yeraltı staj defter örneği

Embed Size (px)

DESCRIPTION

İŞLETME TARİHÇESİ Türkiyenin ortalama enerji talebini karşılamak için TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE ait MANİSA İLİ SOMA İLÇESİ DARKALE KÖMÜR rezervinin IR 2406 ruhsatlı sahasında mevcut rezervin ekonomik olarak ısınma ve sanayi sektöründe degerilindirilmesi amacıyla söz konusu saha rödövans sözleşmesi ile 10 yıllığına 14,08,2002 tarihinde özel sektöre devredilmiştir. İlahe sonucu sahada 600,000 ton tüvanan üretim şartı ile UYAR MADENCİLİK LMT.ŞTL.üretim yapmayı kabul ederek çalışma

Citation preview

LETME TARHES Trkiyenin ortalama enerji talebini karlamak iin TRKYE KMR LETMELER GENEL MDRLNE ait MANSA L SOMA LES DARKALE KMR rezervinin IR 2406 ruhsatl sahasnda mevcut rezervin ekonomik olarak snma ve sanayi sektrnde degerilindirilmesi amacyla sz konusu saha rdvans szlemesi ile 10 yllna 14,08,2002 tarihinde zel sektre devredilmitir. lahe sonucu sahada 600,000 ton tvanan retim art ile UYAR MADENCLK LMT.TL.retim yapmay kabul ederek almalara balamtr. Ruhsat alan 1838,13 hektardr. YATAGIN CORAFK KONUMU letme alan Manisa ili soma ilesi snrlar iersindedir. DARKALE YER ALTI KMR LETMES soma ilesinin ve devlet karayolunun gneyinde yer almaktadr. letmenin bulundugu alandaki kot deiimi KB den GD dogru artan bir ekilde ykselerek devam eder ve toporafik ykseltiler ortalama + 230 /+ 380 m arasnda deimektedir. YATAGIN JEOLOJS Genel olarak soma kmr havas temel kayalarn paleozoik yal grovak ve mesozoik yal kristalize kire talar oluturmaktadr. Soma kmr havzasnda soma blgesi olarak adlandrlr. Iklar Darkale ve Eynez kmr ocaklarnn yerald blgede bulunan darkale kmr sahasnda havzann sedimanterini karasal neojen ile kuarterner oluular tekil eder. Alt miyosen (m1) akl kil serisinden olumaktadr.1-20 m kalnlk gstermektedir. Ana retim damar (KM 2) bu serisinde yer almaktadr. Orta miyosen (m2): yaprak fosilli sert marndan olumaktadr. st miyosen (m3): fosilli kire talar iermektedir. KM3 rumuzu ile adlandrlan orta damar bu seriler iersinde yer almaktadr. Havzann tamamnda olumam bu damar baz blgelerde 2-5 m kalnla ulamaktadr. Bu blgelerde iletilebilir nitelie gelmektedir. Sondaj verileriyle elde edilen bu verilerde ek olarak temelde de paleozoik , grovak ve mesozoik kire talar yer almaktadr. KM2 ara linyit damar alt miyosen yaldr. Taban killeri zerinde yer alr ve kalnl 31,45 m -3,60 m arasnda deimektedir. Kmr damar zellikle tavan tana yakn blmlerinde sert parlak ve siyah bir yapya sahiptir.Sahada nceden yaplan projelerde incelenen yer alt sondajlarnda ve jeolojik haritasna gre sahada olduka nemli boyutlarda kvrm sistemleri ile byk lekli antiklinal ve senkliklinal yaplar mevcut deildir.Kvrmlar ynl basnlarn etkisi ile olumu baz tali faylanmalar da grlmektedir.

