Xogos tradicionais porpartida dobre

nº 125 maio 2014

0,30 €

Vilalba ponse a correr co Clube AtletismoVilalba

O seu amigo González

Tosar define así ao homena-

xeado nas Letras Galegas

2014.7-8

O Presidente xermadés do Consello da Cultura Galega

participará así na décima edición das Xornadas Inter-

xeracionais 15

E no marco das X “Xornadas Interxeracionais Rurais. Aprendendo cos nosos

maiores” Cabreiros acolle o oitavo Encontro Escolar de Xogos Tradicionais o

sábado 31 de maio. 15

Afeccionados e afeccionadas do municipio formanparte deste club de recente creación que mantén abertaa inscrición. 23

Xotramu organiza a sexta Festa dos Xogos Tradicionais que se celebrará o do-

mingo 1 de xuño no recinto feiral Manuel Vila con entrada gratuíta. 12

Díaz Castro, unpoeta perfeccionista

Ramón Villares presenta en Cabreiros amostra “Luces de alén mar”

deporte

actualidade

cultura

VIII Encontro Escolar de Xogos Tradicionais en Cabreiros

VI Festa dos Xogos Tradicionais en Muimenta

“Pretende que nalgunhas tempa-das ten a desgracia de conver-terse en lobo e entón, contra asúa vontade, vese obrigado adesgarrar a seu próximo conuñas e dentes; para logralo reen-vólcase na area, condición ante-cedente á súa transfiguración”.O inicio deste artigo é unha re-seña da causa contra ManuelBlanco Romasanta, o coñecidocomo “O home lobo de Allariz”,un criminal en serie que actuouentre os anos 1846 e 1852.Este home naceu no ano 1810 eten a peculiaridade de que na súapartida de nacemento foi inscritoinicialmente como Manuela,sendo cambiado ao seu nomemasculino oito anos máis tarde.Algunhas investigacións apuntana posibilidade de que Manuelfose en realidade unha mullerque sufría de pseudohermafrodi-tismo feminino, o que facía quesegregase enormes cantidades dehormonas masculinas, sufrindoposteriormente un proceso de vi-rilización, aumentando o tamañodo clítoris, o que podería deno-minarse un micropene.As persoas que padecen esta en-fermidade adoitan presentar for-tes episodios de agresividade, oque podería axudar a trazar unperfil máis correcto e aproxi-mado deste criminal.Comezaremos facendo un tra-zado sobre a súa traxectoria vitalpara así coñecer ao primeiro asa-sino en serie tipificado no nosopaís, ademáis de ser o único caso

documentado de licantropía, oque evitou que fose executado agarrote vil.Como xa indicamos, Manuel Ro-masanta naceu en 1810 no lugarde Regueiro, sendo rexistrado noLibro de Bautizados da parro-quia de Santa Eulalia de Esgos,en Ourense.Á idade de 21 anos contraeríamatrimonio cunha muller dunhapoboación cercana, pero non pa-sarían ni tres anos cando a súaesposa faleceu, sen ter descen-dencia.Tras a morte da súa muller, Ro-masanta comenza a percorrerGalicia e outras provincias coasúa tenda ambulante vendendoquincalla, chegando así a coñe-cer perfectamente rutas e cami-ños destes lugaresAs súas dúas primeiras vítimasson unha nai e a súa filla, de 47 e17 anos respectivamente, quetiñan intención de trasladarse ataa cidade de Santander en buscade mellores condicións de vida.Manuel cando regresa ao seupobo e é preguntado, cóntallesque atoparon un traballo na casa

dun cura, o que alenta a máismulleres a seguir os pasos dassúas veciñas.Pero os rumores e as sospeitascomezarían a rodear á figura de“o tendeiro”, xa que os familia-res e veciños non recibían noti-cias de ningunha das persoas quemarcharon con él.Vendo que ía a ser acusado doasasinato de nove persoas, esca-pará a Castilla coutra identidade,onde traballará na sega, comoanualmente facían numerosascuadrillas de galegos.Chegará a unha pequena poboa-ción toledana, pero a casualidadefai que en 1852 sexa recoñecidopor varios veciños da zona deOurense e dítase unha orde dedetención contra él.Xa na prisión de Allaríz, Roma-santa admite non só os nove asa-sinatos polos que fora detido,senón que confesou a morte dou-tras persoas das que non se tiñacoñecemento.Comeza así un testemuño do queimos achegar algúns fragmentos,xa que resultan esclarecedorestanto na sentenza final como o

nome polo que se coñece hoxedía.“Por culpa dunha maldición dundos meus parentes, tal vez osmeus pais, convertíame en lobo,espindome primeiro e revolcan-dome despois polo chan atatomar devandita forma”O xuíz solicita que se faga un re-coñecemento “físico e filosó-fico” que será emitido endecembro de 1852 e que sinalaráque Manuel Romasanta é total-mente cordo e non un demente.O 6 de abril do ano seguinte emí-tese a sentenza na que: “debíaocondenar e condenouno á penade Morte en Garrote coa imposi-ción de costas e gastos doxuízo”.Os asasinatos de Romasanta nonsó tiveron repercusión nacional,senón que a prensa internacionalse fixo eco do caso polas carac-terísticas deste, chegando a oídosde Mr. Philips, un hipnólogofrancés.Este home escribiu unha carta aoMinistro do Estado para que llafixese chegar á Raiña Isabel II naque dicía que o condenado si queera un afectado pola licantropía,e que él o podía demostrar.A carta surtiu efecto e o 13 demaio de 1854, mediante unhareal orde, a sentenza revocase eda pena de morte cámbiase a per-petua, morrendo ao final nun cár-cere de Ceuta, como así resultanas últimas investigacións realiza-das, xa que se perde a pista deRomasanta.

Os comentarios machistas docandidato Arias Cañete reflictenunha mentalidade antiga, prexui-zosa e pouco aquelada á propiadunha sociedade europea, mo-derna e avanzada. Chove sobremollado, porque xa no 2000 pro-clamara nunha das súas ocorren-cias que o regadío había que usalocon xeito, como ás mulleres. E,para a nosa desgraza non é oúnico caso. Porque estamosdiante dun fenómeno bastante xe-ralizado na sociedade. Hoxe é omachismo, mais tamén o racismoe a homofobia.As persoas prexuizosas, que acre-ditan que a homosexualidade outransexualidade son doenzas, quea muller é unha cidadá de se-gunda ou que os brancos sómos-lle máis listos ca os negros nonconstitúen unha excepción illada,malia que por sorte non sexanmaioría. Pero é indubidábel queteñen certa presenza en determi-nadas elites, como concordarános que de xeito cotián ou espa-llado partillen determinados am-bientes. Os que tiñan que darexemplo coas súas actitudes de-mocráticas e integradoras moitasveces non o dan. E, claro, tras dunhomófobo Putin hailles millónsde rusos. Como son moitos cen-tos os que apupan aos xogadoresnegros nas canchas de fútbol es-pañolas ou italianas.Di SOS Racismo Galicia que oproblema xa o temos nas nosascidades. Que nos centros de en-sino e no Twitter multiplícase oacoso ás persoas de pel escura. Eos observatorios de violencia dexénero denuncian que moitos dosnosos adolescentes teñen interio-rizado roles patriarcais: mulleressubmisas e homes ciumentos.En realidade unha mentalidademachista, homófoba ou sexista épropia de persoas pouco inteli-xentes, reaccionarios e refracta-rios ás novidades. Velaí que sexaun problema, nomeadamente, deeducación. Mais tamén pode che-gar ser un problema de conviven-cia cívica e de seguridade cidadá.O que é máis seguro, polo deagora, é non acreditar nesta castede personaxes para dirixir nin acomunidade de veciños. Porque,como moi ben saben vostedes,sonlles así.

Din que o tempo non perdoa. Exa é o gracioso mes do ano quesuma e segue que ven moi eufó-rico e festexeiro onde todos etodas se asocian á valla ao ser-vizo do Pobo para festexar conalegría o maio. Non queren pasarpor alto a gran ocasión florecenteanunciadora do bo tempo. Tendoen conta a festividade do día dotraballo de tanta importancia esona en todo o país a tódolosefectos tan afectuosos pola coin-cidencia da ponte tan beneficiosae saudable aproveitando o agra-dable clima que despois de tantaslongas xornadas toda a sociedadevive con ansia inquieta os recor-dos daquel refrán que vulgar-mente acostuman dicirse encanto xorde algo beneficioso“como auga de maio”. Que sirva,pois, de exemplo; pero que nonchova… porque xa leva chovidoabondo e convén enxugarse unhamiguiña aproveitando algunhasraioliñas axeitadas que axuden arecuperar o estado anímico tannecesario para reducir o estrescrónico acumulado ó longo detan longo inverno podendo saírás rúas con euforia. Xubilados ounon puideron disfrutar de tantase tan necesarias conversas e xun-

tanzas do día a día para revivirrecordos de tempos pasados emodernos algúns máis importan-tes e outros menos.Entón xorden acontecementosque a beira-rrúa escoitacon atencióne curiosi-dade. Oscontos máisrecentes re-laciónansecoas moitasaventuras danova ola.D i s q u eexiste unhagran renova-ción quenon seaxeita ás tradicionais costumesque recibiron dos seus antergosque pasan polo “forro” as festasdos maios. Seica xa todo isoforma parte do pasado. Aquelasramallaxes floreadas coas súascántigas que tan enxebres eran eson asemellando no tempo a“yenca” ou a “raspita” comoexemplo.A valla ao servizo do Pobo, aoigual que todos e todas da súaépoca, disque unha boa parte sín-

tese modernistas con ambiciónsprogresistas que agora ata paraas eleccións europeas aplícanllecertos “chamamentos” uns e ou-tros... e ata critican aos vellos do

lugar que din pasan o tempo mi-rándose uns a outros pensandosempre o mesmo e discuten en-tredeles que ao final acábanlleschamando de “piñón fixo” por-que os tempos xa hai un “cacho”que cambiaron e nada é comaantes... que tiñan que deixar unpeso cando aínda solo cobrabavintecinco ao mes e chamábanlle“o subsidio” e para iso tiñan quegardar “grandes colas” e silen-ciosas. Parecía a procesión dos

“caladiños” que se celebra na Se-mana Santa.A beirarrúa di que o mellor é irsecos tempos e non mesturar o tou-ciño coa velocidade. Así, cómpre

animalo ambiente de boxeito celebralo graciosomaio con euforia para queos ánimos non decaian. Re-cordar que o día 24 é festados Milagros en Saavedrade gran concorrencia ondese xuntan fieis das catroprovincias galegas onde adevoción segue viva sendecaer. En todas as idadesestá moi presente.A valla ao servizo do Pobo,ao igual que toda a súa“pandillada”, está pen-sando non pasar polo alto a

festa do “Sansidro” labrego deprofesión. Din que agora os cam-pesiños pasan del, sen pena ningloria, onde todos e todas xa sesenten diferentes porque xordenanovadas costumes e cambian oshábitos por non dicir “cambiarde chaqueta”. Así vai como vai...

Conclusión:¡Gracioso maio!¡alegre e florido!¡de flores revertido...!

2 colaboraciónsmaio 14

o recuncho docriminólogo

A beirarrúa e a valla ao servizo do Pobo:“Xastamos no 5º mes”

Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

Pablo Filgueiras e Aranzazu Rodilla.Expertos en Seguridade e Criminólogos

O lobishome galego

CADERNOS

DA VIAXE

Sonlles asíXoán Antón Pérez-Lema

Despois de tanta brutalidade no trato aos animais, a maioría dos grupos parlamentarios de Galicia votaron afavor da proposta lexislativa para o endurecemento das multas por maltrato animal.

3colaboracións maio 14

Tras cinco anos de vixencia do

Plano de Xestión do Lobo, a con-

servación da especie continúa

baixo un grado de ameaza ele-

vado, manténdose vixentes a tota-

lidade de factores negativos

detectados na fase de elaboración

do Plano. A viabilidade da pobo-

ación e da súa variabilidade xené-

tica, fundamental para preservar a

especie, está fortemente condicio-

nada.

Contamos cunha "poboación

efectiva" que representa unha re-

serva xenética cativa, no límite da

viabilidade, que de quedar ex-

posta a un repentino incremento

dun dos seus múltiples factores de

ameaza podería derivar en poucos

anos nun nivel crítico de recupe-

ración.

A aplicación do Plan de Xestión

do Lobo por parte da Xunta non

permitiu obter un nivel de infor-

mación actualizado e permanente

sobre o estado da poboación lo-

beira, situación xenética, niveis de

mortalidade, episodios de frag-

mentación, furtivismo, etc. co cal

non se cumpriron os obxectivos

básicos do Plano que, consecuen-

temente, fracasou no establece-

mento de medidas para manter a

viabilidade da poboación.

Cadea de incumprimentos da

Xunta na aplicación do Plano

Houbo unha falla de seguimento

do Plano por parte do Observato-

rio Galego da Biodiversidade e,

por parte da Dirección Xeral de

Conservación da Natureza, tam-

pouco se fixeron públicos os in-

formes anuais sobre o grao de

cumprimento do Plano, nin se

constituíu o foro de participación

cidadá.

Tamén houbo unha evidente des-

coordinación do Plano do Lobo

con outros planos sectoriais e ac-

tuacións da Xunta, quer o Plano

Director da Rede Natura 2000

(nin sequera aparece citado) ou a

nova Lei de Caza de Galiza.

A Xunta prestoulle atención pre-

ferente ás autorizacións de sacri-

ficio de exemplares en aras dun

suposto control poboacional e

baixo criterios non selectivos e

acientíficos. Nas compensacións

por danos, os atrasos nos pagos

foron de máis de seis meses,

xunto cunha baremación á baixa

do valor das indemnización das

reses mortas, e a tardanza na con-

vocatoria anual desta liña de axu-

das. Estas eivas réstanlle moita

eficacia a unha medida que resulta

estratéxica para abordar a confli-

tividade social da especie no

medio rural.

A percepción social do lobo

segue a ser moi negativa

O Plano de Xestión do Lobo tam-

pouco conseguiu mudar entre a

poboación a percepción negativa

que se ten sobre a especie, o que

corrobora o fracaso da promoción

e aproveitamento turístico do

lobo, da súa posta en valor como

patrimonio natural e cultural, e

das medidas de sensibilización,

información e educación ambien-

tal, chaves para reverter a actual

situación.

Pódese dicir que nestes últimos

cinco anos, o éxito ou fracaso da

supervivencia dos grupos repro-

dutores de lobo quedou a expen-

sas das súas propias capacidades

e fortuna sen que o Plano tivera

reportado elementos relevantes

capaces de propiciar unha protec-

ción efectiva.

Accións urxentes para garantir

a conservación do lobo galego:

- Seguimento da poboación:

Elaboración periódica (5 anos) de

censos de toda Galiza así como un

seguimento anual dunha mostra

representativa de grupos familia-

res que permita detectar a tenden-

cia demográfica.

- Recursos alimenticios:

Caracterización rigorosa das

abundancias e densidades de pre-

sas silvestres, corzo, cervo e xa-

barín.

Censo preciso e estudo da evolu-

ción experimentada na poboación

de ponis e cabalos de monte.

Valoración da posibilidade do es-

tablecemento de greas de titulari-

dade pública.

- Mortalidade e problemática so-

cial:

Impulso de medidas preventivas e

disuasorias relativas á protección

do gando dos ataques do lobo.

Axilización no pagamento das in-

demnizacións e dotación econó-

mica acorde coa demanda social.

-Persecución do furtivismo cine-

xético:

Plano específico de loita contra o

uso de velenos. Investigación dos

circuítos de distribución de estric-

nina.

Impulso da educación e sensibili-

zación social, especialmente nos

ciclos do ensino básico.

Deste xeito tan contundente

cualificou a propietaria dun

establecemento hoteleiro do

oriente asturiano, xa preto

de terras cántabras, o coñe-

cemento do idioma galego –

falado e escrito- por parte

dunha moza madrileña que

enviara o seu currículum

vitae para optar a un posto

de traballo. O atrevemento

da señora cara a aspirante a

traballar na súa empresa foi

máis alá, suxeríndolle que

non perdese o tempo en apren-

der unha lingua como a galega

e que destinase os seus esfor-

zos a adquirir outros coñece-

mentos. E todo ese repertorio,

por escrito. Sorprende, en pri-

meiro lugar, o detalle de con-

testar a alguén que se postula

para un emprego por parte de

quen o ofrece; algo inédito.

Cantos currículums van direc-

tamente ó lixo sen deterse nin

sequera na foto de quen o pre-

senta, seguro que pensan cen-

tos de parados que non cesan

en buscar unha oportunidade e

observan ignorancia e silencio

ás súas capacidades. En se-

gundo termo, rechamante re-

sulta que a empresaria

analizase os méritos desta ra-

paza e ousase a sinalar o que

debería reflectir e o que non. A

boa de Esther García, así é o

seu nome, non daba crédito á

contestación recibida, publi-

cando unha carta ó director dun

coñecido xornal o feito, desen-

cadenando toda unha serie de

reaccións a posteriori, maiorita-

riamente criticando a actitude

fora de lugar e impresentable da

directora deste Hotel Rural

Arredondo. Ata daqueles nada

ou pouco comprometidos coa

lingua saíron á palestra defen-

dendo a esta rapaza, natural de

Madrid, que viviu e traballou

na Coruña, onde estudou e

aprendeu o galego, e denun-

ciando a falta de tacto e consi-

deración da señora asturiana.

Esta, tratouno de amañar nal-

gunha que outra entrevista,

pero nada máis lonxe da reali-

dade; quedou perfectamente re-

tratada. Escaseza de educación,

pouca intelixencia e un pobre

nivel intelectual foi o que de-

mostrou. Desde cando dominar

un idioma, por minoritario que

sexa, pode ser negativo para al-

guén. Acaso non se pode presu-

poñer nesta rapaza –que veu de

Madrid, non de Santaballa-

unhas dotes que serían tidas en

conta por calquera á hora de se-

leccionar persoal para o seu

propio negocio … Se tivo a ca-

pacidade de aprender galego,

probablemente a teña para do-

minar outros idiomas e tamén

para adquirir moitas outras ha-

bilidades que lle servirían para

desenvolverse con garantías

nun posto de traballo. O saber

non ocupa lugar.

Mentres, Galicia no mes de

maio conmemora o día das le-

tras galegas. E este ano temos a

honra de dedicalo a un dos

nosos, Díaz Castro, da parro-

quia Os Vilares, en Guitiriz,

universo do que marchou e ó

que voltou para pasar os últi-

mos anos da súa vida. Este pro-

fesor, que na súa traxectoria

literaria destacou como poeta,

desenvolveu a faceta de tradu-

tor de obras escritas noutros

idiomas ó español e ó galego,

si, ó galego.

Non foi ridículo, tampouco foi

absurdo e moito menos innece-

sario. Todo o contrario. Quizais

a empresaria asturiana pense

que si, pero a moza madrileña

seguro que non. E que pensa-

mos nós …?

X. Varela

Pablo Veiga

Ridículo, Absurdo eInnecesario

O lobo en Galiza, no límiteLois Toirán - ADEGA

a ver, Bobique che pasa?

que oshumanos querendefendernos unha cousa de tolos!!!

pero isoé bo, non ?

4 sociedademaio 14

Texas Vilalba reabriu as súas portas o domingo 4 de maio na rúa Ga-licia da man de Pablo Paz acompañado na imaxe por Sandra Ramos.

O ximnasio de Abadín acolle clases de ximnasia os mércores e osvenres pola tarde. Oliva Cendán ofrece imparte sesións que mestu-ran iago, estiramentos e exercicios de respiración e relaxación.

A enfermeira da EOXI de Lugo, Purificación Morado Quiñoá, ofre-

ceu o xoves 24 de abril unha charla sobre o cancro de mama en

Cabreiros dentro da programación da Escola Galega de Saúde

para cidadáns do SERGAS. Foron 32 as persoas participantes

que puideron escoitar falar da definición deste cancro, a súa de-

tección, a súa prevención, o seu diagnóstico e tratamento; así

coma o cancro de mama en mulleres ou homes, o proceso de

adaptación e algúns mitos sobre este tipo de cancro.

5colaboracións maio 14

Na miña modesta opinión, anda-mos os nacionalistas e galeguis-tas, que me nego a que oespañolismo se apropie do se-gundo termo, pasando unha de-presión da que tamén me sintoculpáble.Agora, coas europeas a un paso,vexo ao nacionalismo dividido endúas candidaturas con distintasalianzas, e antigos nacionalistasaliados con unha parte do espa-ñolismo nun panorama desespe-ranzador.Rematado o período de éxitos dafronte amplia no BNG, supoñoque tamén é preciso pasar estatravesía para aprender, analizar ascousas e tomar decisións que sópoden sair da cruda realidade, enon me refiro illadamente á criseeconómica sinón tamén a moitasoutras crises, tamén no naciona-lismo, que que o país necesita su-perar por supervivencia primeiroe porque sí despois.Aventurome a apostar fórmulasamparado naquelas "Irmandades"dos nosos precursores, superandorecelos, loitas entre nós que tantodesgastan para beneficio dos in-imigos e apostar por ver e focali-zar contra quen hai que pelexar econ quen debemos ir do brazo.Si a convivencia orgánica se de-mostrou co paso do tempo impo-

síble, algúns agardamos volver ailusionarnos e facer un naciona-lismo/galeguismo forte comomellor medida de defensa emedre do país siacaso coa fór-mula de coalición e non defronte.Esixe esta ou outra fórmula, ungrande esforzo de xenerosidade epensar, primeiro no país e despoisen todo o demáis, sumando todoaquelo que supoña poñer Galizapor diante e desbotando calqueralianza electoral contranatura eabrir o diálogo a favor do país atodo o que sume o o beneficie.O maior pragmatismo é facersefortes, unir, deixar de ser o ter-ceiro en discordia dentro dos na-cionalismos existentes mmnoestado, ser sempre a cola mesmodos aliados e afeontar coa gran-deza necesaria un reto necesarioilusionando aos galegos con esagrande forza de poder galego.Non é fácil, nunca nada foi fácilpara nós, pero tentalo paga sem-pre a pena e nunca nada acada-mos sen esforzo. Somos moitosos que agardamos algo así e alíestaremos. Mentras seguiremosfacendo país cada día sumidosnesta depresión da que agarda-mos saír con alegría, ilusión efortaleza. Ahí estaremos seguro,uns e outros e despois todos.

Antón de Guizán

Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

Na miña modesta opinión

O libro do Xosé. Memorias populares

Leo no xornal que empezan aproliferar por Galicia centros es-pecializados nas chamadas “be-auty parties” que veñen sendofestas (importadas dos EstadosUnidos) nas que as nenas (ollo aodato, única e exclusivamentenenas) a partir de 4 anos acodena uns salóns decorados ata o úl-timo detalle en rosa, nos que“desfrutan” dunha mascarilla emasaxe facial, fanse a manicura ea pedicura e tras unha “merendachic” a base de minicanapés enforma de corazón e tarta rosa, ma-quíllanse e disfrázanse de prince-sas. Iso si, entre canapé e unlla dexel, ensaian unha coreografía quemáis tarde e como fin de festa, en-sinaranlle aos seus pais. Chámano“princesismo” en estado puro.Este tipo de festas teñen comosempre os seus defensores. Nestecaso as emprendedoras afirmanque todas as nenas senten a nece-sidade de ser princesas por un díae que ademais este tipo de activi-dades fomentan a interacción. Polacontra, os seus detractores, asegu-ran que inculcan ás nenas unha ex-cesiva preocupación polo aspectoexterior. Ademais, son poucos osnenos que acoden a este tipo de ce-lebracións polo que se fomenta de

xeito inconsciente a idea de que osnenos deben estar cos nenos e asnenas coas nenas.Eu non son quen de xulgar se estasfestas son ou non aconsellablespara as pequenas, dende logo sepenso na miña infancia non seríana miña primeira opción xa que amiña necesidade de ser princesanon debía vir de serie nos meusxenes e o rosa tampouco foi nuncao meu color favorito. Deixando ámarxe preferencias persoais, dendeunha perspectiva psicolóxica e so-cial non debemos esquecer que anenez é un período moi curto, quedebe aproveitarse ao máximo co-rrendo, pintando, rindo… cambiartodo iso por un mundo no que os

nenos e nenas son tratados comoadultos pode ser perigoso. Unha cativa de 4 anos non tenporque preocuparse de como llequeda un vestido ou se vai con-xuntada. É certo que a moitasnenas préstalle poñerse os ta-cóns de mamá. Coller maqui-llaxe e pintarse un ollo consombra azul e outro laranxapode ser unha festa, iso é bo; oproblema ven cando neste tipode centros a maquillaxe a faiunha esteticista e ademais dé-bese pasear nunha pasarela para

que se vexa o cambio. Esta expo-sición innecesaria tras pasar polasmans da asesora de beleza é parami o maior problema, xa que dasepor suposto que a todas as nenasgústalle o mesmo e non se ten enconta a aquelas nenas que por timi-dez ou por personalidade non levenben ser o centro de atención.É verdade que moitas cativas teñengustos comúns, pero de aí a decidirque por ser nena tenche que gustarsi ou si o rosa, as princesas e xogaras cociniñas media un abismo. Seo importante é pasalo ben, e as fes-tas están para iso, deberiamos tersempre en conta as preferenciasdos pequenos, xa sexa disfrazadosde princesas, príncipes ou ras.

Parece que non cadra ao día dehoxe facer referencia aos tempospasados onde non se falaba de cu-rrículos nin existían referencias queagora moitas das veces están pre-sentes. Para valoralas poñen deexemplo modelos diversos parabuscar ou falar de liderazgos. Así,o autor do libro do Xosé dicía quetodo “bicho vivente” gozaba egoza dos éxitos sen mencionar osfracasos para nada. Pero sempreforon e son, na realidade, a clavede sucesivos e ansiados sistemas deauto-superación para celebrar odito “os soños, soños son”.O autor do libro do Xosé insistía aoseu alumnado e aconsellaba pre-vención, a todos os niveis; pero convalentía e sen temor a arriscar paracumprir os seus soños. Aos temposde hoxe os pensamentos son moidiferentes porque as mentalidadesnon están preparadas en termos xe-rais por diversos factores sociais,políticos e financieiros non axeita-dos á realidade e fan xurdir outras

recomendacións de altos niveis,necesarios ou non… As estatísti-cas de emprendedores amorti-guan a tan cacareada crise,dígase “empedernida”; pero, cu-riosamente a realidade non con-corda coas alegrías “ufanas” detriunfalismo ocasionais… máisben cae de caixón aquela vulga-rísima frase “chufa carrizo, chufaque ven o verán”.O autor do libro do Xosé no seuensino insinuaba nas recomenda-cións populares que en calqueraorde da vida era, e é, necesariounha preparación axeitada e orien-tativa. É o que agora lle chaman“viabilidade para emprendedores”.Trátase dunha frase moi “bonita” –“linda” para os sudamericanos-,pero na realidade, a xestión empre-sarial pódese entender en termosmusicais coma “acompañamento”para que unha instrumentación decreatividade básica poda funcionarcon eficacia.Na súa longa existencia o autor do

libro do Xosé xamais podería ima-xinar as tecnoloxías que na actua-lidade existen. Cada década detempo transcorrido quédanse anti-cuadas. Agora as estatísticas dasredes sociais contan que xa nestepais son máis de seis millóns deseres humanos “enganchados” aossistemas dixitais permanentementecando, xeralmente, a maioría dasociedade non pasa do teléfonofixo... e ben lle chega! Entón xurdea correlativa pregunta: gáñasemoito? A resposta é sinxela e secadra ocorrente recordando aquelacanción de Machín que di: “todauna vida”. Tantos e tantas están en-redados ao igual que o conto da no-

vela que non se lle atopa o fíopara desenredalo. O mesmo queos estribillos das cancións que dinsempre o mesmo con repetición evolta a empezar. Pero se reflexio-namos unha miguiña, pódese ato-par algo que o pode remediar.O autor do libro do Xosé, que erapsicólogo natural, nunca descar-taba solucións, e sobre a marcha,dicía: “non todo acostuma sermalo, nin absolutamente bo”.Entón xurdía, e xurde, algún des-cubrimento case sempre motivadointuitivamente por alguén que hu-manamente pola súa linguaxetransmita ou transmite algunhaocorrencia esencialmente graciosaque curiosamente unía ou uneamistosamente.Aos tempos de hoxe a sociedadecamiña de forma moi independentee diferente cada vez máis pola in-fluencia dos sistemas tecnolóxicose as comunicacións acostuman sermoi pouco afectuosas. Pódense ca-lificar coma “frías”, carentes de es-

tímulos axeitados. Reflexionar,aínda que sexa intermitentemente,é necesario. Entón a pregunta refe-rente pódese facer de moitas ma-neiras. E as respostas nuncafallan...Destacaba o autor do libro do Xosénas súas recomendación que osprogresos sociais eran, e son, moiimportantes. Por iso se debe loitarpolos logros, tan necesarios, do es-tado do benestar actual, de igualxeito que a participación laboral fe-minina a nivel xeral é vital.A pesar de todo, sen ningunha dú-bida, aínda existe alguén con pen-samentos diversos que a travésdeles se faga enredos psicolóxicosque posiblemente non lle sexa fácildescifrar. Por iso xorden persoeirosunha miguiña raros que non enten-den como en tan pouco tempo seprogresara tanto cando en tantosanos pasados non fora posible aevolución que a vista está. Vivirpara ver.Continuará...

