Transcript
Page 1: αγορά+ - Μάρτιος 2012

Η επόμενη ημέρα στην αγορά του φαρμάκου

αγορά

Page 2: αγορά+ - Μάρτιος 2012
Page 3: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

Η TEVA είναι η ηγέτιδα εταιρεία στην παγκόσμια αγορά γενόσημων φαρμάκων. Παρέχοντας αποτελεσματικά και ποιοτικά φαρμακευτικά προϊόντα και έχοντας ως αιχμή της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας τα γε-νόσημα και τα βιο-ομοειδή, βοηθούμε τα συστήματα υγείας να απελευθερώνουν πόρους, ώστε περισσότεροι άνθρωποι να αποκτούν πρόσβαση σε δοκιμασμένες θεραπευτικές επιλογές.

Ταυτόχρονα, αυτή η απελευθέρωση των πόρων καθίσταται πολύ σημαντική για την εισαγωγή καινοτόμων θεραπειών, που έχουν να προσφέρουν νέα, σημαντικά οφέλη στους ασθενείς.

Στην κατεύθυνση αυτή η TEVA, παράλληλα με την παραγωγή και εμπορία γενόσημων φαρμάκων, επενδύει και αναπτύσσει και καινο-τόμα φαρμακευτικά σκευάσματα κυρίως στις θεραπευτικές κατηγορίες των νευρολογικών διαταραχών, των αυτοάνοσων νοσημάτων, της ογκολογίας, καθώς και σε θεραπείες αντιμετώπισης του πόνου

Είμαστε υπερήφανοι για την ως τώρα πορεία μας. Είμαστε ανοιχτοί στην επικοινωνία και τη συνεργασία με τους λειτουργούς υγείας και το κράτος και προσδοκούμε σύντομα να αποδεί-ξουμε πόσα πολλά μπορούμε να προσφέρουμε στους ασθενείς και το Εθνικό Σύστημα Υγείας.

— Η TEVA είναι η κορυφαία παρασκευάστρια εταιρεία γενόση-μων φαρμάκων στον κόσμο, ενώ συμπεριλαμβάνεται στις 15 μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες του κόσμου.

— Το 2011, η TEVA προμήθευσε 71 δισ. δισκία και 535 εκατ. στεί-ρων δόσεων σε 120 χώρες. Κατά μέσο όρο, λαμβάνονται 2.200 δόσεις φαρμάκων της TEVA, κάθε δευτερόλεπτο κάθε ημέρας.

— Για περισσότερα από δέκα χρόνια, η TEVA προμηθεύει κά-ποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες γενοσήμων, με δραστικές ουσίες φαρμάκων (API’s), καθώς και με έτοιμα φάρμακα. Από το 2008, η TEVA έχει ξεκινήσει την εμπορική της δραστηριότητα και στην Ελλάδα μέσω της θυγατρικής της, TEVA EΛΛΑΣ AE. Ολα αυτά τα χρόνια, έ-χουν διακινηθεί πάνω από τρία εκατ. δισκία και στείρες δό-σεις στην Ελλάδα.

— Η TEVA ΕΛΛΑΣ ΑΕ δεν είχε ΠΟΤΕ μέχρι σήμερα ανακλήσεις προϊόντων της.

— Επιχειρούμε σε 120 χώρες με 46.000 εργαζομένους. Είμαστε εταιρεία παγκόσμιου βεληνεκούς και προτεραιότητά μας εί-ναι να παρέχουμε υψηλής ποιότητας φαρμακευτική περίθαλ-ψη στα εκατομμύρια των ασθενών που μας δείχνουν την ε-μπιστοσύνη τους.

— Αντίθετα με τις περισσότερες άλλες διεθνείς φαρμακοβιομη-χανίες γενοσήμων, επιλέξαμε να επιχειρήσουμε αυτόνομα στην ελληνική αγορά. Αυτό σημαίνει ότι δεν είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε κανένα συμβιβασμό στην παροχή φαρμακευτικής περίθαλψης υψηλής ποιότητας, σε προσιτές τιμές, για τους α-σθενείς και τα ασφαλιστικά ταμεία.

— Η TEVA απασχολεί 6.000 εργαζομένους μόνο στον τομέα του ποιοτικού ελέγχου και της διασφάλισης ποιότητας.

— Η TEVA στις 74 παραγωγικές της μονάδες ανά την υφήλιο ε-φαρμόζει τα ίδια πρότυπα Ορθής Παρασκευαστικής Πρακτι-κής (GMP), που ακολουθούν και οι εταιρείες παραγωγής πρω-τότυπων σκευασμάτων.

— Το 2011, εξασφαλίσαμε 1.241 εγκρίσεις γενοσήμων στην Ευ-ρώπη, που αφορούν 152 δραστικές ουσίες, σε 331 συνθέσεις.

— Τα φάρμακα που διαθέτει η TEVA ΕΛΛΑΣ ΑΕ στην ελληνική αγορά, παράγονται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις που βρί-σκονται στην Ευρώπη και σε κάθε περίπτωση, προέρχονται α-πό εργοστάσια με αυστηρά πρότυπα Ορθής Παρασκευαστικής Πρακτικής (GMP). Τα εργοστάσια που διαθέτουν τα περισσό-τερα από τα προϊόντα μας στην Ελλάδα βρίσκονται στην Ολ-λανδία και την Ουγγαρία.

TEVA “Grow With the Best”

Page 4: αγορά+ - Μάρτιος 2012

Στα τέλη του 2011 δημοσιεύτηκε μία εξαιρετικά ενδιαφέ-ρουσα μελέτη της Mckinsey με θέμα «Η Ελλάδα 10 Χρόνια Μπροστά». Με αυτή την αφορμή, μέσα από την έκδοσή μας ανοίξαμε ένα δημόσιο διάλογο για την αναδυόμενη αγορά του φαρμάκου.

Σύμφωνα με τη μελέτη, ένας από τους πολλά υποσχό-μενους «αστέρες» -εξειδικευμένοι υποκλάδοι οικονομικής δραστηριότητας, στους οποίους η Ελλάδα κατέχει σχετικό συγκριτικό πλεονέκτημα- είναι και τα γενόσημα φάρμακα.

