ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΌΣ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΠΟΥ

ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΣΤΟΥΣ ΑΙΓΟΣ ΠΟΤΑΜΟΥΣ

Σήμερα ολόκληρος ο στόλος ξεκίνησε πλέοντας από τη

Ρόδο ,παραλιακά της Μ. Ασίας και προς τον Ελλήσποντο. Ο στρατηγός σκοπεύει να αποκλείσει τους αντιπάλους, για να αποκόψει τον ανεφοδιασμό του στρατεύματος και να το αποδυναμώσει. Αυτή η κίνηση είναι στ’ αλήθεια πολύ έξυπνη και θα μας δώσει σίγουρο πλεονέκτημα ,έναντι των αντιπάλων που σύντομα εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων θα βρεθούν σε δυσμενή θέση.

Τις προηγούμενες ημέρες κάναμε επίθεση στις συμμαχικές πόλεις που επαναστάτησαν. Οι σύμμαχοι έπρεπε να τιμωρηθούν για την προδοσία τους.

Αν και όλη την ημέρα απασχολούμαι με κάτι, η σκέψη της οικογένειας μου δε μου φεύγει απ΄ το μυαλό. Η Αριάδνη ,η αγαπημένη μου σύζυγος που έχω τόσο λαχταρήσει. Η γυναίκα που έφερε στον κόσμο το παιδί μου, το γιο μου.

Πολλές φορές φαντάζομαι πώς θα είναι η όψη του, αν περπατάει και μιλάει πια τόσο καιρό που λείπω μακριά. Και έπειτα πάλι ξεχνιέμαι , αλλά ο καημός τους με βασανίζει.

Ο Λύσανδρος διέταξε ,με ορμητήριο την Άβυδο, να πλεύσουμε προς τη συμμαχική πόλη των Αθηναίων ,τη Λάμψακο. Εμείς κινούσαμε με τα καράβια ,ενώ οι Αβυδηνοί και οι άλλοι μας σύμμαχοι ακολουθούσαν πεζοί με αρχηγό τους το Θώρακα.

Μέρες αργότερα και αφού λιμοκτονούσαμε και τα πόδια μας δε μας βαστούσαν φτάσαμε στη Λάμψακο. Με έφοδο καταλάβαμε την πόλη και σαν λυσσασμένοι, αφού η πείνα μας είχε μετατρέψει σε ζώα, αρπάξαμε τρόφιμα, αφού υπήρχαν κρασί και σιτάρι σε αφθονία ,καθώς και άλλα πολλά απαραίτητα. Ωστόσο, ο Λύσανδρος ελευθέρωσε όλους τους πολίτες ,παρά τις δειλές και ανίσχυρες αντιρρήσεις του στρατού.

Εγώ έβλεπα πόσο χρήσιμοι θα μας ήταν οι αιχμάλωτοι, αλλά είναι αδύνατο φυσικά ένας απλός στρατιώτης να επιβάλλει τη γνώμη του στο στρατηγό κι ούτε θα τολμούσε να το προσπαθήσει άλλωστε. Παρ’ όλα αυτά, είμαι σίγουρος ότι ο στρατηγός δεδομένης της σοφίας που τον διακρίνει, είχε σοβαρό λόγο που έπραξε όπως έπραξε ,γι’ αυτό και δεν ανησυχώ. Ώρες ώρες, όταν σουρουπώνει, κι αν και με περιτριγυρίζουν εκατοντάδες σύντροφοι, νιώθω τόσο μόνος. Κλαίω καμιά φορά σαν ενθυμούμαι την όμορφη μου Αριάδνη και το παιδί μας.

