Σχεδιασμός –Υλοποίηση- Αξιολόγηση

Ιωάννα Ντίνου Υπεύθυνη ΠΕ Γ ΔΙΔΕ Αθήνας

Εισαγωγή στην εφαρμογή προγράμματος στην ΠΕ & στις βιωματικές πρακτικές μάθησης

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Οι εκπαιδευτικοί που έχουν σκοπό να οργανώσουν πρόγραμμα ΠΕ:

•Καλό είναι να γνωρίζουν :

•Οι Υπεύθυνοι ΠΕ είναι στη διάθεσή τους σχετικά με την επιλογή θέματος ,τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του προγράμματος.

•Βοηθούν με την οργάνωση επιμορφωτικών σεμιναρίων και την επίσκεψη στα σχολεία όποτε τους ζητηθεί.

•Συνεργάζονται στενά με τα ΚΠΕ, οργανώνουν κοινά επιμορφωτικά σεμινάρια και προωθούν τις αιτήσεις των Σχολείων και των εκπαιδευτικών για συμμετοχή σε επισκέψεις και σεμινάρια.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Επίσης :•Τ

ο Γραφείο ΠΕ στεγάζεται στο 13ο Γ/σιο Περιστερίου, είναι σε ανασύσταση και ήδη υπάρχουν μερικά εκπαιδευτικά πακέτα και έτοιμο εκπαιδευτικό υλικό με παιδαγωγικές δραστηριότητες που αφορούν πολλά θέματα.

•Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να δανειστούν το υλικό αυτό ή να το συμβουλευτούν επί τόπου.

•Επίσης να ενημερώνονται τακτικά από την ηλεκτρονική αλληλογραφία ή τα έγγραφα που έρχονται στο σχολείο για την διεξαγωγή σεμιναρίων κλπ.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Κατά τη σχολική χρονιά 2012-13 •Δ

ιατίθεται εβδομαδιαίως ένα δίωρο  το οποίο ορίζεται συγκεκριμένα και αναγράφεται στο πρακτικό του Συλλόγου καθηγητών του σχολείου που εγκρίνει το πρόγραμμα. Το πρακτικό αυτό  συνοδεύει το «Σχέδιο υποβολής προγράμματος.»

•Κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να αναλαμβάνει ένα (1) πρόγραμμα και να συμμετέχει μέχρι και σε δύο (2) ενώ κάθε μαθητής μπορεί να συμμετέχει μέχρι και σε δύο (2) προγράμματα.

•Καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης του προγράμματος (στην Γ’ Δ /νση) 30 Νοεμβρίου 2012.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Βασικές αρχές στην ΠΕ Διεπιστημονική προσέγγιση με ολιστική αντίληψη.Άνοιγμα του σχολείου στη ζωή.Εστίαση της προσοχής στην παρούσα αλλά και μελλοντική κατάσταση του περιβάλλοντος. Άμεση δράση σε τοπικό επίπεδο με στόχο μακροχρόνια αποτελέσματα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.Ανάδειξη αξιών, δημιουργία προτύπων , στάσεων και συμπεριφορών και η αναγκαιότητα της συνεργασίας ατόμων ομάδων και κοινωνίας απέναντι στο περιβάλλον.Ισες ευκαιρίες για απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων για την προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος.Ο προσανατολισμός στην αειφόρο διαχείριση και ανάπτυξη.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

