Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /1 Oda Bülteni | Buletini i Odës 1 · Kosova’da Ekonomik Kriz Derinleşiyor 03.09.2014 – Kosova’daki ekonomi analistleri ülkenin derin bir

Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /1 1Oda Bülteni | Buletini i Odës

Başlarken / Parthënie

Ekonomi Haberleri / Lajme nga Ekonomia

Analiz / Analizë

Röpörtaj / Intervistë

Odadan Haberler / Lajme nga Oda

Şirketlerden Haberler / Lajme nga Konpanitë

Oda Bülteni /Buletini i OdësKosova Türkiye Ticaret Odasının yayın organı. üç ayda bir yayınlanır.Është botim i Odës Tregtare Kosovaro Turke. Publikohet një herë në muaj.

Kosova Türkiye Ticaret Odası adına imtiyaz sahibi Başkan Vekili / Në emër të Odës Tregtare Kosovaro Turke z.Kryetar: Ahmet Mithat Milli

Yayın Koordinatörü / Koordinator i Publikimit: Esin Muzbeg Editör ve Tercüman / Editor dhe Përkthyes: Ajsel Polaku- Kurshumliu

Bu bülten Kosova Türkiye Ticaret Odası İdaresi tarafından Yayın Kurulu koordinasyonunda hazırlanmaktadır.Ky buletin me anë të koordinimit të Redaksisë përgaditet nga Administrata e Odës Tregtare Kosovaro Turke.

Yayın Kurulu KTTO-nun İcra Kurulu Üyelerinden oluşur:Redaksia përbëhet nga Antarët e Këshillit Ekzekutiv të OTKT-së:

Ahmet Mithat Milli – Başkan Vekili /z. Kryetar Ayhan Demirkıran – Başkan Yardımcısı/Nënkryetar Abdurrahman Balkız – Üye/AntarëAyhan Albeyoğlu – Üye/AntarëGökhan Hacıibrahimoğlu – Üye/Antarë

Bültende aktarılan ekonomi haberleri, şirket haberleri ve yorumlar Odanın görüşünü temsil etmez . Kaynak gösterilerek alıntı yapılır.Lajmet ekonomike, lajme nga kompanitë dhe komentet e vendosura në buletin nuk përfaqësojnë vlerësimet dhe pikëpamjet e Odës.Mund të përdoren citime duke u deklaruar burimi prej nga është marrë.

Mizanpaj ve Yayın / Dizajni dhe Botimi:ASHA Sh.p.k.

Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /1

Adresa: Imzot Nike Prella No. 42 Ulpianë Prishtinë – KOSOVËTel: + 381 38 550 [email protected]

Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /12 Oda Bülteni | Buletini i Odës

Içindekiler.../ Përmbajtja

Değerli üyeler, Sevgili işadamları,

Kosova Türkiye Ticaret Odası (KTTO) Bültenin yeni sayısınıdeğerlendirmelerinize sunuyoruz.

Bültenimizin bu sayısında genel olarak 2014 yılının birdeğerlendirmesini yaptık. Siyasi belirsizlikle geçen yılın ekonomiyeolan etkileri tablolara da yansımış oldu. Ülkenin ekonomikgidişatını değerlendirerek, giderek düşen doğrudan yabancıyatırımların artması için Kosova kamu kurumlarının cezbedici ted-birler alması gerektiğini bir kez daha teyit etmiş olduk.

İhracatın ithalatı karşılama oranının sadece %12 civarlarında olanbir ekonomiyi ayakta tutmak için ciddi bir sıcak para girişine ihtiyaçduyulmaktadır. Diaspora havaleleri ve uluslararası hibeler veyadestekler bu açığı kısmen kapatmasına rağmen, reel ekonomiyekatkı sağlayacak ve üretim kapasitelerini artıracak doğrudanyabancı yatırımlar da büyük bir önem arz etmektedir. Ekonomik re-formlarla, teşvik paketleriyle, kamu özel ortaklığı projeleriyle ve işortamının iyileştirilmesiyle doğrudan yabancı yatırımlar için cazipyatırım alanlarının oluşturulması gerektiğini düşünmekteyiz.

Malumumuz olduğu üzere, Kosova, çalkantılı bir siyasi dönemgeçirmesine rağmen ana akım siyasi kanatları oluşturan iki büyükpartinin koalisyon ortağı olması istikrarlı bir iktidar umutlarınıdoğurdu. Yıla her ne kadar protesto gösterileri ve grevlerle başlansabile, hükümetin bu süreci atlatmayı ve ekonominin önünü açacakreformları uygulamayı sürdüreceğine ilişkin beklentimizsürmekte… Ekonomik reformlar ve özel sektörün önünü açacakteşvik paketleri ile büyümenin özel sektör eliyle gerçekleşmesininönünün açılabileceğini öngörmekteyiz.

Bültenimizin bu sayısında Kosova’nın en eksik yönlerinden biri olansanayiye eğildik. Nadir başarılı özelleştirmelerden biri olan NewkoBalkan fabrikasını konu ettiğimiz söyleşi bölümümüzde, hemfabrikanın bugünkü durumunu hem de gelişme kapasitelerini elealdık. Fabrikanın yöneticileri ile bir yandan sanayinin gelişmesininönündeki engelleri, öte yandan perspektifleri değerlendirdik.

Bu perspektiflerin giderek gelişeceği ve somut yatırımlaradönüşeceği bir dönem olmasını dilerim.


Baslarken.../ ParathënieTë nderuar antarë, të dashur biznismenë

Ju prezantojmë numrin e ri të Buletinit të Odës Tregtare KosovaroTurke.

Në këtë numër të buletinit kemi bërë një vlerësim të përgjithshëmtë vitit 2014. Ndikimi i ngërçeve politike u pasqyruar edhe në tabelatekonomike. Duke vlerësuar progresin ekonomik të vendit konfir-muam edhe një herë se institucionet kosovare duht të marrin masanë aspektin e rënies së investimeve të huaja.

Që të mbahet në këmbë një ekonomi e cila mbulimi i eksportit –im-portin është vetëm %12 nevojitet hyrje e parave të gatshme nëvend. Pavarësisht dërgesave nga diaspora dhe grantet ndërkom-bëtare ose mbështetjeve për të kontribuar në ekonominë reale dhepër të rritur kapacitetin e prodhimit ivesitme e huaja kan një rëndësitë madhe. Mendojmë se janë të nevojshme përmisimet e projek-teve publike dhe mjedisit të biznesit, reforma ekonomike, paketastimuluese që të krijohët një zonë tërheqëse për investimet e huajadirekte.

Siç e dini, pas një ngërçi politik që përjetoi Kosova, koalicioni qëlidhën dy partit kryesore lindi shpresat për një pushtet të qën-drueshëm. Edhe pse kemi filluar një vit të ri me protesta dhe greva,vazhdojmë të shpresojmë se qeveria do të praktikojë reforma përzgjedhjen e këtyre probleme dhe për të hapur rrugën ekonomisë.Parashikojmë se reformat ekonomike dhe pakot stimuluese për sek-torin privat mund ti hapin rrugë që përmes sektoreve private të re-alizohet zhvillimi ekonomik.

Në këtë numër të buletinit u drejtuam më shum në değen e indus-trisë. Në intervistën e bërë me njërën ndër fabrikat e vetme të suk-seshshme pas privatizimit,biseduam reth gjendjës së fabrikës nëditët e sotme dhe të kapacitetit të saj. Me udhëheqësit e fabrikësbiseduam për pengesat zhvillimit të industrisë, në anën tjetetërvlerësuam perspektivat.

Shpresoj se do të jetë një periudhë ku do të realizohen këto per-spektiva dhe do të shëndrohen në investime.

Saygılarımla. / Me respekt,

Ahmet Mithat Milli Başkan / Kryetari

S

Kosova’da Ekonomik KrizDerinleşiyor

03.09.2014 – Kosova’daki ekonomi analistleri ülkenin derin birkrizde olduğunu belirterek şu rakamlara dikkat çekti: % 3 gibidüşük bir ekonomik büyüme oranı; % 40’lara varan işsizlik oranı;%10 açlık sınırı; 2 Milyar €’yu aşan ticari açık. GAP Enstitüsü İcraMüdürü Agron Demi, ekonomik büyümenin özel sektör eliyle değilde devletin sermaye yatırımları ile gerçekleştiğine dikkat çekerekbunun yeni istihdam da yaratmadığını söyledi. Ekonomik kalkınmaiçin yabancı sermaye girişinin önemine değinen Demi, 2007 yılındaDoğrudan Yabancı Yatırımın 400 Milyon € olduğunu; ondan sonraise giderek düşük bir seviyede seyredip 2013’te de 250 Milyon €olarak gerçekleştiğini ifade etti. Öte yandan önümüzdeki dönemi değerlendiren Dünya Bankasıraporlarının da ciddi bir ilerleme kaydedilmesini beklemediği vebüyüme oranının % 3,5 seviyelerinde kalacağı kaydedildi.

Yabancı Yatırımlar Düşüyor

05.09.2014 - Merkez Bankasının raporlarına göre, Kosova’da 2014yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre ciddi birdüşüş yaşandı. Geçen yılın aynı dönemine göre 22 Milyon €’luk birdüşüş kaydedilerek doğrudan yabancı yatırım miktarı 38 milyon €olarak gerçekleşti; 2013’ün ilk çeyreğinde ise 60 Milyon € idi.Ekonomi Profesörü Muhamet Sadiku, 2008 yılından itibarenyabancı yatırımların düşüş gösterdiğini belirterek bunu bir yandanKosova’nın uygun bir iş ortamı yaratamamasına, diğer yandan isepek çok alanda istikrar sunamamasına bağladı. Sadiku, yatırımınekonomik ve politik istikrarın olduğu yerlere gittiğini belirterek,güçlü yargı sisteminin, yolsuzlukla mücadelenin önemli olduğunadikkat çekti.

Tasarruflar 2.4 Milyara Ulaştı

17.09.2014 – Merkez Bankası, ticari bankalardaki tasarrufmevduatlarının yıllık % 10 oranında artarak 2.42 Milyar €’yaulaştığını açıkladı. Merkez Bankası, 2. Çeyrek raporunda hem aileekonomilerinin hem de işletmelerin tasarruflarının arttığını dile ge-tirdi

Llamkos Özelleştirmesi Yine Sorunlu!

19.09.2014 – Vushtri’de bulunan galvanize sac fabrikası Llamkosişçileri, 7 ay maaş alamamalarından dolayı yine protesto gösterisidüzenledi. Fabrikada mühendis olan Shemsi Pllana, işçilerin sosyaldurumlarının ağır olduğunu belirterek, eski yönetim ve fabrikayıözelleştirmeden alan yeni sahiplerinin bu fabrika ile artık ilgilen-mediklerini öne sürdü. Elektrik borcundan dolayı KEDS defabrikanın elektriğini kesti. Pllana’ya göre fabrikadaki 2 tanktayaklaşık 7 ton amonyak bulunuyor; elektrik kesintisi ve dikkatsizlikyüzünden söz konusu amonyağın sızıp hem fabrikaya hem de obölge sakinlerine zarar verme ihtimali yüksek. Öte yandan Kosova Özelleştirme Ajansı Sözcüsü Yll Kalloshi,Llamkos’un özel şartlar ile özelleştirildiğini ve söz konusu şartları


Ekonomik Haberler.../ Lajme nga EkonomiaKosova në krizë të thellë ekonomike

03.09.2014 –Rritja ekonomike për jo më shumë se 3 për qind,papunësia rreth 40 për qind, varfëria ekstreme 10 për qind, si dhedeficiti i lartë tregtar 2 miljard € , janë shifra që sipas ekspertëve,tregojnë se ekonomia e Kosovës është në krizë të thellë. Drejtoriekzekutiv i Institutit për Hulumtime të Avancuara (GAP), AgronDemi, në një prononcim, tregon se rritja ekonomike është e varurnga investimet publike dhe jo nga sektori privat, gjë që, sipas tij,do të duhej të ishte e kundërta. Demi gjithashtut duke theksuarrëndësinë e investimeve ndërkombëtare thots se :” Derisa në vitin2007, sipas të dhënave zyrtare të Bankës Qendrore të Kosovës, këtoinvestime kishin arritur vlerën mbi 400 milionë euro, në vitin 2013investimet ndërkombëtare ishin vetëm rreth 250 milionë euro. Në anën tjetër për Evropën Juglindore të Bankës Botërore, përKosovën në vitin 2014, ky mekanizëm ka parashikuar që të ketërritje ekonomike jo më shumë se 3.5 për qind.

Bien investimet e huaja

05.09.2014 – Simbas raporteve të Bankës Qëndrore Investimet ehuaja direkte në tremujorin e parë të këtij viti pothuajse janëpërgjysmuar në krahasim me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.Gjatë kësaj periudhe investimet e huaja kanë shënuar rënie për 22milionë euro në krahasim me periudhën e njëjtë të vitit parapra.“Këtë tremujor investimet e huaja kanë arritur në 38 milionë euro,ndërsa në periudhën e njëjtë të vitit paraprak ishin investuar 60milionë euro”, thuhet në raportin e Bankës Qendrore të Kosovës.Profesori i ekonomisë, Muhamet Sadiku, vlerëson se trendi i rëniessë investimeve të huaja është duke e përcjellë Kosovën që nga vitit2008. Ai ka përmendur disa arsye që, sipas tij, ndikojnë që Kosovatë mos jetë destinacion i investitorëve të huaja. “Kosova ende nukka arritur ta përmirësojë mjedisin biznesor dhe vendi ynë nukështë shtet që ofron stabilitet në shumë aspekte, Investitorët shko-jnë atje ku nuk rrezikohen investimet dhe ku ka sistem gjyqësor tëqëndrueshëm, ku luftohet korrupsioni dhe ku kemi një qeverisjestabile”, ka thënë Sadiku.

Depozitat mbi 2.4 miliardë Euro

17.09.2014- Banka Qendrore e Kosovës (BQK), ka njoftuar se de-pozitat në sektorin bankar në qershor 2014 arritën vlerën 2.42 mil-iardë euro, duke shënuar rritje vjetore prej 10 për qind, e cilaparaqet normën më të lartë të rritjes në dy vitet e fundit.

Privatizimi Llamkosit prap me prob-leme

19.09.2014 – Puntorët e fabrikës së llamarinës LLamkos që gjen-det në Vushtrri, për shkak se u janë mbetur borxh 7 paga përsërikan organizuar një protestë. Shemsi Pllana, inxhinier në Fabrikën Llamkos, ka thënë se poprotestojnë për shkak se u janë mbetur borxh 7 paga dhe ështërënduar së tepërmi gjendja e tyre sociale. “Është shqetësues faktise pronari dhe ish menaxhmenti nuk po tregojnë interesim për

yerine getirmeyen fabirka yönetimine özelleştirme ajansıtarafından ceza kesildiğini kaydetti. Kalloshi ayrıca, fabrikayıyerinde ziyaret edip, gerekli önlemleri alacaklarını ve işlerin aley-hine sözleşme ihlallerine izin vermeyeceklerini öne sürdü. Llamkos,daha önce de spin of special yöntemi ile özelleştirilmiş ve yatırımtahhüütlerinin yerine getirilmemesi ve başarısız işletme sonucuKosova Özelleştirme Ajansı tarafından geri alınmıştı.

Kosova’nın yer altı zenginliği 7,6Milyar €

23.09.2014 – Kosova’da doğal maden kaynaklarının kullanılmasıhalinde 25 yıl içinde 7.6 Milyar €’luk bir gelirin elde edileceği ve bualanda 20 bin kadar istihdamın sağlanacağı bildirildi. KosovaMadenler Stratejisi 2010 – 2025 raporuna göre, jeolojiaraştırmalarının eksikliği nedeniyle yeni maden kaynakları daaraştırılmadan kalmış durumda. Öte yandan konuya ilişkin haberiaktaran Zeri gazetesi, enerji uzmanlarına göre bu kaynakların enerjisektöründe bu süre içinde kullanımının mümkün olmadığını yazdı.

Bankacılık Sektörü Yatırımcı İçinCazip

23.09.2014 – Kosova’da bankacılık, yatırımcılar açısından cazipsektörlerden biri olmaya devam ederek, gerek sermaye yeterliliğigerekse likidite gücü ve kredi portföyü açısından sağlamlığı önplana çıkıyor. Merkez Bankası Başkanı Bedri Hamza, Finans Fuarınınaçılışında bu açıklamayı yaptı. Hamza, 2014’te ekonomik büyümehızının artmasıyla bankacılık sektörünün de hareketlenmesini bek-lediklerini ifade etti. Hamza ayrıca, yeni bir bankaya da lisansverdiklerini belirterek, Kosova’da bankacılık sektöründe 10bankanın faaliyet göstereceğini sözlerini ekledi. Öte yandan Bankalar Derneği Başkanı Robert Wright, Kosova’da

hem kredi hem de mevduatların arttığına dikkat çekerek, sektörünolumlu mesajlar verdiğini söyledi. Wright, 2013 ile 2014 yıllarınınHaziran ayları kıyaslandığında kredilerin %3,6 oranında arttığını;faizlerin de %12,3’ten %10,4’e düştüğünü belirtti.

OEK’in Tarım 2014 Fuarı Düzenlendi

24.09.2014 – Kosova Ekonomi Odası (OEK) tarafından düzenlenenTarım ve Tarım Sanayisi Fuarı açıldı. Fuara çoğunlukla yerel üreticileriştirak etti. Açılışta bir konuşma yapan OEK Başkanı Safet Gerxhaliu,ekonomik kalkınmanın özel sektörle gerçekleştiğini belirterek, üre-tim ve ihracatta gayret gösteren firmalara teşekkür etti. Açılışahiçbir bakanın katılmayışını bir yandan pozitif olarak değerlendirenOEK Başkanı Safet Gerxhaliu, siyasi bir kuruluş olmadıklarınınkanıtlanmış olduğunu söyledi. Gerxhaliu ayrıca, yerel üreticilerinhükümetten bir destek beklemediğini, sadece engel olmamasınıve engelleyici önlemler almamasını istediğini sözlerine ekledi.

