Zastosowanie różnych strategii inwestycyjnych na rynku ...jmf.wzr.pl/pim/2013_1_4_9.pdf · Zastosowanie różnych strategii inwestycyjnych na ... – wygasają w terminie ich wygaśnięcia,

Agata Gniadkowska-Szymańska*

Zastosowanie różnych strategii inwestycyjnych na

rynku opcji w Polsce

Wstęp Nie jest tajemnicą dla inwestora, że czasy na rynku zmieniają się

szybciej niż w otaczającej rzeczywistości. Kto nie jest w stanie nadążyć

za rynkiem, prędzej czy później przekona się, że rynek nie żartuje, a jego

prawa dotyczą wszystkich uczestników bez wyjątku. Dlatego stare

"Trend is your friend" (Trend jest twoim przyjacielem) brzmi często

dwuznacznie w dzisiejszych czasach. Statystyki dowodzą, że już ponad

2/3 aktywności rynku to trendy horyzontalne [http://bossa.pl, dostęp

dnia 28.05.2009], a tradycyjne metody inwestowania giełdowego – "buy

and hold" (kup i trzymaj) przechodzą poważny kryzys [Hull, White,

1987], [Taylor, Xu, 1994], [Heynen, 1994]. A skoro trend nie zawsze jest

przyjacielem inwestora to czas najwyższy rozejrzeć się za nowym spo-

sobem inwestowania [Muck, 2006, s. 82-96]. Dlatego w tym artykule

chciałabym zająć się zastosowaniem wybranych strategii opcyjnych na

rynku polskim. Jest to bardzo interesujące i słabo zbadane zagadnienie

na naszym rynku opcji.

Opcje są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościo-

wych [www.gpw.pl, dostęp dnia 25.05.2009] oraz na Warszawskiej

Giełdzie Towarowej [www.wgt.com.pl, dostęp dnia 25.05.2009]. Jednak

polski rynek opcji jest rynkiem jeszcze dość słabo rozwiniętym i mało

płynnym, co może powodować pewne trudności z pozyskaniem odpo-

wiednich danych. Jednak zaangażowanie inwestorów na rynku instru-

mentów pochodnych rośnie [Grossman, Sanford, 1988, s. 275–298]. Co-

raz większe jest także zainteresowanie inwestorów zagranicznych in-

strumentami pochodnymi notowanymi na GPW.

W swoim artykule na przykładzie dwóch wybranych strategii op-

cyjnych chciałabym pokazać, czy opłacalne jest inwestowanie według

nich. Do analizy zostanie wykorzystany gotowy arkusz do symulacji

* Mgr, Katedra Ekonomii Przemysłu i Rynku Kapitałowego, Wydział Ekonomiczno-

Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, [email protected], 90-214 Łódź, ul.

Rewolucji 1905 r. 41/43

Agata Gniadkowska-Szymańska 140

opcyjnych strategii inwestycyjnych przygotowany przez GPW, na pod-

stawie którego zostanie oceniona strategia.

Specjaliści działają na rynku opcji wykorzystując różne strategie

inwestowania w te instrumenty, jednak różni uczestnicy rynku kierują

się różnymi celami strategicznymi i dlatego nie istnieje optymalna pozy-

cja opcyjna, zadowalająca wszystkich. Dlatego chciałabym sprawdzić,

czy zastosowanie wybranych strategii opcyjnych pozwoli inwestorowi

zabezpieczyć się przed nieprzewidzianymi zmianami kursów akcji lub

wartości indeksu. Biorąc pod uwagę dość niską płynność polskiego ryn-

ku opcji, stosowanie strategii inwestycyjnych wymaga dużej cierpliwo-

ści lub może stanowić tylko sposób na zabezpieczenie swoich interesów

przez inwestora. Chciałabym pokazać także, iż polski rynek opcji stwa-

rza możliwości do stosowania różnych strategii i zarabiania zarówno na

wzrostach jak i na spadkach kursów instrumentów finansowych.

1. Możliwość zastosowania wybranych strategii na polskim

rynku opcji i ich skuteczności Wraz z rozwojem instrumentów finansowych stosowanych na roz-

winiętych rynkach, inwestorzy rozszerzali swoje możliwości dzięki sto-

sowaniu różnych strategii. [Whaley, 2000, s. 12-17]. Należy jednak pa-

miętać, że nawet doświadczeni gracze czasem ponoszą starty inwestując

z zastosowaniem danych strategii. Polski rynek kapitałowy jest dość

młodym rynkiem i nie wszystkie instrumenty inżynierii finansowej mo-

gą być wykorzystane ze względu na ich znikomą płynność.

