Γεωγραφία κεφ.27ο

Ιρλανδία

Φωτεινή Τσούγα

ΙρλανδίαΗ Ιρλανδία είναι ένα μεγάλο νησί της

βορειοδυτικής Ευρώπης, δυτικά από τη Μεγάλη Βρετανία. Έχει έκταση 84.421 τ.χλμ. Το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους είναι πεδινό ή λοφώδες. Υπάρχουν μόνο χαμηλά βουνά, κυρίως στην περιφέρεια του νησιού. Στα νοτιοδυτικά το Καράουντουχιλ (1.041 μ.), στα νοτιοανατολικά η οροσειρά Κουρουκουτσιουκ (926 μ.) κ.ά.

Οι ακτές παρουσιάζουν μικρή κατάτμηση στα ανατολικά, μέτρια στα νότια και μεγάλη στα δυτικά και στα βόρεια. Το κλίμα είναι υγρό ωκεάνιο, με συχνές βροχοπτώσεις, που διατηρούν τα εκτεταμένα λιβάδια πράσινα σε όλη τη διάρκεια του έτους.

Υπάρχουν πολλοί ποταμοί, μικρού όμως μήκους: Σάνον (364 χλμ.), Μπλακγουότερ (167 χλμ.), Σουίρ (184 χλμ.), Σλάνεϊ (117 χλμ.) κ.ά. Στο βορειοκεντρικό ιδίως τμήμα του νησιού σχηματίζονται πολλές λίμνες. Μεταξύ της Ιρλανδίας και της Μεγάλης Βρετανίας βρίσκεται η Ιρλανδική θάλασσα, της οποίας διέξοδοι στον Ατλαντικό είναι ο Βόρειος πορθμός και ο Πορθμός του Αγίου Γεωργίου.. Το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού ανήκει στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Το βορειοανατολικό μέρος του, που ονομάζεται Βόρεια Ιρλανδία, ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι πρώτες γραπτές αναφορές προέρχονται από τους κλασσικούς ελληνο-ρωμαίους γεωγράφους. Ο Πτολεμαίος ονομάζει το νησί «Μικρή Βρετανία». Στο έργο του Γεωγραφική Υφήγησις («Γεωγραφία») ονομάζει την Αγγλία Αλβιόνα και την Ιρλανδία Ιouernia. Οι Ρωμαίοι την ονόμαζαν Hibernia ήScotia.Οι Κέλτες της Ιρλανδίας είχαν αναπτύξει έναν αξιόλογο πολιτισμό, τον οποίο βρήκε και ο Άγιος Πατρίκιος όταν πήγε να διαδώσει το χριστιανισμό στους Κέλτες.

Πέντε κελτικά βασίλεια – στο Ωλστερ, το Λένστερ του Βορρά, το Λένστερ του Νότου, στο Μάνστερ και το Κώτον – πέντε ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο βασιλιάδες διοικούσαν την Ιρλανδία, που διοικούνταν από το σύστημα των φυλών αλλά όλες οι αναγνώριζαν την πόλη της Τάρα σαν το κέντρο –τη πρωτεύουσα τους. Εκεί στέφονταν οι βασιλιάδες της κάθε φυλής, εκεί συγκροτούσαν τη συνέλευση των προκρίτων ολόκληρης της Ιρλανδίας, όταν έπρεπε να συζητήσουν για θέματα γενικού ενδιαφέροντος, για να εγκρίνουν τους υποχρεωτικούς για όλους νόμους, κ.α. Αλλά και κάθε πρωτεύουσα των χωριστών βασιλείων είχε το δικό της επαρχιακό συμβούλιο, στο οποίο συζητούσαν τα τοπικά θέματα.

Στις γιορτές τραγουδιστές, παραμυθάδες, ποιητές, μίμοι, ακροβάτες, γελωτοποιοί διασκέδαζαν το κοινό ενώ συγχρόνως γίνονταν αθλητικοί και παλαιστικοί αγώνες. Οι Ιρλανδοί είχαν αλφάβητο, είχαν εκτενή ποιητική και μυθολογική φιλολογία.Η θρησκεία τους ήταν ένας ανιμιστικός πολυθεϊσμός, στον οποίο τις ιεροπραξίες τις έκαναν οι λευκοντυμένοι Δρυίδες τους, που σαν όλες τις ιερατικές τάξεις παντού, είχαν αυξημένες δραστηριότητες και συντόνιζαν σχεδόν τα πάντα, δίπλα στους βασιλιάδες.

