YAYINLARI · B) Eş anlamlı kelimeler kullanılmıştır. C) Mecaz anlamlı kelimelere yer verilmiştir. D) İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verilmiştir. 2

YAYINLARI

TÜM DERSLER SORU BANKASI YAYIN

LARI

Zoru SevenlereSORU BANKASI

Paragraf - Türkçe - Matematik - Fen BilimleriT.C. İnkılap Tarihi ve AtatürkçülükDin Kültürü ve Ahlak Bilgisi - İngilizce

Zoru Sevenlere

TÜRKÇEPISA - TIMSS Sözel Yetenek

Muhakeme - Akıl Yürütme Grafik - Tablo Okuma

Görsel Yorumlama

Metin METE

313SORU

İÇİNDEKİLER

ÖN SÖZ

TÜRKÇE1. ÜNİTE : Kelimenin Anlamı ve Yorumu .................................................................................................... 3

2. ÜNİTE : Cümlenin Anlamı ve Yorumu................................................................................................... 12

3. ÜNİTE : Grafik - Tablo - Görsel Okuma ................................................................................................ 18

4. ÜNİTE : Kelimenin Yapısı...................................................................................................................... 22

5. ÜNİTE : Yazım Kuralları ........................................................................................................................30

6. ÜNİTE : Noktalama İşaretleri ................................................................................................................ 36

7. ÜNİTE : Paragraf (Genel Tekrar) .......................................................................................................... 42

Cevap Anahtarı..............................................................................................................................................63

Sevgili Öğrenciler,

Son Viraj Yayınları olarak hedefi yüksek olan öğrencilere rehber olmak ve onların başarı seviyesini

yükseltmek için yola çıktık. Değişen sınav sistemiyle birlikte ortaya çıkan yeni nesil sorularla kitaplarımı-

zı oluşturarak sizleri bu sınavlara en iyi şekilde hazırlamayı istiyoruz.

Kitaplarımızı hazırlarken Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan öğretim prog-

ramlarındaki kazanımları esas alıyoruz. Soruları bu kazanımlar çerçevesinde hazırlıyor, tüm kazanım-

lara kitaplarımızda yer veriyoruz. Bunu yaparken kazanım dışına asla çıkmıyoruz. Testleri mantık, mu-

hakeme, analiz, sentez gerektiren sorularla oluşturuyoruz. Yeni nesil olarak adlandırılan bu tip sorularla

öğrencilerimizin analitik düşünerek bilgilerini günlük hayata aktarabilmelerini amaçlıyoruz. Sorular ha-

zırlanırken PISA ve TIMSS sorularını örnek alıyoruz.

Bloom taksonomisine uygun olarak “tam öğrenme” modeliyle hazırladığımız özet konu anlatım,

uygulama, kavrama, analiz-sentez, ünite değerlendirme testi ve analiziyle oluşturduğumuz “Drift Serisi”

öğrencilerimizi bilgi düzeyinden sentez düzeyine çıkarıyor. Kolaydan zora şeklinde hazırlanan bu testler

sayesinde başarı basamaklarını kolaylıkla aşacağınızı düşünüyoruz.

Son Viraj Yayınları olarak bu sınavda en iyi dereceyi elde etmeniz için adlı ürünle karşınıza çıkıyoruz. Eserimizdeki testler ünite değerlendirme sınavı tarzında hazırlanmıştır. Bu sayede ünitelerin her bir kazanımına yer verilmiştir. Soruların tamamı MEB’in yayınladığı örnek sorulara ve LGS sorula-

rına göre hazırlanmıştır.

Son Viraj Yayınları ile çıktığınız bu yolculukta hedefinize ulaşmanızı diliyor, size bu yolda rehberlik

yapmaktan onur duyuyoruz.

Selim AKGÜL

Genel Yayın Yönetmeni

ÜniteTest

Son

Vira

j

5. Sınıf Türkçe 3

1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız.

Sonbahar mevsimini sever misiniz? Ben çok severim. Yaprakların sereserpe döküldüğü, yeşil renkten birden sarı tonlara geçildiği, renklerin ruhumuzu okşadığı güzel bir mevsimdir sonbahar. Kimilerine hüznü hatırlatsa da benim için neşe ve sevinç kaynağıdır bu mevsim. Bir telaş vardır kuşlarda, ağaçlarda, hayvanlarda ve tüm tabiatta. Bu koşuşturma içinde hayat renkli olmaz mı? Kışa hazırlık vardır her yerde, göçmen kuşlar yeni yer-lere tatil vizesi kazanmıştır…Hiç olmazsa bu yazıya malzeme çıkmıştır.


Aşağıda bir grup öğrencinin kurduğu cümleler ve bu cümlelere yönelik yaptıkları açıklamalar verilmiştir.

Metehan : “Annem, her zaman saçını süpürge ederdi.” cümlesinde altı çizili kelime grubu deyimdir.

Samet : “Hafızama bunları da kazıdım.” cümlesindeki “hafıza” kelimesinin eş anlamlısı vardır.

Eyüp : “Bu konuda arkadaşımla bakış açılarımız farklıydı.” cümlesindeki “açı” kelimesi terim anlamlıdır.

