28
ZARZĄDZANIE WIEDZĄ 1. 1. Natalia Wróbel Natalia Wróbel 2. 2. Dominika Zacharska Dominika Zacharska 3. 3. Martyna Żurawska Martyna Żurawska

ZARZĄDZANIE WIEDZA

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ZARZĄDZANIE WIEDZA

ZARZĄDZANIE WIEDZĄ

1.1. Natalia WróbelNatalia Wróbel

2.2. Dominika ZacharskaDominika Zacharska

3.3. Martyna ŻurawskaMartyna Żurawska

Page 2: ZARZĄDZANIE WIEDZA

DEFINICJA ZARZĄDZANIA WIEDZĄ (wg. Ashoka Jashapara)

• Jest to efektywny proces uczenia się, związany z poszukiwaniem, wykorzystywaniem i upowszechnianiem wiedzy (ukrytej i jawnej) wykorzystujący odpowiednie technologie i środowisko kuturowe, którego celem jest wzrost kapitału intelektualnego oraz sprawności organizacji

Page 3: ZARZĄDZANIE WIEDZA

CYKL ZARZĄDZANIA WIEDZĄCYKL ZARZĄDZANIA WIEDZĄ

1. Odkrywanie wiedzy

4. Upowszechnianie wiedzy

5. Wykorzystanie wiedzy

3. Wartościowanie wiedzy

2. Generowanie wiedzy

Page 4: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Charakterystyka zarządzania wiedzą

Uczenie się Dzielenie się Posiadanie właściwych ludzi we właściwym

miejscu i o właściwym czasie Podejmowanie trafnych decyzji Twórcze myślenie Ułatwianie ludziom pracy Przysparzanie firmie nowych klientów i

dodatkowej wartości

Page 5: ZARZĄDZANIE WIEDZA

1. Odkrywanie wiedzy( dane, informacje, wiedza)

e) PRAWDA

d) MĄDROŚĆ

c) WIEDZA

b) INFORMACJE

a) DANE

T.S.ELLIOT

„Gdzie jest życie, które zatraciliśmy żyjąc?

Gdzie jest mądrość, którą zatraciliśmy w wiedzy?

Gdzie jest wiedza, którą zatraciliśmy w informacjach?”

Page 6: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Porównanie pojęć danych-informacji-Porównanie pojęć danych-informacji-wiedzy-mądrościwiedzy-mądrości

Dane-” rzeczy, fakty, na których można oprzeć się w wywodach”. Dane pozbawione kontekstu nie mają żadnego sensu np.: 78%

Informacje-to usystematyzowane dane, to komunikat lub strumień komunikatów, który nadaje danym określony sens

Mądrość- zdolność do podejmowania w określonej sytuacji rozważnych i właściwych decyzji

Page 7: ZARZĄDZANIE WIEDZA

POJĘCIE WIEDZYPOJĘCIE WIEDZY

• DEF. „DEF. „Użytkowa informacja”, Użytkowa informacja”, która pozwala podejmować która pozwala podejmować trafniejsze decyzje oraz wnosić trafniejsze decyzje oraz wnosić istotny wkład w proces istotny wkład w proces twórczego myślenia oraz dialogu, twórczego myślenia oraz dialogu, zachodzące w organizacji. Jest to zachodzące w organizacji. Jest to jeden z kluczowych jeden z kluczowych zasobów zasobów przedsiębiorstwa przedsiębiorstwa

Page 8: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Jakie zasoby mamy na myśli Jakie zasoby mamy na myśli mówiąc o wiedzymówiąc o wiedzy

Aktywa strukturalne Marki Relacje z klientami Patenty Produkty Metody i procedury działania+ ZASOBY UKRYTE W PRACOWNIKACH+ ZASOBY UKRYTE W PRACOWNIKACH Doświadczenie Wiedza typu „wiem, jak” Relacje międzyludzkie

Page 9: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Jak INFORMACJA staje się Jak INFORMACJA staje się WIEDZĄ? (3 analizy)WIEDZĄ? (3 analizy)

PORÓWNANIEPORÓWNANIE- jak informacje na temat danej sytuacji wyglądają na tle pozostałych informacji

NASTĘPSTWANASTĘPSTWA-jaki wpływ ma dana informacja na decyzje i działania

POWIĄZANIAPOWIĄZANIA-jak dana informacja wiąże się z resztą posiadanych informacji

DIALOGDIALOG-co inni ludzie myślą o tej informacji(ta czynność podkreśla rangę kontaktów międzyludzkich w generowaniu wiedzą)

