ชอหนงสอ : ASEANMiniBookผแตง : กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศพมพครงท : 3ปทแตง : เดอนมถนายน2556จำนวนพมพ : 10,000เลมจำนวนหนา : 144ภาพวาดประกอบ : อาจารยทวพงษลมมากร เจษฎาฤดนรมานISBN : 978-974-7709-99-5
จดพมพและเผยแพร: กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ เลขท443กระทรวงการตางประเทศถนนศรอยธยา แขวงทงพญาไทเขตราชเทวกรงเทพฯ10400 www.mfa.go.th/asean
พมพท: PageMakerCo.,Ltd. 53-57ถ.เอกชยเขตบางบอนกรงเทพฯ10150
โทร024168820,024169167
หนงสอเลมนเปนลขสทธของกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ในโอกาสทอาเซยนมเปาหมายจะกาวไปสการเปนประชาคมอาเซยนในปพ.ศ.2558กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศในฐานะสำนกเลขาธการอาเซยนแหงชาตตระหนกถงความจำเปนในการเตรยมความพรอมและสรางความตระหนกรของประชาชนไทยและประเทศไทยเพอใหการเขาสการเปนประชาคมอาเซยนดำเนนไปอยางสมบรณ ทงในดานการเมองความมนคง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม ตามเจตนารมณของผนำอาเซยนในการสรางประชาคมอาเซยนทประกอบดวย3เสาหลกไดแก
ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEANPoliticalandSecurityCommunity:APSC) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEANEconomicCommunity:AEC) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEANSocio-CulturalCommunity:ASCC)
หนงสอ “ASEAN Mini Book” เปนหนงในสอสงพมพฉบบกระทดรดของกรมอาเซยน เพอสรางความตระหนกร ใหความร และสรางความเขาใจทถกตองเกยวกบประชาคมอาเซยนตอสาธารณชน ซงเกอหนนกบคำขวญของอาเซยน “หนงวสยทศน หนงอตลกษณ หนงประชาคม”หรอ“One Vision, One Identity, One Community”และสอดรบกบพนธกจหลกและการดำเนนงานเชงรกของกระทรวงการตางประเทศเพอสนบสนนการเตรยมความพรอมของประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยนดงกลาวโดยมงหวงใหประชาชนไทยมความรความเขาใจมากขนเกยวกบความเปนมาและพฒนาการในมตตางๆ ของอาเซยน ความรวมมอระหวางอาเซยนกบประเทศคเจรจา รวมทง บทบาทของประเทศไทยในอาเซยน โดยมการสอดแทรกเกรดความร พนฐานเกยวกบประเทศสมาชกอาเซยนเพอเตรยมความพรอมของประชาชนไทย ในการกาวเขาสประชาคมอาเซยนซงมทงโอกาสและความทาทายรออย
กรมอาเซยน
กระทรวงการตางประเทศ
มถนายน2556
คำนำ
แผนผงภาพรวม 06
ขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน 08 •เนการาบรไนดารสซาลาม 10 •ราชอาณาจกรกมพชา 12 •สาธารณรฐอนโดนเซย 14 •สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว 16 •มาเลเซย 18 •สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร 20 •สาธารณรฐฟลปปนส 22 •สาธารณรฐสงคโปร 24 •ราชอาณาจกรไทย 26 •สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม 28
กำเนดและพฒนาการของอาเซยน:จากสมาคมอาเซยนสประชาคมอาเซยน 30 •กฎบตรอาเซยน(ASEANCharter) 38 •โครงสรางและกลไกการดำเนนงานของอาเซยน 40 •ประชาคมอาเซยน(ASEANCommunity) 44 •ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 48 (ASEANPolitical-SecurityCommunity:APSC) •ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 54 (ASEANEconomicCommunity:AEC) •ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน 64 (ASEANSocio-CulturalCommunity:ASCC) •ความคบหนาในการดำเนนงานของแตละดาน 72
สารบญ
ความสมพนธอาเซยนกบประเทศคเจรจา(ASEAN’s External Relations) 82 •อาเซยน-ออสเตรเลย 84•อาเซยน-แคนาดา 86 •อาเซยน-จน 90 •อาเซยน-สหภาพยโรป 92 •อาเซยน-อนเดย 96 •อาเซยน-ญปน 98 •อาเซยน-สาธารณรฐเกาหล 100 •อาเซยน-นวซแลนด 102 •อาเซยน-รสเซย 104 •อาเซยน-สหรฐอเมรกา 106 •อาเซยน-สหประชาชาต 110 •อาเซยน+3(จนญปนสาธารณรฐเกาหล) 112 •การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก 114
การเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน(ASEAN Connectivity) 116
บทบาทไทยในอาเซยน 132
เกรดความรเกยวกบอาเซยน 136 •ตราสญลกษณประเทศสมาชกอาเซยน 138 •ดอกไมประจำชาตของประเทศสมาชกอาเซยน 140
CO
NTEN
TSกรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
¾.È 2540
¾.È 2540
¾.È 2538
¾.È 2510
¾.È 2510
¾.È 2510
¾.È 2510
¾.È 2510
¾.È 2542 ¾.È 2527
(Association of Southeast Asian Nations : ASEAN )ÊÁÒ¤Á»ÃЪҪҵÔáË‹§àÍàªÕµÐÇѹÍÍ¡à©Õ§㵌 (ÍÒà«Õ¹)
GeneralInformation กอตงเมอวนท 8 สงหาคม 2510 โดยการลงนามปฏญญากรงเทพ (Bangkok Declaration)
ทวงสราญรมยกระทรวงการตางประเทศ
• มเปาหมายการเปนประชาคมอาเซยนภายในป2558โดยประกอบดวย3เสาไดแก
เสาการเมองและความมนคงเสาเศรษฐกจและเสาสงคมและวฒนธรรม
• ตลาดขนาดใหญมประชากรคดเปน1ใน10ของประชากรโลก
•มคเจรจา9ประเทศไดแกจนญปนสาธารณรฐเกาหลอนเดยออสเตรเลยนวซแลนดสหรฐฯ
รสเซยแคนาดาและ1องคการระดบภมภาคไดแกสหภาพยโรป
6
พนท : 4,435,674ตารางกโลเมตร ประชากร : 604.803ลานคน(ปพ.ศ.2554)
วนกอตง : 8สงหาคมพ.ศ.2510ณกรงเทพฯ
ประเทศสมาชก: 10ประเทศไดแกอนโดนเซยมาเลเซยฟลปปนสสงคโปรไทยบรไนฯเวยดนามลาว
เมยนมารและกมพชา
เลขาธการอาเซยน : LeLuongMinh(ชาวเวยดนาม)(พ.ศ.2556-พ.ศ.2560)
ทตงสำนกเลขาธการอาเซยน : กรงจาการตาอนโดนเซย
เอกสารสำคญของอาเซยน : ปฏญญากรงเทพ(8สงหาคมพ.ศ.2510)
กฎบตรอาเซยน(15ธนวาคมพ.ศ.2551)
GDP : 2.3พนลานUSD
GDP per Capita : 3,601USD
GDP Growth : รอยละ4.7%
สนคาสงออกสำคญ : เครองจกรกลไฟฟาอปกรณเครองใชไฟฟาเชอเพลงและผลตภณฑเกยวกบเชอเพลง
สนคานำเขาสำคญ : เชอเพลงและผลตภณฑเกยวกบเชอเพลงเครองจกรอปกรณไฟฟาและชนสวน
ทรพยากรธรรมชาต : นำมนกาซธรรมชาตปาไมประมง
อตสาหกรรม : อเลกทรอนกสสงทอพลงงาน
ตลาดสงออกสำคญ : ญปนจนสหภาพยโรปสหรฐอเมรกา
ตลาดนำเขาสำคญ : จนญปนสหภาพยโรปสหรฐอเมรกา
บทบาทของไทย ไทยเปน1 ใน5ประเทศสมาชกผกอตงอาเซยน (อนโดนเซยมาเลเซยฟลปปนส สงคโปรและไทย)นอกจากนไทยผลกดนใหมการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน(AFTA) เมอป พ.ศ. 2535 และกอตงการประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมอง และความมนคงในภมภาคเอเชย - แปซฟก (ARF) เมอป พ.ศ. 2537 และเสนอ นโยบายการเชอมโยงในภมภาค(Connectivity)ปพ.ศ.2553
มลคาการคารวม อาเซยนเปนคคาอนดบ 1 ของไทย โดยในป พ.ศ. 2555 มมลคาการคารวม 97,070ลานUSDหรอคดเปนรอยละ22.3ของมลคาการคาทงหมดของไทย
มลคาการลงทน มลคาการลงทนจากประเทศในอาเซยนมายงไทยในป พ.ศ. 2554 คดเปนมลคา 317.13 ลาน USD โดยสาขาท ไทยมศ กยภาพ ไดแก ผลตภณฑอาหาร ผลตภณฑยานยนต ผลตภณฑอเลกทรอนกส และสาขาบรการ เชน การทองเทยว บรการสขภาพและเทคโนโลยสารสนเทศ
นกทองเทยว ในป พ.ศ. 2555 นกทองเทยวอาเซยนเดนทางทองเทยวประเทศในกลมอาเซยน จำนวน95ลานคน
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
ความสมพนธอาเซยน-ไทย
ขอมลทวไป
�
ขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน
Map
เนการาบรไนดารสซาลาม(Negara Brunei Darussalam) • มเสถยรภาพทางการเมองสงโดยสมเดจพระราชาธบดทรงเปนองคประมขและผนำรฐบาล
• ปรชญาของชาตคอราชาธปไตยอสลามมลาย(MalayIslamicMonarchy:MIB)
• ตองการสรางความมนคงทางดานอาหารและเพมการจางแรงงานตางชาต รวมทงสงเสรม
การศกษาเพอพฒนาคณภาพประชากรในระยะยาว
• มนโยบายปรบโครงสรางทางเศรษฐกจใหมความหลากหลาย โดยเฉพาะดานการเกษตร
การทองเทยว อตสาหกรรมกอสราง ซงเปนโอกาสขยายชองทางการคา บรการ รวมทง
แรงงานไทยใหกวางขน
Sultan Omar Ali Saifuddin Mosque
10
พนท : 5,765ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : มาเลย (ประมาณจงหวดนครพนม) ประชากร : 401,890คน เมองหลวง : บนดารเสรเบกาวน ศาสนา : อสลาม(67%)พทธ(13%)ครสต (10%) และอนๆ(10%)พระประมขและ: สมเดจพระราชาธบดฮจญฮสซานลโบลเกยหมอซซดดนวดเดาละห นายกรฐมนตร (SultanHajiHassanalBolkiahMu’izzaddinWaddaulah)สมเดจพระราชาธบดองคท29 รมว.กต. : เจาชายโมฮาเหมดโบลเกยห(PrinceMohamedBolkiah) วนชาต : 23กมภาพนธวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 1มกราคมพ.ศ.2527
GDP: 16.2พนลานUSD สกลเงน : ดอลลารบรไน(1ดอลลารบรไนประมาณ 24บาทสถานะ28ม.ค.พ.ศ.56)GDP per Capita : 49,400USD เงนทนสำรอง : 6.2พนลานUSDReal GDP Growth : รอยละ1.3 อตราเงนเฟอ : รอยละ2(สถานะม.ย.พ.ศ.55)
ทรพยากรสำคญ : นำมนดบและกาซธรรมชาตอตสาหกรรมหลก : นำมนอาหาร(สนคาเกษตรและประมง)และเสอผาสนคาสงออกทสำคญ : นำมนดบกาซธรรมชาตตลาดสงออกทสำคญ : ญปนอาเซยนเกาหลใตออสเตรเลยอนเดยสนคานำเขาทสำคญ : เครองจกรอตสาหกรรมรถยนตเครองใชไฟฟาสนคาเกษตรอาทขาวและผลไมตลาดนำเขาทสำคญ : อาเซยนสหภาพยโรปสหรฐอเมรกาญปนจน
มลคาการคารวม ในปพ.ศ.2555(ระหวางเดอนม.ค.-พ.ย.)มมลคาการคารวม541.84ลานUSD ไทยนำเขา360.13ลานUSDไทยสงออก181.71ลานUSDบรไนฯเปนคคาลำดบ สดทายของไทยในอาเซยนสนคาสงออกของไทย ขาว รถยนต อปกรณและสวนประกอบ เหลก หมอแปลงไฟฟาและสวนประกอบ เสอผาสำเรจรปปนซเมนตผลไมสดแชเยนและแหงนำตาลทรายผลตภณฑเซรามก ผลตภณฑยางกระดาษและผลตภณฑกระดาษสนคานำเขาจากบรไนฯ นำมนดบสนแรโลหะอนๆเศษโลหะและผลตภณฑเยอกระดาษและผลตภณฑสงทอการลงทน เมอเดอนสงหาคมพ.ศ.2551กบข.และBruneiInvestmentAgency(BIA)รวมทง สถาบนการเงนในประเทศ 8 แหง ไดลงนามบนทกความเขาใจเพอรวมจดตง กองทนไทยทวทน 2 มลคากองทน 76 ลาน USD เพอลงทนระยะยาวในบรษท ทงในและนอกตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และทผานมามโครงการลงทน ของบรไนฯภายใตBOIจำนวน1โครงการคอบรษทเอเพกซเซอรกต(ไทยแลนด) จำกดมลคา503ลานบาทการทองเทยว ในปพ.ศ.2555มนกทองเทยวบรไนฯมาไทยจำนวน10,240คนคนไทยในบรไนฯ ประมาณ5,400คน(สถานะธ.ค.พ.ศ.55)แรงงานไทยสวนใหญทำงานในกจการ กอสราง อตสาหกรรมตดเยบเส อผาสงออก และในภาคธรกจบรการ เชน หางสรรพสนคารานอาหารการตกแตงดแลดอกไมประดบในสถานทสำคญ)สำนกงานของไทยในบรไนฯ บนดารเสรเบกาวน(สถานเอกอครราชทต)สำนกงานของบรไนฯ ในไทยกรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)
ขอมลเศรษฐกจ(2555)
สถตทสำคญไทย-บรไนดารสซาลาม(2555)
ขอมลทวไป
11
Map
ราชอาณาจกรกมพชา(Kingdom of Cambodia) • มความสำคญในเชงยทธศาสตรตอไทยในทกๆ ดาน เนองจากมพรมแดนทางบกตดตอกน
ยาว798กโลเมตรและมพนททบซอนทางทะเลประมาณ26,000ตารางกโลเมตรจงเปน
ปจจยทกอใหเกดทง“โอกาส”และ“ปญหา”
• เปนแหลงวตถดบ ตลาดการคาและแหลงลงทนท สำคญของไทย มศกยภาพดาน
การทองเทยว ทงสองประเทศจงควรรวมมอกนอยางใกลชดเพอมงไปสการเปนหนสวน
ทางยทธศาสตรและทางเศรษฐกจเพอผลประโยชนรวมกนในอนาคต
• เปนจดเชอมโยงทางเศรษฐกจและการทองเทยวระหวางไทยกบลาวตอนใตและเวยดนาม
ตอนใต
Angkor Wat
12
พนท : 181,035ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : เขมร (1ใน3ของไทย) ประชากร : 14.14ลานคน(พ.ศ.2553) เมองหลวง : กรงพนมเปญ ศาสนา : พทธนกายเถรวาท พระประมข : พระบาทสมเดจพระบรมนาถนโรดมสหมน (PreahBatSamdechPreahBoromneathNorodomSihamoni) นายกรฐมนตร : สมเดจอครมหาเสนาบดเดโชฮนเซน(SamdechAkkaMohaSenaPadeiTechoHunSen)รอง นรม./รมว.กต.:นายฮอรนมฮง(HorNamhong) วนชาต : 9พฤศจกายนวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 19ธนวาคมพ.ศ.2493
GDP: 14.25พนลานUSD สกลเงน : เรยล(1บาทประมาณ130เรยล)GDP per Capita : 2,400USD เงนทนสำรอง : 3.732พนลานUSDReal GDP Growth : รอยละ6.5 อตราเงนเฟอ : รอยละ2.9
ทรพยากรสำคญ : นำมนดบกาซธรรมชาต(รอการสำรวจและขดเจาะ)ไมสกอญมณแรเหลกอตสาหกรรมหลก : การทองเทยวเสอผาการกอสรางการสขาวการประมงไมและผลตภณฑไมยาง ปนซเมนตเหมองอญมณสงทอสนคาสงออกทสำคญ : เสอผาสงทอไมยางพาราขาวปลายาสบและรองเทาตลาดสงออกทสำคญ : สหรฐอเมรกาแคนาดาเยอรมนสหราชอาณาจกรเวยดนามญปนสนคานำเขาทสำคญ : ผลตภณฑปโตรเลยมบหรทองคำวสดกอสรางเครองจกรยานพาหนะและยาตลาดนำเขาทสำคญ : ไทยเวยดนามสงคโปรจนฮองกง
มลคาการคารวม มลคาการคาทวภาค4,031ลานUSDเพมจากปพ.ศ2554รอยละ40.52โดยไทย ไดเปรยบดลการคาสวนการคาชายแดนไทย-กมพชาในเดอนม.ค.-พ.ย.พ.ศ.2555 มมลคา2,560.57ลานUSDเพมขนจากปพ.ศ.2554รอยละ29.09)สนคาสงออกของไทย มลคาการสงออกจากไทยไปกมพชาเพมขนจากปพ.ศ.2554รอยละ40.44สนคา สงออกของไทย5อนดบแรกคอ1)นำมนสำเรจรป2)นำตาลทราย3)เครองดม 4) ปนซเมนต 5) เครองยนตสนดาปภายใน 6) เครองสำอาง ผลตภณฑรกษาผวสนคานำเขาจากกมพชา 1)ผกผลไม2)สนแรโลหะอนๆ3)เหลกเหลกกลาและผลตภณฑ4)เสอผาสำเรจรป 5)เยอกระดาษและเศษกระดาษการลงทน ในปพ.ศ.2555โครงการของไทยทไดรบอนมตมจำนวน8โครงการเปนการลงทน ในอตสาหกรรมโรงสขาวรองเทาเสอผาอปกรณไฟฟายางพาราแปรรปมนสำปะหลง รวมเงนลงทน 8.6 ลานUSD ไทยมมลคาการลงทนสงเปนอนดบท 8 รองจากจน เกาหลใตไตหวนกมพชาเวยดนามฮองกงการทองเทยว นกทองเทยวกมพชามาไทยจำนวนประมาณ423,642คน(ปพ.ศ.2555) นกทองเทยวไทยไปกมพชาจำนวนประมาณ201,422คน(ปพ.ศ2555)คนไทยในกมพชา คนไทยในกมพชา 842 คน (สถานะเมอเดอน ก.ค. พ.ศ. 2554 โดยแบงเปนท กรงพนมเปญ702คนจงหวดเสยมราฐ81คนกมปอต55คนและทอนๆ4คน)คนกมพชาในไทย คนกมพชาในไทย137,598คน(จำนวนแรงงานทรายงานตวกบกรมการจดหางาน ตามสถตปพ.ศ.2555)สำนกงานของไทยกมพชา กรงพนมเปญ(สถานเอกอครราชทต)สำนกงานของกมพชาในไทยกรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)/จงหวดสระแกว(สถานกงสลใหญ)
ขอมลทวไป
ขอมลเศรษฐกจ(2555)
สถตทสำคญไทย-กมพชา(2555)
13
Map
สาธารณรฐอนโดนเซย (Republic of Indonesia) • เปนประเทศทมประชากรมากทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและมประชากร
มสลมมากทสดในโลก
• มทรพยากรธรรมชาตอดมสมบรณ (นำมนและกาซธรรมชาต เหมองแร ถานหน
สตวนำ)
• เปนแหลงประมงทใหญทสดของไทย
• มบทบาทสงในกลมประเทศไมฝกใฝฝายใด(NonAligned-Movement:NAM)
และองคการความรวมมออสลาม (OrganizationOf The Islamic Conference
:OIC)
Borobudur Temple
14
พนท : 1,904,443ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : อนโดนเซย (พนททางทะเล3,166,163ตร.กม.) ประชากร : 248ลานคน เมองหลวง : กรงจาการตา ศาสนา : อสลาม(รอยละ85.2)ครสตนกายโปรเตสแตนต (รอยละ 8.9 ) ครสตนกายโรมนคาทอลก (รอยละ3)ฮนด(รอยละ1.8)พทธ(รอยละ0.8) ศาสนาอนๆ(รอยละ0.3)ประธานาธบด : ดร.ซซโลบมบงยโดโยโน(Dr.SusiloBambangYudhoyono) รมว.กต. : ดร.อารเอมมารตมเลยนานาตาเลกาวา(Dr.R.M.MartyMulianaNatalegawa) วนชาต : 17สงหาคมวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 7มนาคมพ.ศ.2493
GDP: 878.2พนลานUSD สกลเงน : รเปย(1,000รเปยประมาณ3.19บาท) สถานะ16พ.ค.พ.ศ.2556GDP per Capita : 3,592.3USD เงนทนสำรอง : 104.8พนลานUSD(สถานะม.ค.พ.ศ.2556)Real GDP Growth : รอยละ6.3 อตราเงนเฟอ : รอยละ4.2
ทรพยากรสำคญ : นำมนและกาซธรรมชาตเหมองแรถานหนสตวนำสนคาสงออกทสำคญ : กาซธรรมชาตนำมนเครองใชไฟฟาไมเสอผาตลาดสงออกทสำคญ : ญปนจนสหรฐอเมรกาสงคโปรสนคานำเขาทสำคญ : เครองจกรเคมภณฑนำมนเชอเพลงผลตภณฑอาหารตลาดนำเขาทสำคญ : จนสงคโปรญปนสหรฐอเมรกา
มลคาการคารวม ในปพ.ศ.2555มลคาการคาเทากบ19,297ลานUSDโดยเปนการนำเขา8,087 ลาน USD และสงออก 11,209 ลาน USD ไทยไดดลการคา 3,122 ลาน USD ระหวางเดอนม.ค.-เม.ย.พ.ศ.2556มมลคาการคาเทากบ5,196.16ลานUSD โดยเปนการนำเขา2,193.90ลานUSDและสงออก3,002.26ลานUSDสนคาสงออกของไทย รถยนต เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ อญมณและเครองประดบ นำมนสำเรจรปยางพาราเมดพลาสตก เคมภณฑผลตภณฑยางเหลก เหลกกลา และผลตภณฑและแผงวงจรไฟฟาสนคานำเขาจากอนโดนเซย นำมนดบ เครองจกรกลและสวนประกอบ เครองจกรไฟฟาและสวนประกอบ เหลก เหลกกลาและผลตภณฑ เคมภณฑ เครองเพชรพลอย อญมณ เงนแทงและทองคำ สวนประกอบและอปกรณยานยนต เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ แผงวงจรไฟฟาและสนแรโลหะอนๆการลงทน ปพ.ศ.2555ไทยเปนประเทศผลงทนอนดบ15ในอนโดนเซยมมลคาการลงทน 68ลานUSDสวนใหญเปนการลงทนดานอตสาหกรรมอาหารอตสาหกรรมรถยนต อตสาหกรรมยางและพลาสตกอาทเครอเจรญโภคภณฑเครอซเมนตไทยเหมองบานป ธนาคารกรงเทพลานนาลกไนตและบรษทปตท.จำกด(มหาชน)ในปพ.ศ.2555 อนโดนเซยมการลงทนในไทยผานBOIจำนวน1โครงการมลคา1.44ลานUSDการทองเทยว ในปพ.ศ.2555มนกทองเทยวไทยเดนทางไปอนโดนเซย89,142คนมนกทองเทยว อนโดนเซยเดนทางมาไทยประมาณ448,748คนคนไทยในอนโดนเซย ประมาณ 1,500 คนประกอบดวยขาราชการหนวยราชการไทยในอนโดนเซยและ คสมรส นกธรกจไทย เจาหนาทองคการระหวางประเทศและคสมรสของชาวอนโดนเซย และชาวตางชาตในอนโดนเซยสำนกงานของไทยในอนโดนเซย กรงจาการตา(สถานเอกอครราชทต)/เดนปาซารเมดานและสราบายา (สถานกงสลกตตมศกด)สำนกงานของอนโดนเซยในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)/สงขลา(สถานกงสล)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-อนโดนเซย(2555)
ขอมลทวไป
15
Map
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว(The Lao People’s Democratic Republic) • เปนประเทศเพอนบานทมความใกลชดกบไทยทงในเชงประวตศาสตร ทตงทางภมศาสตร
เชอชาตศาสนาภาษาและวฒนธรรมมเขตแดนตดตอกบไทยทงทางบกและทางนำ
ถง 1,810กโลเมตรพฒนาการตางๆ ในลาวจงสงผลกระทบตอไทยและการกำหนด
นโยบายของไทยตอภมภาคอยางหลกเลยงไมได
• สามารถเปนแหลงปอนวตถดบ แหลงพลงงานสำรอง และแหลงลงทนของไทย
เพอการผลตสนคาสงออกไปยงประเทศทสามทใหสทธพเศษทางการคาแกลาว
• เปนประเทศทไมมทางออกทางทะเลแตสามารถเปนจดเชอมตอ(landbridgeหรอland
link) ดานการคมนาคมขนสงและการสงออกสนคาของไทยไปยงประเทศทสาม
ในอนภมภาค
Patuxay (Victory Gate)
16
พนท : 236,800ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : ภาษาลาว (1/2ของประเทศไทย) ประชากร : 6.47ลานคน(ก.ค.พ.ศ.2554) เมองหลวง : เวยงจนทน ศาสนา : พทธ(รอยละ75)นบถอผ(รอยละ16-17)ประธานประเทศ : พลโทจมมาลไซยะสอน(ChoummalySayasone)นายกรฐมนตร : นายทองสงทำมะวง(ThongsingThammavong) รอง นรม. / : นายทองลนสสลด(ThonglounSisoulith) รมว.กต. วนชาต : 2ธนวาคมวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 19ธนวาคมพ.ศ.2493
GDP: 9.55พนลานUSD สกลเงน : กบ(263กบ:1บาท) (ณวนท1ม.ค.พ.ศ2556)GDP per Capita : 1,386USD เงนทนสำรอง : 1,642ลานUSDReal GDP Growth : รอยละ8.3 อตราเงนเฟอ : รอยละ5.1
ทรพยากรสำคญ : ไมแหลงนำผลตไฟฟายปซมบกทองคำอญมนขาวขาวโพดเหลกถานหนทองคำอตสาหกรรมหลก : เหมองแร โครงการผลตไฟฟาพลงนำ ไมแปรรป อตสาหกรรมเกษตร กอสราง เครองนงหมทองเทยวสนคาสงออกทสำคญ : ไมและผลตภณฑไมกาแฟไฟฟากระปองทองแดงทองคำตลาดสงออกทสำคญ : ไทย(รอยละ33)จน(รอยละ23.4)เวยดนาม(รอยละ13.4)(ตวเลขปพ.ศ.2554)สนคานำเขาทสำคญ : เครองจกรและอปกรณยานยนตเชอเพลงสนคาอปโภคบรโภคตลาดนำเขาทสำคญ : ไทย(รอยละ65.2)จน(รอยละ11.1)เวยดนาม(รอยละ6.5)(ตวเลขปพ.ศ.2554)
มลคาการคารวม ไทยเปนค คาลำดบท 1 ของลาว ขณะท ลาวเปนค คาลำดบท 26 ของไทย การคาไทย-ลาวปพ.ศ.2555เปนมลคารวม150,135ลานบาทเพมขนรอยละ 27.21โดยไทยเปนฝายไดดลการคาเพมขน72,771ลานบาทหรอรอยละ48.38สนคาสงออกของไทย นำมนเชอเพลงรถยนตเครองจกรเหลกเคมภณฑผาผนยานพาหนะเครองสำอาง เครองดมปนซเมนตสนคานำเขาจากลาวทสำคญ สนแรโลหะ เชอเพลง ไมแปรรป พช ผกและผลไม ถานหน ปย ลวดและสายเคเบล เครองจกรไฟฟาสงพมพการลงทนของไทยในลาว ไทยเปนนกลงทนตางชาตอนดบ 3 ในลาวเมอพจารณาจากมลคาการลงทนสะสม ในชวงปพ.ศ.2531-2555จำนวน663โครงการมลคารวม5.73พนลานดอลลารสหรฐ ในสาขาสำคญ ไดแก พลงงานไฟฟา ขนสง และโทรคมนาคม ธรกจโรงแรมและ การทองเทยวธนาคารอตสาหกรรมไมแปรรปเครองนงหมและหตถกรรมการทองเทยว ปพ.ศ.2555มนกทองเทยวลาวเดนทางมาไทย951,090คนเพมขนรอยละ6.63 และมนกทองเทยวไทยเดนทางไปลาว1,937,612คนเพมขนรอยละ23จำนวนคนไทยในลาว ประมาณ 3,800 คน เปนนกธรกจประมาณ 700 คน และเปนแรงงานทำงานใน โครงการเหมองทอง/ทองแดงโครงการไฟฟาและโครงการอนๆประมาณ3,100คนสำนกงานของไทยในลาว เวยงจนทน(สถานเอกอครราชทต)/แขวงสะหวนนะเขต(สถานกงสลใหญ)สำนกงานของลาวในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)/ขอนแกน(สถานกงสลใหญ)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-ลาว(2555)
ขอมลทวไป
1�
Map
มาเลเซย (Malaysia) • มงเปนประเทศทพฒนาแลวภายในป พ.ศ. 2563 (Vision 2020) และมแผนพฒนา
ตอเนอง(Mission2057)เปนแนวทางพฒนาประเทศจนถงปพ.ศ.2600
• มบทบาทสำคญในอาเซยนและองคการความรวมมออสลาม(OIC)
• ตองการเปนศนยกลางเศรษฐกจการคาของ OIC โดยใชศกยภาพดานการบรหาร
ธนาคารอสลามและอตสาหกรรมอาหารฮาลาล
• ในป พ.ศ. 2554 นกทองเทยวมาเลเซยมาไทยมากเปนอนดบ 1 และเปนคคาสำคญ
ของไทย
Petronas Twin Towers
18
พนท : 329,758ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : มาเลย (ประมาณ64%ของไทย) ประชากร : 29.512ลานคน(พ.ย.พ.ศ.2555) เมองหลวง : กรงกวลาลมเปอร ศาสนา : อสลาม(60%)พทธ(19%)ครสต(12%) พระประมข : สมเดจพระราชาธบดอลมตสสมบลลาฮมฮบบดดนตวนกอลฮจญอบดลฮาลมมอซซมชาห อบน อลมาฮม สลตาน บาดลชาห สมเดจพระราชาธบดพระองคท 14 (His Majesty Almu’tasimuBillahiMuhibbuddinTuankuAlhajAbdulHalimMu’adzamShahibni AlmarhumSultanBadlishah) นายกรฐมนตร : ดาโตะซรมหฮมหมดนาจบบนตนฮจญอบดลราซค(Dato’SriMohdNajibbinTun HajiAbdulRazak) รมว.กต. : ดาโตะซรอานฟาหบนฮจญอามาน(Dato’SriAnifahbinHajiAman) วนชาต : 31สงหาคมวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 31สงหาคมพ.ศ.2500
GDP: 307.7พนลานUSD(ประมาณการ)สกลเงน : ร งกต (1 รงกตประมาณ 10.17 บาท สถานะ1ก.พ.พ.ศ.2556)GDP per Capita : 10,502USD(ประมาณการ) เงนทนสำรอง : 138พนลานUSD(สถานะ31ต.ค.พ.ศ.2555)Real GDP Growth : รอยละ5.2(ประมาณการ) อตราเงนเฟอ : รอยละ1.7(สถานะธ.ค.พ.ศ.2555)
ทรพยากรสำคญ : ยางพารานำมนปาลมนำมนดบกาซธรรมชาตไมอตสาหกรรมหลก : อเลกทรอนกสอตสาหกรรมแปรรปอาหารสนคาสงออกทสำคญ : ผลตภณฑไฟฟาและอเลกทรอนกสกาซธรรมชาตเหลว-LNGนำมนปาลม นำมนสำเรจรปเคมภณฑตลาดสงออกทสำคญ : สงคโปรจนญปนสหรฐอเมรกาไทยสนคานำเขาทสำคญ : ไฟฟาและอเลกทรอนกสเครองจกรและอปกรณเคมภณฑนำมนสำเรจรป อปกรณดานการขนสงตลาดนำเขาทสำคญ : จนสงคโปรญปนสหรฐอเมรกาไทย
มลคาการคารวม 25,531.92ลานUSDโดยไทยเสยเปรยบดลการคา679.76ลานUSDเพมขนรอยละ 3.24 เมอเปรยบเทยบกบมลคาการคารวมในชวงเดยวกนของป พ.ศ. 2554 ทงน มาเลเซยเปนคคาอนดบท4ของไทยสนคาสงออกของไทย นำมนสำเรจรปอปกรณและชนสวนยานยนตยางพาราคอมพวเตอรผลตภณฑยาง เคมภณฑ เหลกและผลตภณฑจากเหลก (มลคาการสงออกป พ.ศ. 2555 มมลคา 12,426.08 ลานUSD เพมขนรอยละ 0.22 เมอเปรยบเทยบกบมลคาการสงออก ในชวงเดยวกนของปพ.ศ.2554)สนคานำเขาจากมาเลเซย เครองคอมพวเตอรอปกรณและสวนประกอบนำมนดบเครองจกรไฟฟาและสวนประกอบ เคมภณฑแผงวงจรไฟฟาเครองจกรกลและสวนประกอบเครองใชไฟฟาในบาน(มลคา การนำเขาในป พ.ศ. 2555 คดเปน 13,105.84 ลาน USD เพมขนรอยละ 6.28 เมอเปรยบเทยบกบมลคาการนำเขาในชวงเดยวกนของปพ.ศ.2554)การลงทน มาเลเซยลงทนในไทยจำนวน17โครงการมมลคา11,352ลานบาทโดยสวนใหญ เปนการลงทนในสาขาการบรการ ผลตภณฑเหลกและเครองจกรกล อปกรณอเลก ทรอนกสและเครองใชไฟฟา เคมภณฑและกระดาษ เครองนงหม และการเกษตร ในขณะทไทยลงทนในมาเลเซย(ม.ค.-ก.ย.พ.ศ.2555)จำนวน11โครงการมมลคา 4,459 ลานบาท ซงนกลงทนทสนใจไปลงทนในมาเลเซย ไดแกบรษทเครอเจรญโภคภณฑ บรษทแอดวานซอะโกรกลมบรษทไทยซมมทเครอซเมนตไทยกลมบรษทสามารถ และรานอาหารไทยการทองเทยว ปพ.ศ.2555(ม.ค.-พ.ย.)มนกทองเทยวจากมาเลเซยมาไทยประมาณ2.23ลานคน ลดลงรอยละ0.81เมอเปรยบเทยบกบชวงเดยวกนของปพ.ศ.2554(ชวงเดอนม.ค.-ก.ย. ปพ.ศ.2554นกทองเทยวไทยไปมาเลเซย0.96ลานคน)แรงงานไทยในมาเลเซย มแรงงานไทยประมาณ210,000คน(เปนแรงงานถกกฎหมาย9,269คน)สำนกงานของไทยในมาเลเซย กรงกวลาลมเปอร(สถานเอกอครราชทต)/ปนงและโกตาบาร(สถานกงสลใหญ)สำนกงานของมาเลเซยในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)/สงขลา(สถานกงสลใหญ)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-มาเลเซย(2555)
ขอมลทวไป
19
Map
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร(The Republic of the Union of Myanmar) • มพฒนาการทางการเมองอยางตอเนอง โดยไดจดตงรฐบาลพลเรอน มประธานาธบดเปน ประมขและหวหนารฐบาลเมอวนท30มนาคมพ.ศ.2554หลงจากไดจดการเลอกตงทวไป เมอวนท7พฤศจกายนพ.ศ.2553โดยพรรคUnionSolidarityandDevelopmentParty (USDP)ของรฐบาลเดมไดเสยงขางมากตอมาเมอวนท1 เมษายนพ.ศ.2555เมยนมาร ไดจดการเลอกตงซอมครงประวตศาสตรซงนางอองซานซจและพรรคNationalLeague forDemocracy(NLD)ไดรบเลอกตงดวย • มทรพยากรธรรมชาตอดมสมบรณเปนแหลงวตถดบตลาดการคาแรงงานและแหลงลงทน ทสำคญของไทย โดยเฉพาะดานพลงงาน (กาซและไฟฟาพลงนำ) และเปนทางเชอมสจน และอนเดยเชอมทะเลอนดามนกบทะเลจนใต • ทผานมา ไทยและเมยนมารประสบปญหารวมกนหลายประการ อาท ยาเสพตด แรงงาน
ผดกฎหมายการคามนษยโรคระบาดความมนคงชายแดนฯลฯ
Shwedagon Pagoda
20
พนท : 657,740ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : เมยนมาร ประชากร : 63.67ลานคน(ประมาณการปพ.ศ.2555) เมองหลวง : กรงเนปยดอ ศาสนา : พทธ(89%)ครสต(5%)อสลาม(4%) ประมขและ : นายเตงเสง(UTheinSein)อดตนายกรฐมนตรดำรงตำแหนงเมอวนท30มนาคมพ.ศ.2554ประธานาธบด นายกรฐมนตร : นายวนนะหมองลวน(UWunnaMaungLwin)ดำรงตำแหนงเมอวนท30มนาคมพ.ศ.2554 ธงชาต : เปลยนธงชาตใหมเมอวนท 22 ตลาคม พ.ศ. 2553 เปนธงแถบ สเหลอง หมายถงความสามคคและ รงเรองแหงศาสนา สเขยวหมายถง ความสงบ และภมทศนเขยวขจของเมยนมาร และสแดง หมายถง ความกลาหาญและความเดดเดยวสวนรปดาวสขาวหมายถงความเปนเอกภาพของชนในชาต วนชาต : (วนทไดรบเอกราช)4มกราคมพ.ศ.2491วนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 24สงหาคมพ.ศ.2491
GDP: 53.14พนลานUSD สกลเงน : 850จตตอ1USD(ณพ.ค.พ.ศ.2556) (ประมาณการปพ.ศ.2555)GDP per Capita : 834USD เงนทนสำรอง : 5.751พนลานUSDReal GDP Growth : รอยละ6.3 อตราเงนเฟอ : รอยละ6.1
ทรพยากรสำคญ : กาซธรรมชาตปาไมแรธาตอตสาหกรรมหลก : เกษตรสงทอและสนคาอปโภคบรโภคสนคาสงออกทสำคญ : กาซธรรมชาตไมเมลดพชและถวตลาดสงออกทสำคญ : ไทยจนอนเดยสนคานำเขาทสำคญ : เครองจกรกลใยสงเคราะหนำมนสำเรจรปตลาดนำเขาทสำคญ : จนสงคโปรไทย