Kosova Bölgenin En Fakiri

25.09.2014 – Dünya Bankası verilerine göre Kosova bölgenin enfakiri... Bölge ülkelerinin kişi başı milli gelir dağılımları şöyle:Hırvatistan 13.529 $, Karadağ 7.125 $, Sırbistan 5.935 $, Makedonya4850 $, Kosova 3.815 $. Öte yandan Dünya Bankasının verilerinegöre Kosova’da fakirlik oranı % 29.7 seviyelerinde iken, açlıksınırında yaşayanların oranı %10. Dünya Bankası, günde 2.5 $’dandaha az bir gelirle yaşayanları açlık sınırı olarak değerlendiriyor. Kosova İstatistik Ajansının verilerine göre Kosova’da Milli Gelir, 5Milyar 326 Milyon €’ya ulaştı.


fabrikën, duke mos shkuar fare në fabrikë e as duke mos ju përgjigjurinteresimit të punëtorëve”, thotë Pllana. Për më keq, ai bënë të diturse KEDS-i ka ndalur edhe energjinë elektrike në fabrikë, që taniparaqet edhe rrezik potencial për shkak të depozitave të amoniakutqë janë aty. “Janë dy rezervar të amoniakut, të cilët të dy së bashkukanë rreth 7 ton amoniak, e që në mungesë të rrymës dhe përku-jdesjes për ta, mund të paraqesin rrezik për sigurinë e fabrikës dhebanorëve rreth saj”, shprehet inxhinieri Pllana.Zëdhënësi i Agjencionit Kosovar të Privatizimit (AKP), Ylli Kaloshi nënjë prononcim tregon se Fabrika Llamkos ishte shitur përmeslikuidimit me kushte të veçanta dhe si pasojë e mos përmbushjes sëkontratës, AKP-ja me vendi të Bordit ka shqiptuar gjoba ndaj blerësit.Gjithashtut Kalloshi theksoi se do ta realizojnë një vizit ne vend dhesugjeroi se nuk do te lejojne qe te behet shkelja e kontratës..Llamkos edhe më herët ishte privatizuar me metodën Spin Of Secial,mirëpo për shkak të udhëheqjes së dobët dhe nuk u jan përfillurobligimeve u morr përsëri nga AKP

Nëntoka e Kosovës vlen 7.6 miliardëEuro

23.09.2014- Sikur të gjitha resurset fitimprurëse minerale të shfry-tëzoheshin, brenda një periudhe kohore prej 25 vjetësh, Kosova dotë përfitonte 7.6 miliardë euro dhe paralelisht me këtë do tëhapeshin 20 mijë vende të punës. Për më tepër, në StrategjinëMinerare të Kosovës 2010-2025 thuhet se në mungesë të hulum-timeve gjeologjike gjatë 20 vjetëve të kaluara, Kosova ka mundësitë mira për të zbuluar vendburime minerale të reja, si dhe zgjerimine rezervave aktuale, shkruan Zëri. Ekspertë të energjetikes edhepërkundër këtyre shifrave janë skeptik për një gjë të tillë. Ata thonëse është e vështir që këto resurse të shfrytëzohen brenda kësaj peri-udhe kohore.

Tregu bankar i Kosovës, atraktiv për in-vestitorët

23.09.2014 -Tregu bankar i Kosovës, vazhdon të jetë atraktiv për in-vestitorët dhe se vazhdon të reflektojë nivel të lartë të qëndruesh-mërisë në të gjitha aspektet, përfshirë nivelin e lartë të kapitalizmit,pozitën e fuqishme të likuiditetit si dhe cilësinë e mirë të portofolitkreditor. Kështu pohoi guvernatori i Bankës Qendrore të Kosovës(BQK), Bedri Hamza në hapjen e Panairit Financiarç GJithashtutHamza duke thekruar BQK ka licencuar një bankë të re, shtoi se nëKosovë do të operojnë 10 banka.Ndërsa Robert Wright,kryetar i bordit të Shoqatave të Bankave tëKosovës, tha është duke e rritur numrin kredive dhe depozitave, gjëqë dërgon një mesazh të mire për sektorin bankar në Kosovë. Wrighttheksoi se nga qershori i vitit 2013 deri në qershorin e vitit 2014,kreditë janë rritur 3.6 për qind dhe interesi bankar dhe për krediështë ulur prej 12.3 për qind në 10.4 për qind

Panairi i Bujqësis 2014 nga OEK’

24.09.2014 – Kosova Ekonomi Odası (OEK) tarafından düzenlenenTarım ve Tarım Sanayisi Fuarı açıldı. Fuara çoğunlukla yerel üreticileriştirak etti. Açılışta bir konuşma yapan OEK Başkanı Safet Gerxhaliu,ekonomik kalkınmanın özel sektörle gerçekleştiğini belirterek, üre-tim ve ihracatta gayret gösteren firmalara teşekkür etti. Açılışa hiçbirbakanın katılmayışını bir yandan pozitif olarak değerlendiren OEKBaşkanı Safet Gerxhaliu, siyasi bir kuruluş olmadıklarının kanıtlanmışolduğunu söyledi. Gerxhaliu ayrıca, yerel üreticilerin hükümetten birdestek beklemediğini, sadece engel olmamasını ve engelleyici ön-

lemler almamasını istediğini sözlerine ekledi.

İhale Süreçlerindeki Yolsuzluk İş Dünyasını Olumsuz Etkiliyor

01.10.2014 - Avrupa Birliği’nin Kosova İlerlerme Raporunda,Kosova Kamu İhale Kurumunun eleştirildiği ve yolsuzluk boyutu-nun iş dünyasını olumsuz etkilediğine vurgu yapıldı. Rapora göre,incelenen dönemde kamu ihale sürecine ilişkin 380 itirazınyapıldığı ve bunlardan 330’unun işlem gördüğüne dikkat çekildi.

Kosova – Arnavutluk arası un savaşı

08.10.2014 – Kosova ile Arnavutluk arasında bu sefer un ticaretineilişkin bir sorun yaşanmaya başladı. Arnavutluk’un aldığı bir kararagöre protein değeri %12,5’in altında olan unların ülkeye ithalatıdurduruldu. Bu durum da Kosova’dan yapılan ihracatı meselelerinigündeme getirdi. Öte yandan bir İsviçre şirketi SGS’nin yaptığı labaratuvar analizleri,bölgede en kalitesiz unun Arnavutuk’ta olduğunu ortaya koyduğu;Kosova üretimi unun ise katbe kat daha iyi olduğunu ortaya koydu.

Tarımcılık Sübvanse Ediliyor (Mu?)

2.10.2014 - Kosova’da son yıllarda kalkınmanın tarımcılık vehayvancılık üzerine odaklanması gerektiği söyleniyor. Kosovahükümeti de bu sektörde kalkınma ve istihdam sağlamak amacıylauygun ortam ve şartlar geliştirdiğini dile getiriyor. Ancak tarımcılar,hükümetin girişimlerini sözde ifadeler olarak değerlendirip sahayayansımadığını öne sürüyor. Tarım Bakanlığı yetkilisi Jusuf Cikaqi,Bakanlığın sübvansiyonlara ayrılan bütçesinin her yıl arttığını dilegetirerek, gerek hibe gerekse sübvansiyon yöntemi ile sektöründesteklendiğini bildirdi. Cikaqi’ye göre bu yıl hibe ve sübvansiy-onlar için 27 Milyon €’nun ayrıldığını dile getirdi. Öte yandan US-AID’in de devamlı olarak tarım projelerine destek sunduğukaydedildi. Öte yandan Tarımcılar Derneği Başkanı Tahir Tahiri, bakanlığın vaat-lerinin gerçekleşmemesi, ithalatla gelen ürünlerin piyasadaki haksızrekabeti ve kötü kalite hammade nedeniyle tarımcılık sektörününoldukça zor bir durumda olduğunu ileri sürdü.

KEDS 50 öğrenciyi istihdam etti

03.10.2014 – KEDS Akademi çerçevesinde eğitim alan 50 kadaröğrenci KEDS tarafından istihdam edilmeye başlandı. KEDS sözkonusu kişilerin 15 ekime kadar staj veya eğitim kontratlarınınbulunduğunu; bu tarihten sonra da istihdam edilmeyebaşlayacaklarını açıkladı.

Tüketim Kredileri Artıyor

06.10.2014 - Merkez Bankasının raporlarına göre Kosova’dafaaliyet gösteren ticari bankalar şu ana kadar yaklaşık 1.8 Milyar €kredi verdi. Kredilerin 1.2 Milyar €’su şirketler, 604 Milyon €’su daaileler tarafından kullanıldı. Aile ekonomileri tarafından tüketimkredilerinde bir artışın gözlendiğini ifade eden uzmanlar, bu du-rumu bir alarm olarak görmek gerektiğini, çünkü tüketim kredi-lerinin artması, sosyal durumun kötüleştiğine işaret ettiğini ilerisürdü.


Kosova me standardin më të ulët jetë-sor në rajon

25.09.2014 – Bazuar në të dhënat e Bankës Botërore del se Kosovaështë shteti me standardın më të ulët jetësor në rajon. Bruto pro-dukti vendor për kokë banori në vendet e rajonit dhe në Kosovëështë: Kroacia – 13,529 $, Mali i Zi – 7,125 $, Serbia – 5,935 $, Maqe-donia – 4,850 $, Shqipëria – 4,652 $, Kosova – 3,815 $. Sipas të dhë-nave të Bankës Botërore, varfëria në Kosovë është 29.7 për qind,derisa varfëria ekstreme 10 për qind. Ku varfëria ekstreme, sipasBankës Botërore, përkufizohet si jetesa me më pak se 2.5 dollarënë ditë.

Korrupsioni “mbyt” bizneset

01.10.2014 - Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik (KRPP), edhenjë herë është kritikuar në Raportin e Progresit për çështjen e ko-rrupsionit.Në këtë raport thuhet se korrupsioni është më i shprehurnë prokurim gjatë vitit që po e lëmë. Në këtë raport thuhet se rreth380 ankesa janë pranuar rreth prokurimit publik, ndërsa 330 prejtyre janë trajtuar.

Problemet e mjellit në mes Kosovësdhe Shqipërisë

08.10.2014 – Kan filluar disa probleme rreth tregtisë së mjellit nëmes Kosovës dh Shqipërisë. Në bazë të urdhrit të Ministrisë së Bujqësisë në Shqipëri ndalohetimporti i miellit me një nivel të proteinës nën 12.5 %. Simas anal-izave laboratorike të bëra nga një firmë nga Zvicra SGS, thuhet semelli me kualitetin më të dobët në rajon është aii Shqipërisë.Ndërsa në Kosovë është shum më kualitativ.

(Nuk) subvencionohet bujqësia

02.10.2014 - Zhvillimi i bujqësisë dhe blegtorisë, viteve të funditpo konsiderohet si sektori që mund të ndikojë në zhvillimin eekonomisë. Edhe Qeveria e Kosovës ka thënë se vazhdimisht ështëangazhuar që të krijojë kushte sa më të volitshme për zhvillimin ebujqësisë dhe industrisë agro-përpunuese . Por, përfaqësues të bu-jqve thonë se angazhimet e institucioneve qeveritare janë vetëmnë formë deklarative, kurse në terren situata është krejtndryshe.Sektori i bujqësisë radhitet në një nga sektorët me më sëshumti prioritet, thotë edhe Jusuf Cikaqi nga Ministria e Bujqësisë,Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural në Kosovë, duke shtuar se kjo dësh-mohet nga buxheti që për çdo vit rritet për këtë sektor. Ai thotë se27 milionë euro janë ndarë për grante dhe subvencione gjatë këtijviti. Ndryshe, Agjencia e Shteteve të Bashkuara të Amerikës përZhvillim Ndërkombëtar (USAID), vazhdimisht ka përkrahur zhvil-limin e bujqësisë në Kosovë. Ndërsa Tahir Tahiri, kryetar i Shoqatëssë Bujqve të Kosovës, për Radion Evropa e Lirë thotë se gjendjagjatë këtij viti është vështirësuar më tepër për shkak të premtimevetë ministrisë për dhënie të subvencioneve dhe granteve, të cilatsipas tij nuk janë shpërndarë.

KEDS punëson 50 studentët eAkademisë së KEDS

03.10.2014 – 50 pjesëmarrësit e gjeneratës së parë të Akademisëdo të pajisen me kontrata të rregullta të punës në KEDS. KEDS thase nga data 15 tetor, kur edhe kontratat e përkohshme të punës

Yabancı yatırımlar 2. Çeyrekte dedüştü 06.10.2014 - Merkez Bankasının raporuna göre Kosova’da 2014yılının 2. çeyreğinde yabancı yatırımlar -3,6 Milyon €’luk bir değergösterdi. Ancak raporda söz konusu negatif değerin, yabancı ser-mayenin girmeyişinden değil, yabancı şirketlerinKosovalılaştırılmasından kaynaklandığı belirtildi.

Kosova Tarım Arazilerini Kaybediyor 12.11.2014 -Kosova her sene 500 ar tarım arazisinı kaybediyor.Ancak savaştan sonra Kosova`da kayıp olan arazilere ilişkin Belediyel-erde hiçbir remi very bulunmuyor. Son yıllarda ise tarım arazilerininçoğu sanayi alanları, daireler veya ticari binalara dönüştürüldüğübildirilmiştir. Tarım Bakanlığı Sözcüsü Albulena Maloku, tarım arazisikayıplarına ilişkin verilerin belediyeler tarafından bildirilmemesinerağmen, yapılmaka olan kayitlarla son durumun belirleneceğinisöyledi.

Yeni Havaalanı Terminali tasarımödülünü aldı17.11.2014 - Çelik Yapıları Derneğinin, Cuma günü Altunizadedetoplanan jüri üyelerinin kararı ile Uluslararası Havaalanı Limak Kosova“Adem Jashari” Uluslararası Havaalanı tasarım ödülünü kazandı.Haber Kosova medyasında da yankı buldu.

Brezovica Projesi Sonuçlandı 18.11.2014 – Kosova ekonomisinin en önemli projelerinden biriolan Brezovica Özelleleştirilmesi bugün sonuçlandı. Bu ihaleyikazanan Fransız konsorsiyumu 410 Milyon €’luk teklif ile kazandı.Bu projenin mükemmel bir şekilde sonuçlandığını ifade edenbaşbakan Hashim Thaçi memnuniyetini bu sözlerle dile getirdi: “Buyatırım Kosovayı kış turizminin en gözde yerlerinden biri yapacaktır.İlk etapta 3,000 kişilik çalışma kadrosu alınıp, 35 kilometrelik kayakpistlerinin inşa edilmesi, 7 teleferik ve yaz ayları için su parklarının(aquapark) inşa edilmesi planlanmaktadır. Brezovica Projesini yürüten Hükümet komisyonu, USAID’in öneri-lerini kabul ederek, en iyi teklif olarak Fransız konsorsiyumunu seçti.Brezovica projesi ile şu şirketler ilgilenmekte idi: - ATC Investments / Avusturya – Amerikan konsorsiyumu - Rilla Investment / Bulgaristan – Avusturya konsorsiyumu - MDP Consultants / Fransa – Andora konsorsiyumu - MK Group / Sırbistan

“Rugova” içme suyu dünyada en iyisular listesinde“Rugova” içme suyu dünyada en iyi 100 içme suların arasında girdi.Kosova Ekonomi Odasının başkanı Safet Gërxhaliu, Kosova’da bir sumarkasının dünya derecelendirme listesine girmiş olmasının Kosovaimajı açısından da önemli olduğunu dile getirdi.

Tarım Sayımı Sona Erdi, Sonuçlar2015’te21.11.2014 - 1 Kasımda başlayan tarım sayımı, 20 Kasım Perşembegünü sona erdi. Sayım 34 belediyede gerçekleşirken, kuzey böl-gesindeki 4 belediyeye ilişkin (Kuzey Mitroviça, Leposaviç, Zveçanve Zubin Potok) bütün hazırlıkların yapılmasına rağmen sayımakatılmamasıyla sona erdi.Kosova İstatistik Kurumu ( SAK ) Yetkilileri tarafından yapılan


praktike apo internshipeve skadojnë, të gjithë pjesëmarrësit e gjen-eratës së parë të Akademisë së KEDS do të pajisen me kontrata tëpunës në KEDS

Rritet numri kredive konsumuese06.10.2014 - Simbas raporteve të Bankës qendrore bankat komer-ciale në ved kan lëshuar kredi deri 1.8 Milyar €. Prej tyre 1.2 miliardeuro u janë lëshuar ndërmarrjeve, ndërsa 604 milionë euro kredijanë lëshuar për ekonomitë familjare. Njohës të ekonomisëvazhdimisht kanë tërhequr vërejtjen se rritja e numrit të qytetarëveqë u drejtohen bankave për të financuar konsumin është problemserioz për ekonominë e vendit. Gjithashtu ky indikator merret edhesi alarm për gjendjen sociale në vend.

Bien për 3.6 milionë euro investimet ehuaja06.10.2014 - Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK), kanjoftuar se Bilanci i investimeve të huaja direkte në Kosovë në tremu-jorin e dytë të vitit 2014 ka shënuar vlerë negative prej 3.6 milionëeuro. Mirëpo bilanci negativ i cekur nuk rezulton nga pakësimi i in-vestimeve të huaja por nga superdividentës dhe kosovarisimit tëndërmarrjeve me pronësi të huaj.

Kosova humbë tokat bujqësore12.11.2014.- Kosova qdo vit humb afër 500 hektarë tokë bujqësoreqdo vit. Por, që nga paslufta në Kosovë nuk ka asnjë të dhënë zyrtarerreth humbjes së tokës bujqësore nëpër komuna. Viteve të funditshumica e tokave bujqësore jan shëndruar në zona industriale,banesa kolektive, objekte afariste komerciale etj. Albulena Malokunga zyra për media, thotë se humbjet e tokës bujqësore nuk janëraportuar nga shumicae komunave, mirëpo meregjistrimin që ështëduke u kryer do të dihet saktë sa është humbja e tillë.

Terminali i ri i Aeroportit merr çmim përdizajn17.11.2014- Shoqata Turke e Ndërtimeve të Çelikut në mbledhjene jurisë të premten në Altunizade jep çmimin për arritjen e cilësisësë kërkuar në projektin e Terminalit të ri. Aeroportit Ndërkombëtartë Prishtinës “Adem Jashari” Limak Kosovo.