1.1. Metoda

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie wychodząc naprze-

ciw inwestorom stworzyła arkusze programu MS EXCEL do symulacji

złożonych strategii inwestycyjnych na rynku instrumentów pochodnych

(opcje, futures). Arkusze te są dostępne na oficjalniej stronie GPW

[www.gpw.pl, dostęp dnia 25.05.2009] i gotowe do pobrania na swój

osobisty komputer. Arkusz umożliwia symulację strategii inwestycyj-

nych z wykorzystaniem opcji oraz kontraktów terminowych (zwanych

w instrukcji oraz w arkuszu – futures). Można symulować strategie in-

westycyjne złożone maksymalnie z 4 instrumentów (futures lub opcji),

jednak opartych na tym samym instrumencie bazowym (można np. sy-

mulować strategie złożone z różnych serii futures na WIG20 oraz opcji

na WIG20). Arkusz umożliwia utworzenie strategii, których składowe:

– wygasają w terminie ich wygaśnięcia,

Zastosowanie różnych strategii inwestycyjnych na rynku opcji w Polsce 141

– są zamykane przed terminem wygaśnięcia,

– część jest zamykana w terminie wygaśnięcia, a część przed terminem

wygaśnięcia.

Arkusz nie zawiera gotowych strategii, jest narzędziem uniwersal-

nym umożliwiającym zbudowanie każdej strategii spełniającej określone

założenia. Arkusze te występują w dwóch formach:

– uproszczonej – dzięki której możemy tylko przeprowadzić symula-

cję strategii inwestycyjnych z wykorzystaniem opcji oraz kontraktów

terminowych (futures);

– rozbudowanej – w której możemy, oprócz przeprowadzenia prostej

symulacji, wykonać dodatkowo złożoną analizę scenariuszy.

Funkcja podstawowa arkusza umożliwia konstrukcję dwóch do-

wolnych strategii inwestycyjnych oraz analizę ich opłacalności dla róż-

nych (założonych przez użytkownika) wartości instrumentu bazowego

(np. indeksu WIG20). Wyniki każdej strategii (potencjalne zyski i straty)

prezentowane są liczbowo oraz w postaci rysunków (na rysunkach pre-

zentowana jest nie tylko linia otrzymanej strategii, ale również jej skła-

dowych).

Podstawowa funkcja arkusza umożliwia przeanalizowanie opłacal-

ności poszczególnych strategii. Dzięki temu, że możemy jednocześnie

zbudować dwie różne strategie, mamy możliwość łatwego porównania

ich wyników ze sobą (możemy szybko sprawdzić, która z nich spełnia

nasze oczekiwania).

Dzięki funkcji dodatkowej można np. przeprowadzić symulację

zachowania się wybranej strategii w efekcie zmiany różnych czynników

(nie tylko zmiany wartości instrumentu bazowego). Przykładowo moż-

na sprawdzić, jak zachowa się strategia w wyniku upływu czasu do

terminu wygaśnięcia lub zmiany zmienności instrumentu bazowego.

W jednej symulacji można wygenerować maksymalnie 10 różnych sce-

nariuszy *www.pochodne.gpw.pl, dostęp dnia 25.05.2009].

Arkusze programu EXCEL pozwalające na przeprowadzenie takiej

symulacji wydają się dość proste w obsłudze i możliwe do wykorzysta-

nia przez przeciętnego inwestora giełdowego, dlatego postanowiłam

posłużyć się nimi przy badaniu wybranych strategii opcyjnych.

1.2. Wybór strategii i zebranie danych

Polski rynek opcji jest rozwijającym się rynkiem, dlatego często in-

strumenty finansowe, takie jak opcje lub kontrakty terminowe, nie po-

siadają dużej płynności. Dodatkowo zakup i sprzedaż kontraktów ter-


minowych jest związany z dużym ryzykiem. Na polskiej giełdzie noto-

wane są opcje na indeks WIG20, zarówno opcje kupna jak i sprzedaży.

Największą płynność mają opcje z krótkim terminem do wygaśnięcia.

Natomiast opcje o długim terminie wygaśnięcia cechują się brakiem

płynności. Inwestorzy zazwyczaj spekulują wykorzystując kontrakty

terminowe, dlatego rynek ten jest płynny tylko w okresie bliskiego wy-

gaśnięciu danej serii opcji lub innych kontraktów.

