Yamaat Hudag Final DIEA

Ямаатын худгийн алтны шороон орд ашиглах төслийн байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний тайлан

ЭНВАЙРОН ХХК

2

[2009 он]

Ямаатын худгийн алтны шороон орд ашиглах төслийн байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний

тайлан


ГАРЧИГГАРЧИГ...........................................................................................................................................2ОРШИЛ............................................................................................................................................6ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ.................................................................................................................7ХҮСНЭГТИЙН ЖАГСААЛТ........................................................................................................8ХАВСРАЛТЫН ЖАГСААЛТ.......................................................................................................9НЭГ. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ..........................................................................................10

1.1. Төслийн нэр...................................................................................................................101.2. Төслийн зорилго...........................................................................................................101.3. Төслийн эцсийн бүтээгдэхүүн.....................................................................................101.4. Төслийг хэрэгжүүлэгч..................................................................................................101.5. Төсөл хэрэгжүүлэгчийн хаяг.......................................................................................101.6. Төслийн байршил..........................................................................................................101.7. Төслийн ашиглалтын технологи.................................................................................111.8. Төслийн хүчин чадал....................................................................................................121.9. Төслийн хэрэгжүүлэх хугацаа.....................................................................................121.10. Төсөл хэрэгжих орчны дэд бүтэц............................................................................14

ХОЁР. ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ....................................................................................151.12. Эдийн засгийн онцлог..............................................................................................151.13. Хөрөнгө оруулалт.....................................................................................................15

ГУРАВ. ТӨСЛИЙН ТЕХНИК, ТЕХНОЛОГИ, ОНОВЧТОЙ ХУВИЛБАР............................233.1. Ил уурхайн үндсэн техник, тоног төхөөрөмжийн сонголт.......................................233.2. Хөрс хуулалт, элс олборлолтын ажилд шаардагдах экскаваторын техникийн үзүүлэлт, бүтээл........................................................................................................................233.3. Үржил шимт хөрс болон баяжуулах хэсэгт ажиллах утгуурт ачигчийн техникийн үзүүлэлт, бүтээл.....................................................................................................253.4. Элс олборлолтын ажилд шаардагдах автосамосвалын техникийн үзүүлэлт..........263.5. Ил уурхайн тээвэр.........................................................................................................283.6. Элс угаалга баяжуулалтын ажлын зохион байгуулалт.............................................283.7. Төслийн ажилд ашиглах нөөц, дэд бүтэц...................................................................29

3.7.1. Эрчим хүчний хангамж........................................................................................293.7.2. Ус хангамж-ундны ус...........................................................................................293.7.3. Үйлдвэрлэлийн барилга байгууламж..................................................................29

ДӨРӨВ. ЗАВСРЫН БҮТЭЭГДЭХҮҮН.....................................................................................314.1. Хатуу хог хаягдлыг хадгалах, зайлуулах...................................................................314.2. Шингэн хаягдлыг хадгалах болон цэвэрлэх, зайлуулах...........................................324.3. Хийн хаягдал.................................................................................................................334.4. Бусад зүйлс....................................................................................................................33

ТАВ. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ ТӨЛӨВ БАЙДЛЫН СУУРЬ ҮНЭЛГЭЭ........................................345.1. Цаг уур, уур амьсгалын үндсэн үзүүлэлт...................................................................345.2. Нарны гийгүүлэл, дулаан-хүйтний нөхцөл................................................................34

5.2.1. Дулаан-хүйтний горим.........................................................................................345.3. Агаарын температур.....................................................................................................355.4. Хур тунадас, чийгшил..................................................................................................375.5. Гадаргын усны нөөц, чанар, горим.............................................................................385.6. Газар доорхи усны нөөц, чанар, горим.......................................................................385.7. Хөрсний төлөв байдал, төрлийн тархац, чанар..........................................................405.8. Геологи...........................................................................................................................505.9. Уул зүй, хотгор гүдгэр.................................................................................................525.10. Ургамлын төрөл зүйл...............................................................................................525.11. Амьтны аймаг............................................................................................................58


3


5.12. Түүх, соёлын дурсгалт зүйлс...................................................................................60ЗУРГАА. НИЙГМИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД.................................................................................61