“Marabillosa-Mente”

Só para nenasLara Real Lema, psicóloga en Psies Psicoloxía

colaboracións6 maio 14

Os veciños e veciñas dos Vilaresde Parga estamos orgullosos deque na nosa parroquia nacera, o19 de marzo de 1914, o poeta ho-menaxeado este ano co Día dasLetras Galegas, Xosé María DíazCastro. Coñecín Nimbos por medio dopoeta da Terra Cha, ManuelMaría, aló polo ano 1980, xaque, a pesar de nacer na mesmaparroquia e de estudar na mesmaescola habanera dos Vilares endiferentes épocas, non o coñecínpersoalmente até primeiros deagosto de 1895 por mediación daAsociación Cultural Xermolos,que foi para el a segunda casanos últimos anos de vida quepasou moi felices en Guitirizxunto co seu irmán Serafín.Debido a súa discreción e humil-dade era un descoñecido na súapropia parroquia á que viña pasaras vacacións sempre que podía.Foi precisamente Xermolos queno recuperou e deu a coñecer asúa obra, porque el non queríasobresaír en nada e prefería pasardesapercibido, buscaba a perfec-ción, non nos demais pero si nelmesmo, e probablemente por isonon quixo publicar mais libros.Díaz Castro nunca renegou dasúa procedencia campesiña emesmo estaba orgulloso dela, nin

se pode entender asúa poesía sen pen-sar no seu Vilariñonatal e os montesque o rodean. Tal ecomo se pode verao ler os seus ver-sos; estaba orgu-lloso da súa aldea eda súa procedenciarural. Emigrado enMadrid -el dicíadesterrado- fre-cuentaba os lugaresnos que puideraatopar algún galegoco que falar na nosalingua e así coñe-ceu a Isidro Novo ea Lois Pereirocando o oíu falar engalego con Fer-nando Saco.A pesar de tratarsedun poeta profun-damente relixioso,dada a súa forma-ción teolóxica no seminario deMondoñedo, el dicía que a súapoesía era tamén social si lle qui-tamos ese contido relixioso; quealgunha poesía foi mal interpre-tada polos críticos que dicíancousas dos seus poemas nas queel nin sequera pensara cando osescribiu: Por exemplo no poema

Borrallo non quixo representar aCristo sentido como césar comodixeron algúns estudosos, senónque se trata dunha crítica ao ti-rano, ao autócrata e, segundo Ri-cardo Carbalho Calero, Penélope

é o máis grande poema social co-lectivo da nosa literatura. Influenciado polo humanismo

franciscano, comocase todos os poetasda chamada escolamindoniense, era ocantor das cousaspequenas e pensabaque á universalidadechegase desde o pro-pio país e non aorevés, nin fai faltaescribir nunha lin-gua importante por-que tamén se chegaa esa universalidadefacéndoo nunha lin-gua minoritaria; Ro-salía é moito maisuniversal que moitosescritores que o fi-xeron en inglés,chino, español ouruso, porque foi tra-ducida a todos esesidiomas a pesar deescribir en galego etampouco importater unha obra ex-

tensa para acadar esa condición,porque o mais importante é a ca-lidade e non a cantidade.Os que tivemos a sorte de coñe-celo, de gozar da súa amistadepaseando e conversaando con elpor aqueles camiños que nuncaesqueceu, puidemos aprendermoito del e da súa personalidade:

Agora sabemos que as cousaspequenas son moi importantesporque tamén engrandecen omundo; que se pode ir por esemundo, pero cos pes ben afinca-dos na terra que nos veu nacer;que para aprender idiomas nonfai falta emigrar, como nos dinagora os gobernantes para que axente nova e mais preparadatoque o zoco polo mundoadiante, xa que el aprendeu todosos de Europa entre Mondoñedo,Vilagarcía e a súa propia aldeado Vilariño. Deunos un granexemplo, pois a pesar de sabertantos idiomas sempre falou nalingua que mamou e nela escri-biu a súa obra, porque, segundoel, o español non serve para ex-presar o sentimento galego. En-sinounos que se pode seruniversal escribindo na rica va-riante dialectal desta comarcachairega, pois ao mirar desdedentro por unha pequena fiestrapodemos ollar o mundo, pero simiramos desde fora solo vere-mos escuridade, ou, como má-ximo, catro paredes.Todas esas ensinanzas que noslegou debémosllas transmitir aosmais novos para facer unha Ga-liza mais digna, humilde e sin-xela como era el, pero orgullosade si mesma.

Cando hai agora cen anos viñaao mundo un novo fillo do ma-trimonio composto por MaríaManuela Castro e Isidro Díazmal se sabían estes que aquelnaipelo ao que puxeron o nomede José María Manuel chegaríaun día a ser un dos poetas gale-gos máis importantes da nosahistoria literaria. Sabían, si, quenada lle había faltar naquela casalabrega acomodada e seu pai, es-cribán do entón chamado conce-llo de Trasparga, hoxe coñecidocoma Guitiriz, tiña claro quehabía ter ao seu dispor a seu pe-quena biblioteca e que o neniño,curioso como pronto se mostrou,podería ler a prensa que chegabaá casa por subscrición.Díaz Castro foi un rapazolo ledoe xogantín, amigo de pasear e co-ñecer a paisaxe chairega, de iraos niños e coleccionar pedrascuriosas e outras miudallas, unpícaro alegre que pronto desta-cou nos estudos, bo lector e me-llor redactor, tamén aplicadodebuxante.O Seminario de Mondoñedo, aonde marchou con apenas quinceanos e onde permaneceu ata quefixo os vinte e dous, foi a súa es-cola literaria. Alí, como ten con-fesado o escritor, naceu a súa vozpoética e foi alí tamén onde es-

cribiu os primeiros versos queenviou a revistas e xornais deGalicia e de fóra dela, como ailerdense Lluvia de Rosas, ondepublicou en maio de 1931 o pri-meiro poema, ou El Progreso Vi-

llalbés, os mindonienses Perla

del Calvario e Valli-

bria, o lucenseMundo de Ahora e aviguesa Vida Ga-

llega. É o Díaz Cas-tro poeta do tempoda República, un es-critor noviño que seatreveu xa a dar re-mate a dous poema-rios en galego,Follas verdes (1934)e mais Follas ô aire

(1935), que, porén,non chegou a publi-car, pero que hoxe fi-guran recollidos nasúa Poesía galega completa.A Guerra Civil, como a tantosoutros, fíxoo enmudecer o trienioque pasou de enfermeiro no Hos-pital Militar de Pontevedra, untempo que aprendeu a esquecerxa mestre no Colexio León XIIIde Vilagarcía, onde estivo entre1940-1947. Alí seguiu publi-cando en revistas e xornais (LaNoche, Sonata Gallega, Cartel,

La Estafeta Literaria, Pregón) e

dende alí enviou os poemas cosque obtivo os Xogos Florais deBetanzos de agosto de 1946:Nascida d’un sono e mais El

Cántico de la Ciudad, que auto-publicou en xaneiro de 1947.Xa en Madrid, por volta de 1948,

comezou a súa vida de tradutor,primeiro no Ministerio da Go-bernación, a partir de 1952 noInstituto de Cultura Hispánica e,dende 1966 ata a xubilación en1983, no CSIC. Foron anos deintensa vida como tradutor paraeditoriais de prestixio comoAguilar ou as Selecciones delReader’s Digest, onde verteu aocastelán de todo, dende premiosNobel do danés e o sueco (Jen-

sen, Pontoppidam, Heidenstam)ata best sellers como os da seriedo axente 007 James Bond deIan Fleming.Neste tempo tamén se fraguou oque foi o seu único libro en vida,que estivo precedido da súa co-

laboración coarevista viguesaAlba (ondeapareceu porvez primeira ofamoso “Pené-lope” en 1949)ou da partici-pación na Es-

colma de

Poesía Galega

(1955) deFrancisco Fer-nández delRiego.A publicaciónde Nimbos en

xullo de 1961 foi todo un acon-tecemento. Os mellores escrito-res galegos saudaron o librocomo unha achega que habíamarcar un antes e un despois, easí o confirmaron as palabras deRisco, Otero Pedrayo, Fole, Car-ballo Calero, Álvarez Blázquez etantos outros.Logo viñeron anos de silenciopoético, mergullado no absor-bente mundo da tradución, illado

en Madrid, depurando sempreesixente o que ía escribindo peronon daba a publicar.Así as cousas, houbo que agardarao seu regreso a Guitiriz en 1983para volver poder ler en contadasrevistas versos de Díaz Castro.Os amigos Alfonso Blanco To-rrado e Luís González Tosarobraron o milagre, en menor me-dida, mais tamén, Félix Villares.Eles foron os responsables deque Xermolos, Dorna e Amen-

cer, respectivamente, gardenhoxe os últimos poemas publica-dos do autor.Estes 80 foron tamén anos de re-encontro cos amigos, de reedi-cións de Nimbos (en 1982 e1989), de homenaxes e, sobretodo, do recoñecemento en vidaa un escritor que foi o Patriarcados Poetas da Terra Chá, autor deversos inmorredoiros que ficaroncomo referentes para sempre, oescritor ao que dedicamos agorao Día das Letras Galegas, o pí-caro do Vilariño dos Cregos, orapaz dos Vilares que soñabacoas herbiñas pequerrechiñas daChaira e que cantou sentido undía a máis fermosa declaraciónde amor patrio: “Galiza en min,meu Deus, pan que me deron,/leite e centeo e soño e lus de au-rora!”.

Xosé María Díaz Castro dos Vilares

Memoria dun poeta

Raúl Río

Armando Requeixo

Armando Requeixo. MARCOS CANDIA

xosé maría díaz castro

A fotobiografía Xosé María Díaz

Castro. Nimbos de Luz, dada aoprelo por Galaxia coa colabora-ción da Xunta de Galicia achegaunha visión panorámica da vidae obra do poeta guitiricense ho-menaxeado polas Letras Galegas2014.A Real Academia Galega acolleua presentación deste volume omércores 14 de maio onde o seuPresidente, Xesús Alonso Mon-tero, salientou o grande valor di-dáctico da obra presentada queachega unha prolixa relación

cronolóxica da vida de Díaz Cas-tro, ademais dunha extensa gale-ría fotográfica con imaxes doautor comentadas ao pé, tres es-tudos introdutorios á súa figurada man de Alfonso Blanco, Ar-mando Requeixo e Luís Gonzá-lez Tosar, e o documental "Oinstante eterno", realizado porXosé Antón Cascudo.O director da editorial Galaxia emembro numerario da Acade-mia, Víctor Freixanes, destacouna súa intervención o feito deque o único libro publicado en

vida por este autor, Nimbos,saíse do prelo en 1961 precisa-mente so os auspicios de Gala-xia, dirixida entón por RamónPiñeiro.

Estrutura de ‘Nimbos de Luz’

A máis reflexiva e analítica destaobra atópase en tres artigos com-plementarios entre si e asinadospor Blanco Torrado, Requeixo eGonzález Tosar, que aparecenpor esta orde no libro. Unha trí-ade textual que enmarca o estiloda obra diazcastriana no seudevir vital, e explica de xeito su-cinto pero preciso o papel e a in-fluenza de Díaz Castro dentro donoso sistema literario.O volume inclúe igualmenteunha extensa e ilustrativa foto-biografía, unha cronoloxía quedebulla os principais fitos bio-bi-bliográficos e un DVD co docu-mental “O instante eterno”, quedesvela aspectos inéditos oupouco coñecidos do autor dosVilares.Pode dicirse que o home que eli-xiu como epitafio o verso finalda súa produción literaria: “A be-leza feriume para sempre”, revé-lasenos nesta fotobiografíacomo un dos referentes funda-mentais da poesía galega.

A Consellería de Cultura, Educa-ción e Ordenación Universitaria ea Televisión de Galicia contribúená difusión pública da obra deXosé María Díaz Castro con dúaspezas audiovisuais realizadas apartir dos versos do homenaxeadopolas Letras Galegas.

Microespazos animados para

promover a lectura do autor

Os microespazos animados basé-anse en versos de dous poemas deDíaz Castro, pertencentes ao seupoemario ‘Nimbos’: o propiopoema homónimo,“Nimbos”, e “Es-meralda”, ao que selle deu un enfoquemáis infantil paradirixilo á poboa-ción máis nova.Trátase de “abrirespazos para a poesía desde osmedios de comunicación públi-cos”, asegurou o Secretario Xeralde Cultura, Anxo Lorenzo.

Díaz Castro a través do audio-

visual

Ademais desta programación demicroespazos animados, a Conse-llería de Cultura e Educación pro-moveu este ano outras iniciativaspara difundir a vida e a obra de

Díaz Castro a través do audiovi-sual. O Centro Galego de ArteContemporánea (CGAC) presen-tou un ciclo de catro traballos do-cumentais da autoría de GonzaloE. Veloso que afondan na obra deLois Pereiro, Valentín Paz An-drade, Roberto Vidal Bolaño eXosé María Díaz Castro, autoreshomenaxeados nos últimos catroanos coas Letras Galegas.Tamén neste mes de maio, o Cen-tro Galego das Artes da Imaxe(CGAI), da Agadic, proxecta odocumental de Xosé Antón Cas-

cudo ‘O instanteeterno’, sobre a vida e aobra de Díaz Castro, queinclúe imaxes de ar-quivo desta institución.Este documental está in-tegrado na exposiciónitinerante da Consellería

de Cultura, Educación e Ordena-ción Universitaria ‘Nimbos deluz’.Así mesmo, o documental ‘Nim-bos de poesía’, de Ophiusa Produ-tora de Vídeos, unha biografíaaudiovisual de Xosé María DíazCastro gravado en 1987 e remas-terizado para celebrar o Día dasLetras Galegas 2014 está accesi-ble nas páxinas web xunta.es/lin-guagalega e cultura.xunta.es.

actualidade 7maio 14

Xosé María Díaz Castro naceuno barrio do Vilariño, na parro-quia de Os Vilares, no ano 1914.Dende aquela viviu ligado á pai-saxe e contorno da Serra deMontouto e da Terra Cha ondefoi criado no seo dunha familialabrega.Ingresou no Seminario Santa Ca-talina de Mondoñedo cara ao ano1929 despois de ser educado naEscola Habanera da parroquia.Alí comezou o seu interese polaslinguas dando os seus primeirospasos na escrita literaria en ga-lego.Cara ao ano 1948 trasladouse aMadrid onde traballou como tra-ductor grazas ao seu coñece-mento de 14idiomas.A mediadosdos anos 50 al-gúns poemasseus foron in-cluídos na Es-colma depoesía contemporánea, IV. Oscontemporáneos incorporándooao sistema literario galego defi-nitivamente.A pesar do interese doutros escri-tores e amigos que o animaban ápublicación dun poemario; non

foi ata o 1961 cando Galaxia edi-tase Nimbos, consagrándoocomo un autor poético singularno contexto da literatura galegade posguerra.Nimbos consta de 32 poemas -caracterizados por unha linguamoi coidada con licenzas para aincorporación de dialectalismoschairegos- e que se agrupan ensete epígrafes: "Pórtico","Noite", "Lus", "Espranza", "Mi-lagre", "Sono" e "Ferida". A súa obra poética posterior enlingua galega quedou inédita,aínda que co seu retorno a Gali-cia na década dos 80 apareceronversos de Díaz Castro en revistaspoéticas como Dorna, dirixida

por Luís GonzálezTosar ao que coñe-ceu en Guitiriz noano 1983 para seconverter despoisnun gran amigo.González Tosar re-corda que se que-

dou “fascinado” por Nimbos noano 1971, dez anos despois dasúa publicación –concreta- “quefoi cando o coñecín da man domeu profesor daquel no instituto,Xosé Luís Méndez Ferrín”. Asímesmo recoñece que “se non

houbera lido Nimbos non mehoubera decidido a publicar,aínda que si a escribir por voca-

ción. Foi a miña maior influen-cia. Enorgulléceme terinfluencias de Díaz Castro e,como tal, síntome na obriga dedifundir a súa obra”. Así, conmotivo do 50 aniversario da pu-blicación de Nimbos, impulsouun acto literario na Ínsua dos Po-etas, situada no municipio ouren-sán do Irixo, onde se inaugurouo monumento “Nimbos de luz”do escultor Xosé Cid. A esculturaten gravados os catro primeiros

versos de “Penélope” - Un paso

adiante i outro atrás, Galiza, / e

a tea dos teus soños non se

move. / A espranza nos teus ollos

se esperguiza./ Aran os bois e

chove. -. “Non é un busto porqueDíaz Castro non quería nada per-sonalizado”, asegura.Ao final da súa vida ambos man-tiveron estreita relación debido ápreparación dun novo libro: a re-edición de Nimbos revisada porel mesmo e con explicaciónssúas no prólogo. Sobre a súaforma de traballar, GonzálezTosar asegura que “Díaz Castro

era un modelo de escritor moiseu. Non daba conta dos seusproxectos”. Por outra banda, “se-

guía de preto o ritmo dapoesía galega debido aoseu interese pola lingua epola perseveranza da nosacultura”. A pesar de ser re-servado, non era alleo aosasuntos que lle concerníanao galego coma a ortogra-fía. “Interesábase pola or-tografía. Non estabadacordo co reintegracio-nismo; senón, máis ben,con algunhas das normasque se aprobaron nos 80”.Por outra banda, e a pesarde mostrarse contrario áidea de facer exhibiciónspúblicas, Díaz Castro par-

ticipou na presentación de A ca-

neiro cheo do seu amigo LuísGonzález Tosar, en sinal deapoio.Con ese sentimento mutuo, LuísGonzález Tosar quere facer cons-tar que “nin é un escritor dun sólibro, nin un escritor descoñe-cido, nin afastado”. Pola contra,recoñece que era “moi crítico” easegura que “é un escritor uni-versal e, ao mesmo tempo, moiorgulloso da súa procedencia”.

Díaz Castro: un poeta “crítico, universal e moi orgulloso da súaprocedencia” segundo o seu amigo Luís González Tosar

díaz castro

Díaz Castro participou en 1986 na presentación de A caneiro cheo, de Luís González

Tosar, xunto ao propio autor, Ramón Lourenzo e Carlos Casares.

Unha fotobiografía recolle a vida e obra deXosé María Díaz Castro baixo o lema "Nimbosde luz"

A Consellería de Cultura e a TVGcolaboran na difusión de pezasaudiovisuais sobre o poeta

González Tosar, Requeixo, Blanco Torrado e Cascudo na presentaciónda fotobiografía Xosé María Díaz Castro. Nimbos de Luz.

O documental

‘O instante

eterno’ está in-

tegrado na

mostra ‘Nimbos

de luz’

“Síntome na obriga

de difundir a obra

de Díaz Castro ao

ser o meu maior

mestre”

8 actualidademaio 14

díaz castro

Como non podía ser doutroxeito, o Instituto de EducaciónSecundaria que leva o nome dopoeta acolleu o luns 5 de maio apresentación do libro “Poesía ga-lega completa” de Xosé MaríaDíaz Castro editada por Galaxiano ano do seu centenario quecoincide tamén co ano no que se

lle dedican as Letras Galegas.Divididos en dúas quendas osalumnos e alumnas do centroforon o privilexiado público quepresenciou o acto no que partici-pou o responsable da edición,Armando Requeixo; o directorde producción da Editorial Gala-xia, Xosé Manuel Soutullo; oresponsable da Área de Culturae Turismo da Deputación deLugo, Mario Outeiro e tamén osprofesores do centro, María Xo-sefa Rodríguez, do departamentode galego, e Alfonso Blanco,amigo persoal e testamenteiro deDíaz Castro ademais de dinami-zador popular da súa figura.Os rapaces e rapazas do IES deGuitiriz coñeceron un poucomáis a traxectoria de cada un dosintervintes grazas ás presenta-cións da docente que deixou

paso ao responsable de produc-ción da Editorial Galaxia. Así,Soutullo quixo lembrar a deci-sión de Fernández del Riego eFrancisco Piñeiro de publicarNimbos en 1961 en tempos derepresión franquista que permi-tiu que na actualidade coñeza-mos a obra do poeta do Vilariño.

Pero, ademais destes 32 poemas,Díaz Castro escribiu moitos ou-tros que se recollen nesta “Poe-sía galega completa” dende osseus primeiros versos de xuven-tude ata os da súa época de ma-durez e volta á Guitiriz. Nesesentido, Armando Requeixomostrou o seu agradecemento aAlfonso Blanco, “memoria vivado poeta” por “ter gardado cadaun dos papeliños nos que se re-colle a creación poética do vosoveciño”.Do mesmo xeito, AlfonsoBlanco tamén agradeceu o traba-llo realizado por cada un dospersoeiros e entidades presentesna posta en valor do poeta; pero,sobre todo, aos alumnos e alum-nas do centro polo seu “traballoe implicación” en cada un dosproxectos que protagonizan en

torno á súa figura coma o roteiropara o que se están a formarcomo guías. Grazas a esta impli-cación “non haberá ningún mozoou moza en Guitiriz que non co-ñezo un verso de Díaz Castro aoremate deste ano”. Na mesmaliña, Armando Requeixo asegu-rou que “grazas ao IES Poeta

Díaz Castro non haberámozos ou mozas galegasque non coñezan ao poetados Vilares”.Alfonso Blanco tamén es-tivo presente esta fin de se-mana nas festas parroquiasde Santa Cruz de Parga se-guindo a iniciativa de Xer-molos coa que rapaces erapazas len versos de DíazCastro nas sesións vermús.A ese respecto, AlfonsoBlanco quixo agradecerque “a orquestra París deNoia prestara as súas tec-noloxías para homenaxeara Díaz Castro durante averbena”. Deste xeito,achégase a figura diazcas-triana á xente, un dos ob-

xectivos persoais de Alfonso.

Maio de Lingua

A presentación deste volume en-márcase no proxecto da área deCultura da institución provincialMaio de Lingua, na que o poetados Vilares, Xosé María DíazCastro, é o protagonista.Ademais desta presentación, omércores 7 de maio proxectouseo documental “O instanteeterno” do tamén veciño dos Vi-lares Xosé Antón Cascudo noRefectorio do Museo de Lugo. Eo domingo 18 as prazas máiscéntricas de Lugo foron escena-rio do colofón final do programa“Lingua Viva”, posto en marchapola área de Cultura en colabo-ración con Palimoco Teatro, coarepresentación teatral de “A be-leza feriume para sempre”.

A Casa de Galicia en Madridacolleu este luns 19 de maio apresentación e proxección do do-cumental “O instante terno", deXosé Antonio Cascudo Rodrí-guez, sobre o poeta Xosé MaríaDíaz Castro, realizado para pro-mover e difundir a vida e obra dopoeta da localidade lucense deGuitiriz de cara á celebración docentenario do seu nacementoconmemorado o pasado 19 de fe-breiro.No acto interviñeron o coordina-dor de Actividades Culturais daCasa, Ramón Jiménez Pérez; odirector e guionista do audiovi-sual, Xosé Antonio Cascudo e opresidente da Asociación Cultu-ral Xermolos, Alfonso Blanco.Xosé Antonio Cascudo contoucómo a idea do audiovisual xur-diu en 2011 xunto a AlfonsoBlanco para dar a coñecer opoeta Díaz Castro, tamén dentrodo ámbito galego. Procuraronabondosa documentación e aparticipación de diferentes estu-dosos, co obxetivo de rematar otraballo coincidindo coa data do

seu nacemento. O feito de serelexido Díaz Castro este anopara o Día Das Letras, fixo queo documental cobrara unhaampla dimensión e fose proxec-tado en centros e institucións dascatro provincias galegas, e fórade elas.Para Alfonso Blanco, que lem-brou coñecer o autor en Madrid,“un lugar común a moitos gale-gos donde se unen polo sangue otraballo e as vivenzas”. Blancocontou que Díaz Castro, que fa-laba 17 idiomas escribía “na lin-gua na que mamou” e andaba porMadrid como “con unha lupabuscando sempre algún galegoco que falar en galego”.

Mostra no Parlamento

Para conmemorar o Día das Le-tras, a Casa acolle tamén estemes a mostra “51 Páxinas dasNosas Letras” un proxecto doParlamento de Galicia en colabo-ración coa Xunta e a Real Aca-demia Galega, que consta de 51medallas, das que Díaz Castro faio número 51.

O sábado 17 de maio Gui-tiriz concentrou a activi-dade cultural relacionadacoas Letras Galegas comomunicipio natal do home-naxeado neste 2014. Entorno á figura do autor deNimbos desenvolvéronsedous actos en Guitiriz. Porunha banda, o CEIP de La-gostelle acolleu o acto ins-titucional organizado polaXunta de Galicia e que es-tivo presidido polo manda-tario autonómico, AlbertoNúñez Feijóo, durante o que sedescubriu unha placa conmemo-rativa na honra do homenaxe-

ado.Posteriormente, na Casa Haba-nera de Guitiriz, o titular da

Xunta presidiu tamén a sesiónplenaria extraordinaria e públicada Real Academia Galega con

motivo do Día das Letras Gale-gas 2014, dedicado a XoséMaría Díaz Castro; na que esti-

veron presen-tes distintosmembros daAcademia. Ou-tros responsa-bles doexecutivo ga-lego, da dele-gación doGoberno enGalicia, a De-putación Pro-vincial, ogoberno muni-cipal e mem-

bros da familia de Díaz Castrofunto a amigos e veciños ateiga-ron a Casa Habanera.

O IES de Guitiriz acolle a presentación da"Poesía galega completa" de Díaz Castro

O documental 'O instanteeterno' sobre Díaz Castrochega a MadridXosé Antonio Cascudo e Alfonso Blancopresentaron o documental na Casa de Galicia

Guitiriz, centro das homenaxes a Díaz Castro no Día das Letras Galegas

Rodríguez, Outeiro, Requeixo, Soutullo e Blanco durante a presentación.

Cascudo, Jiménez e Blanco na Casa de Galicia.

