Transcript
Page 1: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

1

APIΣTOTEΛEIO ΠANEΠIΣTHMIO ΘEΣΣAΛONIKHΣ - ΠOΛYTEXNIKH ΣXOΛH

TMHMA ΠOΛITIKΩN MHXANIKΩN - EPΓAΣTHPIO OIKOΔOMIKHΣ ΚΑΙ ΦYΣIKHΣ TΩN KTIPIΩN

Ηmicroερίδα που συνδιοργάνωσαν στις 11 Μαρτίου 2009

ndash το Tmicroήmicroα Kεντρικής Mακεδονίας του Tεχνικού Eπιmicroελητηρίου Eλλάδας

ndash Η κοσmicroητεία της Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ

ndash Το Τmicroήmicroα Μηχανολόγων Μηχανικών ΑΠΘ

microε γενικό θέmicroα

Eνεργειακή microελέτη Επιθεώρηση και έκδοση ενεργειακού πιστοποιητικού κτιρίων

Υποστηρικτικό κείmicroενο στην ειισήγηση microε θέmicroα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ

Το ίδιο κείmicroενο υποστήριξε microια από τις διαλέξεις του υπογράφοντα

σε σεmicroινάριο που διοργάνωσε το ΤΕΕΤΚΜ τον Ιανουάριο του 2009

microε γενικό θέmicroα laquoΕνεργειακός σχεδιασmicroός νέων και υφιστάmicroενων κτιρίωνraquo

ΔΗΜΗΤΡΗΣ AΡΑΒΑΝΤΙΝOΣ

αναπληρωτής καθηγητής Tmicroήmicroατος Πολιτικών Mηχανικών AΠΘ

ΘEΣΣAΛONIKH IANOYAPIOΣ 2009

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

2

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

1 H ENNOIA THΣ ΘEPMOΓEΦYPAΣ

Ως θερmicroογέφυρα ορίζεται το τmicroήmicroα εκείνο του περιβλήmicroατος του κτιρίου στο οποίο η θερmicroική του αντίσταση εmicroφανίζεται microειωmicroένη συγκριτικά microε τη θερmicroική αντίσταση στο υπόλοιπο κέλυφος και κατά συνέπεια στη θέση εκείνη η θερmicroική ροή είναι αυξηmicroένη

Γι αυτό το λόγο και οι θερmicroογέφυρες θεωρούνται ως τα ασθενή σηmicroεία του κτιριακού κελύφους και λειτουργούν επιβαρυντικά στη θερmicroική του προστασία Eπηρεάζουν την ενεργειακή συmicroπεριφορά του κτιρίου και επιφέρουν microείωση της αίσθησης της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό του χώρου ενώ ευνοούν την εκδήλωση του φαινοmicroένου της συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών και την ανάπτυξη microυκήτων microούχλας και διαφόρων microικροοργανισmicroών στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων

Tη δηmicroιουργία microιας θερmicroογέφυρας microπορεί να προκαλέσουν κατασκευαστικές αδυναmicroίες κακοτεχνίες αστοχίες αmicroέλεια και παραλείψεις άγνοια ή ακόmicroη και φθορές οφειλόmicroενες στο πέρασmicroα του χρόνου Σε όλες τις περιπτώσεις κοινή συνισταmicroένη αναδεικνύεται η microειωmicroένη θερmicroοmicroονωτική προστασία στη θέση εκείνη

Σε γενικές γραmicromicroές η εmicroφάνιση microιας θερmicroογέφυρας microπορεί να οφείλεται bull Σε κατασκευαστικούς λόγους που καθιστούν δυσχερή ή πρακτικά αδύνατη την πλήρη

θερmicroοmicroονωτική προστασία της κατασκευής bull Στη microεταβολή του πάχους των υλικών microεταξύ δύο γειτονικών θέσεων bull Στην αλλαγή της σύνθεσης των υλικών (χρήση στο περίβληmicroα του κτιρίου υλικών microε

διαφορετική θερmicroική αγωγιmicroότητα) ή της διαδοχής των στρώσεων ενός φαινοmicroενικά ενιαίου δοmicroικού στοιχείου (πχ σηmicroείο συναρmicroογής στοιχείου του φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης)

bull Στη διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης σε κάποια θέση του εξωτερικού περιβλήmicroατος

bull Στη συνάντηση δύο κάθετων microεταξύ τους δοmicroικών στοιχείων των οποίων η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία είναι δυσχερής ή πρακτικά ανέφικτη

bull Στην απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ή στη microείωση του πάχους της bull Στη διαφορά microεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών επιφανειών όπως συmicroβαίνει σε δίεδρες ή

τρίεδρες εξωτερικές γωνίες στο εmicroβαδό της εξωτερικής επιφάνειας των οποίων αντιστοιχεί πολύ microικρότερο εmicroβαδό εσωτερικής επιφάνειας

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

3

Eίναι σκόπιmicroο οι θέσεις των θερmicroογεφυρών να προσδιορίζονται εξ αρχής σε ένα κτίριο δηλαδή από το στάδιο της κατασκευής του έτσι ώστε να λαmicroβάνονται τα κατάλληλα microέτρα για την κατά το δυνατόν αποφυγή ή περιορισmicroό των επιπτώσεών τους

H εκ των υστέρων αντιmicroετώπισή τους συχνά είναι δυσχερής και απαιτεί πιο σύνθετες οικοδοmicroικές εργασίες που αποθαρρύνουν την εφαρmicroογή τους Άλλοτε πάλι λανθασmicroένη εκτίmicroηση του αιτίου πρόκλησης των φθορών ή λανθασmicroένη προσέγγιση του προβλήmicroατος οδηγεί σε εσφαλmicroένες λύσεις που όχι microόνο δεν αντιmicroετωπίζουν την κατάσταση αλλά αντίθετα την επιδεινώνουν

Γενική κατεύθυνση για την αποφυγή εmicroφάνισης θερmicroογεφυρών σε microια κατασκευή αποτελεί η πλήρης θερmicroική προστασία της Ωστόσο πρακτικά δεν είναι εφικτή η κατασκευή ενός συmicroβατικού κτιρίου χωρίς τη δηmicroιουργία θερmicroογεφυρών Kαι αυτό όχι κατ ανάγκη επειδή δεν θα έχει εκπονηθεί η απαρίτητη microελέτη θερmicroικής προστασίας ή επειδή αυτή δεν θα έχει εφαρmicroοσθεί πλήρως αλλά επειδή κάποιο σηmicroείο ή τmicroήmicroα ενός δοmicroικού στοιχείου λόγω της θέσης του ή του κατασκευαστικού σχήmicroατος του περιβλήmicroατος θα παρουσιάζει υψηλότερες θερmicroικές απώλειες τις οποίες ένας συmicroβατικός τρόπος δόmicroησης δεν microπορεί να αντιmicroετωπίσει

2 TO ΘEΣMIKO ΠΛAIΣIO

Στον microέχρι πρόσφατα ισχύοντα κανονισmicroό θερmicroοmicroόνωσης δεν γινόταν microνεία για την εκδήλωση των θερmicroογεφυρών και προφανώς ούτε για την αντιmicroετώπισή τους O κανονισmicroός είχε microια γενική θεώρηση που έδινε βάση αφενός στα επιmicroέρους δοmicroικά στοιχεία και αφετέρου στο σύνολο της κατασκευής χωρίς να εξετάζει τις οριακές θέσεις των δοmicroικών στοιχείων όπου και κατ αυσίαν εκδηλώνονται οι θερmicroογέφυρες

Στο ευρωπαϊκό και αντίστοιχο ελληνικό πρότυπο EΛOT EN ISO 10211-1 [4] και στο νεότερό του EN ISO 10211-2 [5] προσδιορίζεται ο τρόπος υπολογισmicroού των αυξηmicroένων θερmicroικών ροών στις θέσεις των θερmicroογεφυρών (γραmicromicroικών και σηmicroειακών) και ο συνυπολογισmicroός τους στο σύνολο των θερmicroικών απωλειών ενός κτιρίου

Eπίσης στο νέο Kανονισmicroό για την Eνεργειακή Aπόδοση των Kτιρίων (KEνAK) που εκδόθηκε στη βάση των απαιτήσεων του νέου νόmicroου 366108 [2] για τη λήψη laquomicroέτρων για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo υπάρχει ειδική αναφορά στον εντοπισmicroό των θερmicroογεφυρών σε microια κτιριακή κατασκευή microε παράθεση σειράς ενδεικτικών θέσεων εmicroφάνισης θερmicroογεφυρών και πρακτικών κατασκευαστικών λύσεων αντιmicroετώπισής τους (παράρτηmicroα III) Στον κανονισmicroό δίνεται η δυνατότητα υπολογισmicroού της επαύξησης των θερmicroικών απωλειών λόγω θερmicroογεφυρών στο σύνολο του περιβλήmicroατος του κτιρίου δεν αναπτύσσεται όmicroως microεθοδολογία υπολογισmicroού της επιmicroέρους απαιτούmicroενης αυξηmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας στη θέση κάθε θερmicroογέφυρας

3 H ΘEΩPHΣH THΣ MONOΔIAΣTATHΣ POHΣ ΘEPMOTHTAΣ

Kατά παραδοχή η ροή θερmicroότητας δεν microελετάται ως ένα τρισδιάστατο microέγεθος αλλά ως ένα microονοδιάστατο microε διεύθυνση κάθετη προς την επιφάνεια του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου και η ροή αυτή στη microονάδα επιφανείας αποδίδεται microε την απλουστευmicroένη σχέση

q = k Δθ (1) όπου q [Wmsup2] η υπολογιζόmicroενη microονοδιάστη ροή θερmicroότητας στη microονάδα του χρόνου και στη

microονάδα επιφανείας k [W(msup2K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου Δθ [K] η διαφορά θερmicroοκρασίας του αέρα microεταξύ των δύο όψεων του δοmicroικού

στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

4

Omicroοίως κατ απλουστευτική παραδοχή το φαινόmicroενο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση και ανεξάρτητη από το χρόνο το θερmicroοκρασιακό πεδίο θεωρείται σταθερό και η θερmicroοκρασιακή ροή ενεπηρέαστη από εξωγενείς παράγοντες Tέλος τα υλικά που διαmicroορφώνουν τις διαδοχικές στρώσεις του κάθε δοmicroικού στοιχείου θεωρούνται οmicroογενή και ισότροπα και ως ευρισκόmicroενα σε τέλεια microεταξύ τους θερmicroική επαφή

Bεβαίως η παραπάνω θεωρητική βάση απέχει από την πραγmicroατικότητα καθώς καmicroία από τις παραδοχές δεν ανταποκρίνεται σε πραγmicroατική κατάσταση Ωστόσο για την κλίmicroακα microιας κτιριακής κατασκευής οι αποκλίσεις της υπολογιστικής microελέτης ελάχιστα διαφοροποιούνται από το πραγmicroατικό αποτέλεσmicroα και γι αυτό δεν έχουν ιδιαίτερη αξία Omicroως σε microικρότερη κλίmicroακα για τη microελέτη ενός επιmicroέρους δοmicroικού στοιχείου ndashκαι κυρίως στις οριακές του θέσειςndash το υπολογιστικό αποτέλεσmicroα microπορεί να δίνει τιmicroές ακόmicroη και πολλαπλάσιες ή υποπολλαπλάσιες του πραγmicroατικού

Έτσι για παράδειγmicroα σε microια εξωτερική επίπεδη δοmicroική επιφάνεια που παρουσιάζει συνεχή οmicroοιογένεια στη δοmicroή της (ίδια υλικά και σειρά στρώσεων) η πλευρική microετάδοση της θερmicroότητας σε διεύθυνση διάφορη της κάθετης προς το δοmicroικό στοιχείο δεν επηρεάζει το τελικό αποτέλεσmicroα καθώς οι επιδράσεις των θερmicroικών ροών σε δύο γειτονικά σηmicroεία αλληλοαναιρούνται Στα όρια όmicroως της επιφάνειας ή σε ενδιάmicroεσες θέσεις στις οποίες διαταράσσεται η οmicroοιογένειά της (πχ στη θέση συνάντησης ενός κουφώmicroατος ή στη θέση του περίδεσmicroου ενίσχυσης microιας τοιχοποιίας) οι πλευρικές ροές θερmicroότητες είναι σηmicroαντικές υπολογιστικά δεν αλληλοαναιρούνται από τις ροές στις γειτονικές περιοχές επηρεάζουν τη συmicroπεριφορά του δοmicroικού στοιχείου και είναι σκόπιmicroο να λαmicroβάνονται υπόψη

Mάλιστα αυτή η θερmicroοκρασιακή διαταραχή δεν παρουσιάζεται microε απόλυτη microεταβολή της τιmicroής της θερmicroοκρασίας στη θέση της θερmicroογέφυρας όπως ενδεχοmicroένως θα περίmicroενε κανείς αλλά παρουσιάζεται σταδιακά microεταβαίνουσα από τη microια κατάσταση στην άλλη δηλαδή από τη θέση microε την επαρκή θερmicroική προστασία στη θέση της θερmicroογέφυρας microε την ανεπαρκή θερmicroική προστασία Tο ίδιο συmicroβαίνει βεβαίως και microε τη διαχεόmicroενη θερmicroότητα που εmicroφανίζει microια βαθmicroιαία microεταβολή από την θερmicroικά προστατευmicroένη θέση στη απροστάτευτη θέση της θερmicroογέφυρας Kαι αυτό επειδή ταυτόχρονα microε την κάθετη προς την επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου microετάδοση της θερmicroότητας εκδηλώνεται και πλευρική microετάδοση microε κατεύθυνση από την περιοχή microε την υψηλότερη θερmicroοκρασία προς την περιοχή microε τη χαmicroηλότερη

4 H ΘEPMOΦΩTOΓPAΦHΣH

Kαθώς το σύνολο των παραγόντων που υπεισέρχονται και επηρεάζουν τις διάφορες εναλλαγές θερmicroότητας είναι microεγάλο καθίσταται ιδιαίτερα σύνθετη αν όχι ανέφικτη η δηmicroιουργία ενός απλού υπολογιστικού microοντέλου που θα αντιmicroετωπίζει πραγmicroατικές και όχι θεωρητικές καταστάσεις Eπιπλέον το πλήθος των ιδιαίτερων αυτών περιοχών που παρουσιάζουν στο τελικό αποτέλεσmicroα απόκλιση από την υπολογιστική microεθοδολογία και που εν δυνάmicroει θα microπορούσαν λόγω αυξηmicroένων θερmicroικών απωλειών να λειτουργήσουν ως θερmicroικές γέφυρες στο σύνολο του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου είναι σηmicroαντικά microεγάλο

Σ αυτές τις περιπτώσεις ο ασφαλέστερος τρόπος προσδιορισmicroού των θερmicroικών ροών αποδεικνύεται ο microετρητικός microε την καταγραφή των πραγmicroατικών τιmicroών των microεγεθών ή τουλάχιστον ο εργαστηριακός microε προσοmicroοιωτικές microεθόδους

Tην εικόνα αυτή της σταδιακής διαφοροποίησης της ενεργειακής συmicroπεριφοράς στις θέσεις των θερmicroογεφυρών ενώ δεν microπορούν να αποδώσουν οι απλουστευmicroένοι microαθηmicroατικοί υπολογισmicroοί microπορεί να την αποδώσει η θερmicroοφωτογράφηση (ή θερmicroογράφηση)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

5

Πρόκειται για microια microέθοδο microε την οποία αποτυπώνονται φωτογραφικά οι ροές θερmicroότητας microέσω ενός δοmicroικού στοιχείου H φωτογραφική αποτύπωση επιτυγχάνεται microε τη θερmicroοκάmicroερα ένα microηχάνηmicroα microε ευαίσθητο αισθητήρα που ανιχνεύει την εκπεmicroπόmicroενη υπέρυθρη ακτινοβολία από microια επιφάνεια Tην καταγράφει και την microετατρέπει σε ηλεκτρικό σήmicroα και ανάλογα microε την ένταση του σήmicroατος την αποδίδει microε χρώmicroα στην οθόνη ή την εκτυπώνει στο χαρτί (θερmicroογράφηmicroα ή θερmicroοφωτογράφηmicroα)

Έτσι έχοντας ορίσει στη θερmicroοκάmicroερα microε ένα ευρύ φάσmicroα χρωmicroάτων τις διαβαθmicroίσεις της καταγραφόmicroενης θερmicroικής ακτινοβολίας που εκπέmicroπει το σώmicroα περιγράφεται η microορφή του microε διαφορετικά χρώmicroατα ανάλογα microε την εκπεmicroπόmicroενη θερmicroική ακτινοβολία από το κάθε σηmicroείο της επιφάνειάς του H κλίmicroακα των χρωmicroάτων αποδίδεται συνήθως microε βαθύ κόκκινο στη θερmicroότερη περιοχή και microε ιώδες (microοβ) χρώmicroα στην ψυχρότερη έχοντας ενδιάmicroεσα όλο το εύρος της χρωmicroατικής κλίmicroακας (σχήmicroα 1)

Σχήmicroα 1 Απόδοση microε θερmicroοφωτογράφηση των θερmicroικών απωλειών της όψης ενός πολυώροφου κτιρίου (πηγή πρωτότυπο)

Όσο microεγαλύτερη είναι η διαφορά θερmicroοκρασίας microεταξύ του εξεταζόmicroενου σώmicroατος και του

περιβάλλοντός του τόσο microεγαλύτερες είναι οι εκπεmicroπόmicroενες ροές θερmicroότητας και άρα τόσο πιο ευκρινείς οι χρωmicroατικές διαφοροποιήσεις στο θερmicroογράφηmicroα της θερmicroοκάmicroερας Για το λόγο αυτό οι θερmicroοφωτογραφήσεις είναι περισσότερο αποτελεσmicroατικές όταν διεξάγονται σε ψυχρή περίοδο και κατά τη διάρκεια της νύκτας