Finalizohet Brezovica18.11.2014 – Një ndër projektet më të rëndësishme të ekonomis sëKosovës, rivatizimi i Brezovicës është finalizuar. Fitues i këtij projektiështë konsorciumi Frances me ofertën 410 milion€. Hashim Thaçitha se ky projekt është finalizuar në menyr perfekte duke shtuar “ Kyprojekt do ta bëj Kosovën njëri ndër vendet më të preferuara turis-tike, ku do të krijohen 3,000 vende bune, dhe do të ndërtohet pistapër skijim prej 35 Km.Gjithashtu planifikohen 7 teleferika dhe akua-parqe per vere”Komisjoni nga Qeveria duk pranuar propozimin e USAİD, siofertuesin më të mire zgjodhi Konsorciumin Francez. Për projektin e Brezovicës kanë qenë të interesuara kët firma:- ATC Investments / Autstri – Konsorciumi Amerikan - Rilla Investment / Bulgari – Konsorciumi Austriak- MDP Consultants / Francë – Konsorciumi Andora - MK Group / Serbi


Uji ‘Rugove’ hynë në top ujërat më tëmirë në botë

19.11.214 - Ujë “Rugove” ka hyrë në mesin e 100 ujërave më tëmira në botë. Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës (OEK), SafetGërxhaliu e ka vlerësuar ketë si tepër të rëndësishme e që sipas tij,do të ndikoj edhe në përmirësimin e imazhit të KosovësUji ‘Rugove’hynë në top ujërat më të mirë në botë

Rezultatet e regjstrimit bujqësor nështator 2015

21.11.2014 – Regjistrimi i Bujqësore në Kosovë i cili filloi më 1 Nën-torë, ka përfunduar më 20 nëntor e enjëte, ku janë përfshi 34 ko-muna të Republikës së Kosovës, deri sa katër komunat e veriut(Mitrovica Veriore, Leposaviçi, Zveçan, dhe Zhubin Potoku)nukkanë marrë pjesë në këtë regjistrim edhe pse të gjithas përgaditjetishin kryer.Zyrtarë të Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK), kanë treguarse ky projekt ka shkuar për së mbari, deri sa kanë treguar se nëregjistrim nuk kanë marrë pjesë katër komunat e pjesës veriore tëKosovës Kryeshefi ekzekutiv i ASK-së, Isa Krasniqi ka thënë seRegjistrimi i Bujqësisë është një projekt shumë madhor, i cili pobehët pas shumë viteve në Kosovë.“Edhe pse kanë pasur disapengesa të vogla në fillim, regjistrimi ka kaluar jashtëzakonishtmire dhe sipas Ligjit të Regjistrimit të Bujqësisë, shpallja e rezul-tateve preliminare, që është në fund të shkurtit 2015 dhe po ashtushpallja e rezultateve finale, në shtatorë vitit 2015 dhe nëvazhdimësi deri në dhjetor të vitit2015 me publikime të njëpas-njëshme”, ka thënë ai.

Për tetë muaj u eksportuan 2.4 mil-ionë litra verë

21.11.2014 – Me rritjen e prodhimtarisë së verës, po vjen duke ushtuar edhe eksporti i verës kosovare drejt tregjeve të huaja. Tëdhënat e Departamentit të Vreshtarisë dhe Verëtarisë në MBPZRH,tregojnë se që nga janari i këtij viti e deri në gjysmën e dytë të mua-jit gusht, janë eksportuar rreth 2.4 milionë litra verë në tregjet eBashkimit Evropian e më gjerë. Ndësa në 6 vitet e fundit Kosova kaeksportuar 34 miljon litra vere në 24 shtete. Këto të dhëna tregojnëse sektori verërave ne Kosovë vitet e fundit është në zhvillim esiper. Në vitin 2013 prodhuesit e verërave në Kosovë prodhuan7,682,425.000 litra verë.

Kosova vend i importeve

27.11.2014 -Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka publikuar“Statistikat e Tregtisë së Jashtme lidhur me rrjedhat e eksportit dheimportit për muajin tetor 2014.Të dhënat nga Tregtia e Jashtme nëKosovë tregojnë për një deficit tregtar më të lartë për muajin tetor2014 prej 205,3 milionë euro, krahasuar me periudhën e njëjtët tëvitit 2013, ku deficiti ishte 192,6 milionë Euro. Eksporti mbulon im-portin me 12. 6 për qind. Eksporti i mallrave në muajin tetor 2014kishte vlerën 29,6 milionë euro, e cila është një rritje prej 13.2 përqind, ndërsa importi ka një rritje prej 7.4 për qind, ose në vlerën234,9 milionë euro, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit2013.“Sipas të dhënave të grupeve kryesore të eksportit: 52.9 përqind e eksportit e përbëjnë metalet bazë dhe artikujt prej tyre; 11.7për qind produktet minerale; 7.0 për qind ushqimet e përgatitura,pijet dhe duhani; 5.9 për qind plastika, goma dhe artikujt prej tyre;

açıklamaya göre; gerçekleşen bu projede her şey yolunda gitti. Ancaktek sorun kuzey bölegesindeki, 4 belediyenin sayıma katılmamasıoldu. Öte yandan Kosova İstatistik Ajansı Başkanı İsa Krasniqi Tarım kaydıKosova'da uzun yıllar sonra yapılan çok önemli bir proje olduğunusöyledi. İsa Krasniqi şunları da ekledi: “Başta bazı teknik sorunlaryaşasak da, kayıt süreci, beklediğimiz gibi yolunda gitti, sayım 20Kasım itibari ile sona erdi. Tarım yasasına göre ön sonuçlar 2015Şubatın sonunda, nihai sonuçlar ise Eylül 2015’te olacaktır. Resmiverilerin yayınlanması Aralık 2015’I bulacak.

8 Ayda 2.4 Milyon litre şarap ihraçedildi

21.11.2014 - Şarap üretiminin artması ile, Kosova şaraplarının dışpazarla iharacı da artıyor. Tarım Bakanlığındaki Bağcılık ve ŞarapçılıkDairesinin verilerine göre Ocak ayı başından itibaren Ağustos ayınınikinci yarısına kadar, 2.4 milion litre şarap Avrupa Birliği pazarlarınaihraç edildi. Son altı yılda ise Kosova 34 milyon litre şarabı 24 ülkeyeihraç etmişti. Bu veriler Kosova’da son senelerde şarap sektörününgelişmeye başladığını göstermekte. 2013 yılında Kosova şarapüreticileri toplamda 7,682,425.000 litre şarap üretti.

İhracata Kıyasen İthalat Hala ÇokYüksek

27.11.2014 - Kosova İstatistik Ajansı “2014 Yılının Ekim Ayı İhracatve İthalat Raporu”nu yayımladı. Raporda yer alan verilere göre, dışticaret açığı geçen sene Ekim ayında 192.6 Milyon € civarında ikenbu sene 205.3 Milyon Euro oldu. Geçen ay 29.6 milyon Avrodeğerinde mal ihraç edilirken 234.9 milyon euro değerinde de malithal edildi. İhraç edilen mallar arasında % 59.2 oranında baz metaller ve metalürünleri; %11.7 oranında mineral ürünler; %7.0 oranında hazırgıdalar; içkiler ve sigara, %5.9 oranında plastik ve plastik ürünleri;%5.2 oranında bitki ürünleri, %4.0 oranında tekstil ve tekstil ilediğer ürünler yer alıyor.İthal edilen mallar arasında ise % 19.7 oranında mineraller; %12.7hazır besinler; içkiler ve sigara; %10.5 makineler, mekanik parçalarve elektrik ürünleri; %9.3 oranında metaller ve metal ürünleri; %8.0oranında kimya endüstrisi ürünleri; %6.1 oranında plastik ve plastikürünleri; %5.7 oranında tekstil ve tekstil ürünleri; %5.6 oranındanakliyat araçları. v.b. bulunuyor. Ülkemizin ihracat ve ithalatıyla ilgili gelişmeler kapsamındaKosova’nın dış ticaret ortakları arasında %19.3 oranında ihracatlave %42.9 ithalatla ilk sırada AB ülkeleri geliyor. Oysa %40.2 oranındaihracat ve %30.5 oranında ithalatla ikinci sırada CEFTA ülkeleri bu-lunuyor. Geçen ay ülkemizden Çin’e ihracat %27.5; Makedonya’ya %13.5; Ar-navutluk’a %12.9; Karadağ’a %7.0; Sırbistan’a %5.6;Almanya’ya%4.7 ve İtalya’ya %4.3 oranında gerçekleşmişti.%16.4 oranıyla Kosova’nın en büyük ithalatçısı Sırbistan kalmayahalen devam ediyor

Emeklilik fonu 1 Milyar’ı geçti

08.12.2014 – Kosova Merkez Bankası, Kosova Emeklilik FonuTRUST’a toplanan kaynağın 1 Milyar €’yu geçtiğini açıkladı. Yılda%21.4’lük bir artış ile Kosova çalışanlarının biriktirdiği fon 1.04 Mil-yar €’ya ulaştı.

BKT tekrar Arnavutluğun en iyibankası seçildi

08.12.2014 - Financial Times’ın bir yayını olan “The Banker” 5. kezBKT’yı Arnavutluk’ta yılın en iyi bankası seçti. Ödüller Londra’dadüzenlenen bir törende açıklandı. BKT Yönetim Kurulu BaşkanıMehmet Usta, 2009 yılından bu yana BKT adına 5 yıl art ardaArnavutluğun en iyi bankası ödülünü almaktan dolayı memnuniyetduyduğunu ifade etti. Haziran 2014 itibariyle BKT, piyasanın%23’üne hakim ve 2.8 Milyar USD varlıkları ile Arnavutluğun enbüyük bankası olma ünvanını da almış oldu.

İş piyasasında vasıfsız personel

Kosova’da işsizlik oranının yüksek olmasına rağmen birçok şirketvasıflı eleman bulmakta zorlanmakta... Resmi verilere göre işsizlikoranı %30’lara ulaşırken, şirket yöneticilerine göre de işsizliğin bukadar yüksek olması çalışma gücünün iyi hazırlanmayışı veprofesyonelleşmemesinden kaynaklanıyor. Uzmanlara göre Koso-va’da piyasanın talepleriyle uyuşmayan ve kalifiyesiz olan bir işgücü arzı bulunuyor. Öte yandan Kosova İstatistik Ajansı’na göre Kosova’da gençlerinişsizlik oranı çok yüksek. 15-24 yaş arası gençlerin %55,9 işsiz.Bayanlarda işsizlik oranı ise %68.4’e kadar çıkıyor.

Yabancı Yatırımlar Düşüyor

09.12.2014 – Yatırımı ve İşletmeleri Destekleme Ajansı KIESAGenel Müdürü Valdrin Lluka, yatırımların geçen yılın aynı döne-miyle kıyaslandığı zaman oldukça düşük bir trend izlediğinidoğruladı. Lluka’ya göre 2014 yılının 2. Çeyreğinde 52 milyon €’lukyatırım yapılmış iken, geçen yılın aynı döneminde bu rakam 83 Mi-lyon € idi. Öte yandan yeni şirketlerin kurulma eğiliminde de bir düşüşünyaşanmasına rağmen, Ocak – Ağustos döneminde Kosova’datoplam 84 yabancı şirketin kurulduğu bildirildi. 13 şirket ileArnavutluğun başı çektiği listede Türkiye 11 yeni şirketinkurulmasıyla ikinci sırada yer alıyor.

Kosova’nın Yeni Hükümeti Kuruldu

10.12.2014 - Kosova’ nın yeni hükümeti parlamento oturumundaonaylandı. 73 evet ,38 hayır ve 2 çekimser oyla İsa Mustafa’nın kabi-nesi parlamentoda güven oyu aldı .

Kabine şu bakanlardan oluşuyor :Kosova Cumhuriyeti Başbakanı - Isa MustafaBirinci Başbakalık Yardımcısı - Hashim ThaçiBaşbakan Yardımcısı - Branimir StojonavicBaşbakan Yardımcısı - Kujtim Shala

PDK:1. Dışişleri Bakanı- Hashim Thaçi2. Eğitim Bilim ve Teknoloji Bakanı - Arsim Bajrami3. Tarım ve Kırsal Kesim Bakanı - Memli Krasniqi4. Devlet Bakanı - Edita Tahiri5. Adalet Bakanı - Hajredin Kuçi6. Avrupa Entegrasyonu Bakanı - Bekim Qollaku7. Ekonomik Kalkınma Bakanı - Blerand Stavileci8. Çevre ve Alan Planlama Bakanı - Ferid Agani9. Diaspora Bakanı -Valon Murati


5.2 për qind produktet bimore; 4.0 për qind tekstili dhe artikujt prejtij, etj”, ka njoftuar ASK-ja. Ndërsa, sipas të dhënave të grupevekryesore për import: 19.7 për qind të importit e përbëjnë produktetminerale; 12.7 për qind ushqimet e përgatitura, pijet dhe duhani;10.5 për qind makineritë, pajisjet mekanike dhe elektrike; 9.3 përqind metalet bazë dhe artikujt prej tyre; 8.0 për qind produktet eindustrisë kimike; 6.1 për qind plastika, goma dhe artikujt prej tyre;5.7 për qind tekstili dhe artikujt e tekstilit; 5.6 për qind mjetet etransportit etj.“Lidhur me eksportin dhe importin e Kosovës, part-nerë kryesorë tregtarë janë vendet e BE-së, të cilat marrin pjesë me19.3 për qind për eksport dhe 42.9 për qind për import. Ndërsa,vendet e CEFTA-s marrin pjesë me 40. 2 për qind për eksport dhe30.5 për qind për import, në raport me tetorin e vitit 2014.Përqindja më e madhe e eksportit ishte në Kinë 27.5 për qind,Maqedoni 13.5 për qind, Shqipëri 12.9 për qind, Mali të Zi 7.0 përqind, Serbi 5.6 për qind, Gjermani 4.7 për qind, Itali 4.3 për qindetj”.

Fondit të Kursimeve Pensionale tëKosovësmbi 1 Miljard euro

08.12.2014 – Simbas të dhënave të Bankës qëndrore në Kosovëperformanca e fondeve të investuara nga “Trusti” jan mbi 1 miljard€. Me një rritje mbi 21,4 % te punësuarit në Kosovë mboldhën njëfond prej 1,04 miljard €.

BKT përsëri banka më e mire nëShqipëri

08.12.2014- Revista prestigjoze “The Banker”, vleresoi BankenKombetare Tregtare si “Banka me e mire ne Shqiperi per vitin 2014”ne nje ceremoni te zhvilluar ne Londer. Z. Mehmet Usta, Kryetari iBordit Drejtues te BKT , u shpreh : “ Ndihem shume i lumtur qe neemer te BKT-se qe prej 2009 te terheq kete çmim per te pestenhere si “Banka me e mire e Vitit ne Shqiperi.

Kuadro të pakualifikuara për tregune punës

10.10.2014- Pavarësisht numrit të madh të të papunëve, biznesetnë Kosovë ankohen se në shumë raste nuk arrijnë të gjejnë punë-torë të përgatitur mirë që mund të kryejnë një punë e cila iu cak-tohet nga punëdhënësiç. Simbas raporteve zyrtare papunësia arrinnë 30%, bizneset theksojnë se kjo është sishkak i mos përgatitjessa duhet dhe joprofesjonalizmit. Simbas të Agjencionit të statis-tikave të Kosovës papunsia sidomos e të rinjëve është në numër tëmadh. %55,9 e të rinjëve të moshës 15-24 vjet jant ë papunë.Ndërsa papunësia te gjinia femrore arrin në 68.4 %.

Rënie e investimeve te huaja

09.12.2014 – Drejtori i përgjithshëm i Agjencisë për Investime dhePërkrahje të Ndërmarrjeve në Kosovë (KIESA), Valdrin Lluka, katreguar se niveli i investimeve gjatë periudhës së tremujorit të dytëtë vitit 2014-t ka qenë dukshëm më i vogël duke pasur rreth 52 mil-ionë euro investime të huaja në Kosovë sesa në periudhën e njëjtëtë vitit të kaluar qe ka qenë 83 milion Euro. Në anën tjetër shifetnjë rënje në krijimin e bizneeve, në muajt Janar-Gusht u raportuase jan formuar 84 biznese të huaja. Nga Shqipëria jan formuar 13firma, ndërsa në rend të dyt ishte Turqia eme formimin e 11 fir-mave.

LDK :1. İçişleri Bakanı- Skender Hyseni2. Sağlık Bakanı - Imet Rrahmani3. Altyapı Bakanı - Lutfi Zharku4. Ticaret ve Sanayi Bakanı - Hikmete Bajrami5. Kosova Güvenlik Gücü Bakanı - Haki Demolli6. Kosova Gençlik ve Spor Bakanı - Kujtim Shala7. Çalışma ve Sosyal Refah Bakanı - Arban Abrashi8. Maliye Bakanı - Avdullah Hoti

Azınlık Partileri10. Yerel Yönetimler Bakanlığı - Lubomir Mariç11. Dönüş ve Topluluklar Bakanı - Aleksandar Jablanovic12. Kamu Yönetimi Bakanı - Mahir Yağcılar13. Devlet Bakanı - Rasim Demiri

USAİD’ten İşletmelere 10 Miyondolarlık yardım

10.12.2014 – USAID, özel sektörü güçlendirme programıçerçevesinde 10 Milyon $’lık bir program başlattı.Bu programınönemi Küçük ve Orta Ölçekli özel işletmelerin yeni iş alanlarınıyaratarak, genişlemesi ve bunun neticesinde de iş imkanlarısağlamak olduğunu vurgulayan Priştine ABD büyükelçisi Tracy AnnJackobson, Salı günü “Kosova’da özel sektörün güçlendirilmesi’programının tanıtımını yaparak özel sektörün daha fazlaçalışmasının gerekliliğini de vurguladı. Bu güçlendirme programı5 senelik bir program olup 10 milyon dolarlık hibe vermektedir.

Türkiye ve Arnavutluk Kosova’nınönemli partnerleri arasında yeralıyor

12.12.2014- Kosova Siyasi Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü(KİPRED) tarafından yapılan bir araştırmaya göre Kosova’nın en iyiişbirliği yaptığı ülkeler arasında Türkiye ve Arnavutluk yer aldı.Araştırma sonuçlarını sunan Gent Gjikolli, Türkiye’nin veArnavutluğun diğer bölge ülkelerine göre Kosova ile hem siyasihem de ekonomik ilişkilerinin daha ileride olduğunu ortaya koydu.

Ticari bankalarda 2.5 milyar euromevduat

15.12.2014- Ticari bankalardaki mevduatları 2010 senesinde 1 mil-yar 96 milyon euro’dan, 2014 senesinde 2 milyar 500 miyon euroyaulaştı. Tasarruflar yılda % 20 oranında bir artış gösterdi.

Kosova Merkez Bankası’nın kuruluşunun 15. Yılında konuşanMerkez Bankası Başkanı (BQK) Bedri Hamza, “Kosova bankacılıksentörü 2000’li yıllarda ticari bankaların 6.2 milyonluk sermayesiile gelişmeye başlamıştır. O günlerden bu günlere dek bankalarınsermayelerindeki artış devamlılık göstermiştir. Bankacılık sek-törünün sermayesi 2010 senesinde 230.4 milyon, 2014 yılında ise316.9 milyon €’ya ulaşmıştır. Yani dört sene içerisinde %30’luk birbüyüme göstermiştir” dedi. Hamza konuşmasında 2000’li yıllarda103,1 Milyon € olan varlıkların, 2010 senesinde kadar 2 Milyar 455milyon Euroya ulaşıp, şimdilerde de 2 miyar 956 miyon euroyavardığını söyledi. Hamza bankacılık sektöründeki varlıkların da sondört sene içinde %20 büyüme gösterdiğini ifade etti. Bedri Hamzaayrıca mevduatların da istikrarlı bir artışla 2.5 Milyar €’ya ulaştığınısözlerine ekledi.


