ŹRÓDŁA ENERGII

ODNAWIALNEJ

A OCHRONA KLIMATU

Program "Człowiek, energia środowisko. Zrównoważona przyszłość Mazowsza, Kujaw

i Ziemi Łódzkiej" finansowany z dotacji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i

Gospodarki Wodnej w Warszawie

Odnawialne Źródła Energii.

• Kolektory słoneczne,

• Pompy ciepła,

• Elektrownie wodne,

• Elektrownie wiatrowe,

• Energia z wysypisk odpadów

ENERGIA Pożywienie dla organizmu

Prąd elektryczny w telewizorze

Paliwo w samochodzie

Z CZYM KOJARZY SIĘ WAM

POJĘCIE ENERGIA”?

Brak energii wiąże się z...…

Brak pożywienie - brak energii dla organizmu

Brak węgla - brak prądu

Brak ropy i gazu - brak paliwa dla pojazdów

ENERGIA ZE ŹRÓDEŁ

ODNAWIALNYCH

to tak jakby

ZJEŚĆ ciastko i MIEĆ ciastko

gdyż źródła tej energii są niewyczerpalne

Odnawialne źródła energii to źródła

energii, których używanie nie wiąże się z

długotrwałym ich deficytem.

USTAWA PRAWO ENERGETYCZNE

„Odnawialne źródło energii – źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także z biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych” .

Przeciwieństwem ich są nieodnawialne źródła energii, czyli

źródła, których wykorzystanie postępuje znacznie szybciej niż

naturalne odtwarzanie.

Najważniejszym ze źródeł odnawialnych jest energia spadku

wody. Pozostałe źródła odnawialne - energia słoneczna, energia

wiatru, biomasy, biogazu, fal, pływów morskich, energia

geotermalna i inne - są używane na mniejszą skalę.

Energii odnawialnej nie należy mylić z energią przyjazną dla

środowiska naturalnego, gdyż instalacje do jej produkcji mogą

(choć nie muszą) powodować szkody ekologiczne.

W Polsce nałożono obowiązek zakupu energii z odnawialnych

źródeł energii o czym mówi rozporządzenie ministra gospodarki z

dnia 19 grudnia 2005 r.

Rys historyczny

Energetyka oparta na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii jest znana człowiekowi od zarania dziejów.

Promienie słoneczne wykorzystywane były do ogrzewania i suszenia już przez człowieka pierwotnego.

Palenie ognisk, a więc spalanie biomasy w celach energetycznych stanowiło pierwszy, znaczący skok cywilizacyjny. W czasach średniowiecza powszechnie już wykorzystywano energię wiatru i wody do napędzania urządzeń, które świadczyły pracę na rzecz człowieka - wiatraków i młynów wodnych.

Współcześnie cywilizacja ludzka uzależniła się od energii produkowanej z paliw kopalnych.

Świadomość, iż ich zasoby są ściśle określone i nie mają zdolności odnowienia, sprawiła że podczas pierwszego poważnego kryzysu paliwowego, pod koniec lat 70-tych, zaczęto poważnie myśleć o powrocie do paliw odnawialnych.

Dążenia te wzmocniły ruchy ekologiczne w latach 90-tych, kiedy to spostrzeżono zmiany klimatyczne powodowane przez nagromadzenie gazów szklarniowych, emitowanych głównie w procesie produkcji energii ze źródeł konwencjonalnych.

Dziś nikt nie ma wątpliwości, że wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w produkcji nie tylko energii cieplnej, ale także, a może przede wszystkim w wytwarzaniu energii elektrycznej, jest koniecznością i będzie stanowić podstawę systemów energetycznych przyszłych pokoleń.

W Polsce rozwój energetyki odnawialnej rozpoczął się

wraz z wejściem do UE.

Kraje "Starej 15-stki", uzależnione w 50% od

importu paliw energetycznych spoza granic

Wspólnoty, położyły mocny nacisk polityczny na

konieczność rozwoju energetyki opartej o własne

zasoby odnawialnych źródeł. Zostały wyznaczone

ambitne cele, a w kolejnych dokumentach

określających europejską politykę energetyczną

wykorzystanie odnawialnych źródeł energii zajmuje

jedno z priorytetowych miejsc.