Mε τη θερmicroοφωτογράφηση είναι δυνατόν να επισηmicroανθούν και να καταγραφούν οι ατέλειες τα κατασκευαστικά λάθη και οι αβλεψίες σε microια κατασκευή όταν αυτές σχετίζονται microε τη θερmicroική της συmicroπεριφορά Mπορούν να καταγραφούν οι παντός τύπου θερmicroογέφυρες και γενικώς οι θέσεις ή οι ευρύτερες περιοχές microειωmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας Mπορούν επίσης να επισηmicroανθούν προβλήmicroατα υγρασίας που δεν είναι άmicroεσα ορατά ή ακόmicroη δεν έχουν εκδηλωθεί στις εξωτερικές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων δεδοmicroένου ότι στο προσβεληmicroένο τmicroήmicroα ο εγκλωβισmicroένος αέρας στους πόρους του δοmicroικού στοιχείου θα έχει παραχωρήσει τη θέση του στο νερό το οποίο παρουσιάζει περίπου 24 φορές microεγαλύτερη θερmicroική αγωγιmicroότητα από αυτήν του αέρα και άρα microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας στην προσβεβληmicroένη περιοχή

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

6

5 H EΠIΔPAΣH ΣTH ΘEPMIKH ANEΣH

Στη θέση microιας θερmicroογέφυρας το δοmicroικό στοιχείο εmicroφανίζει microειωmicroένη θερmicroική προστασία microε αποτέλεσmicroα την αύξηση των ροών θερmicroότητας που διέρχονται από τη θέση αυτή και την εmicroφάνιση microιας διαφορετικής κατανοmicroής των θερmicroοκρασιών στο εσωτερικό του δοmicroικού στοιχείου συγκριτικά πάντα microε τις θέσεις που δεν αποτελούν θερmicroογέφυρες Aυτός είναι και ο λόγος που η εσωτερική επιφανειακή θερmicroοκρασία του δοmicroικού στοιχείου στη θέση της θερmicroογέφυρας εmicroφανίζεται χαmicroηλότερη Eπηρεάζει εποmicroένως το αίσθηmicroα της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό ενός χώρου καθώς η επιφανειακή θερmicroοκρασία microαζί microε τη θερmicroοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα και την ταχύτητα κίνησής του στο εσωτερικό του χώρου είναι παράγοντες αποφασιστικής σηmicroασίας στις ανταλλαγές θερmicroότητας microεταξύ ανθρώπινου σώmicroατος και περιβάλλοντος

Xαmicroηλές επιφανειακές θερmicroοκρασίες των δοmicroικών στοιχείων microπορούν να δηmicroιουργήσουν το αίσθηmicroα της δυσφορίας σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας ανατρέποντας τη θερmicroική ισορροπία του ανθρώπινου σώmicroατος

Eίναι ωστόσο σαφές ότι η επίδραση αυτή συναρτάται απόλυτα από την επιφάνεια στην οποία εκτείνεται η θερmicroογέφυρα Όσο microικρότερης έκτασης είναι αυτή τόσο microικρότερη είναι η επίδραση και αντιστοίχως όσο περισσότερο εκτείνεται τόσο microεγαλύτερη επίδραση έχει Έτσι για παράδειγmicroα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ) microιας περιmicroετρικής τοιχοποιίας δεν πρόκειται να επηρεάσει τη διαmicroόρφωση του εσωκλίmicroατος στο εσωτερικό του χώρου και θα γίνεται αντιληπτή microόνον κατά την επαφή του ανθρώπινου σώmicroατος microε την επιφάνεια του τοίχου Aντίθετα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας ενός τοιχίου ή ενός υποστυλώmicroατος γίνεται εύκολα αντιληπτή και επηρεάζει το αίσθηmicroα της ευεξίας όσο το ανθρώπινο σώmicroα βρίσκεται πλησιέστερα προς αυτή την επιφάνεια Aισθάνεται κανείς τότε σαν να δέχεται την εκποmicroπή ψύχους από το microη microονωmicroένο δοmicroικό στοιχείο Aυτή η αίσθηση οφείλεται στις microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας που παρουσιάζονται στη θέση εκείνη

6 TO ΦAINOMENO THΣ ΔPOΣOY

61 H σχετική υγρασία του αέρα

Σηmicroαντική είναι η επίδραση των θερmicroογεφυρών στην πρόκληση δρόσου δηλαδή στην εmicroφάνιση υγρασίας λόγω συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών της ατmicroόσφαιρας επάνω στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων H συmicroπύκνωση εκδηλώνεται στις θέσεις εκείνες στις οποίες η επιφανειακή θερmicroοκρασία είναι χαmicroηλότερη λόγω microεγαλύτερων θερmicroικών απωλειών Kαι αυτό οφείλεται στην αδυναmicroία του αέρα να συγκρατήσει σε χαmicroηλότερες θερmicroοκρασίες την ποσότητα των υδρατmicroών που περιέχονται στη microάζα του

Όπως είναι γνωστό ο ατmicroοσφαιρικός αέρας περιέχει στη microάζα του υδρατmicroούς που όmicroως δεν είναι ορατοί και γιrsquo αυτό δεν γίνονται αντιληπτοί H ποσότητα αυτή των συγκρατούmicroενων υδρατmicroών εξαρτάται από την πίεση και από τη θερmicroοκρασία του αέρα Aπό τους δύο παράγοντες η επίδραση του πρώτου θεωρείται αmicroελητέα και γιrsquo αυτό συνήθως δεν λαmicroβάνεται υπόψη H επίδραση του δευτέ-ρου όmicroως είναι σηmicroαντική Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η ικανότητα του αέρα να συγκρατεί υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η ικανότητα του αυτή microειώνεται (σχήmicroα 2)

Aυτή η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς microπορεί να microετρηθεί σε τιmicroές απόλυτες και σχετικές bull Στην πρώτη περίπτωση ορίζεται ως η ποσότητα των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στη microονάδα

όγκου του αέρα για microια συγκεκριmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας Kαλείται απόλυτη υγρασία και εκφράζεται συνήθως σε gmsup3

bull Στη δεύτερη ορίζεται ως ο λόγος της ποσότητας των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στον αέρα σε

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 2: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

2

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

1 H ENNOIA THΣ ΘEPMOΓEΦYPAΣ

Ως θερmicroογέφυρα ορίζεται το τmicroήmicroα εκείνο του περιβλήmicroατος του κτιρίου στο οποίο η θερmicroική του αντίσταση εmicroφανίζεται microειωmicroένη συγκριτικά microε τη θερmicroική αντίσταση στο υπόλοιπο κέλυφος και κατά συνέπεια στη θέση εκείνη η θερmicroική ροή είναι αυξηmicroένη

Γι αυτό το λόγο και οι θερmicroογέφυρες θεωρούνται ως τα ασθενή σηmicroεία του κτιριακού κελύφους και λειτουργούν επιβαρυντικά στη θερmicroική του προστασία Eπηρεάζουν την ενεργειακή συmicroπεριφορά του κτιρίου και επιφέρουν microείωση της αίσθησης της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό του χώρου ενώ ευνοούν την εκδήλωση του φαινοmicroένου της συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών και την ανάπτυξη microυκήτων microούχλας και διαφόρων microικροοργανισmicroών στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων

Tη δηmicroιουργία microιας θερmicroογέφυρας microπορεί να προκαλέσουν κατασκευαστικές αδυναmicroίες κακοτεχνίες αστοχίες αmicroέλεια και παραλείψεις άγνοια ή ακόmicroη και φθορές οφειλόmicroενες στο πέρασmicroα του χρόνου Σε όλες τις περιπτώσεις κοινή συνισταmicroένη αναδεικνύεται η microειωmicroένη θερmicroοmicroονωτική προστασία στη θέση εκείνη

Σε γενικές γραmicromicroές η εmicroφάνιση microιας θερmicroογέφυρας microπορεί να οφείλεται bull Σε κατασκευαστικούς λόγους που καθιστούν δυσχερή ή πρακτικά αδύνατη την πλήρη

θερmicroοmicroονωτική προστασία της κατασκευής bull Στη microεταβολή του πάχους των υλικών microεταξύ δύο γειτονικών θέσεων bull Στην αλλαγή της σύνθεσης των υλικών (χρήση στο περίβληmicroα του κτιρίου υλικών microε

διαφορετική θερmicroική αγωγιmicroότητα) ή της διαδοχής των στρώσεων ενός φαινοmicroενικά ενιαίου δοmicroικού στοιχείου (πχ σηmicroείο συναρmicroογής στοιχείου του φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης)

bull Στη διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης σε κάποια θέση του εξωτερικού περιβλήmicroατος

bull Στη συνάντηση δύο κάθετων microεταξύ τους δοmicroικών στοιχείων των οποίων η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία είναι δυσχερής ή πρακτικά ανέφικτη

bull Στην απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ή στη microείωση του πάχους της bull Στη διαφορά microεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών επιφανειών όπως συmicroβαίνει σε δίεδρες ή

τρίεδρες εξωτερικές γωνίες στο εmicroβαδό της εξωτερικής επιφάνειας των οποίων αντιστοιχεί πολύ microικρότερο εmicroβαδό εσωτερικής επιφάνειας

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

3

Eίναι σκόπιmicroο οι θέσεις των θερmicroογεφυρών να προσδιορίζονται εξ αρχής σε ένα κτίριο δηλαδή από το στάδιο της κατασκευής του έτσι ώστε να λαmicroβάνονται τα κατάλληλα microέτρα για την κατά το δυνατόν αποφυγή ή περιορισmicroό των επιπτώσεών τους

H εκ των υστέρων αντιmicroετώπισή τους συχνά είναι δυσχερής και απαιτεί πιο σύνθετες οικοδοmicroικές εργασίες που αποθαρρύνουν την εφαρmicroογή τους Άλλοτε πάλι λανθασmicroένη εκτίmicroηση του αιτίου πρόκλησης των φθορών ή λανθασmicroένη προσέγγιση του προβλήmicroατος οδηγεί σε εσφαλmicroένες λύσεις που όχι microόνο δεν αντιmicroετωπίζουν την κατάσταση αλλά αντίθετα την επιδεινώνουν

Γενική κατεύθυνση για την αποφυγή εmicroφάνισης θερmicroογεφυρών σε microια κατασκευή αποτελεί η πλήρης θερmicroική προστασία της Ωστόσο πρακτικά δεν είναι εφικτή η κατασκευή ενός συmicroβατικού κτιρίου χωρίς τη δηmicroιουργία θερmicroογεφυρών Kαι αυτό όχι κατ ανάγκη επειδή δεν θα έχει εκπονηθεί η απαρίτητη microελέτη θερmicroικής προστασίας ή επειδή αυτή δεν θα έχει εφαρmicroοσθεί πλήρως αλλά επειδή κάποιο σηmicroείο ή τmicroήmicroα ενός δοmicroικού στοιχείου λόγω της θέσης του ή του κατασκευαστικού σχήmicroατος του περιβλήmicroατος θα παρουσιάζει υψηλότερες θερmicroικές απώλειες τις οποίες ένας συmicroβατικός τρόπος δόmicroησης δεν microπορεί να αντιmicroετωπίσει

2 TO ΘEΣMIKO ΠΛAIΣIO

Στον microέχρι πρόσφατα ισχύοντα κανονισmicroό θερmicroοmicroόνωσης δεν γινόταν microνεία για την εκδήλωση των θερmicroογεφυρών και προφανώς ούτε για την αντιmicroετώπισή τους O κανονισmicroός είχε microια γενική θεώρηση που έδινε βάση αφενός στα επιmicroέρους δοmicroικά στοιχεία και αφετέρου στο σύνολο της κατασκευής χωρίς να εξετάζει τις οριακές θέσεις των δοmicroικών στοιχείων όπου και κατ αυσίαν εκδηλώνονται οι θερmicroογέφυρες

Στο ευρωπαϊκό και αντίστοιχο ελληνικό πρότυπο EΛOT EN ISO 10211-1 [4] και στο νεότερό του EN ISO 10211-2 [5] προσδιορίζεται ο τρόπος υπολογισmicroού των αυξηmicroένων θερmicroικών ροών στις θέσεις των θερmicroογεφυρών (γραmicromicroικών και σηmicroειακών) και ο συνυπολογισmicroός τους στο σύνολο των θερmicroικών απωλειών ενός κτιρίου

Eπίσης στο νέο Kανονισmicroό για την Eνεργειακή Aπόδοση των Kτιρίων (KEνAK) που εκδόθηκε στη βάση των απαιτήσεων του νέου νόmicroου 366108 [2] για τη λήψη laquomicroέτρων για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo υπάρχει ειδική αναφορά στον εντοπισmicroό των θερmicroογεφυρών σε microια κτιριακή κατασκευή microε παράθεση σειράς ενδεικτικών θέσεων εmicroφάνισης θερmicroογεφυρών και πρακτικών κατασκευαστικών λύσεων αντιmicroετώπισής τους (παράρτηmicroα III) Στον κανονισmicroό δίνεται η δυνατότητα υπολογισmicroού της επαύξησης των θερmicroικών απωλειών λόγω θερmicroογεφυρών στο σύνολο του περιβλήmicroατος του κτιρίου δεν αναπτύσσεται όmicroως microεθοδολογία υπολογισmicroού της επιmicroέρους απαιτούmicroενης αυξηmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας στη θέση κάθε θερmicroογέφυρας

3 H ΘEΩPHΣH THΣ MONOΔIAΣTATHΣ POHΣ ΘEPMOTHTAΣ

Kατά παραδοχή η ροή θερmicroότητας δεν microελετάται ως ένα τρισδιάστατο microέγεθος αλλά ως ένα microονοδιάστατο microε διεύθυνση κάθετη προς την επιφάνεια του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου και η ροή αυτή στη microονάδα επιφανείας αποδίδεται microε την απλουστευmicroένη σχέση

q = k Δθ (1) όπου q [Wmsup2] η υπολογιζόmicroενη microονοδιάστη ροή θερmicroότητας στη microονάδα του χρόνου και στη

microονάδα επιφανείας k [W(msup2K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου Δθ [K] η διαφορά θερmicroοκρασίας του αέρα microεταξύ των δύο όψεων του δοmicroικού

στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

4

Omicroοίως κατ απλουστευτική παραδοχή το φαινόmicroενο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση και ανεξάρτητη από το χρόνο το θερmicroοκρασιακό πεδίο θεωρείται σταθερό και η θερmicroοκρασιακή ροή ενεπηρέαστη από εξωγενείς παράγοντες Tέλος τα υλικά που διαmicroορφώνουν τις διαδοχικές στρώσεις του κάθε δοmicroικού στοιχείου θεωρούνται οmicroογενή και ισότροπα και ως ευρισκόmicroενα σε τέλεια microεταξύ τους θερmicroική επαφή

Bεβαίως η παραπάνω θεωρητική βάση απέχει από την πραγmicroατικότητα καθώς καmicroία από τις παραδοχές δεν ανταποκρίνεται σε πραγmicroατική κατάσταση Ωστόσο για την κλίmicroακα microιας κτιριακής κατασκευής οι αποκλίσεις της υπολογιστικής microελέτης ελάχιστα διαφοροποιούνται από το πραγmicroατικό αποτέλεσmicroα και γι αυτό δεν έχουν ιδιαίτερη αξία Omicroως σε microικρότερη κλίmicroακα για τη microελέτη ενός επιmicroέρους δοmicroικού στοιχείου ndashκαι κυρίως στις οριακές του θέσειςndash το υπολογιστικό αποτέλεσmicroα microπορεί να δίνει τιmicroές ακόmicroη και πολλαπλάσιες ή υποπολλαπλάσιες του πραγmicroατικού

Έτσι για παράδειγmicroα σε microια εξωτερική επίπεδη δοmicroική επιφάνεια που παρουσιάζει συνεχή οmicroοιογένεια στη δοmicroή της (ίδια υλικά και σειρά στρώσεων) η πλευρική microετάδοση της θερmicroότητας σε διεύθυνση διάφορη της κάθετης προς το δοmicroικό στοιχείο δεν επηρεάζει το τελικό αποτέλεσmicroα καθώς οι επιδράσεις των θερmicroικών ροών σε δύο γειτονικά σηmicroεία αλληλοαναιρούνται Στα όρια όmicroως της επιφάνειας ή σε ενδιάmicroεσες θέσεις στις οποίες διαταράσσεται η οmicroοιογένειά της (πχ στη θέση συνάντησης ενός κουφώmicroατος ή στη θέση του περίδεσmicroου ενίσχυσης microιας τοιχοποιίας) οι πλευρικές ροές θερmicroότητες είναι σηmicroαντικές υπολογιστικά δεν αλληλοαναιρούνται από τις ροές στις γειτονικές περιοχές επηρεάζουν τη συmicroπεριφορά του δοmicroικού στοιχείου και είναι σκόπιmicroο να λαmicroβάνονται υπόψη

Mάλιστα αυτή η θερmicroοκρασιακή διαταραχή δεν παρουσιάζεται microε απόλυτη microεταβολή της τιmicroής της θερmicroοκρασίας στη θέση της θερmicroογέφυρας όπως ενδεχοmicroένως θα περίmicroενε κανείς αλλά παρουσιάζεται σταδιακά microεταβαίνουσα από τη microια κατάσταση στην άλλη δηλαδή από τη θέση microε την επαρκή θερmicroική προστασία στη θέση της θερmicroογέφυρας microε την ανεπαρκή θερmicroική προστασία Tο ίδιο συmicroβαίνει βεβαίως και microε τη διαχεόmicroενη θερmicroότητα που εmicroφανίζει microια βαθmicroιαία microεταβολή από την θερmicroικά προστατευmicroένη θέση στη απροστάτευτη θέση της θερmicroογέφυρας Kαι αυτό επειδή ταυτόχρονα microε την κάθετη προς την επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου microετάδοση της θερmicroότητας εκδηλώνεται και πλευρική microετάδοση microε κατεύθυνση από την περιοχή microε την υψηλότερη θερmicroοκρασία προς την περιοχή microε τη χαmicroηλότερη

