Transcript
Page 1: હસ્તરેખા અને લગ્નજીવન

1

- ઉપ�ે�િસહં ભદૌ�રયા

લ� અથા�ત વરક�યાએ પિતપ�ની તરીક સાથે રહેવાનો શા�ાનુસાર િવિધ કરવો તે-ેિવવાહનો �યોજન : હે ! કુમારી સંતાનો�પિત આ�દ �યોજનિસિ�ને માટ તારો હાથ �હણ ક� છુ અથા�� તારી સાથે િવવાહ ક� છુ. �િત�ાપૂવ�ક પર�પર ે ં ં ં ં

ધમ�પૂવ�ક આનંદ ભોગવીએ. ઐ�ય�સંપ� �યવ�થાપૂવ�ક �યાયકતા� સવ� જગદુ�પાદક સવ� જગતને ધારણ કરનાર પરમે�ર મારી સાથે ે

ગૃહ�થા�મના કાય�ને માટ તારો િવવાહ કય� છ. એમાં િવ�ાનોની સા�ી છ. � આપણામાંથી કોઈપણ આ �િત�ાનું ઉ�ંઘન કરીએ તો પરમા�મા ે ે ે

તથા િવ�ાનોના દંડને પા� થઈએ. - ઋ�વેદ

મહા�મા ગાંધી� કહે છ ક, � િવવાહ એ સં�કાર હોય, � િવવાહનો અથ� નવા �વનમાં �વેશ એવો હોય, તો પરણનારી બાળા ઉમર ે ેે

પહ�ચી હોવી �ઈએ. પોતાનો �વન સહચર પિત તેણે �વતં�પણે શો�યો હોવો �ઈએ અને પોતાના કાય�નું સંપૂણ� મહ�વ તે �ણતી હોવી

�ઈએ. ઢ�ગલા ઢ�ગલી જવાં બાળકોને પરણેલાં કહેવાં અને કહેવાનો પિત મરી �ય તો તે બાળાને િવધવાની કાળી ટીલી ચ�ટાડવી એ તો ઈ�રની ે

અને મનુ�યની સામે અપરાધ છ.ે

�મૃિતકારોએ નીચેના િવવાહના મુ�ય ૮ �કાર ઠરા�યા છ. મનુ�મૃિતમાં આઠ �કારના િવવાહ ક�ા છ: બા�, દૈવ, આષ�, �ા�પ�ય, ે ે

આસુર, ગાંધવ�, રા�સ, અને પૈશાચ. યા�વ��યે આઠનો ઉ�ેખ કય� છ પણ પહેલા ચાર જ કરવાને યો�ય બતા�યા છ. ે ે

(1) આ લ� અથવા િવવાહમાં વરનું કુળ, શીલ, િવ��ા, વેદશા�સંપ�તા, આચરણ, આરો�ય વગેર �ઈને પોતાની ક�યા માટ ે ે�ા� િવવાહ :

તે સવ� રીતે યો�ય પિત છ એવું જણાઈ આવે અને માબાપની સંમિત લેવાય તો વરને ક�યાના બાપે પોતે બોલાવી, વર તથા ક�યાને વ�ાલંકારથી ે

શણગારી, સુમુહૂત� ઉપર વરને ક�યા અપ�ણ કરવામાં આવતી.એમાં અરસપરસ કાંઈ આપવા લેવાનો �� રહેતો નથી, એટલે એને િવશુ�

�ા�ણ લ�નું નામ આ�યું છ.તેમાંથી બી� િવવાહ �કારોમાં �વેશ પામતાં બળ, િવ�ય, ક છળકપટનાં ત�વો ગાળી કાઢલાં છ.ે ેે ે

(૨) લાંબા સમય સુધી ચાલતા મોટા ય�કાય�માં ઋિ�વજનું (ય�ના 16 મુ�ય પુરો�હતોમાંનો એક) કામ કરનાર ��જને દૈવ િવવાહ:

આભૂષણોથી શણગારલી ક�યાનું દાન કરવામાં આવે તે. એક �કારનો લ�િવિધ; પહેલાં ય�ો લાંબા ચાલતા અને તેમાં આવેલા પુ�ષોની િવ�તા ે

ઉપર મોહ પામી લ� કરવાનો આ �કાર તે યુગની સમાજરચનાને સહજ ઓળખાવે ખરો.