UNESCO 2005 – 2014: Δεκαετία της Εκπαίδευσης για την Αειφορία

•2006 Νερό – Γαλάζιος Πλανήτης

•2007 Καταναλωτισμός & Περιβάλλον

•2008 Δάσος – Πράσινος Πλανήτης

•2009 Γεωργία, Διατροφή & Ποιότητα Ζωής

•2010 Ενέργεια- Ανανεώσιμες Πηγές & Τοπικές Κοινωνίες

•2011 Εκπαίδευση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

•2012 Υγεία & Παραγωγικές Διαδικασίες

•2013 Ανθρωπογενές Περιβάλλον & Αειφόρος Διαχείριση

•2014 Ενεργοί Πολίτες

Βασικοί στόχοι της Δεκαετίας είναι να ενσωματώσει τις αξίες της αειφορίας σε όλες τις μορφές μάθησης, ώστε να ενθαρρύνει αλλαγές στη συμπεριφορά προς την κατεύθυνση μιας περισσότερο αειφόρου και δίκαιης κοινωνίας για όλους, να διευκολύνει τις επαφές και τη δικτύωση, τις ανταλλαγές και τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα σε όσους εμπλέκονται στην ΠΕ/ΕΑΑ και να καλλιεργήσει μια αυξανόμενη ποιότητα διδασκαλίας και μάθησης στην εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη.

Στο πλαίσιο αυτό, τα σχολικά προγράμματα ΠΕ ενθαρρύνονται να εργαστούν πάνω σε γνωστικές περιοχές σχετικές με το Θεματικό Έτος και ταυτόχρονα, να καταλήγουν μέσα από διαδικασίες επίλυσης προβλημάτων, θεωρητικές και βιωματικές προσεγγίσεις σε προτεινόμενες πρωτοβουλίες και δράσεις της μαθητικής κοινότητας, με πολλαπλασιαστική δυνατότητα για την τοπική κοινωνία ή την πολιτεία.

UNESCO – Θεματικό έτος

Ι.Ντίνου 19/11/2012

To Θεματικό έτος και οι άλλοι άξονες ενδιαφέροντος

Ο εθελοντισμός

Τα δικαιώματα του παιδιού

Η καταπολέμηση της ενδοσχολικής βίας,

Συμμετοχικές διαδικασίες-ενδυνάμωση δημοκρατικών θεσμών

μπορούν να εντάσσονται ως ειδικοί στόχοι σε όλες τις σχολικές δραστηριότητες ανεξαρτήτως της θεματικής τους.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Τοπικό Δίκτυο ΠΕ (1/3)

Τίτλος «Σχολικοί λαχανόκηποι: Καλλιεργώ μέρος της τροφής μου»ΣκοπόςΝα αποτελέσει πεδίο για γόνιμο προβληματισμό και ανταλλαγή ιδεών και η διαμόρφωση συνειδητοποιημένων μαθητών και εκπαιδευτικών οι οποίοι:

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Ι.Ντίνου 19/11/2012

•Θα αντιληφθούν ότι η ποιότητα της τροφής που καταναλώνουν είναι πολλές φορές προϊόν εντατικής καλλιέργειας, εξαρτώμενη όλο και περισσότερο από πάσης φύσης εισροές.

•Θα σέβονται την τροφή και το περιβάλλον.

•θα παράγουν οι ίδιοι την τροφή τους, που σύμφωνα με τον Ιπποκράτη είναι το φάρμακο του ανθρώπου

•Θα διδαχθούν την περιβαλλοντική, διατροφική και οικονομική αξία καλλιέργειας τοπικών προϊόντων.

•Θα στηρίζουν μεθόδους παραγωγής , εμπορίας και διανομής τροφίμων, οι οποίες λειτουργούν σε αρμονία με την φύση και τον άνθρωπο.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Επίσης στόχος του δικτύου είναι:

•Να παραχθεί εκπαιδευτικό και άλλο υλικό σε μορφή έντυπη ή ηλεκτρονική.

•Να πραγματοποιηθεί ενημέρωση και εμπλοκή της σχολικής κοινότητας.

•Να γίνει πληροφόρηση της τοπικής κοινωνίας για θέματα Αστικής Αυτάρκειας και για τα αποτελέσματα των δράσεων του Σχολείου.

•Να γίνει αξιολόγηση και δημοσιοποίηση των δράσεων του δικτύου στην εκπαιδευτική κοινότητα.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Π.Ε και Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ)(ΦΕΚ 303/13-3-2003/τεύχ. β΄, σελ.3734 -3736)

• Η ευαισθητοποίηση και η αναγκαιότητα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και η υιοθέτηση ανάλογων προτύπων συμπεριφοράς.