6.1. Ажиллах хүчний нөөц..................................................................................................616.2. Ажилагсадын хөдөлмөр хамгаалал, аюулгүй ажиллагаанд тавигдах ерөнхий шаардлагууд..............................................................................................................................616.3. Төслийн ажлын үеийн аюулгүй ажиллагааны зааварчилгаа....................................626.4. Төсөл хэрэгжих, ашиглах үеийн олон нийтийн санал бодол...................................63

ДОЛОО. АЛТНЫ ШОРООН ОРДЫН АШИГЛАЛТААС БАЙГАЛЬ ОРЧИНД ҮЗҮҮЛЖ БОЛЗОШГҮЙ СӨРӨГ НӨЛӨӨЛЛҮҮД....................................................................................66

7.1. Төслийн болзошгүй сөрөг нөлөөлөл, түүнийг тодорхойлоход баримталсан арга зарчим........................................................................................................................................667.2. Нөлөөллийг магадлан жагсаах аргаар тодорхойлох..................................................667.3. Хөрсний эвдрэл, элэгдэл..............................................................................................667.3. Төслийн гол сөрөг нөлөөлөл........................................................................................67

7.3.1. Агаарын чанарт үзүүлэх нөлөөлөл......................................................................687.3.2. Газрын доорх усанд үзүүлэх нөлөөлөл...............................................................697.3.3. Хөрсөнд үзүүлэх нөлөөлөл..................................................................................697.3.4. Ургамалд үзүүлэх нөлөөлөл................................................................................707.3.5. Ан амьтан...............................................................................................................707.3.6. Нийгэм, эдийн засгийн нөлөөлөл........................................................................70

НАЙМ. АШИГТ МАЛТМАЛ ОЛБОРЛОХ, БОЛОВСРУУЛАХАД ҮҮСЭХ ХОХИРЛЫН ЭКОЛОГИ-ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮНЭЛГЭЭ...............................................................................71

8.1. Хөрсний экологи-эдийн засгийн үнэлгээ...................................................................718.2. Ургамал, амьтны аймгийн экологи-эдийн засгийн үнэлгээ......................................748.3. Газрын доорхи усны экологи-эдийн засгийн хохирлын тооцоо..............................74

ЕС. АЛТНЫ ШОРООН ОРДЫГ АШИГЛАХ ҮЕИЙН НӨЛӨӨЛЛИЙГ БУУРУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭ, ЗӨВЛӨМЖ................................................................................................................75

9.1. Сөрөг нөлөөллийг бууруулах, арилгах талаар зөвлөмж..........................................759.2. Агаар мандал.................................................................................................................769.3. Газрын доорхи ус..........................................................................................................779.4. Хөрс................................................................................................................................779.5. Ургамлын аймгийн хувьд.............................................................................................789.6. Амьтны аймгийн хувьд................................................................................................789.7. Хог хаягдал....................................................................................................................78

АРАВ. БОЛЗОШГҮЙ АЮУЛ, ОСОЛ........................................................................................8211.1. Уул-техникийн нөхөн сэргээлтийн үе шат.............................................................8511.2. Биологийн нөхөн сэргээлт.......................................................................................8611.3. Талбайн нөхөн сэргээлт ба хаалт............................................................................8711.4. Олон нийтийн орлцоо...............................................................................................88

АРВАН ХОЁР. БАЙГАЛЬ ОРЧИНД НӨЛӨӨЛӨХ БАЙДЛЫН ҮНЭЛГЭЭНИЙ ДҮГНЭЛТ........................................................................................................................................................89АРВАН ГУРАВ. ТӨСӨЛД ХАМААРАХ ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧИН.................................90

14.1. Агаар орчны бохирдолт..........................................................................................10414.1.1. Нөлөөллийн код – Агаар....................................................................................10414.1.2. Нөлөөлөлд өртөх объект....................................................................................10414.1.3. Стандарт, нормоор зөвшөөрөгдөх хэмжээ, байгаль орчны зөвшөөрөл гэрчилгээгээр зөвшөөрөгдөх хэмжээ................................................................................10414.1.4. Ажиглалт хяналт явуулах шаардлага................................................................10514.1.5. Хөрөнгө санхүүгийн эх үүсвэр..........................................................................105

14.2. Хөрсний бохирдолт, элэгдэл, эвдрэл....................................................................10614.2.1. Нөлөөллийн код- ургамал..................................................................................107


4


14.2.2. Нөлөөлөлд өртөх Стандарт, нормоор зөвшөөрөгдөх хэмжээ, байгаль орчны зөвшөөрөл гэрчилгээгээр зөвшөөрөгдөх хэмжээ.............................................................107