Przykładowe symulacje oparte zostały na dwóch strategiach: spre-

ad motyla i spread byka. Dodatkowo w celach porównawczych prze-

prowadzona została symulacja z wykorzystaniem strategii spreadu nie-

dźwiedzia. Strategie te są dość proste w budowie, a wyniki umożliwiają

łatwe podjęcie decyzji inwestycyjnych.

Jedną z najbardziej znanych i popularnych strategii inwestycyjnych

na rynkach opcji jest spread byka. Strategię tę można stosować przy wy-

korzystaniu opcji na WIG20. Umożliwia zarabianie na wzroście wartości

instrumentu bazowego. Strategię tworzy się przy wykorzystaniu dwóch

opcji kupna na ten sam instrument bazowy z tym samym terminem do

wygaśnięcia, jednak z różnym kursem wykonania. Jedną serię opcji ku-

pujemy, a drugą wystawiamy, należy jednak pamiętać, aby kupić i wy-

stawić opcje w tej samej ilości. Z parytetu opcji kupna-sprzedaży wyni-

ka, że cena płacona przez inwestora jest wyższa niż zapłata za wysta-

wiany przez niego instrument pochodny. Początkowo ponosi więc on

stratę na takim zagraniu. Spread byka może też polegać na zakupie opcji

sprzedaży o niższej cenie wykonania oraz wystawieniu opcji sprzedaży

o wyższej cenie wykonania. W przeciwieństwie do strategii wykorzystu-

jącej opcje kupna jest w tym przypadku dodatni przepływ pieniężny

w chwili rozpoczęcia strategii. Jednak maksymalny zysk możliwy do

osiągnięcia przy strategii wykorzystującej opcje sprzedaży jest niższy

niż z podobnej strategii wykorzystującej opcje kupna [Kulatilaka, Perot-

ti, 1997].

Z utworzeniem strategii związany jest koszt początkowy, który jest

równy różnicy pomiędzy premią zapłaconą za opcje kupione, a premią

otrzymaną za opcje wystawione. Strategię tę charakteryzuje jednak

ograniczenie maksymalnego zysku. Jeżeli wzrost wartości instrumentu

bazowego będzie większy niż zakładaliśmy wówczas strategia przynie-

sie stały zysk niezależnie od tego jak duże wzrosty nastąpią [Hull, 1999,

s. 254-256]. Rysunki 1 i 2 przedstawiają kształtowanie się zyskowności

z danej inwestycji przy wykorzystaniu tej strategii.


Rysunek 1. Spread byka wykorzystujący opcje kupna

Źródło: Opracowanie własne na podstawie *Hull, 1999, s. 255].

Rysunek 2. Spread byka wykorzystujący opcje sprzedaży


Zysk z każdej z dwóch pozycji jest zaznaczony cienką linią. Zysk

wynikający z całej strategii zaznaczono linia pogrubioną, jest on sumą

zysków częściowych.

Inwestorzy stosujący spread byka liczą na wzrost kursów akcji, na-

tomiast w przypadku spreadu niedźwiedzia inwestorzy spodziewają się

spadku kursów akcji. Spread niedźwiedzia jest strategią, tak jak w przy-

padku poprzedniej strategii, którą można tworzyć przy wykorzystaniu

opcji na WIG20. Umożliwia zarabianie na spadku wartości instrumentu

bazowego. Strategię tworzy się przy wykorzystaniu dwóch opcji sprze-

daży na ten sam instrument bazowy z tym samym terminem do wyga-

śnięcia, jednak różnym kursem wykonania. Jedną serię kupujemy,

Zysk/

strata

S

X1

X2

Zysk/

strata

S

Zysk/

strata

S

X1

X2


a drugą wystawiamy, należy jednak pamiętać, aby kupić i wystawić op-

cje w tej samej ilości. Inwestor kupuje opcję sprzedaży o wyższej cenie

wykonania i wystawia opcje sprzedaży o cenie niższej [Schwartz i inni,

2001].

Podobnie jak w przypadku spreadu byka, oprócz opcji sprzedaży

można zastosować także opcje kupna. Jednak w tym przypadku cena

wykonania opcji kupionej jest wyższa niż cena wykonania opcji sprze-

danej. Z utworzeniem strategii także związany jest koszt początkowy,

który jest równy różnicy pomiędzy premią zapłaconą za opcje kupione,

a premią otrzymaną za opcje wystawione.