•Η ευαισθητοποίηση σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παγκόσμιας ειρήνης και η διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

•Μεταξύ των ενδεικτικών θεμελιωδών εννοιών διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης περιλαμβάνεται η αειφορία (ΦΕΚ 304/13-3-2003, τεύχος β΄ σελ. 4360),

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Θεματικοί άξονες Προγραμμάτων Π. Ε.

Διαχείριση Φυσικών Πόρων•Δάση, αποδάσωση, διάβρωση εδαφών•Υδάτινοι Πόροι•Ενέργεια: Ανανεώσιμες πηγές• Κίνδυνοι από τη χρήση πυρηνικής ενέργειας• Γεωργία, κτηνοτροφία, μέθοδοι, υπερεκμετάλλευση• Εντατικές μορφές εκμετάλλευσης φυσικών πόρων

Ι.Ντίνου 19/11/2012

• Φυσικό Περιβάλλον, σχεδιασμός του διαθέσιμου χώρου, αγροτική ανάπτυξη, τουρισμός, εναλλακτικός και οικολογικός τουρισμός, υιοθεσίες περιοχών

•Περιβάλλον και Μνημεία, αρχαιολογικοί χώροι και ιστορικοί τόποι

•Τοπίο και κατοίκηση, υποβάθμιση του τοπίου

•Γεωλογικά μνημεία και μνημεία της φύσης

Ι.Ντίνου 19/11/2012

•Διατήρηση του Φυσικού Περιβάλλοντος

•Οικοσυστήματα: Δομή και λειτουργία χερσαίων και υδατικών οικοσυστημάτων

• Βιοποικιλότητα: απειλούμενα είδη – προστατευόμενες περιοχές

•Υποβάθμιση του Περιβάλλοντος

•Ατμόσφαιρα - Ρύπανση του αέρα φαινόμενο θερμοκηπίου, τρύπα όζοντος

• Ρύπανση υδάτων

•Ρύπανση εδαφών

• Ραδιενεργός ρύπανση

•Απόβλητα και Διαχείριση των απορριμμάτων

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι

• Κλιματικές Αλλαγές

• Φυσικές καταστροφές και ανθρώπινη παρέμβαση

• Περιβάλλον και πόλεμος

Χώρος, Οργάνωση και Χρήση

• Αστικά περιβάλλοντα: αστική ανάπτυξη, χρήσεις, αστικό και περιαστικό πράσινο, οδικά δίκτυα, ηχητική ρύπανση, περιβάλλον σχολικών και εσωτερικών χώρων

• Οικιστική ανάπτυξη, δημόσιος χώρος και περιβάλλον

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Ανθρωπογενές Περιβάλλον – Παράμετροι & Υποβάθμιση

•Περιβάλλον και Επικοινωνία: Μονοπάτια- φυσικές διαδρομές, μεταφορές, συγκοινωνίες

• Περιβάλλον και Ιστορία: τοπική ιστορία, ιστορία μετακινήσεων, φυσική ιστορία, ιστορία πόλεων και αγροτικών εγκαταστάσεων

•Φυσικά Στοιχεία: Μυθολογία, Λαογραφία

•Το Περιβάλλον ως πηγή έμπνευσης και πεδίο διαλόγου: Περιβάλλον και Τέχνη

•Το περιβάλλον ως έκθεμα: Μουσεία φυσικών επιστημών και τεχνολογίας, φυσικής ιστορίας, συλλογές εκθέματα, περιβαλλοντικά στοιχεία σε συλλογές / μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις μουσειακών οργανισμών

•Το περιβάλλον ως αφήγηση: η φύση και τα περιβαλλοντικά ζητήματα στη λογοτεχνία

Ι.Ντίνου 19/11/2012

• Περιβάλλον, Αντιλήψεις και Ιδέες

•Φύση και Θρησκεία

•Περιβαλλοντική Ηθική

•Δημοκρατία, περιβαλλοντικές δράσεις και περιβαλλοντική συνείδηση

•Καταναλωτισμός και Περιβάλλον

• Το Περιβάλλον ως πεδίο συνάντησης των πολιτισμών – Διαπολιτισμικές Αναφορές

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Ποιότητα Ζωής

• Περιβάλλον και υγεία: άσκηση, διατροφή, βότανα, θεραπείες, φυσική ζωή, περιβαλ-λοντική υγιεινή.

