yanmar เครื่องยนตร์เล็กและหลักการทำงาน

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/19/2019 yanmar

    1/41

    44

    หนวยท  3เคร องยนตเลกและหลักการทางาน

    สาระสาคัญเคร องยนตเลกและหลักการทางานมความสาคัญมาก ดังน ันนัก เรยนจะตองมความร   ความ

    เขาใจเก ยวกับ ชนดของเคร องยนตเลก สวนประกอบของเคร องยนตทั วไป สวนประกอบหลักของเคร องยนตเลกเคร องยนตเลกแกสโซลน หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ  ท  ใชลกสบแทนล น หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ  ท  ใชล นแผน สวนประกอบของเคร องยนตแกสโซลนแบบ 2 และ 4 จังหวะ และหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะ  เพ อจะไดนาความร   ความ

    เขาใจไปใช ในการตรวจซอมเคร องยนตเลกตอไป

    สาระการเรยนร   1.  ชนดของเคร องยนตเลก 2.  สวนประกอบของเคร องยนตทั วไป 3.  สวนประกอบหลักของเคร องยนตเลก 4.  หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ 5.  หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ 6. 

    สวนประกอบของเคร องยนตแกสโซลนแบบ 2 และ 4 จังหวะ 7.  หลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะ 

    จดประสงคการเรยนร  ท คาดหวัง 1.  บอกชนดของเคร องยนตเลกได 2.  บอกช อสวนประกอบของเคร องยนตทั วไปได 3.  บอกช อสวนประกอบหลักของเคร องยนตเลกได 

    4. 

    อธบายหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะได 5.  อธบายหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะได 6.  บอกสวนประกอบของเคร องยนตแกสโซลนแบบ 2 และ 4 จังหวะได 7.  อธบายหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะได 

  • 8/19/2019 yanmar

    2/41

    45

    1. ชนดของเคร องยนตเลก 

    เคร องยนตเลกเปนเคร องยนตท มสบเดยวขนาดไมเกน 10 แรงมา มชนดแบบสบตรง และชนด

    แบบสบเอยง เคร องยนตเลกท มขายอย ตามทองตลาดโดยทั วไป   จะใชงานเก ยวกับดานการเกษตรเปน

    สวนใหญ เปนเคร องยนตท นาเขามาผลตในประเทศไทย มทั งแบบใชน ามันเบนซน ใชน ามันแกสโซฮอ ล 

     ใชน ามันดเซล เปนเช อเพลง เคร องยนตเลกมหลายย หอ เชน ฮอนดา ค โบตา ยันมาร เปนตน 

    1.1 

    เคร องยนตเลกชนดใชน ามันเบนซนเปนเช อเพลง เปนเคร องยนตขนาด 1 สบ ดังรปท  3.1 และ 3.2 

    ถังน ามัน

    ทอไอเสย 

    กรองอากาศ 

    ชดสตารท 

    รปท  3.1

    แสดงเคร องยนตเลกฮอนดาแกสโซลน 

    ท มา : http://www.google.co.th/imgres?q

    ถังน ามัน

    ทอไอเสย 

    กรองอากาศ

    http://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?q

  • 8/19/2019 yanmar

    3/41

    46

    ชดสตารท 

    รปท  3.2 แสดงเคร องยนตเลกยันมารแกสโซลน 

    ท มา : http://www.google.co.th/imgres?q

    1.2 เคร องยนตเลกชนดใชน ามันดเซลเปนเช อเพลง เปนเคร องยนตขนาด 1 สบ ดังรปท  3.3

    และรปท  3.4 

    ถังน ามัน 

    กรองอากาศ

     ไฟสองสวาง 

    ชดสตารท 

    รปท  3.3 แสดงเคร องยนตเลกค โบตาดเซล 

    ท มา : http://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/ เคร องยนตดเซล.html

    ถังน ามัน 

    ทอไอเสย 

    กรองอากาศ 

    http://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.nakarinbangkok.com/articles/49590/%E0%A4%83%D7%A8%CD%A7%C2%B9%E5%AC%B4%D5%A0%EB%85%AEhtmlhttp://www.google.co.th/imgres?q

  • 8/19/2019 yanmar

    4/41

    47

     ไฟสองสวาง 

    ชดสตารท 

    รปท 3.4 แสดงเคร องยนตเลกยันมารดเซล 

    ท มา : http://www.google.co.th/imgres?q

    2. สวนประกอบของเคร องยนตทั วไป (ENGINE COMPONENTS) เคร องยนตเปนตนกาลังของเคร องมอท นแรงในการเกษตรทั วไป เชน   รถแทรกเตอร  รถไถแบบ

    เดนตาม โดยทั วไปเคร องยนตเลกจดระเบดภายใน กาลังท  ไดจากเคร องยนตจะถกถายทอดไปยังช นสวนและระบบ  ตาง ๆ เชน  สงไปยังลอ ไปยังเพลาสงกาลัง เพ อใช ในการฉดลาก หรอขับเคล อนเคร องมอและอปกรณทางการเกษตร เชน เคร องพนยา เคร องสบน า เคร องป นไฟ เปนตน  

    เคร องยนตสามารถแบงออกไดตามชนดของน ามันเช อเพลงท  ใช ถาใชน ามันเบนซนเปนน ามันเช อเพลง เรยกวา   เคร องยนตเบนซนหรอเคร องยนตแกสโซลน ถาใชน ามันดเซลเปนน ามันเช อเพลงเรยกวาเคร องยนตดเซล สวนประกอบท สาคัญของเคร องยนต ดังรปท  3.5 

  • 8/19/2019 yanmar

    5/41

    48

    รปท  3.5 แสดงสวนประกอบของเคร องยนตทั วไป ท มา : http://vallop-automechanics.blogspot.com/2012/05/blog-post_30.html

    1. ฝาสบ ( Cylinder Head) คอสวนท อย ตอนบนสดของเคร องทาหนาท ปดสวนบนของเคร องและเปนท ตั งของหัวฉด ล นไอด ล นไอเสย เปนตน 

    2. เส อสบ ( Cylinder Block) คอสวนท อย ตอนกลางของเคร อง ทาหนาท หอห  มกระบอกสบเพลาขอเหว ยง และสวนประกอบอ นๆ 

    3. กระบอกสบ ( Cylinder) คอสวนท  ไดรับน ามันเช อเพลงและอากาศเพ อการจดระเบดและ ใหกาลังงานออกมา 

    4. ลกสบ ( Piston) คอช นสวนท เคล อนท ข นลงภายในกระบอกสบ เพ ออัดน ามันเช อเพลงและอากาศใหมความดันและอณหภมเหมาะกับการเผาไหมและใหกาลังออกมา  

    5.  แหวนลกสบ ( Piston Ring)  แหวนลกสบแบงออกเปนแหวนอัดและแหวนน ามัน สาหรับเคร องยนตดเซลจะมแหวนอัดอย   2-3 ตัว ซ งจะอย ทางดานบนของลกสบ และแหวนน ามันจะอย ทางดานกระโปรงลกสบ เคร องยนตดเซลมแหวนลกสบมากวาเคร องยนตแกสโซลน 1-2 ตัว เพราะเน องจากอัตราอัดของเคร องยนตดเซลจะสงกวาเคร องยนตแกสโซลน  

    5.1 แหวนอัด ( Compression Ring) มหนาท  ปองกันการรั วซมของความดันอากาศภายในกระบอกสบ และยังทาหนาท ปองกันไม ใหน ามันเคร องรั วไหลเขาไปในหองเผาไหม 