Strategię tę charakteryzuje jednak ograniczenie maksymalnego zy-

sku. Jeżeli spadek wartości instrumentu bazowego będzie większy niż

zakładaliśmy, wówczas strategia będzie notowała stały zysk niezależnie

od tego jak duże spadki nastąpią [Hull, 1999, s. 256-257]. Rysunki 3 i 4

przedstawiają kształtowanie się zyskowności z danej inwestycji przy

wykorzystaniu tej strategii.

Rysunek 3. Spread niedźwiedzia wykorzystujący opcje kupna


Zysk/

strata

S X1

X2


Rysunek 4. Spread niedźwiedzia wykorzystujący opcje sprzedaży

Źródło: Opracowanie własne na podstawie [Hull, 1999, s. 257].


wynikający z całej strategii zaznaczono linią pogrubioną, jest on sumą


Jedną z opcyjnych strategii inwestycyjnych jest także spread moty-

la. Wyróżniamy dwa rodzaje strategii motyla w zależności od przewi-

dywań co do zmian ceny instrumentu podstawowego. Strategia ta pole-

ga na otwarciu pozycji w opcjach o trzech różnych cenach wykonania.

Tak jak w innych strategiach, spread motyla można budować wykorzy-

stując zarówno opcje kupna jak i opcje sprzedaży. Może być ona stoso-

wana poprzez wykorzystanie opcji na WIG20. Strategia ta opiera się na

kupnie opcji kupna o niskiej cenie wykonania oraz kupnie opcji kupna

o relatywnie wysokiej cenie wykonania. Trzecim elementem całej strate-

gii jest sprzedaż dwóch opcji kupna o cenie wykonania równej średniej

z cen wykonania dwóch poprzednio zakupionych opcji. [Zalewski,

2001]. Rysunki 5 i 6 przedstawiają kształtowanie się zyskowności z danej

inwestycji przy wykorzystaniu tej strategii.

Zysk/

strata

S

X1

X2


Rysunek 5. Spread motyla wykorzystujący opcje kupna


Rysunek 6. Spread motyla wykorzystujący opcje sprzedaży



wynikający z całej strategii zaznaczono linią pogrubioną i jest on sumą


Do przeprowadzenia symulacji zostały wykorzystane opcje noto-

wane na GPW. W strategii spread motyla wykorzystano opcje:

1) OW20R9100 – opcja sprzedaży na indeks WIG20, wygasająca w 19

czerwca 2009, z kursem wykonania 1000 pkt. indeksowych;



Zysk/

strata

S

X1

X2

X3

Zysk/

strata

S X1

X2

X3



czerwca 2009, z kursem wykonania 1400 pkt. indeksowych.

Natomiast w strategii spread byka opcje:





W dodatkowo przeprowadzonej symulacji z wykorzystaniem stra-

tegii spread niedźwiedzia wykorzystano opcje:





Wszystkie wykorzystane do analizy dane pochodziły ze strony in-

ternetowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie

[www.gpw.pl, dostęp dnia 17.04.2009+.

1.3. Opis badania

Strategie spread byka i spread motyla zostały przeprowadzone

w dwóch wariantach:

– nabyte lub wystawione opcje zostają zrealizowane przed dniem ich

wygaśnięcia – przyjęta w analizie data to 30 kwietnia 2009 r.,

– nabyte lub wystawione opcje pozostają w naszych rękach do dnia

wygaśnięcia, czyli do 19 czerwca 2009 r.

Wszystkie symulacje zostały przeprowadzone w dwóch etapach:

najpierw dla pierwszego, a potem dla drugiego wariantu. Do obliczeń

został przyjęty:

– średni kurs WIG20 na poziomie 2100 pkt. indeksowych1,

– zmienność o 100 pkt. indeksowych2,

– stopa procentowa wolna od ryzyka równa stopie określająca mini-

malną rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych [www.nbp.pl,

dostęp dnia 18.04.2009+.

Przy kalkulacji zysków i strat w sytuacji, gdy pozycja w instrumen-

cie jest zamykana przed terminem wygaśnięcia, wyznaczana jest war-

tość teoretyczna danego instrumentu na dzień zamknięcia pozycji. War-

tość rynkowa instrumentu może się różnić od wyceny teoretycznej, co

1 Średni roczny kurs indeksu WIG20. 2 Średnia zamienność indeksu WIG20 podczas jednej sesji giełdowej podawana w punk-

tach indeksowych.


oznacza, że zyski lub straty, jakie zrealizujemy mogą się różnić od wy-

ników kalkulacji poniższego arkusza. Jednocześnie należy zauważyć, że

wycena teoretyczna jest prowadzona na podstawie parametrów poda-

nych przez użytkownika, a zatem dokładność wyników będzie przede

wszystkim uzależniona od trafności prognoz inwestora co do niektórych

parametrów przyjętych do wyceny.

