Transcript
Page 1: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم
Page 2: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

کهمیکندیهتشبقیچیتیغهدوبهراتقاضاوعرضهانگلیسیدانمارشاالقتصادآلفرد

قیچیهتیغدومانندتقاضاوعرضهکهاستمعتقداو.هستندالزمپارچهبریدنبرای

.میکندتعینرابازاردرکاالقیمتیکدیگرکمکباوکردهعمل

افراداینیازهوهاخواستهکنندهبیانتقاضاوکمیابیشرایطکنندهمنعکسعرضه

واضحباشدنداشتهآناکتساببرایتمایلکسیولیباشدکمیابکاالییاگر.میباشد

تقاضاموردکاالییاگردیگرطرفاز.باشدداشتهقیمتینمیتواندکاالآنکهاست

کهکاالیی.استصفرآنقیمت(هوامثل)باشددسترسدروفوربهولیشودواقع

.میباشدرصفازبیشترقیمتیدارایاستکمیابآنبرایتقاضامقایسهدرآنعرضه

به.میشودنمعیکاالآنبرایعرضهوتقاضابوسیلهکاالقیمتکهمیابیمدربنابرین

.هستندکاالقیمتکنندهتعینعواملعرضهوتقاضادیگرعبارت

Page 3: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

کاالیکازمختلفیمقادیرآندرکهمیشوداطالقجدولیبهتقاضا

خریداریگوناگونهایقیمتبااندحاضرکنندگانمصرفکه

.استشدهدادهنشانکنند،

.دهدمینشانراهفتهیکدربرنجبرایالفتقاضای1جدول

قیمت فی کیلوگرام مقدار تقاضای برنج در هفته

5

4

3

2

1

10

20

35

55

80

Page 4: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

االییکقیمتکهوقتی:کهمیداردبیانتقاضاقانون

یاابدمیافزایشکاالآنبرایتقاضاپیداکند،کاهش

کاهشآنبرایتقاضایابدافزایشکاالییقیمتوقتی

.میکندپیدا

Page 5: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

هدستگادرمیتوانراتقاضامقداروقیمتبینمعکوسرابطه

قدارمطوریکه.دادنشانتقاضامنحنیبصورتبعدیدومختصات

رویراکاالمختلفهایقیمتوXمحوررویشدهتقاضاکاالی

.بگیریمنظردرYمحور

سیردارد،وجودتقاضامقداروقیمتبینمعکوسرابطهچون

.استراستسمتبهونزولیمنحنی(شیب)

بصورتمیتوانراتقاضاتابعQ=f(P)نوشت.

Q=کاالبرایتقاضامقدار.

P=کاالقیمت.

شدرسمتختهرویتقاضامنحنی:نوت.

Page 6: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(i)فردتقاضای:

بالبتهامیکندتقاضاراکاالازمقداری“ب”مثالبطورفردیکوقتی

.میشودگفتهفردتقاضایمعین،شدهدادههایقیمت

میدهدنشانبرنجبهرا“ب”فردتقاضای2جدول.

قیمت فی کیلوگرام مقدار تقاضا در ماه

5

4

3

2

1

12

23

39

60

87

Page 7: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

عجمبادارد،وجودکنندهمصرفسهفقطبازاردراینکهفرضبا

ستبدبازارتقاضایمختلف،هایقیمتازاءبهآنهاتقاضایمقادیر

.آمدخواهد

هکآنهاتقاضایمجموعوجوبالف،افرادتقاضایمقادیر3جدول

.میدهدنشانمختلفهایقیمتازاءبهرااستبازارتقاضای

جمع تقاضای

بازار

تقاضای ج تقاضای ب تقاضای الف قیمت

30

60

100

154

221

8

17

26

39

54

12

23

39

60

87

10

20

35

55

80

5

4

3

2

1

Page 8: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

30مجموعآبازاردرباشد،افغانی5برنجهرکیلوقیمتاگر

درانکنندگمصرفتقاضایمجموع)میشودتقاضاکیلوگرام

.میکنداپیدافزایشتقاضامقداریابد،کاهشقیمتاگر.(بازار

مصرفیکتقاضایمقداروقیمتبینکهمعکوسرابطه

.استصادقنیزبازاردردارد،وجودکننده

هایمنحنیافقیجمعبامیتواننیزرابازارتقاضایمنحنی

بدستمختلفهایقیمتازاءبهکنندگانمصرفتقاضای

.آورد

شدرسمتختهرویبازارتقاضایمنحنی:نوت.

Page 9: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

دادنشانشدهدادههایقیمتباجدولدرمیتواننیزراعرضه.

