T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı
(METARGEM)
Yayın No: 33
ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜ MESLEK DERSLERİ
KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Araştırmayı Yapanlar
Nilüfer TAŞÇI
Firuzan SUNAR
ANKARA 2001
iv
SUNUŞ
Meslekî eğitimde temel hedef, yeni bilgi ve teknolojilerin hızla geliştiği dünyamızda
bu hıza uyum sağlayacak insan gücünü, iş alanlarının talep ettiği nitelik ve nicelikte
yetiştirmektedir. Meslekî ve teknik eğitimde nitelik ve niceliğin yükseltilmesi için değişik
politika ve seçeneklerin üretilmesi, eğitim programlarının, kalkınmanın ve teknolojideki
ilerlemelerin gerektirdiği yapıya kavuşturulması gerekmektedir. Bu gereksinim, değişik tür ve
kademedeki okullarıyla her yaş ve eğitim düzeyindeki genç ve yetişkinlerin eğitiminden
sorumlu olan Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı okul ve kurumlarda daha
belirgin bir şekilde görülmektedir. Bu konu, kalkınma plânlarında ayrıca,“Okul öncesi eğitim
kurumlarına ağırlık verilmesi ve yaygınlaştırılması, Kız Meslek Liseleri Çocuk Gelişimi ve
Eğitimi Bölümü mezunlarından okul öncesi eğitimde yararlanılması” şeklinde yer almıştır.
Çocuk Gelişimi bölümünde okutulmakta olan meslek dersleri kitaplarının
değerlendirilmesini amaçlayan bu araştırma, örneklem kapsamına alınan 15 ilde 19 kız
meslek lisesinde görev yapan Çocuk Gelişimi bölümü öğretmenleri ve bu bölümde öğrenim
gören öğrencilerinden elde edilen verilere dayalı olarak yapılmıştır.
Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersleri kitaplarının değerlendirilmesi araştırmasının
yapılmasına karar veren Millî Eğitim Bakanlığı yetkililerine, araştırmanın
gerçekleştirilmesine yardımcı olan meslek liseleri yöneticilerine, belirttikleri görüş ve
yaptıkları değerlendirmeler ile katkıda bulunan Çocuk Gelişimi bölümünde öğrenim gören
öğrencilere, araştırmanın tasarlanması, verilerin toplanması, işlenmesi ve yorumlanmasında
hizmeti geçen tüm uzmanlara ve araştırmanın gerçekleştirilmesine katkıda bulunan diğer
ilgililere teşekkür ederim.
Araştırmanın, meslekî ve teknik öğretimde kullanılan meslek dersi kitaplarının
geliştirilerek yenilenmesi çalışmalarında yararlı olmasını dilerim.
METARGEM Başkanı
vi
ÖN SÖZ
Öğretim materyalleri eğitim-öğretimde verimliliği etkileyen unsurlardandır. Türk
eğitim sisteminde kullanılan öğretim materyallerinin başında ders kitapları gelmektedir. Ders
kitaplarının içerik ve biçimsel açıdan yeterliliği, teknolojik gelişme ve değişime uyumu,
eğitim, öğretimin belirlenen hedeflerine ulaşmasında son derece önemlidir.
Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersi kitaplarının genel bir değerlendirmesinin
yapıldığı bu çalışmada, meslek dersi kitaplarının genel, içerik ve biçimsel özelliklerinin
mevcut durumu, öğretim programlarına ve teknolojik yeniliklere uyumu, öğrenci
aktivitelerine katkısı, kız meslek liselerinde görevli bulunan meslek dersleri öğretmenleri ve
öğrenim gören öğrencilerinden anketler ile sağlanan verilere dayalı olarak belirlenmiştir.
Araştırmada örneklem kapsamına alınan 19 kız meslek lisesinin Çocuk Gelişimi
bölümünde görevli meslek dersi öğretmenlerinin görüş ve değerlendirmelerini almak için
FORM-I, öğrenim gören öğrencilerin görüş ve değerlendirmelerini almak için FORM-II
anketleri uygulanmıştır. Araştırmada, örneklem kapsamına alınan okullarda görevli 646
öğretmen ve 1584 öğrencinin görüş ve değerlendirmesi alınmıştır.
Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersleri kitaplarının değerlendirilmesi araştırmasının
yapılmasına karar veren Millî Eğitim Bakanlığı yetkililerine, araştırmanın yapımında her
türlü olanağı sağlayan ve destek veren METARGEM Başkanına, Başkan yardımcılarına ve
uzmanlarına, belirttikleri görüş ve yaptıkları değerlendirmeler için meslek liselerinde görevli
öğretmenlere ve öğrenim gören öğrencilere teşekkür ederiz. Meslekî ve teknik orta öğretim
kurumlarında öğretimi yapılmakta olan diğer meslek alanları için de meslek dersi
kitaplarının değerlendirilmesi araştırmalarının yapılmasını dileriz.
Mayıs 2001
Araştırma Grubu
viii
İÇİNDEKİLER
Sayfa
SUNUŞ ..................................................................................................................................... iii
ÖN SÖZ ..................................................................................................................................... v
İÇİNDEKİLER ........................................................................................................................ vii
TABLOLARIN LİSTESİ ......................................................................................................... xi
BÖLÜM – I GİRİŞ ........................................................................................................................................ 1
PROBLEM ................................................................................................................................ 3
AMAÇ ....................................................................................................................................... 6
ÖNEM ....................................................................................................................................... 6
SINIRLILIKLAR ...................................................................................................................... 8
SAYILTILAR ........................................................................................................................... 8
TERİMLERİN TANIMI ............................................................................................................ 9
KISALTMALAR .................................................................................................................... 10
BÖLÜM – I I YÖNTEM
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ............................................................................................... 11
ARAŞTIRMANIN MODELİ .................................................................................................. 11
EVREN VE ÖRNEKLEM ...................................................................................................... 11
VERİ KAYNAKLARI VE VERİLERİN İŞLENMESİ .......................................................... 13
KULLANILAN İSTATİSTİK TEKNİKLERİ ........................................................................ 14
BÖLÜM – I I I BULGULAR VE YORUMLAR
3.1. ÖĞRETMENLERE AİT BULGULAR VE YORUMLAR
Öğretmenlerin Görevlerine Göre Dağılımı ............................................................................. 15
Öğretmenlerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı ...................................................................... 16
ix
Sayfa
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi ................................................. 17
Öğretmenlerin Öğretim Verdikleri Dersler ile Branşlarına Göre Dağılımları ........................ 18
Öğretmenlerin Verdikleri Derslerin Kitaplarının Mevcut Durumu ........................................ 19
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitapların Türleri ........................................................ 20
Öğretmenlerin Belirttikleri Kitapları Okutma Süreleri ........................................................... 22
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğretmenlerin Kullandıkları Kaynaklar .............................. 23
Haftalık Ders Saatlerinin Yeterliliği ....................................................................................... 24
Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerin İzlediği Yöntemler .............................. 25
Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konuları ve Bilgileri Kapsaması ..................... 27
Okutulan Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında Kullanılan Kaynaklar 28
Öğretmenler Tarafından Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğrenciye Aktarılması ............ 29
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya Uygunluğu .......... 30
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki Gelişmeleri Yansıtması .. 32
Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması ....................... 33
Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi ......................................... 34
Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi ..................................... 35
Okutulan Kitapların Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu .................................. 36
Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu ......................... 37
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek
Dersleri Konuları İle İlişkisi .................................................................................................... 38
Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki Konuların Birbirini
Desteklemesi ........................................................................................................................... 39
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı .............. 40
Okutulan Kitaplardaki İşlenen Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri, Tutum ve İş
Alışkanlıklarını Kazandırması ................................................................................................ 41
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Öğrenciler Tarafından Temin Edilebilme Süresi ....... 42
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği .......................................... 43
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği ....................................... 44
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Boyutlarının Yeterliliği .............................................. 45
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği .................................. 46
Öğretmenlerin Okuttukları Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi . 47
x
Sayfa
3.2. ÖĞRENCİLERE AİT BULGULAR VE YORUMLAR
Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı ............................................................................. 48
Öğrencilerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı ......................................................................... 49
Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımı .................................................... 50
Öğrencilerin Öğrenimini Gördükleri Ders Kitaplarının Mevcut Durumu .............................. 50
Öğrencilerin Okuyacakları Kitapların Adını Öğrenmesi ........................................................ 52
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Öğretim Yılı Başında Temin Edebilmesi ........................ 53
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temin Ederken İzledikleri Yöntem ................................. 54
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temin Edebilme Süresi ................................................... 55
Öğrencilerin Kitaplarını Öğretim Yılı Başında Temin Edememe Nedenleri .......................... 56
Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Zamanında İlân Edilmesi .................................... 57
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğrencilere Kullandırılan Kaynaklar .................................. 59
Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması .......................... 60
Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Öğrencilere Not Tutturularak Tamamlanması .......... 61
Öğrencilerin Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi ............................................................. 62
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Gereksiz Bilgilere ve Ayrıntılara Yer Verilmesi .......... 63
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi ............ 64
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek
Dersleri Konuları İle İlişkisi ..................................................................................................... 65
Öğrencilerin Okudukları Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu 67
Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaplardaki Sırayı Takip Etmesi ...................... 68
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Dersleri Anlamalarına Katkısı ....................................... 69
Öğrencilerin Derse Aktif Katılımlarına Okudukları Kitapların Katkısı ................................. 70
Öğrencilerin Derse Hazırlanmalarında Okudukları Kitapların Katkısı .................................. 71
Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı ............... 73
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kullanım Kolaylığı Bakımından Yeterliliği .................. 74
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği ...................................... 75
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer Verilmesi ........... 76
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarının Cilt Kalitesinin Yeterliliği .......................................... 77
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği .......................................... 78
xi
Sayfa
3.3. ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİLERİN GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ
Öğretmenlerin Genel Görüş ve Önerileri ................................................................................. 80
Öğrencilerin Genel Görüş ve Önerileri ................................................................................... 80
BÖLÜM –I V ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖZET ....................................................................................................................................... 81
SONUÇ ................................................................................................................................... 83
ÖNERİLER ............................................................................................................................. 89
KAYNAKÇA .......................................................................................................................... 91
EKLER .................................................................................................................................... 93
xii
TABLOLARIN LİSTESİ
T.No Tablo Adı Sayfa
2.1 Araştırma Kapsamına Alınan İller ve Uygulanan Anket Sayıları .............. 12
3.1.1 Öğretmenlerin Görevlerine Göre Dağılımı ................................................. 15
3.1.2 Öğretmenlerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı .......................................... 16
3.1.3 Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi
.....................
17
3.1.4 Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Dersler İle Branşlarının
Karşılaştırılması ........................................................................................
18
3.1.5 Öğretimi Verilen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu ............................... 19
3.1.6 Derslerde Okutulan Kitap Türleri ............................................................ 21
3.1.7 Öğretmenlerin Belirttikleri Kitapları Okutma Süreleri .............................. 22
3.1.8 Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullanılan Kaynaklar .............................. 23
3.1.9 Haftalık Ders Saatinin Yeterliliği ............................................................. 25
3.1.10 Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerin İzlediği Yöntemler 26
3.1.11 Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konuları ve Bilgileri
Kapsaması ..................................................................................................
27
3.1.12 Okutulan Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında
Kullanılan Kaynaklar ................................................................................
28
3.1.13 Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğrenciye Aktarılma Yöntemleri ....... 29
3.1.14 Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya
Uygunluğu ...............................................................................................
31
3.1.15 Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki
Gelişmeleri Yansıtması ...............................................................................
32
3.1.16 Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından
Anlaşılması ..................................................................................................
33
3.1.17 Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi ............ 34
3.1.18 Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi ........ 35
xiii
T.No Tablo Adı Sayfa
3.1.19 Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Anlatım Dilinin Öğrenci
Seviyesine Uygunluğu .......................................................................
36
3.1.20
Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin
Uygunluğu ...........................................................................................
37
3.1.21 Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer
Meslek Dersleri Konuları İle İlişkisi ...........................................................
38
3.1.22 Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki
Konuların Birbirini Desteklemesi ...............................................................
39
3.1.23 Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük
Yaşantılarına Katkısı...................................................................................
40
3.1.24 Okutulan Kitaplardaki Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi,
Beceri,Tutum ve İş Alışkanlıklarını Kazandırması ....................................
41
3.1.25 Okutulan Kitapların Temin Edilebilme Süresi ........................................... 42
3.1.26 Okutulan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği ......................................... 43
3.127 Okutulan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği ....................................... 44
3.1.28 Okutulan Kitapların Boyutlarının Yeterliliği ............................................. 45
3.1.29 Okutulan Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği .................................. 46
3.1.30 Okutulan Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi . 47
3.2.1 Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı ................................................. 48
3.2.2 Öğrencilerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı ............................................. 49
3.2.3 Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımları ................... 50
3.2.4 Öğrenimi Görülen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu............................... 50
3.2.5 Okunacak Kitabın Adının Öğrenilmesi ...................................................... 52
3.2.6 Okunan Kitapların Öğretim Yılı Başında Öğrenci Tarafından Temin
Edilebilmesi ................................................................................................
53
3.2.7 Okunan Kitapların Temin Edilişi ............................................................... 54
xiv
T.No Tablo Adı Sayfa
3.2.8 1999-2000 Öğretim Yılı Başında Okunan Kitapların Temin Edilebilme
Süresi .......................................................................................................
55
3.2.9 Kitapların Temin Edilememe Nedenleri ................................................... 56
3.2.10 Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Zamanında İlân Edilmesi ....... 57
3.2.11 Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğrencilere Kullandırılan Kaynaklar .... 59
3.2.12 Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Anlaşılması .................................. 60
3.2.13 Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Başka Kaynaklardan Not
Tutturularak Tamamlanması .......................................................................
61
3.2.14 Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi .................................................... 62
3.2.15 Okunan Kitaplarda Gereksiz Bilgilere ve Ayrıntılara Yer Verilmesi ......... 63
3.2.16 Okunan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi ........... 64
3.2.17 Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer
Meslek Dersleri Konuları İle İlişkisi ...........................................................
65
3.2.18 Okunan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemlerin
Uygunluğu ...................................................................................................
67
3.2.19 Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaplardaki Sırayı Takip
Etmesi .........................................................................................................
68
3.2.20 Okunan Kitapların Derslerin Anlaşılmasına Katkısı ................................ 69
3.2.21 Öğrencilerin Derse Aktif Katılımının Sağlanmasında Okunan Kitapların
Katkısı .......................................................................................................
70
3.2.22 Derse Hazırlanmada Okunan Kitapların Katkısı
.........................................
71
3.2.23 Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına
Katkısı .........................................................................................................
73
3.2.24 Kullanım Kolaylığı Bakımından Okunan Kitapların Yeterliliği .............. 74
3.2.25 Okunan Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği ................................... 75
3.2.26 Okunan Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer Verilmesi .......... 76
3.2.27 Okunan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği ........................................... 77
3.2.28 Okunan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği ......................................... 78
1
B Ö L Ü M – I
GİRİŞ
Kız çocuklarına sanat öğretme düşüncesini ilk ortaya koyan Mithat Paşa 1865 yılında
Rusçuk’ ta ilk Kız Sanayi Mektebini açarken hem kimsesiz kız çocuklarına iş bulmayı hem
ülkenin bazı küçük sanat ihtiyacını karşılamayı hem de orduya gerekli olan kumaş ve giysileri
temin etmeyi amaçlamıştı.
