Zuzanna Jeziorska 26.03.2012

Analiza opinii psychologiczno-pedagogicznych w świetle pracy

edukacyjnej z młodzieżą z Ochotniczego Hufca Pracy

Zuzanna Jeziorska

26.03.2012

Informacje wstępneW roku szkolnym 2009/20010 w szkołach

z oddziałami przysposabiającymi do pracy uczyło się 9,5 tysiąca uczniów:

- 5288 chłopców, - 4214 dziewcząt

Liczba szkół tego typu w latach 2009/2010 - 418.

Badana populacja to uczniowie Gimnazjum Niepublicznego Stowarzyszenia Rehabilitacji

i Readaptacji Społecznej Wyspa w Dobieszkowie będący jednocześnie wychowankami Ochotniczego Hufca Pracy.

.2

Pytania wstępne

Dlaczego tak duża liczba młodzieży uczy się w szkołach

z oddziałami przysposabiającymi do pracy ?

Czy kierowała nimi wyłącznie chęć jak najszybszego

usamodzielnienia się ?

Czy może inne czynniki miały bardziej decydujący

wpływ na to, że ponad 9 tys. młodych ludzi odeszło

z tzw. normalnych szkół ?

Czy zawiódł system edukacyjny, a może odpowiedzi

należy szukać w szerszym społecznym kontekście?

3

Materiał i metodyBadaniami objęto 202 uczniów Gimnazjum Niepublicznego

Stowarzyszenia Rehabilitacji i Readaptacji Społecznej

Wyspa

w Dobieszkowie, w tym 98 dziewcząt i 104 chłopców.

Średnia wieku dla dziewcząt – 16,3 lat, dla chłopców – 16 lat.

Zastosowano:

- Skalę Nieprzystosowania Społecznego Pytki,

- Inwentarz Psychologiczny Syndromu Agresji Gasia,

- Ankietę socjodemograficzną własnego autorstwa

zawierająca pytania dotyczące środowiska rodzinnego

badanego oraz przyjmowania psychoaktywnych substancji

uzależniających przez badanego.4

Dane socjodemograficzne badanej grupy

Miejsce zamieszkania dziewcząt Miejsce zamieszkania chłopców

5

Większość chłopców 52,9% mieszka z obojgiem

rodziców, a 33,6% mieszka tylko z matką.

Większość dziewcząt 52,1 % mieszka tylko z matką,

a 26,5% z obojgiem rodziców.

Chłopców pochodzących z rodzin o zadawalającym

statusie ekonomicznym jest 48,1%, natomiast

dziewcząt – 34,7%.

6

Analiza opinii psychologiczno-pedagogicznych

Przeanalizowano 202 opinie poradni psychologiczno-pedagogicznych uczniów Gimnazjum Niepublicznego Stowarzyszenia Rehabilitacji i Readaptacji Społecznej Wyspa w Dobieszkowie.

Analiza dotyczyła możliwości poznawczych uczniów, w tym:• ogólny rozwój umysłowy, • harmonijny/nieharmonijny rozwój procesów

umysłowych,• tempo uczenia się wzrokowo-ruchowego, • koordynacja wzrokowo-ruchowa• poziom analizy i syntezy wzrokowej,• zasób wiedzy ogólnej, • rozumowanie arytmetyczne, • tempo czytania oraz dysleksja rozwojowa.

7

Ogólny rozwój umysłowy

W badanej próbie ponad połowa uczniów wykazuje ogólny potencjał umysłowy na poziomie niższym niż przeciętny.

Ogólny rozwój umysłowy Odsetek uczniów [%]

Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

Na poziomie przeciętnym 42,4 37,9 Na poziomie niższym niż przeciętny

51,4 62,1

Brak danych 6,2 0

8

Rozwój procesów umysłowych

Wg H. Spionek uczniowie doświadczający niepowodzeń szkolnych to uczniowie o nieharmonijnym rozwoju procesów umysłowych np. zaburzenia w zakresie analizy i syntezy wzrokowej bądź w zakresie analizy i syntezy słuchowej.

Spionek H., Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, Warszawa, 1985

Rozwój procesów

umysłowych

Odsetek uczniów [%]

Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

Harmonijny 2,1 1,7

Nieharmonijny 43,8 51,7

Brak danych 54,1 46,6

9

Poziom analizy i syntezy wzrokowej

Wśród uczniów mających poziom analizy i syntezy wzrokowej poniżej normy 7 ma zaburzoną analizę słuchową słów i syntezę słuchową głosek!