Παράλληλα, η προοπτική αυτή αποτελεί ένα σημαντικό «παράθυρο ευκαιρίας» για την εγχώρια βιομηχανία, η οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει το επερχόμενο κύμα ανάπτυ-ξης (εντός Ελλάδας, αλλά και σε γειτονικές αγορές) και να κινηθεί προς τη δημιουργία «εθνικών πρωταθλητών» στην παραγωγή γενοσήμων.

Μία τέτοια εξέλιξη θα συνεισφέρει σημαντικά στην αύ-ξηση της προστιθέμενης αξίας και της απασχόλησης στον κλάδο, αλλά και στην ευρύτερη ελληνική οικονομία, με βελ-τίωση της ελκυστικότητας και της ανταγωνιστικότητας, αλλά και διείσδυση σε υποσχόμενες αγορές του εξωτερικού.

Σε κάθε περίπτωση τα γενόσημα είναι μια νέα πραγματι-κότητα στην ελληνική αγορά φαρμάκου. Και όπως κάθε νέο, έχει τις δικές του ιδιομορφίες προσαρμογής. Μόνο που σε αυτή τη συγκυρία δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου.

Θάνος Τριανταφύλλου

Φάρμακο ανάπτυξης

Μία εκδοτική πρωτοβουλίατου Forum ΑΓΟΡΑΙΔΕΩΝΔιεύθυνση Εκδοσης:Θάνος ΤριανταφύλλουΧρήστος Τσαπακίδης

Forum ΑΓΟΡΑΙΔΕΩΝwww.forumagoraideon.gr

Συντονιστές: Κώστας Τσαούσης

Θάνος Τριανταφύλλου

Οργάνωση και Επιμέλεια Εκδοσης: ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΣ EΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.

Κύπρου 12Α, Τ.Κ. 183 46,Μοσχάτο, τηλ. 210 48 23 977

αγορά

Page 5: αγορά+ - Μάρτιος 2012
Page 6: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

ον τελευταίο καιρό, μεγάλη έκταση έχει λάβει η συζήτηση γύρω από τη χρήση γενόσημων φαρ-μάκων στην Ελλάδα. Μία συζήτηση που ξεκί-νησε, όταν θέλοντας να περιορίσουμε τη σπα-τάλη στο χώρο του φαρμάκου, ορίσαμε με νο-

μοθεσία ένα ποσοστό υποχρεωτικής συνταγογράφησης σε γενόσημα φάρμακα. Στόχος μας είναι η συνταγογρά-φηση των γενοσήμων να φτάσει στο μέσο όρο της Ευ-ρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή στο 50%, ενώ σήμερα κατα-γράφεται οριακά μόλις στο 18%.

Τα γενόσημα φάρμακα δεν είναι τίποτε άλλο από το προϊόν της έρευνας μιας φαρμακευτικής εταιρείας. Το πρωτότυπο είναι το φάρμακο που παράγει μια εται-

ρεία και προστατεύεται η πατέντα του δέκα χρόνια, δεν μπορεί να αντιγρα-φεί, δηλαδή, το πουλά μόνο η εταιρεία η οποία το παρήγαγε, και μετά από δέ-κα χρόνια παύει να υπάρχει προστα-

σία του φαρμάκου και το αντιγράφουν άλλες εταιρείες, για να το πωλούν φτηνότερα. Ετσι, τα γενόσημα είναι τα φάρμακα που περιέχουν την ίδια δραστική ουσία, αλλά κυκλοφορούν χωρίς το εμπορικό όνομα της εταιρείας και είναι διαθέσιμα σε ιδιαίτερα χαμηλότερη τιμή.

Επειδή και τα γενόσημα ήταν ακριβά στην Ελλά-δα, ορίσαμε ότι θα πωλούνται στο 40% της τιμής του πρωτοτύπου, ώστε να διασφαλίσουμε το μειωμένο κό-στος, και παράλληλα ότι αυτή η μείωση δεν θα αφορά στα φάρμακα κάτω από δέκα ευρώ, ώστε να μην υποκα-θίστανται με άλλα ακριβότερα, που είναι φάρμακα που παράγει η ελληνική βιομηχανία. Την ελληνική βιομηχα-

νία πρέπει να την προστατεύσουμε, με την καλή έννοια του όρου, αλλά όχι να την αβαντάρουμε παράνομα. Εχω πει αρκετές φορές ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πάρα πο-λύ καλές εταιρείες, είναι 20 πολύ σημαντικές εταιρείες φαρμάκων που είναι εταιρείες παραγωγής γενοσήμων.

Με την πολιτική αυτή, θα προσαρμοστούμε στην πρακτική όλων των υπόλοιπων χωρών, δηλαδή θα αφή-σουμε πίσω την υπέρογκη δαπάνη για τα φάρμακα χω-ρίς να αλλάξουμε τις παροχές στους ασφαλισμένους. Α-ξίζει να σας πω ενδεικτικά ότι στην Ελβετία συνταγο-γραφούν 90% γενόσημα, και στην Αμερική 85% γενό-σημα. Προσπαθούμε να φτάσουμε τη δαπάνη εκεί που την έχουν όλοι οι Ευρωπαίοι, αλλά υπάρχουν κάποιοι που αντιστέκονται.

Ακουσα και πολύ σοβαρούς καθηγητές πανεπιστη-μίου να συζητούν ένα ζήτημα αλλεργιών στα έκδοχα, έ-να θέμα πιθανόν μη επαρκούς δείγματος στους ελέγ-χους βιοϊσοδυναμίας, και λοιπά προβλήματα από τη χρήση των γενοσήμων. Ολα αυτά, όμως, είναι ώρα να τα αποκαταστήσουμε ως ερωτήματα, με την κινδυνολο-γία δεν μπορούμε να πιέζουμε ούτε και να αφήνουμε τον κόσμο στην ασάφεια.

Σε όσους λένε ότι πρέπει να υπάρξουν πιο εξειδικευ-μένα κέντρα ελέγχου θέλω να ξεκαθαρίσω ρητά και α-περίφραστα σε κάθε πολίτη ότι στην Ελλάδα υπάρχουν έλεγχοι που αν ήταν μόνο ελληνικοί, θα είχε δίκιο έ-νας πολίτης να ανησυχεί. Οι εισαγωγές των γενόσημων φαρμάκων, όμως, διασταυρώνονται πάντα και με τους ευρωπαϊκούς ελέγχους, και αυτό καθιστά το σύστημά μας εγκυρότερο.