U formua qeveria e re e Kosovës

10.12.2014- Me 73 vota për, 38 kundër dhe dy abstenime de-putetët e Kuvendit të Kosovës votuan Qeverinë e Kosovës, mekryeministër Isa Mustafa:

Kabineti i Qeverisë Mustafa përbëhet nga këta emra: Kryeministër – İsa MustafaZëvendës Kryeministër - Hashim ThaçiZëvendës Kryeministër - Branimir StojonavicZëvendës Kryeministër - Kujtim Shala

PDK:1. Ministër i Punëve të Jashtme - Hashim Thaçi2. Ministër i Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë –Arsim Bajrami3. Ministër i Bujqësisë - Memli Krasniqi4. Ministër Pa Portfol - Edita Tahiri5. Ministër i Drejtësisë - Hajredin Kuçi6. Ministër i Integrimeve Evropiane- Bekim Qollaku7. Ministër i Zhvillimit Ekonomik- Blerand Stavileci8. Ministër i Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor - Ferid Agani9. Minisët i Diasporës -Valon Murati

LDK :1. Ministër i Punëve të Brendshme - Skender Hyseni2. Minisës i Shëndetsisë - Imet Rrahmani3. Ministër i İnfrastrukturës - Lutfi Zharku4. Ministre e Tregtisë dhe İndustrisë- Hikmete Bajrami5. Ministër i FSK-së - Haki Demolli6. Ministëri Kulturës, Rinisë dhe Sportit - Kujtim Shala7. Ministër i Punës dhe Mirëqenies Sociale - Arban Abrashi8. Ministër i Financave - Avdullah Hoti

Partitë minoritare1. Ministër i Pushtetit Lokal - Lubomir Mariç2. Ministri për Kthim dhe Komunitete - Aleksandar Jablanovic3. Ministër i Administratës Publike - Mahir Yagcilarhikmete4. Ministër Pa Portfol - Rasim Demiri

USAİD-i ndihmon biznesin me 10 mil-ion dollarë

10.12.2014 – USAİD ka filluar një program 10 milion$’she për zhvil-limin e bizneseve private. Ambasadorja e SHBA-së Tracy Ann Ja-cobson e beri hapjen e programit duke theksuar se prioritet nëkëtë program kanë ndërmarjet e Vogla dhe të Mesme private, kupalnifikohët zgjerimi i biznesevei si dhe të krijohen mundësi të rejabizneseve dhe punësimeve. Duke bërë prezantimin e programit “Fuqizimi i sektorit privat “ theksoi gjithashtut se duhet sektoret pri-vate të punojnë sa më shumë. Ky program përforcues do të zgjas5 vite dhe jap një grant prej 10 milion$

Turqia dhe Shqipëria ndër partnerëtmë të rëndësishëm të Kosovës

12.12.2014 – Simbas një hulumtimi të bërë nga Instituti Kosovarëpër Kërkime dhe Zhvillime të Politikave (KİPRED doli se Turqia dheShqipëria jan partnerët që Kosova ka mardhënie më të fuqishme.Simbas raportit që prezantoi Gent Gjigolli, u theksua se Turqia dheShqipëria në krahasim me shtetet tjera në rajon jan shtetet të cilatkan mardhënie më të zhvilluara ekonomike dhe politike.

Öte yandan Kosova AB ofisinin temsilcisi Thomas Gonchi ,“Kosova’da bankacılık sistemi istikrarlı olup mevduatı da yeterlirdir”diye konuştu. Kosova Merkez Bankası ‘nın 15. Yıldönümünde Cumhurbaşkanı At-ifete Jahjaga da bir konuşma yaptı. Jahjaga, Kosova Merkez Bankasıekonominin temel kurumsal direkleriden birini teşkil edipmakroekonomik finansal istikrarın koruyucusu olduğunu söyledi.

2014 Enflasyonu hakkında soruişaretleri!?

27.12.2014 - Enflasyon rakamları ile piyasadaki durumun birbiriyleuyumlu olmadığı öne sürülüyor. 2014 yılının ilk altı ayındaki en-flasyon %0.3 olarak kaydedildi. Aynı dönemde geçen yıl enflasyonu%2.7 olduğu düşünülürse rakam oldukça düşük. 2013 yılı resmi ver-ilerine göre yıl sonu enflasyon ortalaması %1.8 idi. Bu yılın ilk altıayında ise oran %0.3. Ancak ekonomi uzmanları farklı görüşleri dedile getiriyor. Kosova Ekonomi Odası Başkanı Safet Gerxhaliu, resmirakamlardan bağımsız olarak fiyatların tüketiciyi ciddi etkilediğinive tüketici sepetinin arttığını söyledi. Gerxhaliu, ekonomikjkalkınma için bir planın yapılması ve uygulanması gerektiğinedikkat çekti.

Kosova’nın Dış Borcu 1.7 Milyar Euro

05.01.2015 - Merkez Bankası, Kosova’nın dış brüt borcunun 2014yılının Eylül ayı itibariyle1.69 milyon euro olduğunu açıkladı. Kamuborcunun, Eylül ayındaki 383.4 milyon euro’luk dış borcun yaklaşık% 23’üne tekabül ettiği bildirildi. 2014 yılının Eylül ayı sonunda 318.1 milyon euro’ya ulaşan Kamuborcunun en büyük bölümünü Hükümet’in dış borcu teşkil ediyor. Merkez Bankası tarafından yayımlanan raporda bundan başka 2014yılının Eylül ayı sonunda özel sektör borcunun 1,306.6 milyon euroolduğu ifade ediliyor. Özel sektör borcun en büyük bölümünüdoğrudan yatırımlar (711.1 milyon) için şirketler tarafından alınankrediler teşkil ediyor. Bunu ekonominin diğer dallarındaki 383.8Milyon euro’luk borçlar ve 211.8 milyon değerindeki ticaribankaların borçları takip ediyor. Ayrıca yayımlanan bu rapora göre diğer bölümler borçlarıçerçevesinde banka dışı bölümler, hükümet dışı kurumlar ve aileekonomilerinin borçları da bu dış borca dahildir.

Kosova’da Yabancı Yatırımlar 39 Mi-lyon Euro Daha Az

08.01.2015 - Kosova’da 2013 yılının aynı dönemiylekıyaslandığında geçen yılın dokuz ayı süresince doğrudan yabancıyatırımlarda yaklaşık 39 milyon euro gelir daha az olmuştur. KohaDitore gazetesinin ekonomi uzmanlarına dayandırarak yaptığıhabere göre 2015 yılı için doğrudan yabancı yatırımlarda beklen-tiler iyi değil. Ekonomi uzmanları yabancı yatırımların gelmemesine gerekçeolarak Kosova’daki iş ortamını gösteriyor. Öne sürülen gerekçelerarasında hukukun üstünlüğünün uygulama eksikliği, kalifiyesiz işgücü ve iş yerlerinin açılması için yatırımcılara ait hükümetinuygun olmayan politikaları gibi birkaç faktör sunuluyor. “GAP” Ku-rumu Müdürü Agron Demi’ye göre, doğrudan yabancı yatırımlarda2008 yılından bu yana Kosova’da sürekli bir düşüş kaydetmekte

Dünya Bankasından Kosova'ya 45 Milyon Euro Kredi Desteği16.01.2015 - Kosova Maliye Bakanlığı ile Dünya Bankası arasında


Mbi 2.5 miliardë euro depozitat nëbankat komerciale

15.12.2014- Vlera e depozitave nëpër banka komerciale ka arriturvlerën prej 2 miliard e 500 milionë euro deri sa në vitin 210, vlera edepozitave ishte vetëm 1 miliard e 96 milionë euro, ku për katërvite ka arritur 20 për qind rritje.Në vjetorin e themelimit të Bankësqëndrore Guvernator i Bankës Qendrore të Kosovës (BQK), BedriHamza the se:”Sektori bankar i Kosovës filloj zhvillimin e tij në vitin2000 me një kapital të bankave komerciale prej 6.2 milionë. Ngafillimet e para deri në diete e sotme kapitali i bankave komercialeështë rritur në mënyrë të vazhdueshme me 230. 4 milionë në 2010dhe 316.9 milionë në 2014, përkatësisht duke u rritur në 38 përqind vetëm në katër vitet efundit. Njëkohësisht për disa sete tëbankave komerciale në vitin 2000, ishin 103.1 milionë euro me2010, u arrit me 2 miliardë e 455 milionë euro dhe tash ka arriturnë 2 miliardë 956 milionë euro, duke u rritur për afër 20 për qindnë katër vitet e fundit. Sa i përket aktivisteve depozitar dhe kreditortë bankave është me rëndësi të theksohet në vitin 2000 epozita nëbankat komerciale ishin më pak se 93 milionë, më tej kishin njëtrend të vazhdueshëmnë rritje të depozitave në bankat komercialenë 2010 ato ishin 1 miliard e 96 milionë, ndërsa sot depozitatnëbankat komerciale kanë arritur në 2 miliardë e 500 milionë dukearritur 29 për qind në katër viteve fundit. Ndërkaq, Thomas Gonc-chi, përfaqësues i Zyrës së BE-së, në Kosovë, tha se sistemi bankarështë stabil dhe se sistemi i depozitave janë të mjaftueshme

Pikëpytje në inflacionin e vitit 2014

27.12.2014 - Thuhët se gjendja në treg me shkallën e inflacionitnuk jan ne përputhje . Në gjashtëmujorin e par të vitit 2014 infla-cioni u regjistrua si 0,3%. Nëse krahasohet me inflacionin e vitit tëkaluar qe isht 2,7 mund të themi se është mjaft ulët. Simbas tëdhënave zyrtare të vitit 2013 mesatarja e inflacionit ishte 1,8%..Kryetari I Odës Ekonomike të Kosovës tha se çmimekt e konsum-imin kan efekte serioze tek shporta e konsumatorit dhe se përzhvillimin ekonomik duhet të hartohet dhe të praktikohet një plan.

Rreth 1.70 miliard euro borxhi ijashtëm i Kosovës

05.01.2015- Banka Qendrore e Kosovës, ka njoftuar se Borxhi ijashtëm bruto i Kosovës, në fund të shtatorit 2014 ka shënuarvlerën 1.69 miliard euro. Borxhi publik ka një pjesëmarrje në borx-hin e jashtëm, prej rreth 23 për qind, gjendja e të cilit në fund tështatorit ishte 383.4 milijon euro. Pjesa më e madhe e borxhit pub-lik përbëhet nga borxhi i jashtëm i Qeverisë, i cili në fund të shta-torit 2014 ishte 318.1 milionë euro. Borxhi i sektorit privat në fundtë muajit shtator 2014 shënoi vlerën prej 1,306.6 milionë euro.Pjesa më e madhe e borxhit privat është në formë të kredive ndër-mjet kompanive, që janë në relacion të investimeve direkte (711.1milionë euro), pasuar nga sektorët e tjerë të ekonomisë (383.8 mil-ionë euro) dhe huamarrjet e bankave komerciale (211.8 milionëeuro). Sipas raportit, në kuadër të sektorëve tjerë bëjnë pjesë insti-tucionet financiare jobankare, korporatat jofinanciare, organizatatjoqeveritare dhe ekonomitë familjare.

45 milyon Euro'luk kredi anlaşması imzalandı. Anlaşma, KosovaMaliye Bakanı Avdullah Hoti ile Dünya Bankası'nın GüneydoğuAvrupa Müdürü Ellen Goldstein tarafından imzalandı.25 yıllık süre ile sağlanan yaklaşık 45 milyon Euro tutarındaki krediile enerji ve sağlık alanlarındaki projeler desteklenecek. Kredinin19.95 milyonluk bölümü sağlık alanına aktarılacak. Kredinin 24.3milyonluk bölümü de enerji verimliliği için kullanılacak.

Dünya Bankası: Acil KonsolidasyonGerekiyor

20.01.2015- Dünya Bankası %2,5 ekonomik büyümenin Kosova’daişsizlik ve yoksulluğu azaltmak için yeterli olmadığını değerlendirdi.Doğu Avrupa’daki ekonomik gelişmelerin altı aylık raporlamalarınıyapan Dünya Bankası 2015 yılında mali konsolidasyonlarınyapılması gerektiği konusunda uyarıda bulundu. Dünya Bankasıayrıca istihdam yaratmak ve sürdürülebilir ekonomik büyüme içinyapısal reformlara ihtiyaç duyulduğunu bildirdi.

Vergi Borçlarına Faiz İndirimi

21.01.2015- Maliye Bakanlığı vergi ödemelerini geciktiren bütünişletmeler için faiz oranlarını % 15’ten % 11’e indirme kararı aldı.Maliye Bakanı Avdullah Hoti, faiz oranlarını indirme kararınıişletmelerin işlerini kolaylaştırmak için yaptıklarını ifade etti.

31 Milyon Euro’luk yasa dışı servetele geçirildi

03.02.2015-Geçen sene ele geçirilen yasa dışı servetlerin değeri31 milyon Euro olduğu bildirildi. “Fol” Hareketinden, ekonomiksuçlarla mücadele için ulusal koordinatör Shqipdon Fazliu, elegeçirilen bu yasa dışı servetlerin siyasetçilerin ve güçlü işadamlarınolduğunu fakat isimlerin açıklanmayacağını öne sürdü. Fazliu’ya göre 2013 senesinde bu rakam 1.6 milyon iken, 2014 sen-esinde bir artış olup 31 milyona çıktığını, ve bu yasa dışı varlıklarınMahkeme tarafından haczedilmesinin beklendiğini öne sürdü.


Investimet e huaja direkte më të voglapër 39 milionë euro

08.01.2015- Afro 39 milionë euro më pak të hyra ka pasur nga in-vestimet e huaja direkte në Kosovë gjatë nëntë muajve të parë tëvitit që shkoi, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit 2013. Njo-hësit e çështjeve të ekonomisë vlerësojnë se një situatë të tillë poe shkaktojnë disa faktorë që lidhen me mungesën e sundimit tëligjit, forcën punëtore të pakualifikuar si dhe politikat jo të favor-shme qeveritare për investitorët që krijojnë vende pune. SipasAgron Demit, drejtor i institutit “GAP”, investimet e huaja direktejanë në rënie të vazhdueshme në Kosovë që nga 2008-ta e këndej.Afro 39 milionë euro më pak të hyra ka pasur nga investimet ehuaja direkte në Kosovë gjatë nëntë muajve të parë të vitit qëshkoi, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit 2013. Nuk kaparashikime optimiste as për vitin 2015.Banka Botërore 45 milion Euro Kredi16.01.2015-Ministri i Financave të Kosovës, Avdullah Hoti dhe drej-toresha e Bankës Botërore për Evropën Juglindore, Ellen Goldstein,nënshkruan sot marrëveshjen për kredi me vlerë 45 milionë Euro.Kredia e cila u munësua me afat prej 25 viteve do t’i ndihmoj pro-jektet në erergji dhe shëndetsi. Pjesa 19,95 milionëshe e kredisëdo të përdorët në değen e shëndetsisë. Ndërsa 24.3 milionë europër efiçencë të energjisë

Banka Botëror: Bevoitet KonsulidimUrgjent

20.01.2015- Përfaqësues nga Banka Botërore (BB) në Kosovë,vlerësojnë se rritja prej 2.5 nuk është e mjaftueshme pë zvoglimine papunsisë dhe korrupsionit. Gjatë prezantimin të raportit gjashtëmujorë të Bankës Botërore mbi zhvillimet ekonomike në EvropënJuglindore raporti ka dërguar mesazhe të qarta duke kërkuar nevo-jën urgjente për konsolidimin fiskal. Gjithashtu bënë të ditur se pëzhvillimin ekonomik dhe krijimin e vendeve të punës nevojiten re-forma struktorore

Zbritje në normat e interesit për tatimpaguesit e vonuar

21.01.2015- Ministria e Financave ka marrë vendim që të bëjë uljetë normave të interesave prej 15 për qind në 11, për të gjithë atobiznese që vonohen në pagimin e taksave. Kështu ka bërë të ditur,Ministri i Financave, Avudllah Hoti, theksoj se ulja është bërë nëmënyrë që bizneseve të ju bëhet sa më e lehtë puna e tyre.

Sekuestohen 31 milionë euro, pasuri epaligjshme

03.02.2015 - Rreth 31 milionë euro llogaritet të jetë vlera e pa-surisë së sekuestruar gjatë vitit që e lamë pas. Shqipdon Fazliu, ko-ordinatori kombëtar për luftimin e krimeve ekonomike, në njëdebat të organizuar të hënën nga Lëvizja “Fol” ka thënë se person-ave të cilëve u është sekuestruar kjo pasuri janë politikanë dhe biz-nesmenë të fuqishëm, por që nuk i ka bërë publikë emrat e tyre.Sipas tij, përderisa gjatë vitit 2013 pasuria e sekuestruar e këtyrezyrtarëve ka qenë rreth 1.6 milion euro, gjatë vitit 2014 kjo pasurika shënuar rritje e cila kap vlerën rreth 31 milionë euro, ku sipas tij,shumica e vlerës së kësaj pasurie të kundërligjshme pritet të kon-fiskohet në mënyrë përfundimtare pas aktgjykimeve për-fundimtare nga Gjykata

Kosova Ekonomisi 2014

Son yıllarda dünya ekonomilerinde kaydedilen durgunluk Koso-va’ya da yansımakta ve etkilemektedir. 2014 yılında yapılan seçim-ler ve seçim sonrası hükümetin kurulamaması kamu yatırımlarınıda etkilemiş oldu; ki bu doğrudan büyüme rakamlarına da yansıdı.Hem Avrupa bölgesi büyüme trendleri hem de Balkan bölgesideğerlendirildiğinde Kosova’nın %3 ile göreceli iyi bir büyümeoranı yakaladığı söylenebilir. Ancak yatırımlar ve dış ticaret verileribüyümeyi eksi olarak etkilerken, özellikle tüketimin artmasıylabüyümenin gerçekleşmiş olduğuna dikkat çekmekte fayda var.Kamu yatırımları geçen yıla kıyasla %22,5 oranında azaldı.Doğrudan yabancı yatırımlar da %32,9 oranında bir azalma gös-terdi. Finans sektörünün kredilendirmeleri yatırımlara pozitif biretki yarattı. Toplamda yatırımlar ise %10,8 oranında bir düşüş gös-terdi. Gerek hükümetin tüketime artış eğilimi göstermesi, gerek di-aspora havalelerinin artışı, gerekse tüketim kredilerinin artışı buduruma katkı sağladı. Tüketimin artmasına rağmen enflasyondüşük bir eğilim izledi. 2014 yılı enflasyon ortalaması %0,4 olarakkaydedildi.

Kamu borçlanması ve bütçe açığı ise son yıllardaki büyümeeğilimini sürdürdü. Bölge ülkeleriyle kıyaslandığı zaman Kosova’nındış borcunun düşük olmasına rağmen, eğilimin büyüme yönündeolması endişe verici olarak değerlendiriliyor. 2014 yılının ilkyarısında bütçe 22 milyon € açık verdi. Bu rakam 2013 yılındasadece 7,6 Milyon € idi. Kosova hükümetinin toplam dış borcu ise,GSYIH’nın % 9,9’una tekabül eden 554.4 Milyon €’ya ulaştı. 2013yılında bu oran %9,1 idi.