Powyższe „fragmentaryczne deficyty rozwoju” mogą być przyczyną specyficznych trudności w nauce czytania i pisania określonych jako dysleksja i dysgrafia.

Wśród badanych uczniów było 15 chłopców z rozpoznaniem dysleksji i 11 dziewcząt.

Poziom analizy i syntezy

wzrokowej


Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

W normie 17,4 17,2

Poniżej normy 22,9 31,1


10

Tempo czytania

Tempo czytania wielu uczniów jest wolne i bardzo wolne.

Tempo czytania Odsetek uczniów [%]

Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

W normie 13,2 25,9

Wolne i bardzo wolne 50,0 32,7


11

Tempo uczenia się wzrokowo-ruchowego

Tempo uczenia się wzrokowo-ruchowego, czyli szybkość uczenia się pisania symboli graficznych opartych na koordynacji oka i ręki nie jest określone w bardzo wielu opiniach, jednak 27 chłopców i 6 dziewcząt ma tempo uczenia się wzrokowo-ruchowego na poziomie niższym niż przeciętny, co liczebnie odpowiada jednemu oddziałowi klasowemu.

Tempo uczenia się

wzrokowo-ruchowego


Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

Na poziomie przeciętnym 14,6 24,1 Na poziomie niższym niż przeciętny

18,8 10,3


12

Koordynacja wzrokowo-ruchowa

Współdziałanie funkcji wzrokowych i ruchowych – współpraca „oka i ręki”, czyli koordynacja wzrokowo-ruchowa jest podstawą uczenia się oraz ww. tempa uczenia się wzrokowo – ruchowego.

Koordynacja wzrokowo-

ruchowa


Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

W normie 20,8 15,5



13

Zasób wiedzy ogólnej

Badani uczniowie posiadają w większości mały zasób wiedzy ogólnej.

Zasób wiedzy ogólnej Odsetek uczniów [%]

Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

Na poziomie przeciętnym 10,4 0Na poziomie niższym niż przeciętny

58,3 67,2


14

Rozumowanie arytmetyczne

Łącznie 77 uczniów ma rozumowanie arytmetyczne poniżej normy (2 oddziały klasowe).

Rozumowanie

arytmetyczne


Chłopcy

N=144

Dziewczęta

N=58

W normie 22,9 15,5



15

Informacje dodatkowe

• Jedenastu uczniów posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na zaburzenia zachowania, które dotyczą m.in. zachowań agresywnych, nierespektowania autorytetów, negatywnego stosunku do obowiązku szkolnego, zagrożenia uzależnieniem od substancji psychoaktywnych…

• Ponadto rozpoznana jest u 4 uczniów nadpobudliwość psychoruchową.

16

Przykładowe zapisy

W analizowanych opiniach z porani psychologiczno-pedagogicznych często pojawiają się następujące zapisy:

• bardzo słaba technika czytania (poziom III klasy szk. p.) utrudnia rozumienie czytanych treści,

• uczeń czyta w niskim tempie, brak rozumienia treści czytanego tekstu,

• opóźnienie pedagogiczne sięga młodszych klas szkoły podstawowej,

• technika czytania odpowiada poziomowi klasy I szkoły podstawowej,

• nie opanował wiadomości i umiejętności z matematyki z poziomu nauczania początkowego (uczeń ma 17 lat)

17

Analiza wyników SNS i IPSA

Wszystkie wyniki surowe poszczególnych skal oraz

wskaźników SNS i IPSA przeliczone zostały według norm

stenowych. Wyniki stenowe od 1 do 10 interpretowane

są w następujący sposób:

10-9 sten – wyniki bardzo wysokie

8-7 sten – wyniki wysokie

6-5 sten – wyniki przeciętne

4-3 sten – wyniki niskie

2-1 sten – wyniki bardzo niskie

18

Poziom nieprzystosowania społecznego w skalach SNS

SKALA NIEPRZYSTOSOWANIA SPOŁECZNEGO PŁEĆ

N ŚredniaOdchylenie

standardowe

Nieprzystosowanie rodzinne M 104 6,87 1,42

K 98 7,87 1,22

Nieprzystosowanie rówieśnicze M 104 5,67 2,03

K 98 5,51 2,12

Nieprzystosowanie szkolne M 104 6,57 1,61

K 98 6,51 1,13

Zachowanie antyspołeczne M 104 6,87 1,29

K 98 8,05 1,21

Kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych

M 104 6,41 1,78

K 98 5,74 1,30

Kumulacja niekorzystnych czynników socjokulturowych

M 104 7,59 1,18

K 98 8,68 1,07

SNS – wynik ogólny M 104 6,66 0,88

K 98 7,06 0,83

19

Skala Nieprzystosowania Społecznego

20

Wyniki wybranych podskal SNS

SNSPłeć

Ogółem

Test t-Studenta

M K t p

Nieprzystosowa-nie rodzinne

niskie Liczebność 7 0 7

% z Płeć 6,7% 0% 3,5%

-5,35 ,001przeciętne Liczebność 25 13 38

% z Płeć 24,0% 13,3% 18,8%

wysokie Liczebność 72 85 157

% z Płeć 69,3% 86,7% 77,7%

Zachowaniaantyspołeczne


% z Płeć 0% 0% 0%


% z Płeć 45,2% 7,1% 26,7%


% z Płeć 54,8% 92,9% 73,3%

Kumulacjaniekorzystnychczynnikówsocjokulturowych


% z Płeć 0% 0% 0%


% z Płeć 17,3% 2,0% 9,9%


% z Płeć 82,7% 98,0% 90,1%21

Poziom agresji w poszczególnych skalach IPSA

.

22

I P S A PŁEĆN Średnia Odchylenie standardowe

K Kontrola zachowań agresywnych

M 104 5,75 2,44

K 98 4,94 2,21O Skłonność do działań odwetowych

M 104 5,88 2,38K 98 7,12 2,02

S wskaźnik samoagresji M 104 6,27 1,88K 98 7,70 2,03

U wskaźnik agresji ukrytej M 104 5,92 1,79K 98 7,68 1,71

Z wskaźnik agresji skierowanej na zewnątrz

M 104 5,45 1,88K 98 7,63 1,99

WO Wynik ogólny M 104 5,59 1,99K 98 7,69 1,91

I Samoagresja emocjonalna M 104 6,39 2,16K 98 7,09 2,13

II Samoagresja fizyczna M 104 6,41 1,43K 98 7,96 1,58

III Wrogość wobec otoczenia M 104 6,31 1,71K 98 7,62 1,62

IV Nieuświadomione skłonności agresywne

M 104 5,68 1,57

K 98 7,56 1,95

V Agresja przemieszczona M 104 5,24 1,62K 98 7,18 1,53

VI Agresja pośrednia M 104 6,68 1,40

K 98 7,80 1,95VII Agresja słowna M 104 5,62 1,61

K 98 7,21 1,79VIII Agresja fizyczna M 104 6,56 1,49

K 98 7,94 1,80 23

Najczęściej występujące uwarunkowania środowiskowe

•Nadużywanie alkoholu przez członków

rodziny

•Status ekonomiczny rodziny

•Brak kontroli rodzicielskiej

•Struktura rodziny

•Używanie substancji psychoaktywnych

•Kontakt badanego z podkulturą przestępczą,

•Używanie substancji psychoaktywnych

•Używanie alkoholu

24

Zjawiska nieprzystosowania społecznego

Zjawiska Wyniki średnie badanej

populacji

Poziom agresji – Wynik Ogólny IPSA/ w stenach/ 6,61

Kontrola zachowań agresywnych IPSA/w stenach/ 5,36

Liczba badanych używających substancje psychoaktywne 29,2%

Liczba badanych używających alkoholu 70,8%Liczba badanych palących papierosy 85,2%Liczba badanych z osobą karaną sądownie w rodzinie 57,9%

25

Informacje dodatkowe

• wśród uczniów palących papierosy

– 76,2% pali dłużej niż 2 lata

• wśród uczniów pijących alkohol -

58,5% pije dłużej niż 2 lata

• wśród uczniów używających

substancje psychoaktywne - 30,5%

używa je dłużej niż 2 lata

26

Wnioski

•Wyniki badań własnych ujawniły istnienie czynników

psychobiologicznych i psychospołecznych będących

symptomami nieprzystosowania społecznego młodzieży

z oddziałów przysposabiających do pracy.

•Otrzymane wyniki wskazują na wysoki poziom

kumulacji niekorzystnych czynników socjokulturowych.

27

Wnioski

•W konstruowaniu działań korekcyjnych i

profilaktycznych wskazane jest wzięcie pod uwagę

różnic w funkcjonowaniu społecznym dziewcząt i

chłopców.

•Zintegrowane oddziaływania osób/instytucji

zainteresowanych losem młodych ludzi, którzy są bliscy

marginalizacji społecznej daje szansę na poprawę

funkcjonowania nie tylko ich samych oraz ich rodzin.28

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

29

Documents

Zuzanna Jeziorska 26.03.2012