Page 10: ZARZĄDZANIE WIEDZA

4 RODZAJE WIEDZY:(wg. Christiny Evans)

„WIEM, CO”- (wiedza zakodowana, wiedza operacyjna)-tego rodzaju wiedzę łatwo ująć w słowa i liczby, aby potem udostępnic np.w sieci komputerowej

„WIEM, JAK”-zasoby ukryte w ludzkich umysłach, składające się z naszego doświadczenia z zakesu, jak to działa, i jak to się robi

„WIEM, DLACZEGO”-wiedza pracowników o strategii przedsiębiorstwa, a także o wartościach jakim hołduje

„WIEM, KTO”-rozeznanie w tym, kto jest kim i jaką wiedzą dysponuje.

Page 11: ZARZĄDZANIE WIEDZA

2. Generowanie wiedzy

• Zespołowe uczenie się:

Dialog – nieskrępowane i twórcze zgłębianie złożonych zagadnień obejmujące aktywne słuchanie i tymczasowe zrezygnowanie ze swoich poglądów, co prowadzi do wyjścia poza własny ogląd sprawy i pozwala obiektywnie przyjrzeć się swemu sposobowi rozumowania. Uczestnikom zależy na uzyskaniu pełniejszego obrazu zagadnienia.

Dyskusja – dopełnienie dialogu, najlepiej sprawdza się w procesie dochodzenia do jednomyślności i podejmowania decyzji. Z założenia o zwycięstwie w dyskusji decydują mocne argumenty

Page 12: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Uczenie się organizacjiUczenie się organizacji

• Polega na usprawnianiu działalności dzięki większej wiedzy i lepszemu rozeznaniu w sytuacji.

RAMOWA KONCEPCJA ORGANIZACYJNEGO UCZENIA RAMOWA KONCEPCJA ORGANIZACYJNEGO UCZENIA SIĘ:SIĘ: Organizacyjne uczenie sięOrganizacyjne uczenie się

a) Nabywanie wiedzy

b) Obieg informacji

c) Interpretacja informacji

d) Pamięć organizacyjna

Page 13: ZARZĄDZANIE WIEDZA

a) Nabywanie wiedzy – proces zdobywania, przyswajania wiedzy

b) Obieg inf. – dzielenie się informacją sprzyja powstawaniu nowych informacji i pozwala zobaczyć wiele rzeczy w nowym świetle. Ważna rolę w obiegu informacyjnym odgrywają także technologie przechowywania i wyszukiwania wiedzy oraz kapitał ludzki

c) Interpretacja informacji:- Mapy i ramy poznawcze- Bogactwo środków przekazu- Przeciążenie informacyjne- Umiejętność oduczania się

d) Pamięć organizacyjna „miękka” forma pamięci – umysły pracowników „twarda” pamięć organizacyjna – metody przechowywania i

wyszukiwania informacji i komputerowych nośników pamięci

Page 14: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Technologie zarządzania wiedząMożna wyróżnić 5 podstawowych technologii generowania wiedzy przez

organizację:1. Porządkowanie wiedzyFormy wiedzy:- Strukturalizowana: dane finansowe, dane o sprzedaży, o klientach etc.- Częściowo ustruktalizowana: przypadki, zasady działania, procedury- Nieustrukturalizowana: dokumenty, e-maile, prezentacje, zapisy wideo2. Wyodrębniania wiedzy – zasoby wiedzy można zobrazować za pomocą

schematu przedstawiającego jej składniki( podstawowe terminy) i ich wzajemne powiązania. Nazywamy to „mapą wiedzy”

Mapa poznawcza – wizualne przedstawienie danej dziedziny oaz łączących je zależności. Sporządzenie mapy poznawczej to użyteczna metoda obrazowania wiedzy i doświadczenia jednostki. Mapy związków przyczynowych to mapy poznawcze w których poszczególne elementy są powiązane gęsta siecią zależności przyczynowo-skutkowych.

3. Wartościowanie wiedzy:a) Wnioskowanie na podstawie podobnych przypadków (case-based reasoning)b) Technologia OLAPc) Eksploracja w bazach danych (data mining)d) Systemy uczenia się

Page 15: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Technologie zarządzania wiedzą cd.

