- 1. UZE 613 Uzaktan Eitimde Yeni Teknolojiler
2. KAPSAM Bu sunuda, TC. Milli Eitim Bakanl tarafndan 2009 ylnda
hazrlananTrkiye Hayatboyu renme Strateji Belgesinde yer alan
bilgiler zetlenmitir.
http://www.hayatboyuogrenme.gov.tr/images/yukleme/hbo_strateji.pdf
Bu Strateji Belgesinin hazrlanma amac, Trkiyede toplumun ihtiya
vebeklentilerine cevap verebilecek bir yaam boyu renme sistemi
oluturmak ve bu sistemi iler ve srdrlebilir hale
getirmektir.*STRATEJI BELGESINDE YA AMBOYU RENME KAVRAM YERINE
HAYATBOYU RENME IFADESI KULLAN LD IIN SUNU DA DA BUNA BAL KALNM TR.
3. HAYAT BOYU RENME Hayat boyu renme; kiisel, toplumsal, sosyal ve
istihdamile ilikili bir yaklamla bireyin; bilgi, beceri, ilgi ve
yeterliliklerini gelitirmek amacyla hayat boyunca katld her trl
renme etkinlikleridir. Hayat boyu renmenin amac, bireylerin bilgi
toplumuna uyum salamalar ve bu toplumda yaamlarn daha iyi kontrol
edebilmeleri iin ekonomik ve sosyal hayatn tm evrelerine aktif bir
ekilde katlmlarna imkn vermektir. 4. HAYAT BOYU RENMENN ZELLKLER
Hayat boyu renme rgn ve yaygn eitim yoluyla verilen genel vemesleki
eitim ve retimin yannda, bireyin eitim-retim kurumlar dnda bilgi ve
beceri kazanmasna yol aan renmeleri ierir. Hayat boyu renme,
okullar ve niversitelerin yannda; ite, evde ya da herhangi bir
yerde gerekletirilebilmektedir. Ya, cinsiyet, sosyo-ekonomik stat
ve eitim seviyesi bakmndan herhangi bir kstlamaya tabi deildir.
Hayat boyu renme bireylerin, topluluklarn ve tm toplumun mesleki ve
sosyal baarlarna yol aacak biimde bilgi, anlay ve becerilerin
kazanlmasn destekleyen srekli ve planl bir etkinliktir. 5. YAAM
BOYU RENMENIN ZELLKLER Yaam boyu renme, erken ocukluk dnemindeki
aile ii renmeleri,okul ncesi renmeleri, rgn eitimin tm aamalarn,
yaygn eitimi, i yaamnda kazanlan renmeleri, hayatn herhangi bir
dneminde kazanlan bilgi ve becerileri kapsar. Yaam boyu renme
politikalar hayatn tm evrelerini iermelidir. Erken ocukluk
dnemindeki renmeler ile rgn retim program, alma hayat ve daha
sonraki hayat gzetilerek tasarlanmal ve uygulanmaldr. Yaam boyu
renme yetikinler iin yaygn eitim, gncelleme eitimi ve ikinci ans
eitiminin yannda rgn eitimi ve bireysel renmeyi de ierir. 6. AVRUPA
KOMISYONUNUN ALDII KARARLARA GRE HAYAT BOYU RENMENN BLEENLER;
Ulusal, blgesel ve yerel olarak kamu ynetiminin tm
dzeylerinde,eitim hizmeti veren kurumlar ile iletmeler, sosyal
taraflar, yerel birlikler ve sivil toplum kurulular arasnda
ibirliklerinin gelitirilmesi gc piyasas ve hayat boyu renme
faaliyetlerinin potansiyel faydalanclarnn ihtiyalarn bilgi
toplumunun gereksinimlerine uygun olarak belirlenmesi Hayat boyu
renme kapsamnda gelitirilecek ve oluturulacak renme frsatlarnn
meydana getirecei kamu ve zel sektr yatrmlarndaki artn miktarn
belirlemek ve yeni kaynak modellerini tevik edecek mekanizmalarn
oluturulmas 7. AVRUPA KOMSYONUNUN ALDII KARARLARA GRE HAYAT BOYU
RENMENN BLEENLER; banda renmeyi kolaylatrarak, i yerlerindeki renme
merkezleriniartrarak renme frsatlarnn daha ulalabilir yaplmas Krsal
nfusa, dezavantajl bireylere ve dlanma riski ile kar karya
kalanlarn ihtiyalarna uygun renme frsatlarnn gelitirilmesi Tm
yalarda renme ihtiyacnn belirlenmesi ve bu frsatlardan
yararlanclarn saysnn artrlmas ve potansiyel yararlanclarn motive