• Ανθρώπινα δικαιώματα και περιβάλλον

• Υγεία και παραγωγικές διαδικασίες

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Το μυστικό είναι ο ΤΡΟΠΟΣ με τον οποίο θα ‘’τρέξει’’ ένα πρόγραμμα:

•Η οριοθέτηση των προγραμμάτων ΠΕ δεν γίνεται από το θέμα τους αλλά από τον τρόπο που προσεγγίζεται ένα θέμα , την παιδαγωγική διαδικασία που ακολουθείται

•Σημασία δεν έχει τι θα διδάξω, αλλά το πώς θα το διδάξω.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Σκοπός ενός προγράμματος Π.Ε•

Αντίληψη και κατανόηση του περιβάλλοντος στο σύνολό του.

• Συνειδητοποίηση και ευαισθητοποίηση των προβλημάτων του περιβάλλοντος.

• Απόκτηση κοινωνικών αξιών και ενδιαφέροντος για το περιβάλλον.

• Ενεργή συμμετοχή στην προστασία και τη βελτίωση του περιβάλλοντος.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Η σαφής διατύπωση των στόχων:•Π

ροϋπόθεση της αποτελεσματικότητας κάθε εκπαιδευτικής διεργασίας •Δ

ιατύπωση με χρήση κατάλληλων ρημάτων έτσι ώστε τα αποτελέσματα να είναι, κατά το δυνατόν, μετρήσιμα:

•Στο γνωστικό επίπεδο: αναγνωρίζω, διακρίνω, ερμηνεύω, περιγράφω, ορίζω, απαριθμώ, επιλέγω, κατατάσσω, ταξινομώ, κατηγοριοποιώ, συντάσσω, συγκρίνω, συσχετίζω, συνθέτω, αναλύω…

•Στο επίπεδο ικανοτήτων: επιδεικνύω, κατασκευάζω, μετατρέπω, μετρώ, συντάσσω, οργανώνω, σχεδιάζω, υπολογίζω, διορθώνω, ελέγχω, επαληθεύω, επιλύω, εφαρμόζω, χρησιμοποιώ, επιλέγω…

•Στα επίπεδο στάσεων: αποδέχομαι, εκτιμώ, απορρίπτω, αμφισβητώ, διερωτώμαι, προτιμώ, υποστηρίζω, ενθαρρύνω, παροτρύνω, υιοθετώ, υποκινώ, εφαρμόζω, αρνούμαι, προτίθεμαι

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Η επίτευξη των στόχων•

Επιδιώκεται με διάφορες δραστηριότητες. •Η

κάθε δραστηριότητα εναρμονίζεται με την επιδίωξη ενός ή περισσότερων συγκεκριμένων μαθησιακών αποτελεσμάτων, που έχουν τεθεί ως στόχοι.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Οι παιδαγωγικές δραστηριότητες•Π

ρέπει να ανταποκρίνονται στους στόχους που θέσαμε :•Π

.χ. στο στόχο «οι μαθητές να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με το πρόβλημα των σκουπιδιών» αντιστοιχούν ενδεικτικά οι δραστηριότητες:

Ι.Ντίνου 19/11/2012

•Α) Οι μαθητές να καταγράψουν τον όγκο και το είδος των σκουπιδιών που παράγονται σε καθημερινή βάση στο σπίτι τους.

•Β) Να αναζητήσουν πληροφορίες αν αυτό ισχύει και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ή του κόσμου και να προσπαθήσουν να δώσουν απαντήσεις με τι είδους καταναλωτικές συνήθειες σχετίζεται αυτό.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

•Γ) Να προτείνουν ιδέες για την μείωση των σκουπιδιών

•Δ) Να συνειδητοποιήσουν την πολυπλοκότητα κάθε προβλήματος

•Ε) Να προχωρήσουν σε προτάσεις αντιμετώπισης του προβλήματος .

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Μεθοδολογικό πλαίσιο ανάπτυξης προγράμματος

• Επιλογή του θέματος

Η παιδαγωγική ομάδα μαζί με τους μαθητές επιλέγουν το θέμα του προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.