    5.2 แหวนน ามัน (Oil Ring) มหนาท  กวาดน ามันเคร องท หลอล นผนังกระบอกสบไม ใหข น ไปยังหองเผาไหม แหวนน ามันจะทาเปนรองตรงกลาง และมร ใหน ามันเคร องไหลกลับ ( Oil ReturnHole) เพ อใหน ามันเคร องไหลเขาออก และเพ อหลอล นลกสบกับผนังกระบอกสบ โดยการผานตัวกลางแหวนน ามัน

    6. กานสบ ( Connecting Rod) คอสวนท ทาหนาท ถายทอดกาลังท เกดข นเน องจากการจดระเบดเผาไหมเช อเพลงภายในกระบอกสบไปยังช นสวนตางๆ กานสบจะตดกับลกสบ 

    7. เพลาขอเหว ยง ( Crankshaft) คอสวนท ทาหนาท ถายทอดกาลังจา กกานสบและเปล ยนการเคล อนท จากการเคล อนข นลงเปนการหมนเปนวงกลม 

    http://vallop-automechanics.blogspot.com/2012/05/blog-post_30.htmlhttp://vallop-automechanics.blogspot.com/2012/05/blog-post_30.html

  • 8/19/2019 yanmar

    6/41

    49

    8. เพลาลกเบ ยว (Camshaft) คอเพลาทาหนาท ปดเปดล นไอเสย เพลาลกเบ ยวเคล อนท ดวยเฟองท ขบกับเฟองของเพลาขอเหว ยง 

    9. วาลว (  Valve)  หรอล น เปดใหกาซเขาส และออกจากกระบอกสบตามจังหวะการทางาน

    ของเคร องยนต  เคร องยนตสวนใหญ ใชล นดอกเหด (poppet valves) ซ งปดดวยแรงสปรงและเปดดวยกลไกลกเบ ยว ทาจากเหลกกลา   สวนท ล นสัมผัสขณะปดเรยกวา “บาล น” (valve seats) ทาจากเหลกกลา  อบชบแขงหรอเซรามค เคร องยนตบางร นใชล นหมน หรอล นโรทาร    มทั งแบบจานและแบบกระบอก สวนเคร องยนตสองจังหวะใชชอง (ports) ท ผนังกระบอกสบ แทนล นแบบกลไก 

    10. ลอชวยแรง ( Fly wheel) จะตดอย ตรงปลายเพลาขอเหว ยง มหนาท ชวยสะสมพลังงานทาใหเคร องยนตเดนเรยบ 11. อางน ามันเคร อง ( Crank Case) คอสวนท อย ตอนลางของเคร อง ปกตตอนบนของอาง

    น ามันเคร องจะหลอตดกับเส อสบ สวนตอนลางเรยกวาอางเกบน ามันเคร อง(

    oil pan) ทาหนาท เกบน ามันเคร องเพ อสงไปยังสวนตางๆ ของเคร องยนตท ตองการการหลอล น  12. ป  มน า ( Water pump) สบและสงน าหลอเยน  ใหหมนเวยนผานเคร องยนต และหมอน า

     โดยใชกาลังจากเคร องยนต 13. ป  มน ามันเคร อง (Oil pump) ป  มน ามันเคร อง ตดตั งอย ภายในเส อสบ (Cylinder block)

    ทางานได โดย ไดรับแรงหมน ท สงมาจาก เฟองเพลาลกเบ ยว ( Camshaft) เม อเคร องยนตทางาน เพลาลกเบ ยวหมน ป  มน ามันเคร องกหมนตามไปดวย การหมนของป  มน ามันเคร องน  จะทาการดดน ามันหลอล น ( Oil) จากกนอางน ามันหลอล น ( Oil pan) ข นมาตามทอน ามัน เขาส ตัวกรองน ามันหลอล น (Oil filter) ออกไปตามทอสงน ามัน เพ อไปหลอเล ยงตามจดตางๆ ของโลหะท มการเสยดสกัน เพ อชวยลดการสกหรอ ของช นสวนเหลาน ัน 

    14. หมอกรองอากาศ ( Air cleaner) จะทาหนาท กรองฝ นผงและส งสกปรกในอากาศ กอนท จะเขากระบอกสบสาหรับเคร องยนตดเซลขนาดใหญท  ใช ในท มฝ นมากนยมใชเคร องกรองอากาศขั นแรก(pre cleaner) ซ งจะทาหนาท กรองฝ นผงและส งสกปรกขนาดใหญ ในอากาศกอนท จะใหอากาศผานเขา ไปในหมอกรองอากาศ ทาใหอายการใชงานของหมอกรองอากาศยนยาวข น  

    15. สายพานไทมม ง (Timing belt) หรอสายพานราวล น ทาหนาท เช อมตอกลไกตางๆ   ใหมการทางานอยางสัมพันธกันและลงตัว หากไมดหรอมการผดจังหวะกจะสงผลตอเคร องยนต โดยทันท  

    16. ทอรวมไอเสย ( Exhaust manifold)  เปนช นสวนภายนอกเคร องยนตท ตอระหวางทางออกของวาลวไอเสยกับทอ เปนชองทางผานของแกสไอเสยท ถกขับออกมาจากกระบอกสบเพ อสงตอไปยังทอไอเสยเคร องยนตแบบสบเรยง ทอรวมไอเสยจะถกออกแบบใหตดตั งอย ดานขางของเคร องยนต สวนเคร องยนตแบบตัวว ทอรวมไอเสยจะตดตั งอย ดานขางทางออกไอเสยทั งสองดานของเคร องยนต ทอไอเสยมักทาจากเหลกหลอ 

    17. จานจาย ( Distributor) ทาหนาท เปนสวตซ ในการตัดตอและตอกระแสไฟฟาท  ไหลผานวงจรปฐมภม ซ งจะทาใหเกดแรงดันไฟฟาท สงในคอยล และจายไฟแรงสงไปยังหัวเทยนตางๆ โดยการ

  • 8/19/2019 yanmar

    7/41

    50

    หมนของ   โรเตอร ในฝาครอบจานจายรวมถงจานจายมกลไกในการปรับไทมม งจดระเบดใหเกดข นลวงหนา หรอหนวงใหชาลงตามอัตราเรวรอบและภาระของเคร องยนต 

    3. สวนประกอบหลักของเคร องยนตเลก เคร องยนตเลกแกสโซลนและเคร องยนตเลกดเซลจะสวนประกอบหลักท สาคัญเหมอนกัน และจะมสวนประกอบยอยท แตกตางออกไปบางเลกนอยเคร องยนตเลกจะมสวนประกอบหลักดังตอไปน   

    3.1 เส อสบ (Cylinder Block ) เส อสบเปนท อย ของปลอกสบ เพลาขอเหว ยง ลกสบ กานสบและระบบตาง ๆ ท เก ยวของ เส อสบทาจากเหลกหลอเน อกราไฟตเกรด ภายในเส อสบจะทาเปนชองทางเดนของน าหลอเยนและหองเพลาขอเหว ยง สวนบนเส อสบจะเปนท ตดตั งหมอน า และถังน ามันเช อเพลง ดังรปท  3.6

    (1) เส อสบเคร องยนตดเซล (2) เส อสบเคร องยนตแกสโซลน 

    รปท  3.6 แสดงเส อสบเคร องยนตเลกดเซล และแกสโซลน ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT  บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

    3.2 ลกสบ (Piston) ลกสบทาหนาท สงถายกาลังไปยังเพลาขอเหว ยง ลกสบจะรับแรงอัด ทางดานขาง  เน องจากมมโลของกานสบ ลกสบจะปดก ันภายในกระบอกสบกับหองขอเหว ยง แลวถายเทความรอนจากหัวลกสบไปยังช นสวนอ น ตัวลกสบจะไดรับการระบายความรอนดวยน า   หรอ

  • 8/19/2019 yanmar

    8/41

    51

    น ามันเคร อง วัสดท  ใช ในการทาลกสบสวนมากจะทามาจากเหลกหลอ อลมเนยมหลอ หรออลมเนยมอัดข นรป นอกจากน ันยังมพวกเหลกกลาหลอ และเหลกกลาอัดข นรป ดังรปท  3.7

    ลกสบเคร องยนตเลกดเซล ลกสบเคร องยนตเลกแกสโซลน  

    (1) ลกสบเคร องยนตเลกดเซล  (2) ลกสบเคร องยนตเลกแกสโซลน รปท  3.7 แสดงลกสบเคร องยนตเลกดเซลและแกสโซลน 

    ท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554.