1869 yılında İstanbul Yedikule’deki baruthane binasında askerin çamaşır ve sargı
ihtiyacını karşılamak üzere ilk Kız Sanayi Mektebini de Mithat Paşa açmıştır.
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü ilk defa 10 Haziran 1993 tarih ve 2287 sayılı
Maarif Teşkilâtı ve Vazifeleri Hakkında Kanun’la Meslekî ve Teknik Öğretim Genel
Müdürlüğü bünyesinde kurulmuştur.
Cumhuriyetle birlikte özellikle mesleğe ve ev kadınlığına yönelik meslek okullarının
açılmasına başlanmıştır. 1938-1939 öğretim yılından itibaren ilki Bursa’nın köylerinde olmak
üzere, küçük kasaba ve köylerdeki genç kız ve kadınlar için Gezici Kurslar açılmıştır.1960
yılına kadar bu adla faaliyetini sürdüren Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, meslekî ve
teknik öğretime duyulan ihtiyaç ve bu alandaki okullara olan talebin artması üzerine,
Bakanlık Makamının 1 Mart 1960 tarih ve 2180 sâyılı Onayı ile Kız Teknik Öğretim Genel
Müdürlüğü olarak yeniden teşkilatlândırılmıştır.
30 Nisan 1992 tarih ve 3797 sayılı “Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri
Hakkında Kanun”un 14. maddesi ile Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğünün temel
görevleri belirlenmiştir. Bu görevler;
Kız Meslek Liseleri, Kız Teknik Liseleri, Anadolu Kız Meslek Liseleri, Anadolu Kız
Teknik Liseleri, Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüleri, Pratik Kız Sanat Okulları ile
aynı seviye ve türdeki diğer meslekî ve teknik, örgün ve yaygın eğitim kurumlarının eğitim-
öğretim, yönetimi ile ilgili bütün görev ve hizmetleri yürütmek,
2
Okul ve kurumların eğitim-öğretim programlarını, ders kitapları ile eğitim araç ve
gereçlerini hazırlamak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmaktır.
Kalkınma Plân hedeflerinin gerçekleştirilmesi ve Şûra Kararlarının uygulamaya
konulması ile Kız Teknik Öğretim bünyesindeki okul türlerinde, okul sayılarında ve
uygulamaya konulan program çeşitlerinde artışlar olmuş; eğitimde endüstri ve hizmet
sektörleri ile iş birliği çalışmaları yoğunlaştırılmıştır.
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı olarak ülke genelinde örgün ve yaygın
eğitim düzeyindeki Kız Meslek, Anadolu Kız Meslek, Kız Teknik ve Anadolu Kız Teknik
Liseleri, Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüleri ve Pratik Kız Sanat Okullarının sayısı
1215’tir. Kız Meslek Liseleri bünyesinde atölye ve lâboratuvar niteliğinde açılmış olan 347
uygulama sınıfı, kreş ve çocuk kulübü ile 0-12 yaş grubu çocuklarına hizmet götürülmektedir.
Bu okullarda 13.976 yönetici ve öğretmen ile 168.874 öğrenciye eğitim ve öğretim hizmeti
verilmektedir.
Günümüzde kız teknik öğretim okulları, çağın ve teknolojinin gereği olarak, iş
hayatında ihtiyaç duyulan yeni meslek alanlarıyla zenginleştirilmektedir.
Çocuk Gelişimi Bölümü
Çocuk Gelişimi bölümü; çocuk bakımı ve gelişiminin önemini bilen, 0-12 yaş
çocuklarının gelişim özelliklerini tanıyıp alışkanlık ve gereksinimleri konusunda bilgi
kazanmış olan, onların sorunlarını giderici önlemler alabilen, bu yaş çocuklarında görülebilen
hastalıkların belirtilerini, korunma yollarını, bakımını bilen, anne sağlığı konusunda bilinçli
olan, ilk yardım konularında bilinçli olan, ilk yardım konularında bilgi-beceri kazanan, okul
öncesi eğitim kurumlarında program hazırlayıp uygulayabilen, aynı zamanda bu çocukların
gelişim seviyelerine ve gelişen teknolojiye uygun eğitici oyuncaklar hazırlayabilen, kullandığı
makine, araç-gerecin basit bakım ve onarımını yapabilen, çalıştığı iş yerinde günlük mönü ve
yiyecekleri ilkelerine göre hazırlayabilen, kendi alanındaki meslekî ve teknik becerilerini
kullanarak iş yerinde ve çevresindeki sorunları çözümleyebilen, çevresiyle uyumlu ilişkiler
kurabilen teknik eleman yetiştirmeyi amaçlayan bir bölümdür.
3
Araştırmanın bu bölümünde; Çocuk Gelişimi Bölümünde okutulmakta olan meslek
dersleri kitaplarının değerlendirilmesine yönelik olarak araştırmanın problemi, amacı,
sınırlılık ve sayıltıları açıklanmakta, kullanılan başlıca terimlerin tanımları ve yapılan
kısaltmalar yer almaktadır.
PROBLEM
Dünya teknolojisindeki gelişim, değişim hızı, sadece teknolojiyi kullanmaya değil, bu
teknolojiyi üretecek bilgi ve düşünce sistemini oluşturacak insanlar yetiştirmeye bağlıdır.
Nüfusun yarısını oluşturan ve gelecek kuşakların yetişmesinde temel roller üstlenen kadın ve
genç kızların eğitimi; bir taraftan statülerinin yükseltilmesini, üretime, dolayısı ile kalkınmaya
daha fazla katılımlarını sağlarken, diğer taraftan da bu hızlı değişikliklere uyum sağlamasında
önemli bir koşuldur. Günümüz kadını bilinçli, kişilikli, yaratıcı, üretici, kendini güvenen ve
toplumda kendine yakışır bir statüye sahip olmak durumundadır. Teknolojik gelişmelerle
birlikte, yeni iş alanlarının ortaya çıkması sonucu, kadınlar da bu alanlarda iş gücüne daha
fazla katılmaya başlamışlardır. Kadınların kalkınma sürecine katılımının her alanda
artırılması ve kalkınmanın sağlayacağı imkânlardan en yüksek düzeyde yaralanmasının
sağlanması günümüzde evrensel bir değer olarak kadın-erkek eşitliğinin gerçekleştirilmesi
hedefine ulaşmak bakımından önemli bir yer tutacaktır. Kadın iş hayatına atılması nedeni ile
iyi bir meslek elemanı olmasının yanı sıra iyi bir anne ve iyi bir ev kadını olmak
sorumluluğunu da üstlenmiştir. Türkiye’de kadınların üretime daha fazla katılımları ise
onların bilgili ve becerili kılınmaları ile gerçekleşecektir. Ayrıca evli kadınların çalışma
hayatına atılması ile gündüz çocuk bakım hizmeti veren okul öncesi eğitim kurumlarının ya
da çocuk bakıcılığı yapacak eğitimli kişilerin yeterli sayıda olmaması günümüzde, çalışan
kadın için önemli bir sorun olmaktadır.
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunun Çocuk Gelişimi bölümü;
çocuk bakımı ve gelişiminin önemini bilen, 0-12 yaş grubu çocukların gelişim özelliklerini
tanıyıp alışkanlık ve gereksinimleri konusunda bilgi kazanmış olan, bu yaş grubu çocuklarda
görülen hastalıkların belirtilerini, korunma yollarını vb. bilen bireyler yetiştirmek amacı ile
açılmıştır. Bu bölümden mezun olan öğrenciler, kendi çocuklarına bilinçli ve eğitimli bir
anne olabilecekleri gibi ana okulları, kreş ve çocuk kulüplerinde istihdam edilebileceklerdir.
Bu nedenle hem genç kızların eğitimi hem de istihdamı sağlanabilecektir.
4
Günümüzde ihtiyaç duyulan çocuk bakıcısı ya da okul öncesi eğitim kurumlarında
istihdam edilebilecek olan öğrencilerin, günün koşulları doğrultusunda, bakıma ihtiyacı olan
çocukların ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde eğitilmeleri gerekmektedir. Bilimsel alanda
meydana gelen değişme ve gelişmelerin etkilediği çocukların eğitim vb. ihtiyaçlarını
karşılayabilmek için eğitim programları sık sık gözden geçirilmelidir.
Ders kitapları, eğitim programlarının amaçlarının gerçekleştirilmesini sağlayacak
bilgileri ve eğitim faaliyetlerini içeren araçlardır. Eğitim programları ile bireyin ve toplumun
ihtiyaçları belirlenmeli ve ders kitaplarıyla bu ihtiyaca cevap verilmelidir. Eğitim
programında yapılan değişikliklere paralel olarak ders kitaplarında da değişiklikler ve
düzeltmeler yapılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Ders kitapları eğitim sistemimiz içerisinde, öğretme-öğrenme etkinliklerinin
plânlanması, geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesine yönelik kararlar üzerinde
önemli bir etkiye sahiptir. Genelde öğretmenler, derslerinde öğrencilere neleri öğreteceklerini
kullandıkları ders kitaplarına göre belirlerler. Öğrenciler de derste işlenen konulara ve
sınavlara hazırlanmak için ders kitaplarını bir rehber olarak görürler (Yalın,1996). Kitaplar,
öğrencilerin okuldaki zamanının dışında da bilgiye ulaşma yolunu gösteren, bilgiyi
öğrenmesini kolaylaştıran, araştırmaya sevk eden etkili bir araçtır.
Ders kitapları, eğitim sistemi içerisinde bu derece öneme sahip olunca bu kitapların
içeriği, tasarımı ve seçimi oldukça önem taşımaktadır. Ders kitapları eğitim amaçlarına
uygun, öğrenme ve kitap tasarımı üzerine yapılan araştırma bulgularına dayalı olarak
hazırlanmalıdır (Yalın,1996). Bilim ve teknolojideki gelişmelerin etkisini çok hızlı gösterdiği
meslekî teknik orta öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin takip ettikleri ders
kitaplarının tasarımında ve içeriğinde bilim ve teknolojideki değişikliklere paralel olarak
yeniliklere uyum çalışmasının yapılması gerekmektedir.
Millî Eğitim Bakanlığının Ağustos 1999 tarih 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde ilân
ettiği, okullarda okutmakla zorunlu tuttuğu meslek dersi kitapları içinde 15-20 yıl önce
basılmış kitaplar mevcuttur. Dolayısıyla bu kitapların teknolojik yenilikleri yeterince
kapsamadığı muhakkaktır.
5
Millî Eğitim Bakanlığı ders kitaplarının basımını ve dağıtımını 1991 yılına kadar
elinde bulundurmakta idi. Bu tarihten itibaren özel yayın evlerine ders kitabı basma ve
dağıtma imkânı verildikten sonra ders kitaplarının biçimsel özelliklerinde iyileşme olduğu
gözlenmiştir. Ancak bu iyileşme meslekî teknik orta öğretim kurumlarında okutulan ders
kitaplarında olmamıştır. Çünkü, özellikle pazar açısından öğrenci sayısının ilköğretim ve
genel liselerde daha fazla oluşu, özel teşebbüsü bu okulların ders kitaplarını basmaya
yönlendirmiştir.
Meslekî teknik öğretimde bazı meslek alanlarında Türkiye genelinde sadece bir veya
birkaç okulun olduğu bilinmektedir. Bu okullara ders kitabı temin edilememekte,
öğretmenler değişik kaynaklardan elde ettikleri ders notları ile durumu geçiştirmektedirler.
Ders kitabının olduğu bölümlerde ise okutulan kitaplar, Millî Eğitim Bakanlığının desteği ile
uzun zaman önce basılmış kitaplardır ve pek çoğu öğretmenler tarafından teknolojik
gelişmelerin gerisinde kaldığı için takip edilmemektedir.
Ders kitaplarının içerik yönünden yeterliğinin ne olduğunu ölçmek için kıstasımız
eğitim programları olabilmektedir. Eğitim programları yeni bilgi ve teknolojilerle
geliştirilmediğinde ise eksiklikler ders kitabına yansımaktadır. Meslekî teknik eğitimin,
bilim ve teknolojideki gelişmelerin içinde olması gerektiği hâlde bu gelişmelerin ders
kitaplarına aktarılmasında yetersiz kalındığı gözlenmektedir.
Türk Standartlar Enstitüsü 21/04/1992 tarihinde 10220 TSE numaralı ders kitaplarının
biçimsel özelliklerine yönelik standart yayımlamıştır. Talim Terbiye Kurulu, ders kitaplarını
inceleme esaslarına yönelik 5/6/1995 tarih ve 269 sayılı Kararında bu standardın bazı
maddelerine atıfta bulunmaktadır. Tüm teknolojilerde gelişmelerin olduğu çağımızda eğitim
teknolojisinde de gelişmelerin olacağı aşikârdır. Buna rağmen, standarda bağlı kalınmasının,
gelişmenin önüne set olacağı yönünde tereddütler vardır.
Bu çalışmanın problemini, Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde
öğretimi yapılmakta olan Çocuk Gelişimi bölümünde okutulan meslek dersleri kitaplarının
yeterliliğinin değerlendirilmesi oluşturmaktadır.
6
AMAÇ
Araştırmanın genel amacı, Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı orta
öğretim kurumlarında, Çocuk Gelişimi bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının
yeterliliğinin genel bir değerlendirmesini yaparak mevcut durumunu ortaya çıkarmaktır. Bu
amaca ulaşmak için Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarının;
1. Mevcut durumları,
2. Türleri ve belirlenme yöntemleri,
3. Konularının öğretim programlarına uygunluğu,
4. Öğrenci aktivitelerine katkısı,
5. Diğer ders kitapları ile ilişkisi,
6. İçerik ve biçimsel özellikleri
nasıldır/nelerdir? Sorularına yanıt aranacaktır.
ÖNEM
2000’li yıllarda dünya hızlı bir değişme ve gelişme sürecine girmiştir. Teknolojik,
ekonomik ve sosyal gelişmeler yanında, toplumların bünyesinde köklü yapısal değişiklikler
görülmektedir. Bu değişme ve gelişmeleri izlemek, uyum sağlamak, katkıda bulunmak ve
yönlendirmek, eşitsiz büyüme süreci içinde geleceğin, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerin
özenle üzerinde durmaları gereken hedefleri arasında olacaktır. Küreselleşme sürecine uyum
sağlamak, toplumların vatandaşlarına vereceği eğitimin niteliği ve etkinliği ile mümkündür.
Nüfusun yarısını oluşturan genç kızların eğitimi; bir taraftan statülerinin yükseltilmesini,
üretime, dolayısıyla kalkınmaya daha fazla katılımlarını sağlarken, diğer taraftan da bu hızlı
değişikliklere uyum sağlanmasında önemli bir ön koşuldur.
Bilim ve teknolojinin yoğun bir şekilde işlevsel ilişkiler içinde bulunduğu çağımızda
insanlık, bilgi toplumu uygarlığının daha neler üreteceği konusunda hem hayranlık hem korku
duymaktadır. Bu yarışı sürdürebilmek için, başta gelişmiş ülkeler olmak üzere, bütün ülkeler
çok yönlü ve kapsamlı araştırma ve geliştirme çalışmaları içindedir. Elde ettikleri sonuçlara
göre, hemen bütün toplumların eğitim sistemlerine ve eğitim yatırımlarına yeni bir yön
verdikleri görülmektedir (Ataünal, Ocak 1993, Millî Eğitim). Millî Eğitim Bakanlığı yapmış
7
olduğu araştırma ve çalışmalarda bilim ve teknolojinin hızla geliştiğini ve bu gelişmelere
uyum sağlamanın önemini dile getirmekte, bu yönde çalışmalar yapmaktadır.
