87
Dietoprofilaktyka nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca Emilia Zęgota Kamila Urbaniak

żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dietoprofilaktyka nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca

Emilia Zęgota

Kamila Urbaniak

Page 2: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Nadciśnienie tętnicze -definicja Jest to choroba charakteryzująca się

podwyższoną/podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego krwi.

Optymalne wartości ciśnienia tętniczego krwi:

120/80 mmHg

ciśnienie skurczowe ciśnienie rozkurczowe

Page 3: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Klasyfikacja RR

Page 4: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 5: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 6: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 7: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 8: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 9: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Czynniki ryzyka związane z dietą i stylem życia Palenie tytoniu Wysokie spożycie sodu w postaci soli kuchennej

a także wraz z żywnością wysokoprzetworzoną Nadwaga i otyłość Zbyt niska podaż w diecie warzyw i owoców Nadmierna ilość alkoholu Dieta wysokotłuszczowa szczególnie bogata w

SFA Zbyt mała aktywność fizyczna

Page 10: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 11: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 12: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 13: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 14: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Należy utrzymywać prawidłową masę ciała (<25 BMI) Ograniczać ilość spożywanej soli do 6g/d. W przypadku nadwagi i otyłości należy zastosować dietę

o obniżonej ilości energii i włączyć aktywność fizyczną w celu zmniejszenia mc.

Zwiększyć ilość warzyw i owoców w diecie. Zadbać o odpowiednią podaż potasu, wapnia i magnezu. Szczególnie polecanym modelem żywieniowym przy

zwalczaniu nadciśnienia tętniczego jest dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension).

Page 15: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 16: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 17: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 18: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 19: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dietoterapia choroby wieńcowej

Page 20: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dietoterapia choroby niedokrwiennej serca

Page 21: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 22: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dietoterapia choroby wieńcowej

Page 23: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dietoterapia choroby niedokrwiennej serca

Page 24: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 25: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Armitage JM, Bowman L, Clarke RJ i wsp. Effects of homocystein-lowering with folic Acid plus vitamin B12 vs placebo on mortality and major morbidity in myocardial infarction survivors. JAMA 2010; 303: 2486–2494

2 mg kwasu foliowego i 1 mg witaminy B12 obniżenie stężenia homocysteiny we krwi o średnio 3,8 µmol/l(28%) brak dodatkowych

korzystnych efektów w odniesieniu do poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych

Metaanaliza 8 badań (37 485 osób)- w tym badanie SEARCH

suplementacja kwasem foliowym nie ma istotnego korzystnego wpływu na ryzyko wystąpienia poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych

Badanie SEARCH

nie potwierdza doniesień o związku kwasu foliowego z powstawaniem nowotworów. istotne jest skupienie się na odpowiednio prowadzonym leczeniu

(leki hipolipemizujące, hipotensyjne ) i zmianie stylu życia (zwłaszcza zaprzestanie palenia tytoniu oraz unikanie nadwagi i otyłości) w celu uzyskania obniżenia ryzyka występowania chorób sercowo-naczyniowych

Page 26: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 27: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Galan P, Kesse-Guyot E, Czernichow S et al. Effects of B vitamins and omega 3 fatty acids on cardiovascular diseases: a randomised placebo controlled trial. BMJ, 2010; 341: c6273

Celem badania Suplementation en Folates et Omega-3 (SU.FOL.OM3) była ocena wpływu witamin z grupy B i kwasów tłuszczowych omega-3 na występowanie incydentów sercowo-naczyniowych u osób z chorobą wieńcową lub po przebytym udarze mózgu

4 grupy: pierwsza grupa (622 chorych) — tylko preparaty witamin B (wit. B6: 3 mg/d. i wit. B12:

20 mcg/d.) i 5-metylotetrahydrofolian, druga grupa (633 chorych) — tylko kwasy tłuszczowe omega-3, trzecia grupa (620 chorych) — jednocześnie witaminy B i kwasy omega-3, czwarta grupa (626 chorych) — placebo