Το στοίχημα στην αγορά φαρμάκου

Του Ανδρέα Λοβέρδου*

*Ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος είναι υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Page 7: αγορά+ - Μάρτιος 2012
Page 8: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

ενόσημο προϊόν είναι φαρμακευτικό προϊόν που έχει αναπτυχθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι ί-διο με ήδη εγκεκριμένο προϊόν (το προϊόν α-ναφοράς) και είναι ασφαλές και αποτελεσματι-κό. Το γενόσημο προϊόν περιέχει την ίδια δρα-

στική ουσία, όπως το προϊόν αναφοράς, σε ίδια ποσότητα. Η δραστική ουσία ενός φαρμάκου είναι το συστατικό που του προσδίδει τη θεραπευτική του αποτελεσματικότητα.

Ολα τα φάρμακα συμπεριλαμβανομένων και των γε-νοσήμων ανεξάρτητα από τη χώρα παραγωγής τους (Η-

ΠΑ, Ινδία κά.), για να εισαχθούν και να κυκλοφορήσουν στην Ελλάδα, έχουν ε-λεγχθεί και πιστοποιηθεί από τον Ευρω-παϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), ο οποίος διενεργεί συστηματι-κά εργαστηριακούς έλεγχους και επιθε-ωρήσεις. Επιπλέον, μετά την αδειοδότη-ση και κυκλοφορία των φαρμάκων, ο Ε-

ΟΦ διενεργεί εργαστηριακούς δειγματοληπτικούς ελέγ-χους και τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις.

Η χρήση των γενόσημων φαρμάκων είναι ιδιαίτερα δι-αδεδομένη στην Ευρωπαϊκή Ενωση με ποσοστό άνω του 50%. Προκειμένου να γίνει εναρμόνιση με τις χώρες της ΕΕ, είναι απαραίτητο να αυξηθεί η χρήση των γενοσήμων στη χώρα μας, με στόχο να φτάσει το 30% το 2012 -ενώ σήμερα στην Ελλάδα καταλαμβάνουν μόλις το 18% της α-γοράς. Αυτό θα συμβάλει και στον εξορθολογισμό της συ-νταγογράφησης, στη μείωση της φαρμακευτικής σπατά-λης και της σχετικής δαπάνης του Ελληνα ασφαλισμένου.

Θα πρέπει να πούμε στο κοινό, με βάση τα παραπά-νω, ότι ο ΕΟΦ διαχρονικά λαμβάνει τα απαραίτητα μέ-τρα για την προστασία της δημόσιας υγείας και συγχρό-νως εφιστά την προσοχή για την ορθή χρήση των φαρ-μάκων και την άμεση αναφορά οποιουδήποτε προβλήμα-τος εμφανιστεί.

Σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια και την αποτελεσματι-κότητά τους, τα γενόσημα προϊόντα αδειοδοτούνται με-τά τη λήξη της περιόδου «αποκλειστικότητας» του πρω-τότυπου φαρμάκου, η οποία διαρκεί συνήθως δέκα χρό-νια. Η χορήγηση άδειας στα γενόσημα πραγματοποιεί-ται, σύμφωνα με την ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία από κάποια εθνική αρχή της ΕΕ, ή από τον Ευρωπαϊκό Οργα-νισμό Φαρμάκων, ενώ προβλέπει εξονυχιστική αξιολόγη-ση των επιστημονικών δεδομένων. Αυτή περιλαμβάνει και

μελέτη βιοϊσοδυναμίας ή μελέτη εξαίρεσης από την υπο-βολή μελέτης βιοϊσοδυναμίας, ανάλογα με την περίπτωση.

Ο ΕΟΦ, όπως και οι αντίστοιχοι Οργανισμοί Φαρ-μάκων των λοιπών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενω-σης, αξιολογούν τις μελέτες βιοϊσοδυναμίας. Πραγματο-ποιεί μετεγκριτικό έλεγχο ποιότητας, αποτελεσματικότη-τας και ασφάλειας, με εργαστηριακούς ελέγχους δειγμά-των φαρμάκων, με τακτικές και αιφνίδιες επιθεωρήσεις σε εργοστάσια παραγωγής και χώρους διακίνησης και με το σύστημα «φαρμακοεπαγρύπνησης», σύμφωνα με το οποίο κάθε γιατρός ή κάτοχος άδειας κυκλοφορίας υποχρεούται να παρακολουθεί την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των φαρμάκων και να αναφέρει σχετικά στον ΕΟΦ.

Αναλυτικότερα, πραγματοποιούνται εργαστηριακοί έ-λεγχοι δειγμάτων φαρμάκων που προέρχονται: α) από τακτι-κές προγραμματισμένες δειγματοληψίες, οι οποίες κατά κα-νόνα σχεδιάζονται ανά δραστική ουσία, β) από καταγγελί-ες υγειονομικού προσωπικού, ασθενών, νοσοκομείων, γ) μέ-σω του Δικτύου των Επίσημων Εργαστηρίων Ελέγχου Φαρ-μάκων (OMCL), σε Προγράμματα Επιτήρησης της Ευρωπαϊ-κής Αγοράς Φαρμάκων (Market Surveillance Studies - MSS).

Επίσης, γίνονται τακτικές και αιφνίδιες επιθεωρήσεις σε εργοστάσια παραγωγής και χώρους διακίνησης (φαρμακα-ποθήκες, φαρμακεία, νοσοκομεία). Στην Ελλάδα ο ΕΟΦ ε-πιθεωρεί τα 56 φαρμακευτικά εργοστάσια και τις 150 περί-που φαρμακαποθήκες. Για τα φαρμακευτικά προϊόντα που παράγονται σε τρίτες χώρες (πχ. Ινδία, ΗΠΑ, κά.) και εισά-γονται στην ΕΕ, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η επιθε-ώρηση από μία αρμόδια αρχή της ΕΕ, ομοίως και από τον Ε-ΟΦ, και η έκδοση σχετικού EU GMP Certificate (Ευρωπαϊ-κό Πιστοποιητικό Καλής Παραγωγής). Μόνον τα εργοστά-σια στα οποία έχει χορηγηθεί ένα τέτοιο πιστοποιητικό επι-τρέπεται να παράγουν για την ΕΕ και τη χώρα μας.