Bekir : “Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.” cümlesi bir atasözüdür.

1. Bu metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Anlatıma güç katmak için deyimlerden yarar-lanılmıştır.

B) Eş anlamlı kelimeler kullanılmıştır.

C) Mecaz anlamlı kelimelere yer verilmiştir.

D) İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verilmiştir.

2. Bu metinde altı çizili kelimenin cümleye kat-tığı anlam özelliğinin benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Ara sıra bu konuya da çalışıyorduk.

B) Yolculuğumuzun tatlı yanlarından biriydi.

C) Çocuklarla parka gitmeyi düşündük.

D) Sorunun çözümünü bir yere yazdı.

3. Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisi-nin yaptığı açıklama yanlıştır?

A) Metehan B) Samet

C) Eyüp D) Bekir

4. Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisi-nin verdiği örnekte tüm kelimeler gerçek an-lamlarıyla kullanılmıştır?

A) Metehan B) Samet

C) Eyüp D) Bekir

Kelimenin Anlamı ve Yorumu1. 1.

Kelimenin Anlamı ve YorumuTest

1.

Son

Vira

j

5. Sınıf Türkçe4

5 ve 6. soruları aşağıdaki metne göre yanıt-layınız.

Sevgisini çocuklarına aktaran bir kuş, yuvasın-dan ayrılırken çok mutluydu. Elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışmıştı yavrularına iyilik aşıla-manın gururunu yaşıyordu. Vefa, sevgi, paylaşım her şey vardı o yuvanın içinde.

5. Bu metinde geçen kelimelerle ilgili aşağıdaki-lerden hangisi söylenemez?

A) “iyi” kelimesinin karşıt anlamlısı “kötü” dür.

B) “El” kelimesi mecaz anlamda kullanmıştır.

C) “Yaşıyordu” kelimesi gerçek anlamda kullanıl-mıştır.

D) “Elinden geleni yapmak” deyimdir.

6. Bu metinde altı çizili kelime grubunun cümle-ye kattığı anlam özelliğinin benzeri aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Aslana bakıp gülen çocuk birden oradan kaçtı.

B) Baharın gelmesiyle çiçekler heyecan ile dans ediyordu.

C) Köpek, birden bize doğru koşmaya başladı.

D) Masanın üzeri kitaplarla dolmuştu.

7. 5-A sınıfından Ahmet, Bahtiyar, Cansu, Aybüke adlı öğrenciler “ayağını denk almak” kelime gru-bunun deyim olduğunu öğrendikten sonra bu tür-de örnek vermek istediler ve şu cümleleri kurdular.

Ahmet : “Ağaç yaşken eğilir.” sözünü çok se-verim.

Bahtiyar : Ucuz atlattık, az kalsın kaza yapıyor-duk.

Cansu : Elif gönlümüzü almak için uğraşıyor-du.

Aybüke : Adam, bu davranışlarıyla bindiği dalı kesiyordu.

Buna göre hangi öğrenci cümlesinde deyim kullanmamıştır?

A) Ahmet B) Bahtiyar

C) Cansu D) Aybüke


Boş sözlerle beni oyalayıp duran bu insanlara iki çift söz söyleyip oradan ayrılmıştım. Yapılacak o kadar çok işim vardı ki onların bu anlamsız soru-larıyla vaktimi boşa harcayamazdım. Vakit nakit-tir sözüyle derslerime başlamak istiyordum. Fen dersinden böbreküstü bezleri, Türkçeden dize, kafiye, tiyatro, dekor, sahne kelimelerinin anla-mını öğrenme ödevlerimi hemen bitirip tuttuğum takımın gollerini çayımı yudumlayarak izlemem gerekiyor, takımım yoksa bana gönül koyar.

8. Bu metinde geçen kelimelerle ilgili aşağıdaki-lerden hangisi söylenemez?

A) Metindeki “boş” kelimesinin karşıt anlamlısı “dolu”dur.

B) “Vakit nakittir.” sözü atasözüdür.

C) Vakit kelimesi eş anlamı olan bir kelimedir.

D) “Gönül koymak” ifadesi bir deyimdir.

9. Bu metinde geçen altı çizili olan kelimelerden hangisi terim olarak kullanılmamıştır?

A) Böbreküstü bezleri B) Türkçe

C) Kafiye D) Dekor

10. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili kelimelerden hangisi mecaz anlamda kullanılmıştır?

A) Hava sıcaklığı her geçen gün düşüyordu.

B) Yeni aldığım elbiseyi o da beğenmişti.

C) Babam hırsıza kızdığı için yine köpürüyordu.

D) Bizim için bunların hepsi önemliydi.

Kelimenin Anlamı ve Yorumu Test

1.

Son

Vira

j


11. Benzetme, aralarında benzerlik bulunan iki şey-den güçsüz olanın güçlü olana benzetilmesidir. Örneğin; “İnci gibi beyaz dişleri vardı.” cümlesin-de “dişler” “İnci” ye benzetilmiştir.

Bu metne göre aşağıdakilerin hangisinde benzetme yapılmamıştır?