W Polsce energia ze źródeł odnawialnych jest wykorzystywana w niewielkim stopniu. Jej udział w całkowitym zużyciu energii kraju wynosi ok. 4,5%.

Dopiero w latach 90. odnotowano wyraźny wzrost wykorzystania energii, ze źródeł odnawialnych.

W drugiej połowie lat 90. inwestorów i producentów urządzeń wspierały instytucje finansowe wspomagające działania proekologiczne oraz samorządy terytorialne odpowiedzialne za planowanie energetyczne na szczeblu lokalnym.

Dopiero w październiku 2005 roku został wdrożony kompleksowy system wsparcia produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Od tego momentu odnotowujemy stały, dynamiczny wzrost wytwarzania zielonej energii.

Energia wody

Jest ekologicznie czysta, jednak dostępna tylko na obszarach posiadających odpowiednio dużo opadów i korzystne ukształtowanie terenu.

Większość krajowych zasobów (68%) skupiona jest w dorzeczu Wisły.

Dogodne warunki do budowy małych elektrowni wodnych istnieją w Karpatach, Sudetach, na Roztoczu oraz na rzekach Przymorza. Duże znaczenie ma potencjał rzeki Odry.

Typy elektrowni wodnych Przepływowa bez zbiornika

Regulacyjna z dużym zbiornikiem

Zbiornikowa z małym zbiornikiem

kaskadowa Pompowo-szczytowa

Czynnikiem ograniczającym rozwój dużych obiektów hydrotechnicznych są obawy przed dewastacją naturalnych dolin rzecznych poprzez ich zatapianie.

Wobec protestów w ostatnich latach nie notuje się wzrostu budowy dużych elektrowni wodnych natomiast powstaje znaczna ilość małych elektrowni o mocy poniżej 2 MW.

Energia wody wykorzystywana jest do produkcji prądu elektrycznego.

Zapora Trzech

Przełomów

Zapora Trzech

Przełomów w Chinach

jest największą na

świecie budowaną tamą

z hydroelektrownią.

Budowę ukończono w

2006 r., elektrownia

pracuje w tej chwili

częściowo, trwa

napełnianie zbiornika,

planowane ukończenie

– 2009 r.

Elektrownia wodna

na Zaporze Hoovera

Stopień wodny we Włocławku

Energetyka

wodna

W Polsce ma największe

tradycje mimo stosunkowo

słabych warunków do

rozwoju tej branży. Zasoby

energii wody zależą od:

spadku koryta rzeki,

przepływów wody.

Polska jest krajem nizinnym,

o niewielkich opadach i

dużej przepuszczalności

gruntów.

Jest to znaczne ograniczenie

zasobów tego źródła energii.

Elektrownia wodna to zakład przemysłowy zamieniający

energię spadku wody na elektryczną

Elektrownie wodne dzieli się na: "duże" i "małe„

Małe elektrownie wodne MEW, to te o mocy poniżej 5 MW.

Podział ten jest dość umowny

Duże elektrownie wodne są tak na świecie rozpowszechnione (20% światowej produkcji energii elektrycznej), że traktowane są często jako konwencjonalne źródło energii, a duży stopień ingerencji w środowisko naturalne powstrzymuje wielu badaczy od nazywania dużych elektrowni wodnych ekologicznymi.

Zapora Hoovera na

rzece Kolorado

Elektrownia Żarnowiec

... położona jest nad jeziorem

Żarnowieckim w woj.

pomorskim. Została ona oddana

do użytku 20 maja 1983. Jest to

elektrownia pompowo-szczytowa,

która wykorzystuje jezioro

Żarnowieckie (polodowcowe)

jako dolny zbiornik.

Zbiornik górny położony jest na

pobliskim płaskowyżu.

Ilość wody przepływająca rurociągami wynosi 700

m3/s. Budynek elektrowni ma ponad 60 m wysokości

z czego 2/3 znajduje się pod ziemią. Proces

uruchomienia i odstawienia hydrozespołów jest

zautomatyzowany i sterowany zdalnie z Krajowej

Dyspozycji Mocy w Warszawie.

Elektrownia wodna we Włocławku

jest największą elektrownią przepływową w Polsce. Stopień wodny Włocławek zrealizowano w latach 1962-1979.