Η κοινωνική οργάνωση στηριζόταν στην οικογένεια. Πολλές οικογένειες αποτελούσαν τη φατρία, πολλές φατρίες το γένος και πολλά γένη τη φυλή. Όλα τα μέλη μιας φυλής –θεωρητικά τουλάχιστον- κατάγονταν από έναν κοινό πρόγονο. Τον 7ο αιώνα , το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους ήταν κοινή ιδιοκτησία των γενών ενώ η ατομική ιδιοκτησία περιορίζονταν στα είδη ατομικής χρήσης. Από τότε και μετά, σιγά- σιγά αναπτύχθηκε η τοπική αριστοκρατία που κατείχε μεγάλες εκτάσεις γης ενώ απέναντι της είχε τη τάξη των ελεύθερων χωρικών, των εκμισθωτών των αγρών και των δούλων.

Ο χριστιανισμός, έφτασε στην Ιρλανδία, το 431 μ.Χ. κατ’ αρχήν με τον επίσκοπο Παλλάδιο, τον πρώτο διορισμένο – από τον πάπα Σελεστίνο -επίσκοπο της Ιρλανδίας, αλλά ουσιαστικά με τον Άγιο Πατρίκιο, έναν Κέλτη της Βρετανίας, το 432.

Παρόλο που ούτε ο βασιλιάς, ούτε και οι δρυϊδες προσηλυτίστηκαν, ωστόσο του επέτρεψαν να κηρύξει, και ο λαός τον ακολούθησε με μεγάλο ζήλο. Χειροτόνησε λοιπόν ιερείς, έχτισε εκκλησίες, ίδρυσε μοναστήρια και πεθαίνοντας το 461 είχε αφήσει πολλούς συνεχιστές του έργου του καθώς και τη φήμη του αγίου.

Οι επιδρομές των Σκανδιναβών Βίκινγκς

Οι Νορβηγοί και οι Δανοί πειρατές μαθαίνοντας τα πλούτη των ιρλανδικών μοναστηριών άρχισαν δειλές στην αρχή αποβάσεις. Η πρώτη κατεγραμμένη νορβηγική επιδρομή το 795, ήταν περισσότερο κατασκοπευτική.Ακολούθησε η επιδρομή του 798 στην ακτή της Μπρέγκα και το 807 στην ακτή του Κόναχτ. Το 825 όμως, η επιδρομή ήταν μεγαλύτερη και από τότε οι επιδρομές πύκνωναν. Ακολούθησαν επιδρομές του 837 (60 μακρόστενα πλοία με 1500 άντρες), του 845, του 847.

Νορμανδοί εγκαταστάθηκαν μόνιμα, κοντά στην ακτή και ίδρυσαν το Δουβλίνο, το Γουότερφορντ, το Γουέξφορντ, το Λίμερικ, το Κορκ και άλλες μεγάλες πόλεις και έκαναν φόρου υποτελές το βόρειο τμήμα του νησιού. Οι Ιρλανδοί βασιλιάδες πολεμώντας συγχρόνως τους εισβολείς αλλά και τους άλλους Ιρλανδούς βασιλιάδες δεν κατάφεραν να τους αποκρούσουν αποτελεσματικά. Οι Νορβηγοί χρησιμοποιούσαν και τους ποταμούς, κυρίως τον Σάννον για να χτυπάνε μέχρι την ενδοχώρα. Το 853 ο Όλαφ ο Λευκός γεννημένος στην Ιρλανδία, έγινε βασιλιάς του Δουβλίνου.

Στον νότο ένας από τους Ιρλανδούς βασιλιάδες ο Μπράιαν Μπορούμπα ή Μπόροου (941-1014) –αφού εγκαθίδρυσε τη κυριαρχία του στο βασίλειο του Μύνστερ, νίκησε τους Νορβηγούς στο Λ'ιμερικ, το 977, και τον Ιρλανδό αντίπαλό του, το 978. Μετά προσπάθησε να επεκτείνει τη κυριαρχία του.

Τα επόμενα 20 χρόνια πέρασαν ανάμεσα σε εμφύλιες διαμάχες, και το 997 οι αντίπαλοι του αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν τη κυριαρχία του στο νότιο μέρος της χώρας και η χώρα χωρίστηκε σε 2 βασίλεια.Το 1013 αναγνωρίστηκε μονάρχης όλης Ιρλανδίας και οι ιστορικοί τον θεωρούν το πρώτο βασιλιά της Ιρλανδίας. Τότε ανοικοδομήθηκαν οι εκκλησίες και τα μοναστήρια, ιδρύθηκαν σχολεία, επισκευάστηκαν οι δρόμοι και οι γέφυρες, αποκαταστάθηκε η τάξη και κατεστάλη το έγκλημα. 

Ευχαριστώ για την

παρακολούθηση !!!

ΦΩΤΕΙΝΗ ΤΣΟΥΓΑ