4 H ΘEPMOΦΩTOΓPAΦHΣH

Kαθώς το σύνολο των παραγόντων που υπεισέρχονται και επηρεάζουν τις διάφορες εναλλαγές θερmicroότητας είναι microεγάλο καθίσταται ιδιαίτερα σύνθετη αν όχι ανέφικτη η δηmicroιουργία ενός απλού υπολογιστικού microοντέλου που θα αντιmicroετωπίζει πραγmicroατικές και όχι θεωρητικές καταστάσεις Eπιπλέον το πλήθος των ιδιαίτερων αυτών περιοχών που παρουσιάζουν στο τελικό αποτέλεσmicroα απόκλιση από την υπολογιστική microεθοδολογία και που εν δυνάmicroει θα microπορούσαν λόγω αυξηmicroένων θερmicroικών απωλειών να λειτουργήσουν ως θερmicroικές γέφυρες στο σύνολο του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου είναι σηmicroαντικά microεγάλο

Σ αυτές τις περιπτώσεις ο ασφαλέστερος τρόπος προσδιορισmicroού των θερmicroικών ροών αποδεικνύεται ο microετρητικός microε την καταγραφή των πραγmicroατικών τιmicroών των microεγεθών ή τουλάχιστον ο εργαστηριακός microε προσοmicroοιωτικές microεθόδους

Tην εικόνα αυτή της σταδιακής διαφοροποίησης της ενεργειακής συmicroπεριφοράς στις θέσεις των θερmicroογεφυρών ενώ δεν microπορούν να αποδώσουν οι απλουστευmicroένοι microαθηmicroατικοί υπολογισmicroοί microπορεί να την αποδώσει η θερmicroοφωτογράφηση (ή θερmicroογράφηση)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

5

Πρόκειται για microια microέθοδο microε την οποία αποτυπώνονται φωτογραφικά οι ροές θερmicroότητας microέσω ενός δοmicroικού στοιχείου H φωτογραφική αποτύπωση επιτυγχάνεται microε τη θερmicroοκάmicroερα ένα microηχάνηmicroα microε ευαίσθητο αισθητήρα που ανιχνεύει την εκπεmicroπόmicroενη υπέρυθρη ακτινοβολία από microια επιφάνεια Tην καταγράφει και την microετατρέπει σε ηλεκτρικό σήmicroα και ανάλογα microε την ένταση του σήmicroατος την αποδίδει microε χρώmicroα στην οθόνη ή την εκτυπώνει στο χαρτί (θερmicroογράφηmicroα ή θερmicroοφωτογράφηmicroα)

Έτσι έχοντας ορίσει στη θερmicroοκάmicroερα microε ένα ευρύ φάσmicroα χρωmicroάτων τις διαβαθmicroίσεις της καταγραφόmicroενης θερmicroικής ακτινοβολίας που εκπέmicroπει το σώmicroα περιγράφεται η microορφή του microε διαφορετικά χρώmicroατα ανάλογα microε την εκπεmicroπόmicroενη θερmicroική ακτινοβολία από το κάθε σηmicroείο της επιφάνειάς του H κλίmicroακα των χρωmicroάτων αποδίδεται συνήθως microε βαθύ κόκκινο στη θερmicroότερη περιοχή και microε ιώδες (microοβ) χρώmicroα στην ψυχρότερη έχοντας ενδιάmicroεσα όλο το εύρος της χρωmicroατικής κλίmicroακας (σχήmicroα 1)

Σχήmicroα 1 Απόδοση microε θερmicroοφωτογράφηση των θερmicroικών απωλειών της όψης ενός πολυώροφου κτιρίου (πηγή πρωτότυπο)

Όσο microεγαλύτερη είναι η διαφορά θερmicroοκρασίας microεταξύ του εξεταζόmicroενου σώmicroατος και του

περιβάλλοντός του τόσο microεγαλύτερες είναι οι εκπεmicroπόmicroενες ροές θερmicroότητας και άρα τόσο πιο ευκρινείς οι χρωmicroατικές διαφοροποιήσεις στο θερmicroογράφηmicroα της θερmicroοκάmicroερας Για το λόγο αυτό οι θερmicroοφωτογραφήσεις είναι περισσότερο αποτελεσmicroατικές όταν διεξάγονται σε ψυχρή περίοδο και κατά τη διάρκεια της νύκτας

Mε τη θερmicroοφωτογράφηση είναι δυνατόν να επισηmicroανθούν και να καταγραφούν οι ατέλειες τα κατασκευαστικά λάθη και οι αβλεψίες σε microια κατασκευή όταν αυτές σχετίζονται microε τη θερmicroική της συmicroπεριφορά Mπορούν να καταγραφούν οι παντός τύπου θερmicroογέφυρες και γενικώς οι θέσεις ή οι ευρύτερες περιοχές microειωmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας Mπορούν επίσης να επισηmicroανθούν προβλήmicroατα υγρασίας που δεν είναι άmicroεσα ορατά ή ακόmicroη δεν έχουν εκδηλωθεί στις εξωτερικές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων δεδοmicroένου ότι στο προσβεληmicroένο τmicroήmicroα ο εγκλωβισmicroένος αέρας στους πόρους του δοmicroικού στοιχείου θα έχει παραχωρήσει τη θέση του στο νερό το οποίο παρουσιάζει περίπου 24 φορές microεγαλύτερη θερmicroική αγωγιmicroότητα από αυτήν του αέρα και άρα microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας στην προσβεβληmicroένη περιοχή

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

6

5 H EΠIΔPAΣH ΣTH ΘEPMIKH ANEΣH

Στη θέση microιας θερmicroογέφυρας το δοmicroικό στοιχείο εmicroφανίζει microειωmicroένη θερmicroική προστασία microε αποτέλεσmicroα την αύξηση των ροών θερmicroότητας που διέρχονται από τη θέση αυτή και την εmicroφάνιση microιας διαφορετικής κατανοmicroής των θερmicroοκρασιών στο εσωτερικό του δοmicroικού στοιχείου συγκριτικά πάντα microε τις θέσεις που δεν αποτελούν θερmicroογέφυρες Aυτός είναι και ο λόγος που η εσωτερική επιφανειακή θερmicroοκρασία του δοmicroικού στοιχείου στη θέση της θερmicroογέφυρας εmicroφανίζεται χαmicroηλότερη Eπηρεάζει εποmicroένως το αίσθηmicroα της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό ενός χώρου καθώς η επιφανειακή θερmicroοκρασία microαζί microε τη θερmicroοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα και την ταχύτητα κίνησής του στο εσωτερικό του χώρου είναι παράγοντες αποφασιστικής σηmicroασίας στις ανταλλαγές θερmicroότητας microεταξύ ανθρώπινου σώmicroατος και περιβάλλοντος

Xαmicroηλές επιφανειακές θερmicroοκρασίες των δοmicroικών στοιχείων microπορούν να δηmicroιουργήσουν το αίσθηmicroα της δυσφορίας σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας ανατρέποντας τη θερmicroική ισορροπία του ανθρώπινου σώmicroατος

Eίναι ωστόσο σαφές ότι η επίδραση αυτή συναρτάται απόλυτα από την επιφάνεια στην οποία εκτείνεται η θερmicroογέφυρα Όσο microικρότερης έκτασης είναι αυτή τόσο microικρότερη είναι η επίδραση και αντιστοίχως όσο περισσότερο εκτείνεται τόσο microεγαλύτερη επίδραση έχει Έτσι για παράδειγmicroα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ) microιας περιmicroετρικής τοιχοποιίας δεν πρόκειται να επηρεάσει τη διαmicroόρφωση του εσωκλίmicroατος στο εσωτερικό του χώρου και θα γίνεται αντιληπτή microόνον κατά την επαφή του ανθρώπινου σώmicroατος microε την επιφάνεια του τοίχου Aντίθετα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας ενός τοιχίου ή ενός υποστυλώmicroατος γίνεται εύκολα αντιληπτή και επηρεάζει το αίσθηmicroα της ευεξίας όσο το ανθρώπινο σώmicroα βρίσκεται πλησιέστερα προς αυτή την επιφάνεια Aισθάνεται κανείς τότε σαν να δέχεται την εκποmicroπή ψύχους από το microη microονωmicroένο δοmicroικό στοιχείο Aυτή η αίσθηση οφείλεται στις microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας που παρουσιάζονται στη θέση εκείνη

6 TO ΦAINOMENO THΣ ΔPOΣOY

61 H σχετική υγρασία του αέρα

Σηmicroαντική είναι η επίδραση των θερmicroογεφυρών στην πρόκληση δρόσου δηλαδή στην εmicroφάνιση υγρασίας λόγω συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών της ατmicroόσφαιρας επάνω στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων H συmicroπύκνωση εκδηλώνεται στις θέσεις εκείνες στις οποίες η επιφανειακή θερmicroοκρασία είναι χαmicroηλότερη λόγω microεγαλύτερων θερmicroικών απωλειών Kαι αυτό οφείλεται στην αδυναmicroία του αέρα να συγκρατήσει σε χαmicroηλότερες θερmicroοκρασίες την ποσότητα των υδρατmicroών που περιέχονται στη microάζα του

Όπως είναι γνωστό ο ατmicroοσφαιρικός αέρας περιέχει στη microάζα του υδρατmicroούς που όmicroως δεν είναι ορατοί και γιrsquo αυτό δεν γίνονται αντιληπτοί H ποσότητα αυτή των συγκρατούmicroενων υδρατmicroών εξαρτάται από την πίεση και από τη θερmicroοκρασία του αέρα Aπό τους δύο παράγοντες η επίδραση του πρώτου θεωρείται αmicroελητέα και γιrsquo αυτό συνήθως δεν λαmicroβάνεται υπόψη H επίδραση του δευτέ-ρου όmicroως είναι σηmicroαντική Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η ικανότητα του αέρα να συγκρατεί υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η ικανότητα του αυτή microειώνεται (σχήmicroα 2)

Aυτή η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς microπορεί να microετρηθεί σε τιmicroές απόλυτες και σχετικές bull Στην πρώτη περίπτωση ορίζεται ως η ποσότητα των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στη microονάδα

όγκου του αέρα για microια συγκεκριmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας Kαλείται απόλυτη υγρασία και εκφράζεται συνήθως σε gmsup3

bull Στη δεύτερη ορίζεται ως ο λόγος της ποσότητας των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στον αέρα σε

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 3: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

3

Eίναι σκόπιmicroο οι θέσεις των θερmicroογεφυρών να προσδιορίζονται εξ αρχής σε ένα κτίριο δηλαδή από το στάδιο της κατασκευής του έτσι ώστε να λαmicroβάνονται τα κατάλληλα microέτρα για την κατά το δυνατόν αποφυγή ή περιορισmicroό των επιπτώσεών τους

H εκ των υστέρων αντιmicroετώπισή τους συχνά είναι δυσχερής και απαιτεί πιο σύνθετες οικοδοmicroικές εργασίες που αποθαρρύνουν την εφαρmicroογή τους Άλλοτε πάλι λανθασmicroένη εκτίmicroηση του αιτίου πρόκλησης των φθορών ή λανθασmicroένη προσέγγιση του προβλήmicroατος οδηγεί σε εσφαλmicroένες λύσεις που όχι microόνο δεν αντιmicroετωπίζουν την κατάσταση αλλά αντίθετα την επιδεινώνουν

Γενική κατεύθυνση για την αποφυγή εmicroφάνισης θερmicroογεφυρών σε microια κατασκευή αποτελεί η πλήρης θερmicroική προστασία της Ωστόσο πρακτικά δεν είναι εφικτή η κατασκευή ενός συmicroβατικού κτιρίου χωρίς τη δηmicroιουργία θερmicroογεφυρών Kαι αυτό όχι κατ ανάγκη επειδή δεν θα έχει εκπονηθεί η απαρίτητη microελέτη θερmicroικής προστασίας ή επειδή αυτή δεν θα έχει εφαρmicroοσθεί πλήρως αλλά επειδή κάποιο σηmicroείο ή τmicroήmicroα ενός δοmicroικού στοιχείου λόγω της θέσης του ή του κατασκευαστικού σχήmicroατος του περιβλήmicroατος θα παρουσιάζει υψηλότερες θερmicroικές απώλειες τις οποίες ένας συmicroβατικός τρόπος δόmicroησης δεν microπορεί να αντιmicroετωπίσει

2 TO ΘEΣMIKO ΠΛAIΣIO

Στον microέχρι πρόσφατα ισχύοντα κανονισmicroό θερmicroοmicroόνωσης δεν γινόταν microνεία για την εκδήλωση των θερmicroογεφυρών και προφανώς ούτε για την αντιmicroετώπισή τους O κανονισmicroός είχε microια γενική θεώρηση που έδινε βάση αφενός στα επιmicroέρους δοmicroικά στοιχεία και αφετέρου στο σύνολο της κατασκευής χωρίς να εξετάζει τις οριακές θέσεις των δοmicroικών στοιχείων όπου και κατ αυσίαν εκδηλώνονται οι θερmicroογέφυρες

Στο ευρωπαϊκό και αντίστοιχο ελληνικό πρότυπο EΛOT EN ISO 10211-1 [4] και στο νεότερό του EN ISO 10211-2 [5] προσδιορίζεται ο τρόπος υπολογισmicroού των αυξηmicroένων θερmicroικών ροών στις θέσεις των θερmicroογεφυρών (γραmicromicroικών και σηmicroειακών) και ο συνυπολογισmicroός τους στο σύνολο των θερmicroικών απωλειών ενός κτιρίου

Eπίσης στο νέο Kανονισmicroό για την Eνεργειακή Aπόδοση των Kτιρίων (KEνAK) που εκδόθηκε στη βάση των απαιτήσεων του νέου νόmicroου 366108 [2] για τη λήψη laquomicroέτρων για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo υπάρχει ειδική αναφορά στον εντοπισmicroό των θερmicroογεφυρών σε microια κτιριακή κατασκευή microε παράθεση σειράς ενδεικτικών θέσεων εmicroφάνισης θερmicroογεφυρών και πρακτικών κατασκευαστικών λύσεων αντιmicroετώπισής τους (παράρτηmicroα III) Στον κανονισmicroό δίνεται η δυνατότητα υπολογισmicroού της επαύξησης των θερmicroικών απωλειών λόγω θερmicroογεφυρών στο σύνολο του περιβλήmicroατος του κτιρίου δεν αναπτύσσεται όmicroως microεθοδολογία υπολογισmicroού της επιmicroέρους απαιτούmicroενης αυξηmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας στη θέση κάθε θερmicroογέφυρας

3 H ΘEΩPHΣH THΣ MONOΔIAΣTATHΣ POHΣ ΘEPMOTHTAΣ

Kατά παραδοχή η ροή θερmicroότητας δεν microελετάται ως ένα τρισδιάστατο microέγεθος αλλά ως ένα microονοδιάστατο microε διεύθυνση κάθετη προς την επιφάνεια του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου και η ροή αυτή στη microονάδα επιφανείας αποδίδεται microε την απλουστευmicroένη σχέση

q = k Δθ (1) όπου q [Wmsup2] η υπολογιζόmicroενη microονοδιάστη ροή θερmicroότητας στη microονάδα του χρόνου και στη

microονάδα επιφανείας k [W(msup2K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου Δθ [K] η διαφορά θερmicroοκρασίας του αέρα microεταξύ των δύο όψεων του δοmicroικού

στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

4

Omicroοίως κατ απλουστευτική παραδοχή το φαινόmicroενο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση και ανεξάρτητη από το χρόνο το θερmicroοκρασιακό πεδίο θεωρείται σταθερό και η θερmicroοκρασιακή ροή ενεπηρέαστη από εξωγενείς παράγοντες Tέλος τα υλικά που διαmicroορφώνουν τις διαδοχικές στρώσεις του κάθε δοmicroικού στοιχείου θεωρούνται οmicroογενή και ισότροπα και ως ευρισκόmicroενα σε τέλεια microεταξύ τους θερmicroική επαφή

Bεβαίως η παραπάνω θεωρητική βάση απέχει από την πραγmicroατικότητα καθώς καmicroία από τις παραδοχές δεν ανταποκρίνεται σε πραγmicroατική κατάσταση Ωστόσο για την κλίmicroακα microιας κτιριακής κατασκευής οι αποκλίσεις της υπολογιστικής microελέτης ελάχιστα διαφοροποιούνται από το πραγmicroατικό αποτέλεσmicroα και γι αυτό δεν έχουν ιδιαίτερη αξία Omicroως σε microικρότερη κλίmicroακα για τη microελέτη ενός επιmicroέρους δοmicroικού στοιχείου ndashκαι κυρίως στις οριακές του θέσειςndash το υπολογιστικό αποτέλεσmicroα microπορεί να δίνει τιmicroές ακόmicroη και πολλαπλάσιες ή υποπολλαπλάσιες του πραγmicroατικού

Έτσι για παράδειγmicroα σε microια εξωτερική επίπεδη δοmicroική επιφάνεια που παρουσιάζει συνεχή οmicroοιογένεια στη δοmicroή της (ίδια υλικά και σειρά στρώσεων) η πλευρική microετάδοση της θερmicroότητας σε διεύθυνση διάφορη της κάθετης προς το δοmicroικό στοιχείο δεν επηρεάζει το τελικό αποτέλεσmicroα καθώς οι επιδράσεις των θερmicroικών ροών σε δύο γειτονικά σηmicroεία αλληλοαναιρούνται Στα όρια όmicroως της επιφάνειας ή σε ενδιάmicroεσες θέσεις στις οποίες διαταράσσεται η οmicroοιογένειά της (πχ στη θέση συνάντησης ενός κουφώmicroατος ή στη θέση του περίδεσmicroου ενίσχυσης microιας τοιχοποιίας) οι πλευρικές ροές θερmicroότητες είναι σηmicroαντικές υπολογιστικά δεν αλληλοαναιρούνται από τις ροές στις γειτονικές περιοχές επηρεάζουν τη συmicroπεριφορά του δοmicroικού στοιχείου και είναι σκόπιmicroο να λαmicroβάνονται υπόψη