Finans sektörü ise ekonominin istikrarını korumaya devam etti.Ülke içinde toplanan mevduatlar artış eğilimi gösterdi. Finanskuruluşları da kredi faizlerini aşağıya çekip şartları kolaylaşırdı.2014’ün ilk yarısında krediler %3,5, mevduatlar ise %10 oranındabir artış eğilimi gösterdi. Kötü yönetilen kredi oranında ise Kosovabölgede en düşük seviyesini koruyarak %8,5 olarak gerçekleşti.Ancak bu oranında da giderek artma eğiliminde olduğunun altınıçizmek gerekmektedir. 2015 yılında büyüme hızının özellikle iç talebin ve yatırımlarınartması ile büyüyeceği tahmin ediliyor. Ancak talebin büyümesi ileenflasyonun bir nebze yükselmesi ve ithalatın artması öngörülüyor.

SEKTÖRLER ve EĞİLİMLER

Enerji Sektörü: Enerji sektöründe üretim 2014 yılının ilk yarısında%8,4 oranında düştü. Tüketimde de %3,1’lik bir düşüş meydanageldi. Kayıp enerji miktarının 2009 yılından bu yana giderekazalmasına rağmen hala göreceli yüksek bir oranda seyrediyor.Üretilen toplam elektrik enerjisinin % 39’u kayıp enerji olarakkaydedildi.

İmalat Sanayi: Kosova İstatistik Ajansı 2012 yılını baz alarak imalatsanayine ilişkin eğilimleri yayınlamaya başladı. Bu rakamlara göremaden ve cevher çıkarma sanayi ile elektrik üretimi ve dağıtımı sek-törlerinde artma eğilimi gözlenmekte; üretim işleme sanayisi iseiniş ve çıkışlarla istikrarını korumaktadır.

Dış Ticaret: Sektörde ticari açık ekonomideki en büyükboşluklardan birini oluşturmaya devam etmektedir. Kosova’nın


Analiz / AnalizëEkonomia E Kosovës 2014

Stagnimet ekonomike që janë pare në vitet e fundit në botë kan re-flektuar dhe ndikuar edhe në ekonominë e Kosovës. Zgjedhjet e vitit2014 dhe moskrijimi i qeverisë pas këtyre zgjedhjeve ka ndikuaredhe në investimet publike, ku është pasqyruar drejtëpërdrejtë nëshifrat e rritjes. Megjithatë kur krahasohen tendecat e rritjes si nëEvropë dhe rajonin e Ballkanit në Kosovë është konsideruar njënormë relativisht e mirë e rritjes prej 3 % . Ndërsa investimet dhe të dhënat për tregtinë e jashtmë duken sejanë të ulta. İnvestimet publike në krahasim më vitin e kaluar kanpësuar një rënie prej 22,5%. Edhe në investimet e huaja direkte shi-hen një rënie prej 32,9%. Kredititmet e sektorit financiar kanë pasurnjë ndikim pozitiv. Në total investimet kan pasur një rënie prej10,8%. Në këtë situatë kanë kontribuar tendenca e rritjes për kon-sumim e qeverisë, rritjet e remitencave nga diaspora si dhe rritja ekredive për konsumim. Përkundër rritjes së konsumit, inflacioniështë karakterizuar me rënie gjatë gjysmës së parë të vitit 2014Norma mesatare e inflacionit gjatë vitit 2014 ishte 0.4 përqind

Në vitet e vundit borxhet publike dhe definiciti buxhetit kan pësuarnjë rritje Në krahasim me vendet në rajon borxhi jashtëm i Kosovësedhe pse është i ulët, rritja e saj konsiderohet si një tendencë alar-mante.

.Buxheti i Kosovës regjistroi deficit primar prej 22.0 milionë euro derinë qershor 2014 (7.6 milionë euro deficiti në periudhën e njëjtë tëvitit 2013). Borxhi i përgjithshëm i qeverisë në periudhën raportueseishte 554.4 milionë euro apo 9.9 përqind e PBB- së krahasuar me 9.1përqind sa ishte në vitin 2013.

Sektori financiar ka vazhduar rritjen e qëndrueshme të rolit të tij nëmbështetje të zhvillimit të ekonomisë së vendit. Gjatë vitit 2014, sek-tori bankar ka lehtësuar standardet dhe kushtet e kreditimit, dukebërë që kreditë të përshpejtojnë ritmin e rritjes dhe të kenë kushtemë të favorshme për shfrytëzuesit e tyre. Në pjesën e parë të 2014kreditë kan pasur një rritje prej 3,5% ndërsa depozitat prej 10%.Ndërsa kreditë e këqia kanë qëndruar në nivelin më të ulët në rajonprej 8,5%.

Për vitin 2015, projeksionet tona sugjerojnë se ekonomia e Kosovësdo të karakterizohet me përshpejtim të rritjes ekonomike, e cilapritet të gjenerohet nga kërkesa e brendshme, sidomos nga inves-timet. Rritja e kërkesës së brendshme pritet të shkaktojë një ngritjetë lehtë të shkallës së inflacionit dhe po ashtu pritet të ndikojë edhenë rritje të importit .

Sektoret dhe TendencatSektori Enerxhisë: Në gjysmën e parë te vitit 2014 sektori energjisëra për 8,4 %. Edhe në konsumim pati një rënie prej 3,1%. Humbjatotale të energjisë pamvarësisht se ka qenë në rënie që nga viti 2009prap mbete në një shkallë relativisht të lartë. 39% e totalit të en-ergjisë së prodhuar është regjstruar si i humbur.İndustria e prodhimit: Agjencia Statistike e Kosovës duke marrë sibazë të dhënat e vitit 2012 ka filluar ti prezantojë analizat në sektorine prodhimit. Simbas këtyre shifrave është vërejtur një rritje në in-durstinë e minierave dhe mineraleve dhe sektoreve të prodhimitdhe shpërndarjes së energjisë. İndurstria e prodhimit dhe për-punimit ka ruajtur stabilitetin.

Tregtia e Jashtme: Definiciti tregtar në sektör ka vazhduar të ndër-tojë një nga mangësitë më të mëdha në ekonomi. Produktet tëcilat i eksporton Kosova zbritja e çmimeve dhe e kërkesave në treg-jet nderkombëtare kanë ndikuar në rritjet e definicitit tregtarë.Kosova në vitin 2014 ka eksportuar produkte prej 324 milion 554mijë €. Ndërsa importi u ralizua prej 2 milijard 538 milion 232 eu-rosh. Norma e mbulimit te importit nga eksporti ishte 12,7%.Definiciti tregtar i vitit 2014 në Kosovë ka qenë 2 Miliard 213 Milion678 mijë €. Në tabelën më poshtë janë paraqitur 10 shtetet e parapër eksport dhe import dhe shifrat në Kosovë

İnvestimet e huaja direkte: Investimet e Huaja Direkte (IHD) tëpranuara në Kosovë në 2014 shënuan vlerën prej 38.9 milionë euroqë është më ulët krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit paraprakku ishte 149.1milion Euro. Vlera e ulët e İHD atribohet edhe shitjessë aksioneve te disa kompanive të huaja që operojnë në Kosovë,por edhe shpërndarjes së supedividendës.

İnvestimet simbas sektoreve në Kosovë

Referenca: Banka Qëndrore e Kosovës

İnvestimet që hyjnë në Kosovë simbas shteteve

Referecena: Banka Qëndrore e Kosovës

ihraç ettiği ürünlerin uluslararası piyasada hem talebin hem defiyatlarının düşüşü, ticari açığın büyümesine katkı yaptı. Kosova2014 yılında toplamda 324 Milyon 554 bin €’luk mal ihraç etti;İthalatı ise 2 Milyar 538 Milyon 232 bin € olarak gerçekleşti.İhracatının, ithalat karşılama oranı %12.7 olarak saptandı.Kosova’nın 2014 yılı ticari açığı ise 2 Milyar 213 Milyon 678 bin €olarak gerçekleşmiş oldu. Aşağıdaki tabloda Kosova’nın ihracat veithalattaki ilk 10 ülke ve bunlarla yapılan ticaret rakamlarısunulmaktadır.

Doğrudan Yabancı Yatırımlar: 2014 yılının ilk yarısında 39 Milyon€’luk yabancı yatırım girdi. Geçen yılın aynı döneminde ise burakam 149 Milyon € idi. Yatırımların düşüşüne bazı şirketlerinyabancı hisselerinin satılması ve kâr paylarının dağıtılması bir etkenfaktör olarak rol oynadı.

Sektörlere göre Kosova’ya gelen yatırımlar

Kaynak: Kosova Merkez Bankası

Ülkelere göre Kosova’ya gelen yatırımlar

Kaynak: Kosova Merkez Bankası


Kosova’nın ilk 10 ülke dış ticaret verileri: / Të dhënat e Kosovës për 10 shtete të tregtisë së jashtme :

Ülke /Vendi İhracat / Exporti .000 € İthalat/İmporti .000 € Ülke / Vendiİtalya / İtalia 49.660 368.239 Sırbistan / SërbiaArnavutluk / Shqipëria 44.017 273.029 Almanya / GjermaniaÇin / Kina 42.154 238.266 Türkiye / TurqiaMakedonya / Maqedonia 35.947 204.933 Çin / KinaHindistan / İndia 27.425 202.865 İtalya / İtaliaSırbistan / Sërbia 27.295 137.549 Yunanistan / GreqiaKaradağ / Mali i Zi 16.071 66.707 Slovenya / SlloveniaAlmanya / Gjermania 11.340 64.791 Bosna Hersek / Bosna HercegovinaTürkiye / Turqia 10.365 62.944 Hırvatistan / Kroacia İsviçre / Zvicrra 10.038 62.714 ABD / SHBA

Kaynak: Kosova İstatistik Ajansı / Referenca: Agjencia e Statistikave të Kosovës

Sektörleregöre

yatırımlartoplam tarım maden sanayi enerji inşaat ticaret hiz hotel ve

resulaşım ve

tel finans gayrımenkul diğer hiz diğer faal

İnvestimetsimbas sek-

toreveGjithsej Bujqësia Minierat İnduastria Energjetika Ndërtimi Shërbimet

tregtareHotele dheRestorante

Transportidhe komu-

nikimi

Sher-bimeFinanciare

Patundshmeri,qeradhënie

dhe aktivitetetjera biznesore

Shërbimetjera

Aktivitetetjera

2013toplam 280,2 0,4 14,1 11,5 48,8 17,3 14,7 0,8 51 4,4 136,1 3,3 6,3

2013TM1+2 149 0,3 -9,8 7,9 31,3 27,9 3 2,4 24,4 -0,8 61,4 0,8 0,3

2014 TM1+ 2 39,1 0 -3,7 -28,9 9,2 -15,8 7,2 0 -6,2 13,3 61,3 2 0,6

Ülkeleregöre yat Toplam AU ALM SLO UK İSVİÇRE TR HOL ARN ABD FRANSA

İnvestimetSimbas

shteteveGjithseJ AU GJERM SLO UK ZVİCRA TR HOL SHQİ SHBA FRANCA

2013toplam 280,2 10,7 22,4 7,1 10,7 41,7 88,6 -0,2 19,3 12,7 3,8

2013 TM1 +2 149 9 -0,8 8,6 25,9 20,6 51,8 -6,8 11,2 5,2 1,5

2014TM1+2 39,1 13,5 13,2 -9,4 -29,1 15,3 -3,7 -13,7 12,8 7 1,1

Sonuç ve Değerlendirme:

Kosova’da 2014 yılındaki siyasi belirsizlik ve ekonomik durgunluknedeniyle yerli üretim teşvik edilememiş, doğrudan yabancıyatırımlarda bir düşüş meydana gelmiş ve kamu yatırımlarınınkısılması nedeniyle özel sektördeki iş hacminde de bir daralmagörülmüştür. Dolayısıyla Kosova ekonomik kalkınma potansiyeliniöngördüğü ölçüde gerçekleştirememiş, büyümeye en büyükkatkıyı tüketim yapmıştır.

Öte yandan R7 - Morine – Merdare otoyolunun tamamlanmışolması, ve R6 Priştine – Elez Han otoyol inşaatının başlamasıKosova’nın ulaşımdaki altyapısını ilerletmesi ve uluslararası karataşımacılık ağlarına dahil olması açısından önemli görülmektedir.Keza Kosova e Re termik santrali konusunda ilerlemelerinkaydedilmesi ve yatırımcı firmanın teklif sunması bir ilerleme olarakkaydedilmiştir.

Dış ticaret açığı Kosova ekonomisinin önemli engellerinden birinioluşturmaktadır. Bu açığın ihracatla dengelenebilmesi içinuluslararası pazarlara da açılabilen ve orada rekabet edebilen yerliüretimin teşvik edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda Kosovahükümetinden, ciddi, tutarlı ve uygun teşvik politikalarıgeliştirmesi; yabancı sermayeli dahi olsa Kosova’da üretimin teşvikiiçin özel destek programlarının uygulanması; hem yerli hem deyabancı yatırımcı için bürokratik işlemlerin azaltılması ve süreçlerinkolaylaştırılması; yatırım için özel bölgeler ve altyapılarınoluşturması beklenmektedir.

Yeni mevzuatın Avrupa Birliği ile uyumlu olması önemli görülmekteancak yasaları tamamlayıcı yönetmeliklerin ve diğer düzen-lemelerin de uygulama ve denetim mekanizmaları ile birlikteyapılması gerekmekte aksi takdirde çifte standarda olanak ver-ilmektedir. Yabancı yatırımlar ve yatırımcılar açısından en önemlikonulardan birini de şeffaflık meseleleri oluşturmaktadır. Sadeceihale süreçlerinde değil, kurumsal bir çalışmanın tüm aşamalarındakamu ile özel sektörün tüm temaslarında şeffaflığa özel bir önemverilmelidir. Bununla bağlantılı olarak yargının hızlı ve adil birişleyişi, anlaşmazlıkların çözümü konusunda uzlaşma ve tahkimyollarının açık ve şeffaf olması önemli beklentiler arasındadır.

Siyasi istikrar ve liberal ekonomi politikaların uygulanmasıkonusundaki hükümet iradesi yabancı yatırımcı için önem arz et-mektedir. Bu çerçevede kurulacak hükümetlerden bağımsız olaraksiyasi istikrarın önemine ve liberal ekonomi politikalarının takibineayrı bir vurgu yapılmaktadır.


Përfundim dhe Vlerësime :

Për shkak te ngërçeve politike dhe ekonomis së ngecur në 2014’tënprodhimet vendase nuk jan inkurajuar , në investimet e huaja kandodhur një rënie dhe për shkak të reduktimit të investimeve pub-like sektori privat ka shënuar një tkurrje. Prandaj Kosova nuk e karealizuar potencialin e parashikuar për zhvillimin ekonomik. Në rritjekontributin më të madh e ka bërë rritja e konsumimit.

Në anën tjetër përfundimi i autostradës R7 Morinë-Merdare dheFillimi i ndërtimit të autostradës R6 Prishtinë – Elez Han është parëe rëndësishme në zhvillimin e transportit dhe që Kosova të përf-shihët në rrjetin e transportit ndërkombëtarë.

Gjithashtut si një përparim tjetër është parë edhe zhvillimet në lid-hje me termocentralin Kosova e re dhe ofertimi i firmave in-vestuese.

Definiciti tregtisë së jashtme ka vazhduar të jetë ndër pengesat mëtë mëdha të zhvillimit ekonomik. Që ky definicit të kompesohet mëeksport duhet të inkurajuar prodhimet vendor që të mund të mar-rin pjesë dhe konkurrojnë në tregjet ndërkombëtare. Në këtë aspektqeveria e Kosovës duhet të zhvilloj politika serioze dhe të përshtat-shme, duhetë të praktikohen programe për mbështëtje qe firmatnë Kosovë të inkurajohen përprodhime, të lehtësohen proceduratbyrokratike si për firmat e vendore ashtu edhe të huaja, të krijoheninfrastruktura dhe zona të veçanta për investime.

Është e rëndësishmë qe legjislacioni të jëtë në përputhjë mëBashkimin Evropian mirëpo aktet nënligjore sidhe udhëzimet tëtjera administrative të cilat e plocojnë ligjin duhet të bëhën memekanizmat implementues në të kundërtën mundë të konsiderhetsi standart i dyfishtë.

Për investitorët dhe investimet e huaja një qështje e rëndësishmeështë edhe qështja e transparencave. Jo vetëm në procesin e ten-derimit por duhet kushtuar rëndësi të vëçant transparencës në tëgjitha fazat e sektorit privat dhe publikë. Në lidhje me këtë ndërpritjet e mësha janë funksionimi i shpejtë i gjygjit dhe menyrat ezgjedhjeve të mosmarrëveshjeve të jenë të hapura dhe transpar-ente

Vullneti i qeverisë për zbatimin e politikave liberale ekonomike dhestabilitetin politik është i rëndësishëm për investitorët e huaj . Nëkëtë kontekst një theks të veçant i ipet ndjekja e politikave liberaleekonomike nga ana e qeverisë.