edilmesi iin bir renme kltrnn oluturulmas Etkin bir izleme,
deerlendirme ve kalite kontrol mekanizmalarnn kurulmas Hayat boyu
renme frsatlarnn oluturulmasna destek veren kamu ve zel kurum/
kurulularn tevik edilmesi. 8. NCELK 1: HAYAT BOYU RENMENN E GDM N
TARAFLARIN GREV VE SORUMLULUKLARININ AIKA BELRTILD BR YASAL
DZENLEMENN YAPILMASI 9. NCELK 2: TOPLUMSAL FARKINDALIK ARTIRILARAK
HAYATBOYU RENME KLTRNN OLUTURULMASI Medyann ve sivil toplum
kurulularnn araclyla, yaygn ve etkili birbilgilendirme ve hayat
boyu renmeyi bilinlendirme kampanyas gelitirilmeli Medyada, sivil
rgtlerde ve iletmelerde bir renme kltr oluturmayamalayan her tr
politikalar ve etkinlikler desteklenmeli Meslek odalar, iveren ve
alanlarn profesyonel sektr rgtleri ve tm kurum ve kurulular kendi
sektrlerindeki teknolojik gelimeleri daha yakndan izlemeli ve
deerlendirmeli, eitim ihtiyalarn belirlemeli, yelerini haberdar
etmeli ve eitim sunabilecek veya mevcut eitim birimlerini yeniden
yaplandracak birimler oluturmal Hayat boyu renmenin genel olarak
halka yaylabilmesi iin sivil toplumkurulular zellikle de ulalmas
zor gruplara yaygn eitimi gtrmeli ve desteklemeli Sivil toplum
kurulular, toplumsal bilin artrma ve renme ve eitim 10. NCELIK 3:
ETKN ZLEME, DEERLENDRME VE KARAR VERME N VER TOPLAMA SSTEMNN
GLENDRLMES 11. NCELK 4: TM BREYLERE OKUMA YAZMA BECERS
KAZANDIRILARAK OKURYAZAR ORANINDA ARTI SALANMASIBu tabloya gre
Trkiye 52. sradadr. 12. NCELIK 5: TEMEL EITIM BATA OLMAK ZERE
EITIMIN TM KADEMELERINDE OKULLAMA ORANLARINDA ARTI SALANMASI 13.
NCELIK 5: TEMEL EITIM BATA OLMAK ZERE EITIMIN TM KADEMELERINDE
OKULLAMA ORANLARINDA ARTI SALANMASI OECD lkelerinde 2534 ya aras
kadnlarn ortalama %33, erkeklerin %28iyksek renim mezunudur.
Trkiye'de bu oranlar; kadnlar iin %7.1, erkekler iin %10.7dir. Bu
oranlarla Trkiye, kadnlarda, OECD lkeleri iinde sonuncu srada,
erkeklerde ise Portekiz'den sonra sondan ikinci srada gelmektedir.
alma andaki nfusun iinde, yksekrenim mezunlarnn oran %12ninaltnda
olan Trkiye, ek Cumhuriyeti, talya ve Slovakya Cumhuriyeti gibi
OECD lkeleri ile %35in zerinde olan Kanada, ABD, sve ve Japonya
gibi OECD lkeleri arasnda nemli fark vardr. Cinsiyetler asndan
deerlendirildiinde, Kanada, Finlandiya, sve ve YeniZelanda'da alma
andaki yksek renimli kadn nfusu, ayn kategorideki erkek nfusun
orann gemektedir. Buna karlk, Kore ve svire'de yksekrenim mezunu
erkek nfusun oran, kadn nfusuna kyasla hayli yksektir. 14. NCELK 6:
ETM KURUMLARININ FZK ALTYAPISI LE ETC PERSONEL SAYISININ VE NTELNN
HTYALARA UYGUN HALE GETRLMES 15. NCELIK 7: RETM PROGRAMLARININ DEEN
HTYALAR DORULTUSUNDA SREKL GNCELLENMES Sistem renen merkezli olarak
yeniden yaplandrlmas rencilerin kendi ilgi, istek, yetenek ve
yeterliliklerine greseebilecekleri derslerin tm retim programnn
iindeki oranlarnn artrlmas Yerel ynetimler renen kent, renen kasaba
gibi balklar altnda btn yaayanlar bir sisteme entegre edecek
yerleme veya uygulama modelleri ortaya koymal rgn eitim srecinde en
az iki yabanc dilin retilmesi 16. NCELIK 8: BREYLERN AIN DEEN
GEREKSNMLERNE UYUM SALAYABLMELER AMACIYLA BLG VE LETM TEKNOLOJLERNN
KULLANIMININ ETKN HALE GETRLMES 17. NCELIK 9: HAYAT BOYU RENMEYE
KATILIM SRECNDE DEZAVANTAJLI BREYLERE ZEL NEM VERLMES 18. NCELIK 9:
HAYAT BOYU RENMEYE KATILIM SRECNDE DEZAVANTAJLI BREYLERE ZEL NEM
VERLMES 19. NCELIK 10: HAYAT BOYU RENME KAPSAMINDA MESLEK REHBERLK
HZMETLERNN GLENDRLMES renciler ve yetikinler iin farkl mesleki
rehberlik ve danmanlk hizmetlerisunulmal Mesleki rehberlik sistemi
hem genlere hem de yetikinlere hitap edecek ekildehazrlanmal Okul
tabanl mesleki rehberlik ve danmanlk ve danmanlk hizmetleri bataKUR
Meslek Danma Merkezleri olmak zere protokole taraf kurulularn da
katksyla yrtlmeli nternet tabanl mesleki rehberlik ve danmanlk ve
eitim hizmetleriningelitirilmeli; meslek kurulular ve zel sektr de
bu konuda hizmet vermeli Giriimcilik ruhu gelitirilmeli ve
pekitirilmeli 20. NCELIK 11: MESLEKI YETERLILIK SISTEMI AKTIF HALE
GETIRILEREK KALITE GVENCE SISTEMININ KURULMASI Mesleki yeterlilik
sisteminin balca amalar; Eitim ile istihdam ilikisini glendirme,
renme ktlar iin ulusal standartlar oluturma, Eitim ve retimde
kalite gvencesini tevik etme, Yatay ve dikey geiler iin
yeterlilikleri ilikilendirme, Ulusal ve uluslar aras
kyaslanabilirlik altyapsn oluturma, renmeye ulamay, renmede
ilerlemeyi, renmenin tannmasn vekyaslanabilirliini salama, Hayat
boyu renmeyi destekleme 21. Ulusal yeterlilik sisteminde esas alnan
ilkeler; Ulusal kalknma planlarna uyum salama, Ulusal ve
uluslararas alanda tannrlk ve deer ifade etme, lke ve prensiplere
dayal gven veren bir belgelendirme altyaps oluturma, Yatay ve dikey
geilere imkn veren esnek bir sistem oluturma, Ulusal ve uluslararas
meslek standartlar yoluyla ilgili taraflarn mutabakatn salama,
lgili taraflarn tam katlmn salama, Kanunla getirilmi snrlamalar
dnda hibir kstlayc engel koymakszn tm ilgililerinyararlanmasna ve
eriimine ak olma, Eitim ve deneyim yoluyla kazanlan kiisel renme
ktlarnn renim grlen yer veallan iyerinden bamsz olarak
tanabilirliini ve belgelendirilmesini salama 22. NCELIK 12: GCNN
NITELIININ ULUSLARARAS REKABET EDEBILIR SEVIYEYE ULATRLMAS 23.
NCELIK 12: GCNN NITELIININ ULUSLARARAS REKABET EDEBILIR SEVIYEYE
ULATRLMAS Trkiyede. igcnn eitim ve ya dalmlar; Toplam igcnn %
17,6'sn 15-24 ya grubundakiler oluturmaktadr. Lise alt eitimlilerde
igcne katlma oran % 45,7(erkeklerde % 70, kadnlarda % 20,6)iken
yksekretim mezunlarnda bu oran % 79,3r(erkeklerde % 84,4, kadnlarda
% 71,9). Lise ve dengi okul mezunlarnda erkeklerde igcne katlma
oran % 74,6 iken, kadnlarda % 33,5dir. 24. NCELIK 13: HAYAT BOYU
RENMENIN FINANSMANININ TARAFLARCA PAYLAILMASININ SALANMASI 25.
NCELIK 14: YALLARN SOSYAL VE EKONOMIK HAYATA ETKIN KATLMLARN
ARTRMAK ZERE HAYAT BOYU RENME FAALIYETLERININ DESTEKLENMESI
Trkiyede; esnek emeklilik, yeni i dzenlemeleri, uygun alma
ortamlarnn hazrlanmas, btn ya gruplarndaki bireylerin, yala kazanlm
deneyimlerinden kapasite vedanmanlklarndan yararlanlmas, malul
yallar iin mesleki rehabilitasyon gibi istihdam edilebilirlilik
sresininuzatlmas, alan yallar iin bilgiye, eitime ve gelitirme
olanaklarna eriime arlkverilmesi, yal insanlarn yeni teknolojileri,
zellikle her geen gn daha da yaylan bilgiteknolojilerini
benimserken zorluklarla karlamamalar iin yeni politikalar retilmesi
gerekmektedir. 26. KAYNAKA Milli Eitim Bakanl (2009). Trkiye
Hayatboyu renme Strateji
Belgesi.http://www.hayatboyuogrenme.gov.tr/images/yukleme/hbo_strateji.pdf