Kmr damar sahann gney dousundan kuzey doru K85D dorultulu larak 22 derecelik eimle dalmaktadr.Mevcut retim panolarndan kuzey-batya doru ise K55D dorultulu olarak 19 derecelik bir eimle dalm yapan damar nakliye galerisi dorultusunda 21 derecelik eime sahiptir. Soma ilesindeki kmrl sahadan bir horst graben yapsndadr. Ortada bakray grabeni bunun her iki yannda soma ve deni horstlar bulunmaktadr.Sahada tektonik faaliyetlerin en nemli lde etkileri grlmektedir.bykl kkl pek ok fay bulaunmaktadr.bu faylar genel olarak normal faydr yer altnda yaplan gzlemlerde faylarn genellikle damar dorultusuna paralel olduu bilinmektedir. BLGENN KLM Somada karakteristik i ege iklimi grlmektedir. Yazlar scak ve kurak klar souk ve yal baharlarda ise bol yaldr. Scaklk yazlar +30 ve +45 klar ise +10 -5 derece seyreder. YATAGIN REZERV Darkale kmr havzasnda KM2 damar birok yerde 4-25m arasnda deien kalnlklarda iletilebilir. Sahann KD net kmr baznda ortalama KM2 damar kalnl 9,4325050m arasnda deiim gsterirken GB kesiminde zellikle retim panolar blgesinde 11,50-23,62m arasnda deimektedir.kmr damarnn byk bir blm iletilebilirlik bakmndan dzgn bir geometrik yapya sahiptir. SAHADAK REZERV TAHMN Bu sahadaki kmr rezervi tahmini stamp kmr kalnlk ve net kmr kalnlk deerleri kullanlmak ayr hesaplanmtr. Kmr tahmini jeoloji istatistiin temel unsurlarndan olan kriging teknii ile yaplmtr. Saha 50*50m boyutlarna bloklara ayrlmtr. Saha daha nce iletilen ve kmrsz blge karlnca poligon snrlar belirlenmi ve toplam 136 tane blok a ayrlmtr. Bloklarn kmr kalnlk tahminlerinde eitli analizler kullanlm ve daha sonra her bir blok iin kmr tonaj Blok tonaj = blok yz alan *kmr kalnl *kmr yo = 50m*50m*kmr kalnl *1.4 t/ m3 Tm bu ilemlerden sonra poligon snrlar iersinde kalan bloklarn stamp kmr kalnlklar deerlerine gre ort kmr kalnl 14084m olup tahmini rezerv 6,5milyon ton net kmr kalnlk deerlerine gre ortalama kmr kalnlk ise 12,13m olup rezervi 5,5milyon ton dur. Bu deerler zel sektre kiralandnda dnemdeki tahmini rezervler olmakta beraber o dnemde retim miktar gz nne alndnda saha rezervi 650,000 iletilebilir rezerv kalmtr .

KMR DAMARININ (KM2)NCELEME ALANINDA ORTALAMA A.I.D DAILIMI Darkale kmr sahasnn baz blmlerinde KM2 damarnn zellikle orta ve tavan kesimlerinde linyit kalitesi ykselerek parlak siyah renkli orta sertlikte kmr damar zellii tamaktadr. Net kmr baznda saha genelinde kmrden %83 3720 kcal /kg altnda A.I.D ne sahip kmrler niteliindedir. Ortalama kalori deeri ise 3220.06kcal/kg olarak belirlenmitir. Stamp kmr deerine gre yaplan analizlerde saha kmrlerinin %50 nin 2750 kcal/kg %92 sinin ise 3220 kcal/kg degerinin altnda olduu belirlenmitir. Ort kalori deeri ise 2573,85 kcal/kg dr. CEVHERN RETM DURUMU VE RANDIMAN HESAPLARI Ocakta tvenan cevher retimi 1300-1500 ton/gn olarak gereklemektedir. Kabaca bir hesapla 700 alan gze alndnda gnlk yaklak 2ton/gn retim yaplmaktadr. Buda 2gn/yevmiye demektir.

HAZIRLIK ALIMALARI YER ALTI PLANLAMASI VE HAZIRLIK ALIMALARI Hazrlk ilerinin dzenli bir ekilde planlanmas retimin zamannda balanmas ve dzgn bir ekilde devam edilmesini salar. Bir katn retimi sona ermeden bir alt katn hazrlanm ve retime hazr hale gelmi olmas gerekmektedir. Yer alt planlanmasnda aadaki faktrler gz nne alnr. Vardiyada alacak ii says kartlacak cevher miktar ocan bykl ve maliyetler gz nne alnarak belirlenir. Galeri kesiti ve baca ayak ta galeri trlerine gre belirlenecek tahkimat cinsi Galerinin srl ekli Ocakta kullanlacak tahkimat sistemleri Delik delme doldurma ateleme ileri Pasay kaldrma Tahkimatn kurulmas ve yerinin deitirilmesi Hazrlk almalarnn ynteminde ana prensip olarak ta lamlardan rekulara kmr kesilip alt st taban yollar srlerek 50m100m arasnda deien uzunluklarda ayaklar srlerek tekil edilmektedir.

DESANDR, 1) Maden ocaklarnda aadan yukarya cevher veya kmr nakli yapmak amac ile aaya doru meyilli olarak yanta, cevher veya kmr iinde srlen galeri. 2) Maden yatana ulamak iin yeryznden balayarak srlen meyilli galeri.