•Κριτήρια επιλογής θέματος:

Να εμπίπτει στα ενδιαφέροντα των μαθητών και να έχει σχέση με το άμεσο περιβάλλον τους.

Να προσφέρει τη δυνατότητα στους μαθητές να αντλούν πληροφορίες από το περιβάλλον όπου ζουν.

Να δίνει στους μαθητές την ευκαιρία να αποκτήσουν ποικίλες εμπειρίες και γνώσεις και να αναπτύξουν διάφορες δεξιότητες.

Να μπορεί να μελετηθεί σε σχέση με το διατιθέμενο χρόνο, τα διαθέσιμα μέσα και τις αναγκαίες συνεργασίες

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Πιθανά ζητήματα σχετικά με:•Τ

ην βελτίωση του σχολείου στην κατεύθυνση του αειφόρου σχολείου

•Την βελτίωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνθηκών στην κοινότητα που ανήκει το σχολείο

•Την διατροφή ( μοντέλο αγροτικής παραγωγής –χρήση της γης, διακίνηση τροφίμων, τρόπος παραγωγής τους)

•Την ενέργεια

•Την έλλειψη νερού

•Την αποδάσωση και την υποβάθμιση του δασικού πλούτου

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Μεθοδολογία στην ΠΕ

•Οι μεθοδολογικές προσεγγίσεις που κυρίως εφαρμόζονται στην Π.Ε. έχουν χαρακτήρα βιωματικό, ενεργητικό, ανακαλυπτικό, συμμετοχικό, συλλογικό. Κυριότερες θεωρούνται

•Το Project (σχέδιο εργασίας),

• η Επίλυση προβλήματος,

• η Έρευνα Δράσης.

•Εφαρμόζονται επίσης πληθώρα στρατηγικών τεχνικών.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Το Project (σχέδιο εργασίας)•Α

ποτελεί μια ανοικτή διεργασία μάθησης, χωρίς αυστηρά καθορισμένα όρια και διαδικασίες, εξελισσόμενο σε συνάρτηση με την εκάστοτε κατάσταση και με τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων (Frey, 1986:11).

•Βασικά χαρακτηριστικά του είναι η ελευθερία των μελών να προτείνουν ένα θέμα, η από κοινού διαμόρφωσή του και διεξαγωγή του

•Η δομή του έχει ως εξής:

•α) πρωτοβουλία – πρόταση για την ενασχόληση με κάποιο θέμα/ζήτημα/πρόβλημα, (μπορεί να προκύψει από οποιοδήποτε ερέθισμα)

•β) κριτική ανταλλαγή απόψεων στην ολομέλεια σχετικά με την «πρωτοβουλία» και συλλογική λήψη απόφασης για ενασχόληση με το θέμα – [πιθανή περάτωση]

•γ) συνεργατική διαμόρφωση των πλαισίων δράσης (στόχοι, δραστηριότητες, συγκρότηση ομάδων, ανάληψη αρμοδιοτήτων και εργασιών) – [πιθανή περάτωση]

•δ) υλοποίηση των προγραμματισθέντων

•ε) Πιθανή περάτωση και αξιολόγηση

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Η επίλυση προβλήματος :συνήθως όταν δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε

βιωματικά το προς μελέτη πρόβλημα.•Ε

ντοπισμός και διερεύνηση του προβλήματος/ζητήματος. Καθορισμός στόχων για την επίλυση (ή συμμετοχή στην επίλυση) του προβλήματος. Διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων.

•Σύνταξη κριτηρίων για την επιλογή της πιθανής/ρεαλιστικής λύσης (ή λύσεων). Επιλογή τη κατάλληλης λύσης (ή λύσεων) σύμφωνα με τις αρχές της αειφορίας.

• Συγκρότηση σχεδίου δράσης.

• Υλοποίηση της δράσης. Αξιολόγηση και ανατροφοδότηση της διαδικασίας.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Η Έρευνα Δράσης (αφορά κυρίως τον εκπαιδευτικό – ερευνητή).