που δεν ήμουνα εκεί να της κρατάω το χέρι όταν σφάδαζε από τους πόνους της γέννας, που δεν άκουσα του παιδιού μου το πρώτο κλάμα. Και που δεν το κράτησα στην αγκαλιά μου και που δεν είδα τα πρώτα του τα βήματα. Και μετά αποκοιμιέμαι, καταπίνοντας δάκρυα όχι αλμυρά ,αλλά πικρά σαν φαρμάκι που κατακαίνε τα σωθικά μου…

Ήταν ξημερώματα και ο αρχηγός μας, ο Λύσανδρος ,μας έδωσε σήμα να επιβιβαστούμε στα πλοία.Όπως και πριν από οποιαδήποτε άλλη μάχη μας διέταξε να δειπνήσουμε πρώτα,ώστε όλος ο στρατός να έχει ακμαιότατο ηθικό και δύναμη να υψώνει τη βαριά ασπίδα απέναντι στους Αθηναίους.Αυτό είναι ένα στοιχείο του αρχηγού που πάντα μου κάνει εντύπωση .Κάθε φορά σκαρφίζεται ποικίλους τρόπους,όντας πολυμήχανος και σκεπτόμενος, για να μας εξασφαλίζει την τροφή.Ενώ οι Αθηναίοι αντιμετωπίζουν τόσο μεγάλο πρόβλημα με την εύρεση τροφής, εμείς έχουμε πάντα αρκετή. Αυτή τη φορά είμαστε υπέρ του δέοντος τυχεροί , καθώς έχουμε τρόφιμα, σιτάρι και κρασί από τη λεηλασία στη Λάμψακο ,που ήταν μία από τις βασικές συμμάχους των Αθηναίων.Τώρα εμείς κατέχουμε αυτή την πόλη και όλο της τον πλούτο..

Ο Λύσανδρος ετοίμασε τα πάντα για τη ναυμαχία, κρέμασε και τα παραπετάσματα στα πλοία για την προστασία μας και μας

διέταξε να μην κινηθούμε από την παράταξη ούτε να ανοιχθούμε στο πέλαγος,καθώς φοβόταν μήπως κάποιος από εμάς βρεθεί εκτεθειμένος στα πυρά του εχθρού.

Σύγχρονα με την ανατολή του ηλίου οι Αθηναίοι παρατάχθηκαν μπροστά στο λιμάνι , κατά μέτωπο σε θέση ναυμαχίας.Όμως επειδή εμείς δεν ανοιχθήκαμε εναντίον τους, και πιθανότατα επειδή η μέρα είχε προχωρήσει πολύ και φοβήθηκαν μήπως τους πιάσει η νύχτα επέστρεψαν πίσω στους Αιγός Ποταμούς.

Λίγο αργότερα ο αρχηγός διέταξε μόνο τα γρήγορα πλοία να ανοιχθούν στο πέλαγος .Σε αυτά έδωσε ρητή εντολή να ακολουθούν τους Αθηναίους και όταν καταφέρουν να δουν τι κάνουν μόλις βγουν στη στεριά να έλθουν πίσω και να του αναφέρουν.Στη συνέχεια, μας συγκέντρωσε όλους και μας ενημέρωσε ότι δεν πρόκειται να πλεύσουμε εναντίον των Αθηναίων, γιατί εκείνοι είναι ιδιαίτερα ισχυροί στη θάλασσα και θα καταστρέψουν με τις τριήρεις τους τα δικά μας πλοία.Μας δήλωσε μάλιστα ότι έχει ένα ακόμα σχέδιο, που αν πετύχει θα λήξει τον πόλεμο υπέρ μας.Μας τόνισε επίσης ότι έχει μεγάλη πίστη στις ικανότητες μας,άλλα δεν έχει χρόνο για τέτοιου είδους πειραματισμούς..