A) Bu sınava da deliler gibi çalışan biriyle karşı-laştım.

B) Yüzü bir ceylanı andırıyordu o bebeğin.

C) Beş yüz kadar koyunumuz vardı.

D) Güneş gibi parlayan bir delikanlıydı.

12. Aşağıdakilerden hangisinde insana ait bir özellik insan dışındaki bir varlığa verilerek ki-şileştirme yapılmıştır?

A) Kuşlar, şu karşıdaki ağaçtan ceviz taşıyordu.

B) Ağaçlar bu mevsimde eskisinden de yeşildi.

C) Köpeklerin sevinç dolu hâlleri, kedileri hüzün-lendirmişti.

D) Dağlar insana geçit vermeyen bir engel gibiydi.

13. “Elimdeki taş karşıdaki camı kırdı.” cümlesindeki altı çizili kelime aklımıza gelen ilk anlamıyla kul-lanıldığı için gerçek anlamlıdır.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde “taş” kelimesi gerçek anlamının dışında kulla-nılmıştır?

A) Ben de suya büyük bir taş attım.

B) Bu konuşmayla bana taş atıyordu.

C) Çakıl taşları toplayarak buraya geldi.

D) Evin etrafını taş duvarla çevirmişler.


Öğretmenimiz derste soyut anlamlı kelimele-ri anlatırken rüya, hayal, ruh, sevda, umut gibi kelimelerini not almıştım. Bu notları konu tekrarı yaparken kullanacaktım. Her seferinde konunun başına dönmek istemiyordum çünkü.

14. Bu metindeki kelimelerle ilgili aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A) “Rüya” kelimesinin eş anlamlısı “düş” tür.

B) “Umut” kelimesi eş seslidir.

C) “Sefer” kelimesi “defa, kez” anlamında kulla-nılmıştır.

D) “Öğretmen” kelimesi, gerçek anlamlıdır.

15. Yukarıdaki metinde altı çizili olan kelime aşa-ğıdakilerin hangisinde “geldiği yere geri dön-mek” anlamında kullanılmıştır?

A) Eski düşüncesinden dönmüş, yeni fikirlerle karşımıza çıkmıştı.

B) Bugün çocuklarla Konya’ya dönüyoruz.

C) Sağa sola dönerek uyumaya çalıştı.

D) Burası gerçekten cennete dönmüş.

16. Türkçede bazı kelimeler çok anlamlı olma özelli-ğine sahiptir.

• Bu çocuğun dilini arı sokmuş.

• Üç yaşındaki bir çocuğun dili gelişmiş olur.

• Bu yazarın dilini pek anlayamadım.

• Dilini bilmediğimiz memleketlerde ne işimiz var?

Buna göre “dil” kelimesi yukarıdaki cümleler-de kaç farklı anlamda kullanılmıştır?

A) 4 B) 3 C) 2 D) 1


Son

Vira

j


2.


O gün babaannemle aynı evde kalmıştık. İletişim kurmakta zorlanıyordum. Çünkü benim kullandığım kelime-lere çok karışırdı. Babaaaneme “Sana masaj; yapayım mı? desem ona masaj denmez, derdi. “Bugünlerin hit parçasını dinlemek ister misin?” dediğimde “Bit olmasın.” diye dalga geçerdi. Ben, light içecekleri severken onun ayran içmesi beni hasta ederdi. Yeni bir dizaynım var dediğimde bu diziler zaten seni çok etkiliyor demesi beni çok güldürüyordu. Bir de poşet yerine torba desene kızım, poşet Fransızca bir kelimedir demesi. Gören de Karamanoğlu Mehmet Bey’in torunu sanır. Yine de nickimi ondan başka bilen yoktu. Daha spesiyal, agresif, kamuflaj, trend gibi kelimeler de var ama babama, bunların Türkçesini kullanacağıma söz verdim.

1. Bu metindeki kelimelerle ilgi aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Babaanne parçadaki light kelimesinin yerine Türkçe karşılığı olan ışık kelimesinin kullanıl-masını istemektedir.

B) Çocuk masaj kelimesi yerine ovma kelimesini kullansaydı babaannesi karşı çıkmayacaktı.

C) Hit yerine gözde deseydi, babaannesi bitle karıştırmayacaktı.

D) Çocuk “poşet” yerine “torba” deseydi babaan-ne çocuğa müdahale etmezdi.

2. Aşağıdakilerden hangisi altı çizili kelimeler-den birinin Türkçe karşılığı olabilir?

A) Görev B) Saçma

C) Saldırgan D) Gerçek

3. Bu metinde geçen kelimelerle ilgili aşağıdaki-lerden hangisi yanlıştır?

A) Eş anlamı olan kelimeler kullanılmıştır.

B) “yağ” kelimesi eşseslidir.

C) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır.

D) “sınıf” kelimesiyle “öğrenciler” kasdedilmiştir.

4. Bu metinde geçen kelime veya kelime grup-ları için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) “Tüyleri diken diken olmak.” ifadesi bir deyim-dir.

B) Sihirli kelimesine anlam olarak benzeyen bir kelime kullanılmıştır.