14.3. Усан орчин...............................................................................................................10815.1. Агаарын бохирдлын хяналт шинжилгээ...............................................................109

15.1.1. Хяналт шинжилгээ явуулах шаардлага, үзүүлэлт...........................................10915.1.2. Дээж авах цэг.......................................................................................................10915.1.3. Хяналт шинжилгээ явуулах хугацаа.................................................................10915.1.4. Хяналт шинжилгээ явуулах аргачлал...............................................................109

15.2. Хөрсний элэгдэл эвдрэл, бохирдол.......................................................................11015.2.1. Хяналт шинжилгээ явуулах шаардлага, үзүүлэлт...........................................11015.2.2. Хяналт шинжилгээний төрөл, хэлбэр...............................................................11015.2.3. Байршил...............................................................................................................11115.2.4. Хяналт шинжилгээ явуулах хугацаа.................................................................11115.2.5. Аргачлал..............................................................................................................11115.2.6. Тоног төхөөрөмж................................................................................................11115.2.7. Үр дүнгийн бүртгэл, тайлангийн хүснэгт.........................................................11115.2.8. Мэдээлэл цуглуулах,боловсруулах, тайлагнах................................................111

15.3. Усны бохирдлын хяналт шинжилгээ....................................................................11115.3.1. Хяналт шинжилгээ явуулах шаардлага, үзүүлэлт...........................................11215.3.2. Дээж авах цэг.......................................................................................................11215.3.3. Хяналт шинжилгээ явуулах хугацаа.................................................................11215.3.4. Хяналт шинжилгээ явуулах аргачлал...............................................................11215.3.5. Тоног төхөөрөмж................................................................................................11315.3.6. Үр дүнгийн бүртгэл, тайлангийн хүснэгт.........................................................11315.3.7. Мэдээлэл цуглуулах,боловсруулах, тайлагнах................................................113

15.4. Ургамалжилтын хяналт шинжилгээ......................................................................11315.4.1. Хяналт шинжилгээ явуулах шаардлага, үзүүлэлт...........................................11315.4.2. Хяналт шинжилгээ явуулах хугацаа.................................................................11315.4.3. Хяналт шинжилгээ явуулах аргачлал...............................................................11415.4.4. Тоног төхөөрөмж................................................................................................11415.4.5. Үр дүнгийн бүртгэл, тайлангийн хүснэгт.........................................................11415.4.6. Мэдээлэл цуглуулах,боловсруулах, тайлагнах................................................114

15.5. Амьтны хяналт........................................................................................................11415.5.1. Хяналт шинжилгээ явуулах шаардлага, үзүүлэлт...........................................11415.5.2. Хяналтын цэг.......................................................................................................11415.5.3. Хяналт шинжилгээ явуулах хугацаа.................................................................11415.5.4. Хяналт шинжилгээ явуулах аргачлал...............................................................11415.5.5. Тоног төхөөрөмж................................................................................................11415.5.6. Үр дүнгийн бүртгэл, тайлангийн хүснэгт.........................................................11415.5.7. Мэдээлэл цуглуулах, боловсруулах, тайлагнах...............................................114

15.6. Дүн шинжилгээ, тайлан..........................................................................................115АШИГЛАСАН ХЭВЛЭЛИЙН ЖАГСААЛТ...........................................................................116


5


ОРШИЛ

Байгаль орчны үнэлгээ, төслийн зөвлөх ЭНВАЙРОН ХХК нь “Ямаатын худгийн алтны шороон орд ашиглах” төслийг хэрэгжүүлэх “Ноён гари” ХХК-тай хийсэн гэрээний дагуу байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын нарийвчилсан үнэлгээний (БОНБНҮ) тайланг боловсрууллаа. Энэхүү БОНБНҮ-ний тайланд төслийн товч тодорхойлолт, байгаль орчны төлөв байдлын суурь үнэлгээ, байгаль орчныг хамгаалах хууль эрх зүйн мэдээллийн судалгаа, гарч болзошгүй сөрөг нөлөөллийг тодорхойлж, түүнийг бууруулахад авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ, зөвлөмж, байгаль орчны хамгаалах төлөвлөгөө, хяналт- шинжилгээний хөтөлбөр зэргийг багтаасан болно.