«Η ναυμαχία αυτή είναι η τελευταία μας ελπίδα να νικήσουμε και πρέπει να την αξιοποιήσουμε καταλλήλως» ήταν τα ακριβή του λόγια.Χαίρομαι ιδιαιτέρως που είναι ειλικρινής μαζί μας και μοιράζεται με εμάς όλες του τις ανησυχίες.Αυτό δημιουργεί στενούς δεσμούς μεταξύ μαςΟφείλω να παραδεχθώ ότι εμπιστεύομαι την κρίση του και είμαι βέβαιος ότι το σχέδιο του θα έχει επιτυχία.Εξάλλου μας έχει αποδείξει πολλάκις την αξία του και σε περιόδους κρίσης μας στήριξε όσο κανείς .Κατά βάθος όλοι μας επιθυμούμε να λήξει αυτός ο πόλεμος με τη δική μας νίκη.Ωστόσο εγώ νομίζω ότι και μέχρι τώρα έχω κερδίσει πολλά από αυτόν τον άνθρωπο.Έτσι,ακόμα και αν αύριο πεθάνω θα είμαι ήσυχος ότι κατάφερα να συνεργαστώ με έναν ιδιαίτερα διορατικό άνθρωπο,που ενώ ορισμένες φορές διαφώνησα μαζί του, πάντα έχει τον τρόπο να αποδεικνύει πόσο ορθολογιστής και ευφυής είναι.Αυτή η εμπειρία θα με συνοδεύει για πάντα.

Εδώ και τέσσερις ημέρες, ο Λύσανδρος συλλέγει από τα ταχύπλοα , που έστειλε να ακολουθούν τους Αθηναίους, χρήσιμες πληροφορίες για όσα αυτοί κάνουν καθημερινά στους Αιγός Ποταμούς.Πιο συγκεκριμένα, μάθαμε ότι κάθε ημέρα αναζητούν τα τρόφιμα στη Σηστό (15 περίπου στάδια από τα καράβια τους),εγκαταλείποντας τα αφύλακτα ή έστω ανεπαρκώς φυλαγμένα.Είναι τελείως ανεύθυνο εκ μέρους τους να εγκαταλείπουν με τέτοιο τρόπο τα καράβια τους.

Προφανώς,είναι τόσο υπερόπτες που νομίζουν ότι θα καταφέρουν ούτως ή άλλως να μας νικήσουν ,χωρίς να χρειάζεται να φρουρούν τα πλοία τους και να είναι σε διαρκή πολεμική ετοιμότητα.Οι στρατηγοί τους βέβαια είναι κάτι παραπάνω από αλαζόνες,αφού δεν τους διατάζουν να επανδρώσουν το στρατόπεδο.

Παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη καμπή της μάχης ,εγώ δεν μπορώ παρά να σκέφτομαι τη γυναίκα μου και το παιδί μου. Όσο καθυστερεί ο Λύσανδρος την καθοριστική μάχη ,τόσο περισσότερες στιγμές από τη ζωή του γιου μου χάνω. Είμαι Σπαρτιάτης και ο λαός μου πιστεύει ότι το να είσαι συναισθηματικός κάθε άλλο παρά προτέρημα είναι. Ωστόσο,κάθε βράδυ που κάθομαι μόνος μου ,χωρίς τους συντρόφους μου,δεν μπορώ να ηρεμήσω και φοβάμαι ότι μπορεί να μην καταφέρω ποτέ να γνωρίσω το γιο μου. Μπορεί ποτέ να μην καταφέρω να τον δω να αναπτύσσεται και να γίνεται γενναίος και δυνατός στρατιώτης,να πολεμά και να μάχεται εναντίον κάθε κακού.

Από την άλλη πάλι,η Αθήνα είναι ο χειρότερους εχθρός της πόλης μου.Εγώ λοιπόν είμαι

υποχρεωμένος ηθικά να πολεμήσω εναντίον τους.Έρχονται κάποιες στιγμές στη ζωή ενός άνδρα που πρέπει να εκτελέσει το χρέος του απέναντι στην πατρίδα.Αυτή η στιγμή ήρθε και για εμένα και θα φροντίσω την πατρίδα μου εναντίον τον εχθρών με όλες μου τις δυνάμεις.