4. Upowszechnianie wiedzy – kluczową rolę w upowszechnianiu wiedzy przypisuje się lokalnym i globalnym sieciom komputerowym ( w tym Internet) oferujące możliwości dzielenia się wiedzą np.:

Konferencje w trybie tekstowym ( grupy dyskusyjne, chaty etc.) Narzędzia do pracy w grupach Wideokonferencje Kalalog umiejętności - spis wszystkich pracowników wraz z krótką

charakterystyką ich wiedzy, umiejętności i doświadczenia E- learning

5. Przechowywanie i prezentowanie wiedzy Hurtownie danych – rozbudowana baza danych, który służy do

przechowywania ogromnych ilości informacji pochodzących z najrozmaitszych źródeł

Prezentowanie wiedzy:- Wizualizacja technologie wizualizacji ułatwiają wychwycenie i zrozumienie

skomplikowanych zależności między danymi dzięki użyciu rozbudowanej grafiki komputerowej np. poprzez: techniki renderingu i fotorealizmu

Page 16: ZARZĄDZANIE WIEDZA

3. Wartościowanie wiedzy Podstawowe kategorie systemów zarządzania wiedzą:a) Systemy zarządzania dokumentami- zapewniają dostęp do właściwych

informacji właściwym ludziomb) Systemy wspomagania procesów decyzyjnych – przy użyciu

zaawansowanych narzędzi analitycznych lub skomplikowanych modeli symulacyjnych. Generują i przetwarzają wiedzę pomocną przy podejmowaniu decyzji

c) Systemy wspomagania pracy zespołowej – ułatwiają porozumiewanie się, wymianę wiedzy, współpracę, koordynację działań i kontakty międzyludzkie wewnątrz zespołu

d) Systemy informacji menedżerskiej – dostarczają menedżerom wartościowych informacji przydatnych w procesach planowania strategicznego i sprawowania kontroli

e) Systemy zarządzania przepływem pracy – gromadzą wiedzę związaną z przepływem pracy i przydzielają zasoby niezbędne do załatwienia poszczególnych spraw

f) Systemy zarządzania relacjami z klientem – opierają się na technologiach przechowywania i odkrywania wiedzy w celu pogłębienia znajomości indywidualnych preferencji i potrzeb klientów

Page 17: ZARZĄDZANIE WIEDZA

Strategie zarządzania wiedząI. Strategia kodyfikacji

Główny nacisk kładzie się na technologię i wykorzystywanie obszernych baz danych do kodyfikacji i przechowywania

wiedzy. Polega na doprowadzeniu do wielokrotnego wykorzystywania posiadanej wiedzy na dużą skalę. Po

zakończeniu projektu konsultanci wyodrębniają najistotniejsze elementy wiedzy zgromadzonej w trakcie

realizacji zlecenia i tworzą tzw. obiekty wiedzy, obejmujące: kluczowe informacje o branży, wyniki analiz, prezentacje,

wytyczne do wywiadów, dokumentacją planistyczną i programy zarządzania zmianą. Strategia ta idealnie

harmonizuje z generalną strategią skoncentrowaną na efektywności, ograniczaniu kosztów i przywództwie

cenowym. Wymaga znacznych inwestycji w technologie przechowywania i wyszukiwania wiedzy.

Page 18: ZARZĄDZANIE WIEDZA

II. Strategia personalizacji

Główną rolę odgrywają ludzie a nie technologia. Nacisk kładzie się na doskonalenie pracowników poprzez burze mózgów, bezpośrednie kontakty i wspólne

zgłębianie problemów. Szczególną wagę przywiązuje się do dzielenia wiedzą. Jeśli chodzi o technologie, najczęściej wykorzystywane są bazy danych zwane bankami umiejętności, katalogami osobowymi bądź

wewnętrznymi książkami telefonicznymi. Dzielenie się wiedzą, relacje typu mistrz-uczeń oraz wykorzystanie kreatywności i analitycznych zdolności personelu to

kluczowe aspekty tego podejścia. Nacisk na innowacyjne rozwiązania.

Page 19: ZARZĄDZANIE WIEDZA

KULTURA ORGANIZACYJNA

ODNOSI SIĘ DO GŁĘBOKO UKRYTEJ STRUKTURY ORGANIZACJI,

OPARTEJ NA WARTOŚCIACH, PRZEKONANIACH I ZAŁOŻENIACH

REPEREZENTOWANYCH PRZEZ PRACOWNIKÓW.

ZNACZENIE USTALA SIĘ POPRZEZ SOCJALIZACJĘ W RAMACH

GRUP O RÓŻNEJ TOŻSAMOŚCI, KTÓRE WSPÓŁISTNIEJĄ W

MIEJSCU PRACY. POPRZEZ INTERAKCJE BUDUJE SIĘ ŚWIAT

SYMBOLI, KTÓRY ZAPEWNIA KULTURZE DUŻĄ STABILNOŚĆ

ORAZ NADAJE JEJ PEWNĄ KRUCHOŚĆ I CHWIEJNOŚĆ

WYNIKAJĄCĄ Z ZALEŻNOŚCI SYSTEMU OD JEDNOSTAKOWYCH

ZACHOWAŃ I PROCESÓW POZNAWCZYCH.