BAYUKARI, Yan tata veya damar ierisinde aadan yukar doru srlen meyilli yol. Ta ierisinde srlen meyilli yollar iinde nakliyat nitesi yoksa tabayukar, vin veya varagel gibi tama niteleri varsa, vin veya varagel diye isimlendirilir. KELEBE, 1) Kattan kata yan ta, cevher veya kmr iinde aadan yukarya doru dik olarak alan (srlen) bayukar. Kelebe maden, malzeme ve insan inik iin ayr ayr srld gibi, tek kelebe ok amal olarak da dzenlenebilir. 2) Dikbayukar. 3) Br. KAAK YOLU, 1) Grizu, yangn vb. tehlike hallerinde, insanlar taze hava akmnn bulunduu yere ulatran yol. Kaak yoluna 45 dk. ile en ok 90 dk. sonra ulalabilmelidir. Bu zaman, uzun ayak, galeri ve kr kuyudaki kahzna; yatm, damar kalnl ve gei yollarnn kesit boyutlarna baldr.kaakyolu yrmesi kolay ve bakml olmaldr. 2) Kaamak yol. 3) Nefeslik.

Pano almalarnda ana nakliyat galerisinden 3 desanri ile inilir. Tavan ta arndan srlen bu galerilerden rekuplara bacalar srlr. Rekup bacalar birletirilerek pano iindeki ayaklar oluturulur. KAZI LE RETM ALIMALARI RETM YNTEMNN TANIMLANMASI VE EMATK GSTERM Darkale kmr havzasndaki faylanma durumunun 300m400m ye uzayabilen faysz panolar oluturulabilmesinin mmkn olmas nceden uygulanmakta olan tabann tavana doru retilmesine ayak alma yn damar dorultusu ynne deitirilmitir. letmede dorultu boyunca yatay geri dilinimli geri dnml gertmeli uzun ayak retim yntemi ile retim yaplmaktadr. Kmr damar st kottan 5 er metrelik dilinimler halinde retilmektedir. Kmr damarnn marn taban ise kildir. Damar dorultusunda tavan yolu tabanda taban yolu birine paralel birletirilerek ayakyolu oluturulmaktadr. Tavan taban yollarndan birinden hava girmekte dierinden kmaktadr. Uzun sre hizmet edecek galeriler ise tata srlmektedir.kaz ilemi 5mlik dilinimler halinde yapldndan 2m si aynadan 3msi arkadan gertilerek yaplmaktadr. Ayna kmr delme patlatma ile gevetildikten sonra martapikrle kazanlmakta ve zincirli konveyrle tanmaktadr. Tavan kmr ise tahkimat skldkten sonra ayna konveyr zerine aktlmaktadr. Gmeyen tavan kmr gertmek veya bloklar paralamak iin delme patlatma yaplmaktadr. Dorultu boyunca ayak almalar dzenei ile ; Sahann ou yerinde tektonik yapnn uygun olduu yerlerde pano boyu 350m varan uzunluk salanabilmektedir.

Ayak mrleri uzuyor ayaklarn terki srasnda yaplan tahkimat ve konveyr skmn, tamasn ve yeniden kurulmas iin harcanacak ii giderleri alyor. En nemlisi ise deiik sl deerine sahip seviyeleri ayn anda retileceinden kmr kalitesindeki dalgalanmalar minimum olmaktadr.

UZUN AYAK, 1) Tabaka halinde bulunan cevher veya kmr damarlarn iki yerden kesip, (alt ve st) taban yollar hazrlandktan sonra, bu taban yollarnn damar iinden balanmas suretiyle tekil edilen uzun, dar ve yksek olmayan retim yeri. Taban yollar pano hududuna kadar srldkten sonra hazrlanp geriye doru allan uzun ayaa dnml -(tayrabatan), taban yollarnn balangcnda hazrlanan ve hududa doru allan uzun ayaa da ilerletimli uzunayak (taysaan) denir. Genel olarak uzun ayak maden yatann istikametine dik olarak yrtlr. Damar meylinin msait olduu hallerde uzun ayak damar meyli boyunca aa veya yukar doru da yrtlebilir. 2) Ayak. 3) Tay.

TABAN YOLU, Ayan dibinde veya banda damar kalnlna gre damarn taban veya tavan tan takiben veya damarn taban ve tavan talarn keserek srlen yatay galeri > ekil.