•Είναι η μελέτη μιας κοινωνικής κατάστασης με στόχο την βελτίωση της ποιότητας της δράσης στα πλαίσια αυτής της κατάστασης . ( Elliot και Adelman 1976)

Στάδια των διαδικασιών της έρευνας δράσης:

Α. Εντοπισμός μια αφετηρίας

Β. Αποσαφήνιση της κατάστασης

Γ. Ανάπτυξη και εφαρμογή στρατηγικών δράσης

Δ. Δημοσιοποίηση της γνώσης των εκπαιδευτικών

Εργαλεία

Α. Προσωπικό ημερολόγιο

Β. Μαγνητοφωνήσεις ή βιντεοσκοπήσεις

Γ. Συνεντεύξεις και συμπλήρωση ερωτηματολογίων

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Στρατηγικές τεχνικές: Στη μελέτη πεδίου οι μαθητές:

Παρατηρούν, φωτογραφίζουν, βιντεοσκοπούν, καταγράφουν, συλλέγουν, πειραματίζονται, συμπληρώνουν σχετικά ερευνητικά φύλλα εργασίας επί τόπου παίρνουν δείγματα (π.χ. αξιολογούν δειγματοληπτικά την ποιότητα του νερού σε διάφορα σημεία ενός ποταμού).

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Στρατηγικές τεχνικές Μελέτη στο πεδίο.

• Η μέθοδος απαιτεί προετοιμασία της Παιδαγωγικής Ομάδας με επίσκεψή της στο πεδίο πριν την έναρξη του προγράμματος, ενημέρωση και προετοιμασία της μαθητικής ομάδας στο γνωστικό τομέα.

•Η μελέτη πεδίου καταλήγει στην επεξεργασία και σύνθεση των συλλεχθέντων στοιχείων στην τάξη, στην εξαγωγή συμπερασμάτων αλλά και σε πιθανή διατύπωση προτάσεων.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Περιβαλλοντικό μονοπάτι:•Σ

υγκεκριμένη διαδρομή στο φυσικό ή/και ανθρωπογενές περιβάλλον κατά την οποία γίνεται παρατήρηση και μελέτη χαρακτηριστικών του φυσικού ή/και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

•Περιλαμβάνει την προετοιμασία ενός χάρτη της περιοχής στον οποίο να επισημαίνεται το μονοπάτι καθώς και πληροφορίες και ερωτήσεις ώστε να διεγερθεί το ενδιαφέρον των μαθητικών ομάδων.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Δραστηριότητες σε κάποιο αστικό περιβαλλοντικό μονοπάτι:

Οι μαθητές παρατηρούν και καταγράφουν:

πολυκατοικίες, αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά, μονοκατοικίες, υψηλοί συντελεστές δόμησης και κάλυψης, πυκνότητα δόμησης, η καταγραφή

τη συχνότητας κίνησης των διερχόμενων αυτοκινήτων με έναν επιβάτη, με πολλούς επιβάτες, των διερχόμενων ποδηλάτων,

των διαβάσεων για ΑΜΕΑ και αν είναι ελεύθερες ή κατειλημμένες από παρκαρισμένα αυτοκίνητα, η δυνατότητα πρόσβασης σε πεζοδρόμους και άλλα σημεία της πόλης των μετακινούμενων υπηρεσιών (ασθενοφόρων, πυροσβεστικών οχημάτων κ.α.)

Ι.Ντίνου 19/11/2012

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Εκπαιδευτικές τεχνικές •Η

εργασία σε ομάδες•Η

τεχνική του καταιγισμού ιδεών (Brainstorming).•Ο

χάρτης εννοιών (concept map).•Τ

α Buzz Activity•Η

ανάλυση και διασαφήνιση αξιών•

Τα παιχνίδια προσομοίωσης, ρόλων, αντιπαράθεσης απόψεων.•Τ

ο Δίλημμα. •Η

μελέτη περίπτωσης (case stydy).•Η

ιστοριογραμμή.•Η

αφήγηση.•Η

βιβλιογραφική έρευνα. •Η

ανίχνευση και τροποποίηση των εναλλακτικών ιδεών των μαθητών (εποικοδομητική προσέγγιση).