3) ક�યાનો બાપ વર પાસેથી મા� એક ક બે ગાય લઈને પોતાની ક�યા પરણાવે એવો િવવાહ.આ �કારમાં લ� િવગતવાર ેઆષ� િવવાહ:-

ધમ���યા બની �ય છ. લ� કરાવનાર પુરો�હતની હાજરી એમાં હોય છ જ. મા� એમાં િવિશ�તા એ હોય છ ક, વાછડાવાળી ગાયની એક �ડ વર ેે ે ે

તરફથી ક�યાના માબાપને અગર તેના વાલીને આપવી પડ છ(આ એક �કારનો ક�યાિવ�ય હોવાને લીધે આ પ�િતને દોિષત ઠરાવેલ છ.) એટલા ે ે ે

પૂરતું એ લ�ને અસુરિવવાહના એક હળવા �કાર તરીક કટલાક િવ�ાન ગણે છ. ે ે ે

(૪) તેમાં ક�યાનો િપતા વર પાસેથી કાંઈ પણ લીધા િવના બંને ધમ�પૂવ�ક આચરણ કરી સુખી થાય એ ઇ�છાથી જ ક�યા આપે �ા�પ�ય િવવાહ:

છ.મોટા ભાગનાં આપણાં લ� તે �ા�પ�ય લ� થાય છ. આ �ા�િવવાહનું વધાર સં�કારી �વ�પ છ. એમાં વરક�યાનાં માબાપ સંબંધ ન�ી કર ે ેે ે ે

છ અને લ� થતાં પહેલાં વરક�યાની અરસપરસ પસંદગી પણ કરવામાં આવે છ. ક�યાનો બાપ સારી િ�થિતનો હોય તો તે ક�યાને ક�યાદાનમાં ે ે

સારી રકમ અને ઘરણાં આપે છ અને વરપ� તરફથી ક�યાને �રવાજ મુજબ પ�ાંની રકમ પણ આપવામાં આવે છ જના ઉપર ક�યા િસવાય બી� ે ેે ે

કોઈનો પણ હ� �વીકારાતો નથી. ક�યાદાનમાં રકમ, વાસણ, ઘરણાં, સુશોિભત કપડાં આપવામાં આવે છ. એમા વરક�યા સ�પદી ભણે છ ે ે ે

અને અિ� સમ� લ� થાય છ. આજ પણ �હદુઓમાં ઓછાવ�ા ફરફાર સાથે �ા�પ�ય િવવાહ �ચિલત છ. ં ેે ે

(૫) આ �કારનાં લ�ોમાં શુ�ક અથવા ક�યાની કીમત ક�યાના િપતાને આપી ક�યા સાથે લ� કરવામાં આવે છ. આ લ�માંથી ેઆસુરી િવવાહ:

બહુપ�ની�વ �થા િવકસે છ એમ કટલાક િવચારકોનું મંત�ય છ. ખરીદવાની શિ�તવાળો પુ�ષ અને �ીઓ ખરીદી લે. અલબ�, �ીઓના ેે ે

સામાિજક �વનની બહુ ઊતરતી ક�ામાં એ �સંગ બની શક. �ીખરીદી ક �ીવેચાણ �ી�વનની હલકામાં હલકી અવ�થાનું સૂચન કર છ. અને ે ે ે ે

તેવી ઉતરતી ક�ા આય�માં પણ હતી તે આ લ�ના �વીકાર ઉપરથી દેખાઈ આવે છ. ે

કૈકયીનો દશરથ સાથે અને મા�ીનો પાંડુ સાથે આ પ�િતથી િવવાહ થયો હતોે

૬) આ િવવાહમાં ઉપવર ક�યા પોતાનાં વડીલોને ન જણાવતાં પોતાને પસંદ એવા પુ�ષ સાથે લ� કરતી. તેમાં �ીપુ�ષ પર�પર ગાંધવ�િવવાહ:

�ેમ ખાતર �વે�છાથી સંબંધ બાંધે છ. આ �કાર બહુજ રોમાંચક મનાય છ. એમાં માબાપની સંમિ� માગવામાં આવતી નથી. ખાસ કોઈ ે ે

Page 2: હસ્તરેખા અને લગ્નજીવન

2લ���યા કરવામાં આવતી નથી, તેમજ સમાજ સમ� તેની ખાસ �હેરાત થતી નથી. એનું મુ�ય ત�વ વરક�યાની અરસપરસ સંમિત કહી