Dodatkowo została przeprowadzona symulacja z wykorzystaniem

strategii spread niedźwiedzia. Symulacja miała na celu pokazanie jak

zmienia się zysk/straty inwestora przy zmianie jednego z parametrów

z zachowaniem zasady ceteris paribus.

Zostało zaprezentowane 5 możliwych scenariuszy tej strategii:

1) podstawowy: kupujemy 10 opcji OW20R9150 i sprzedajemy 10 opcji

OW20R9100, opcje zostają zrealizowane w dniu 30 kwietnia 2009 r.,

przyjęta zmienność instrumentu bazowego to 4% i prognoza – stopa

procentowa wolna od ryzyka równa stopie określającej minimalną

rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych, także została przyjęta

na poziomie 4%;

2) kupujemy 10 opcji OW20R9150 i sprzedajemy 10 opcji OW20R9100,

opcje zostają zrealizowane w dniu 30 maja 2009 r., przyjęta zmien-

ność instrumentu bazowego to 4% i prognoza – stopa procentowa

wolna od ryzyka równa stopie określającej minimalną rentowność

7-dniowych bonów pieniężnych, także została przyjęta na poziomie

4%;


opcje zostają zrealizowane w dniu 19 czerwca 2009r. (w dniu wyga-

śnięcia), przyjęta zmienność instrumentu bazowego to 4%

i prognoza – stopa procentowa wolna od ryzyka równa stopie okre-

ślającej minimalną rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych, tak-

że została przyjęta na poziomie 4%;


opcje zostają zrealizowane w dniu 30 kwietnia 2009 r., przyjęta

zmienność instrumentu bazowego to 4% i prognoza – stopa procen-

towa wolna od ryzyka równa stopie określającej minimalną rentow-

ność 7-dniowych bonów pieniężnych, także została przyjęta na po-

ziomie 4%;


opcje zostają zrealizowane w dniu 30 kwietnia 2009 r., przyjęta

zmienność instrumentu bazowego to 4% i prognoza – stopa procen-


towa wolna od ryzyka równa stopie określającej minimalną rentow-

ność 7-dniowych bonów pieniężnych, także została przyjęta na po-

ziomie 5%.

1.4. Wnioski

Przeprowadzone obliczenia pokazują, iż w przypadku polskiego

rynku opcji także można zastosować strategie wykorzystujące opcje.

Trzeba jednak pamiętać, że polski rynek opcyjny jest stosunkowo mało

płynnym rynkiem i dlatego na wykorzystanie opcji mogą pozwolić so-

bie głównie doświadczeni gracze giełdowi.

Na podstawie przeprowadzonych symulacji ciężko jest jedno-

znacznie powiedzieć o wyższości jednej strategii inwestycyjnej nad inną.

Zawsze trzeba brać pod uwagę jakie są nastroje inwestorów i przewi-

dywanie analityków w danym okresie. W zależności od przewidywania

spadków lub wzrostów kursów instrumentów finansowych należy wy-

brać odpowiednią dla siebie strategię.

Spread motyla wykorzystujący opcje na WIG 20, wygasające

w dniu 19 czerwca 2009 r., polega na kupnie 10 opcji sprzedaży o cenie

wykonania 1000 pkt. indeksowych oraz kupnie 10 opcji sprzedaży o ce-

nie wykonania 1900 pkt. indeksowych, trzecim elementem całej strategii

jest sprzedaż 20 opcji sprzedaży o cenie wykonania równej 1400 pkt.

indeksowych. Opcje te zostały zrealizowane w dniu 30 kwietnia 2009 r.

Rysunek 7 prezentuje wyniki uzyskane przez zastosowanie tej strategii.

Rysunek 7. Strategia spread motyla z wykorzystaniem opcji na WIG20

notowanych na GPW zrealizowane w dniu 30.04.2009 r.

Źródło: Opracowanie własne.