    3.3 แหวนลกสบ (Piston Ring) แหวนลกสบแบงออกเปนแหวนอัดและแหวนน ามันสาหรับ เคร องยนตดเซลจะมแหวนอัดอย   2-3 ตัว ซ งจะอย ทางดานบนของลกสบ และแหวนน ามันจะอย ทางดานกระโปรงลกสบ เคร องยนตดเซลมแหวนลกสบมากวาเคร องยนตแกสโซลน 1-2 ตัว เพราะเน องจากอัตราอัดของเคร องยนตดเซลจะสงกวาเคร องยนตแกสโซลน ดังรปท  3.8 

    แหวนอัด 

    แหวนน ามัน 

    รปท  3.8 แสดงแหวนลกสบของเคร องยนตเลก

    ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

  • 8/19/2019 yanmar

    9/41

    52

    3.4 แหวนอัด ( Compression Ring) แหวนอัดจะทาหนาท ปองกันการรั วซมของความดันอากาศภายในกระบอกสบ และยังทาหนาท ปองกันไม ใหน ามันเคร องรั วไหลเขาไปในหองเผาไหมอกดวยแหวนอัดทาจากเหลกหลอชนดพเศษ ชบผวแขงเปนมัน มคณสมบัตทนตอ แรงเสยดสและความรอนท เกดข นได ดังรปท  3.9 

    แหวนอัด 

    รปท  3.9 แสดงแหวนอัดเคร องยนตเลก ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

    3.5 แหวนน ามัน ( Oil Ring) แหวนน ามันทาหนาท กวาดน ามันเคร องท หลอล นผนังกระบอกสบไม ใหข นไปยังหองเผาไหม แหวนน ามันจะทาเปนรองตรงกลาง และมร ใหน ามันเคร องไหลกลับ ( OilReturn Hole) เพ อใหน ามันเคร องไหลเขาออก และเพ อหลอล นลกสบกับผนังกระบอกสบ โดยการผานตัวกลางแหวนน ามัน แหวนน ามันจะม  2 แบบ คอ แหวนน ามันแบบชั นเดยว ( Integral Type) และแหวนน ามันแบบ 3 ชั นในวงเดยวกัน ( Three-piece Type) แหวนน ามันทาจากเหลกหลอชนดพเศษชบผวแขงเปนมัน มคณสมบัตทนตอแรงเสยดสและความรอนท เกดข นไดด ดังรปท  3.10 

  • 8/19/2019 yanmar

    10/41

    53

    รปท  3.10 แสดงแหวนน ามันเคร องยนตเลกท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

    3.6 ปลอกสบ (Cylinder Liner) ปลอกสบเปนสวนประกอบท ลกสบเล อนข นลงและเปนท   สาหรับอัดอากาศทาใหเกดการเผาไหม จะเกดพลังงานข นภายในปลอกสบ แลวผลักดันลกสบให

    สามารถเคล อนท สงกาลัง ผวนอกปลอกสบจะสัมผัสกับน ามันหลอเยนโดยตรง ปองกันน ารั วเขาหองเพลาขอเหว ยงดวยแหวนยาง  (O-Ring) ในการใชปลอกลกสบจะมขอดคอ จะสะดวกสาหรับงานซอมหากปลอกสบไมด กจะเปล ยนเฉพาะปลอกสบไมตองเปล ยนเส อสบ และการท มปลอกสบจะใชแตกระบอกสบและลกสบท เปนสแตนดารด  (Standard Size)   ในกรณรกระบอกสบสกหรอโดยไมตองควานร ดังรปท  3.11

    ปลอกสบ 

    รปท  3.11 แสดงปลอกสบเคร องยนตเลกดเซล ท มา : www.google.co.th/search?hl

    3.7 ฝาสบ (Cylinder Head) เปนสวนท อย ดานบนของเรอนสบของเคร องยนต ฝาสบเปน สวนท ทาใหเกดหองเผาไหมดวย ฝาสบถกขันยดตดกับเรอนสบดวยนัต โดยมปะเกนฝาสบค ันอย ตรงกลาง เพ อปองกันกาซออกจากหองเผาไหมและน ารั วเขาไปในหองเผาไหมแบงฝาสบออกเปน 2 แบบดังรปท  3.125.1 ฝาสบแบบหลอเยนดวยของเหลวหรอน า ดานในของฝาสบแบบน จะมชองทางใหน าหลอเยนไหลผานได 

    http://www.google.co.th/search?hl=th&biw=1024&bih=727&tbm=isch&sa=1&q=%EB%85%8D%E1%8A%99%EA%A6%AFq=%EB%85%8D%E1%8A%99%EA%A6%A7s_l=img.3..0l2j0i24l4.110615.111910.0.112454.7.6.0.1.1.0.197.837.2j4.6.0...0.0...1c.1.oViW4V-jarQhttp://www.google.co.th/search?hl=th&biw=1024&bih=727&tbm=isch&sa=1&q=%EB%85%8D%E1%8A%99%EA%A6%AFq=%EB%85%8D%E1%8A%99%EA%A6%A7s_l=img.3..0l2j0i24l4.110615.111910.0.112454.7.6.0.1.1.0.197.837.2j4.6.0...0.0...1c.1.oViW4V-jarQ

  • 8/19/2019 yanmar

    11/41

    54

    5.2 ฝาสบแบบหลอเยนดวยอากาศ โดยทาเปนครบรอบๆ ดานนอกของฝาสบ เพ อเพ มพ นท ผวการระบายความรอนทาใหเคร องยนต ไมรอน 

    (1) 

    ฝาสบเคร องยนตเลกดเซล(2)

    ฝาสบเคร องยนตเลกแกสโซลน รปท  3.12 แสดงฝาสบเคร องยนตเลกดเซล และแกสโซลน ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT และ อนชต เชงจาเนยร ; 2554.

    3.8 ล น ( Valve) ล นของเคร องยนตทาหนาท เปดและปดชองไอดและไอเสย เพ อควบคมการ  บรรจ ไอดและขับไลกาซไอเสยของเคร องยนต 4 จังหวะ ล นมช อเรยกตามการทางาน เชน ล นไอด (Intake Valve) ทาหนาท เปดใหสวนผสมระหวางน ามันเช อเพลงกับอากาศจากทอรวมไอด เขากระบอกสบในจังหวะดดและตองปดในจังหวะอัดและระเบด สวนล นไอเสย (Exhaust Valve) ทาหนาท  เปดกาซไอเสยท เกดจากการเผาไหม ไกลออกไปจากกระบอกสบในจังหวะคาย จังหวะอัดและระเบดการทางานของล นประกอบดวยอปกรณดังตอไปน  ดังรป 3.13

    ล นเคร องยนตเลก 

    รปท  3.13 แสดงล นเคร องยนตเลก ท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554.