Page 20: ZARZĄDZANIE WIEDZA

TYPOLOGIA KULTURY ORGANIZACYJNEJ WG HANDY’ EGO

• KULTURA WŁADZY – (SIEĆ PAJĘCZYNY) REGUŁY OGRANICZONE DO MINIMUM; UWAGA SKONCENTROWANA NA EFEKTACH, A NIE NA SPOSOBACH ICH OSIĄGANIA; SZYBKA REAKCJA NA ZMIANY OTOCZENIA LECZ MOGĄ WYSTĄPIĆ PROBLEMY Z ROTACJĄ PRACOWANIKÓW

• KULTURA RÓL – WYSTĘPUJE W ZBIUROKRATYZOWANYCH ORGANIZACJACH; GŁÓWNĄ ROLĘ ODGRYWAJĄ REGUŁY, PROCEDURY I ZAKRESY OBOWIĄZKÓW; SPRAWDZA SIĘ W STABILNYM OTOCZENIU, TRUDNE PRZYSTOSOWANIE DO ZMIAN

•KULTURA ZADAŃ – CHARAKTERYSTYCZNE DLA ORGANIZACJI MACIERZOWYCH, OSIĄGAJĄ ZNAKOMITE EFEKTY PRZY STRATEGII INNOWACJI, ZNACZNIE GORZEJ RADZĄ SOBIE GDY NACISK JEST NA OGRANICZENIE KOSZTÓW LUB EKONOMIĘ SKALI

•KULTURA INDYWIDUALNOŚCI – AUTONOMIA JEDNOSTKI, KTÓREJ DZIAŁANIE ZMIERZA DO ZREALIZOWANIA OSOBISTYCH ZAINTERESOWAŃ; PRACOWNICY DECYDUJĄ O PODZIALE ZADAŃ

Page 21: ZARZĄDZANIE WIEDZA

BUDOWANIE KULTURY ZORIENTOWANEJ NA DZIELENIE SIĘ WIEDZĄ

1. KONCEPCJA WYKORZYSTANIA ARTEFAKTÓW ( KONCEPCJA Ba)• SOCJALIZACJA• UZEWNĘTRZNIANIE• KOMBINACJA• INTERNALIZACJA

2. KULTURA WSPÓŁPRACY OPARTEJ NA TROSKLIWOŚCI. ELEMENTY SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI TROSKLIWOŚCI:

• SYSTEMY MOTYWACYJNE• NAUKA POD OKIEM DOŚWIADCZONEGO KOLEGI• SZKOLENIA ROZWIJAJACE KOMPETENCJE W SFERZE

TROSKLIWOŚCI• PREZENTACJE SPRAWOZDAŃ Z ZAKOŃCZONYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ

POŁĄCZONE Z WYMIANĄ REFLEKSJI• IMPREZY TOWARZYSKIE

3. ZDERZENIE KULTURY WSPÓŁPRACY Z KULTURĄ RYWALIZACJI

Page 22: ZARZĄDZANIE WIEDZA

ZARZĄDZANIE ZMIANĄ

FAZY ODBIERANIA ZMIANY PRZEZ PRACOWANIKA:• SZOK• NEGACJA• DEPRESJA•REZYGNACJA•PRZYMIARKA•KONSOLIDACJA•PRZYSFOJENIE

WPROWADZANIE ZMIANY(3 ETAPOWY PROCES PRZYGOTOWAWCZY):1.ETAP KONSULTACJI – LIDER PRZEPYTUJE PRACOWNIKÓW, KLIENTÓW, DOSTAWCÓW( ZIDENTYFIKOWANIE ISTANIEJĄCYCH PROBLEMÓW)2.OPINIA LUDZI O ZAMIERZENIACH I PLANACH3.OGŁOSZENIE ZMIANY ZA POŚREDNICTWEM KONFERENCJI, ZEBRAŃ

Page 23: ZARZĄDZANIE WIEDZA

POSTAWOWE ZASADY WARUNKUJĄCE UCZCIWOŚĆ PROCESÓW

ORGANIZACYJNYCH

1. WSPÓŁUCZESTNICTWO – OPINIE PRACOWANIKÓW SĄ WŁĄCZANE W PROCES DECYZYJNY

2. WYJAŚNIANIE – GDY PRACOWNICY ROZMUMIEJĄ DLACEZGO PODEJMOWANE SA TAKIE A NIE INNE DECYZJE NIE MAJA WĄTPLIWOŚCI CO DO CZYSTOŚCI INTENCJI KIEROWNICTWA