Meslekî ve teknik eğitim dinamik bir özelliğe sahiptir. Değişmelere karşı duyarlı
olmak zorundadır. Bunu sağlamak için eğitim programları, ders kitapları değişme ve
gelişmelere göre belirli aralıklarla kontrol edilmeli ve bu kontroller sonucunda gerekli
düzeltme ve geliştirme yapılmalıdır. Ders kitaplarında öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına cevap
verecek şekilde dünyadaki son gelişmelere, bilim ve teknolojideki ilerlemelere uygun yeni
bilgilere yer verilerek, ezberci bir eğitimden çok öğrenme yollarını öğretmek amaçlanmalıdır.
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile bilim ve teknolojideki gelişmelerin, eğitim-
öğretim kurumlarında etkili bir şekilde öğrencilere kazandırılması görevi Millî Eğitim
Bakanlığına verilmiştir.
Yapılacak bu çalışma ile Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersi kitaplarının mevcut
durumları, öğrencileri derse hazırlama durumları ile ders kitaplarının biçimsel özellikleri
belirlenerek öğretmen ve öğrencilerin ders kitabını temin edebilme durumları ile ders
kitabına yönelik eleştirileri ve ders kitabı olmadığı durumlarda hangi kaynakları kullandıkları
ortaya konacaktır.
Millî Eğitim Bakanlığı, eğitim-öğretimin etkili aracı olan ders kitaplarının
iyileştirilmesine yönelik kararlarının uygulamada etkinliğini artırmada, bu araştırma bulguları
ışığında belirlenecek çözüm önerilerinden faydalanacaktır.
SINIRLILIKLAR
1. Araştırma, Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde; Kız Teknik Öğretim Genel
Müdürlüğü kapsamında öğretim veren okulların Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarını
kapsamaktadır.
2. Araştırmada 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan meslek dersi kitaplarının
yeterliği incelenecektir.
8
3. Araştırma anketleri, 1999-2000 öğretim yılında kız meslek liselerinin Çocuk
Gelişimi bölümünde görev yapan öğretmenler ile bu bölümde öğrenim gören IX, X ve XI.
sınıf öğrencileri ile sınırlıdır.
SAYILTILAR
1.Araştırma kapsamına alınan Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı
okullarda, kitapların değerlendirilmesine yönelik anketlerin uygulanması için bu okullardaki
örneklem gruplarına seçilen öğretmen ve öğrenciler evreni temsil etmekte ve onların görüş ve
değerlendirmelerini yansıtmaktadır.
2. Öğretmen ve öğrenciler için uzman görüşü alınarak ve alanda test edilerek
hazırlanan anket formları, cevaplandırılması amaçlanan sorularla ilgili verileri toplamaya
uygundur.
3. Öğretmen ve öğrenci anketi ile Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersi kitaplarının
değerlendirilmesinin yapılmasında kullanılan dörtlü likert ölçeği, eşit aralık ölçeği olarak
kabul edilmiştir.
9
TERİMLERİN TANIMI
Bu araştırmada geçen başlıca terimler aşağıdaki anlamlarda kullanılmıştır:
Ders kitabı: Konuları öğretim programları doğrultusunda hazırlanmış her tür ve
derecedeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında öğretim amacı ile kullanılan basılı eserdir.
Temel ders kitabı: Genellikle meslekî ve teknik öğretim okul ve kurumlarında alanın
gerektirdiği bilgilerin tamamını kapsayan ve program değişikliklerinden kısa sürede
etkilenmeyen basılı eserlerdir.
Öğretmen: Kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde görevli meslek dersi
öğretmenleridir.
Öğrenci: Kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde öğrenim gören
öğrencilerdir.
Öğretim programı: Kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde kullanılan ve
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış programlardır.
Ders yılı: Okulların açık kaldığı birbirini takip eden ve en az 180 iş - günlük eğitim ve
öğretim süresidir.
Zümre öğretmenler kurulu: Aynı dersi okutan öğretmenlerden oluşan kuruldur.
10
KISALTMALAR
MEB : Millî Eğitim Bakanlığı
Anne ve Çoc. Sağ. : Anne ve Çocuk Sağlığı
Güzel Kon. ve Yazma : Güzel Konuşma ve Yazma
Yar. Çoc. Faal. ve Eğt. Araç. :Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar
Okul Öncesi Eğt. Kur. Oyun : Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun
Okul Öncesi Eğt. Kur. Müzik : Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik
Okul Öncesi Eğt. Kur. Uyg. : Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulama
11
B Ö L Ü M – I I
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ
Bu bölümde, kız meslek liselerinde öğretimi yapılmakta olan Çocuk Gelişimi bölümü
meslek dersleri kitaplarının yeterliliğinin değerlendirilmesine ilişkin araştırmanın modeli,
evren- örneklem, veri toplama yöntemleri ve araştırmada kullanılan istatistiksel teknikler
açıklanmaktadır.
ARAŞTIRMANIN MODELİ
Araştırmada kız meslek liselerinde öğretimi yapılmakta olan Çocuk Gelişimi bölümü
meslek dersleri kitaplarının yeterliliğinin değerlendirilmesi ile ilgili 1998-1999 öğretim
yılında, bu okullarda Çocuk Gelişimi bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının
hazırlanması ve okutulmasına ilişkin kanun, tüzük yönerge ve esaslar üzerine tarihsel gelişim
içerisinde literatür taranmıştır. Bu yönüyle araştırma tarama niteliğinde bir çalışma olacağı
gibi, anılan okullarda görevli bulunan öğretmenler ve öğrenim gören öğrencilerin meslek
dersleri kitaplarına ilişkin görüş ve değerlendirmeleri, geliştirilen iki ayrı anket formu ile
alınmıştır. Bu nedenle de araştırma betimsel nitelikte bir çalışma örneğidir.
EVREN VE ÖRNEKLEM
Bu araştırmanın iki evreni ve bu evrenlerden alınan biri diğerinden bağımsız iki
örneklemi vardır.
Araştırmanın birinci evrenini 1997-1998 öğretim yılında Çocuk Gelişimi bölümü
öğretiminin yapıldığı 333 kız meslek lisesinde görevli bulunan 957 öğretmen oluşturmaktadır.
Türkiye genelinde örneklem kapsamına 15 il ve 19 okul alınmış olup bu illerin ve illerdeki
okulların belirlenmesinde yansız (random) örnekleme yöntemine gidilmiştir. Araştırma
kapsamına alınan her okulda Çocuk Gelişimi bölümünün her bir dersi için iki öğretmenin
anket doldurması plânlanmış ve 646 öğretmen örneklemini oluşturmuştur. Öğretmenler
tarafından cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısı ise 550’dir. Gönderilen anketlerin
geçerli sayılan anketlere oranı %85.1’dir (Tablo 2.1).
12
Araştırmanın ikinci evrenini kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde
öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. 1997-1998 öğretim yılında kız meslek liselerinin
Çocuk Gelişimi bölümünde öğrenim gören öğrenci sayısı 17.978’dir. Öğrenci sayıları
araştırma kapsamına alınan illerdeki kız meslek liseleri Çocuk Gelişimi bölümünde
okutulmakta olan her bir ders için öğrenci yoğunluğu esas alınarak ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Öğrenci yoğunluğu az olan illerde her bir ders için 2 ile 5 arası sayıda öğrenciye, öğrenci
yoğunluğu fazla olan illerde ise 6 ve daha fazla öğrenciye anket uygulanması plânlanmıştır.
Bu dağılıma ilişkin bilgiler Tablo 2.1’de verilmiştir.
Araştırma kapsamına alınan öğrencilere gönderilen toplam anket sayısı 1683’tür.
Öğrenciler tarafından cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısı ise 1233’tür. Öğrenciler
tarafından cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısının gönderilen anket sayısına oranı
73.2’dir.
Tablo 2.1
Araştırma Kapsamına Alınan İller ve Uygulanan Anket Sayıları
KATILIMCI TÜRÜ ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ
İL ADI GAS
(f) DAS (f)
DAS/GAS (%)
GAS (f)
DAS (f)
DAS/GAS(%)
ADANA 17x2:34 17 50.0 17x5:85 80 94.1
ANKARA 17x2:34 29 85.2 17x7:119 111 93.2
AYDIN 17x2:34 34 100.0 17x3:51 45 88.2
BURSA 17x2:34 34 100.0 17x7:119 84 70.6
ERZİNCAN 17x2:34 34 100.0 17x2:34 32 94.1
G.ANTEP 17x2:34 28 82.3 17x4:68 64 94.1
İÇEL 17x2:34 34 100.0 17x 5:85 50 58.8
İSTANBUL 17x6:102 58 56.8 17x 27:459 334 72.8
İZMİR 17x6:102 95 93.1 17x 18:306 193 63.0
KONYA 17x2:34 34 100.0 17x 4:68 64 94.1
KÜTAHYA 17x2:34 34 100.0 17x 3:51 48 94.1
K.MARAŞ 17x2:34 30 88.2 17x 3:51 35 68.6
MUĞLA 17x2:34 33 97.0 17x2:34 20 58.8
SAMSUN 17x2:34 22 64.7 17x 6:102 25 24.5
ZONGULDAK 17x2:34 34 100.0 17x 3:51 48 94.1
SÜTUN TOPLAMI 646 550 85.1 1683 1233 73.2
Not: DAS:Dönen Anket Sayısı GAS:Gönderilen Anket Sayısı
13
VERİ KAYNAKLARI VE VERİLERİN İŞLENMESİ
Araştırmanın veri kaynağını, anketlerle toplanan veriler oluşturmaktadır. Araştırmanın
amaçları çerçevesinde kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde görevli öğretmenler
ve bu bölümde öğrenim gören öğrenciler için hazırlanan iki adet anket formu (FORM-I ve
FORM-II), araştırmacı ve uygulayıcılardan oluşan bir uzmanlar grubunun incelemesine
sunulmuştur. Uzmanlar tarafından yapılan değerlendirmeler ve öneriler dikkate alınarak
FORM-I ve FORM-II anketlerinde düzenlemeler yapılmıştır. Geliştirilen anketler, Ankara
ilindeki kız meslek liseleri Çocuk Gelişimi bölümünde görev yapan öğretmenlere ve öğrenim
gören öğrencilere uygulanarak alanda test edilmiştir. Uygulama sonuçları dikkate alınarak
FORM-I ve FORM-II anketlerine son şekli verilmiştir. Örneklem kapsamına alınan kız
meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde görevli öğretmenlere FORM-I anketi, bu
okulların Çocuk Gelişimi bölümünde öğrenim gören öğrencilere FORM-II anketi ve cevap
anahtarları verilmiştir. Anketlerin cevap anahtarlarının birer örneği ekler kısmında (EK IV,
EK V, EK VII ve EK VIII) verilmektedir.
Anketlerin uygulanmasında METARGEM uzmanları görevlendirilmiştir. Anket
uygulama esasları, geliştirilen anket uygulama kılavuzunda (EK VI) açıklanmıştır.
METARGEM tarafından görevlendirilen uzmanlar, örneklem kapsamına alınan kız meslek
liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde, FORM-I ve FORM-II anketlerini öğretmen ve
öğrencilere uygulamışlardır. Anket uygulamalarında uzmanlar, okul yöneticileri ile iş birliği
yapmışlardır. Anket uygulaması için görevlendirilen METARGEM uzmanlarına, araştırmanın
amaçları, anketlerin kapsamı ve uygulama yönergesi verilmiştir.
Araştırma kapsamına alınan kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde görevli
öğretmen ve öğrenciler tarafından cevaplandırılan anketler ve cevap anahtarları, anket
uygulamasında görevlendirilen METARGEM uzmanlarından geri alınarak METARGEM
Eğitim Teknolojileri bölümü uzmanlarına teslim edilmiştir. Cevap anahtarları doğruluk ve
geçerlilik yönünden incelenerek kusurlu bulunan anketler değerlendirme kapsamı dışında
bırakılmıştır. Anketlerde açık uçlu sorulara verilen cevaplar, araştırma grubunca kaydedilerek
tekrarlanan görüş ve değerlendirmelerin frekansları hesaplanmıştır. Geçerli kabul edilen
cevap anahtarlarında, sorulara verilen cevaplar METARGEM Eğitim Teknolojileri Bölümü
uzmanlarınca optik okuyucuda okutularak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Verilerin
14
bilgisayara girişinden sonra, FORM-I ve FORM-II anketleri için istenilen bilgisayar çıktıları
ayrı ayrı hazırlanmıştır. Araştırma amaçları çerçevesinde bilgisayardan alınan tablolar
yorumlanarak araştırma raporu yazılmıştır.
KULLANILAN İSTATİSTİK TEKNİKLERİ
Araştırmada, öğretmen ve öğrencilerden anketler yoluyla elde edilen veriler, frekans
ve yüzde hesapları yapılarak tablolarda gösterilmiştir.
FORM-I ve FORM-II anketlerinde yer alan bazı soruların cevaplandırılmasında ve
değerlendirilmesinde dörtlü likert ölçeği kullanılmıştır. Ölçek 4 ile 1 (çok ve çok az) arasında
değerlendirilmiştir. Anket soruları değerlendirilirken boş ve geçersiz olan cevaplar dikkate
alınmamıştır.
Öğretmen ve öğrencilerin Çocuk Gelişimi bölümünde okutulan ders kitaplarına ilişkin
yaptıkları değerlendirmeler, frekans ve yüzdeleri hesaplanarak tablolar yardımıyla geliştirilip
yorumlanarak araştırma raporu hazırlanmıştır.
15
B Ö L Ü M – I I I
BULGULAR VE YORUMLAR
3.1 ÖĞRETMENLERE AİT BULGULAR VE YORUMLAR
Bu bölümde Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liselerinde
öğretimi verilen Çocuk Gelişimi bölümünde öğretim hizmeti veren öğretmenlerin meslek
dersleri kitaplarına ilişkin değerlendirmelerine ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
Öğretmenlerin Görevlerine Göre Dağılımı
3.1.1
Öğretmenlerin Görevlerine Göre Dağılımı
GÖREVLER f %
Müdür veya müdür yardımcısı 29 5.3
Bölüm veya atölye şefi 74 13.4
Kadrolu öğretmen 438 79.4
Geçici görevlendirmeli öğretmen 9 1.6
TOPLAM 550 100.0
Tablo 3.1.1’de görüldüğü gibi anket uygulanan öğretmenlerin çoğunu “Kadrolu
Öğretmen”ler oluşturmaktadır.
16
Öğretmenlerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı
Tablo 3.1.2’de Çocuk Gelişimi bölümünde derse giren öğretmenlere uygulanan
anketlerin dersler ve illere göre dağılımı yer almaktadır.