TAVAN, 1) retim yaplan yerin dikey olarak zerinde bulunan stabil veya akc kitle. retim yaplan yerin tavan, az meyilli maden yataklarnda ya damarn tavan ta veya eskiden alnm damar diliminin g (eski), dik maden yataklarnda eski imalat, cevher veya kmr olabilir. 2) Bir maden oca ierisinde allan yerin, stndeki yatay veya meyilli olabilen ayrm dzlemleri. 3) Tabaka halinde maden yataklar dnldnde, madenin st snrn tekil eden dzlem. 4) Galerinin st ksm (galeri tavan). DELK DELME PATLATMA ERTME ALIMALARI VE ORGANZASYONU letmede geri dnml gertmeli uzun ayak ynteminin uygulandn sylemitik

GERTMEL AYAK LETME METODU, 1) Alt kesilmi cevherin kendi arl, stteki tabakalarn arl veya her ikisinin birden etkisi ile paralanp akmas veya maden alnrken tavann gertilmesinin salanmas suretiyle kmr ve metalik cevher yataklarna uygulanan tahkimatl yeralt (retim) iletme metodu. Gertmeli ayak iletme metodlar uzun ayak, yatay (tavandan tabana stten kesme) dilimli, meyilli dilimli, ara katl , blok gertmeli (normal, zgaral, skrey perli) ayak iletme metodu diye snflandrlabilir. 2) allan aln tahkimat arkasnda tavan tabakalar kontrollu olarak gertilen ayak.

Aya oluturmak iin iki rekup baca alr. Daha sonra topografn direktifleri ile kekuplar uygun ilerleme konumuna gre bu rekuplar ilerleme konumuna geldiinde

birbirine zt ynl ilerleyerek oluan galeri sayesinde birleirler. Bu ekilde ayak olumu olur. Geri dnml ayakta ncelikle ayak oluturularak hava giri k salanm olur. Genellikle 7m civarnda bir katta allmaktadr. Bunun iin 2m si havede kalan 5m si ise gertilerek ayak arkasndan alnr.

DELME PATLATMA Baca ilerlemesi yaplacak yerde ncelikle delikler delinir. Top atlr. Daha sonra patlatma sonras pasa atlr daha sonra iiler yardmyla pasa alnr.konveyre aktarlr.aktarlan pasa (mal) bir sonraki banda yada konveyre aktarlarak nakliye bantlar ile ocak dna kartlr. Patlatma ilemlerinde deliklerin delinmesi iin martaperfaratrler kullanlmaktadr. 1,40m-1,50m-1,60m matkaplar ile alan delikler. Uzunluklar kayacn yapsna gre 80150 cm arasnda deimektedir. Bir deliin delinmesi yaklak 4-5dk srer.bu aynann delinmesi alacak delik saysna gre deiir.bu genellikle yaklak 8 delik 30 dk civarndadr. Deliklerde patlayc olarak jelatinit dinamit kullanlmaktadr. Patlama kmrde olacaksa bakr kapsl, tata olacaksa alminyum kapsl kullanlr. Delik delindikten sonra ii iyice temizlenir. ersinde 1-2 adet lokum konulur. Lokumlar yerletirildikten sonra kil ile ince silinidir eklindeki sklama malzemesi deliin kalan ksmna yerletirilir. Sklamann amac basnc artrmak ve gaz kn engellemektir. Kapsle bal teller 50m-60m uzunluunda bir kablo ile manyetoya balanarak patlatma ilemi yaplr. Patlatma ilemi yaplrken alanlar patlatma noktasndan yaklak 40m- 50m uzaklkta beklerler patlatmay topu yapar.

SANYEL KAPSL, Gecikmeli (tavikli) kapsl. Saniyeli kapslde alev alc hassas madde ile primer ecza arasnda bir geciktirme eleman bulunur. Geciktirme elemannn uzunluu gecikme sresine gre ayarldr ve kademeler arasndaki zaman aral 1/2 saniyedir. > Kapsl.

Baca ilerlemesi ileminde bir usta yedek den oluan bir ekip almaktadr. Patlamadan sonar alan yere kasa yerletirilmek iin pasa alnr. Daha sonra tahkimat kurulur. Bacalar birletirildikten sonra ayak ilerlemeye hazr duruma getirilir.

Ayakta elik tahkimat kullanlr. Tahkimat aralarna 0.8 m oluan kasalardan oluur. ki kasa arasnda ki alana have ad verilir. Ayakta arna dik olarak allmaktadr. Kamalar arna paralel olarak yerletirilir.ayakta retilen kmr konveyre bantlarla tanr.

Bir yatan dzgn olduunu anlamak iin : Ocakta direklerin lineerlii Orta direklerin sabitleme ivilerinin lineerlii

n direk hizasnn ayakta paralel konumu Tavan Taban arasndaki mesafenin korunup korunmad kontrol edilmelidir. Bu gibi olumsuzluklarn en nemli sebebi tabandaki kil tabakasnn su ile temas sonucu kabarmasdr.