C) “yağ ile bal gibi” ifadesiyle benzetme yapıl-mıştır.

D) “Kulağa hoş gelmek” ifadesi bir atasözüdür.


Şehadet kelimesi kulağa ne kadar da hoş geliyor değil mi? Sınıf, bu kelimeye hayrandı. Her kelimeyi çok sevi-yorduk ama o büyülü kelime gelince tüylerimiz diken diken oluyordu. Şerbet kelimesi de buna eklenince ortaya vatan çıkıyordu. İşte bu iki sihirli kelime yağ ile bal gibi birbiriyle kaynaşıp büyük bir lezzeti oluşturuyordu.


Son

Vira

j


5. Geçen gün eş anlamlı kelimeleri düşünüyordum. Birden aklıma komşunun ikizleri Derya ile Deniz geldi. Giyim tarzları, isimleri farklı olsa da huyları aynıydı. Demek ki yazılışlar farklı da olsa anlam-lar aynı olabilirdi. Bu altın benzetmeden sonra eş anlamlı kelimeleri daha iyi anladım.

Bu metinde altı çizili kelimelerden hangisi me-caz anlamda kullanılmıştır?

A) Anlamlı B) Tarzları

C) Huyları D) Altın

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili ke-limeler arasında eş anlamlılık ilişkisi yoktur?

A) Şairler ve yazarlar aynı konuyu işlemişler.

B) Bunlara kelime veya sözcük diyebiliriz.

C) Aslında bir cümlede ayakkabı ve pabucu bir arada kullanmamak gerekir.

D) Bu esin ve ilhamın kaynağı nedir diye soru sorsam yanlış mı yaparım?

7. Hayat bize tadı tuzu olmayan durumlar da sunu-yor.

Bu cümlede geçen altı çizili kelime grubu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Mecaz anlamda kullanılmıştır.

B) Gerçek anlamda kullanılmıştır.

C) Zevkli olmayan durumlar anlamında kullanıl-mıştır.

D) Olumsuz bir durum ifade edilmiştir.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde insana ait bir özellik başka bir varlığa verilmemiştir?

A) Bahçedeki çocuk, sessiz sessiz kuşa yaklaştı.

B) Ağaç, kendisini kemiren eşeği görünce üzün-tüden ağlamaya başladı.

C) Adamın derdini bir türlü dinlemiyordu her za-man oturduğu masa.

D) Yine uzun bir yolculuğunu anlattı bize göç-men kuş.

9. Aşağıdakilerin hangisinde mecaz anlamlı bir söyleyiş vardır?

A) Ankara’da bugünlerde birçok toplantı yapılı-yor.

B) Yola çıkmadan önce çantasına bir daha baktı.

C) Bu ayrılık onu derinden sarsmıştı.

D) Evime yakın bir iş yerinde çalışıyorum.

10. “Bir kelimenin olumsuzu onun zıt anlamlısı değildir.”

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmamış-tır?

A) Yaşlılık çok zordur, gençliğin kıymetini bilmek gerekir.

B) Bu yemekler acıydı, içecekler ise tatlıydı.

C) Oynamak ya da oynamamak sizin elinizdedir.

D) Her gecenin bir gündüzü vardı.

2.


2.

Son

Vira

j



Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan sözcüklere sesteş sözcükler denir.

11. Buna göre aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi sesteş özellik taşımaz?

A) Boya bu evi iyice açmıştı.

B) Gül bülbüle hiç de gülmüyordu.

C) Çayımızı içip kırlara doğru yol aldık.

D) At, büyük bir hızla ilerliyordu.

12. Metinde altı çizili olan kelimeler arasındaki anlam ilişkisinin benzeri aşağıdakilerden han-gisinde vardır?

A) Bu olaydan sonra kim haklı kim haksız ortaya çıkacak.

B) Gelmekle gelmemek arasında kaldım.

C) Elma tatlıydı, mandalina tatlı değildi.

D) Uzaklara gitsem de aileme yakındım.

13. Bu iş, bizi bağlamaz.

Bu cümlede “bağlamaz” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır.

Buna göre aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde böyle bir durum söz konusudur?

A) Bu yorgunluk bana zor günlerimi hatırlatıyor.

B) Ne kadar istesem de zor gibi gözüküyor.

C) Arkadaşının sözlerine çok kırılmıştı.

D) Ne zaman onu düşünsem bunları hatırlıyo-rum.


Türkçenin anlam zenginliğini ortaya çıkarmak için dört arkadaş “bağlamak” kelimesini değişik anlamlara gelecek şekilde cümle içinde kullandı. Cümleler şöyleydi:

Osman: Bu inekleri ahıra bağlamak gerekiyor.

Kağan: Annem yarayı bağlamak için bez getirdi.

Kürşad: Bu kararın herkesi bağlaması gerekir.

Oğuz: Öğrencileri derse bağlamak için çok ça-lıştı.

14. Bu metne göre aşağıdakilerden hangisi “bağ-lamak” kelimesini “Yaraya ilaç koyup bezle sar-mak” anlamında kullananmıştır?