W wyniku spiętrzenia wody powstał zbiornik wodny o długości 55 km. Budynek elektrowni o długości 154 m i szerokości 60 m został podzielony na trzy sekcje. W każdej sekcji są dwa hydrozespoły. Hydrozespół zbudowany jest z turbiny o średnicy wirnika 8,0 m. Elektrownia połączona jest z Krajowym Systemem Energoelektrycznym 3 liniami napowietrznymi przez trzy transformatory blokowe. Moc zainstalowana elektrowni to 160,2 MW.

Elektrownia wodna Porąbka-Żar

... o mocy 500 MW i spadzie 440 m została wykonana po raz

pierwszy w kraju jako elektrownia podziemna. Jest ona

klasyczną elektrownią szczytowo-pompową. Elektrownia

zlokalizowana jest nad zbiornikiem retencyjnym istniejącej

hydroelektrowni Porąbka. Zbiornik górny ziemny, sztuczny

położony jest na szczycie góry Żar.

Elektrownia wodna na Odrze

Południowej we Wrocławiu

Regionalne Zarządy Gospodarki

Wodnej

Głównym celem funkcjonowania RZGW jest zarządzanie wodami na obszarze nadzorowanych zlewni dla zapewnienia ludności wody pitnej odpowiedniej jakości, ochrony wód przed

zanieczyszczeniem, ochrony przed powodzią i suszą, zapewnienia wody dla przemysłu, żeglugi i energetyki wodnej oraz administrowanie rzekami i kanałami w imieniu Skarbu Państwa.

Energia kinetyczna prądów

morskich Moc prądów morskich jest oceniana na 7 TW (to prawie 2 razy więcej niż moc

możliwa do otrzymania ze spadku wód śródlądowych).

Jednak jej wykorzystanie jest bliskie 0 z powodu problemów technicznych i obawy przed zaburzeniem naturalnej równowagi.

Wielu badaczy uważa, że prądy morskie mają fundamentalne znaczenie dla klimatu i uszczuplenie ich energii, choćby niewielkie, mogłoby doprowadzić do nieobliczalnych zmian klimatycznych.

Prądu w strefie brzegowej

Energia pływów

Elektrownia pływowa Rance

Zapory buduje się przy ujściach rzek na wysokich brzegach. Woda morska wpływa w koryto rzeki podczas przypływu, a wycofując się podczas odpływu, napędza turbiny.

Pływy są źródłem energii o mniejszym

potencjale) niż prądy morskie, ale za to

bezpieczniejszym i lepiej poznanym.

Pierwszą elektrownię pływową zbudowali

w roku 1967 Francuzi. Elektrownia ta ma

moc maksymalną 550 MW i pracuje od 4

do 8 godzin dziennie wytwarzając średnio

600 GWh energii elektrycznej rocznie.

Obecnie takie elektrownie są również w

Rosji i Wielkiej Brytanii, jednak żadna z

nich obecnie nie pracuje na skalę

przemysłową z powodu problemów

technicznych oraz niebezpieczeństwa

sztormów i huraganów.

Wadami takich elektrowni jest zasalanie

wód rzecznych, utrudnianie migracji ryb.

Energia falowania Moc fal ocenia się na 3 TW,

jednak wykorzystanie tej energii

sprawia pewne trudności

pomimo, iż opracowano wiele

teoretycznych metod

przekształcenia energii falowania

na energię elektryczną.

Największym problemem jest

zmienność wysokości fal i

wytrzymałość elektrowni.

Wykorzystuje się następujące metody:

Elektrownie pneumatyczne - fale powodują ruch powietrza, które napędza turbinę

Elektrownie hydrauliczne – w których przez ścianki nieruchomego zbiornika przelewają się jedynie szczyty fal, napędzając turbinę

Elektrownie indukcyjne - na falach unoszą się pływaki z cewkami, ponieważ całość znajduje się w polu magnetycznym w cewkach indukuje się prąd

Elektrownie mechaniczne - siła wyporu wywołuje ruch w kierunku prostopadłym do dna, co powoduje obracanie się wirnika połączonego z prądnicą.

ENERGIA WIATRU

Jest jednym z odnawialnych źródeł energii. Współcześnie stosowane turbiny wiatrowe przekształcają ją na energię mechaniczną, która dalej zamieniana jest na elektryczną.