มลคาการคารวม ในปพ.ศ.2555มมลคาการคารวม211,345.97ลานบาท (เพมขนรอยละ9.85 จากปพ.ศ.2554)ไทยสงออก96,526.45ลานบาท(เพมขนรอยละ12.40)นำเขา 114,819.51ลานบาท(เพมขนรอยละ7.80)ไทยขาดดลการคา18,293.06ลานบาท (เพมขนรอยละ 43.75) โดยเปนการคาชายแดนมลคา 180,471.53 ลานบาท หรอรอยละ85ของมลคาการคาสนคาสงออกของไทย นำมนสำเรจรป เครองดม เหลก รถยนต อปกรณและสวนประกอบ ปนซเมนต เปนตน(ไทยเปนคคาอนดบ2ของเมยนมาร)สนคานำเขาจากเมยนมาร กาซธรรมชาต เนอสตวสำหรบการบรโภค ไมซง ไมแปรรปและผลตภณฑไมอนๆ ผก ผลไมและของปรงแตงททำจากผก ผลไม สตวนำสด เปนตน (เมยนมารเปนคคา อนดบ19ของไทยอนดบ6ในอาเซยน)การลงทน ตงแตปพ.ศ. 2531-2555 ไทยลงทนในเมยนมารเปนอนดบท 2 มลคาการลงทนสะสม 288,286.85 ลานบาท (9,568 ลานUSD) คดเปนรอยละ 23.51 ของการลงทน จากตางชาต(อนดบ1คอจนและฮองกงมลคา15,911ลานดอลลารUSDอนดบ3 คอเกาหลใตมลคา2,930ลานดอลลารUSD)สาขาการลงทนทสำคญไดแกพลงงาน การผลตประมงและปศสตวโรงแรมและการทองเทยวคมนาคมและการสอสารการทองเทยว นกทองเทยวเมยนมารมาไทยในปพ.ศ.2555จำนวน129,385คนทงนในระหวางเดอน มกราคม - เมษายน พ.ศ. 2556 มนกทองเทยวเมยนมารมาไทย 54,546 คน เพมขนรอยละ 29.04 เมอเปรยบกบชวงเวลาเดยวกนเมอป พ.ศ. 2555 ทงน ในปพ.ศ.2555มนกทองเทยวไทยไปเมยนมารจำนวน72,029คนคนไทยในเมยนมาร ประมาณ 400 - 450 คน สวนใหญอาศยอยในกรงยางกง (300 คน) มณฑะเลย เมตจนาทวายมะรดสำนกงานของไทยในเมยนมาร กรงยางกง(สถานเอกอครราชทต)สนง.ผชวยทตฝายทหาร(บกเรออากาศ)/ สนง.สงเสรมการคาในตปท./สนง.ปองกนและปราบปรามยาเสพตด/ สน.ขาวกรองแหงชาต/สนง.บ.การบนไทยฯสำนกงานของเมยนมารในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-เมยนมาร(๒๕๕๕)
ขอมลทวไป
21
Map
สาธารณรฐฟลปปนส(The Republic of the Philippines) • ยดมนในคานยมและความเชอมนในประชาธปไตยเสรภาพและสทธมนษยชน
• เลอกตงประธานาธบดและเลอกตงทวไปเมอวนท10พฤษภาคมพ.ศ.2553นายเบนกโน
เอสอาคโนทสาม(นอยนอย)จากพรรคLiberal(LP)ชนะเลอกตง(รบตำแหนง30มถนายน
พ.ศ.2553)อยางไรกตามพรรคLPมสมาชกในวฒสภาเพยง4คน(จากทงหมด24คน)
ทำใหรฐบาล ประสบความยากลำบากในการดำเนนนโยบาย (จะมการเลอกตงกลางเทอม
กลางปพ.ศ.2556)
• มศกยภาพเปนแหลงลงทนดานพลงงาน และตลาดสงออกสนคาของไทย แมจะมปญหา
ความมนคงทางอาหารแตกมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเปนลำดบตนๆในเอเชย
• ประสบปญหาการแบงแยกดนแดนทางตอนใตของเกาะมนดาเนา (รฐบาลฟลปปนสไดบรรล
กรอบความตกลงกระบวนการเจรจาสนตภาพขนตนกบกลมMILFเมอเดอนตลาคมพ.ศ.2555)
Manila Cathedral
22
พนท : 298,170ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : ตากาลอกและองกฤษ (ประมาณ60%ของไทย) ประชากร : 96ลานคน เมองหลวง : กรงมะนลา ศาสนา : โรมนคาทอลก(83%)โปรเตสแตนท(9%) อสลาม(5%)ประธานาธบด : นายเบนกโนเอสอาคโนทสาม(BenignoS.AquinoIII) รมว.กต. : นายอลเบรตเอฟเดลโรซารโอ(AlbertF.delRosario) วนชาต : 12มถนายนวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 14มถนายนพ.ศ.2492
GDP: 250.3พนลานUSD สกลเงน : เปโซ(1เปโซประมาณ0.74บาท สถานะส.ค.พ.ศ.2555)GDP per Capita : 4,092USD เงนทนสำรอง : 84.507พนลานUSDReal GDP Growth : รอยละ6.6 อตราเงนเฟอ : รอยละ3.1
ทรพยากรสำคญ : สนแรโลหะกาซธรรมชาตทองแดงและทองคำอตสาหกรรมหลก : เสอผายาเคมภณฑผลตภณฑไมและอาหารแปรรปสนคาสงออกทสำคญ : ผลตภณฑอเลกทรอนกสเครองจกรกลเสอผาสำเรจรปและยานพาหนะตลาดสงออกทสำคญ : สหรฐอเมรกาญปนสงคโปรจนเนเธอรแลนดฮองกงไตหวนสนคานำเขาทสำคญ : ชนสวนอเลกทรอนกสนำมนเชอเพลงเครองจกรกลเหลกและยานพาหนะตลาดนำเขาทสำคญ : สหรฐอเมรกาญปนสงคโปรไตหวนจนเกาหลใต
มลคาการคารวม (ม.ค.-ธ.ค.พ.ศ.2555)7,585ลานUSDไทยสงออก4,861ลานUSDนำเขา 2,724ลานUSDโดยไทยเปนฝายไดดลการคา2,137ลานUSDฟลปปนสเปนคคา ลำดบท5ของไทยในอาเซยนและลำดบท17ในโลกสนคาสงออกของไทย รถยนตอปกรณและสวนประกอบขาวแผงวงจรไฟฟานำมนสำเรจรปเครองสำอาง สบ ผลตภณฑรกษาผว เมดพลาสตกนำตาลทราย เครองยนตสนดาปภายในแบบ ลกสบผลตภณฑขาวสาลและอาหารสำเรจรปอนๆ เหลก เหลกกลาและผลตภณฑสนคานำเขาจากฟลปปนส แผงวงจรไฟฟา อปกรณและสวนประกอบยานยนต สนแรโลหะอนๆ เศษโลหะ และผลตภณฑ เครองจกรไฟฟาและสวนประกอบ เครองมอเครองใชเกยวกบ วทยาศาสตรรถยนตนงเครองจกรกลและสวนประกอบการลงทน บรษทไทยทไปลงทนในฟลปปนส ไดแก เครอซเมนตไทย เครอเจรญโภคภณฑ เครอโรงแรมดสตธาน โรงพยาบาลบำรงราษฎร ปตท. เครออตลไทย และ ธนาคารกรงเทพบรษทฟลปปนสทลงทนในไทยไดแกบรษทUniversalRobina, SanMiguelและLiwaywayFood Industriesซงลงทนในอตสาหกรรมอาหาร และเครองดมการทองเทยว ม.ค.-ม.ค.พ.ศ.2555มนกทองเทยวฟลปปนสมาไทย67,863คนนกทองเทยวไทย ไปฟลปปนสประมาณ10,478คนคนไทยในฟลปปนส 700คนโดยประมาณ(อยในกรงมะนลา350คนเซบ300คนจว.อนๆ60คน) ไมมนกโทษไทยในฟลปปนสสำนกงานของไทยในฟลปปนส กรงมะนลา(สถานเอกอครราชทต)/เซบ(สถานกงสลกตตมศกด)สำนกงานของฟลปปนสในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-ฟลปปนส(2555)
ขอมลทวไป
23
Map
สาธารณรฐสงคโปร(Republic of Singapore) • มเสถยรภาพทางการเมองสง ทำใหมความตอเนองของนโยบาย รฐบาลมธรรมาภบาล
โปรงใสเปนผนำดานe-government
• มนโยบายการทตเชงรกเปนผนำของอาเซยนประเทศหนง
• เปนศนยกลางภมภาคดานธรกจการคาและบรการ โทรคมนาคม การเงน และม
เปาหมายเปนศนยกลางเทคโนโลยสารสนเทศพลงงานและเคมภณฑ
• มระบบโครงสรางสาธารณปโภคพนฐานและเทคโนโลยสารสนเทศททนสมย
• เปนพนธมตรและห นสวนยทธศาสตรกบไทยท งในดานความม นคงและเศรษฐกจ
มระบบการศกษาและการแพทยทดระดบแนวหนาของเอเชย มการพฒนาทรพยากร
มนษยสง
Merlion Park
24
พนท : 699.4ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : องกฤษจนกลางมลายและทมฬ (ประมาณเกาะภเกต) ประชากร : 5.31ลานคน(ประมาณ1/3ของประชากร เปนชาวตางชาต) เมองหลวง : สงคโปร ศาสนา : พทธมหายาน (42.5%) อสลาม (14.9%) ครสต(14.6.%)ฮนด(4%)ไมมศาสนา(25%)ประธานาธบด : นายโทนตนเคงยม(Dr.TonyTanKengYam/1กนยายนพ.ศ.2554-ปจจบน) นายกรฐมนตร : นายลเซยนลง(Mr.LeeHseinLoong/12สงหาคมพ.ศ.2547-ปจจบน) รมว.กต. : นายเคชนมกม(Mr.K.Shanmugam/(21พฤษภาคมพ.ศ.2554-ปจจบน) วนชาต : 9สงหาคมวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 20กนยายนพ.ศ.2508
GDP: 266.6พนลานUSD สกลเงน : ดอลลารสงคโปร(1ดอลลารสงคโปรประมาณ 25บาทสถานะ11ม.ค.พ.ศ.2556)GDP per Capita : 47,254USD เงนทนสำรอง : 255พนลานUSD(สถานะธ.ค.พ.ศ.2556)Real GDP Growth : รอยละ1.2 อตราเงนเฟอ : รอยละ4.3(สถานะธ.ค.พ.ศ.2556)ทรพยากรสำคญ : ทรพยากรมนษยเทคโนโลยอตสาหกรรมหลก : การผลตการกอสรางการคมนาคมขนสงและโทรคมนาคมการเงนและการธนาคาร และการบรการอนๆสนคาสงออกทสำคญ : เครองจกรกลเครองไฟฟาเคมภณฑเสอผาตลาดสงออกทสำคญ : มาเลเซยสหรฐอเมรกาสหภาพยโรปจนญปนไตหวนและไทยสนคานำเขาทสำคญ : เครองจกรกลชนสวนอปกรณไฟฟานำมนดบเคมภณฑผลตภณฑอาหารตลาดนำเขาทสำคญ : มาเลเซยสหรฐอเมรกาญปนจนไตหวนไทยฮองกง
มลคาการคารวม 18,668.04ลานUSDโดยไทยไดเปรยบดลการคา3,003.33ลานUSDลดลงรอยละ 54.34 เมอเปรยบเทยบกบมลคาการคารวมปพ.ศ. 2554ทงน สงคโปรเปนคคา อนดบท6ของไทยสนคาสงออกของไทย นำมนสำเรจรป แผงวงจรไฟฟา เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ สวนประกอบอากาศยานและอปกรณการบน เครองจกรกลและสวนประกอบของ เครองจกรกล เคมภณฑ เหลก เหลกกลาและผลตภณฑ สวนประกอบอากาศยาน และอปกรณการบน เครองปรบอากาศและสวนประกอบ นำมนดบ ขาว (มลคา การสงออกป พ.ศ. 2555 มมลคา 10,835.68 ลาน USD ลดลงรอยละ 5.14 เมอเปรยบเทยบกบมลคาการสงออกปพ.ศ.2555)สนคานำเขาจากสงคโปร เคมภณฑ เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ เรอและสงกอสรางลอยนำ แผงวงจรไฟฟา นำมนสำเรจรป เครองจกรกลและสวนประกอบ เครองจกรไฟฟา และสวนประกอบ พชและผลตภณฑจากพช กระดาษและผลตภณฑกระดาษ และ ผลตภณฑ อาหาร (มลคาการนำเขาป พ.ศ. 2555 มมลคา 7,832.36 ลานUSD เพมขนรอยละ17.69เมอเปรยบเทยบกบมลคาการนำเขาปพ.ศ.2554)การลงทน ในป2555สนง.คณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดอนมต103โครงการคดเปน มลคาการลงทนรวม 19,418.2 ลานบาท สวนใหญอยในสาขาบรการ อเลกทรอนกส และผลตภณฑไฟฟา ผลตภณฑโลหะและเคร องจกร เคมภณฑและกระดาษ ผลตภณฑการเกษตรอตสาหกรรมเบาและสงทอเหมองแรและเซรามกการทองเทยว ในป พ.ศ. 2555 มนกทองเทยวสงคโปรมาไทย 821,016 คน เพมขนจากป พ.ศ.2554รอยละ20.33คนไทยในสงคโปร ในปพ.ศ.2555มคนไทยในสงคโปรประมาณ44,000คนโดยสวนใหญเปนแรงงาน ในภาคอตสหากรรมกอสรางและอตอเรอนกโทษไทยในสงคโปร ในปพ.ศ. 2555มนกโทษไทยในสงคโปร 35คน เปนชาย20คนหญง 15คน สวนใหญถกดำเนนคดขอหายาเสพตดและทำงานโดยไมไดรบอนญาตตามกฎหมายสำนกงานของไทยในสงคโปร สงคโปร(สถานเอกอครราชทต)สำนกงานของสงคโปรในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-สงคโปร(2555)
ขอมลทวไป
25
Map
ราชอาณาจกรไทย (The Kingdom of Thailand) ตงอยบนคาบสมทรอนโดจนและมลาย ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มพรมแดนดาน
ตะวนออกตดประเทศลาวและประเทศกมพชา ทศใตเปนแดนตอแดนประเทศมาเลเซยและอาวไทย
ทศตะวนตกตดทะเลอนดามนและประเทศเมยนมาร และทศเหนอตดประเทศเมยนมารและลาว
มแมนำโขงกนเปนบางชวงปกครองดวยระบอบประชาธปไตยแบบมรฐสภา มศนยกลางการบรหาร
ราชการแผนดนอยท กรงเทพมหานคร และแบงเขตการบรหารออกเปน การบรหารราชการ
สวนภมภาคไดแกจงหวด77จงหวด877อำเภอและ7,255ตำบลและการปกครองสวนทองถน
ไดแกองคการบรหารสวนจงหวดเทศบาลและองคการบรหารสวนตำบล
Wat Phra Kaew
26
พนท : 513,120ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : ภาษาไทย ประชากร : 68ลานคน(พ.ศ.2554) เมองหลวง : กรงเทพมหานคร ศาสนา : พทธศาสนา(รอยละ95) ประมข : พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช นายกรฐมนตร : นางสาวยงลกษณชนวตร รมว.กต. : นายสรพงษโตวจกษณชยกล วนชาต : 5ธนวาคม
GDP: 345.6พนลานUSD สกลเงน : บาท(1ดอลลารสหรฐประมาณ29.09บาท) (สถานะเม.ย.พ.ศ.2556)GDP per Capita : 5,115.8USD เงนทนสำรอง : 178.7พนลานUSD (สถานะม.ค.พ.ศ.2556)Real GDP Growth : รอยละ6.4 อตราเงนเฟอ : รอยละ3
ทรพยากรสำคญ : อญมณและเครองประดบยางพาราผลตภณฑยางขาวอตสาหกรรมหลก : สนคาอตสาหกรรม,การบรการ,สนคาอตสาหกรรมการเกษตรสนคาสงออกทสำคญ : ยานยนตและสวนประกอบ,เครองคอมพวเตอรอปกรณและสวนประกอบ,เชอเพลง, อญมณและเครองประดบตลาดสงออกทสำคญ : กลมประเทศอาเซยน(9ประเทศ)ญปนสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปสนคานำเขาทสำคญ : นำมนดบ เครองจกรและสวนประกอบ เครองใชไฟฟาและสวนประกอบ เคมภณฑตลาดนำเขาทสำคญ : ญปนกลมประเทศอาเซยน(9ประเทศ)สหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา
จำนวนสถานเอกอครราชทตไทยในตางประเทศ 65 แหงจำนวนคณะผแทนถาวรแหงประเทศไทยประจำสหประชาชาต 2 แหง(นครนวยอรก/นครเจนวา)จำนวนคณะผแทนถาวรแหงประเทศไทยประจำอาเซยน 1 แหง(กรงจาการตา)จำนวนสถานกงสลใหญไทยในตางประเทศ 26แหงจำนวนสำนกงานเศรษฐกจการคาไทยในตางประเทศ 1 แหง(เมองไทเป)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
ขอมลสำคญอนๆ
ขอมลทวไป
2�
Map
สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม(The Socialist Republic of Vietnam)• เปนประเทศเพอนบานอาเซยนทมบทบาทสำคญดานความมนคงในภมภาค
• เปนตลาดใหมในภมภาคอนโดจนการบรโภคในประเทศขยายตวตอเนองศกยภาพการผลตสง
แรงงานในประเทศมคณภาพและยงคงมคาจางแรงงานตำ
• การขยายตวทางเศรษฐกจในปพ.ศ.2555ประมาณรอยละ5.03
• ตงเปาหมายเปนประเทศอตสาหกรรมภายในปพ.ศ.2563(ค.ศ.2020)
Ho Chi Minh City Hall
28
พนท : 331,690ตารางกโลเมตร ภาษาราชการ : เวยดนาม (ประมาณรอยละ64ของไทย) ประชากร : 91.5ลานคน(ก.ค.พ.ศ.2555) เมองหลวง : กรงฮานอย ศาสนา : ไมมศาสนาประจำชาต (ประชาชนรอยละ 9.3นบถอศาสนาพทธ(นกายมหายาน)ประธานาธบด : นายเจองเตนซาง(Mr.TruongTanSang) นายกรฐมนตร : นายเหวยนเตนสง(Mr.NguyenTanDung) รมว.กต. : นายฝามบงหมงห(Mr.PhamBinhMinh) วนชาต : 2กนยายนวนสถาปนาความสมพนธทางการทตกบไทย : 6สงหาคมพ.ศ.2519
GDP: 136พนลานUSD(ปพ.ศ.2555) สกลเงน : ดอง(714ดองประมาณ1บาท) สถานะม.ค.พ.ศ.2555GDP per Capita : 1,486.34USD(ปพ.ศ.2555)เงนทนสำรอง : 20พนลานUSD(ธ.ค.พ.ศ.2555)Real GDP Growth : รอยละ5.03(ปพ.ศ.2555) อตราเงนเฟอ : รอยละ6.81(ปพ.ศ.2555)
ทรพยากรสำคญ : แรฟอสเฟตนำมนและกาซธรรมชาตนอกชายฝงถานหนแรบอกไซตไมซงอตสาหกรรมหลก : อาหารแปรรปสงทอรองเทาผลตเครองจกรเหมองแรถลงเหลกปนซเมนตปยเคมยางรถยนตกระดาษ
สนคาสงออกทสำคญ : สงทอและเครองนงหมโทรศพทมอถอนำมนดบรองเทาเครองหนงคอมพวเตอรและอาหารทะเล ตลาดสงออกทสำคญ : สหรฐอเมรกาสหภาพยโรปอาเซยนจนและญปนสนคานำเขาทสำคญ : นำมนปยรถยนตรถจกรยานยนตตลาดนำเขาทสำคญ : จนอาเซยนเกาหลใตญปนและสหภาพยโรป
มลคาการคาไทย-เวยดนาม ในปพ.ศ.2555มลคาการคาไทย-เวยดนามอยท8.967พนลานUSD(เพมขนรอยละ1.35จากปพ.ศ.2554)โดยไทยสงออกไปเวยดนาม6.196พนลานUSD(ลดลงรอยละ12.2จากปพ.ศ.2554)และไทยนำเขาจากเวยดนาม2.770พนลานUSD (เพมขนรอยละ 36.4 จากป พ.ศ. 2554)ทำใหไทยเปนฝายไดดลการคาคดเปนมลคารวม 3.426พนลานUSD ในชวง9 เดอนแรกของป พ.ศ. 2555 ไทยเปนคคาอนดบท 7 ของเวยดนาม โดยเวยดนามนำเขาจากไทยเปนลำดบท 6 และสงออกไปยงไทยเปนลำดบท 11 ชวง 3 เดอนแรกของป พ.ศ. 2556 มลคาการคา ไทย-เวยดนาม อยท 2.393พนลานUSD (เพมขนรอยละ 15.09)โดยไทยสงออกไปเวยดนาม1.562พนลานUSD(เพมขนรอยละ4.11)และไทยนำเขาจากเวยดนาม832ลานUSD(เพมขนรอยละ43.50)สนคาสงออกของไทย นำมนสำเรจรปเมดพลาสตกเคมภณฑผลไมสดผลตภณฑยางเหลกและเหลกกลารถยนตเครองจกร นำตาลทรายและกระดาษสนคานำเขาจากเวยดนาม เครองใชไฟฟาในบาน เครองจกรไฟฟา นำมนดบ เหลก ดายและเสนใย สตวนำแชแขงและแปรรป คอมพวเตอรเครองจกรกลและชากาแฟการลงทน ในปพ.ศ.2555ไทยมการลงทนในเวยดนามมากเปนลำดบท11จากประเทศทเขามาลงทนทงหมดและอนดบท7จากประเทศในกลมอาเซยนโดยมมลคาการลงทนสะสมของไทยในเวยดนามระหวางปพ.ศ2533-พ.ศ.2555จำนวน5.901พนลานUSDโดยมโครงการทงสน286โครงการสาขาการลงทนทสำคญไดแกอตสาหกรรมการแปรรปสนคาเกษตรอาหารสตวโรงแรมการผลตชนสวนรถยนตและรถจกรยานยนตสนคาอปโภคบรโภคอสงหารมทรพยภตตาคารการทองเทยว ในปพ.ศ.2555มนกทองเทยวไทยเดนทางไปเวยดนามจำนวน225,866คน(เพมขนรอยละ24.22จากปพ.ศ.2554)และมนกทองเทยวเวยดนามเดนทางมาไทย617,804คน(เพมขนรอยละ24.36จากปพ.ศ.2554)ซงเปนลำดบท4จากประเทศในกลมอาเซยนรองจากมาเลเซยลาวและสงคโปรคนไทยในเวยดนาม ประมาณ1,500คน โดยพำนกอยในกรงฮานอยและจงหวดใกลเคยงประมาณ500คนพำนกอยในนครโฮจมนหและจงหวดใกลเคยงประมาณ1,000คนสวนใหญประกอบอาชพนกธรกจพนกงานบรษทและแมบาน)1,200-1,300คน(สวนใหญเปนนกเรยนและนกศกษาทศกษาในระดบอดมศกษาในภาคตอ./เหนอ)สำนกงานของไทยในเวยดนาม กรงฮานอย (สถานเอกอครราชทต) (สนง.สงเสรมการคารปท.) (สนง.ผชท.ทห.) /นครโฮจมนห(สกญ.)(สนง.สงเสรมการคารปท.)(สนง.ททท.)สำนกงานของเวยดนามในไทย กรงเทพฯ(สถานเอกอครราชทต)/ขอนแกน(สถานกงสลใหญ)
ขอมลเศรษฐกจ(๒๕๕๕)
สถตทสำคญไทย-เวยดนาม(๒๕๕๕)
ขอมลทวไป
29
30
กำเนดและพฒนาการของอาเซยนจากสมาคมอาเซยนสประชาคมอาเซยน
สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยน กอตงขนโดย
ปฏญญากรงเทพ (BangkokDeclaraton) ซงลงนามโดยรฐมนตรจาก 5 ประเทศสมาชก
ผกอตงไดแก
• นายอาดมมาลกรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศสาธารณรฐอนโดนเซย
• นายตน อบดล ราชก บน ฮสเซน รองนายกรฐมนตร รฐมนตรวาการกระทรวง
กลาโหมและรฐมนตรวาการกระทรวงพฒนาการแหงชาตมาเลเซย
• นายนาชโชรามอสรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศสาธารณรฐฟลปปนส
•นายเอสราชารตนมรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศสาธารณรฐสงคโปร
• พนเอก (พเศษ) ดร.ถนด คอมนตร รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ
ราชอาณาจกรไทย
เมอวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510 โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมความเขาใจอนดตอกน
ระหวางประเทศในภมภาค ธำรงไวซงสนตภาพ เสถยรภาพ และความมนคงปลอดภย
ทางการเมอง สรางสรรคความเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจ การพฒนาทางสงคมและ
วฒนธรรม การกนดอยด บนพนฐานของความเสมอภาคและผลประโยชนรวมกน ซงจาก
เจตนจำนงทสอดคลองกนน เนการาบรไนดารสซาลาม ไดเขาเปนสมาชกในลำดบท 6
เมอวนท8มกราคมพ.ศ.2527สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามเขาเปนสมาชกลำดบท7
เม อวนท 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวและ
สหภาพพมา(ปจจบนเปลยนชอเปนสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร)เขาเปนสมาชกพรอมกน
เมอวนท 23 กรกฎาคมพ.ศ. 2540 และราชอาณาจกรกมพชา เขาเปนสมาชกเมอวนท
30เมษายนพ.ศ.2542ทำใหปจจบนอาเซยนมสมาชกรวมทงหมด10ประเทศ
ASEA
N C
OM
MUN
ITYA
SEAN
31
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
สญลกษณของอาเซยน
เปนรวงขาวสเหลอง 10 มด ผกมด
ไวดวยกน หมายถง การทประเทศในภมภาคเอเชย
ตะวนออกเฉยงใต ทง 10 ประเทศรวมกนเพอมตรภาพ
และความเปนนำหนงใจเดยวกน อยในพนทวงกลมสแดง
ขอบสขาวและนำเงน ซ งแสดงถงความเปนเอกภาพ
มตวอกษรคำวา“asean”สนำเงนอยใตภาพอนแสดงถง
ความมงมนทจะทำงานรวมกนเพอความมนคง สนตภาพ
เอกภาพ และความกาวหนาของประเทศสมาชกอาเซยน
สทงหมดทปรากฏในสญลกษณของอาเซยนเปนสสำคญ
ทปรากฏในธงชาตของแตละประเทศสมาชกอาเซยนโดย
สนำเงน หมายถง สนตภาพและความมนคง
สแดง หมายถง ความกลาหาญและความกาวหนา
สขาว หมายถง ความบรสทธ
สเหลอง หมายถง ความเจรญรงเรอง
32
พฒนาการของอาเซยน นบตงแตกอตงเมอป พ.ศ. 2510 จนถงปจจบน อาเซยนมการพฒนามาอยาง
ตอเน อง และไดกลายเปนองคกรท มความแขงแกรงข นตามลำดบ โดยมการกระชบ
ความสมพนธทางการเมองและความม นคง และพฒนาความรวมมอดานเศรษฐกจ
ใหเอ ออำนวยตอศกยภาพในการแขงขนของอาเซยนใหเพมมากขน รวมทงมปฏสมพนธ
ทสรางสรรคกบประเทศภายนอกภมภาคและประชาคมโลกอยางใกลชด โดยมงเนนการสราง
สถาปตยกรรมในภมภาคทมอาเซยนเปนศนยกลาง ทงน โดยยดมนในหลกการใหประชาชน
เปนศนยกลางของการพฒนาและลดชองวางในการพฒนาของประเทศสมาชกอาเซยน
¾.È. 20108 ÊÔ§ËÒ¤Á Bangkok Declaration 2527 2538 2540 2542 2550
START ASEAN COMMUNITY 2556
ASEAN CHARTER
Joined
Established
Joined
Joined
Joined
ASEA
N C
OM
MUN
ITYA
SEAN
33
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
พฒนาการของความรวมมออาเซยนในชวงปพ.ศ.2510-2539
ในดานการเมองและความมนคงอาเซยนไดมงเนนความรวมมอเพอธำรงรกษาสนตภาพและความมนคงของภมภาค โดยไดมการจดทำปฏญญากำหนดใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเขตแหงสนตภาพเสรภาพและความเปนกลาง(ZoneofPeace,Freedom,andNeutrality :ZOPFAN)ในปพ.ศ.2514 จดทำสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation : TAC) ในป พ.ศ. 2519และจดทำสนธสญญาเขตปลอดอาวธนวเคลยรในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต(TreatyontheSoutheastAsiaNuclearWeapon-FreeZone:SEANWFZ)ในปพ.ศ.2538รวมทงไดรเรมการประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย - แปซฟก (ASEAN Regional Forum : ARF) ซงเปนเสมอนกลไกเสรมสรางความไวเนอเชอใจ(ConfidenceBuilding)โดยใชแนวทางการทตเชงปองกน(PreventiveDiplomacy) เพอปองกนการเกดและขยายตวของความขดแยงในภมภาค โดยประเทศไทย
ไดเปนเจาภาพจดการประชมARFครงแรกทกรงเทพฯเมอปพ.ศ.2537
34
¨Ñ´·Óʹ¸ÔÊÑÞÞÒÁÔµÃÀÒ¾áÅФÇÒÁËÇÁÁ×Íã¹ÀÙÁÔÀÒ¤àÍàªÕµÐÇѹÍÍ¡à©Õ§㵌(Treaty of Amity andCooperation : TAC)
¨Ñ´·Óʹ¸ÔÊÑÞÞÒࢵ»ÅÍ´ÍÒÇظ¹ÔÇà¤ÅÕÂÃ�ã¹ÀÙÁÔÀÒ¤àÍàªÕµÐÇѹÍÍ¡à©Õ§㵌(Treaty on the Southeast Asia NuclearWeapon-Free Zone : SEANWFZ)
¾.È. 2514 ¾.È. 2519 ¾.È. 2538
ÃÔàÃÔèÁ¡ÒûÃЪØÁÍÒà«Õ¹NjҴŒÇ¤ÇÒÁËÇÁÁ×Í´ŒÒ¹¡ÒÃàÁ×ͧáÅФÇÒÁÁÑ蹤§ã¹ÀÙÁÔÀÒ¤àÍàªÕÂ-ừԿ�¡(ASEAN Regional Forum : ARF)
¾.È. 2537
ในดานเศรษฐกจ อาเซยนคำนงถงความจำเปนทจะตองสรางกลมเศรษฐกจ
ในภมภาคเพอเสรมสรางอำนาจตอรองและเพมศกยภาพในการผลตของอาเซยน ในการน
อาเซยนโดยการผลกดนของประเทศไทยจงไดลงนามจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN
Free Trade Area : AFTA) ในป พ.ศ. 2535 เพอลดภาษศลกากรระหวางกนเพอเพม
ปรมาณการคาภายในอาเซยนลดตนทนการผลตสนคาและดงดดการลงทนจากตางประเทศ
นอกจากน ในป พ.ศ. 2541 อาเซยนไดขยายความรวมมอดานเศรษฐกจเพมเตมเพอให
การรวมตวทางเศรษฐกจมความสมบรณแบบและมทศทางทชดเจน ดวยการจดตงเขต
การลงทนอาเซยน (ASEAN InvestmentArea :AIA)ซงตอมาไดมการขยายขอบเขตของ
ความตกลงฯ ใหครอบคลมความรวมมอดานการคาและบรการ โดยมเปาหมายใหมการเปด
เสรครอบคลมทกสาขาบรการภายในปพ.ศ.2563
นอกจากน เพอใหประชาชนอาเซยนมสภาพความเปนอยทดและมการพฒนา
ในทกดานรวมทงสงเสรมความเขาใจอนดระหวางประชาชนอาเซยนตลอดจนสรางจตสำนก
ในความเปนอาเซยน (ASEAN Awareness) อาเซยนยงใหความสำคญกบความรวมมอ
เฉพาะดาน (Functional Cooperation) ในประเดนดานสงคมและวฒนธรรมทครอบคลม
หลายสาขาอาทการศกษาวฒนธรรมสาธารณสขแรงงานสงแวดลอมวทยาศาสตรและ
เทคโนโลยเปนตน
ASEA
N C
OM
MUN
ITYA
SEAN
35
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
กำเนดประชาคมอาเซยน:จากวสยทศนอาเซยน2020สปฏญญาวาดวยความรวมมออาเซยนฉบบท2หรอปฏญญาบาหล2
ในโอกาสครบรอบ 30 ปของการกอตงอาเซยน เมอป พ.ศ. 2540 ผนำอาเซยน
ไดรบรองเอกสาร วสยทศนอาเซยน 2020 (ASEAN Vision 2020) เพอกำหนดเปาหมาย
วาภายในปค.ศ.2020(พ.ศ.2563)อาเซยนจะเปน
1) วงสมานฉนทแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต
AConcertofSoutheastAsianNations
2) หนสวนเพอการพฒนาอยางมพลวต
APartnershipinDynamicDevelopment
3) มงปฏสมพนธกบประเทศภายนอก
AnOutward-LookingASEAN
4) ชมชนแหงสงคมทเอออาทร
ACommunityofCaringSocieties
ตอมาในการประชมสดยอดอาเซยนครงท9ระหวางวนท7-8ตลาคมพ.ศ.2546
ณบาหลประเทศอนโดนเซยผนำอาเซยนไดลงนามในปฏญญาวาดวยความรวมมออาเซยน
ฉบบท2(DeclarationofASEANConcordIIหรอBaliConcordII)โดยเหนชอบใหม
การจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community)ภายในปพ.ศ.2563(ค.ศ.2020)
โดยประชาคมอาเซยนประกอบดวย3เสาหลกไดแก
ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน
(ASEANPoliticalandSecurityCommunity:ASC)
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
(ASEANEconomicCommunity:AEC)และ
ประชาคมสงคม - วฒนธรรมอาเซยน
(ASEANSocio-CulturalCommunity:ASCC)
36
และในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 12 เมอเดอนมกราคม พ.ศ. 2550ณ เมองเซบ ประเทศฟลปปนส ผ นำอาเซยนไดตกลงกนทจะเรงรดกระบวนการสรางประชาคมอาเซยนใหแลวเสรจภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) รวมทงไดออกปฏญญาเซบวาดวยพมพเขยวกฎบตรอาเซยน(CebuDeclarationontheBlueprintoftheASEANCharter) เพอยนยนเจตนารมณในการมกฎบตรอาเซยนเพอเปนธรรมนญในการดำเนนงานเน องจากอาเซยนตระหนกวาการรวมกล มในระดบภมภาคของอาเซยนตองเผชญกบความทาทายและโอกาสทหลากหลาย ทำใหอาเซยนจำเปนตองยกระดบความรวมมอและองคการใหแขงแกรงยงขน โดยกฎบตรอาเซยนทำใหอาเซยนมสถานะนตบคคลตามกฎหมายระหวางประเทศเปนสนธสญญาทกอใหเกดพนธกรณระหวางประเทศสมาชกวางโครงสรางของอาเซยนใหมใหมความสมบรณและมประสทธภาพมากขน โดยผนำอาเซยนไดรบรองกฎบตรอาเซยนระหวางการประชมสดยอดอาเซยน คร งท 13 เม อเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2550ณประเทศสงคโปร
อาเซยนกบประชาคมโลก:ปฏญญาบาหล3 เมอวนท17พฤศจกายนพ.ศ.2554ระหวางการประชมสดยอดอาเซยนครงท19ณบาหลประเทศอนโดนเซยผนำอาเซยนไดลงนามในปฏญญาบาหลวาดวยเรองประชาคมอาเซยนในประชาคมโลก หรอ ปฏญญาบาหล 3 (Bali Concord III) ซงนบเปนเอกสารทสะทอนเจตนารมณและความพรอมของอาเซยนในการสรางวสยทศนหลงการสรางประชาคมอาเซยน ในป พ.ศ. 2558 ซงจะดำเนนการควบคไปกบการเสรมสรางความเขมแขงของประชาคมอาเซยนและพฒนาบทบาทของประชาคมอาเซยนในประชาคมโลกเอกสารฉบบนยงมความชดเจนมากขนเกยวกบความรวมมอภายใตประชาคมอาเซยนทง 3 เสา พรอมทงเนนยำถงนโยบายและผลประโยชนรวมกนของอาเซยนในเวทโลก
ASEA
N C
OM
MUN
ITYA
SEAN
3�
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 เมอป พ.ศ. 2550 ทประเทศสงคโปรผนำอาเซยนไดลงนามในกฎบตรอาเซยน ซงเปรยบเสมอนธรรมนญของอาเซยนทจะวางกรอบทางกฎหมายและโครงสรางองคกร เพอเพมประสทธภาพของอาเซยนในการดำเนนการตามวตถประสงคและเปาหมาย โดยเฉพาะอยางยงการขบเคลอนการรวมตวเปนประชาคมอาเซยนภายในปพ.ศ.2558(ค.ศ.2015)ตามทผนำอาเซยนไดตกลงกนไวโดยวตถประสงคของกฎบตรอาเซยนคอทำใหอาเซยนเปนองคการทมประสทธภาพมประชาชนเปนศนยกลางและเคารพกฎกตกาในการทำงานมากขนนอกจากนกฎบตรอาเซยนยงทำใหอาเซยนมสถานะเปนนตบคคล ในฐานะทเปนองคกรระหวางรฐบาล (IntergovernmentalOrganization)
กฎบตรอาเซยน(ASEANCharter)
38
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
กฎบตรอาเซยนประกอบดวยขอบทตางๆ13บท55ขอโดยมประเดนใหมทแสดง
ความกาวหนาของอาเซยนไดแก
(1) การจดตงคณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน
(2) การใหอำนาจเลขาธการอาเซยนสอดสองและรายงานการทำตามความตกลง
ของรฐสมาชก
(3) การจดตงกลไกสำหรบการระงบขอพพาทตางๆระหวางประเทศสมาชก
(4) การใหผ นำเปนผ ตดสนวาจะดำเนนการอยางไรตอรฐผ ละเมดพนธกรณ
ตามกฎบตรฯอยางรายแรง
(5) การเปดชองใหใชวธการอนในการตดสนใจไดหากไมมฉนทามต
(6) การสงเสรมการปรกษาหารอกนระหวางประเทศสมาชกเพอแกไขปญหา
ทกระทบตอผลประโยชนรวม ซงทำใหการตความหลกการหามแทรกแซง
กจการภายในมความยดหยนมากขน
(7) การเพมบทบาทของประธานอาเซยน เพอใหอาเซยนสามารถตอบสนองตอ
สถานการณฉกเฉนไดอยางทนทวงท
(8) การเปดชองทางใหอาเซยนสามารถมปฏสมพนธกบองคกรภาคประชาสงคม
มากขน
(9)การปรบปรงโครงสรางองคกรใหมประสทธภาพมากยงขนเชนใหมการประชม
สดยอดอาเซยน 2 ครงตอป จดตงคณะมนตรเพอประสานความรวมมอ
ในแตละ 3 เสาหลก และการมคณะกรรมการผแทนถาวรประจำอาเซยน
ทกรงจาการตาเพอลดเวลาและคาใชจายในการประชมของอาเซยนเปนตน
กฎบตรอาเซยนมผลใชบงคบตงแตวนท15ธนวาคมพ.ศ.2551กลาวคอหลงจาก
ทประเทศสมาชกครบทง10ประเทศไดใหสตยาบนกฎบตรอาเซยนโดยการประชมสดยอด
อาเซยนครงท 14ระหวางวนท 28กมภาพนธ -1มนาคมพ.ศ.2552ทจงหวดเพชรบร
เปนการประชมระดบผนำอาเซยนครงแรกหลงจากกฎบตรอาเซยนมผลบงคบใช
ASEA
N C
HA
RTER
39
40
โครงสรางและกลไกการดำเนนงานของอาเซยน
¡ÒûÃЪØÁ਌ҷÕèÍÒÇØâʢͧ¤³ÐÁ¹µÃÕÏ
¡ÒûÃЪØÁ਌ҷÕèÍÒÇØâʢͧ¤³ÐÁ¹µÃÕÏ
¡ÒûÃЪØÁ਌ҷÕèÍÒÇØâʢͧ¤³ÐÁ¹µÃÕÏ
¤³ÐÁ¹µÃÕ »ÃЪҤÁ¡ÒÃàÁ×ͧáÅФÇÒÁÁÑ蹤§ÍÒà«Õ¹
¤³ÐÁ¹µÃÕ»ÃЪҤÁàÈÃÉ°¡Ô¨
ÍÒà«Õ¹
¤³ÐÁ¹µÃÕ»ÃÐÊÒ¹§Ò¹
¡ÒûÃЪØÁÊØ´ÂÍ´ÍÒà«Õ¹
¤³ÐÁ¹µÃÕ»ÃЪҤÁàÊѧ¤Á
áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁÍÒà«Õ¹
กฎบตรอาเซยน ซ งเปรยบเสมอนธรรมนญของอาเซยน มผลบงคบใชต งแต