Ayak aklnda ilk nce gk direi belleme veya ayak direinden oluur. tabana konveyr yerletirilir. konveyr motorunun bulunduu ayak basncna yedek have denilen bir di yaplr. Yedek have ayak kemsinde iiler iin geni hareket alan salar. Konveyr yerletirildikten sonra ayak retim iin hazr durumdadr.

Ayakta ilk olarak ayan uzunluuna bal olarak ayak boyunca di ad verilen odacklar patlamaya alr. Bu dilerden kan kmr konveyre bantlarla tanr. Bu dilerin oluturduu haveye tahkimat yaplr. Belleme bir nceki bellemeye ivi ile aklr. Sktrma ile sabitlenir. Bellemelerin arasna kamalar yerletirilir.

Yeni ayak direinin ukurlar hazrlanr direin alt taraf tabana oturtturulur. Direin br paras kaldra ile bellemenin ucuna sabitlenir belleme tavana iyice yaptrlr. Daha sonra dilerin arasnda kalan topuklar ayn yntemle alnp yeni ayak oluturulur. Bylece ayakta gk tarafnda gk direi , ayak tarafnda ayak direi ve ortada da orta direkten oluan tahkimat sistemi meydana gelir.

Dorultu boyunca geri dnml gertmeli uzun ayak

Ayakta rn bittiinde ayaa devam etmek iin ayak kesimi denilen ileme balanr. Ayak kesiminde ilk olarak taban alnr. Konveyrn st zinciri ayak direi ile orta direk arasndaki tabana serilir. Konveyrn oluklar sklr ve yeni yerine taklr. konveyrn ba ve motoru caraskal yardmyla yedek haveye ekilir. Konveyr kurulur. Bylece konveyr orta direk( yeni gk direi) arasna gemi olur. Eski gk direkleri calarskal ile yerinden sklr. Tavan ta grlene kadar gertme yaplarak gk tarafndaki kmr alnr. Ayak ilerlemesi bu ekilde sabit bir dng ile tekrarlanr.

Ayan sonunda boluk brakmak ok tehlikelidir. Bu boluklar kmrn arkadan yanmasna ve gklere neden olabilir.

TAHKMAT ALIMALARI KAMA: iki kama ya da sarma arasna konan, tavan ve yan duvarlar sktrmak iin kullanlan zel aa tahkimat nitesine kama denir. Kamalarn vazifesi ykleri sarmalara ve balara niform olarak datmak, tavan ve yan duvarlardan paralarn dmesini engellemek iin yaplr. Kamalar kullanldklar yer ve durumlara eitli boy ve ebatlarda olabilirler. Bu ilemde kama boylar 1.5m boy ve 0,5cm kalnlktadr. FIRA: Galerideki aa ve demir balarnn arasndaki mesafeyi muhafaza etmek ve tahkimatn gerilme ve burkulma kuvvetleri karsnda bozulmalarn engellemek iin kullanlan aa ve demir tahkimat nitesine fra denir. BOYUNDURUK: aa tahkimat galerilinin bir tahkimat nitesi olup tavan ksmna yatay olarak konan sarmaya boyunduruk denir. letmedeki ana galeri boyunduruk boyu 2,5m ap 18cm baca boyunduruk boyu 2.00m ap 18cm dr. Boyunduruun yan direklerle baland ksmlarda alan dilere inti denir. Boyunduruk genellikle ocak iinde hazrlanr. Basnlara kar intilerde deiiklik olabilmesi kolayca yaplabilmesidir. Boyunduruk iin kullanlan aalarn dzgn olmas gereklidir. YAN DREK: aa tahkimatl galerilerde boyunduruun iki tarafna 75-80 derece arasnda dikilen diree yan direk denir. Yan direk tavan ve yan duvarlarda gelen basnlara kar mukavemet salamas iindir. GI TAHKMAT: GI tahkimat aa tahkimata gre daha stn zellik gstermektedir. GI tahkimat da aa tahkimata olduu gibi intilerle boyunduruk direklere oturtularak yaplr. ki direk bir boyunduruktan oluturulan bir ba ile tavan ve yan duvara tutturulur. Direk boyunduruu inti denilen yuvalar birbirine tutturulur. Her kasa arasnda da kamalama yaplarak tahkimat oluturulur. letmede baz galerilerde GI tahkimat kullanlmaktadr. TH TAHKMAT: TH tahkimat iki direk bir boyunduruk ve 4 tane kelepeden meydana gelmektedir. TH kasalar genellikle bacalarda kullanlmaktadr. Her TH kasa bir dierine boyundurua dik olarak fralarla balanr. Fra says en az 4 tanedir. Fralar TH kasalara saplamalar yardmyla balanr. Boyunduruk ise diree iki kelepeyle balanr. ki TH ban arsndaki mesafe yaklak 0.8m dr. TH tahkimatta GT tahkimata olduu gibi tavan ve yan duvara kamalar yardm ile tutturulur. OCAK TAHKMATLARI HAKKINDA GENEL BLG Ocakta ana desandri 40m fayl zon bulunmaktadr. Bu ksmda tahkimatn salanmas iin bu blgeye beton tahkimat ve TH tahkimatla birlikte uygulanmtr. Galerilerde ise aa tahkimat TH beton ve ramble uygulanmtr. sarma ve hidrolik direkler ile tahkim salanmaktadr. Ayakta ise elik

