Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Kop 13/11/2019
Voet 1
Daniël Schuermans
Lung function technician
Biomedical research unit
UZ Brussel
MEDISCHE GASSEN IN HET ZIEKENHUIS: ZOWEL THERAPEUTISCHE ALS DIAGNOSTISCHE TOEPASSINGEN
Regionaal Wetenschappelijk Platform 7 november 2019
13-11-2019 | 2
Medische gassen en diagnose in het longfunctie labo
Medische gassen (O2) en de therapeutische toepassingen
13-11-2019 | 3
Zuurstof toediening
• Zuurstof is een medisch gas en dus medicatie !!!
• Steeds op voorschrift van de dokter
• Om de oxygenatie te vrijwaren bij hypoxie dyspneu
• Acute hypoxemie gaat dikwijls gepaard met acute dyspneu
• Betere weefseloxygenatie zal de dyspneu verminderen
• Cardiale ontlasting (ischemie) alleen bij hypoxemie !!!!!!
• Of therapeutisch: Langdurig (LTOT) vanaf 16 uur per dag
13-11-2019 | 4
Zuurstof toediening
• Acute hypoxemie kan resulteren in een orgaandysfunctie
• De graad van hypoxemie en “schade” is niet goed gekend
• Een SpO2 < 80% geeft hersen beschadiging/dysfunctie
• Gezonde personen is een PaO2= 85% een veilige ondergrens
• Bij respiratoire comorbiditeit is de ondergrens hoger
13-11-2019 | 5
Zuurstof toediening• Acute hypoxemie steeds monitoren: Vitale parameters
• Zuurstof toedienen met controle van SpO2
• Op voorschrift: Debiet L/min en/of FiO2
• Een FiO2 debiet instellen tot een SpO2 van 94% tot 98%
• Bij COPD of respiratoire ziekte SpO2 van 88% tot 92%
13-11-2019 | 6
Zuurstof voorziening systemen
Aan bed of dicht bij de patiënt
Zuurstofconcentratie van 99.6%
Zeer gebruiksvriendelijk en 24/7 beschikbaar
Inplug moet uniek zijn per verschillend gas
Zuurstof voorziening in het ziekenhuis
Muur aansluiting
Kop 13/11/2019
Voet 2
13-11-2019 | 7
Zuurstof voorziening systemen
Gasflessen
Zuurstof concentrators
Vloeibare zuurstof
• Lomp, log, beperkt in tijd en kostelijk• Noodsituaties• Transport van de patiënt• Zijn altijd gebruiksklaar
13-11-2019 | 8
Zuurstof voorziening systemen
Gasflessen
Zuurstof concentrators
Vloeibare zuurstof
• Filteren N2 en CO2 uit de kamerlucht
• Hogere concentratie zuurstof 95%
• Beperkt debiet van 0.5 tot 5 L/min
• Heeft een externe energiebron nodig
• Meer en meer draagbare systemen of met lichtgewicht opvul reserve flesje
13-11-2019 | 9
Zuurstof voorziening systemen
Gasflessen
Zuurstof concentrators
Vloeibare zuurstof
• Twee verschillende units
• Moeder vat van + 40 L op -183°C(+ 30.000 L O2 in gas)
• Draagbaar vat van + 5 L (+ 4.000 L O2)
• Heeft geen externe energiebron nodig
• Opgepast voor vrieswonden
13-11-2019 | 10
Zuurstof toediening systemen
. Nasale systemenNeuscatheterNeusbril Neussystemen met reservoir
. Maskers Simpel gezichtmaskerGezichtmasker met reservoirzakVenturi® maskerTracheostomiemaskerNeusmasker
13-11-2019 | 11
Zuurstof toediening systemen
Zuurstofbril• Geeft een FiO2 van 24 tot 40 % afhankelijk van het
debiet (laag debiet max 4 L/min.)
• Gebruikt de neus en mond (deels) als reservoir
Zuurstofsonde
• Mond en neusholte is reservoir ook tijdens de uitademing, vandaar hoger FiO2 mogelijk van 24 tot 45 % met grotere debieten (max 6L/min.)
Extra reservoir
13-11-2019 | 12
Zuurstof toediening systemen
Zuurstofmasker
• Het masker, mond en neus zijn het reservoir
• FiO2 van 35 tot 55 % naargelang het debiet (5-10L/min.)
• Minimum debiet van 5 L/min. vereist !! cave rebreathing CO2 !!
Zuurstofmasker met zak
• Het masker, mond, neus en zak zijn het reservoir
• FiO2 van 40 tot 70 % naargelang het debiet (8-12L/min.)