Αναφορικά με τις δραστικές πρώτες ύλες, υποχρεωτι-κά συμμορφώνονται με τις κοινοτικές απαιτήσεις Κανό-νων Καλής Παραγωγής, είτε παράγονται στην ΕΕ, είτε σε τρίτες χώρες, και ελέγχονται ανάλογα.

Ο μετεγκριτικός έλεγχος συμπληρώνεται με το σύ-στημα «φαρμακοεπαγρύπνησης». Κάθε κάτοχος άδειας κυκλοφορίας υποχρεούται να παρακολουθεί την ασφά-λεια και αποτελεσματικότητα των προϊόντων του και να α-ναφέρει σχετικά στον ΕΟΦ. Επιπλέον, οι επαγγελματίες υ-γείας πρέπει να αναφέρουν στον ΕΟΦ, μέσω της κίτρινης κάρτας, τις ανεπιθύμητες ενέργειες που εκτιμούν πως συ-σχετίζονται με τη λήψη του φαρμάκου.

Τα γενόσημα και ο ρόλος του ΕΟΦ

Του Γιάννη Τούντα*

*Ο κ. Γιάννης Τούντας είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων.

Page 9: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

ο Σεπτέμβριο του 2011 υποδεχτήκαμε με χαρά την κυκλοφορία της ανεξάρτητης έρευνας της ΜcKinsey («H Ελλάδα 10 χρόνια μετά»), στην οποία ο κλάδος της παραγωγής των γενόση-μων φαρμάκων στη χώρα μας χαρακτηριζόταν

ως ένας από τους «αναδυόμενους αστέρες» της ελληνι-κής οικονομίας. Σύμφωνα με τη μελέτη, με προϋπόθεση το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο που θα εξασφάλιζε έ-να αναπτυξιακό περιβάλλον, η εγχώρια παραγωγή γενό-σημων φαρμάκων θα μπορούσε να αποτελέσει έναν από τους βασικούς μοχλούς ανάπτυξης και αναγέννησης της ελληνικής οικονομίας.

Οσο και αν αποτέλεσε για την εγχώρια φαρμακοβιο-μηχανία η αναγνώριση αυτή ένα ευχάριστο γεγονός, δεν αποτέλεσε όμως ιδιαίτερη έκπληξη. Εδώ και πολλά χρό-νια, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία εργάζεται εντατικά, παράγει, επενδύει, εξάγει, έχοντας κερδίσει τη διεθνή α-ναγνώριση και έχοντας προσφέρει στην ελληνική οικο-νομία όσο ελάχιστοι κλάδοι. Ηδη εδώ και χρόνια, επίσης, έχουμε καταθέσει προτάσεις, ζητώντας τη λήψη των κα-τάλληλων μέτρων που θα επέτρεπαν την περαιτέρω α-νάπτυξη της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας και ταυτό-χρονα θα επέφεραν μείωση και εξορθολογισμό της φαρ-μακευτικής δαπάνης. Εχουμε προτείνει ένα σύστημα ε-πώνυμων γενοσήμων με κίνητρα σε γιατρούς και ασθε-νείς, με τιμές αναφοράς και rebate ανά θεραπευτική κα-τηγορία και με την εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλ-λων και οδηγιών συνταγογράφησης. Δυστυχώς, όμως, δεν έχουμε εισακουστεί.

Αντιθέτως, γινόμαστε μάρτυρες -ιδίως τους τελευ-ταίους μήνες- μίας σειράς μέτρων των οποίων η εφαρμο-γή πλήττει την εγχώρια παραγωγή φαρμάκων. Αποκορύ-φωμα αποτελεί το μέτρο της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία. Με την εφαρμογή του μέτρου αυτού, η αγορά θα κατακλυστεί με εισαγόμενα, ανώνυμα φάρ-μακα αμφιβόλου ποιότητας, καθώς μοναδικό κριτήριο για την επιλογή του ιατρού απαιτείται να είναι η τιμή του φαρμάκου! Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που πα-

ράγουν ποιοτικά, αποτελεσματικά επώνυμα, γενόσημα φάρμακα, με την εγγύηση των απαραίτητων μελετών και των τακτικών ελέγχων από τον ΕΟΦ και την ΕΜΑ, είναι αδύνατο να ακολουθήσουν μία λογική επιδίωξης της πά-ση θυσία χαμηλότερης τιμής. Και αυτό γιατί διατηρούν πάνω από το 50% των θέσεων εργασίας του κλάδου, έ-χουν τεράστια πάγια έξοδα, υψηλό κόστος συμμόρφω-σης στα αυστηρά ευρωπαϊκά ποιοτικά πρότυπα, ενώ έ-χουν δεσμεύσει σημαντικούς πόρους σε επενδύσεις. Α-ποτέλεσμα της εφαρμογής του μέτρου θα είναι οι μισές τουλάχιστον παραγωγικές μονάδες να κλείσουν, εξωθώ-ντας στην ανεργία 3.000 εργαζόμε-νους και επιφέροντας απώλεια φο-ρολογικών και ασφαλιστικών εσό-δων και τεχνογνωσίας. Η χώρα μας θα γίνει πλήρως εξαρτώμενη από τα εισαγόμενα φάρμακα, τόσο στα πρωτότυπα (τη στιγμή που ήδη το έλλειμμα στο εμπο-ρικό ισοζύγιο στο χώρο των φαρμάκων άγγιξε τα τελευ-ταία χρόνια τα τρία δισ. ευρώ!), όσο πλέον και στα γενό-σημα και οι εισαγωγείς θα μπορούν να αυξήσουν τις τι-μές σύμφωνα με τη στρατηγική τους, αφού πρώτα έχουν «βγάλει από τη μέση» την ελληνική φαρμακοβιομηχανία.

Την ίδια στιγμή, η φαρμακευτική δαπάνη θα αυξη-θεί, αντί να μειωθεί, λόγω της έντασης του φαινομένου της υποκατάστασης. Ο Ελληνας ιατρός, ανησυχώντας για την ασφάλεια και την εξέλιξη της θεραπείας του α-σθενούς του, θα προτιμήσει για τις ίδιες ενδείξεις να συ-νταγογραφήσει τα ακριβότερα πρωτότυπα με προστα-σία πατέντας.

Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία είναι μέρος της λύ-σης, μπορεί να προσφέρει στην ελληνική οικονομία όσο ελάχιστοι άλλοι κλάδοι και να συμβάλει στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Χαρακτηριστικά, με το κατάλ-ληλο πλαίσιο η εγχώρια παραγωγή θα μπορούσε να κα-λύπτει πάνω από το 50% των φαρμάκων με χαμηλές πάντα τιμές. Αντιμετωπίζεται, όμως, δυστυχώς, σαν τον «εύκολο στόχο» και όχι… ως ένας «αναδυόμενος αστέρας».

«H Ελλάδα 10 χρόνια μετά»…και έπειτα από επτά μήνες

Της Φαίης Κοσμοπούλου*

*Η κ. Φαίη Κοσμοπούλου είναι γενική διευθύντρια της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ).

Page 10: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

πρόσφατη κρίση χρέους οδήγησε στην υιοθέ-τηση πολλών μέτρων λιτότητας, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ για την αντιμετώπιση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Η ελληνι-κή κυβέρνηση έχει ήδη νομοθετήσει σημαντι-

κές μεταρρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της εργασιακής ευελιξίας, του εξορθολογισμού των δαπανών του δημόσι-ου τομέα και της απελευθέρωσης των αγορών. Παράλλη-λα, όμως, με τη δημοσιονομική προσαρμογή, απαιτείται η Ελλάδα να επιτύχει οικονομική ανάπτυξη. Η εφαρμογή του δημοσιονομικού προγράμματος πρέπει να συνοδευ-τεί από το σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός μακροπρό-θεσμου/βιώσιμου νέου μοντέλου ανάπτυξης της Ελλάδας.

Η μελέτη «Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά» επιδιώ-κει να καλύψει αυτό το κενό. Προτείνει την υιοθέτηση ε-νός νέου μοντέλου ανάπτυξης της Ελλάδας, που μπο-ρεί να δημιουργήσει 49 δισ. ευρώ σε ετήσια Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία 1 (55 δισ. ευρώ σε όρους ΑΕΠ) και 520.000 νέες θέσεις εργασίας εντός δέκα ετών σε μόλις πέντε μεγάλους κλάδους και οκτώ αναδυόμενους υπο-κλάδους της οικονομίας.

Ενας από τους πολλά υποσχόμενους «αστέρες» -ε-ξειδικευμένοι υποκλάδοι οικονομικής δραστηριότη-τας, στους οποίους η Ελλάδα κατέχει σχετικό συγκριτι-κό πλεονέκτημα- είναι και τα γενόσημα φάρμακα. Σύμ-φωνα με την έρευνα, θα μπορούσε να προχωρήσει η στα-διακή απελευθέρωση των αγορών με στόχο την ανάπτυ-ξη, ιδιαίτερα σε τομείς όπου υπάρχει είτε η τεχνογνωσία είτε η δυνατότητα να δημιουργηθούν μεγαλύτερες παρα-γωγικές μονάδες.

Η δυσχερής δημοσιονομική κατάσταση της ελληνι-κής οικονομίας, αλλά και η δέσμευση της κυβέρνησης για την αύξηση της χαμηλής σήμερα διείσδυσης των γενόση-μων φαρμάκων (μόνο 32% των πωλήσεων φαρμάκων ε-κτός πατέντας, σε σχέση με άνω του 60% σε Γερμανία, Ιτα-

λία και Ηνωμένο Βασίλειο) υποδεικνύουν πιθανώς ευνο-ϊκές συνθήκες για την τοπική αγορά γενόσημων φαρμά-κων, η οποία, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να αυξήσει το μέγεθός της (από εγχώριες πωλήσεις και εξαγωγές), α-πό περίπου 1,2 δισ. ευρώ το 2010 σε 2,2 δισ. ευρώ το 2021.

Η προοπτική αυτή αποτελεί ένα σημαντικό «παρά-θυρο ευκαιρίας» για την εγχώρια βιομηχανία, η οποία θα μπορούσε να αξιοποιήσει το επερχόμενο κύμα ανάπτυ-ξης (εντός Ελλάδας, αλλά και σε γειτονικές αγορές) και να κινηθεί προς τη δημιουργία «εθνικών πρωταθλητών» στην παραγωγή γενοσήμων. Μία τέτοια εξέλιξη θα συ-νεισφέρει σημαντικά στην αύξηση της προστιθέμενης α-ξίας και της απασχόλησης στον κλάδο, αλλά και στην ευ-ρύτερη ελληνική οικονομία.

Οι κύριες δράσεις, οι οποίες θα επέτρεπαν στην εγ-χώρια βιομηχανία να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες ανάπτυ-ξης του κλάδου, ομαδοποιούνται σε τέσσερις στρατηγι-κές κατηγορίες:• Βελτίωση της ελκυστικότητας και αύξηση της διείσ-

δυσης των γενόσημων φαρμάκων. Ο κλάδος θα μπο-ρούσε να ωφεληθεί σημαντικά από μία συστηματι-κή εκστρατεία ενημέρωσης, η οποία θα παρέχει εγ-γυήσεις ποιότητας και θα τονίζει τις θετικές συνέπει-ες της χρήσης γενοσήμων. Παράλληλα, η πολιτεία μπορεί να αναπτύξει μία συνολική στρατηγική ανά-πτυξης των γενοσήμων, που να περιλαμβάνει τη λε-πτομερή καταγραφή των απαιτούμενων κινήτρων για τους εμπλεκομένους, πχ. γιατρούς, φαρμακοποιούς, ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και ασθενείς (μέσω της καθιέρωσης περιθωρίου κέρδους σε απόλυτη τιμή για το φαρμακοποιό, και μοντέλο συγχρηματοδότη-σης για τους ασθενείς). Είναι αναγκαίος ο ανασχεδι-ασμός της δομής πωλήσεων των εταιρειών, τόσο για τη μείωση του σχετικού κόστους, όσο και για την κα-λύτερη προσέγγιση των φορέων που επηρεάζουν τις