શકાય. એકબી�ને ફુલહારનું અપ�મ અને પર�પરને વફાદાર રહેવાનું વચન એટલી જ લ���યા ગાંધવ�િવવાહ માગે છ એમ કહીએ તો કહી શકાય. ે

એને પૂણ� �ેમલ�નું નામ આપીએ તો ચાલી શક. ઘણી વખત �થમ િમલનના ઉ�સાહમાં ગાંધવ� લ� થતાં. દુ�યંતશકુતલાનાં ક�વઆ�મમાં ે ં

થયેલાં લ�ે એ ગાંધવ� લ�નો �કાર કહી શકાય. ઉષા-અિન��નાં (�ીકૃ�ણના પુ� ��ુ�નનાં પુ� અિન�� બાણાસુરની દીકરી (ઉષા)

ઓખાને છાનીમાની લઈ જઈને પરણી હતી તે બનાવ) લ� પણ ગાંધવ�લ� હતાં. � ક કોઈ કોઈ ઋિષ અગર �ા�ણ એ લ�ને આશીવા�દ ે

આપવા વગર આમં�ણે પણ નીકળી આવે ખરા ! �મૃિત ગાંધવ�િવવાહની છૂટ આપે છ, પણ તેનું �થાન �ા� ક આય� િવવાહથી ઊતરતું છ.ેે ે

(૭) રા�સ િવવાહ : એ િવવાહપ�િત બહુ ભયંકર હતી.ક�યાના સંબંધીઓને મારી તેનું છદનભેદન કરીને, તેઓની ઇ�છા િવ�� રડતી ચીસો ે

પાડતી ક�યાનું ઘરમાંથી બળજબરીથી હરણ કરી જવું તેનું નામ રા�સ િવવાહ કહેવાય છ. આ �કારનું મુ�ય લ�ણ જ એ છ ક, �ીને ેે ે

બળજબરીથી ઊચકી જઈ લ� કરવું. આ બળજબરીના �કારમાં છૂપી ગોઠવણો, બે પ�ો વ�ચે મારામારી અને વેરઝેરના પણ �કારો ઊભા થાય

છ. અલબ� આ િવવાહને પણ પછીથી, સામા�ય િવવાહની માફક, �િતિ�ત બનાવવામાં આવે છ. છતાં �ીનું ગમતે ક ન ગમતે હરણ કરવું તે ેે ે

રા�સિવવાહનું ખાસ ત�વ બની રહે છ. એક વ�તુ ઉપર �યાન આપવા જવું છ. આવી હરણ કરાયેલી �ીઓ સાથેના �યવહાર લ�નું �વ�પ પામે ેે ે

છ અને લ�નાં બાળકો ઔરસ બને છ. ભી�મે પોતાના ભાઈઓ માટ અંબા, અંિબકા અને અંબાિલકાનું કરલું હરણ, કૃ�ણે �િ�મણીનું કરલું ે ેે ે ે

હરણ, સુભ�ાહરણ, અને રા�રજવાડાં તેમજ ધિનક માણસોનાં કાર�થાનોને બાજુ ઉપર મૂકી છ�ા સા�હ�યમાં �વીકાર પામેલા સંયુ�તાહરણને ે

પણ આપણે ગણાવી શકીએ ! એ હરણ પરપરા લ�ની �િત�ા પામી ચૂકી છ. મોટા ભાગની હરણ��યામાં ક�યાની સંમિત જ રહેતી; છતાં તેમાં ં ે

રહેલું રા�સિવવાહનું ત�વ આપણે ભા�યે દૂર કરી શકીએ. આસુર, પૈશાચ અને રા�સ �કારો િશ� મનાયા નથી. � ક �વીકાયા� છ જ�ર.ે ે

(૮)પૈશાચ િવવાહઃ સૂતેલી ક�યાનું હરણ કરીને અથવા મદો�મ� ક�યાને ફોસલાવીને છળથી કરલો િવવાહ.ખોટી ભોળવણી આપી, છતરિપંડી ે ે

કરી અગર કોઈ નશા ક મં�તં�ની અસર નીચે �ીને લાવી તેની સાથે િવવાહ કરવો એ �કારને પૈશાચ િવવાહ કહેવામાં આવે છ. િપશાચયોિનને ે ે