A) Osman B) Kağan

C) Kürşad D) Oğuz

15. Bu metne göre “bağlamak” kelimesini “Birinde bir şeye karşı ilgi, istek uyandırarak o şeye ilgi, yakınlık duymasını sağlamak” anlamında kulla-nan kişi kimdir?

A) Oğuz B) Kürşad

C) Kağan D) Osman

16. Bir bilim, sanat, meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan kelime-lere “terim” denir. Örneğin paralel, matematik ile ilgili bir terimken “zamir” Türk Dil Bilimi ile ilgili bir terimdir. İşte kelimelerin bu alanlara özel kazan-dığı anlamı o kelimenin “terim anlamı”dır.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangi-sinde terim anlamlı bir kelime vardır?

A) Ay gibi parlayan bir yüzü vardı.

B) Evin perdeleri çok eskimişti.

C) Sol anahtarını bir türlü öğrenemedim.

D) O gelince buranın havası değişti.


Son

Vira

j



Aradığım şeyi bir türlü bulamıyordum. Hayat gemime sular sızmaya başlamıştı. Yavaş yavaş mücadeleyi kay-bediyordum. Arkamda dağ gibi bir arkadaşımın olması bile fayda etmiyordu. Her geçen gün eriyen umutlarımla birlikte beynim de bu mücadeleyi kaybetmişti. Ufak bir ışık bekliyordum hayattan ama olmuyor, olmuyor, ol-muyordu… Hayatın lezzetini kaybedince hiçbir şeyin tadı tuzu kalmamıştı. Eskisi gibi kuşların ötüşü bile zevk vermiyordu.


Türkçe dersinde konumuz oyuncaklardı. Dedemin zaman zaman benim arabalarımla oynarken hayallerini Af-fan Dede’ye sattığını düşünüyorum da bu konuyla ne kadar da benzerlik gösteriyordu. Belli ki hiç böyle oyun-cakları olmamıştı dedemin ve hep bunların hayaliyle yaşamıştı o. Yüzünün kızarması bile bundandı. Canım dedem! Utanmadan oynayabilirsin onlarla. Kır saçlarına bahar gelsin ve çok mutlu ol!

1. Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-lenemez?

A) “Gemi” kelimesi mecaz anlamda kullanılmış-tır.

B) “Sular sızmaya başladı” ifadesi batmak anla-mı içermektedir.

C) “Dağ gibi” ifadesiyle benzetme yapılmıştır.

D) “Tadı tuzu kalmamak ifadesi deyimdir.

2. Bu metindeki altı çizili kelimelerden hangisi gerçek anlamda kullanılmıştır?

A) Eriyen B) Işık

C) Hayat D) Lezzet

3. Bu metinde geçen aşağıdaki cümlelerin han-gisinde deyim kullanılmıştır?

A) Türkçe dersinde konumuz oyuncaklardı.

B) Yüzünün kızarması bile bundandı.

C) Utanmadan oynayabilirsin onlarla.

D) Belli ki hiç böyle oyuncakları olmamış.

4. Yazılışları aynı olduğu hâlde anlamları farklı olan kelimelere sesteş (eş sesli )kelime denir.

Bu metindeki altı çizili kelimelerden hangileri eş sesli kelime özelliği gösterir?

A) Benzerlik – Kır B) Yüz – Zaman

C) Zaman – Benzer D) Yüz – Kır

3.


3.

Son

Vira

j



Öğretmenimiz ayakkabısının ucuna basarak tık tık tık diye derse geldi. Sonra bir suyu bardağa şırıl şırıl boşalttı, daha sonra kulağıma fıs fıs diye bir şey söyledi: “Bunlarda taklit var, bunlar yansı-ma kelimedir.” dedi. Buna bilgi kaynağına ulaşma yani yaşayarak öğrenme deniyordu. Çok renkli bir anlatım tarzı vardı öğretmenimizin, dersleri yaşayarak öğreniyorduk onun sayesinde.

5. Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-lenemez?

A) “Sözcük” kelimesinin eş anlamlısı kullanılmış-tır.

B) “Öğretmen” kelimesi gerçek anlamda kullanıl-mıştır.

C) “Bilgi” kelimesi eş seslidir.

D) “Önce” kelimesinin zıt anlamlısına yer veril-miştir.

6. Bu metinde altı çizili kelimelerden hangisi me-caz anlamda kullanılmıştır?

A) Boşalttı B) Bilgi

C) Renkli D) Öğreniyorduk

7. Ayşe Öğretmen, “Akıl yiğide sermayedir ve bu I

yüzden her konuda akıllı hareket etmek gerekir.

Akıllı davranmazsak bunun acısını çekeriz hatta IIadımız çıkar ve insanlar bize kötü gözle bakar.” III IVdedi.

Buna göre Ayşe Öğretmenin konuşmasındaki altı çizili ifadelerden hangisi atasözüdür?

A) IV B) III C) II D) I


Bir kelimenin aklımıza gelen ilk anlamına gerçek anlam, bu gerçek anlamın çok uzağında olan anlama ise mecaz anlam denir, bilgisini öğrenen öğrenciler şu örnekleri verdi:

Berra: Kitabın sayfalarını çok hızlı açmıştım.