  • 8/19/2019 yanmar

    12/41

    55

    3.9 กานสบ (Connecting Rod) เปนสวนประกอบท เคล อนท สาคัญอยางหน งกานสบเปนตัว เช อมตอระหวางเพลาขอเหว ยงกับลกสบ และยังทาหนาท เปนตัวสงถายกาลังท เกดจากการเผาไหมภายในกระบอกสบสงตอไปใหกับเพลาขอเหว ยง และจะรับแรงขับจากเพลาขอเหว ยงไปทาใหลกสบเกด

    การเคล อนท ข นลงตามจังหวะการหมนของเพลาขอเหว ยง และยังเปนทางผานของน ามันเคร องชวยในการหลอล นของกระบอกสบและลกสบอกดวย กานสบโดยทั วไปจะทาดวยเหลกเหนยวพเศษ ตรงภาคตัดกานสบออกแบบใหเปนตัวไอ (   I )  ท สามารถทนตอแรงกระแทกและแรงดงท เกดข น ดานหน งของกานสบจะยดตดกับลกสบโดยสลักลกสบ เรยกวา ดานสลักลกสบ ( Small End) อกดานหน งใหญกวาดานสลักลกสบ เรยกวา ฐานกานสบ (Big End) ผาออกเปน 2 สวน เพ อใหสามารถถอดประกอบเขากับขอเหว ยงไดดวยสกรกานสบ ดังรปท  3.14 

    (1) กานสบเคร องยนตเลกดเซล  (2) กานสบเคร องยนตเลกแกสโซลน รปท  3.14 แสดงกานสบเคร องยนตเลกดเซล และแกสโซลน 

    ท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554.

    3.10 แบร งกานสบ ( Connecting Rod Bearing) แบร งกานสบจะทาจากทองแดงผสมตะก ัว เรยกวา เคลเมต ( Kelmet) ท ผวหนาของแบร งกานสบจะชบดบก เพ อใหสามารถสัมผัสกับเพลาขอเหว ยงไดด แบร งกานสบสามารถแยกออกเปน 2 สวนได คอ สวนท อย กับกานสบ และสวนท ตดอย กับฝาประกับกานสบ บชกานสบจะทาจากทองแดงผสมตะก ัวเชนเดยวกับแบร งกานสบ ท หนาบ ชจะชบดบกเคลอบไว เพ อชวยใหทนทานตอแรงสั นสะเทอน แรงกระแทก และความรอนท เกดข นขณะใชงาน  ดังรปท  3.15 

  • 8/19/2019 yanmar

    13/41

    56

    รปท  3.15 แสดงแบร งกานสบและบชกานสบ 

    ท มา : http://auto.lannapoly.ac.th/e-learning/engine/content/bearing.htm 

    3.11 เพลาขอเหว ยง ( Crankshaft) เพลาขอเหว ยงจะเปนตัวรับและถายทอดกาลัง และยังเปนตัวทาหนาท เปล ยนทศทางการเคล อนท ข นลงของลกสบและกานสบ เพลาขอเหว ยงตองทนตอแรงกระแทกและแรงบดท เกดข นสงไดจงตองทาดวยเหลกคารบอนตอัดข นรป   แลวนามาแปรรปผวเพลาอกครั ง เพลาขอเหว ยงท ดจะตองมการถวงน าหนักใหสมดล เพ อใหเพลาขอเหว ยงหมนไมสั นคลอนและสมดลในขณะถายทอดกาลัง หรอขณะท รับแรงกระแทก ดังรปท  3.16 

    เพลาขอเหว ยงเคร องยนตเลกดเซล เพลาขอเหว ยงเคร องยนตเลกแกสโซลน 

    รปท  3.16 แสดงเพลาขอเหว ยงเคร องยนตเลกดเซลและแกสโซลน ท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554.

    3.12 เพลาลกเบ ยว ( Camshaft) เพลาลกเบ ยวมหนาท ทาใหล นเปดและปดไดตามจังหวะ

    การทางานของเคร องยนต  เพลาลกเบ ยวจะทาจากเหลกกลาตข นรป  แลวแปรรปผวสวนท เปนลกเบ ยว ไอด ไอเสย และปลายเพลาลกเบ ยวจะชบแขง ยอดลกเบ ยวจะมนโคง ชวยใหการทางานของล นทั งค มประสทธภาพดข น และในขณะเดยวกันกจะลดการเกดเสยงดังได เพลาลกเบ ยวของเคร องยนตจะประกอบดวยลกเบ ยวไอด และลกเบ ยวไอเสย ซ งทาหนาท เปนตัวเปดล นไอดและล นไอเสย และยังมลกเบ ยวท  ใชควบคมการทางานของป  มน ามันดเซลอก 1 ลก ตรงท ปลายเพลาลกเบ ยวจะเซาะรองลกไวสาหรับขับป  มน ามันเคร อง ดังรปท  3.17 

    http://auto.lannapoly.ac.th/e-learning/engine/content/bearing.htmhttp://auto.lannapoly.ac.th/e-learning/engine/content/bearing.htmhttp://auto.lannapoly.ac.th/e-learning/engine/content/bearing.htm

  • 8/19/2019 yanmar

    14/41

    57

    เพลาลกเบ ยว เพลาลกเบ ยวเคร องยนตเลกดเซล เคร องยนตเลกแกสโซลน 

    รปท  3.17 แสดงเพลาลกเบ ยวเคร องยนตเลกดเซลและแกสโซลนท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554. 

    3.13 ลอชวยแรง (Flywheel) ลอชวยแรงของเคร องยนตเลกจะมขนาดใหญ จะเปนตัวสะสม  แรงเฉ อยของเคร องยนต ในจังหวะงาน เพ อตองการเอากาลังท สะสมไวชวยในการหมนเพลาขอเหว ยงในจังหวะตอไป ซ งจะทาใหเคร องยนตเดนเรยบ เพราะเคร องยนตเลก 1 สบ จะหมน 2 รอบ จะไดงาน 1ครั ง ดังรปท  3.18 

     T คอศนยตายบน 

    ตัวลอชวยแรง F คอจดฉดน ามัน 

    นัต

    (1) ลอชวยแรงเคร องยนตเลกแกสโซลน  (2) ลอชวยแรงเคร องยนตเลกดเซล รปท 3.18 แสดงลอชวยแรงเคร องยนตเลกแกสโซลนและดเซล ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT  บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

    3.14 เพลาสมดลเคร องยนต ( Counter Shaft) เพลาสมดลเคร องยนตม  2 เพลา เปนตัวสลายแรงเฉ อยท เกดจากการเล อนข นลงของลกสบอยางรวดเรวซ งจะมผลทาใหลดการสั นสะเทอนของ

    เคร องยนตและเสยงท เกดจากการสั นสะเทอน ดังรปท  3.