Académicos participantes no acto das Letras Galegas en Guitiriz (á esquerda) e placa descuberta no CEIP Plurilingüe Lagostelle deGuitiriz (á dereita).

actualidade 9maio 14

Vilalba volve ser escenariodunha xornada sobre emprende-mento empresarial o venres 27de xuño que contará, nesta se-gunda edición, coa presenza dedous actores sobradamente reco-ñecidos no panorama audiovi-sual galego: Federico Pérez eXosé Antonio Touriñán.Este último é un dos fundadores,xunto a Marcos Pereiro, da pro-dutora Airapro que conta na súacarteira con máis de 20 artistascoma Pepo Suevo, Herdeiros daCrus, Sés ou o propio Fede. Asímesmo, produce programas paraa TVG coma “As cantareiras deArdebullo” ou “Tourilandia”.O actor con máis proxección doaudiovisual galego, Xosé Anto-nio Touriñán, e o lingüística re-convertido a guionista ecarismático actor, Fede Pérez,achegarán a súa experiencia per-soal emprendedora durante estaII Xornada de Emprendemento eEmpresa Vilalba 2014 dirixida amozos recentemente titulados econ inquietudes empresariais,empresarios con liñas de nego-cio, novos empresarios, persoasdesempregadas ou calqueraoutro interesado.O autoemprego, axudas e finan-ciamento de ideas emprendedo-ras, asociacionismo e búsqueda

de sinerxias, cooperativismo ecreación de SATs ou outros tiposde emprendemento no rural, asícoma exemplos de relevo xera-cional en empresas da comarcaserán outros dos temas da xor-nada que dará comezo ás noveda mañá coa presentación e ben-vida da man de David Díaz Lo-sada, presidente do GDR TerraChá.Ademais de Xosé Antonio Tou-riñán e Fede Pérez, tamén parti-ciparán como ponentes nestaedición da xornada os técnicosde emprego do Concello de Vi-lalba e Xermade, Gonzalo Her-mida e Ernesto Ares,respectivamente, coa finalidadede ofrecer aos participantes ideassobre o financiamento de ideasemprendedoras. A búsqueda desinerxias de cara ao emprende-mento chegará da man da presi-denta da Federación Galega deEmpresarios Novos (Fegaxe -AJE Galicia) e secretaria de AJELugo, Carmen José López. Hixi-nio Mougán, director-xerente daAsociación de Cooperativas Ga-legas AGACA, repetirá este anonesta xornada para participar naponencia sobre cooperativismo ecreación de SATs no rural.Nesta segunda edición engádesetamén unha conferencia denomi-

nada “Onde estabas e ondeestás?” co obxectivo de recollera evolución neste último ano detres empresas participantes naprimeira edición da xornada Em-prendemento e Empresa Vilalba.Así, Jacobo Lázare, Javier Mou-riño e Simón Cabarcos repitentamén na xornada para falarsobre as súas respectivas empre-sas: Disco Azul, Intermax Tech-nology e Blindaxe Sports.E como novidade, despois dunxantar conxunto gratuíto, a tardereservarase para varias visitasguiadas a empresas da zonaasentadas baixo a concepción deemprendemento en base ao rural.

Inscricións e información

Os interesados en participarnesta xornada gratuíta organi-zada por Newton Formación coacolaboración de AGADER eAJE Lugo poden inscribirse atao mércores 25 de xuño no ende-rezo electrónico emprendevi-lalba@gmail.com achegando onome completo, DNI e teléfonode contacto. As prazas limítanseao aforo do Centro Cultural eRecreativo de Vilalba de 150persoas.Os interesados poden consultarmáis información a través daweb www.emprendevilalba.com.

O Campo da Feira de Vilalbaconverterase a finais de xuño noescenario da primeira Feira TerraChá Multisectorial. Entre o xoves20 e o sábado 22 celebrarase estafeira que acolle tamén un salóndo automóbil, un “gastromer-cado” e a feira infantil “Chiqui-landia”. Serán cinco carpas as que seconstrúan para albergar esta feiramultisectorial para a que confir-maron xa a súa participaciónmáis de 30 empresas da comarcae de diversos sectores. Dúas car-pas acollerán a feira, outras dúaso salón do automóbil e outra o“gastrobar”; aínda que se reser-vará tamén unha zona infantil.

O obxectivo desta iniciativa daAsociación de Empresarios SetePontes de Vilalba pasar pola “di-namización do comercio” dazona. Deste xeito, colaborantamén na organización da cita oConcello de Vilalba, a Deputa-ción Provincial de Lugo, a Fede-ración de Comercio de Lugo e aDirección Xeral de Comercio daXunta de Galicia.

Multisectorial

Empresas interesadas de calquerados sectores -automoción, servi-zos, agrícola, moble, roupa, cal-zado e complementos, animacióninfantil...- aínda están a tempo deinscribirse para participar.

O Concello de Vilalba melloraráo Campo da Feira nos vindeirosmeses cun orzamento total de87.000 euros que permitiráarranxar o chan duns 4.500 me-tros cadrados de superficie quese dotará dun chan uniforme.Estas obras inclúense no Plan deObras e Servizos (POS) me-diante o que a Deputación cola-bora cos Concellos. Neste casoserá a primeira fase deste pro-xecto a que conte cunha achegado ente provincial; mentres quea segunda fase será sufragada ín-tegramente con fondos munici-pais.

Auditorio Municipal

E, por outra banda, tras as nume-rosas queixas dos usuarios doauditorio municipal, a Xunta fa-rase cargo da reparación da súacuberta cun orzamento de314.000 euros. As obras leva-ranse a cabo durante o períodoestival para que estea dispoñiblede novo para o vindeiro curso es-colar.

Máis duncento dealumnos ealumnas doúnico centroque imparte ograo en gas-tronomía eartes culina-rias, o BasqueCulinary Cen-ter, achegá-ronse aomunicipio vi-lalbés para co-ñecer máis depreto o queixo San Simón daCosta.Durante a visita cursada o luns 5de maio o alumnado do centro deSan Sebastián -acompañado porcatro docentes- visitou tres queixe-rías da zona divididos neutros tan-tos grupos que fixeron máispráctica esta clase. Arredor dunhahora e media botaron os rapaces naqueixería Catadoiro, Don Crisantoe Prestes para coñecer máis depreto o proceso completo de ela-boración deste queixo con Deno-minación de Orixe Protexida.

Nese sentido, os alumnos e alum-nas do prestixioso centro de estu-dos gastronómicos que conta conArguiñano ou Berasategui entre osseus patróns, interesáronse polaprocedencia do leite, a súa reco-llida ou as razas de producción domesmo.Ao remate da visita a cada queixe-ría tamén puideron participarnunha cata con queixos de 45 díasda maduración, o mínimo esixidopola DOP, e outros con 60 oumáis. Tamén durante esta degusta-ción os rapaces e rapazas proce-

dentes de toda España, Franciaou de países iberoamericanosinteresáronse por cuestiónsmáis técnicas coma as caracte-rísticas externas que permitenapreciar o seu grao de madura-ción. Outra das característicaspolas que mostraron interesefoi o proceso de afumado conmadeira de bidueiro.E seguindo unha liña de parti-cipación activa; os alumnos ealumnas do Basque CulinaryCenter non dubidaron en ma-nifestar a súa sorpresa ante acantidade de producción destas

pequenas queixerías situadas naparroquia vilalbesa de San Simónonde os visitantes puideron vertamén o entorno natural e a formade vida do rural chairego.O xerente do Consello Reguladorda DOP San Simón da Costa,Ángel Ramil, asegura que “estetipo de visitas permiten promocio-nar o producto sen necesidade dedesprazarse a ningún lugar. Estesrapaces serán futuros profesionaisda cociña en diversas partes domundo que coñecerán o productoe o divulgarán”.

Vilalba acollerá a primeira FeiraTerra Chá Multisectorial e Salón doAutomóbil entre o 20 e o 22 dexuño

Fede Pérez e Touriñán achegan as súas experienciasprofesionais á II Xornada Emprendemento e EmpresaVilalbaEmprendemento no rural e financiamento de ideas emprendedorasson algúns dos temas desta xornada gratuítaTrátase dunha iniciativa da Asociación de

Empresarios Sete Pontes

O Campo da Feira de Vilalba seráreparado cun investimento de87.000 euros

Tres queixerías vilalbesas reciben a visita duncento de futuros cociñeiros

vilalba

Os rapaces e rapazas visitaron tres queixerías vilalbesas.

novas da chaira

Distribución orientativa de stans no Campo da Feira de Vilalba.

Nerea Franco, Raquel Díaz,

María Purriños, Ana Purriños,

Sandra Felpeto e Zaira Bello

acadaron na final do Concurso

Nacional de Danza celebrado

entre o 2 e o 4 de maio en

Huesca a terceira posición da

categoría 2.

Estas mozas de 15 anos traba-

llaron ao longo deste curso

para presentar esta coreografía

da modalidade de fusión neste

concurso para o que lograran

clasificarse ao acadar a pri-

meira posición na fase 1 do

concurso. Xunto a elas tamén

conseguiran esa praza na final

absoluta as compañeiras da ca-

tegoría preparatorio con

“Mulan” que, finalmente, non

puideron participar xa que a

idade mínima establecida para

participar no concurso é de 8

anos.

As vilalbesas puxeron en escena

“The 60’s” representando ao

resto dos 90 compañeiros e com-

pañeiras da Escola de Iniciación

ao Movemento de Vilalba nunha

competición para a que non só se

esforzaron as bailarinas; senón

tamén as súas familias coa elabo-

ración de sobremesas e tamén os

veciños e veciñas que colabora-

ron comprando eses doces.

Con este resultado, volven a Vi-

lalba “cheas de ilusión e con

máis gañas de traballar para o

concurso do vindeiro ano”.

Clases con profesionais

As vilalbesas chegaron a Huesca

o xoves 1 de maio pola noite e o

venres puideron recibir clases de

clásico, contemporáneo e hip

hop da man de profesores espe-

cialistas. Despois agardaron a

súa quenda ata o domingo 4 ás

09.34 da mañá para bailar e vol-

veron agardar ata as 14.45 para

recibir o veredicto da categoría

que culminaba con alegría a súa

participación no Concurso Na-

cional de Danza.

Vilalba en Movemento 2014

Preto de 400 bailaríns e bailari-

nas en idade escolar pasarán polo

escenario do auditorio municipal

de Vilalba o sábado 24 de maio

durante o Vilalba en Movemento

2014.

Serán un total de 20 coreografías

as que se poderán ver neste fes-

tival organizado pola Escola de

Iniciación ao Movemento de Vi-

lalba e con entrada gratuíta a par-

tir das seis da tarde cando

comecen a bailar os máis peque-

nos coreografías cunha duración

máxima de 3 minutos.

Arredor das sete da tarde come-

zará o espectáculo da man dos

maiores de 12 anos chegados

dende Santiago, Lalín, A Estrada,

Teo ou A Ramallosa.

Unha trintena de nostinos e

nostinas continuaron coa recu-

peración da sementeira do

millo branco iniciada fai xa tres

anos.

Foi o domingo 18 de maio

cando se deron cita na leira

para sementar esta variedade de

millo coa parella de vacas do

Grandelo e Pilar. Pequenos e

maiores depositaron un a un os

grans de millo nos sucos que

realizaron varios veciños co

arado. Despois de pasar a grade

repuxeron forzas cunha me-

renda na que recordaron a im-

portancia de recuperar “unha

das labores máis coñecidas da

agricultura tradicional”.

Vindeiras xuntanzas

O sábado 24 de maio a asocia-

ción celebrará a xuntanza anual

con xantar e cea realizadas

polos propios veciños e veci-

ñas; ademais da música co Dúo

Caramelo e unha pantalla xi-

gante para ver a final da Cham-

pions entre o Real Madrid e o

Atlético de Madrid.

E para rematar as actividades

de primavera, Noche recibirá o

verán coa celebración do lume

novo por San Xoán. Nesta oca-

sión a celebración terá lugar o

sábado 21 de xuño con cea,

papas de millo branco, música,

lume e queimada.

Recuperación toponímica

A ARC NAUSTI aproveitou a

festividade do 1 de maio para

culminar o proxecto de recupe-

ración toponímica da parroquia

impulsado polo desaparecido

José Luís Novo Cazón.

Coa colocación dos 24 sinais

dos barrios de Noche chegou á

ultima fase a trioloxía cultural

“Quen somos, de onde vimos”.

O traballo foi realizado íntegra-

mente polos veciños de Noche

que, agora, poden ver como os

seus lugares e barrios recupe-

ran os seus nomes orixinais,

perdidos ou deixados no esque-

cemento.

Ademais, segundo pon en valor

o presidente do colectivo, Luís

Criado, “as novas xeracións de

nostinos teñen así unha mostra

visual para recordar e ter pre-

sente de onde vimos e onde vi-

vimos”.

A Asociación de Queixeiros de

San Simón da Costa e o Concello

de Vilalba, convocaron aos me-

dios este martes para celebrar na

Casa da Cultura de Vilalba, o

sorteo dos agasallos da Ruta do

Tapeo e a entrega de premios do

público do VII Concurso de

Tapas do queixo de San Simón

da Costa.

Presidían a mesa Adela Fernán-

dez Cuba, como representante da

Asociación de queixeiros, Jesús

Bermúdez, en representación do

Concello de Vilalba e Pablo Már-

quez, de Funciondeuno, empresa

organizadora. Todos destacaron

o éxito de degustación e partici-

pación nesta edición do con-

curso, na que participaron 41

establecementos vilalbeses e que

tivo lugar dende o xoves 27 de

marzo ao domingo 13 de abril,

ambos incluídos. Fixeron énfase

no crecemento deste concurso

que se supera ano a ano, así

como no éxito de todalas activi-

dades levadas a cabo pola Aso-

ciación de queixeiros de San

Simón da Costa no Salón Gour-

mets e en Alimentaria Barcelona.

Os premios foron os seguintes:

Pemio do Público á mellor Tapa

Tradicional, que foi outorgado ao

bar Luzada pola súa tapa “Corre,

ve y dile” e o Premio do Público

á mellor Tapa Creativa que re-

caeu no establecemento Nova

Ruta polo seu “Bocado de

queixo de San Simón”.

Os gañadores do sorteo da

Ruta do Tapeo, que para par-

ticipar tiñan que ter dez selos

de dez establecementos parti-

cipantes na propia papeleta

establecida para ese fin e de-

positala nunha das urnas,

foron os seguintes: María

Carballeira Rodríguez, Jesús

Vivero Prieto, Patricia Ladra

Fraga, Montse Seijas Rouco,

Silvia Martínez Veiga, Veró-

nica Edrosa Villar, Daniel Pu-

mares Ramil, María Santalla

López, Adoración Santalla

Rodríguez e Susana Pumares

Ramil.

A entrega rematou cun desexo

común de mellorar e medrar

aínda máis para a próxima edi-

ción, que traiga máis sorpresas e

como sempre, a mellor gastrono-

mía protagonizada polo noso

produto estrela: o queixo DOP

San Simón da Costa.

A comisión de festas de San

Ramón e Santa María 2014 ven

de confirmar a participación da

actriz de orixes vilalbeses Cris-

tina Castaño como pregoeira das

festas de San Ramón e Santa

María 2014 nos actos organiza-

dos polo Concello con motivo da

convocatoria do certame litera-

rio.

Así mesmo, está xa confirmada

a actuación de Sés e Dr. Gringo

para o martes 2 de setembro e

Efecto Pasillo nun concerto que

se celebrará o sábado 6 de se-

tembro, véspera da feira.

Ademais, teñen anunciado o seu

interese por incorporar unha

dama de honra nas festas patro-

nais vilalbesas en representación

dos vilalbeses e vilalbesas que

emigraron.

Con todo, Ana, Cristina, Mar e

Catia continúan co traballo pro-

pio da comisión achegándose ás

casas dos veciños e veciñas para

pedir donativos e ofrecer rifas

para o sorteo de 6.000 euros.

Recordan tamén que continúan á

venda os calendarios especial

festas –dende agosto do 2014 a

xullo do 2015- no Bar Alborada,

Librería Andel, Panadería Currás

e Librería Pergamino.

Ademais, animan a todos aque-

les e aquelas que teñan fotogra-

fías das festas ou da xira a que

“nos enviedes algunha delas para

unha posible publicación no

libro das festas”.

vilalba

10actualidademaio 14

Vilalba subiu ao podio do Concurso Nacional deDanza coa coreografía "The 60's"

Noche recupera a súa toponimiae as labores tradicionais agrícolas

Luzada repite premio do público entre as tapastradicionais e A Nova Ruta faise co das creativas

Cristina Castaño, Efecto Pasillo,Sés e Dr. Gringo no San Ramón2014

As seis vilalbesas co seu diploma e o profesor de clásico.

Luzada e A Nova Ruta recibiron o diploma que acredita os seus premios.

Os veciños e veciñas colocaron os sinais cos nomes dos barrios de Noche.

abadín

cospeito

begonte11actualidade maio 14

Taberna do Labrego ven de reci-bir un Certificado de Excelenciade TripAdvisor® en recoñece-mento pola súa excelencia comorestaurante, tapería, gin bar, coc-telería e caffe&art. O galardón,que premia a excelencia en hos-pitalidade, so se concede aos ne-gocios que recibencontinuamente opinións excep-cionais de viaxeiros en TripAd-visor e pode optar a él calqueranegocio do mundo que reúna osrequisitos necesarios. José Ángel Corral, responsabledeste restaurante rural situado enPacios (Begonte) nun entornotranquilo con terrazas ao airelibre e nas proximidades dunparque público, asegura que“non hai maior selo de aproba-ción que recibir o recoñece-mento dos nosos clientes”. Asítamén, agradece “a todos osnosos clientes que empreñaronparte do seu tempo en escribirunha opinión en TripAdvisor”.Taberna do Labrego contatamén coa certificación de Q deCalidade Turística española(dende 2011), entre outras certi-ficacións coma a do CRAEGApolo uso de produtos ecolóxicosou a marca LugO2 da Deputa-ción.

As instalacións do antigo centroescolar de Moncelos acollen acti-vidades todos os días da semananas que participan veciños da pro-pia parroquia e doutras próximascoma Vilarente, A Graña, Corvite,Abeledo, As Goás, Cabaneiro, Al-dixe ou doutras parroquias de mu-nicipios veciños coma Cospeitoou A Pastoriza.Actualmente, o centro acolle se-sións de ximnasia de mantemento,un curso de cestería impulsadopolo Centro de Artesanía e Deseñoda Deputación e un taller de me-moria impartido pola psicólogaMª Carmen Rey.Pero, ademais destes cursos pun-tuais, o colexio acolle outras acti-vidades continuas. Algúnsexemplos son o o servizo de fisio-terapia polas mañás ou o de aseso-ramento xurídico gratuíto da manda abogada do CIM, Fátima Mo-reda. Ademais, un profesor acudeao centro polas tardes para dar cla-

ses de reforzo a rapaces de Prima-ria, Secundaria e Bacharelato.E tamén se converteron nun hábitoas xuntanzas dos venres pola tardenas que participan unha trintena depersoas que exercitan a memoriaa través de distintos xogos e apro-veitan as pausas para celebrar osaniversarios dos presentes. O ven-res 16 de maio aproveitaron paracelebrar un festival sobre as LetrasGalegas onde interpretaron unhacanción dedicada a Xosé MaríaDíaz Castro escrita por Jaime Igle-sias, un dos asiduos ás xuntanzas.Tamén bailaron coreografías pre-viamente preparadas e interpreta-ron a obra de teatro “E quedirán?”.Polo centro teñen pasado diferen-tes profesionais para informar easesorar sobre emprego, seguri-dade no fogar, testamentos e her-danzas ou saúde; ademais deanalizar o papel da muller nos úl-timos anos.

Previr lumbalgias, ciáticas e oaumento da dependencia da me-dicación para as dores destetipo son os obxectivos das cla-ses de ximnasia que o Concellode Abadín organiza no ximnasiodúas veces por semana.As clases, nas que participa ungrupo de 14 persoas de distintasidades, están dirixidas por OlivaCendán. A monitora destaca quecomezou como alumna en se-sións de ioga debido a proble-mas na cervicais e lumbares.Tras obter resultados positivosdecidiu tomar clases para con-verterse en profesora de ioga.Disto fai xa catro anos, pero oseu interese foi a máis e taménse formou para impartir clasesde aeróbic e, proximamente, es-

tará capacitada tamén para exer-cer como monitora de cachibol.Todas estas son prácticas depor-tivas axeitadas para persoas decalquera idade e que contribúenna mellora da súa mobilidade.No caso das clases que se im-parten no ximnasio de Abadín,os alumnos e alumnas comezanmovéndose ao ritmo da músicae con distintos xogos e coreo-grafías para pasar aos exerci-cios de ioga, estiramentos,respiración e, finalmente, rela-xación. Oliva Cendán imparte taménclases de ioga na FisioterapiaVilalba e dirixiu sesións deximnais en distintas parroquiasvilalbesas coma a Torre, Distrizou Codesido.

O sábado 24 de maio a asocia-ción Castiñeiro Milenario, deBaamonde, celebra a Festa dosMaios que continúa unha anitgatradición pola que se celebrabaa chegada da primavera.Da man de Branca Villarescomo mestra de cerimonias, asactividades comezarán arredordas cinco e media da tarde nolocal da asociación veciñal doCastro. Despois de recoller fen-tos, xestas e flores, os nenos enenas poderán armar o seu“maio”. Unha vez rematado can-tarán e bailarán arredor das es-truturas forradas con plantas eflores celebrando a “desexadaprimavera”.Todas estas actividaes abrirán oaperito dos máis pequenos paraos que estará preparada unhaboa merenda. Xa máis cara a noite, os maiorestamén celebrarán a primaveracon cervexa caseira e algo parapicar. A música non faltará nestafesta na que participará o grupoXaora amenizando unha foliadaaberta á participación dos sociose socias e calquera outra persoaque queira botar unhas pezas.

O xurado da XV edición do Con-curso de Debuxo e Relato da Fi-lloa tivo que elixir entre os 207traballos recibidos sobre a filloae “a esfolla do maíz” aos que fi-nalmente resultaron ser os 18premiados.Os premios que foron entregadosdespois da lectura do pregón daFesta da Filloa que se celebrouen Muimenta, como ven sendohabitual, o 1 de maio, recaeronen cinco alumnos do colexio deMuimneta, tres do Virxe doMonte, tres de Bretoña, dous deMeira, dous do Veleiro doCampo de Castro, un para o co-lexio Ramón Falcón de Castrode Rei, un para o Mato Vizoso deVilalba e outro para o Salvadorda Pastoriza.Diferenciáronse premios se-gundo a modalidade –relato oudebuxo- e tamén por tres catego-rías de idade - de 3 a 7 anos, de8 a 11 e de 12 a 18; coa excep-

ción dos premios de relato de ata7 anos que quedou deserto pa-sando eses premios á categoríade debuxo nesa mesma idade.Así pois, resultaron premiadosentre os traballos de debuxo re-cibidos de nenos e nenas de ata7 anos: Alba Díaz, Héctor Rivaspor “A filloa e a Horta”, DiegoCantil, Carmen Ramallal, DavidGegúndez por “A filloa e omillo” e Antonio Rodríguez por“A filloa e o millo”.Entre os rapaces de entre 8 e 11anos foron premiados PatriciaFernández por “A esfolla”, Ser-gio Lozano por “1º Open da Fi-lloa 2014” e Marta Ouro por“Queredes unha filloa”- na cate-goría de debuxo-. Entre os rela-tos recibidos, o xurado destacou“Breixo cultiva millo no hospi-tal” de Rosalía Montero, “Unhaaventura divertidísima” de MaríaPollán e “Filloa y esfollada demaíz” de Alba Rodríguez.

Anabel Dacosta, Diego Pollán eSilvia González resultaron gaña-dores na categoría de 12 a 18anos polo seus debuxos “Ecando acabe co maíz empezocoas filloas”, “A esfolla do maízen Muimenta” e “A esfolla domaíz en Muimenta”, respectiva-mente. E na mesma categoría deidade, destacáronse os relatos“Que é a esfolla do maíz?”, deBeatriz Yáñez; “A historia das fi-lloas”, de Nabila Prieto; e “A fi-lloa e a esfolla do maíz. O grantesouro” de Alejandro Fernán-dez.

XXIII Festa da Filloa

Arredor de 1.000 quilos de car-bón, 500 de fariña e dous palésde auga son algúns dos ingre-dientes necesarios para a cele-bración da Festa da Filloa deMuimenta – declarada de Inte-rese Turístico de Galicia no2008- que conta tamén, cada

ano, co traballo de 200 persoasda propia localidade e outras ve-ciñas.A comisión organizadora desteano dispuxo de 37.000 eurospara a celebración desta festaque conta co apoio da Área deCultura da Deputación, queachega 3.000 euros, e que aco-lleu tamén a terceira edición daFeira de Cans de Raza.Os cans tamén participaron nasegunda exposición de animaisde raza autóctona que contoutamén con exemplares de ovellagalega, cabra galega, porco celtae galiña de Mos.Tamén houbo lugar para o de-porte coa celebración da segundaQuedada Ciclista e a música co-rreu a cargo de Os Miñotos queamenizaron unha foliada despoisdun avance da Festa dos XogosTradicionais de Muimenta quese celebrarán o domingo 1 dexuño.

Recoñecementopara a Tabernado Labregodende TripAdvisor

Castiñeiro Milenario

celebra a Festa dos

Maios

O ximnasio municipal de Abadínacolle clases de ximnasia dúasveces por semana

O colexio de Moncelos convértesenun centro de reunións

Filloa e esfolla do maíz misturados nos premios do XV Concursode Debuxo e Relato da Filloa

Persoas de todas as idades participan nestas sesións.

Participantes no curso de cestería organizado polo CENTRAD.

actualidade12 maio 14

O domingo 1 de xuño o recintofeiral Manuel Vila de Muimentaacolle a sexta edición da Festados Xogos Tradicionais. Pero, atachegar aí houbo moito traballo deinvestigación que Xotramu reco-lle no seu blog:http://xotramu.blogspot.com.es/.O colectivo pretende fomentarestes xogos tradicionais comoparte da identidade do seu pobo;ademais de achegalos aos mozose mozas a través de distintosactos. A directiva da asociaciónXOTRAMU achéganos máis depreto o traballo de recuperacióndos xogos da zona e as activida-des da Festa dos Xogos Tradicio-nais que este ano contará conrepresentacións de xogos tradi-cionais cántabros e a presenta-ción do libro “Xoguetes naturais.Argalladas dos pícaros”.

Que traballo de documentación

levan a cabo os membros de

Xotramu para recuperar os

xogos tradicionais?

Afondamos nos recordos da in-fancia e nas conversas coa xentemaior.

Cal foi un dos últimos que pui-

destes coñecer en conversas coa

xente maior?

O ano pasado durante a quintaedición da Festa de Xogos Tradi-cionais de Muimenta presenta-mos “A Marqueta”, un xogo quedescubrimos en Mazaricos (ACoruña) grazas ás aportacións daxente maior da zona que coñecíao labor de Xotramu e se puxo encontacto con nós.

Por qué credes que se deben

conservar? E como traballades

para conseguilo?

Cremos que son unha parte moiimportante da nosa cultura e in-tentamos dalos a coñecer nas ac-tividades que realizamos encolexios, festas, asociacións e

tamén, unha vezao ano, durante afesta que se cele-bra en Muimentacada primeiro do-mingo de xuño.

Esta festa é

unha forma de

amosar as posi-

bilidades destes

xogos ao pú-

blico; pero, ade-

mais daqueles

máis rudimen-

tarios e antigos,

tamén incorporades outros

máis contemporáneos baseados

nos recursos que cadaquén

poida ter á man. Por exemplo,

a carreira de rolos de herba

seca é un invento recente que

foi posible trala aparición desta

forma de recoller a herba no

agro chairego…

Nós recollemos xogos tradicio-nais para amosarllos aos máisnovos, pero tamén intentamosconstruír xoguetes con materialde refugallo que en calquera casade aldea poidas atopar e que elesmesmos poidan facer.

A oferta desta festa complétase

con campionatos de bolos e bi-

llarda que constitúen un exem-

plo da evolución da

recuperación destes xogos. De

feito, ambos contan con ligas

regulares: o Club de Bolos O

Cadaval, de Pacios, organiza a

liga provincial de bolos e a bi-

llarda practicase de xeito regu-

lar coa Liga Nacional da

Billarda que conta con diversas

conferencias entre as que se

atopa a Norleste onde milita

Carabullo de Muimenta, por

exemplo. Así mesmo, Mui-

menta recibe demostracións de

xogos tradicionais de Canta-

bria este ano; despois de ser es-

pazo de práctica para os

tradicionais doutros lugares

nas pasadas edicións. Quen

achega estes xogos? E que de-

mostracións realizarán?

Nas anteriores festas tivemosxogos de Portugal, do País vasco-francés, de Navarra, do PaísVasco. Faltaba Cantabria e seráda man da Asociación “La Ga-rita” como coñeceremos os seusxogos. Eles mesmo ofrecerán de-mostracións e tamén se encarga-rán de que a xente participe.

Existe algunha similitude cos

galegos?

Temos coincidencias en algúnxogo coma nos bolos; pero aforma do bolo e a forma de tiraré totalmente distinta. O máis es-pectacular é o que fan cunha vara-saltar como se fora unha pér-tega- ou conseguir andar a saltossen tocar o chan cos pés.