Niegdyś wiatraki służyły do pompowania wody i melioracji pól, a ich oś obrotu była pionowa. Przez ponad 2500 lat wiatraki miały pionową oś obrotu.

Dopiero w 1105 r. powstał pierwszy opis wiatraka o poziomej osi obrotu, czyli takiego, jaki jest obecnie najpopularniejszy. Z kolei pierwszym zapisem dotyczącym wiatraków w Polsce jest zezwolenie zakonnikom z Białego Buku na jego budowę wydane w 1271 roku.

Energia wiatru

Najwcześniej

wykorzystywana

wiatrak do

pompowania wody -

400r.p.n.e.

Farma wiatrowa w okolicy Darłowa

Energia wiatru zależy od prędkości wiatru przez co lokalizacje pod siłownie wiatrowe dobierane są bardzo starannie pod kątem częstości występowania silnych (7-20 m/s) wiatrów.

Obecnie spotykane w energetyce wiatraki mogą pracować przy prędkościach wiatru od 3 do 30 m/s, przyjmuje się, że granicą opłacalności jest średnioroczna prędkość wiatru 5 m/s (dla śmigłowej turbiny około 1 MW), ale aby określić opłacalność inwestycji trzeba dysponować dużo dokładniejszymi danymi na temat wiatru w danej lokalizacji i innymi danymi ekonomicznymi.

Turbiny wiatrowe

Elektrownia wiatrowa to zespół urządzeń produkujących energię elektryczną, wykorzystujących do tego turbiny wiatrowe.

Energia elektryczna uzyskana z wiatru jest uznawana za ekologicznie czystą, gdyż, pomijając nakłady energetyczne związane z wybudowaniem takiej elektrowni, wytworzenie energii nie pociąga za sobą spalania żadnego paliwa.

Światowym potentatem w produkcji energii wiatrowej są Niemcy (ok. 40%

produkcji w skali całego globu).

Wydajność

Aby uzyskać 1 MW mocy, wirnik turbiny wiatrowej powinien mieć średnicę około 50 m.

W niektórych krajach budowane są elektrownie wiatrowe składające się z wielu ustawionych blisko siebie turbin - tzw. farmy wiatrowe.

Na polskim wybrzeżu Bałtyku oddano do użytku w 2006 roku taką farmę w miejscowości Tymień

Jednak opinia publiczna bywa niekiedy nieprzychylna takim inwestycjom, gdyż szpecą one krajobraz, generują uciążliwy hałas, oraz stanowią zagrożenie dla ptaków. Dlatego też przyszłość elektrowni takiego typu jest niepewna.

Jednak niewielkie pojedyncze turbiny mogą być dobrym źródłem energii w miejscach oddalonych od centrów cywilizacyjnych, gdzie brak jest połączenia z krajową siecią energetyczną.

Strefy energetyczne wiatru w Polsce

Rozmieszczenie elektrowni wiatrowych w

Polsce

Godną uwagi są zasoby energii wiatru w rejonach wyżynnych i górzystych.

Jak wynika z mapy wiatrów, rejony te należałoby uznać za niezbyt wietrzne. Stacje meteorologiczne zlokalizowane są przeważnie w kotlinach, nieckach i blisko dużych skupisk ludzkich, dlatego wyniki pomiarów w stosunku do terenów położonych wyżej (np. grzbietów górskich) słabo odzwierciedlają prawdziwy stan wiatrów.

Rejony wyżynne i górzyste wymagają osobnych badań parametrów wiatru w celu określenia ich przydatności do budowy elektrowni wiatrowych. Wiatr w tych rejonach charakteryzuje się częstymi i szybkimi zmianami kierunku oraz prędkości.

Na terenie Polski przeważają strefy ciszy wiatrowej, czego doświadczyli

ponoszący straty posiadacze kilku elektrowni wiatrowych.

Tylko nad Bałtykiem, w okolicach Suwalszczyzny oraz na Podkarpaciu można mówić o jakimkolwiek rozwoju wiatraków.