วนท15ธนวาคมพ.ศ.2551ไดกำหนดโครงสรางองคกรของอาเซยนไวในหมวดท4ดงน
1.การประชมสดยอดอาเซยน(ASEAN Summit) การประชมสดยอดอาเซยน (ASEAN Summit) ประกอบดวยประมขหรอ
หวหนารฐบาล มอำนาจหนาทในการกำหนดนโยบายสงสดและแนวทางรวมมอของอาเซยน
และตดสนใจในเรองสำคญ โดยใหประเทศสมาชกซงเปนประธานอาเซยนเปนเจาภาพ
จดการประชม2ครงตอปหรอเรยกประชมพเศษหรอเฉพาะกจเมอมความจำเปน
2.คณะมนตรประสานงานอาเซยน(ASEAN Coordinating Councils : ACCs) คณะมนตรประสานงานอาเซยนประกอบดวยรฐมนตรตางประเทศสมาชกอาเซยน
ทำหนาทเตรยมการประชมสดยอดอาเซยน ประสานงานความตกลงและขอตดสนใจของ
ท ประชมสดยอดอาเซยน ประสานงานระหวาง 3 เสาหลก ดแลการดำเนนงานและ
กจการตางๆ ของอาเซยนในภาพรวม โดยคณะมนตรประสานงานอาเซยนจะมการประชมกน
อยางนอย2ครงตอป
3.คณะมนตรประชาคมอาเซยน(ASEAN Community Councils) คณะมนตรประชาคมอาเซยนประกอบดวย คณะมนตรประชาคม 3 เสาหลก
อนไดแก คณะมนตรการเมองและความมนคงอาเซยน คณะมนตรประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน และคณะมนตรประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ซงเปนผแทนทประเทศ
สมาชกแตงตงใหเปนผรบผดชอบแตละเสาหลก มอำนาจหนาทในการประสานงานและ
ตดตามการทำงานตามนโยบาย โดยเสนอรายงานและขอเสนอแนะตอท ประชมผ นำ
โดยมการประชมอยางนอยปละ2ครงประธานการประชมเปนรฐมนตรจากประเทศสมาชก
ซงเปนประธานอาเซยน
ASEA
N STRUC
TURE
41
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
4.องคกรระดบรฐมนตรอาเซยนเฉพาะสาขา(ASEAN Sectoral Ministerial Bodies) องคกรระดบรฐมนตรอาเซยนเฉพาะสาขา (เชน ดานสาธารณสข ดานกลาโหม
ดานการศกษา ฯลฯ) ประกอบดวยรฐมนตรเฉพาะสาขา มหนาทปฏบตตามขอตกลงและ
ขอตดสนใจของทประชมสดยอดอาเซยนทอยในขอบขายการดำเนนงานของตนและเสรมสราง
ความรวมมอในสาขาของแตละองคกรใหเขมแขงขน เพอสนบสนนการรวมตวของประชาคม
อาเซยน
5.เลขาธการอาเซยนและสำนกเลขาธการอาเซยน(Secretary-General of ASEAN and ASEAN Secretariat) สำนกเลขาธการอาเซยนเปนหนวยงานกลางถาวรของอาเซยน โดยมเลขาธการ
อาเซยนเปนหวหนาเจาหนาทฝายบรหาร และมเจาหนาทประจำรบผดชอบงานเลขานการ
ของอาเซยน
เลขาธการอาเซยน ไดรบการแตงตงโดยทประชมสดยอดอาเซยนและมวาระ
การดำรงตำแหนง 5 ป โดยไมมการตออาย เลขาธการอาเซยนจะคดเลอกจากคนชาต
ของประเทศสมาชกอาเซยนหมนเวยนกนไปตามตวอกษรของชอประเทศในภาษาองกฤษ
ตำแหนงเลขาธการอาเซยนมศกดศรและสถานะเทยบเทากบรฐมนตร
รองเลขาธการอาเซยน มจำนวน 4 คน ซงมสญชาตแตกตางจากเลขาธการและ
คดเลอกมาจากประเทศสมาชกอาเซยน 4 ประเทศทแตกตางกน โดยรองเลขาธการ 2 คน
จะคดเลอกมาจากคนชาตประเทศสมาชกอาเซยนหมนเวยนกนไปตามลำดบตวอกษรของ
ชอประเทศในภาษาองกฤษและมวาระการดำรงตำแหนง3ปโดยไมมการตออายสวนรอง
เลขาธการอก 2 คน จะมาจากการคดเลอกทวไปบนพนฐานของความร ความสามารถ
และมวาระการดำรงตำแหนง3ปและสามารถตออายไดอก3ป
42
6.คณะกรรมการผแทนถาวรประจำอาเซยน (Committee of Permanent Representatives to ASEAN) คณะกรรมการผแทนถาวรประจำอาเซยน เปนผแทนระดบเอกอครราชฑตทแตงตง
จากประเทศสมาชกใหประจำทสำนกงานใหญอาเซยน กรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย
มหนาทสนบสนนการทำงานของคณะมนตรประชาคมอาเซยนและองคกรระดบรฐมนตร
เฉพาะสาขา ประสานงานกบเลขาธการสำนกงานอาเซยนและสำนกงานเลขาธการอาเซยน
ในเรองทเกยวของและประสานงานกบสำนกเลขาธการอาเซยนแหงชาตและองคกรระดบ
รฐมนตรอาเซยนเฉพาะสาขา
7.สำนกงานอาเซยนแหงชาต(ASEAN National Secretariat) เปนหนวยงานระดบกรมในกระทรวงการตางประเทศของประเทศสมาชกอาเซยน
ซ งแตละประเทศไดจดต งเพ อทำหนาท รบผดชอบประสานงาน สนบสนนภารกจและ
ความรวมมอตางๆ เก ยวกบอาเซยนในประเทศน นๆ สำหรบประเทศไทยหนวยงาน
ททำหนาทเปนสำนกงานอาเซยนแหงชาตคอกรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
8.องคกรสทธมนษยชนอาเซยน(ASEAN Human Rights Body) เปนองคกรทจดตงโดยความประสงคและหลกการของกฎบตรอาเซยนเกยวกบ
การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐาน ซงคณะทำงานและอำนาจ
หนาทจะไดกำหนดโดยทประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน
9.มลนธอาเซยน (ASEAN Foundation) มลนธอาเซยนสนบสนนเลขาธการอาเซยนและดำเนนการรวมกบองคกรของอาเซยน
ทเกยวของในการสนบสนนการสรางประชาคมอาเซยนโดยการสงเสรมความสำนกทเพมขน
เกยวกบอตลกษณของอาเซยน การมปฏสมพนธระหวางประชาชน การดำเนนงานรวมกน
ท ใกลชดระหวางภาคธรกจ ภาคประชาสงคม นกวชาการ และผ มสวนไดเสยอ นๆ
ในอาเซยน
ASEA
N STRUC
TURE
43
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
44
ประชาคมอาเซยน
เสาเศรษฐกจเสาการเมองและความมนคง
เสาสงคมและวฒนธรรม
มนคง มงคง เอออาทรและแบงปน
ประชาคมอาเซยนภายในป 2558
(ASEAN COMMUNITY)
ประเทศสมาชก“สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต”
10ประเทศหรอ“อาเซยน”มเปาหมายจะกาวไปสการเปนประชาคมอาเซยน
ในปพ.ศ.2558(ค.ศ.2015)ซงประกอบดวย3ดานหลกไดแก
• ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน
(ASEANPolitical-SecurityCommunity:APSC)
• ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
(ASEANEconomicCommunity:AEC)และ
• ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน
(ASEANSocio-CulturalCommunity:ASCC)
วสยทศนรวมของผนำอาเซยน คอ การสรางประชาคมอาเซยนทมขดความสามารถ
ในการแขงขนสงมกฎกตกาในการทำงานและมประชาชนเปนศนยกลาง(ประชาชนมสวนรวม
ในการสรางประชาคมอาเซยน)
เปาหมายหลกของการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน คอ การสรางประชาคมทมความ
แขงแกรง มความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจ สามารถสรางโอกาสและรบมอสงทาทาย
ทงดานการเมองความมนคง เศรษฐกจ และภยคกคามรปแบบใหมไดอยางรอบดาน โดยให
ประชาชนมความเปนอยทด สามารถประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจไดอยางสะดวกมากยงขน
และประชาชนในอาเซยนมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน
อาเซยนใหความสำคญกบการเรงรดการปฏบตตามแผนงานการจดตงประชาคม
อาเซยน โดยเฉพาะการเรงรดการรวมตวทางเศรษฐกจ เพอสงเสรมการเจรญเตบโตภายใน
ภมภาคเปนหลกและลดการพงพาเศรษฐกจโลกทผนผวนในขณะเดยวกนกใหความสำคญ
กบการพฒนาเศรษฐกจเพอใหมความเสมอภาคกนระหวางสมาชกมากขนทงนในการประชม
สดยอดอาเซยนครงท21เมอเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2555ทกรงพนมเปญประเทศกมพชา
ผนำอาเซยนไดตกลงทจะกำหนดวนทอาเซยนจะเปนประชาคมอาเซยนอยางเปนทางการ
ในวนท31ธนวาคมพ.ศ.2558
ASEA
N C
OM
MUN
ITY
45
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
สามเสาหลกของประชาคมอาเซยน
1.ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน มเปาหมายทสำคญไดแก
• มกตกาและมการพฒนาคานยมและบรรทดฐานรวมกน โดยยดมนหลกการของ
การไมแทรกแซงกจการภายในและการสงเสรมคานยมของประชาคมควบคกนไป
• มความเปนเอกภาพความสงบสข ความแขงแกรง และมความรบผดชอบรวมกน
เพอแกไขปญหาความมนคงทครอบคลมในทกมต เพอสงเสรมใหอาเซยนพงพาอาศยกลไก
ของตนมากขนในการแกไขปญหาและความทาทายตางๆในภมภาค
• มพลวตและมปฏสมพนธกบนอกภมภาคอาเซยน
2.ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน มเปาหมายการรวมกลมทางเศรษฐกจไดแก
• การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวสำหรบประชากร 600 ลานคนในอาเซยน
โดยมการเคลอนยายสนคาบรการการลงทนและบคลากรวชาชพตางๆอยางสะดวกมากขน
และมการไหลเวยนอยางเสรยงขนสำหรบเงนทน
• การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยน โดยใหความ
สำคญกบประเดนดานนโยบายทจะชวยสงเสรมการรวมกลมทางเศรษฐกจในเรองตางๆไมวา
จะเปนนโยบายการแขงขนทเปนธรรม การคมครองผบรโภค สทธในทรพยสนทางปญญา
และนโยบายภาษรวมทงการพฒนาโครงสรางพนฐานเปนตน
• การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาคและเทาเทยมกนโดยการสงเสรมSMEsและ
การเสรมสรางขดความสามารถของประเทศสมาชกอาเซยนผานโครงการอาทโครงการรเรม
เพอการรวมกลมของอาเซยน (Initiative for ASEAN Integration : IAI) เพอลดชองวาง
ทางการพฒนารวมถงการสงเสรมความรวมมอดานธรกจระหวางภาครฐและภาคเอกชน
• การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก โดยเนนการปรบประสานนโยบายเศรษฐกจ
ของอาเซยนกบประเทศภายนอกภมภาค เพอใหอาเซยนมทาทรวมกนอยางชดเจน รวมทง
สงเสรมการสรางเครอขายในดานการผลต/จำหนายภายในภมภาคใหเชอมโยงกบเศรษฐกจโลก
46
3. ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน มเปาหมายใหอาเซยนเปนประชาคม
ทมประชาชนเปนศนยกลาง สงคมทเอออาทรและแบงปน ประชากรอาเซยนมความเปนอย
ทดและมการพฒนาในทกดาน เพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใช
ทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนรวมทงสงเสรมอตลกษณของอาเซยนโดยใหความสำคญกบ
การดำเนนการใน6ดานไดแก
• การพฒนามนษย
• การคมครองและสวสดการสงคม
• สทธและความยตธรรมทางสงคม
• ความยงยนดานสงแวดลอม
• การสรางอตลกษณอาเซยน
• การลดชองวางทางการพฒนา
ASE
AN Charter
ก ฎ บ ต ร อ า เ ซ ย น
ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน
ประชาคมสงคม-วฒนธรรมอาเซยน
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
ASEA
N C
OM
MUN
ITY
4�
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
48
1. Treaty of Amity and Cooperration in Southeast Asia (TAC) สนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต • ลงนามเมอป 2519 • เปนเอกสารแสดงความมนคง ความเจรญดานเศรษฐกจและความรวมมอ ระหวางกนในภมภาค รวมทงการระงบขอพพาทโดยสนตวธ • ปจจบน มประเทศนอกภมภาคเขารวมเปนภาค 20 ประเทศ2. The Southeast Asia Nuclear - Weapon - Free Zone (SEANWFZ) สนธสญญาเขตปลอดอาวธนวเคลยรในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต3. ASEAN Regional Forum (ARF) การประชมวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาค เอเชย - แปซฟก4. á¼¹§Ò¹¡ÒÃÊÌҧ»ÃЪҤÁ¡ÒÃàÁ×ͧáÅФÇÒÁÁÑ蹤§ÍÒà«Õ¹ (APSC Blueprint) ไดรบการรบรองในทประชมสดยอดอาเซยนครงท 14 ป 2552 ทชะอำ - หวหน
Treaty off AAAmmmiiittttyyy aaannnnddddd CCCCCoooooopppeeerrrrrraaatttiiion in South
໇ÒËÁÒÂ
1. »ÃЪҤÁ·ÕèÁÕ¡µÔ¡ÒáÅСÒþѲ¹Ò¤‹Ò¹ÔÂÁáÅÐÁÕºÃ÷Ѵ°Ò¹Ã‹ÇÁ¡Ñ¹2. ÀÙÁÔÀÒ¤·ÕèÁÕ¤ÇÒÁ໚¹àÍ¡ÀÒ¾ ÁÕ¤ÇÒÁʧºÊØ¢ ¤ÇÒÁá¢ç§á¡Ã‹§ ¾ÃŒÍÁ·Ñé§ÁÕ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ªÍºÃ‹ÇÁ¡Ñ¹ à¾×èÍᡌ䢻˜ÞËÒ¤ÇÒÁÁÑ蹤§ ·Õè¤Ãͺ¤ÅØÁ·Ø¡ÁÔµÔ3. ÀÙÁÔÀÒ¤·ÕèÁÕ¾ÅÇѵ Áͧä»ÂѧâÅ¡ÀÒ¾¹Í¡·ÕèÁÕ¡ÒÃÃÇÁµÑÇáÅÐÁÕÅѡɳР¢Í§¡ÒþÖ觾ҫÖ觡ѹáÅСѹÁÒ¡¢Öé¹
ASEA
N PO
LITICA
L-SECURITY C
OM
MUN
ITY : APSC
49
กรมอาเซยนกระทรวงการตางประเทศ
1. Treaty of Amity and Cooperration in Southeast Asia (TAC) สนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต • ลงนามเมอป 2519 • เปนเอกสารแสดงความมนคง ความเจรญดานเศรษฐกจและความรวมมอ ระหวางกนในภมภาค รวมทงการระงบขอพพาทโดยสนตวธ • ปจจบน มประเทศนอกภมภาคเขารวมเปนภาค 20 ประเทศ2. The Southeast Asia Nuclear - Weapon - Free Zone (SEANWFZ) สนธสญญาเขตปลอดอาวธนวเคลยรในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต3. ASEAN Regional Forum (ARF) การประชมวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาค เอเชย - แปซฟก4. á¼¹§Ò¹¡ÒÃÊÌҧ»ÃЪҤÁ¡ÒÃàÁ×ͧáÅФÇÒÁÁÑ蹤§ÍÒà«Õ¹ (APSC Blueprint) ไดรบการรบรองในทประชมสดยอดอาเซยนครงท 14 ป 2552 ทชะอำ - หวหน
Treaty off AAAmmmiiittttyyy aaannnnddddd CCCCCoooooopppeeerrrrrraaatttiiion in South
໇ÒËÁÒÂ
1. »ÃЪҤÁ·ÕèÁÕ¡µÔ¡ÒáÅСÒþѲ¹Ò¤‹Ò¹ÔÂÁáÅÐÁÕºÃ÷Ѵ°Ò¹Ã‹ÇÁ¡Ñ¹2. ÀÙÁÔÀÒ¤·ÕèÁÕ¤ÇÒÁ໚¹àÍ¡ÀÒ¾ ÁÕ¤ÇÒÁʧºÊØ¢ ¤ÇÒÁá¢ç§á¡Ã‹§ ¾ÃŒÍÁ·Ñé§ÁÕ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ªÍºÃ‹ÇÁ¡Ñ¹ à¾×èÍᡌ䢻˜ÞËÒ¤ÇÒÁÁÑ蹤§ ·Õè¤Ãͺ¤ÅØÁ·Ø¡ÁÔµÔ3. ÀÙÁÔÀÒ¤·ÕèÁÕ¾ÅÇѵ Áͧä»ÂѧâÅ¡ÀÒ¾¹Í¡·ÕèÁÕ¡ÒÃÃÇÁµÑÇáÅÐÁÕÅѡɳР¢Í§¡ÒþÖ觾ҫÖ觡ѹáÅСѹÁÒ¡¢Öé¹
1.ภาพรวม � ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนเปนกลไกสบเนองจากปฏญญาบาหล2
(Bali Concord II) (ซงเดมทกลไกใชคำวา ASEAN Security Community) แตไดรบ
การกอตงเปนทางการภายหลงจากทกฎบตรอาเซยนมผลบงคบใชในเดอนธนวาคมพ.ศ.2551
แมวาประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ไมเนนการมนโยบายตางประเทศและ
ความมนคงรวมกนเหมอนสหภาพยโรป แตประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน
พยายามทจะหาจดยนรวมกนในหลายเรอง เพอสรางรากฐานทมนคงสำหรบสนตภาพและ
เสถยรภาพในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต
2.เปาหมายของประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน � ตามเอกสารแผนงานการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน
ประเทศสมาชกอาเซยนไดตกลงท จะใหประชาคมการเมองและความม นคงอาเซยน
มเปาหมายสำคญ3ประการดงน
� ประชาคมท ม กตกาและมการพฒนาคานยมและบรรทดฐานรวมกน(A rules-based community of shared values and norms) ซงเปน 2 หลกการทถวงดลซงกนและกนกลาวคอ •การไมแทรกแซงกจการภายใน
•สงเสรมCommunityvalues
�ประชาคมททำใหภมภาคมความเปนเอกภาพมความสงบสขมความแขงแกรง
พรอมท งมความรบผดชอบรวมกนเพ อแกไขปญหาความม นคงท ครอบคลมในทกมต
(A cohesive, peaceful and resilient region with shared responsibility for
comprehensive security) ซงเปนความพยายามทจะสงเสรมใหอาเซยนพงพาอาศยกลไก
ของตนมากขนในการแกไขปญหาและความทาทายตางๆในภมภาค
� ประชาคมททำใหเปนภมภาคทมพลวตและมองไปยงโลกภายนอกทม
การรวมตวและลกษณะพงพาซงกนและกนมากยงขน(Adynamicandoutwardlooking
region in an increasingly integrated and interdependent world) ซงสะทอน
ถงการทอาเซยนยอมรบวาไมควรมงเพยงเรองภายใน แตเนนการสรางหนสวนกบโลกภายนอก
ใหบรรลเปาหมายรวมกน
50
3. สถานะลาสด � ปจจบนเสาการเมองและความมนคงอาเซยน มความคบหนาในการสงเสรม
การแลกเปลยนขอมลและประสานทาทมากยงขน ในเรองทมนยทางนโยบายและการเมอง
ของภมภาค โดยการดำเนนการขบเคลอนเสาการเมองและความมนคงอาเซยน จดตงโดย
คณะมนตรประชาคมการเมองและความมนคงซงประชมปละ2ครงเปนอยางนอย
� ประเดนท ไทยผลกดนใหมการหารอในการประชมคณะมนตรประชาคม
การเมองและความมนคง คอ การสงเสรมใหกลไกอาเซยนตางๆ ในเสาการเมองและ
ความมนคงเสาเศรษฐกจ และเสาสงคมและวฒนธรรม มการประสานงานเพอแกไขปญหา
ของCross-CuttingIssuesซงเปนประเดนทคาบเกยวระหวางกลไกตางๆและการจดการ
กบความเสยงของการสงเสรมความเชอมโยงในภมภาคหรอInherentRisksofEnhanced
ASEANConnectivityซงรวมถงอาชญากรรมขามชาตและผลกระทบทางดานลบตางๆเชน
ผลกระทบตอสงแวดลอมและปญหาสาธารณสขเปนตน
4. พฒนาการลาสดในประเดนทสำคญ � สนธสญญาเขตปลอดอาวธนวเคลยรในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต
(Southeast Asia NuclearWeapon - Free Zone : SEANWFZ) อาเซยนอยระหวาง
การหาขอสรปการเจรจากบประเทศผมอาวธนวเคลยร(NWS)เพอใหNWSลงนามในพธสาร
แนบทายสนธสญญาฯตอไป
� สนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty
ofAmityandCooperation inSoutheastAsia :TAC)ไดรบความสนใจจากประเทศ
นอกภมภาคมากขนปจจบนมประเทศภาคทงสน30ประเทศและสหภาพยโรป
� อาชญากรรมขามชาต ไทยมสวนสำคญรเร มใหอาเซยนใหความสำคญ
มากยงขนกบการหามาตรการแกไขปญหา อนเนองจากผลกระทบทางลบจากการสงเสรม
ความเชอมโยงในอาเซยน เชน ความทาทายจากอาชญากรรมขามชาตตางๆ ไมวาจะเปน
ปญหายาเสพตดการคามนษยและการฟอกเงนทงน เปาหมายระยะยาวคอการมระบบ
การคมกนประชาคมอาเซยนทมความเชอมโยงมากยงขน ซงจะมผลกระทบทางลบหรอ
ผลขางเคยงจากความเชอมโยง
ASEA
N PO
LITICA
L-SECURITY C
OM
MUN
ITY : APSC
51
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
� การสงเสรมสนตภาพในภมภาคผนำอาเซยนไดประกาศเปดตวสถาบนอาเซยน
เพอสนตภาพและความสมานฉนทในการประชมสดยอดอาเซยนคร งท 21 เม อเดอน
พฤศจกายนพ.ศ.2555
� ความม นคงทางทะเล เปนประเดนท ประเทศนอกภมภาคใหความสนใจ
ซงอาเซยนเองจะตองรกษาความเปนแกนหลกในเรองนใหได
� สทธมนษยชน คณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน
(ASEANIntergovernmentalCommissiononHumanRights:AICHR)ซงเปนองคกร
ทไทยมสวนรวมสำคญในการจดตงไดยกรางปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน เพอ
จะนำไปสการสรางกลไก เชน สนธสญญาและอนสญญาทเกยวของในอนาคต โดยเมอวนท
18พฤศจกายนพ.ศ.2555ผนำอาเซยนไดใหการรบรองปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน
ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 21 ควบคกบการลงนามในแถลงการณพนมเปญ
เพอรบรองปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน
5. ประเดนสำคญทไทยผลกดนในการสรางประชาคมการเมอง และความมนคงอาเซยน � สงเสรมคานยมของประชาธปไตย ธรรมาภบาล และหลกการนตธรรม
ในอาเซยนโดยมงเนนประโยชนของประชาชนเปนทตง
� สงเสรมความรวมมอกบภาคประชาสงคมในงานของประชาคมการเมองและ
ความมนคงอาเซยน โดยใชหวขอการหารอเปนตวตงในการเชญองคกรทมใชของรฐบาล
ในการแกไขปญหา Non - Traditional Threats เชน เรองการบรหารจดการภยพบต
อาชญากรรมขามชาตเชนการคายาเสพตดและการคามนษยเปนตนและมงดำเนนภารกจ
ทางมนษยธรรมมากกวาดานการเมอง
� สงเสรมใหมความโปรงใสมากขนระหวางฝายกลาโหมอาเซยนโดยการแลกเปลยน
ขอมลเรองArmsModernizationและการสงผสงเกตการณในการซอมรบควรมความรวมมอกน
ใหมากยงขนในเรองการบรหารจดการภยพบตและการปฏบตการรกษาสนตภาพ
52
� สงเสรมความรวมมอของอาเซยนในดานตางๆ เชน การรกษาสนตภาพ
การบรหารจดการภยพบตโดยเฉพาะการจดทำระบบและยทธศาสตรบรณาการโดยประสาน
การทำงานของฝายพลเรอน ฝายกลาโหมอาเซยน และสำนกเลขาธการอาเซยน และ
การสงเสรมความมนคงทางทะเลเปนตน
1.ASEANForeignMinistersMeeting(AMM) • ASEANSeniorOfficialsMeeting(ASEANSOM) • ASEANStandingCommittee(ASC) • SeniorOfficialsMeetingonDevelopmentPlanning(SOMDP)
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงพาณชย
2.CommissionontheSoutheastAsiaNuclearWeapon-FreeZone (SEANWFZCommission) • ExecutiveCommitteeoftheSEANWFZCommission
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงการตางประเทศ
3.ASEANDefenceMinistersMeeting(ADMM) • ASEANDefenceSeniorOfficialsMeeting(ADSOM)
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ:กระทรวงกลาโหม
4.ASEANLawMinistersMeeting(ALAWMM) • ASEANSeniorLawOfficialsMeeting(ASLOM)
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ:สำนกงานอยการสงสดและกระทรวงยตธรรม
5.ASEANMinisterialMeetingonTransnationalCrime(AMMTC) • SeniorOfficialsMeetingonTransnationalCrime(SOMTC) • ASEANSeniorOfficialsonDrugsMatters(ASOD) • Directors-GeneralofImmigrationDepartmentsandHeadsofConsularAffairs DivisionsofMinistriesofForeignAffairsMeeting(DGICM)
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : สำนกงานตำรวจแหงชาต สมช/ปปส./สตม./กระทรวงการตางประเทศ
6.ASEANRegionalForum(ARF) • ASEANRegionalForumSeniorOfficialsMeeting(ARFSOM)
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงการตางประเทศ
องคกรเฉพาะสาขาภายใตประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนและหนวยงานราชการไทยทรบผดชอบ
ASEA
N PO
LITICA
L-SECURITY C
OM
MUN
ITY : APSC
53
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
54
เคลอนยายสนคาเสรเคลอนยายบรการอยางเสรเคลอนยายการลงทนอยาเสรเคลอนยายแรงงานมฝมออยางเสร เคลอนยายเงนทนอยางเสรมากขน
໚¹µÅÒ´áÅаҹ¡ÒüÅԵËÇÁ
e-ASEANนโยบายภาษนโยบายการแขงขนสทธทรพยสนทางปญญาการคมครองผบรโภคพฒนาโครงสรางพนฐาน
ลดชองวางการพฒนาระหวางสมาชกเกา-ใหมสนบสนนการพฒนา SMEs
ปรบประสานนโยบายเศรษฐกจสรางเครอขายการผลต จำหนายจดทำ FTA กบประเทศนอกภมภาค
ลดภาษเหลอ
รอยละ 0 ในป 2558à»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒ
เปดเสรบรการเรงรด 4 สาขา(e-ASEAN สขภาพ ทองเทยว โลจสตกส)
à»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒºÃÔ¡ÒÃ
สงเสรมและคมครอง
การลงทนระหวาง
ประเทศอาเซยนภายใต
National Treatment
à»�´àÊÃÕ¡ÒÃŧ·Ø¹
สงเสรมการเชอมโยงตลาดทนระหวางกนและพฒนาตลาดพนธบตรและมาตรการเปดเสรบญชทน
à»�´àÊÃÕ¡ÒÃà¤Å×è͹ŒÒÂà§Ô¹·Ø¹ ลงนามขอตกลงยอมรบรวม (MRA)
วชาชพ 7 สาขา
วศวกร พยาบาล สถาปนก
นกสำรวจ แพทย ทนตแพทย
นกบญชและ 1 สาขาบรการ(ท
องเทยว)¡ÒÃà¤
Å×è͹ŒÒÂ
áç§Ò¹½‚Á×Í
เนนการดำเนนนโยบายการแขงขน e-ASEANการพฒนาโครงสรางพนฐานการคมครอง ทรพยสนทางปญญาการพฒนา ICT
ÁÕ¢Õ´¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃᢋ§¢Ñ¹ÊÙ§ สงเสรมการมสวนรวมและ
การขยายตวของ SMEs
ใหความชวยเหลอแกสมาชกใหม (CLMV)
เพอลดชองวางของระดบการพฒนา
ÁվѲ¹Ò¡Ò÷ҧàÈÃÉ
°¡Ô
·Õèà·‹Òà·ÕÂÁ¡Ñ¹
ASEA
N EC
ON
OM
IC C
OM
MUN
ITY : AEC
55
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
เคลอนยายสนคาเสรเคลอนยายบรการอยางเสรเคลอนยายการลงทนอยาเสรเคลอนยายแรงงานมฝมออยางเสร เคลอนยายเงนทนอยางเสรมากขน
໚¹µÅÒ´áÅаҹ¡ÒüÅԵËÇÁ
e-ASEANนโยบายภาษนโยบายการแขงขนสทธทรพยสนทางปญญาการคมครองผบรโภคพฒนาโครงสรางพนฐาน
ลดชองวางการพฒนาระหวางสมาชกเกา-ใหมสนบสนนการพฒนา SMEs
ปรบประสานนโยบายเศรษฐกจสรางเครอขายการผลต จำหนายจดทำ FTA กบประเทศนอกภมภาค
ลดภาษเหลอ
รอยละ 0 ในป 2558à»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒ
เปดเสรบรการเรงรด 4 สาขา(e-ASEAN สขภาพ ทองเทยว โลจสตกส)
à»�´àÊÃÕ¡ÒäŒÒºÃÔ¡ÒÃ
สงเสรมและคมครอง
การลงทนระหวาง
ประเทศอาเซยนภายใต
National Treatment
à»�´àÊÃÕ¡ÒÃŧ·Ø¹
สงเสรมการเชอมโยงตลาดทนระหวางกนและพฒนาตลาดพนธบตรและมาตรการเปดเสรบญชทน
à»�´àÊÃÕ¡ÒÃà¤Å×è͹ŒÒÂà§Ô¹·Ø¹ ลงนามขอตกลงยอมรบรวม (MRA)
วชาชพ 7 สาขา
วศวกร พยาบาล สถาปนก
นกสำรวจ แพทย ทนตแพทย
นกบญชและ 1 สาขาบรการ(ท
องเทยว)¡ÒÃà¤
Å×è͹ŒÒÂ
áç§Ò¹½‚Á×Í
เนนการดำเนนนโยบายการแขงขน e-ASEANการพฒนาโครงสรางพนฐานการคมครอง ทรพยสนทางปญญาการพฒนา ICT
ÁÕ¢Õ´¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃᢋ§¢Ñ¹ÊÙ§ สงเสรมการมสวนรวมและ
การขยายตวของ SMEs
ใหความชวยเหลอแกสมาชกใหม (CLMV)
เพอลดชองวางของระดบการพฒนา
ÁվѲ¹Ò¡Ò÷ҧàÈÃÉ
°¡Ô
·Õèà·‹Òà·ÕÂÁ¡Ñ¹
ภาษนำเขาเปนศนย/อปสรรคนำเขาระหวางอาเซยนดวยกนหมดไป
ÊÔ觷Õè¨Ðà¡Ô´¢Öé¹ã¹»ÃЪҤÁàÈÃÉ°¡Ô¨»‚ 2558
ÊÊÊÔ¹¹¹¹¤¤¤ŒŒÒÒÒÊÔ¹¤ŒÒ ถอหนในธรกจบรการในอาเซยนไดอยางเสร
Ø ¨¸ØÃÃá¡ÔÔ¨ººÃá¡¡ÒÒÃúºÃÃÃÔÔÔ¡¡ÒÒÒÃøØáԨºÃÔ¡ÒÃ
ลงทนในอาเซยนไดอยางเสรŧ§··Øع¹Å§·Ø¹ วชาชพ/แรงงานฝมอเคลอนยายไดอยางเสรในอาเซยนááÃ秧§Ò¹áç§Ò¹
ขาเปนศนย/อปสรรคนำเขาอาเซยนดวยกนหมดไป ººº
¸ººººº
ตลาด 10 ประเทศรวมเปนหนง
ä´ŒÃѺ¡ÒÃÍӹǤÇÒÁÊдǡ㹡ÒûÃСͺÇÔªÒªÕ¾ÁÒ¡¢Öé¹ÍÒà«Õ¹
MRAs ขอตกลงยอมรบรวมนกวชาชพในอาเซยนสามารถจดทะเบยนหรอขอใบอนญาตประกอบวชาชพในประเทศอาเซยนอนได แตยงตองปฎบตตามกฎระเบยบภายในของประเทศนนๆ
สาขาวศวกรรม สาขานกบญช สาขาสถาปตยกรรม
สาขาแพทยสาขาทนตแพทยสาขาพยาบาล
สาขานกสำรวจMRA ไมไดเปนการเปดตลาดแตเปนเพยงการอำนวยความสะดวกในขนตอนการขอใบอนญาตโดยลดขนตอนการตรวจสอบ/รบรองวฒการศกษาหรอหาความรทางวชาชพ
ÊÒ¢Òà˧ÃÑ´¡ÒÃÃÇÁµÑÇ 12 ÊÒ¢Ò• ทองเทยว • สนคาเกษตร • สนคาประมง • ยานยนต • ผลตภณฑไม • ยาง • สงทอ• การบน • อเลกทรอนกส • เทคโนโลยสารสนเทศ • สขภาพ • ลอจสตกส
ไ ไ ป
+1 ÊÒ¢ÒºÃÔ¡Ò÷‹Í§à·ÕèÂÇ
56
1. ภมหลง � อาเซยนมการพฒนาการดานการรวมกลมทางเศรษฐกจเรอยมา เรมตงแต
การจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (Asean Free Trade Agreement : AFTA) ตงแตป
พ.ศ.2535และพยายามสงเสรมใหมความรวมมอครอบคลมดานอนๆดวยเชนการคาบรการ
การลงทน ซงไดมการจดทำกรอบความตกลงดานการคาบรการของอาเซยน (ASEAN
FrameworkAgreementonServices:AFAS)และกรอบความตกลงวาดวยเขตการลงทน
อาเซยน (Framework Agreement on the ASEAN Investment Area : AIA) เมอป
พ.ศ.2538และปพ.ศ.2541ตามลำดบ(ปจจบนความตกลงAIAผนวกเขากบความตกลง
วาดวยการคมครองการลงทนอาเซยน (Asean Investment Guarantee Agreement
:AIGA)และมชอใหมวาความตกลงการลงทนของอาเซยนหรอASEANComprehensive
InvestmentAgreement:ACIA)
� ผนำอาเซยนไดเหนชอบใหจดตงประชาคมอาเซยน (ASEAN Community)
ซงประกอบดวย3เสาหลกไดแกประชาคมการเมองความมนคงอาเซยนประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และไดประกาศปฏญญาเซบวาดวย
การเรงรดการจดตงประชาคมอาเซยนใหบรรลผลจากเดมทกำหนดไวในป พ.ศ. 2563
(ค.ศ.2020)เปนปพ.ศ.2558(ค.ศ.2015)โดยในสวนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนไดจดทำ
แผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) เปนแผนงานบรณาการ
การดำเนนงานดานเศรษฐกจตางๆเพอใหเหนการดำเนนงานในภาพรวมทจะนำไปสการเปน
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในปพ.ศ.2558
� แผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนประกอบดวยเปาหมายสำคญ
4ประการไดแก
• การเปนตลาดและฐานการผลตเดยว
• การสรางขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของอาเซยน
• การพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค
• การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก
ASEA
N EC
ON
OM
IC C
OM
MUN
ITY : AEC
57
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
2. พฒนาการสำคญของการเตรยมการไปสการเปน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน � ทประชมคณะมนตรประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ครงท 8 เมอเดอนสงหาคม
พ.ศ. 2555ณ เมองเสยมราฐ ประเทศกมพชา ไดรบทราบการดำเนนงานตามแผนงาน
การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงวดผลโดย AEC Scorecard วามความคบหนา
มากพอควรโดยในชวงปพ.ศ.2551-พ.ศ.2552อาเซยนดำเนนการไดรอยละ87.6ของ
แผนทจะตองดำเนนการในชวงดงกลาวและในชวงปพ.ศ.2553-พ.ศ.2554อาเซยนดำเนนการ
ไดรอยละ63.4โดยความลาชาสวนใหญเปนเรองการรวมตวกลมดานศลกากรการคาบรการ
และมาตรฐานและความสอดคลอง ทงน ในภาพรวมตงแตป พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555
(เดอนสงหาคม)อาเซยนสามารถดำเนนการตามแผนไดรอยละ72.6
� อาเซยนไดมอบหมายใหสถาบนวจยทางเศรษฐกจเพออาเซยนและเอเชย
ตะวนออก(EconomicResearchInstituteforASEANandEastAsia:ERIA)จดทำ
รายงานการประเมนผลแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในระยะครงทาง(AEC
BlueprintMidterm Review) โดย ERIA ไดเสนอมาตรการทอาเซยนควรใหความสำคญ
ในลำดบตนจากปจจบนจนถงปพ.ศ.2558ไดแกการลด/ยกเลกภาษศลกากรการแกไข
ปญหา / อปสรรคจากมาตรการทไมใชภาษ การอำนวยความสะดวกทางการคาและการลงทน
การเปดการคาบรการ การเปดเสรการลงทน การอำนวยความสะดวกดานการขนสง
การดำเนนการเพอลดชองวางของระดบการพฒนาระหวางประเทศสมาชก การพฒนา
และสงเสรมSMEsและการเจรจาจดทำความตกลงการเปนหนสวนทางเศรษฐกจอยางรอบดาน
ในระดบภมภาค(RegionalComprehensiveEconomicPartnership:RCEP)
� ปจจบน อาเซยนกำลงอย ระหวางการจดลำดบความสำคญของกจกรรม
และมาตรการทสำคญตางๆ ทจะตองดำเนนการใหแลวเสรจภายในป พ.ศ. 2558 เพอให
การกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนบรรลผลสำเรจอยางเปนรปธรรมโดยทประชม
คณะมนตรประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ครงท 8 ไดใหแนวทางการจดลำดบความสำคญวา
จะตองเปนมาตรการทมผลสำคญตอการรวมกลมทางเศรษฐกจอาทแนวคดการจดตงกลไก
เพอดแลเรองการยกเลกมาตรการทไมใชภาษ การจดตงระบบอเลกทรอนกส ณ จดเดยว
58
ของอาเซยน(ASEANSingleWindow:ASW)การจดตงคลงขอมลอาเซยน(ASEANTrade
Repository:ATR)เพอสงเสรมการทำธรกจของภาคเอกชนใหมความคลองตวมากขนรวมทง
การปฏรปกฎระเบยบและกฎหมายซงเปนกลไกสำคญในการผลกดนใหการดำเนนการ
ตามแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเปนรปธรรมไดเรวยงขน
� ในชวงการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 21 และการประชมสดยอดอนๆ
ทเกยวของระหวางวนท17-20พฤศจกายนพ.ศ.2555ณกรงพนมเปญประเทศกมพชา
ผนำประเทศสมาชกอาเซยนและประเทศคเจรจา (จนญปน เกาหลใต อนเดยออสเตรเลย
และนวซแลนด) ไดรวมประกาศเปดการเจรจา RCEP อยางเปนทางการ และไดรบมอบ
หมายใหมการเรมตนการเจรจาตงแตตนป พ.ศ. 2556 โดยมงหมายใหการเจรจาแลวเสรจ
ภายในสนป พ.ศ. 2558 บนพนฐานของหลกการทวไปและวตถประสงคของการเจรจา
ตามทรฐมนตรเศรษฐกจอาเซยนไดรบรองแลวเมอเดอนสงหาคมพ.ศ.2555ทเมองเสยมราฐ
(อาท การเจรจาทสอดคลองกบมาตราทเกยวของตางๆ ของ GATT การเปดความสมพนธ
ทกวางและลกมากขนจากFTA+1ทมอยในปจจบนการพจารณามาตรการอำนวยความสะดวก
ทางการคาและการลงทน และเพมความโปรงใสในความสมพนธทางการคาและการลงทน
ระหวางประเทศผเขารวม รวมถงใหคำนงถงระดบการพฒนาทแตกตางและสถานการณของ
ประเทศผเขารวมเปนตน)
นอกจากนประเทศสมาชกอาเซยนยงไดลงนามความตกลงวาดวยการเคลอนยาย
บคคลธรรมดาของอาเซยน (ASEAN Agreement on Movement of Natural Persons :
ASEAN MNP Agreement) เพออำนวยความสะดวกกบการเคลอนยายบคลากรทประสงค
จะใหบรการในประเทศสมาชกในสาขาทเกยวกบการคาสนคา การคาบรการและการลงทน
โดยความตกลงฯ จะครอบคลมเฉพาะมาตรการทเกยวกบการเขาเมองชวคราว การพำนก
ชวคราว และการทำงานของบคลากรตามประเภททระบไวในขอผกพน ไทยจะไดสทธ
ประโยชนภายใตความตกลงฯ เฉพาะกบบคลากร 2 ประเภท คอ ผเยยมเยอนทางธรกจ
(BusinessVisitor)และผโอนยายภายในบรษท(Intra-CorporateTransferee)ทมสญชาต
ประเทศสมาชกอาเซยนเทานนและไมรวมถงผมถนพำนกถาวร (Permanent Resident)
ทอยในประเทศอาเซยน
ASEA
N EC
ON
OM
IC C
OM
MUN
ITY : AEC
59
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
3. การดำเนนการของประเทศไทย มตคณะรฐมนตรเม อวนท 29 มนาคม พ.ศ. 2555 มอบหมายใหสำนกงาน
คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตจดทำแผนแมบทในการดำเนนการเตรยม
ความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยนโดยในการประชมเชงปฏบตการการเขาสประชาคม
อาเซยนพ.ศ.2558(ASEANEconomicCommunity:AEC)ครงท2เมอวนท24ตลาคม
พ.ศ.2555ทมนายกรฐมนตรเปนประธานไดกำหนดยทธศาสตร8ประการดงน
ยทธศาสตรท 1 - การเสรมสรางความสามารถในการแขงขนของสนคา บรการ
การคาและการลงทน ท ครอบคลมต งแตการสงเสรมการลงทนไทยในตางประเทศ
การอำนวยความสะดวก การตลาด การพฒนาศกยภาพในการแขงขน การพฒนา /
ปรบปรงมาตรฐานการเพมประสทธภาพการผลต
ยทธศาสตรท 2 - การพฒนาคณภาพชวตและการคมครองทางสงคม เพอให
ประชาชนไดรบการคมครองทางสงคมมสภาพแวดลอมความเปนอยทมนคงปลอดภย
ยทธศาสตรท 3 - การพฒนาโครงสรางพนฐานและโลจกตกสเพอใหโครงสราง
พนฐานมความเชอมโยงและมขดความสามารถในการรบรองและมกฏระเบยบทอำนวย
ความสะดวกทงการคาและการลงทน
ยทธศาสตรท 4 - การพฒนาทรพยากรมนษย เพ อใหมมาตรฐานการศกษา
อาเซยน รวมทงทกษะฝมอและภาษา โดยนายกรฐมนตรยำใน 3 ดาน คอ ภาคการศกษา
ภาคแรงงานและผประกอบการและภาครฐพรอมมอบหมายใหสำนกงานกพ.เตรยมจดทำ
แผนการพฒนาดงกลาว
ยทธศาสตรท 5 - การพฒนากฎหมายและกฎระเบยบ เพออำนวยความสะดวก
ดานการคาการลงทนรวมทงสามารถปกปองผลประโยชนและเพมความสามารถในการแขงขน
ของประเทศ
ยทธศาสตรท 6 - การสรางความรความเขาใจและความตระหนกถงความสำคญของอาเซยนเพอใหประชาชนทวไปผประกอบการเจาหนาทของรฐเขาใจและตระหนกถง
การเปนประชาคมอาเซยน
60
ยทธศาสตรท 7 - การเสรมสรางความมนคงเนนสรางความรวมมอสรางพนธมตร
การบรหารจดการพนทชายแดนทงทางบก ทางทะเล รวมถงการสรางปจจยสนบสนนตางๆ
เชนฐานขอมล
ยทธศาสตรท 8 - การเพมศกยภาพของเมองเพอเชอมโยงโอกาสจากอาเซยน
เพอทำใหเมองมศกยภาพทจะเชอมโยงกบสมาชกอาเซยนทงในดานอตสาหกรรมการทองทยว
การลงทน และการคาชายแดน ซงนายกรฐมนตรไดเสนอใหมการกำหนดยทธศาสตร
ของเมองสำคญในดานตางๆอาทเมองหลวงเมองเกษตรเมองอตสาหกรรมเมองทองเทยว
เมองการคาชายแดนตลอดจนGreenCityเนองจากถอเปนยทธศาสตรสำคญในการสราง
จดขาย(Branding)
ASEA
N EC
ON
OM
IC C
OM
MUN
ITY : AEC
61
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
4. จดแขงและจดออนของไทย
จดแขง ผประกอบการไทยสามารถขยายตลาดการคาสนคาและการบรการทม
คณภาพไปยงตลาดอาเซยนซงมประชากรกวา590ลานคนโดยจำแนกไดดงน
� สนคาอตสาหกรรมเชนรถยนตอปกรณและสวนประกอบสงทอและเครองนงหม
เครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส วสดกอสราง ผลตภณฑยาง รวมถง สนคา
อปโภคบรโภค
� สนคาเกษตรเชนขาวยางพาราผกผลไมสดรวมถงสนคาเกษตรแปรรปเชน
อาหารสำเรจรป
� ธรกจบรการเชนการทองเทยวและบรการทเกยวเนอง(เชนโรงแรมรานอาหาร
ภตตาคาร)บรการสขภาพ(สปานวดแผนโบราณ)
� ทตงเออตอการเปนศนยกลางโครงขายเชอมโยงคมนาคมดานตางๆ
� สาธารณปโภคพนฐานทวถง
� ระบบธนาคารคอนขางเขมแขง
จดออน สนคาของประเทศอาเซยนอนอาจเขามาในตลาดในประเทศไทยมากขน
ในราคาทตำกวาหรอคณภาพดกวา
� สนคาอตสาหกรรมเชนปโตรเลยม(จากมาเลเซยและเมยนมาร)เคมภณฑยาง
และพลาสตก(จากมาเลเซย)
� สนคาเกษตร เชน ขาว (จากเวยดนาม) นำมนปาลม (จากมาเลเซย) กาแฟ
(จากเวยดนามและอนโดนเซย)ชา(จากอนโดนเซย)และมะพราว(จากฟลปปนส)
เปนตน
� ธรกจบรการ เชน ธรกจโรงพยาบาล โทรคมนาคมและโลจสตกส (จากสงคโปร
และมาเลเซย)
62
1.ASEANEconomicMinistersMeeting(AEM) • HighLevelTaskForceonASEANEconomicIntegration(HLTF-EI) • SeniorEconomicOfficialsMeeting(SEOM) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงพาณชย2.ASEANFreeTradeArea(AFTA)Council หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงพาณชย3.ASEANInvestmentArea(AIA)Council หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : สำนกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน กระทรวงพาณชย4.ASEANFinanceMinistersMeeting(AFMM) • ASEANFinanceandCentralBankDeputiesMeeting(AFDM) • ASEANDirector-GeneralofCustomsMeeting(CustomsDG) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงการคลง5.ASEANMinistersMeetingonAgricultureandForestry(AMAF) • SeniorOfficialsMeetingoftheASEANMinistersonAgricultureandForestry (SOM-AMAF) • ASEANSeniorOfficialsonForestry(ASOF) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม6.ASEANMinistersonEnergyMeeting(AMEM) • SeniorOfficialsMeetingonEnergy(SOME) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ:กระทรวงพลงงาน7.ASEANMinisterialMeetingonMinerals(AMMin) • ASEANSeniorOfficialsMeetingonMinerals(ASOMM) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม8.ASEANMinisterialMeetingonScienceandTechnology(AMMST) • CommitteeonScienceandTechnology(COST) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย9.ASEANTelecommunicationsandInformationTechnologyMinisters Meeting(TELMIN) • TelecommunicationsandInformationTechnologySeniorOfficialsMeeting(TELSOM) • ASEANTelecommunicationRegulators’Council(ATRC)
หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวง ICT สำนกงาน กสทช.10.ASEANTransportMinistersMeeting(ATM) • SeniorTransportOfficialsMeeting(STOM) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงคมนาคม11.MeetingoftheASEANTourismMinisters(M-ATM) • MeetingoftheASEANNationalTourismOrganisations(ASEANNTOs) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทองเทยวและกฬา การทองเทยวแหงประเทศไทย12.ASEANMekongBasinDevelopmentCooperation(AMBDC) • ASEANMekongBasinDevelopmentCooperationSteeringCommittee(AMBDCSC) • HighLevelFinanceCommittee(HLFC) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต13.ASEANCentreforEnergy หนวยราชการไทยทรบผดชอบ:กระทรวงพลงงาน14.ASEAN-JapanCentreinTokyo หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงพาณชย
องคกรเฉพาะสาขาภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและหนวยงานราชการไทยทรบผดชอบ
ASEA
N EC
ON
OM
IC C
OM
MUN
ITY : AEC
63
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
¡ÒþѲ¹ÒÁ¹ØÉÂ�เนนการบรณาการดานการศกษาสรางสงคมความร พฒนาทรพยากรมนษยสงเสรมการจางงานทเหมาะสมสงเสรม ICT
¡Òä،Á¤ÃͧáÅÐÊÇÑÊ´Ô¡ÒÃÊѧ¤Áขจดความยากจน สรางเครอขายความปลอดภยทางสงคมสงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาหารการควบคมโรคตดตอ
คมครองสทธผดอยโอกาสแรงงานยายถนฐาน สงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ
¡ÒÃÊ‹§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁÂصԸÃÃÁáÅÐÊÔ·¸Ô·Ò§Êѧ¤Á
ความปลอดภยทางสงคมสงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาการควบคมโรคตดตอ
คมแรคคว
¡Ò¤ÇÊÔ·เสรมสรางความรวมมอเพอลดชองวาง
การพฒนาระหวางประเทศสมาชกเกา6 ประเทศ และกลม CLMV(กมพชา ลาว เมยนมาร และเวยดนาม)
¡ÒÃÅ´ª‹Í§Ç‹Ò§¡ÒþѲ¹Ò
໇ÒËÁÒÂ
ษย
Ê‹§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁÂÑè§Â×¹´ŒÒ¹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁการจดการปญหาสงแวดลอมของโลกปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดนการเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศสงเสรมการจดการทางทรพยากรธรรมชาต
à¾×èÍãËŒÍÒà«Õ¹໚¹Êѧ¤Á·ÕèÁÕàÍ¡ÀÒ¾ÁÕ¤ÇÒÁàÍ×éÍÍҷõ‹Í¡Ñ¹ ÁÕ¤ÇÒÁ໚¹ÍÂÙ‹´Õ¾Ñ²¹Ò·Ø¡´ŒÒ¹ áÅÐÁÕ¤ÇÒÁÁÑ蹤§·Ò§Êѧ¤Á
¡ÒÃÊÌҧÍѵÅѡɳ�ÍÒà«Õ¹สรางความรสกเปนเจาของอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน และสงเสรมความรสกของการเปนประชาคมอาเซยน
ËŒÍàà¾×èÍãËÒÁàÍÁÕ¤ÇÒ¹Ò·¾Ñ²¹
¡ÍÍ
Áขายย Í
สÍส
ครอข
หา
ขายยอข
าร
ขายย
นอาขอ
อออ
ข
อออ
¡ÒþѲ¹ÒÁ¹ØÉÂ�เนนการบรณาการดานการศกษาสรางสงคมความร พฒนาทรพยากรมนษยสงเสรมการจางงานทเหมาะสมสงเสรม ICT
¡Òä،Á¤ÃͧáÅÐÊÇÑÊ´Ô¡ÒÃÊѧ¤Áขจดความยากจน สรางเครอขายความปลอดภยทางสงคมสงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาหารการควบคมโรคตดตอ
คมครองสทธผดอยโอกาสแรงงานยายถนฐาน สงเสรมความรบผดชอบตอสงคมขององคกรธรกจ
¡ÒÃÊ‹§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁÂصԸÃÃÁáÅÐÊÔ·¸Ô·Ò§Êѧ¤Á
ความปลอดภยทางสงคมสงเสรมความมนคงและความปลอดภยดานอาการควบคมโรคตดตอ
คมแรคคว
¡Ò¤ÇÊÔ·เสรมสรางความรวมมอเพอลดชองวาง
การพฒนาระหวางประเทศสมาชกเกา6 ประเทศ และกลม CLMV(กมพชา ลาว เมยนมาร และเวยดนาม)
¡ÒÃÅ´ª‹Í§Ç‹Ò§¡ÒþѲ¹Ò
໇ÒËÁÒÂ
ษย
Ê‹§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁÂÑè§Â×¹´ŒÒ¹ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁการจดการปญหาสงแวดลอมของโลกปญหามลพษทางสงแวดลอมขามแดนการเปลยนแปลงทางสภาพภมอากาศสงเสรมการจดการทางทรพยากรธรรมชาต
à¾×èÍãËŒÍÒà«Õ¹໚¹Êѧ¤Á·ÕèÁÕàÍ¡ÀÒ¾ÁÕ¤ÇÒÁàÍ×éÍÍҷõ‹Í¡Ñ¹ ÁÕ¤ÇÒÁ໚¹ÍÂÙ‹´Õ¾Ñ²¹Ò·Ø¡´ŒÒ¹ áÅÐÁÕ¤ÇÒÁÁÑ蹤§·Ò§Êѧ¤Á
¡ÒÃÊÌҧÍѵÅѡɳ�ÍÒà«Õ¹สรางความรสกเปนเจาของอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของอาเซยน และสงเสรมความรสกของการเปนประชาคมอาเซยน
ËŒÍàà¾×èÍãËÒÁàÍÁÕ¤ÇÒ¹Ò·¾Ñ²¹
¡ÍÍ
Áขายย Í
สÍส
ครอข
หา
ขายยอข
าร
ขายย
นอาขอ
อออ
ข
อออ
1. ภาพรวม � อาเซยนมงหวงประโยชนจาการรวมตวกนเพอทำใหประชาชนมการอยดกนด
ปราศจากโรคภยไขเจบมสงแวดลอมทดมความรสกเปนอนหนงอนเดยวโดยมความรวมมอ
เฉพาะดาน(FunctionalCooperation)ภายใตประเดนเชงสงคมและวฒนธรรมทครอบคลม
ในหลายดานไดแกเยาวชนการศกษาและการพฒนาทรพยากรมนษยสทธมนษยชนสาธารณสข
วทยาศาสตรและเทคโนโลย สงแวดลอมสตร แรงงานการขจดความยากจนสวสดการสงคม
และการพฒนา วฒนธรรมและสารนเทศ กจการพลเรอน การตรวจคนเขาเมองและกงสล
ยาเสพตด การจดการภยพบต และสทธมนษยชน โดยมคณะทำงานอาเซยนรบผดชอบ
การดำเนนความรวมมอในแตละดาน
� อาเซยนไดตงเปาหมายการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ในป
พ.ศ.2558โดยมงหวงใหอาเซยนเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลางมสงคมทเอออาทร
และแบงปนประชากรอาเซยนมสภาพความเปนอยทดและมการพฒนาในทกดานเพอยกระดบ
คณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน รวมทงสงเสรม
อตลกษณอาเซยน(ASEANIdentity)
เพอรองรบการเปนประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนอาเซยนไดจดทำแผนงาน
การจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community
Blueprint)ซงประกอบดวยคณสมบตหลกทสำคญ6ดานไดแก
1.การพฒนามนษย(HumanDevelopment)
2.การคมครองและสวสดการสงคม(SocialWelfareandProtection)
3.สทธและความยตธรรมทางสงคม(SocialJusticeandRights)
4.ความยงยนดานสงแวดลอม(EnvironmentalSustainability)
5.การสรางอตลกษณอาเซยน(BuildinganASEANIdentity)
6.การลดชองวางทางการพฒนา(NarrowingtheDevelopmentGap)
66
2. กลไกการดำเนนงานของประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน แบงเปน 3 ระดบ
คณะมนตรประชาคมสงคมและวฒนธรรม (ASEAN Socio Cultural Community
Council : ASCC) มการประชมปละครง และรายงานผลความคบหนาในการดำเนนการตาม
แผนงานASCCตอผนำในการประชมสดยอดอาเซยนในสวนของประเทศไทยรฐมนตรวาการ
กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยเปนผแทนในคณะมนตรฯ
คณะกรรมการเจาหนาทอาวโสดานสงคมและวฒนธรรม (SeniorOfficialsCommittee
for ASCC : SOCA) เปนการประชมระดบเจาหนาทอาวโสซงจดขนประมาณ 3 ครงตอป
เพอตดตามความคบหนาในการดำเนนมาตรการตางๆขององคกรเฉพาะดาน(SectoralBodies)
ใน ASCC ตามแผนงานจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และสรปรายงานผล
การดำเนนการตอคณะมนตรฯ ในสวนของประเทศไทย ปลดกระทรวงการพฒนาสงคม
และความมนคงของมนษยเปนผแทนไทยในSOCA
องคกรเฉพาะสาขา(Sectoralbodies)มหนาทจดทำแผนงานเพอใหประเทศสมาชก
อาเซยนดำเนนการตามแผนงานจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน
SEAN ocio ulturalommunity
¤³ÐÁ¹µÃÕ»ÃЪҤÁÊѧ¤ÁáÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ
¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃ਌Ò˹ŒÒ·ÕèÍÒÇØâÊ´ŒÒ¹Êѧ¤ÁáÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁͧ¤�¡Ã੾ÒÐÊÒ¢Ò
enior
SCC
STEP 11
STEP 2
STEP 3
ommittee forfficials
ASEA
N SO
CIO
-CULTURA
L CO
MM
UNITY : A
SCC
67
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
3. การดำเนนการทสำคญ การศกษา ในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 15 ทอำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ เมอป พ.ศ. 2553 ผนำอาเซยนไดใหการรบรองปฏญญาชะอำ - หวหนวาดวยการเสรมสรางความรวมมออาเซยนดานการศกษา(Cha-amHuaHinDeclarationonStrengtheningCooperationonEducationtoAchieveASEANCaringandSharingCommunity)ซงถอวาเปนกรอบการดำเนนงานดานการศกษาฉบบแรกของอาเซยนโดยเนนบทบาทของการศกษาในการสรางประชาคมอาเซยนทง 3 เสาหลก นอกจากน ทประชมรฐมนตรศกษาอาเซยน (ASEAN EducationMinistersMeeting หรอ ASED) ครงท 6ไดรบรองแผนงานดานการศกษา 5 ป ของอาเซยน (ASEAN 5 - YearWork Plan onEducation2011-2015)โดยกำหนดสาระสำคญไว5ประการคอ
1. การรวมมอกนสรางความตระหนกร(PromotingASEANAwareness) 2. การเพมการเขาถงการศกษาในระดบประถมและมธยมศกษาทมคณภาพ (IncreasingAccesstoQualityPrimaryandSecondaryEducation) 3. การยกระดบคณภาพการศกษา เพมมาตรฐานการศกษา สงเสรมการเรยนร ตลอดชวต และการพฒนาสาขาอาชพ (IncreasingQualityofEducation-PerformanceStandards,Lifelong LearningandProfessionalDevelopment) 4. การสงเสรมการแลกเปลยนดานการขามแดนและความรวมมอระหวางประเทศ ดานการศกษา (StrengtheningCross-BorderMobilityandInternationalisationofEducation) 5. การสนบสนนองคกรเฉพาะสาขาอนๆ (SupportforotherASEANsectoralbodieswithaninterestineducation
การสงเสรมและค มครองสทธมนษยชน มการจดตงคณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน (ASEAN Intergovernmental Commission onHuman Rights หรอ AICHR) เมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2552 เพอสงเสรมและปกปองสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐานซงชวยเกอหนนกระบวนการสรางประชาคมอาเซยน
ปจจบนดร. เสรนนทสต รองเลขาธการมลนธสถาบนวจยและพฒนาองคกรภาครฐดำรงตำแหนงผแทนไทยในคณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธมนษยชนโดยมวาระการดำรงตำแหนงระหวางวนท 29 มกราคมพ.ศ. 2556 ถงวนท 31 ธนวาคมพ.ศ. 2558 ท งน ผ นำอาเซยนไดลงนามรบรองปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน
68
(ASEAN Human Rights Declaration) ระหวางการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 21ทกรงพนมเปญประเทศกมพชาเมอเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2555ซงถอเปนเอกสารสำคญทแสดงเจตนารมณของอาเซยนในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน
นอกจากน มการจดตงคณะกรรมาธการวาดวยการปกปองและสงเสรมสทธของสตรและเดก(ASEANCommissionforthePromotionandProtectionoftheRightsofWomen and Children หรอ ACWC) เมอเดอนเมษายน พ.ศ. 2553 เพอเปนกลไกในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐานของสตรและเดกในอาเซยนโดยผแทนไทยใน ACWC คอ ดร. สายสร จตกล (ดานสทธเดก) และนางกานดา วชโรทย(ดานสทธสตร) โดยปจจบน นางกานดาฯ ดำรงตำแหนงประธาน ACWC นอกจากนประเทศไทยยงไดผลกดนใหมการประกาศทศวรรษคนพการอาเซยน (ค.ศ. 2011 - 2020)เพ อสงเสรมความสามารถและศกยภาพของคนพการ รวมท งสงเสรมการมสวนรวมของคนพการในสงคมมากขน
การจดการภยพบต มการลงนามขอตกลงการจดตงศนยการใหความชวยเหลอดานมนษยธรรมของอาเซยน(ASEANCoordinatingCentreforHumanitarianAssistanceon Disaster Management หรอ AHA Centre) ระหวางการประชมสดยอดอาเซยนคร งท 19 ท เมองบาหล ประเทศอนโดนเซย เพ อเปนกลไกความรวมมอการจดการภยพบตในภมภาค โดยมการเปดศนย AHA Center ซ งต งอย ณ กรงจาการตาประเทศอนโดนเซย อยางเปนทางการเมอวนท 17 พฤศจกายน พ.ศ. 2554 นอกจากนท ประชมฯ ยงไดตกลงทจะเพ มบทบาทใหกบเลขาธการอาเซยนในการทำหนาท เปนผประสานงานความชวยเหลอดานมนษยธรรม(HumanitarianAssistanceCoordinator)
แรงงานขามชาต ผนำอาเซยนไดลงนามในปฏญญาอาเซยนวาดวยการคมครองและสงเสรมแรงงานตางดาว (ASEAN Declaration on the Protection and PromotionoftheRightsofMigrantWorkers)เมอวนท13มกราคมพ.ศ.2550ระหวางการประชมสดยอดอาเซยนทเมองเซบประเทศฟลปปนสโดยมการจดตงคณะกรรมการอาเซยนวาดวยการปฏบตใหเปนไปตามปฏญญาอาเซยนวาดวยการคมครองและสงเสรมแรงงานตางดาว(ASEANCommitteeontheImplementationoftheASEANDeclarationontheProtectionandPromotionoftheRightsofMigrantWorkers:ACMW)เพอกำกบดแลและตดตามการยกรางตราสารอาเซยนวาดวยการคมครองและสงเสรมสทธของแรงงานตางดาวซงมกำหนดดำเนนการใหแลวเสรจภายในปพ.ศ.2558
ASEA
N SO
CIO
-CULTURA
L CO
MM
UNITY : A
SCC
69
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
สงแวดลอม มการจดตงศนยอาเซยนวาดวยความหลากหลายทางชวภาพ (ASEANCentre forBiodiversity :ACB) เมอปพ.ศ.2548ระหวางการประชมรฐมนตรอาเซยนดานสงแวดลอมอยางไมเปนทางการครงท9ทประเทศฟลปปนสทงนศนยACBมววฒนาการมาจาก ASEAN Regional Centre for Biodiversity Conservation (ARCBC) ซงไดรบการสนบสนนทางการเงนจากคณะกรรมมาธการยโรป(EuropeanCommission)การจดตงACB แสดงใหเหนถงความมงมนของอาเซยนในการอนรกษและการใชประโยชนอยางยงยนของความหลากหลายทางชวภาพในภมภาคอาเซยน และความพยายามในการประสานนโยบายทเกยวของกบประเดนเรองความหลากหลายทางชวภาพระหวางประเทศสมาชกอาเซยน นอกจากน ยงมการจดต งกองทนความหลากหลายทางชวภาพแหงอาเซยน(ASEAN Biodiversity Fund) เพอใชสำหรบสนบสนนการดำเนนงานของ ACB ทงนศนยACBตงอยณเมองLosBanosประเทศฟลปปนส
การสรางอตลกษณอาเซยนระหวางดำรงตำแหนงประธานอาเซยนเมอปพ.ศ.2551ประเทศไทยไดรเรมการจดการหารอระหวางผนำอาเซยนกบภาคประชาชน เพอสงเสรมการมสวนรวมของภาคประชาสงคมตอกระบวนการสรางประชาคมอาเซยน และเปนสงคมทมประชาชนเปนศนยกลาง โดยทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 14 ทอำเภอหวหนจงหวดประจวบครขนธ ไดเหนชอบกบขอเสนอของประเทศไทยในการจดต งสมาคมอาเซยน-ประเทศไทย(ASEANAssociation-Thailand)เพอชวยสงเสรมการดำเนนงานของภาครฐในการสรางประชาคมอาเซยน และเปนเวทปฏสมพนธระหวางภาครฐ สถาบนการศกษา และภาคประชาชน รวมทงสรางความตระหนกร และความเขาใจทถกตองของประชาชนเกยวกบอาเซยนและความรวมมอในกรอบตางๆของอาเซยน
นอกจากน ในป พ.ศ. 2551 อาเซยนไดจดใหมการประกวดเพลงประจำอาเซยนซงเปนการดำเนนการเพอใหเปนไปตามกฎบตรอาเซยน บทท 40 ซงระบใหอาเซยนมเพลงประจำอาเซยน โดยเพลง“The ASEAN Way”จากประเทศไทย ไดรบการตดสนใหเปนเพลงชนะเลศซงเปนผลงานการประพนธเนอรองของนายพยอมวลยพชราและแตงทำนองและเรยบเรยง โดยนายกตตคณ สดประเสรฐ รวมกบ นายสำเภา ไตรอดม โดยอาเซยนสงเสรมใหมการใชเพลงประจำอาเซยน“The ASEAN Way” ในโอกาสและกจกรรมสำคญเกยวเนองกบอาเซยน และประเทศคเจรจา โดยมการแปลเนอรองเปนภาษาตางๆ เพอชวยเสรมสรางความตระหนกรเรองอาเซยน สรางความรสกนกคดและจตสำนก คานยม และหลกการรวมกนในหมพลเมองอาเซยน
70
1.ASEANMinistersResponsibleforInformation(AMRI) • SeniorOfficialsMeetingResponsibleforInformation(SOMRI) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กรมประชาสมพนธ2.ASEANMinistersResponsibleforCultureandArts(AMCA) • SeniorOfficialsMeetingforCultureandArts(SOMCA) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงวฒนธรรม3.ASEANEducationMinistersMeeting(ASED) • SeniorOfficialsMeetingonEducation(SOM-ED) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงศกษาธการ4. ASEANMinisterialMeetingonDisasterManagement(AMMDM) • ASEANCommitteeonDisasterManagement(ACDM) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงมหาดไทย5. ASEANMinisterialMeetingontheEnvironment(AMME) • ASEANSeniorOfficialsontheEnvironment(ASOEN) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม6. ConferenceofthePartiestotheASEANAgreementonTransboundary HazePollution(COP) • Committee(COM)undertheCOPtotheASEANAgreementonTransboundaryHaze Pollution หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม7. ASEANHealthMinistersMeeting(AHMM) • SeniorOfficialsMeetingonHealthDevelopment(SOMHD) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงสาธารณสข8. ASEANLabourMinistersMeeting(ALMM) • SeniorLabourOfficialsMeeting(SLOM) • ASEANCommitteeontheImplementationoftheASEANDeclarationontheProtection andPromotionoftheRightsofMigrantWorkers หนวยราชการไทยทรบผดชอบ:กระทรวงแรงงาน9. ASEANMinistersonRuralDevelopmentandPovertyEradication(AMRDPE) • SeniorOfficialsMeetingonRuralDevelopmentandPovertyEradication(SOMRDPE) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงมหาดไทย10.ASEANMinisterialMeetingonSocialWelfareandDevelopment(AMMSWD) • SeniorOfficialsMeetingonSocialWelfareandDevelopment(SOMSWD) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงมนษย11.ASEANMinisterialMeetingonYouth(AMMY) • SeniorOfficialsMeetingonYouth(SOMY) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงมนษย12.ASEANConferenceonCivilServiceMatters(ACCSM) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : สำนกงาน ก.พ.13.ASEANBiodiversityCentre หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม14.ASEANCoordinatingCentreforHumanitarianAssistanceinDisasterManagement (AHACentre) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงมหาดไทย15.ASEANEarthquakesInformationCentre หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงมหาดไทย16.ASEANSpecialisedMeteorologicalCentre หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม17.ASEANUniversityNetwork(AUN) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงศกษาธการ18.ASEANMinisterialMeetingonSports(AMMS) หนวยราชการไทยทรบผดชอบ : กระทรวงทองเทยวและกฬา
องคกรเฉพาะสาขาภายใตประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนและหนวยราชการไทยทรบผดชอบ
ASEA
N SO
CIO
-CULTURA
L CO
MM
UNITY : A
SCC
71
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (กระทรวงการตางประเทศเปนหนวยประสานงานหลก โดยดำเนนงานรวมกบ
หนวยงานความมนคงอนๆ ของประเทศไทย คอ กระทรวงกลาโหม กระทรวงมหาดไทย
และกระทรวงยตธรรม)
ภาพรวม ในป พ.ศ. 2555 อาเซยนไดมพฒนาการทดในการดำเนนการตามแผน
การจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน โดยมการสรางกฎเกณฑ บรรทดฐาน
และความรวมมอกบตางประเทศอาท
ความคบหนาของการเตรยมพรอมเขาสประชาคมอาเซยน
ในแตละดาน
72
� การจดตงสถาบนอาเซยนเพอสนตภาพและความสมานฉนท
(ASEAN Institute of Peace and Reconciliation) อยางเปนทางการ มสำนกงานอยท
กรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย มภารกจในการวจยและรบฟงความคดเหนเพอสงเสรม
สนตภาพในภมภาคและมหนาทในการไกลเกลยขอพพาทระหวางกนในอาเซยน
� ดานสทธมนษยชน มการจดทำปฏญญาอาเซยนวาดวยสทธมนษยชน(ASEAN
Human Rights Declaration : AHRD) นบเปนเอกสารสำคญดานสทธมนษยชน
ฉบบแรกของอาเซยน แสดงใหเหนถงมาตรฐานของอาเซยนในดานการสงเสรมและคมครอง
สทธมนษยชนใหกบประชาชนอาเซยน
� ดานการแกไขปญหายาเสพตดประเทศไทยมบทบาทสำคญในการเปนเจาภาพ
จดการประชมรฐมนตรอาเซยนดานยาเสพตดสมยพเศษเมอวนท31สงหาคมพ.ศ.2555
ซงกอนหนานไมเคยมการประชมระดบรฐมนตร มแตการประชมในระดบเจาหนาทอาวโส
เทานน โดยทประชมยำถงความสำคญทจะทำใหอาเซยนเปนเขตปลอดยาเสพตดภายในป
พ.ศ. 2558 ซงจะเขาสการเปนประชาคมอาเซยน รวมถงการสกดกนการลกลอบขนยาเสพตด
ขามพรมแดน
� ดานการคามนษย ประเทศไทยผลกดนใหมการจดทำแผนปฏบตการระดบ
ภมภาค (Regional Plan of Action) ควบคไปกบการจดทำอนสญญาอาเซยนวาดวย
การตอตานการคามนษย (ASEAN Convention on Trafficking in Persons) เพอเปน
กรอบความรวมมอในการแกไขปญหาการคามนษยในระดบภมภาค
� ประเดนทะเลจนใต อาเซยนยงเผชญกบความทาทายในการแกไขปญหา
ดงกลาวประเทศไทยในฐานะประเทศผประสานงานความสมพนธอาเซยน-จนไดผลกดน
ใหมการประชมเจาหนาทอาวโสอาเซยน - จน เพอรกษาพลวตการเจรจาทสรางสรรคและ
พจารณาแนวทางการสงเสรมความรวมมอระหวางอาเซยน - จน ในดานตางๆ ทจะเปน
ผลประโยชนรวมของท งสองฝาย รวมถงการหารอแนวทางในการจดทำแนวปฏบต
ในทะเลจนใต (Code of Conduct in the South China Sea) ซงเปนกระบวนการ
สรางความไวเนอเชอใจและการเจรจาหารอระหวางประเทศทเกยวของ
TOW
ARD
S ASEA
N C
OM
MUN
ITY 2015
73
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ในสวนการดำเนนการของประเทศไทย มพฒนาการทสำคญ อาท � การจดทำแนวปฏบตและแผนปฏบตการ 3 ป (พ.ศ. 2556 - พ.ศ.2558)
ของกระทรวงกลาโหมเพอเตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนโดยในปพ.ศ.2556
กระทรวงกลาโหมจะดำเนนกจกรรมในดานตางๆ ทเปนรปธรรมมากขน โดยเฉพาะการฝก
รวมผสมกบกลมประเทศอาเซยนอาทความมนคงทางทะเลการชวยเหลอดานมนษยธรรม
และบรรเทาภยพบต การแพทยทหาร การรกษาสนตภาพ และการตอตานการกอการราย
เปนตน
� การเสรมสรางความรวมมอดานการจดการภยพบต ซ งมกรมปองกน
และบรรเทาสาธารณภย (ปภ.) กระทรวงมหาดไทย เปนหนวยประสานหลกของประเทศ
และมหนาทเปนประธานคณะกรรมการอาเซยนดานการจดการภยพบต(ASEANCommittee
onDisasterManagement:ACDM)ดวย
� การจดการฝกซอมการบรรเทาภยพบตภายใตกรอบ ARF (ASEAN
RegionalForumDisasterReliefExercise:ARFDiREx)โดยประเทศไทยและสาธารณรฐ
เกาหลรวมกนจดขนในเดอนพฤษภาคมพ.ศ.2556ทจงหวดเพชรบรเพอเสรมสรางศกยภาพ
ในการเตรยมความพรอมของไทยรวมกบประเทศสมาชก ARF ในการจดการกบภยพบต
ทางธรรมชาต และสงเสรมความรวมมอระหวางฝายพลเรอนและฝายทหารในการจดการ
ภยพบต และสรางเครอขายกบประเทศและองคกรระหวางประเทศ ซงมความกาวหนา
ดานการบรหารจดการภยพบต
74
ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (กระทรวงพาณชยเปนหนวยประสานงานหลก โดยดำเนนงานรวมกบหนวยงาน
ดานเศรษฐกจอนๆ ของประเทศไทย อาท กระทรวงการคลง กระทรวงเกษตรและสหกรณ
กระทรวงแรงงาน กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวง
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระทรวงพลงงาน และกระทรวงการทองเทยวและ
กฬาเปนตน)
ภาพรวม อาเซยนมพฒนาการในการดำเนนการตามแผนการจดตงประชาคม
เศรษฐกจอาเซยนอาท
� ปจจบนอาเซยนอยระหวางการจดทำตวชวดผลการดำเนนงานตามแผน
การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน(AECScorecard)ระยะท3(ปพ.ศ.2555-2556)
ซงประเทศไทยสามารถดำเนนการไปไดรอยละ 84.6 และอยระหวางการดำเนนการปรบ
มาตรฐานและความสอดคลองในเรองพกดศลกากร การอำนวยความสะดวกทางการคา
ระบบการรบรองถ นกำเนดสนคาดวยตวเอง มาตรฐานของ SME และการจดทำ
ระบบขอมลศลกากรทางอเลกทรอนกสณจดเดยวหรอ“ASEAN Single Window”
� อาเซยนประสบความสำเรจในการจดทำความตกลงอาเซยนวาดวย
การเคลอนยายบคคลธรรมดา (ASEAN Agreement on theMovement of Natural
Persons)ไดตามเปาหมายทกำหนดไวในปพ.ศ.2555เพอสงเสรมและอำนวยความสะดวก
ใหเกดการเคลอนยายบคลากรทประสงคจะใหบรการในประเทศสมาชกในสาขาทเกยวกบ
การคาสนคาการคาบรการและการลงทนโดยขอผกพนของไทยจะอนญาตใหมการเคลอน
ยายบคลากร2ประเภทคอผเยยมเยอนทางธรกจ(BusinessVisitor)และผโอนยายภายในบรษท
(Intra-CorporateTransferee)โดยครอบคลมการเคลอนยายบคลากรใน25สาขาอาท
บรการวศวกรรม บรการคอมพวเตอร บรการวจยและการพฒนา บรการดานการเงน
บรการดานโทรคมนาคมบรการดานสขภาพและบรการดานโรงแรมเปนตน
TOW
ARD
S ASEA
N C
OM
MUN
ITY 2015
75
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
� การดำเนนการตามความตกลงอาเซยนวาดวยการคาบรการ (ASEAN
FrameworkAgreementonTradeinServices:AFAS)อาเซยนไดผกพนเปดเสรการคา
บรการชดท8แลวเมอเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2555โดยนกลงทนอาเซยนสามารถมหนสวน
ของผ ถอห นตางชาตไดไมเกนรอยละ 70 ในสาขาบรการ อาท บรการดานวชาชพ
บรการดานคอมพวเตอร บรการดานโทรคมนาคม บรการดานการวจยและการพฒนา
บรการดานอสงหารมทรพย บรการดานการกอสราง บรการดานการจดจำหนาย บรการ
ดานการศกษาบรการดานสขภาพบรการดานการทองเทยวบรการดานนนทนาการและกฬา
เปนตนทงนในบางสาขาอาจเปนการเปดเสรเฉพาะบางสาขายอย(Sub-Sector)และมอก
2-3สาขาทเปดใหผถอหนเปนชาวตางชาตไมเกนรอยละ51อาทบรการดานการขนสงทางนำ
ทางรถไฟ และทางอากาศ นอกจากน ยงมเงอนไขวาจะตองปฏบตตามกฎหมายในแตละ
สาขาดวย
� การจดทำขอตกลงยอมรบรวม(MutualRecognitionAgreement:MRA)
เพออำนวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงานวชาชพนนปจจบนอาเซยนไดจดทำMRA
แลว7สาขาวชาชพไดแกแพทยทนตแพทยพยาบาลวศวกรรมสถาปตยกรรมนกบญช
และชางสำรวจและ1สาขาบรการคอบรการการทองเทยวประเทศไทยไดลงนามMRA
ในสาขาการบรการการทองเทยวแลวเมอเดอนพฤศจกายนพ.ศ.2555
� พฒนาการทสำคญยงในการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 21 เมอเดอน
พฤศจกายนพ.ศ. 2555 คอ การทผนำอาเซยน 10 ประเทศ กบผนำจนญปน เกาหลใต
ออสเตรเลยนวซแลนดและอนเดยประกาศใหมการเรมเจรจาการเปนหนสวนทางเศรษฐกจ
อยางรอบดานในภมภาค(RegionalComprehensiveEconomicPartnership:RCEP)
โดยจะเรมการเจรจาในตนป พ.ศ. 2556 เพอใหบรรลผลไดในป พ.ศ. 2558 ซงเปนปทจะ
เขาสการเปนประชาคมอาเซยนทงนโดยเหนวาRCEPจะชวยปรบใหFTAระหวางอาเซยน
กบทง6ประเทศดงกลาวมกฎระเบยบทสอดคลองกน
76
ในสวนการดำเนนการของประเทศไทย มพฒนาการทสำคญ อาท � การจดทำมาตรฐานสนคาเกษตรและอนทรยอาทผกผลไมอาเซยนจำนวน
28 รายการ และอยระหวางการจดตงกลมผเชยวชาญเพอศกษาและปรบปรงกฎหมาย
เกยวกบสนคาเกษตรและสนคาประมง เพอใหสอดคลองกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน รวมถงการจดสมมนาสรางความตระหนกรใหแกเกษตรกรไทยโดยเฉพาะการจดแสดง
และจำหนายสนคาของกลมสหกรณ และการเชอมโยงเครอขายเรองการตลาดของสนคา
เกษตรซงเปนหนงในเรองทรฐมนตรอาเซยนดานการเกษตรและปาไมไดตกลงกนโดยเฉพาะ
การขบเคลอนกลมสหกรณและในการประชมรฐมนตรอาเซยน+3ดานการเกษตรและปาไม
(ASEAN+3MinistersMeetingonAgricultureandForestry:AMAF+3)เมอเดอนกนยายน
พ.ศ. 2555 ทประเทศลาวประเทศไทยไดเสนอเปนเจาภาพในการจดตงสำนกงานเลขานการ
โครงการสำรองขาวฉกเฉนของอาเซยน+3(ASEANPlusThreeEmergencyRiceReserve:
APTERR) และไดรบฉนทามตจากทประชมฯ แลว และกำลงอยระหวางการดำเนนการ
เกยวกบกระบวนการภายในเพอหาแนวทางรองรบสถานะของสำนกงานเลขานการAPTERR
� การลงนามในขอตกลงยอมรบรวม (MRA) เพออำนวยความสะดวกในการ
เคลอนยายแรงงานมทกษะในสาขาการบรการการทองเทยวเมอวนท 29 พฤศจกายน
พ.ศ. 2555 และพฒนาการการเตรยมความพรอมในสวนทเกยวของเพอรองรบการเคลอนยาย
แรงงานมทกษะในสาขาบรการการทองเทยว อาท การจดตงคณะกรรมการบคลากรวชาชพ
ทองเทยวแหงชาต และการจดตงคณะกรรมการรบรองคณวฒวชาชพดานการทองเทยว
รวมถงการจดทำหลกสตรฝกอบรมและสอการเรยนรในลกษณะตางๆรวมถงมาตรฐานสำหรบ
32วชาชพ
� การเตรยมความพรอมในการอำนวยความสะดวกในการเคลอนยายแรงงาน
มทกษะใน 7 สาขาวชาชพและ 1 การบรการของกระทรวงแรงงานทผานมามการประชม
ระดมความเหนเพอประเมนวาการเคลอนยายแรงงานมทกษะจะมผลกระทบตอคนไทย
และตอการแขงขนของประเทศไทยในดานแรงงานมทกษะอยางไร ซงสรปผลไดวายงไมม
ผลกระทบมากนก เนองจากแตละสาขาวชาชพยงมสภาวชาชพของไทยคอยกำกบดแลอย
นอกจากน ยงมการดำเนนการเตรยมความพรอมเพอรองรบผลกระทบจากการเคลอนยาย
แรงงานดวย
TOW
ARD
S ASEA
N C
OM
MUN
ITY 2015
77
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
การเสรมสรางความสามารถในการแขงขนดานการคาสนคา บรการ และ
การลงทนโดยกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดจดทำแผนงาน4ดานสำคญไดแก
•การถายทอดเทคโนโลยเพอสงเสรมการลงทนในอตสาหกรรมพลงงาน
ทดแทน
•การพฒนาศกยภาพดานเทคโนโลยและนวตกรรมของผประกอบการSME
เพอเขาสการเปนประชาคมอาเซยน
•การเพมประสทธภาพการผลตดวยการวจยและพฒนารวมถงการถายโอน
เทคโนโลย
•การพฒนาปรบปรงมาตรฐานสนคาดวยการทดสอบทางหองปฏบตการ
การดำเนนการเตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนในสวนของ
ICT ตามแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการส อสารอาเซยน (ASEAN ICT
Masterplan2015 : AIM2015) โดยโครงการทประเทศไทยรบผดชอบ ไดแก การจดทำ
มาตรฐานและนยามทกษะบคลากรดานICTอาเซยน(ASEANICTSkillsStandardand
Definition) และการจดทำแผนปฏบตการยทธศาสตรรฐบาลอเลกทรอนกสอาเซยน
(ASEAN e - Government Strategic Action Plan) โดยประเทศไทยใหความสำคญ
กบการวางโครงสรางพนฐานดาน ICT รวมทงการจดสมมนาเพอเผยแพรการเปดตลาดการคา
บรการในสาขาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และโครงการ Smart Thailand
เปนตน
78
ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงมนษย เปนหนวยประสานงานหลกโดยดำเนนงานรวมกบหนวยงานดานสงคมและวฒนธรรมอนๆ ของประเทศไทย อาทกระทรวงวฒนธรรมกระทรวงศกษาธการกระทรวงสาธารณสขและสำนกงานกพ.เปนตน)
ภาพรวม อาเซยนมพฒนาการในการดำเนนการตามแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนหลายดานอาท
� การจดทำตวชวดผลการดำเนนงานตามแผนการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASCC Scorecard) โดยจะนำมาใชในการประเมนผลในเดอนมถนายนพ.ศ.2556
� การจดตงกลไกใหม ไดแก รฐมนตรอาเซยนดานกฬาซงจะมการประชมเปนครงแรกในป พ.ศ. 2556 และรฐมนตรอาเซยนดานสตรซงมการประชมครงแรกไปแลวเมอเดอนตลาคมพ.ศ.2555
� การจดทำเอกสารคมอหลกสตรอาเซยน ในการประชมรฐมนตรอาเซยนดานการศกษา(ASEANMinistersMeetingonEducation)ครงท7เมอเดอนกรกฎาคมพ.ศ. 2555 ไดออกเอกสารคมอหลกสตรอาเซยน (ASEAN Curriculum Sourcebook)เพอใหประเทศสมาชกใชเปนแนวทางในการจดหลกสตรการเรยนการสอนระดบประถมศกษาและมธยมศกษาใหเปนไปในทศทางเดยวกน และใหเยาวชนเรยนรอาเซยนและประเทศสมาชกในแงมมตางๆเพอเตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยน
นอกจากน ประเทศสมชกอาเซยนไดร บรองแผนงานดานการศกษา 5 ป(ASEAN5-YearWorkPlanonEducation2011-2015)ซงเปนแนวทางความรวมมออาเซยนดานการศกษามสาระสำคญ5ประการคอ
1.การรวมมอกนสรางความตระหนกร(PromotingASEANAwareness) 2.การเพมการเขาถงการศกษาในระดบประถมและมธยมศกษาทมคณภาพ (IncreasingAccesstoQualityPrimaryandSecondaryEducation)
TOW
ARD
S ASEA
N C
OM
MUN
ITY 2015
79
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
3. การยกระดบคณภาพการศกษา เพมมาตรฐานการศกษา สงเสรมการเรยนรตลอดชวตและการพฒนาสาขาอาชพ(IncreasingQualityofEducation-PerformanceStandards,LifelongLearningandProfessionalDevelopment)
4. การสงเสรมการแลกเปลยนดานการขามแดนและความรวมมอระหวางประเทศดานการศกษา(StrengtheningCross-BorderMobilityandInternationalisationofEducation)
5.การสนบสนนองคกรเฉพาะสาขาอนๆ(SupportforotherASEANsectoralbodieswithaninterestineducation)
� การสงเสรมบทบาทของภาคประชาสงคม โดยการจดตง GO - NGO Forumซงเปนขอรเร มของประเทศไทยเพอสงเสรมการมสวนรวมของภาคประชาสงคมในการขบเคลอนและผลกดนการดำเนนการตามแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน
� นอกจากน ยงมการจดตงกลไกดานสทธมนษยชนทดแลสทธสตรและสทธเดกคอคณะกรรมาธการอาเซยนวาดวยการสงเสรมและคมครองสทธสตรและสทธเดก(ASEANCommissiononthePromotionandProtectionoftheRightsofWomenandChildren:ACWC)
ในสวนการดำเนนการของประเทศไทย มพฒนาการทสำคญ อาท � ประเทศไทยไดผลกดนใหหลกประกนสขภาพถวนหนา (UniversalHealthCoverage : UHC) เปนวาระสำคญของการประชมรฐมนตรสาธารณสขอาเซยน (ASEANHealthMinisterial Meeting : AHMM) ครงท 11 และการประชมอนๆ ทเกยวของเพอสรางระบบประกนสขภาพถวนหนาทวภมภาคอาเซยนซงจะมผลใหประชาชนของแตละประเทศสามารถเขาถงบรการสาธารณสขไดอยางทวถงและเทาเทยม และลดผลกระทบในบรเวณชายแดนทมการขามพรมแดนมารบการรกษาในประเทศไทย
� การกำหนดยทธศาสตรการศกษา เพอเตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนและความคบหนาในการสรางระบบถายโอนหนวยกต ซงดำเนนการโดยเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน (ASEANUniversity Network : AUN) ทงน กระทรวงศกษาธการ
80
ไดกำหนดยทธศาสตรการเขาสประชาคมอาเซยนปพ.ศ.2546-25615ดานซงสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลประกอบดวย
• การใหความสำคญกบการศกษา •การลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย •การสงเสรมการจางงานทเหมาะสม •การสงเสรมเทคโนโลยสารสนเทศ • การอำนวยความสะดวกในการเขาถงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเชงประยกต
� การพฒนาองคความรและการจดการความรทางดานมรดกวฒนธรรมและความหลากหลายทางวฒนธรรมในอาเซยน โดยเผยแพรองคความรดงกลาวผานสอตางๆรวมถงการพฒนาศกยภาพของบคลากรทเกยวของกบงานดานวฒนธรรมทงในระดบผบรหารระดบปฏบตการผเชยวชาญศลปนแหงชาตศลปนพนบานชางหตถกรรมนกเรยนนกศกษาเยาวชน และประชาชน เปนตน ทงน การดำเนนงานของไทยภายใตประชาคมสงคมและวฒนธรรมม3ระดบไดแกระดบจงหวดระดบประเทศและระดบภมภาค
� การกำหนดใหป ค.ศ. 2013 (พ.ศ. 2556) เปนป ASEAN Sports Industry Year โดยประเทศสมาชกอาเซยนจะรวมกนจดกจกรรมเพอเฉลมฉลอง โดยการกฬาแหงประเทศไทยซงเปนหนวยประสานงานหลกในการจดกจกรรมแสดงความสนใจทจะเพมกฬาประเภทตะกรอหรอมวยในอนาคต เน องจากเปนกฬาท ประเทศสมาชกอาเซยนมความเชยวชาญ
� การพฒนาชนบทและขจดความยากจนซงมกรมการพฒนาชมชนกระทรวงมหาดไทย ซงเปนหนวยประสานงาน กำหนดจดโครงการตางๆ อาท การแสดงและจำหนายผลตภณฑในโครงการหนงตำบลหนงผลตภณฑ (OTOP) ระหวางประเทศไทยกบประเทศสมาชกอาเซยน โครงการพฒนาทมวทยากรโดยใหตวแทนชมชนมารบความรจากสวนกลางแลวนำไปขยายผลตอในชมชน โครงการถายทอดวดทศนทางไกลจากสวนกลางไปยงศาลากลางจงหวดในจงหวดตางๆ และการจดตงศนยปฏบตการรวมกลมจงหวด (RegionalCooperation Center : RCC) ซงไดรบความชวยเหลอจากทสนใจและมความพรอมเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนและประชาคมอาเซยนแกจงหวดและกลมจงหวดตางๆเปนตน
TOW
ARD
S ASEA
N C
OM
MUN
ITY 2015
81
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
»‚ ¾.È. 2535¾ È 2535¾INDIA
»‚ ¾.È. 2516JAPAN
»‚ ¾.È. 2532È 2532ROK
»‚ ¾.È. 2539RUSSIA
»‚ ¾.È. 2518NEW ZEALAND
»‚ ¾.È. 2517AUSTRALIA
»‚ ¾.È. 2520UN
»‚ ¾.È. 2520CANADA
»‚ ¾.È. 252020002000USA
»‚ ¾.È. 25202520¾ È 2EU
ASEAN’s External Relations
Brunei
India
»‚ ¾.È. 2534CHINA
82
»‚ ¾.È. 2535¾ È 2535¾INDIA
»‚ ¾.È. 2516JAPAN
»‚ ¾.È. 2532È 2532ROK
»‚ ¾.È. 2539RUSSIA
»‚ ¾.È. 2518NEW ZEALAND
»‚ ¾.È. 2517AUSTRALIA
»‚ ¾.È. 2520UN
»‚ ¾.È. 2520CANADA
»‚ ¾.È. 252020002000USA
»‚ ¾.È. 25202520¾ È 2EU
ASEAN’s External Relations
Brunei
India
»‚ ¾.È. 2534CHINA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
83
84
อาเซยน - ออสเตรเลย ออสเตรเลยเปนประเทศคเจรจาประเทศแรกของอาเซยนโดยออสเตรเลยไดสถาปนา
ความสมพนธกบอาเซยนในปพ.ศ2517(ค.ศ.1974)และจะมความสมพนธครบรอบ40ป
ในป พ.ศ 2557 (ค.ศ. 2014) ออสเตรเลยและอาเซยนดำเนนความสมพนธกนอยางราบรน
มการปรบเปลยนลำดบความสำคญของความรวมมอในสาขาตางๆ ไปตามพฒนาการ
ทางเศรษฐกจและความจำเปนอนๆ เพอตอบสนองความตองการของทงสองฝาย ปจจบน
ความสมพนธอาเซยน - ออสเตรเลย ครอบคลมความรวมมอดานการเมอง ความมนคง
เศรษฐกจสงคมและวฒนธรรม
ในดานการเมองและความมนคง ออสเตรเลยเขาเปนภาคความตกลงสนธสญญา
มตรภาพและความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and
Cooperation : TAC) ในป พ.ศ. 2548 และไดรวมรบรองเอกสารแผนงานโครงการ
ในการปฏบตตามปฏญญารวมอาเซยน - ออสเตรเลย เพอตอตานการกอการรายสากล
(ASEAN-AustraliaJointDeclarationforCooperationtoCombatInternationalTerrorism)
ในดานเศรษฐกจ อาเซยน ออสเตรเลย และนวซแลนด ไดลงนามความตกลง
เพอจดตงเขตการคาเสรอาเซยน-ออสเตรเลย-นวซแลนด(ASEAN-Australia-NewZealand
Free Trade Agreement : AANZFTA) เมอป พ.ศ. 2552 สงผลใหการคาสนคาระหวาง
อาเซยนกบออสเตรเลยในปพ.ศ.2554เพมขนรอยละ23.02จากปพ.ศ.2553มมลคารวม
ASEAN - AUSTRALIA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
85
70,789.20 ลานดอลลารสหรฐ โดยอาเซยนไดดลการคาออสเตรเลยเปนมลคา 15,387.62
ลานดอลลารสหรฐ(อาเซยนสงสนคาไปยงออสเตรเลยเปนมลคา43,088.41ลานดอลลารสหรฐ
และออสเตรเลยสงสนคาไปยงอาเซยนเปนมลคา 27,700.79 ลานดอลลารสหรฐ) ออสเตรเลย
จะเขารวมการเจรจาจดทำความตกลงพนธมตรทางเศรษฐกจระดบภมภาค (Regional
Comprehensive Economic Partnership : RCEP) ซงอาเซยนจะเรมการเจรจาในป
พ.ศ.2556ดวย
ในดานความรวมมอเพอการพฒนา ออสเตรเลยกบอาเซยนมความรวมมอดาน
การศกษาระหวางมหาวทยาลยในเครอขาย ASEANUniversity Network : AUN โดยม
โครงการแลกเปลยนนกศกษาระหวางอาเซยนและออสเตรเลยในป พ.ศ. 2554 มนกศกษา
จากออสเตรเลยสประเทศสมาชกอาเซยน 239 คน และจากประเทศสมาชกอาเซยนส
ออสเตรเลย 61 คน นอกจากนน ในเรองการจดการภยพบต ออสเตรเลยประกาศใหการ
สนบสนนการดำเนนการASEANAgreementonDisasterManagementandEmergency
Response(AADMER)และASEANCoordinatingCenterforHumanitarianAssistance
onDisasterManagement (AHACenter) เปนเงนจำนวน 2 ลานดอลลารออสเตรเลย
นอกจากนน ในคณะกรรมการอาเซยนดานการจดการภยพบต (ASEAN Committee on
Disaster Management : ACDM) ออสเตรเลยยงเปนคณะทำงานWorking Group
เพอพจารณาความเชอมโยงระหวางASEANAgreementonDisasterManagementand
EmergencyResponse(AADMER)WorkProgramและEASWorkPlanonDisaster
Management
ออสเตรเลยใหความชวยเหลออาเซยนในดานการพฒนาภายใตASEAN-Australia
DevelopmentCooperationProgram(AADCP)โดยในระยะแรก(ปพ.ศ.2545-พ.ศ.2551)
มมลคาความชวยเหลอประมาณ 45 ลานดอลลารออสเตรเลย และในระยะท สอง
(ปพ.ศ.2552-พ.ศ.2558)ออสเตรเลยมเปาหมายจะขยายความชวยเหลอใหแกอาเซยน
เปนเงน 57 ลานดอลลารออสเตรเลย และไดตดสนใจขยายระยะเวลากรอบความรวมมอ
AADCPIIออกไปจนถงปพ.ศ.2562(ค.ศ.2019)
86
อาเซยน - แคนาดา1. ภมหลง � ความสมพนธระหวางอาเซยนและแคนาดาเร มตนอยางเปนทางการในป
พ.ศ. 2520 (ค.ศ. 1977) แตไดประสบภาวะชะงกงนนบตงแตป พ.ศ. 2540 (1997)
เมออาเซยนรบเมยนมารเขาเปนสมาชก ซงแคนาดาไมประสงคใหเมยนมารเขาเปนภาค
ความตกลงวาดวยความรวมมอดานเศรษฐกจฯหลงจากนนไดมความพยายามหาทางรอฟน
ความสมพนธฯจนกระทงในวนท19มกราคมพ.ศ.2547(ค.ศ.2004)ทงสองฝายเหนชอบ
ใหจดการประชมASEAN-CanadaDialogueครงแรกซงนบเปนจดเรมตนของการกลบมา
ดำเนนความสมพนธระหวางกนอกครง
� ทประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน(PostMinisterialConference-PMC+1)
กบแคนาดาเมอวนท22กรกฎาคมพ.ศ.2552ณประเทศสงคโปรไดใหความเหนชอบปฏญญา
รวมวาดวยความเปนหนสวนทเพมพนระหวางอาเซยนกบแคนาดา(JointDeclarationon
the ASEAN - Canada Enhanced Partnership) ซงเปนแผนแมบทในการดำเนน
ความสมพนธระหวางกนในอนาคต โดยประเทศไทยทำหนาท ประเทศผ ประสานงาน
(CountryCoordinator)ความสมพนธอาเซยน-แคนาดาระหวางเดอนกรกฎาคมพ.ศ.2552-
กรกฎาคม พ.ศ. 2555 ปจจบน ประเทศสงคโปรทำหนาทเปนประเทศผประสานงาน
ความสมพนธอาเซยน-แคนาดาระหวางเดอนกรกฎาคมพ.ศ.2555-กรกฎาคมพ.ศ.2558
ASEAN - CANADA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
87
� ทประชมPMC+1กบแคนาดาเมอวนท22กรกฎาคมพ.ศ.2553ณกรงฮานอย
ประเทศเวยดนาม ไดใหการรบรองอยางเปนทางการตอแผนปฏบตการเพอดำเนนการ
ใหเปนไปตามปฏญญารวมฯ(PlanofActiontoImplementtheJointDeclarationon
theASEAN-CanadaEnhancedPartnership2010-2015)เพอเปนแนวทางในการ
สงเสรมความรวมมอระหวางกนไปอก 5 ป (พ.ศ. 2553 - พ.ศ. 2558) ซงสอดคลองกบ
แผนการสรางประชาคมอาเซยนภายในป ค.ศ. 2015 นอกจากน แคนาดาไดภาคยานวต
สนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and
Cooperation in Southeast Asia : TAC) ซงสะทอนใหเหนถงความมงมนของแคนาดา
ตอการสงเสรมสนตภาพและความมนคงในภมภาค
2. กลไกความรวมมอ � การประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน - แคนาดา (PMC+1)
อาเซยนไดจดการประชมPMC+1กบแคนาดาครงลาสดเมอวนท22กรกฎาคม
พ.ศ.2554ณเมองบาหลประเทศอนโดนเซย
� การประชม ASEAN - Canada Dialogue
แคนาดาไดเปนเจาภาพจดการประชม ASEAN - Canada ครงท 8 ซงเปน
การประชมระดบเจาหนาทอาวโสระหวางวนท2-3มถนายนพ.ศ.2554ทนครแวนคเวอร
โดยทประชมไดทบทวนพฒนาการทสำคญทงในอาเซยนและแคนาดา และความคบหนา
ในการดำเนนความสมพนธระหวางอาเซยนกบแคนาดา รวมทงหารอและแลกเปลยน
ความคดเหนในประเดนทางยทธศาสตรท งในดานการเมอง ความม นคง เศรษฐกจ
ประเดนปญหาทาทายอนๆ ในภมภาค และความรวมมอเพอการพฒนาตางๆ นอกจากน
แคนาดายงไดรเรมจดการหารอกบภาคเอกชนและวชาการของแคนาดาเกยวกบแนวทาง
การขยายความรวมมออาเซยน - แคนาดา ภายหลงจากการประชม ASEAN - Canada
Dialogueครงท8ดวย
88
ไทยเปนเจาภาพจดการประชม ASEAN - Canada Dialogue ครงท 9 ซงเปน
การประชมระดบเจาหนาทอาวโสประจำประหวางวนท7-8มถนายนพ.ศ.2555ทกรงเทพฯ
โดยการประชม ASEAN - Canada Dialogue ครงท 10 จดขนทนครโตรอนโต ระหวาง
วนท6-7พฤษภาคมพ.ศ.2556
�ASEAN - Canada Joint Coordination Committee (JCC)
อาเซยนและแคนาดาไดจดการประชมASEAN-CanadaInformalCoordinating
Mechanism (ICM)ครงท 6 ซงเปนการประชมในระดบเอกอครราชทตผแทนถาวรประจำ
อาเซยน เมอวนท 28 กมภาพนธ พ.ศ. 2555ณ สำนกเลขาธการอาเซยน กรงจาการตา
เพอตดตามพฒนาการในอาเซยนและแคนาดา รวมทงความสมพนธและกจกรรมความรวมมอ
ในดานตางๆระหวางอาเซยนและแคนาดาทงนทประชมฯไดมมตเหนชอบใหปรบกลไกICM
เปนกลไกทางการโดยใชชอใหมวาASEAN-CanadaJointCoordinationCommittee(JCC)
โดยจะยงคงเปนการประชมระดบเอกอครราชทตผแทนถาวรฯเชนเดยวกบICMและจะจด
การประชมJCCครงแรกในปพ.ศ.2556
3. ทาทของแคนาดา แคนาดาไดเนนการใหความรวมมอแกอาเซยนในการดำเนนงานดานตางๆ ไดแก
สทธมนษยชนโดยสนบสนนการดำเนนงานของASEANIntergovernmentalCommission
on Human Rights (AICHR) และ ASEAN Commission for the Promotion and
ProtectionoftheRightsofWomenandChildren(ACWC)อยางตอเนองการตอตาน
การกอการรายและอาญชากรรมขามชาต โดยเฉพาะการตอตานการลกลอบขนคนเขาเมอง
การสงเสรมการคาการลงทนความรวมมอดานสาธารณสขโดยเนนเรองการเตรยมความพรอม
เพอรบมอกบโรคระบาดเปนตนอยางไรกดประเดนความรวมมออนๆทประเทศสมาชกอาเซยน
ไดเนนยำและผลกดน ไดแก การเสรมสรางความเชอมโยง การศกษาและการพฒนาทรพยากร
มนษยรวมทงการฝกอบรมภาษาองกฤษกจกรรมInter-FaithDialogueและการบรหาร
จดการภยพบต
ปจจบน แคนาดาใหความสนใจพฒนาการในอาเซยนมากขน รวมทงตดตาม
พฒนาการของสถาปตยกรรมในภมภาคเอเชยทมอาเซยนเปนแกนกลาง ทงน ความสมพนธ
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
89
อาเซยน-แคนาดาในชวง3-4ปทผานมามพฒนาการเชงบวกทสงสญญาณวาแคนาดา
นาจะมความรวมมอกบอาเซยนอยางเปนรปธรรมมากยงขน โดยเฉพาะอยางยงการภาคยานวต
TACและการเขารวมพธสารท3แกไขเพมเตมTACการรบรองแผนปฏบตการฯนอกจากน
แคนาดายงไดแตงตงเอกอครราชทตประจำอาเซยนและจดตงCanada’sASEANNetwork
ซงเปนเครอขายเอกอครราชทตแคนาดาในประเทศสมาชกอาเซยน เพอเปนกลไกกำหนด
และขบเคลอนนโยบายตออาเซยน
อยางไรกดแมวาอาเซยน-แคนาดาจะมปฏญญาฯและแผนปฏบตการฯซงระบ
แนวทางในการสงเสรมความรวมมอระหวางกนโดยละเอยด การดำเนนความรวมมอ
ในชวงทผานมายงไมมความคบหนาเทาทควร ทงน แคนาดายงคงไมสามารถมปฏสมพนธ
กบอาเซยนไดอยางเตมท เนองจากยงมขอจำกดเกยวกบเมยนมาร ถงแมความสมพนธ
ทวภาคระหวางแคนาดาและเมยนมารเรมมแนวโนมดขนหลงจากทรฐบาลเมยนมารปลอยตว
นางออง ซาน ซ จ และเมยนมารและแคนาดาตางใหความเหนชอบตอการแตงต ง
เอกอครราชทตระหวางกน
นอกจากนในชวง2-3ปทผานมาแคนาดาตองประสบกบปญหาสภาวะเศรษฐกจ
และมขอจำกดดานงบประมาณซงสงผลกระทบตอโครงการความรวมมอกบอาเซยนรวมทง
แคนาดากยงไมมนโยบายทจะจดตงกองทนความรวมมอกบอาเซยน ในขณะทแคนาดายงคง
ยนยนวาไดดำเนนกจกรรมความรวมมอกบอาเซยนมาโดยตลอด แตจะใชวธประสานงาน
ระดบทวภาคเปนสวนใหญ
4. การดำเนนงานตอไป ไทยไดตดตามความคบหนาในการจดทำขอตกลงดานการคาและการลงทนระหวาง
อาเซยนกบแคนาดาอยางตอเนอง เพอใหเปนกลไกในการสงเสรมการคาและการลงทน
ระหวางกน โดยกอนหนาน ได ม การหารอเพ อจดทำกรอบความรวมมอท เร ยกวา
ASEAN-CanadaTradeandInvestmentFrameworkAgreement:TIFAและทประชม
เจาหนาทอาวโสดานเศรษฐกจอาเซยน-แคนาดาครงท15เมอวนท25มนาคมพ.ศ.2554
ทประเทศสงคโปร สามารถสรปการเจรจาจดทำ TIFA ไดโดยเปลยนรปแบบเอกสารเปน
ASEAN-CanadaJointDeclarationonTradeandInvestmentซงจะเปนกรอบแนวทาง
ความรวมมอดานการคาและการลงทนระหวางกนตอไป
90
อาเซยน - จน จนเรมมความสมพนธกบอาเซยนเมอปพ.ศ.2534ตอมาในปพ.ศ.2539จนไดรบ
สถานะคเจรจาของอาเซยนอยางเตมรปแบบโดยทงสองฝายมความรวมมอกนในหลากหลาย
สาขา อาท การเกษตร เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร การพฒนาทรพยากรมนษย