Durante a xornada do domingo

1 de xuño tamén se presentará

o libro “Xoguetes naturais. Ar-

galladas dos pícaros”. Que é o

que recolle esta obra?

Recolle centos de xoguetes feitoscon distinto material: cartón,noces, palla de centeo, varas decaña e todo o que se poida ima-xinar.

Quen é o seu autor ou autores?

E onde se poderá atopar?

Foi escrito por Manolo Gar-cía e Xosé López, veciños deLourenzá, estudosos dosxogos tradicionais e referen-tes para Xotramu e outraxente interesada en argalla-das que se facían cando nonse podían comprar xoguetes.O libro está editado por Ou-virmos e o propio día dafesta poderá mercarse nundos máis de 15 stands rela-cionados con xogos que es-tarán presentes no recintofeiral.

OUTRAS FESTASXotramu, ademais de organi-

zar esta festa e amosar un

adianto na Festa da Filloa da

localidade, tamén visita outros

lugares achegando os xogos

tradicionais a pequenos e

maiores. Este ano a que ou-

tras festas tedes xa previsto

achegarvos?

O xoves 15 estivemos no cole-xio de Román, o venres 16 enTaboada e agora toca preparar orecinto para a celebración dafesta. Despois, xa temos pre-visto visitar Burela, O Courelou As Anzas de Ribadeo, e asítodo o resto do verán. Mentres,o sábado 14 de xuño a Casa daCultura de Muimenta acollerá arepresentación teatral de “Lisís-trata” do grupo de teatro Zam-palladas.

ALGÚNS XOGOS TRADI-CIONAISA chave, a ra, os bolos, o tiro á

corda ou o lanzamento de

pucha son só algúns dos nomes

do tesouro inmaterial que Xo-

tramu conserva; pero, algúns

gozarán de maior simpatía

entre o público…

Os pícaros e pícaras mostran es-pecial interese polas escopetas demadeira, o zurriagazo e o tirape-dras. Os máis maiores, como

final de festa, prefiren o tiro ácorda.

Cales credes que foron os máis

practicados nesta comarca?

Sen dúbida, os bolos. Ao lado doMuseo da Escola Vella de Mui-menta existe unha “lastra” ondese pousan os bolos que indica quexa se practica fai anos.

En total, cantos tedes cataloga-

dos?

Máis de 100, e incluso algún defóra de España. O ano pasado re-cuperamos o “kerlido” de Ale-maña e, este ano, vai a ser unhapeonza turca.

Poderiades describirnos algúns

dos xogos populares que se po-

derán practicar durante a VI

Festa dos Xogos Tradicionais?

Entre outros moitos, os visitantespoderanse achegar a practicar, dexeito gratuíto, o risco ou o palmo,por exemplo. O primeiro é unhamaneira de xogar ás “bólas”;mentres que o palmo é un xogono que se aposta tirando unhamoeda contra unha parede e noque gaña o que deixe a moeda aun palmo do outro xogador.

cospeito festa dos xogos tradicionais“Os xogos tradicionais son unha parte moi importante da nosa cultura e dende Xotramu

intentamos dalos a coñecer ”

O “salto pasiego” formará parte da demostración dexogos cántabros da VI Festa dos Xogos Tradicionais deMuimenta.

“O risco” (arriba) e “o palmo”(abaixo).

13actualidade maio 14

O PP presenta unha moción na Deputación para“desbloquear” o proxecto da residencia de Guitiriz

O BNG de Guitiriz da a coñecer "oque a Deputación e o PP de Guitiriznon contan sobre a residencia"

A CIG denuncia os incumprimentosdo alcalde de Guitiriz co persoal laboral

Falemos Claro reúnese co Presidente da Deputacióne o alcalde de Guitiriz

O Grupo Provincial doPartido Popular instará nopróximo pleno á Deputa-ción de Lugo, gobernadapolo bipartito PSOE-BNG, a que desbloquee oproxecto da residencia deGuitiriz, tras os incumpri-mentos do equipo que li-dera o socialista JoséRamón Gómez Besteiro.Os populares cualificaronesta moción como “unpaso máis” no intento degarantir que a Deputación Lugocumpra co compromiso asinadono convenio de 3 de maio de 2011entre as administracións local eprovincial para a construcción exestión dun centro de atención daterceira idade na Casa da Boticada localidade.

O PP �ospeita que a Deputación

incumprirá os compromisos

Dende o PP explican que a conca-tenación dos feitos dados “fannossospeitar da pretensión da Depu-tación Provincial de Lugo de in-cumprir cos compromisosadquiridos sobre a execución daresidencia e o investimento que secomprometeu por escrito, e que éde 1,2 millóns de euros”.O proxecto técnico e de execucióndo edificio para a residencia depersoas da terceira idade entre-gado pola Deputación ao Concellona Comisión de Seguemento de 3de decembro de 2012, presentaunha serie de deficiencias, que oConcello puxo en coñecemento daadministración provincial paraque fosen correxidas con urxen-

cia.A maiores, o Concello presentouunha proposta técnica alternativapara a construcción dun novo edi-ficio que albergue a futura resi-dencia nos condicionantesurbanísticos e coas futuras prazasmoito máis accesibles.

“A Deputación mantén parali-

zado o proxecto”

Os populares reincidiron en que arealidade “é que tres anos despoisda sinatura do convenio, o Go-berno provincial mantén parali-zado o convenio, así como oscompromisos construtivos, econó-micos e sociais, nel adquiridos aonegarse a corrixir, -nin tan sequeraresponde á solicitude-, as deficien-cias detectadas no proxecto.E por isto e tendo en conta quepara o PP é prioritario contar conesta residencia e non perder o in-vestimento comprometido polaDeputación que “presentamos estamoción”.

Peticións dos populares

En primeiro lugar, na moción os

populares piden á Deputación quecumpra co convenio asinado coConcello de Guitiriz con data 3 demaio de 2011, dirixido a colaborarna construcción e xestión dun cen-tro de atención da terceira idade naCasa da Botica; e que a día dehoxe non é unha realidade.En segundo lugar, a iniciativa doGPP insta á Deputación a que co-rrixa as deficiencias que presentao proxecto construtivo da Casa daBotica e, en especial, desenvolvacantas accións sexan precisas paraque cumpra coa legalidade urba-nística, sexa accesible e incorporeun centro de día.E, en último lugar, e con carácteralternativo no caso de non leva-rense a cabo as correccións doproxecto construtivo da Casa daBotica; os populares pídenlle áDeputación de Lugo que valore eexecute o proxecto presentadopolo Concello de Guitiriz paraconstruír a residencia nun novoemprazamento, en terreos da pa-rroquia de Parga, que ademais deser máis barata, contaría con cen-tro de día.

O concelleiro do BNG de GuitirizXosé Lois González Souto non seexplica por que a Deputación e ogoberno do PP non contan toda averdade sobre os proxectos queteñen para a construcción da resi-dencia para maiores na Casa daBotica.Asegura Pereira que “ o proxectoque inicialmente se asinou entre aDeputación e o daquela gobernosocialista de Guitiriz en maio de2011 a través da Sociedade Urba-nística Provincial de Lugo, ( SU-PLUSA ), sería rendíble nunprazo de como mínimo 30 anos,sempre e cando se dedicara total-mente a “residencia de maiores “e coas 24 prazas proxectadas cuncuste para o osuario de como mí-nimo 1.000 euros mensuais.“Hoxe posiblemente superaráesta cantidade”, cre o naciona-lista.“O proxecto alternativo que pre-sentou o goberno do PP para aCasa da Botica non sería nadarendible porque prevé como mí-nimo 10 prazas de residencia e20 para o Centro de Día, que tenuns custes moi inferiores para ousuario, e polo tanto faría inviablea inversión como ben explicou odirector do SUPLUSA, na se-gunda reunión da comisión de se-guimento, á que, por certo, nonestá convidado o BNG. Ese díacomentou Arias que ao ser o SU-PLUSA unha sociedade mercantilpública, e non unha administra-ción pública, as súas inversiónsestán condicionadas ao retorno dainversión. É dicir, a actuación

vaise financiar cun crédito quehai que devolver en coherenciacoa súa natureza societaria e rea-lizarase coa explotación da inver-sión”.“A pesar de que SUPLUSA é unasociedade mercantil sen ánimo delucro ten que haber unhas garan-tías para que no prazo de 30 anosse poida recuperar a inversión domillón douscentos mil euros”, ex-plica o concelleiro nacionalista.“Estamos polo tanto – engade Pe-reira- ante unha inversión moirendible politicamente para aDputación que xestionaría a re-sidencia durante 30 anos e unpréstamo a longo prazo que faríaaos usuarios os únicos responsa-bles da devolución do préstamo edos que se está a falar moipouco”.Na segunda reunión da comisiónde seguimento, a Deputación,aseguraba que “o prezo para osusuarios vai a depender dos con-venios ou concertos que a Xuntaten coas residencias totalmenteprivadas”. Pero, “como estamos aver actualmente, cada vez se re-cortan máis os orzamentos paraeste tipo de servizos públicos endetrimento dos centros privados”,critican dende o BNG local.Así, para o BNG calquera dosproxectos hoxe en día é moi curtopara as necesidades de Guitirizpolo que o sensato sería costruírun complexo público canto antescon garantía de acoller a demandanun futuro próximo e que deracobertura a cada vez máis enve-llecida poboación do concello.

O Presidente da Deputaciónde Lugo, José RamónGómez Besteiro, trasladou-lles ás representantes da pla-taforma cidadá FalemosClaro de Guitiriz coas quemantivo un encontro a fi-nais de abril en San Marcoso compromiso inquebranta-ble do organismo provincialde investir 1,2 millóns deeuros na construción duncentro de día e residenciapúblicos na localidade. “Oinvestimento segue com-prometido co pobo de Gui-tiriz. Estaba comprometido coanterior goberno municipal, estaocon este, e estarao co futuro go-berno municipal”, subliñou.Sen embargo, dado que duranteos últimos tres anos este gobernomunicipal “non parece do máisinteresado en desenvolver esteproxecto, ao poñer obstáculosdistintos cada día e dar unha seriede bandazos”, Gómez Besteiro

esixiulle que “clarifique se estádecidido en serio a rehabilitar aCasa da Botica como centro dedía e residencia ou se está xo-gando a outra cousa. É bo acla-ralo”, sinalou, ademais de instaloa desbloquear a concesión da li-cenza.

A postura do Concello

Posteriormente, a comezos deste

mes demaio, foi or e x e d o rlocal o quem a n t i v ounha xun-tanza coaPlataformaF a l e m o sClaro, agra-decido polointerese quemostraronen coñecera versión doConcello.

José María Teixido asegurou que“o proxecto deseñado pola Depu-tación non reúne as característicasque reclamou dende un primeiromomento o Concello e que o Go-berno municipal é o primeiro enquerer e defender o dereito dosveciños de Guitiriz a contar cunharesidencia con centro de día, nolugar idóneo e coas condiciónsaxeitadas”.

O sector de Local da CIG-Admi-nistración de Lugo vén de denun-ciar publicamente osincumprimentos do Alcalde deGuitiriz co persoal laboral doConcello, tanto cos traballadorese as traballadoras indefinidascoma coas non fixas, ás que nassúas nóminas non lles aboan ostrienios aos cales teñen dereito.Este colectivo de traballadores etraballadoras, explica FernandoFernández, responsábel do sectorna CIG de Lugo, xa rexistrou enmarzo de 2013 no Concello deGuitiriz un escrito reclamando aoalcalde que se subsanara este in-cumprimento, “sen que a dia dehoxe o Sr. Teixido dera ningúnpaso para a resolución do pro-blema”.Dende a CIG enténdese que é ab-solutamente inxustificada estaactitude do Alcalde, “quen na vezde resolver os problemas dos tra-balladores e traballadoras muni-cipais se dedica a resolver os

problemas do grupo municipaldo Partido Popular”.Este continuo e permanente in-cumprimento cara aos traballado-res e traballadoras do Concello“amosa unha actitude de insensi-bilidade total e desprezo porparte do Alcalde cara aos mes-mos”.Igualmente, a CIG-Administra-ción Local tamén quere denun-ciar que as traballadoras deAxuda a Domicilio están sen co-brar ningún plus de transporte,véndose obrigadas a pagar ocombustíbel e pór elas mesmas ovehículo para os desprazamentos.“Desde a CIG esiximos ao Sr.Teixido que solucione en breveprazo de tempo estas cuestiónsou verémonos na obriga de ini-ciar todas as acción posíbeistanto no plano xurídico coma noplano social, para que os dereitosdestes grupos de traballadores etraballadoras sexan respectados”,aseverou.

guitiriz

A voceira do PP na Deputación e o rexedor local presentaron esta moción en Guitiriz xunto

a outros membros do goberno local e o deputado provincial Tomás Rodríguez Arias.

O Presidente da Deputación recibiu á plataforma en San Marcos.

14 actualidademaio 14

O BNG anunciu a pre-sentación dun escritoante o Valedor do Pobopedindo o seu amparoante os reiterados vetosdo alcalde á participacióndos nacionalistas noPleno da corporación.Segundo o voceiro muni-cipal, Arcadio Lombao,“xa é a segunda vez queo alcalde impide que setrate unha moción pre-sentada polo BNG e quese vote a urxencia damesma”. Para o BNGesta actitude obedece aotalante predemocrático deste al-calde do PP que “se permite in-cumprir coa lexislación vixenteque no Real Decreto 2568/1986,de Organización, Funcionamientoe Réxime Xurídico das EntidadesLocais regula o tratamento das

mocións presentadas por vía deurxencia”.No último pleno municipal o al-calde non permitiu que se trataraunha moción presentada poloBNG para esixir a paralización eretirada do proxecto de delimita-

ción dos polí-gonos do solourbano nonconsolidado. Amoción dos na-cionalistas forapresentada concarácter de ur-xencia e o re-x e d o r ,incumprindocoa lexislaciónvixente, nonelevou a vota-ción á urxenciada proposta doBNG. “Esta é a

segunda vez que ocurre” dixo ovoceiro do BNG, Aracadio Lom-bao, que lembrou como “fixo omesmo cando se presentou unhamoción relativa ao conflicto daplanta de Alimentos Lácteos”.Recentemente o alcalde decretou

unha ampliación de prazo para apresentación de alegacións. “Ofeito de ampliar o prazo de alega-cións non vai variar o fondo doproblema” xa que, explicou Arca-dio Lombao, “as persoas perxudi-cadas continuarán perdendo assúas terras, as súas vivendas e porriba tendo que pagar a súa parteproporcional da urbanización”.Dende o BNG afírmase que “o al-calde trata de enganar á xente di-cindo que a Lei obriga a iniciareste proceso”. Neste momento xaestá no Parlamento Galego unproxecto de modificación da Leide Solo que deixará sen efecto aaprobada no ano 2002.

Xuntanza cos veciños e veciñas

Dende o BNG convocaron unhaxuntanza con todas as persoasafectadas polo proxecto de deli-mitación dos polígonos. Nesta

xuntanza participarán especialis-tas do BNG en asuntos urbanísti-cos que explicarán cales son asposibles alternativas á propostado PP. A xuntanza celebrarase oxoves, 8 de maio, ás 21:00 horasno restaurante Soborvila (Outeirode Rei).

Carta a Barreiro

Arcadio Lombao acusou ao al-calde popular de “impedir que seproceda, no pleno, á votación daurxencia das mocións presentadaspolo BNG”. O voceiro do BNGen Outeiro de Rei anunciou quelle enviarán un escrito ao presi-dente provincial do PP. Xosé Ma-nuel Barreiro ten manifestado,endiferentes ocasións, a súa contra-riedade por este tipo de situaciónsnas institucións gobernadas porforzas políticas diferentes ao par-tido popular.

O secretario xeral de PolíticaLingüística, Valentín García, enrepresentación da Consellería deCultura, Educación e Ordena-ción Universitaria, fíxolle en-

trega o mércores 14 de maio dopremio do Concurso-ExposiciónLetras Galegas 2014. XoséMaría Díaz Castro ao CEIP Plu-rilingüe Lagostelle de Guitiriz,acadado na modalidade de infan-til e primaria polo traballo “Es-meralda”.“É unha satisfacción entregareste premio no concello ondenaceu e onde pasou tamén os de-rradeiros anos da súa vida oautor homenaxeado este ano o17 de maio. Seguramente XoséMaría Díaz Castro estaría orgu-lloso do voso traballo e aboféque quedaría impresionado polavosa capacidade para concentrarnestes carteis –en nove imaxesacompañadas de textos breves

pero moi representativos- toda asúa vida e toda a súa obra. Comomestre que tamén foi, saberíaapreciar as horas de traballo quehai detrás da mostra premiada e,

dada a súa humildade, quedaríaseguramente moi agradecidopolo recoñecemento que lle brin-dades co voso esforzo”, dixoGarcía Gómez durante a súa in-tervención.Participaron no acto canda o se-cretario xeral o rexedor munici-pal, JoséMaría Tei-xido Núñez;o xefe terri-torial daConselleríade Cultura eEducación en Lugo e o directordo CEIP. O grupo de traballo queparticipou na confección do pro-xecto recibiu un premio en me-tálico por importe de 2.500 euros

e un diploma acreditativo.As láminas, a guía didáctica e osmarcapáxinas que conformaneste proxecto están accesibles enhttp://www.xunta.es/linguaga-lega/xose_maria_diaz_cas-tro#Primaria.

Promover o coñecemento de

Xosé María Díaz Castro

entre o alumnado

O departamento dirixido poloconselleiro Vázquez Abadcontribúe deste xeito, pormedio da Secretaría Xeral dePolítica Lingüística, á conme-moración do Día das LetrasGalegas 2014 desde os centrosde ensino non universitariosda súa titularidade, convo-cando anualmente un con-curso-exposición arredor dafigura homenaxeada, nesta

ocasión, a de Xosé María DíazCastro.Con esta iniciativa, a Conselleríaquere impulsar o estudo da obrade Xosé María Díaz Castro, fa-vorecer a reflexión sociolingüís-tica sobre o contexto histórico doautor, incentivar a realización de

actividades que fo-menten a colabora-c i ó nmultidisciplinar eque potencien a im-plicación activa doprofesorado e do

alumnado e fornecer a oferta demateriais existentes en linguagalega, promovendo a súa divul-gación como referentes para acreación doutros.

A Deputación continúa coa pro-gramación gratuíta de cursos doIn Lugo, o primeiro centro de in-novación social de Galicia, postoen marcha polo organismo pro-vincial con fondos europeos doprograma tecnolóxico Innova-TE.Nesta ocasión, son 15 maiores doconcello de Guitiriz os que parti-cipan dende o venres 16 de maionas accións formativas "Aprendea utilizar eficazmente os buscado-res", que se celebra na escola Ven-trisca, en Buriz, entre as nove damañá e as dúas do mediodía, e"Aprende a comunicarte por e-mail: o correo electrónico" entreas catro da tarde e as nove doserán, na Escola do Pobo deBecín.Estes cursos, organizados nomarco da programación itinerantedo In Lugo, están orientados amellorar a calidade de vida e oaprendizaxe dos maiores. O seuobxectivo é promocionar a auto-nomía persoal dos maiores daprovincia, así como previr o dete-rioro cognitivo grazas ao emprego

das novas tecnoloxías. A Funda-ción TIC encárgase da súa reali-zación, no marco da actuación“Promoción da Autonomía Per-soal dos Maiores da Provincia” doInnova-TE, o programa tecnoló-xico da Deputación, cofinanciadonun 80% polo Fondo Europeo deDesenvolvemento Rexional(FEDER).O curso "Aprende a utilizar efi-cazmente os buscadores" é unhaacción formativa coa que os par-ticipantes aprenderán a sacar omáximo partido á rede por si mes-mos e ser capaces de atopar infor-mación útil para o día a día ousatisfacer a súa curiosidade.Con "Aprende a comunicarte pore-mail: o correo electrónico" per-mitirá aos maiores a familiari-zarse con esta interesanteferramenta, que lles facilitaráestar en contacto cos seus familia-res e achegados, ou ben acceder aoutras utilidades de Internet queprecisan dunha conta de correoelectrónico por parte do seu usua-rio.

O BNG de Outeiro de Rei pide amparo ante o Valedor do Pobo “tralos reiterados vetosdo alcalde”

O CEIP plurilingüe Lagostelle de Guitiriz recibe opremio do concurso - exposición Letras Galegas2014

Os maiores de Guitiriz pérdenlleo medo ás novas tecnoloxías coscursos do InLugo

outeiro de rei

Arcadio Lombao, voceiro do BNG de Outeiro de Rei.

Acto de entrega do premio ao CEIP Plurilingüe Lagostelle.

A de putada provincial Regina Polín visitou aos alumnos de Buriz.

guitiriz

O proxecto

premiado,“Esmeralda”,

compónse de láminas,

unha guía didáctica e

marcapáxinas accesibles

a través da web da Xunta

actualidade 15maio 14

As Xornadas Interxeracionais deCabreiros que se celebran dendefai dez anos na parroquia de Ca-breiros baixo o lema “Apren-dendo cos nosos maiores”daranlle a palabra este ano aos ve-ciños e veciñas para expresar a va-loración do que para elessignificaron estas actividades queserán seguidas por unha táboa re-donda sobre a necesidade de dina-mizar o medio rural.Neste tempo abordáronse temasrelacionados coa historia e tradi-ción cultural e social galega vin-culada ao agro coma o traballo doliño, do toxo, a propiedade das te-rras ou as escolas unitarias. Ade-mais doutros relacionados coasaúde, tamén hai cabida, grazas áasociación Brinquedia, para a re-cuperación dos xogos tradicionais.De feito, este ano celébrase o oi-tavo Encontro Escolar de XogosTradicionais. E na mesma liñadestes dez anos nos que se ache-garon a Cabreiros diversos temasde interese para os veciños e veci-ñas, esta décima edición servirápara aclarar aos asistentes cal-quera curiosidade sobre o Camiñoda Carba. Esta décima edición celebraraseos sábados 24 e 31 de maio e 1 dexuño na Casa Escola de Cabreirosbaixo a organización do Concellode Xermade, a Asociación de Ve-ciños de Cabreiros e a USC dandoespecial relevancia á emigración.Os participantes poderanse ache-gar á vida dunha veciña de Lou-sada na emigración, DinaFernández, a través do documen-tal “A trenza do pelado” gravadopor Fernando Fresco baixo a di-rección de Xosé Manuel Felpeto.Así mesmo, coa temática da emi-gración ao fondo; Cabreiros reci-birá a exposición “Luces de AlénMar. As escolas de americanos enGalicia” do Consello da Cultura

Galega que será inaugurada poloseu presidente, Ramón Villares,veciño da parroquia de Cazás,tamén de Xermade.Con esta incorporación, perfecta-mente xustificada pola súa vincu-lación coa historia agraria, sociale cultural, ademais dos estudosmigratorios, péchase o programada décima edición das XornadasInterxeracionais Rurais de Cabrei-ros.

As súas liñas de traballo sempre

se vincularon coa historia ga-

lega tanto na súa vertente social

coma cultural. Polo mesmo, que

significa para un xermadés

coma vostede que unha parro-

quia do municipio poña en valor

a súa tradición?

Alégrome moito desta iniciativada xente de Cabreiros, porque re-vela que os valores comunitariose o sentido da historia e a concien-cia de ser dun lugar, non estánperdidos. Eu xa participara na pri-meira das sesións e alégrome deque manteñan esta regularidade.Parabéns para os organizadores

Estas xornadas pretendían

crear conciencia do patrimonio

material e inmaterial da parro-

quia de Cabreiros, e por exten-

sión, de toda a súa contorna;

ademais de achegar aos máis

novos os costumes e tradicionais

dos maiores. Cre que se conse-

guiron eses obxectivos nestes

dez primeiros anos?

Penso que sí, porque a concienciapatrimonial só se consegue conmoito tento e mostrando que unhafamilia ou unha comunidade émáis rica se respeta o seu patrimo-nio que se o destrúe. Non se tratade conservar todo, nin de gardarpor gardar, senón de ser conscien-tes de que un patrimonio histórico,documental, artístico ou natural se

coida, estase a transmitir a idea deque esa comunidade é culta emesmo rica, pero sobre todo, queten dignidade e sentido de futuro.

Cabreiros impulsou estas xor-

nadas baseadas na promoción

dos valores culturais galegos.

Ten, polo tanto, obxectivos simi-

lares aos do Consello da Cul-

tura Galega como órgano de

asesoramento e consulta con

competencias na defensa deses

valores?

Si, estes obxectivos de promociónde valores culturais non son ex-clusivos do Consello da Cultura.Deben ser asumidos e practicadospolas numerosas asociacións cul-turais que felizmente seguen in-zando en Galicia. Para o Conselloda Cultura é unha honra e un retoque haxa esta vitalidade cultural ena medida do posible sempre vaiapoiala e promovela.

Entre outros aspectos que a de-

finen, a cultura galega non se

entende sen aspectos da súa his-

toria coma a emigración. Sobre

o legado dos emigrantes galegos

relacionado coas accións solida-

rias dos que financiaron as

construcións escolares se rela-

ciona a súa participación nestas

xornadas a través da inaugura-

ción da mostra “Luces de Alén

Mar. As escolas de americanos

en Galicia” que se presentou o

pasado ano con motivo do cen-

tenario da fundación das Socie-

dades Galegas de Instrución

impulsadas dende América.

Que é o que recolle a mostra? E

ata cando se poderá ver en Ca-

breiros?

Esta exposición é unha homenaxeao traballo e á xenerosidade detantos emigrantes que, de formamodesta pero sistemática, contri-buíron a erguer escolas, soster osseus gastos e modernizar os valo-res educativos de Galicia.Os seus contidos falan dese com-poñente ilustrado das escolas -“luces”- e da procedencia dainiciativa -“alén mar”-. Esperoque os visitantes da mostra disfru-ten dela, durante as varias sema-nas que estará aberta en Cabreirosentre o 24 de maio e o 9 de xuño.

Hai algún exemplo de escolas

chairegas impulsadas por emi-

grantes en América. Cal foi a in-

cidencia destes proxectos na

sociedade da época?

Felizmente hai moitas. A Terracháé unha das grandes comarcas deGalicia con especial presenza deescolas de “americanos”, canda asterras de Viveiro ou o BaixoMiño. Escolas exemplares foronas de Santaballa -que foi unha daspioneiras-, as de San Simón, Rou-par, Belesar, Árbol e algunhasmáis.

E que é o que queda destas so-

ciedades pro-educativas na ac-

tualidade?

Quedan os propios edificios dasescolas -que temos inventariadasno Mapa de Escolas na páxina doConsello- e queda, sobre todo, unexemplo de acción colectiva feitodesde a emigración. Nunca seráexcesiva a valoración que se llefaga ao contributo dos emigrantesgalegos en América á mellora dacultura e da educación en Galicia

Ademais desta exposición, os

participantes poderán ache-

garse ao fenómeno da emigra-

ción a través das vivencias da

veciña de Lousada, Dina Fer-

nández, recollidas no documen-

tal “A trenza do pelado”. Que

cre que pode aportar a estas

xornadas a súa testemuña?

Paréceme fundamental recollertodas estas testemuñas da emigra-ción. No Arquivo da EmigraciónGalega do Consello estamos aber-tos á recollida de fotos, testemu-ños, papeis e demais vestixios dofenómeno migratorio, porque sódesta forma lograremos colocar opatrimonio forxado pola emigra-ción nun lugar central da historiade Galicia e no imaxinario dos ga-legos de hoxe e de mañá.

“Coa recollida de vestixios do fenómeno migratorio lograremos colocar o

patrimonio forxado pola emigración nun lugar central da historia de Galicia”

Ramón Villares, Presidente do Consello da Cultura Galega

xermade xornadas interxeracionais rurais

Ramón Villares, Presidente do Consello da Cultura Galega.