Zeynep: Derste açılar konusunu da öğrendik.

Şevval: Tüm olanları laf oyunlarıyla anlattı.

Betül: Masanın üstündekilere şaşkın şaşkın ba-kıyordu.

8. Buna göre hangi öğrencinin cümlesi mecaz anlam içermektedir?

A) Berra B) Zeynep

C) Şevval D) Betül

9. Buna göre hangi öğrencinin cümlesinde terim anlamlı bir kelime kullanılmıştır?

A) Şevval B) Zeynep

C) Betül D) Berra

10. Selim Öğretmen, “Bazı atasözlerinde öğüt var-dır.” ifadesini kullandıktan sonra öğrencilerinden öğüt anlamı içeren atasözlerine örnek vermeleri-ni istemiştir.

Melek : Sayılı gün tez geçer.

Arda : Ak akçe kara gün içindir.

Sevda : Her yokuşun bir inişi vardır.

Fatma : Eski çamlar bardak oldu.

Buna göre hangi öğrencinin atasözünde öğüt anlamı yoktur?

A) Melek B) Arda

C) Sevda D) Fatma


3.

Son

Vira

j



Geçenlerde bir diş hekimine gitmiştim. Canımı çok yakmıştı ve kaçacak yer aramıştım. Buna rağmen aslında onu çok sevmiştim. Gönlümü fethetmeyi başarmıştı. Sonraki gidişlerimde de şeker gibi biri olduğunu fark ettim.

11. Bu metinde aşağıdakilerden hangisine yer ve-rilmemiştir?

A) Terim anlamlı kelimeye

B) Mecaz anlamlı kelimeye

C) Gerçek anlamlı kelimeye

D) Deyime

12. Bu metinde altı çizili kelime grubundaki söz sanatının benzeri aşağıdakilerin hangisinde kullanılmıştır?

A) Bizim oradaki dereler bu sene çok efkarlıydı.

B) Gözümün içine neden bakıyordu?

C) Çocuğun bir ceylanı andıran güzelliği vardı.

D) Bir of çeksem dağı, taşı inletirim.

13. Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisi terim anlamlı değildir?

A) Türkçede birçok anlam özelliği vardır.

B) Bu makalede edebiyat anlatılıyor.

C) Öğrenciler, notaları iyi biliyordu.

D) Bu rol, oyuncuya uyum sağlamıştı.


Dalya, misket, tornet, ay gördüm, sek sek oy-nayan çocuklar nereye gitti? Arabasını kamyon, kepçe, tır yapan çocuklar da yok artık. Bezden bebek yapan, evcilik oynayan çocuklar ise geç-mişin tozlu sayfalarında kaldı sanırım. Hayal dün-yamızın sınırlarını zorlayan bu oyunlar ve oyun-caklar teknolojinin demir parmaklarından bize el sallıyor ama seslerini duyuramadıkları için çok üzgünler.

14. Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söy-lemez?

A) Terim anlamlı kelime kullanılmıştır.

B) “Oyuncak” kelimesi gerçek anlamlıdır.

C) “Var” kelimesinin zıt anlamlısına yer verilmiştir.

D) “Geçmiş” kelimesinin eş anlamlısı “mazi”dir.

15. Bu metinde geçen altı çizili kelime grupların-dan hangisi mecaz anlamda kullanılmamıştır?

A) Geçmişin tozlu sayfalarında

B) Hayal dünyamızın

C) Teknolojinin demir parmaklarından

D) Bezden bebek

16. Bugün Özdemir ailesi bir yarışma yapacaktır. Yarışma mecaz anlamlı kelime kullanarak cüm-le kurmakla ilgilidir. Cümlesinde mecaz anlamlı kelime kullanmayan kişi, diğerlerine pasta ısmar-layacatır. Aile fertlerinin kurdukları cümleler şöy-ledir:

Meral : Bu arabayı bir arkadaşın eliyle almıştım.

Orhan : Bütün olanlara çok kırılmıştı.

Oğuzhan : Arkamızdaki köprü taştan yapılmıştı.

Ayşe : Bu hareketiyle gözüme girmeyi ba-şardı.

Buna göre pastayı kim ısmarlayacaktır?

A) Meral B) Orhan

C) Oğuzhan D) Ayşe

Ünite Test

Son

Vira

j



Kızım Aybala ile geçenlerde nesnel ve öznel anlatımlı cümleleri çalışıyorduk. Senin eşsiz ders anlatımını öz-ledim ve kimse senin gibi güzel ders anlatamıyor, dedi bana. Terzi kendi söküğünü dikemez, derler ama kızım ders anlatışımı çok beğeniyordu. Tam kendimizi derse kaptırmışken “Karşıdan gelen beyaz gömlekli kişi benim öğretmenim.” dedi Kızım. “Hangisi şu elinde sarı kaplı kitap olan mı?” dedim. “Giresunlu bir Türkçe öğretme-nidir. Bize Türkçeyi ve hayatı öğreten deneyimli bir öğretmendir, onu çok seviyorum.” dedi. Kızımın, Türkçe öğretmeninden böyle övgüyle söz etmesi çok hoşuma gitmişti doğrusu.