Page 28: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Galan P, Kesse-Guyot E, Czernichow S et al. Effects of B vitamins and omega 3 fatty acids on cardiovascular diseases: a randomised placebo controlled trial. BMJ, 2010; 341: c6273

terapia witaminami z grupy B - 20-procentowa redukcja stężenia homocysteiny we krwi po 12 miesiącach, utrzymującą się na zakończenie badania (redukcja o 19%) oraz wzrost stężenia folianów (o 146%), cyjanokobalaminy (35%) i pirydoksalu (116%).,

w grupie otrzymującej kwasy omega-3 potwierdzono wzrost (37%) ich stężenia w surowicy w porównaniu z grupą placebo,

w grupie witamin B było zauważalne nieznaczne zmniejszenie liczby udarów mózgu i nieistotny wzrost ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, w tym z przyczyn sercowo-naczyniowych,

nie odnotowano zwiększonej umieralności z powodu nowotworów,

w 5-letniej obserwacji wdrożenie interwencji u pacjentów po ostrym incydencie wieńcowym lub mózgowym polegającej na suplementacji witaminami z grupy B obniżającymi stężenie homocysteiny i wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 nie wykazało istotnego wpływu zmniejszającego ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych w prewencji wtórnej.

Page 29: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 30: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Chiuve SE, Rimm EB, Manson JE i wsp. Intake of total trans, trans-18:1, and trans-18:2 fatty acids and risk of sudden cardiac death in women. Am Heart J 2009; 158: 761-7.

nie wykazano pozytywnych zależności między spożyciem kwasów trans a ryzykiem SCD, jednak większe spożycie kwasów trans może być powiązane ze wzrostem ryzyka SCD u kobiet ze zdiagnozowaną chorobą wieńcową.

Page 31: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 32: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Rauch B, Schiele R, Schneider S et al. OMEGA, a randomized, placebo-controlled trial to test the effect of highly purified omega-3 fatty acids on top of modern guideline-adjusted therapy after myocardial infarction. Circulation, 2010; 122: 2152–2159

badanie OMEGA - brak skuteczności kwasów omega-3 w dalszej redukcji ryzyka wystąpienia zgonu i incydentów sercowo-naczyniowych u pacjentów z ostrym zawałem serca leczonych według aktualnych wytycznych w okresie roku

nieodpowiednia moc badania niejako upoważnia do przeprowadzenia dalszych, dużych, randomizowanych badań, które ostatecznie wyjaśniłyby skuteczność suplementacji kwasami omega-3 w pacjentów po zawale leczonym wg obowiązujących standardów postępowania.

Page 33: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 34: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Bernstein AM, Sun Q, Hu FB i wsp. Major dietary protein sources and risk of coronary heart disease in women.Circulation 2010; 122: 876–883

wyższe spożycie białka pochodzącego z czerwonego mięsa wiąże się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej,

związek ten był niezależny od występowania innych, nie tylko związanych z dietą czynników,

spożycie większej ilości ryb, drobiu i nabiału w porównaniu z czerwonym mięsem obniżało ryzyko wystąpienia CHD,

dodatni związek spożywania czerwonego mięsa z ryzykiem CHD może być spowodowany tym, że spożycie czerwonego mięsa ma bardzo duży udział w całkowitym spożyciu mięsa jego spożycie na korzyść ryb czy drobiu, może istotnie obniżyć ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej.

Page 35: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 36: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Ara Tachjian, Viqar Maria, Arshad Jahangir Use of herbal products and potential interactions in patients with cardiovascular diseases J Am Coll Cardiol 2010;55: 515-525

Dziurawiec

najpopularniejszy preparat ziołowy stosowany w depresji, zaburzeniach snu lub w zakażeniach wirusowych,

indukuje cytochrom P450 zwłaszcza CYP3A4, który bierze udział w metabolizmie około 50% leków receptariuszowych

znane są przypadki chorych po transplantacji, u których doszło do obniżenia stężenia cyklosporyny o 50%, a w niektórych przypadkach do odrzucania przeszczepu,

stosowanie dziurawca z warfaryną powadzi do zmniejszenia skuteczności leczenia przeciwkrzepliwego, grożąc powikłaniami zatorowo-zakrzepowymi.

Serdecznik

stosowany jako środek sedatywny i rozkurczowy, ale także jako preparat hipotensyjny i diuretyczny,

podawany dożylnie może zmniejszać agregację i obniża stężenie fibrynogenu.

.

Page 37: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Żeń-szeń preparat wzmagający odporność i zwiększający potencję seksualną, może zarówno podwyższać, jak i obniżać ciśnienie tętnicze, stosowany łącznie z warfaryną obniża czas protrombinowy.

Miłorząb dwuklapowy (ginkoba) zalecany w chorobach sercowo-naczyniowych, depresji lub demencji, stosowanie miłorzębu z lekami przeciwpłytkowymi lub przeciwkrzepliwymi zwiększa ryzyko

krwawień.