Polskimi "zagłębiami wiatrowymi" są przybrzeżne pasy w okolicach Darłowa i Pucka

ZALETY siłowni wiatrowych

nie zanieczyszczają środowiska naturalnego

energia wiatru jest bezpłatna

mogą być lokowane w miejscach nieużytków

WADY siłowni wiatrowych

wysokie koszty inwestycyjne i eksploatacyjne

zagrożenie dla ptaków

konstrukcje amatorskie są źródłem hałasu

Energia geotermalna

(energia geotermiczna)

Jeden z rodzajów odnawialnych źródeł energii. Polega na wykorzystywaniu

cieplnej energii wnętrza Ziemi, szczególnie w obszarach działalności

wulkanicznej i sejsmicznej.

Woda opadowa wnika w głąb ziemi, gdzie w kontakcie z gorącym wnętrzem kuli

ziemskiej podgrzewa się do znacznych temperatur. W wyniku tego wędruje do

powierzchni ziemi jako gorąca woda lub para wodna.

2000 lat temu Rzymianie używali energii geotermalnej w postaci gorących źródeł do kąpieli w łaźniach

Woda geotermiczna wykorzystywana jest

bądź bezpośrednio (doprowadzana

systemem rur) lub pośrednio (oddając

ciepło chłodnej wodzie i pozostając w

obiegu zamkniętym).

Energię geotermalną na szeroką skalę

wykorzystuje się w Islandii, a w Polsce

m.in. na obszarze Podhala.

Energia geotermiczna - to naturalne ciepło wnętrza Ziemi zgromadzone w gorących

skalach, parach wodnych i wodach wypełniających szczeliny skalne. We wnętrzu naszej

planety zachodzi nieustający przepływ ciepła od jądra do górnych warstw skorupy

ziemskiej i na jej powierzchnię. Ciepło to pozostałość po procesach formowania się

planety oraz wynik reakcji rozpadu pierwiastków promieniotwórczych

Schemat budowy elektrowni

geotermicznej

W celu wydobycia wód geotermalnych na powierzchnię wykonuje się odwierty

do głębokości zalegania tych wód. W pewnej odległości od otworu czerpalnego

wykonuje się drugi otwór, którym wodę geotermalną po odebraniu od niej

ciepła, wtłacza się z powrotem do złoża.

Geotermalne zakłady ciepłownicze w Polsce

Bańska Niżna (4,5 MJ/s, docelowo 70 MJ/s),

Pyrzyce (15 MJ/s, docelowo 50 MJ/s),

Stargard Szczeciński (14 MJ/s)

Mszczonów (7,3 MJ/s),

Uniejów (2,6 MJ/s),

Słomniki (1 MJ/s).

Lasek (2,6 MJ/s)

Klikuszowa (1 MJ/h)

Energia słoneczna

Gałąź przemysłu zajmująca się wykorzystaniem energii promieniowania

słonecznego zaliczanej do odnawialnych źródeł energii. Energia promieniowania

słonecznego stanowi największe źródło energii, którym dysponuje człowiek.

Dużym problemem nie jest pozyskanie tej energii lecz jej zmagazynowanie i

wykorzystanie we właściwym czasie. Cały czas trwają pracę nad lepszym

wykorzystaniem energii słońca. Z opracowanej dla Polski mapy zasobów energii

słonecznej wynika, że najlepsze warunki występują we wschodniej części Polski.

Energia słoneczna może być przetwarzana na prąd i ciepło przez instalacje

zamontowane na dachach budynków i w miejscach zabudowanych. Takie warunki

występują na około 0,5% powierzchni Polski.

Promieniowanie słoneczne jest wykorzystywane głównie w rolnictwie, ciepłownictwie

(cieplne kolektory słoneczne) oraz elektroenergetyce (ogniwa fotowoltaiczne).

Jednakże największe szanse rozwoju w krótkim okresie mają technologie oparte na

wykorzystaniu kolektorów słonecznych.

Rozkład nasłonecznienia kuli ziemskiej z uwzględnieniem wpływu atmosfery ziemskiej

Kolektory słoneczne Do przetwarzania promieniowania słonecznego w użytkową energię cieplną służą między innymi

kolektory słoneczne wytwarzane i użytkowane już dziś na całym świecie w dość dużych ilościach.