3.1.2
Öğretmenlerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı
İLL
ER
AD
AN
A
AN
KA
RA
AY
DIN
BU
RS
A
ER
ZİN
CAN
G.A
NTE
P
İÇEL
İSTA
NB
UL
İZMİR
KO
NY
A
KÜ
TAH
YA
K.M
AR
AŞ
MUĞ
LA
SA
MS
UN
ZON
GU
LDA
K
ÖR
NEK
LEM
TO
PLA
MI
DERS ADI f f f f f f f f f f f f f f f f
Anne ve Çoc. Sağlığı 1 2 2 2 2 1 2 7 7 2 2 2 2 2 2 38 Çocuk Gelişimi 1 1 2 2 2 2 2 2 5 2 2 2 2 2 2 31 Okul Öncesi Eğitim 1 2 3 2 2 2 2 7 6 2 2 2 2 2 2 39 Çocuk Beslenmesi 1 2 2 2 2 2 2 3 6 2 2 2 2 2 2 34 Güzel Kon.ve Yazma 1 2 2 2 2 2 2 2 5 2 2 - 2 - 2 28 Meslekî Resim 1 1 3 2 2 - 2 3 6 2 2 2 2 - 2 30 Çocuk Ruh Sağlığı 1 2 2 2 2 2 2 6 6 2 2 2 2 2 2 37 Çocuk Edebiyatı 1 2 2 2 2 2 2 3 4 2 2 2 3 - 2 30 Yar.Çoc. Faal. ve Eğt. Ar. 1 2 2 2 2 2 2 4 6 2 2 2 2 2 2 35 Okul Ön. Eğt.Kur. Oy. 1 2 2 2 2 2 2 2 6 2 2 2 1 2 2 32 Okul Ön. Eğt.Kur. Müzik 1 1 2 2 2 1 2 5 5 2 2 2 2 2 2 33 Okul Ön. Eğt.Kur. Uyg. 1 2 1 2 2 2 2 4 4 2 2 1 2 2 2 31 İnsan İlişkileri 1 2 2 2 2 2 2 2 6 2 2 2 2 - 2 31 Özel Eğitim 1 2 2 2 2 2 2 3 7 2 2 2 2 2 2 35 Okul Ön. Eğt.Kur. Uyg. 1 2 2 2 2 2 2 3 5 2 2 2 2 2 2 33 Girişimcilik 1 1 2 2 2 1 2 2 6 2 2 2 2 - 2 29 İşletme Bilgisi 1 1 1 2 2 1 2 - 5 2 2 1 2 - 2 24 TOPLAM 17 29 34 34 34 28 34 58 95 34 34 30 33 22 34 550 Yüzde 3.0 5.3 6.2 6.2 6.2 5.1 6.2 10.5 17.2 6.2 6.2 5.4 6.1 4.1 6.1 100.0
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi
17
Tablo 3.1.3’de “öğretmenlerin dersleri okutma süreleri”ne ilişkin görüşleri yer
almaktadır.
Tablo 3.1.3
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi
DERS ADI
2 yı
l ve
daha
az
3-5
yıl a
rası
6-10
yıl
arası
11-1
5 yı
l ar
ası
16 yıl
ve
yuka
rısı
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 8 38.1 5 23.8 6 28.6 1 4.8 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 7 25.0 9 32.1 5 17.9 3 10.7 4 14.3 28 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.IX 1 3.2 10 32.3 9 29.0 8 25.8 3 9.7 31 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 7 26.9 8 30.8 6 23.1 3 11.5 2 7.7 26 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 8 61.5 5 38.5 - - - - - - 13 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 2 50.0 1 25.0 1 25.0 - - - - 4 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 6 42.9 4 28.6 3 21.4 - - 1 7.1 14 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 6 54.5 - - 3 27.3 1 9.1 1 9.1 11 100.0
YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ.X 11 36.7 5 16.7 6 20.0 4 13.3 4 13.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN. X 8 36.4 10 45.5 3 13.6 1 4.5 - - 22 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 5 71.4 1 14.3 1 14.3 - - - - 7 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. X - - - - - - - - 1 100.0 1 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 15 60.0 10 40.0 - - - - - - 25 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 9 64.3 4 28.6 - - - - 1 7.1 14 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - - - - - - - 1 100.0 1 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 16 64.0 9 36.0 - - - - - - 25 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 12 92.3 - - - - - - 1 7.7 13 100.0
Öğretmen görüşlerinin; Anne ve Çocuk Sağlığı (38.1), Güzel Konuşma ve Yazma
(61.5), Meslekî Resim (50.0), Çocuk Ruh Sağlığı (42.9), Çocuk Edebiyatı (54.5), Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (36.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik
(71.4), İnsan İlişkileri (60.0), Özel Eğitim (64.3), Girişimcilik (64.0), İşletme Bilgisi (92.3)
derslerini okutma sürelerinin “2 yıl ve daha az”; Çocuk Gelişimi (32.1), Okul Öncesi Eğitim
(32.3), Çocuk Beslenmesi (30.8), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (45.5) derslerini
okutma sürelerinin ise “3-5 yıl arasında” yoğunlaştığı görülmektedir.
18
Dersler düzeyinde tablo incelendiğinde öğretmenlerin tamamına yakınının dersi
okutma süresinin 5 yıl ve daha az olduğu anlaşılmaktadır. Ancak Girişimcilik, Özel Eğitim,
İşletme Bilgisi ve İnsan İlişkileri dersine giren öğretmenlerin tamamına yakınının 5 yıl ve
daha az süre ile bu derslere girmelerinin nedeni; bu derslerin bölümün yardımcı dersleri
olarak düşünülmesi ya da görevlendirmelerde zaman zaman öğretim yılı itibarıyla öğretmen
değişiklikleri olabilir.
Öğretmenlerin Öğretim Verdikleri Dersler İle Branşlarına Göre Dağılımları
Öğretmenlerin öğretim verdikleri dersler ile öğrenimini gördüğü branşların
karşılaştırılması Tablo 3.1.4’ te verilmektedir.
Tablo 3.1.4
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Dersler İle Branşlarının Karşılaştırılması
DERS ADI
Aile
Eko
nom
isi v
e B
esle
nme
Alm
anca
Bes
in T
ekno
lojis
i
Bür
o Y
önet
imi
Coğ
rafy
a
Çoc
uk G
eliş
imi v
e Eği
timi
Ede
biya
t
El S
anat
ları
Ev
Eko
nom
isi
Ev
Yön
etim
i ve
Bes
lenm
e
Gıd
a B
ilim
leri
ve T
ekno
lojis
i
Giy
im
H. Ü
. Çoc
uk S
ağlığı v
e Eği
timi
Kim
ya
Kon
serv
atuv
ar
Mat
emat
ik
Müz
ik
Nakış
Res
im
Sos
yolo
ji
Tur
izm
Tür
k D
ili v
e E
debi
yatı
TO
PLA
M
Anne ve Çocuk Sağ. IX - - - - - 37 - - - - - - 1 - - - - - - - - - 38 Çocuk Gelişimi IX - - - - - 30 - - - - - - 1 - - - - - - - - - 31 Okul Öncesi Eğitim IX - - - - - 39 - - - - - - - - - - - - - - - - 39 Çocuk Beslenmesi IX 3 - - - - 27 - - - 4 - - - - - - - - - - - 34 Güzel Kon.ve Yazma IX - 4 - - - 13 5 - - - - - - - - - - - - - - 6 28 Meslekî Resim IX - - - - - 2 - 1 - - - - - - - - - 1 26 - - - 29 Çocuk Ruh Sağlığı X - 1 - - - 35 - - - - - - 2 - - - - - - - - - 38 Çocuk Edebiyatı X - - - - - 20 3 - - - - - - - - - - - - - - 8 31 Yr.Çoc.Faal.ve Eğ.Arç X - - - - - 34 - - - - - - 1 - - - - - - - - - 35 Okul Önc.Eğt.Kur.Oyun.X - - - - - 31 - - - - - - 1 - - - - - - - - - 32 Okl Önc.Eğt Kur. Müz. X - - - - - 23 - - - - - - 1 - 2 - 7 - - - - - 33 Okul Önc.Eğt. Kur. Uyg. X - - - - - 31 - - - - - - - - - - - - - - - - 31 İnsan İlişkileri XI 2 - - - - 21 - 2 - - - - 1 1 - - - 1 - 3 - - 31 Özel Eğitim XI - - - - - 33 - - - - - - 2 - - - - - - - - - 35 Okul Önc. ğt.Kur.Uyg. XI - - - - - 33 - - - - - - - - - - - - - - - - 33 Girişimcilik XI - - - 1 1 13 - 5 1 1 - 1 - - - - - 3 2 - 1 - 29 İşletme Bilgisi XI 1 - 1 - - 8 - 3 - 4 2 - - - - 2 - 1 - - 1 - 23
TOPLAM 6 5 1 1 1 430 8 11 1 9 2 1 9 1 2 2 8 26 7 3 2 14 550
19
Tablodan da anlaşıldığı gibi, öğretmenlerin hemen hemen tamamına yakını kendi
branşları olan Çocuk Gelişimi bölümü derslerine girmektedir. Bu durum öğretmenlerin kendi
branşlarında derse girdiklerini göstermektedir.
Öğretmenlerin Verdikleri Derslerin Kitaplarının Mevcut Durumu
Tablo 3.1.5’de öğretmenlerin “Öğretim verdiğiniz dersin kitabı var mı?” sorusuna
verdikleri cevaplar yer almaktadır.
Tablo 3.1.5
Öğretimi Verilen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu
DERS ADI Evet Hayır TOPLAM
f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 24 63.2 14 36.8 38 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 28 90.3 3 9.7 31 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 33 84.6 6 15.4 39 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 28 82.4 6 17.6 34 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 13 46.4 15 53.6 28 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 4 13.3 26 86.7 30 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 14 37.8 23 62.2 37 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 13 41.9 18 58.1 31 100.0
YARATICI ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇLAR X 32 91.4 3 8.6 35 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 22 68.8 10 31.3 32 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 7 21.2 26 78.8 33 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 1 3.2 30 96.8 31 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 26 83.9 5 16.1 31 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 16 45.7 19 54.3 35 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 1 3.0 32 97.0 33 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 25 86.2 4 13.8 29 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 13 54.2 11 45.8 24 100.0
20
Öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (63.2), Çocuk Gelişimi (90.3), Okul Öncesi
Eğitim (84.6), Çocuk Beslenmesi (82.4),Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (91.4),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (68.8), İnsan İlişkileri (83.9), Girişimcilik (86.2) ve
İşletme Bilgisi (54.2) ders kitaplarının mevcut olduğunu; Güzel Konuşma ve Yazma (53.6),
Meslekî Resim (86.7), Çocuk Ruh Sağlığı (62.2), Çocuk Edebiyatı (58.1), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Müzik (78.8), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulama (96.8),
Özel Eğitim (54.3) ders kitaplarının ise olmadığını belirtmişlerdir.
2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde Bakanlığın onayladığı 1995-1999 yılı basım tarihli
Meslekî Resim ders kitabı olmasına rağmen öğretmenlerin tamamına yakınının ders kitabının
olmadığını belirtmeleri çelişkili bir durum olarak görülmektedir. Bunun nedeninin
öğretmenlerin kitabı yetersiz ya da öğrenci sev iyesine uygun bulmadıklarından kaynaklanmış
olabileceği söylenebilir.
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitapların Türleri
Tablo 3.1.6’da öğretmenlere, 03.07.1995 tarih ve 2434 sayılı Tebliğler Dergisi’nde
yayımlanan “Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği-Kitapların İncelenmesi ile
ilgili Esas ve Usuller” dahilinde okuttukları kitapların hangi grupta olduğu sorulmuştur.
21
Tablo 3.1.6
Derslerde Okutulan Kitap Türleri
DERS ADI
Sad
ece
bu d
ers
için
hazırl
anmış
B
akan
lığın
oku
tmak
la z
orun
lu
tut
tuğu
der
s ki
tabı
dır.
Bak
anlığın
ona
yınd
an g
eçm
iş
mes
leği
mle
ilgi
li bi
rden
fazl
a
der
si k
apsa
yan
tem
el d
ers
k
itabı
dır.
Bak
anlığın
ona
yınd
an g
eçm
iş
sad
ece
bu d
ers
için
hazırl
anan
y
ardı
mcı
kay
nak
kita
ptır.
Bak
anlık
ça d
ers
/yar
dım
cı d
ers
k
itabı
tavs
iye
edilm
ediğ
inde
n kişi
k
urum
ve
kuru
luşl
arın
yayın
ladığı
m
esle
kî k
itapl
arda
n
yar
arla
nıyo
rum
.
Diğ
er L
ütfe
n be
lirtin
iz.
TO
PLA
M
f % f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 9.5 5 23.8 8 38.1 4 19.0 2 9.5 21 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 10 35.7 1 3.6 15 53.6 2 7.1 - - 28 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 15 46.9 5 15.6 12 37.5 - - - - 32 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 15 55.6 7 25.9 5 18.5 - - - - 27 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 1 7.7 11 84.6 1 7.7 - - 13 100.0 MESLEKÎ RESİM IX - - 1 25.0 3 75.0 - - - - 4 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 3 21.4 7 50.0 4 28.6 - - 14 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X - - - - 9 90.0 1 10.0 - - 10 100.0 YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞT.ARAÇ.X 22 73.3 3 10.0 2 6.7 3 10.0 - - 30 100.0 OKUL ÖNC.EĞİT. KUR. OYUN X 3 15.0 - - 11 55.0 6 30.0 - - 20 100.0 OKUL ÖNC. EĞİT. KUR. MÜZİK X - - 2 28.6 - - 5 71.4 - - 7 100.0 OKUL ÖNC. EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - - - 1 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 10 40.0 4 16.0 9 36.0 2 8.0 - - 25 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 2 14.3 1 7.1 4 28.6 6 42.9 1 7.1 14 100.0 OKUL ÖNC. EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100 - - - - - - 1 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 16 64.0 3 12.0 5 20.0 - - 1 4.0 25 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI 5 38.5 3 23.1 5 38.5 - - - - 13 100.0
Öğretmenler; Okul Öncesi Eğitim (46.9), Çocuk Beslenmesi (55.6), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (73.3), İnsan İlişkileri (40.0), Girişimcilik (64.0), İşletme
Bilgisi (38.5) derslerinde “sadece bu ders için hazırlanmış Bakanlığın okutmakla zorunlu
tuttuğu ders kitabından”; Anne ve Çocuk Sağlığı (38,1), Çocuk Gelişimi (53.6), Güzel
Konuşma ve Yazma (84.6), Meslekî Resim (75.0), Çocuk Ruh Sağlığı (50.0), Çocuk
Edebiyatı (90.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (55.0) derslerinde “Bakanlığın
onayından geçmiş sadece bu ders için hazırlanan yardımcı kaynak kitaptan”; Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Müzik (71.4), Özel Eğitim (42.9) derslerinde ise “Bakanlıkça
ders/yardımcı ders kitabı tavsiye edilmediğinden kişi, kurum ve kuruluşların yayınladığı
meslekî kitaplardan” yararlandıklarını belirtmişlerdir.
22
Tablodan da anlaşılacağı gibi öğretmenler, bazı derslerde okutmakla zorunlu tutulan
temel ders kitabı olmadığından genelde Bakanlığın onayından geçmiş yardımcı kaynak kitabı
kullanmaktadırlar.
Öğretmenlerin Belirttikleri Kitapları Okutma Süreleri
Öğretmenlerin bilgi verdikleri ders kitaplarını okutma sürelerine ilişkin görüşleri
Tablo 3.1.7’de görülmektedir.