16 actualidademaio 14

terra chá

T�aballadores e traballadoras detodos os hospitais públicos gale-gos protagonizaron o mércores14 de maio "concentracións dei-tadas" para denunciar o peche decamas nos hospitais. Deitado nochan, o persoal das áreas sanita-rias lanzou proclamas contra estee outros recortes, que o único queconseguen é incrementar as listasde espera e deteriorar a calidadeasistencial.Os sindicatos CIG, CCOO, UGT,CESM, O'Mega, CSIF e SAE,denuncia que o peche de camasnos hospitais públicoschega nun momento en queas listas de espera batenmarcas "históricas". Ade-mais, nalgunhas áreas sani-tarias pechará a metade dosquirófanos. Ao tempo queisto acontece, a web do Sergas si-nala que máis de 38.000 persoasestán en lista de espera, cifra queas organizacións sindicais elevanpor riba das 60.000.

A Deputación de Lugo súmase

ás mobilizacións no HULA

A Deputación de Lugo tamén se

sumou ás mobilizacións noHULA polo maior peche decamas na historia do Sergas, nunmomento no que as listas de es-pera son tamén históricas, conmáis de 60.000 persoas en todaGalicia, segundo datos dos sindi-catos.“Serán máis de 1.200 as camasque peche Sanidade nos hospitaisgalegos. Isto engádese ao blo-queo das axencias de AtenciónPrimaria, aos colapsos nos servi-zos de urxencia ou ao peche deservizos, como é o caso de Xeria-

tría de Lugo maliarexistrar unha ocu-pación do 100%”,asegurou o depu-tado de Coopera-ción e Asistenciaaos Concellos, Ál-

varo Santos, que tamén partici-pou na mobilización.O organismo provincial comparteas denuncias dos sindicatos, quemanteñen que “todas estas medi-das da Xunta do PP están enca-miñadas á privatización e aodesmantelamento da SanidadePública”.

A petición da Deputación, cele-brouse unha nova comisión de se-guimento dos Grupos deEmerxencia Supramunicipal oxoves 8 de maio. Xa no mes deabril, o organismo provincial re-clamou á Xunta a convocatoriadesta xuntanza para que desblo-quease o pago aos municipios. Easí se comprometeu a facer nestareunión a instancias da instituciónluguesa. O Executivo autonómicoacordou clarificar que gastos fi-nancia cada unha das administra-cións implicadas nos GES paracumprir coa Lei de Subvencións.Deste xeito, Xunta, Fegamp e De-putación poderán pagar aos Con-cellos o 25% da anualidade de2013. É a segunda vez que a De-putación de Lugo ten que esixir áXunta que desbloquee os pagosdos GES aos Concellos, postoque xa tivo que facelo co anticipodo 75%, tras máis de 6 meses deespera. O deputado de cooperación easistencia aos Concellos, ÁlvaroSantos Ramos, adiantou que“unha vez que a Xunta cumpra coseu compromiso e desbloquee ospagos, poderemos aboar aos Con-cellos cumpridores a parte pen-dente de 2013. Farémolo de xeitoinmediato para, seguidamente,continuar cos pagos desta anuali-dade”. No caso da Deputación,este 25% da anualidade de 2013 -a parte xustificativa- cuantifícasenun total de 46.900 euros. Son6.700 euros para cada un dos mu-nicipios entre eles o chairego deGuitiriz.

Pagos ao día

A institución luguesa mantén aodía os seus pagos, posto queaboou aos Concellos cumpridorestodo o lle permite a lei polo deagora: o anticipo do 75% da anua-

lidade de 2013. Os servizos xurídicos da Deputa-ción están a avaliar a documenta-ción entregada polo Concello deGuitiriz e outros dous municipiospara xustificar o cumprimento doconvenio logo das supostas irre-gularidades cometidas. A Xunta eos propios Alcaldes recoñeceronque en Guitiriz se alteraron asbases do proceso de selección depersoal, cando son “comúns e pú-blicas para todos os Concellos”segundo o convenio. A Deputa-ción só pagará ao municipio chai-rego no caso de que demostrenque cumpriron co convenio aoigual que os restantes Concellos.De ser así, ingresaría a Guitiriz21.875 euros.

A Xunta bloqueou os pagos ata

2 veces

A Xunta é a única responsable doretraso nos pagos aos Concellosde todas as administracións impli-cadas no funcionamento dosGES. Primeiro, bloqueou total-mente e durante máis de 6 mesesas transferencias aos municipios,posto que non determinou noconvenio como se tiñan que rea-lizar. Así llo notificou a Deputa-ción de Lugo en maio. Pese arecoñecelo, a Xunta non lle deusolución ata decembro. A partir deentón, púidose aboar o anticipodo 75%. Ata que a Xunta noncumpra co compromiso, manterábloqueado o pago do 25%, co-rrespondente á xustificación,posto que debe aclarar que gastosfinancia cada administración.Segundo a Lei de Subvencións,dúas administracións non podensubvencionar os mesmos gastos;polo que deben fixarse clara-mente os gastos, importes e con-ceptos que financia cadaadministración.

A UNED Sénior Eume-Terra Chácelebrou o mércores 14 de maioen Momán o Día das Letras Ga-legas 2014. Foi durante unha xor-nada presidida polo coordinadorLuís Ángel Rodríguez Patiño, Fe-lipe Senén e dous amigos de XoséMaría Díaz Castro, AlfonsoBlanco e Raúl Río.Ambos convidados ofreceron, deprimeira man, unha semblanza dopoeta homenaxeado resaltando asúa valía ao mesmo tempo que asúa sinxeleza. “Un galego univer-sal que pasou case desapercibidoentre os seus veciños”, resumi-ron.Os profesores de Música aporta-ron a parte musical cantando e to-cando varias cancións sendescoidar o himno da UNED Sé-

nior creado polos pro-pio alumnado da aulade Xestoso; así comao himno galego quefoi cantado en dúasocasións. E, ademais,o director cinemato-gráfico Marcos Ninepresentou o documen-tal “A aldea do poeta”.Ao acto acudiu taménunha representante doConcello de Guitirizen representación domunicipio de orixe de Díaz Cas-tro.

Críticas ao abandono da súa

casa natal

Durante o acto, Patiño criticou oabandono do patrimonio do ho-

menaxeado. “A casa natal deDíaz Castro situada no barrio doVilariño dos Vilares de Parga ató-pase en ruínas. Non entendo porque non se tenta arranxar parafacer un museo. Deberiamos ce-lebrar as Letras Galegas tomandomedidas de cara á conservación

do seu patrimonio”.

Viaxe fin de curso

Os sénior do rural teñen previstaunha viaxe de curso a Torremoli-nos, Málaga e Ronda entre o 15 eo 20 de xuño con paradas enPinto (Madrid).

A Deputación non pagará polo GES

de Guitiriz ata que se demostre que o

Concello cumpriu o convenio

“Deitada” no HULA contra o“maior peche de camas dahistoria durante o verán”

A UNED Sénior homenaxea a Xosé María Díaz Castro en Momán

Houbo música, conferencias e a proxección do documental “A aldea do poeta”.

O persoal sanitario protestou cunha “deitada” na entrada do HULA.

BREVES

Un curso de inglés connativos inaugura a AldeaEtnográfica de Muras

As webs pioneiras do.gal botarán a andar o25 de xullo

O Concello de Muras apura ostraballos para a posta a punto daAldea Etnográfica de CarelleGrande. Así, o rexedor localprevé botar a andar un curso deinmersión en inglés dirixido a ra-paces menores de 17 anos des-pois do remate do curso escolar2013-2014.O programa recolle, ademais dasclases de inglés con profesoresnativos, outras actividades noentorno da aldea etnográfica di-rixidas por monitores especiali-zados.Os interesados en participar pó-dense informar e inscribir naCasa do Concello de Muras.

A Asociación puntoGAL presen-tou www.dominio.gal, a primeirapáxina web baixo o dominio daInternet para a sociedade galega,na véspera do Día das Letras Ga-legas na Cidade da Cultura deGalicia.O novo portal explica os prazose os criterios que rexen o lanza-mento do .gal. Así, dende o 1 dexuño a Asociación aceptará can-didaturas para o Programa de“Pioneiros” -ata un máximo de90 nomes que entrarán en funcio-namento o 25 de xullo-.A seguinte fase -“Abrente”- co-mezará en setembro e durará atanovembro buscando protexer do-minios de interese público. Para-lelamente ao “Abrente”desenvolverase a fase “Carreira”para o público en xeral.E finalmente, en decembro, che-gará a “Fase Aberta”, na que todoo público poderá acceder ao do-minio .gal sen máis restricións.

O ensaísta e filósofo Antón Baa-monde ofrece en Vilalba unhaconferencia sobre “As Irmanda-des da Fala e o seu tempo” conmotivo do 75 aniversario do pa-samento do seu avó, o polifacé-tico autor vilalbés AntonioGarcía Hermida.Trátase dun dos actos que o IES-CHA e A Voz de Vilalba veñenorganizando neste “Ano GarcíaHermida” e desta volta celebra-rase o venres 23 de maio a partirdas oito e media do serán naCasa da Cultura de Vilalba coapresentación do xornalista Mon-cho Paz.Os actos de reinvindicación dasúa figura rematarán o 4 de se-tembro, día do seu pasamento,no que A Voz de Vilalba publi-cará unha edición especial enpapel.

Nova conferencia doano García Hermida

Con 38.000

persoas en

lista de espera

segundo o

SERGAS

17actualidade maio 14

política

O ����avoz nacional do BNG, Xa-bier Vence, defendeu en Vilalba anecesidade de “pechar o ciclo doleite en Galiza” creando indus-trias de transformación lácteapara crear emprego e valor en-gadido no noso país. No trans-curso dunha visita á QueixeríaCasleiras, da denominación deorixe San Simón da Costa, ubi-cada na parroquia de Oleiros, enVilalba, o portavoz nacionalistadefendeu á necesidade de apoiaraos sectores produtivos do paíse a creación de empresas de pri-meira transformación como“único xeito de crear emprego esaír da crise”, fronte ás políticasde recortes que defende a troika anivel europeo e aplica o PP a nivelgalego e do Estado español.�A�ias Cañete, responsable da

perda de 5.000 empregos en Ga-

liza”

Xabier Vence participou tamén,xunto á cabeza de lista do BNG aoParlamento Europeo, Ana Mi-randa, nun acto público no HostalTerra Chá, onde explicou que dexaneiro a marzo deste ano perdé-ronse 5.000 empregos no sectoragrario e no sector pesqueiro. “Éun insulto que o Partido Popularpresente a un candidato que é oresponsable directo da perda de5.000 empregos no noso país.Non merece o voto dos galegos e

galegas”, afirmou o portavoz na-cionalista.Na mesma idea afondou Ana Mi-

randa, que afirmou que “o candi-dato do PP, Arias Cañete e taméno Partido Socialista defenderon nareforma da Política AgrariaComún en Bruxelas aos terrate-nentes do Estado español; peronon aos pequenos produtores donoso país. Ás labregas e labregosgalegos só os defendeu o Bloque”,dixo.Ana Miranda denunciou o papelen contra dos sectores produtivosde Galiza do cabeza de lista popu-lar, o exministro, Miguel AriasCañete que “fixo perder 300 mi-llóns de euros para desenvolve-mento rural, impoñendo unscriterios de reparto dos fondos eu-ropeos que prexudica e discriminaaos nosos gandeiros e gandeiras”,

denunciou Miranda. Pero taménos eurodeputados do PSOE “dei-xaron tirada a Galiza na reforma

da PAC, onde vo-taron contra os in-tereses galegos”,engadíu.A cabeza de listado BNG ao Parla-mento Europeoanunciou que esi-xirá da Unión Eu-ropea na vindeiralexislatura un“fondo lácteo” quecompense ás ex-plotacións galegas,“que se endebeda-

ron para mercar cota láctea eagora van ver como ese esforzonon serviu para nada cando o vin-deiro ano se eliminen as cotas lác-teas na Unión Europea”.

Creación dun centro de inter-

pretación do liño

Vence visitou tamén en Vilalba otraballo feito pola Asociación deMulleres de Insua, que recupera-ron a tradición de tecer o liño.Acompañado polos concelleirosdo BNG en Vilalba mostrou o seuapoio ao proxecto da Asociaciónde crear un Centro de Interpreta-ción do Liño que complete todasas fases do proceso, dende o se-mentado do liño ata a recolleita etecido.

Máis de 1000 representantes dosector agrogandeiro, forestal e pes-queiro reuníronse no Val dosSonos, Castro de Rei, para partici-par e escoitar de preto ao cabezade lista do PP ás eleccións euro-peas, o ex-ministro, Miguel ÁngelArias Cañete.Foi o voceiro do PP no Senado epresidente provincial, José ManuelBarreiro, quen puxo de manifestoa solvencia de Miguel Arias Ca-ñete, fronte a unha candidata doPSOE que “nin coñece nin de-

fende os intereses de España naUE”. No acto no que tamén parti-ciparon outros membros do par-tido, Barreiro afirmou que “ocandidato popular é quen mellordefende os intereses dos españoisen Europa e ten claramente acre-ditada a súa solvencia nas institu-cións da Unión Europea”.Por outra banda, Barreiro destacoua negociación da reforma da Polí-tica Agraria Común (PAC) quedesenvolveu Miguel Arias Cañetee asegurou que foi a persoa que

mellor defendeu os intereses dosagricultores e gandeiros españoisno nicho das institucións europeas.“A recente reforma da PAC su-puxo que o noso país reciba47.000 millóns de euros do orza-mento comunitario para o período2014-2020, o que dará un marcode estabilidade ao campo espa-ñol”, salientou.O alcalde de Castro de Rei, Fran-cisco Balado, mostrou a súa satis-facción polo feito de que AriasCañete elixise o seu concello paradesenvolver o acto e ademais deeloxiar o papel do ex ministro,lembroulle aos asistentes (gandei-ros, agricultores e pescadores) queos grandes beneficios que estánacadando son froito do traballo edas negociacións do candidato po-pular ás eleccións europeas.

Outros actos da campaña

Este non foi o único acto do PP du-rante a campaña na comarca. Ospopulares tamén se achegaron aVilalba a ofrecer un mitin e orga-nizaron un encontro co sector fo-restal no que participaron máis de400 representantes do sector.

“Os traballadores e tra-balladoras de tódolospaíses temos moito encomún, se foramos ca-paces de artellar unhaproposta conxunta dasclases agredidas, nonserían capaces de ata-carnos os que agora nosgobernan”. Antón Sánchez encetoucon contundencia un acto en Vi-lalba salientando a importanciada cohesión na loita social e a ne-cesidade de conformar unhaampla fronte de esquerda ruptu-rista: “A esquerda ten que sertransgresora e desobediente. Noslímites que nos marcan non sepode facer políticas de esquer-das”.“Mentras Lidia Senra siga sendoLidia Senra, será a mellor candi-data para loitar polos nosos derei-tos no Parlamento Europeo”, enalusión á recoñecida traxectoriade loita sindical e internaciona-lista da histórica líder agraria,asegurou Sánchez. Pola súa banda, Senra destacouque unha das súas tarefas princi-pais no caso de saír elexida euro-diputada será facer todas aspropostas posíbeis para que a UEasuma con verdadeiro compro-miso as políticas de xénero, dina-

mizando todas as estratexias aoseu alcance para elevar a violen-cia machista como un dos temassociais principais para a cidada-nía europea.Apoiada en datos do observatorioeuropeo de multinacionais Cor-porate Europe, Senra avogou porsubliñar a importancia que as po-líticas europeas teñen no noso díaa día, “gustaríanos que esta cam-paña servira para poñer no centrodo debate as cuestións que afec-tan á nosa vida cotiá”, ao tempoque alertou da necesidade defacer fronte á actual falta de cali-dade democrática das institu-cións europeas. Nese sentido,recordou que “dous potentes lob-bies están a influír directamentenas decisións tomadas pola Co-misión Europea contra o pobo: aMesa Redonda Europea de In-dustrias (ERT) e o Foro Europeode Servizos (ESF)”.

Os compoñentes da Executiva Pro-vincial do PSOE mantiveron unhaxuntanza cos militantes da co-marca de Vilalba na que analizarona supresión dos partidos xudiciaisformulada polo anteproxecto daLei Orgánica do Poder Xudicial doGoberno Central.Na actualidade, a demarcación deVilalba dá servizo a un total de31.562 habitantes dos municipiosde Begonte, Cospeito, Guitiriz,Muras, Vilalba e Xermade. “O anteproxecto do Goberno deRajoy, discrimina á cidadanía daTerra Chá, ao afastar do seu dereitoá tutela xudicial efectiva”.

Na reunión tamén tivo cabida oproxecto co que os socialistas con-corren ás eleccións europeas dovindeiro 25 de maio. Un proxectono que destaca a loita contra o des-emprego, o crecemento económicoe a recuperación das condicións edereitos que garantan una vidadigna e igualitaria. Un plan para oque é necesario un cambio en Eu-ropa.Dende o PSOE da provincia faiseun chamamento contra a absten-ción apelando a unha mobilizaciónda sociedade nas urnas contra aausteridade, a precariedade e a in-xustiza.

Vence avoga en Vilalba por "crear industria detransformación" no sector lácteo

O PP insiste en que a PAC fortalecerá o sectorproductor e reforzará a vertebración do sistemaagroalimentario

As políticas neoliberais e a violenciamachista, dous dos principais inimigosa bater por AGE dende Europa

Os socialistas lucenses inician en

Vilalba as mobilizacións polo

mantemento dos Partidos Xudiciais

Barreiro dirixindo unhas palabras a representantes do sector forestal nunencontro celebrado en Vilalba.

Xuntanza dos socialistas contra a supresión do partido xudicial de Vilalba.

Roca, Senra e Sánchez durante o acto en Vilalba.

Vence durante a súa visita á Queixería Casleiras.

18actualidademaio 14

A De�ación Provincial apro-bou na Xunta de Goberno do

venres 9 de maio a cuarta edi-

ción do programa “Termalismo

no Camiño”, co que o ente pro-

vincial ofrece a lucenses maiores

de 50 anos outras 1.200 prazas

subvencionadas en balnearios da

provincia.

Nese sentido, o voceiro provin-

cial socialista, Manuel Martínez,

salientou que “tras o éxito das

tres anteriores convocatorias, na

que preto de 3.000 persoas des-

frutaron de descontos en instala-

cións termais de Lugo, poñemos

en marcha unha nova edición

desta programación, con 60.000

euros de fondos europeos, en im-

pulso do benestar social e o tu-

rismo medioambiental”.

As bases do programa foron

publicadas no BOP o luns 19

de maio. O anuncio da aper-

tura do prazo de solicitudes

tamén se dará a coñecer a

través da súa publicación no

BOP.

Martínez explicou que pode-

rán optar a “Termalismo no

Camiño” os balnearios da

provincia que empreguen as

augas mineromedicinais de-

claradas de utilidade pública

con fins terapéuticos e pre-

ventivos para a saúde, se-

gundo establece a lei de

regulación de augas minerais,

termais e de manancial da Co-

munidade galega.

“Dentro da nosa aposta pola de-

fensa dos dereitos dos traballa-

dores e do público, e en cumpri-

mento da Lei de Subvencións”,

remarcou o voceiro, non poderán

optar a esta programación: os es-

tablecementos que teñan solici-

tado a declaración de concurso

voluntario; os declarados insol-

ventes ou en concurso; os que

non estean ó corrente no cumpri-

mento de obrigas tributarias ou

por reintegro de subvencións; os

sancionados mediante resolución

firme coa perda de obter subven-

cións; ou os que teñan a residen-

cia fiscal nun país cualificado

territorialmente como paraíso

fiscal.

Descontos

Os balnearios deberán ofrecer os

seguintes paquetes, que serán os

que subvencione a Deputación:

- 6 días con 5 noites de estancia

- 5 pensións completas

- día de entrada (domingo): in-

cluídos cea e aloxamento

- día de saída (venres): incluídos

almorzo e comida 8 técnicas de

balneario

- 1 recoñecemento médico á che-

gada

- de luns a xoves: programa de

animación sociocultural.

A Deputación de Lugo conse-

guiu reducir en case 50.000

euros máis os gastos correntes

no último ano grazas á e-admi-

nistración, que na actualidade

permite, tanto a cidadáns, como

empresas e outras administra-

cións, realizar máis de 50 trámi-

tes administrativos de xeito

completamente telemático co or-

ganismo provincial.

Hoxe en día son máis de 50 trá-

mites, tanto internos coma exter-

nos, os que se poden realizar on

line. Estes trámites correspondé-

ronse o pasado ano cun total de

2.100 expedientes administrati-

vos, nos que se asinaron telema-

ticamente outros tantos

documentos, a través de 1.808

entradas na sede electrónica da

Deputación, á que se pode acce-

der dende a web www.deputa-

cionlugo.org.

Deste xeito, a administración

electrónica permite tanto a cida-

dáns coma empresas e outras ad-

ministracións, realizar ducias de

procedementos sen ter que des-

prazarse ata as sedes dos servi-

zos provinciais, achegando deste

xeito a administración aos seus

usuarios e axilizando os prazos.

Máis de 50 prazos

Os cidadáns poden, de xeito sin-

xelo a través dun ordenador ou

dispositivo móbil, solicitar infor-

mación e inscribirse en calquera

das múltiples xornadas e divul-

gación ou accións formativas

que organiza a Deputación ao

longo do ano; acceder á docu-

mentación conservada no Ar-

quivo Provincial; concertar citas

previas cos distintos departa-

mentos; trasladar as súas queixas

e suxerencias; comunicar cal-

quera tipo de incidencia nas vías

provinciais; etc.

Do mesmo xeito, e atendendo á

obrigada adecuación ao Es-

quema Nacional de Seguridade

nas Administracións Públicas, en

vigor dende o 1 de xaneiro deste

ano, calquera pode realizar de

xeito telemático os trámites ne-

cesarios para acceder, rectificar

ou cancelar calquera informa-

ción protexida pola Lei Orgá-

nica, de xeito inmediato e sen ter

que desplazarse ata a sede pro-

vincial.

Tamén as empresas da provincia

poden beneficiarse de múltiples

vantaxes: facer os trámites nece-

sarios para obter as marcas Lu-

goSabe e Lug02; sumarse á

plataforma de comercio electró-

n i c o

www.losproductosdelugo.com,

ou tramitar as súas facturas. Gra-

zas á factura electrónica, a Depu-

tación de Lugo é a primeira das

galegas en rapidez de pago a pro-

veedores, cunha media de 8,9

días dende que se conforma a

factura ata que esta se aboa.

Tamén os Concellos da provin-

cia poden beneficiarse deste tipo

de trámites telemáticos. As enti-

dades locais da provincia poden

acceder á central de compras da

Deputación; facer consultas

sobre cuestións de tipo xurídico

ou técnico sobre procedementos

administrativos, así como resol-

ver calquera tipo de dúbida en

relación coas novas tecnoloxías

de xeito inmediato as 24 horas

do día, entre outros servizos.

Aforro en gastos correntes

A implantación das novas tecno-

loxías no funcionamento ordina-

rio da administración é só unha

das medidas adoptadas na Depu-

tación que permitiron que os gas-

tos correntes se reduciran en 4,6

millóns de euros dende o 2009,

un 23,4%. De feito, o pasado ano

a Deputación de Lugo tan só de-

dicou un 16,7% do seu Orza-

mento a este tipo de gastos.

Algunhas das medidas que fixe-

ron posible este aforro rexistrado

nos últimos cinco anos, foron a

redución dos gastos de telefonía,

os de material de oficina, ou do

subministro eléctrico das depen-

dencias provinciais.

Dentro das actividades progra-

madas pola Rede Museística

Provincial para a Semana dos

Museos celebrouse a presenta-

ción do Club Ei!, que vén com-

plementar, neste caso para a

xente moza, as propostas do

resto de clubs que xa están fun-

cionando na Rede como é o caso

do Club Pequeamig@s e do Club

Sénior.

O Club Ei! continuará coas súas

actividades máis alá da Semana

dos Museos 2014, con diferentes

actividades arredor de temas

como o cinema, creación audio-

visual, fotografía e obradoiros de

deseño de tatuaxes e lettering, ou

charlas de novos creadores tanto

lucenses como do resto do país.

Semana dos Museos

O conxunto das actividades da

Semana dos Museos na Rede

Museística foi presentado polo

delegado de Cultura e Turismo

da Deputación de Lugo, o nacio-

nalista Mario Outeiro, xunto a

xerente da Rede Museística Pro-

vincial, Encarna Lago e a res-

ponsable do Museo de Lugo,

Aurelia Balseiro.

Entre o 12 e o 18 de maio, baixo

o lema “Os vínculos creados

polas coleccións dos museos”,

desenvolvéronse diversas activi-

dades nos catro museos da Rede.

Foi baixo o lema “Noites de

lume, contos e medo” co que se

celebrou a ‘Noite dos Museos’

en colaboración coa Asociación

Cultural Lusco Fusco que prota-

gonizou animacións de rúa, obra-

doiros de fachos e velas e un

espectáculo de madrugada nos

Xardíns do Pazo de San Marcos.

Nace o Club Ei! para involucrar ámocidade nas actividades da RedeMuseística Provincial

A Deputación de Lugo reduciu en 50.000 eurosao ano os gastos correntes coa administraciónelectrónica

A Deputación aproba a cuarta edición de 'Termalismo no Camiño' con 1.200prazas subvencionadas en balnearios da provincia

Outeiro e Martínez durante a rolda de prensa posterior á xunta de goberno.

Lago, Outeiro e Balseiro despois da presentación das actividades da Rede.

#SanMarcos

19actualidade maio 14

Unha bandeira nacionalista degrandes dimensións era despre-gada por ducias de militantes naPraza do Obradoiro mentres daverxa de entrada na Catedral deCompostela pendurábase unhafaixa co lema 'Non nos calarán'.Un acto co que o BNG denun-ciaba a súa marxinación dos me-dios públicos galegos pordecisión da Xunta Electoral Cen-tral (XEC) a iniciativa de UpyD.“É un feito que non podemospermitir ningún demócrata”,afirmou o portavoz nacional Xa-vier Vence, que cualifica o “si-lenciamento de 103.774persoas” de “atentado á demo-cracia”. Mais esta decisión, pro-seguiu Vence, “non nos vai

calar”. Anunciou que a fronte vairecorrer a decisión da XEC pe-rante a sala terceira do TribunalSupremo, ao tempoque solicitará medi-das cautelares.Mais o BNG taménanunciou que vaihaber un maior es-forzo aínda paratransmitir a mensaxedo Bloque Nacionalista Galegoa través das redes sociais, traba-llo de rúa... “Non imos permitirque o españolismo cometa esteatropelo, este ataque a liberdadesfundamentais”.

Chamada á solidariedade

A candidata Ana Miranda, pola

súa banda, lamentou que o actoelectoral desta terza feira enLugo “vai ser o último do BNG

que se retransmitapolos medios públi-cos galegos” e reite-rou que osilenciamento non éao BNG, “senón a103.774 persoas queconfiaron en nós”.

Miranda agradeceu a solidarie-dade mostrada por diferentesformacións europeas e fixo unchamamento a defender a “liber-dade de expresión”.Candidatosdoutras formacións, como LidiaSenra (AGE), manifestaronnasredes sociais a súa solidariedadepara co BNG.

Catro megaproxectos hidroe-léctricos, un en Belesar, outronos Peares, e as novas centraisde Santa Cristina (Iberdrola) eEdrada (GN-Fenosa) “que im-plican obras faraónicas”, aconstrución da autovía A-76 e aautorización de novas canteirasno Parque Natural da Enciña daLastra son os novos proxectosque, para Adega, poñen en

cuestión a declaración da Ri-beira Sacra como Patrimonio daHumanidade. Estes proxectos

agresivos para o patrimoniohistórico e natural xunto coabandono e falta de protecciónperxudican e mesmo poñen enperigo a candidatura da RibeiraSacra a Patrimonio da Humani-dade pola Unesco, segundo de-nuncia a asociación ecoloxista. Por esta razón, Adega reclamaa protección deste espazo únicoe sinala que “non é posíbel re-

clamar esta distinción e que aotempo siga sendo o polígono in-dustrial de Iberdrola e GN-Fe-

nosa ou o cemiterio de millónsde € públicos en infraestruturassuperfluas para engordar ásconstrutoras”. Para que o Comité do Patrimo-nio Mundial lle dea o visto bo ácandidatura alén dos valorespatrimoniais ten que contar conoutra serie de condicións comoun sistema de protección quefaga que a súa salvagarda estágarantida. A Ribeira Sacratería que cumprir tamén osrequisitos de “integridade eautenticidade” alén de infor-mar sobre as posibilidades dedegradación e o nivel de con-servación e protección.Adega lembra que a Unescoé contundente no tema comose contempla nas súas direc-trices referidas tanto a mate-riais físicos como valoresnaturais. “Tememos quetanto pasadas actuaciónscomo os proxectos agresivosque arestora ameazan a esteespazo provoquen que a

UNESCO non acredite na serie-dade da candidatura”, denun-cian.

