T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

YAPI SEKTÖRÜNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Ahmet Esat KORKUT

İSG Uzmanı

27/03/2017 Ankara

• Dünyanın En Büyük 225 Müteahhidi Arasında 33 Türk Firması

• Toplam konut satışları içerisinde ilk satışın payı % 48,6

• 150 farklı meslek kolunu ilgilendirir.

• 200’den fazla alt sektöre mal ve hizmete talebi oluşturur.

• Sektörün GSMH içindeki payı % 30

• İşyeri sayısı: 195 bin 133 / 1 milyon 717 bin 124 (%12)

• Çalışan sayısı: 1 milyon 918 bin 464 / 13 milyon 761 bin 913

(%14)

ÜLKEMİZDE YAPI SEKTÖRÜ

• Yapı İşyerleri; İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike

Sınıfları Tebliği’ ne göre ÇOK TEHLİKELİ sınıftadır.

• Yapı işyerlerinin daha riskli olmasının nedenleri;

• Yapılan işlerin geçici ve süreli olması,

• İmalat çeşitliliğinin çok fazla olması,

• İşlerin farklı ekiplerce ve eş zamanlı yapılması,

• Tehlike kaynaklarının etkileşim halinde olması,

• Altişveren-işveren ilişkisinin muvazalı kurgulanması,

• Sektörde çalışan işçilerin eğitim düzeyinin düşük olması.

ÜLKEMİZDE YAPI SEKTÖRÜ

• İş Teftiş Kurulu Başkanlığı

• İSG Profesyonelleri (6331 s. Kanun 6ncı ve 8 nci maddeleri)

• İş Güvenliği Uzmanları

• İşyeri Hekimleri

• Yapı Denetim Kuruluşları (4708 s. Kanun 2nci maddesi)

İşyerlerinde Denetim, Rehberlik ve Kontrol

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

1.600.000

1.800.000

2.000.000

0

100

200

300

400

500

600

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014

Ça

lışa

n S

ayıs

ı

Ölü

mlü

İş

Kaza

sı

Yıl

Ölümlü İş

Kazası

İnşaat Sektöründe Ölümlü İş Kazaları

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

1.600.000

1.800.000

2.000.000

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014

Ça

lışa

n S

ayıs

ı

Yü

zbin

de

İş K

aza

sı O

ran

ları

Yıl

İş Kazası

Çalışan Sayısı

İnşaat Sektöründe İş Kazası Oranları

YAPI SEKTÖRÜNDE İŞ KAZALARI

Yıl

Toplam iş

kazası

sayısı

İş kazası sayısı

(Yapı Sek.)

Toplam ölüm

sayısı

Ölüm sayısı

(Yapı Sek.)

Ölüm (Yapı

Sek.) / Ölüm

(Top.) (%)

2010 62 903 6 437 1 444 475 32,89

2011 69 227 7 749 1 700 570 33,53

2012 74 871 9 209 744 256 34,41

2013 191 389 26 967 1 360 521 38,31

2014 221 366 29 699 1 626 501 30,81

2015 241 547 33 361 1 252 473 37,80

YAPI SEKTÖRÜNDE İŞ KAZALARI

1444

1700

744

1360

1626

1252

475 570

256

521 501 473

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2010 2011 2012 2013 2014 2015

Toplam ölüm sayısı Yapı sektöründe ölüm sayısı

YAPI SEKTÖRÜNDE İŞ KAZALARI

Türkiye’de Yapı Sektöründeki Ölümlerin Tüm Sektörlerdekilere Oranı (%)

YAPI SEKTÖRÜNDE İŞ KAZALARI

Ana Gruplar Ölüm Yaralanma Toplam

Kaza Tipi Sayı % Sayı % Sayı %

İnsan Düşmesi 1028 42,90 934 32,90 1962 37,40

Malzeme Düşmesi 251 10,50 278 9,80 529 10,10 Malzeme Sıçraması 10 0,40 211 7,40 221 4,20