Tablo 3.1.7
Öğretmenlerin Belirttikleri Kitapları Okutma Süreleri
DERS ADI
2 yı
l ve
daha
az
3-5
yıl a
rası
6-10
yıl
arası
11-1
5 yı
l ar
ası
16 yıl
ve
yuka
rısı
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 11 52.4 7 33.3 3 14.3 - - - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 8 28.6 13 46.4 1 3.6 5 17.9 1 3.6 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 12.5 11 34.4 4 12.5 10 31.3 3 9.4 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 10 38.5 9 34.6 3 11.5 3 11.5 1 3.8 26 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 8 61.5 5 38.5 - - - - - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX 2 50.0 1 25.0 1 25.5 - - - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 9 64.3 2 14.3 3 21.4 - - - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 9 75.0 2 16.7 1 8.3 - - - - 12 100.0YAR.COC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ.X 11 37.9 4 13.8 6 20.7 5 17.2 3 10.3 29 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN.X 7 31.8 12 54.5 2 9.1 1 4.5 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK.X 6 85.7 - - 1 14.3 - - - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 15 60.0 10 40.0 - - - - - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 9 64.3 4 28.6 - - - - 1 7.1 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 16 64.0 9 36.0 - - - - - - 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 12 92.3 - - - - - - 1 7.7 13 100.0
Öğretmenlerin; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4), Çocuk Beslenmesi (38.5), Güzel
Konuşma ve Yazma (61.5), Meslekî Resim (50.0), Çocuk Ruh Sağlığı (64.3), Çocuk
Edebiyatı (75.0), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (37.9), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (85.7), İnsan İlişkileri (60.0), Özel Eğitim (64.3), Girişimcilik (64.0) ve
İşletme Bilgisi (92.3) ders kitaplarını “2 yıl ve daha az” sürede; Çocuk Gelişimi (46.4), Okul
Öncesi Eğitim (34.4), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (54.5) ders kitaplarını ise “3-5
yıl süre” ile okuttuklarını belirttikleri görülmektedir.
23
Tablo 3.1.7’de öğretmenler bilgi verdikleri ders kitabını 5 yıl ve daha az süre ile
okuttuklarını belirtmişlerdir.
Sonuç olarak Tablo 3.1.1 ile Tablo 3.1.7’deki verilerin birbirini desteklediği
görülmektedir. Bu durumun öğretmenlerin basım tarih yeni, geliştirilmiş ders kitaplarını
tercih etmelerinden kaynaklandığı söylenebilir.
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğretmenlerin Kullandıkları Kaynaklar
Tablo 3.1.8’de öğretmenlerin “kitabı olmayan derslerde kullandıkları kaynak
türleri”ne ilişkin görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.8
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullanılan Kaynaklar
DERS ADI
Foto
kopi
Der
s no
tu
Kur
uluş
kita
pları
Broşü
r kat
alog
TOPL
AM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 9 56.3 1 6.2 1 6.2 5 31.3 16 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 2 66.7 - - 1 33.3 - - 3 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 50.0 1 12.5 1 12.5 2 25.0 8 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 33.3 - - 2 33.3 2 33.4 6 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 7 46.7 1 6.7 5 33.3 2 13.3 15 100.0MESLEKÎ RESİM IX 10 38.4 9 34.7 3 11.5 4 15.4 26 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 11 47.8 4 17.4 4 17.4 4 17.4 23 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 4 22.2 2 11.1 9 50.0 3 16.7 18 100.0YAR. ÇOC. FAAL.VE EĞİT. ARAÇ. X - - 1 33.3 1 33.3 1 33.4 3 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN. X 5 50.0 1 10.0 - - 4 40.0 10 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 6 22.2 2 7.4 11 40.7 8 29.7 27 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 15 46.8 4 12.5 10 31.3 3 9.4 32 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 2 40.0 - - 3 60.0 - - 5 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 11 50.0 3 13.6 8 36.4 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 13 35.2 6 16.2 12 32.4 6 16.2 37 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 1 16.7 2 33.3 2 33.3 1 16.7 6 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 7 58.3 1 8.3 4 33.4 - - 12 100.0
24
Öğretmenler, Anne ve Çocuk Sağlığı (56.3), Çocuk Gelişimi (66.7), Okul Öncesi
Eğitim (50.0), Güzel Konuşma ve Yazma (46.7), Meslekî Resim (38.4), Çocuk Ruh Sağlığı
(47.8), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (50.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Uygulama (46.8), Özel Eğitim (50.0), İşletme Bilgisi (58.3) derslerinde fotokopilerden;
Çocuk Edebiyatı (50.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (40.7), İnsan İlişkileri
(60.0) derslerinde ise kaynak olarak kuruluş kitaplarından yararlandıklarını belirtmişlerdir.
Ayrıca öğretmenler, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (33.3) dersinde ders notu,
kuruluş kitapları, broşür ve kataloglardan, Girişimcilik dersinde ders notu ve kuruluş
kitaplarından, Çocuk Beslenmesi dersinde ise kaynak olarak fotokopi, kuruluş kitapları,
broşür ve kataloglardan yararlandıklarını belirtmişledir.
Öğretmenlerin kitabı olmayan derslerde en fazla fotokopiyi tercih etmelerinin nedeni
olarak, fotokopinin bilgilerin daha kısa sürede ve daha kolay hazırlanarak öğrencilere
aktarılabilmesini sağlaması olduğu söylenebilir.
Ders kitabı olup da bu yöntemi tercih eden öğretmenlerin ise ders kitabında eksik
gördükleri konu ve bilgileri öğrencilere değişik kaynaklardan aktarmak istemelerinden
kaynaklandığı söylenebilir.
Haftalık Ders Saatlerinin Yeterliliği
Tablo 3.1.9’da “okutulan kitaplardaki konuların, amaçlarına uygun olarak
işlenebilmesi için ders programında ayrılan haftalık ders saati sayısının yeterliliği” hakkında
öğretmen görüşleri yer almaktadır.
25
Tablo 3.1.9
Haftalık Ders Saatinin Yeterliliği
DERS ADI
Der
s sa
ati s
ayısı y
eter
li ol
mak
tadı
r.
Der
s sa
ati s
ayısı
yetm
ediğ
inde
n ö
nem
li gö
rmed
iğin
kon
uları
işle
miy
orum
.
Der
s sa
ati s
ayısı
yetm
ediğ
inde
n ko
nula
rı ye
terin
ce işl
eyem
iyor
um.
Der
s sa
ati s
ayısı f
azla
ge
ldiğ
inde
n ge
reks
iz t
ekra
r ya
pıyo
rum
.
Diğ
er L
ütfe
n be
lirtin
iz.
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 17 85.0 - - 3 15.0 - - - - 20 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 25 89.3 - - 3 10.7 - - - - 28 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 26 81.3 - - 3 9.4 2 6.3 1 3.1 32 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 25 92.6 1 3.7 1 3.7 - - - - 27 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 38.5 2 15.4 6 46.2 - - - - 13 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 4 100.0 - - - - - - - - 4 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 10 71.4 - - 4 28.6 - - - - 14 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 12 100.0 - - - - - - - - 12 100.0
YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ.X 23 82.1 - - 3 10.7 2 7.1 - - 28 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN. X 15 71.4 2 9.5 4 19.0 - - - - 21 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 5 71.4 1 14.3 - - - - 1 14.3 7 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - - - 1 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 17 68.0 2 8.0 6 24.0 - - - - 25 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 11 84.6 1 7.7 1 7.7 - - - - 13 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG.XI - - 1 100.0 - - - - - - 1 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 17 68.0 4 16.0 3 12.0 - - 1 4.0 25 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 9 69.2 1 7.7 3 23.1 - - - - 13 100.0
Öğretmenler, Güzel Konuşma ve Yazma dersi dışındaki derslerin haftalık ders saati
sayısını yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerin İzlediği Yöntemler
Tablo 3.1.10’da öğretmenlerin, “okuttukları kitapların belirlenmesinde izledikleri
yöntem”le ilgili görüşleri yer almaktadır.
26
Tablo 3.1.10
Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerin İzlediği Yöntemler
DERS ADI
Tebl
iğle
r Der
gisi
’nde
yayım
lana
n ki
tapl
arın
için
den
züm
re
öğre
tmen
leri
kara
rı ile
se
çilm
iştir
.
Tebl
iğle
r Der
gisi
’nde
yayım
lana
n ki
tapl
arın
için
den
öğre
nci v
elile
ri ta
rafın
dan
seçi
lmiş
tir.
Tebl
iğle
r Der
gisi
’nde
oku
ttuğu
m
ders
le il
gili
yayı
mla
nan
kita
p ol
madığın
dan
züm
re
öğre
tmen
leri
kara
rıyla
se
çilm
iştir
.
Diğ
er/L
ütfe
n be
lirtin
iz
TO
PLA
M
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 9 45.0 - - 8 40.0 3 15.0 20 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 19 67.9 - - 6 21.4 3 10.7 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 29 90.6 - - 1 3.1 2 6.3 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 24 88.9 1 3.7 2 7.4 - - 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 38.5 - - 7 53.8 1 7.7 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX 4 100.0 - - - - - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 14.3 - - 12 85.7 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 25.0 - - 7 58.3 2 16.7 12 100.0YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 24 80.0 - - 5 16.7 1 3.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 6 28.6 2 9.5 13 61.9 - - 21 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X - - - - 6 85.7 1 14.3 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 1 100.0 - - - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 17 68.0 2 8.0 5 20.0 1 4.0 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 5 35.7 1 7.1 7 50.0 1 7.1 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 1 100.0 - - - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 21 84.0 2 8.0 1 4.0 1 4.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 10 76.9 - - 3 23.1 - - 13 100.0
Öğretmenler; Güzel Konuşma ve Yazma (53.8), Çocuk Ruh Sağlığı (85.7), Çocuk
Edebiyatı (58.3), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (61.9), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (85.7), Özel Eğitim (50.0) ders kitaplarını Tebliğler Dergisi’nde
yayımlanan kitabı olmadığından zümre öğretmenleri kararı ile seçtiklerini; bu dersler
dışındaki diğer ders kitaplarını ise Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden zümre
kararı ile seçtiklerini belirtmişlerdir.
Tablodan Çocuk Gelişimi bölümündeki bazı derslerin 2503 sayılı Tebliğler
Dergisi’nde yayımlanan ders kitabı olmadığından öğretmenlerin, zümre öğretmenleri kararı
ile kitap seçimini yaptıkları anlaşılmaktadır.
27
Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konuları ve Bilgileri Kapsaması
Tablo 3.1.11’de “okutulan ders kitaplarının öğretim programındaki konu ve bilgileri
kapsaması”na ilişkin öğretmenlerin görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.11
Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konuları ve Bilgileri Kapsaması
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 9.5 12 57.1 7 33.3 - - 21 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 3 10.7 15 53.6 9 32.1 1 3.6 28 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 2 6.3 18 56.3 8 25.0 4 12.5 32 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 10 37.0 10 37.0 6 22.2 1 3.7 27 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 15.4 9 69.2 2 15.4 - - 13 100.0 MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 - - 1 25.0 4 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 14.3 2 14.3 8 57.1 2 14.3 14 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X 6 50.0 5 41.7 1 8.3 - - 12 100.0 YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 1 3.3 20 66.7 9 30.0 - - 30 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN. X 3 13.6 10 45.5 7 31.8 2 9.1 22 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X - - 5 71.4 2 28.6 - - 7 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 13 52.0 11 44.0 1 4.0 - - 25 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 6 42.9 6 42.9 2 14.3 - - 14 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 8 32.0 14 56.0 3 12.0 - - 25 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI - - 10 83.3 2 16.7 - - 12 100.0
Öğretmenler; Çocuk Beslenmesi (37.0) ve Özel Eğitim (42.9) ders kitaplarının “çok”
ve “oldukça”; Çocuk Edebiyatı (50.0), İnsan İlişkileri (52.0) ders kitaplarını “çok”; Anne ve
Çocuk Sağlığı (57.1), Çocuk Gelişimi (53.6), Okul Öncesi Eğitim (56,3), Güzel Konuşma ve
Yazma (69.2), Meslekî Resim (75.0), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (66.7),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (45.5), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik
(71.4), Girişimcilik (56.0) ve İşletme Bilgisi (83.3) ders kitaplarının “oldukça”; Çocuk Ruh
Sağlığı ders kitabının ise “kısmen” öğretim programlarındaki konuları ve bilgileri kapsadığını
belirtmişlerdir.
Sonuç olarak okutulan ders kitaplarındaki konu ve bilgilerin öğretim programlarındaki
konuları içerdiği söylenebilir.
28
Okutulan Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında
Kullanılan Kaynaklar
Tablo 3.1.12’de “okutulan kitapların eksik konu veya bilgilerini tamamlamak için
kullanılan kaynaklar”la ilgili öğretmen görüşlerine yer verilmektedir.
Tablo 3.1.12
Okutulan Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında Kullanılan
Kaynaklar
DERS ADI
Yüks
ek öğr
enim
gör
düğü
m
okul
umda
ki k
itapl
arda
n ve
ya
tuttu
ğum
der
s no
tların
dan
Bak
anlığın
tavs
iye
ettiğ
i ya
rdım
cı
ders
(kay
nak)
kita
pların
dan
Yaba
ncı k
ayna
k (te
rcüm
e)
kita
p, b
roşü
r, ka
talo
g vb
.
Mes
lekî
kur
um v
e ku
ruluşl
arın
yayın
ladığı
de
rgi,
broş
ür v
b.
Diğ
er/L
ütfe
n be
lirtin
iz
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 8 38.1 5 23.8 1 4.8 5 23.8 2 9.5 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 15 53.6 11 39.3 1 3.6 - - 1 3.6 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 12 37.5 17 53.1 - - 2 6.3 1 3.1 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 10 37.0 11 40.7 1 3.7 1 3.7 4 14.8 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 4 33.3 4 41.7 1 8.3 2 16.7 - - 12 100.0MESLEKİ RESİM IX 2 50.0 - - 2 50.0 - - - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 5 35.7 8 57.2 - - 1 7.1 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 2 16.7 6 50.0 1 8.3 3 25.0 - - 12 100.0YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 12 40.0 11 36.7 2 6.7 2 6.7 3 10.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN. X 7 31.8 9 40.9 - - 6 27.3 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 3 42.9 2 28.6 1 14.3 1 14.3 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 10 40.0 7 28.0 1 4.0 3 12.0 4 16.0 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 8 57.1 4 28.6 - - 1 7.1 1 7.1 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 4 16.7 7 29.2 1 4.2 4 16.7 8 33.3 24 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 5 38.5 4 30.8 - - 3 23.1 1 7.7 13 100.0
Tablo 3.1.12’de öğretmenlerin; Anne ve Çocuk Sağlığı (38.1), Çocuk Gelişimi (53.6),
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (40.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Müzik (42.9), İnsan İlişkileri (40.0), Özel Eğitim (57.1) ve İşletme Bilgisi (38.5) derslerinde
eksik konu ve bilgileri tamamlamak için yüksek öğrenimde kullanmış olduğu kitaplardan ya
da tutmuş oldukları ders notlarından yaralandıkları anlaşılmaktadır.
29
Öğretmenler ayrıca; Okul Öncesi Eğitim (53.1), Çocuk beslenmesi (40.7), Güzel
Konuşma ve Yazma (41.7), Çocuk Ruh Sağlığı (57.2), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun (40.9) derslerinde Bakanlığın tavsiye ettiği yardımcı ders kitaplarından; Meslekî Resim
dersinde yabancı kaynak ve yüksek öğrenimde okuduğu ders kitapları ile ders notlarından;
“Diğer” seçeneğinde ise Girişimcilik (33.3) dersinde seminer notlarından yararlanarak
okuttukları kitapların eksik konu ve bilgilerini tamamladıklarını belirtmişlerdir.