БОНБНҮ- г боловсруулахдаа Монгол улсын Байгаль орчны хууль, Байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээний тухай хууль, бусад хууль, стандарт, дүрэм журам зэрэгт тулгуурлан шинжээчидтэй хамтарсан хээрийн судалгаа, ШУА- ийн Геоэкологийн хүрээлэнгийн Усны химийн лаборатори, Газар зүйн хүрээлэнгийн хөрсний лабораторид хөрс, усны дээжүүдэд хийсэн шинжилгээ болон бусад ном хэвлэл, судалгааны материалуудыг ашигласан болно.

БОНБНҮ-ний ажлыг “Энвайрон” ХХК-ийн захирал Н. Эрдэнэсайханаар удирдуулсан шинжээчдийн багт гидрогеологич, доктор, профессор М.Алей, гидрогеологич, ургамал судлаач, доктор, профессор Д. Суран, хөрс судлаач, доктор Н.Нямсамбуу, экологич Т. Одонтуяа, компьютерийн системийн инженер Э. Батмөнх, Газарзүйн мэдээллийн системийн инженер Б. Элбэгсайхан нарын оролцсон эксперт, эрдэмтдийн баг хийж гүйцэтгэлээ.


6


ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ

Зураг 1. “Ноён гари” ХХК-ний эзэмшил 13678А лицензийн талбай .........10

Зураг 2. Төслийн байршил ............................................................................................10Зураг 3. Лизензийн талбай...........................................................................................................11Зураг 4. HYUNDAI-250LC маркийн эсрэг утгуурт экскаватор...............................................23Зураг 5. Утгуурт ачигч ZL-50......................................................................................................25Зураг 6. ( БНХАУ-ын “FAW” фермийн CA3250P1K2T1 маркийн автосамосвал)................26Зураг 7. Монгол орны хөрс-газарзүйн мужлалтын зураг.........................................................41Зураг 8. Ямаатын худаг орчмын хөрсөн бүрхэвчийн зураг......................................................42Зураг 9. “Ноён-Гари” ХХК-ний ашиглалт, хайгуулын талбайн тойм....................................42Зураг 10. Уурхайн ажичлдын тосгон /кэмп/............................................................................43Зураг 11. Нугат хар хүрэн баригдах газраас зүүн урагш 500 орчим метрийн зайд..............43Зураг 12. Нам уулын баруун тийш хажуугийн доод хэсэгт 3-5 хэмийн алгуур налуу гадаргатай, хялгана-алаг өвс-шарилжит ургамлан нөмрөгтэй, бүрхэц 30-40% байна...........44Зураг 13. Дунд зэргийн зузаан хар хүрэн...................................................................................44Зураг 14. Кэмпээс зүүн хойш 700 гаруй метрт уулс хоорондох өргөн хөндий, сайрын адаг хэсэгт тэгш гадарга бүхий улалж-үетэн-шарилжит ургамлын бүлгэмдэл. ............................45Зураг 15. Нугат хар хүрэн............................................................................................................45Зураг 16. кэмпийн баруун талаас орж ирсэн Жалгын доод хэсэгт тэгш гадарга бүхий алаг өвс шарилжит их талхлагдсан оготны тархалт ихтэй эдэлбэрт...............................................46Зураг 17. Нугархаг хар хүрэн.......................................................................................................46Зураг 18. Бичиглэлийн 1-р талбай. Ургамалжилтын тусгаг бүрхэц 30-40%...........................55Зураг 19. Бичиглэлийн 2-р талбай. Ургамалжилтын тусгаг бүрхэц 15-20%...........................56Зураг 20. Бичиглэлийн 3-р талбай. Ургамалжилтын тусгаг бүрхэц 20-25%...........................56Зураг 21. Бичиглэлийн 4-р талбай. Ургамалжилтын тусгаг бүрхэц 15-20%...........................55Зураг 22. төсөл хэрэгжих орчмын бэлчээрийн нөөц.................................................................57Зураг 23. Дагуур зараа..................................................................................................................58Зураг 24. Хээрийн бор шувуу......................................................................................................58Зураг 25. Хар хэрээ …………......................................................................................................58