Srtnmeli - Ayarl Demir Direklerin Yaps Srtnmeli ayarl demir direkler balca ksmdan oluur.

1. st gvde (i-direk) : balk ile st ksmdan oluur. 2. Alt gvde (d-direk) : taban ve alt ksmdan oluur. 305 3. Kilit (veya kelepe) : alt gvdenin basma yerletirilen bu dzen, st gvdenin alt gvde iinde, ancak byk yklerin diree gelmesi sonucunda yava yava kaymasn salamak iin yaplmtr

1 t Direk a) Balk, genellikle, demir direk tepesine konacak elik Veya karma tahkimatta aa sarmay kavrayacak ve yanlara Doru kaymalarm nleyecek drt adet meme ile donatr. Baz Hallerde bu balklar, aa sarmay kavrayacak ay eklinde yaplmtr. Bu balklar, tavandan gelen ykleri st gvde kilit Tertibatna retir ve ondan da bu ykler srtnme mukavemeti Dolaysyla alt gvdeye ve tabana oradan da taban tabakasna letilir. Bu balklarn malzeme ekil ve boyutlar, bazen 50 tona Kadar kabilecek yklere dayanabilecek ve kalc bir deformasyon Gstermeyecek tarzda seilmelidir. b) st gvde: Baln genellikle elektrik kayna ile tespit Edildii st gvde elik profillerden veya baz direk tiplerinde Silindir eklinde bklm kaim elik salardan yaplr. st gvde ile alt gvdenin profil ekillerinin teleskopik (i ie kayabilen) silindirler olmas, birim arla den en yksek Dayanm salamas bakmndan, en uygun ekildir. Ancak Baz pratik mlahazalar bunu sakncal klmaktadr. rnein: Ayarl demir direkler ayakta kullanlr iken, ayak arkasnn gertildii Hallerde, arkadan den byk ta paralarnn arka Su-ada ki direklere arpmas , silindir profillerinde meydana Gelebilecek knt ve imeler i-ie kaymay nleyebilir. Ayarl Demir direklerin kullanlma koullar ok ardr ve bu direklerin ok dayankl ve salam olmalar zorunludur. HAVALANDIRMA ALIMALARI 1- YERYZ VANTLATR TESS Ocakta mekanik havalandrma vardr. Ocakta havalandrma basnc sistemle yaplamaktadr. Temiz hava desantreden giri yaparak nakliye galerisinden rekuplara ,rekuplarda ayaklara girer nefeslik bacasndan oca terk eder. Hava 240 kotunda ocak aznda ki ; 1.fan 45kw 2800dvr/dk 380 V 2.fan 30kw 2500dvr/dk 380 V zellikteki iki fan ile yaklak olarak toplam 1000m3 /h kapasiteyle baslmaktadr. Ayrca elektrik kesintisine kar 180kw lk jeneratr sistemi devreye girerek ocaktaki havalandrma fanlarn devreye sokmaktadr. 2- OCAKTAK HAVANDIRMA PLANI TK-EL messese mdrl uyar madencilik redevansl saha yer alt plan kullanlmaktadr.

3- YERALTINDA YARDIMCI HAVANDIRMA TESSLER YAPISI

Ocak ii havalandrma ynlendirilmesi hava kaplar ile yaplmaktadr. Hava akmn kesmek , havay dolatrmak ve hava kaaklarn engellemek yaplmtr. Hava yollar hava akmna her zaman diren gsterirler. Bu diren havann getii ksmn uzunluuna evresine yzeyine ve saysna baldr. OCAK HAVANDIRMASI 1234Yer altnda alanlarn solunumu iin gerekli havay karlamak Zararl gazlar alma yerinden uzaklatrmak alma alanndaki scakln ykselmesini engellemek Zararl toz ve dumanlar alma yerinden uzak tutmak iin yaplamaktadr.

Tali havalandrmada hazrlk galerileri ve bacalarn srlmesi esnasnda aynada alan iilerin hava ihtiyacn karlamas kullanlan havalandrma sistemidir.