Kazı Kenarının Göçmesi 138 5,80 53 1,90 191 3,60

Yapının Çökmesi 167 7,00 73 2,60 240 4,60

Elektrik Çarpması 293 12,20 80 2,80 373 7,10

Patlayıcı Madde Kazaları 50 0,20 82 2,90 132 2,50

Yapı Makinesi Kazaları 206 8,60 97 3,40 303 5,80

Uzuv Kaptırma 1 0,00 604 21,30 605 11,50

Uzuv Sıkışması 1 0,00 200 7,00 201 3,80

El Aleti ile Ele Vurma 0 0,00 42 1,50 42 0,80

Sivri Uçlu Keskin Cisimlerle

Yaralanma 0 0,00 75 2,60 75 1,40

Şantiye İçi Trafik Kazaları 168 7,00 38 1,30 206 3,90

Diğer Tip Kazalar 85 3,50 74 2,60 159 3,00

Toplam 2398 100 2841 100 5239 100

5.239 iş kazası (1979-2010) / Doç. Dr. Uğur MÜNGEN

YAPI SEKTÖRÜNDE İŞ KAZALARI

• Yapı sektöründe tüm kazaların yaklaşık %47’si yüksekten düşme nedeniyle,

• Yüksekten düşmelerin ise yaklaşık %25’i ise iskelelerden düşme sonucu

5.239 iş kazası (1979-2010) / Doç. Dr. Uğur MÜNGEN

meydana gelmektedir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

Resmi Gazete Tarihi: 30.06.2012 Sayısı: 28339

• Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği Resmi Gazete Tarihi: 05.10.2013 Sayısı: 28786

• İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları

yönetmeliği Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Sayısı: 28628

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ MEVZUATI

• Sektöre hizmet veren iş sağlığı ve güvenliği profesyoneli: 18 371

• Sektöre hizmet veren inşaat mühendisi: 484 (%2,63)

SEKTÖRE HİZMET VEREN İSG

PROFESYONELLERİ

• İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi

Projesi (İSGİP)

Avrupa Birliği`nin İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri İyi Uygulamaları

kitapçığı,

Metal, maden ve inşaat sektörlerinde KOBİ`ler için İş Sağlığı ve Güvenliği

Yönetim Rehberi: Risk Değerlendirmesi, İSG Performans İzleme ve Sağlık

Tehlikeleri

Çalışma Yaşamında Sağlık Gözetimi Rehberi,

Meslek Hastalıkları ve İş ile İlgili Hastalıkları Tanı Rehberi oluşturulmuştur.

ÖNE ÇIKAN PROJELER

• Güvenli İskele, İskelede Güvenlik Projesi (GİP)

Türk Standartları Enstitüsü ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili birimleri

ile teknik çalışma grupları oluşturuldu ve toplantılar yapıldı.

İskele Kurulum Elemanı Meslek Standardına göre belgelendirme yapan Türkiye

MYM (Eski adı İNTES MYM) ile toplantılar yapıldı.

Genel Müdürlüğümüz tarafından; rehberler, broşürler ve iskele kontrol listeleri

hazırlandı.

ÖNE ÇIKAN PROJELER

13 şehir ziyaret edildi.

2000’in üzerinde katılımcıya ulaşıldı.

(İskele üreticileri, iş güvenliği uzmanları, mühendisler,

işverenler vb.)

6 paydaş projeye destek verdi.

Seminerlerde 8 iskele firması örnek iskele kurulumu

gerçekleştirdi.

9 Sanayi ve Ticaret Odası projeye destek verdi.

Gaziantep

Kahramanmaraş

Adana

Mersin

Ankara

Muğla

Denizli

Bursa

Eskişehir

Samsun Trabzon

Konya

Kayseri

2014

2015

Bilgilendirme seminerleri

Teşekkür ederim.