    19 

    เพลาสมดล

  • 8/19/2019 yanmar

    15/41

    58

    เพลาสมดล 

    เพลาขอเหว ยง 

    เฟองสะพาน 

    เพลาลกเบยว 

    รปท  3.26 แสดงเพลาสมดลเคร องยนตเลก ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT  บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

    3.15 ป  มเช อเพลง  (Fuel pump) ป  มน ามันเช อเพลง เคร องยนตเลกดเซลสวนใหญเปนป  มแบบป  มบอชขนาดเลก ทางานได โดยมลกเบ ยวป  มตดอย กับเพลาลกเบ ยวเปนตัวเตะ และแบงการจายน ามันโดยอาศัยการบดตัวของลกป  ม ดังรปท  3.20

    ชดลกกล ง เฟองฟนหว 

    นัตลอคล นสงน ามัน  กระบอกสบป  ม เส อล นสงน ามัน  บารองสปรงตัวลาง 

    สปรงล นสงน ามัน

    ล นสงน ามัน  สปรงป  ม ลกสบป  มบารองสปรงตัวบน  

    สลักลอคลกกล ง  ปลอกบังคับลกป  ม 

    เรอนป  ม ลวดสปรงลอคลกกล ง  

    รปท  3.20 แสดงช นสวนป  มเช อเพลงเคร องยนตเลกดเซล 

    เพลาขอเหว ยง

    เฟองสะพาน

    เพลาลกเบ ยว

  • 8/19/2019 yanmar

    16/41

    59

    ท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554. 3.16 หัวฉด ( Injector)  มหนาท  รับน ามันแรงดันสงจากป  มน ามันเช อเพลงฉดไปยังหองเผา

     ไหม ในลักษณะท เปนฝอยละอองในจังหวะอัดสด ดังรปท  3.21

    รปท  3.21 แสดงหัวฉดเช อเพลงเคร องยนตเลกดเซล ท มา : ค มอเคร องยนตค โบตา RT บรษัทสยามค โบตาดเซลจากัด 

    หัวฉดท  ใชกับเคร องยนตเลกดเซลมอย  2 แบบ คอ  1. หัวฉดแบบเดอย ( Pintle Nozzle) เปนหัวฉดท  ใชกับเคร องยนตท  ใชหองเผาไหม

    แบบหองเผาไหมชวย (Pre Combustion) หรอแบบเอเนอรจ เซลล (Energy Cell) หัวฉดแบบเดอยจะฉดน ามันเช อเพลงออกมาในลักษณะรปกรวยบานกวาง หัวฉดแบบเดอยน จะถกสรางใหปลายเขมหัวฉดย นมานอกปลอกเขมหัวฉดเลกนอย ปลายเขมหัวฉดน มทั งแบบเขมตรง และแบบเขมบานปลาย  

    2. หัวฉดแบบร ( Hole Nozzle) หัวฉดแบบรเปนแบบท  ใชกับหองเผาไหมแบบเปด

    หรอโดยตรง หัวฉดแบบน  ตัวเขมทาเปนปลายแหลมน ังอย บนบาภายในปลอกเขมหัวฉดไม โผลออกมาขางนอก ปลายของหัวฉดมทั งแบบรเดยวและแบบหลายร 

    3.17 หัวเทยน (Spark Plug) เปนอปกรณท  ใหประกายไฟฟา สาหรับจดระเบด สวนผสมไอด

    ของเคร องยนตแกสโซลน หัวเทยนเปนอปกรณท รับภาระหนักภายใตความกดดันสงถง 200-800

    ปอนด / ตารางน ว และภายใตอณหภมสงถง 2,000 –  2,500 C มเปลอกนอกเปนโลหะและมฉนวน

    กระเบ องเคลอบอย ภายใน เปลอกโลหะมข ัวดนยดตดอย  ข ัวกลางย นผานศนยกลางของฉนวนขั วดนและ

    ข ัวกลางจะตองมระยะหาง (ระยะเข ยวหัวเทยน) ตามท กาหนดและตองมระยะฝงหัวเทยนคอระยะหาง

    แผนชม  ตัวกรองน ามัน

    เรอนหัวฉด 

    สปรง

    ปลอกเขมหัวฉด 

    เขมหัวฉด 

  • 8/19/2019 yanmar

    17/41

    60

    จากบาของเปลอกโลหะถงขอบลางสดของหัวเทยนไมยาวหรอสั นเกนไป ถาระยะฝงยาวเกนไปอาจย น

    เขาไปในหองเผาไหมและรบกวนการไหลเวยนของไอด ซ งจะมผลเสยตอการเผาไหม หรอลกสบอาจชน

    กับสวนท ย นออกไปจนเสยหายได ดังรปท  3.22

    รปท  3.22 แสดงหัวเทยนเคร องยนตเลกแกสโซลน ท มา : อนชต เชงจาเนยร; 2554 

    3.18 คอยลจดระเบด ( Ignition  Coil) มหนาท สรางแรงดันไฟฟา แรงดันสงท เกดจากการ

    เหน ยวนาระหวางขดลวด 2 ขด คอ ขดลวดปฐมภมและขดลวดทตยภมประมาณ 25,000   –30,000

     โวลต สงไปยังหัวเทยน เพ อจดประกายไฟ ดังรปท  3.23

    (1) คอยลจดระเบด เคร องยนต HONDA GX120 (2) คอยลจดระเบดเคร องยนต HONDA G200

    รปท  3.23 แสดงคอยลจดระเบดเคร องยนตเลกแกสโซลน ท มา : อนชต เชงจาเนยร ; 2554 

    4. หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ 

  • 8/19/2019 yanmar

    18/41

    61

    เคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ ( Four-stroke engine) เปนเคร องยนตเลกท  ใช ในรถยนต  ใช ในรถจักรยานยนต ใช ในรถบรรทก เปนเคร องยนตท มการเผาไหมภายใน สาหรับเคร องยนตเบนซน (petrol engine หรอ gasoline engine) ไอของน ามันจะถกอัดแลวถกจดระเบดโดยหัวเทยน"

     ไอด" คอสวนผสมของไอระเหยหรอละอองน ามันเบนซนผสมกับอากาศ ไอดจะถกดดเขากระบอกสบหรอฉดเขากระบอกสบโดยหัวฉดในชวงชักดด และไอดจะถกอัดใหมอณหภมสงข นประมาณ 700-900องศาเซลเซยส แลวไอดถกจดระเบดโดยประกายไฟประมาณ 25 ,000 โวลต จากเข ยวหัวเทยน เรยกชวงชักน วาชวงชักระเบด หรอ "ชวงชักงาน" แรงระเบดทาใหลกสบเล อนลงเคร องยนต ไดงานในชวงชักน  ทาใหเพลาขอเหว ยงเกดการหมน เปนการเปล ยนพลังงานความรอนเปนพลังงานกล ชวงชักคายลกสบเล อนข น ล นไอดปด ล นไอเสยจะเปด ไอเสยออกจากกระบอกสบทางล นไอเสยผานทอไอเสยออกส บรรยากาศ เคร องยนตทางานครบ 4 ชวงชัก เคร องยนต 4 จังหวะโดยทั วไปจะทางานดังตอไปน  

    จังหวะดด (

    Suction or intake stroke) 

    ลกสบเล อนลงจากศนยตายบนลงส ศนยตายลางล นไอดเปดล นไอเสยปด เพ อดดไอดเขามาในกระบอกสบจังหวะอัด (Compression stroke) ลกสบเล อนข นจากศนยตายลางข นส ศนยตายบน ล นไอ

    ดและล นไอเสยปดสนท ไอดถกอัดใหรอน 700-900 องศาเซลเซยส จังหวะระเบด  (Power stroke)  ลกสบเล อนข นใกลศนยตายบน หัวเทยนจดประกายไฟเผา

     ไหม ไอดเกดการระเบดข นในหองเผาไหม แรงระเบดทาใหลกสบเล อนลงจากศนยตายบนลงส ศนยตายลาง ทาใหเพลาขอเหว ยงเกดการหมน เคร องยนต ไดงานในชวงชักน  เรยกอกช อหน งวา "ชวงชักงาน"เปนการเปล ยนพลังงานความรอนเปนพลังงานกล 