યો�ય આ િવવાહ છ ક જ પૈશાચી વાણી બોલનારા આય�થી ઊતરતી ��માં �ચિલત હોવાથી તેને પૈશાચિવવાહ કહેવાય છ. ે ેે ે

લ� �યાર થશે તેવા �તક �� લઈને આવે �યાર સો �થમ તેઓના સમાજ તથા તેઓની �ચીની વાતો કરતા કરતા તેઓના ે ે

હાથમાનંી �વનરખા, ભા�યરખા અને હદયરખા પર �� પૂછ તે સમયની �મરનું મા�કગ ે ે ે �ે

કરવું.અને તે �મર પછી નીચે મુજબની સાઈન � હાથમા આવતી હોય તો તે મુજબ સમય

આપવો �ઈએ. 1)જ જ�યાએ થી ભા�યરખાની શ�આત થાય તે વષ� ક અ�ય ગૌણરખા તેને મળતી હોય તે ે ે ે ેવષ�. (ભા�યરખાના આધાર વષ� ગણતરી કરવી)ે ે ખ)�વનરખામાંથી આંગળીઓ તરફ જતી ગૌણ રખા હોય તે વષ�,ગૌણ રખા ત ેસમય પછી ે ે ેઆવતી હોય �યાર લ�નો સમય કહેવો.(�વનરખાના આધાર વષ� ગણતરી કરવી)ે ે ે ઘ) મંગળ રખાનું શ� થાય તે વષ�. (�વનરખાના આધાર વષ� ગણતરી કરવી)ે ે ે

ક) �દયરખા નો ફાંટો �વન રખા ને કાપતો હોય તે વષ�. (�વનરખાના ે ે ેઆધાર વષ� ગણતરી કરવી) ે

ગ) �વનરખા માં થી શુ� પવ�ત તરફ િનકળતી નાની રખા. ે ે (�વનરખાના ેઆધાર વષ �ગણતરી કરવી)ે

૫)�દયરખાનો ફાંટો નીચે તરફ િનકળતો હોય ેતે વષ� (�દયરખાના આધાર વષ� ગણતરી કરવી)ે ે

કિનિ�કા આંગળીની નીચે �દયરખા ની ઉપર પડલ રખા જ લ�રખા તરીક ઓળખાય છ,તે સારી હોય. ે ે ે ે ેે ેલ�રખાની નાની રખાઓ � �દય રખા પાસે હોય �યાર �તક નાની �મરમા િવરોધી િલંગ ��યે આકષા�ય છ.ે ે ે ે ે

Page 3: હસ્તરેખા અને લગ્નજીવન

3લ�યોગ માટ ખાસ �તક કઈ �િતનો છ તે �વો જ�રી છ.પારસીધમમ� ા મોડા લ�,રબારી �ાિતમા ં વહેલા લ� વગેર…માટ ેે ે ે ે

લ�નો સમય આપતા તેઓની �િતને �યાનમા લેવી �ઈએ

સુખી લ� �વનમાં વૃિ� કરાવનારા પ�રબળ અને િચ�હો :

હાથમા ગુ� પવ�ત પર ચોકડી પડી હોય �યાર અથવા ગુ� શુ� બ�ે પવ�ત પર ે

પડલી ચોકડીેસારી હદય રખા- હદય રખા � ગુ� અને શિન ે ે

પવ� ત વ�ચે પુરી થતી હોય અથવા િચિપયા �પે ગુ� પવ�ત પર અંત પામતી હોય.એક વાત �ચલીત છ ક � બ�ે હાથ ભેગા કરીએ ેે

ને � અડધો ચ��મા બનતો હોય તો સા� લ��વન હોય- તે પણ આ કારણે જ �વનરખા મ�તકરખા સાથે થોડીક �ડલી હોય. ે ે ે તજની અને મ�યમાં આંગળીના મૂળ વ�ચે આવેલી �ાંસી રખા જને �વ-રજુઆતની રખા � ે ે ે(લાઇન ઓફ સે�ફ અપીલ) ક �દઘ� સંબંધની રખા (લાઇન ઓફ લ�ગ લા�ટ�ગ રીલેશનશીપ) ે ેતરીક ઓળખાય છ. આ રખાને શુ�કકણ તરીક ક ખં�ડત શુ�કકણ તરીક માનવું ખૂબ જ ભૂલ ે ે ં ે ે ં ેેભરલું છ. આવી �યિ�ત સંબંધ �ળવી રાખવામાં કુશળ હોય છ. તે પોતાના તરફથી સંબંધ ે ે ે