Czosnek

jeden ze składników czosnku hamuje agregację płytek, zwiększając tym samym ryzyko krwawień i nie powinien być stosowany przez osoby przyjmujące leki przeciwpłytkowe lub przeciwkrzepliwe.

Page 38: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Głóg wykorzystywany do leczenia dławicy i niewydolności serca. środek ten może zwiększać stężenie naparstnicy i hamować syntezę trombosanu A2,

zwiększając ryzyko krwawień w grupie chorych przyjmujących leki przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe.

Lukrecja działanie wykrztuśne

może zwiększać ryzyko krwawień u chorych stosujących leki przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe.

Page 39: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 40: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

PUFA omega-3 zmniejszają stężenie triacylogliceroli, PUFA omega-3 obniżają ciśnienie tętnicze, PUFA omega-3 osłabiają odpowiedź zapalną,

w modelu zwierzęcym wykazano, że dieta wzbogacona EPA + DHA zapobiega utracie kardiolipin w sercach obciążonych ciśnieniowo (zapewniają prawidłowe

funkcjonowanie łańcucha oddechowego).

Page 41: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 42: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 43: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 44: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

9 cech charakterystycznych dla greckiej wersji tradycyjnej diety śródziemnomorskiej

• duże spożycie oliwy z oliwek i małe spożycie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego,

• duże spożycie warzyw,

• duże spożycie owoców,

• duże spożycie produktów zbożowych (głównie chleba),

• duże spożycie nasion roślin strączkowych,

• małe spożycie mięsa i produktów mięsnych,

• średnie spożycie produktów mlecznych,

• średnie spożycie alkoholu (głównie wina),

• średnie spożycie ryb.

Oprócz tradycyjnej śródziemnomorskiej diety zdrowy styl życia

Page 45: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 46: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 47: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 48: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Spożycie niskotłuszczowych produktów mlecznych redukowało ryzyko wystąpienia nadciśnienia

Cel: wykazanie czy spożycie produktów mlecznych pełnotłuszczowych i niskotłuszczowych wiązało się z obniżonym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia

Badanie prospektywne, n= 5880 ukończyło badanie, wiek > 20, absolwenci uniwersytetu Bez nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych na początku

badania Otrzymywali kwestionariusze mailowo ( częstotliwość spożycia)

przez 27 miesięcy (mediana) Wyniki: zaobserwowano 180 przypadków nadciśnienia tętniczego;

najwyższe spożycie produktów mlecznych niskotłuszczowych wiązało się z 50% mniejszym ryzykiem nadciśnienia niż w grupie spożywającej najmniej produktów mlecznych niskotłuszczowych

Page 49: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 50: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Hiperglikemia jest czynnikiem zwiększającym umieralność wśród pacjentów z chorobą niedokrwienną serca i po przebytym zawale.

Odgrywa rolę w patogenezie kardiomiopatii cukrzycowej oraz zmianach miażdżycowych zachodzących w tt.wieńcowych i obwodowych.

Powoduje niekorzystne włóknienie serca i odkładanie się w nim kolagenu co wpływa negatywnie na jego funkcje rozkurczowe.

Page 51: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 52: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Ciekawostka

W artykule cytowane jest

badanie w którym wykazano,

że zakaz palenia tytoniu w

miejscach publicznych przyczynił się do

zmniejszenia liczny osób hospitalizowanych

z powodu ostrych zespołów wieńcowych.

Page 53: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 54: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 55: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Definicja i występowanie Stanole – grupa związków stanowiących nasycone formy fitosteroli.Otrzymuje się je na drodze uwodornienia fitosteroli.

Dosyć powszechne w produktach roślinnych, ale ich ilość jest niewielka.

Duże ilości fitosteroli znajdujemy: w olejach roślinnych (zwłaszcza słonecznikowym, kukurydzianym,

sezamowym) w sezamie, słoneczniku i innych nasionach w roślinach strączkowych.

Śladowe ilości - warzywa i owoce oraz produkty z pełnego przemiału. Badania wykazują, że z dietą możliwe jest dostarczenie ok. 300-400mg/dfitosteroli. W społeczeństwach zachodnich ilość dostarczanych fitosteroli wahasię od 150-400mg/d. Stanole stanowią zatem ilość od 20-50mg/d.

Page 56: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Mechanizm działania

Jest związany jest z podobieństwem w budowie chemicznej tych związków do budowy cholesterolu.

Cholesterol, aby został wchłonięty musi być wiązany w micelach.