-15 000

-10 000

-5 000

0

5 000

10 000

800

900

1 00

01

100

1 20

01

300

1 40

01

500

1 60

01

700

1 80

01

900

2 00

02

100

2 20

02

300

2 40

02

500

2 60

02

700

2 80

02

900

3 00

03

100

3 20

03

300

3 40

0

ZY

SK

/ S

TR

AT

A

WARTOŚĆ INSTRUMENTU BAZOWEGO

OPT 10 LONG PUT 1000


OPT 20 SHORT PUT 1400

STRATEGIA NR 1


Jak łatwo można zauważyć, najlepsza dla inwestora jest sytuacja,

gdy indeks WIG 20 osiąga poziom 1400 pkt. indeksowych. Wtedy osią-

gany jest maksymalny zysk z zastosowania strategii spread motyla.

W przypadku spadku wartości indeksu do wielkości 1000 pkt. indekso-

wych lub wzrostu indeksu do 1700 pkt. indeksowych inwestor ponosi

stratę stosując tę strategię.

Spread byka wykorzystujący opcje na WIG 20 wygasające 19

czerwca 2009 r. może też polegać na zakupie 10 opcji sprzedaży o cenie

wykonania 1100 pkt. indeksowych oraz wystawieniu 10 opcji sprzedaży

o cenie wykonania 1300 pkt. indeksowych. Opcje te zostały zrealizowa-

ne w dniu 30 kwietnia 2009 r. Rysunek 8 prezentuje wyniki uzyskane

przez zastosowanie tej strategii.

Rysunek 8. Strategia spread byka z wykorzystaniem opcji na WIG20

notowanych na GPW zrealizowane w dniu 30.04.2009 r.


Jak łatwo można zauważyć najlepsza dla inwestora jest sytuacja,

gdy indeks WIG 20 przekroczy poziom 1300 pkt. indeksowych. Wtedy

osiągany jest stały zysk z zastosowania strategii spread byka. W przy-

padku spadku wartości indeksu poniżej 1300 pkt. indeksowych inwe-

stor ponosi stratę stosując tę strategię.

Wyniki uzyskane w przypadku wariantu, gdy nabyte lub wysta-

wione opcje pozostają w naszych rękach do dnia wygaśnięcia, czyli do

-4 000

-3 000

-2 000

-1 000

0

1 000

2 000

3 000

800

900

1 00

0

1 10

0

1 20

0

1 30

0

1 40

0

1 50

01

600

1 70

0

1 80

0

1 90

0

2 00

0

2 10

0

2 20

0

2 30

0

2 40

0

2 50

0

2 60

0

2 70

0

2 80

0

2 90

0

3 00

0

3 10

0

3 20

0

3 30

0

3 40

0

ZY

SK

/ S

TR

AT

A



OPT 10 SHORT PUT 1200

STRATEGIA NR 2


19 czerwca 2009 r. w przypadku obu strategii były identyczne jak

w pierwszym wariancie.

Dodatkowo została przeprowadzona symulacja pokazująca jak

kształtuje się strategia spread niedźwiedzia w przypadku zmiany wa-

runków otoczenia. Do stworzenia tej strategii zostały użyte opcje na

WIG 20 wygasające w dniu 19 czerwca 2009 r.

Zostało zaproponowane pięć przykładowych scenariuszy

uwzględniających preferencje inwestora oraz zmiany mogące zajść

w otoczeniu gospodarczym. Pierwszy – podstawowy – scenariusz za-

kładał zakup 10 opcji OW20R9150 oraz sprzedaż 10 opcji OW20R9100,

opcje zostają zrealizowane w dniu 30 kwietnia 2009 r., przyjęta zmien-

ność instrumentu bazowego to 4% i prognoza stopa procentowa wolna

od ryzyka równa stopie określającej minimalną rentowność 7-dniowych

bonów pieniężnych także została przyjęta na poziomie 4%. Drugi scena-

riusz zakładał kupno 10 opcji OW20R9150 i sprzedaż 10 opcji

OW20R9100. Opcje zostały zrealizowane w dniu 30 maja 2009 r., przyję-

ta zmienność instrumentu bazowego to 4% i prognoza – stopa procen-

towa wolna od ryzyka równa stopie określającej minimalną rentowność

7-dniowych bonów pieniężnych także została przyjęta na poziomie 4%.

W trzecim scenariuszu kupiono 10 opcji OW20R9150 i sprzedano 10 op-

cji OW20R9100, opcje zostają zrealizowane w dniu 19 czerwca 2009 r.