બગાડતા નથી. આવા લોકો સારા િમ� હોય છ.ેઅંગૂઠાના બી� વેઢામા પડલ આખી એક આખી ેરખા રિતરખા સા� લ��વન આપે છ.ે ે ે

હથેળી સાથ ે�ડાયેલો કિનિ�કાનો પવ� લાંબો અને સુ�ઢ હોય તેમા ઉભી રખાઓ હોય તેમજ આંગળી લાંબી હોય.ે

ચોરસ ક તાિ�વક �કારનો હાથ હોય. ેમંગળરખા સારી અને ખામી વગરની પડી હોય ે

ચં� પવ�ત પરથી નીકળેલી �ભાવરખા ભા�યરખામાં મળી �ય તો તે �ેમ સંબંધ પછીના સુખી લ�ની સૂચક છ.ે ે ે

Page 4: હસ્તરેખા અને લગ્નજીવન

4લ��વનમાં અવરોધ અને તકલીફ આપતા યોગ: આ ફળ કથન કરતા �યાનમા રાખવા જવી એક વાત એ છ ક ઘણી કોમમાં છુટાછડા થતા નથી અથવા તો ખુબજ ે ેે ે

અસાધારણ પ�રિ�થિતમાં જ થાય દા.ત. રાજપૂત કોમ વગેર. આમ તો લ��વન શ� થવાનો અને પર�પર એક બી�ને ેસમજવાનો ગાળો 16 વષ� થી 45 વષ�ની �મરનો હોય છ, હવે � હાથમાં નીચે મુજબ ના ખરાબ િચ�હો � તે ગાળામાં આવતા ેહોય તો લ��વનને તકલીફ આપનાર બને છ.ે

�દયરખા યવો �ારા િનિમ�ત હોય �યાર. ે ે �દયરખા તુટલી હોય �યાર. ે ેે

20 થી 40વષ�મા � �દયરખાની કરતા વધુ શાખાઓ નીચે તરફ પડલી હોય �યારે ેે �ી �તકમાં � ભા�યરખા � �ડી પડલી હોય �યારે ેે

ભા�યરખામા યવ ક કુઠારરખા ચાલતી હોય �યારે ે ે ે

મંગળરખા કપાતી ક તુટતી હોય ક તેનામાં યવ, કુઠારરખા હોય ક તે અંતમા ફાંટા (િચિપયા)મા પ�રણમતી હોય ક બી� ે ે ે ે ે ેરખા સાથે �ડાણ કરતી હોય �યારે ે

કિનિ�કા આંગળી બી� આગળીઓથી વધાર છુટી હોય અને ેબહાર તરફ વળતી હોય �યાર ે કિનિ�કા આંગળીના હથેળી સાથે �ડાયેલ વેઢા પર પડલ ેઆડી રખા ે બુધપવ�તની નીચે �દયરખામા યવ પડલ હોય ે ે

અંગૂઠા િસવાયની ચારય આંગળીઓ પર ચાર વેઢા પડતા હોય �યાર( ખાસ કરીને �ી �તકમાં )ે ે

Page 5: હસ્તરેખા અને લગ્નજીવન

5

લ�રખેા � જુદી જુદી રીત ેખરાબ હોય �યાર ે

લ��વનમાં િવલંબ - ભાંગફોડ -િવ�છદ માટનું ઓછુ �ણીતું પણ અકસીર ે ેપ�રબળ સૂય�રખા છ. તે સારી હોય તો પણ ે ેલ�માં મોડુ કરાવે છ. � તે ખામી યુ�ત ં ે

હોય તો લ��વનમાં કલહ ક િવ�છદની ે ેપ�રિ�થત પણ સજ� દે છ. ે

લ� કરવાનું ટાળવાનો સમયકાળ :

કોઇ અગ�ય કારણોસર �તકનો �વનસાથી મૃ�યુ પામે અથવા તેનો સાથ છોડી દે તો તેના તેના બી�

લ� થાય કે કેમ? તે પણ હ�તરખેાશા�ના આધાર ે�ણી શકાય છે.