TAL PERVANE, Ocaklarda ana havalandrma vantilatryle salanan hava akm ile havalandrlmas yaplamayan alma yerlerinin havalandrlmas iin kullanlan ikinci derece vantilatr. 2) > Tali vantilatr. Tali havalandrma.

TAL VANTLATR, Ana havalandrma ebekesi ile havalandrlamayan tali yerlerin cebri havalandrlmasnda, basn elde etmek amacyla emici veya fleyici olarak kullanlan, elektrik veya basnl hava ile altrlabilen yardmc vantilatr. Bunlar tek veya ok kademeli olabilir; ihtiyaca gre seri veya paralel olarak altrlabilir. > Tali havalandrma.

VANTLATR, 1) Kanatl ark yardm ile havay harekete geiren makine. 2) Pervane. Vantilatr emici veya fleyici olmak zere iki ekilde alr. Emici vantilatrler alak basn yani depresyon; fleyici vantilatrler ise yksek basn yani kompresyon

yaratmak suretiyle hava akm salar. Havalandrma tesisleri; emici olarak altrlrsa aspiratr, fleyici olarak altrlrsa vantilatr diye isimlendirilir

Eksen el bir ekilde hava akm salayan vantilatrlere Aksiyal, santrifj kuvvet vastas ile hava akm salayan tiplere de Radyal vantilatr denir. Vantilatrler alak-, orta-, ve yksek basnl vantilatrler olarak snflandrlr. Bunlarn basnlar da srasyla 25-100, 100-200 ve 200-1000 mm su stunu olur.

VANTLATR BORUSU, htiyaca gre 300-800 mm veya daha byk apta kelepeli veya flal olarak imal edilen boru. Vantilatrn emici veya verici tarafna taklarak fleyici veya emici tali havalandrma sistemlerinde kullanlr. > Van tp. VANTP, htiyaca gre 300-400-600-800 mm veya daha byk apta plastik, muamba veya adr bezinden imal edilen (baan elik tel ile takviyeli, iki ucu emberli), fleksibl boru. Tali veya cebri havalandrma sistemlerinde vantilatrn verici borusu olarak kullanlr.

Tali havalandrma 80m3 hava basnl basma kapasiteli tali fanlar ve Vantplerle salanmaktadr. Van tp uzunluu 80myi gememesine dikkat edilmelidir.

OCAKTAK GAZLAR Ocak havasndan sz edildiinde, ocakta bulunan gazlar ve bunlarn karmn anlamak gerekir. Ocak havas temiz ve kirli olmak zere 2 ye ayrmlamaktadr. Ocaktaki henz kirlenmemi olan temiz havann yeryz atmosfer havas ile ayn bileime sahip olduu kabul edilmektedir. Dolaysyla temiz ocak havsn oluturan gazlar hacimce %20,93 O2 , %79.04 N2 % 0.003-0.004 CO2 dr. Ocakta nadiren bulunduu tespit edilmi CO2 , CO , H2S gazlar mevcuttur. Kmr damar yeryznden ok derin kotlarda olmad iin genellikle CH4 metan gazna rastlanmaz.

KARBONDOKST (CO2) Renksiz kokusuz ve asit zellik gsteren bir gazdr. Yo: 1.977kg/m3 olup havadan ar olduu iin ocaklarn galerinin tabannda toplanr. lm emniyet lambas kimyasal analiz yaplarak yaplr. V2 240/160 152 AYAK 144 AYAK 160 KOTU 105 KOTU NEFESLK V2 20.8 20.3 20.2 20.3 20.1 20.0 O2 20.8 20.3 20.2 20.3 20.1 20.0 CO 0 16 17 16 18 33 CH4 ------------------------------------------------------------------------------------H2S ------------------------------------------------------------------------------------

-Ocak iersinde baraj kontrol yapld. -Havalandrma normal. -Tahkimat ve kavlak kontrol yapld.

V2 240/160 152 AYAK 144 AYAK 160 KOTU 105 KOTU NEFESLK

O2 20.8 20.8 20.1 20.1 20.3 20.0

CO 0 17 19 16 14 34

CH4 -------------------------------------------------------------------------------------------

H2S -----------------------------------------------------------------------------------------

-Ocak iersinde baraj kontrol yapld. -Havalandrma normal. -Tahkimat ve kavlak kontrol yapld.