• Met éénrichtingsklep tot 90% FiO2 maar beperkt in tijd
Kop 13/11/2019
Voet 3
13-11-2019 | 13
Zuurstof toediening systemenVenturi® mask
• Voorziet een fixed zuurstof concentratie• FiO2 concentraties tussen 25% en 60%
Oxymask®
• Laag debiet hoge FiO2 24% tot 90% (< 15L/min.)• Comfortabeler voor de patiënt geen zakreservoir• Geen CO2 retentie mogelijk
Room air
Oxygen
13-11-2019 | 14
Zuurstof toediening systemen
Bevochtiging
Systemen die de neus NIET bypassen
• De neus is in staat bij gewone ademhaling, lucht te verwarmen (36°C) en te bevochtigen (100%RV)
• Als de neusmucosa intact is NIET bevochtigen tot een debiet van 4L/min.
Systemen die de neus WEL bypassen
• ALTIJD bevochtigen
13-11-2019 | 15
Zuurstof toediening systemen
• De rechthebbende is een patiënt met ernstige chronische of acute ademhalingsinsufficiëntie.
• Korte termijn zuurstoftherapieacute respiratoire insufficiëntieattest acute hypoxemie
• Lange termijn zuurstoftherapiezuurstofconventie
• Bijzondere regelingpalliatieve patiëntclusterhoofdpijn
Zuurstof therapie thuis en zorg instellingen
13-11-2019 | 16
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 17
Enkele wisje datjes
2500 Km luchtwegen (Brussel - Sevilla)1000 Km bloedvaten (Brussel - Kopenhagen)
Totale oppervlakte 80m2
13-11-2019 | 18
Medische gassen en diagnose
Non-invasive longstructuren meten
Z 0 14
conductive airways acinar airways
1 2 3 4 5 15
16
17
18
20
19 21
22
23
Gas Aerodynamische & Fysiologische wetten
Kop 13/11/2019
Voet 4
13-11-2019 | 19
Medische gassen en diagnose
• Spirometrie of flow-volume curve
• Diffusiecapaciteit of DLCO transferfactor
• Volumemetingen: Body boxDillutiemethode He of N2 wash out-in
• Weerstanden: Body box
13-11-2019 | 20
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 21
Medische gassen en diagnose
ICTLC
ERV
RV
FRC
TV
VC
13-11-2019 | 22
Medische gassen en diagnose
Hutchinson 1846
13-11-2019 | 23
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 24
Medische gassen en diagnose
De bekomen resultaten gaat men vergelijken
met normaalwaarden of berekend uit een
normale bevolkingsgroep predicted values
(pred.)
Ze zijn voornamelijk bepaald door
het geslacht
de leeftijd
de lengte
Kop 13/11/2019
Voet 5
13-11-2019 | 25
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 26
Medische gassen en diagnose
ICTLC
ERV
RV
FRC
TV
VC
?
FRC
13-11-2019 | 27
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 28
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 29
Medische gassen en diagnose
gasO2
N2
MBW test
0
1 0
2 0
3 0
4 0
5 0
6 0
7 0
8 0
0 2 0 4 0 6 0 8 0 1 0 0 1 2 0 1 4 0 1 6 0
N2
(%
)
- 0 . 5
0
0 . 5
1
1 . 5
0 2 0 4 0 6 0 8 0 1 0 0 1 2 0 1 4 0 1 6 0
t i m e ( s )
vo
l (
L)
n=1 n=20
0
1 0
2 0
3 0
4 0
5 0
6 0
7 0
8 0
0 2 0 4 0 6 0 8 0 1 0 0 1 2 0 1 4 0 1 6 0
N2
(%
)
- 0 . 5
0
0 . 5
1
1 . 5
0 2 0 4 0 6 0 8 0 1 0 0 1 2 0 1 4 0 1 6 0
t i m e ( s )
vo
l (
L)
n=1 n=20
N2
concentration
Normalized N2
phase III slope (Sn)
13-11-2019 | 30
Medische gassen en diagnose
Z 0 14
conductive airways acinar airways
1 2 3 4 5 15
16
17
18
20
19 21
22
23
?
Diffusiecapaciteit of DLCO transferfactor
Kop 13/11/2019
Voet 6
13-11-2019 | 31
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 32
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 33
Medische gassen en diagnose0.3% CO
0.3% CH4
tijd
Volume
Z 0
conductive airways acinar airways
1 2 3 4 5
CH4 , COconcentratie
CO
21% O2
78% N2
13-11-2019 | 34
Medische gassen en diagnose
normaal emfyseem
13-11-2019 | 35
Medische gassen en diagnoseAcetyleen verval na een diepe inademing om de cardiacoutput te meten
0.3% C2H2
21% O2
78% N2
13-11-2019 | 36
Medische gassen en diagnose
Eucapnische hyperventilatie test
5% CO2 en 95% Air
Kop 13/11/2019
Voet 7
13-11-2019 | 37
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 38
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 39
Medische gassen en diagnose
Inhaled Aerosol Distribution in Human Airways:A Scintigraphy-Guided Study in a 3D Printed ModelSylvia Verbanck, Daniel Schuermans JOURNAL OF AEROSOL MEDICINE AND PULMONARY DRUG DELIVERY Volume 29, Number 0, 2016
Medische gassen en diagnose
13-11-2019 | 42
Medische gassen en diagnose