A situación do galego vai ser ex-posta estes días en Valencia anterepresentantes de 42 comunida-des lingüísticas de 23 estados eu-ropeos. Será de man da Mesa polaNormalización Lingüística e nomarco da xuntanza da EuropeanLanguage Equality Network(ELEN) que vai decorrer en Va-lencia. Unha delegación da Mesapola Normalización Lingüísticacomposta polo seu presidenteMarcos Maceira e o seu Coordi-nador de Zonas Paulo Filgueiras,participa neste evento.ELEN creouse en Estrasburgo en2011, substituindo o antigo Bu-reau Europeo para Linguas Mino-rizadas (EBLUL) e actualmenterepresenta 42 comunidades lin-güísticas de 23 Estados europeos.O seu traballo concéntrase na pro-moción e protección das linguas ecomunidades lingüística minori-zadas de Europa así como na súarevitalización, e ten carácter de

organismo consultivo do Parla-mento Europeo,do Consello deEuropa, das Nacións Unidas e daUNESCO. Forma parte ademaisda Plataforma de ONG da Comi-sión Europea para Multilin-güismo, a Plataforma de ONGpara Cultura, a Plataforma deONG para a Axencia de DereitosFundamentais da UE, e do Con-sello Económico e Social daONU.A Mesa vai presentar un informesobre a situación da lingua galega,“denunciando os retrocesos danosa lingua nos diferentes ámbi-tos, nomeadamente o do ensino, einciará o proceso de denuncia pe-rante a UNESCO da discrimina-ción da nosa lingua por parte dosgobernos español e galego, asícomo os graves incumprimentosda Carta Europea para as LinguasRexionais e Minorizadas e a De-claración Universal de DereitosLingüísticos”.

Dereitos Civís, o colectivo quepresentou a queixa diante do Va-ledor, recibiu en resposta da ins-titución o escrito que lle remitiraao Concello de Santiago no quelle recomenda “a resolución favo-rable daquelas peticións que soli-citen o enganche dos equipos demegafonía cos puntos de luz desubministro eléctrico para facili-tar a lectura de manifestos nasreunións legalmente convocadas.O concello terá que remitir res-posta ao valedor no prazo dunmes, en cumprimento do dispostona lei do Valedor do Pobo”. A recomendación do Valedor doPobo chega despois das reiteradasnegativas do goberno municipalrexido polo PP e presidido porÁngel Currás que impediron a

lectura de manifestos finais conmegafonía en máis dunha duciade manifestacións e concentra-cións. As denegacións foron anu-ladas por autos xudiciais. Aresposta do Valedor do Pobochega despois de que DereitosCivís presentara unha queixadiante do Parlamento Galegopola “neglixente actuación do Va-ledor do Pobo no asunto en cues-tión”. Dereitos Civís lembran que o Va-ledor do Pobo chegara a afirmar,despois de que se solicitarannovos autos xudiciais para auto-rización da megafonía nos puntosdo subministro eléctrico que foragrazas a súa intervención que sesolventara o “asunto controver-tido”.

O BNG recorre ante o Tribunal Supremoa súa marxinación da CRTVG

As obras e o abandono poñen en perigo acandidatura da Ribeira Sacra a Patrimonioda Humanidade

O Valedor recoméndalle ao Concellode Santiago que permita a megafoníanas manifestacións

A Mesa informa da situacióndo galego a 42 comunidadeslingüísticas de 23 estadoseuropeosA MNL participa na European Language EqualityNetwork (ELEN) que vai ter lugar en Valencia estasexta feira e sábado, reunindo a 41 organizaciónsdo continente

Adega denuncia que a falta de protección e os proxectos agresivos que nestemomento están en marcha no entorno da Ribeira Sacra están a comprometera súa candidatura a Patrimonio da Humanidade

Os nacionalistas despregaron unha gran bandeira nacionalista e unha faixa co lema 'Non nos calarán' na Praza do Obradoiro.

Ribeira Sacra.

As denegacións foron anuladas por autos xudiciais.

galiza

"É un ataque ádemocracia eao espazo decomunicaciónautónomo de

Galiza"

20 agromaio 14

Preto do 30% dos

contratos lácteos

realizados entre

gandeiros e indus-

trias teñen unha

duración igual ou

superior a un ano

“o que fai que esta

porcentaxe e ese

número global

avance cara ao ob-

xectivo de conso-

lidar esa relación

contractual en pe-

ríodos máis exten-

sivos”. Díxoo este

mércores no Parla-

mento a conse-

lleira do Medio Rural e do Mar,

Rosa Quintana. Neste sentido

tamén explicou que con data de

31 de xaneiro de 2014 había uns

2.600 contratos de produtores de

leite cunha duración de 12 meses

ou máis.

Rosa Quintana trasladou que o

85% das entregas de leite reali-

zadas polos gandeiros galegos en

xaneiro de 2014 fixéronse baixo

contrato, sendo o número de

acordos asinados entre produto-

res e industrias para a recollida

do leite de 8.476. A conselleira

sinalou que este dato é o que re-

flexa a aplicación GECOLE –re-

xistra datos de contratos lácteos

en España- pero que a aplicación

SITALAC –recolle información

de entregas de leite dentro da

taxa láctea- indica que as entre-

gas de leite dos produtores gale-

gos feitas baixo contrato sitúanse

en máis do 98%, cifra que com-

pleta a estatística do GECOLE.

Así, reiterou que a Lei de medi-

das para mellorar o funciona-

mento da Cadea

Alimentaria non es-

tablece en ningún

artigo que os con-

tratos de abastece-

mento non poidan

ser inferiores a un

ano. Neste sentido,

dixo que a norma-

tiva establece que

os contratos ali-

mentarios deben

conter a duración,

pero sen indicar un

prazo mínimo.

Porén, sinalou que

é o Real Decreto

polo que se regula

o recoñecemento das organiza-

cións de produtores de leite e das

organizacións interprofesionais

no sector lácteo, o que establece

que os contratos nos que parti-

cipe como subministrador un

produtor ou unha agrupación de

produtores terán unha duración

mínima dun ano. Neste sentido,

o Decreto di que esta duración

mínima non será de aplicación

no caso de que o produtor, agru-

pación ou asociación de produ-

tores rexeite por escrito.

A Xunta de Go-

berno da Deputa-

ción Provincial

aprobou o venres

16 de maio a con-

tratación dos tra-

ballos de

instalación eléc-

trica do primeiro

centro de recría

público en España

de gando vacún,

que constrúe o

ente provincial na Granxa Ga-

yoso Castro, no concello de Cas-

tro de Rei. O voceiro provincial

socialista, Manuel Martínez, indi-

cou que estas actuacións están do-

tadas de 370.000 euros, que

“proveñen da partida de 6 millóns

de euros que achegamos á derra-

deira fase de construción do cen-

tro de xeito solitario, posto que a

Xunta rexeitou colaborar con este

proxecto e ata visitar as súas

obras”.

Unha empresa lucense resultou

adxudicataria destes traballos, ós

que optaron un total de 12 entida-

des. Martínez explicou que, neste

intre, o organismo provincial está

a finalizar as obras de demolición

e adaptación das estruturas exis-

tentes ás 12 naves de nova

construción. “Unha vez re-

matadas, iniciaremos os tra-

ballos de dotación do

sistema eléctrico que con-

tratamos hoxe, así como as

obras de construción da

pranta de biogás agrogan-

deiro máis grande de Gali-

cia, que situamos no centro

de recría para que sexa au-

tosuficiente”.

Precisamente, a sesión

aprobou o derradeiro trámite legal

(o plan de seguridade e saúde no

traballo) para poder iniciar de

xeito inmediato a construción da

pranta de biogás. O orzamento

destas obras é de 1,4 millóns de

euros, que tamén proveñen da

partida de 6 millóns de euros da

Deputación. Tragsa é a encargada

da súa execución.

O futuro do sector lácteo galego

vai depender das ferramentas de

control que se habiliten desde as

institucións para dotar de estabi-

lidade económica e comercial ás

explotacións gandeiras de Gali-

cia. Así llelo trasladou o secreta-

rio xeral de Unións Agrarias,

Roberto García a directora xeral

de Producións Agroalimentarias,

Patricia Ulloa, no marco dunha

reunión mantida a finais de abril

na Consellería de Medio Rural.

A inminente supresión das cotas

lácteas pode supoñer un cata-

clismo para as 10.000 explota-

cións que se manteñen abertas en

Galicia sen figuras como a dun

mediador que arbitre entre gan-

deiros e industrias en caso de des-

acordo no prezo de venta do leite.

Proba desta realidade son os po-

bres resultados dos 18 meses de

vixencia da Lei da Cadea Alimen-

taria que nin logrou dotar as gran-

xas de contratos dun ano de

duración nin mantivo os prezos

máis alá dos movementos especu-

lativos motivados pola incre-

mento da demanda dos países

emerxentes. E tampouco axudou

ao desenvolvemento das organi-

zacións de produtores.

Desde Unións Agrarias “sempre

apostamos por mecanismos de

sanción reais contra aqueles que

atentan con prácticas comerciais

fraudulentas para debilitar un sec-

tor económico puntal da econo-

mía galega como é o lácteo. Neste

sentido, non é de recibo a situa-

ción na que se atopan neste mo-

mento máis do 80% das

explotacións de Galicia sen con-

trato de venta e polo tanto en

mans da especulación que non

dúbida en traficar con cisternas de

leite por debaixo de custes traídas

de Francia ou Portugal para re-

bentar o sector produtor galego”.

Finalmente, desde UUAA tamén

se lle trasladou a Xunta de Galicia

a información da que dispón res-

pecto do inicio dunha campaña de

venta de leite de saldo por parte

dunha distribuidora galega que

sen dúbida vai a desembocar

nunha nova guerra de prezos a

baixa na que as únicas vencedoras

serán as grandes cadeas francesas

e alemás e as vítimas os produto-

res galegos. Algo que resultaría

intolerable se Medio Rural non

actúa para evitalo.

As consellerías de Medio Am-

biente, Territorio e Infraestrutu-

ras e do Medio Rural e do Mar

veñen de asinar un convenio de

colaboración con SIGFITO

Agroenvases S.L (Sistema Inte-

grado de Xestión de Envases e

Residuos de Envases) para a re-

collida e a xestión dos máis de

41.000 quilos de envases do sec-

tor agrario que se usan anual-

mente en Galicia.

No acordo recóllese a implica-

ción e participación dos axentes

da cadea de distribución, coope-

rativas agrarias e grandes explo-

tacións no relativo á xeración

dos residuos obxecto do conve-

nio. Ademais, establécese a res-

ponsabilidade do custo da

xestión dos residuos incluídos

por parte de SIGFITO.

No convenio contémplase ade-

mais a realización de campañas

de formación e información diri-

xidas aos consumidores implica-

dos na recollida e o seguimento

do grao de aceptación destas

campañas. SIGFITO, como sis-

tema integrado de xestión, finan-

ciará os gastos necesarios para

realizar a xestión de residuos de

envases dos produtos obxecto

deste convenio.

Ambas Consellerías compromé-

tense a informar ás entidades e

institucións do seu ámbito de in-

fluencia e sensibilizar á socie-

dade; ademais de participar nas

Comisións de seguimento nece-

sarias para a implantación do sis-

tema.

A duración do convenio será ini-

cialmente de 5 anos, sen prexu-

ízo da posibilidade de prórroga

da autorización concedida.

"A sinatura de contratos lácteos entreprodutores e industrias avanza cara asuperación do ano de duración"

Unións Agrarias cre que omediador “é imprescindiblenun mercado sen cotas”

A Xunta asina un convenio con Sigfitopara xestionar envases agrarios

A Deputación contrata os traballos da instalacióneléctrica do Centro de Recría con 370.000 euros

Reunión da xunta de goberno da Deputación Provincial.

Rosa Quintana durante a súa comparecencia no Parlamento.

21agro maio 14

O sector de vacún de carne, vol-veu a Lugo a mostrar a súa indig-

nación á porta da delegación da

Xunta de Galiza, onde centos de

gandeiros/as afectados protesta-

ron polo recorte nas axudas ao

fomento das razas autóctonas que

provocaron a denegación dos

75% dos expedientes que

cumprían cos requisitos esta-

blecidos pola Consellería no

2008 -co goberno bipartito-.

“Despois das mobilizacións e

dos recursos presentados por

FRUGA e dunha resolución

chea de irregularidades, a

Xunta publicou unha modifi-

cación, pero sen poñer un

peso máis. Deste xeito, prac-

ticamente as mesmas explota-

cións, máis de 600, e que

cumpriron co pactado, segui-

ron na lista das denegacións.

Así, mobilizáronse por “algo que

é claramente inxusto e discrimi-

natorio. Ata a propia delegada te-

rritorial, Raquel Arias puido

comprobar, xa que cando pasou

por diante da concentración foi

preguntada pola multitude sobre

o porqué deste abuso, aínda así,

non se dignou a recibir unha re-

presentación de damnificados”.

Despois desta última modifica-

ción desta axudas, desde

FRUGA puxéronse novamente a

disposición dos/as interesados/as

un novo recurso con alegacións e

“tamén volvemos protestar a

Lugo como medida de presión, e

así vamos continuar ata que todos

os expedientes que cumpriron

cos compromisos sexan aproba-

dos e todas as granxas reciban os

cartos que lles pertencen. Do

mesmo xeito agotaremos a vía

administrativa e incluso non des-

cartamos acudir ao contencioso

en defensa do que é, a todas

luces, xusto”.

“FRUGA continuará loitando

para facerlle ver ao Sr. Núñez

Feijóo, á conselleira do Medio

Rural, á delegada territorial e a

que faga falta que o sector da

vacún de carne merece un res-

pecto. A excusa de que a Xunta

non ten cartos non é crible, se se

gastaron máis de nove millóns de

euros no proxecto fracasado de

Alimentos Lácteos”, aseguran. E

do mesmo xeito, pregúntanse

“como pode ser que non haxa

unha cantidade moito menor para

manter un sector como o da carne

que mantén a 9.000 familias ga-

legas e que é practicamente a

única actividade económica en

moitas comarcas do País?”.

As campañas de saneamento gan-

deiro son programas de control, vi-

xilancia e erradicación de

enfermidades que poden afectar ás

especies gandeiras e cunha impor-

tante repercusión na saúde pública.

Este saneamento é un programa

asentado con máis de 30 anos de his-

toria; pero “esta campaña 2014, que

aínda está dando os seus primeiros

pasos, está levantando gran preocu-

pación nas explotacións de vacún

galegas, o motivo é o alarmante, e

aparentemente inxustificado, nú-

mero de positivos na proba prelimi-

nar empregada para a deteción da

tuberculose e que provoca grandes

perxuicios nas explotacións gandei-

ras”, aseguran dende a Federación

Rural Galega, FRUGA.

“No caso de que apareza algún po-

sitivo provisional no caso da tuber-

culose, por unha parte toda a cabana

gandeira inmobilízase temporal-

mente agás para sacrificio, e por

outra, dependendo da intensidade da

afección detectada, teñen que sacri-

ficarse animais. Neste caso, as reses

unha vez mortas, faiselles outra

prova confirmatoria, pero acontece

que, nos resultados confirmatorios

que se fan unha vez sacrificada a res,

sobre o 95 % resultan finalmente ne-

gativos”, critican.

“Temos detectado que na comarca

da Ulloa, unha das zonas polas que

comezou este ano o saneamento, o

número de positivos provisionais na

proba preliminar na tuberculose,

son, dependendo do concello, de ata

o 200 ou 300 % máis alto, de xeito

que estamos a falar de máis de 100

explotacións gandeiras inmobiliza-

das”, afirman.

Desde FRUGA comprenden que

“en caso de detectarse unha enfer-

midade que se poida contaxiar dun

animal a outro, o máis positivo é sa-

crificalo; pero non comprendemos

que se teñan que sacrificar animais

dos que non se ten a certeza que

están enfermos. A Xunta é a respon-

sable de que se cumpran todas as ga-

rantías e de que se empreguen os

métodos máis fiables e correctos,

esas garantías tamén deben telas os

propios/as gandeiros/as antes de sa-

crificar os seus animais”, consideran.

Polo tanto, advirten que “seguire-

mos atentos ao que aconteza nesta

campaña de saneamento ao tempo

que esperamos explicacións por

parte da consellería do Medio Rural

desta problemática.

O vicepresidente da Xunta, Al-

fonso Rueda, mantivo unha reu-

nión a comezos de maio en San

Caetano con representantes dos

consellos reguladores dos produ-

tos galegos con indicativo de ca-

lidade.

O obxectivo deste encontro foi

buscar medidas que aseguren á

comercialización e o consumo de

produtos convenientemente eti-

quetados, que garantan a infor-

mación sobre a súa elaboración e

trazabilidade e cumpran con

todas as garantías sanitarias ne-

cesarias.

Con ese obxectivo, os represen-

tantes dos consellos reguladores

xa se teñen reunido con outros

departamentos da Xunta como

Sanidade, Medio Rural, Econo-

mía e Industria ou a Axencia Tu-

rismo de Galicia.

Tras a reunión desta semana, o

vicepresidente Alfonso Rueda

comprometeuse a seguir bus-

cando apoios desde o Goberno

galego para atender ás demandas

do sector que, na súa opinión,

benefician ao rural galego e aos

consumidores.

Na reunión partici-

paron os presiden-

tes e secretarios

dos consellos regu-

ladores de Augar-

dentes e Licores

Tradicionais de

Galicia, Mel de

Galicia, e os quei-

xos con Denomina-

ción de Orixe

Arzúa Ulloa, Ce-

breiro, Tetilla e San

Simón de Costa.

O vacún de carne volve mobilizarse polaaprobación das axudas ás razas autóctonasconvocado pola FRUGA

FRUGA esixe explicacións ante oaumento de sacrificios obrigatoriosinxustificados de reses polosaneamento animal

Xunta e representantes de produtos galegos con indicativo de calidade estudancolaborar en beneficio do rural

agro

�obilización celebrada o pasado 30 de abril diante os edificios da Xunta en Lugo.

Rueda reuniuse con representantes dos consellos reguladores de augardentes e licores,mel e queixos con denominación de orixe.

22 agromaio 14

agro

O Diario Oficial de Galicia publi-

cou o mércores 14 de maio a

Orde da Consellería do Medio

Rural e do Mar pola que se esta-

blece o réxime de axudas á api-

cultura e se convocan para o ano

2014. Estas axudas teñen por ob-

xecto o fomento daquelas activi-

dades destinadas a mellorar a

produción e comercialización dos

produtos da apicultura. A Conse-

llería destina a estas axudas unha

achega de 400.000 euros.

Poderán ser beneficiarios os titu-

lares de explotacións apícolas ou

cooperativas dedicadas a esta ac-

tividade, organizacións represen-

tativas e asociacións de

apicultores inscritos no rexistro

oficial apícola da Comunidade

Autónoma con anterioridade ao 1

de xaneiro de 2013.

Os solicitantes deberán dispoñer

dun seguro de responsabilidade

civil, ser titulares dunha explota-

ción con máis de 50 colmeas, ter

realizada a declaración censal

anual referida ao ano 2013 e rea-

lizar polo menos un tratamento ao

ano fronte a enfermidade da va-

rroase. Entre os gastos subven-

cionables figuran actuacións

como a asistencia técnica aos api-

cultores, a loita contra a varroase

ou a racionalización da trashu-

mancia.

O prazo para a presentación de

solicitudes remata o 15 de xuño.

O Diario Oficial de Galicia publi-

cou o 7 de maio o decreto da Con-

sellería do Medio Rural e do Mar

polo que se regulan os aproveita-

mentos madeireiros e leñosos, de

cortizas, de pastos e micolóxicos

en montes ou terreos fores-

tais de xestión privada, así

coma o contido, organiza-

ción e funcionamento do

Rexistro de Empresas do

Sector Forestal (RES-

FOR).

A norma determina que,

salvo casos excepcionais,

prohíbese nun prazo de

dous anos o pastoreo en

todos os montes e terreos

forestais afectados por in-

cendios, xa que o decreto

establece que o aproveita-

mento de pastos polo gando en

montes e terreos forestais é un

aproveitamento forestal que de-

berá ser regulado polo dono do

monte. Porén, no caso de que o te-

rreo estivese arborado, non po-

derá haber aproveitamento de

pastos ata que as adecuadas con-

dicións de restauración da masa

arborada, se é o caso, o permitan.

O decreto establece tamén por

primeira vez -e consensuado coa

Federación Micolóxica de Gali-

cia- a regulación dos aproveita-

mentos de cogomelos. Así,

establécense 3 tipos de aproveita-

mento. Primeiro, os cogomelos

para consumo propio, considerán-

dose tales aqueles que chegan ata

un máximo de 2 kg por persoa e

día, sempre que non sexan pro-

duto de plantación. En segundo

termo, os comerciais, que serían

aqueles cos que se pretenda obter

un rendemento económico e re-

quiren autorización do propietario

do monte. Por último, con fins

científicos, limitarase a recollida

a 5 unidades representativas entei-

ras por especie.

Ap�o ei�amen�o� madei�ei�o�En canto aos aproveitamen-

tos de madeira, outra das

medidas a destacar é o esta-

blecemento dun período má-

ximo de 6 meses para dar

inicio á retirada de madeira

queimada, no caso de que

supoña problema de sani-

dade vexetal ou riadas.

Por outra banda, a madeira

que se destine a uso domés-

tico en ningún caso poderá

superar os 10 metros cúbi-

cos/anuais por persoa pro-

pietaria e só será necesario

comunicalo á Administración fo-

restal. Unha vez executado o

aproveitamento de madeira -en

casos de corta- o dono do monte

deberá desenvolver as actuacións

necesarias para a rexeneración da

superficie afectada, tendo de

prazo máximo dous anos a contar

desde que finalice a execución do

aproveitamento.

O DOG publica a convocatoria deaxudas para actividades de producióne comercialización da apicultura

O DOG publica o decreto que regula os aproveitamentosforestais en terreos de xestión privadaO decreto regula por primeira vez a recollida de cortizas e cogomelosno monte, establecendo 3 tipos de aproveitamentos

O Presidente da Deputación de

Lugo, José Ramón Gómez Bes-

teiro, inaugurou o V Congreso Ga-

lego de Comunidades de Montes

que se celebrou en Lugo o sábado

10 de maio apostando por dotar a

estes terreos comunais dunha “es-

pecial protección, unha lexislación

que amose unha especial sensibili-

dade para favorecer na medida do

posible os mecanismos que permi-

tan a súa xestión sostible”.

O congreso “Monte Veciñal: Orga-

nización e Xestión” contou coa

participación de 200 persoas che-

gadas de toda Galicia e tamén de

Asturias; ademais de Xosé Alfredo

Pereira Martínez, presidente da Or-

ganización Galega de Comunida-

des de Montes Veciñais en Man

Común, e Antonio Cagide, presi-

dente do congreso, entre outros.

Gómez Besteiro lamentou que,

fronte á especial protección que

“todos os comuneiros teñen claro

que merecen estes terreos, a vi-

xente Lei de Montes de Galicia do

2012 parece ter

máis intención de

especular con

estes ben comúns

que facilitar que

as comunidades

poidan poñer en

valor e aproveitar

as súas terras en

beneficio de

todos”.

O mandatario

provincial subli-

ñou neste senso a

gran importancia

do sector: “Con-

tamos co territorio forestal máis

produtivo de toda a Unión Euro-

pea, grazas a un millón e medio de

hectáreas, o que converte á explo-

tación forestal nun sector especial-

mente relevante, dando emprego a

máis de 15.000 persoas, e xerando

un volume de negocio de máis de

300 millóns anuais, que aumentan

ata os 1.600 millóns e os 23.000

traballadores se incluímos a indus-

tria da transformación da madeira”.

“O potencial dos montes galegos é

inmenso”, engadiu, “son zonas de

produción de castaña; de produ-

ción micolóxica e de produción de

biomasa; son destinos para o tu-

rismo de natureza; de aventura; son

refuxio de especies únicas animais

e vexetais e de moitas das nosas

razas autóctonas”. O Presidente

tamén incidiu na “relación inequí-

voca e inversamente

proporcional entre a

riqueza que xera un

monte e os incendios;

canto máis produce,

menos arde”, así

como na “substancial

diferencia entre a

media de 0,22 hectá-

reas que teñen as par-

celas de monte de

titularidade privada e

as de propiedade co-

munitaria, con máis

de 230 hectáreas de

media”.

O Presidente destacou a calidade

dos montes como bens públicos a

preservar e poñer en valor lem-

brando o que dicía a propia Depu-

tación no século XIX nun estudo

sobre a situación dos montes tras

as sucesivas amortizacións: “La

propiedad de los montes no perte-

nece a nadie exclusivamente, su

aprovechamiento es de todos los

vecinos, y este derecho es tan anti-

guo como la sociedad”.

O delegado de Cultura e Patri-

monio clausura o Congreso

Mario Outeiro amosou, durante a

clausura do Congreso, a implica-

ción e compromiso co monte ga-

lego que ten adquirido a área de

Cultura e Patrimonio Histórico que

dirixe, “xa que os nosos montes

son un patrimonio natural moi im-

portante e unha fonte de riqueza

esencial para Galiza”, e fixo unha

chamada á defensa do territorio,

solicitando “un maior apoio por

parte das administracións públicas

e unha maior concienciación,

tamén por parte da sociedade, coa

sustentabilidade territorial e me-

dioambiental dos nosos montes”.

Neste sentido, o delegado insistiu

en que “no monte en mancomún

atopamos algunhas comunidades

con proxectos moi interesantes,

que apostan pola diversificación e

o aproveitamento, creando em-

prego”.

Besteiro avoga por dotar aos montes comunais dunha “especial protección legal” quepermita a súa xestión sustentable

Durante o acto de inauguración do quinto Congreso Galego deComunidades de Montes.

O decreto foi consensuado coa Federación Mi-

colóxica de Galicia.

A Consellería destina a estas axudas unha achega de 400.000 euros.

�3deporte maio 14

O Clube de Atletismo Vilalba venconstituirse o 9 de maio duranteunha xuntanza á que se convidabaaos afeccionados ao “running”. E nesta asamblea xeral foi elixidaa súa directiva formada por seispersoas. Manuel Carbarcos foielixido presidente; Carlos Mos-teiro, vicepresidente; Xurxo Ca-barcos, secretario; Félix Prieto,tesoureiro e Xosé Lois Paz e Mar-cos Rouco como vogais. Falamoscon eles para coñecer máis depreto estes inicios do club.

Como e cando xurde a idea dereunir baixo un club aos afec-cionados vilalbeses a correr?Primeiro pola afección a estemundo e o ver que no pobo nonhabía un clube de referencia.Arrancámolo uns poucos e vimosque había outra xente que podíaestar interesada, polo que decidi-mos organizarnos entre todos apesares que moitos de nós nonnos coñecíamos previamente. Asífoi como celebramos o venres 9de maio a primeira asemblea ondedecidimos constituírnos comoclube.

Como se define o club? Como un equipo deportivo deafeccionados. O noso obxectivo épromover o “running” e ser ogrupo de referencia desta activi-dade en Vilalba. Para os quetemos a mesma afección é impor-tante unirnos; xa que isto nos vaiaxudar a mellorar e ao mesmotempo aconsellar a outros aos queaínda lles falta o hábito de saír acorrer para que o vaian adqui-rindo. Correr é un deporte san eeconómico. Non necesita de ho-rarios; xa que en calquera mo-mento podes calzarte unhaszapatillas e practicalo.

E con cantos socios ata o mo-mento? A inscrición non está pechada,pero ata o momento somos 33adultos e 11 nenos. Os interesa-dos en formar parte do club poden

contactar con nós a través do en-derezo electrónico clubeatletis-movilalba@yahoo.es ou a travésda páxina do club en facebook.