Bugünlerde insanlara ihtiyacım olduğu için yalnız kalmak istemiyordum. Eski arkadaşlıkları gerçekten çok arı-yordum ve insanlara bu yüzden tutunmak istiyordum. Her geçen gün artan bu ihtiyaç artık bir saplantı hâline gelmişti bende. Aslında tek başıma kalmak istiyordum ama ----

1. Bu metinde geçen aşağıdaki cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından diğerlerin-den farklıdır?

A) Karşıdan gelen beyaz gömlekli kişi benim öğ-retmenim.

B) Hangisi şu elinde sarı kaplı kitap olan mı?

C) Giresunlu bir Türkçe öğretmenidir.

D) Bize Türkçeyi ve hayatı öğreten deneyimli bir öğretmendir.

2. “Terzi kendi söküğünü dikemez.” cümlesiyle aynı anlama gelen cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanlar her zaman yakınlarına yardım etme-lidir.

B) Mum dibine ışık vermez, diye boş yere deme-mişler.

C) Kendi çocuğunuzla ders çalışırsanız o sizi dinlemez.

D) Akrabalarla bir iş yapmak kesinlikle mümkün değildir.

3. Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdakiler-den hangisi getirilemez?

A) insanlardan da bir türlü kopamıyordum.

B) birileriyle konuşma ihtiyacım buna izin vermi-yordu.

C) insanların peşimi bırakmamasını engelleye-miyordum.

D) İnsanlara ihtiyacım da vardı.

4. Bu metinde aşağıdakilerden hangisine yer ve-rilmemiştir?

A) Aşamalı bir durum söz konusudur.

B) Amaç-sonuç cümleleri vardır.

C) Neden-sonuç cümleleri vardır.

D) Özlem bildiren bir durum söz konusudur.

2. 4. Cümlenin Anlamı ve Yorumu

Test

4.

Son

Vira

j



“Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır.” atasözünü inceliyorduk. İnsanların bir şey için hazırlıklı olması gerekir. Eğer herhangi bir iş için hazırlık yapmazsak o işin ağır sonuçlarıyla karşı-laşmamız kaçınılmaz olur. Biz de bu atasözünü dikkate alarak…

5. Bu metin aşağıdakilerden hangisiyle tamam-lanırsa cümlede amaç-sonuç ilişkisi oluşur?

A) hazırlıklarımızı yaparsak bir sorun kalmaz.

B) önceden tedbirlerimizi almalıyız.

C) yaptıklarımızın sonuçlarına katlanmalıyız.

D) hedeflerimize ulaşmak için planlarımızı şimdi-den yapıyoruz.

6. Bu metin aşağıdakilerden hangisiyle tamam-lanırsa ortaya gerçekleşmemiş bir beklenti çıkar?

A) ileriye dönük çalışmalarımızı planlamalıyız.

B) iyi bir sonuç alacağımızı düşünmüştük.

C) güzel sonuçların olabileceğini düşünebiliriz.

D) hayata dair bütün planlarımıza şekil verebiliriz.


Bu sene derslerime fazla çalışamadığım için çok üzgündüm. Eğer biraz daha ders çalışsaydım bu sınavda başarılı olurdum. Diğer arkadaşlarım sı-navı kazanmak için gece gündüz çalışmıştı. Ben ise hiçbir amaç içinde olmadığım için bu seneyi bomboş geçirdim. Herkes üzerime çok düştüğün-den belki de ben bunun kıymetini pek bilemedim.

Neyse dersimi fazlasıyla aldım. Büyük sözü din-leyip gelecek sene derslerime düzenli bir şekilde çalışmayı düşünüyorum.

7. Bu metindeki cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Küçümseme anlamı vardır.

B) Karşılaştırma içeren bir durum söz konusu-dur.

C) Pişmanlık içeren bir cümle kullanılmıştır.

D) İhtimal anlamı taşıyan bir cümleye yer veril-miştir.

8. Bu metinde geçen aşağıdaki cümlelerin han-gisinde sebep-sonuç ilişkisi yoktur?

A) Bu sene derslerime fazla çalışamadığım için çok üzgündüm.

B) Diğer arkadaşlarım sınavı kazanmak için gece gündüz çalışmıştı.

C) Ben ise hiçbir amaç içinde olmadığım için bu seneyi bomboş geçirdim.

D) Herkes üzerime çok düştüğünden belki de ben bunun kıymetini pek bilemedim.

Cümlenin Anlamı ve Yorumu

Cümlenin Anlamı ve YorumuTest

4.

Son

Vira

j



O gün Türkçe dersi çok zevkli geçmişti ve öğren-cilerim cümlede anlam konusunu çok iyi anla-mıştı. Onlardan konu ile ilgili örnekler vermelerini isteyerek dersi bitirdim.

Öğrencilerim bana şu örnekleri verdiler:

Pınar : Hedeflerimden her geçen gün daha da uzaklaşıyordum.

Gülsüm : Dün hastalandım, keşke üzerime kalın bir şeyler giyseydim.

Melike : Akşam yağmur yağarsa biz nasıl köye gideriz?

Rümeysa : Buralara kadar gelmiş de bize uğra-mamış.