Κάποιες φορές με πνίγει ο πόνος όμως πάντα σκέφτομαι την υποχρέωση που έχω στην απέναντι στην πατρίδα μου και την οικογένεια μου,η οποία σίγουρα χαίρεται που ο γιος της είναι στο μέτωπο του πολέμου.Η μητέρα μου φεύγοντας με «διέταξε» ή να επιστρέψω με την ασπίδα μου ή επάνω σε αυτή και οφείλω να το τηρήσω.Εξάλλου με επέλεξαν ως έναν ανδρείο άνδρα πριν από χρόνια για να τους βοηθήσω.Πώς μπορώ να τους απογοητεύσω;Θα τους κάνω υπερήφανους.Τους το οφείλω!

Σήμερα είναι η πέμπτη ημέρα που οι Αθηναίοι πλέουν εναντίον μας.Ο Λύσανδρος διέταξε τα ταχύπλοα, που τόσες ημέρες ακολουθούσαν τους Αθηναίους,όταν δουν να έχουν αποβιβαστεί και να έχουν διασκορπιστεί στη Χερρόνησο(πράγμα που έκαναν πολύ περισσότερο κάθε ημέρα γιατί τα τρόφιμα τα αγόραζαν από μακριά) να υψώσουν ασπίδα στο μέσο της διαδρομής.Με τον τρόπο αυτό μας ενημέρωσαν πότε ακριβώς το στρατόπεδο τους είναι αφύλακτο ,ώστε να τους αιφνιδιάσουμε.Μόλις ο Λύσανδρος είδε το σήμα μας έδωσε σήμα να πλεύσουμε τάχιστα. Εγώ και όλοι οι σύντροφοι μου βάλαμε όλη μας τη δύναμη.Μαζί με τη θάλασσα που ανοιγόταν μπροστά μας , «ανοιγόταν» και η μοναδική και τελευταία μας ευκαιρία να νικήσουμε.

ρα

Το πλοίο μας ήταν από τα πρώτα που έφτασαν στην απέναντι όχθη.Το τοπίο που αντικρίσαμε ήταν μεγάλη ευχαρίστηση για εμάς:Ένα άδειο στρατόπεδο με ελάχιστους άνδρες για φρούρηση των πλοίων τις γνωστές τους τριήρεις. Ο μόνος που κατάφερε να αντιδράσει ήταν ο Κόνωνας.Αλλά τι να κάνει μόνος του…Όλοι οι Αθηναίοι είχαν διασκορπιστεί και έτσι άλλα πλοία είχαν μία σειρά κουπιών,άλλα δύο και άλλα ήταν εντελώς άδεια.Πάντως κανένας ναύτης δεν ήταν στη σωστή του θέση ,άρα κανένα πλοίο δεν μπόρεσε να κινηθεί παρά λίγα στάδια .Αυτό δείχνει την πλήρη αποδιοργάνωση του στρατού . Εμείς πάλι είχαμε το «πάνω χέρι» στη μάχη.Αποβιβαστήκαμε με μεγάλη αυτοπεποίθηση στο ξένα έδαφος και καταλάβαμε τα 171 πλοία των Αθηναίων στην ξηρά.(τα 8 πλοία των αξιωματικών και η Πάραλος απέπλευσαν μόλις είδαν την

.

επίθεση μας).Τους περισσότερους άνδρες, ο Λύσανδρος, τους αιχμαλώτισε στην στεριά.Κάποιοι άλλοι κατέφυγαν στα μικρά τείχη της Σηστού για να γλιτώσουν.

To μόνο βέβαιο είναι ότι όλος ο στρατός τους και όλα τους τα πλοία είναι τώρα στα χέρια μας.Ο Λύσανδρος κρατάει στα χέρια του τις τύχες χιλιάδων αθηναίων και συμμάχων τους.Δεν ξέρω πως μπορεί να αντιδράσει.