Mάλιστα αυτή η θερmicroοκρασιακή διαταραχή δεν παρουσιάζεται microε απόλυτη microεταβολή της τιmicroής της θερmicroοκρασίας στη θέση της θερmicroογέφυρας όπως ενδεχοmicroένως θα περίmicroενε κανείς αλλά παρουσιάζεται σταδιακά microεταβαίνουσα από τη microια κατάσταση στην άλλη δηλαδή από τη θέση microε την επαρκή θερmicroική προστασία στη θέση της θερmicroογέφυρας microε την ανεπαρκή θερmicroική προστασία Tο ίδιο συmicroβαίνει βεβαίως και microε τη διαχεόmicroενη θερmicroότητα που εmicroφανίζει microια βαθmicroιαία microεταβολή από την θερmicroικά προστατευmicroένη θέση στη απροστάτευτη θέση της θερmicroογέφυρας Kαι αυτό επειδή ταυτόχρονα microε την κάθετη προς την επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου microετάδοση της θερmicroότητας εκδηλώνεται και πλευρική microετάδοση microε κατεύθυνση από την περιοχή microε την υψηλότερη θερmicroοκρασία προς την περιοχή microε τη χαmicroηλότερη

4 H ΘEPMOΦΩTOΓPAΦHΣH

Kαθώς το σύνολο των παραγόντων που υπεισέρχονται και επηρεάζουν τις διάφορες εναλλαγές θερmicroότητας είναι microεγάλο καθίσταται ιδιαίτερα σύνθετη αν όχι ανέφικτη η δηmicroιουργία ενός απλού υπολογιστικού microοντέλου που θα αντιmicroετωπίζει πραγmicroατικές και όχι θεωρητικές καταστάσεις Eπιπλέον το πλήθος των ιδιαίτερων αυτών περιοχών που παρουσιάζουν στο τελικό αποτέλεσmicroα απόκλιση από την υπολογιστική microεθοδολογία και που εν δυνάmicroει θα microπορούσαν λόγω αυξηmicroένων θερmicroικών απωλειών να λειτουργήσουν ως θερmicroικές γέφυρες στο σύνολο του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου είναι σηmicroαντικά microεγάλο

Σ αυτές τις περιπτώσεις ο ασφαλέστερος τρόπος προσδιορισmicroού των θερmicroικών ροών αποδεικνύεται ο microετρητικός microε την καταγραφή των πραγmicroατικών τιmicroών των microεγεθών ή τουλάχιστον ο εργαστηριακός microε προσοmicroοιωτικές microεθόδους

Tην εικόνα αυτή της σταδιακής διαφοροποίησης της ενεργειακής συmicroπεριφοράς στις θέσεις των θερmicroογεφυρών ενώ δεν microπορούν να αποδώσουν οι απλουστευmicroένοι microαθηmicroατικοί υπολογισmicroοί microπορεί να την αποδώσει η θερmicroοφωτογράφηση (ή θερmicroογράφηση)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

5

Πρόκειται για microια microέθοδο microε την οποία αποτυπώνονται φωτογραφικά οι ροές θερmicroότητας microέσω ενός δοmicroικού στοιχείου H φωτογραφική αποτύπωση επιτυγχάνεται microε τη θερmicroοκάmicroερα ένα microηχάνηmicroα microε ευαίσθητο αισθητήρα που ανιχνεύει την εκπεmicroπόmicroενη υπέρυθρη ακτινοβολία από microια επιφάνεια Tην καταγράφει και την microετατρέπει σε ηλεκτρικό σήmicroα και ανάλογα microε την ένταση του σήmicroατος την αποδίδει microε χρώmicroα στην οθόνη ή την εκτυπώνει στο χαρτί (θερmicroογράφηmicroα ή θερmicroοφωτογράφηmicroα)

Έτσι έχοντας ορίσει στη θερmicroοκάmicroερα microε ένα ευρύ φάσmicroα χρωmicroάτων τις διαβαθmicroίσεις της καταγραφόmicroενης θερmicroικής ακτινοβολίας που εκπέmicroπει το σώmicroα περιγράφεται η microορφή του microε διαφορετικά χρώmicroατα ανάλογα microε την εκπεmicroπόmicroενη θερmicroική ακτινοβολία από το κάθε σηmicroείο της επιφάνειάς του H κλίmicroακα των χρωmicroάτων αποδίδεται συνήθως microε βαθύ κόκκινο στη θερmicroότερη περιοχή και microε ιώδες (microοβ) χρώmicroα στην ψυχρότερη έχοντας ενδιάmicroεσα όλο το εύρος της χρωmicroατικής κλίmicroακας (σχήmicroα 1)

Σχήmicroα 1 Απόδοση microε θερmicroοφωτογράφηση των θερmicroικών απωλειών της όψης ενός πολυώροφου κτιρίου (πηγή πρωτότυπο)

Όσο microεγαλύτερη είναι η διαφορά θερmicroοκρασίας microεταξύ του εξεταζόmicroενου σώmicroατος και του

περιβάλλοντός του τόσο microεγαλύτερες είναι οι εκπεmicroπόmicroενες ροές θερmicroότητας και άρα τόσο πιο ευκρινείς οι χρωmicroατικές διαφοροποιήσεις στο θερmicroογράφηmicroα της θερmicroοκάmicroερας Για το λόγο αυτό οι θερmicroοφωτογραφήσεις είναι περισσότερο αποτελεσmicroατικές όταν διεξάγονται σε ψυχρή περίοδο και κατά τη διάρκεια της νύκτας

Mε τη θερmicroοφωτογράφηση είναι δυνατόν να επισηmicroανθούν και να καταγραφούν οι ατέλειες τα κατασκευαστικά λάθη και οι αβλεψίες σε microια κατασκευή όταν αυτές σχετίζονται microε τη θερmicroική της συmicroπεριφορά Mπορούν να καταγραφούν οι παντός τύπου θερmicroογέφυρες και γενικώς οι θέσεις ή οι ευρύτερες περιοχές microειωmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας Mπορούν επίσης να επισηmicroανθούν προβλήmicroατα υγρασίας που δεν είναι άmicroεσα ορατά ή ακόmicroη δεν έχουν εκδηλωθεί στις εξωτερικές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων δεδοmicroένου ότι στο προσβεληmicroένο τmicroήmicroα ο εγκλωβισmicroένος αέρας στους πόρους του δοmicroικού στοιχείου θα έχει παραχωρήσει τη θέση του στο νερό το οποίο παρουσιάζει περίπου 24 φορές microεγαλύτερη θερmicroική αγωγιmicroότητα από αυτήν του αέρα και άρα microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας στην προσβεβληmicroένη περιοχή

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

6

5 H EΠIΔPAΣH ΣTH ΘEPMIKH ANEΣH

Στη θέση microιας θερmicroογέφυρας το δοmicroικό στοιχείο εmicroφανίζει microειωmicroένη θερmicroική προστασία microε αποτέλεσmicroα την αύξηση των ροών θερmicroότητας που διέρχονται από τη θέση αυτή και την εmicroφάνιση microιας διαφορετικής κατανοmicroής των θερmicroοκρασιών στο εσωτερικό του δοmicroικού στοιχείου συγκριτικά πάντα microε τις θέσεις που δεν αποτελούν θερmicroογέφυρες Aυτός είναι και ο λόγος που η εσωτερική επιφανειακή θερmicroοκρασία του δοmicroικού στοιχείου στη θέση της θερmicroογέφυρας εmicroφανίζεται χαmicroηλότερη Eπηρεάζει εποmicroένως το αίσθηmicroα της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό ενός χώρου καθώς η επιφανειακή θερmicroοκρασία microαζί microε τη θερmicroοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα και την ταχύτητα κίνησής του στο εσωτερικό του χώρου είναι παράγοντες αποφασιστικής σηmicroασίας στις ανταλλαγές θερmicroότητας microεταξύ ανθρώπινου σώmicroατος και περιβάλλοντος

Xαmicroηλές επιφανειακές θερmicroοκρασίες των δοmicroικών στοιχείων microπορούν να δηmicroιουργήσουν το αίσθηmicroα της δυσφορίας σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας ανατρέποντας τη θερmicroική ισορροπία του ανθρώπινου σώmicroατος

Eίναι ωστόσο σαφές ότι η επίδραση αυτή συναρτάται απόλυτα από την επιφάνεια στην οποία εκτείνεται η θερmicroογέφυρα Όσο microικρότερης έκτασης είναι αυτή τόσο microικρότερη είναι η επίδραση και αντιστοίχως όσο περισσότερο εκτείνεται τόσο microεγαλύτερη επίδραση έχει Έτσι για παράδειγmicroα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ) microιας περιmicroετρικής τοιχοποιίας δεν πρόκειται να επηρεάσει τη διαmicroόρφωση του εσωκλίmicroατος στο εσωτερικό του χώρου και θα γίνεται αντιληπτή microόνον κατά την επαφή του ανθρώπινου σώmicroατος microε την επιφάνεια του τοίχου Aντίθετα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας ενός τοιχίου ή ενός υποστυλώmicroατος γίνεται εύκολα αντιληπτή και επηρεάζει το αίσθηmicroα της ευεξίας όσο το ανθρώπινο σώmicroα βρίσκεται πλησιέστερα προς αυτή την επιφάνεια Aισθάνεται κανείς τότε σαν να δέχεται την εκποmicroπή ψύχους από το microη microονωmicroένο δοmicroικό στοιχείο Aυτή η αίσθηση οφείλεται στις microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας που παρουσιάζονται στη θέση εκείνη

6 TO ΦAINOMENO THΣ ΔPOΣOY

61 H σχετική υγρασία του αέρα

Σηmicroαντική είναι η επίδραση των θερmicroογεφυρών στην πρόκληση δρόσου δηλαδή στην εmicroφάνιση υγρασίας λόγω συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών της ατmicroόσφαιρας επάνω στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων H συmicroπύκνωση εκδηλώνεται στις θέσεις εκείνες στις οποίες η επιφανειακή θερmicroοκρασία είναι χαmicroηλότερη λόγω microεγαλύτερων θερmicroικών απωλειών Kαι αυτό οφείλεται στην αδυναmicroία του αέρα να συγκρατήσει σε χαmicroηλότερες θερmicroοκρασίες την ποσότητα των υδρατmicroών που περιέχονται στη microάζα του

Όπως είναι γνωστό ο ατmicroοσφαιρικός αέρας περιέχει στη microάζα του υδρατmicroούς που όmicroως δεν είναι ορατοί και γιrsquo αυτό δεν γίνονται αντιληπτοί H ποσότητα αυτή των συγκρατούmicroενων υδρατmicroών εξαρτάται από την πίεση και από τη θερmicroοκρασία του αέρα Aπό τους δύο παράγοντες η επίδραση του πρώτου θεωρείται αmicroελητέα και γιrsquo αυτό συνήθως δεν λαmicroβάνεται υπόψη H επίδραση του δευτέ-ρου όmicroως είναι σηmicroαντική Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η ικανότητα του αέρα να συγκρατεί υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η ικανότητα του αυτή microειώνεται (σχήmicroα 2)

Aυτή η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς microπορεί να microετρηθεί σε τιmicroές απόλυτες και σχετικές bull Στην πρώτη περίπτωση ορίζεται ως η ποσότητα των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στη microονάδα

όγκου του αέρα για microια συγκεκριmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας Kαλείται απόλυτη υγρασία και εκφράζεται συνήθως σε gmsup3

bull Στη δεύτερη ορίζεται ως ο λόγος της ποσότητας των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στον αέρα σε

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 4: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

4

Omicroοίως κατ απλουστευτική παραδοχή το φαινόmicroενο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση και ανεξάρτητη από το χρόνο το θερmicroοκρασιακό πεδίο θεωρείται σταθερό και η θερmicroοκρασιακή ροή ενεπηρέαστη από εξωγενείς παράγοντες Tέλος τα υλικά που διαmicroορφώνουν τις διαδοχικές στρώσεις του κάθε δοmicroικού στοιχείου θεωρούνται οmicroογενή και ισότροπα και ως ευρισκόmicroενα σε τέλεια microεταξύ τους θερmicroική επαφή

Bεβαίως η παραπάνω θεωρητική βάση απέχει από την πραγmicroατικότητα καθώς καmicroία από τις παραδοχές δεν ανταποκρίνεται σε πραγmicroατική κατάσταση Ωστόσο για την κλίmicroακα microιας κτιριακής κατασκευής οι αποκλίσεις της υπολογιστικής microελέτης ελάχιστα διαφοροποιούνται από το πραγmicroατικό αποτέλεσmicroα και γι αυτό δεν έχουν ιδιαίτερη αξία Omicroως σε microικρότερη κλίmicroακα για τη microελέτη ενός επιmicroέρους δοmicroικού στοιχείου ndashκαι κυρίως στις οριακές του θέσειςndash το υπολογιστικό αποτέλεσmicroα microπορεί να δίνει τιmicroές ακόmicroη και πολλαπλάσιες ή υποπολλαπλάσιες του πραγmicroατικού

Έτσι για παράδειγmicroα σε microια εξωτερική επίπεδη δοmicroική επιφάνεια που παρουσιάζει συνεχή οmicroοιογένεια στη δοmicroή της (ίδια υλικά και σειρά στρώσεων) η πλευρική microετάδοση της θερmicroότητας σε διεύθυνση διάφορη της κάθετης προς το δοmicroικό στοιχείο δεν επηρεάζει το τελικό αποτέλεσmicroα καθώς οι επιδράσεις των θερmicroικών ροών σε δύο γειτονικά σηmicroεία αλληλοαναιρούνται Στα όρια όmicroως της επιφάνειας ή σε ενδιάmicroεσες θέσεις στις οποίες διαταράσσεται η οmicroοιογένειά της (πχ στη θέση συνάντησης ενός κουφώmicroατος ή στη θέση του περίδεσmicroου ενίσχυσης microιας τοιχοποιίας) οι πλευρικές ροές θερmicroότητες είναι σηmicroαντικές υπολογιστικά δεν αλληλοαναιρούνται από τις ροές στις γειτονικές περιοχές επηρεάζουν τη συmicroπεριφορά του δοmicroικού στοιχείου και είναι σκόπιmicroο να λαmicroβάνονται υπόψη

Mάλιστα αυτή η θερmicroοκρασιακή διαταραχή δεν παρουσιάζεται microε απόλυτη microεταβολή της τιmicroής της θερmicroοκρασίας στη θέση της θερmicroογέφυρας όπως ενδεχοmicroένως θα περίmicroενε κανείς αλλά παρουσιάζεται σταδιακά microεταβαίνουσα από τη microια κατάσταση στην άλλη δηλαδή από τη θέση microε την επαρκή θερmicroική προστασία στη θέση της θερmicroογέφυρας microε την ανεπαρκή θερmicroική προστασία Tο ίδιο συmicroβαίνει βεβαίως και microε τη διαχεόmicroενη θερmicroότητα που εmicroφανίζει microια βαθmicroιαία microεταβολή από την θερmicroικά προστατευmicroένη θέση στη απροστάτευτη θέση της θερmicroογέφυρας Kαι αυτό επειδή ταυτόχρονα microε την κάθετη προς την επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου microετάδοση της θερmicroότητας εκδηλώνεται και πλευρική microετάδοση microε κατεύθυνση από την περιοχή microε την υψηλότερη θερmicroοκρασία προς την περιοχή microε τη χαmicroηλότερη

4 H ΘEPMOΦΩTOΓPAΦHΣH

Kαθώς το σύνολο των παραγόντων που υπεισέρχονται και επηρεάζουν τις διάφορες εναλλαγές θερmicroότητας είναι microεγάλο καθίσταται ιδιαίτερα σύνθετη αν όχι ανέφικτη η δηmicroιουργία ενός απλού υπολογιστικού microοντέλου που θα αντιmicroετωπίζει πραγmicroατικές και όχι θεωρητικές καταστάσεις Eπιπλέον το πλήθος των ιδιαίτερων αυτών περιοχών που παρουσιάζουν στο τελικό αποτέλεσmicroα απόκλιση από την υπολογιστική microεθοδολογία και που εν δυνάmicroει θα microπορούσαν λόγω αυξηmicroένων θερmicroικών απωλειών να λειτουργήσουν ως θερmicroικές γέφυρες στο σύνολο του εξωτερικού κελύφους του κτιρίου είναι σηmicroαντικά microεγάλο

Σ αυτές τις περιπτώσεις ο ασφαλέστερος τρόπος προσδιορισmicroού των θερmicroικών ροών αποδεικνύεται ο microετρητικός microε την καταγραφή των πραγmicroατικών τιmicroών των microεγεθών ή τουλάχιστον ο εργαστηριακός microε προσοmicroοιωτικές microεθόδους

Tην εικόνα αυτή της σταδιακής διαφοροποίησης της ενεργειακής συmicroπεριφοράς στις θέσεις των θερmicroογεφυρών ενώ δεν microπορούν να αποδώσουν οι απλουστευmicroένοι microαθηmicroατικοί υπολογισmicroοί microπορεί να την αποδώσει η θερmicroοφωτογράφηση (ή θερmicroογράφηση)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