59Зураг 27. Үлийн цагаан оготно огтоны бүл, үлий багагүй тохиолдож байна........................59Зураг 28. Халдваргүйжүүлэх бохирын системийн схем зураг.................................................79Зураг 29. Гадаргын ус ойрхон байгаа газарт доорх цэвэршүүлэх байгууламжийг байршуулдаг..................................................................................................................................79Зураг 30. Бохир ус цэвэрлэх байгууламж. Доорх төхөөрмж нь АНУ болон хөгжингүй орнуудад 1950-аад оны үед хэрэглэж байв................................................................................80Зураг 31. Ус шингээх талбайн схем............................................................................................80


7


ХҮСНЭГТИЙН ЖАГСААЛТ

Хүснэгт 1. Төслийн хэрэгжүүлэх хугацаа..................................................................................12Хүснэгт 2. Хөрөнгө оруулалтын нэгдсэн хүснэгт.....................................................................15Хүснэгт 3. Сэлбэгийн зардал......................................................................................................16Хүснэгт 4. Хөдөлмөр цалин хөлсний зардлын тооцоо..............................................................17Хүснэгт 5. Элэгдэл хорогдлын шимтгэлийн тооцоо.................................................................18Хүснэгт 6. Захиргааны зардал.....................................................................................................18Хүснэгт 7. Тоног төхөөрөмжийн түрээсийн төлбөр..................................................................18Хүснэгт 8. Шатах тослох материалын тооцоо...........................................................................18Хүснэгт 9. Нөхөн сэргээлтийн ажлын зардал............................................................................19Хүснэгт 10. Ус ашигласаны төлбөр............................................................................................20Хүснэгт 11. Бүтээгдэхүүн борлуулалт, үнэ................................................................................20Хүснэгт 12. Санхүүжилт..............................................................................................................21Хүснэгт 13. Hyundai-250LC экскаваторын техникийн үзүүлэлт.............................................23Хүснэгт 14. Экскаваторын ажлын бүтээлийн тооцоо..............................................................24Хүснэгт 15. ZL-50 маркийн утгуурт ачигчийн техникийн үзүүлэлт.......................................25Хүснэгт 17. CA3250P1K2T1 маркийн автосамосвалын техникийн үзүүлэлт.........................27Хүснэгт 18. Автосамосвалын ажлын бүтээлийн тооцоо...........................................................27Хүснэгт 20. Усан хангамжын тооцоо...........................................................................................29Хүснэгт 21. Хатуу хог хаягдлын ангилал...................................................................................31Хүснэгт 22. Улирлын төв 4 сарын салхины чиглэл, салхигүй байх давтагдал, %.................36Хүснэгт 23. Салхины чиглэлийн дундаж хурд, м/с...................................................................37Хүснэгт 24. Ямаатын алтны шороон ордын орчим дахь худгуудын өгөгдөхүүн...................39Хүснэгт 25. Хөрсний химийн үндсэн үзүүлэлтүүд...................................................................47Хүснэгт 26. Хөрсний механик бүрэлдэхүүн (элс, тоос, шаврын хэмжээ)...............................48Хүснэгт 28. Судалгаагаар цуглуулсан ургамал.........................................................................53Хүснэгт 29. Иргэдтэй хийсэн ярилцлага....................................................................................64Хүснэгт 30.Нөлөөллийг магадлан жагсаах аргаар тодорхойлох..............................................66Хүснэгт 31. Гол нөлөөллийн хамрах хүрээ, эрчим, хугацаа.....................................................67Хүснэгт 32. Агаар дахь тоосны хүлцэх агууламж.....................................................................68Хүснэгт 33. Хөрсний шинж чанарын экологи-эдийн засгийн үнэлгээний үзүүлэлтүүд.......71Хүснэгт 34. Хөрсний экологи-эдийн засгийн үнэлгээнд ашиглагдах газарзүйн үзүүлэлтүүд........................................................................................................................................................71Хүснэгт 34. Хөрсний шинж чанар, газарзүйн хүчин зүйлсийг нэгтгэн гаргасан засварын. .72Хүснэгт 36. Биологийн нөхөн сэргээлт......................................................................................87Хүснэгт 38. Нөлөөллийг бууруулах, арилгах, нөхөн төлбөр хийх чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ..........................................................................................................105Хүснэгт 39. Нөлөөллийг бууруулах, арилгах, хянах чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ......................................................................................................................................................106Хүснэгт 40. Нөлөөллийг бууруулах, арилгах, хянах чиглэлээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ......................................................................................................................................................108Хүснэгт 41. Байгаль хамгаалах, нөхөн сэргээх ажлын нийт зардлын товчоо.......................108