Ο αναδυόμενος αστέρας

Page 11: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

αποφάσεις στη συνταγογράφηση, καθώς και για την αποτελεσματικότερη ανταπόκριση στις νέες διαδικα-σίες προμηθειών φαρμάκων από τα νοσοκομεία και τα ταμεία. Επιπλέον, είναι σημαντικός ο ρόλος της πολιτείας στον καθορισμό ενός σχεδίου για τη στα-διακή μείωση των τιμών των γενοσήμων (σε αντίθε-ση με πρόωρες «απότομες» μειώσεις), με στόχο αφε-νός την ώθηση της αγοράς γενοσήμων και την άσκη-ση πίεσης στον κλάδο για λειτουργικές βελτιώσεις και μείωση κόστους, και αφετέρου την παροχή ε-παρκούς χρόνου για την προσαρμογή και περαιτέρω «συγκέντρωση» των εταιρειών του κλάδου. Σχετικές δράσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την άρση πιθανών ρυθμιστικών και νομικών εμποδίων -σχετι-κών με τις διαδικασίες έγκρισης γενοσήμων και βιο-ϊσοδύναμων- για τη μείωση του κόστους και του α-παιτούμενου χρόνου έγκρισης νέων προϊόντων, κα-θώς και την παροχή εγγυήσεων ποιότητας (μέσω πι-στοποιήσεων) σε γιατρούς και ασθενείς.

• Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας μέσω κλίμακας, εστίασης και καινοτομίας. Η εγχώρια βιομηχανία α-παιτεί σημαντική συγκέντρωση παραγωγικής δυνα-μικότητας, ώστε να αποκτήσει την κλίμακα και την αποδοτικότητα που απαιτείται σε ένα παγκόσμιο πε-ριβάλλον και να μπορέσει να αντεπεξέλθει αποτελε-σματικά στο διεθνή ανταγωνισμό. Επιπλέον, ο κλά-δος απαιτείται να εστιάσει στις κατάλληλες υποκατη-γορίες προϊόντων και σε υψηλής προστιθέμενης αξί-ας έρευνα και ανάπτυξη, να συγκεντρώσει τα σχετικά εξειδικευμένα στελέχη και να επιδιώξει την καινοτο-μία, σε νέες συσκευές ή συνδυασμούς φαρμάκων. Η πολιτεία θα μπορούσε να διευκολύνει τέτοιες κινή-σεις, μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων για επενδύ-σεις σε παραγωγικές μονάδες, έρευνα και ανάπτυξη, και εξαγωγική δραστηριότητα, με παράλληλη εντατι-

κοποίηση των μηχανισμών ελέγχου ποιότητας για τη βελτίωση ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων.

• Διείσδυση σε υποσχόμενες αγορές του εξωτερικού. Οι ελληνικές εταιρείες γενοσήμων θα μπορούσαν να επεκτείνουν περαιτέρω τις διεθνείς δραστηριότη-τές τους, τόσο σε γειτονικές αγορές, όσο και σε άλ-λες επιλεγμένες αγορές, όπου υπάρχουν συγκριμένες ευκαιρίες (Βαλκάνια, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία). Μία τέτοια στρατηγική θα βοηθού-σε τις εταιρείες να διασφαλίσουν και να αυξήσουν τα έσοδά τους, με παράλληλη αύξηση της κλίμακας και καλύτερη αξιοποίηση της παραγωγικής τους δυναμι-κότητας. Ταυτόχρονα, θα συνεισέφερε σε σημαντι-κό βαθμό στη διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους. Ενώ ένα μέρος αυτής της μεγέθυνσης μπορεί να προέλθει μέσω οργανικής ανάπτυξης, η επίτευξη της απαιτούμενης κλίμακας και η πρόσβαση στις διε-θνείς αγορές μπορεί να απαιτήσει συγκεκριμένο σχέ-διο στοχευμένων εξαγορών και συγχωνεύσεων.

• Διασφάλιση πρόσβασης σε εναλλακτικές πηγές χρη-ματοδότησης. Οι περισσότερες από τις δράσεις που περιγράφονται παραπάνω θα απαιτήσουν σημαντικά πρόσθετα κεφάλαια, τα οποία απουσιάζουν σήμερα από τον κλάδο, δεδομένης της δυσκολίας εξασφάλι-σης τραπεζικού δανεισμού, αλλά και των υφιστάμε-νων χρεών προς τις φαρμακευτικές εταιρείες. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, οι ελληνικές εταιρείες θα πρέπει να στοχεύσουν σε χρηματοδότηση μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων, -Private Equity ή Venture Capital. Την ί-δια στιγμή, η πολιτεία μπορεί να επανεξετάσει τη δυ-νατότητα διευθέτησης των εκκρεμών χρεών μέσω συμψηφισμού του ΦΠΑ ή άλλων πληρωμών, με σκο-πό την -κατά το δυνατόν- ενίσχυση της ρευστότητας των εταιρειών και τη μείωση του κόστους χρηματο-δότησης και κεφαλαίου κίνησης.

των γενοσήμωνΕπιμέλεια: Θάνος Τριανταφύλλου

Page 12: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

ετά την παρέλευση χρονικού διαστήματος, το οποίο καθορίζεται από τη νομοθεσία και παρέχει στον εφευρέτη του φαρμάκου να πουλά κατ’ αποκλειστικότητα το φαρμα-κευτικό προϊόν, άλλες εταιρείες έχουν το

δικαίωμα να παράγουν και να πωλούν ουσιωδώς όμοια φάρμακα (γενόσημα/generics) με τα πρωτότυπα. Οι ε-ταιρείες αυτές δεν υφίστανται κόστος από έρευνα και α-νάπτυξη του φαρμακευτικού προϊόντος. Τα γενόσημα προϊόντα έχουν την ίδια δραστική ουσία με τα αντίστοι-χα πρωτότυπα και επομένως, είναι συγκρίσιμα, αν και δεν είναι απαραίτητο να είναι και ταυτόσημα (πχ. έχουν διαφορετικά έκδοχα).

