@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ფერი, ქიმია, ჩვენ
www.tpdc.ge
ელიზბარ ელიზბარაშვილი
პროფესორი, ქიმიის მეცნიერებათა დოქტორი
577 64 01 71
ფერი სამყაროს ერთ-ერთი საოცრებაა
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ბუნებამ ამ ყვავილთან ერთად პიგმენტებიც
. შექმნა, აი ეს არის ბუნების
– სილამაზის ერთ ერთი...საიდუმლო
ფერი სამყაროს ერთ-ერთი საოცრებაა
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ერთი შეხედვით ლამაზი ყვავილის... სურათია
, სინამდვილეში ეს პიგმენტების ლამაზად
შეხმატკბილების. სურათია
ფერი სამყაროს ერთ-ერთი საოცრებაა
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
აქ ერთი სახეობის, ყვავილია პიგმენტების
... რაოდენობა კი .ბევრად მეტი
რამდენი ფერი არსებობს?
• პასუხი: რამდენი ფერის გარჩევაც შეუძლია თვალს!
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ფერის აღქმის პროცესში მონაწილეობენ , განათების წყარო დაკვირვების
, ობიექტი თვალი და ცენტრალური ნერვული ( )სისტემა ტვინი
ვარდისფერით აღნიშნული უბანი განაგებს ფერის აღთქმას
რამდენად სწორად ვხედავთ ფერებს?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
კვადრატი A და B ერთიდაიგივე. ფერისაა თუმცა შუქჩრდილების
გავლენით ისინი განსხვავებულად.გვეჩვენებიან
. . მიზეზი არის ე წ ადელსონის .ჩრდილების ილუზია
რამდენი ფერის გარჩევა შეუძლია თვალს?
ისააკ ნიუტონიწითელი, ნარინჯისფერი, ყვითელი, მწვანე, , ცისფერი
ლურჯი, იისფერი. (1790)თომას იუნგი
, , ( )წითელი ლურჯი ყვითელი ძირითადი ფერები
(1878)ედვარდ ჰერინგი, , , ( წითელი მწვანე ყვითელი ლურჯი უნიკალური) + ფერები თეთრი ან შავი ფერი
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
როგორ მიიღება სპექტრი?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
.1 ნახ სინათლის დაშლა შემადგენელ ფერებად
პრიზმისსაშუალებით
რამდენი ფერის შედის სპექტრში?
წნყმცლი –- წადი ნახე ყარამანი მინდვრად ცოცხალ ლომთან იბრძვის.წისქვილი ნელა ყვებოდა მეწისქვილის ცხოვრების ლამაზ ისტორიას.
ROY G BIV – Richard of York Gave Battle in Vain.
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
თომას იუნგის მოდელი
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
რამდენი ფერის ჩამოთვლა შეიძლება?
• პასუხი: რამდენიმე მილიონის!!!
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
(1000ეს სურათი მილიონ x1000) სხვადასხვა ფერის წერტილს
. მოიცავს
როგორ დავასახელო ფერები?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
დიაგრამა ფერის კოორდინატებით
გამოსახვისათვის
რატომ აქვს ზოგ ნივთიერებას ფერი?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ტალღის, სიგრძე
ნმ
სპექტრალურიფერი
დამატებითიფერი
400-435 იისფერი –მომწვანოყვითელი
435-480 ცისფერი ყვითელი
480-490 –მომწვანო ლურჯი ნარინჯისფერი
490-500 –მოლურჯო მწვანე წითელი
500-560 მწვანე მეწამული
560-580 –მოყვითალო მწვანე იისფერი
580-595 ყვითელი ლურჯი
595-605 ნარინჯისფერი –მომწვანო ლურჯი
605-730 წითელი –მოლურჯო მწვანე
730-760 მეწამული მწვანე
რა კრიტერიუმებს უნდა აკმაყოფილებდეს ნივთიერება, რომ ჰქონდეს ფერი?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
• უპირველეს ყოვლისა, გვახსოვდეს, რომ ყველა ნივთიერება შთანთქავს ელექტრო-მაგნიტურ ტალღას (გამოსხივებას)
• თუ ნივთიერება შთანთქავს ე.წ. ხილულ უბანში (400-800 ნმ), მაშინ მას აქვს ფერი.
რა კრიტერიუმებს უნდა აკმაყოფილებდეს ნივთიერება, რომ ჰქონდეს ფერი?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
• საღებარი ეს არის ის ნივთიერება, რომელსაც აქვს ფერი და ასევე შესწევს უნარი, სხვა ნივთიერებებსაც გადასცეს იგი. ანუ, თუ ძალიან მცირე რაოდენობის ნაერთს შეუძლია შეღებოს დიდი რაოდენობის ნივთიერება.
• უნდა გვახსოვდეს, რომ “საღებარი” და “საღებავი” სხვადასხვა მცნებებია.
საღებარი საღებავი
რას წარმოადგენს საღებარი?