การพฒนาลมนำโขง การลงทน พลงงาน การขนสง วฒนธรรม สาธารณสข การทองเทยว
และสงแวดลอม และมกลไกการประชมระดบผ นำเปนประจำทกปในชวงเดยวกนกบ
การประชมสดยอดอาเซยนในชวงปลายปรวมทงมกลไกระดบรฐมนตรเจาหนาทอาวโสอธบด
และคณะทำงานในสาขาตางๆ
ในดานเศรษฐกจอาเซยนและจนไดรวมลงนามกรอบความตกลงทางเศรษฐกจแบบ
รอบดาน เม อป พ.ศ. 2545 และตอมาในป พ.ศ. 2553 ความตกลงเขตการคาเสร
อาเซยน - จน มผลบงคบใชสงผลใหการคาอาเซยน - จน ขยายตว และจนกลายเปนคคา
อนดบ1ของอาเซยนตงแตปพ.ศ.2553เปนตนมา
เมอปพ.ศ.2554ในโอกาสทความสมพนธอาเซยน-จนครบรอบ20ปทงสองฝาย
ไดประกาศใหเปนปแหงการแลกเปลยนและมตรภาพ(YearofExchangeandFriendship)
และไดมการเปดศนยอาเซยน - จน (ASEAN - China Centre) ทกรงปกกง ซงมหนาท
สงเสรมการคา การลงทน การทองเทยว การแลกเปลยนในระดบประชาชน การสราง
ASEAN - CHINA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
91
ความตระหนกรของสาธารณชน รวมทงสงเสรมความเขาใจซงกนและกนระหวางประชาชน
อาเซยนกบจน ผานการแลกเปลยนดานวฒนธรรมและการศกษา (www.asean-china-
centre.org)
ในระหวางเดอนกรกฎาคมพ.ศ.2555-เดอนกรกฎาคมพ.ศ.2558ไทยทำหนาท
ประเทศผประสานงานความสมพนธอาเซยน-จนซงไทยใหความสำคญตอ3Csไดแก
(1) Community หรอการสรางประชาคม ดวยการสงเสรมใหจน ในฐานะ
ประเทศมหาอำนาจในภมภาค แสดงบทบาทอยางแขงขนและสรางสรรคเพอสรางความพรอม
ของอาเซยนในการจดตงประชาคมอาเซยนในปพ.ศ.2558
(2) Connectivity หรอความเชอมโยง ดวยการสงเสรมใหภาครฐและเอกชน
ของจนมสวนชวยสนบสนนการพฒนาเครอขายความเช อมโยงในภมภาคในทกมต
(โครงสรางพนฐานกฎระเบยบและประชาชนตอประชาชน)
(3) Regional Code of Conduct in the South China Sea (COC) หรอ
แนวปฏบตในทะเลจนใต โดยไทยพยายามผลกดนใหมการเจรจาจดทำแนวปฏบต
ในทะเลจนใตควบคไปกบการปฏบตตามและดำเนนกจกรรม/โครงการความรวมมอตางๆ
ภายใตปฏญญาวาดวยการปฏบตของภาคในทะเลจนใต(DeclarationontheConductof
PartiesintheSouthChinaSea:DOC)โดยมงเสรมสรางความเชอมนและความไวเนอ
เชอใจ(TrustandConfidence)และความเขาใจอนดระหวางอาเซยนกบจน
92
อาเซยน - สหภาพยโรป1. ความเปนมา � อาเซยนและสหภาพยโรป มความสมพนธในระดบกลมระหวางกนมาเปน
เวลานาน โดยสหภาพยโรปเปนคเจรจา (dialogue partner) อยางไมเปนทางการของ
อาเซยนตงแตป พ.ศ. 2515 (ค.ศ. 1972) และไดพฒนาเปนคเจรจาอยางเปนทางการ
ในป พ.ศ. 2520 (ค.ศ. 1977) ปจจบน เวยดนามเปนประเทศผประสานงานความสมพนธ
อาเซยน-สหภาพยโรปโดยมวาระ3ป(กรกฎาคมพ.ศ.2555-กรกฎาคมพ.ศ.2558)
� ปจจบน การดำเนนความสมพนธอาเซยน - สหภาพยโรป เปนไปตาม
Bandar Seri Begawan Plan of Action to Strengthen the ASEAN - EU Enhanced
Partnership (ค.ศ 2013 - ค.ศ. 2017)ซงไดรบการรบรองในทประชมรฐมนตรอาเซยน-
สหภาพยโรป ครงท 19 เมอเดอนเมษายน พ.ศ. 2555 เพอเปนแนวทางความรวมมอ
ในอก 5 ปขางหนา โดยครอบคลมความรวมมอทจะสนบสนน 3 เสาหลกของการเปน
ประชาคมอาเซยนและแผนแมบทวาดวยการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน
ASEAN - EUROPEAN UNION
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
93
ในชวงการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน - สหภาพยโรปณ กรงพนมเปญ
เมอเดอนกรกฎาคมพ.ศ. 2555 ไทยไดยำความสำคญของการดำเนนการตามแผนปฏบตการ
Bandar Seri Begawan อยางมประสทธภาพและขอใหสหภาพยโรปพจารณามบทบาท
ทสรางสรรคยงขนในเรองการเชอมโยง(Connectivity)ทง3ดานไดแกดานโครงสรางพนฐาน
ดานสถาบน และประชาชน การลดชองวางเพ อการพฒนา รวมถงความรวมมอดาน
วทยาศาสตรเทคโนโลย การศกษา และการทองเทยว ซงเปนประเดนทไทยผลกดนในระหวาง
การเจรจารางBandarSeriBegawanPlanofActionดงกลาวนอกจากนอาจใหสหภาพยโรป
พจารณาตอความรวมมอดานการเมองและความมนคงผานOrganizationforsecurityand
Cooperation in Europe : OSCE ในเร องมาตรการสรางความไวเน อเช อใจและ
การทตเชงปองกนการตอตานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาตการลกลอบคามนษย
การยายถนฐานและยาเสพตดเปนตน
2. พฒนาการความรวมมอทสำคญ � ความสมพนธอาเซยน - สหภาพยโรป มพฒนาการมากขนในมตตางๆ
โดยเฉพาะในบรบทพฒนาการในเมยนมารและการผอนคลายมาตรการควำบาตรชวคราว
ของสหภาพยโรปตอเมยนมาร โดยสหภาพยโรปมงมนทจะใหความชวยเหลอเพอเสรมสราง
ศกยภาพของเมยนมาร และสนบสนนเปาหมายการพฒนาทางเศรษฐกจอยางเสมอภาค
ของอาเซยน เพอสรางความพรอมทอาเซยนจะกาวไปสการเปนประชาคมอาเซยนในป
พ.ศ.2558ทงนทประชมรฐมนตรอาเซยน-สหภาพยโรปครงท19ไดออกแถลงขาวรวม
35 ป แหงมตรภาพและความรวมมอ ซงสหภาพยโรปประกาศสนบสนนการรวมตวของ
อาเซยนเปนจำนวนเงน 20 ลานยโร ภายใตโครงการ ASEAN Regional Integration
SupportedbytheEU:ARISEและโครงการRegionalEU-ASEANDialogueInstrument
:READI
94
� ดานการเมองและความมนคง อาเซยนยนดทสหภาพยโรปไดภาคยานวต
สนธสญญามตรภาพและความรวมมอแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (TreatyofAmityand
CooperationinSoutheastAsia:TAC)ของสหภาพยโรปโดยสหภาพยโรปไดภาคยานวต
TAC แลวในชวงการประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน และการประชมรฐมนตรอาเซยน
กบประเทศคเจรจาเมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2555 ทกรงพนมเปญ ประเทศกมพชา
สหภาพยโรปยงมความรวมมออยางแขงขนในASEANRegionalForum(ARF)และสนบสนน
การเปนแกนกลางของอาเซยน (ASEAN Centrality) ในโครงสรางความสมพนธในภมภาค
รวมทงแสดงความสนใจเขารวมการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก(EastAsiaSummit:EAS)
และASEANDefenceMinistersMeetingPlus(ADMMPlus)ดวย
� ดานเศรษฐกจ สหภาพยโรปเหนวาการจดทำความตกลงการคาเสรกบ
ประเทศสมาชกอาเซยนเปนรายประเทศ เปนการปทางไปสการจดทำความตกลงในกรอบ
ภมภาคตอไป ในการน ในการประชมรฐมนตรอาเซยน - สหภาพยโรป คร งท 19
บารอนเนสแคทเธอรน แอชตน (Baroness Catherine Ashton) ซงเปนประธานรวม
ฝายสหภาพยโรปไดกลาววาปพ.ศ.2558ซงอาเซยนจะบรรลการเปนประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยนหรอAECอาจเปนโอกาสดทจะฟนฟการเจรจาจดทำความตกลงการคาเสรระหวาง
อาเซยนกบสหภาพยโรปอกครง
� ดานสงคมและวฒนธรรมมRegionalEU-ASEANDialogueInstrument
(READI) เปนกลไกดานนโยบายสนบสนนความสมพนธอาเซยน - สหภาพยโรป ในประเดน
ทไมเกยวกบการคา และดแลความสมพนธ อาท สขอนามยสตว การเปลยนแปลงสภาพ
ภมอากาศและโรคตดตอเปนตน
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
95
นอกจากนสหภาพยโรปไดจดสรรกรอบงบประมาณเพอสนบสนนอาเซยนไดแก
(1) ARISEชวงปพ.ศ.2553-2558จำนวน15ลานยโรสนบสนนการรวมตว
ทางเศรษฐกจของอาเซยนโดยเฉพาะภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
(2) EU - ASEANMulti - Annual Indicative Programme : MIP ชวงป
พ.ศ.2554-พ.ศ.2556จำนวน30ลานยโรแบงเปนสนบสนนการเชอมโยง
ในอาเซยน (การบรหารจดการชายแดน โดยรวมการผานแดนทางบกและ
การบงคบใชพธการศลกากรและการศกษาระดบอดมศกษา)จำนวน18ลานยโร
สทธมนษยชน จำนวน 4.5 ลานยโร และการเสรมสรางความสามารถ
ดานสถาบนโดยรวมและการจดทำฐานขอมลเชงสถตในอาเซยน จำนวน
7.5ลานยโร
� ประเดนสถานการณในภมภาคและระหวางประเทศ ทเปนความสนใจรวม
ระหวางอาเซยนกบสหภาพยโรป อาท ปญหาทะเลจนใต สถานการณในตะวนออกกลาง
และแอฟรกาเหนอ สถานการณการเงนและเศรษฐกจโลก วกฤตการณหนในสหภาพยโรป
บทบาทของ G-20 การปฏรปสถาบนการเงน การสงเสรมการเตบโตระดบโลก การลด/
ขจดอปสรรคทางการคาการตอตานการกอการรายการตอตานการกดกนทางการคารวมทง
ประเดนการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนในอาเซยนเปนตน
96
อาเซยน - อนเดย อนเดยเรมตนความสมพนธอยางเปนทางการกบอาเซยนเมอปพ.ศ.2535ในฐานะ
คเจรจาเฉพาะดานและไดยกระดบความสมพนธขนเปนคเจรจาอยางสมบรณในปพ.ศ.2538
และไดมการประชมสดยอดกบอาเซยนคร งแรกในป พ.ศ. 2545 อาเซยนและอนเดย
มเอกสารASEAN-IndiaPartnershipforPeace,ProgressandSharedProsperity
เปนพนฐานกำหนดแนวทางในการดำเนนความสมพนธและความรวมมอระหวางกนในโอกาส
การครบรอบ 20 ปของความสมพนธอาเซยน - อนเดย ในฐานะประเทศคเจรจาเมอป
พ.ศ. 2555 อนเดยไดเปนเจาภาพจดการประชมสดยอดอาเซยน - อนเดย สมยพเศษ
ณกรงนวเดลเมอวนท21ธนวาคมพ.ศ.2555ซงผนำทงสองฝายไดใหการรบรองเอกสาร
วสยทศนผนำอาเซยน -อนเดย (ASEAN - IndiaVisionStatement)ซงจะเปนแนวทาง
ในการดำเนนความสมพนธอาเซยน - อนเดย ในทศวรรษหนา โดยไดประกาศยกระดบ
ความสมพนธเปนหนสวนทางยทธศาสตรและจะดำเนนความรวมมอดานการเมองเศรษฐกจ
สงคมและการพฒนา และการเชอมโยงระหวางกนในทศทางทเกอหนนตอการเปนหนสวน
ทางยทธศาสตรดงกลาวรวมทงเออตอการสรางประชาคมอาเซยน
ในดานการเมองและความมนคง อนเดยไดเขารวม ASEAN Regional Forum
: ARF ตงแตป พ.ศ. 2539 โดยมบทบาทในเรองความรวมมอดานความมนคงทางทะเล
อกทงไดรบรองแถลงการณรวมกบอาเซยน วาดวยความรวมมอเพอตอตานการกอการราย
สากลในปเดยวกน และไดเปนภาคความตกลงสนธสญญาไมตรและความรวมมอในภมภาค
เอเชยตะวนออกเฉยงใตเม อป พ.ศ. 2546 นอกจากน น อนเดยยงเปนสมาชกของ
การประชมสดยอดอาเซยนตะวนออก(EASTASIASUMMIT:EAS)ในปพ.ศ.2548
ASEAN - INDIA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
97
ในดานเศรษฐกจ อาเซยนและอนเดยไดลงนามกรอบความตกลงวาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจอยางรอบดาน เมอป พ.ศ. 2546 โดยไดลงนามความตกลงดานการคาสนคา
เมอเดอนสงหาคมพ.ศ. 2552 ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 1 มกราคมพ.ศ. 2553 และม
เปาหมายจะลงนามความตกลงดานการคาบรการและการลงทนภายในปพ.ศ.2556
ในปพ.ศ.2554อาเซยนและอนเดยมมลคาการคาสองฝายประมาณ76,442.97
ลานดอลลารสหรฐ สงกวาเปาหมายท ผ นำของท งสองฝายกำหนดไวในการประชม
สดยอดอาเซยน - อนเดย ครงท 7 เมอตลาคม พ.ศ. 2552 ใหขยายมลคาการคาเปน
70,000ลานดอลลารสหรฐภายในปพ.ศ.2555
ผนำอาเซยน-อนเดยไดกำหนดเปาหมายในเอกสารวสยทศนผนำอาเซยน-อนเดย
วาจะขยายมลคาการคาสองฝายเปนหนงแสนลานดอลลารสหรฐภายในปพ.ศ.2558
ในดานความรวมมอเพ อการพฒนา อนเดยสงเสรมความรวมมอกบอาเซยน
ในสาขาทอนเดยมศกยภาพ เชน ดานวทยาศาสตร เทคโนโลย IT รวมทงการแพทยและ
เภสชกรรม นอกจากนน อนเดยใหความสำคญแกการสรางประชาคมอาเซยน โดยให
ความชวยเหลอแกประเทศCLMVในการลดชองวางทางการพฒนาอนเดยยงใหความสำคญ
กบการกระชบความสมพนธระหวางประชาชนกบประชาชนโดยจดใหมโครงการแลกเปลยน
การเยอนระหวางเยาวชนนกศกษาผสอขาวนกการทตและสมาชกรฐสภา
ดานการเชอมโยงกบอาเซยน อนเดยใหความสำคญกบการเชอมโยงกบอาเซยน
แบบรอบดานทงทางบกเรอและอากาศอนเดยสงเสรมการเชอมโยงกบอาเซยนผานทะเล
อนดามน โดยมทะวายของพมาเปนประตสำคญ สนบสนนการสรางทางหลวงสามฝาย
ไทย-พมา-อนเดยและการพฒนาMekong-IndiaEconomicCorridor(โฮจมนห-
พนมเปญ - กรงเทพ - ทะวาย - เจนไน) เพอเปนเสนทางลดเชอมโยงภมภาคลมแมนำโขง
กบอนเดยฝงตะวนออก
98
อาเซยน - ญปน
ญปนเรมมความสมพนธอยางไมเปนทางการกบอาเซยนตงแตป พ.ศ. 2516 และ
พฒนาไปสการเปนประเทศคเจรจาของอาเซยนในปพ.ศ.2520โดยในปพ.ศ.2524อาเซยน
และญปนไดจดตงศนยอาเซยน-ญปน(ASEAN-JapanCentre)ทกรงโตเกยวเพอสงเสรม
การคาการลงทนและการทองเทยวระหวางกน(www.asean.or.jp)
ในป พ.ศ. 2546 ญปนไดเปนเจาภาพจดการประชมสดยอดอาเซยน -ญปน
สมยพเศษ(ASEAN-JapanCommemorativeSummit)ทกรงโตเกยวในโอกาสครบรอบ
30ปของความสมพนธอาเซยน-ญปนและไดมการลงนามTokyoDeclarationforthe
DynamicandEnduringASEAN-JapanPartnershipเพอสงเสรมความรวมมอระหวาง
สองฝายบนพนฐานของหนสวนทางยทธศาสตร ตอมาในปพ.ศ.2547ญปนไดเขาเปนภาค
สนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and
Cooperation inSoutheastAsia : TAC)และเปนประเทศแรกทจดตงกรอบการประชม
ความรวมมอดานการตอตานการกอการราย (Counter TerrorismDialogue) อยางเปน
ทางการกบอาเซยนในปเดยวกน
ASEAN - JAPAN
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
99
ในป พ.ศ. 2549ญปนไดจดตงกองทนรวมอาเซยน-ญปน(Japan-ASEAN
Integration Fund : JAIF) เพอสนบสนนการบรณาการของอาเซยน และเปนผสนบสนน
รายใหญทสดในกรอบขอรเรมเพอการรวมตวของอาเซยน(InitiativeforASEANIntegration:IAI)
ในป พ.ศ. 2551 อาเซยนและญป นไดลงนามความตกลงหนสวนเศรษฐกจ
อาเซยน-ญปน(ASEAN-JapanCloserEconomicPartnership:AJCEP)เพอสงเสรม
ความรวมมอทางเศรษฐกจใหใกลชดกนยงขนและในปพ.ศ.2554ญปนไดจดตงคณะผแทน
ถาวรญปนประจำอาเซยน ณ กรงจาการตา เปนประเทศแรก และรวมกนรบรองแผน
ปฏบตการอาเซยน-ญปนฉบบใหม(ปพ.ศ.2554-พ.ศ.2558)นอกจากนในปพ.ศ.2554
ญปนยงไดจดตงคณะทำงานเฉพาะกจวาดวยความเชอมโยงของอาเซยน(Japan’sTaskforce
onconnectivity)เพอเปนกลไกประสานงานกบคณะกรรมการประสานงานอาเซยนวาดวย
ความเชอมโยงระหวางกนในภมภาค (ASEANConnectivityCoordinatingCommittee
: ACCC) เพอสงเสรมความเชอมโยงของอาเซยนญปนใหความสำคญกบการแลกเปลยน
ระหวางประชาชนโดยเฉพาะในระดบเยาวชนโดยไดจดตงกองทนJapaneseScholarship
Fund for ASEAN Youth เพอสงเสรมการศกษาและการพฒนาบคลากรของอาเซยน
รวมทงจดโครงการแลกเปลยนเยาวชนญปน-เอเชยตะวนออกในศตวรรษท21(JENESYS)
ระยะ5ป (พ.ศ.2550-พ.ศ.2555)และดำเนนการตอระยะสอง(JENESYS2.0)โดยม
เปาหมายแลกเปลยนเยาวชนระหวางกน30,000คน
ในป พ.ศ. 2556 ญปนเปนเจาภาพจดการประชมสดยอดอาเซยน - ญปน
สมยพเศษทกรงโตเกยวเพอฉลองครบรอบ40ปความสมพนธอาเซยน-ญปน
100
อาเซยน - สาธารณรฐเกาหล สาธารณรฐเกาหลเรมมความสมพนธกบอาเซยนในปพ.ศ.2532ในฐานะประเทศ
คเจรจาเฉพาะดาน และพฒนาไปสการเปนคเจรจาของอาเซยนในป พ.ศ. 2534 โดยในป
พ.ศ. 2547 สาธารณรฐเกาหลไดเขาเปนภาคสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชย
ตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity and Cooperation : TAC) และลงนามใน
Joint Declaration on Comprehensive Partnership เพอสงเสรมความเปนหนสวน
อยางรอบดาน
ตอมาในป พ.ศ. 2548 อาเซยนและสาธารณรฐเกาหลไดลงนามใน Joint
Declaration for Cooperation to Combat International Terrorism และ
FrameworkAgreementonComprehensiveEconomicCooperationซงกำหนดให
มการจดต งเขตการคาเสรระหวางกน โดยทงสองฝายไดลงนามในความตกลงวาดวย
การคาสนคาในปพ.ศ.2549และความตกลงวาดวยการคาบรการในปพ.ศ.2550
ในป พ.ศ. 2552อาเซยนและสาธารณรฐเกาหลไดจดตงศนยอาเซยน-เกาหล
(ASEAN - Korea Centre) ทกรงโซล เพอสงเสรมความรวมมอดานการคา การลงทน
การทองเท ยว และการแลกเปล ยนวฒนธรรมระหวางกน (www.aseankorea.org)
ASEAN - REPUBLIC OF KOREA (ROK)
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
101
และไดจดตงกองทน ASEAN - ROK Future Oriented Cooperation Projects : FOCP
และกองทน ASEAN - ROK Special Cooperation Fund : SCF เพอสงเสรมการดำเนน
โครงการความรวมมอระหวางกน
ในป พ.ศ. 2553 อาเซยนและสาธารณรฐเกาหลไดเหนชอบใหยกระดบ
ความสมพนธจากหนสวนอยางรอบดานเปนหนสวนทางยทธศาสตร และรวมรบรอง
แถลงการณรวม วาดวยความเปนหนสวนทางยทธศาสตรเพอสนตภาพและความรงเรอง
(Joint Declaration on ASEAN-Republic of Korea Strategic Partnership for Peace
and Prosperity) และแผนปฏบตการอาเซยน - สาธารณรฐเกาหล เพอดำเนนการตามปฏญญาฯ
ระหวางป พ.ศ. 2554 - พ.ศ. 2558 นอกจากน ในป พ.ศ. 2555 สาธารณรฐเกาหลยงได
จดตงคณะผแทนถาวรสาธารณรฐเกาหลประจำอาเซยน ณ กรงจาการตา อกดวย
102
อาเซยน - นวซแลนด
ความสมพนธอาเซยน - นวซแลนด เรมตงแตป พ.ศ 2518 (ค.ศ. 1975) โดย
นวซแลนดเปนประเทศคเจรจาลำดบท 2 ของอาเซยน อาเซยนและนวซแลนดจะมความสมพนธ
ครบ 40 ป ในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) ในระยะแรกความสมพนธอาเซยน - นวซแลนดเปน
ในลกษณะผรบกบประเทศผให แตในปจจบนไดพฒนาไปสความสมพนธอยางรอบดาน
และปรบแนวทางความรวมมอในอนาคตเปนระยะๆ เพอใหสนองตอบตอความตองการ
การจดลำดบความสำคญ ความชำนาญ และผลประโยชนร วมกนของท งสองฝาย
ความสมพนธอาเซยน - นวซแลนด ไดครอบคลมความรวมมอดานการเมองและความมนคง
ความสมพนธดานเศรษฐกจ และความรวมมอเพอการพฒนา
ในดานการเมองและความมนคง นวซแลนดเขาเปนภาคความตกลงหรอภาคยานวต
สนธสญญามตรภาพและความรวมมอในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (Treaty of Amity
and Cooperation : TAC) ในป พ.ศ. 2548 และลงนามในปฏญญารวมวาดวยความรวมมอ
เพอตอตานการกอการรายสากลกบอาเซยน (ASEAN - New Zealand Joint Declaration
for Cooperation to Combat International Terrorism)
ในดานเศรษฐกจ อาเซยน ออสเตรเลย และนวซแลนด ไดลงนามความตกลง
เพอจดตงเขตการคาเสรอาเซยน - ออสเตรเลย - นวซแลนด (ASEAN - Australia - New Zealand
Free Trade Agreement : AANZFTA) เมอป พ.ศ. 2552 ความตกลงดงกลาวสงผลให
ASEAN - NEW ZEALAND
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
103
มลคาการคาระหวางอาเซยน - นวซแลนด ขยายตวขนประมาณรอยละ 15 ตงแตป พ.ศ. 2553
การคาสนคาระหวางอาเซยนกบนวซแลนดในป พ.ศ. 2554 มมลคารวม 8,733.60
ลานดอลลารสหรฐ โดยอาเซยนไดดลการคานวซแลนดเปนมลคา 1,631.52 ลานดอลลารสหรฐ
(อาเซยนสงออกไปนวซแลนดเปนมลคา 5,182.56 ลานดอลลารสหรฐ และนำเขาจากนวซแลนด
เปนมลคา 3,551.04 ลานดอลลารสหรฐ)
ในดานความรวมมอเพ อการพฒนา นวซแลนดใหความสำคญกบความรวมมอ
ดานการศกษา การพฒนาทรพยากรมนษย การเกษตร การจดการภยพบต และการลดชองวาง
ทางการพฒนา ในเรองการจดการภยพบต นวซแลนดไดใหความชวยเหลอในการจดตงศนย
ประสานงานอาเซยนในการใหความชวยเหลอดานมนษยธรรม (ASEAN Coordinating Centre
for Humanitarian Assistance : AHA Centre)
ทประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยนกบนวซแลนด เมอวนท 22 กรกฎาคม
พ.ศ. 2553 ไดใหการรบรองเอกสาร 2 ฉบบ คอ
1. ปฏญญารวมวาดวยความเปนหนสวนทครอบคลมทกดานระหวางอาเซยนและ
นวซแลนด (Joint Declaration for an ASEAN - NZ Comprehensive
Partnership) และ
2. แผนปฏบตการเพ อปฏบตตามปฏญญารวมวาดวยความเปนห นสวนท
ครอบคลมทกดานระหวางอาเซยนและนวซแลนด ค.ศ. 2012-2015
(Plan of Action to Implement the Joint Declaration for an
ASEAN - NZ Comprehensive Partnership 2012 - 2015) เพอเปนแนวทาง
การดำเนนความรวมมอทางการเมองและความมนคง เศรษฐกจ สงคมและ
วฒนธรรม และการพฒนาระหวางอาเซยนและนวซแลนด
104
อาเซยน - รสเซย
ความสมพนธอาเซยน-รสเซย
ความสมพนธอาเซยน - รสเซย เรมตนจากการหารอระหวางอาเซยนกบรสเซย
ในป พ.ศ. 2534 (ค.ศ. 1991) และพฒนาความสมพนธจนรสเซยไดรบสถานะประเทศคเจรจา
กบอาเซยน ในการประชมรฐมนตรตางประเทศ สมยท 29 ในเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2539
ทกรงจาการตา ประเทศอนโดนเซย
ในระดบผนำ ไดมการประชมสดยอดอาเซยน - รสเซย ครงแรก ในป พ.ศ. 2548
ทกรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย และครงท 2 ในป พ.ศ. 2553 ทกรงฮานอย
ประเทศเวยดนาม และทกปจะมการประชมระดบรฐมนตรตอเนองกบการประชมรฐมนตร
ตางประเทศอาเซยน เพ อกำหนดทศทางความรวมมอและความสมพนธระหวางกน
มการประชมระดบเจาหนาทอาวโส และการประชมเจาหนาทอาวโสดานเศรษฐกจดแล
ภาพรวมการดำเนนความสมพนธ และมกลไกเพอประสานงานและตดตามการดำเนนงาน
ผานการประชมระดบอธบด มการประชมคณะกรรมการรวมดานการวางแผนและการจดการ
ซงมคณะทำงานรายสาขา เชน คณะทำงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย และคณะทำงาน
วาดวยความรวมมอดานเศรษฐกจ
ASEAN - RUSSIA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
105
ความสมพนธอาเซยน - รสเซย ไดมพฒนาการอยางตอเนองและครอบคลมหลายมต
ทงในดานการเมองและความมนคง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม โดยในป พ.ศ. 2546
ทงสองฝายไดลงนามปฏญญารวมอาเซยน - รสเซย วาดวยความเปนหนสวนเพอสนตภาพ
ความมนคง ความมงคง และการพฒนาในภมภาคเอเชย - แปซฟก และเมอป พ.ศ. 2547
รสเซยไดลงนามในสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ตอมาในป
พ.ศ. 2548 ผนำอาเซยนและรสเซย ไดลงนามในเอกสารสำคญคอ Joint Declaration of the
Heads of State/Government of the Member Countries of ASEAN and the Head
of State of the Russian Federation on Progressive and Comprehensive Partnership
รวมทงไดรบรอง Comprehensive Programme of Action 2005 - 2015 เพอเปน
แนวทางการดำเนนกจกรรมเพอสงเสรมความสมพนธอาเซยน - รสเซย ตามปฏญญารวม
ดงกลาว
สำหรบความสมพนธดานเศรษฐกจนน รฐมนตรเศรษฐกจอาเซยนและรฐมนตร
เศรษฐกจรสเซย ไดจดการประชมหารอกนครงแรกเมอป พ.ศ. 2553 ณ เมองดานง
ประเทศเวยดนาม นอกจากน ในปเดยวกนยงไดมการจดทำ ASEAN - Russia Energy
Cooperation Work Programme 2010 - 2015 เพ อเปนแนวทางในการสงเสรม
ความรวมมอดานพลงงานอาเซยน - ร สเซย และความตกลงวาดวยความรวมมอ
ทางวฒนธรรมระหวางรฐบาลประเทศสมาชกอาเซยนกบรฐบาลรสเซย (Agreement on
Cultural Cooperation between the Governments pf the Member States of ASEAN
and the Government of the Russian Federation) ดวย
เมอ พ.ศ. 2554 อาเซยนและรสเซยไดฉลองครบ 15 ปความสมพนธอาเซยน - รสเซย
โดยประเทศสมาชกอาเซยนไดจดตง ASEAN Moscow Committee ขนเพอเปนอกชองทาง
หนงในการตดตามและผลกดนความรวมมออาเซยน - รสเซย ตอไป
106
อาเซยน - สหรฐฯ
1. ภมหลง � ความสมพนธระหวางอาเซยนกบสหรฐฯ เร มตนอยางเปนทางการเมอป
พ.ศ. 2520 (ค.ศ. 1977) โดยในระยะแรกเนนความรวมมอดานการพฒนา ตอมาขยายถง
ความรวมมอดานเศรษฐกจ การคาและการลงทน โดยประเทศสมาชกอาเซยนประสงคทจะ
สงเสรมความรวมมอดานเศรษฐกจกบสหรฐฯ ทงในระดบทวภาคและในลกษณะกลมประเทศ
ทงน สหรฐฯ ไดใหความสำคญตอประเดนดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย
และยงคงตองการมบทบาทสำคญเชงยทธศาสตรในภมภาคตลอดมา
� ในปจจบน รฐบาลสหรฐฯ ดำเนนนโยบายปรบสมดลย (re-balancing)
โดยใหความสำคญมากข นกบภม ภาคเอเชย และเลงเหนความสำคญของอาเซยน
ทงในดานการเมอง ความมนคง และเศรษฐกจ ทงน นาย Barack Obama ประธานาธบดสหรฐฯ
ยำเสมอวา สหรฐฯ เปนสวนหนงของแปซฟก (Pacific Nation) และแสดงเจตนารมณของ
สหรฐฯ ทจะเขามามบทบาทมากขนในภมภาคเอเชย นอกจากน ประธานาธบด Obama
ยงไดเขารวมการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit : EAS) ครงท 6
เมอวนท 19 พฤศจกายน พ.ศ. 2554 ทเมองบาหล ประเทศอนโดนเซย และครงท 7
เมอวนท 20 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ซงนบวาเปนการยนยนเจตนารมณของผนำสหรฐฯ
ในการกระชบความสมพนธและความรวมมอกบภมภาคเอเชย-แปซฟก โดยสหรฐฯ
ใหความสำคญกบการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก และเหนวาเปนเวททสำคญในการหารอ
ทางยทธศาสตรระหวางผนำ
ASEAN - USA
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
107
� ประเทศไทยเปนประเทศผประสานงานความสมพนธอาเซยน - สหรฐฯ ในชวง
เดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2546 - เดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2549 ซงในชวงดงกลาว อาเซยนและสหรฐฯ
มความรวมมอทใกลชดในดานการตอตานการกอการราย โดยทงสองฝายไดจดทำปฏญญา
รวมอาเซยน - สหรฐฯ เพอความรวมมอในการตอตานการกอการรายระหวางประเทศ
(ASEAN - U.S. Joint Declaration for Cooperation to Combat International Terrorism)
เมอป พ.ศ. 2545 และความรวมมอดานเศรษฐกจภายใตกรอบความตกลงการคาและ
การลงทน (Trade and Investment Framework Arrangement : TIFA) ซงทงสองฝาย
ไดลงนามรวมกนเมอป พ.ศ. 2549
� ประเดนทสหรฐฯ ใหความสำคญ ไดแก พฒนาการในเมยนมาร สถานการณ
ในทะเลจนใต ความรวมมอดานความมนคงในกรอบ ASEAN Regional Forum (ARF)
การสงเสรมสทธมนษยชน การตอตานอาชญากรรมขามชาต การจดการภยพบต การสนบสนน
การสรางประชาคมอาเซยนภายในป ค.ศ. 2015 การพฒนาความเชอมโยงในภมภาค
ของอาเซยน การใหความสำคญของสถาปตยกรรมในภมภาคทมอาเซยนเปนศนยกลาง
(ASEAN Centrality) และการมบทบาททแขงขนในการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก
(East Asia Summit : EAS) การสงเสรมการคาและการลงทน รวมทงการเชญชวนใหประเทศ
อาเซยนพจารณาเขารวมในกรอบความตกลงห นสวนยทธศาสตรเอเชย - แปซฟก
(Trans - Pacific Partnership : TPP) กรอบความรเรมลมแมนำโขง (Lower Mekong
Initiative : LMI) ซงเนนในเรองการสงเสรมความรวมมอดานการคมนาคม การศกษา
สาธารณสข สงแวดลอม การเชอมโยงระหวางกน ความมนคงทางอาหารและการเกษตร
และความมนคงทางพลงงาน
� ทประชมผนำอาเซยน - สหรฐฯ ครงท 1 ยงไดกำหนดใหมการจดตงผทรงคณวฒ
อาเซยน - สหรฐ ฯ (ASEAN - U.S. Eminent Persons Group : EPG) โดยมอบหมายภารกจให
EPG เสนอแนะแนวทางการยกระดบความสมพนธอาเซยน - สหรฐฯ จาก ‘enhanced
partnership’ เปน ‘strategic partnership’ ตอผนำอาเซยน-สหรฐฯ ทงน ผทรงคณวฒ
ไดเสนอรายงานขอเสนอแนะตอทประชมสดยอดผนำอาเซยน - สหรฐฯ ครงท 4 เมอวนท
19 พฤศจกายน พ.ศ. 2555
108
2. กลไกความรวมมอ � เมอป พ.ศ. 2548 สหรฐฯ และอาเซยนไดออกแถลงการณวสยทศนรวมกนวา
ดวยความเปนหนสวนเพมพนระหวางอาเซยนกบสหรฐฯ (Joint Vision Statement on the
ASEAN - U.S. Enhanced Partnership) ซงเปนเอกสารกำหนดแนวทางความสมพนธ
ระหวางกน ทงทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และความรวมมอเพอการพฒนา
� ปจจบน อาเซยน - สหรฐฯ มกลไกความรวมมอในหลายระดบ ไดแก
การประชมผนำอาเซยน - สหรฐฯ (ASEAN - U.S. Leaders’ Meeting : AULM) เปนการประชม
ระดบผนำ การประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน - สหรฐฯ (PMC) เปนการประชมประจำป
ระหวางรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศอาเซยน - สหรฐ ฯ การประชม ASEAN -
U.S. Dialogue เปนการประชมระดบเจาหนาทอาวโส (SOM) ซงจดขนทกป โดยมหวขอ
การหารอครอบคลมทกเรอง การประชม ASEAN - U.S. Joint Cooperation Committee
: JCC เปนการประชมระหวางเอกอครราชทตผแทนถาวรอาเซยนกบเอกอครราชทตกจการ
อาเซยนของสหรฐฯ และการประชม ASEAN - U.S. Working Group Meeting เปนการประชม
ในระดบเจาหนาทของประเทศสมาชก เพอพจารณาโครงการความรวมมอระหวางอาเซยน
และสหรฐฯ ในดานตางๆ โดยเฉพาะในสาขาความรวมมอตาม Plan of Action to
Implement the ASEAN - U.S. Enhanced Partnership
3. สถานะลาสด
ระหวางการประชมผนำอาเซยน - สหรฐฯ ครงท 4 ณ กรงพนมเปญ เมอเดอน
พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ทงสองฝายมงมนทจะพฒนาความสมพนธใหกาวหนา และตกลง
ทจะยกระดบความสมพนธเปนหนสวนทางยทธศาสตร (strategic partnership) โดยทงสองฝาย
จะเรงรดการดำเนนการตามแผนปฏบตการอาเซยน - สหรฐ ฯ ค.ศ. 2011-2015 (ASEAN - U.S.