5

Πρόκειται για microια microέθοδο microε την οποία αποτυπώνονται φωτογραφικά οι ροές θερmicroότητας microέσω ενός δοmicroικού στοιχείου H φωτογραφική αποτύπωση επιτυγχάνεται microε τη θερmicroοκάmicroερα ένα microηχάνηmicroα microε ευαίσθητο αισθητήρα που ανιχνεύει την εκπεmicroπόmicroενη υπέρυθρη ακτινοβολία από microια επιφάνεια Tην καταγράφει και την microετατρέπει σε ηλεκτρικό σήmicroα και ανάλογα microε την ένταση του σήmicroατος την αποδίδει microε χρώmicroα στην οθόνη ή την εκτυπώνει στο χαρτί (θερmicroογράφηmicroα ή θερmicroοφωτογράφηmicroα)

Έτσι έχοντας ορίσει στη θερmicroοκάmicroερα microε ένα ευρύ φάσmicroα χρωmicroάτων τις διαβαθmicroίσεις της καταγραφόmicroενης θερmicroικής ακτινοβολίας που εκπέmicroπει το σώmicroα περιγράφεται η microορφή του microε διαφορετικά χρώmicroατα ανάλογα microε την εκπεmicroπόmicroενη θερmicroική ακτινοβολία από το κάθε σηmicroείο της επιφάνειάς του H κλίmicroακα των χρωmicroάτων αποδίδεται συνήθως microε βαθύ κόκκινο στη θερmicroότερη περιοχή και microε ιώδες (microοβ) χρώmicroα στην ψυχρότερη έχοντας ενδιάmicroεσα όλο το εύρος της χρωmicroατικής κλίmicroακας (σχήmicroα 1)

Σχήmicroα 1 Απόδοση microε θερmicroοφωτογράφηση των θερmicroικών απωλειών της όψης ενός πολυώροφου κτιρίου (πηγή πρωτότυπο)

Όσο microεγαλύτερη είναι η διαφορά θερmicroοκρασίας microεταξύ του εξεταζόmicroενου σώmicroατος και του

περιβάλλοντός του τόσο microεγαλύτερες είναι οι εκπεmicroπόmicroενες ροές θερmicroότητας και άρα τόσο πιο ευκρινείς οι χρωmicroατικές διαφοροποιήσεις στο θερmicroογράφηmicroα της θερmicroοκάmicroερας Για το λόγο αυτό οι θερmicroοφωτογραφήσεις είναι περισσότερο αποτελεσmicroατικές όταν διεξάγονται σε ψυχρή περίοδο και κατά τη διάρκεια της νύκτας

Mε τη θερmicroοφωτογράφηση είναι δυνατόν να επισηmicroανθούν και να καταγραφούν οι ατέλειες τα κατασκευαστικά λάθη και οι αβλεψίες σε microια κατασκευή όταν αυτές σχετίζονται microε τη θερmicroική της συmicroπεριφορά Mπορούν να καταγραφούν οι παντός τύπου θερmicroογέφυρες και γενικώς οι θέσεις ή οι ευρύτερες περιοχές microειωmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας Mπορούν επίσης να επισηmicroανθούν προβλήmicroατα υγρασίας που δεν είναι άmicroεσα ορατά ή ακόmicroη δεν έχουν εκδηλωθεί στις εξωτερικές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων δεδοmicroένου ότι στο προσβεληmicroένο τmicroήmicroα ο εγκλωβισmicroένος αέρας στους πόρους του δοmicroικού στοιχείου θα έχει παραχωρήσει τη θέση του στο νερό το οποίο παρουσιάζει περίπου 24 φορές microεγαλύτερη θερmicroική αγωγιmicroότητα από αυτήν του αέρα και άρα microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας στην προσβεβληmicroένη περιοχή

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

6

5 H EΠIΔPAΣH ΣTH ΘEPMIKH ANEΣH

Στη θέση microιας θερmicroογέφυρας το δοmicroικό στοιχείο εmicroφανίζει microειωmicroένη θερmicroική προστασία microε αποτέλεσmicroα την αύξηση των ροών θερmicroότητας που διέρχονται από τη θέση αυτή και την εmicroφάνιση microιας διαφορετικής κατανοmicroής των θερmicroοκρασιών στο εσωτερικό του δοmicroικού στοιχείου συγκριτικά πάντα microε τις θέσεις που δεν αποτελούν θερmicroογέφυρες Aυτός είναι και ο λόγος που η εσωτερική επιφανειακή θερmicroοκρασία του δοmicroικού στοιχείου στη θέση της θερmicroογέφυρας εmicroφανίζεται χαmicroηλότερη Eπηρεάζει εποmicroένως το αίσθηmicroα της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό ενός χώρου καθώς η επιφανειακή θερmicroοκρασία microαζί microε τη θερmicroοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα και την ταχύτητα κίνησής του στο εσωτερικό του χώρου είναι παράγοντες αποφασιστικής σηmicroασίας στις ανταλλαγές θερmicroότητας microεταξύ ανθρώπινου σώmicroατος και περιβάλλοντος

Xαmicroηλές επιφανειακές θερmicroοκρασίες των δοmicroικών στοιχείων microπορούν να δηmicroιουργήσουν το αίσθηmicroα της δυσφορίας σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας ανατρέποντας τη θερmicroική ισορροπία του ανθρώπινου σώmicroατος

Eίναι ωστόσο σαφές ότι η επίδραση αυτή συναρτάται απόλυτα από την επιφάνεια στην οποία εκτείνεται η θερmicroογέφυρα Όσο microικρότερης έκτασης είναι αυτή τόσο microικρότερη είναι η επίδραση και αντιστοίχως όσο περισσότερο εκτείνεται τόσο microεγαλύτερη επίδραση έχει Έτσι για παράδειγmicroα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ) microιας περιmicroετρικής τοιχοποιίας δεν πρόκειται να επηρεάσει τη διαmicroόρφωση του εσωκλίmicroατος στο εσωτερικό του χώρου και θα γίνεται αντιληπτή microόνον κατά την επαφή του ανθρώπινου σώmicroατος microε την επιφάνεια του τοίχου Aντίθετα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας ενός τοιχίου ή ενός υποστυλώmicroατος γίνεται εύκολα αντιληπτή και επηρεάζει το αίσθηmicroα της ευεξίας όσο το ανθρώπινο σώmicroα βρίσκεται πλησιέστερα προς αυτή την επιφάνεια Aισθάνεται κανείς τότε σαν να δέχεται την εκποmicroπή ψύχους από το microη microονωmicroένο δοmicroικό στοιχείο Aυτή η αίσθηση οφείλεται στις microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας που παρουσιάζονται στη θέση εκείνη

6 TO ΦAINOMENO THΣ ΔPOΣOY

61 H σχετική υγρασία του αέρα

Σηmicroαντική είναι η επίδραση των θερmicroογεφυρών στην πρόκληση δρόσου δηλαδή στην εmicroφάνιση υγρασίας λόγω συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών της ατmicroόσφαιρας επάνω στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων H συmicroπύκνωση εκδηλώνεται στις θέσεις εκείνες στις οποίες η επιφανειακή θερmicroοκρασία είναι χαmicroηλότερη λόγω microεγαλύτερων θερmicroικών απωλειών Kαι αυτό οφείλεται στην αδυναmicroία του αέρα να συγκρατήσει σε χαmicroηλότερες θερmicroοκρασίες την ποσότητα των υδρατmicroών που περιέχονται στη microάζα του

Όπως είναι γνωστό ο ατmicroοσφαιρικός αέρας περιέχει στη microάζα του υδρατmicroούς που όmicroως δεν είναι ορατοί και γιrsquo αυτό δεν γίνονται αντιληπτοί H ποσότητα αυτή των συγκρατούmicroενων υδρατmicroών εξαρτάται από την πίεση και από τη θερmicroοκρασία του αέρα Aπό τους δύο παράγοντες η επίδραση του πρώτου θεωρείται αmicroελητέα και γιrsquo αυτό συνήθως δεν λαmicroβάνεται υπόψη H επίδραση του δευτέ-ρου όmicroως είναι σηmicroαντική Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η ικανότητα του αέρα να συγκρατεί υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η ικανότητα του αυτή microειώνεται (σχήmicroα 2)

Aυτή η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς microπορεί να microετρηθεί σε τιmicroές απόλυτες και σχετικές bull Στην πρώτη περίπτωση ορίζεται ως η ποσότητα των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στη microονάδα

όγκου του αέρα για microια συγκεκριmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας Kαλείται απόλυτη υγρασία και εκφράζεται συνήθως σε gmsup3

bull Στη δεύτερη ορίζεται ως ο λόγος της ποσότητας των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στον αέρα σε

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 5: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

5

Πρόκειται για microια microέθοδο microε την οποία αποτυπώνονται φωτογραφικά οι ροές θερmicroότητας microέσω ενός δοmicroικού στοιχείου H φωτογραφική αποτύπωση επιτυγχάνεται microε τη θερmicroοκάmicroερα ένα microηχάνηmicroα microε ευαίσθητο αισθητήρα που ανιχνεύει την εκπεmicroπόmicroενη υπέρυθρη ακτινοβολία από microια επιφάνεια Tην καταγράφει και την microετατρέπει σε ηλεκτρικό σήmicroα και ανάλογα microε την ένταση του σήmicroατος την αποδίδει microε χρώmicroα στην οθόνη ή την εκτυπώνει στο χαρτί (θερmicroογράφηmicroα ή θερmicroοφωτογράφηmicroα)

Έτσι έχοντας ορίσει στη θερmicroοκάmicroερα microε ένα ευρύ φάσmicroα χρωmicroάτων τις διαβαθmicroίσεις της καταγραφόmicroενης θερmicroικής ακτινοβολίας που εκπέmicroπει το σώmicroα περιγράφεται η microορφή του microε διαφορετικά χρώmicroατα ανάλογα microε την εκπεmicroπόmicroενη θερmicroική ακτινοβολία από το κάθε σηmicroείο της επιφάνειάς του H κλίmicroακα των χρωmicroάτων αποδίδεται συνήθως microε βαθύ κόκκινο στη θερmicroότερη περιοχή και microε ιώδες (microοβ) χρώmicroα στην ψυχρότερη έχοντας ενδιάmicroεσα όλο το εύρος της χρωmicroατικής κλίmicroακας (σχήmicroα 1)

Σχήmicroα 1 Απόδοση microε θερmicroοφωτογράφηση των θερmicroικών απωλειών της όψης ενός πολυώροφου κτιρίου (πηγή πρωτότυπο)

Όσο microεγαλύτερη είναι η διαφορά θερmicroοκρασίας microεταξύ του εξεταζόmicroενου σώmicroατος και του

περιβάλλοντός του τόσο microεγαλύτερες είναι οι εκπεmicroπόmicroενες ροές θερmicroότητας και άρα τόσο πιο ευκρινείς οι χρωmicroατικές διαφοροποιήσεις στο θερmicroογράφηmicroα της θερmicroοκάmicroερας Για το λόγο αυτό οι θερmicroοφωτογραφήσεις είναι περισσότερο αποτελεσmicroατικές όταν διεξάγονται σε ψυχρή περίοδο και κατά τη διάρκεια της νύκτας

Mε τη θερmicroοφωτογράφηση είναι δυνατόν να επισηmicroανθούν και να καταγραφούν οι ατέλειες τα κατασκευαστικά λάθη και οι αβλεψίες σε microια κατασκευή όταν αυτές σχετίζονται microε τη θερmicroική της συmicroπεριφορά Mπορούν να καταγραφούν οι παντός τύπου θερmicroογέφυρες και γενικώς οι θέσεις ή οι ευρύτερες περιοχές microειωmicroένης θερmicroοmicroονωτικής προστασίας Mπορούν επίσης να επισηmicroανθούν προβλήmicroατα υγρασίας που δεν είναι άmicroεσα ορατά ή ακόmicroη δεν έχουν εκδηλωθεί στις εξωτερικές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων δεδοmicroένου ότι στο προσβεληmicroένο τmicroήmicroα ο εγκλωβισmicroένος αέρας στους πόρους του δοmicroικού στοιχείου θα έχει παραχωρήσει τη θέση του στο νερό το οποίο παρουσιάζει περίπου 24 φορές microεγαλύτερη θερmicroική αγωγιmicroότητα από αυτήν του αέρα και άρα microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας στην προσβεβληmicroένη περιοχή

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

6

5 H EΠIΔPAΣH ΣTH ΘEPMIKH ANEΣH

Στη θέση microιας θερmicroογέφυρας το δοmicroικό στοιχείο εmicroφανίζει microειωmicroένη θερmicroική προστασία microε αποτέλεσmicroα την αύξηση των ροών θερmicroότητας που διέρχονται από τη θέση αυτή και την εmicroφάνιση microιας διαφορετικής κατανοmicroής των θερmicroοκρασιών στο εσωτερικό του δοmicroικού στοιχείου συγκριτικά πάντα microε τις θέσεις που δεν αποτελούν θερmicroογέφυρες Aυτός είναι και ο λόγος που η εσωτερική επιφανειακή θερmicroοκρασία του δοmicroικού στοιχείου στη θέση της θερmicroογέφυρας εmicroφανίζεται χαmicroηλότερη Eπηρεάζει εποmicroένως το αίσθηmicroα της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό ενός χώρου καθώς η επιφανειακή θερmicroοκρασία microαζί microε τη θερmicroοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα και την ταχύτητα κίνησής του στο εσωτερικό του χώρου είναι παράγοντες αποφασιστικής σηmicroασίας στις ανταλλαγές θερmicroότητας microεταξύ ανθρώπινου σώmicroατος και περιβάλλοντος

Xαmicroηλές επιφανειακές θερmicroοκρασίες των δοmicroικών στοιχείων microπορούν να δηmicroιουργήσουν το αίσθηmicroα της δυσφορίας σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας ανατρέποντας τη θερmicroική ισορροπία του ανθρώπινου σώmicroατος

Eίναι ωστόσο σαφές ότι η επίδραση αυτή συναρτάται απόλυτα από την επιφάνεια στην οποία εκτείνεται η θερmicroογέφυρα Όσο microικρότερης έκτασης είναι αυτή τόσο microικρότερη είναι η επίδραση και αντιστοίχως όσο περισσότερο εκτείνεται τόσο microεγαλύτερη επίδραση έχει Έτσι για παράδειγmicroα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ) microιας περιmicroετρικής τοιχοποιίας δεν πρόκειται να επηρεάσει τη διαmicroόρφωση του εσωκλίmicroατος στο εσωτερικό του χώρου και θα γίνεται αντιληπτή microόνον κατά την επαφή του ανθρώπινου σώmicroατος microε την επιφάνεια του τοίχου Aντίθετα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας ενός τοιχίου ή ενός υποστυλώmicroατος γίνεται εύκολα αντιληπτή και επηρεάζει το αίσθηmicroα της ευεξίας όσο το ανθρώπινο σώmicroα βρίσκεται πλησιέστερα προς αυτή την επιφάνεια Aισθάνεται κανείς τότε σαν να δέχεται την εκποmicroπή ψύχους από το microη microονωmicroένο δοmicroικό στοιχείο Aυτή η αίσθηση οφείλεται στις microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας που παρουσιάζονται στη θέση εκείνη

6 TO ΦAINOMENO THΣ ΔPOΣOY

61 H σχετική υγρασία του αέρα

Σηmicroαντική είναι η επίδραση των θερmicroογεφυρών στην πρόκληση δρόσου δηλαδή στην εmicroφάνιση υγρασίας λόγω συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών της ατmicroόσφαιρας επάνω στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων H συmicroπύκνωση εκδηλώνεται στις θέσεις εκείνες στις οποίες η επιφανειακή θερmicroοκρασία είναι χαmicroηλότερη λόγω microεγαλύτερων θερmicroικών απωλειών Kαι αυτό οφείλεται στην αδυναmicroία του αέρα να συγκρατήσει σε χαmicroηλότερες θερmicroοκρασίες την ποσότητα των υδρατmicroών που περιέχονται στη microάζα του

Όπως είναι γνωστό ο ατmicroοσφαιρικός αέρας περιέχει στη microάζα του υδρατmicroούς που όmicroως δεν είναι ορατοί και γιrsquo αυτό δεν γίνονται αντιληπτοί H ποσότητα αυτή των συγκρατούmicroενων υδρατmicroών εξαρτάται από την πίεση και από τη θερmicroοκρασία του αέρα Aπό τους δύο παράγοντες η επίδραση του πρώτου θεωρείται αmicroελητέα και γιrsquo αυτό συνήθως δεν λαmicroβάνεται υπόψη H επίδραση του δευτέ-ρου όmicroως είναι σηmicroαντική Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η ικανότητα του αέρα να συγκρατεί υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η ικανότητα του αυτή microειώνεται (σχήmicroα 2)

Aυτή η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς microπορεί να microετρηθεί σε τιmicroές απόλυτες και σχετικές bull Στην πρώτη περίπτωση ορίζεται ως η ποσότητα των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στη microονάδα

όγκου του αέρα για microια συγκεκριmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας Kαλείται απόλυτη υγρασία και εκφράζεται συνήθως σε gmsup3

bull Στη δεύτερη ορίζεται ως ο λόγος της ποσότητας των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στον αέρα σε

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 6: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

6

5 H EΠIΔPAΣH ΣTH ΘEPMIKH ANEΣH

Στη θέση microιας θερmicroογέφυρας το δοmicroικό στοιχείο εmicroφανίζει microειωmicroένη θερmicroική προστασία microε αποτέλεσmicroα την αύξηση των ροών θερmicroότητας που διέρχονται από τη θέση αυτή και την εmicroφάνιση microιας διαφορετικής κατανοmicroής των θερmicroοκρασιών στο εσωτερικό του δοmicroικού στοιχείου συγκριτικά πάντα microε τις θέσεις που δεν αποτελούν θερmicroογέφυρες Aυτός είναι και ο λόγος που η εσωτερική επιφανειακή θερmicroοκρασία του δοmicroικού στοιχείου στη θέση της θερmicroογέφυρας εmicroφανίζεται χαmicroηλότερη Eπηρεάζει εποmicroένως το αίσθηmicroα της θερmicroικής άνεσης στο εσωτερικό ενός χώρου καθώς η επιφανειακή θερmicroοκρασία microαζί microε τη θερmicroοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα και την ταχύτητα κίνησής του στο εσωτερικό του χώρου είναι παράγοντες αποφασιστικής σηmicroασίας στις ανταλλαγές θερmicroότητας microεταξύ ανθρώπινου σώmicroατος και περιβάλλοντος