Są to urządzenia wychwytujące energię słoneczną i zamieniające na energię cieplną. Zazwyczaj

instalowane są w dachach. Istnieje możliwość montażu na ścianie południowej budynku na

specjalnie przygotowanym stelażu lub na ziemi. Przy wyborze miejsca należy pamiętać, że musi

ono zapewniać jak najdłuższe operowanie słońca na płytę kolektora. Płaszczyzna kolektora

powinna być skierowana w kierunku południowym. Optymalny kont nachylenia kolektora do

poziomu wynosi 45°. Kolektory są najczęściej stosowane do podgrzewania wody użytkowej, w

basenach, rzadziej zaś jako ogrzewanie domów. Różne przeprowadzane w Polsce analizy wykazały,

że można zaoszczędzić około 70% energii konwencjonalnej w procesach przygotowywania ciepłej

wody użytkowej i około 20% w procesach ogrzewania pomieszczeń.

Kolektory płaskie i próżniowe

Istnieją dwa rodzaje kolektorów: płaskie i próżniowe, inaczej zwane rurowymi. Zwyczajowo uważa

się, że te drugie są znacznie lepsze od kolektorów płaskich. Zapewne kolektory próżniowe lepiej

sprawdzają się w polskich warunkach, gdyż mają lepszą wydajność w okresach przejściowych.

Zanim jednak podejmiesz decyzję, zastanów się, czy ta inwestycja naprawdę jest konieczna.

Kolektory próżniowe są dużo droższe i jeśli potrzebujesz ich na przykład do ogrzewania wody w

basenie - wydatek taki byłby zbędny. Jeśli ogranicza Cię również cena, zastanów się czy nie lepiej

kupić kolektor płaski z wyższej półki, niż najtańszy kolektor rurowy. Wydajność tego pierwszego i

tak będzie większa, a koszt podobny.

W Polsce udział energii odnawialnej w całkowitej energii produkowanej rocznie stale rośnie.

Obecnie wynosi on około 3,1%, a w kolejnych latach na podstawie międzynarodowych zobowiązań

naszego kraju powinien znacznie wzrastać. Energetyka odnawialna opiera się w Polsce przede

wszystkim na biomasie (drewno, słoma, itd.) i w niewielkiej ilości na energetyce wodnej oraz

słonecznej, wiatrowej i geotermalnej.

Obowiązek

W Polsce nałożono obowiązek zakupu energii z odnawialnych źródeł o czym mówi ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 19.12.2005 r., gdzie podane zostały wielkości wzrostu udziału energii ze źródeł odnawialnych w zakresie od 2,65% w 2003 r. do 9% w 2010 r.

Nowelizacja tej ustawy z 2006 r. ustala nowy poziom na 10.4% w 2010 roku.

Polska Izba Gospodarcza

Energii Odnawialnej (PIGEO)

została powołana 12.10.2004r

Izba ma na celu:

Zintegrowanie przedsiębiorców, instytucji oraz osób działających na rzecz

rozwoju rynku odnawialnych źródeł energii w Polsce,

Oddziaływanie na kształt prawa regulującego tworzenie rynku OZE, monitorowanie, wdrażania oraz interweniowanie w przypadkach jego nie przestrzegania,

Zwiększenie i ułatwienie dostępu inwestorów do źródeł finansowania przedsięwzięć OZE,

Promocja polskiego przemysłu OZE na rynku krajowym i zagranicznym,

Stwarzanie przyjaznego klimatu wokół energetyki odnawialnej wśród opinii społecznej,

Dom przyjazny człowiekowi

i środowisku

CO KAŻDY Z NAS

MOŻE ZROBIĆ

DLA KLIMATU?

Samochód jadący z prędkością 120 km/h zużywa 30%

więcej paliwa niż przy prędkości 80km/h

Do produkcji papieru

makulaturowego zużywa

się o 70-90% energii

mniej w porównaniu do

papieru tradycyjnego

Świetlówki kompaktowe

zużywają 5 razy mniej

energii niż żarówki

tradycyjne, a ich żywotność

jest 10-krotnie dłuższa

Urządzenie AGD o klasie A potrzebuje około 15% więcej prądu niż urządzenie A+ i nawet 40% więcej niż urządzenia A++

Lodówka zużywa 30% mniej energii po rozmrożeniu zamrażarnika

Gorący prysznic to

przeciętnie 4 razy

mniejsze zużycie

energii niż gorąca

kąpiel

Gotowanie bez pokrywki pochłania 3 razy więcej energii

Obniżenie temperatury pomieszczeń tylko o 1°C może

zmniejszyć nawet o 7% rachunek za energię

Dziękuję za uwagę!