    จังหวะคาย (Exhaust stroke) ลกสบเคล อนท จากศนยตายลางข นส ศนยตายบน ล นไอดปดล นไอเสยเปด แกสไอเสยออกจากกระบอกสบผานล นไอเสย  ทอไอเสยและออกส ชั นบรรยากาศภายนอกเคร องยนต 

    สรป การทางานของเคร องยนต 4 จังหวะ คอจังหวะดด จังหวะอัด จังหวะระเบด จังหวะคาย   ลกสบข นลงรวม 4 ครั ง เพลาขอ

    เหว ยงหมน 2 รอบ จะไดงาน 1 ครั ง ดังรปท  3.24 ถง 2.28

    ล นไอเสย ล นไอด 

    ลกสบ 

  • 8/19/2019 yanmar

    19/41

    62

    รปท 3.24 แสดงหลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ ในจังหวะดดไอด ท มา : http://th.wikipedia.org/wiki

    จากรปท  3.24 ลกสบเล อนจากศนยตายบนลงส ศนยตายลาง ล นไอดเปด ไอดถกดด เขากระบอกสบผานล นไอด ล นไอเสยปดสนท 

    ล นไอเสย ล นไอด 

    ลกสบ 

    รปท  3.25 แสดงหลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ ในจังหวะอัด ท มา : http://th.wikipedia.org/wiki

    จากรปท  3.25 ลกสบเล อนข นจากศนยตายลาง ข นส ศนยตายบนอัดไอด ใหรอน 700-900 องศาเซลเซยส ล นไอดและล นไอเสยปดสนท 

  • 8/19/2019 yanmar

    20/41

    63

    ล นไอเสย ล นไอด 

    ลกสบ

    รปท  3.26 แสดงหลักการทางานเคร องยนตแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ ในจังหวะจดระเบดท มา : http://th.wikipedia.org/wiki

    จากรปท   3.26 กอนลกสบเคล อนท ข นถงศนยตายบน หัวเทยนจดประกายไฟ 25 ,000 โวลตเพ อจดระเบดไอด ล นไอดและล นไอเสยปดสนท 

    ล นไอเสย ล นไอด 

    ลกสบ 

    รปท  3.27 แสดงหลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ ในชวงชักระเบด 

    http://th.wikipedia.org/wikihttp://th.wikipedia.org/wiki

  • 8/19/2019 yanmar

    21/41

    64

    ท มา : http://th.wikipedia.org/wikiจากรปท   3.27 เปนชวงชักระเบด แรงระเบดทาใหลกสบเล อนลง จากศนยตายบน ลงส ศนย

    ตายลาง เปล ยนพลังงานความรอนเปนพลังงานกล เคร องยนต ไดงานในชวงชักน  ล นไอดและล นไอเสย

    ปดสนท 

    ล นไอด ลนไอเสย

    ลกสบ 

    รปท  3.28 แสดงหลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 4 จังหวะในจังหวะคายท มา : http://th.wikipedia.org/wiki

    จากรปท   3.28 ลกสบเคล อนท จากศนยตายลาง ข นส ศนยตายบน ล นไอดปด ล นไอเสยเปดแกสไอเสยออกจากกระบอกสบ ผานล นไอเสย , ทอไอเสย และออกส ชั นบรรยากาศภายนอกเคร องยนต 

    5. หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ

    หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ มหลายอยางดังตอไปน  5.1 หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ ท  ใชลกสบแทนล น

    เคร องยนตเลกแกสโซลน 2 จังหวะ (Two-stroke engine) คอเคร องยนตท ทางาน 2 จังหวะ จังหวะท  1 เปนจังหวะดดกับอัด และจังหวะท   2 เปนจังหวะระเบดและคาย เคร องยนต  2 จังหวะจะไมมวาลวเปดปดไอด- ไอเสย แตจะใชลกสบเปนตัวเปดปดไอด- ไอเสยแทน  ซ งเคร องยนต 2 จังหวะจะทางานรอบจัดกวาเคร องยนต4 จังหวะและการเผาไหมกมประสทธภาพดอยกวาเคร องยนต 4 จังหวะ ดังรปท  3.32 

    หัวเทยน หองเผาไหม 

    http://th.wikipedia.org/wikihttp://th.wikipedia.org/wikihttp://th.wikipedia.org/wikihttp://th.wikipedia.org/wiki

  • 8/19/2019 yanmar

    22/41

    65

    จังหวะท  1 จังหวะท  2 จังหวะท  2 ไปจังหวะท  1

    รปท  3.32 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลน ท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552.

    จากรปท  3.32 มหลักการทางานของเคร องยนตแกสโซลน 2 จังหวะ ดังน  1.  การทางานของเคร องยนต ในจังหวะท  1 ดานบนลกสบจะอัดไอด สวนดานใตลกสบจะดดไอด 

    เขาไปในหองเพลาขอเหว ยง 2.  การทางานของเคร องยนต ในจังหวะท  2 ดานบนลกสบจะสงกาลัง สวนดานลางลกสบจะเพ ม 

    ความดันของไอด 3.  การทางานของเคร องยนต ในจังหวะท  2 กลับไปยังจังหวะท  1 ดานบนของลกสบจะคายและ 

    ขับไล ไอเสยดวยไอด สวนดานลางลกสบจะอัดไอดเขาไปในกระบอกสบ  

    5.2  หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ  ท  ใชล นแผน เคร องยนตเลกแกสโซลน 2 จังหวะ (Two-stroke engine) คอ เคร องยนตท ทางาน 2 จังหวะ ท  ใชล นแผนหรอรดวาลวเปนล นท  ใช ในระบบสงไอด ทาจากเหลกสปรงตดอย ดานบนของหองเพลาขอเหว ยง ในขณะท ลกสบเคล อนท ข น-ลง ความดันในหองเพลาขอเหว ยงจะเพ มข นและลดลงสลับกัน ขณะเดยวกันล นแผน

    หองเพลาขอเหว ยง

    ชองบรรจ ชองไอด 

    ชองไอเสย

    ลกสบข น ลกสบลง คายไอเสย TDC

    BDC

  • 8/19/2019 yanmar

    23/41

    66

    จะเปดและปดสลับกันไปดวย เวลาในการเปดของล นแผนจะแปรผันตรงกับความเรวรอบของเคร องยนต ล นแผนจะทางานโดยสญญากาศ และความดันในหองเพลาขอเหว ยง ดังรปท  3.33 

    รปท  3.33 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลน 2 จังหวะ ทมา : http://www.google.co.th/imgres?q 

    5.3 หลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลนจังหวะท  1 คอ จังหวะดดและอัด เปนจังหวะท  ลกสบเคล อนท จากศนยตายลางข นส ศนยตายบน ระหวางการเคล อนท น เอง ดานบนลกสบเปนการอัดอากาศไอด  ในขณะเดยวกันชองไอเสยจะถกปดดวยตัวลกสบโดยอัตโนมัต  โดยท เวลาเดยวกันน เอง รดวาลวกจะเปดชองไอด ทาใหอากาศไอด ไหลเขาส หองเพลาขอเหว ยงโดยอัตโนมัต ดังรปท  3.34 

    หัวเทยนหองเผาไหม 

    ทอไอเสย

    ลกสบ

    รดวาลว

    หองขอเหว ยง ไอด 

     ไอด 

    สวนประกอบพ นฐานของเคร องยนตแกสโซลน 2 จังหวะ

    http://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?q

  • 8/19/2019 yanmar

    24/41

    67

    รปท  3.34 แสดงหลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลน จังหวะท  1 คอ จังหวะดดและอัด ท มา : http://www.google.co.th/imgres?q