8


ХАВСРАЛТЫН ЖАГСААЛТ:

1. Усны хэрэг эрхлэх газрын дүгнэлт2. Байгаль орчны яамны ерөнхий үнэлгээний дүгнэлт3. Ноён гари ХХК-ний улсын бүртгэлийн гэрчилгээ4. Ашигт малтмалын газрын 13678А тоот тусгай зөвшөөрлийн шилжүүлсэн

тухай албан бичиг5. Ашигт малтмал ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл6. Газар эзэмшүүлэх гэрээ7. Газар ашиглах эрхийн гэрчилгээ8. Төв аймгийн Баян сумын засаг даргын албан бичиг9. Усны химийн шинжилгээний тодорхойлолтууд10. Төв аймгийн Баян сумын Ямаатын алтны ордын талбайд хийсэн газрын

доорх усны геофизийн эрлийн судалгааны ажлын үр дүн


9


НЭГ. ТӨСЛИЙН ТОДОРХОЙЛОЛТ

1.1. Төслийн нэрЯмаатын худгийн алтны шороон ордыг ашиглах төсөл

1.2. Төслийн зорилгоАлт олборлож боловсруулах

1.3. Төслийн эцсийн бүтээгдэхүүнАлтан гулдмай

1.4. Төслийг хэрэгжүүлэгч Дотоодын хөрөнгө оруулалттай “Ноён гари” ХХКУлсын бүртгэлийн гэрчилгээ: 9011153049Регистерийн дугаар: 5233232

1.5. Төсөл хэрэгжүүлэгчийн хаягБаянгол дүүрэг, 14-р хороо, 3-р хороолол, 18-36 тоот.Утас: 91993636, 99113222

1.6. Төслийн байршилТөв аймгийн Баян сумын 3-р баг, Хөнхөрийн хоолойн адаг орчимд, байр зүйн зургийн L-48-36 хавтгайн дээд хэсгийн төвд орших бөгөөд ордын төв цэгийн солбилцол нь: 1070 43’ 00”, 470 16’ 00” болно.

Зураг 2. Байршил

Зураг 1. “Ноён гари” ХХК-ний эзэмшил 13678А лицензийн талбай


10


Зураг 3. Лизензийн талбай

Төслийн нийт талбай ашигт малтмалын ашиглалтын лицензийн зөвшөөрөл бүхий нийт 351 га газрыг хамарна. Үүнээс олборлолт, ашиглалтанд өртөх талбай 29.72 га юм.

Ямаат худгийн алтны шороон ордыг ашиглахаар “Ноён гари” ХХК нь 13678А тоот ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийг 2008 оны 05 сарын 13-ны өдөр авсан байна.

1.7. Төслийн ашиглалтын технологиУурхайн хөрс хуулалтын ажлыг экскавацлалт дотоод овоолго гэсэн ил

уурхайн ашиглалтын системээр гүйцэтгэнэ. Хөрс хуулалтын ажлыг дотоод овоолго хийх орон зай бий болох хүртэл гадаад овоолго хийх ба энэхүү орон зай бий болсон үед ордыг ашиглаж дуустал дотоод овоолго хийнэ.

Элс олборлолтын ажлын экскавацлалт–автотээвэр–агуулах гэсэн ил уурхайн ашиглалтын системээр гүйцэтгэнэ. Элс олборлолтын ажлыг экскаватор болон автосамосвалын тусламжтай угаах тоног төхөөрөмжийн ойролцоо овоолго хийнэ.

1.7.1. Ашиглалтын системийн параметруудЭкскаватор, автосамосвалын техникийн үзүүлэлтүүд болон ордын хөрсний

чулуулгын физик, механикийн шинж чанар, олборлолтын нөхцөл, элс, хөрсний зузаан зэргээс хамааруулан ашиглалтын системийн үндсэн хэмжигдэхүүнүүдийг хүснэгтд үзүүлэв.


11


1.8. Төслийн хүчин чадалУурхайн жилийн хүчин чадлыг үндэслэхдээ, уулын ажил гүйцэтгэх үндсэн техник, тоног төхөөрөмж, тэдгээрийн бүтээл, уул техникийн нөхцөл зэргийг харгалзан жилийн хүчин чадлыг дунджаар 140.0мян.м3 элс олборлон баяжуулана гэж ТЭЗҮ-д тусгасан байна.Ил уурхай нийт ажиллах жилийг дараах байдлаар тодорхойлно. Тжил =Qа/AГ

үүнд: Qа – ашиглалтын нөөц, мян.м 3 AГ - уурхайн олборлолтын жилийн хүчин чадал, мян.м 3

Ямаат худгийн алтны шороон ордын õóâüä Ò=276.2мян.м3

/140.0мян.м3 1.97æèë áàéхаàр тооцоолжээ.