Kosova Ticari ve Yatırım HeyetiTürkiye Ziyareti

26 – 29 Kasım 2014 - Kosova Türkiye Ticaret Odası (KTTO) Koordi-nasyonunda ve Kosova Ekonomi Odası (OEK) ile Kosova’dakiAmerikan Ticaret Odası (Amcham) işbirliğinde 26 – 29 Kasım tarih-leri arasında, İstanbul, Ankara ve Eskişehir ziyaretlerigerçekleşmiştir. Programa Oda temsilcileri dahil toplamda 24 kişikatılmıştır. Kosova Heyeti 26 Kasım Çarşamba günü öğlen vakti İstanbul’avarmıştır. Oda temsilcilerinden oluşan heyet, KTTO Başkanı AhmetMithat Milli; Türk yatırımlarını temsilen KTTO adına TEB GenelMüdürü Ayhan Albeyoğlu, OEK Başkan Yardımcısı Muhamet Ymeri,Amcham İcra Müdürü Arian Zeka Dış Ekonomik İlişkiler Kurulunda(DEIK) Kosova İş Konseyi Eş Başkanı Sadullah Sipahioğlu ve Yöne-tim Kurulu ekibi tarafından karşılanmış ve temaslardabulunulmuştur; akabinde MÜSİAD Fuarı ziyaret edilmiş; daha sonrada Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkan Vekili Sayın MustafaÇıkrıkçıoğlu ile görüşülmüştür. TİM ile yapılan görüşmeye KosovaKamu Yönetimi Bakanı Sayın Mahir Yağcılar da iştirak etmiştir.Firma temsilcilerinden oluşan iş heyeti ise TİM koordinasyonundaorganize edilen ikili iş görüşmelerine katılmıştır. Görüşmelere Türktarafından 50’nin üzerinde firma katılmıştır. Heyet akşam uçağı ileAnkara’ya hareket etmiştir. 27 Kasım Perşembe günü TOBB koordinasyonunda bir İş Forumuve ikili iş görüşmeleri gerçekleşmiştir. TOBB Yönetim Kurulu üyesiSayın Mevlüt Söylemez’in ve Kosova’nın Ankara Büyükelçisi SayınAvni Spahiu’nun da katıldığı İş Forumunda tüm odaları temsilenaçılış konuşmalarının ardından, TOBB tarafından Türkiyeekonomisini anlatan bir sunum; KTTO tarafından da Kosovaekonomisi ve işbirliği fırsatlarını anlatan bir sunum yapılmıştır. İşforumunun akabinde ikili iş görüşmelerine geçilmiştir. TOBB’da da50’ye yakın Türk firması ikili iş görüşmelerine katılmıştır. TOBB’dakigörüşmelerin ardından Oda temsilcilerinden oluşan resmi heyetKosova’nın Ankara Büyükelçiliğini ziyaret etmiş ve Büyükelçi AvniSpahiu tarafından kabul edilmiştir. Akabinde de TİKA ziyaretigerçekleşmiş ve Balkanlar Dairesi Başkanı Mahmut Çevik tarafındankabul edilmiştir. İş heyeti ise OSTİM Sanayi Bölgesini ziyaret etmişolup, sanayi bölgelerinin işleyişine ilişkin bir sunumgerçekleştirilmiş akabinde de programa katılan Türk firmaları ile birtanışma toplantısı düzenlenmiştir. Kosova heyeti 28 Kasım Cuma günü hızlı tren ile Eskişehir’e hareket


Odadan Haberler/ Lajme nga OdaDelegacioni i Kosovës për Tregti dheİnvestime- Vizita në Turqi

26-29 Nëntor 2014 – Nën kordinimin e Odës Tregtare KosovaroTurken ë bashkëpunim me Odën Ekonomike të Kosovës (OEK) dheOdën Tregtare Amerikane në Kosovë (Amcham) në datat 26-29Nëntor jan realizuar vizitat në İstanbul, Ankara dhe Eskişehir. Nëprogramin e realizuar së bashku me përfaqësuesit e Odave gjihjeskan mar pjes 24 persona. Delegacioni nga Kosova me 26 Nëntorarrin në İstanbul. Delegacioni i përbër nga përfaqesuesit e Odave:Kryetari i KTTO-së Ahmet Mithat Milli, perfaqësues i investimeveTurke në emer të KTTO Drejtori gjenelar i TEB-it AyhanAlbeyoğlu,Nd. Kryetar i OEK Muhamet Ymeri, Drejtor ekzekutiv iAMCHAM Arian Zeka, u mirëpritën nga Bordin e Mardhënieve tëJashtme (DEİK) Bashkëkryetari Keshillit të Punës të Kosovës Sadul-lah Sipahioğlu dhe Bordi Drejtorëve. Pastaj u vizitua panairi iMÜSİAD dhe pastaj u realizua takimi me zëvendëskryetarin e Ku-vendin të Eksportuesve të Turqis ( TİM ) Mustafa Çıkrıkçıoğlu. Nëtakimin e realizuar me TİM morri pjesë edhe Ministri i AdministratësPublike të Kosovës Mahir Yağcılar. Ndërsa delegacioni i biznesevei përbër nga përfaqësuesit e firmave morrën pjesë në bisedat edyanshme. Në takime nga Turqia morrën pjesë mbi 50 firma. Astajdelegacioni me fluturimin në mbrëmje udhëtoi për në Ankara.

Me 27 Nëntor të ejten nën kordinimin e TOBB jan realizuar njiForum İ punës dhe biseda të dyanshme. Në forumin e punës kumorrën pjesë antari i bordit të drejtorëve të TOBB Mevlüt Söylemezedhe Ambasadori i Kosovës në Ankra Avni Spahiu, pas alimeve tëmbajtur, u bë një prezantim nga TOBB që prezanton ekonomin eTurqisë edhe nga KTTO u bë një prezantim që tregon ekonomin eKosovës dhe mundësinë e bashkpunimeve. Pastaj kaluan nëbisedimet e dyanshme. Nga TOBB në bisedime morrën pjesë mbi50 firma turke. Pas takimeve në TOBB delegacionet zyrtare vizituarAmbasadën e Kosovës në Turqi. Pastaj u vizitua edhe TİKA ku umirëpritën nga Kryetari i Zyrës të Balkaneve Mahmut Çevik. Ndërsadelegacioni bizneseve vizituarn OSTİM Zonën İndustriale dhe ishtorgaizuar nji mbledhje për njoftim.

Delegacioni Kosovar me 28 Nentor e premte me trent të shpejt ud-hton për në Eskişehir dhe realizohet programi i organizuar ngaOda Tregtare e Eskişehirit dhe Oda e İndustris së Eskişehirit. Në fo-rumin e punës jan bër alimet nën perfaqësimet e Odae dhe pastjajan prezantuar videot dhe prezantimet në lidhje me munësi e

etmiştir. Eskişehir Ticaret Odası ve Eskişehir Sanayi Odası tarafındandüzenlenen ortak program uygulanmıştır. İş forumunda Odalarıtemsilen yapılan konuşmaların ardından tanıtım videoları izlenmişve Kosova’daki ticari ve yatırım fırsatlarına ilişkin bir sunumyapılmıştır. İkili iş görüşmelerinin sona ermesinin ardından Eskişehir’de kültürturu yapılmış ve akşam hızlı trenle İstanbul’a intikal edilmiştir. 29 Kasım Cumartesi günü MÜSİAD Fuarı ziyaret edilmiştir. Akşamuçağı ile de Priştine’ye dönülmüştür.

Bakan Stavileci, KTTO Üyeleriyle BirAraya Geldi

03.02.2015, Priştine - Kosova Türkiye Ticaret Odası (KTTO) üyeleri,Ekonomi Kalkınma Bakanı Blerand Stavileci ile biraraya geldi.Türkiye Cumhuriyeti Priştine Büyükelçiliği ve Kosova Türkiye TicaretOdası ev sahipliğinde düzenlenen bir toplantıya Ekonomi KalkınmaBakanı Blerand Stavileci Kosova’da yatırım yapan Türk girişimcileri,KTTO’nun Türk ve Kosovalı üyeleri ve Arnavutluk ile Makedonya’nınPriştine’deki Büyükelçileri Qemal Minxhozi ve Stojan Karajanovkatıldı.

Bakan Stavileci, böyle bir topluluk ile bir araya gelmektenduyduğunu memnuniyeti dile getirdi. Stavileci iş dünyası ileülkedeki son gelişmeler ve ekonomik reformlar hakkında fikirteatisinde bulundu. Kosova’nın daha iyi bir iş ortamına kavuşmasıiçin hükümetin yoğun bir çaba sarf ettiğini dile getiren BakanStavileci, ekonomik reform paketinin hükümet tarafındanhazırlanıp onaylandığını bildirdi.Öte yandan Türkiye’nin Priştine Büyükelçisi Songül Ozan, böyle birorganizasyonu Kosova Türkiye Ticaret Odası ile birlikte düzenledik-lerini ifade ederek, iş dünyası ile bir buluşturmayı hedeflediklerinibelirtti. Gerek Kosova gerekse bölge ülkelerinde önemli yatırımlarıbulunan Türk şirketlerinin burada olduğunu dile getiren BüyükelçiOzan, samimi bir sohbet ortamında iş dünyasına ilişkin konularınele alınabileceğine vurgu yaptı.

Kosova Türkiye Ticaret Odası Başkanı Ahmet Mithat Milli deKTTO’nun iki ülke ekonomik ilişkilerine katkı sağlamayı sürdürenbir kurum olduğunu dile getirdi. Milli, Kosova’nın hem siyasi hemde ekonomik olarak zor süreçlerden geçtiğini belirterek buzorlukları aşmanın yolunun ekonomik kalkınmaktan geçtiğinisöyledi. KTTO Başkanı Milli, Kosova’nın ekonomik kalkınması için işdünyası olarak destek vermeye devam edeceklerini ancak Kosovakurumlarının da yatırım ortamının iyileştirilmesi ve teşvikpolitikalarının geliştirilmesi konusunda gerekli düzenlemeleriyapacağına inandığını kaydetti.


tregtis dhe investimeve në Kosovëç

Pas përfundimit të bisedave të dyanshme jan realizuar shetitjet kul-turore në Eskişehi më pastaj me tren të shpejt është bër kthimi nëİstanbul.

Me 29 Nënor e Premte u vizitua Panairi İ MÜSİAD. Me fluturimin nëmbrëmje u realizua kthimi në Prishtinë.

Ministri Stavileci Takoi Antarët eOTKT-së

03.02.2015 - Prishtinë, Anarët e Odës Tregtare Kosovaro Turke (OTKT) u takuan me Ministrin e Zhvillimit Ekonomik BlerandStavileci’n. Në mbledhjen e organizuar nga nikoqirët e Ambasadëssë Republikë së Turqisë në Prishtinë dhe Oda tregtare KosovaroTurke, të ftuar isin Ministri i Zhvillimit Ekonomik Blerand Stavileci,investitorët Turq, Antarët nga Turqia dhe Kosova të OTKT-së dheAmbasadorët e Shqipërisë dhe Maqedonisë në Prishtinë QemalMinxhozi dhe Stjan Karajanov.Ministri Stavileci shprehi kënaqësinë e të qenurit në mesin e kësajbashkësie. Stavileci gjithashtut shkembeu mendimet për biznesin,zhvillimet e fundit dhe reformat ekonomike në vend. Stavileci beritë ditur se Qeveria e Kosovës për të arritur një mjedis më të mire tëbiznesit është duke bërë përpjekje të mëdha dhe se pakoja e refor-mave ekonomike kaloi nga qeveria.

Në anën tjetër Ambasadorja e Turqisë në Prishtinë Songül Ozan bëritë ditur se këtë organizim e bën së bashku me Odën Tregtare Koso-varo Turkë se dhe për qëllim kishin realizimin e takimevë të bizne-seve. Duke theksuar se në takim merrnin pjesë firma Turke që janëinvestitorë të mëdhenjë në rajon dhe në Kosovë mund të trajto-heshin temat nga bota e biznesit në bisedat miqësore.

Kryetari i Odës Tregtare Kosovaro Turke Ahmet Mithat Milli, theksoise OTKT është një institucion qe ka për qëllim vazhimësinë e mard-hënieve ekonomike në mes të dy shteteve. Milli tha Kosova ështëduke kaluar në vështërsi ekonomike dhe politike, mënyra për tikaluar këto vështërsi është zhvillimi ekonomik. Kryetari OTKT-sëMilli shtoi se qdoherë do të japin kontributin për zhvilliminekonomik, mirëpo institucionet Kosovare duhet të bëjnë rregul-limet e nevojshmë për përmisimin mjedisit të investimeve dhezhvillimin e politikave stimuluese.

Në mbledhjen e cila zgjati përafërsisht dy orë gjithashtut u trajtuan

Yaklaşık iki saat süren yemekli toplantıda, Kosova’da son dönem-lerde meydana gelen olaylar; Avrupa’ya yönelik devam eden göç;Kosova hükümetinin öngördüğü ekonomik reformlar; Kosova’dayatırım potansiyeli olan sektörler; yatırımlar ve işbirliği alanları gibibirçok konuda fikir teatisinde bulunuldu.Kosova Türkiye Ticaret Odası, yatırım ortamının iyileştirilmesi,potansiyellerin değerlendirilmesi ve iş dünyasının görüşlerininKosova hükümetinin üst kademelerine doğrudan aktarılabilmesiamacıyla Türkiye’nin Priştine Büyükelçiliği desteği ve koordinasy-onunda bu tür toplantıları devam ettirmeyi hedefliyor.

KTTO üyeleri Ticaret MüşavirliğininTanışma Toplantısında

Kosova Türkiye Ticaret Odası (KTTO) üyeleri, Türkiye CumhuriyetiPriştine Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği organizasyonunda düzen-lenen akşam yemeğinde bir araya geldi. Ticaret Müşaviri TamerTopaloğlu yaptığı konuşmada, Kosova Türkiye Ticaret Odası ileyakın işbirliği içerisinde çalıştıklarını ifade ederek, Odayı oluşturantüm üyelerle tanışmak suretiyle işbirliği olanaklarını değerlendirmefırsatı yakalamak istediklerini kaydederek Oda üyesi sadece Türkişadamlarından değil Kosovalı işadamlarından da gelecek talep veönerilerin yerine getirilmesi gayretinde olacaklarını vurguladı.Tiffany Restoranda düzenlenen akşam yemeğine KTTO’nun 40’ayakın üyesi katıldı.

Kosova’daki İş Kuruluşları Toplandı

Türkiye Cumhuriyeti Priştine Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliğinin or-ganizasyonunda Kosova’daki iş kuruluşları ve onların temsilcileribir araya geldi. Kosova Türkiye Ticaret Odası Yönetim Kurulu ile sözkonusu organizasyonda temsil edildi. İş dünyasında aktif olan Odave Derneklerin yer aldığı akşam yemeğinde Oda ve Derneklerinfaaliyetlerden bahsedildi. Ticaret Müşaviri Tamer Topaloğlu iseyaptığı konuşmada, Kosova’da iş teşkilatları ile bir araya gelmektenduyduğu memnuniyeti dile getirerek her kurum, oda ve dernekleişbirliği yapmaya hazır olduklarını, oda ve derneklerin, temsilcisioldukları iş dünyasının, Kosova’da karşı karşıya kaldığı sorunlarınçözümü ile haklı taleplerinin dile getirilmesi için ortak hareketetmesinin önemine vurgu yaptı. Kosova Türkiye Ticaret OdasıBaşkanı Ahmet Mithat Milli de Odanın, faaliyetlerinden bahsederekbugüne kadar Kosova ile Türkiye arasında özel sektörü bağlayan,kamu kurumları ile de işbirliğini sürdüren bir kurum olduğunu dilegetirdi. Bölgede aktif olan tüm iş teşkilatları ile işbirliğine hazırolduklarını ifade eden Milli, Ticaret Müşavirliğine de katkılarındandolayı teşekkür etti.


temat e ndryshimeve të fundit në Kosovë, ikejt ilegale në Evropë,reformata e parapara nga Qeveria e Kosovës, Sektoret që kan po-tencial për investim në Kosovë, si dhe ambientet e investimeve dhebashkëpunimeve.

Oda Tregtare Kosovaro Turke me qëllim përmisimin e ambientievetë investimeve dhe vllerësimin e potencialeve , do të vazhdojnëtë mbajnë kësi lloj mbledhjesh së bashku me ndimën e Am-basadës Turke.

Antarët e OTKT-së morrën pjesë nembledhjen per njoftim të Konsuletit tëtregtisë

Antrët e Odës Tregtare Kosovaro Turke u takuan në mbledhjen eorganizuar me darkë nga Konsulenca e Tregtisë së Ambasadës sëTurqisë. Konsulenti Tregisë Tamer Topaloğlu, tha se janë nëbashkëpunimme Odën Tregtare Kosovaro Turke dhe se dëshironinte takoheshin me antarët e Odës për të u njoftuar dhe vlersuarmundësit e bashkëpunimeve gjithashtut thekso se do të jen të gat-shëm të përgjegjjen në nevojat dhe kërkesat e firmave sikurse biz-neseve turke ashtu edhe bizneseve nga Kosova. Në darkën embajtur në Tiffany Restoran morrën pjesë afer 40 pjestarë te OTKT-së

Takimi i Orgaizatave biznesore nëKosovë

Konsulenca e Tregtisë së Ambasadës së Republikës së Turqisë nëPrishtinë u takua me institucionet e bizneseve dhe përfaqësuesite saj. Në organizimin në alë morrën pjesë edhe bordi i drejtorëvetë Odës Tregtare Kosovaro Turke. Në darkën të cilën morrën pjesëOdat dhe Shoqatat që jan aktiv në ekonomi u flit edhe rreth ak-tiviteteve. Konsulenti i Tregtise se Turqisë Tamer Topaloğlu dukeshprehur knaqësinë në një takim të till gjithashtut shtoi se janë tëgatshëm qdoherë për bashkëpunim dhe se odat dhe shoqatatduhen të jenë të gatshëm për bashkëpunim në aspektin e zgjed-hjes së problemeve që ballafaqohën bizneset. Edhe kryetari i OTKT-së mbajti një alim ku shprehu se Oda Tregtare Kosovaro Turkeështë një institucion ku lidhë sektorin privat dhe mbanbashkëpunim me institucionet shtetërore. Duke falënderuar Kon-sulentin e Tregtisë Milli tha së janë poashtu të gatshëm përbashkëpunim me të gjitha organizatat e bizneseve.

ESNAF Derneği KTTO’yu ziyaret etti

Priştine - Prizren merkezli ESNAF İşadamları, Esnaflar veZanaatkârlar Derneği, Kosova Türkiye Ticaret Odasını ziyaret etti.Esnaf Derneği Başkanı Şarık Cibo başkanlığındaki heyeti KosovaTürkiye Ticaret Odası Başkanı Ahmet Mithat Milli ve İcra Kuruluüyeleri kabul etti. Görüşmede ülkedeki ekonomik gelişmeler ve Türkiye ile ekonomikilişkiler ele alındı. Her iki kurum işbirliğine açık olduğunu dile ge-tirdi. Görüşmeye Türkiye Cumhuriyeti Priştine Büyükelçiliği TicaretMüşaviri Tamer Topaloğlu da katıldı. Türkiye’den gelen iş heyetlerinin ağırlanması, Türkiye’deki fuarlaraalım heyeti ve diğer gönderimlerin yapılması hususunda işbirliklerigündeme geldi. Kurumlar arası bilgi paylaşılması ve zaman zamançeşitli etkinlikler vesilesiyle bir araya gelinmesi hususunda muta-bakata varıldı


Shoqata ESNAF vizitoi OTKT’në

27.01.2015 – Shoqata e Tregtarve dhe Zejtarve me qendër nëPrizren vizituan Odën Tregtare Kosovaro Turke. Kryetati Odës dheBordi drejtorëve pritën delegacionin e Shoqatës së bashku mekryetarin e saj.Në takim u flitën zhvillimet ekonomike në vend dhe mardhëniet meTurqinë. Që të dy institucionet shprehën se jan të hapur përbashkëpunime. Në takim morri pjesë edhe Konsulenti Tregtisë sëAmbasadës së Turqisë në Prishtinë Tamer Topaloğlu. Ndër temat e flitura ishin edhe bashkëpunimet në aspektin e pritjessë delegacioneve, dhe dërgimi i delegacioneve në panairet në Turqi.Si dhe u bënë dakord në shkëmbimin e informacioneve dhe kohëpas kohe bashkimi në aktivitete të ndryshme.


KESCO kuruldu2015 yılına girmeden önce yasal bir zorunluluk olarak ve Enerji DüzenlemeOfisinin (ZRrE) talebi doğrulstunda KEDS’in Dağıtım işlevi, Tedarik’ten ayrılarakbununla ilgilenen KESCO şirketi oluşturuldu. KESCO müşterilerle özel olarak il-gilenen bir şirket olarak faaliyete başladı.