Ο οικονομικός ρόλος των πρωτότυπων και αντιγρά-φων φαρμάκων είναι προφανής. Η προστασία της πατέ-ντας που παρέχεται στο πρωτότυπο επιτρέπει στη φαρ-

μακοβιομηχανία έρευνας να κάνει α-πόσβεση του υψηλού κόστους (το ο-ποίο αποτελεί και ιστορικό κόστος κα-τά την κυκλοφορία του προϊόντος) και παράλληλα, να αποκομίσει λογικά κέρ-

δη που θα της επιτρέψουν να συνεχίσει την καινοτομία. Από την άλλη πλευρά, με τα γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα οι ασθενείς-καταναλωτές επωφελούνται από τη χαμηλότερη τιμή δοκιμασμένων στην ιατρική πρακτι-κή προϊόντων και ως εκ τούτου προκύπτουν, μεταξύ άλ-λων, σημαντικές οικονομίες για τους τελικούς πληρωτές που είναι το σύστημα υγείας ή τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η αξία ενός φαρμάκου έγκειται στη δραστική ου-σία που περιέχει. Ο κατασκευαστής του φαρμακευτικού

προϊόντος δίνει στο προϊόν μία εμπορική ονομασία, ώ-στε να το εγκαθιδρύσει και να το καταξιώσει στην αγο-ρά. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, τα γενόσημα φαρμακευ-τικά προϊόντα δύνανται να διατίθενται στην αγορά με ε-μπορική ονομασία. Από οικονομικής άποψης, η ύπαρ-ξη αντιγράφων με εμπορική ονομασία στοχεύει στο να α-ποτρέψει τα υπερβολικά κέρδη που θα μπορούσε να α-ποκομίσει ο κατασκευαστής αντιγράφων φαρμάκων αν υπήρχε, μετά τη λήξη της προστασίας ιδιοκτησίας του προϊόντος (πατέντα), ένα μόνο γενόσημο προϊόν στην αγορά. Επομένως, τόσο οι καταναλωτές όσο και τα α-σφαλιστικά ταμεία έχουν όφελος, εάν ικανός αριθμός γε-νόσημων προϊόντων κυκλοφορεί στην αγορά.

Πολιτικές που επηρεάζουν τη ζήτηση γενόσημων προϊόντωνΟι κυβερνήσεις των κρατών είναι σε θέση να επηρεάσουν με τους εξής τρόπους τη ζήτηση γενόσημων προϊόντων:• Επιτρέπουν είτε την υποκατάσταση πρωτότυπων

προϊόντων με γενόσημα είτε μεταξύ γενοσήμων.• Επιτρέπουν τη θεραπευτική υποκατάσταση (χορήγη-

ση διαφορετικής δραστικής ουσίας από τη συνταγο-γραφούμενη).

• Παρέχουν οικονομικά και μη κίνητρα προς τους για-τρούς, ώστε να συνταγογραφούν δραστικές ουσίες.

• Παρέχουν οικονομικά και μη κίνητρα προς τους φαρ-μακοποιούς, ώστε να χορηγούν γενόσημα φαρμα-κευτικά προϊόντα.

• Καθορίζουν τις τιμές στα πρωτότυπα και αντίγραφα φάρμακα.

Ο οικονομικός ρόλος των στο σύστημα

*Ο κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης είναι πρώην πρόεδρος του ΕΟΦ.

Page 13: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

γενόσημων φαρμάκων υγείας

Του Βασίλη Κοντοζαμάνη*

• Χρησιμοποιούν συστήματα αποζημίωσης που επη-ρεάζουν τη ζήτηση για γενόσημα.

• Επιτρέπουν ή αρνούνται το δικαίωμα στους ασθενείς να αποδέχονται υποκατάστατα φάρμακα.

• Εφαρμόζουν συστήματα συμμετοχής των ασθενών (co-payment) που τους καθιστούν ευαίσθητους στις τιμές των προϊόντων, και επομένως τους αναγκάζουν να αναζητήσουν φτηνότερα προϊόντα.

• Εφαρμόζουν σχέδια που επιτρέπουν την έγκριση και παραγωγή γενόσημων προϊόντων πριν από τη λήξη της πατέντας.

Θέματα που αφορούν τους γιατρούςΜελέτες στη βιβλιογραφία έχουν καταδείξει ότι οι για-τροί έχουν ελάχιστη γνώση αναφορικά με τις συγκριτι-κές τιμές διάφορων φαρμάκων, περιλαμβανομένων των διαφορών τιμών ανάμεσα σε πρωτότυπα και γενόσημα. Για να εξοικειωθούν οι γιατροί με τη δαπάνη των φαρμά-κων, τους παρέχονται οικονομικά και μη οικονομικά κί-νητρα.

Από οικονομικής άποψης, τα οικονομικά κίνη-τρα εγείρουν το ζήτημα του «ηθικού κινδύνου» (moral hazard), του προβλήματος δηλαδή που δημιουργείται α-πό τις ενέργειες κάποιων, στη συγκεκριμένη περίπτω-ση των γιατρών, με απώτερο σκοπό το προσωπικό τους κέρδος, αλλά πάντα άσχετα με το συμφέρον του πελάτη, στη συγκεκριμένη περίπτωση του νοσοκομείου ή του α-σφαλιστικού ταμείου που αποζημιώνει το φαρμακευτι-κό προϊόν. Στην περίπτωση των υπηρεσιών υγείας, ο η-θικός κίνδυνος προκύπτει από το γεγονός ότι οι γιατροί

έχουν ταυτόχρονα την ιδιότητα να δρουν ως «μεσάζο-ντες» τόσο των ασφαλιστικών οργανισμών, όσο και των ασθενών τους.

Ζήτημα ηθικού κινδύνου εγείρεται λιγότερο στην πε-ρίπτωση παροχής μη οικονομικών κινήτρων. Σε αυτή την περίπτωση, ορθολογική συνταγογράφηση μπορεί να λά-βει χώρα μόνο αν ο γιατρός έχει την κατάλληλη πληρο-φόρηση σχετικά με το κόστος και τα θεραπευτικά αποτε-λέσματα των φαρμάκων. Η χρήση, βέβαια, μη οικονομι-κών κινήτρων προαπαιτεί την ύπαρξη μηχανισμών ελέγ-χου, παρακολούθησης και ενημέρωσης του συνταγογρα-φικού προφίλ των γιατρών.