Ашиглалтын жилүүдэд ордын нөөцийг тогтоон бодсон нийт 17 блокд хөрс хуулалт болон элс олборлолтын ажлыг гүйцэтгэнэ. Ордын тогтоон бодсон нөөцийн хэмжээнд хуулах хөрсний хамгийн зузаан нь блок С-8, С-9 нь 3.6м, С-15, С-17-р блокд хамгийн бага буюу 0-0.6м, Элсний давхаргийн хамгийн зузаан нь С-15, С-17-р блокд 1.7-1.8м, С-1, С-10-р блокд хамгийн бага буюу 0.5-0.6м тус тус байна. Иймээс хөрс хуулалт болон элс олборлолтын ажилд буюу ил уурхайн ажиллах техник тоног төхөөрөмжөөс шалтгаалуулан ил уурхайн үндсэн хэмжигдэхүүнийг дараах байдлаар сонгохоор төлөвлөсөн байна.Уурхайн үндсэн хэмжигдэхүүнүүд:Хөрс хуулалтын догол мөргөцгийн өндөр 0-3.6м дунджаар 2.0м Элс олборлолтын догол мөргөцгийн өндөр 0.5-1.8м дунджаар 1.0мМөргөцгийн налуугийн өнцөг 450-500Ажлын бус доголын аюулгүйн өргөн 3 мАжлын доголын аюулгүйн өргөн 5-8 м Авто замын өргөн 5-10 мАвто замын налуугийн хэмжээ 30-50%0Ил уурхайн улны хэсгийн хамгийн бага өргөн 20 м тус тус байна.

1.9. Төслийн хэрэгжүүлэх хугацаа Ил уурхайн нийт ажиллах хугацааг 3 жил.

Хүснэгт 1. Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа

Эхний жил Хоёр дах жил Гурав дах жил

Жилийн хуанлын өдөр 122 хоног 183 хоног 183 хоног

Баяр ёслолын үеийн амралтын өдөр 3 хоног 4 хоног 4 хоног

Цаг агаарын хүндрэл 6 хоног 10 хоног 10 хоног

Засвар үйлчилгээ 3 хоног 5 хоног 5 хоног

Жилд ажиллах ажлын өдөр 110 хоног 164 хоног 164 хоног

Олборлох элсний хэмжээ 61,3 мян.м3 117,5 мян.м3 117,2 мян.м3


12


Угаах элсний хэмжээ 67.4 мян.м3 129.2 мян. м3 128.9 мян.м3

Нэг хоног дах ээлжийн тоо 1 1 1

Нэг ээлжийн үргэлжлэх хугацаа 12 цаг 12 цаг 12 цаг

1.10. Төсөл хэрэгжих орчны дэд бүтэцОрд газар нь дэд бүтэц харьцангуй сайн хөгжсөн бүс нутагт хамрагдах

бөгөөд Улаанбаатар хотоос зүүн урагш 100 км-т, Баян сумаас зүүн тийш 15 км-т байрлах бөгөөд Баян сум хүртэл асфальтан болон төмөр замтай ба жилийн аль ч улиралд автомашинаар саадгүй зорчих боломжтой. Ордын төв хэсгээр Баян-Баянжаргалангийн 35 квт-ын өндөр хүчдэлийн шугам дайран өнгөрдөг нь 0.4 квт-ын бууруулах трансформатор ашиглан ордыг ашиглах үед эрчим хүчний асуудлыг хялбар шийдэх боломжтой юм.

Ордын баруун урд орших Цагаан чулуут (1517.3м) уулын орой дээрээс Улаан баатар хот болон бусад аймаг хотуудтай үүрэн телефоны утсаар саадгүй харилцах боломжтой.

1.11. Ямаатын худгийн алтны шороон орд орчимд хэрэгжиж буй бусад төсөлБаян сумын хэмжээнд ижил төстэй төсөл хэрэгжээгүй байна.


13

Documents

Yamaat Hudag Final DIEA