3. PRZEJRZYSTOŚĆ OCZEKIWAŃ – JASNE SPRECYZOWANIE NOWYCH ZACHOWAŃ ORAZ NAGRODY I KARY ZWIĄZANE Z PRZESTRZEGANIEM OKREŚLONYCH STANDARDÓW

Page 24: ZARZĄDZANIE WIEDZA

5. WYKORZYSTYWANIE WIEDZY5. WYKORZYSTYWANIE WIEDZY

ORGANIZACYJNE UCZENIE SIĘ -pewne procesy i działania

ORGANIZACJA UCZĄCA SIĘ -(wg. Petera Senge’a) organizacje, w których ludzie ciągle rozszerzają swoje możliwości osiągania naprawdę pożądanych wyników, w których powstają nowe wzorce śmiałego myślenia i swobodnie rozwija się aspiracje zespołowe i gdzie ludzie stale uczą się, jak wspólnie się uczyć

Page 25: ZARZĄDZANIE WIEDZA

5 najważniejszych form uczenia się 5 najważniejszych form uczenia się lub aktywności:lub aktywności:

Systematyczne rozwiązywanie problemówEksperymentowanieUczenie się poprzez eksperymentowanieUczenie się poprzez zapożyczaniaDzielenie się wiedzą wewnątrz organizacji

Page 26: ZARZĄDZANIE WIEDZA

KAPITAŁ INTELEKTUALNY (INTELLECTUAL KAPITAŁ INTELEKTUALNY (INTELLECTUAL CAPITAL)- różnica między wartością rynkową a CAPITAL)- różnica między wartością rynkową a wartością rynkową ,a wartością księgową spółki wartością rynkową ,a wartością księgową spółki publicznej (odp. wartości jej aktywów publicznej (odp. wartości jej aktywów niematerialnych) -mierzony wskaźnikiem C/K niematerialnych) -mierzony wskaźnikiem C/K

KAPITAŁ LUDZKI (HUMAN CAPITAL) -wartość KAPITAŁ LUDZKI (HUMAN CAPITAL) -wartość wiedz, umiejętności i zdolności umożliwiających wiedz, umiejętności i zdolności umożliwiających ludziom wytwarzania dóbr lub usługludziom wytwarzania dóbr lub usług

KAPITAŁ ORGANIZACYJNY (ORGANISATIONAL KAPITAŁ ORGANIZACYJNY (ORGANISATIONAL CAPITAL)- wartość zasobów wiedzy, które nie CAPITAL)- wartość zasobów wiedzy, które nie znikają z organizacji wraz z odejściem znikają z organizacji wraz z odejściem pracownikówpracowników

KAPITAŁ W KLIENTACH ( CUSTOMER CAPITAL)- KAPITAŁ W KLIENTACH ( CUSTOMER CAPITAL)- wartość przypisana relacjom przedsiębiorstwa z wartość przypisana relacjom przedsiębiorstwa z klientami, w tym ich lojalnościklientami, w tym ich lojalności

Page 27: ZARZĄDZANIE WIEDZA

MODEL KAPITAŁU MODEL KAPITAŁU INTELEKTUALNEGOINTELEKTUALNEGO

Kapitał w klientach

Kapitał organizacyjnyKapitał ludzki

WARTOŚĆ

Page 28: ZARZĄDZANIE WIEDZA

WIEDZA MIEŚCI SIĘ W WIEDZA MIEŚCI SIĘ W LUDZKICH UMYSŁACH, LUDZKICH UMYSŁACH, NIE W SYSTEMACH KOMPUTEROWYCH I NIE W SYSTEMACH KOMPUTEROWYCH I

SEGREGATORACH, ACZKOLWIEK SEGREGATORACH, ACZKOLWIEK MOGĄ ONE ZAWIERAĆCENNE DANE I MOGĄ ONE ZAWIERAĆCENNE DANE I INFORMACJE POMOCNE W INFORMACJE POMOCNE W ROZWIJANIU WIEDZY, GENEROWANIE ROZWIJANIU WIEDZY, GENEROWANIE WIEDZY TO PROCES O ŚCIŚLE WIEDZY TO PROCES O ŚCIŚLE SPOŁNYM CHARAKTERZESPOŁNYM CHARAKTERZE