Αποτελεί αξίωμα της οικονομικής επιστήμης το γε-γονός ότι οι αγορές λειτουργούν καλύτερα, εάν είναι δι-αθέσιμη ακριβής και έγκαιρη πληροφόρηση. Βέβαια, η ύ-παρξη χιλιάδων προϊόντων σε διαφορετικές μορφές, πε-ριεκτικότητες και συσκευασίες κάνουν δύσκολη τη σύ-γκριση μεταξύ προϊόντων για τους γιατρούς. Η πληρο-φορική όμως δίνει λύσεις στο πρόβλημα παρέχοντας λύ-σεις κυρίως μέσω της χρήσης βάσεων δεδομένων. Μία καλή βάση δεδομένων μπορεί να αποτελέσει, μέσω της άμεσης και έγκυρης πληροφόρησης που παρέχει, τη βά-ση για ορθολογική συνταγογράφηση από την πλευρά των γιατρών.

Αναφορικά με τη χρήση των γενοσήμων στη χώ-ρα μας, στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία, ε-πιβάλλεται η προώθηση των γενόσημων φαρμάκων, όχι μόνο επειδή είναι φτηνότερα, αλλά επειδή η χρήση τους εξοικονομεί πόρους και συμβάλλει στην οικονομική α-ποδοτικότητα του συστήματος υγείας.

Page 14: αγορά+ - Μάρτιος 2012

αγορά

ο φάρμακο είναι το ευγενέστερο των αγαθών. Από αυτό εξαρτάται η υγεία, η ποιότητα ζωής και πολλές φορές η επιβίωσή μας. Επί της αρχής, είναι λάθος να το αντιμετωπίζουμε με μοναδικό κίνητρο το χαμηλό κόστος. Στο πλαίσιο αυτό,

το ζήτημα των γενόσημων φαρμάκων πρέπει να προσεγ-γιστεί σε τρία επίπεδα: σε σχέση με τη συνολική κατανά-λωση φαρμάκων, σε σχέση με το κόστος τους, και φυσικά σε σχέση με την ποιότητά τους.

Οι έρευνες δείχνουν πως η κατανάλωση φαρμάκων αλλά και η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα είναι αρ-κετά αυξημένες σε σχέση με τους διεθνείς στατιστικούς δείκτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η χρήση πχ. αντιβιοτι-κών στην Ελλάδα είναι τρεις φορές πάνω από το μέσο ό-ρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Σε κάθε περίπτωση, αυτό εί-ναι αποτέλεσμα έλλειψης κουλτούρας πρόληψης, αλ-λά και διαπλοκής επίορκων γιατρών με τη φαρμακοβι-ομηχανία. Ιδιαίτερα το τελευταίο συνιστά μια αυταπό-

δεικτη παθογένεια ενός συστήματος, η θεραπεία του οποίου είναι στοίχημα και πρόκληση.

Η πραγματικότητα είναι πως το κό-στος των γενόσημων φαρμάκων είναι

χαμηλότερο και υπό αυτή την έννοια, η χρήση τους συμ-βάλλει στη μείωση του κόστους της φαρμακευτικής δαπά-νης. Γεγονός που δεν λειτούργησε αποτρεπτικά στην ανω-τέρω συστημική παθογένεια. Ως εκ τούτου οι εταιρείες γε-νόσημων φαρμάκων δεν ήταν εκτός των κυκλωμάτων δια-φθοράς στο χώρο της υγείας, καθώς προέτρεπαν και εκεί-νες συναδέλφους να υπερσυνταγογραφούν.

Παρόλα αυτά, ακόμη και σε αυτό το πρόβλημα της ευρύτερης αγοράς φαρμάκων, δεν θα ανακαλύψουμε τον τροχό. Τα βασικό ζητούμενο είναι η ποιότητά τους, για

την οποία απαιτούνται αυστηροί και συστηματικοί ποι-οτικοί έλεγχοι. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι όλα τα γενό-σημα φάρμακα δεν είναι ίδια. Στις χώρες της Ευρώπης, στις οποίες συνταγογραφούνται κατά κόρον, πραγματο-ποιούνται ποιοτικοί έλεγχοι που διασφαλίζουν την ποιό-τητά τους. Στη χώρα μας, τα φάρμακα που κυκλοφορούν πληρούν βεβαίως τις απαραίτητες προϋποθέσεις έγκρι-σης, ωστόσο οι ποιοτικοί έλεγχοι είναι πιο «χαλαροί» και αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Ακόμη και αν δεχτούμε ότι η ποιότητα των φαρμά-των θα διασφαλιστεί πλήρως, ακόμη και αν θεωρήσου-με τη χρήση τους συμφέρουσα σε ό,τι αφορά στη φαρμα-κευτική δαπάνη, η συζήτηση για τα γενόσημα δεν μπο-ρεί να αποκοπεί από το κεντρικό ζήτημα της υπερκατα-νάλωσης φαρμάκων. Αυτό πρέπει να αλλάξουμε, επειδή η υπερκατανάλωση φαρμάκων είναι επικίνδυνη. Για αυτό και χρειάζεται να δημιουργήσουμε κουλτούρα πρόληψης και σωστής ενημέρωσης, παράλληλα με μηχανισμούς ε-λέγχου και διαφάνειας στο χώρο της υγείας.

Αποτελεί πλέον αναγκαιότητα η ταχύτατη ολοκλή-ρωση της μηχανοργάνωσης του συστήματος υγείας σε συνδυασμό με την εισαγωγή των διαγνωστικών και θε-ραπευτικών πρωτοκόλλων και την ηλεκτρονική κάρτα του ασθενούς. Τα συστήματα αυτά θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ σε όλες τις σύγχρονες χώρες, ενώ εάν είχαν ολοκληρωθεί, τότε το ΕΣΥ θα εξοικονομούσε πάνω α-πό το 20% επί των συνολικών δαπανών υγείας που σήμε-ρα «θυσιάζονται» στο βωμό της σπατάλης και της κακο-διαχείρισης. Πρόκειται για ποσό που ισοδυναμεί με ολό-κληρη την ετήσια δημόσια φαρμακευτική. Ολα αυτά θα πρέπει να τα σκεφτούμε σοβαρά, χωρίς να υποβιβάσου-με την ποιότητα, την ασφάλεια και τη θεραπευτική απο-τελεσματικότητα του φαρμάκου.

Ελεγχος και κουλτούρα πρόληψης

Της Πόπης Καλαϊτζή*

*Η κ. Πόπη Καλαϊτζή είναι ιατρός.

Page 15: αγορά+ - Μάρτιος 2012
Page 16: αγορά+ - Μάρτιος 2012