Ο πόλεμος αυτός ήταν ιδιαίτερα καταστροφικός και για τις δύο μεριές και μας έχει ωθήσει σε κτηνωδίες.Κάθε πόλεμος μας φέρνει στην ίδια δύσκολη θέση.Άνθρωποι εναντίον ανθρώπων σε μάχες ανελέητες σώμα με σώμα.Ο καθένας καλείται να ξεπεράσει τα όρια του να φονεύσει στρατιώτες της αντίπαλης παράταξης.Ο πόλεμος δεν προκαλεί μόνο υλικές ζημιές,τραυματισμούς και θανάτους.Το μεγαλύτερο κακό που επιφέρει με την αγριότητα του είναι η ψυχική και ηθική φθορά.

Για αυτό και οι εμπόλεμοι συναγωνιζόμαστε(δεν μπορώ να βγάλω τον εαυτό μου απ΄έξω γιατί θύμα της αγριότητας του πολέμου είμαι και εγώ) σε θηριωδίες και βιαιότητες.Αυτός ο κυνισμός ώθησε και τους Αθηναίους στις ωμότητες και απανθρωπιές που διέπραξαν.Και δυστυχώς δεν ήταν λίγα τα δεινά που μας προκάλεσαν.Όσο και αν προσπαθώ μερικές φορές να δικαιολογήσω και να ερμηνεύσω τα κίνητρα που τους οδήγησαν στη διάπραξη τέτοιων απεχθών εγκλημάτων ,ο πόνος και η οδύνη που ένιωσε όλος ο σπαρτιατικός στρατός την ημέρα που μάθαμε για τη σύλληψη των συμμαχικών μας πλοίων ήταν πολύ μεγάλη για να ξεχαστεί με λίγα λόγια.

Θυμάμαι σαν να ήταν εχθές την ημέρα που μάθαμε τα νέα για τη σύλληψη Θυμάμαι σαν να ήταν εχθές την ημέρα που μάθαμε τα νέα για τη σύλληψη των δύο πλοίων,των δύο τριηρών της Κορινθιακής και της Ανδρίας.Μας των δύο πλοίων,των δύο τριηρών της Κορινθιακής και της Ανδρίας.Μας ενημέρωσαν μάλιστα πως όλοι οι άνδρες «γκρεμίστηκαν» από τους ενημέρωσαν μάλιστα πως όλοι οι άνδρες «γκρεμίστηκαν» από τους Αθηναίους στη θάλασσα.Ο αδελφός ενός συμπολεμιστή μου ήταν στο πλοίοΑθηναίους στη θάλασσα.Ο αδελφός ενός συμπολεμιστή μου ήταν στο πλοίο

και τώρα κείτεται νεκρός στο μεγάλο θαλάσσιο τάφο.Ήταν απαρηγόρητος.Πώς να συνειδητοποιήσει άλλωστε ότι δεν πρόκειται να τον ξαναδεί ποτέ;Ήταν από τις χειρότερες στιγμές της πολύχρονης εμπειρίας μουστις μάχες.Το παιδί τραγική φιγούρα που αδυνατούσε να συνειδητοποιήσει

την βαρβαρότητα των Αθηναίων και την αχόρταγη δίψα τους για αίμα…Λίγο μετά το συμβάν και ενώ το παιδί δεν είχε συνέλθει ακόμα το πλησίασα και προσπάθησα να τον παρηγορήσω.Τι λόγια να πω όμως εγώ σε ένα παιδί τόσο βαριά χτυπημένο από τη μοίρα;Τελικά εκείνος με έβγαλε από τη δύσκολη θέση ενός οδυνηρού προλόγου και μου είπε κάτι που με στοιχειώνει από τότε και με βοηθά να ξεχνώ τον πόνο των αναμνήσεων της συζύγου μου και του παιδιού μου . «Χαίρομαι που ο αδελφός πέθανε ένδοξα στη μάχη και όχι λιποτάκτης.Η Μάνα μας δεν θα χύσει στάλα δάκρυ όχι από απονιά αλλά από περηφάνια που ο Γιος της θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία».Το παιδί αυτό αν και νεότερο από εμένα ήταν πολύ σοφό και ισορροπημένο και έκανε και εμένα να ντραπώ που σκέφτηκα ότι μπορεί να αντιμετωπίζει πρόβλημα.