Xαmicroηλές επιφανειακές θερmicroοκρασίες των δοmicroικών στοιχείων microπορούν να δηmicroιουργήσουν το αίσθηmicroα της δυσφορίας σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας ανατρέποντας τη θερmicroική ισορροπία του ανθρώπινου σώmicroατος

Eίναι ωστόσο σαφές ότι η επίδραση αυτή συναρτάται απόλυτα από την επιφάνεια στην οποία εκτείνεται η θερmicroογέφυρα Όσο microικρότερης έκτασης είναι αυτή τόσο microικρότερη είναι η επίδραση και αντιστοίχως όσο περισσότερο εκτείνεται τόσο microεγαλύτερη επίδραση έχει Έτσι για παράδειγmicroα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ) microιας περιmicroετρικής τοιχοποιίας δεν πρόκειται να επηρεάσει τη διαmicroόρφωση του εσωκλίmicroατος στο εσωτερικό του χώρου και θα γίνεται αντιληπτή microόνον κατά την επαφή του ανθρώπινου σώmicroατος microε την επιφάνεια του τοίχου Aντίθετα η έλλειψη θερmicroικής προστασίας ενός τοιχίου ή ενός υποστυλώmicroατος γίνεται εύκολα αντιληπτή και επηρεάζει το αίσθηmicroα της ευεξίας όσο το ανθρώπινο σώmicroα βρίσκεται πλησιέστερα προς αυτή την επιφάνεια Aισθάνεται κανείς τότε σαν να δέχεται την εκποmicroπή ψύχους από το microη microονωmicroένο δοmicroικό στοιχείο Aυτή η αίσθηση οφείλεται στις microεγαλύτερες ροές θερmicroότητας που παρουσιάζονται στη θέση εκείνη

6 TO ΦAINOMENO THΣ ΔPOΣOY

61 H σχετική υγρασία του αέρα

Σηmicroαντική είναι η επίδραση των θερmicroογεφυρών στην πρόκληση δρόσου δηλαδή στην εmicroφάνιση υγρασίας λόγω συmicroπύκνωσης των υδρατmicroών της ατmicroόσφαιρας επάνω στην επιφάνεια των δοmicroικών στοιχείων H συmicroπύκνωση εκδηλώνεται στις θέσεις εκείνες στις οποίες η επιφανειακή θερmicroοκρασία είναι χαmicroηλότερη λόγω microεγαλύτερων θερmicroικών απωλειών Kαι αυτό οφείλεται στην αδυναmicroία του αέρα να συγκρατήσει σε χαmicroηλότερες θερmicroοκρασίες την ποσότητα των υδρατmicroών που περιέχονται στη microάζα του

Όπως είναι γνωστό ο ατmicroοσφαιρικός αέρας περιέχει στη microάζα του υδρατmicroούς που όmicroως δεν είναι ορατοί και γιrsquo αυτό δεν γίνονται αντιληπτοί H ποσότητα αυτή των συγκρατούmicroενων υδρατmicroών εξαρτάται από την πίεση και από τη θερmicroοκρασία του αέρα Aπό τους δύο παράγοντες η επίδραση του πρώτου θεωρείται αmicroελητέα και γιrsquo αυτό συνήθως δεν λαmicroβάνεται υπόψη H επίδραση του δευτέ-ρου όmicroως είναι σηmicroαντική Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η ικανότητα του αέρα να συγκρατεί υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η ικανότητα του αυτή microειώνεται (σχήmicroα 2)

Aυτή η περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς microπορεί να microετρηθεί σε τιmicroές απόλυτες και σχετικές bull Στην πρώτη περίπτωση ορίζεται ως η ποσότητα των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στη microονάδα

όγκου του αέρα για microια συγκεκριmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας Kαλείται απόλυτη υγρασία και εκφράζεται συνήθως σε gmsup3

bull Στη δεύτερη ορίζεται ως ο λόγος της ποσότητας των υδρατmicroών που εmicroπεριέχεται στον αέρα σε

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 7: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

7

microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία προς τη microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία Kαλείται σχετική υγρασία και εκφράζεται ως ποσότητα επί τοίς εκατό ()

Σχήmicroα 2 H περιεκτικότητα του αέρα σε υδρατmicroούς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τη θερmicroοκρασία Mε την άνοδο της θερmicroοκρασίας αυξάνεται και η δυνατότητα του αέρα να συγκρατήσει περισσότερους υδρατmicroούς ενώ microε την πτώση της θερmicroοκρασίας η δυνατότητα αυτή microειώνεται (πηγή [12])

Στη microαθηmicroατική της έκφραση εποmicroένως η σχετική υγρασία φ ορίζεται από τη σχέση

φ = CCs

x 100 [] (2)

όπου C η συγκέντρωση των microορίων υδρατmicroού που περιέχονται στον αέρα σε microια συγκεκριmicroένη θερmicroοκρασία

Cs η συγκέντρωση των microορίων σε κατάσταση κορεσmicroού στον ίδιο όγκο αέρα και στην ίδια θερmicroοκρασία

H microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που συγκρατείται από τον αέρα καλείται ποσότητα κορεσmicroού και η αντίστοιχη κάθε φορά θερmicroοκρασία του αέρα θερmicroοκρασία κορεσmicroού (θs) Συνήθως ο αέρας δεν βρίσκεται σε κατάσταση κορεσmicroού και η περιεχόmicroενη ποσότητα υδρατmicroών είναι microικρότερη της microέγιστης δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

Όταν οι υδρατmicroοί που βρίσκονται στην ατmicroόσφαιρα φθάσουν σε κατάσταση κορεσmicroού και εποmicroένως η σχετική υγρασία είναι φ = 100 τότε οι επιπλέον υδρατmicroοί δεν microπορούν πλέον να συγκρατηθούν συmicroπυκνώνονται και επικάθονται επάνω στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων υπό microορφή σταγονιδίων H συmicroπυκνούmicroενη αυτή ποσότητα υγρασίας είναι η δρόσος ενώ η θερmicroοκρασία κατά την οποία εκδηλώνεται το φαινόmicroενο καλείται σηmicroείο δρόσου ή θερmicroοκρασία δρόσου και ταυτίζεται microε τη θερmicroοκρασία κορεσmicroού

62 Προϋποθέσεις για το σχηmicroατισmicroό συmicroπύκνωσης

O αέρας που έρχεται σε επαφή microε microια ψυχρή επιφάνεια χάνει microέρος της θερmicroότητάς του και ψύχεται Mε την πτώση της θερmicroοκρασίας του microειώνεται και η δυνάmicroενη να συγκρατηθεί ποσότητα υδρατmicroών (Cs) Συνεπώς η τιmicroή της σχετικής του υγρασίας αυξάνεται χωρίς ωστόσο να προστίθενται στον όγκο του επιπλέον υδρατmicroοί χωρίς δηλαδή να microεταβάλλεται η απόλυτη τιmicroή της περιεχόmicroενης υγρασίας του

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 8: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

8

Αν ο αέρας ψυχθεί τόσο ώστε η θερmicroοκρασία του να πέσει κάτω από το σηmicroείο δρόσου τότε παρατηρείται επιφανειακή συmicroπύκνωση (δρόσος) Eποmicroένως για να microη σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση στις επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων ενός χώρου πρέπει οι επιφανειακές τους θερmicroοκρασίες (θie) να είναι υψηλότερες της θερmicroοκρασίας δρόσου του αέρα για τη δεδοmicroένη τιmicroή θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου (θs)

Πρέπει δηλαδή να ισχύει η σχέση

θie gt θs (3) Συmicroπύκνωση όmicroως microπορεί να εκδηλωθεί και αν αυξηθεί η σχετική υγρασία του χώρου όχι microε

πτώση της θερmicroοκρασίας αλλά microε αύξηση της υγρασίας δηλαδή microε αύξηση των εmicroπεριεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών στο χώρο όπως για παράδειγmicroα microε την αναπνοή καθώς ο εκπνεόmicroενος αέρας περιέχει microεγαλύτερη ποσότητα υδρατmicroών από τον εισπνεόmicroενο Omicroοίως επιπλέον υδρατmicroοί παράγονται microε το βρασmicroό νερού στο χώρο microιας κουζίνας Eξατmicroίζεται τότε το νερό από το microαγειρικό σκεύος και οι παραγόmicroενοι υδρατmicroοί εmicroπλουτίζουν τον αέρα microε πρόσθετη ποσότητα υγρασίας (υδρατmicroών) που ανεβάζουν το επίπεδο της σχετικής υγρασίας Tο ίδιο συmicroβαίνει και σε ένα microπάνιο κατά τη χρήση του ζεστού νερού

Mε δύο τρόπους εποmicroένως microπορεί να σχηmicroατισθεί συmicroπύκνωση bull Mε πτώση της θερmicroοκρασίας του αέρα και άρα microείωση της δυνάmicroενης να συγκρατηθεί

ποσότητας υδρατmicroών bull Mε αύξηση της περιεχόmicroενης ποσότητας υδρατmicroών για την ίδια τιmicroή θερmicroοκρασίας του αέρα

63 Aπλοποιητικός έλεγχος για το σχηmicroατισmicroο συmicroπυκνωσης

H θερmicroοκρασία δρόσου microπορεί να βρεθεί είτε microε απευθείας microέτρηση (εργαστηριακός τρόπος) είτε microε υπολογισmicroό (microαθηmicroατικός τρόπος) λαmicroβάνοντας υπόψη την κατά απλοποιητικό παραδοχή microονοδιαστατη microετάδοση της θερmicroότητας microέσα από ένα δοmicroικό στοιχείο όταν είναι γνωστά τα microεγέθη της θερmicroοκρασίας του αέρα της σχετικής υγρασίας (ή της θερmicroοκρασίας του υγρού θερmicroοmicroέτρου) και της ατmicroοσφαιρικής πίεσης [11]

Στον πίνακα 1 δίνονται συγκεντρωmicroένες οι τιmicroές θερmicroοκρασίας δρόσου για διαφορετικές τιmicroές θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του αέρα ενός χώρου Oι τιmicroές του πίνακα είναι αυτές που δέχεται ο γερmicroανικός κανονισmicroός θερmicroοmicroόνωσης [7] Για την επαλήθευση της σχέσης (3) αρκεί εποmicroένως ο προσδιορισmicroός της τιmicroής θie

Σε microια πρώτη προσέγγιση ο υπολογισmicroός της επιφανειακής θερmicroοκρασίας microπορεί να γίνει θεωρώντας ndashόπως παραπάνω αναλύθηκεndash ως γραmicromicroική την πτώση της θερmicroοκρασίας σrsquo ένα δοmicroικό στοιχείο σε σχέση microε τις θερmicroικές αντιστάσεις των διαδοχικών του στρώσεων

Kατά απλοποιητική παραδοχή τότε θεωρείται ότι bull τα υλικά είναι οmicroογενή και ισότροπα και βρίσκονται microεταξύ τους σε τέλεια θερmicroική επαφή bull η θερmicroική ροή είναι microονοδιάστατη η microετάδοση της θερmicroότητας γίνεται κατά διεύθυνση κάθετη

προς την εξεταζόmicroενη επιφάνεια και microέσα στο δοmicroικό στοιχείο δεν παρατηρούνται απώλειες ούτε δεσmicroεύσεις από άλλες πηγές θερmicroότητας

bull το δοmicroικό στοιχείο εξετάζεται σε στάσιmicroη κατάσταση δηλαδή η θερmicroική ροή είναι ανεξάρτητη από το χρόνο και το θερmicroοκρασιακό πεδίο διατηρείται σταθερό

bull οι ιδιότητες των υλικών είναι ανεξάρτητες από τη θερmicroοκρασία και εποmicroένως η τιmicroή του συντελεστή θερmicroικής αγωγιmicroότητας λ παραmicroένει σταθερή και

bull η θερmicroική ροή δεν επηρεάζεται από στιγmicroιαίες επιδράσεις του περιβάλλοντος επί του δοmicroικού στοιχείου (άνεmicroο βροχή ηλιασmicroό κτλ)

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 9: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

9

Θερmicro max ΘEPMOKPAΣIA ΔPOΣOY (επιφανειακή θερmicroοκρασία) θis (degC)

αέρα θi υδρ

degC gmsup3 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95

10 94 -60 -42 -26 -12 01 14 26 37 48 58 67 76 84 92

11 100 -52 -34 -18 -04 10 23 35 47 58 67 77 86 94 102

12 107 -45 -26 -10 04 19 32 45 57 67 77 87 96 104 112

13 113 -37 -19 -01 13 28 42 55 66 77 87 96 105 114 122

14 121 -29 -10 06 23 37 51 64 75 86 96 106 115 124 132

15 129 -22 -03 15 32 47 61 73 85 96 106 116 125 134 142

16 138 -14 05 24 41 56 70 82 94 105 116 126 135 144 152

17 146 -06 14 33 50 65 79 92 104 115 125 135 145 153 162

18 154 02 23 42 59 74 88 101 113 125 135 145 154 163 172

19 163 10 32 51 68 83 98 111 123 134 145 155 164 173 182

20 173 19 41 60 77 93 107 120 132 144 154 164 174 183 192

21 184 28 50 69 86 102 116 129 142 153 164 174 184 193 202

22 194 36 59 78 95 111 125 139 151 163 174 184 194 203 212

23 206 45 67 87 104 120 135 148 161 172 183 194 203 213 222

24 218 54 76 96 113 129 144 158 170 182 193 203 213 223 231

25 231 62 85 105 122 139 153 167 180 191 203 213 223 232 241

26 244 71 94 114 132 148 163 176 189 201 212 223 233 242 251

27 258 80 102 122 141 157 172 186 199 211 222 232 243 252 261

28 272 88 111 131 150 166 181 195 208 220 232 242 252 262 271

29 287 97 120 140 159 175 190 204 217 230 241 252 262 272 281

30 303 105 129 149 168 184 200 214 227 239 251 262 272 282 291

Πίνακας 1 H microέγιστη επιφανειακή θερmicroοκρασία για την οποία σχηmicroατίζεται συmicroπύκνωση στις περιβάλλουσες επιφάνειες ενός χώρου και η microέγιστη ποσότητα υδρατmicroών που microπορεί να συγκρατηθεί στη microονάδα όγκου του αέρα (Πηγή [12])

Tότε από το σχήmicroα 3 προκύπτει η σχέση

i

a

1

k

=

i

ie

1

ai

rArr θie = θi - kαi

(θi - θa) [degC] (4)

όπου θi [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εσωτερικού χώρου θa [degC] η θερmicroοκρασία του αέρα του εξωτερικού χώρου θs [degC] η θερmicroοκρασία δρόσου αi [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroικής microετάβασης εσωτερικά k [W(msup2 K)] ο συντελεστής θερmicroοπερατότητας του δοmicroικού στοιχείου

Για τον υπολογισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας αρκεί εποmicroένως να είναι γνωστά τα microεγέθη της εσωτερικής και εξωτερικής θερmicroοκρασίας και του συντελεστή θερmicroοπερατότητας του εξεταζόmicroενου δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 10: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

10

1

iie

n-1

a

2

ae

1i 1aR1 RnR2

R$=1k

2a

n

i

1

=

i -

a

microampamp()

1 n2

Σχήmicroα 3 H κατανοmicroή των θερmicroοκρασιών στις διαδοχικές στρώσεις ενός δοmicroικού στοιχείου microε άξονα τετmicroηmicroένων τις θερmicroικές αντιστάσεις διευκολύνει τον προσδιορισmicroό της επιφανειακής θερmicroοκρασίας γραmicromicroικά (Πηγή [9])

Ωστόσο τονίζεται και πάλι εmicroφατικά ότι η ευρισκόmicroενη microε τον τρόπο αυτό επιφανειακή θερmicroοκρασία ενώ σε microια οποιαδήποτε θέση του δοmicroικού στοιχείου προσεγγίζει την πραγmicroατικότητα και είναι αποδεκτή στη θέση της θερmicroογέφυρας είναι πλασmicroατική διότι η ροή θερmicroότητας κατ απλοποιητική παραδοχή λογίζεται microονοδιάστατη και κάθετη στην επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου Kάτι που στην πραγmicroατικότητα δεν ισχύει Kαταγραφικές microετρήσεις και υπολογισmicroοί που έχουν γίνει σε θέσεις θερmicroογεφυρών έχουν δείξει ότι η θερmicroοκρασία είναι σηmicroαντικά χαmicroηλότερη και αν κάποιος ήθελε να προστατεύσει το σηmicroείο της θερmicroογέφυρας microε ισοδύναmicroης αξίας θερmicroοmicroονωτική στρώση θα έπρεπε να τοποθετήσει διπλάσιου ή και τριπλάσιου πάχους θερmicroοmicroονωτικό υλικό ανάλογα microε τη θέση και τη microορφή της θερmicroογέφυρας [10]

64 H εκδήλωση του φαινοmicroένου

H υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται συνήθως στο εσωτερικό των κτιρίων κατά τη χειmicroερινή περίοδο και όταν η εξωτερική θερmicroοκρασία πέφτει σε χαmicroηλά επίπεδα ή όταν κατά τη διάρκεια της νύχτας η κεντρική θέρmicroανση παύει να λειτουργεί η εσωτερική θερmicroοκρασία microειώνεται και η σχετική υγρασία αυξάνεται Oι υδρατmicroοί που επικάθονται υπό υγρή φάση ως σταγονίδια στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων απορροφώνται από αυτά και εmicroποτίζουν τη microάζα τους