1 Ocak 2015 itibari ile bir Kosova şirketi olarak Elektrik Enerijisi Tedariki için(KESCO) kuruldu. Adından da anlaşılacağı üzere şirket ülke çapında Kosovavatandaşlarına elektrik enerji tedariki yetkisine sahiptir.

KESCO’nun KEDS’ten ayrılması Enerji Düzenleme Ofisi (ZrrE) yasal bir talebidoğrultusunda ve KEDS’in hissedarı Kosova Çalık Limak Energy Sh.A. ile Kosovahükümeti arasında yapılan sözleşmenin uygulaması çerçevesindegerçekleştirildi. Söz konusu Sözleşme, 31 Aralık 2014 tarihine kadar KEDS’teDağıtım ve Tedariğin ayrılmasını öngörmekteydi.

Bu isteği göz önünde bulundurarak, 29nisan 2014’te ZRrE Yönetim Kurulu KEDS’inayrılması için Yönerge çıkartarak, KEDS’inbünyesindeki Tedarik ve Dağıtım bölüm-lerinin ayrılması için atılması gerekenadımları belirlemiş oldu. Bu taleplerdoğrultusunda Kosova Çalik Limak Energysh.a KEDS’ten bütün Tedarik fonksyonlarınıayırarak bu görevleri KESCO’ya devretti.

KEDS’ten Tedarik lisansının transferineilişkin ZRrE’nin kararını alan KESCO, 1 Ocak2015 tarihi itibariyle Toplumsal Tedarikçiolarak görevine başlamıştır. Sonuç olarakKEDS Tedarikle ilgili olan bütünsözleşmeleri, varlıkları, çalışanları ve yüküm-lülükleri bu şirkete transfer etti.

KESCO özel olarak müşterilerle ilgilenirken,KEDS dağıtım şebekesi ve bakım işlemleriile ilgilenecektir.

KESCO Yönetiminden yapılan açıklamada,“KESCO olarak tüketici odaklı projelerinuygulanmasıyla ilgilenmekteyiz ve bu ne-denle 2015 yılı Tüketicilerin Yılı olacaktır.Bütün müşterilerin isteklerine zamanındacevap vermek maksadıyla Modern ÇağrıMerkezleri yapım aşamasındabulunmaktadır. Bu Merkez sayesinde bütünmüşterilerimiz 24 saat boyunca cevap ala-bilecektir” denildi.

Şirket müşteri hizmetleri merkezlerini yeniden yapılandırmasınıgerçekleştirmektedir. KESCO Yönetimi “Bu merkezler şubelere entegre olup be-raber fonksyonlarını yerine getirecektir. Öncelik bir şikayet için gelen müşterininolacak. Müşteri merkezlerinde yerleştirilecek olan değişik sistemlerleçalışacaktır. Şikayet hattını arayanlar ödeme için gelenlerden öncelikli olacaktır”ifadelerinde bulundu.

KESCO Yönetimi “Şirket eskiden bir devlet varlığı iken, o dönemden kalma eskialtyapısına rağmen yeni ve modern şirket olarak kurulmaktadır. Ulaşmayıistediğimiz hedeflerimiz var. Bunların en önemlilerinden biri de müşteri mem-nuniyeti. Bu amaçla mevcut sistemlerimizi güncellemek için Bilgi Teknolojisi içinbirçok proje geliştiriyoruz” diyerek açıklamasını tamamladı.

Sirketlerden Haberler/Lajme nga KompanitëThemelohet KESCONdarja ligjore e funksioneve të Shpërndarjes së KEDS nga ato të Furnizimit, metë cilat tashmë merret KESCO, ishte obligim ligjor dhe kërkesë e ZRrE-së përshthurjen e këtyre funksioneve pa hyrë në vitin 2015. KESCO është kompani qëpo punon ekskluzivisht me konsumatorët Nga 1 janari i vitit 2015 është themeluar Kompania Kosovare për Furnizim meEnergji Elektrike sh.a (KESCO). Siç e tregon edhe emri, kjo kompani ka kompe-tenca të furnizimit me energji elektrike për të gjithë qytetarët e Kosovës,anekënd vendit.

Ndarja e KESCO-s nga KEDS-si është ndërmarrë pas kërkesës ligjore nga Zyra eRregullatorit për Energji (ZRRE-së) dhe paraqet implementimin e marrëveshjestë nënshkruar ndërmjet aksionarit KEDS, përkatësisht Kosova Çalik Limak En-ergy sh.a. dhe Qeverisë së Kosovës, për të bërë shthurjen dhe ndarjen ligjore

të funksioneve të Shpërndarjes së KEDS nga ato tëFurnizimit, të paktën para 31 dhjetorit 2014.Duke pasur parasysh këtë kërkesë, Bordi i ZRrE-sëmë 29 prill 2014 ka miratuar një Udhëzues Ligjorpër shthurjen e KEDS-it, duke shpjeguar hapat enevojshëm që duhet të ndërmerren për të përfun-duar shthurjen e funksioneve të KEDS, Shpërndar-jes dhe Furnizimit. Në bazë të këtyre kërkesaveKosova Çalik Limak Energy sh.a. kishte themeluarKESCO-n, të cilës i janë transferuar funksionet e Furnizimit nga KEDS-i. KESCO ka pranuar vendimin e ZRrE-së për transfer-imin e Licencës së Furnizimit nga KEDS për të kryerfunksionin e Furnizuesit Publik dhe ka filluar oper-imin nga 1 janari i vitit 2015. Si rrjedhojë, KEDS katransferuar në këtë kompani të gjitha kontratat, pa-suritë, punonjësit dhe detyrimet që kanë pasur tëbëjnë me biznesin e Furnizimit.

KESCO do të merret ekskluzivisht me konsuma-torët, përderisa KEDS-i do të vazhdojë të merret memirëmbajtjen dhe operimin e rrjetit të shpërndar-jes.

“Në KESCO jemi duke implementuar shumë pro-jekte që kanë të bëjnë me konsumatorin, prandajviti 2015 do të jetë Vit i Konsumatorit. Është dukeu ndërtuar Qendra Moderne e Thirrjeve që do t’ipërgjigjet secilës kërkesë të konsumatorit në kohë

reale. Kjo Qendër do të komunikojë me të gjithë konsumatorët anekënd venditdhe do të jetë në dispozicion gjatë 24 orëve”, thonë nga menaxhmenti i KESCO-s.

Kompania është duke bërë edhe ristrukturimin e qendrave për konsumatorë.“Këto qendra do të jenë të inkorporuara me arkat nëpër distrikte dhe do të funk-sionojnë bashkërisht. Prioritet në çdo rast do të kenë konsumatorët që kanëardhur të bëjnë ndonjë ankesë. Kjo do të funksionojë përmes sistemeve tëndryshme, që do të vendosen në lokacionet e arkave-qendrave për konsuma-torë. Ata që e shtypin numrin në softuerin për ankesa kanë përparësi dhe punë-torët merren menjëherë me të, në krahasim me konsumatorët që kanë ardhurpër të bërë pagesa”, shton menaxhmenti i KESCO-s.

Përkundër infrastrukturës së vjetruar, të trashëguar që nga koha kur ishte asetshtetëror, KESCO po krijohet si kompani moderne. “Ne kemi targete për të ar-ritur. Më i rëndësishmi është rritja e kënaqshmërisë së konsumatorit. Për këtëpo zhvillojmë shumë projekte të Teknologjisë Informative që freskojnë sistemettona ekzistuese”, përfundojnë ata.

Kosova Sanayinin İncisi: Newko BalkanKosova’nın başarılı nadir özelleştirmelerinden birini Suhareke’dakiNewko Balkan konveyör bant fabrikası oluşturuyor. Sanayisi oldukçazayıf olan Kosova için Newko Balkan önemli bir yere sahip.Özelleştirme sürecinden bugüne kadar nasıl bir gelişim çizgisiizlediğini Fabrikanın Genel Müdürü Muhamet Shala ve Genel MüdürYardımcısı Emir Çeku ile görüştük.

Esin Muzbeg

Balkan Fabrikasının özelleştirilmeden önceki halini de bilenyöneticilerden birsiniz. Bu süreci ve Newko Balkan’ın gelişimçizgisini bize anlatır mısınız? Muhamet Shala: Balkan Fabrikası spin off special yöntemi ile 2005yılında özelleştirildi. Fabrika özelleştirilme sürecine girdiği zamanbizim en büyük amacımız fabrikanın kendi kapasitesini ve makineekipmanını koruyabilmesi idi. Özelleştirme sürecinde, Fabrikanıncazip bir üretimi ve pazarları söz konusu değildi. Ancak bizFabrikanın ve makinelerinin korunması gerektiğini düşünüyordukve buna odaklanmıştık. 2005 yılında özelleştirildiğinden bugüne kadar Balkan Fabrikasısüreklilik arz eden bir gelişme göstermiştir. Bu gelişme finansalaçıdan olduğu gibi makine ekipmanının ve üretim sürecinin mod-ernizasyonu olarak da gerçekleşmiştir. Şunu rahatlıkla söyleyebilirizki Balkan Fabrikası, özelleştirildiğinden bugüne kadar piyasada biristikrar elde etmiştir. Bu süre içerisinde Balkan Fabrikasının mevcutüretimi de kademeli olarak geliştirilmiş ve yeni yatırımlarla hemüretim kapasitesi artmış hem de çelik kort bezi gibi ürünlergeliştirilmiştir. Newko Balkanın önem verdiği konulardan birini de çevre korumasıoluşturmaktadır. Yaklaşık 300 bin €’luk bir yatırım ile bir teknolojidönüşümü gerçekleştirilmiş ve mazot yerine gaz kullanımımümkün olmuştur. Bunun çevreye olumlu etkileri söz konusudur.


Intervista /Intervista

Margaritari i Industrisënë Kosovës: NewkoBalkanPër Kosovën e cila ka një industri mjaft pakë të zhvilluar, Newko Blkanka një vend shumë të rëndësishëm. İntervistuam Drejtorin gjeneralMuhamet Shala dhe Ndihmësin e Drejtorit Emir Çekunë lidhje me misionin e Fabrikës që ka ndjekur që nga fillimi i privtizimite deri më tani.

Esin Muzbeg

Jeni ndër udhëheqësit të cilët e dijnë gjendjen e fabrikës edhepara privatizimi. A mundë të na shpjegoni këtë periudhë dhezhvillimin e Newko Balkanit?

Muhamet Shala: Farika Balkan u privatizua në vitin 2005 memetodën spin off special. Kur fabrika hyri në procesin e pivatizimitqëllimi yn më i madhi ishte ruajta e kapacitetit dhe pajisjeve të saj.Gjatë procesit të privatizimit nuk kishte një treg tërhjekës për prod-himtari. Mirëpo ne mendonim dhe ishim fokusuar në ruajtjen e Fab-rikës dhe makinave të saj.Që nga privatizimi në 2005 Fabrika Ballkan ka pasur një zhvillim tëvazhdimshëm. Ky zhvillim u realizua si në aspektin financiar ashtuedhe ne aspektin e modernizimit të pajisjeve të procesit të prod-himit. Mundë të themi se që nga privatizimi e deri më tani Fabrikaka arritur stabilitet në tregë. Gjatë kësaj kohe Fabrika ka rritur prod-himtarinë dhe me investime të reja ka rritur edhe kapacitetin eprodhimit të pëlhurave prej fijeve të çelikut.Një rëndesi tjetër te veqantë për fabrikën tonë ka edhe ruajtja emjedisit ku realizua një investim prej 300 mijë € për transformimine energjisë dhe në vend të naftës është mundësuar përdorimi igazit Që kjo luan një rol mjatë të rëndësishëm për ruajtjen e ambi-entit.Siç e dini edhe ju në Kosovë nuk ka një industri mjaftë të zhvilluar.

Kosova’da sizlerin de daha iyi bildiği üzere gelişmiş bir sanayibulunmuyor. Bu durumu dikkate aldığımız zaman BalkanFabrikasının bu sanayideki yerini nasıl görüyorsunuz?

Muhamet Shala: Balkan Fabrikası, hali hazırda üretimde faaliyetgösteren ve başarılı olan ender fabrikalardan biridir. Özelliklesanayide faaliyette bulunan şirketlerin sayısı oldukça azdır.Özelleştirme süreçlerinden önce var olan üretim şirketlerinin çoğuya özelleştirilmeden önce veya bu süreç içerisinde maalesef yokoldu. Hala ayakta kalan birkaç fabrika sayılabilir ki bunların arasındaBalkan Fabrikası da yer almaktadır. Konuyu bu açıdandeğerlendirdiğimiz zaman Balkan Fabrikasının Kosova sanayisiaçısından oldukça önemli bir yeri vardır. Önemli olan konulardan biri de ihracat kapasitesidir. BalkanFabrikası üretiminin %90’ını ihraç eden başarılı bir fabrika olarakdeğerlendirilmelidir. Kosova’nın verilerine baktığımız zaman ihracatve ithalat arasında büyük bir açık olduğunu görürüz. BalkanFabrikası, cari açığa pozitif katkı sağlayan nadir şirketlerden biridir. Tabi Fabrikayı değerlendirdiğimiz zaman sadece Kosova ekonomi-sine bakmamak gerek. Çünkü Balkan’ın ürettiği ürünler ve tedarikettiği hammadde uluslararası pazarlarla son derece bağlıdır.Dolayısıyla uluslararası çapta görülen küresel krizin etkileridoğrudan hissedilmektedir. Bu zor şartlar altında rekabet gücünükoruyabilmek başlı başına bir başarı hikayesidir. Son zamanlarda bizim için oldukça çekici ve büyük olan İran gibibazı ülkelerle üretim için sözleşmeler yaptık. Avrupa Birliğiülkelerinde de kabul edilen ürün kalite ve standartlarımızı yerinegetirdiğimize göre bu yeni ve büyük pazarlarda da başarılıolacağımızı düşünüyoruz. Bu pazarlarda var olmamız ve başarılı


Duke e marrë parasyshë këtë gjendje si e shihni vendin e Fab-rikës në këtë sektor?

Muhamet Shala: Fabrika Balkan për momentin është njëra ndërfabrikat e rralla që është e sukseshme dhe aktive në prodhim.Numri i firmave që janë aktive në industri është dukshëm i vogël.Dİsa firma të cilat kan qenë para procesit të privatizimit ose që janëprivatizuar, për fat të keq kanë falimentuar. Ekzstojnë disa fabirkaqë kanë pasur sukses ku njëra ndër ta është edhe Newko Balkan.Duke vlerësuar nga ky këndvështrim mundë ta quajmë FabrikënBalkan si njëra ndër fabrikat më të rëndësishmë në industrinëKosovare.Një rëndësi tjetër ka edhe kapaciteti i eksportit ku Balkan 90% tëprodhimit e eksporton. Nëse analizojmë të dhënat në Kosovëmundë ta shofim se në mes numrit ekspotit dhe importit ështënjë dallim i madhe. Fabrika e Ballkanit është një nga kompanitë erralla që ofrojnë kontribut pozitiv të deficitit të llogarisë korente.Fabrikën tonë nuk duhet vlerësuar vetëm në ekonomik kosovare.Sepse prodhimet e fabrikës sonë dhe furnizimi i lëndëve të paraqë e bën është i lidhur me tregun ndërkombëtarë. Kshtuqë krizaqë shihet në tregjen ndërkombëtare tek ne ndikon më së shumti.E në këto kushte të vështira të ruash forcën për konkurrencëmundë të themi se është një sukses i veqantë.Kemi bërë edhe disa marrëveshje me İranin. Me qenëse kemiplotësuar të gjitha kushtete për standardet e kualitetit të prod-himeve mundë të themi se do të jemi të suksesshëm në tregje tëmëdha.

olmamız bize daha uzun vadeli gelişim perspektifleri desunmaktadır.

Kosova’da sanayinin gelişmesindeki engeller nelerdir? Nedenüretim sektörü ve sanayi çok fazla gelişemiyor? Muhamet Shala: Çok değişik sorunlar mevcuttur. Birinci başlıktatoplayabileceğimiz sorunlar arasında ekonomi politikaları gelmek-tedir. Bu politikalar maalesef ekonomik kalkınmanın yanında olanpolitikalar değildir. Sorunlardan birini KDV iadesi teşkil etmektedir.Üretiminin %90’ını ihraç eden bir Fabrika olarak bizim için KDViadesi büyük önem arz ediyor. Aylarca sürebilen KDV iadesi sürecizaman zaman likidite sorunu olarak bize dönebiliyor. KDV iadesininihracatla birlikte otomatik olarak yapılması yönünde bir düzenlemeöneli görülmektedir. İkinci bir konu olarak da hukukunüstünlüğünü sıralayabiliriz. Hukuk devletinin işlemediği bir yerde,karşınıza çok farklı kötülüklerin ve engellerin çıkmasına da nedenolabilir. Bunun haricinde ihracatın desteklenmesi için bazı önlem-lerin alınması gerektiğini düşünmekteyiz. Ayrıca buradaki dışyatırımcılar için daha güvenli yatırım ortamlarının oluşmasıyönünde adımların atılması hepimizin yararına olacaktır.

Ekonomi politikalarında reformların yapılması gerekli mi? Muhamet Shala: Tabi ki ekonomik ve mali reformların yapılmasıgerekmektedir. Reform paketi konusunda yeni hükümet de çeşitlivaatler verdi. Birinci derecede önem arz eden konuların başındabazı hammaddelere ve üretim makinelerine uygulanan gümrükvergisinin kaldırılması olmalıdır. Bu gibi vergiler, dış pazarlarda rek-abetçi olmamızı zorlaştırmaktadır. Bir başka sorun da haksız reka-bettir. Biz hammadde için gümrük vergisi ödediğimiz zaman,Kosova pazarında da başka firmalarla eşit olmayan şartlarda yarışagirmiş oluyoruz. Çünkü Kosova pazarına konveyör bantlar gümrük-süz olarak gelebilmekte; oysa biz bu bantların üretimi için aldığımızbazı hammaddelere gümrük ödemekle yükümlü kılınıyoruz. Bu çokönce çözümlenmesi gereken bir anomaliyi yansıtmaktadır. Amamaalesef devam eden bu sürecin, bundan sonraki reformpaketinde çözüme kavuşmasını bekliyoruz.

Fabrikanın üretimi ne kadardır ve hangi pazarlara hitap etmekte-dir? Muhamet Shala: Yıllık 12 Milyon €’luk bir ciroya sahip olan fabrika,üretiminin %90’ını ihraç etmektedir. İhracattaki ana pazarlararasında hem Avrupa Birliği ülkeleri vardır hem de Asya pazarlarımevcuttur. Balkan ülkeleri keza ürün ihraç ettiğimiz ülkelerarasında yer almaktadır.


