukcja montażu i eksploatacji rusztowań opracowana przez producenta rusztowania i/lub projekt techniczny sporządzony dla konkretnego przypadku rusztowania , który nie jest objęty instrukcją montażu i eksploatacji lub też takiej instrukcji nie posiada.

Standardowa instrukcja montażu i eksploatacji sporządzona przez producenta rusztowania powinna zawierać :

Nazwę producenta z danymi teleadresowymi ; – system rusztowania ;

– rusztowanie ramowe ;

– rusztowanie modułowe ;

Rusztowania

rusztowanie ruchome lub inne ;

Zakres stosowania rusztowania ze szczególnym uwzględnieniem podziału rusztowań na typowe i nietypowe w którym powinny się znaleźć informacje na temat :

Dopuszczalne obciążenie użytkowe pomostów roboczych :

Dopuszczalne wysokości rusztowań dla których nie ma konieczności wykonania projektu technicznego ;

Dopuszczalne parcie wiatru ( strefa obciążenia wiatrem ) , przy którym eksploatacja rusztowań jest możliwa bez wykonania dodatkowego projektu technicznego :

Sposób montażu i warunki eksploatacji urządzeń transportu pionowego ( wciągarki )

Informację na temat ilości poziomów roboczych i ich wyposażenia ;

Warunki montażu i demontażu rusztowania .

Schematy montażowe konstrukcji rusztowań typowych

Sposób postępowania w przypadku montażu rusztowania nietypowego;

Specyfikację elementów które należą do danego systemu rusztowania ;

Wzór protokołu odbioru ;

Wymagania montażowe i eksploatacyjne

Zasady montażu i demontażu rusztowania

Na podstawie zawartych w instrukcji montażu i eksploatacji informacji można ocenić , czy dany przypadek rusztowania jest rusztowaniem typowym ( mieści się w zakresie stosowania rusztowania ) i budowa tego rusztowania możliwa jest bez sporządzania dodatkowego projektu technicznego. W takim przypadku należy każdorazowo zapoznać się z instrukcją i elementami systemu przed rozpoczęciem pracy na danym systemie rusztowania.

W przypadku , gdy budowane rusztowanie nie mieści się w zakresie stosowania danego systemu ( rusztowanie nietypowe ) konieczne jest opracowanie projekt dla tego rusztowania .

Rusztowania

Rusztowania

Rusztowania

• 7. Dokumenty przy

budowie i

eksploatacji

rusztowań• Każde działanie związane z

budową i eksploatacją rusztowania

należy odpowiednio

dokumentować . Dobrym

narzędziem do tego celu jest

schemat działań i odpowiednich

dokumentów związanych z tymi

działaniami.

Rusztowania

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• Rys.1. Rozstawianie podstawek śrubowych

• Rys.2. Montaż nakładki na podstawki śrubowe

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• Rys.3. Zakładanie stężenia poziomego

Rys.4. Montaż ramy na nakładki podstawki

śrubowej

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• Rys.5. Montaż stężenia ukośnego pierwszego pola • Rys.6. Pierwsze pole rusztowania z

nałożonymi podestami

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• Rys.7. Pierwsze pole rusztowania Rys.8. Kompletny pierwszy poziom rusztowania

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• Rys.9. Pion komunikacyjny rusztowania

• Rys.9. Pion komunikacyjny rusztowania

• Rys. 10. Poziomowanie rusztowania

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

Rys.11. Początek montażu drugiej kondygnacji • Rys.12. Montaż poręczy drugiej kondygnacji

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• Rys.13. Zakładanie deski burtowej Rys.14. Montaż poręczy poprzecznej

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

Rys. 15. Montaż ramki L Rys.17. Kompletny zestaw

rusztowania

Rys. 16. Zakładanie ramki górnej

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• ŁĄCZNIKI KOTWIĄCERusztowania, których wysokość przekracza czterokrotnie najmniejszy

wymiar podstawy oraz rusztowania wyposażone w wysięgniki

transportowe i daszki osłonowe musza by kotwione niezależnie od

wyników oblicze statycznych.

Rusztowania należy kotwi do ścian budowli lub budynku w sposób

zapewniający statyczność i sztywność konstrukcji oraz

umożliwiający przeniesienie sił zewnętrznych, działających na

rusztowanie, takich jak np.: siła bocznego parcia wiatru,

mimośrodowe obciążenie statyczne, obciążenia dynamiczne

spowodowane prac ludzi, siły wywołane przez nierównomierne

osiadanie konstrukcji.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• ŁĄCZNIKI KOTWIĄCEOgólne zasady kotwienia:

· wielko siły odrywającej rusztowanie (prostopadłej do ściany) – na jedną kotew

przyjmuje się 250 daN (2,5 kN);

· kotwienie należy rozpoczyna od drugiego poziomu rusztowania;

· zakotwienia należy umieszcza symetrycznie na całej powierzchni rusztowania,

przy czym odległość w poziomie nie powinna przekracza 4 do 5 m, a w

pionie 4 do 6 m tak, aby na każde 16 - 30 m2 rusztowania przypadało jedno

zakotwienie;

· każdy rząd kotew powinien kończyc się na brzegach rusztowania;

· ciąg komunikacyjny w danym rzędzie kotew należy zakotwi z obydwu stron.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• ŁĄCZNIKI KOTWIĄCE

· Wszelkie wystające fragmenty rusztowa poza narożniki obiektu budowlanego, które

narażone są na działanie wiatru należy kotwi dodatkowo, uwzględniając siły poziome od

parcia i ssania wiatru.