•Η Πειραματική μέθοδος

•Η Δραματοποίηση.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Συζήτηση στην τάξη

-Δυάδες-Ανά ομάδες -Ολόκληρη τάξη

-Αποσαφήνιση εννοιών-Διατήρηση πληροφορίας-Κριτική σκέψη

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Παιχνίδι ρόλων

Οι μαθητές υποδύονται χαρακτήρες με προσωπικότητες, κίνητρα και υπόβαθρο διαφορετικό από το δικό τους

-κατανόηση του άλλου-ενσυναίσθηση

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Μελέτη περίπτωσης

Διερεύνηση ενός προβλήματος υπό πραγματικέςσυνθήκες

-κριτική σκέψη, -διεύρυνση γνώσης,-πρωτοβουλία

ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ

ΡΥΠΑΝΣΗ

φυτοφάρμακα

ΣυγκοινωνίεςΥγεία

διατροφή

βιομηχανίες

ρύποι

απόβλητα

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Ερωτηματολόγια- συνεντεύξεις

.Διερεύνηση στάσεων

.Διασαφήνιση αξιών

Ι.Ντίνου 19/11/2012

ΚΟΛΛΑΖ: Ρύπανση της τροφικής αλυσίδας

παραγωγόςΠρωτογενής καταναλωτής

Δευτερογενής καταναλωτής

σαπροφάγα

σαρκοφάγα

Ηλιος

Αέρας

Νερό

έδαφος

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Αξιολόγηση της όλης προσπάθειας ως εσωτερική διαδικασία της σχολικής μονάδας:

γίνεται από τους εμπλεκόμενους μαθητές και εκπαιδευτικούς και διακρίνεται σε αρχική, διαμορφωτική και τελική ή διαπιστωτική.

Η αρχική αξιολόγηση γίνεται για να ανιχνευτεί το σχετικό με το θέμα υπόβαθρο γνώσεων, στάσεων, δεξιοτήτων των παιδιών

Η διαμορφωτική αξιολόγηση γίνεται κατά τη διάρκεια υλοποίησης, για να διαπιστωθεί ο βαθμός απόκλισης των αποτελεσμάτων από τους αρχικούς μας στόχους, ώστε να υπάρξει ενδεχομένως κάποιου είδους ανατροφοδότηση ή ακόμη και αύξηση ή μείωση της στοχοθεσίας.

Η τελική αξιολόγηση αναφέρεται στην διαπίστωση του βαθμού επίτευξης του συνόλου των στόχων.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Συμπερασματικά :

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Βασικοί άξονες της ΠΕ/ΕΑΑ•Σ

υνεκτικό και επαρκές σώμα γνώσεων

•Καλλιέργεια αξιών, υιοθέτηση στάσεων και επίδειξη συμπεριφορών που απαρτίζουν την σύγχρονη δημοκρατική πολιτότητα.

•Καλλιέργεια ιδιοτήτων, δεξιοτήτων , που απαιτούντα στην κοινωνία του 21ου αιώνα.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

ΓΕΝΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ•Σ

ύνδεση με προηγούμενες γνώσεις•Σ

ύνδεση με τα καθημερινά ενδιαφέροντα των μαθητών•Σ

ύνδεση με επικαιρότητα•Χ

ρήση μέσων και τεχνικών που ενεργοποιούν πολλές περιοχές του εγκεφάλου (οπτικά, ακουστικά, απτικά ερεθίσματα)

•Δημιουργία κλίματος αποδοχής, συνεργασίας, ενθάρρυνσης

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Περίγραμμα εκπαιδευτικής διαδικασίας

•Διαμόρφωση ευχάριστου μαθησιακού περιβάλλοντος (δραστηριότητες γνωριμίας-ανοίγματος στην ομάδα)

•Προσδιορισμός θέματος- επί μέρους θεμάτων

•Στοχοθεσία

•Επιλογή τεχνικών

•Εφαρμογή δραστηριοτήτων

•Συνεχής διαμορφωτική αξιολόγηση (αναστοχασμός)