    5.4 หลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลนจังหวะท  2 คอ จังหวะระเบดและจังหวะคาย 

    เม อลกสบเคล อนท ข นไปส ศนยตายบนจะเกดประกายไฟจากหัวเทยนทาใหเกดระเบด เพ อดันลกสบลง ไปส ศนยตายลางอกครั ง   ในระหวางการเคล อนท ลงครั งน  ความสงของลกสบกจะไปปดชองอากาศทางเขาไอด  และดานบนของลกสบกจะพนชองทางออกของไอเสย ทาใหอากาศไอเสยไหลผานออกไป   ในขณะเดยวกันท ดานบนของลกสบกจะพนชองจากหองเพลาขอเหว ยง   ไอดจากหองเพลาขอเหว ยงไหลเขาไปขับไล ไอเสย และเขาไปแทนท  ในหองเผาไหม ดังรปท  4.35

     ไอด 

    รดวาลว

     ไอด 

    รดวาลว

    http://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?q

  • 8/19/2019 yanmar

    25/41

    68

    รปท  3.35 แสดงหลักการทางานเคร องยนตเลกแกสโซลน จังหวะท  2 คอ จังหวะระเบดและจังหวะคาย ทมา : http://www.google.co.th/imgres?q

    เม อเคร องยนตทางานครบ 2 จังหวะ  เพลาขอเหว ยงจะหมนไปไดหน งรอบ เม อลกสบอย ท ตาแหนงศนยตายลางในจังหวะดด ภายในกระบอกสบ   จะมปรมาตรท บรรจสวนผสมน ามันและอากาศ เม อลกสบเคล อนท ข นในจังหวะอัด ปรมาตรน จะถกอัดใหลดลงตรงสวนของลกสบ   เม อลกสบเคล อนท ถงจดศนยตายบนปรมาตรจะมขนาดเลกท สด บรเวณท มปรมาตรเลกน ถกเรยกวาหองเผาไหม 

    5.5 หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ ท  ใชเพาเวอรรดวาลว

    เน องจากการอัดไอด ในแบบเกาซ งใชลกสบแทนล น  และใชล นแผนน ันยังมขอเสยอย  คอ ท ความเรวรอบต า ความเรวรอบปานกลาง และความเรวรอบสง ไอดท อัดเขากระบอกสบในแตละความเรวรอบน ันไมมความแนนอนคงท  และไมสัมพันธกับการทางานของเคร องยนตเทาท ควร จงไดมการพัฒนาระบบการควบคมไอดของเคร องยนตแกสโซลนแบบ 2 จังหวะข นเปนแบบเพาเวอรรดวาลว(Power Reed Valve) เพ อให ไอดท เขาไปในเคร องยนตมความคงท สม าเสมอทก ๆ ความเรวรอบของเคร องยนต ทาใหเคร องยนตมสมรรถนะเพ มข น และท สาคัญทาใหประหยัดน ามันเช อเพลง หลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลน 2 จังหวะท  ใชเพาเวอรรดวาลวมดังน  

    5.5.1 จังหวะท ลกสบเคล อนท ลง ในขณะท ลกสบเคล อนท ลงไปยังศนยตายลาง ชองไอด จากคารบเรเตอรจะถกลกสบปด ล นแผนกจะปดดวยไอดท ผานคารบเรเตอรจะมแรงเฉ อยอย  และหองพักไอดกยังเปนสญญากาศ ไอดจากคารบเรเตอรจงเขาไปในหองพักไอดจนเตม เพ อสะสมไว ใชงาน ในจังหวะตอไป การไหลของไอดผานคารบเรเตอรจะไมมการหยดชะงัก จะมการไหลผานอยางตอเน องตลอดเวลา ดังรปท  3.36

    หองพักไอด 

    คารบเรเตอร หัวเทยน

    http://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?q

  • 8/19/2019 yanmar

    26/41

    69

    รปท  3.36 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนชวงลกสบเคล อนท ลงท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    5.5.2 จังหวะท ลกสบเคล อนท ข น เม อลกสบเคล อนท ข นไปยังศนยตายบนในจังหวะตอไปชองไอดจะเปด เพราะเกดสญญากาศในหองเพลาขอเหว ยง ไอดจากหองพักไอดและจากคารบเรเตอรจะผสมกัน ไหลผานล นแผนเขาไปในหองเพลาขอเหว ยง เคร องยนต ไดรับสวนผสมไอดดวยปรมาณท เหมาะสมอยางสม าเสมอทกความเรวรอบตลอดเวลา ทาใหสมรรถนะของเคร องยนตสงข น และท สาคัญคอจะประหยัดน ามันเช อเพลงไดเปนอยางด ดังรปท  3.37

    รปท  3.37 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกแกสโซลนชวงลกสบเคล อนท ข นท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    ล นแผนปดเส อสบ

    กานสบ

    คาบเรเตอร 

    หองพักไอด 

    หัวเทยน

    เส อสบ

  • 8/19/2019 yanmar

    27/41

    70

    6. สวนประกอบของเคร องยนตแกสโซลนแบบ 2 และ 4 จังหวะสวนประกอบของเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ บางช นสวนจะทางานตางกับ

    เคร องยนตแกสโซลนแบบ 4 จังหวะ ดังน  6.1 หองเพลาขอเหว ยงไม ได ไม ไดเปนหองใสน ามันเคร อง แตเปนหองไอด จาเปนตองมซลปอง  

    กันอากาศรั วซม ถาซลปองกันอากาศรั วกาลังเคร องยนตจะตกทันท และจะตดเคร องยนตยาก  6.2 กระบอกสบมหองบรรจชองไอด ชองไอเสยจะทะลผนังกระบอกสบ  6.3 หัวลกสบเปนสันนน เปนสันบังคับทศทางไหลของไอด ให ไลขับไอเสย 6.4 แหวนลกสบไมมแหวนน ามัน ปากแหวนเวาตามเดอยสลักกันหมนสะดดชองกระบอกสบ 6.5 สลักลกสบเปนสลักตันตรงกลาง เพ อไม ให ไอด ไหลผานสลักลกสบ 

    6.6 

    เพลาขอเหว ยงเปนแบบถอดแยกช นได เพ อใชถอดประกอบลกปนกานสบ  

    เปรยบเทยบสวนประกอบเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ และแบบ 4 จังหวะ สวนประกอบเคร องยนตแกสโซลน 2 จังหวะ  สวนประกอบเคร องยนตแกสโซลน 4 จังหวะ 

    1.หองเพลาขอเหว ยงบรรจ ไอด  1.หองเพลาขอเหว ยงบรรจน ามันเคร อง 

    น ามันเคร อง

    ผสมเบนซน 

    1200oC

    120oC

    70oC

  • 8/19/2019 yanmar

    28/41

    71

    2.หัวลกสบนนให ไอดขับไล ไอเสย  2.หัวลกสบแบน

    3.

    รองแหวนลกสบมเดอยยันกันแหวนลกสบหมน ไปสะดดร ไอดและร ไอเสย 3.