Konstrukcja rusztowa przyściennych nie powinna wystawa poza najwyższą linie

kotwień więcej ni 3,0 m. Natomiast pomost roboczy nie może by umieszczony wyżej niż

1,5 m ponad tą linie.

Kotwienie rusztowa ramowych należy realizować za pomoc łączników kotwiących

mocowanych do rur ram pod podestami za pośrednictwem złączy krzyżowych lub

obrotowych. Hak łącznika kotwiącego powinien by tak ustawiony, aby przenosił tylko siły

poziome równoległe do ściany (rys. 1.) – łącznik kotwicy nie może przenosi sił pionowych.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

Kotwienie rusztowa ramowych należy

realizować za pomoc łączników

kotwiących mocowanych do rur ram pod

podestami za pośrednictwem złączy

krzyżowych lub obrotowych. Hak

łącznika kotwiącego powinien by tak

ustawiony, aby przenosił tylko siły

poziome równoległe do ściany (rys. 1.) –

łącznik kotwicy nie może przenosi sił

pionowych.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• MONTAŻ NAROŻY

RUSZTOWANIAMontaż narożników rusztowania

może odbywa się za pomoc

łączników kątowych

(rys. ) lub przy użyciu rur i złącz

obrotowych. Przestrzeń

pomiędzy polami należy

wypełnić podestami,

zabezpieczając je jednoczenie

przed wypadaniem

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• NAKŁADKI NA DWIGARY

Nakładki na dźwigary w

połączeniu z dźwigarami służą

do budowy platform.

Nakładki montuje się do pasów

górnych dźwigarów za pomoc

półzłącz. Następnie na bolcach

nakładek sąsiadujących

dźwigarów mona założyć

podesty stalowe.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• PODESTY KĄTOWE

Podesty kątowe – wraz z zabezpieczeniem w postaci

poręczy i burt kątowych oraz podpór – umożliwiają

montaż konstrukcji rusztowania pod dowolnym katem w

zakresie od 0° do 90°. Jest to wykorzystywane przy

okrągłych zbiornikach, silosach, Kociołach itp.

Montaż elementów kątowych przebiega następująco:

podest kątowy należy założyć jednym kocem (belkę z

otworami) na bolcach ramy, natomiast drugi koniec

położyć na podestach sąsiedniego pionu. W dalszej

kolejności zamontować podporę podestu kątowego –

do ramy pod podestem kątowym w ten sposób, aby

podest opierał si na belce podpory.

Potem nałożyć ramy następnej kondygnacji i na ramach

oraz podporze podestu kątowego zamontować poręcze i

burty kątowe, regulując odpowiednio ich długości w

zależności od kata pod jaki s ustawione sasiadujce piony

rusztowania.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• POSZERZENIE

RUSZTOWANIA

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA• PRZESUNICIE OSI PIONOWEJ

W razie konieczności przesunięcia osi rusztowania (np. przy nieregularnym kształcie budynku) należy postępować następująco:

a) na kondygnacji, na której o ma by przesunięta, należy zabudowa od zewnątrz rusztowania konsole i podpory konsoli;

b) na konsole nałożyć podesty i podesty konsoli;

c) założyć ramy następnej kondygnacji (jeden kielich ramy założyć na rur konsoli, a drugi na zewnętrzna rur ramy niższego poziomu;

d) nad podestami ostatniej kondygnacji właściwej konstrukcji rusztowania (konstrukcji wznoszonej od podłoża w jednej osi bez użycia poszerzeń, np. za pomoc konsol) założyć zabezpieczenia podestu konsoli; nastapnie na skrajnych ramach – ramy

boczne konsoli;

e) poszerzony poziom uzupełni o stężenia, poręcze, poręcze poprzeczne, deski burtowe i deski burtowe poprzeczne;

f) kontynuować montaż przesuniętej osi rusztowania wg ogólnych zasad.

Po przesunięciu osi rusztowania na konsolach można montować 4 kondygnacje rusztowania.

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

• ZABEZPIECZENIE NAJWYŻSZEGO

POZIOMU RUSZTOWANIA

Najwyższy poziom rusztowania należy

zabezpieczy za pomoc:

· ramek górnych (rys.1.) – montowanych od czoła

rusztowania w sposób analogiczny jak ramy

rusztowania. Konstrukcja ramek górnych

zapewnia zabezpieczenie powierzchni

roboczej poręczami;

· ramek L (rys. 2.) - montowanych na rurach ram

od strony zewnętrznej rusztowania przez

nałożenie na rur ramy, a od strony ściany za

pomoc półzłacza (dokręcając śrubę);

· poręczy;

· stężeń górnych (montowanych na sworzniach z

zapadkami);

· desek burtowych i desek burtowych

poprzecznych (rys.3.).

Rys. 1. Zakładanie ramki górnej

• Rys. 2. Montaż ramki

Rys. 3 Sposób

mocowania desek

burtowych

Rusztowania

INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA

Rusztowania

Rusztowania

Rusztowania

Rozliczenie pracy rusztowań