(w dniu wygaśnięcia), przyjęta zmienność instrumentu bazowego to 4%

i prognoza – stopa procentowa wolna od ryzyka równa stopie określają-

cej minimalną rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych także została

przyjęta na poziomie 4%. W czwartym scenariuszu kupujemy 50 opcji

OW20R9150 i sprzedajemy 50 opcji OW20R9100, opcje zostają zrealizo-

wane w dniu 30 kwietnia 2009 r., przyjęta zmienność instrumentu ba-

zowego to 4% i prognoza – stopa procentowa wolna od ryzyka równa

stopie określającej minimalną rentowność 7-dniowych bonów pienięż-

nych, także została przyjęta na poziomie 4%. Ostatni, piąty scenariusz,

zakładał kupno 50 opcji OW20R9150 i sprzedaż 50 opcji OW20R9100,

opcje zostają zrealizowane w dniu 30 kwietnia 2009 r., przyjęta zmien-

ność instrumentu bazowego to 4% i prognoza – stopa procentowa wolna

od ryzyka równa stopie określającej minimalną rentowność 7-dniowych

bonów pieniężnych, także została przyjęta na poziomie 5%. Uzyskane

wyniki zostały przedstawione na rysunku 9.


Rysunek 9. Strategia spread niedźwiedzia – analiza scenariuszy


Jak łatwo można zauważyć, najlepsza dla inwestora jest sytuacja,

gdy indeks WIG 20 nie przekroczy poziomu 1400 pkt. indeksowych.

Wtedy osiągany jest stały zysk z zastosowania strategii spreadu nie-

dźwiedzia. W przypadku wzrostu wartości indeksu powyżej 1400 pkt.

indeksowych inwestor ponosi stratę stosując tę strategię. Takie wyniki

powtórzyły się przy każdym zastosowanym scenariuszu. Dlatego nieza-

leżnie od zmian jakie zachodzą w otoczeniu gospodarczym i od prefe-

rencji inwestora korzystanie ze strategii spread niedźwiedzia jest ko-

rzystne w przypadku przewidywania spadku kursów instrumentu ba-

zowego.

Zakończenie Amerykański rynek opcji podłamał się po wypowiedzi Alana Gre-

enspana, że kryzys finansowy jeszcze nie minął. Ponadto została obni-

żona wiarygodność kredytowa Wielkiej Brytanii przez agencje ratingo-

wą Standard&Poor’s Services.

Takie niepokojące informacje dochodzą do nas z zagranicy. Kryzys

finansowy zapoczątkowany w Stanach Zjednoczonych zatacza coraz

szersze kręgi. Dlatego inwestorzy szukają nowych sposobów inwesto-

wania i zabezpieczenia swoich interesów. Wolą lokować swoje pienią-

dze na rynkach, gdzie kryzys jest najmniej odczuwalny. Polski rynek

finansowy stał się atrakcyjny dla inwestorów giełdowych, ponieważ

-3 000

2 000

7 000

12 000

17 000

22 000

800

900

1 00

01

100

1 20

01

300

1 40

01

500

1 60

01

700

1 80

01

900

2 00

02

100

2 20

02

300

2 40

02

500

2 60

02

700

2 80

02

900

3 00

03

100

3 20

03

300

3 40

0

ZY

SK

/ S

TR

AT

A


NIEDZWIEDZ_1

NIEDZWIEDZ_3

NIEDZWIEDZ_2

NIEDZWIEDZ_4

NIEDZWIEDZ_5


gospodarka Polski dość dobrze radzi sobie w trudnych czasach jakie

nastały na świecie.

Polski rynek opcji stwarza inwestorom możliwość nie tylko do za-

bezpieczenia swoich interesów, ale także do osiągania dość dużych zy-

sków poprzez spekulację.

Podsumowując przeprowadzone obliczenia oraz obserwacje, moż-

na stwierdzić, że nawet na tak młodym rynku można inwestować wyko-

rzystując strategię opcyjnie. Oczywiście wszystko zawsze zależy od in-

dywidualnych preferencji każdego inwestora. Na podstawie przepro-

wadzonych symulacji ciężko jest jednoznacznie powiedzieć o wyższości

jednej strategii inwestycyjnej nad inną. Zawsze trzeba brać pod uwagę

to, jakie są nastroje inwestorów i przewidywanie analityków w danym

okresie. W zależności od przewidywania spadków lub wzrostów kur-

sów instrumentów finansowych należy wybrać odpowiednią dla siebie

strategię.

Literatura 1. Chakravarty S., Gulen H., Mayhew S. (2004), Informed Trading in

Stock and Option Markets, “Journal of Finance” Vol. 59.