Τελικά η κτηνωδία αυτή του πολέμου κάνει τους αδύναμους χαρακτήρες μοιρολάτρες και τους δυνατούς και κατασταλαγμένους χαρακτήρες σοφότερους.

Ο Λύσανδρος συνέλεξε όλους τους αιχμαλώτους και τα πλοία των Αθηναίων και τα μετέφερε στη Λάμψακο,ως νικητής και τροπαιούχος. Το δίκαιο του πολέμου του δίνει αυτό το δικαίωμα.Άλλωστε πώς θα μπορούσε αλλιώς να τους συντηρήσει όλους αυτούς;Τώρα δε που λείπουν οι αρχηγοί τους είναι ακόμη πιο εύκολο να υποταχθούν.Όπως ανέφερα ήδη φοβάμαι πολύ την αντίδραση των συμπατριωτών μου.Πώς θα αντιμετωπίσουν τους αιχμαλώτους;Μπορεί να ξυπνήσουν παλιές έχθρες και να αναζωπυρωθούν κρυμμένα πάθη και να επιθυμήσουν εκδίκηση στο πρόσωπο των αιχμαλώτων .Δεν ξέρω.Ίσως οι σύμμαχοι στο συμβούλιο που θα συγκαλέσει ο Λύσανδροςνα φερθούν με επιείκεια .Θα δείξει η απόφαση.Επίσης ο Λύσανδρος έστειλε, περιχαρής και υπερήφανος για την υπέρλαμπρη του νίκη ,τον Θεόπομπο τον Μιλήσιο το ληστή στη Σπάρτη να αναγγείλει τα χαρμόσυνα νέα.

Αργότερα μαθεύτηκε από τη συνέλευση των συμμάχων πως αρχικά ο

Λύσανδρος είπε στους συμμάχους να αποφασίσουν εκείνοι για το πώς θα συμπεριφερθούν στους αιχμαλώτους .Οι σύμμαχοι, σκεφτόμενοι και τις πληροφορίες που είχαν από έμπιστες πηγές (ότι δηλαδή οι Αθηναίοι θα έκοβαν το χέρι κάθε αιχμαλώτου) άλλα και τη βιαιότητα τους προς τα πλοία των Κορινθίων και των Ανδρίων,θεώρησαν λογικό και εμείς από την πλευρά μας να κάνουμε το ίδιο.Έτσι αποφασίστηκε να σκοτώσουν όλους εκείνους τους αιχμαλώτους που ήταν Αθηναίοι,εκτός από τον Αδείμαντο.Λέγεται ότι αυτός ήταν ο μοναδικός από τους Αθηναίους που αρνήθηκε και αντιτάχθηκε έντονα στο ψήφισμα για την αποκοπή των χεριών των αιχμαλώτων.Βέβαια αυτή του η απόφαση ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων καθώς πολλοί τον κατηγόρησαν ότι πρόδωσε τα πλοία.Τέλος πάντων,ο Λύσανδρος ,που δεν ήθελε να πάρει προσωπικά την ευθύνη για μια τέτοιου είδους ομαδική εκτέλεση( γι’ αυτό το λόγο μάλιστα πιστεύω ότι κάλεσε και τους συμμάχους σε σύσκεψη),κάλεσε τον Φιλοκλή για να τον ταπεινώσει και τον ρώτησε τι θα έπρεπε να πάθει για όλα αυτά τα εγκλήματα που διέπραξε.Βέβαια δεν περίμενε να πάρει μια λογική απάντηση από ένα μελλοθάνατο.Μετά από λίγο τον σκότωσε….