• საღებარი არის ორგანული ან არაორგანული ნივთიერება
• საღებარი შეიძლება იყოს ბუნებრივი ან სინთეზური ნივთიერება
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
რატომ არის სტაფილო მოწითალო?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
– –ბეტა კაროტინი– ერთ ერთი ბუნებაში ფართოდ
გავრცელებული ბუნებრივი.სარებარი
ორგანიზმში მოხვედრისას კაროტინი მეტაბოლოზმის
შედეგად შუაზე იხლიჩება და მიიღება A-ვიტამინი
გაზაფხულზე ბუნება რატომ მწვანდება?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ფოთლების მწვანე ფერი განპირობებულია ქლოროფილის
არსებობით
ქლოროფილის მოლეკულის სხვადასხვა მოდიფიკაციები
რატომ ყვითლდებიან ფოთლები?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
( ) ქლოროფილი ჭარბად+
კაროტინოიდები
ქლოროფილი+
( ) კაროტინოიდები ჭარბად
+მხოლოდ კაროტინოიდები
, ქიმიური რეაქცია რომელიც გაზაფხულიდან შემოდგომამდე მიმდინარეობა
რატო არის ია ლურჯი?
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
– ლურჯი ფერი განპირობებულია პიგმენტის ანტოციანინების – არსებობით
პირმენტი ანტოციანინი
როგორ მიიღება სინთეზური საღებარი?
• დღეისათვის სინთეზური საღებრების მიღების მრავალი მეთოდი არსებობს
• ლაბორატორიაში სინთეზური საღებრის მიღება ნებისმიერ ქიმიკოსს შეუძლია
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
N+
N Cl-
+OH N
N
OH
უფერული უფერული
წითელი
აზოშეუღლების რეაქცია
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
–ჰაშ მჟავა
. ნახ აზოშეუღლების რეაქციის დროს აზო კომპონენტის ცვლილებით შეიძლება
მიღებული იქნას სხვადასხვა ფერისსაღებრები
აზოპარტნიორი
აზოპარტნიორი
დიაზო პარტნიორი
წარმოქმნილი საღებარი
საღებრების გამოყენება საფეიქრო მრეწველობა
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
, ადამიანი ძველი რომის ისტორიიდან
, მოყოლებული მუდმივად მიისწრაფოდა ეტარებინა
. ფერადი ტანსაცმელი ამ მისწრაფებამ დასაბამი
დაუდო როგორც , საღებრების ქიმიის ისე
ზოგადად მთელი ორგანული ქიმიის სწრაფ
.და მძლავრ განვითარებას
საღებრების გამოყენება საკანცელარიო მასალები
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
საღებრების გამოყენება კვების ტექნოლოგიაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
. . “ ”. კვების პროდუქტებში ყოველთვის გამოიყენება ე წ კვების საღებრები ასეთი საღებრები მხოლოდ სპეციალური სერტიფიკაციის შემდეგ შეიძლება
.გამოყენებულ იქნან საკვებ პროდუქტებში
სარებრების გამოყენება კოსმეტიკაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
თმის შესაღებად სპეციალური საღებრები გამოიყენება
. . “ ”ე წ ტატუ - ს დატანა ადამიანის სხეულზე ასევე სპეციალური
.საღებრებით წარმოებს
საღებრების გამოყენება მედიცინაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
წამლის ეს ბურთულები და კაპსულები მედიკამენტთან
ერთად ასევე შეიცავენ. საღებრებს ამიტომაც
გამოიყურებიან ასე “ ლამაზად და მადის
” აღმძვრელად
საღებრების გამოყენება კომპიუტერულ ტექნოლოგიაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
პირველი ფერადი ბეჭდვის . . “ შესაძლებლობა ე წ ჭავლური
” პრინტერების საშუალებით გახდა. შესაძლებელი
ეს პრინტერები კი იყენებენ საღებრებზე დამზადებულ სპეციალურ
.მელნებს
საღებრების გამოყენება კომპიუტერულ ტექნოლოგიაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ლაზერული და ჭავლური პრინტერი ძალიან განსხავებული , პრინციპით მუშაობს თუმცა
ფერადიგამოსახულების შექმნაში .ორივე საღებრებს იყენებს
საღებრების გამოყენება კომპიუტერულ ტექნოლოგიაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
საღებრების გამოყენებით უკვე არსებობს ოპტიკური
დამამახსორებელი (მოწყობილობები CR-ROM,
CD-RW, DVD, DVD-Blue) .დისკები
სულ მალე გამოჩნდება , ახალი თაობის დისკები
რომლის1 . . 1 კვ სმ ტერაბაიტი
!!!!ინფორმაცია ჩაიცერება
საღებრების გამოყენება ჰოლოგრაფიულ ტექნოლოგიაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
N
NN
+O
-
O
OH
OH
laz
eri
N N
N+
O-
OOHOH
i nf o r mac i a ar i s
საღებრების გამოყენება ელექტროტექნიკაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
ფერადი დისპლეის თითოეული“ ” წერტილი შედგება სამი
, პიქსელისაგან რომელთა ფერებია (წითელი R), (მწვანე G), (ლურჯი B).
საღებრების გამოყენება ლაზერებში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
საღებრების გამოყენება მედიცინაში
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
შეღებილი უჯრედი
საღებრები და ეკოლოგია
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
( დიდი რაოდენობით საღებრების ისევე ) როგორც სხვა ნივთიერებების მოხვედრა
. ჩამდინარე წყლებში დაუშვებელია
ამიტომ მიმართავენ საღებრების დაშლას . - სხვადასხვა მეთოდებით ერთ ერთი
ყველაზე პოპულარული მეთოდია .ოზონით ზემოქმედება
@2011, . მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი პროფ ელიზბარ ელიზბარაშვილი
მადლობთ ყურადღებისათვის