Tabloya genel olarak bakıldığında öğretmenlerin okuttukları dersin ve konunun
özelliğine göre değişik kaynaklardan yararlandıkları anlaşılmaktadır.
Öğretmenler Tarafından Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğrenciye
Aktarılması
Tablo 3.1.13’te “ders kitabı dışında yararlandıkları kaynaklardaki bilgileri öğrencilere
verme/aktarma yöntemi” ne ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.13
Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğrenciye Aktarılma Yöntemleri
DERS ADI
Not
tuttu
rara
k
Foto
kopi
ile
çoğa
ltıp
dağı
tara
k
Yara
rlandığım
ka
ynak
ları
göst
erer
ek
Kay
nakl
arı
öğre
ncile
rin te
min
et
mes
ini i
stey
erek
Hep
si
Diğ
er/L
ütfe
n be
lirtin
iz
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞ.IX 2 9.5 5 23.8 1 4.8 - - 12 57.1 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 8 28.6 4 14.3 2 7.1 - - 14 50.0 - - 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 9 28.1 3 9.4 1 3.1 3 9.4 16 50.0 - - 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 10 37.0 5 18.5 - - 2 7.4 8 29.6 2 7.4 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 38.5 - - - - 1 7.7 7 53.8 - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX 1 25.0 2 50.0 - - - - 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 8 57.1 - - - - - - 6 42.9 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 25.0 - - - - 3 25.0 6 50.0 - - 12 100.0YAR.ÇOC. FAAL VE EĞİT.ARAÇ.X 5 16.7 3 10.0 3 10.0 - - 19 63.3 - - 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X 7 31.8 3 13.6 - - - - - - - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. MÜZ. X 2 28.6 - - - - - - 5 71.4 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. UYG. X 1 100.0 - - - - - - - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 7 28.0 3 12.0 2 8.0 - - 11 44.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 5 35.7 2 14.3 - - - - 7 50.0 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG.XI 1 100.0 - - - - - - - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 8 33.3 3 12.5 2 8.3 1 4.2 7 29.2 3 12.5 24 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 7 53.8 3 23.1 1 7.7 - - 2 15.4 - - 13 100.0
30
Öğretmenler; Çocuk Beslenmesi (37.0), Çocuk Ruh Sağlığı (57.1), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun (31.8), Girişimcilik (33.3) ve İşletme Bilgisi (53.8) derslerinde
not tutturarak; Meslekî Resim (50.0) dersinde fotokopi yöntemi ile ders kitabı dışındaki
kaynakları öğrencilere aktardıklarını belirtmişlerdir.
Öğretmenler ayrıca; Anne ve Çocuk Sağlığı (57.1), Çocuk Gelişimi (50.0), Okul
Öncesi Eğitim (50.0), Güzel Konuşma ve Yazma (53.8), Çocuk Edebiyatı (50.0), Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (63.3), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (71.4),
İnsan İlişkileri (44.0), Özel Eğitim (50.0) derslerinde ise ders kitabı dışında not tutturma,
fotokopi, yararlandığı kaynakları göstermek ya da kaynakları öğrencilerin temin etmesini
istemek seçeneklerinde görüş belirtmişlerdir. “Diğer” seçeneğinde ise anlatım, soru-cevap
yöntemini kullandıklarını belirtmişlerdir.
Öğretmenlerin, dersi işlerken yetersiz bulduğu konu ve bilgileri değişik kaynaklardan
öğrencilere aktarırken konunun veya kaynağın özelliğine göre çeşitli yöntemleri kullandıkları
anlaşılmaktadır.
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya
Uygunluğu
Tablo 3.1.14’te “okutulan kitaplardaki konuların diziliş sırasının öğretim
programındaki sırayı takip etme derecesine” ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
31
Tablo 3.1.14
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya Uygunluğu
DERS ADI
Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 4 19.0 12 57.1 4 19.0 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 6 21.4 5 17.9 13 46.4 4 14.3 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 3 9.4 8 25.0 18 56.3 3 9.4 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 6 22.2 11 40.7 7 25.9 3 11.1 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 15.4 8 61.5 1 7.7 2 15.4 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 2 50.0 1 25.0 1 25.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 14.3 4 28.6 8 57.1 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 6 50.0 2 16.7 4 33.3 - - 12 100.0YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 4 13.3 11 36.7 12 40.0 3 10.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN X 3 13.6 4 18.2 15 68.2 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X - - 3 42.9 4 57.1 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 12 48.0 13 52.0 - - - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 5 35.7 7 50.0 2 14.3 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 11 44.0 10 40.0 3 12.0 1 4.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 2 15.4 3 23.1 7 53.8 1 7.7 13 100.0
Tablo 3.1.14’te öğretmenler; Çocuk Edebiyatı (50.0) ve Girişimcilik (44.0) ders
kitaplarının “çok”; Anne ve Çocuk Sağlığı (57.1), Çocuk Beslenmesi (40.7), Güzel Konuşma
ve Yazma (61.5), İnsan İlişkileri (52.0), Özel Eğitim (50.0) dersi kitaplarının ise “oldukça”
düzeyinde öğretim programlarındaki sırayı takip ettiğini belirtmişlerdir.
Öğretmenler; Çocuk Gelişimi (46.4), Okul Öncesi Eğitim (56.3), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (40.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (68.2), Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (57.1) ve İşletme Bilgisi (53.8) ders kitaplarının öğretim
programındaki sırayı “kısmen” düzeyinde takip ettiği görüşünü belirtmişlerdir.
Tabloya bakıldığında; öğretmenlerin bazı ders kitaplarındaki konuların diziliş sırasının
öğretim programındaki sırayı takip etmediğini belirtmelerinin nedeni olarak, 2503 sayılı
Tebliğler Dergisi’nde okuttukları dersle ilgili kitap olmadığından kitapları zümre kararı ile
seçmiş olmalarından kaynaklandığı söylenebilir.
32
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki Gelişmeleri
Yansıtması
Tablo 3.1.15’te “okuttukları kitaplardaki konuların bilim ve teknolojideki gelişmeleri
yansıtma derecesi”ne ilişkin öğretmen görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.1.15
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki
Gelişmeleri Yansıtması
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX - - 11 52.4 10 47.6 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX - - 10 35.7 15 53.6 3 10.7 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 1 3.1 8 25.0 13 40.6 10 31.3 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 7.4 9 33.3 14 51.9 2 7.4 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 5 38.5 6 46.2 2 15.4 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 2 50.0 - - 2 50.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 5 35.7 8 57.1 1 7.1 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 2 16.7 3 25.0 7 58.3 - - 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇ. X 2 6.7 7 23.3 11 36.7 10 33.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X - - 6 27.3 15 68.2 1 4.5 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X - - 3 42.9 4 57.1 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 3 12.0 15 60.0 7 28.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 8 57.1 6 42.9 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 1 4.0 15 60.0 5 20.0 4 16.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 1 7.7 10 76.9 2 15.4 13 100.0
Tablo 3.1.15’te öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4), İnsan İlişkileri (60.0),
Özel Eğitim (57.1) ve Girişimcilik ders kitaplarının “oldukça”; Çocuk Gelişimi (53.6),Okul
Öncesi Eğitim (40.6), Çocuk Beslenmesi (51.9), Güzel Konuşma ve Yazma (46.2), Çocuk
Ruh Sağlığı (57.1), Çocuk Edebiyatı (58.3), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar
(36.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (68.2), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Müzik (57.1) ve İşletme Bilgisi (76.9) ders kitaplarının ise “kısmen” bilim ve teknolojideki
gelişmeleri yansıttığını belirtmişlerdir.
Tablodan da anlaşılacağı gibi öğretmenlerin bazı ders kitaplarının bilim ve
teknolojideki gelişmeleri yeterince yansıtmadığını belirtmelerinin nedeni olarak bu kitapların
basım tarihinin eski olması söylenebilir.
33
Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması
Tablo 3.1.16’da “okutulan kitaplardaki yazılı metinlerin öğrenciler tarafından
anlaşılma düzeyi” ile ilgili öğretmen görüşlerine yer verilmiştir.
Tablo 3.1.16
Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 9.5 6 28.6 13 61.9 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 6 21.4 12 42.9 7 25.0 3 10.7 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 12.5 21 65.6 7 21.9 - - 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 5 18.5 8 29.6 12 44.4 2 7.4 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 6 46.2 7 53.8 - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 14.3 7 50.0 5 35.7 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 2 16.7 8 66.7 2 16.7 - - 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ.X 7 23.3 18 60.0 5 16.7 - - 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X 5 22.7 10 45.5 7 31.8 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X - - 5 71.4 2 28.6 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 9 36.0 13 52.0 3 12.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 4 28.6 9 64.3 1 7.1 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG.XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 4 16.0 12 48.0 6 24.0 3 12.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 9 69.2 4 30.8 - - 13 100.0
Tablo 3.1.16’da öğretmenler; Çocuk Gelişimi (42.9), Okul Öncesi Eğitim (65.6),
Meslekî Resim (75.0), Çocuk Ruh Sağlığı (50.0), Çocuk Edebiyatı ( 66.7), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (60.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (45.5), Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (71.4), İnsan İlişkileri (52.0), Girişimcilik (48.0) ve
İşletme Bilgisi (69.2) ders kitaplarını “oldukça” düzeyinde anlaşılır bulduklarını belirtirken;
Anne ve Çocuk Sağlığı (61.9), Çocuk Beslenmesi (44.4), Güzel Konuşma ve Yazma (53.8),
Özel Eğitim (64.3) ders kitaplarını ise “kısmen” düzeyinde anlaşılır bulduklarını
belirtmişlerdir.
Tablodan da anlaşılacağı gibi öğretmenler, okuttukları kitaplardaki yazılı metinlerin
öğrenciler tarafından anlaşılır olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin bu soru ile ilgili
değerlendirmeleri ve öğrencilerin bu konudaki görüşleri (Tablo 3.2.9) birbiri ile uyum
sağlamaktadır.
34
Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
Tablo 3.1.17’de “okutulan kitaplarda gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verilmesi”ne
ilişkin öğretmen görüşlerine yer verilmiştir
Tablo 3.1.17
Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 9.5 1 4.8 6 28.6 12 57.1 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX - - 4 14.3 10 35.7 14 50.0 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 2 6.3 - - 12 37.5 18 56.3 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 7.4 2 7.4 12 44.4 11 40.7 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - - - 4 30.8 9 69.2 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - - - 2 50.0 2 50.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 2 14.3 6 42.9 6 42.9 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X - - - - 2 16.7 10 83.3 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ .X - - 3 10.0 5 16.7 22 73.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN X - - 3 13.6 5 22.7 14 63.6 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞT.KUR. MÜZİK X - - - - 5 71.4 2 28.6 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - - - 1 100.0 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 1 4.0 6 24.0 4 16.0 14 56.0 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 3 21.4 5 35.7 4 28.6 2 14.3 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. UYG. XI - - - - - - 1 100.0 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 1 4.0 4 16.0 10 40.0 10 40.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 4 30.8 6 46.2 3 23.1 13 100.0
Tablo 3.1.17’de öğretmenler; Özel Eğitim (35.7) ders kitabında “oldukça”; Çocuk
Beslenmesi (44.4), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (71.4), İşletme Bilgisi (46.2)
ders kitaplarında “kısmen”; Anne ve Çocuk Sağlığı (57.1), Çocuk Gelişimi (50.0), Okul
Öncesi Eğitim (56.3), Güzel Konuşma ve Yazma (69.2), Çocuk Edebiyatı (83.3), Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (73.3), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (63.6)
ve İnsan İlişkileri (56.0) ders kitaplarında “çok az”; Meslekî Resim (50.0), Çocuk Ruh Sağlığı
(42.9) ve Girişimcilik ders kitaplarında “kısmen” ve “çok az” düzeyinde gereksiz bilgi ve
ayrıntıya yer verildiğini belirtmişlerdir.
Öğretmen görüşlerinin okuttukları kitaplarda gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer
verilmediği yönünde yoğunlaştığı anlaşılmaktadır.
35
Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi
Tablo 3.1.18’de “okuttukları kitaplarda teknolojisini yitirmiş bilgilere yer verilmesi”ne
ilişkin öğretmen görüşlere yer almaktadır.
Tablo 3.1.18
Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX - - 1 4.8 4 19.0 16 76.2 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 1 3.7 1 3.7 10 37.0 15 55.6 27 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 12.5 2 6.3 16 50.0 10 31.3 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX - - 1 3.7 5 18.5 21 77.8 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 3 27.3 2 18.2 6 54.5 11 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - - - 1 25.0 3 75.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 3 21.4 7 50.0 4 28.6 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X - - - - 1 10.0 9 90.0 10 100.0YAR. ÇOC. FAAL.VE EĞİT.ARAÇ.X 4 13.3 3 10.0 13 43.3 10 33.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X - - 2 9.1 6 27.3 14 63.6 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. MÜZİK X - - - - 2 28.6 5 71.4 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - - - 1 100.0 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI - - 4 16.0 3 12.0 18 72.0 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 1 7.1 7 50.0 6 42.9 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - - - - - 1 100.0 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI - - 1 4.0 9 36.0 15 60.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 1 7.7 2 15.4 4 30.8 6 46.2 13 100.0
Tablo 3.1.18’de öğretmenler; Okul Öncesi Eğitim (50.0), Çocuk Ruh Sağlığı (50.0),
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (43.3) ders kitaplarında “kısmen”; Anne ve
Çocuk Sağlığı (76.2), Çocuk Gelişimi (55.6), Çocuk Beslenmesi (77.8), Güzel Konuşma ve
Yazma (54.5), Meslekî Resim (75.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (63.6), Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (71.4), İnsan İlişkileri (72.0), Girişimcilik (60.0), İşletme
Bilgisi (46.2) ders kitaplarında “çok az”; Özel Eğitim (50.0) ders kitabında ise “kısmen”
teknolojisini yitirmiş bilgilere yer verildiğini belirtmişlerdir.
Tablodan öğretmenlerin genelde okuttukları ders kitaplarında teknolojisini yitirmiş
bilgilere çok az yer verildiğini belirttikleri anlaşılmaktadır.
36
Okutulan Kitapların Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu
Tablo 3.1.19’da “okutulan kitapların anlatım dilinin öğrenci seviyesine uygunluğu”na
ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.19
Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 4 19.0 13 61.9 3 14.3 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 5 18.5 12 44.4 8 29.6 2 7.4 27 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 6 18.8 23 71.9 3 9.4 - - 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 3 11.1 14 51.9 8 29.6 2 7.4 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 8 61.5 5 38.5 - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 1 7.1 6 42.9 7 50.0 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 2 16.7 8 66.7 2 16.7 - - 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇ. X 8 26.7 19 63.3 3 10.0 - - 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X 5 22.7 10 45.5 5 22.7 2 9.1 22 100.0OKULÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 1 14.3 4 57.1 2 28.6 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 9 36.0 15 60.0 1 4.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 4 28.6 8 57.1 2 14.3 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 5 20.0 7 28.0 10 40.0 3 12.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 5 38.5 8 61.5 - - 13 100.0
Tablo 3.1.19’da öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (61.9), Çocuk Gelişimi (44.4),
Okul Öncesi Eğitim (71.9), Çocuk Beslenmesi (51.9), Güzel Konuşma ve Yazma (61.5),
Meslekî Resim (75.0), Çocuk Edebiyatı (66.7), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar
(63.3), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (45.5), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Müzik (57.1) ve İnsan İlişkileri (60.0) ders kitaplarının “oldukça”; Çocuk Ruh Sağlığı (50.0),
Özel Eğitim (57.1), Girişimcilik (40.0) ve İşletme Bilgisi (61.5) ders kitaplarının ise “kısmen”
anlatım dilinin öğrenci seviyesine uygun olduğunu belirtmişlerdir.