2. Cohen G. (2005), The Bible of options strategies. The definitive guide for

practical trading strategies, FT Prentice Hall.

3. Dębski W. (2007), Rynek finansowy i jego mechanizmy: podstawy teorii

i praktyki, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.

4. Francesca Taylor F. (2000), Rynki i opcje walutowe: rozwój, struktura,

transakcje, Oficyna Ekonomiczna: Dom Wydawniczy ABC, Kraków.

5. Grossman, Sanford J. (1988), An analysis of the implications for stock

and futures: Price volatility of program trading and dynamic hedging

strategies, “Journal of Business” Vol. 61.

6. Heynen R. (1994), An empirical investigation of observed smile patterns,

“The Review of Futures Markets” Vol. 13.

7. Hull J, White A. (1987), The pricing of options on assets with stochastic

volatilities, “Journal of Finance” Vol. 42.

8. Hull J. (1999), Kontrakty terminowe i opcje: wprowadzenie, WIG-PRESS,

Warszawa.

9. Instrumenty pochodne, Arkusz do symulacji strategii inwestycyjnych –

instrukcja obsługi, wersja 1, http://www.pochodne.gpw.pl/?page

=narzedzia, dostęp dnia 25.02.2009.


10. Kontrakty terminowe, www.gpw.pl/kontrakty_terminowe, dostęp

dnia 25.05.2009.

11. Kulatilaka N., Perotti E. (1997), Strategic growth options, University of

Amsterdam and CEPR, Working Paper.

12. Mayhew S. (2002), Competition, Market Structure, and Bid-Ask Spreads

in Stock Option Markets, “Journal of Finance” Vol. 57.

13. Muck M. (2006), The Pricing of Exchange-Traded Certificates and OTC

Derivatives in Germany, “The Journal of Derivatives”, Fall 2006, Vol.

14.

14. Narzędzia i wskaźniki, www.gpw.pl/gpw.asp?cel=inwestorzy&k=

136&i=/papierywartosciowe/pochodne/opcje/total/opcje_narzedzia

&sky=1, dostęp dnia 25.05.2009.

15. Pandher G. (2003), Valuation of Stock Option Grants Under Multiple

Severance Risks., “Journal of Derivatives”, Vol. 11.

16. Stopy procentowe NBP, www.nbp.pl, dostęp dnia 18.04.2009.

17. Taylor S., Xu X. (1994), The magnitude of implied volatility smiles: theo-

ry and empirical evidence for Exchange rates, “The Review of Futures

Markets” Vol. 13.

18. Twój przyjaciel na ciężkie (beztrendowe) czasy, http://bossa.pl/edukacja/

opcje/kurs/budowa/#K.Marczak, dostęp dnia 28.05.2009.

19. Węcławski J., Karpuś P. (2005) (red.), Rynek finansowy: szanse i zagro-

żenia rozwoju. T. 1, Instrumenty i strategie rynku finansowego, Wyd.

Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.

20. Whaley R. (2000), The Investor Fear Gauge, “The Journal of Portfolio

Management” Vol. 26.

21. Wyniki sesji kontraktów terminowych, www.wgt.com.pl/index.php?

option=com_wrapper&view=wrapper&Itemid=102, dostęp dnia

25.05.2009.

22. Ziębiec J. (2005), Instrumenty pochodne na polskiej giełdzie, opcje na ak-

cje na GPW, „Nasz Rynek Kapitałowy” nr 10.

Streszczenie Na przykładzie dwóch wybranych strategii opcyjnych w tym artykule

chciałam pokazać, czy inwestowanie według tych strategii jest opłacalne. Do

analizy został wykorzystany gotowy arkusz do symulacji opcyjnych strategii

inwestycyjnych przygotowany przez GPW, na podstawie którego została oce-

niona strategia.


Słowa kluczowe strategie opcyjnie, rynek instrumentów pochodnych, opcje

The use of different investment strategies on options market in

Poland (Summary) In paper I present the results of research concerning relations different

investment strategies on options market in on the Warsaw Stock Exchange

(WSE). For the analysis were used to simulate the sheet option investment strat-

egies prepared by the Stock Exchange on which the strategy was assessed.

Keywords option strategies, derivatives market, options

Documents

Zastosowanie różnych strategii inwestycyjnych na rynku ...jmf.wzr.pl/pim/2013_1_4_9.pdf · Zastosowanie różnych strategii inwestycyjnych na ... – wygasają w terminie ich wygaśnięcia,