راهشددادههایقیمتازاءبهبازاردرالفکنندهتولیدبرنجعرضه4جدول

:میدهدنشان

قیمت برنج به ازاء هرکیلوگرام مقدار عرضه در هفته

5

4

3

2

1

60

50

35

20

5

Page 10: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

قیمتچنانچهمیشود،مشاهدهفوقجدولدرطوریکه

الفکنندهتولیدباشد،افغانی1بازاردربرنجهرکیلو

مقدار.میکندعرضههفتهدربرنجکیلوگرام5مقدار

ضافهابازاردربرنجقیمتافزایشباکنندهتولیدعرضه

هرکیلوبرایافغانی5بهقیمتصورتیکهدرومیشود

کیلوگرام60بهنیزکنندهتولیدعرضهمقداریابد،افزایش.یافتخواهدافزایشهفتهدر

Page 11: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(i)عرضهقانون:کاالیکعرضهمقداربینکهاستواقعیتاینبیانگرعرضهقانون

قیمتاگرکهمعنیبدین.داردوجودمستقیمیرابطهآنقیمتو

وکندمیپیداافزایشنیزکاالآنعرضهمقداریابد،افزایشکاالیی

!برعکس

(ii)عرضهمنحنی:

تصاتمخدستگاهدرمیتوانراعرضهمقداروقیمتبینمستقیمرابطه

همانبهراعرضهمنحنی.دادنشانعرضهمنحنیبصورتبعدیدو

.میکنیمرسمشد،عملتقاضامنحنیرسممورددرکهطریقی

کاالقیمتYمحوررویوعرضهمقدارXمحوررویکهکنیدتوجه

(شدرسمتختهرویمنحنی).میشودگرفتهنظردر

Page 12: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(iii)بازارعرضهوکنندهتولیدعرضه:

مفردیاکنندهتولیدعرضهالف:

دهشدادههایقیمتباراکنندهعرضهیکعرضهمقدارصرفوقتی

.ودمیشگفتهمنفردعرضهیاکنندهتولیدعرضهگیریم،مدنظر

بازارعرضهب:

د،آیمیبدستکنندگانتولیدیکایکعرضهجمعازبازارعرضه

صورتدرینباشد،داشتهوجودکنندهتولیدیکفقطبازاردرچنانچه

همانگردیدهرسمقبلمرددرکهالفکنندهتولیدعرضهمنحنی.بودخواهدبازارعرضهمنحنی

Page 13: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

مثالعنوانبهمختلفهایقیمتازاءبهکهکنیمفرضاگرحال

شتداخواهدوجودبازاردربرنج(کنندهعرضه)کنندهتولید200

دهکننتولیدمساویمقادیرمختلفهایقیمتمقابلدرهمگیکه

منحنیوجدولدرینصورتمیکنند،عرضهبازاربهراالف

:بودخواهدزیربصورتبازارعرضه

میدهدنشانرابرنجبرایبازارعرضه5ل.جد.

مقدار کُل تولید تعداد تولید کنندگان تولید کننده الف قیمت

12000

100000

7000

4000

1000

200

200

200

200

200

60

50

35

20

5

5

4

3

2

1

Page 14: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

رسمتقاضاوعرضهمنحنیرویرابازاردرقیمتتعادلآنکهازپیش

نشانراقیمتتعادلوتقاضاعرضه،که6جدولاستبهترکنیم،

:ببینیممیدهد،

قیمتازاءبههفتهدربازارتعادلوتقاضاعرضه،مقادیر6جدول

.میدهدنشانرامختلفهایاضافه تقاضا یا اضافه

عرضه

مقدار تقاضا مقدار عرضه قیمت

10000

6000

00*

7000

15000

2000

4000

7000

11000

16000

12000

10000

7000

4000

1000

5

4

3*

2

1

Page 15: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

منحنیو6جدولشرح:هایمنحنیبرخوردمحلکهتعادلنقطهمیشود،مالحظهطوریکه

عرضهنقطهدرینکهمیباشدEنقطهاست،برنجتقاضایوعرضه

برنجبرایافغانی3هرکیلوقیمتازاءبهکنندگانتقاضاوکنندگان

.میکنندتقاضاوعرضههفتهدرکیلو7000مقدار

اضافهکیلوگرام6000میزانبهباشدافغانی4قیمتچنانچه

7000شودتعینافغانی2قیمتچنانچهومیایدبوجودعرضه

.داردوجودتقاضااضافهکیلوگرام

عادلتقیمتبحالتقیمت،کهمیشودباعثتقاضاوعرضهاضافه

.شوددادهسوق

شدرسمبازاردرقیمتتعادلمنحنی:نوت.