A pesar de ser un club de afec-cionados, conta con socios fede-rados?Somos todos afeccionados condistinto nivel e práctica. De feito,hai xente que se apunta para co-

ller o hábito. Tamén existen fede-rados, pero de momento sonminoría. O club como tal vaise fe-derar e a opción de federarse in-dividualmente vai recaer en cadasocio. Constituímolo maiores deidade, pero os fillos dos sociosvan a poder pertencer a el sencuste algún.

E entre que rango de idade seatopan osmembros ac-tuais do club? Entre os 18 e os54 anos, aíndaque a mediaestá na trintena.A mioría somoshomes, peroempeza a haberalgunha muller interesada. Con-fiamos en que se vaian unindomáis; xa que o obxectivo do clubé facerse visible a todos aquelesque compartimos afección.

Que aspectos positivos e negati-vos destacariades da prácticado atletismo?Todos positivos: faite sentir ben,mellora a autoestima e o físico.Cada un marca os seus propiosretos e traballa para acadalos.Cando a xente che di: non sei quelle vedes a saír a correr (con auga,frío, sol...) recomendamos probar

un tempo de maneira continuadapara ver os resultados. Moitos xanon concibimos a nosa vida sencorrer. E, por mencionar un as-pecto negativo: as lesións. Pero amiúdo débense a non escoitar oteu corpo e parar cando el dibasta, todos temos os nosos lími-tes.

É, pois, un modo de vida apesar de non desenvolveresta práctica de xeito pro-fesional?Si. Pero depende do nivelde esixencia de cada un.Non é o mesmo correr5.000 ou 10.000 metrosque maratóns de 42.195metros. O tempo e a dedi-cación son diferentes. Por

iso, o bonito deste deporte é quecada un prepara a distancia quequere ou pode tendo en conta asúa situación persoal e profesio-nal.

Que nivel de práctica de atle-tismo apreciades no municipio?Bastante, por iso nos sorprendíaque en Vilalba non se creara unclub desta práctica deportiva. Éun deporte barato que calquerapode practicar.

Como afronta a directiva a res-ponsabilidade de dirixir o club?

Sabemos que en función de comose faga vai ter continuidade ounon. Por iso, cremos que co apoiodos socios se afronta con ilusióne ganas.

Hai que ter en conta as dificul-tades que se presentan na ac-tualidade de cara a consecuciónde financiamento. Como vedes,polo momento, o eido econó-mico?Estamos vendo as posibilidadesde patrocinios privados e omesmo tempo fixamos unha cotaanual de 30 euros. Pero, repeti-mos, a práctica deste deporte nonrequire grandes desembolsos eco-nómicos.

Barallades algunha posibili-dade de colaboración co Conce-llo para o uso de instalacións emateriais?Hai instalacións deportivas en Vi-lalba que nos gustaría poder usar.

Por iso estamos traballando nesaposibilidade.

Como club tedes previsto reali-zar algunha actividade de pro-moción desta práctica?Para os socios estableceremosquedadas conxuntas de adestra-mento, ademais de fixar obxecti-vos de asistencia a carreiras. Omáis importante é consolidarnos

como grupo e iso levara-nos a desenvolver a pro-moción deste deporte.

CARREIRA POPULARDAS LETRAS GALE-GAS CONCELLO DEVILALBACoincidiu a creación doclub coa V Carreira Po-pular das Letras Gale-gas Concello deVilalba...Este ano non chegamos atempo para participar naCarreira Popular de Vi-lalba como club porqueaínda non dispoñemos deequipación. Aínda así, al-

gúns socios participaron a títuloindividual como sinal de apoio áúnica carreira que se organiza navila.

Hai algún resultado destacable?Ao noso nivel, os resultados sonsecundarios. Trátase non tanto degañar a carreira; senón de irse su-perando a un mesmo.

REDES SOCIAISA pesar da súa recente constitu-ción, o Clube de Atletismo deVilalba xa conta con páxina enfacebook onde poder seguir asnovas sobre o club e os resulta-dos dos atletas nas competiciónsnas que participan....Sabemos da importancia dasredes sociais. Se non estas aí nonexistes. Empregaremos a páxinapara darnos a coñecer, dar conse-llos para mellorar a práctica destedeporte e informar sobre as acti-vidades do club.

“Correr é un deporte san e económico”

Premios da V Carreira Popular das Letras Galegas Concello de Vilalba

Directiva do Clube Atletismo Vilalba (à esquerda, nunha fotografía de Purriños)e parte dos socios do club antes de participar na V Carreira Popular Letras Ga-legas Concello de Vilalba (á dereita).

deporteclube atletismo vilalba

+17 +27 +37 +47

Primeira

posición

Alejandro FdezAnido

CIDADE DELUGO FLUVIAL

(29:44)

Carlos VillamorDARE2B CLUBCORREDORESPEDRO NIMO( 25:29)

Juan AntonioGude

CLUB MONTE-PENARUBIARUNNING(27:06)

Ricardo GarcíaSancedo

CLUB DEPOR-TIVO TRIA-TLON BIERZO(30:17)

Segunda

posición

Daniel Enero Tei-xeira

PARRA SPORTRUNNING(30:50)

Akka EssaadaouiS.A. VALMI-ÑOR(26:16)

Xabier DíazFernández

LUCUS CAIXARURAL(28:33)

José Luís DíazVázquezJIMBARÁNRUNNING(33:31)

Terceira

posición

Borja LuacesSarria

A CORUÑA(35:54)

Juan PenaHolguin

DARE2B CLUBCORREDORESPEDRO NIMO(26:30)

José Luís ValiñaMéndez

A PASTORIZA(28:46)

ConstantinoReal RodríguezA CORUÑA(34:11)

+17 +27 +37 +47

Primeira

posición

Paula MayobreGonzálezBIKILA(29:29)

Feli López ArnauA CORUÑA(34:27)

Chus Valiño NovoCLUB MONTEPE-NARUBIA RUN-

NING(31:07)

Ana María Fe-rradás BarreraCLUB ATLE-TISMO RIBA-

DEO(39:58)

Segunda

posición

María SoutoPrieto

LUCUS CAIXARURAL(38:56)

Sandra Fdez YáñezMARZO SAUDES.L. WWW.SAFM-MARZO.COM(37:45)

Emma Iglesias PenelasCLUB ATLETISMOMONUMENTAL DE

LUGO(35:02)

-

Terceira

posición

María GonzálezCastro

COSPEITO(41:22)

Isabel Díaz LópezATLETISMORIBADEO(46:42)

Elisa Cobelo Romero A CORUÑA(35:59)

-

Masculina Feminina Premios especiaisMellor clasificadolocal (cat. masculina)

Alejandro FernándezAnido (+17)

Mellor clasificadalocal (cat. feminina)

María Souto Prieto(+17)

Mellor clasificado demáis idade (cat. masc.)

Francisco SobrinoMosquera (Oleiros)

Mellor clasificada demáis idade (cat. fem.)

Ana María Ferradás(Ribadeo)

O prazo de

inscrición

para formar

parte do club

permanece

aberto

24 de����e�aio 14

O CD G�i�i� ��g��� � a��iad� a�-ce��� á Segunda Rexional trasvencer en todos os partidos deambas eliminatorias do play off.Mostrándose sólido en defensa -encaixando un so gol en catropartidos- e acertados de cara áportería, os de Cora certificarona militancia na segunda autonó-mica nun partido na casa fronteao NR Galdo no que gañaron por3 goles a 1. Xa viñan de gañar enViveiro pola mínima despois deeliminar ao Matela na primeirafase de ascenso.“Chegamos nun gran momentode forma física que creo que foiclave nas eliminatorias; xa quenas segundas partes dos encon-tros nos permitiu ser superioresaos rivais. Tras vencer nos catropartidos creo que somos merece-dores do ascenso”. Grazas ao duro traballo dos ades-tramentos da semana os resulta-dos foron chegando situando aoscelestes nos postos de play offque afrontaron “con moita con-fianza”.Con este xa son dous os equiposchairegos que lograron o ascensonesta tempada. Xunto ao Abadín

CFC, os de Cora militarán a vin-deira tempada 2014-2015 na se-gunda rexional onde se verán ascaras con outros seisequipos chairegos:SCD Xermade, CDSantaballés, SD Gui-tiriz, Meira FC, CDCospeito ou SD Pol.Pero antes, equiposde 2ª e 3ª autonómicamídense nos terreosde xogo de cara áCopa Deputación.AD Catro Roldas eRiotorto CF enfronta-ranse en dezaseisavosde final despois deapear ao Goiriz e oAbadín, respectiva-mente, da primeira eliminatoriade Copa. Continúan tamén naloita polo título o Roupar, Santa-ballés, Guitiriz, Xermade, Pol eCospeito.O CD Castro acadou a perma-nencia en Preferente Autonómicade igual xeito que a UD Pastori-cense, a SD Outeiro de Rei, aSDC Cabreiros, a SD Muimentae a SD Rioaveso Machinangoque dixo adeus ao adestrador das

últimas seis campañas, RamónLabrada, co que gañou a CopaDeputación na tempada 2011-

2012, a do ascenso á PrimeiraRexional.Excelente tempada, pois, para ofútbol chairego na que non houboque lamentar ningún descenso. Émáis, as rapazas tamén se sumana estes resultados positivos trasalcanzar a segunda posición dogrupo 1 da Segunda División oConcello de Friol FSF e a quintapraza a SCD Pastoriza na Pri-meira Autonómica.

O TDM Concello de Vilalba e oTDM Café Bar Estudiante Vete-ranos non foron capaces demanterse nos postos de arriba;perdendo a permanencia.Pola contra, na segunda divisiónas Promesas remataban coa sé-tima posición e con seis puntosde diferencia respecto aos seusinmediatos perseguidores quedemostra unha gran melloríacon respecto á tempada anterior.Pola súa banda, as rapazas dasegunda división nacional pro-tagonizaron un bo xogo na com-petición que contribuíu a deixaro equipo TDM Concello de Vi-lalba feminino na sexta posicióne o TDM Punto K, na novena.Con estes resultados, o club faibalance da tempada para organi-zar o proxecto da vindeira queagardan “sexa a da consolida-ción do tenis de mesa na co-marca e, como mínimo, o davolta á primeira división”.Mentras, o club organiza unhasxornadas de achegamento a estedeporte no IES Basanta Silvaentre o 9 e o 26 de maio co xo-gador profesional rumano DamRudalescu.

O deportista da Escola Moo DukKwan Gabriel Tembras Corralesven de proclamarse campión doOpen Spanish Tae Kwon-Do2014 na modalidade de técnica nacategoría cadete.Tembras marcou, entre o 16 e o18 de maio en Castellón, unha ex-cepcional diferenza cos seus ri-vais españoles máis próximos.Deste xeito, e xunto ao campio-nato de España que terá lugar ovindeiro mes de setembro, o seuadestrador, Antonio Montes,agarda que “sirva para gañarse asúa praza no mundial que se cele-brará en México no mes de outu-bro”.Tamén se fixo co bronce na mo-dalidade de parellas; a pesar deconservar o primeiro posto da

competición ata a última rolda dafinal. Así mesmo, tamén compe-tiu na modalidade de combate,“pero a intensidade da competi-ción do día anterior e a falta dedescanso fíxolle mella e nonpuido ofrecer o mellor de si”.Pero despois destes resultados,continúan traballando. “Nestesmomentos estamos preparando asúa participación no Campionatode España cadete na modalidadede combate e a continuación o seucampionato de España nas moda-lidades de técnica e Free Style”.David Ansede tamén participouno Open na modalidade de com-bate junior (-63 Kgr.); pero viuseapeado da competición no seuprimeiro combate ao caer ante undos finalistas.

O Racing Club Vilalbés gañouna casa no útlimo partido datempada cunha goleada ante oFabril por 4-1.José Ángel despediuse sumandotres puntos para os de Charly quealcanzaron os 46 cos que seasentaron na metade da táboa apesar de perder os dous partidosanteriores ante o Alondras (2-3)e o Rápido de Bouzas (2-0). Asío club da capital chairega mili-tará un ano máis na Terceira Di-visión Nacional.Así mesmo, o Valdesuso Peu-geot Vilalba FS tamén logrou aansiada permanencia a pesar deperder ante o Ribeira (5-3) na úl-tima xornada da tempada. Os de Alfonso pechan a tempadacon 19 puntos a tres do descensograzas á vitoria alcanzada ante o5Coruña na penúltima xornada.

A Carreira Popular “Guitiriz Ter-mal” chega á súa novena ediciónneste 2014 o sábado 21 de xuño,coincidindo coa celebración dasfestas do San Xoán.O regulamento recolle varias ca-tegorías segundo a idade –dendea categoría chupete ata a abso-luta- con distancias que oscilanentre os 100 metros para os máispequenos e os 7.200 metros paraos maiores de 17 anos. Haberátrofeos para os tres mellores decada categoría. Os interesadospódense inscribir antes do 19 dexuño a través de www.cham-pionchipnorte.com ou na Casado Concello e no enderezo de-portes@concellodeguitiriz.com,no caso das categorías escolares.O prezo é de 2 euros ou 3 paraos corredores que non dispoñande chip.

O Vilalbés e o Club de Bolos OCadaval reciben 32.000 euros enaxudas directas da Área de De-portes da DeputaciónTrátase de axudas de tipo nomi-nativo que se fan efectivas tralasinatura do convenio entre aÁrea de Deporte da Deputacióne os clubs o mércores 7 de maioxunto a outros once colectivos.O Club de Bolos O Cadaval con-tará con 5.000 euros para orga-nizar a liga de bolos provincial;mentres que o Racing Club Vi-lalbés recibirá 28.000 euros paraos gastos derivados da súa parti-cipación na 3ª división así comopara a promoción das categoríasinferiores.

O XXIV Trofeo Nacional de Ku-zushi que se celebrou en Vigoesta fin de semana reuniu a equi-pos de todo o Estado entre osque os chairegos acadaron a ter-ceira e a novena praza.Seis rapaces das escolas deporti-vas de Vilalba e de Xermade re-presentaron ao Club de LoitasOlímpicas de Vilalba no torneosubíndose ao podio na terceiraposición grazas aos resultadosindividuais. Deste xeito, descataa primeira posición de AdamBlanco (Xermade) en alevínmenos de 42 kg, Gabriel Blancoen benxamín menos de 33 kg eRoberto Díaz (Vilalba) en esco-lar menos de 47 kg. Así mesmo,Carlos García (Vilalba) e Caiquede Meneces (Vilalba) rexistraron

unha segunda posición en esco-lar menos de 53 kg e 59 kg, res-pectivamente. O equipo Vilalba–Xermade pechou a seus explén-didos resultados coa terceirapraza de Noé Díaz (Xermade) enalevín menos de 55 kg.Pola súa banda, os deportistas deRábade lograron a novena posi-ción grazas á segunda praza deLaura Arias en escolar menos de52 kg –a máis destacada doequipo- e á terceira posición deGeorgan Dimitrova na mesmacategoría. Así mesmo, taméncontribuiron ao resultado Cris-tian Trashorras, Iván García eCristian Pena, cuartos en benxa-mín menos de 33 kg, alevínmenos de 42 kg e escolar menosde 59 kg, respectivamente.

O a�ce��� d� CD Goiriz pecha unha grancampaña para o fútbol chairego

O TDM Vilalbaagarda volver áPrimeira División

Gabriel Tembras proclámasecampión cadete do Open SpanishTae Kwon-Do 2014 en técnica

Permanencia parao Vilalbés e o VilalbaFS

En marcha a IXCarreira Popular“Guitiriz Termal”

Axudas da Deputaciónpara o Vilalbés e OCadaval

Podio para Vilalba - Xermade noXXIV Trofeo Nacional de Kuzushientre equipos de toda España

deporte

O CD Goiriz celebrando o ascenso.

Equipo participante no Trofeo Nacional de Kuzushi.

Equipo participante no Trofeo Nacional de Kuzushi.

O escritor vilalbés Agustín Fer-nández Paz será a personalidadeda cultura galega homenaxeadana Festa Anual que organiza enTrasalba a Fundación Otero Pe-drayo.Así o decidiu por unanimidade axunta de goberno da institución,logo de considerar propostas quechegaron tanto dende dentrocomo dende fóra da fundación.Deste xeito, o escritor recollerá opremio na Casa Grande de Cima-devila (Amoeiro), Casa Museo deramón Otero Pedrayo, o domingo29 de xuño, seguindo a estela dagaiteira Cristina Pato ou a peda-goga Antía Cal, homenaxeadas no2013 e 2012, respectivamente. Defeito, a gaiteira estará presente noacto de entrega para dar o relevoa Agustín Fernández Paz.Os promotores do premio, queeste ano chega á edición número32, valoraron moi especialmentea significación de Agustín Fernán-dez Paz (Vilalba, 1947), no eidoda literatura dirixida aos lectoresmáis novos (infantil e xuvenil).Neste ámbito “o autor ten acadadorecoñecida sona dentro e fóra das

nosas fronteiras, así como o seucompromiso coa lingua e os mo-vementos de renovación pedagó-xica que empezaron adesenvolverse a partir dos anos80, un eido que ata agora non foraconsiderado na nómina de Pre-mios Trasalba, o que sen dúbidaos enriquece”.

Lauadatio e libro homenaxeFrancisco Castro, escritor e presi-dente de GALIX, será a persoa

encargada de escribir alaudatio do galardonadoe a fundación preparapara a ocasión un librohomenaxe, publicacióntradicional tamén nos úl-timos anos, arredor dapersonalidade e traxec-toria biografía de Fer-nández Paz.O premio ten carácterhonorífico e está repre-sentado por unha figurade bronce do patriarcadas Letras Galegas, obrado escultor Manuel Bu-ciños.

A viaxe de Gagarin

Coincidindo co anuncio do pre-mio, Agustín Fernández Paz pre-senta a súa nova novela, A viaxede Gagarin, que confirma ao vi-lalbés como mestre da narrativado noso tempo.Ambientada na época da ditadurade Franco e a represión das liber-dades máis básicas, esta engaio-lante novela de formación e damemoria recolle unha emocio-nante historia de amor.

A Fundación Manuel María deEstudos Galegos súmase ás múl-tiplas mostras de recoñecementoe homenaxe que están a ter lugarna Terra Chá e en toda Galiza conmotivo da dedicatoria das LetrasGalegas deste ano á figura deXosé María Díaz Castro. E fainopor medio dunha mostra de dife-rentes materiais que testemuñan arelación literaria e tamén persoalque uniu os dous autores chaire-gos.Dita exposición,emprazada naCasa-Museo deOuteiro de Rei -aque foi casa natalde Manuel María-, pódese visitarno espazo do au-ditorio da Casatodos os sábadose domingos nohorario habitualen que esta abre o público: sába-dos de 11 a 14 e de 16.30 a 18.30e domingos de 11 a 14 horas. Éposíbel, así mesmo, concertar vi-sitas dirixíndose previamente áFundación (a través do correo-efundacion@manuelmaria.com oudo teléfono 698 177 621). O público poderase achegar a fo-tografías, dedicatorias, manuscri-tos, correspondencia epistolar eoutros elementos orixinais quepoñen en común no literario e

tamén no persoal a Xosé MaríaDíaz Castro e a Manuel María.Materiais todos eles que fan partedo fondo documental da Funda-ción Manuel María de EstudosGalegos procedentes do arquivopersoal do mesmo Manuel María.Para alén daqueles elementos do-cumentais que polas súas caracte-rísticas só resulta posíbel amosarvisualmente, o público terá aoportunidade de consultar en man

unha mostra da correspondenciaepistolar privada mantida entre opoeta de Outeiro de Rei e o autorhomenaxeado coas Letras Gale-gas deste ano, ben como distintosexemplos de composicións soltasque Xosé María Díaz Castro foiagasallando a Manuel María,exemplares dos cadernos inéditosde poesía en galego ou mesmo oproxecto dun poemario cuxo bos-quexo facía parte do arquivo deManuel María.

O IES Basanta Silvapretende ser identifi-cado cunha serie deactividades culturaisque se faigan extensi-bles tamén ao ámbitoexterno coa partici-pación de tódolos pú-blicos.Con ese obxectivoorganiza o ‘MaioCultural’ que se pro-longa do 7 ao 30 dodevandito mes conactividades queabranguen teatro, contacontos,cine, música, obradoiros ou in-cluso saídas do centro. A inauguración da mostra “StreetArt” -que recolle traballos dosalumnos e alumnas de 4º da ESOde E.P.V. e que se pode ver ata fi-nais deste mes- serviu tamén parainaugurar estas actividades xuntoá representación teatral de “Ride,ride...!” da man de 3DTrans, unpeculiar trío formado por unhaclown, unha actriz dramática eunha monologuista – SabelaAmado, Cristina Mariño e CristinaMoreira, respectivamente-.A primeira semana tamén se cele-braron dúas sesións de contacon-tos da man de Celso Sanmartín,coa colaboración do IESCHA:unha no centro e outra no auditoriomunicipal.Así mesmo, tamén se proxectou odocumental “O intante etrno” endúas ocasións, grazas ao IESCHAque tamén colaborou coa repre-sentación da obra “Memorias dunneno labrego” con Cándido Pazó.

Os espectáculos teatrais que reco-lle o programa aínda non remata-ron. O luns 26 será a quenda dogrupo xuvenil da Escola Munici-pal de Teatro e o martes 27 os pro-fesores Carrasco, Maoxu eLucinio ofrecerán o espectáculode feira “Pasen e vexan” sobre asorixes e evolución do cinema. Pre-cisamente sobre neste tema sebasea o ciclo ‘Cine de cine’ que sedará por rematado o xoves 29 coaproxección de “Cinema Paradiso”despois da proxección de “The Ar-tist”, “Cautivos del mal” e “Can-tando bajo la lluvia”.Ademais dos obradoiros de barroen vivo e de sensibilización codesenvolvemento sostible, este‘Maio Cultural’ tamén recolleuunha xornada en Santaballa ondeo alumnado de 1º da ESO realiza-ron unha ruta visitando os lugaresmáis emblemáticos da parroquia,coñeceron a antiga escola, a recre-ación do poboado castrexo e prac-ticaron xogos populares antesdunha conferencia do investigador

da literatura galegade tradición oral,Antonio Reigosa.A música correu acargo de Dualial -formado pola frau-tista Paula Rouco ea percusionistaMarta Prado- queofreceron dous con-certos no centro.Tampouco faltou apoesía. E será ovenres 30 de maiocando se entreguen

os premios do III Certame de Re-citado Poético.

“Escritos na floresta”Ricardo Polín achega ao centro unterzo da mostra sobre “Árbores li-terarias na paisaxe cultural daTerra Chá” que está a preparar encolaboración co IESCHA. Des-pois de ser inaugurada o luns 12de maio, a mostra con informaciónde 17 árbores chairegas perma-nece no instituto.

Conferencia de Estela San JoséA xuíza Estela San José, responsa-ble do Xulgado de Lugo sobreviolencia de xénero, ofrecerá unhacharla-coloquio no IES BasantaSilva o venres 13 de xuño dirixidaa alumnos e alumnas de 4º da ESOe 1º de BAC. Prevista para o ven-res 23 de maio, a conferencia foiaprazada; pero mantén o mesmoobxectivo: a reflexión individual ecolectiva sobre o problema da vio-lencia de xénero, as causas que oproducen e as súas consecuencias.

“Desorballando outonos” ou a“fotobiografía sonora” con mú-sica de A Quenlla sobre a figurade Díaz Castro foi presentada odomingo 18 de maio no marcoda celebración da Festa da Faladurante a romaría de San Alberteen Sambreixo de Parga (Guiti-riz).O CD está coordinado pola Aso-ciación Cultural Xermolos, “uncolectivo que nos últimos mesescentralizou un inxente traballoencamiñado a poñer en valor a fi-gura de Díaz Castro”, subliñou odelegado de Cultura e Turismo

da Deputación, Mario Outeiro,que tamén asistiu ao acto.Ademais deste, a Área de Cul-tura do ente provincial tamén co-laborou na edición do almanaque“O Gaiteiro de Lugo” dedicadointegramente a Díaz Castro; alongametraxe documental “Oinstante eterno”, dirixida porXosé Antón Cascudo; a ediciónde “Poesía Galega Completa”coordinada por Armando Re-queixo ou a curtametraxe “Os ca-miños esquencidos”, da que sonprotagonistas as alumnas e alum-nos do IES Poeta Díaz Castro.

25cultura maio 14

Agustín Fernández Paz, Premio Trasalba 2014 A Casa Museo Manuel María homenaxeaa Díaz Castro cunha exposición querecolle a relación entre ambos

A Quenlla presentou na Festa da Falade Sambreixo o disco “Desorballandooutonos” con letras de Díaz Castro

Teatro, música, cinema ou poesía centran as actividadesdo ‘Maio Cultural’ do IES Basanta Silva

cultura

JUAN LUÍS TOMÉA Quenlla na capela de San Alberte en Sambreixo.

Agustín Fernández Paz.

Díaz Castro e Manuel María.

Ricardo Polín e Víctor Corral na presentación da mostra “Escritos nafloresta” onde tres alumnos interpretaron textos de Xosé Manuel Carballo.

óns

concursos

eventosLugo

Capela de Santa María

Unha insua para Díaz CastroAta o 27 de maio

A mostra recolle ducias de pezas repartidas en oito módulos, que mestura artesanía,

danza, instalacións audiovisuais e fotografías, para ofrecer “unha mirada peculiar

sobre o universo do autor” segundo destaca a comisaria da mostra, Cristina de la

Torre. Despois do 27 de maio será trasladada ao Pavillón número 4 do CENTRAD

onde ocupará permanentemente o espazo expositivo do Obradoiro do Libro.

Lugo

Museo Provincial de Lugo

O Cotián na arte contemporánea Ata o 31 de maio

Trátase de 36 obras de pintura e escultura que forman parte dos fondos artísticos da

Fundación Alberto Jiménez-Arellano Alonso, constituída en 2004 por acordo entre a

Universidade de Valladolid e a familia.

Vilalba

IES Basanta Silva

Street ArtAta o 31 de maio

A mostra recolle os traballos realizados por alumnos e alumnas de 4º da ESO de Edu-

cación Plástica e Visual no propio centro que se promociona baixo o lema “Dícesmo

ou cóntasmo? Oes ou escoitas? Miras ou ves?”

Castro de Rei

Museo do Castro de Viladonga

A moeda romana como documento. A colecciónnumismática do Museo do Castro de Viladonga

PermanenteTrátase dunha mostra didáctica os achados monetarios producidos neste xace-

mento castrexo e galaico-romano, sintetizando os procesos de fabricación da moeda

en xeral e na época romana en particular, contextualizando ademais historicamente

aqueles achados.

Guitiriz

XXXV Certame “Terra Chá” de literatura e debuxo

infantilAta o 31 de maio

A AC Xermolos convoca o XXXV Certame “Terra Chá” de literatura e debuxo infantil

dedicado a Xosé María Díaz Castro. Diferéncianse tres categorías: Educación Infan-

til, Primaria e ESO e BAC e tres especialidades: conto, debuxo e poesía. Así mesmo,

establécense dous grupos de premios de igual cantidade e calidade: un para rapa-

ces e rapazas da Terra Chá e outro para os traballos procedentes de centros de es-

tudo doutros puntos de Galiza. Establécense catro premios por categoría e

modalidade: 100 euros en libros e CDs para o primeiro clasificado, 60 para o se-

gundo e 40 para o terceiro e o cuarto. Os traballos deberán ser entregados nas di-

reccións dos centros de ensino ou no enderezo AC Xermolos, apartado 4, 27300,

Guitiriz (Lugo) ata o 31 de maio. Os traballos en formato dixital tamén se poden en-

viar nun CD ou a través do correo xermolos@xermolos.org. Os premios serán entre-

gados o 3 de agosto no Balneario de Pardiñas durante a celebración do Festival de

Pardiñas.

Xermade

Escola de Cabreiros

X Xornadas Interxeracionais Rurais24 e 31 de maio e 7 de xuño

A asociación de veciños de Cabreiros, o Concello de Xermade e a USC organizan estas

xornadas que chegan á súa décima edición recordando este anos cunha conferencia na

que se da voz aos veciños e veciñas o sábado 24 de maio e na que tamén participarán per-

soas de moita relevancia no mundo rural. Posteriormente presentarase o I Premio Xer-

made na Historia para dar paso a un xantar popular. Pola tarde, inaugurarase a exposición

“Luces de Alén Mar. As escolas dos americanos en Galicia” e proxectarase o documental

"A trenza do pelado" sobre a vida de Dina Fernández Ladra, de Lousada, que estivo 44

anos na Arxentina.