Cilat janë pengesat për zhvillimin e industrisë në Kosovë?Përse sektori prodhimit dhe industrisë nuk mundë të zhvillo-hët më tepër?Muhamet Shala: Ekzistojnë pengesa të dryshme. Në radhë të parëvijnë problemet e politikave ekonomike. Këto që ekzistojnë nukjan politika pozitive për zhvillimin ekonomik. Njëri ndër problemetështë edhe kthimi i Tvsh-së, e cila ka një rednësi të veqantë për neqë jemi një firmë që eksporton 90% të prodhimit. Kthimi i TVSHmundë të zgjatë me muaj e që kjo shpesh herë shkakton problemelikiditedi. Shpresojmë të bëhet një zgjedhjë ku do të mundësohejkthimin e thvsh-së gjatë transportit.Një tem tjetër me rëndësi është edhe sundimi i ligjit. Sepse në njëvend ku nuk sundon ligji mundë të ballafaqoheni me pengesa tëndryshme. Përveq kësaj mendojmë se duhet të merren edhe disamasa tjera për mbëhtetjen e eksportit. Gjithashtut do të ishte nëdobinë e të gjithëve të merren masa për krijimin e investimeve tësigurta për investitorët e huaj.

A mendoni se duhet të bëhen reforma në politikatekonomike?Muhamet Shala: Patjetër se është e nevojshme të behen reformaekonomike dhe financiare. Edhe qeveria ka jap premtime ne lidhjeme pakot e reformave. Në rend të parë duhet të jet heqja e tarifavedoganore për disa lënd të para dhe makinave për prodhim . Taksatsi këto vështërsojnë kyqjen në treg si konkurrent.Një problem tjetër është konkurrenca jolojale. Kur ne paguajmtatime në doganë për lëndët e para, drejtëpërdrejt hyjmë nëkonkurencë jolojale me firmat tjera. Sepse në tregun Kosovarë ban-det mundë të vijnë pa doganë. Mirëpo ne për prodhimin e ban-deve duhet të paguajm doganë. Ky problem duhet të ishtezgjedhur qysh moti. Por për fat të keq është një proces që endevazhdon, dhe ne po presim që në pakon e reformave të zgjedhetky problem.Sa është prodhimi i fabrikës dhe cilave tregje iu përgjegjet?Muhamet Shala: Fabrika ka gjiro vjetore prej 12 milion Euro, ku90% te prodhimit e eksporton. Ndër tregjet kryesore të eksportitjan vendet e Bashkimit Evropian sidhe tregjet Aziatike janë në dis-pozicion. Vendet e Balkanit gjithashtut janë ndër vendet të cilat ek-sportojmë produktet.

Newko Balkan Fabrikasının Genel Müdürü Muhamet Shala’dangelen bilgileri aldıkatan sonra sohbetimizi Genel Müdür YardımcısıEmir Çeku ile sürdürdük. Kısa ve öz soru ve cevaplar ile geçen soh-bette hem fabrikanın istihdamı ve kapasiteleri hem de günlük üre-tim süreçlerinde karşılaşılan sıkıntıları ele alma fırsatımız oldu. Özetolarak “Kosova’daki zorluklara rağmen kendini kanıtlayan birişletme profili çıkmış oldu.”

Fabrikada kaç kişi istihdam ediliyor? Emir Çeku: Balkan Fabrikasında şu anda 310 kişi istihdam edilmek-tedir. Bu kasabada bu boyutta istihdam sağlayan başka bir işletmeyoktur. Sadece Suhareke kasabası değil, etraftaki köy ve belediyel-erden de istihdam sağlanmaktadır.

Ürün çeşitliliği ve üretim kapasitesi hakkında neler söyleye-bilirsiniz? Emir Çeku: Bizim ana üretimimiz bantlardır. Konveyör bant, V kayışıve kort bezi ana üretimlerimizi oluşturmaktadır. Ürünlerimiz ağırsanayiye hitap etmektedir ve genelde maden ocaklarındakullanılmaktadır. ISO standartlarında üretilen ürünlerin %90’ı hemAvrupa Birliği ülkelerine hem de dünyadaki diğer pazarlara ihraçedilmektedir. Ana hammaddemiz kauçuktur. Hammadde tedariki açısından birsıkıntımız yok. Hem Türkiye’de Afyon’da bulunan Özer Bant anafabrikamızdaki büyük depolardan hammadde tedarik ediyoruzhem de dünya pazarlarında genelde Endonezya ve Malezya,kısmen de Rusya’dan sağlıyoruz.

Pazarlara ulaşımda zorluklar var mı? Emir Çeku: Şu anda Avrupa’daki kriz bizi de etkiliyor. Rekabetinyüksek olduğu bir sektörde faaliyet gösteriyoruz. GeçenlerdeMakedonya’da düzenlenen bir ihaleyi alamadık. Asya ülkelerinden,Hindistan ve Pakistan gibi ülkelerden daha düşük standartlardagelen ucuz bantlar sayesinde bu tip ihaleleri almış oluyorlar. Bu ne-denlerden dolayı yüksek bir rekabet var. Bizim uluslararasıpazarlarda daha rekabetçi olabilmemiz için üretim sanayisine bazıkolaylıkların sağlanması gerekir diye düşünüyorum. Bazı hammad-deler için gümrük vergilerin tamamen kaldırılmasını istiyoruz.

İş ortamı hakkında neler söyleyebilirsiniz? Emir Çeku: Zorluklara rağmen bir şekilde idare ediyoruz. İdarisüreçler açısından bir sıkıntımız yok. Kurumsal bir yapımız ve dünyapiyasalarında bir bilinilirliğimiz var.

Yabancı bir yatırımcı olarak çektiğiniz sıkıntılar var mı? Emir Çeku: Newko Balkan artık kendini kanıtlayan bir işletme oldu.İlk başta duyulan bazı kuşkuları doğal karşılıyoruz. İlk yıllarda amaçve ciddiyetimiz konusunda kuşku duyanlar olmuştur ama biz cid-diyetimizi kanıtladıktan sonra gerek hükümet gerekse diğer ku-rumlar tarafından normal muameleler yapılıyor. Yani burada biryabancılık çekmiyoruz.

Sizinle doğrudan alakalı olmamasına rağmen, uzun zamandırdevam eden protestolar mevcut. Bu durumu nasıldeğerlendiriyorsunuz? Emir Çeku: Bir yıldan fazla bir süredir Suhareke merkezinde ikiçadırda pazarın uygulandığı Salı günlerinde protestolar yapılıyor.Eski Yugoslavya dönemlerinde çeşitli vesilelerle alınmış BalkanFabrikasının 2000 kadar çalışanı vardı. Fabrika özelleştirme sürecinegirince, özelleştirmenin şartlarından biri de 375 işçinin 2 yılboyunca çalıştırılması idi. Biz de bu kadar işçiyi istihdam ettik. Diğerçalışanlar ise çeşitli vesilelerle protestolara başladılar. Çalışanlarınamacı fabrika satışlarından elde edilen gelirden kendilerine düşenpayın verilmemesini protesto etmekti. Malumunuz mevzuat gereğiKosova Özelleştirme Ajansı şirket satışlarından elde edilen gelirin%20’sini çalışanlara pay ediyor. Ama nedense son zamandaki buprotestolarda yanlış adrese yönlendiler ve bize gelmeye başladılar.Halbuki doğru adres Kosova Özelleştirme Ajansıdır çünkü biz buajansa karşı tüm yükümlülüklerimizi tamamlamış bulunmaktayız. Bize doğru yapılan bu yanlış yönlendirmenin arkasında belli bir


Pasiqë morrëm informatat e përgjithshme nga Drejtori GjeneralMuhamet Shala, bisedën e vazhduam me ndihmës drejtorin EmirÇeku. Në bisedën e zhvilluar morrëm informata për fuqinë punë-tore, kapacitetin e fabrikës dhe problemet të cilat ballafaqohet fab-rika. Ku pamë se emi të bëjmë me një Fabrik që e ka dëshmuarvetën.

Sa puntorë punojnë në fakrikën tuaj?Emir Çeku: Ne fabrikë tani jan 310 puntorë. Nuk ka ndonjë fabrikënë kët qytet ku ka aq numër të madhë të puntorëve. PërveçSuharekës kemi puntorë edhe nga vendet tjera dhe fshatrat për-reth.

Çfarë mund të thoni për shumëllojshmërinë e produkteve dhekapacitetit të prodhimit ?Emir Çeku: Prodhimet primare janë bandet. Prodhimet kryesorepërbëhen nga Transportuesit të Bandeve, V-rripave dhe Cord Me-trazheve. Prodhimet tona i përgjegjjen industrisë së rëndë dhe mësë shumti përdoren në miniera. Produktet që prodhohen në stran-darde İSO 90% e tyre eksportohen në shtetet e Bashkësisë Evropi-ane po edhe në tregjet tjera botërore.Kauquku është lënda jonë e parë. Në furnizimin e saj nuk kemindonjë problem. Furnizimin e saj e bëjmë nga Fabrika Özer Banktqë gjendet në Afyon të Turqisë, por edhe nga İndonezia Malajsia,dhe pjesërishtë nga Rusia.

A keni vështirësi në aksesin në tregje?Emir Çeku: Kriza momentale në Evropë po ndikon edhe tek ne.

Jami aktiv në një sektor ku konkurrenca është shumë e madhe. Paradisave nuk kemi mundur ta marrim një tender të dhënë në Maqe-doni. Këto lloje tenderesh i marrin vendet të cilat marrin bante tëlira dhe me standarde më të ulta nga İndia dhe Pakistani. Për këtëarsye konkurrenca është shumë madhe . Për të qenë edhe nekonkurrentë ne tregjet ndërkombëtare duhet të ofrohen disalehtësime për industrinë e prodhimit. Do të ishte e nevojshmeheqja e plotë e tatimeve për disa lëndë të para.

Çfarë mund të thoni për mjedisin e biznesit? Emir Çeku: Pavarësisht vështërsive ne kemi arritur disi. Nuk kemiprobleme në drejtim të proceseve administrative. Kemi një struk-turë institucionale dhe jemi të njohur në tregë.

Si një investitor i huaj a keni ndonjë problem?Emir Çeku: Newko Balkan tani më është një kompani që ka dësh-muar vetën. Dyshimet që ishin në fillim patjetër se i kemi kuptuar.Ndoshta ka pas disa prej atyre që kanë pasur dyshime në seri-ozitetin dhe qëllimin e firmës, mirpo pasi që vërtetuam seriozitetintonë jemi trajtuar në mënyr normale ashtut si nga qeveria edhenga institucionet tjera. Dmth nuk ndjehemi aspak të huaj këtu.

Edhe pse nuk jan drejtëpërdrejt relevante me ju, ekzistojnëprotesta një kohë të gjate. Si e vlerësoni këtë situatë ?Emir Çeku: Më shumë se një vit, në ditën e marte në dy tenda nëqendër të Suharekës mbahen protesta. Në Jugosllavinë e vjetërFabrika kishte afro 2000 puntorë. Kur hyri në procesin e privatizimitfabrika, njëra ndër kushtet ishte mbajtja e 375 punëtorëve për 2vite. Ne i punësuam të gjithë ata persona. Ndërsa punëtorët e tjerëfilluanë protestat. Qëllimi i protestuesve ishte që nga përfitimi i tëardhurave të shitjes së fabrikës, tu ipeshin ajo që i përkiste atyre.Siç e dini edhe ju se Agjencioni Për Privatizim në Kosovë simbaslegjislacionit nga shitjet e firmave u ndanë 20% punëtorve. Mirëpome arsyetime të ndryshme protestuesit janë drejtuar tek ne.Mirëpo adresa e duhur ishte Agjencioni Për Privatizim sepse ne ikemi kryer të gjitha obligimet ndaj sajë.Për ketë orientim të gabuar mendojmë se është një prapavijë që

çıkar grubunun olduğunu düşünmeye başladık. Arkalarında biri-lerinin olduğunu düşünüyorum. Çadırı kurdukları yer belediyeyeait; elektrik başta olmak üzere çeşitli giderleri var. Bunlar bir şekildekarşılanıyor. Belediye ile görüştüğümüz zaman protestolara destekvermediklerini söylüyorlar. Özelleştirme Ajansına ve ilgilibakanlıklara hem yazılı olarak müracaat ettik hem de çeşitli vesilel-erle durumu aktardık. Bazılarından cevaplar da aldık. Genel olarakherkesin protestoya hakkı olduğu; ama Balkan Fabrikasının bundanbir zararı olmayacağı söyleniyor.

Peki bir zararınız oldu mu? Emir Çeku: Biz bugüne kadar bu protestolardan dolayı, doğrudanbir zarar görmedik ama imajımızı olumsuz yönde etkilediler. Hattabazı ihaleleri de bu yüzden kaybettik. Örneğin Fransız bir şirket ilemüzakerelerimiz sürerken, protestoları fabrikanın önüne yön-lendirdiler ve Fransız şirketin temsilcileri fabrika ile ilgili bir sorunolduğunu düşünerek kuşkulandı. Netice itibariyle o ihaleyi kaybet-tik.

Özelleştirmenin şartları ne idi ve fabrikanın bugünkü durumunedir? Emir Çeku: Özelleştirme ihalesinin şartları 375 işçinin 2 yıl boyuncaçalıştırılması idi. Biz 8 yıl boyunca bu kadarlık bir istihdam sağladık.Şu an da 310 kişi istihdam ediliyor. Diğer şartlardan biri de 6 Milyon€’luk bir yatırımın yapılması idi. Biz 8 Milyon kadar bir yatırım yaptıkve yatırımlarımız da devam ediyor. Özelleştirme Ajansının buşartlarını yerine getirdikten sonra yerli bir denetim firmasıtarafından Newko Balkan Fabrikası denetlendi ve özelleştirmedearanan şartları yerine getirdiği teyit edildi. Ama bir yandan dazaman zaman protestolar yapıldığı için sadece yerli firmaya güvenduyulmadı ve bir yabancı firma tarafından da denetim yapıldı. Heriki denetleme raporları ile Newko Balkan’ın taahhütlerini yerinegetirdiği teyit edildikten sonra da özelleştirme süreci tamamenbitmiş oldu ve dosya kapandı. Şu anda Newko Balkan Fabrikasının%100 sahibi Özerbant’tır.

Bu yılki öngörüleriniz nedir?Emir Çeku: Bu yıl piyasaların biraz daha açılmasını bekliyoruz.Böylece de istihdam kapasitemizi artırmayı planlıyoruz. Çünkü bizşu anda üretim kapasitemizin sadece %40’ını kullanıyoruz. Oysafabrikanın kapasitesi daha büyüktür. Daha geniş pazarlarınbulunması ile hem istihdam hem de üretim kapasitesini artırmayahazırız.


ka ndonjë interes. Mendojmë se eshtë dikush pas kësjë. Vendi kuështë shtruar tenda i përket komunës, kanë rrymë dhe disa shpen-zime tjera. Këto shpenzime mbulohen disi. Kur kemi pasur njëtakim me komunën kanë thënë se nuk i përkrahin protestuesit. Ag-jencisë së privatizimit dhe minisitrisë përkatëse i kemi treguargjendjen dhe kemi paraqitur këtë problem në shkresë. Nga disaprej tyre kemi marrë përgjegjje. Në përgjithësi thojnë se protestue-sit kanë të drejtë, mirëpo fabrika Ballkan nuk do të ketë ndonjë dëmnga kjo.

A keni pasur ndonjë dëm nga këto protesta?Emir Çeku: Deri më tani nuk kemi pasur drejtëpërdrejt ndonjë pasojnga këto protesta,mirëpo ka ndikuar negativishtë në imigjin tonë .P.sh Gjatë bisedimeve me një firmë franceze, i kan drejtuar protestatpara fabrikës dhe përfaqësuesit Franqez kanë dyshuar se jan nëpytje disa probleme me fabrikën. Dhe si rezultat ne kemi humburtenderin.

Cilat ishin kushtet e privatizimit dhe si është tani gjendja e fab-rikës?Emir Çeku: Kushtet e tenderit të privatizimit ishin të vazhdojnë tëpunojnë 375 puntorë për dy vite me radhë. Ne për 8 vite kemimundësuar vazhdimin e punës së këtyre puntorëve. Tani tek ne jantë punësuar 310 persona. Njëra ndër kushtet tjera ishte një investimprej prej 6 milion eurove. Ne bëmë një investim prej 8 milion eurovedhe vazhdojmë në investime. Pas realizimit të këtyre kushteve tëAgjencisë së Privatizimit është aprovuar se Fabrika Newko Balkan iplocon të gjitha kushtet për këtë privatizim pas një auditimi nganjë firme vendore auditore. Mirëpo për shkak të protestave që or-ganizoheshin kohë pas kohe është bërë edhe një auditim nga njëfirmë e huaj. Dhe nga raportet e të dy auditorëve doli se NewkoBalkan i plocon të gjitha ksuhtet për privatizim. Dhe tani FabrikaNewko Balkan është 100 % e Özerbant’it.

C’farë parashikoni për këtë vit ?Emir Çeku: Këtë vit shpresojmë në zgjerimin e tregut, kshtuqemundë të planifikojmë edhe rritjen e numrit të punëtorëve. Sepsenë këtë fazë jemi duke përdorur vetëm 40% të kapacitetit që kemi.Mirëpo kapaciteti i fabrikës është shumë më i madhë. Sikur të bëhetzgjerimi i tregut ne jemi në gendje edhe të rrisim numrim e prod-himit edhe numrin e punëtorëve.

Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /126 Oda Bülteni | Buletini i OdësOda Bülteni | Buletini i Odës 35 Yıl -Viti /Sayı –Numri:2014 /4

ÜYELERİMİZ

ANËTARËT

Kosova Türkiye Ticaret Odası iki ülke arası ekonomik bağları geliştirmek için üyelerinden de güç alarak çalışmalarına devam ediyor…

KTTO ÜYELİK KATEGORİLERİ · Kurucu Üyelik Kategorisi · Asil Üyelik Kategorisi · KOBİ Üyelik Kategorisi · Mesleksel Üyelik Kategorisi · Bireysel Üyelik Kategorisi

Oda Tregtare Kosovaro Turke për të zhvilluar marrëdhënjet ekonomike në mes të Kosovës dhe Turqisë dhe duke marrë fuqinë dhe mbështetjen nga anëtarët e Odës vazhdon punën e saj në këtë drejtim… KATEGORITË E ANËTARËSIMIT NË OTKT· Kategoria e Anëtarësisë Themeluese · Kategoria e Anëtarësisë Permanente· Kategoria e Anëtarësisë NVM’ve · Kategoria Anëtarësisë Profesionale · Kategoria e Anëtarësisë Individuale

ÜYELERİMİZ/ ANËTARËT


ODA BÜLTENIBULETINI I ODËS

Yıl -Viti /Sayı –Numri:2014 /4Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /1

Documents

Yıl -Viti /Sayı –Numri:2015 /1 Oda Bülteni | Buletini i Odës 1 · Kosova’da Ekonomik Kriz Derinleşiyor 03.09.2014 – Kosova’daki ekonomi analistleri ülkenin derin bir