RAZVOJ PUTNOG SAOBRAĆAJARAZVOJ PUTNOG SAOBRAĆAJA

•• Pronalazak točka Pronalazak točka –– pre oko 5000 godinapre oko 5000 godina

•• Persija Persija –– Darije I (521Darije I (521--485 pne), kraljevski put, 2500 km485 pne), kraljevski put, 2500 km

•• Grčka Grčka –– 500 godina pne, standardi za dvokolice500 godina pne, standardi za dvokolice

Izgled i presek grčkog puta u planinskom terenuIzgled i presek grčkog puta u planinskom terenu

Via Appia (312. pne, RimVia Appia (312. pne, Rim--KapuaKapua--Brindizi);Brindizi);Julije Cezar (101. Julije Cezar (101. -- 44. pne);44. pne);Car Trajan (53. Car Trajan (53. -- 117. god. ne); 117. god. ne); 700 godina 700 godina -- mreža preko 80000 kmmreža preko 80000 km

Mreža glavnih trgovačkih puteva u Rimskom carstvuMreža glavnih trgovačkih puteva u Rimskom carstvu

MREŽA RIMSKIH PUTEVAMREŽA RIMSKIH PUTEVA

VIA APPIAVIA APPIA

VIA APPIA, PRESEK I KOVIA APPIA, PRESEK I KO--KOKO

GRAGRAĐĐENJE RIMSKIH PUTEVAENJE RIMSKIH PUTEVA

GRAGRAĐĐENJE RIMSKIH PUTEVAENJE RIMSKIH PUTEVA

XVIII vekXVIII vek•• Ecole des Ponts et Chaussees Ecole des Ponts et Chaussees –– 1747. godine1747. godine

•• Ecole Politechnique Ecole Politechnique –– 1755. godine1755. godine

XIX vekXIX vek

•• Protiče uglavnom u znaku železniceProtiče uglavnom u znaku železnice

•• U Engleskoj se javljaju novi postupci gra U Engleskoj se javljaju novi postupci građđenjaenja

-- T. Telford, Tresaguet, J.L. McAdam (T. Telford, Tresaguet, J.L. McAdam (″″Remarks on the Present Remarks on the Present System of Road MakingSystem of Road Making″″ , 1816. , 1816. –– 1824.)1824.)

•• Politehnike u Nemačkoj (Karlsruhe,1825.) i Engleskoj (LondonPolitehnike u Nemačkoj (Karlsruhe,1825.) i Engleskoj (London, 1829.),, 1829.),

sa katedrama za putno i železničko inženjerstvosa katedrama za putno i železničko inženjerstvo

•• U USA, kapitalno delo U USA, kapitalno delo ″″Manual of Road MakingManual of Road Making″″(W.M. Gillespi, 1852.)(W.M. Gillespi, 1852.)

•• Gotlieb Daimler, Karl Benz, Gotlieb Daimler, Karl Benz, -- 1866. 1866. -- automobilautomobil

•• 1891. Pariz 1891. Pariz –– Brest Brest –– Pariz, prosečno 13,5 km/hPariz, prosečno 13,5 km/h

•• 1901. Nica, Mercedes, prosečna brzina 86 km/h1901. Nica, Mercedes, prosečna brzina 86 km/h

•• Gradski oci Monaka prskaju površinu katranomGradski oci Monaka prskaju površinu katranom

XX vekXX vek

•• Automobil ulazi u fazu industrijske proizvodnjeAutomobil ulazi u fazu industrijske proizvodnje

•• U I svetskom ratu automobil se dokazuje u svim svojim vidoviU I svetskom ratu automobil se dokazuje u svim svojim vidovima ma

•• Ford od 1908. do 1928. proizvodi 15 miliona FordFord od 1908. do 1928. proizvodi 15 miliona Ford--TT

XX vekXX vek

•• U USA se pristupa gra U USA se pristupa građđenju puteva tipa FREEWAY.enju puteva tipa FREEWAY.

•• U Zapadnoj Evropi gra U Zapadnoj Evropi građđenje puteva se uvrštava u program javnih radova.enje puteva se uvrštava u program javnih radova.

•• U Nemačkoj, od 1934. do 1940. sistem magistralnih puteva duU Nemačkoj, od 1934. do 1940. sistem magistralnih puteva dužine 4000 km.žine 4000 km.

•• Nakon II svetskog rata gradnja puteva se intenzivira i inteNakon II svetskog rata gradnja puteva se intenzivira i internacionalizuje.rnacionalizuje.

•• U okviru UN i drugih me U okviru UN i drugih međđunarodnih i stručnih organizacija čine se pokušajiunarodnih i stručnih organizacija čine se pokušaji

jedinstvenog planiranja i standardizacije.jedinstvenog planiranja i standardizacije.

NATIONAL SYSTEM OF INTERSTATE AND DEFENSE HIGHWAYNATIONAL SYSTEM OF INTERSTATE AND DEFENSE HIGHWAYUnited States of America ( 41000 mi United States of America ( 41000 mi –– 66000 km)66000 km)

NATIONAL SYSTEM OF INTERSTATE AND DEFENSE HIGHWAYNATIONAL SYSTEM OF INTERSTATE AND DEFENSE HIGHWAYUnited States of America ( 41000 mi United States of America ( 41000 mi –– 66000 km)66000 km)

•• Najveći projekat javnih radova u Najveći projekat javnih radova u

istoriji (Kongres SAD istoriji (Kongres SAD –– 1956) 1956)

•• Gra Građđenje trajalo 19 godinaenje trajalo 19 godina

•• 1% putne mreže 1% putne mreže –– 20% saobraćaja20% saobraćaja

•• 15000 denivelisanih raskrsnica15000 denivelisanih raskrsnica

•• 69000 mostova69000 mostova

•• Ukupna površina 42500 kmUkupna površina 42500 km22

•• 35% smanjen broj poginulih na35% smanjen broj poginulih na

putevima SADputevima SAD

MREŽA PUTEVA U SREDNJEVEKOVNOJ SRBIJIMREŽA PUTEVA U SREDNJEVEKOVNOJ SRBIJI

PRVI SRPSKI PROPISIPRVI SRPSKI PROPISI

Standardni poprečni profili iz prvih srpskih propisa (1866.)Standardni poprečni profili iz prvih srpskih propisa (1866.)

•• Osnivanje Liceja (1838.), Inženjerske škole (1846.), i posebno VOsnivanje Liceja (1838.), Inženjerske škole (1846.), i posebno Velike školeelike škole

sa posebnim Tehničkim fakultetom (1863.)sa posebnim Tehničkim fakultetom (1863.)

•• Ministarstvo gra Ministarstvo građđevina Kneževine Srbije (1862.)evina Kneževine Srbije (1862.)

•• Prvi srpski propisi iz oblasti puteva (1866.)Prvi srpski propisi iz oblasti puteva (1866.)

KRALJEVINA JUGOSLAVIJAKRALJEVINA JUGOSLAVIJA

Karta državnih puteva Kraljevine Jugoslavije iz 1929. godineKarta državnih puteva Kraljevine Jugoslavije iz 1929. godine

MREŽA EVROPSKIH PUTEVAMREŽA EVROPSKIH PUTEVA

SRBIJASRBIJA

Kategorije puteva Srbije i raspodela po vrsti kolovozaKategorije puteva Srbije i raspodela po vrsti kolovoza

SRBIJA SRBIJA –– koridor Xkoridor X