Plan of Action to Implement the ASEAN - U.S. Enhanced Partnership 2011 - 2015)
นอกจากน อาเซยนและสหรฐฯ ไดเหนพองกบขอเสนอของผทรงคณวฒฯ ในการยกระดบ
การประชมผนำอาเซยน - สหรฐฯ เปนการประชมสดยอดอาเซยน - สหรฐฯ (ASEAN - U.S.
Leaders Summit) โดยกำหนดจดการประชมสดยอดฯ เปนประจำทกป เรมจากป พ.ศ. 2556
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
109
พรอมกนน ผนำอาเซยนและสหรฐฯ ไดรบรองแถลงการณรวมผนำอาเซยน - สหรฐฯ
ครงท 4 เพอแสดงเจตนารมณทางการเมองททงสองฝายจะกระชบความรวมมอระหวางกน
ในทกมต อาท ดานการเมองและความมนคง (การจดการภยภบตผานกรอบ ASEAN
Agreement on Disaster Management and Emergency Response : AADMER
อาชญากรรมขามชาตและการคามนษย การไมแพรขยายอาวธนวเคลยร ) ดานเศรษฐกจ
(การเพมมลคาการคาการลงทนโดยผาน 2013 ASEAN - U.S. Trade and Investment
Framework Arrangement : TIFA) การสงเสรมความรวมมอระหวางภาคเอกชนโดยเฉพาะ
SMEs และมการจด ASEAN - US Business Summit เปนประจำทกป) การสนบสนน
แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนของอาเซยน (Master Plan on ASEAN
Connectivity : MPAC) และดานการพฒนาทรพยากรมนษยและลดชองวางในการพฒนาของ
อาเซยนผานกรอบความ รเรมลมนำโขงตอนลาง (Lower Mekong Initiative : LMI)
การสงเสรมความสมพนธระหวางประชาชนกบประชาชน ผานการศกษา (โครงการ U.S.
Fulbright Exchange Program และโครงการความชวยเหลอทางวชาการผาน USAID
การฝกอบรม - วจยรวมกนและการสอนภาษาองกฤษ)
สหรฐฯ ไดเปนเจาภาพจดการประชม ASEAN - U.S. Dialogue ครงท 26
ณ กรงวอชงตน ด.ซ. เมอเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2556 โดยประเดนหลกของการหารอ
เปนประเดนทฝายสหรฐฯ ใหความสนใจ (U.S. led agenda) และพยายามผลกดนและ
มบทบาทในอาเซยน ไดแก ความชวยเหลอทางมนษยธรรมและการบรหารจดการภยพบต
ความมนคงทางทะเล อาชญากรรมขามชาต Cyber Crime / Cyber Security หลกธรรมาภบาล
และนตธรรม ความรวมมอ ASEAN - U.S. Expanded Economic Engagement (E3)
Initiatives พลงงาน การศกษา และขอรเรมลมแมนำโขงตอนลาง (Lower Mekong Initiative
: LMI) ทงน สหรฐฯ ยงไดกลาวยำถงนโยบายปรบสมดลยของสหรฐฯ ทมงกระชบความสมพนธ
กบภมภาคเอเชย และพยายามผลกดนใหมการขบเคลอนความรวมมอ E3 ซงจะชวยยกระดบ
มาตรฐานการจดทำความตกลงการคาเสรของอาเซยน และปทางไปส Trans - Pacific
Strategic Economic Partnership Agreement (TPP) โดยเมยนมารจะเปนเจาภาพ
จดการประชม ASEAN - U.S. Dialogue ครงท 27 ทเมยนมาร ในชวงครงปแรกของป
พ.ศ. 2557
110
อาเซยน - สหประชาชาต ความสมพนธอาเซยน - สหประชาชาต (United Nations - UN) เรมตนจาก
ความรวมมอดานวชาการระหวางอาเซยนกบ United Nations Development Programme
(UNDP) ตงแตป พ.ศ. 2513 และ UNDP ไดรบสถานะ Dialogue Partner ของอาเซยนในป
พ.ศ. 2520 ความสมพนธระหวางอาเซยนกบสหประชาชาตไดพฒนาใหใกลชดย งข น
โดยอาเซยนไดรบสถานะเปนผสงเกตการณของสหประชาชาตในป พ.ศ. 2547 ซงแสดงใหเหน
ถงความยอมรบบทบาทเชงสรางสรรคของอาเซยนภายในภมภาควาสอดคลองกบความ
พยายามของประชาคมโลกทจะรวมมอกนสรางความสงบสข และสงเสรมการพฒนา
ทเทาเทยมกน
อาเซยนและสหประชาชาต มความรวมมอกนในหลายระดบ ในระดบผนำไดม
การประชมสดยอดอาเซยน - สหประชาชาต ครงแรกเมอป พ.ศ. 2543 โดยมวตถประสงคหลก
เพอกำหนดแนวทางความรวมมอ อาท การพฒนาทรพยากรมนษย การลดชองวางในการพฒนา
เปนตน รวมทงสงเสรมความสมพนธและเสรมสรางการเชอมโยงทตอเนองระหวางประเทศ
ในกลมอาเซยนและสหประชาต นอกจากน ทงสองฝายไดมการประชมระดบรฐมนตร
ตางประเทศกบเลขาธการ UN และประธานสมชชาสหประชาชาต ในชวงการประชมสมชชา
สหประชาชาต สมยสามญ (UN General Assembly : UNGA) ทกป ทนครนวยอรก
เพอประสานความสมพนธของทงสองฝายใหมความตอเนอง รวมทงผลกดนนโยบายไปส
แผนงานและกจกรรมทเปนรปธรรม
ASEAN - UNITED NATIONS
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
111
ในป พ.ศ. 2550 อาเซยนกบสหประชาชาต ไดรวมกนลงนามในบนทกความเขาใจ
วาดวยความรวมมอระหวางอาเซยนกบสหประชาชาต (Memorandum of Understanding
Between the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) and the United
Nations (UN) on ASEAN - UN Cooperation) เพอสงเสรมความรวมมอระหวาง
สำนกเลขาธการอาเซยนกบสำนกเลขาธการสหประชาชาตใหเปนรปธรรมยงขน โดยเนนให
องคการทงสองทำงานรวมกนเพอเสรมสรางและรกษาสนตภาพและความมนคงในภมภาค
และเพอบรรลเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ (Millennium Development Goals) ในป
พ.ศ. 2558 นอกจากน ทงสององคการจะรวมมอกนในการสนบสนนการสรางประชาคม
อาเซยนทง 3 เสา รวมทงสงเสรมความรวมมอระหวางกลไกเฉพาะดานของอาเซยนกบ
UN specialized agencies โดยเฉพาะความรวมมอกบ UNESCAP เพอแลกเปลยนขอมล
ความเชยวชาญในประเดนความรวมมอตางๆ ซงบนทกความเขาใจฉบบนไดกลายเปนพนฐาน
สำคญสำหรบความรวมมอในการใหความชวยเหลอดานมนษยธรรมแกผประสบภยจาก
ไซโคลนนารกส ทประเทศเมยนมาร เมอป พ.ศ. 2551 และนำไปสการรบรอง Joint
Declaration on ASEAN - UN Collaboration in Disaster Management ระหวางผนำ
อาเซยนและสหประชาชาตในการประชมสดยอดอาเซยน - สหประชาชาตครงท 3 เมอเดอน
พฤศจกายน พ.ศ. 2553
ในการประชมสดยอดอาเซยน - สหประชาชาต ครงท 4 เมอเดอนพฤศจกายน
พ.ศ. 2554 ผ นำอาเซยนและเลขาธการสหประชาชาต ไดร บรองปฏญญาวาดวย
ความเปนหนสวนระหวางอาเซยนกบสหประชาชาต (Joint Declaration on Comprehensive
Partnership between the ASEAN and the UN) เพอสงเสรมและขยายความรวมมอ
ทเปนหนสวนระหวางอาเซยนกบสหประชาชาตใหมากยงขน โดยเฉพาะในประเดนททาทาย
ตอภมภาคและตอโลก อาท การรกษาสนตภาพ การใหความชวยเหลอดานมนษยธรรม
การบรหารจดการภยพบต การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ประชาธปไตย ธรรมาภบาล
สทธมนษยชน การขจดปญหาความยากจน ความมนคงของมนษย การบรรลเปาหมายแหง
สหสวรรษของสหประชาชาต การพฒนาแบบยงยน ความมนคงดานอาหารและพลงงาน
และโรคระบาด
112
อาเซยน +3(จน ญปน และสาธารณรฐเกาหล) กรอบความรวมมออาเซยน+3 เรมตนขนเมอป พ.ศ. 2540 ในชวงทเกดวกฤตการณ
ทางการเงนในภมภาคเอเชยตะวนออก โดยมการพบหารอระหวางผนำของประเทศสมาชก
อาเซยนและผนำของจน ญปน และสาธารณรฐเกาหล เปนครงแรก ทกรงกวลาลมเปอร
ประเทศมาเลเซย เมอเดอนธนวาคม พ.ศ. 2540 นบแตนนเปนตนมา การประชมสดยอด
อาเซยน+3 ไดจดขนเปนประจำทกปในชวงเดยวกบการประชมสดยอดอาเซยน
กรอบความรวมมออาเซยน+3 เรมเปนรปเปนรางภายหลงการออกแถลงการณรวม
วาดวยความรวมมอเอเชยตะวนออก เมอป พ.ศ. 2542 และการจดตง East Asia Vision
Group : EAVG ในป พ.ศ. 2542 เพอจดวางวสยทศนความรวมมอในเอเชยตะวนออก EAVG
ไดเสนอแนะแนวคดการจดตงประชาคมเอเชยตะวนออก (East Asian Community : EAc)
และมาตรการความรวมมอในดานตางๆ เพอนำไปสการจดตง EAc
ในการประชมสดยอดอาเซยน+3 ครงท 9 ทกรงกวลาลมเปอร เมอป พ.ศ. 2548
ผนำไดลงนามใน Kuala Lumpur Declaration on the ASEAN+3 Summit กำหนด
ใหการจดตงประชาคมเอเชยตะวนออกเปนเปาหมายระยะยาว และใหกรอบอาเซยน+3
ASEAN+3 (CHINA-JAPAN-ROK)
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
113
เปนกลไกหลกในการนำไปส เปาหมายระยะยาวดงกลาว ในโอกาสครบรอบ 10 ป
ของกรอบอาเซยน+3 ในป พ.ศ. 2550 ไดมการออกแถลงการณรวมวาดวยความรวมมอ
เอเชยตะวนออก ฉบบท 2 และแผนงานความรวมมออาเซยน+3 (พ.ศ. 2550 - พ.ศ. 2560)
ปจจบน ความรวมมอในกรอบอาเซยน+3 ครอบคลมความรวมมอตางๆ มากกวา
20 สาขา ภายใตกรอบการประชมในระดบตางๆ ประมาณ 60 กรอบการประชม ซงประเทศไทย
ใหความสำคญตอการสงเสรมความเชอมโยงในภมภาค ตลอดจนผลกดนการดำเนนการ
ตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (Master Plan on ASEAN
Connectivity : MPAC) ซ งเปนยทธศาสตรสำคญของการเปนประชาคมอาเซยน
การรวมตวกนในภมภาค และการลดชองวางดานการพฒนา โดยทประชมสดยอดอาเซยน+3
สมยพเศษ เมอวนท 19 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ทกรงพนมเปญ ไดรบรองแถลงการณ
ผนำวาดวยความเปนหนสวนความเชอมโยงอาเซยน+3 (Leaders’ Statement on ASEAN
Plus Three Partnership on Connectivity) ตามขอรเรมของประเทศไทย
114
การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit : EAS) เดมเปนขอรเรม
ในกรอบอาเซยน+3 (จน ญ ป น สาธารณรฐเกาหล) โดยจะเปนการววฒนาการของ
การประชมสดยอดอาเซยน+3 ไปสการประชมสดยอดเอเชยตะวนออก อยางไรกด อาเซยน
เหนวา ควรเปดกวางใหประเทศนอกกลมอาเซยน+3 เขารวมดวย โดยไดกำหนดหลกเกณฑ
3 ประการสำหรบการเขารวม ไดแก
� การเปนประเทศคเจรจาเตมตวของอาเซยน
� การมความสมพนธทแนนแฟนกบอาเซยนและ
� การภาคยานวตสนธสญญามตรภาพและความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต
(TreatyofAmityandCooperationinSoutheastAsia:TAC)
ในปจจบน มประเทศทเขารวมใน EAS จำนวน 18 ประเทศ ไดแก อาเซยน
10 ประเทศ ออสเตรเลย จน อนเดย ญปน สาธารณรฐเกาหล นวซแลนด รสเซย และสหรฐฯ
โดยรสเซยและสหรฐฯ เขารวมการประชม EAS เปนครงแรกในเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2554
ทบาหล
ในการประชม EAS ครงท 1 ทกรงกวลาลมเปอร เมอวนท 14 ธนวาคม พ.ศ. 2548
ไดมการลงนาม Kuala Lumpur Declaration on East Asia Summit กำหนดให EAS
เปนเวทหารอทางยทธศาสตรทเปดกวาง โปรงใส และครอบคลม และทประชมฯ ยงเหนพอง
กบแนวคดของประเทศไทยทให EAS เปนเวทของผนำทจะแลกเปลยนความเหนและวสยทศน
7 TH EAST ASIA SUMMITPLENARY SESSON
Phnom Penh, 20 November 2012
การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit : EAS)
ASEA
N’S EXTERN
AL RELA
TION
Sกรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
115
ในประเดนยทธศาสตรอยางเปดกวางอกดวย การประชม EAS มข นเปนประจำทกป
ในชวงการประชมสดยอดอาเซยน โดยมประเทศทเปนประธานอาเซยนในปนนเปนประธาน
ในการประชม EAS ครงท 6 ทบาหล เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2554 ทประชมฯ ไดเนนยำ
การสงเสรมความรวมมอใน 5 สาขา ไดแก พลงงาน การเงน การศกษา การจดการภยพบต
และการสาธารณสขและปองกนโรคระบาด ควบคไปกบการหารอเชงยทธศาสตรเพอเสรม
สรางสนตภาพ เสถยรภาพ และความมงคงในภมภาค และทประชมฯ ไดรบรอง
� DeclarationoftheEastAsiaSummitonthePrinciplesforMutually
Beneficial Relations เพอแสดงเจตนารมณทจะยอมรบรวมกนในหลกการและแนวปฏบต
ตางๆ ทจะเปนตวกำหนดรปแบบและแนวทางในการปฏสมพนธระหวางประเทศทเขารวม
EAS และ
� DeclarationoftheEastAsiaSummitonASEANConnectivity
เพอแสดงเจตนารมณทจะรวมมอกนสงเสรมการมสวนรวมและความรวมมอระหวางอาเซยน
กบประเทศคเจรจาทเขารวม EAS ในการพฒนาความเชอมโยงในอาเซยนตามแผนแมบท
อาเซยนวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (Master Plan on ASEAN Connectivity
: MPAC)
ในการประชม EAS ครงท 7 เมอวนท 20 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ทกรงพนมเปญ
ทประชมฯ ไดรบรองเอกสารจำนวน 2 ฉบบ ไดแก
� แถลงการณพนมเปญวาดวยขอรเรมดานการพฒนาของการประชมสดยอด
เอเชยตะวนออก (Phnom Penh Declaration on East Asia Summit Development
Initiative) ซงเปนขอเสนอของจน เพอให EAS ใหความสำคญมากขนเกยวกบประเดน
ดานการพฒนา
� แถลงการณการประชมสดยอดเอเชยตะวนออกครงท7วาดวยการรบมอ
ในระดบภมภาคเกยวกบการควบคมและจดการกบปญหาโรคมาลาเรยทดอยา(Declaration
of the 7th East Asia Summit on Regional Responses to Malaria Control and
Addressing Resistance to Antimalarial Medicines) ซงเสนอโดยออสเตรเลย
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹¡®ÃÐàºÕº• เปดเสรและอำนวยความสะดวก ทางการคา• เปดเสรและอำนวยความสะดวก ในการบรการและการลงทน• ความตกลง/ขอตกลงยอมรบรวมกน
• ความตกลงการขนสงในภมภาค• พธการในการขามพรมแดน• โครงการเสรมสรางศกยภาพ
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹»ÃЪҪ¹
• การศกษาและ วฒนธรรม• การทองเทยว
á¼¹áÁ‹º·Ç
‹Ò ŒÇ¤ÇÒÁàª×èÍÁâ§ÃÐËÇ‹Ò§¡Ñ¹ã¹ÍÒà«Õ¹
ÒÁŒ
¹á
ŒÇ ËÇ‹
«ÕÂ
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹â¤Ã§ÊÌҧ¾×é¹°Ò¹• คมนาคม• เทคโนโลยสารสนเทศ• พลงงาน
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹â¤Ã§ÊÌҧ¾×é¹°Ò¹
116
การเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (ASEAN Connectivity)
ความเปนมา � ทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 15 เมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2552 ทชะอำ - หวหน
ประเทศไทย เหนชอบกบขอเสนอของไทยเก ยวกบแนวคดความเช อมโยงระหวางกน
ในอาเซยน (ASEAN Connectivity) เพอเสรมสรางความเปนปกแผนของอาเซยนและ
นำอาเซยนไปสการเปนประชาคมอาเซยนในป พ.ศ. 2558 และไดออกแถลงการณวาดวย
ความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน รวมทงไดจดตงคณะทำงานระดบสงวาดวยความเชอมโยง
ระหวางกนในอาเซยน (High Level Task Force on ASEAN Connectivity : HLTF - AC)
เพอจดทำแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (Master Plan on ASEAN
Connectivity : MPAC) ใหแลวเสรจ เพอนำเสนอตอทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 17
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹¡®ÃÐàºÕº• เปดเสรและอำนวยความสะดวก ทางการคา• เปดเสรและอำนวยความสะดวก ในการบรการและการลงทน• ความตกลง/ขอตกลงยอมรบรวมกน
• ความตกลงการขนสงในภมภาค• พธการในการขามพรมแดน• โครงการเสรมสรางศกยภาพ
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹»ÃЪҪ¹
• การศกษาและ วฒนธรรม• การทองเทยว
á¼¹áÁ‹º·Ç
‹Ò ŒÇ¤ÇÒÁàª×èÍÁâ§ÃÐËÇ‹Ò§¡Ñ¹ã¹ÍÒà«Õ¹
ÒÁŒ
¹á
ŒÇ ËÇ‹
«ÕÂ
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹â¤Ã§ÊÌҧ¾×é¹°Ò¹• คมนาคม• เทคโนโลยสารสนเทศ• พลงงาน
¤ÇÒÁàª×èÍÁ⧴ŒÒ¹â¤Ã§ÊÌҧ¾×é¹°Ò¹
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
117
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ในป พ.ศ. 2553 โดยในสวนของไทย คณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบแตงตง นายประดาป
พบลสงคราม อดตเอกอครราชทต ณ กรงโรม และอดตรองปลดกระทรวงการตางประเทศ
เปนผแทน
� ทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 17 เมอเดอนตลาคม พ.ศ. 2553 ณ กรงฮานอย
ประเทศเวยดนาม ไดใหการรบรองแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน
เพอเปนกรอบความรวมมอในการสรางความเชอมโยงระหวางกน โดยความเชอมโยงดงกลาว
จะเนนภายในอาเซยนในเบองตนและจะเปนพนฐานการเชอมโยงไปสภมภาคตางๆ อาท
เอเชยตะวนออก เอเชยใต และอนๆ ตอไป
� แผนแมบทฯ มเจตนารมณทจะเรงรดการเชอมโยงประเทศสมาชกทง 10
ประเทศใหเปนหนงเดยว ทงในดานโครงสรางพนฐาน ดานกฎระเบยบ และดานประชาชน
โดยมเปาหมายสงสดเพอการสนบสนนการสรางประชาคมอาเซยนอยางแทจรงภายในป
พ.ศ. 2558 และใหอาเซยนเปนศนยกลางของสถาปตยกรรมภมภาค
118
� ดานโครงสรางพ นฐาน ไดม การกำหนดยทธศาสตรในแผนแมบทฯ ในการกอสราง ถนน เสนทางรถไฟ การขนสงทางนำ การขนสงทางอากาศ รวมทงการเชอมโยง ดานเทคโนโลยสารสนเทศและดานพลงงาน (โครงการทอกาซและระบบสายสงไฟฟาของ อาเซยน) โดยมคณะทำงานสาขาตางๆ ของอาเซยน (ASEAN Sectoral Bodies) เปนหนวยงาน รบผดชอบหลก ในการดำเนนการใหบรรลเปาหมาย ตามกรอบเวลาทกำหนดไวในแผนแมบทฯ
� ดานกฎระเบยบ แผนแมบทฯ จะมสวนในการเรงรดการดำเนนการตาม ความตกลง พธสาร ขอบงคบตางๆ ทมขนเพออำนวยความสะดวกในการขามแดนใหสะดวก รวดเรว โปรงใส ลดคาใชจายในการเดนทาง การเคลอนยายสนคา บรการ และการลงทน ทงของภาครฐและภาคเอกชน ในขณะเดยวกนกปองกนและแกไขปญหาทจะเกดจาก อาชญากรรมขามชาต แรงงานผดกฎหมาย การคามนษยและมลภาวะตางๆ ทตามมาจาก การเชอมโยง
� ดานประชาชน แผนแมบทฯ จะชวยสงเสรมและอำนวยความสะดวก การไปมาหาสกนระหวางประชาชน การเชอมโยงทางสงคม วฒนธรรม และการสรางความรสก ของการเปนประชาคมอาเซยนทเปนอนหนงอนหนงเดยวกนมากขน
กลไกในการดำเนนการ อาเซยนไดจดตงคณะกรรมการประสานงานอาเซยนวาดวยความเชอมโยงระหวางกน ในภมภาค (ASEAN Connectivity Coordinating Committee : ACCC) เพอทำหนาทตดตาม กำกบดแล ผลกดนและเรงรด ประเมนความคบหนา รวมทงระดมทนในการดำเนนการตาม แผนแมบทฯ โดยประสานงานกบผประสานงานของแตละประเทศสมาชกอาเซยน (National Coordinator) Sectoral Bodies ประเทศคเจรจาและองคกรระหวางประเทศอนๆ ทเกยวของ คณะกรรมการ ACCC ประกอบดวยผ แทนจากประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ
เปนกรรมการ ACCC มการประชมรวมกนปละ 4 ครง ตงแตป พ.ศ. 2555
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
119
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
สถานะการดำเนนการภายใตแผนแมบท (ระหวางป พ.ศ. 2553-2556) การดำเนนการทงหมดภายใตแผนแมบทฯ สวนใหญกำหนดไววาจะตองเสรจสนในป
พ.ศ. 2558 อยางไรกด มการดำเนนการในมาตรการทมกำหนดเวลาจะตองเสรจสนระหวางป
พ.ศ. 2553 - 2556 ดงน
� ดานโครงสรางพนฐาน โครงการและมาตรการทมกำหนดตองเสรจสนภายในป
พ.ศ. 2556 สวนใหญเปนไปตามกรอบเวลาทตงไว อาท การยกระดบถนนตางๆ ของทางหลวง
อาเซยน ใหเปนระดบ 3 ยงคงมเพยงบางสวนในลาวและเมยนมารทยงไมเสรจ (ถนนสวนใหญ
ของไทยเปนระดบ 1 และ 2 ไมมถนนทเปนระดบ 3) การกอสรางทางรถไฟสงคโปร - คนหมง
ในเสนทางจากสงคโปร - พนมเปญ เปนไปตามกรอบเวลา (สำหรบ missing link ทอยในประเทศไทย
ระหวางอรญประเทศ - คลองลก 6 กโลเมตร ไดรบจดสรรงบประมาณสำหรบป พ.ศ. 2556
และคาดวาจะสรางเสรจในป พ.ศ. 2557) อยางไรกด เสนทางชวงตอจากพนมเปญยงคงม
อปสรรคดานงบประมาณและดานเทคนค นอกจากนน โครงการอนๆ เชน การพฒนา
Mekong - India Economic Corridor การสรางโครงขายอนเตอรเนตความเรวสง
(ASEAN Broadband Corridor) อยระหวางการดำเนนการ
� ดานกฎระเบยบ อาเซยนกำลงเรงดำเนนการเพอใหความตกลง 3 ฉบบ
มผลบงคบใชอยางสมบรณ ไดแก ความตกลงอาเซยนวาดวยการอำนวยความสะดวก
ในการขนสงสนคาผานแดน ความตกลงวาดวยการอำนวยความสะดวกในการขนสงขามแดน
และความตกลงวาดวยการขนสงตอเนองหลายรปแบบ อยางไรกด ยงไมสามารถดำเนนการ
ไดเตมรปแบบ เนองจากบางประเทศยงตดขดการดำเนนการตามกฎหมายภายใน (ประเทศไทย
ไดใหสตยาบนแลวทง 3 ฉบบ) อกทงอาเซยน (รวมทงไทย) ยงไมไดลงนามพธสารสำคญ 2 ฉบบ
แนบทายความตกลง ความตกลงอาเซยนวาดวยการอำนวยความสะดวกในการขนสงสนคา
ผานแดน (ASEAN Framework Agreement on the Facilitation of Goods in Transit
: AFAFGIT ไดแก พธสาร 2 การกำหนดททำการพรมแดน และพธสาร 7 ระบบศลกากรผานแดน
(พธสาร 7 มเพยง ลาว เวยดนาม และอนโดนเซย แสดงความพรอมทจะลงนาม)
ดงนน อาเซยนจงตองเรงผลกดนการดำเนนการดานกฎระเบยบใหรดหนา เพอให
การเชอมโยงระหวางกนในอาเซยนมประสทธภาพและชวยเรงรดการกาวไปสประชาคมอาเซยน
รวดเรวตามเปาหมาย
120
� ดานประชาชน มความคบหนาในดานการศกษา อาท การพฒนา ASEAN
Curriculum Sourcebook และหลกสตรอาเซยนศกษาของ ASEAN University
Network : AUN อยางไรกด การพฒนา ASEAN Virtual Resource Learning ยงไมม
ความคบหนาเทาทควร และสำหรบการสงเสรมการไปมาหาสระหวางประชาชนยงคงตอง
เรงดำเนนการเรองการยกเวนการตรวจลงตราระหวางอาเซยนทกประเทศ (เมยนมารยงตอง
มการทำความตกลงทวภาคเปนรายประเทศ) และ ASEAN Common Visa ซงหลายประเทศ
ยงไมพรอมเนองจากมความหวงกงวลเรองความมนคง (รวมทงไทย)
การระดมทน อาเซยนดำเนนการเรองการระดมทนเพอการดำเนนการภายใต
แผนแมบท ฯ หลายรปแบบดวยกน ไดแก
1) งบประมาณของแตละประเทศ
2) การสนบสนนจากประเทศคเจรจา และองคกรเพอการพฒนา
3) การลงทนแบบการรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชน (Public-Private
Partnership : PPP) ทงภายในอาเซยนและประเทศคเจรจา
4 ) กองทนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานในภมภาคอาเซยน
สำหรบ PPP อาเซยนกำลงรวมมอกบหลายองคกร เชน ธนาคารพฒนาเอเชย
(Asian Development Bank : ADB) ธนาคารโลก (World Bank) และสถาบนวจยเศรษฐกจ
แหงอาเซยนและเอเชยตะวนออก (Economic Research Institute for ASEAN and
East Asia : ERIA) ในเรองการนำ PPP มาใชในการระดมทนเพอดำเนนโครงการภายใตแผน
แมบทฯ นอกจากนน ACCC ยงอยระหวางพจารณาจดตง Private Sector Consultative
Group เพอสนบสนนการดำเนนการเรอง PPP ดวย
นอกจากน สำนกงานเลขาธการอาเซยนไดจดทำ project information sheet
รวม 15 โครงการเรงดวนภายใตแผนแมบทฯ เพอเปนคมอสำหรบการระดมทนกบประเทศ
คเจรจา องคกรเพอการพฒนา และภาคเอกชน ทสนใจจะลงทน / รวมมอกบอาเซยน
ในโครงการทสามารถสรางผลตอบแทน (bankable-viable project)
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
121
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ความรวมมอกบประเทศคเจรจา ขณะนมประเทศคเจรจาทไดจดตงคณะทำงาน หรอคณะกรรมการเฉพาะกจ
มาหารอกบ ACCC เพอสงเสรมการเชอมโยงกบอาเซยน ไดแก ญปน (ประชมรวมกนแลว
4 ครง) และจน (ประชมรวมกนแลว 1 ครง และจะมการประชมครงตอไปในเดอนมถนายน
พ.ศ. 2556) นอกจากนน ยงมประเทศทไดจดตงคณะทำงานเฉพาะกจในลกษณะเดยวกน
และจะมการหารอรวมกนในลำดบตอไปในเดอนมถนายน พ.ศ. 2556 ไดแก สาธารณรฐเกาหล
และอนเดย
สถานะความรวมมอ
ญปนใหความสำคญกบเรองดงตอไปน
� การสงเสรมความเชอมโยงในแนวระเบยงเศรษฐกจตะวนออก - ตะวนตก
(East - West Economic Corridor : EWEC) และระเบยงเศรษฐกจตอนใต (Southern
Corridor) โดยเนนการเชอมโยงทงทางบก และทางทะเล ญปน ไดจดตง Japan Task Force
on Connectivity เพอเปนกลไกการหารอกบ ACCC ในการสนบสนนการดำเนนการภายใต
แผนแมบทฯ โดยเนนการพฒนาระบบโลจสตกสและมาตรฐานการขนสงทเออตอการสนบสนน
หวงโซอปทาน การผลตและสงออกเปนหลก ทงน ACCC กบ Japan Task Force มการประชม
รวมกนแลว 4 ครง ครงสดทายจดขน back to back กบการประชม ACCC ครงท 1/2556
เมอเดอนเมษายน พ.ศ. 2556
� ญป นใหความสำคญกบการบรหารจดการความเชอมโยงดานกฎระเบยบ
ซงกระทบตอหวงโซอปทานของสนคาและผลประโยชนญปนในภมภาค ญปนมองวาไทยควร
มบทบาทนำในการจดการเร องน โดยญป นพรอมใหการสนบสนนทง Software และ
Hardware แตญ ป นใหความสำคญกบการศกษาประเดนปญหาเชงลกแบบรอบดาน
(cross - cutting issues) นำหนาการใหความชวยเหลอทางการเงน
122
� ญปนใหความสำคญกบ Expanded Connectivity หรอการขยายการเชอมโยง
ไปนอกอาเซยนหรอจากฐานการผลตสตลาดสนคา โดยมเปาหมายทอนเดย ผานการเชอมโยง
ทงทางบกและทางทะเล (ทางบก ถนน 3 ฝาย ไทย - เมยนมาร - อนเดย ทางทะเลทาเรอ
ตละวาและทวาย) เพอเปนเสนทางสงสนคาและวตถดบระหวางกน รวมทงเชอมโยงหวงโซ
อปทานในผลตภณฑทแตละฝายมความเชยวชาญ เชน สงรถยนตและชนสวนรถยนต
จากอาเซยนไปอนเดย
� ญป นขอใหอาเซยนใหความสำคญในการผลกดนในเรอง Cross Border
ใหมากขน เพอใหทนกบความคบหนาในการดำเนนการในเรองโครงสรางพนฐาน
� ญป นไดใหความชวยเหลอในการศกษาเพอสนบสนนการดำเนนโครงการ
เรงดวนของอาเซยน ไดแก ดาน ICT ญปนมโครงการศกษา (Feasibility Study) 2 โครงการ
ไดแก Feasibility Study for the Implementation of ICT Infrastructure among ASEAN
states และ Enhancement of ICT intra - regional Network among ASEAN Member
States (ASEAN Smart Network) ดานพลงงาน ญปนไดทำการศกษา Feasibility Study
for Melaka - Pekanbaru Power Interconnection ดานการขนสงทางทะเล ญปนไดศกษา
ความเปนไปไดในการสรางเครอขายเรอบรรทกยานพาหนะลอเลอนในอาเซยนและทางเลอก
ในการสงเสรมการพฒนาการขนสงทางทะเลระยะสน (Study on the Roll - on / Roll - off
RO - Ro Network and Short sea Shipping)
จน ใหความสำคญกบ
� การเช อมโยงโครงสรางพ นฐานตามแนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ - ใต
(North - South Economic Corridor : NSEC) โดยจนไดจดสรรเครดตสนเชอจำนวน
25,000 ลานดอลลารสหรฐ เพอสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานและการเชอมโยง
ในอาเซยน รวมทงโครงการสำคญอนๆ ในอาเซยน
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
123
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
� จนไดตงกองทนเพอการลงทนอาเซยน - จน (China - ASEAN Investment
Cooperation Fund : CAF) จำนวน 10,000 ลานดอลลารสหรฐ ซงสามารถใชเพอลงทน
ในโครงสรางพนฐานในอาเซยนดวย
� จนไดต ง Chinese Working Committee of the China - ASEAN
Connectivity Cooperation Committee เพอเปนกลไกการหารอระหวาง ACCC กบจน
โดยใหคณะกรรมการดงกลาวมการประชมกบอาเซยนในชวงเดยวกบการประชม ACCC
โดยไดมการประชมรวมกน ครงแรกเมอวนท 7 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 โดยไดหารอเรอง
แนวทางการมสวนรวมของจนในการสนบสนนการดำเนนการภายใตแผนแมบทฯ และ
โครงการทมศกยภาพอนๆ ตลอดจนโครงการเรงดวน 15 โครงการ การประชม ระหวาง ACCC
กบจนครงตอไปจะมขนในเดอนมถนายน พ.ศ. 2556
� โครงการทจนไดใหความชวยเหลออาเซยน อาท