EKPMAN VE NSAN NAKL Ocakta ara gere ve donanm nakli rayl sistem zerine oturtturulmu bir araba elik halat tamburu ile gerekletirilmektedir. Bu ara ana nakliye yolunda alr. Ve yolda bu arala ilgili sinyalizasyon sistemi bulunmaktadr. Ocakta insan nakli iin bir ara yoktur. iler alma alanna giri yaptklar ana nakliye yolundan geerek ularlar. Acil durumlarda kaza yaralanma vb durumlarda bant konveyr Ana nakliye yolundaki bant insan nakli iin kullanlabilmektedir.

Grup makaralar 1- Alt makara 2- stikamet makaras 3- Emniyet teli 4- Motor 5- Redaktr Oluurlar ,

Ban konveyrnn n grn KONVEYR, Yatay veya az meyilli yerlerde alan, ya malzemenin dkld zeminin hareket etmesi (band) suretiyle veya oluk zerinde bulunan zincirin ekilmesiyle tama yapan dzen.

BANT KONVEYR, Bir tahrik tamburu yardmyla bandn makaralar zerinden ekildii mlzeme tama dzeni. Bant konveyrlerde gerdirme dzenleri eitli ekillerde iml edilir. Bant tahrik tamburu, band syrcdr.

BANT SIYIRICI, Bant tesisinde malzeme naklinde bandn alt yzeyine dklebilecek malzemenin tamburla bant arasndan geerek banda zarar vermemesi iin kuyruk tamburundan nce bandn hareket ynne gre diyagonal olarak yerletirilen ve alt kenarna kauuk taklan bant yzeyinin korunmasna yarayan sac levha. (> ekil). Bant tesisinde arlkl gerdirme tamburunun bulunmas halinde arlk tamburunun ve bandn korunmas iin gergi sistemi ncesi bant kay zerine konulan syrc dzene de bant silgisi denir.> ekil. Bant silgisi ise lastik veya kauuk malzemeden yaplr. > Band Konveyr, Band Tahrik Tamburu.

BANT SLGS, > Bant Syrc.

BANT TAHRK TAMBURU, Bant kayna hareket veren tambur. Bant boyunun uzun olmas halinde bir bant tesisinde birden fazla tahrik tamburu kullanlabilir.(-> ekil) ift tahrik tamburlu olarak kurulan bir tesiste tahrik tamburlar bant bana veya biri bant bana dieri bant kuyruuna konabilir. Bant tamburlarnn ap ise; tambur yzeyinin, (srtnme katsaysn artrmak bakmndan) seramik, elik vb. malzeme ile kapl olmasna gre deiir.> Bant Konveyr, Bant Syrc, Bant.

Bant konveyrnn yan grn

DRENAJ ALIMALARI Drenaj sularnn yeraltndan iletme sahasndan toplanarak uzaklatrlmasdr. Tabakadaki basn altnda bulunan su iletme iin devaml bir tehlike kaynadr. Bunun meydana gelecei kayma veya su basma

alma yerinde makinelerde tehlikeye sebebe neden olur. Ayn zamanda kan faydal kmrn ve pasann arln arttrmakta ve nakliye masraflarnda artmasna sebep olmaktadr. Ayrca kmrn iindeki su hazrlama tesislerinin randmann azaltmaktadr. Ekonomiklilie etki etmektedir kar drr. Ocak iersinden su atm miktar ok deiiklik gstermektedir. Kmr iinden gelen su dal ve pompalar ile panolar ii kuyulara aktarlmaktadr. Bu pompalar borular yardmyla su ana desantre yaknlarnda bulunan eski imalattan olumu kuyulara sevk edilir. Bu kuyularda pompalar ile de su ana desantredeki borularla ocak dna baslr.

1-

YARDIMCI TESSLER YERST YARDIMCI TESSLER

Yerst yardmc tesisleri lamba hane marangoz hane demir hane atlyelerdir. Lamba hane 8 saat mrl kuru arj lambalar mevcuttur. letmede 15 kw elektrik girili trafolarn birinden 3.3 kw olarak kmakta ve 550 V olarak ana nakliye banlarnda direk retimin nakliyede zincirli konveyr de gl su pompalarnda kullanlr. Dier trafodan 380 V olarak kmakta ve ufak nakliye bantlar su pompalar ve aydnlatmada kullanlr. Kompresr tesisinde 132 kw motor bulunan 7-13 bar basnl 17-23.1 m3/dk kapasiteli kompresr bulunmaktadr. 2- YER ALTI YARDIMCI TESSLER a- Yeraltnda havalandrma fanlar ve bantlar ve zincirli konveyrlerin elektriini kumanda kontrol ve datm salayan anti grizulu sistemle donatlm kumanda odalar vardr. b- Haberleme amal dijital santral vardr. Telefon hatt ekilerek haberleme salanmaktadr. c- ayrca gvenlik iin vinte sinyalizasyon sistemi mevcuttur.