Tablodan öğretmenlerin, birkaç ders kitabının dışında diğer kitapların anlatım dilinin
öğrenci seviyesine uygun olduğu yönünde görüş belirttikleri görülmektedir.
37
Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu
Tablo 3.1.20’de “konuların işlenişinde; basitten karmaşığa, kolaydan zora somuttan
soyuta bir yöntem izlenmesi” ile ilgili öğretmen görüşlerine yer verilmiştir.
Tablo 3.1.20
Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 5 23.8 11 52.4 4 19.0 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 3 10.7 13 46.4 11 39.3 1 3.6 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 7 21.9 11 34.4 12 37.5 2 6.3 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 7.7 10 38.5 9 34.6 5 19.2 26 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 15.4 8 61.5 1 7.7 2 15.4 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 4 100.0 - - - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 1 7.1 4 28.6 7 50.0 2 14.3 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 25.0 6 50.0 2 16.7 1 8.3 12 100.0YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT.ARAÇ. X 10 33.3 12 40.0 8 26.7 - - 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 5 22.7 10 45.5 7 31.8 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 1 14.3 4 57.1 2 28.6 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 6 24.0 15 60.0 4 16.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 5 35.7 9 64.3 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 7 28.0 10 40.0 7 28.0 1 4.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 6 46.2 6 46.2 1 7.7 13 100.0
Tablo 3.1.20’de öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4), Çocuk Gelişimi (46.4),
Çocuk Beslenmesi (38.5), Güzel Konuşma ve Yazma (61.5), Çocuk Edebiyatı (50.0),Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (40.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (45.5),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (57.1), İnsan İlişkileri (60.0) ve Girişimcilik (40.0)
ders kitaplarında “oldukça”; Okul Öncesi Eğitim (37.5), Çocuk Ruh Sağlığı (50.0) ve Özel
Eğitim (64.3) ders kitaplarında “kısmen”; İşletme Bilgisi (46.2) ders kitabında ise “oldukça”
ve “kısmen” konuların işlenişinde basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan soyuta bir
yöntem izlendiği görüşünü belirtmişlerdir.
Öğretmenlerin, okuttukları kitaplardaki konuların işlenişinde izlenen yöntemin birkaç
ders kitabı dışında, uygun olduğu yönünde olumlu görüş belirttikleri görülmektedir.
38
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek
Dersleri Konuları İle İlişkisi
Tablo 3.1.21’de “okuttukları kitaplardaki konuların aynı sınıfta okutulan diğer meslek
dersi kitaplarındaki konular ile ilişkisi” hakkında öğretmen görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.1.21
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek Dersleri
Konuları İle İlişkisi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 4 19.0 6 28.6 11 52.4 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 3 10.7 10 35.7 8 28.6 7 25.0 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 3 9.4 8 25.0 18 56.3 3 9.4 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 1 3.8 9 34.6 9 34.6 7 26.9 26 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 18.2 1 9.1 8 72.7 - - 11 100.0MESLEKÎ RESİM IX 1 25.0 - - 3 75.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 1 7.1 4 28.6 8 57.1 1 7.1 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 2 16.7 4 33.3 5 41.7 1 8.3 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 5 16.7 10 33.3 14 46.7 1 3.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 2 9.1 5 22.7 9 40.9 6 27.3 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 1 14.3 2 28.6 4 57.1 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 5 20.8 7 29.2 10 41.7 2 8.3 24 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 3 21.4 5 35.7 6 42.9 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 2 8.0 4 16.0 7 28.0 12 48.0 25 100.0ŞLETME BİLGİSİ XI 1 7.7 1 7.7 5 38.5 6 46.2 13 100.0
Öğretmenler; Çocuk Gelişimi (35.7) ders kitabının “oldukça”; Çocuk Beslenmesi
(34.6) ders kitabının “oldukça” ve “kısmen”; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4), Okul Öncesi
Eğitim (56.3), Güzel Konuşma ve Yazma (72.7), Meslekî Resim (75.0), Çocuk Ruh Sağlığı
(57.1), Çocuk Edebiyatı (41.7), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (46.7), Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (40.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (57.1)
ve İnsan İlişkileri (41.7) ders kitaplarının ise aynı sınıfta okutulan diğer meslek dersi kitapları
ile “kısmen” derecesinde ilişkili olduğu cevabını vermişlerdir.
39
Tablo genel olarak incelendiğinde öğretmenlerin okuttukları kitaplarda yer alan
konuların aynı sınıfta okutulan diğer meslek dersi kitaplarındaki konularla ilişkisini yeterli
bulmadıkları anlaşılmaktadır. Öğretmenlerin bu konudaki görüşleri ile öğrenci görüşleri
(Tablo 3.2.15) uyum sağlamaktadır.
Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki Konuların
Birbirini Desteklemesi
Tablo 3.1.22’de “aynı sınıfın kültür ve meslek dersleri kitaplarındaki konuların
birbirini desteklemesi”ne ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.22
Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki Konuların
Birbirini Desteklemesi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 10.0 1 5.0 4 20.0 13 65.0 20 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 1 3.6 3 10.7 7 25.0 17 60.7 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX - - 1 3.1 11 34.4 20 62.5 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX - - 3 12.0 8 32.0 14 56.0 25 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 18.2 2 18.2 2 18.2 5 45.5 11 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - - - - - 4 100.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 1 7.1 4 28.6 9 64.3 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X - - - - 5 41.7 7 58.3 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇ.X - - 3 10.0 4 13.3 23 76.7 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X - - 2 9.1 4 18.2 16 72.7 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X - - - - 3 42.9 4 57.1 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - - - 1 100.0 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 1 4.2 1 4.2 9 37.5 13 54.2 24 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - - - 2 15.4 11 84.6 13 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - - - - - 1 100.0 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI - - 2 8.0 5 20.0 18 72.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 1 9.1 2 18.2 8 72.7 11 100.0
Öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (65.0), Çocuk Gelişimi (60.7), Okul Öncesi
Eğitim (62.5), Çocuk Beslenmesi (56.0), Güzel Konuşma ve Yazma (45.5), Çocuk Ruh
Sağlığı (64.3), Çocuk Edebiyatı (58.3), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (76.7),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (72.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik
(57.1), İnsan İlişkileri (54.2), Özel Eğitim (84.6), Girişimcilik (72.0) ve İşletme Bilgisi (72.7)
ders kitaplarının konularının aynı sınıfta okutulan kültür ve meslek dersleri kitaplarındaki
konuları “çok az” desteklediği görüşünü belirtmişlerdir.
40
Tabloya genel olarak bakıldığında öğretmenlerin, okuttukları meslek dersi kitapları ile
aynı sınıfta okutulan kültür dersi kitaplarında yer alan konuların birbirini yeterli düzeyde
desteklemediği görüşünde oldukları anlaşılmaktadır.
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına
Katkısı
Tablo 3.1.23’te “okutulan kitaplarda işlenen konulardan, öğrencilerin günlük yaşamda
faydalanması”na ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.23
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 6 28.6 12 57.1 3 14.3 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 3 11.1 14 51.9 9 33.3 1 3.7 27 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 5 15.6 17 53.1 9 28.1 1 3.1 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 9 33.3 17 63.0 1 3.7 - - 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 4 30.8 4 30.8 5 38.5 - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - - - 3 75.0 1 25.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 3 21.4 6 42.9 5 35.7 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 25.0 3 25.0 6 50.0 - - 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 5 17.2 10 34.5 14 48.3 - - 29 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 4 18.2 9 40.9 9 40.9 - - 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 3 42.9 4 57.1 - - - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 10 40.0 11 44.0 4 16.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 3 21.4 6 42.9 5 35.7 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 4 16.7 9 37.5 8 33.3 3 12.5 24 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 1 8.3 6 50.0 2 16.7 3 25.0 12 100.0
Öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (57.1), Çocuk Gelişimi (51.9), Okul Öncesi
Eğitim (53.1), Çocuk Beslenmesi (63.0), Çocuk Ruh Sağlığı (42.9), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (57.1), İnsan İlişkileri (44.0), Özel Eğitim (42.9), Girişimcilik (37.5) ve
İşletme Bilgisi (50.0) ders kitaplarındaki konulardan “oldukça”; Güzel Konuşma ve Yazma
(38.5), Meslekî Resim (75.0), Çocuk Edebiyatı (50.0) ve Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve
Eğitici Araçlar (48.3) ders kitaplarındaki konulardan “kısmen”; Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Oyun (40.9) ders kitabındaki konulardan ise “oldukça” ve “kısmen”
öğrencilerin günlük yaşantılarında yararlandıkları görüşünü belirtmişlerdir
41
Tablo genel olarak incelendiğinde öğretmenlerin, birkaç ders kitabı dışında, okutulan
kitaplardaki konulardan öğrencilerin günlük yaşantılarında yararlandıkları görüşünde
oldukları anlaşılmaktadır.
Okutulan Kitaplardaki İşlenen Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri,
Tutum ve İş Alışkanlıklarını Kazandırması
Tablo 3.1.24’te “okutulan kitabın konularının öğretim programında öğrencilere
kazandırılmak istenen bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıklarını kazandırması”na ilişkin
öğretmen görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.1.24
Okutulan Kitaplardaki Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri, Tutum ve İş
Alışkanlıklarını Kazandırması
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 4 19.0 14 66.7 3 14.3 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 2 7.4 17 63.0 5 18.5 3 11.1 27 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 12.9 13 41.9 14 45.2 - - 31 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 4 14.8 14 51.9 9 33.3 - - 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 15.4 8 61.5 3 23.1 - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 4 30.8 4 30.8 4 30.8 1 7.7 13 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X - - 5 45.5 6 54.5 - - 11 100.0YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 1 3.3 18 60.0 11 36.7 - - 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN X 3 13.6 11 50.0 6 27.3 2 9.1 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK. X 1 14.3 4 57.1 2 28.6 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 9 36.0 11 44.0 5 20.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 10 71.4 1 7.1 3 21.4 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 5 20.0 10 40.0 10 40.0 - - 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 8 61.5 4 30.8 1 7.7 13 100.0
Öğretmenler Tablo 3.1.24’te; Anne ve Çocuk Sağlığı (66.7), Çocuk Gelişimi (63.0),
Çocuk Beslenmesi (51.9), Güzel Konuşma ve Yazma (61.5), Meslekî Resim (75.0), Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (60.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (50.0),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (57.1), İnsan İlişkileri (44.0), Özel Eğitim (71.4) ve
İşletme Bilgisi (61.5) ders kitaplarında “oldukça”; Çocuk Ruh Sağlığı (30.8) kitabında “çok”,
”oldukça” ve “kısmen”; Girişimcilik (40.0) ders kitabında ise “oldukça” ve “kısmen”
konuların öğrencilere istenen bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıkları kazandırdığı görüşünü
belirtmişlerdir.
42
Öğretmenler, okutulan kitaplardaki konuların öğretim programında öğrencilere
kazandırılmak istenen bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıklarını kazandırdığı yönünde görüş
belirtmişlerdir.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Öğrenciler Tarafından Temin Edilebilme
Süresi
Tablo 3.1.25’te “öğrencilerin tamamının ders kitaplarını temin etme süresi”ne ilişkin
öğretmenlerin görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.1.25
Okutulan Kitapların Temin Edilebilme Süresi
DERS ADI
2 ha
fta v
e da
ha a
z
3-4
hafta
5-8
hafta
9 ha
fta v
e da
ha fa
zla
TOPL
AM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 6 30.0 6 30.0 3 15.0 5 25.0 20 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 13 46.4 5 17.9 3 10.7 7 25.0 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 5 16.7 12 40.0 4 13.3 9 30.0 30 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 8 29.6 10 37.0 5 18.5 4 14.8 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 38.5 5 38.5 - - 3 23.1 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX 1 25.0 1 25.0 - - 2 50.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 4 33.3 8 66.7 - - - - 12 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 5 41.7 4 33.3 1 8.3 2 16.7 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇ. X 4 13.8 11 37.9 3 10.3 11 37.9 29 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN X 8 38.1 9 42.9 2 9.5 2 9.5 21 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 2 28.6 4 57.1 - - 1 14.3 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 12 48.0 12 48.0 1 4.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 3 21.4 8 57.1 1 7.1 2 14.3 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 13 52.0 9 36.0 1 4.0 2 8.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 4 30.8 6 46.2 2 15.4 1 7.7 13 100.0
Öğretmenler; Çocuk Gelişimi (46.4), Çocuk Edebiyatı (41.7) ve Girişimcilik (52.0)
ders kitaplarını “2 hafta ve daha az”; Anne ve Çocuk Sağlığı (30.0), Güzel Konuşma ve
Yazma (38.5), İnsan İlişkileri (48.0) ders kitaplarını “4 hafta ve daha az”; Okul Öncesi Eğitim
(40.0), Çocuk Beslenmesi (37.0), Çocuk Ruh Sağlığı (66.7), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Oyun (42.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (57.1), Özel Eğitim
(57.1), İşletme Bilgisi (46.2) ders kitaplarını “3-4 hafta” arasında; Meslekî Resim (50.0),
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (37.9) ders kitaplarını ise “9 hafta ve daha
fazla” sürede öğrencilerin temin edebildiğini belirtmişlerdir.
43
Öğretmenler, öğrencilerin tamamının ders kitaplarını öğretim yılının ilk dört haftası
içinde temin ettiklerini belirtmişlerdir. Bunun ekonomik koşullar, ders kitaplarının
öğrencilerin bulundukları yöreye yeterli sayıda ve zamanında ulaşmaması, yeterli sayıda kitap
basılmaması gibi nedenlerden kaynaklanabileceği düşünülebilir.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.1. 26’da “okuttukları kitapların cilt kalitesinin yeterliliği” ile ilgili olarak
öğretmen görüşlerine yer verilmiştir.
Tablo 3.1.26
Okutulan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 9.5 11 52.4 7 33.3 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 1 3.6 7 25.0 14 50.0 6 21.4 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 1 3.2 7 22.6 13 41.9 10 32.3 31 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 1 3.7 9 33.3 12 44.4 5 18.5 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 4 30.8 4 30.8 1 7.7 4 30.8 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 - - 1 25.0 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 5 38.5 8 61.5 - - 13 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 4 33.3 2 16.7 5 41.7 1 8.3 12 100.0YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 2 6.7 8 26.7 8 26.7 12 40.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 1 4.5 5 22.7 11 50.0 5 22.7 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 2 28.6 2 28.6 3 42.9 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 4 16.0 14 56.0 5 20.0 2 8.0 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 8 57.1 2 14.3 4 28.6 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 5 20.0 7 28.0 10 40.0 3 12.0 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - - - 6 46.2 7 53.8 13 100.0
Öğretmenler Tablo 3.1.26’da; Güzel Konuşma ve Yazma (30.8) ders kitabının “çok”,
“oldukça” ve “çok az” düzeyinde olmak üzere eşit dağılımla; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4),
Meslekî Resim (75.0), İnsan İlişkileri (56.0) ve Özel Eğitim (57.1) ders kitaplarının ise
“oldukça” düzeyinde cilt kalitelerinin yeterli olduğunu belirtmişlerdir.