O sábado 31 celebrarase o VIII Encontro Escolar de Xogo Tradicional no campo de fútbol

onde se poderán practicar xogos e onde haberá tamén obradoiros e xoguetes, musicais,

contacontos ou demostracións de distintos colectivos de variados xogos tradicionais.

Xa o sábado 7 de xuño estas xornadas pecharanse da man de Antonio Riveira que falará

sobre os camiños reais, e en particular do Camiño Real Mondoñedo-Ferrol (camiño da

Carba). Pola súa banda, Raúl Davila ofrecerá a conferencia “Como tentar ser feliz nun

mundo en crise” sobre a importancia da ilusión e da motivación para seguir adiante.

Vilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez

Vilalba en Movemento 201424 de maio

Preto de 400 bailaríns e bailarinas en idade escolar procedentes de Santiago, Lalín, A Es-

trada, Teo ou A Ramallosa, ademais da Escola de Iniciación ao Movemento de Vilalba, pa-

sarán polo escenario presentando 20 coreografías. O festival comezará arredor das seis

da tarde e a entrada é gratuíta.

Guitiriz

Roteiros para coñecer a Díaz Castro25 de maio

O Museo do Castro de Viladonga, da Xunta de Galicia, organiza, en colaboración co Club

Cultural Valle-Inclán, unha viaxe-homenaxe a Díaz Castro o domingo 25 de maio polas te-

rras de Guitiriz e Parga, visitando paisaxes e lugares vinculados ao autor, con lecturas pú-

blicas da súa obra e o acompañamento musical de Mini e Mero.

Vilalba

IES Basanta Silva

Maio culturalAta o 30 de maio

As actividades do ‘Maio Cultural’ que se veñen celebrando no IES Santiago Basanta Silva

chegan ao seu final na última semana do mes. O luns 26 a Escola Municipal de Teatro re-

presenta “Mal de moitos” e “Cambiou o conto” en dúas funcións dirixidas ao alumnado do

primeiro ciclo da ESO. O martes 27 Carrasco, Maoxu e Lucinio achegarán a sétima arte ao

alumnado de 4º da ESO e 1º de BAC co espectáculo de feira “Pasen e vexan”. O ciclo ‘Cine

de cine’ pecharase o xoves 29 coa proxección de “Cinema Paradiso”. Finalmente, o venres

30 celebrarase a entrega de premios do terceiro certame de recitado poético.

Muimenta

Recinto feiral Manuel Vila

VI Festa dos Xogos Tradicionais1 de xuño

Muimenta converterase o domingo 1 de xuño no centro de atención sobre os xogos tradi-

cionais. Será na sexta edición desta festa na que Xotramu pon a disposición dos interesa-

dos os xogos tradicionais galegos que foi capaz de recuperar. Así mesmo, Xotramu

presenta o libro “Argalladas dos pícaros” nunha xornada na que tamén haberá bicicletas

de madeira, carrilanas e unha demostración de xogos tradicionais de Cantabria coma o

bolo pasiego, rayar el pau, salto pasiego, bolo palma ou andar al pau. A entrada e a partici-

pación é gratuíta.

26 actualidademaio 14

Unha noite, un home de 32 anos, que conduce o seu coche a unha

velocidade moi superior á establecida, atropela a un neno que

morre pouco despois. Ao temerario conductor espéralle unha pena

de prisión de entre tres e quince anos; pero a súa nai, unha arqui-

tecta da clase alta de Rumanía, intentará evitalo por todos os me-

dios.

Título original: Pozitia copilului (Child's Pose). Ano: 2013. Du-

ración: 112 minutos. País: Rumanía. Xénero: Drama. Director:

Calin Peter Netzer. Guión: Razvan Radulescu, Calin Peter Netzer.

Música: Varios. Fotografía: Andrei Butica. Reparto: Luminita

Gheorghiu, Bogdan Dumitrache, Florin Zamfirescu, Natasa Raab,

Ilinca Goia.

Premios (2013): Oso de Ouro como mellor película no Festival

de Berlín e nominada a mellor actriz (Luminita Gheorghiu) nos

Premios do Cine Europeo.

Que ler? a elección de:

Que escoitar?

Que ver?

Armando Requeixo

Profesor e crítico literario

Un libro Un disco

Unha comida

Un sitio onde vivir Unha personaxe histórica

Doce de abril de 1961: o cosmonauta Iuri Gagarin convértese no

primeiro ser humano en viaxar ao espazo exterior. Comezaba a era

espacial, e tamén unha década que traería grandes cambios. Cin-

cuenta anos despois, Miguel Mendiguren, un home na fronteira

dos sesenta anos, mentres vela os días derradeiros da súa nai nun

cuarto de hospital, lembra a proeza do cosmonauta ruso. Emocio-

nante historia de amor, engaiolante novela de formación e da me-

moria, A viaxe de Gagarin confirma a Agustín Fernández Paz

como mestre da narrativa do noso tempo.

Sen lugar a equivocarme Paul Rodgers é xunto a Van

Morrison, Eric Burdon e se acaso Roger Daltrey, o me-

llor vocalista británico de todos os tempos.

O que fora cantante de Free, Bad Company, The Firm

(xunto a Jimmy Page) ou Queen (como improvisado

substituto de Mercury) ten novo traballo. Nel fai un re-

paso e homenaxe ao soul e ao rhythm and blues. Tin-

guido de negro, Rodgers tributa ao estudio polo que

pasaron monstros como Chuck Berry, Al Green ou Tina

Turner. O resultado é sublime ben sexa con clásicos de

Otis Redding (I´ve loving you too long), Dianne War-

wick (Walk on by) ou Smokey Robinson (It´s growing).

O disco é un completo banquete de música negra na in-

terpretación persoal dun artista de amplo espectro. Gra-

vado con músicos que suman horas de gravacións no

propio estudio e de xeito puro (totalmente analóxico),

The Royal Sessions fainos crer en pouco máis de 40 mi-

nutos na grandeza da música universal.

Madre e hijo, Calin Peter Netzer

A viaxe de Gagarin, Agustín FernándezPaz

Edicións Xerais

'Cantares gallegos', Rosalía deCastro

'A dama e o cabaleiro', deAmancio Prada

Polbo á feira

Unha película

'Sempre Xonxa',Chano Piñeiro

Un cidade

para visitar

Mondoñedo

Unha bebida

Un bo viño galego

Compostela O rei Don García

Paul Rodgers: “The Royal

sessions”por Félix Jorquera

fmenfm.blogspot.com.es

27recomendacións maio 14

“Os polos ecolóxicos son coma os que se crían nas casas porque se alimentan deprodutos ecolóxicos e saen ao exterior con liberdade”

Fernando Méndez Rivas, responsable autónomo dunha granxa de polos situada en Oleiros (Vilalba)

A historia de Fernando Méndez

Rivas podería ser a dun asentado

traballador que deixa o seu posto

de traballo para dedicarse ao que

sempre quixo. E, neste caso,

tamén constitúe un exemplo de

emprendedor no rural. Como tal,

participará o vindeiro venres 27

de xuño na II Xornada

Emprendemento e

Empresa Vilalba. Pero

antes, coñecemos

máis de preto a activi-

dade deste conven-

cido emprendedor que

se involucra co medio

rural a pesar de non

ter vínculos co

campo.

C ! " #ando botou

a andar a granxa de

polos?

Sempre quixen traba-

llar por min mesmo e,

a pesar de ter un tra-

ballo ben pagado

como técnico de man-

temento nunha em-

presa, foi nunha

conversa coa miña cu-

ñada onde xurdiu a idea de mon-

tar unha granxa de coellos. Esa

foi a primeira idea. Deixei o tra-

ballo por “cabezonería” e porque

quería traballar nalgo que me

gustara e, así, finalmente, e des-

pois dun ano de pape-

leo, botou a andar a

explotación de polos

ecolóxicos.

Por que foron polos

finalmente os ani-

mais da túa granxa?

Por razóns de rendi-

bilidade.

Canto tempo leva en marcha

esta aventura empresarial?

O vindeiro mes de agosto cum-

priranse tres anos da primeira in-

trodución de polos na granxa.

Cal é a túa valoración ao res-

pecto deste tempo á fronte

deste proxecto?

Realmente satisfeito de tomar

esta iniciativa porque sempre foi

algo que me gustou. Xa de cativo

me gustaban os animais e criaba

pombas na casa.

Que actividade desenvolves na

granxa?

Son o responsable do último pro-

ceso de cría dos animais: o en-

gorde. Despois de trasladar os

polos con 45

días de vida

dende unha

granxa de cría

en ecolóxico,

aliméntanse con

penso ecolóxico

p r o c e d e n t e s

dunha coopera-

tiva que conta

coa certifica-

ción do Consello Regulador de

Agricultura Ecolóxica de Galicia

(CRAEGA) e saen tamén ao ex-

terior onde aproveitan a herba da

finca. Cando alcanzan os tres

meses de vida véndense para o

matadoiro; polo que permanecen

na granxa entre un mes e medio

e dous meses.

E que aspectos consideras que

son as maiores dificultades

deste traballo?

Non ter vínculos co rural supuxo

para min un comezo máis difi-

cultoso. Outros casos de persoas

novas que emprenden unha ini-

ciativa similar no rural contan

coa experiencia nos labores do

campo dos familiares máis ache-

gados. No meu caso, os meus

pais dedicáronse toda a vida á

construción e o meu irmán á hos-

talería polo que tampouco dispo-

ñía de terreos. Tiven que

comezar dende cero. Merquei os

terreos en Oleiros cos meus afo-

rros para a construción da granxa

e tamén aluguei outra. Coa

granxa xa en marcha, o aspecto

negativo é a falta de días libres

debido a que traballo eu só.

Traballando os 365 días do

ano, cantos polos comercializas

anualmente?

Entre as dúas granxas nas que se

crían unha media de cinco cama-

das ao ano a cifra de polos cria-

dos ao ano pode ser de 60.000.

E para este número de ani-

mais, que infraestruturas se

precisan?

A normativa recolle unha super-

ficie interior dun metro cadrado

por cada 10 polos; mentres que

no exterior se precisan 4 metros

cadrados para cada polo.

Que características destacarías

do seu produto final?

Os polos poden entrar á granxa e

saír ao exterior con liberdade; así

que son coma os polos caseiros

que se crían nas casas do rural.

II XORNADA EMPRENDE-

MENTO E EMPRESA

Durante a celebración da II

Xornada Emprendemento e

Empresa Vilalba o venres 27

de xuño, participarás nunha

conferencia sobre emprende-

mento no rural. Que é o que

lles poden achegar aos partici-

pantes?

Ao meu modo de ver, na zona

hai suficientes recursos que ex-

plotar en base aos que crear un

negocio. Con esforzo e traballo

pódese vivir aquí; pero ten que

gustar o que se fai. Creo que

fronte á falta de emprego, o em-

prendemento que aproveite os

recursos da zona pode constituír

unha saída. De

feito, botarei a

andar, xunto a

outro socio,

unha nova ini-

ciativa a finais

deste mes: a co-

mercialización

de verduras e

hortalizas ecoló-

xicas e de tem-

pada.

Será un xeito

de aproveitar

os recursos na-

turais nos que

se empraza a

granxa...

A normativa

sobre produción

ecolóxica reco-

lle a posibili-

dade de cultivar verduras e

hortalizas en aberto na mesma

finca; sempre que non sexa nun

recinto cerrado como serían os

invernadoiros. Xa estou inscrito

como produtor ecolóxico no

CRAEGA e a finais deste mes

comezaremos a plantar para ven-

der directamente ao consumidor

da zona –Vilalba, Lugo ou As

Pontes- as nosas hortalizas de

tempada.

WEB

Plantexádesvos a idea de em-

pregar as novas tecnoloxías

para a venda dos vosos produ-

tos?

Daremos publicidade aos nosos

produtos a través das platafor-

mas de venda directa; pero

tamén barallamos a creación

dunha web propia.

28 empresamaio 14

Fernando Méndez na súa granxa (á esquerda) e os polos en liberdade nos terreos anexos á granxa (á dereita).

“A finais deste

mes de maio

tamén me intro-

ducirei na produ-

ción de hortalizas

ecolóxicas xunto

a outro socio”

Coa asistencia de máis de 30 nostinos levouse a cabo por ter-

ceiro ano consecutivo a sementeira do millo branco o domingo

18 de maio. Repetiron e aportaron a parella de vacas o Grandelo

e a Pilar; pero tamén participaron novos e maiores practicando

co arado, o depósito de cada gran e o paso da grade. O traballo

rematouse cunha merenda e unha conversa sobre a recupera-

ción dos labores da agricultura tradicional.

A Tapería O Porrón abría as súas portas fai unhas semanas na

rúa da Feira, 8, en Vilalba.

O CD Goiriz certificou o ascenso á Segunda Autonómica na casaante o NR Galdo no último partido da segunda eliminatoria por3 goles a 1.

Santiago Gómez Bermúdez celebrou os seus 100 anos coa fa-milia en Vilalba.

O pasado domingo 4 de maio a comisión organizadora da MO-

EXMU 2014 ofreceu aos colaboradores da XXIII edición da Festa

da Filloa de Muimenta - Festa de Interese Turístico de Galicia un

xantar de agradecemento.

Reabre a antiga tenda Flex Descanso da rúa Galicia que agorase converte en María e Locaz dedicada a mobles, interiorismoe todo para o descanso.

29sociedade maio 14

como pasa o tempo!

concursa con

Participa no noso concurso mandando un sms ou whatsapp ao

606 86 33 22, dando a resposta que ti creas para acertar coa

nosa personaxe do mes. Entre os acertantes sortearemos unha

cea para dúas persoas no Restaurante A Nova Ruta.

Quen é esta

rapaza? Solución do mes

pasado:

Gañador:

Julio Peinó.

Antonio Carballeira.

fotodenuncia

Este STOP situado na rúa Guitiriz en confluen-

cia coa rúa Benxamín Paz de Vilalba atópase a

moita altura con respecto ao nivel dos coches.

Ao ser difícil de ver resulta perigoso.

Un STOP para xigantes

Pista:

Imaxínaa servindo uns chupitos.

30 servizosmaio 14

ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TELF/FAX: 982 51 03 35

TERRA CHÁ.XA APTO. 86 27800 VILALBA - terrachaxa@fmpublicidade.com

- VÉNDESE PISO DE 120 M2 NO CENTRO DE VILALBA, RÚAXOSÉ MARÍA CHAO. 120.000 EUROS. TELF. 647 12 45 12.

-VÉNDESE FINCA EDIFICABLE EN LANZÓS MOREDA. 12.000EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA FOZ EN VILALBA. 30EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

-VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO. PLANTABAIXA E PRIMEIRO PISO DE 214 M2, 2 BAÑOS, 3 ANEXOS, 2POZOS E FINCA DE 6.000 M2. A TAN SÓ 5 MINUTOS DE VIE-LALBA. TLF 620 80 08 03.

-ALÚGASE CASA DE CAMPO CON TERREO, 3 DORMITORIOS,COCIÑA-SALÓN-BAÑO E SERVIZO DE GARAXE. POZO PRO-PIO. A 100 METROS DA SAÍDA DA AUTOVÍA DO CANTÁBRICO.TOTALMENTE RESTAURADA. 608 34 23 66

-BÚSCASE CASA DE ALQUILER CON ALGO DE TERREO NAZONA DE VILALBA, COSPEITO E ENTORNO. TELF: 657 27 94 68.

-VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AO LADO DAPANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 40 75 33

-VÉNDESE CASA EN ROUPAR (XERMADE) NO LUGAR DATORRE. TEN UNHA SUPERFICIE CONSTRUÍDA DE 267 M2; UNALMACÉN NA PLANTA BAIXA DE 54 M2; UNHA VIVENDA NA PRI-MEIRA PLANTA DE 101 M2 E OUTRO ALMACÉN ANEXO ÁPLANTA BAIXA DE 65 M2. O MESMO CONXUNTO CONTÉNUNHA LEIRA CHAMADA HORTA QUE É UN LABRADÍO DE 989M2 SOBRE O QUE EXISTE OUTRO ALMACÉN DE 101 M2. ADE-MAIS, INCLÚE OUTRA LEIRA CHAMADA PRADELLA DO VERDEQUE É UN PRADO DE 514 M2. PREZO: 41.000 EUROS. TELFS:982 51 06 81 E 982 50 16 47.

- VÉNDESE CASA DE PEDRA HABITABLE EN SAN SIMÓN CONBODEGA GRANDE, GARAXE, CHOZA, TERREO, POZO E POZONEGRO. CONSTA DE COCIÑA, CON COCIÑA ECONÓMICA, CO-MEDOR, SALA DE ESTAR, CHIMENEA, DORMITORIOS, BAÑO EASEO. PREZO: 50.000 EUROS. TELF. 630 57 96 43.

- ALÚGASE GARAXE QUE SE PODE EMPREGAR COMO ALMA-CÉN NA RÚA CAMPO DE PUENTE (AO LADO DO XALUNDÉs).TELF. 630 40 75 33.

- ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA, PUBOU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE EN ZONA CÉN-TRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTERESADOS CHA-MAR AO 636 30 75 95.

-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE MOI AMPLA NA AVDA. GALICIA.MOI BO PREZO. TELF. 630 40 75 33.

-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA AVENIDA TERRA CHÁ. 30EUROS. TELFS. 619 85 11 07 E 628 16 79 41.

- CHICO DE 42 ANOS BUSCA CHICA. AS PONTES. TELF: 627 1193 42.

-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS. TELF.: 67778 92 87.

- HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NON FU-MADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 40 37 11.

- RAPAZ SOLTEIRO DE 44 ANOS BUSCA RAPAZA SOLTEIRA DEENTRE 35 E 44. PREFERIBLEMENTE QUE LLE GUSTE A ALDEA.TELF. 671 41 66 79.

- MANOLO DA TERRA CHÁ, 47 ANOS, SEPARADO, ALTO, TRABA-LLADOR, COÑECERÍA MULLER DA ZONA. TELF. 679 05 81 79.

- RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DE 45 A 60 ANOS PARABOA AMIZADE. TELF. 648 14 72 43.

- BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDOPUBLICIDADE DESDE A CASA, OFICINAS OU TENDAS. IN-FORMACION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA A C/MARÍA PITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN, 15570A CORUÑA.

- AUXILIAR DE AXUDA A DOMICILIO CON MÁIS DE 5 ANOSDE EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA O COIDADO DE AN-CIÁNS E DEPENDENTES NA ZONA DE VILALBA. TELF. 619 9322 61.

- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS: DES-BROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS, CORTA DELEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHES DE FINCAS, ETC.TELF.:696 22 47 09. ECONÓMICO.

-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCE MANUAL.PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 44 14 83.

- VÉNDENSE ROLOS DE HERBA SECA. TELF: 982 527 136 E 664103 964.

- VÉNDESE EBRO 160 CON DOCUMENTACIÓN E ITV. PREZO:2.000 EUROS. TELF. 679 37 15 05.

-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42

- VÉNDENSE HUCHAS DO TRIGO CENTENARIAS. TELF. 630 40 7533.

-VÉNDESE MUÍÑO ANTIGO DE CEREAL. TELF. 648 70 38 76.

- VÉNDESE FRIGORÍFICO DE 80 CM. APROXIMADAMENTE CONMOI POUCO USO EN 100 EUROS. TELF. 630 57 96 43.

- VÉNDENSE VENTÁS DE ALUMINIO, PORTAS, IMPRESORA,SCANNER TPV E OUTROS. TELF. 678 43 28 01.

- VÉNDESE LEÑA TROCEADA PARA QUEIMAR OU EN TACOSPARA CARGAR. TELF: 648 14 72 43.

- VÉNDENSE 2 CÁMARAS DE VIXIANCIA CON DECODIFICADOR(DE INTERIOR) EN BO ESTADO E PREZO MOI ECONÓMICO. TEL.625 10 49 28.

emprego

ofertas inmobiliarias

motor

outras ofertas

ofertas do agro

31publicidade maio 14

-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02.

- OFRÉCESE DIPLOMADA EN MAXISTERIO PARA DAR CLA-SES PARTICULARES (INFANTIL/PRIMARIA/1E2 ESO) E COI-DAR NENOS A DOMICILIO. TELF: 617 85 62 01.

-DÁNSE CLASES PARTICULARES DE INGLÉS, FRANCÉS,LINGUA E CLASES DE APOIO A PRIMARIA, ESO E BAC DEHUMANIDADES. TELF. 697 59 60 16.

- OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 44 40 04.

-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DESPRAZAMENTO PORTODA A TERRA CHÁ E ARREDORES. TELF. 622 41 81 96.

- OFRÉCESE SEÑOR A INTERNA PARA COIDADO DE PER-SOAS MAIORES, NENOS OU LIMPEZA DO FOGAR. TELF. 634288 235.

- SE QUERES GAÑAR UNS CARTOS EXTRA NO TEMPOLIBRE, CHÁMAME E INFÓRMOTE. TELF. 660 79 69 95.

-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF. 629 98 73 16.

- BÚSCASE RAPAZA INTERNA PARA O COIDADO DUNHAPERSOA MAIOR. TELF. 610 70 41 65.

- SE OFRECE SEÑORA PARA FACER COMIDAS POLAS FES-TAS, TAREFAS DO FOGAR OU COIDAR NENOS OU MAIO-RES. TELF: 697 60 48 18.

relacións persoais

- VÉNDESE BAIXO ACONDICIONADO EN VILALBA NA RÚA CIDADEDE LUGO, 33 CON 200 METROS CADRADOS. TELF. 609 73 30 85.

- ALÚGASE LOCAL CENTRO LUGO CON MOBILIARIO PARA CON-FECCIÓN CON LICENCIAS. TELF. 678 43 28 01.

- ALÚGANSE PISO E ENTRECHÁN (119 METROS CADRADOS) NARÚA CALVARIO. TELF: 625 10 49 28.

- ALÚGASE APARTAMENTO NA CORUÑA CAPITAL. ZONA LOS RO-SALES AO LADO DO CENTRO COMERCIAL LOS ROSALES CA-RREFOUR. CERCA NÁUTICA, ESCOLA DE IDIOMAS,CONSERVATORIO DE MÚSICA. 2 HABITACIÓNS, SALÓN, COCIÑA,1 BAÑO, MICROONDAS E GARAXE. PARA ESTUDANTES OULARGA TEMPORADA. 1 PLANTA. 652 38 89 33.

- ALÚGASE CASA CON ALPENDRES E TERREO NA ESTRADACOSPEITO-VILALBA. TELF. 605 680 188.

ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA BASANTA SILVA

DE VILALBA. TELF. 629 02 83 96

REALÍZANSE TRABALLOS DE MEDICIÓN E VALORACIÓN

DE PARCELAS. TELF. 616 204 665.

Na campaña electoral das elec-

cións europeas saíu de novo á

palestra, como non podía ser

menos, o tema do rescate finan-

ceiro de Espalandia. Lembra-

mos, de novo, que a UE

prestounos 41.000 millóns de

euros para sanear a banca e as

caixas de aforro; como todo

préstamo, haberá que devol-

velo, cos seus correspondentes

intereses.

Baixando da macroeconomía á

microeconomía, a pé de rúa,

penso que se entende mellor a

cuestión: teremos que pagar nos

tributos dos anos vindeiros 875

euros cada persoa de Espalan-

dia (ao redor de 2.200 euros por

fogar) para rescatar nós, a cida-

danía, a un sistema financeiro

que Zapatero, en plena éxtase

de poder, calificou como “de

los más sólidos del mundo”.

Del mundo mundial, faltoulle

engadir.

- Pilar, leve tamén estes euros

para a compra dos mobles e al-

gúns máis para cambio do

coche, que xa ten os seus anos

(o coche, quero dicir…). Apro-

veite que os intereses están bai-

xísimos e ademais pode pagar

ata en 50 anos.

- Xosé, compre estas participa-

ción preferentes, que lle produ-

cirán una gran rendibilidade …

e poderá dispoñer dos cartos

cando queira.

- Ana, non se preocupe, esa

“claúsula

súelo” non

lle vai

afectar ne-

g a t i v a -

mente; é

algo que

poñemos

agora en todos os contratos hi-

potecarios e que lle beneficiará

se no futuro soben as taxas

de interese, porque non lle

pasarán nunca do 14´25%.

-Ramón, firme aquí e a hipo-

teca xa está concedida; por

iso que pon alí do “swap”

non se preocupe, durma vos-

tede tranquilo; é simple-

mente un tecnicismo

financeiro pola cal queda

vostede cuberto de posibles

subas futuras das taxas de

interese.

- Carmiña, asine aí abaixo.

Por que pon que a conside-

ramos “investidora”? Nada,

un requisito burocrático

máis que non mandan cubrir

agora. Se un fixese caso de

todo o que se pon nos pa-

peis! Ben sabe vostede que

o papel terma de todo o que lle

poñen!

Así, pasiño a pasiño, oficina a

oficina, da man da gran amabi-

lidade dos comerciais da banca

aos que lle touco participar

neste gran fraude, os bancos e

caixas de aforro foron ama-

sando millóns de euros que lle

permitiron acadar uns benefi-

cios cada ano moito maiores

que o anterior…ata que a bur-

bulla financeira estoupou.

A quebra de Lehman Brothers,

en setembro de 2008, foi o dis-

paro de saída para o derrubo

dos naipes que sostiñan o cas-

telo no aire. A moitos xenios fi-

nanceiros caeulles a máscara e

descubriuse o que había de-

baixo: planificado-

res e executores

dunha gran estafa

colectiva, focali-

zada especial-

mente nos

colectivos con

menor coñece-

mento financeiro.

As cadeas seguen a estar á es-

pera de que vaian rendendo

contas ante a xustiza e devol-

vendo o diñeiro que non lles

pertencía (máis os intereses

xerados) unha chea de

(i)rresponsables, antes “xe-

nios das finanzas”, que se

enriqueceron á costa da ruína

de centos de miles de clien-

tes en Espalandia.

E en Galilandia que? Máis

do mesmo. Velaí 9.000 mi-

llóns de euros da cidadanía

enterrados en NovaGalicia-

Banco, para logo agasallar

con ela á banca estranxeira

por 400 millóns de euros a

pagar nos primeiros meses e

outros 600 cun prazo longo

de abondo para que poida xe-

ralos coa súa actividade fi-

nanceira normal.

Gran oportunidade desaprovei-

tada para que, xa que a pagamos

con fondos públicos, se crease

unha banca pública galega,

unha panca para darlle pulo ao

desenvolvemento económico-

social e cultural de Galicia.

Non contemplaron esa posibili-

dade os gurús financeiros nin os

políticos que nos (des)gober-

nan; iso é cousa do pasado.

Xa en 1921 Lois Peña Novo, o

primeiro concelleiro electo

nunha candidatura nacionalista

galega, chamou a crear unha

banca pública galega no seu

libro: La Mancomunidade Ga-

llega. En xuño 1931 recolleuse

este anceio no Proxecto de Es-

tatuto de Autonomía de Galicia

que se aprobou na Asemblea de

A Coruña, da que Peña Novo

foi poñente e voceiro principal.

Como é pasado o labor teimudo

de Alexandre Bóveda a prol

desta mostra da soberanía ga-

lega no eido financeiro, como

corresponsable da redacción do

Anteproxecto de Estatuto do Se-

minario de Estudos Galegos

(1931) e alma mater do Pro-

xecto de Autonomía que apro-

bou en plebiscito o pobo galego

o 28 de xuño de 1936.

Canto poderían aprender do pa-

sado os especuladores financei-

ros que xa andan outra vez ás

andadas, colocando na rede

bancaria á clientela produtos de

alto risco!. A culpa non é só

deles. Tamén dos gobernos que

llo permiten.

Despídese un dos millóns dos

verdadeiros rescatadores; un

dos que, á fin, pagaremos do

noso peto o rescate financeiro,

anque a fama de facer a achega

vaia para a UE.

curruncho de economía

Os rescatadores

Manuel Roca Cendán