(1) การใหเงนทนสนบสนนการสรางถนนดานตะวนตกของแมนำโขงเชอมตอ
คนหมง - กรงเทพฯ ภายใตระเบยงเศรษฐกจเหนอ - ใต / (สะพานมตรภาพไทย - ลาว
เชยงของ - หวยทราย) / เสนทางนำรอง (Navigation route) แมโขงตอนบน / โครงขาย
สายไฟฟาในเวยดนามและลาว
(2) การจดทำ Feasibility Study ในเรอง Missing Link ทางรถไฟในกมพชา /
ทางรถไฟในลาว / ทางรถไฟในเมยนมาร / รถไฟความเรวสงจากกรงเทพฯ - เชยงใหม
กรงเทพฯ - หนองคาย และลาว - คนหมง / และโครงขายทางหลวงในอนภมภาคลมแมนำโขง
(Greater Mekong Sub - region : GMS) เปนตน
124
สหภาพยโรป
� ใหความสำคญแกการเชอมโยงดานกฎระเบยบ การจดการขามพรมแดนและ
การเช อมโยงระหวางประชาชน โดยในดานกฎระเบยบไดใหการสนบสนนการสราง
ขดความสามารถของอาเซยนในการอำนวยความสะดวกดานการขนสงดานการคา
และการจดการดานศลกากรเปนเงน 15 ลานยโร (ระหวางป พ.ศ. 2555 - 2558) การพฒนา
ตลาดการบนเดยวของอาเซยน 5 ลานยโร (ระหวางป พ.ศ. 2555 - 2559) ดานประชาชน
ใหการสนบสนนดานการพฒนาการศกษาระดบสง 10 ลานยโร (ระหวางป พ.ศ. 2556 - 2560)
� อาเซยนไดเสนอใหสหภาพยโรปจดตงคณะกรรมการเฉพาะเพอหารอกบอาเซยน
ในเรองความเชอมโยง และสหภาพยโรปไดแสดงความสนใจตอขอเสนอดงกลาว
สหรฐอเมรกา
� สหรฐฯ ไดมขอรเร มความรวมมอเพอความเชอมโยงสหรฐฯ - อาเซยน
(US - ASEAN Connectivity Cooperation Initiative) ตงแตเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2554
โดยการสนบสนนของ United States Trade and Development Agency (USTDA)
ความรเรมดงกลาวเนนการสงเสรมความเชอมโยง 3 ดานไดแก พลงงาน การคมนาคมขนสง
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และสงเสรมการใชทรพยากรและความเชยวชาญ
ของภาคเอกชนสหรฐฯ ใหเปนประโยชน เพอสนบสนนการเตรยมความพรอมเขาสประชาคม
เศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558
� สหรฐฯ ไดจดการประชมเชงปฏบตการดานการเชอมโยง 2 ครง คอ
1) “ASEAN Disaster Management, Mitigation, and Response
Technologies”
2) “ASEAN Smart Grid and Power Transmission Workshop and Reverse
Trade Mission”
โดยทง 2 การประชมเนนบทบาทและความรวมมอจากภาคเอกชนในการสงเสรม
การเชอมโยงระหวางทงสองฝาย
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
125
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
� สหรฐฯ มความรวมมอดานการพฒนาทรพยากรมนษย ดานการศกษา สวนใหญ
จะเปนในลกษณะของความรวมมอทวภาค และเปนความรวมมอผานโครงการ Fulbright
กบประเทศตางๆ ในอาเซยน สวนความรวมมอกบอาเซยนเพงมการดำเนนการโครงการแรก
คอ โครงการฝกอบรมภาษาองกฤษ โดยเปนการรวมมอระหวางบรไนดารสซาลามและสหรฐฯ
ภายใตชอโครงการ “Brunei - US English Language Enrichment Programme for
ASEAN, University Brunei Darussalam (UBD) in collaboration with East-West
Center (EWC) in Hawaii” ระหวางวนท 13 พฤษภาคม - 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2556 เปนเวลา
11 สปดาห โดยมผเขารวมจากประเทศอาเซยนจำนวน 10 คน / ประเทศ ทงน โครงการฯ
แบงเปน 2 สวน ไดแก การฝกอบรมภาษาองกฤษแกครสอนภาษา เพอใหบคคลเหลาน
สามารถกลบมาถายทอดวชาใหแกนกศกษาอาเซยนตอไป ในลกษณะ “Train the Trainers”
และการอบรมสำหรบขาราชการ และนกการทตของประเทศสมาชกอาเซยน
� ผทรงคณวฒอาเซยน - สหรฐ (ASEAN - US Eminent Persons Group : EPG)
ไดมขอเสนอแนะเพอสงเสรมดานความเชอมโยงในอาเซยนตอทประชมผนำอาเซยน - สหรฐฯ
ครงท 4 เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2555 ณ กรงพนมเปญ ดงน
1) สนบสนนใหตง U.S. Task Force on Connectivity เพอเปนกลไกการหารอ
กบ ACCC เกยวกบการสนบสนนการดำเนนการภายใตแผนแมบทฯ รวมทงเสนอขอรเรม
ใหมเพอสงเสรมความเชอมโยงในอาเซยน
2) สงเสรมความรวมมออาเซยน - สหรฐฯ ในดานความรวมมอทางทะเล
โดยเนนการเสรมสรางขดความสามารถ การแลกเปลยนขอมล และความรวมมอทางดาน
เทคโนโลย
3) สงเสรมการฝกอบรมสำหรบบคคลากรของประเทศ กมพชา ลาว เมยนมาร
เวยดนาม (CLMV) ในสาขาตางๆ กวา 10,000 คน ในระยะเวลา 2 ป โดยสนบสนน
126
ความรวมมอภายใต Initiative for ASEAN Integration (IAI) และ Lower Mekong
Initiative (LMI) เพอสรางขดความสามารถ CLMV ในการลดชองวางดานการพฒนา
อนเดย ใหความสำคญกบการเชอมโยงแบบรอบดาน
� ทางบกอนเดยสนบสนนการสรางทางหลวงสามฝายไทย - เมยนมาร - อนเดย
และการขยายเสนทางดงกลาวไปยงกมพชาและลาว รวมทงการสรางทางหลวงสายใหม
เชอมโยงเวยดนาม กมพชา ลาว และเมยนมาร กบอนเดย
� ทางทะเล อนเดยพยายามเชอมโยงกบอาเซยนผานทะเลอนดามนโดยม
ทวายของเมยนมารเปนประตสำคญ อนเดยจงสนบสนนแนวคดของกรอบการประชมสดยอด
เอเชยตะวนออก (East Asia Summit : EAS) ในการพฒนา Mekong - India Economic
Corridor (โฮจมนห - พนมเปญ - กรงเทพฯ - ทวาย - เจนไน) เพอเปนเสนทางลดเชอมโยง
ภมภาคลมแมนำโขงกบอนเดยฝงตะวนออก และพฒนาเขตเศรษฐกจและอตสาหกรรมพรอม
กนไปดวย
� ทางอากาศ อนเดยสนบสนนการเปดนานฟาเสรกบอาเซยน ปจจบน อนเดย
อยระหวางการเจรจาจดทำความตกลงวาดวยการขนสงทางอากาศมเปาหมายใหแลวเสรจ
ภายในป พ.ศ. 2558
อนเดยไดจดตง India Inter - Ministerial Group on ASEAN Connectivity
เพอรวมมอกบอาเซยนในเรองการเชอมโยงดวย โดยมการประชมกบ ACCC ครงแรก
ในเดอนมถนายน พ.ศ. 2556 ทประเทศอนโดนเซย
สาธารณรฐเกาหล
� ใหความสำคญกบการสงเสรมความความเชอมโยงโดยเฉพาะดาน ICT เชน
โครงการ ASEAN - ROK Cyber University เพอจะสงเสรมความรวมมอดานการศกษาและ
การแลกเปลยนระดบประชาชน
สาธารณรฐเกาหลไดจดตงกลไกเพอหารอกบ ACCC เพอผลกดนความรวมมอ
ดานความเชอมโยงอยางรอบดาน โดยมการประชมครงแรกรวมกบ ACCC ในเดอนมถนายน
พ.ศ. 2556 ทประเทศอนโดนเซย
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
127
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ออสเตรเลย
� เปนประเทศทมบทบาทเรองความเชอมโยงและการพฒนาโครงสรางพนฐาน
ภายใตกรอบความรวมมอในอนภมภาค โดยเฉพาะภมภาคลมแมนำโขงเปนเวลายาวนาน
ภายใตแผนแมบทฯ ออสเตรเลยสนใจรวมมอกบอาเซยนในเรองการพฒนากฎระเบยบ
ทางการคา (ROO) / การรวมลงทนระหวางรฐกบเอกชน (PPP) / การศกษาแนวทางการจดทำ
ASEAN single visa การพฒนาศกยภาพในการบรหารจดการขามพรมแดน นอกจากน ยงสนใจ
ทจะจดตง Taskforce เพอทำงานรวมกบ ACCC ในระยะตอไปดวย
แคนาดา
� มความสนใจทจะรวมมอกบอาเซยนในเรองการจดการผลกระทบดานลบ
จากการเชอมโยง นอกจากนน แคนาดาไดเสนอใหมความรวมมอในการพฒนาประสทธภาพ
ในการเชอมโยงหวงโซอปทาน (supply chains) ระหวางอาเซยน-แคนาดา โดยใหความสำคญ
กบการขนสงตอเนองหลายรปแบบ แคนาดาเสนอใหอาเซยนใชประโยชนจาก Asia Pacific
Gateway and Corridor Initiative (APGCI) เปนชองทางเชอมโยงหวงโซอปทานระหวาง
สองภมภาค
อาเซยน+3(จนญปนสาธารณรฐเกาหล)
� ทประชมรฐมนตรตางประเทศอาเซยน+3 ครงท 13 เมอเดอนกรกฎาคม
พ.ศ. 2555 ท กรงพนมเปญ เหนชอบกบขอเสนอของไทยท เสนอใหผ นำอาเซยน+3
ออกแถลงการณ ASEAN Plus Three Partnership on Connectivity ในการประชม
สดยอดอาเซยน+3 เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2555
การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก(EastAsiaSummit:EAS)
� ในการประชม EAS ครงท 6 เมอวนท 19 พฤศจกายน พ.ศ. 2554 ทเมองบาหล
ประเทศอนโดนเซย ทประชมฯ ไดรบรอง Declaration of the 6th East Asia Summit
on ASEAN Connectivity เพ อแสดงเจตนารมณรวมกนสงเสรมการมสวนรวมและ
ความรวมมอระหวางอาเซยนและประเทศคเจรจาทเขารวม EAS ในการพฒนาความเชอมโยง
ในอาเซยนตามแผนแมบทฯ
128
กองทนเพอการพฒนาโครงสรางพนฐานในภมภาคอาเซยน(ASEAN Infrastructure Fund)
� ในการระดมทนเพอการเชอมโยงในภมภาค นอกเหนอจากงบประมาณของ
ประเทศสมาชกแตละประเทศ รวมทงความรวมมอสนบสนนโดยประเทศคเจรจาและองคกร
เพอการพฒนาแลว อาเซยนยงไดกอตง AIF ขนเพอสนบสนนโครงการความเชอมโยง
ทมความสำคญเรงดวนดวย
� AIF มวตถประสงคเพอเรงรดการพฒนาโครงสรางพนฐานภายในและระหวาง
พรมแดนของประเทศสมาชกอาเซยน และสงเสรมการใชเงนออมของอาเซยนในการสนบสนน
ทางการเงนสำหรบการพฒนาโครงสรางพนฐานดงกลาว โดยมเปาหมายระยะยาวทจะออก
พนธบตรทธนาคารกลางสามารถถอเพอเปนทนสำรองระหวางประเทศไดในทสด
� กองทนนมเงนตงตนจำนวน 485.2 ลานดอลลารสหรฐ โดยธนาคารพฒนาเอเชย
(Asian Development Bank : ADB) ใหเงนสนบสนน จำนวน 150 ลานดอลลารสหรฐ
สวนทเหลอจะเปนการสมทบทนของประเทศสมาชกอาเซยนอก 335.2 ลานดอลลารสหรฐ
ดงน
มาเลเซย 150 ลานดอลลารสหรฐ บรไนฯ 10 ลานดอลลารสหรฐ
อนโดนเซย 120 ลานดอลลารสหรฐ เวยดนาม 10 ลานดอลลารสหรฐ
ฟลปปนส 15 ลานดอลลารสหรฐ กมพชา 0.1 ลานดอลลารสหรฐ
ไทย 15 ลานดอลลารสหรฐ ลาว 0.1 ลานดอลลารสหรฐ
สงคโปร 15 ลานดอลลารสหรฐ เมยนมาร 0 ลานดอลลารสหรฐ
� กองทน AIF มทตงทประเทศมาเลเซย มลกษณะเปนบรษทจำกดภายใต
กฎหมายมาเลเซย และมอำนาจในการทำสญญาและดำเนนการตางๆ ในนามของตนเอง
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
129
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
� ในปแรก กองทนฯ จะใหเงนยมจำนวน 300 ลานดอลลารสหรฐ เพอสนบสนน
โครงการดานการเชอมโยงในภมภาคใน 3 ดาน คอ การคมนาคมขนสง พลงงานและ
การจดการนำ โดย ADB จะออกเงนสมทบโครงการเหลาน ดวยในระยะตอไปเม อม
ความเขมแขงมากขนจะมการออกพนธบตรกงหนกงทนเพอใหประเทศสมาชกและผสนใจ
รวมลงทนดวย
� ประเทศไทยไดใหเงนสนบสนนกองทนฯ ตามพนธกรณในงวดแรกไปแลว
จำนวน 5 ลานดอลลารสหรฐ เมอสนไตรมาส 3 ของป พ.ศ. 2555 และมกำหนดจะจาย
เงนงวดท 2 อก 5 ลานดอลลารสหรฐ ในชวงไตรมาสท 3 ของป พ.ศ. 2556
� กองทน AIF อยระหวางจดสรรเงนยมและเงนสมทบจาก ADB เพอสนบสนน
โครงการดานโครงสรางพนฐานของอาเซยน โดยในระยะแรกโครงการสวนใหญยงเปน
โครงการพฒนาสาธารณปโภคพนฐานของอาเซยนนอกแผนแมบทฯ
บทบาทของไทย � ประเทศไทยมบทบาทนำในการเสนอแนวความคดเรอง ASEAN Connectivity
ตงแตเรมตนและตอมารฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศไดเสนอ Concept Paper
วาดวยการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยนตอทประชม ASEAN Foreign Ministerial Retreat
ทเมองดานง ประเทศเวยดนาม เมอเดอนมกราคม พ.ศ. 2553 ซงไดรบการตอบรบจาก
ประเทศสมาชกอาเซยนอน ๆ และเปนจดกำเนดของการจดทำรางแผนแมบทฯในเวลาตอมา
� รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ ในฐานะประธานคณะกรรมการ
อาเซยนแหงชาต ไดแตงตงคณะอนกรรมการวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน
เพ อเปนกลไกการประสานงานและตดตามใหมการดำเนนการตามแผนแมบทวาดวย
ความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยนทสอดคลองกบผลประโยชนของประเทศไทยและ
ทำหนาทเปน National Coordinator ทงน โดยมรองปลดกระทรวงการตางประเทศเปน
ประธานคณะอนกรรมการฯ
130
� ประเทศไทยผลกดนใหมการเรงรดการดำเนนการเชอมโยงภายใตแผนแมบทฯ
โดยไดรเร มจดโครงการสำรวจเสนทางสำหรบรฐมนตรตางประเทศอาเซยน 2 คร ง
เพอสำรวจศกยภาพทางเศรษฐกจ การคาและการลงทน คอ ครงท 1 การสำรวจเสนทาง
หมายเลข 9 (มกดาหาร - สะหวนนะเขต - ดานง) เมอเดอนมกราคม พ.ศ. 2553 และ
ครงท 2 การสำรวจ เสนทาง R3A (เชยงของ - หวยทราย - จงหง) เมอเดอนมกราคม
พ.ศ. 2554 ซงจากการสำรวจ เสนทางทง 2 ครง พบวาเสนทางทง 2 มศกยภาพทางเศรษฐกจสง
สามารถใชเปนเสนทางขนสงสนคาเกษตรและสนคาอปโภคบรโภค และการทองเทยว อยางไรกด
ยงคงมปญหาเรองการจดการขามพรมแดนทจะตองเรงแกไข
� เมอวนท 13 - 15 มถนายน พ.ศ. 2555 ประเทศไทยไดเปนเจาภาพจดการประชม
“ASEAN Workshop on Cross - Border Management : A Key to Efficient ASEAN
Connectivity” และการประชม “ASEAN+3 Partnership on Connectivity” ทกรงเทพฯ
เชญคณะอนกรรมการฯ ผแทนจากหนวยงานทเกยวของของไทยและประเทศสมาชกอาเซยน
ผแทนจากประเทศคเจรจา องคการระหวางประเทศ และหนวยงานทเก ยวของอ นๆ
เขารวมประชม
การประชม“ASEANWorkshoponCross-BorderManagement:AKey
toEfficientASEANConnectivity”
มวตถประสงคเพ อเสรมสรางความร และความเขาใจในการดำเนนการตาม
แผนแมบทฯ โดยเฉพาะอยางยงการเสรมสรางศกยภาพของหนวยงานทเก ยวของของ
อาเซยนในดานการบรหารจดการขามพรมแดน เพออำนวยความสะดวกการขนสงสนคา
ขามแดน การเคลอนยายแรงงาน และการไปมาหาสระหวางประชาชนใหมประสทธภาพ
การประชม“ASEAN+3PartnershiponConnectivity”
มว ตถประสงคเพ อผลกดนและพฒนาแนวคดเร องห นสวนความเช อมโยง
อาเซยน+3 ซงจะชวยสนบสนนแผนแมบทฯ และชวยปทางนำไปสการยกระดบความเชอมโยง
ระหวางกนในเอเชยตะวนออก รวมถงระดมความคดเหนเพอตอบโจทยในการขบเคลอน
หนสวนความเชอมโยงอาเซยน+3 อยางเปนรปธรรม โดยตระหนกถงเปาหมายในระยะยาว
ทจะสรางประชาคมเอเชยตะวนออก (East Asia Community)
ASEA
N C
ON
NEC
TIVITY
131
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
� ประเทศไทยเสนอใหผนำอาเซยน+3 ออกแถลงการณ ASEAN+3 Partnership
on Connectivity ในระหวางการประชมสดยอดอาเซยน+3 ในเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2555
ทกรงพนมเปญ เพอเปนการแสดงเจตนารมณของผนำในการสนบสนนการดำเนนการ
เรองความเชอมโยงภายใตแผนแมบทฯ และยกระดบความเชอมโยงระหวางกนในภมภาค
เอเชยตะวนออก โดยดำเนนการภายใตสาขาความรวมมอตางๆ ทมอยแลวในกรอบอาเซยน+3
� เพอตอยอดจากผลและขอเสนอแนะจากการประชมเชงปฏบตการ “ASEAN+3
Partnership on Connectivity” เมอเดอนมถนายน พ.ศ. 2555 ประเทศไทยกำหนด
จะจดการประชมเชงปฏบตการ “Enhancing Connectivity through Multi - layered
Regional Frameworks : The Role of Dialogue Partners” ในเดอนกรฏาคม พ.ศ. 2556
เพอระดมความคดเก ยวกบแนวทางความรวมมอของประเทศคเจรจาในการสนบสนน
ความเชอมโยงในภมภาคฯ โดยทบทวนแนวทางและกลไกความรวมมอทมอยในกรอบตางๆ
เพอใหสนบสนนการดำเนนการภายใตแผนแมบทใหมประสทธภาพยงขนและไมซำซอนกน
�ประเทศไทยเปนเจาภาพรวมกบนวซแลนด จดการประชม EAS Regulatory
Roundtable ในเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2556 โดยมวตถประสงคเพอระดมความคดเกยวกบ
แนวทางการรวมมอในกลม EAS เพอสนบสนนการดำเนนการดานการเชอมโยงดานกฎระเบยบ
ภายใตแผนแมบทฯ
132
THA
ILAN
D A
ND
ASEA
N
133
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
บทบาทไทยในอาเซยน นบตงแตอาเซยนไดกอตงขนในป พ.ศ. 2510 ประเทศไทยไดมบทบาทสำคญ
ในการผลกดนความรวมมอของอาเซยนใหมความคบหนามาโดยตลอด และอาเซยน
ถอเปนหวใจสำคญของนโยบายดานการตางประเทศของประเทศไทยเรอยมาจนถงปจจบน
เนองจากการสงเสรมความรวมมอในกรอบตางๆ ของอาเซยน เปนการสรางความไวเนอเชอใจ
ระหวางประเทศตางๆ ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงจะชวยสงเสรมสนตภาพ
เสถยรภาพ และความเจรญรงเรองในภมภาคสบไป
ในชวงทประเทศไทยดำรงตำแหนงประธานอาเซยนเมอป พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2552
ประเทศไทยใหความสำคญกบการวางรากฐานสำหรบประชาคมอาเซยนโดยมประชาชน
เปนศนยกลาง โดยไดมการจดทำแผนงานสประชาคมอาเซยนป พ.ศ. 2552 - พ.ศ. 2558
(Cha-am Hua Hin Roadmap for an ASEAN Community 2009 - 2015) ซงครอบคลม
แผนงานการจดตงประชาคมอาเซยนในทงสามเสา รวมทงการอนวตการกฎบตรอาเซยน
เพอเสรมสรางประสทธภาพของกลไกตางๆ ของอาเซยนใหสามารถรวมแกไขปญหา
ทมผลกระทบตอชวตความเปนอยของประชาชนไดอยางทนทวงท โดยเฉพาะอยางยง
ในโลกปจจบนทตองเผชญกบปญหาทาทายความมนคงในรปแบบใหม เชน โรคระบาด
การกอการราย ยาเสพตด การคามนษย สงแวดลอม และภยพบต
134
ในดานการเมองและความมนคง ประเทศไทยพยายามผลกดนใหอาเซยนดำเนนการ
ดานการสงเสรมความไวเนอเชอใจและการทตเชงปองกน โดยใชกลไกตางๆ ในกรอบอาเซยน
เชน การประชมรฐมนตรกลาโหมอาเซยน (ADMM) การประชมรฐมนตรกลาโหมอาเซยน
กบคเจรจา (ADMM Plus) และการประชมวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคง
ในเอเชย - แปซฟก (ARF) รวมทงไดผลกดนการจดตงเขตปลอดอาวธนวเคลยรในภมภาค
เอเชยตะวนออกเฉยงใต (SEANWFZ) และสงเสรมใหอาเซยนรวมมอกนมากขนในการรบมอ
กบภยคกคามดานความมนคงรปแบบใหม อาท ยาเสพตด ภยพบต และอาชญากรรมขามชาต
นอกจากน ประเทศไทยยงไดมบทบาทสำคญในการสงเสรมสทธมนษยชน
ในอาเซยน โดยไดผลกดนการจดตงและคณะกรรมาธการระหวางรฐบาลอาเซยนวาดวยสทธ
มนษยชน (AICHR) และใหการสนบสนนการทำงานของ AICHR อยางตอเนอง ซงรวมถง
การสงเสรมการมสวนรวมของภาคสวนตางๆ ในการจดทำปฏญญาอาเซยนวาดวย
สทธมนษยชน (Asean Human Rights Declaration) ซงผนำอาเซยนไดรบรองเมอวนท
17 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 ระหวางการประชมสดยอดอาเซยนครงท 21 ณ กรงพนมเปญ
ประเทศกมพชา
ในดานเศรษฐกจ ประเทศไทยตระหนกถงความสำคญของการรวมตวทางเศรษฐกจ
ในภมภาคทจะชวยสงเสรมความสามารถในการแขงขนและการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ
ของภมภาคอยางยงยน โดยนายอานนท ปนยารชน อดตนายกรฐมนตร ไดเปนผเสนอและ
รเรมใหมการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ขนเมอป พ.ศ. 2535 ซงตอมา อาเซยนไดจดทำ
ความตกลงเขตการคาเสรกบอก 6 ประเทศไดแก จน สาธารณรฐเกาหล ญปน อนเดย
ออสเตรเลย และนวซแลนด นอกจากน อาเซยนยงอยระหวางการเจรจาจดทำความตกลง
พนธมตรทางเศรษฐกจระดบภมภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership
หรอ RCEP) ซงจะนำไปสเขตการคาเสรระดบภมภาคขนาดใหญ ครอบคลมประชากร
เกนคร งหน งของโลก โดยประเทศไทยจะมบทบาทสำคญในการผลกดนเร องน ตอไป
เพอสงเสรมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศและของภมภาค
THA
ILAN
D A
ND
ASEA
N
135
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ประเทศไทยยงเปนผรเรมและผลกดนแนวคดเกยวกบความเชอมโยงในอาเซยน
(Enhanced Connectivity in ASEAN) โดยครอบคลมทกมต ไดแก ความเชอมโยงดานกายภาพ
ดานกฎระเบยบ และระหวางประชาชน ซงนำไปสการจดทำแผนแมบทวาดวยความเชอมโยง
ในอาเซยน อนเปนกรอบยทธศาสตรหลกทจะชวยสนบสนนเกอกลการดำเนนการดาน
ความเชอมโยงในกรอบอนๆ ทงในระดบอนภมภาคและทวภาค และตอมาประเทศไทย
ยงไดผลกดนแนวคดความเชอมโยงกบนอกภมภาค (Connectivity Beyond ASEAN)
เพอขยายเครอขายการคมนาคมขนสงไปสประเทศนอกภมภาค เชน จน และอนเดยดวย
ในดานสงคมและวฒนธรรม ประเทศไทยไดผลกดนการสรางประชาคมอาเซยนทม
ประชาชนเปนศนยกลางมาโดยตลอด รวมทงใหความสำคญกบการมสวนรวมของประชาชน
ในการสรางประชาคมอาเซยน โดยประเทศไทยไดรเรมการประชมระหวางผนำอาเซยนกบ
ผ แทนสมชชารฐสภาอาเซยน ผแทนภาคประชาสงคม และผแทนเยาวชน เพอสงเสรม
การปฏสมพนธระหวางอาเซยนกบประชาชนกลมตางๆ นอกจากน ประเทศไทยไดรวมมอกบ
ประเทศสมาชกอาเซยนอนๆ อยางแขงขนเพอเพมพนความรวมมอดานสงคมและวฒนธรรม
อาท การบรหารจดการภยพบต การศกษา สงแวดลอม สาธารณสข การลดชองวาง ดานการพฒนา
และการสรางอตลกษณอาเซยน เพอใหบรรลการสรางสงคมทเอออาทรและแบงปนในอาเซยน
138
เนการาบรไนดารสซาลาม (NEGARA BRUNEI DARUSSALAM) เมองหลวง บนดารเสรเบกาวน วนชาต 23 กมภาพนธ สกลเงน ดอลลารบรไน วนเขารวมอาเซยน 8 มกราคม 2527
ราชอาณาจกรกมพชา (KINGDOM OF CAMBODIA) เมองหลวง กรงพนมเปญ วนชาต 9 พฤศจกายน สกลเงน เรยล วนเขารวมอาเซยน 9 เมษายน 2542
สาธารณรฐอนโดนเซย (REPUBLIC OF INDONESIA) เมองหลวง กรงจาการตา วนชาต 17 สงหาคม สกล รเปย วนเขารวมอาเซยน 8 สงหาคม 2510
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (LAO PEOPLE’S DEMOCRATIC REPUBLIC) เมองหลวง เวยงจนทน วนชาต 2 ธนวาคม สกลเงน กบ วนเขารวมอาเซยน 23 กรกฎาคม 2540
มาเลเซย (MALAYSIA) เมองหลวง กรงกวลาลมเปอร วนชาต 31 สงหาคม สกลเงน รงกต วนเขารวมอาเซยน 8 สงหาคม 2510
ตราสญลกษณประเทศและขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน
หมายเหต : การถอดชอเมองและสกลเงนอางองตามราชบญฑตยสถาน
GEN
ERAL IN
FORM
ATIO
N O
N A
SEAN
MEM
BER STATES
139
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร (THE REPUBLIC OF UNION OF MYANMAR) เมองหลวง กรงเนปยดอ วนชาต 4 มกราคม สกลเงน จต วนเขารวมอาเซยน 23 กรกฎาคม 2540
สาธารณรฐฟลปปนส (REPUBLIC OF THE PHILIPPINES) เมองหลวง กรงมะนลา วนชาต 12 มถนายน สกลเงน เปโซ วนเขารวมอาเซยน 8 สงหาคม 2510
สาธารณรฐสงคโปร (REPUBLIC OF SINGAPORE) เมองหลวง สงคโปร วนชาต 9 สงหาคม สกลเงน ดอลลารสงคโปร วนเขารวมอาเซยน 8 สงหาคม 2510
ราชอาณาจกรไทย (KINGDOM OF THAILAND) เมองหลวง กรงเทพมหานคร วนชาต 5 ธนวาคม สกลเงน บาท วนเขารวมอาเซยน 8 สงหาคม 2510
สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (SOCIALIST REPUBLIC OF VIETNAM) เมองหลวง กรงฮานอย วนชาต 2 กนยายน สกลเงน ดอง วนเขารวมอาเซยน 28 กรกฎาคม 2538
ตราสญลกษณประเทศและขอมลพนฐานประเทศสมาชกอาเซยน
140
ดอกไมประจำชาตของประเทศสมาชกอาเซยน
บรไนดารสซาลามดอกซมปอรหรอดอกสานชะวา(SIMPORorDILLENIA) เปน
ดอกไมทมกลบดอกขนาดใหญสเหลอง เมอบานเตมทกลบดอก
จะบานออกคลายกบรม รปดอกซมปอรพบไดบนธนบตรราคา
1 ดอลลารของประเทศบรไนฯ และถกนำมาใชอยางแพรหลาย
ในดานศลปะการออกแบบงานฝมอพนเมอง ดอกซมปอรพบทวไป
ตามแมนำของประเทศบรไนฯ โดยเฉพาะแมนำ Tem-burong
และยงพบตามบงหรอบรเวณทมทรายสขาว สวนตางๆ ของซมปอร
นำมาใชประโยชนไดหลากหลาย เชน ใชในการรกษาบาดแผล
กมพชาดอกลำดวน (RUMDUL) เปนดอกสขาวเหลองอยบนใบเดยว
มกล นหอมในเวลาคำ เน องจากกล นหอมน เองทำใหในอดต
มการเปรยบดอกลำดวนกบสตรชาวกมพชา ตนลำดวนมความสง
8-12 เมตร พบไดท วไปในประเทศกมพชาและนยมปลก
ในสวนสาธารณะ
อนโดนเซยดอกกลวยไมราตร (MOONORCHID) เปนกลวยไมในสายพนธ
Phalaenopsis amabilis ซงเปนหนงในสามของดอกไมประจำชาต
อนโดนเซย โดยดอกไมประจำชาตอกสองดอก คอ ดอกมะลซอน
(Jasmi-num sambac) และดอก Rafflesia arnoldi i
ดอกกลวยไมราตรจะบาน 2-3 ครงตอป และสามารถเจรญเตบโต
ไดดในอากาศชน จงมกพบไดทวไปบรเวณทราบตำของประเทศ
อนโดนเซย
GEN
ERAL IN
FORM
ATIO
N O
N A
SEAN
MEM
BER STATES
141
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
ลาวดอกจำปาลาว หรอดอกลลาวด (DOK CHAMPA orPLUMERIA) เปนสญลกษณของประเทศลาว มกลนหอมและ มหลายส เชน สแดง สเหลอง สชมพ และโทนสออนตางๆ ดอกจำปาลาว เปนตวแทนของความจรงใจและความสขในชวต จงนยมใชประดบในพธตางๆ หรอทำพวงมาลยเพอตอนรบแขกดอกจำปาลาวผลบานทกวน และอยไดนานจงมกปลกอยาง แพรหลายและพบเหนไดทวไป โดยเฉพาะในบรเวณวดและ สถานทศกดสทธ
มาเลเซยดอกชบาแดง (BUNGA RAYA) เปนดอกไมประจำชาตของ ประเทศมาเลเซย โดยกลบของดอกชบาแดงเปนตวแทน 5 หลกการแหงความเปนชาตของประเทศมาเลเซย ซงเปน ปรชญาเพอเสรมสรางความเปนปกแผนและความอดทนในชาต ดอกชบาแดง พบไดทวไปในประเทศมาเลเซยและบางสวนของลำตนสามารถนำมาใชประโยชนทางการแพทยและความงาม ไดอกดวย
เมยนมารดอกประด (PADUAK) มสเหลองทองและสงกล นหอม
หลงฤดฝนแรกของเดอนเมษายน ซ งเป นเวลาเดยวกบ
การเฉลมฉลองเทศกาลปใหมของประเทศเมยนมาร เมอผลดอก
ตนของดอกประดจะเปนสทองตลอดทงคน ชาวเมยนมาร
จงถอวา ตนประด เปนสญลกษณของความแขงแรงและ
ความทนทาน ดอกไมชนดนยงหมายถงวยหนมสาวและความรก
ดอกประด เปนดอกไมท ขาดไมไดในงานประเพณและพธ
ทางศาสนาในประเทศเมยนมาร นอกจากน ลำตนยงสามารถ
นำไปทำเครองเรอนไดอกดวย
ดอกไมประจำชาตของประเทศสมาชกอาเซยน
142
ฟลปปนสดอกพดแกว(SAMPAGUITAJASMINE) เปนดอกไมประจำ
ชาตของประเทศฟลปปนสตงแตป ค.ศ. 1934 ดอกพดแกว
มกลบดอกรปดาวสขาวทบานตลอดทงป โดยจะแยมดอกในตอน
กลางคนและสงกลนหอมประมาณหนงวน สำหรบชาวฟลปปนส
ดอกไมชนดนเปนสญลกษณของความบรสทธ ความเรยบงาย
ความออนนอมถอมตนและความเขมแขง กลนหอมหวลของ
ดอกพดแกว ถกนำมากลาวขานในตำนานเรองเลาและบทเพลง
ของประเทศฟลปปนส โดยมความเชอวาดอกพดแกวนถกนำมา
จากแถบเทอกเขาหมาลายา ในศตวรรษท 17
สงคโปรดอกกลวยไมตระกลแวนดา (VANDAMISS JOAQUIM)
เปนดอกกลวยไมสมวงซงเปนทรจกมากทสดในประเทศสงคโปร
โดยตงชอตามผผสมพนธ ดวยรปลกษณทสวยงามและยงบาน
ตลอดป ทำใหดอกไมชนดนถกคดเลอกใหเปนดอกไมประจำชาต
ของประเทศสงคโปรตงแตป ค.ศ. 1981
ไทยดอกราชพฤกษหรอดอกคน (Golden Shower tree or
Ratchaphrek)ชาวไทยถอวาสเหลองของดอกไมชนดน คอส
ของพระพทธศาสนาและความรงโรจน อกทงยงเปนสญลกษณ
ของความสามคคปรองดอง ดอกราชพฤกษจะเรมบานตงแตเดอน
กมภาพนธถงเดอนพฤษภาคม ขณะผลบานลำตนจะท งใบ
เหลอเพยงดอกสเหลองอราม ดอกราชพฤกษเปนทรจกทวไป
ในประเทศไทยและปลกอยางแพรหลายตามขางถนน
GEN
ERAL IN
FORM
ATIO
N O
N A
SEAN
MEM
BER STATES
143
กรมอาเซยน กระทรวงการตางประเทศ
เวยดนามดอกบวสชมพ(PINKLOTUSFLOWER) เปนดอกไมทไดรบ
การคดเลอกจากชาวเวยดนามใหเปนดอกไมประจำชาต ดอกบว
ถอเปน 1 ใน 4 ดอกไมและพชทมความสงางามประกอบไปดวย
ตนสน ตนไผ และดอกเบญจมาศ ดอกบวเปนทร จกในนาม
“ดอกไมแหงรงอรณ” พบไดทวไปตามแหลงนำของประเทศ
เวยดนาม สำหรบชาวเวยดนามแลว ดอกบว คอสญลกษณของ
ความบรสทธ ความผกพน และการมองโลกในแงด ความสงางาม
ของดอกบวมกถกกลาวถงในบทกลอนและเพลงพนเมองของ
ประเทศเวยดนาม