9. Bu metindeki öğrencilerden hangisinin cüm-lesinde bir kaygı söz konusudur?

A) Pınar B) Gülsüm

C) Melike D) Rümeysa

10. Bu metindeki öğrencilerden hangisinin cüm-lesinde bir pişmanlık dile getirilmiştir?

A) Rümeysa B) Melike

C) Gülsüm D) Pınar


Eskiden imkânlarımız olmadığı için oyuncakları-mızı kendimiz yapardık. Hayal dünyamız sadece bizim için çalışırdı, başkaları bizim dünyamızı ta-sarlayamazdı. Yapardık, bozardık, oyuncakları-mızın eksik yönlerini tamamlardık…

Bu güç elimizde olduğundan kimse bizim hayal dünyamıza müdahale edemezdi. Şimdi ise her şey hazır ve hayal gücünden yoksun. Ne yazık ki bu çocuklara her şey hazır verildiğinden onlar hayal kurmaktan iyice uzaklaşmışlardır.

Onun içindir ki benim geçmişle bağlantım, hayal dünyamızın sınırlarının kendi elimizde olmasın-dan olabilir.

11. Bu metinde aşağıdaki kavram ve duygular-dan hangisinin örneği yoktur?

A) Karşılaştırma B) Özlem

C) İhtimal D) Abartı

12. Bu metindeki altı çizili cümle ile aynı anlam ilişkisine sahip olan cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaz tatili iyi geçerse mutlu olacaktık.

B) Geri getirmek üzere bunları da alabilirsin.

C) Bunları oraya götürmek için çalışıyordu.

D) Vaktim yoktu, çünkü çok çalışıyordum.

Cümlenin Anlamı ve Yorumu Test

Son

Vira

j


5.

1, 2 ve 3. soruları aşağıdaki metne göre yanıtlayınız.

Arkadaşlarla bugün farklı bir etkinliğe imza atmak istedik. Bir oyun oynayacaktık ve bu oyunun kazananlarına biriktirdiğimiz harçlıklarla güzel bir kitap alacaktık. Oyun derslerle alakalı iki kategoriden oluşacaktı ve kazananı belli eden cümle çeşidi kura ile seçilecekti.

1. Kategori “Nesnel veya Öznel Anlatımlı Cümlelere Örnek Verme” Mert: Ankara’nın başkent oluşu, muhteşem etkinliklerle kutlandı.

Zehra: Okulumuzun eşsiz bir kadrosu olduğu için bu okulu tercih ettik.

Gülsüm: Bu kitap, olağanüstü iki bölümden oluşuyordu.

Furkan: İki okul arasında iki kilometre mesafe vardı.

2. Kategori “Amaç-Koşul-Neden ve Karşılaştırma Bildiren Cümlelere Örnek Verme” Sude: Güzel elbiseler almak için oraya gitmiştik.

Ömer: Bu örnek doğru olursa ilk defa bir kitap kazanacağım.

Şevval: Çok çalıştığım için sabaha kadar uyuyamadım.

Selahattin: Sınıfın diğer öğrencilerinden daha çalışkan bir öğrenciydim.


Annemin dillere destan peynirini yemek için Kars’a doğru yola çıkmıştık. Köy gözümde tütüyordu. Annemin yaptığı her şeyi çok seviyordum. Yolda hiç mola vermedik çünkü midemin sadece o müthiş yemekleri tatmasını istiyordum. İki saat süren bir yolculuktan sonra Kağızman’a gelmiştik. Çocuklar gibi sevinçliydim, bu sevinci görmeliydiniz. Keşke sizleri de köyüme getirseydim!

1. Bu bilgilere göre 1. kategoride kuradan nes-nel anlatımlı cümle çıktıysa hangi öğrenci ki-tap alma hakkını kazanmıştır?

A) Furkan B) Gülsüm

C) Zehra D) Mert

2. Bu bilgilere göre 2. kategoride kuradan ne-den-sonuç cümlesi çıktıysa hangi öğrenci ki-tap alma hakkını kazanmıştır?

A) Sude B) Ömer

C) Şevval D) Selahattin

3. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Öznel Anlatımlı Cümle

Karşılaştırmalı Cümle

A) Mert Sude

B) Gülsüm Selahattin

C) Zehra Ömer

D) Furkan Şevval

4. Bu metinde aşağıdaki kavram ve duygulardan hangisine yer verilmemiştir?

A) Beğenme B) İhtimal

C) Özlem D) Pişmanlık

5. “Midemin sadece o müthiş yemekleri tatmasını istiyordum.” cümlesi kanıtlanabilirlik açısından aşağıdakilerden hangisiyle benzerlik gösterir?

A) Eşsiz güzellikleri seyrede seyrede gidecektim.

B) Kışın biz de babaannemlere gitmiştik.

C) Yolun kenarında büyük bir taş duruyordu.

D) İki yıl sonra bu kitabı da okumuştum.

Documents

YAYINLARI · B) Eş anlamlı kelimeler kullanılmıştır. C) Mecaz anlamlı kelimelere yer verilmiştir. D) İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verilmiştir. 2