Page 16: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

نقطهEهردوافغانی3قیمتدرکهاستتعادلنقطهآنجهتاز

7000ثابتمقداراندمایلکنندگانتقاضاوکنندگانعرضهگروه

.نمایندتقاضاوعرضهبازاردرراکیلوگرام

قیمتP=3هرقیمتیازاءبهچونمینامندتعادلحالدرقیمترا

درعرضهاضافه.میایدبوجودعرضهاضافهافغانی3ازباالتر

ادلتعبحالتقیمتدوبارهومیشودقیمتآمدنپاینباعثبازار

.میکندپیداکاهشP=3یعنیپایدار

ازپاینترهایقیمتازاءبههمچنینP=3،بوجودتقاضااضافه

تحلیلاینگونه.میگرددP=3سطحتاقیمتافزایشموجبکهمیاید

.مینامندقیمتمیکانیسمرا

Page 17: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

فردآمددرهرسطحی،درقیمتماندنثابتباکهکنیمفرضاگر

خودراایتقاضمقدارکنندهمصرفدرینصورتمیکند،پیداافزایش

مکانتغیرموجبامراین.دهدافزایشمختلفهایقیمتازاءبه.میشودD2D2بهD1D1ازیعنیراستسمتبهتقاضامنحنی

نوت:

.شدرسمتختهرویتقاضامنحنیدرتغیرات

درآمدافزایشنتیجهدرتقاضاافزایشکهمیشودگفتهدرینصورت

اتقاضمنحنیشود،کمدرآمدچنانچهاست،بدهی.استآمدهبوجود.میکندپیداانتقالچپسمتبه

Page 18: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

:اضافیتوضیحات

ویربرتقاضامقدارکند،تغیرکاالیکقیمتاگر

عواملرسایاگرحالیکهدرمیکندتغیرتقاضامنحنی

کنندهمصرفسلیقهوآمددر:مثلتقاضاکنندهتعین

تراسیاوچپسمتبهتقاضامنحنینماید،تغیر.میدهدمکانتغیر

Page 19: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

میتواندهعرضمنحنیشد،گفتهتقاضامنحنیمورددرکهترتیبیبهمان

آلمثقیمتازغیرعرضهکنندهتعینعواملسایرتغیراتدلیلبه

.دهدمکانتغیرتولید،هایهزینهافزایشیاوکاهش

ویمتقدرتغیرباعثمیتواندنیزعرضهمنحنیانتقالومکانتغیر

.(شدرسمشکل).شودبازاردرتعادلمقدار

رویبرعرضهمقدارتغیرباعثکند،تغیرکاالقیمتاگرنیزدرینجا

ضهعرکنندهتعینعواملسایراگرحالیکهدرمیگرددعرضهمنحنی

پچیاوراستسمتبهعرضهمنحنیکندتغیرتولید،هزینهمثل

.میکندپیداانتقال

هبیکدیگرباهمزمانتقاضاوعرضههایمنحنیچنانچهاست،بدهی.کرددخواهتغیرتعادلموقعیتپیداکنند،انتقالراستیاوچپسمت

Page 20: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

A-تقاضاارتجاعیت:

(i)تقاضا،ارتجاعیتکلیبطور:قیمتبهنسبتتقاضاارتجاعیت

کاالقیمتتغیرمقابلدرراتقاضامقدارحساسیتوالعملعکس

:ازاستعبارتتقاضاارتجاعیتتردقیقبطور.میدهدنشان

متقیدردرصدیتغیربهتقاضامقداردردرصدیتغیرنسبت

.کاال

Ed=االکقیمتدرتغیراتدرصدی/تقاضامقدارتغیراتدرصدی

یا

Ed= (Q2-Q1)/ (Q1+Q2)/ 2 /(P2-P1)/ (P1+P2)/2

Page 21: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

میگیریمنظرمدراذیلمثالموضوعاینبیشتروضاحتبرای:

نقطهدومثالبطورAوBوقیمتترکیباتباتقاضامنحنیرویرا

:میگیریمنظردرزیرشرحبهمقدار

نقاطAوBرویمنحنی)میگیریمنطردرتقاضامنحنیرویرا

.(شدرسمتخته

مقدار تقاضا قیمت روی منحنیدونقطه

30

50

12

10

A

B

Page 22: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

یسیممینوقیمتبهنسبتتقاضاکششیاارتجاعیتضریبمحاسبهبرای:

Ed= (50-30)/ (30+50)/2 /(10-12)/ (12+10)/2

=20/40/-2/11

=-11/4= -2.75

درصد2.5باعثکاالقیمتدرتغیردرصدیککهگفتمیتوانترتیببدین

ارتجاعیتضریبعالمتکهکنیدتوجه.شدخواهدعکسقیمتدرتغیر

عکسجهتدرعادیحالتدرتقاضامقداروقیمتچوناستمنفیهمیشه

.پیدامیکنندتغیرهم

:هامنحنیمیالنبهنظرتقاضاهایارتجاعیتانواع

ارارتجاعیتضریبعددیمختلفاندازهایمطلقهقیمتمعموآلداناناقتصاد

.میکنندبیانزیربصورت

.استارتجاعیتدارایتقاضاباشد،ed˃1ارتجاعیتضریبهرگاه-1

.نداردارتجاعیتتقاضاباشد،ed˂1ارتجاعیتضریبهرگاه-2

.استواحدارتجاعیتدارایتقاضاباشد،ed=1ارتجاعیتضریبهرگاه-3

Page 23: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

گیرینتیجه:

باهرابطدرتولیدیهایشرکتهایگیریتصمیمدرتقاضاارتجاعیت

لیدیتوبنگاهچنانچه.استبرخوردارخاصاهمیتازقیمتتغیروتعین

یتواندمباشد،آگاهاشتولیدیکاالیبرایتقاضاارتجاعیتچگونگیاز

.کندپیشبینیراخودکاالیفروشحجمبرقیمتتغیراتاثرات

تولیدیشرکت=تولدیبنگاهکشش،=ارتجاعیت:نوت

Page 24: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(ii)کاالدوبرایقیمتباتقاضاارتجاعیتمقایسه:

میتوانراقیمتبهنسبتتقاضابودنکششبییاوپذیریارتجاعیت

رویبوالفهایمنحنی).کردارزیابیتقاضاهایمنحنیرویاز

.(شدندرسمتخته

ازالفکاالیقیمتچنانچه:هامنحنیشرحP1بهP2پیداکند،کاهش

حالیکهدر.میابدافزایشQ1Q2میزانبهالفشکلدرتقاضامقدار

کاالیتقاضایمقداردرتغیرواحدQ3Q4باعثقیمتدرتغیرهمین

.داشتخواهدب

رایداالفشکلدرقیمتتغیراتقبالدرتقاضاکهمیشودمالحظه

کهگفتنمیتوالذا.داردبشکلتقاضایبهنسبتبیشتریحساسیت

بکاالیبرایتقاضاازترارتجاعیتباالفکاالیبرایتقاضا.است

Page 25: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

قیمتبهنسبتتقاضاارتجاعیتخاصموارد:

هبراتقاضاهایمنحنیارتجاعیتضریبازخاصموردسهکلیبطورتقاضایباالکهعواملیبهنظرتقاضاارتجاعیت)میکنیمبررسیزیرشرح:(دارندتاثیر

1.محورموازیخطیتقاضایدارایتولیدیشرکتاگرX،گفتهباشد.است∞=edحالتدرین.استکاملارتجاعیتدارایتقاضاکهمیشودتولیدی،تشرکاگرکهمیکندبیانراواقعیتاینتقاضامنحنیبودنافقیالفکلش).میکندپیداکاهشصفربهتقاضاکند،تعینP1ازبیشراقیمت.(شودرسم

2.کششبیکامآلتقاضاکهمیشودگفتهباشد،عمودیکاالبرایتقاضااگریبضروندشتهحساسیتقیمتتغیراتبهنسبتتقاضامقدار.است

Ed=0.(بشکل).استصفرقیمتبهنسبتتقاضاارتجاعیت

3.طولدرارتجاعیتضریبکهاستوقتیخاصموردسومینبالخرهرسمخاصمواردهایمنحنی)Ed=1.است1بهمساویتقاضامنحنی

(شد

Page 26: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(iii)تقاضامتقاطعارتجاعیت:

مت،قیبهنسبتتقاضامستقیم،غیرکششیامتقاطعارتجاعیتدر

وردمدیگرکاالیقبالدرراکاالیکبرایتقاضاتغیراتچگونگی

.میدهیمقرارمطالعه

C = درتغیردرصدی/الفکاالیتقاضایمقداردرتغیراتدرصدی

بکاالیقیمت

= ∆QA/QA / ∆PB/PB

انشنیجدهندهنشانتقاضامتقاطعکششضریبمنفییاومثبتعالمت

.میباشدکاالدوبودنمکملیاو

ینیجانشقابلباهمکاالدوباشد،مثبتارتجاعیتضریبعالمتاگر

.ودبخواهندیکدیگرمکملکاالدوباشد،منفیعالمتچنانچهوهستند

Page 27: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(iv)آمدیدروجانشینیاثر:

نوعدومیتواندکاالآنبرایتقاضابارابطهدرکاالیکقیمتکاهش

رمشهودرآمدیاثروجانشینیاثربهاقتصاددرکهآوردبوجوداثر

:اند

1-قیمتکهاینفرضبایابدکاهشکاالییقیمتچنانچه:جانشینیاثر

کنندهمصرفکهداردوجودامکاناینباشد،ثابتهاکاالسایر

االکبرایتقاضاافزایش.دهدافزایشکاالآنبرایراخودتقاضای

سایراینکهدلیلبهکنندهمصرفکهپیداکندادامهآنجاتااستممکن

است،شدهترگرانشده،ارزانکاالیبامقایسهدربرایشکاالها

متقیکاهشاثراین.نمایددیگرکاالهایمصرفجانشینآنرامصرف

.مینامندجانشنیاثررا

استهکگوشتمصرفازکنندهمصرفیابدکاهشمرغقیمتاگرمثآل

گوشتجانشنمرغدرینصورت.میکنداضافهرامرغمصرفو.میشود

Page 28: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

(ii)درآمدیاثر:

بودجهابکنندهمصرفکهگفتمیتوانیابدکاهشکاالییقیمتچنانچه

دیگرتعباربهکند،خریداریراکاالآنازبیشتریمقدارمیتواندثابت

اثرراتقیمکاهشاثراین.میکندپیداافزایشکنندهمصرفخریدقدرت

.گوینددرآمدی

Page 29: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

در%1ازاضافهکاهشباعثقیمت%1افزایشباشد،ارتجاعیتقاضاهرگاه.میابدکاهشمستهلکینمخارجنتیجهدروگردیدهتقاضامقدار

در%1ازکمترکاهشباعثقیمت%1افزایشباشد،ارتجاعیغیرتقاضاهرگاه.میماندافزایشمستهلکینمخارجنتیجهدروگردیدهتقاضامقدار

در%1کاهشباعثقیمت%1افزایباشد،داشتهواحدارتجاعیتتقاضاهرگاه.میماندثابتمستهلکینمخارجنتیجهدروگردیدهتقاضامقدار

کنندگانتولید:

در%1ازاضافهکاهشباعثقیمت%1افزایشباشد،ارتجاعیتقاضاهرگاه.میابدکاهشتولیدکنندگانعوایدگردیده،تقاضامقدار

در%1ازکمترکاهشباعثقیمت%1افزایشباشد،ارتجاعیغیرتقاضاهرگاه.میابدافزایشتولیدکنندگانعوایدوگردیدهتقاضامقدار

تقاضا%1کاهشباعثقیمتافزایش%1باشد،داشتهواحدارتجاعیتتقاضاهرگاه.میماندثابتکنندگانتولیدعایدوشده

Page 30: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

رضهعکشششد،گفتهقیمتبهنسبتتقاضاکششمورددرطوریکههمان

قیمتتغیرقبالدرعرضهمقدارحساسیتوالعملعکسقیمت،بهنسبتهم

.میدهدنشانراکاال

بهسبتنتقاضاکششضریببرخالفقیمتبهنسبتعرضهکششضریب

افزایشثباعقیمتدرافزایشیهرگونهچونمیباشدمثبتبود،منفیکهقیمت

صددریککهمیدهدنشانعرضهکششضریب.شدخواهدعرضهمقدار

.شدخواهدعرضهمقداردرتغیردرصدچندباعثقیمتدرتغیر

1.اگرes˃1،استارتجاعیتدارایعرضهباشد.

2.اگرes˂1واست،کششبیعرضهباشد

3.اگرes=1،میشودخواندهواحدکششباعرضهباشد.

Page 31: فصل اول اساسات اقتصاد خرد بخش دوم

مثالوعرضهکششفارمول:

Es= کاالقیمتتغیراتدرصد/عرضهدرتغیراتدرصد

Es= (Q2-Q1)/ (Q1+Q2)/2 / (P2-P1)/ (P1+P2)/2

باشد1مساویویاکوچکتربزرگتر،میتواندنیزعرضهکششضریب.

تاسمثبتتقاضاکششضریببرخالفعرضهکششضریبعالمت

.(چرا؟)

مقدارپیداکند،افزایشافغانی50بهافغانی25ازکاالییقیمتاگرمثال

کششضریب.میابدافزایشواحد12000بهواحد10000ازآنعرضه

.کنید؟بیانراآنمفهوموکردهمشخصراقیمتبهنسبتعرضه

پایان فصل اول

مجتبی نظامیار: استاد مضمون