•Παρουσίαση- διάχυση του αποτελέσματος

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Λέξεις κλειδιά•Ο

λιστική και διαθεματική διερεύνηση του θέματος

•Εμπλοκή μαθητών, εκπαιδευτικών, τοπικής κοινότητας

•Κριτική ανάλυση, διασαφήνιση κατανόηση : θέσεων, στάσεων, ιδεολογιών, συμφερόντων, πολιτικών, πολιτισμικών, αντιπαραθέσεων που διαπλέκοντα συστημικά

•Ανάδειξη εναλλακτικών λύσεων

•Κριτική αποτίμησή τους στο πλαίσιο της αειφορίας

•Μάθηση της επικοινωνίας και της διαπραγμάτευσης, αλληλεπίδραση, συνεργασία

•Λήψη αποφάσεων δίκαιη, συλλογική και συμμετοχική

•ΔΡΑΣΗ

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Στάδια υλοποίησης:

•Ενημέρωση των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας για το περιεχόμενο και την αξία υλοποίησης περιβαλλοντικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων

•Συγκρότηση της Περιβαλλοντικής Ομάδας

•Επιλογή του θέματος, ανάλυση του περιεχομένου και καθορισμός του τίτλου και των στόχων του.

•Καθορισμός των ομάδων εργασίας, επιμερισμός αρμοδιοτήτων, χρονοδιάγραμμα εργασιών

•Εργασία πεδίου, συγκέντρωση και επεξεργασία των πληροφοριών

•Αλληλοενημέρωση των ομάδων

•Σύνθεση και διαμόρφωση των τελικών συμπερασμάτων

•Επιμορφωτικές επισκέψεις σε κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, σε ερευνητικά κέντρα, σε πανεπιστήμια σε μη κυβερνητικές οργανώσεις

•Προβολή και δημοσιοποίηση των τελικών συμπερασμάτων τόσο στη σχολική κοινότητα όσο και στην τοπική κοινωνία

•Αξιολόγηση του προγράμματος – Μελλοντική αξιοποίηση συμπερασμάτων

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Πριν το τέλος •Δ

ίνουμε στο πρόγραμμα έναν τίτλο ευφάνταστο, παιγνιώδη, ή ερωτηματικό:

•Πχ ‘’Θα πούμε το νερό νεράκι;’’ ‘’FOR-rest”

•Έχουμε αναλάβει να λύσουμε ένα πρόβλημα στο οποίο είναι δεδομένο ότι δεν υπάρχει μόνο μια απάντηση.

•Σ

κοπός μας είναι να βοηθήσουμε στην διαμόρφωση ενός ενήμερου, ευαισθητοποιημένου και ενεργού πολίτη.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

•Κάνουμε ένα χρονοδιάγραμμα των συναντήσεων και των δραστηριοτήτων που οργανώνουμε

•Πριν πάμε με τους μαθητές κάπου καλό είναι να έχουμε πάει οι ίδιοι ή να έχουμε πάρει επαρκείς πληροφορίες.

•Να δώσουμε επαρκή χρόνο στην παρουσίαση του προγράμματος.

Ι.Ντίνου 19/11/2012

Τελική παρουσίαση- διάχυση αποτελεσμάτων

•Θεατρικό

•Βιντεάκι

•Έντυπο

•Αφίσα

•Κατασκευή

•Ζωγραφική έκθεση

•Χορευτικό

•Συναυλία

Ι.Ντίνου 19/11/2012

•Κρατάμε όλες τις σημειώσεις από τα σεμινάρια σε ένα dossier καθώς κάποια στιγμή ίσως χρειαστεί να ανατρέξουμε σε αυτές.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.

 Ένα οργισμένο νεαρό αγόρι κατηγορεί τους ενήλικες κοιτώντας τους στα μάτια,λέγοντας τους ότι με την δικιά τους αδιαφορία του στερούν το δικό του μέλλον…και όταν τα παιδιά θυμώνουν, οι μεγάλοι πρέπει να τα ακούν...Ο πλανήτης πρέπει να σωθεί,διότι δεν υπάρχει καμιά άλλη λύση για το μέλλον μας.