Znaczenie analizy składu ciała w treningu sportowym

Krzysztof Gawin

Wilkasy 2013

Analiza składu ciała metodą bioimpedancjiAnaliza składu ciała metodą bioimpedancji elektrycznej (BIA) jest szybka, nieinwazyjna i dokładana.Metoda ta polega na przepuszczeniu przez organizm słabych impulsów prądu zmiennego o różnych częstotliwościach i pomiarze impedancji organizmu.

Analiza składu ciała metodą bioimpedancjiBIA został użyty po raz pierwszy ponad 30 lat temu w celu zmierzenia całkowitej zawartości wody w organizmie.

Organizm zawiera wodę, a w niej zawarte są elektrolity, dzięki czemu przewodzi prąd elektryczny.

Woda występuje zarówno w komórkach (ICW), jak i przestrzeniach zewnątrzkomórkowych (ECW).

Analiza składu ciała metodą bioimpedancji

Przy niskiej częstotliwości prąd przepływa przez ECW i nie przechodzi przez błonę komórkową.

Przy wysokich częstotliwościach prąd przechodzi przez błonę komórkową i przepływa zarówno przez ICW jak i ECW.

Analiza składu ciała metodą bioimpedancji

Przy niskiej częstotliwości prąd przepływa przez ECW i nie przechodzi przez błonę komórkową.

Przy wysokich częstotliwościach prąd przechodzi przez błonę komórkową i przepływa zarówno przez ICW jak i ECW.

Analiza składu ciała metodą bioimpedancji

Analiza składu ciała metodą bioimpedancji

Analiza składu ciała metodą bioimpedancjiDokładność analizatorów zależy przede wszystkim od liczby częstotliwości użytych do pomiaru. Dlatego wybór instrumentu jest bardzo ważny.

Skład ciała – podstawowe parametry

● Masa ciała

Skład ciała – podstawowe parametry

● Masa ciała● Masa tkanki tłuszczowej● Beztłuszczowa masa ciała (FFM)

Skład ciała – podstawowe parametry

Skład ciała – podstawowe parametry

● Masa ciała● Masa tkanki tłuszczowej● Beztłuszczowa masa ciała (FFM)

● Masa kości● Masa mięśni

Skład ciała – podstawowe parametry

● Masa ciała● Masa tkanki tłuszczowej● Beztłuszczowa masa ciała (FFM)

● Masa kości● Masa mięśni

● Proteiny● Zawartość wody w organizmie (TBW)

Skład ciała – podstawowe parametry

● Masa ciała● Masa tkanki tłuszczowej● Beztłuszczowa masa ciała (FFM)

● Masa kości● Masa mięśni

● Proteiny● Zawartość wody w organizmie (TBW)

● Zawartość wody wewnątrzkomórkowej (ICW)● Zawartość wody pozakomórkowej (ECW)

Skład ciała – dodatkowe parametry

● Indeks masy ciała (BMI)

● Podstawowa przemiana materii (BMR)

● Wiek metaboliczny

● Poziom tkanki tłuszczowej trzewnej

Skład ciała – analiza segmentowa

● Analiza segmentowa beztłuszczowej masy ciała i masy tłuszczu

● Korpus

● Lewe i prawe ramię

● Lewa i prawa noga

BIA- zasady● Nie należy jeść i pić w ciągu na 3 godziny przed pomiarem.

● Nie należy ćwiczyć na 12 godzin przed pomiarem.

● Nie należy wykonywać testu u koniet podczas cyklu menstruacyjnego.

● Kolejne pomiary powinny być wykonywane w podobnych warunkach.

Optymalny poziom tkanki tłuszczowej

Skład ciała – analiza segmentowa

● Analiza segmentowa beztłuszczowej masy ciała i masy tłuszczu

● Korpus

● Lewe i prawe ramię

● Lewa i prawa noga

Zastosowanie analizy składu ciała

● Optymalizacja wyników w sporcie

● Kontrola skuteczności diety i treningu w regulacji masy ciała

Optymalny poziom tkanki tłuszczowej

Brak powszechnie zaakceptowanych standardów procentu tkanki tłuszczowej dla sportowców poszczególnych dyscyplin.

Idealny skład ciała jest silnie uzależniony od dyscypliny sportu i powinny być omówione indywidualnie z trenerem, fizjologiem, dietetykiem. Masa ciała i skład ciała powinny być ustalane w odniesieniu do wydolności i wyników.

Dyscyplina

Optymalny zakres poziomu tkanki

tłuszczowej

Mężczyźni Kobiety

Wioślarstwo 6-14% 12-18%

Koszykówka 6-12% 20-27%

Kolarstwo 5-15% 15-20%

Biegi na dystansie krótkim 8-10% 12-20%

Pływanie 9-12% 14-24%

Gimnastyka 5-12% 10-16%

Tenis 12-16% 16-24%

Skoki 7-12% 10-18%

Triathlon 5-12% 10-15%

Siatkówka 11-14% 16-25%

Biegi uliczne 5-11% 10-15%

Optymalny poziom tkanki tłuszczowej

Zbyt niski poziom tkanki tłuszczowej

Niski poziom tkanki tłuszczowej nie zawsze jest dobry, zarówno z punktu widzenia wydolności, jaki i zdrowia. Poniżej pewnego progu tkanki tłuszczowej (5% u mężczyzn, 12% u kobiet) obserwuje się zaburzenia w produkcji pewnych hormonów.

Leptyna

Podstawowym hormonem produkowanym prze tkankę tłuszczową jest leptyna. Leptyna informuje mózg o zasobach energetycznych organizmu i poziom jej we krwi jest proporcjonalny do masy tkanki tłuszczowej. Jest ona sygnałem, którego "zanik" pociąga za sobą nastawienie organizmu na przetrwanie głodu. Dlatego wtedy organizm rezygnuje z procesów energochłonnych jakimi są reprodukcja, termogeneza, wzrost organizmu itd.

Konsekwencje niskiego poziomu leptyny

U kobiet z bardzo niskim poziomej tkanki tłuszczowej dochodzi do zaburzenia produkcji estrogenów, co prowadzi do odwracalnego ustania cyklu menstruacyjnego i nieodwracalnej utraty masy kostnej.

U mężczyzn może dojść do obniżenia produkcji testosteronu do wartości kastracyjnych.

Zbyt niski poziom tkanki tłuszczowej c. d.

● Obniżony poziom hormonów tarczycy

● Obniżony poziom hormonu wzrostu

● Obniżony poziom hormonu IGF-1

● Podwyższony poziom kortyzolu

● Upośledzony układ odpornościowy

Zbyt niski poziom tkanki tłuszczowej

● Analiza segmentowa beztłuszczowej masy ciała i masy tłuszczu

● Korpus

● Lewe i prawe ramię

● Lewa i prawa noga

Dziękuję za uwagę.