Komunikacja miejska to krwio-bieg miasta decydujący o jego wielko-miejskim charakterze. Mieszkańcy dużych miast korzystają z różnych form publicznego trans-portu. Z dobrodziejstwa komunikacji miejskiej ko-rzystają także od 35 lat mieszkańcy Leszna.

Dow

ód re

jest

racy

jny

auto

busu

o n

r boc

znym

1

Geneza powstania

W 1975 roku wprowadzono w naszym kraju nowy podział administracyjny. Jednym z 49 województw zostało województwo leszczyńskie, a miasto Leszno jego stolicą.Decyzją ówczesnego wojewody leszczyńskiego Euge-niusza Paci, Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Oddział w Lesznie zostało zobowiązane do uruchomienia ko-munikacji miejskiej. Od wydania decy-zji do dnia 1 marca 1976 roku czasu na zorganizowanie komunikacji miejskiej było niewiele. Jako bazę przydzielo-no posesję przy ulicy Kanałowej 12, gdzie zorganizowano zaplecze tech-niczne i administracyjne dla nowo powstałego zakładu. W mieście wytyczono przebieg linii autobu-sowych oraz sieć przystanków.Organizatorem i kierownikiem zakładu został Pan Albin Wawrzyniak, który kierował komunikacją miejską do 30 września 2003 roku. W styczniu 1976 roku ode-brano z Sanockiej Fabry-ki Autobusów 10 sztuk fabrycznie nowych au-tobusów miejskich marki Autosan typ H9-35.Pierwsze testy nowych autobusów na terenie Leszna przeprowadzono jeszcze przed uruchomieniem regularnych linii autobusowych.

Trudne początki

W dniu 1 marca 1976 roku w liczącym 34 tys. mieszkańców Lesznie rozpoczął działalność Zakład Transportu i Komunikacji funkcjonujący w strukturach Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunal-nej i Mieszkaniowej. W tym samym dniu na ulicę Leszna wyjechało 10 nowych autobusów do obsługi 5 linii auto-busowych: „0”, „1”, „2”, „3”, „4”, które jeździły według wcześniej ustalonych tras. Długość linii autobusowych w dniu 1 marca 1976 roku wynosiła 39 km. W miarę zwięk-

szania ilości taboru i wzrastającego zapotrzebowa-nia na usługi przewozowe modyfikowano

istniejące linie wydłużając ich trasy. Pierwszymi kie-rowcami autobusów byli

między innymi: Kazimierz Maćkowiak, Romuald Do-

maszewicz, Andrzej Rataj-czak, Józef Wojciechowski,

Marian Dobroń, Krzysztof Go-lał. Komunikacja miejska nie

mogła sprawnie funkcjonować bez bazy technicznej, warsztatu,

czy stacji paliw. Początki były trud-ne o czym zapewne pamięta pra-

cujący do chwili obecnej Bronisław Glapiak. Wszelkie naprawy i przeglą-

dy autobusów były wykonywane „pod chmurką”. Ale był entuzjazm i zapał

do pracy. Wielu z naszych kolegów nie doczekało tego wspaniałego jubileuszu.

Wśród nas nie ma między innymi kierow-ców Zygmunta Baberskiego, Jerzego Bre-

nienka, Eugeniusza Kryckiego oraz kierow-n i k a warsztatu Tadeusza Włodarczaka.

Nowy adres

W 1978 roku zakład otrzymał nową lokalizację przy ulicy Lipowej nr 78, gdzie funkcjonował do 31 grud-nia 1991 roku. Poprawiły się warunki pracy załogi. Zakład dysponował nowoczesną jak na owe czasy halą obsługo-

wo – naprawczą z systemem diagnostyki samochodowej, a w późniejszym okresie także myjnią autobusową.

Tragedia

W roku 1979 załoga oraz społeczeństwo Leszna przeżyło dramat. Autobus komunikacji miejskiej, którym kierował Bolesław Kmiecik przejeżdżając przez tory ko-lejowe przy ulicy Dożynkowej został potrącony przez lokomotywę pociągu, gdyż dróżnik nie zamknął zapór. W wyniku tego zdarzenia zginał pasażer autobusu, a kie-rowca w stanie ciężkim trafił do szpitala. Autobus został doszczętnie zniszczony i przeznaczony do kasacji.

Rozkwit

W latach 1980 – 1987 nastąpił rozkwit komuni-kacji miejskiej spowodowany między innymi wzrostem liczby mieszkańców oraz szybką rozbudową Leszna.

Przybywało nowych osiedli mieszkaniowych i zakładów pracy. W 1986 roku przewieziono prawie 13 mln pasa-żerów, eksploatując 52 autobusy, a długość linii wynosiła 234 km. Obecnie komunikacją miejską w Lesznie podró-żuje około 3 mln pasażerów, a aktualna długość linii to 124,5 km. Przewozy realizowane są 23 autobusami.

Samodzielność

Kolejna reforma gospodarcza wymusiła także zmiany w komunikacji miejskiej. Uchwałą Rady Miej-skiej Leszna z dnia 5 grudnia 1991 roku Miejskie Przed-siębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej przekształcono z dniem 1 stycznia 1992 roku w cztery niezależne organizmy gospodarcze. Powstały wówczas: Miejski Zakład Budynków Komunalnych, Miejski Za-kład Zieleni, Miejski Zakład Oczyszczania oraz Miejski Zakład Komunikacji. W związku z tym podziałem Miej-ski Zakład Komunikacji zyskał nową siedzibę przy ulicy Leśnej 4, którą samorząd Leszna zakupił od Przedsiębior-stwa Transportowego Handlu Wewnętrznego w Pozna-niu.