Στις θέσεις των θερmicroογεφυρών το φαινόmicroενο εκδηλώνεται επάνω στα δοmicroικά στοιχεία microε περιορισmicroένες ή εκτεταταmicroένες ζώνες microικρών σταγονιδίων (ανάλογα microε την έκταση της θερmicroογέφυρας) Συνήθως εκδηλώνεται στις σχηmicroατιζόmicroενες δίεδρες ή τρίεδρες γωνίες που σχηmicroατίζουν οι περιmicroετρικοί εξωτερικοί τοίχοι microε το δάπεδο ή την οροφή (σχήmicroα 4) στις ποδιές των παραθύρων στις θέσεις συναρmicroογής του τοίχου microε τις κάσες των κουφωmicroάτων επάνω στους υαλοπίνακες και στα πλαίσια των κουφωmicroάτων (ιδίως των κουφωmicroάτων αλουmicroινίου που δεν είναι microονωmicroένα) και γενικώς σε κάθε θέση που microπορεί να αποτελεί ισχυρή θερmicroογέφυρα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 11: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

11

Σχήmicroα 4 Oι ισοθερmicroικές καmicroπύλες στα σηmicroεία συνάντησης των κατακορύφων microε τα οριζόντια δοmicroικά στοιχεία είναι microετατοπισmicroένες προς το εσωτερικό της κατασκευής επειδή λόγω της microεγαλύτερης εξωτερικής επιφάνειας οι απώλειες θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες Aυτό έχει ως αποτέλεσmicroα οι γωνίες να είναι ψυχρότερες από τις υπόλοιπες επιφάνειες και εποmicroένως πιό ευπρόσβλητες στο σχηmicroατισmicroό δρόσου (Πηγή [12])

H υγροποίηση άλλοτε έχει τη microορφή απλού νωτίσmicroατος (όταν είναι ελαφράς microορφής) και τότε

γίνεται αντιληπτή διά της αφής και άλλοτε έχει τη microορφή επιφανειακών φαιών στιγmicroάτων και ndashσε πιό προχωρηmicroένη κατάστασηndash τη microορφή σταγονιδίων που microπορεί να εξελιχθούν σε microικρής ποσότητας επιφανειακό ρέον ύδωρ (πχ στα microεταλλικά microη microονωmicroένα πλαίσια και στους υαλοπίνακες των κουφωmicroάτων ή σε τοίχους βαmicromicroένους microε λαδοmicroπογιές)

Σε εντονότερη microορφή η συmicroπύκνωση παρατηρείται στους ιδιαίτερα υγρούς χώρους ή σε χώρους microε έντονη παραγωγή υδρατmicroών όπως σε λουτρά κουζίνες πλυντήρια κτλ

Γενικώς πάντως οι microικρές θερmicroογέφυρες προκαλούν κατά κανόνα και περιορισmicroένης έκτασης φθορές που συνήθως microπορούν να αποκατασταθούν microε ευκολία και χωρίς ιδιαίτερα υψηλή δαπάνη ενώ οι microεγαλύτερες θερmicroογέφυρες ορισmicroένες φορές microπορεί να προκαλέσουν εκτεταταmicroένες φθορές για την αποκατάσταση των οποίων απαιτούνται πολυέξοδες οικοδοmicroικές εργασίες Στις γωνίες κυρίως αλλά σε microικρότερη έκταση και σε άλλα σηmicroεία των τοίχων και της οροφής παρατηρούνται φουσκώmicroατα και αποφλοιώσεις των επιχρισmicroάτων σχηmicroατίζεται microούχλα ή εmicroφανίζονται microύκητες και άλλοι microικροοργανισmicroοί

65 Xαρακτηριστικά στοιχεία αναγνώρισης

Πολλές φορές γίνεται σύγχυση microεταξύ της υγρασίας που οφείλεται στη δρόσο και στην υγρασία που οφείλεται σε άλλα αίτια (υγρασία εδάφους βροχής οφειλόmicroενη σε φθορές των σωληνώσεων ύδρευσης αποχέτευσης κτλ) Για το λόγο αυτό θα πρέπει κανείς να έχει υπόψη του τα βασικά χαρακτηριστικά διάκρισής της

Διακρίνεται από τις άλλες microορφές υγρασίας από τον τρόπο εmicroφάνισης bull Eίναι κατά κανόνα παροδικό και περιοδικό φαινόmicroενο bull Σε τοίχους κατασκευασmicroένους από τα ίδια υλικά εκτείνεται σε όλη την επιφάνειά τους ενώ σε

τοίχους από διαφορετικά υλικά (πχ πλίνθους και πέτρες) προσβάλλει κατrsquo αρχήν τις θέσεις microε τα βαρύτερα και πλέον συmicroπαγή υλικά (πέτρες σκυρόδεmicroα κτλ) ή τις θέσεις microε τα ψυχρότερα υλικά (υαλοπίνακες παραθύρων) και δυσκολότερα τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται ελαφρά υλικά (πλίνθοι κονιάmicroατα κισσηροδέmicroατα κτλ)

bull H προσβολή δεν προχωρεί σε βάθος στο δοmicroικό στοιχείο αλλά παραmicroένει επιφανειακή σε αντίθεση microε άλλες microορφές υγρασίας

bull Eίναι φαινόmicroενο του εσωτερικού χώρου γιrsquo αυτό και εmicroφανίζεται στη εσωτερική επιφάνεια του δοmicroικού στοιχείου

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 12: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

12

Πάντως η υγρασία συmicroπύκνωσης εmicroφανίζεται στις κατασκευές άλλοτε ως ένα microεmicroονωmicroένο φαινόmicroενο και άλλοτε σε συνδυασmicroό microε άλλες microορφές υγρασίας Στη δεύτερη περίπτωση της συνδυασmicroένης εmicroφάνισης δύο ή περισσοτέρων microορφών υγρασίας τα αίτια της καθεmicroιάς microπορεί να είναι ανεξάρτητα microεταξύ τους microπορεί όmicroως να είναι και αλληλένδετα και πιθανόν η εξάλειψη της microιας microορφής υγρασίας να επιφέρει την εξάλειψη και της άλλης

Έτσι δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που η υγρασία εδάφους εξατmicroιζόmicroενη από τα δοmicroικά στοιχεία προς τον εσωτερικό χώρο εmicroπλουτίζει τον αέρα microε υδρατmicroούς οι οποίοι στη συνέχεια επικάθονται λόγω συmicroπύκνωσης στις ψυχρές επιφάνειες των δοmicroικών στοιχείων Eξάλειψη της υγρασίας εδάφους θα εξυγειάνει το χώρο και από την υγρασία συmicroπύκνωσης

Aλλά και ένας υγρός από τη βροχή τοίχος microπορεί να προκαλέσει συmicroπύκνωση στην εσωτερική του επιφάνεια όταν αυτή ψυχθεί λόγω άντλησης από τον τοίχο της απαιτούmicroενης ποσότητας θερmicroότητας για την εξάτmicroιση του νερού της βροχής (η εξάτmicroιση είναι ενδόθερmicroη αντίδραση)

66 Eπιπτώσειος

Όποια και αν είναι όmicroως τα αίτια εmicroφανισης της υγρασίας συmicroπύκνωσης αλλά και κάθε άλλης microορφής υγρασίας αυτή δεν παύει να είναι επιβλαβής τόσο για την ίδια την κατασκευή όσο και για την υγεία των ανθρώπων

Και αυτό επειδή bull Προσβάλλει και καταστρέφει τα δοmicroικά υλικά λόγω της απορρόφησής της απrsquo αυτά bull Mειώνει τη θερmicroοmicroονωτική ικανότητα των δοmicroικών στοιχείων λόγω παραmicroονής της microέσα στους

πόρους και στις κυψέλες των θερmicroοmicroονωτικών υλικών bull Eυνοεί την ανάπτυξη φυτοφυΐας και την παραmicroονή microικροοργανισmicroών microέσα στα υλικά κυρίως

όταν συνοδεύεται από υψηλή θερmicroοκρασία bull Δηmicroιουργεί αίσθηmicroα δυσφορίας στους ανθρώπους που ζούν ή εργάζονται σ έναν υγρό χώρο bull Eιπδρά δυσmicroενώς στην υγεία των ανθρώπων όταν πρόκειται για microακροχρόνια και σταθερή

κατάσταση bull Δηmicroιουργεί αντιαισθητική εικόνα στο χώρο (microούχλα) Σε όλες τις περιπτώσεις γενικός κανόνας για να αποφευχθεί η συmicroπύκνωση είναι να διατηρείται η

επιφανειακή θερmicroοκρασία των δοmicroικών στοιχείων σε επίπεδα ανώτερα της θερmicroοκρασίας δρόσου για τις συγκεκριmicroένες συνθήκες θερmicroοκρασίας και σχετικής υγρασίας του χώρου

7 H ANTIMETΩΠIΣH TΩN ΘEPMOΓEΦYPΩN

Για την καλύτερη αντιmicroετώπιση του προβλήmicroατος απαραίτητη είναι η εξεύρεση του πραγmicroατικού αίτιου δηmicroιουργίας της υγρασίας και στην προκειmicroένη περίπτωση ο προσδιορισmicroός της θερmicroογέφυρας και στη συνέχεια η εξάλειψή της ή ο περιορισmicroός της επίδρασής της

Για το λόγο αυτό δίνονται παρακάτω οι πιο αντιπροσωπευτικοί τύποι θερmicroογεφυρών και προτείνονται απλές οικοδοmicroικές επεmicroβάσεις για την εξάλειψ ή τον περιορισmicroό της επίδρασής τους

71 Tο σηmicroείο σύνδεσης στοιχείων φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

Πρόκειται για τις θέσεις στις οποίες η τοιχοποιία πλήρωσης συναντά τα φέροντα στοιχεία του σκελετού (δοκάρια υποστυλώmicroατα τοιχία) Στην περίπτωση αυτή είτε παρατηρείται διακοπή της συνέχειας της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης είτε απουσία θερmicroοmicroονωτικής στρώσης

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 13: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

13

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 5 Θερmicroογέφυρα στο σηmicroείο σύνδεσης φέροντος οργανισmicroού και τοιχοποιίας πλήρωσης

H θερmicroοmicroονωτική στρώση στα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού συνήθως είναι τοποθετηmicroένη

στην εξωτερική όψη ενώ στην τοιχοποιία πλήρωσης που κατά κανόνα είναι δικέλυφη βρίσκεται στον πυρήνα H απόσταση microεταξύ των δύο θερmicroοmicroονωτικών στρώσεων αποτελεί θερmicroογέφυρα

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί αν τα στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού θερmicroοmicroονωθούν όχι microόνον από την κύρια όψη αλλά και πλευρικά ώστε η θερmicroοmicroονωτική τους στρώση να συναντά τη θερmicroοmicroονωτική στρώση της τοιχοποίας

72 Aπουσία θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχεία του φέροντος οργανισmicroού

Aν και η θερmicroοmicroονωτική προστασία όλων των εξωτερικών στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού είναι απαραίτητη microερικοί κατασκευαστές δεν τηρούν τις υποχρεώσεις αυτές Kαι αυτό δεν συmicroβαίνει πάντα για λόγους οικονοmicroίας αλλά προκειmicroένου να επιτευχθεί η ευθυγράmicromicroιση των εσωτερικών επιφανειών των φερόντων στοιχείων microε αυτές της τοιχοποιίας πλήρωσης ώστε να microη σχηmicroατίζεται το γνωστό αντιαισθητικό γόνυ στην επιφάνεια του τοίχου που χαλάει τη συνέχεια του

Θα microπορούσε βέβαια αυτό να αποφευχθεί αν διαπλατυνόταν η τοιχοποία πλήρωσης αυξάνοντας το πάχος της κατά 5 microε 8 cm ώστε η εσωτερική της επιφάνεια να ευθυγραmicromicroισθεί microε αυτήν των δοκαριών και των τοιχίων Mια τέτοια λύση όmicroως περιορίζει ndashέστω και ελάχισταndash τον ωφέλιmicroο εσωτερικό χώρο Λειτουργεί όmicroως η αισθητική και η κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία χώρου σε βάρος της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας και της ποιότητας της κατασκευής

Tο πρόβληmicroα microπορεί να αντιmicroετωπισθεί microε το αυτονόητο microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των στοιχείων του φέροντος οργανισmicroού

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 6 Θερmicroογέφυρα λόγω απουσίας θερmicroοmicroόνωσης σε στοιχείο του φέροντος οργανισmicroού

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

==

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 14: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

14

73 H διαφορά εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας

γωνιακών δοmicroικών στοιχείων

Συmicroπεριφορά θερmicroογέφυρας παρουσιάζουν επίσης και τα γωνιακά δοmicroικά στοιχεία κυρίως υποστυλώmicroατα ακόmicroη και αν είναι θερmicroοmicroονωmicroένα και από τις δύο ελεύθερες όψεις τους Στην περίπτωση αυτή η εσωτερική γωνιακή επιφάνεια είναι πολύ microικρότερη της εξωτερικής αντιδιαmicroετρικής της και οι αντίστοιχες ροές θερmicroότητας είναι αυξηmicroένες προκειmicroένου να καλυφθούν οι θερmicroικές απώλειες από τη microεγάλη εξωτερική επιφάνεια

Bέβαια η περίπτωση αυτή microπορεί να θεωρηθεί ως θερmicroογέφυρα microόνο microε την ευρεία έννοια του όρου καθώς η θερmicroοmicroονωτική προστασία του δοmicroικού στοιχείου δεν είναι κατ ανάγκη microειωmicroένη Aκόmicroη και microια ισχυρή αύξηση του πάχους της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης microπορεί να βελτιώσει την κατάσταση όmicroως οι απώλειες θερmicroότητας δεν θα πάψουν να είναι αυξηmicroένες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 7 Θερmicroογέφυρα λόγω διαφοράς εmicroβαδού microεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής επιφάνειας ενός γωνιακού δοmicroικού στοιχείου

74 Oι παραστάδες και τα υπέρθυρα των ανοιγmicroάτων

Στις περισσότερες κατασκευές η θερmicroοmicroονωτική στρώση στις δικέλυφες τοιχοποιίες βρίσκεται στον πυρήνα και στα φέροντα στοιχεία οπλισmicroένου σκυροδέmicroατος στην εξωτερική τους πλευρά ενώ τα κουφώmicroατα που συmicroπληρώνουν τα ανοίγmicroατα συνήθως τοποθετούνται πρόσωπο microε την εσωτερική επιφάνεια Aφήνουν έτσι ουσιαστικά τις παραστάδες (λαmicroπάδες) και τα υπέρθυρα (πρέκια) microέχρι τη θέση του κουφώmicroατος θερmicroικά απροστάτευτα δηmicroιουργώντας θερmicroογέφυρες

Tο πρόβληmicroα αντιmicroετωπίζεται microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης περιmicroετρικά του ανοίγmicroατος δηλαδή στις παραστάδες στα υπέρθυρα και στις ποδιές των παραθύρων

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 8 Θερmicroογέφυρα στούς παραστάδες των κουφωmicroάτων

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Μέσα

Έξω Έξω

Μέσα ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 15: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

15

75 Oι περίδεσmicroοι ενίσχυσης

Θερmicroογέφυρες εmicroφανίζονται στη θέση των περίδεσmicroων ενίσχυσης (σενάζ) κατά τρόπο ανάλογο microε αυτόν που εκδηλώνονται στις τοιχοποιίες Eίτε δηλαδή στερούνται πλήρως της θερmicroοmicroονωτικής προστασίας είτε υπάρχει microεν θερmicroοmicroονωτική στρώση αλλά αυτή στην εξωτερική θέση που βρίσκεται δεν αποτελεί συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης ανάmicroεσα στα δύο κελύφη των οπτοπλίνθων

Oι επιπτώσεις όmicroως microπορούν να περιορισθούν αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση δεν περιορισθεί microόνο στο ύψος του περίδεσmicroου αλλά επεκταθεί κατά 10 microε 20 cm περίπου εκατέρωθεν αυτού προς το microέρος των οπτοπλίνθων Mπορεί επίσης να κατασκευασθούν διαφορετικοί περίδεσmicroοι ενίσχυσης σε κάθε κέλυφος και η στρώση της θερmicroοmicroόνωσης να microη διακοπεί Mεταξύ τους δε οι τοιχοποιίες να δεθούν microε microεταλλικά ελάσmicroατα που θα διέρχονται από τη θερmicroοmicroονωτική στρώση και θα εκτείνονται σε όλο το πάχος του τοίχου

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 9 Θερmicroογέφυρα στον περίδεσmicroο ενίσχυσης (σενάζ)

76 Oι απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων

Συχνά στις απολήξεις των εξωτερικών δοmicroικών στοιχείων για κατασκευαστικούς λόγους παρεmicroποδίζεται η πλήρης θερmicroοmicroονωτική προστασία του κελύφους και διακόπτεται η συνέχεια της θερmicroοmicroονωτικής στρώσης δηmicroιουργώντας στις θέσεις αυτές θερmicroογέφυρα Xαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγmicroα αποτελούν τα στηθαία στα δώmicroατα των κτιρίων

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε δύο τρόπους bull Mε εξωτερική περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία του στηθαίου H λύση αυτή εξαλείφει

πλήρως τη θερmicroογέφυρα όmicroως πλησιάζει στα όρια της υπερβολής bull Mε πρόσθετη θερmicroοmicroόνωση στις εσωτερικές γωνίες στις θέσεις που η κατακόρυφη τοιχοποιία

συναντά την οροφή Aυτή εκτείνεται κατά microήκος της δοκού στο κάτω microέρος της οροφής σε microια λωρίδα πλάτους περίπου 30 microε 40 cm H λύση αυτή είναι προτιmicroότερη τόσο λόγω microειωmicroένου κόστους όσο και λόγω ευκολίας της κατασκευής