Stanole wypierają cholesterol z miceli, dzięki czemu wchłaniana jest mniejsza jego ilość, a większa wydalana z kałem.

Stanole są jednocześnie niemal niewchłanialne do krwi.

Page 57: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Skuteczność działaniaWyniki wielu badań wykazują, że stanole obniżają : stężenie cholesterolu całkowitego o 7-10% cholesterolu frakcji LDL o 10-15%.

Stanole + zmiana nawyków żywieniowych

=

obniżenie stężenia LDL – CHOL nawet o 20% i to wszystkobez udziału farmaceutyków!!!

Nie obniżają oraz nie podnoszą natomiast stężenia HDL-CHOL.

Należy dodać, że skuteczność działania stanoli utrzymuje się TYLKO

przez okres ich stosowania.

Page 58: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dieta ze stanolami w ilości 3 g dziennie redukuje stężenie białka hsCRP o

prawie 20%.

Oznacza to, że wpływają one na ograniczenie procesu zapalnego. Efekt obserwowany był zwłaszcza w połączeniu ze statynami.

Page 59: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Dawka Hallikainen i wsp. Przez 4 tygodnie podawali pacjentom dziennie

0,8g, 1,6g, 2,4g i 3,2 g stanoli. Wyniki: największa skuteczność uzyskana została przy

stosowaniu najwyższych dopuszczalnych dawek (spadek o 11,3% i 10,4% LDL).

Nie stwierdzono jednak statystycznie istotnej różnicy w zakresie skuteczności działania określonych dawek.

W celu uzyskania optymalnych efektów terapeutycznych stanoli wystarczy stosować ok.2g dziennie.

W Europie przeciętnie spożywa się 25g margaryny lub masła dziennie. Stąd wzbogacanie ich w stanole zostało tak przemyślane by w takiej dawce dostarczać ok. 2g stanoli dziennie.

Page 60: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 61: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 62: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 63: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Działanie z lekami

Stwierdzono, że u osób stosujących statyny u których nie udało się uzyskać prawidłowego stężenia cholesterolu pomocne były fitosterole. Wyniki podobne uzyskano w badaniach na chorych stosujących prawastatynę i simwastatynę.

Uogólniony wniosek z badań: podawanie stanoli w ilości ok. 2.5g/d pozwalało na dodatkowe obniżenie cholesterolu frakcji LDL od 7-20% w zależności od badania.

Page 64: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Bezpieczeństwo

Wieloletnie spożywanie fitosteroli nie jest szkodliwe dla organizmu.

Ich pobranie wpływa jednak na zmniejszenie stężenia we krwi karotenoidów.

Przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania w tym spożywania 5 porcji warzyw i owoców dziennie( uwzględniając bogate w karoten) pozwala na utrzymanie stężenia karotenoidów na odpowiednim poziomie.

Page 65: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Legislacja i znakowanie produktówSpożycie powyżej 3 g dziennie nie przynosi dalszego obniżenia stężenia cholesterolu. Rada Naukowa ds. Żywności wydała opinię: stosowanie dawki powyżej 3 g/d nie jest wskazane.

W związku z tym Komisja Europejska dopuszcza dodawanie steroli i stanoli roślinnych dotakich produktów spożywaczych jak, np.

tłuszczów do smarowania pieczywa, sosów do sałatek, mleka, fermentowanych produktów mlecznych typu jogurty i sery, produktów pochodzących z soi, pikantnych sosów,

przy założeniu, że w jednej porcji produktu jest zawarte nie więcej niż 3 g steroli lub stanoli (jeśli spożywana jest jedna porcja dziennie) lub 1 g (jeśli spożywane są trzy porcje dziennie).

Ponadto wspólnotowa dyrektywa dotycząca znakowania stwierdza, że każdy produkt zawierający sterole i stanole powinien czytelnie podawać ich zawartość oraz zamieszczać informację o ich właściwościach i zastosowaniu.

Page 66: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 67: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Redukcja tłuszczu w diecie ogółem

Badanie Women’s Health Initiative wykazało, że obniżenie spożycia tłuszczu ogółem wziązało się z obniżeniem spożywania określonych kwasów tłuszczowych.

Wpływało to na umiarkowane zmniejszenie ryzyka CVD, CHD i udaru w przypadku kobiet spożywających najmniej SFA. W przypadku innych proporcji KT w diecie ryzyko nie było bardziej zmniejszone.

Taka taktyka nie wpływa na podwyższenie poziomu HDL-CHOL.