Pierwsza modernizacja

Zakup w 1994 roku pierwszego autobusu 12-metrowego wymusił rozbudowę i modernizację zaplecza technicznego. W tym samym roku w warsztatach MZK przystąpiono

Miejski Zakład Komunikacji w Lesznie z lotu ptaka

Wiata przystankowa wyprodukowanaprzez MZK w Lesznie

do produkcji wiat przystankowych, początkowo na po-trzeby własnej komunikacji, a z czasem także na potrzeby innych samorządów. Warto dodać, że produkowane przez Miejski Zakład Komunikacji wiaty można zobaczyć w różnych regionach Polski, między innymi w Świnoujściu, Suchym Lesie, Brzegu Dolnym, Legnicy, Trzebnicy, Ra-

wiczu, Kościanie, Środzie Wielkopolskiej, Wińsku.

Zmiana warty Kolejny ważny mo-ment w dziejach zakładu to rok 2003. W dniu 30 wrze-śnia uroczyście pożegnano po 50 latach pracy zawo-dowej, w tym po 27 latach kierowania komunikacją miejską dotychczasowego dyrektora zakładu Albi-na Wawrzyniaka. W dniu 1 października 2003 roku Prezydent Miasta Leszna Tomasz Malepszy kierowa-nie komunikacją miejską powierzył Panu Bolesławowi Poślednikowi.

Nowy dyrektor

Nowy dyrektor przy udziale załogi postawił na dynamiczny rozwój zakładu. Wszystkie stanowiska pracy wyposażono w komputery, zmodernizowano zakładową stację paliw, zamontowano system monitoringu zakładu,

na wyposażeniu warsztatu pojawiły się urządzenia oraz programy diagnostyczne, a autobusy wyposażono w nowoczesne urządzenia elektroniczne. Uruchomiona została strona internetowa zakładu, a na niej pierwsze w Lesznie otwarte forum. Opinie, sugestie i uwagi internautów wy-korzystywane są przy tworzeniu kolejnych wersji rozkładu jazdy.

Wymiana taboru

W latach 2003 – 2010 znacznie odbudowano tabor autobusowy. W roku 2003 zakupiono 2 autobusy, jeden mar-ki Jelcz M081MB oraz jeden Autosan H7-20, który jak się okazało później był ostatnim autobusem rodem z Sanoka. W 2005 roku komunikacja miejska wzboga-ciła się o kolejne 3 autobusy marki Jelcz, dwa klasy midi M081MB oraz jeden wy-sokopodłogowy klasy maxi M120I. Erę autobusów niskowejściowych otwierają kolejne zakupy 3 autobusów w roku 2007

Podpisanie umowy na zakup nowych autobusów dla MZK

Opracowanie: Jacek Domagała

oraz kolejne 3 autobusy, które zakupił samorząd Leszna w 2008 roku. To nowoczesne Jelcze M121I oraz M083C.W nowo zakupionych autobusach zamontowano nowo-czesne urządzenia elektroniczne, które usprawniają pracę kierowcy oraz znacznie polepszają komfort podróżowa-nia. Autobusy te wyposażono między innymi w systemy głośnomówiące, które informują pasażera o kolejnym przystanku oraz tablice elektroniczne umieszczone za-równo na zewnątrz jak i wewnątrz autobusu. Zamonto-wane silniki spełniają ekologiczne normy emisji spalin EURO 3 oraz EURO 4.

Z unijną pomocą

Rok 2010 to nowy rozdział w leszczyńskiej ko-munikacji miejskiej. W ramach Wielkopolskiego Regio-nalnego Programu Operacyjnego, przy 80% dotacji z fun-duszy europejskich zakupiono 11 sztuk autobusów marki Solaris. Pierwsze 4 autobusy MZK otrzymało w miesią-cu marcu i były to autobusy niskopodłogowe Urbino 12. Kolejne 7 otrzymano w miesiącu maju i były to modele Urbino 8,9 z częściowo niską podłogą. Autobusy te wy-posażono w najnowsze urządzenia elektroniczne, tj. urzą-dzenia do badania potoków pasażerskich, dwufunkcyjne kasowniki, system gaszenia pożaru w komorze silnika, klimatyzację, czy system monitoringu pokładowego. Sil-

niki w tych autobusach spełniają jeszcze bardziej wygórowane normy emisji spalin, a mianowicie EURO 5

oraz EEV. Obecnie średnia wieku eksploatowanych auto-busów to 2,5 roku, a jeszcze pięć lat temu wynosiła ponad 13 lat.

Nie tylko po Lesznie

Warto wspomnieć, że autobusy leszczyńskiego MZK docierają także do ościennych gmin. Od 1983 roku autobusy kursują do Święciechowy, od 1985 roku do Ry-dzyny, a od 1997 roku do Wilkowic w gminie Lipno.

Wyróżnienie

Dynamiczny rozwój komunikacji miejskiej w Lesznie został doceniony przez Gazetę Wyborczą. W wydaniu z 4/5 marca 2005 roku przyznała wyróżnienie w postaci czterech „Białych Pyr” dla Miejskiego Zakładu Komunikacji w Lesznie za dobre pomysły. Nie byłoby jednak sukcesu bez wspaniałej i oddanej zało-gi, która przez cały czas tworzy kolejne rozdziały historii leszczyńskiej komunikacji miejskiej, traktując pracę w komunikacji miejskiej jako służbę na rzecz mieszkańców Leszna.