� આવો �સંગ બને અને �તકના હાથમાં �વનરખામાંથી િનકળતી તજની આંગળીની ે �નીચે તરફ જતી ઉ�વ�રખા ચો�સપણે બી� લ�ના સંકત આપે છ. ે ે ે

મ�તકરખાની સાથે બી� મ�તકરખા પણ પડી હોય તો �તકના એક કરતાં ે ેવધુ લ� થાય છ.ે

�વનરખાની અંદર આવેલી મંગળરખાની સમાંતરરખા ક તેમાંથી િનકળનારી ે ે ે ે�ભાવરખા પણ �તકના બી� લ� િનદ�શ કર છ.ે ે ે

કિનિ�કા આંગળીની નીચે �દયરખા ની ઉપર પડલ રખા જ લ�રખા તરીક ઓળખાય છ,તે ઘણી વાર એક કરતા વધુ સં�યામાં ે ે ે ે ેે ેહોય છ. તેમા કઇ રખા ક રખાઓ લ�રખા ક સંબંધરખા તરીક ઓળખાય તેના માટ એક વાત યાદ રાખવા જવી છ ક જ તે ે ે ે ે ે ે ે ે ે ેે ે ેહથેળીનીની �દય રખાની ઉપરની �કનારી પર પડલી રખા ક રખાઓમાંથી જ રખાઓનો રગ, તે હથેળીની �દયરખા ક ે ે ે ે ે ે ં ે ેે

�તકની �વનરખા,ભા�યરખા અને ે ે�દયરખા પર તે �તકના લ� સમયની ે�મરનું હાથમા મા�કગ કરવું. � ભા�યરખામાં યવ હોય ક કુઠારરખા ે ે ેચાલતી હોય ક તે સમયે મુ�યરખાઓ ે ેિસવાય તેઓ અ�ય રખાઓથી કપાતી ેહોય �યાર લ� કરવાનું ટાળવું �ઇએ.ે

આંગળીઓ પરની વષ� ગણતરી �માણે � વેઢા પર આડી રખાઓ ક ે ેખરાબ િચ�હ પ�ા હોય તો તે વષ� ક વષ�માં લ� કરવાનું ટાળવું ે�ઇએ.

Page 6: હસ્તરેખા અને લગ્નજીવન

6મ�તકરખાના રગ જવી હોય તો તે જ રખા ક રખાઓ લ�રખા ક સંબંધરખા તરીક ગણી શકાય તેની બી� શરત એ છ ક તે ે ં ે ે ે ે ે ે ે ે ેેવ�ાકાર હોવી �ઇએ.

બ�ે હથેળીમાં �તા જ હથેળીમાં તેની સં�યા સૌથી વધાર હોય તેને ગણતરીમાં લેવી �ઇએ. તે સં�યા ને અચળાંક 0.66 ે ે

વડ ગુણતા જ ગુણાંક આવે તેને પુરા આંકડા કરી જ સં�યા આવે તે �તક માટ તેના સંભિવત લ�ની સં�યા કહી શકાય. દા. ત. ે ે ે ેકોઇના જમણા હાથમાં બે અને ડાબા હાથમાં એક સંબંધરખા પડી છ. તો જ હાથમાં અિધકતમ રખા હોય તેને લેવી �ઇએ. તે ે ે ેે

�માણે જમણા હાથમાં બે સંબંધરખા પડી છ તે �માણે તે અચળાંક 0.66 વડ ગુણાતા 1.32 આંક આવે તેને રાઉ�ડડ કરતા 1 આંક ે ે ે ે

આવે તેથી �તક એક લ�ની સંભાવના કહી શકાય.

દા. ત. કોઇના જમણા હાથમાં એક અને ડાબા હાથમાં �ણ સંબંધરખા પડી છ. તો જ હાથમાં અિધકતમ રખા હોય તેને લેવી �ઇએ. ે ે ેે

તે �માણે ડાબા હાથમાં �ણ સંબંધરખા પડી છ તે �માણે તે અચળાંક 0.66 વડ ગુણાતા 1.78 આંક આવે તેને રાઉ�ડડ કરતા 2 આંક ે ે ે ે

આવે તેથી �તક બે લ�ની સંભાવના કહી શકાય.

(ડૉ. રાજ પૌડ, “ધ સાય�ટીફીક ટથ એબાઉટ રીલેશનશીપ લાઇ�સ ઓન દ પામ” ��યુઆરી -2013) �ે

�ો. ઉપે�� િસંહ ભદૌ�રયા,ભારતીય �યોિતષ સં�થાન , અમદાવાદ - ૯૮૯૮૫૭૮૩૬૩૬


Recommended