Page 68: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Redukcja w diecie SFA i TC

Zmniejszenie ilości powyższych w diecie do <7%E w przypadku SFA i <200mg/d w przypadku TC powodowało zmniejszenie LDL-CHOL od 9-12%

Page 69: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 70: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Metaanaliza badania National Cholesterol Education Program Step 2 diet gdzie (7% SFA, 200 mg/day cholesterol) wiązała się z 3-6kg utratą mc i 16% zmniejszeniem LDL – CHOL.

Page 71: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

OmniHeart Randomized Trail

1. 3 diety, wszystkie dostarczały 6%E z SFA: Węglowodanowa - 58%E z W i 27% z T Proteinowa -25%E z B i 27% z T Bogata w UFA - 37% E z T z czego 21% stanowiły

MUFA2. LDL – CHOL obniżył się odpowiednio o 11.6, 14.2

i 13.1 mg/dL na wyżej wymienionych dietach.3. Dieta proteinowa i z UFA obniżyły również poziom

TG. 4. UFA podwyższyła HDL-CHOL.

Page 72: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Modyfikacje w zawartości KT 1% mniej SFA w diecie – obniżenie LDL-CHOL o 1,8mg/dl 1% więcej PUFA w diecie – odniżenie LDL-CHOL o 0,5mg/dl Zastąpienie części SFA kwasami MUFA – obniżenie LDL-CHOL. Zastąpienie części W w diecie kwasami MUFA i PUFA – jw. Spożywanie kwasów tłuszczowych o konfiguracji trans powodowało

dwukrotnie wyższy wzrost TC/HDL niż w przypadku SFA. Zwiększa ono również stężenie CHOL-LDL i TG. Kwasy trans obniżały również poziom HDL-CHOL. Należy ich bezwzględnie unikać w diecie!!! Stanowią czynnik ryzyka

wystąpienia incydentu sercowo- naczyniowego.

Należy wystrzegać się uwodornionego oleju z soi – podwyższa stężenie frakcji LDL-CHOL w przeciwieństwie do olejów nierafinowanych, zimnotłoczonych.

Page 73: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Orzechy – wpływ na obniżenie lipidów Wyniki różnych badań są zgodne co do wpływu

konsumpcji orzechów na obniżanie LDL-CHOL. Większość badań wykazała, że mają wpływ na obniżenie

TG. Inne nie wykazały takiego działania. W 14-letnim badaniu Nurse’s Health Study wykazano, ze

kobiety które pożywały około 100g orzechów tygodniowo miały znacząco obniżone ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca.

Mechanizm:zawierają dużo UFA, mało SFA, brak CHOL i tym samym wpływają na profil lipidowy.

Page 74: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 75: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Błonnik rozpuszczalny

Dieta obfitująca w błonnik (co najmniej 25g/d) jest związana ze zmniejszeniem ryzyka CHD i CVD.

Błonnik rozpuszczalny wykazuje większe możliwości obniżania LDL-CHOL niż błonnik nierozpuszczalny.

Należy jednak pamiętać, że całkowita ilość błonnika w diecie jest ważna i wiąże się z obniżeniem ryzyka CHD ogólnie.

Mechanizm: beta -glukany powodują zwiększenie produkcji kwasów żółciowych i obniżenie LDL-CHOL. Korzystnie wpływa na receptory LDL.

Dieta taka jest związana często z niskim BMI, niższym ciśnieniem tętniczym i stężeniem TG.

Page 76: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 77: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Psyllium – błonnik indyjski

Page 78: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Antyoksydanty - suplementacja

Badano wpływ: wit. C i E, beta-karotenu, koenzymu Q10

Stanowisko ADA: Dotychczasowe dowody naukowe nie wspierają rekomendacji stosowania suplementów, nie są też przeciwko.

Zaleca się spożywanie dużej ilości owoców i warzyw zamiast suplementów z uwagi na ich korzystny profil odżywczy i potencjalne efekty synergizmu działania prozdrowotnego.

Page 79: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Aktywność fizyczna

Zaleca się około 30 minut aktywności fizycznej w większości dni tygodnia.

Page 80: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

KONKLUZJA

Page 81: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Programy narodowe

Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015

Narodowy Program Zapobiegania Nadwadze i Otyłości oraz Przewlekłym Chorobom Niezakaźnym poprzez Poprawę Żywienia i Aktywności Fizycznej na lata 2007-2011 POL-HEALTH.

Page 82: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 83: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 84: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna

Odbyły się

Page 85: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 86: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna
Page 87: żYwienie kliniczne   ch.niedokrwienna