    รองแหวนลกสบไมมเดอยยันกันแหวนลกสบหมนไปตามรองแหวนลกสบ 

    เปรยบเทยบสวนประกอบเคร องยนตเลกแกสโซลนแบบ 2 จังหวะ และแบบ 4 จังหวะ (ตอ)สวนประกอบเคร องยนตแกสโซลน 2 จังหวะ  สวนประกอบเคร องยนตแกสโซลน 4 จังหวะ 

    4.สลักลกสบไมกลวงตลอดปองกันไอดและไอเสยผาน

    4.สลักกานสบกลวงตลอดสามารถลดน าหนัก ไดมาก

    สกร  ฟนอัด นัต ขอกาน 

    เดอยยันกันลกสบหมน 

    แหวน 

    ลกสบ 

    ลกสบ สลัก 

  • 8/19/2019 yanmar

    29/41

    72

    5.เพลาขอเหว ยงถอดแยกช นท ขอกานสบได เพ อประกอบตลับลกปนท เปนลกปนเขม 

    5.เพลาขอเหว ยงตอัดข นรปเปนช นเดยวกันตลอดถอดแยกไม ได ตองใชแบร งกาบ

    7. หลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะเคร องยนตเลกดเซลเปนเคร องยนตสบเดยว ขนาดไมเกน 10 แรงมา มทั งแบบลกสบนอนและ 

    แบบลกสบตั ง เคร องยนตเลกดเซลท นยมใชกันมากในประเทศไทย   จะเปนเคร องยนตแบบลกสบนอน ใช ไดทั งน ามันดเซลและน ามันไบโอดเซล การบารงรักษางาย ใชงานไดสะดวกตลอดเวลา ดังรปท  3,38

    ปกสมดล 

  • 8/19/2019 yanmar

    30/41

    73

    รปท  3.38 เคร องยนตเลกดเซล ท มา : http://www.google.co.th/imgres?q

    7.1 หลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะ แบบลกสบนอน มหลักการ

    ทางานดังรปท  3.39

    รปท  3.39 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบลกสบนอนท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    7.1.1 จังหวะดด (Induction) ในจังหวะดดจะกาหนดเปนจังหวะท  1 จังหวะน ล นไอดจะ 

    เปดตั งแตลกสบอย ท ศนยตายบน  เพลาขอเหว ยงจะหมนพาลกสบลงส ศนยตายลาง เคร องยนตจะดด

    อากาศเปลา ๆ ท ผานไสกรองอากาศแลวเขาไปในกระบอกสบประมาณ 0.6 –  0.9 บาร เม อลกสบ

      ล นไอเสย 

    หัวฉด 

    ล นไอด 

    ระยะชัก 

    T.D.C B.D.C

    http://www.google.co.th/imgres?qhttp://www.google.co.th/imgres?q

  • 8/19/2019 yanmar

    31/41

    74

    เคล อนท ลงล นไอดจะเปด กระบอกสบไดรับการบรรจดวยอากาศจนเตม ลกสบจะเร มเคล อนท ข น เปน

    การเร มจังหวะอัด ดังรปท  3.40 

    อากาศ 

    รปท  3.40 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลในจังหวะดดท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    7.1.2 จังหวะอัด (Compression) จังหวะน ลกสบจะเคล อนท จากศนยตายลาง ข นส  

    ศนยตายบน ล นทั งค ปดสนท อากาศภายในกระบอกสบถกอัดใหมปรมาณเลกลงประมาณ 16 : 1 ถง

    23 : 1 เรยกวา อัตราอัด 16 : 1 ถง 23 : 1 จะมความดันสงประมาณ 30 – 40 บาร อากาศท ถกอัดจะ

    เกดการเสยดสระหวางอณอากาศ อากาศจะรอนข นเปน 600 – 700 องศาเซนเซยส ดังรปท  3.41 

  • 8/19/2019 yanmar

    32/41

    75

    รปท  3.40 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลในจังหวะอัดท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    7.1.3 จังหวะระเบด (Expansion) จังหวะน จะฉดน ามันดวยปรมาณตามกาหนดเขาไป 

     ในอากาศท ถกอัดใหรอน  ละอองน ามันดเซลจะผสมกับอากาศกลายเปนไอ และจะเผาไหมดวยความรอนในตัวเอง เวลาระหวางเร มฉดน ามันกับเร มเผาไหม เรยกวา เวลาถวงจดระเบด ( Ignition DelayPeriod) ม ไดประมาณ 0.001 วนาท หากมนานเกนไปจะทาใหเกดการสะสมน ามันดเซล จะเปนสาเหต ใหเคร องยนตเดนนอก ความรอนท เกดข นจากการเผาไหมประมาณ 2000 – 2500 องศาเซนเซยส จะทาใหแกสขยายตัวดันลกสบลงลางประมาณ 15 –  75 บาร เปนการเปล ยนพลังงานความรอนเปนพลังงานกล ดังรปท  3.41 

    รปท  3.41 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลในจังหวะระเบด

    ท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    7.1.4 จังหวะคาย (Exhaust)1)  ล นไอเสยเปดกอนลกสบจะถงศนยตายลางเลกนอยเพ อให ไอเสยออกไปแต 

    ล นไอดยังปดอย ปลายจังหวะคายประมาณ 1.1 บาร 2)  เคร องยนตดเซลคายไอเสย เม ออณหภม ไอเสยประมาณ 500 – 600 องศา 

    เซนเซยส สวนเคร องยนตแกสโซลนจะคายไอเสย ประมาณ 900 องศาเซนเซยส จากความรอนท เกดจากการเผาไหมเทากัน 2000 – 2500 องศาเซนเซยสจะเหนไดวาเคร องยนตดเซลใชความรอนจากการเผาไหมน ามันเช อเพลงเปนประโยนช ไดมากกวาเคร องยนตแกสโซลน จงประหยัดน ามันช อเพลง และมลพษไอเสยนอยกวาเคร องยนตแกสโซลน ดังรปท  3.42 

     ไอเสย 

  • 8/19/2019 yanmar

    33/41

    76

    รปท  3.42 แสดงหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลในจังหวะคาย

    ท มา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ ; 2552.

    7.2 สรปหลักการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะ

    วัฎจักรการทางานของเคร องยนตเลกดเซลแบบ 4 จังหวะ คอ ดด อัด ระเบด คาย ลกสบ 

    จะข นลง 4 ครั ง เพลาขอเหว ยงหมน 2 รอบ คอ 720 องศา ดังรปท  3.43

    รปท 3.43 แสดงการขับไล ไอเสยของเคร องยนตเลกดเซลในจังหวะคาย

    ทมา : อาพล ซ อตรง และชาญชัย ทองประสทธ  ; 2552. 

    ล นไอเสยเปดสด 

    ลกสบขับไล ไอเสย

    เพลาหมนคร งรอบ 

  • 8/19/2019 yanmar

    34/41

    77

    แบบฝกหัดท  3.1วชา งานเคร องยนตเลก เร อง เคร องยนตเลกและหลักการทางาน จานวน 3 ขอระดับชั น ปวช.  สาขาวชา ชางยนต  15 คะแนน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

    คาสั ง  จงอธบายหลักการทางานจากรปตอไปน  1. 

    จากรปดานลางจงอธบายหลักการทางานมาใหเขาใจ ( 5 คะแนน ) 

    หัวเทยนหองเผาไหม 

    ทอไอเสย

    ลกสบ

    รดวาลว

    หองขอเหว ย  ไอด 

     ไอด 

  • 8/19/2019 yanmar

    35/41

    78

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    ……………………………………………………………………………………………… 

    2.  จากรปดานลางจงอธบายหลักการทางานมาใหเขาใจ ( 5 คะแนน ) 

    สวนประกอบพ นฐานของเคร องยนตแกสโซลน 2 จังหวะ

     ไอด 

    รดวาลว 

  • 8/19/2019 yanmar

    36/41

    79

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    ……………………………………………………………………………………………… 

    3.  จากรปดานลางจงอธบายหลักการทางานมาใหเขาใจ ( 5 คะแนน ) 

    รดวาลว

  • 8/19/2019 yanmar

    37/41

    80

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………………………………………………………………………………………………………………………………………

    …………………