Έξω Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Αrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Χωρίς θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Βrsquo ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Με θερmicroοmicroόνωση στον περίδεσmicroο ενίσχυσης

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

Έξω Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 16: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

16

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 10 Θερmicroογέφυρα στο στηθαίο δώmicroατος microε δύο προτεινόmicroενες βελτιωτικές επεmicroβάσεις

Ίδιο είναι το πρόβληmicroα και κατ επέκταση και η αντιmicroετώπισή του όταν στο δώmicroα διαmicroορφώνονται

αντεστραmicromicroένα δοκάρια που προεξέχουν προς τα επάνω ή διπλά στηθαία για τη διαmicroόρφωση αρmicroών διαστολής στο κτίριο

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ

Σχήmicroα 11 Θερmicroογέφυρα σε αντεστραmicromicroένο δοκάρι στο δώmicroα

77 Oι θέσεις των δοκών στην οροφή υπογείου ή πιλοτής

Συmicroβαίνει συχνά ndashαπό microια κακώς νοούmicroενη οικονοmicroία και πέρα από τα προβλεπόmicroενα στη microελέτη θερmicroοmicroόνωσηςndash τα δοκάρια στα υπόγεια και στις πιλοτές να παραmicroένουν θερmicroικά απροστάτευτα παρουσιάζοντας έτσι microεγάλες θερmicroικές απώλειες

Tο πρόβληmicroα οφείλει να αντιmicroετωπίζεται από τη φάση της κατασκευής microε κατάλληλη περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των δοκών δηλαδή microε την τοποθέτηση θερmicroοmicroονωτικής στρώσης και από τις τρεις όψεις της δοκού Mάλιστα ιδιαίτερα πρόσφορες για microια τέτοια κατασκευή είναι οι πλάκες

Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω Έξω

Μέσα Μέσα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΜΜ έέ

σσ

αα

Αrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

Βrsquo ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΛΥΣΗ

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 17: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

17

ξυλλόmicroαλου απλές ή τύπου σάντουϊτς microε ενδιάmicroεση στρώση αφρώδους υλικού που microπορούν οι ίδιες να χρησιmicroεύσουν και ως ξυλότυποι του σκυροδέmicroατος

Σε υφιστάmicroενη κατασκευή η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί εκ των υστέρων περιmicroετρικά και για λόγους προστασίας να καλυφθεί microε γυψοσανίδες ή τσιmicroεντοσανίδες

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 12 Θερmicroογέφυρα στα περιmicroετρικά και ενδιάmicroεσα δοκάρια του υπογείου και της πιλοτής

78 H προέκταση των φερόντων στοιχείων πέραν του κύριου όγκου του κτιρίου

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως οι πρόβολοι και τα προστεγάσmicroατα που αποτελούν κατασκευαστική προέκταση της διαχωριστικής φέρουσας πλάκας microεταξύ των ορόφων και εκτείνονται έξω από τον κύριο όγκο του κτιρίου Tη θερmicroογέφυρα αποτελεί ο ίδιος ο πρόβολος που προεξέχοντας διακόπτει τη θερmicroοmicroονωτική προστασία των κατακόρυφων δοmicroικών στοιχείων τόσο των φερόντων όσο και των στοιχείων πλήρωσης

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 13 Θερmicroογέφυρα στον πρόβολο ως προέκταση της φέρουσας πλάκας

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα

Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα Έξω

Μέσα

ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΤΟΜΗ

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 18: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

18

H θερmicroοmicroόνωση του προβόλου microπορεί σε θεωρητικό επίπεδο να γίνει περιmicroετρικά αλλά microια τέτοια κατασκευή microπορεί microεν να αντιmicroετωπίζει το πρόβληmicroα της θερmicroικής γεφύρωσης θεωρείται όmicroως microάλλον υπερβολική Έτσι εναι προτιmicroότερο τόσο το δάπεδο του υπερκείmicroενου ορόφου όσο και η οροφή του υποκείmicroενου να δεχθούν microια ενισχυτική συmicroπληρωmicroατική θερmicroοmicroονωτική προστασία κατά microήκος του προβόλου και σε πλάτος προς το εσωτερικό του κτιρίου περίπου 30 microε 50 cm (λωρίδα θερmicroοmicroονωτικής στρώσης) H λύση αυτή microπορεί να microην εξαλείφει απόλυτα τη θερmicroογέφυρα περιορίζει όmicroως κατά πολύ τη δράση της

79 Eγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

Tο πρόβληmicroα συνήθως παρουσιάζεται όταν το έξωτερικό κέλυφος θερmicroοmicroονώνεται από την εσωτερική του πλευρά Tότε η θερmicroοmicroονωτική στρώση διακόπτεται από εσωτερικές τοιχοποιίες microεmicroονωmicroένα δοκάρια ή τυχόν άλλα δοmicroικά στοιχεία που συνσντούν εγκάρσια το εξωτερικό κέλυφος

Eννοείται ότι η θερmicroογέφυρα microπορεί εξαρχής να αποφευχθεί αν η θερmicroοmicroονωτική στρώση τοποθετηθεί εξωτερικά ή στον πυρήνα σε δικέλυφη κατασκευή Σε περίπτωση όmicroως που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό microπορεί να θερmicroοmicroονωθεί το εγκάρσιο δοmicroικό στοιχείο εκατέρωθεν των όψεών του σε microια κατακόρυφη λωρίδα πλάτους 30 microε 50 cm υπολογιζόmicroενη από το σηmicroείο συνάντησής του microε το εξωτερικό κέλυφος

Mε τον τρόπο αυτό δεν εξαλείφεται απόλυτα η θερmicroογέφυρα περιορίζεται όmicroως στο ελάχιστο η επίδρασή της

Η ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ

Σχήmicroα 14 Θερmicroογέφυρα σε εγκάρσια συναρmicroογή εξωτερικού κελύφους microε εσωτερικό τοίχο

710 Oπτόπλινθοι microε τις οπές κάθετα στο εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου

Aποτελεί περίπτωση ανάλογη της προηγούmicroενης microε τη διαφορά ότι οι οπτόπλινθοι της εγκάρσιας τοιχοποιίας καταλήγουν microέχρι την εξωτερική επιφάνεια του κελύφους αφήνοντας τις οπές να βλέπουν προς τα έξω Aυτές οι θέσεις των οπών προφυλάσσονται microόνον από το εξωτερικό επίχρισmicroα και αποτελούν θερmicroογέφυρες για την κατασκευή

Mπορούν να εξαλειφθούν αν πριν την επίχριση της τοιχοποιίας οι οπές πληρωθούν microε αφρώδες θερmicroοmicroονωτικό υλικό (πχ αφρό πολυουρεθάνης)

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΤΟΜΗ

Έξω Μέσα

Μέσα

Έξω Μέσα

Μέσα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 19: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

19

711 Tα σηmicroεία διέλευσης σωληνώσεων

Σωληνώσεις παντός τύπου καθώς και καmicroινάδες και αεραγωγοί που διαπερνούν το εξωτερικό περίβληmicroα του κτιρίου λειτουργούν ως θερmicroογέφυρες και αποτελούν ευαίσθητα σηmicroεία στη θερmicroική προστασία microιας κατασκευής που δεν είναι δυνατόν πάντοτε να αντιmicroετωπισθούν

H καλύτερη λύση είναι η περιmicroετρική θερmicroοmicroονωτική προστασία των αγωγών Eλαχιστοποιείται έτσι η επίδραση της θερmicroοκρασίας του εξωτερικού περιβάλλοντος στον αγωγό και περιορίζεται η πτώση της θερmicroοκρασίας του Ωστόσο η ίδια η οπή των αεραγωγών δεν παύει να αποτελεί θερmicroογέφυρα

712 Tα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες

Eυαίσθητα σηmicroεία αποτελούν πολύ συχνά τα σηmicroεία συναρmicroογής των κουφωmicroάτων microε τις τοιχοποιίες Kαθώς κανένας συmicroβατικός τοίχος επιχρισmicroένων οπτοπλίνθων στο τελείωmicroά του δεν σχηmicroατίζει απόλυτη ευθεία είναι πρακτικά αδύνατη η πλήρης επαφή microεταξύ κάσας του κουφώmicroατος και τοιχοποιίας Tα κενά που δηmicroιουργούνται κατά την εφαρmicroογή ndashάλλοτε ευmicroεγέθη και άλλοτε σχεδόν αδιόραταndash λειτουργούν πάντα ως θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε την πλήρη κάλυψη των δηmicroιουργούmicroενων κενών microεταξύ τοιχοποιίας και κάσας του κουφώmicroατος microε αφρό πολυουρεθάνης ή microε οποιοδήποτε άλλο θερmicroοmicroονωτικό υλικό που θα εγχυθεί ενδιάmicroεσα και θα τα φράξει Oφείλει κατόπιν να καλυφθεί microε αρmicroοκάλυπτρο προκειmicroένου να αποφύγει την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας

713 Tα κουτιά των περιελισσόmicroενων περσίδων των κουφωmicroάτων

Tα επιmicroήκη κιβώτια στα οποία περιελίσσονται οι περσίδες τα γνωστά ρολά των εξωστόθυρων και των παραθύρων σχεδόν ποτέ δεν προστατεύονται θερmicroοmicroονωτικά και αποτελούν σηmicroαντικές θερmicroογέφυρες

H θερmicroογέφυρα αντιmicroετωπίζεται microε τη θερmicroοmicroονωτική προστασία του κουτιού που microπορεί να προβλεφθεί εξαρχής από την κατασκευάστρια εταιρεία ή να πραγmicroατοποιηθεί απευθείας στο έργο H θερmicroοmicroονωτική στρώση θα πρέπει να τοποθετηθεί από την εσωτερική πλευρά και να αγκαλιάσει το κουτί από την επάνω και κάτω επιφάνειά του και όχι εξωτερικά διότι ο εσωτερικός χώρος του κουτιού επικοινωνεί microε το εξωτερικό περιβάλλον microέσω της σχισmicroής περιέλιξης των περσίδων

Σε περίπτωση που το κουτί προεξέχει της τοιχοποιίας η θερmicroοmicroονωτική στρώση microπορεί να τοποθετηθεί microεταξύ του κουτιού και του εσωτερικού κελύφους που σχηmicroατίζουν το πρέκι microε τις οπτοπλίνθους

714 Kατασκευαστικά λάθη

Θερmicroογέφυρες microπορεί να προκαλέσουν σε microια κατασκευή η κακοτεχνία η απροσεξία ή η άγνοια Στην κατηγορία αυτή microπορεί να υπαχθεί ένα πλήθος περιπτώσεων λόγω διαφορετικών αιτίων του ίδιου όmicroως αποτελέσmicroατος

Έτσι χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κακής τοποθέτησης κάποιων θερmicroοmicroονωτικών πλακών σε microια δικέλυφη τοιχοποιία κατά τρόπο τέτοιο που δεν επιτρέπει την πλήρη επαφή τους microε τα δύο κελύφη (απόκλιση από την κατακόρυφο) αφήνοντας ενδιάmicroεσα διάκενα

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 20: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

20

Kακή επαφή microπορεί να προκληθεί και από απροσεξία κατά την τοποθέτηση της θερmicroοmicroονωτικής πλάκας αν παραπέσει microεταξύ αυτής και του κελύφους (οπτοπλινθοδοmicroής) υπόλειmicromicroα συνδετικού κονιάmicroατος ή άλλου υλικού (ξένου σώmicroατος) που θα παρεmicroποδίζει την πλήρη επαφή και θα κρατά τις δύο στρώσεις σε απόσταση δηmicroιουργώντας microεταξύ τους κενό

Omicroοίως θερmicroογέφυρα microπορεί να προκληθεί σε microια τοιχοποιία λόγω κακής στερέωσης ενός ινώδους θερmicroοmicroονωτικού υλικού (πχ παπλώmicroατος υαλοβάmicroβακα ή πετροβάmicroβακα) επάνω στον τοίχο Aν για παράδειγmicroα ένα πάπλωmicroα υαλοβάmicroβακα δεν στερεωθεί microε κατάλληλο πλέγmicroα η microε ειδικά καρφιά (τύπου Hilti) και απλώς καρφωθεί υπάρχει ο κίνδυνος λόγω βάρους να κρεmicroάσει και να κατακαθίσει στις χαmicroηλότερες θέσεις αφήνοντας κενό στο ανώτερο τmicroήmicroα της δικέλυφης τοιχοποιίας

BIBΛIOΓPAΦIA

[1] laquoKανονισmicroός Θερmicroοmicroόνωσης Kτιρίωνraquo ΦEK 362 τεύχ Δ 4 Iουλίου 1979

[2] Nόmicroος 366108 laquoMέτρα για τη microείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίωνraquo ΦEK 89 τεύχος A 19 Mαΐου 2008

[3] Oδηγία 200291EK του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου laquoEνεργειακή απόδοση των κτιρίωνraquo 16 Δεκεmicroβρίου 2002

[4] EΛOT EN 10211-1 laquoΘερmicroικές γέφυρες σε κτιριακές κατασκευές- Pοές θερmicroότητας και επιφανειακές θερmicroοκρασίεςraquo - Mέρος 1 laquoΓενικές microέθοδοι υπολογισmicroούraquo Aύγουστος 1995

[5] EN ISO 10211-2 laquoThermal bridges in building constructions Calculation of heat flows and surfaces temperaturesraquo Part 2 laquoLinear thermal bridgesraquo March 2001

[6] EN 13187 laquoThermal performance of buildings Qualitative detection of thermal irregularities in building envelopes Infrared methodraquo November 1998

[7] DIN 4108 laquoWaumlrmeschutz im Hochbauraquo 2001

[8] Achtziger Casselman Cziesielski Dahmen Grube Klopfer Knoumlffel Oswald Rogier Schumann laquoFeuchtigkeitsschutz und Feuchtigkeitsschaumlden an Aussenwaumlnden und erdberuumlhrten Bauteilenraquo Aachener Bausachvestaumlndigentage 1983 Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1983

[9] Aραβαντινός Δ laquoAριθmicroητική προσέγγιση του φαινοmicroένου της διάχυσης των υδρατmicroών στα εξωτερικά δοmicroικά στοιχεία των κατασκευών υπό την επίδραση των ελληνικών κλιmicroατικών συνθηκώνraquo διδακτορική διατριβή στο Tmicroήmicroα Πολιτικών Mηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής AΠΘ Θεσσαλονίκη 1988

[10] Aραβαντινός Δ Tσακίρης N Γιαρmicroά Xρ laquoMετρητικοί έλεγχοι της θερmicroικής συmicroπεριφοράς δοmicroικών στοιχείων σε θέσεις θερmicroογεφυρών και προτάσεις βελτιωτικών επεmicroβάσεωνraquo 1ο πανελλήνιο συνέδριο laquoδοmicroικών υλικών και στοιχείωνraquo Tεχνικό Eπιmicroελητήριο Eλλάδας Aθήνα 21 - 23 Mαΐου 2008 πρακτικά συνεδρίoυ σελίδες 735-746 τόmicroος B

[11] Bloutsos AA SahsamanoglouHS laquoA simple calculation method of air hygrometric parametersraquo Δελτίο Eλληνικής Mετεωρολογικής Eταιρίας τόmicroος 7ος Nο 1 2 3 1982

[12] Dittrich H laquoFeuchteschaumlden im Altbau Ursachen - Verhinderung - Behebungraquo Verlagwge-sellschaft Rudolf Muumlller GmbH Koumlln Braunsfeld 1986

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003

Page 21: Οικοδομικές παρεμβάσεις για την αποφυγή των θερμογεφυρών

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΩΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΤΕΕΤΚΜ

21

[13] Goumlsele K Schuumlle W laquoSchall Waumlrme Feuctigkeit Grundlagen Erfahrungen und praktische Hinweise fuumlr den Hochbauraquo Bauverlag GmbH Wiesbaden und Berlin 1977 Vierte Auflage

[14] Kαλύβας Γ laquoΘερmicroικές γεφυρώσεις και συmicroπυκνώσεις υδρατmicroών στα στοιχεία εξωτερικού κελύφους κτιρίουraquo laquoTεχνικά Xρονικάraquo 198 σελ 88-143

[15] Kieszligl K Gertis K laquoFeuctetransport in Baustoffenraquo Forschungsberichte aus dem Fachbereich Bauwesen der Universitaumlt Gessamthochschule Essen Heft 13 Essen 1980

[16] Lutz P Jenisch R Klopfer H Freymuth H Krampf L laquoLehrbuch der Bauphysik Schall Waumlrme Feuchte Licht Brandraquo Teil 1 laquoBaukonstruktionlehreraquo B G Teubner Stuttgart 1985

[17] Oliver Al laquoDampness in buildingsraquo δεύτερη έκδοση 1997 ISBN 0-632-04085-8

[18] Παπαδόπουλος M Aραβαντινός Δ Kωτούλας K laquoEξωτερική τοιχοποιία microε θερmicroοmicroόνωση στον πυρήνα Kαταπονήσεις - Aπαιτήσεις - Kατασκευαστικές λύσεις - Emicroπειρίες - Συmicroπεράσmicroαταraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος Θεσσαλονίκη 1985

[19] Schild Oswald Rogier Schweikert Schnapauff laquoldquoEυπαθή σηmicroεία Πρόληψη και αντιmicroετώπιση κατασκευαστικών λαθώνraquo 5 τόmicroοι ελληνική microετάφραση από τη γερmicroανική έκδοση εκδόσεις M Γκιούρδας Aθήνα 1982 2η έκδοση

[20] Wouters P Schietecat JStandaumlrt P laquoPractical guide for the hygrothermal evaluationof thermal bridgesraquo προϊόν ερευνητικού προγράmicromicroατος της Eυρωπαϊκής Ένωσης SAVE - Kopractice 2003


Recommended