44
Öğretmenler ayrıca; Çocuk Gelişimi (50.0), Okul Öncesi Eğitim (41.9), Çocuk
Beslenmesi (44.4), Çocuk Ruh Sağlığı (61.5), Çocuk Edebiyatı (41.7), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Oyun (50.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (42.9) ve Girişimcilik
(40.0) ders kitabının cilt kalitesini “kısmen”; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar
(40.0), İşletme Bilgisi ders kitabının cilt kalitesini ise “çok az” yeterli bulduklarını
belirtmişlerdir.
Tablo genel olarak incelendiğinde öğretmenlerin okuttukları ders kitaplarının yarısının
cilt kalitesini yeterli buldukları, diğer yarısını da yetersiz buldukları anlaşılmaktadır.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.1.27’de “okuttukları kitapların kâğıt kalitesinin yeterliliği”ne ilişkin
öğretmenlerin görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.1.27
Okutulan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 7 33.3 7 33.3 3 14.3 4 19.0 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 2 7.1 6 21.4 13 46.4 7 25.0 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 1 3.2 4 12.9 15 48.4 11 35.5 31 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 7.4 3 11.1 13 48.1 9 33.3 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 38.5 3 23.1 3 23.1 2 15.4 12 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 5 35.7 9 64.3 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 25.0 2 16.7 4 33.3 3 25.0 12 100.0YAR.ÇOC. FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 4 13.3 7 23.3 5 16.7 14 46.7 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.OYUN X - - 8 36.4 10 45.5 4 18.2 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. MÜZİK X 2 28.6 1 14.3 4 57.1 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 9 36.0 14 56.0 2 8.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 5 35.7 6 42.9 3 21.4 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞT.KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 6 24.0 14 56.0 5 20.0 - - 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI - - 3 23.1 7 53.8 3 23.1 13 100.0
45
Öğretmenlerin Tablo 3.1.27’de; Anne ve Çocuk Sağlığı (33.3) ders kitabının “çok” ve
“oldukça”; Güzel Konuşma ve Yazma (38.5) ders kitabının kâğıt kalitesini “çok” yeterli
buldukları anlaşılmaktadır.
Öğretmenler; Çocuk Gelişimi (46.4), Okul Öncesi Eğitim (48.4), Çocuk Beslenmesi
(48.1), Çocuk Ruh Sağlığı (64.3), Çocuk Edebiyatı (33.3), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun (45.5), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (57.1), Özel Eğitim (42.9) ve İşletme
Bilgisi (53.8) ders kitaplarının “kısmen”; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (46.7)
ders kitabının kağıt kalitesini ise “çok az” düzeyinde yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
Öğretmenler, okuttukları kitapların yarıdan fazlasının kâğıt kalitesini yeterli
bulmadıklarını belirtmişlerdir. Bunun, kitapların basım tarihinin eski olmasından
kaynaklanabileceği söylenebilir.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Boyutlarının Yeterliliği
Tablo 3.1.28’de “okuttukları kitapların boyutlarının kullanım kolaylığı açısından
yeterliliği”ne ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.28
Okutulan Kitapların Boyutlarının Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 7 33.3 11 52.4 3 14.3 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 3 10.7 18 64.3 7 25.0 - - 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 1 3.1 24 75.0 3 9.4 4 12.5 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 5 18.5 15 55.6 6 22.2 1 3.7 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 3 23.1 4 30.8 4 30.8 2 15.4 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 2 50.0 2 50.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 1 7.1 8 57.1 3 21.4 2 14.3 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 4 33.3 6 50.0 2 16.7 - - 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇ.X 4 13.3 14 46.7 6 20.0 6 20.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. OYUN X 1 4.5 9 40.9 10 45.5 2 9.1 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. MÜZİK X 2 28.6 2 28.6 3 42.9 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 8 32.0 16 64.0 1 4.0 - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 1 7.1 9 64.3 4 28.6 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 10 40.0 14 56.0 1 4.0 - - 25 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 6 46.2 6 46.2 1 7.7 - - 13 100.0
46
Öğretmenler; İşletme Bilgisi (46.2) ders kitabını “çok” ve “oldukça” ; Anne ve Çocuk
Sağlığı (52.4), Çocuk Gelişimi (64.3), Okul Öncesi Eğitim (75.0), Çocuk Beslenmesi (55.6),
Çocuk Ruh Sağlığı (57.1), Çocuk Edebiyatı (50.0), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici
Araçlar (46.7), İnsan İlişkileri (64.0), Özel Eğitim (64.3), Girişimcilik (56.0) ders kitaplarını
ise kullanım kolaylığı açısından “oldukça” yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
Ayrıca öğretmenler; Güzel Konuşma ve Yazma (30.8), Meslekî Resim (50.0) ders
kitaplarının boyutlarının kullanım kolaylığı açısından “oldukça” ve “kısmen”; Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun (45.5), ve Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik ders
kitaplarının ise “kısmen” yeterli olduğunu belirtmişlerdir.
Tablo geneline bakıldığında öğretmenlerin, okuttukları kitapların boyutlarının
kullanım kolaylığı açısından yeterli olduğunu belirttikleri görülmektedir.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği
Tablo 3.1.29’da “okuttukları kitapların yazılı metinlerinin okunabilirliği açısından harf
büyüklüğünün (punto) yeterliliği” hakkında öğretmen görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.1.29
Okutulan Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 9 42.9 11 52.4 1 4.8 - - 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 5 17.9 14 50.0 8 28.6 1 3.6 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 3 9.4 22 68.8 6 18.8 1 3.1 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 6 22.2 18 66.7 3 11.1 - - 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 15.4 5 38.5 6 46.2 - - 13 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 75.0 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 14.3 9 64.3 3 21.4 - - 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 25.0 8 66.7 1 8.3 - - 12 100.0YAR.ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ.X 3 10.0 17 56.7 10 33.3 - - 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN X 2 9.1 15 68.2 4 18.2 1 4.5 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.MÜZİK X 2 28.6 2 28.6 3 42.9 - - 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 10 40.0 15 60.0 - - - - 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 10 71.4 4 28.6 - - 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 10 41.7 13 54.2 1 4.2 - - 24 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 3 23.1 7 53.8 3 23.1 - - 13 100.0
47
Tablo 3.1.29’da öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4), Çocuk Gelişimi (50.0),
Okul Öncesi Eğitim (68.8), Çocuk Beslenmesi (66.7), Meslekî Resim (75.0), Çocuk Ruh
Sağlığı (64.3), Çocuk Edebiyatı (66.7), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (56.7),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (68.2), İnsan İlişkileri (60.0), Özel Eğitim (71.4),
Girişimcilik (54.2) ve İşletme Bilgisi (53.8) ders kitaplarının “oldukça”; Güzel Konuşma ve
Yazma (46.2), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (42.9) ders kitaplarının ise “kısmen”
yazılı metinlerinin harf büyüklüğünün yeterli olduğunu belirtmişledir.
Öğretmenlerin okuttukları kitapların yazılı metinlerinin harf büyüklüğünü (punto)
yeterli düzeyde buldukları anlaşılmaktadır.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer
Verilme Düzeyi
Tablo 3.1.30’da “okuttukları ders kitaplarında öğretime yardımcı unsurlara yer verilme
düzeyi”ne ilişkin öğretmenlerin görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.30
Okutulan Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 2 9.5 12 57.1 6 28.6 1 4.8 21 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 2 7.1 3 10.7 12 42.9 11 39.3 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 1 3.1 5 15.6 13 40.6 13 40.6 32 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 7.4 12 44.4 8 29.6 5 18.5 27 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 2 18.2 5 45.5 4 36.4 11 100.0MESLEKÎ RESİM IX 1 25.0 2 50.0 1 25.0 - - 4 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 1 7.1 2 14.3 4 28.6 7 50.0 14 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X - - - - 6 60.0 4 40.0 10 100.0YAR. ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 4 13.3 5 16.7 13 43.3 8 26.7 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN X - - 2 9.1 9 40.9 11 50.0 22 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. MÜZİK X 1 14.3 1 14.3 3 42.9 2 28.6 7 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 1 100.0 - - - - 1 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 3 12.0 7 28.0 8 32.0 7 28.0 25 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 3 21.4 - - 11 78.6 14 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - 1 100.0 - - - - 1 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 4 16.7 9 37.5 5 20.8 6 25.0 24 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 1 7.7 3 23.1 7 53.8 2 15.4 13 100.0
48
Öğretmenler; Anne ve Çocuk Sağlığı (57.1), Çocuk Beslenmesi (44.4), Meslekî Resim
(50.0) ve Girişimcilik (37.5) ders kitaplarında “oldukça”; Çocuk Gelişimi (42.9), Güzel
Konuşma ve Yazma (45.5), Çocuk Edebiyatı (60.0), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici
Araçlar (43.3), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (42.9), İnsan İlişkileri (32.0) ve
İşletme Bilgisi (53.8) ders kitaplarında “kısmen”; Çocuk Ruh Sağlığı (50.0), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun (50.0) ve Özel Eğitim (78.6) ders kitaplarında “çok az”; Okul
Öncesi Eğitim (40.6) ders kitaplarında “kısmen” ve “çok az” öğretime yardımcı unsurlara yer
verildiğini belirtmişlerdir.
Öğretmenler, birkaç dersin dışında, okuttukları kitaplarda öğretime yardımcı unsurlara
yeterince yer verilmediğini belirtmişlerdir.
3.2. ÖĞRENCİLERE AİT BULGULAR VE YORUMLAR
Bu bölümde Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liselerinde
öğretimi verilen Çocuk Gelişimi bölümünde öğrenim gören öğrencilerin meslek dersleri
kitaplarına ilişkin değerlendirmelere ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı
Tablo 3.2.1
Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı
Cinsiyet f %
Kız 1233 100.0
Erkek - -
TOPLAM 1233 100.0
Tablo 3.2.1’den de anlaşılacağı gibi anket uygulanan öğrencilerin tamamı kız
öğrencilerden oluşmaktadır.
49
Öğrencilerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı
Çocuk Gelişimi bölümü öğrencilerine uygulanan anketlerin dersler ve illere göre
dağılımı Tablo 3.2.2’de yer almaktadır.
Tablo 3.2.2
Öğrencilerin Dersler ve İllere Göre Dağılımı
İLLE
R
AD
AN
A
AN
KA
RA
AY
DIN
BU
RS
A
ER
ZİN
CAN
G.A
NTE
P
İÇEL
İSTA
NB
UL
İZMİR
KO
NY
A
KÜ
TAH
YA
K.M
AR
AŞ
MUĞ
LA
SA
MS
UN
ZON
GU
LDA
K
ÖR
NEK
LEM
TO
PLA
MI
DERS ADI f f f f f f f f f f f f f f f f
Anne ve Çocuk Sağlığı 5 7 2 7 2 4 5 36 18 4 3 3 2 - 3 101
Çocuk Gelişimi 5 7 3 - 2 4 5 17 18 4 3 3 2 - 3 76
Okul Öncesi Eğitim 5 7 4 7 2 4 - 18 18 4 3 3 2 - 3 80
Çocuk Beslenmesi 5 7 2 - 2 4 5 21 17 4 3 4 2 - 3 79
Güzel Kon.ve Yazma 5 7 3 - 2 4 - 20 10 4 3 - - - 3 61
Meslekî Resim 5 6 3 - 2 4 - 20 11 4 3 - 2 - 3 63
Çocuk Ruh Sağlığı 5 7 3 7 2 4 5 26 4 4 3 - - - 3 73
Çocuk Edebiyatı 5 7 3 7 2 4 - 24 4 4 3 - - - 3 66
Yar.Çoc.Faal.Eğt Araç. 5 7 3 7 2 4 - 22 11 4 3 3 - - 3 74
Okul Ön.Eğt. Kur.Oyun 5 7 3 7 2 4 5 19 13 4 3 3 - - 3 78
Okul Ön.Eğt. Kur.Müzik 5 7 2 7 2 4 5 27 11 4 3 3 - - 3 83
Okul Ön. Eğt. Kur. Uyg. 2 3 1 4 2 2 2 19 10 2 1 3 - - 2 53
İnsan İlişkileri 5 7 3 7 2 4 5 22 10 4 3 2 2 6 3 85
Özel Eğitim 5 7 3 7 2 4 5 20 11 4 3 3 2 6 3 85
Okul Ön. Eğt. Kur. Uyg 3 4 2 3 2 3 4 5 2 2 2 2 3 1 38
Girişimcilik 5 7 3 7 2 4 5 9 10 4 3 3 2 6 3 73
İşletme Bilgisi 5 7 2 7 2 4 - 10 12 4 3 - 2 4 3 65
TOPLAM 80 111 45 84 32 64 50 334 193 64 48 35 20 25 48 1233
Yüzde 6.4 9.0 3.7 6.8 2.6 5.2 4.0 27.1 15.7 5.2 3.9 2.9 1.6 2.0 3.9 100.0
50
Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımları
Tablo 3.2.3
Öğrencilerin Öğrenimini Gördükleri Ders Kitaplarının Mevcut Durumu
SINIFLAR f % Hazırlık - - I. Sınıf 459 37.2 II. Sınıf 425 34.6 III. Sınıf 349 28.2 IV. Sınıf - - TOPLAM 1233 100.0
Tablo 3.2.3’te anket uygulanan öğrencilerin sınıflarına göre dağılımı verilmektedir.
Öğrencilerin %37.2’si I. sınıf, yüzde 34.6’sı II. sınıf, 28.2’si ise III. sınıf öğrencisidir.
Öğrenimi Görülen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu
Tablo 3.2.4’te “Öğrenimini gördüğünüz dersin kitabı var mı?” sorusuna öğrencilerin
verdikleri cevaplar görülmektedir.
Tablo 3.2.4
Öğrenimi Görülen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu
DERS ADI Evet Hayır TOPLAM
f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 65 64.4 36 35.6 101 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 62 80.5 15 19.5 77 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 64 80.0 16 20.0 80 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 73 97.3 2 2.7 75 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 29 47.5 32 52.5 61 100.0 MESLEKÎ RESİM IX 10 15.9 53 84.1 63 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 44 60.3 29 39.7 73 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X 44 66.7 22 33.3 66 100.0 YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 62 83.8 12 16.2 74 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 40 51.3 38 48.7 78 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 30 36.1 53 63.9 83 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 10 20.0 40 80.0 50 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 79 92.9 6 7.1 85 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 37 43.5 48 56.5 85 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 4 10.5 34 89.5 38 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 51 69.9 22 30.1 73 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI 43 65.2 23 34.8 66 100.0
51
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (64.4), Çocuk Gelişimi (80.5), Okul Öncesi
Eğitim (80.0), Çocuk Beslenmesi (97.3), Çocuk Ruh Sağlığı (60.3), Çocuk Edebiyatı (66.7),
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (83.8), İnsan İlişkileri (92.9), Girişimcilik
(69.9), İşletme Bilgisi (65.2) ders kitapları için “Evet”; Meslekî Resim (84.1), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Müzik (63.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulama (80.0) ders
kitapları için “Hayır” cevabını vermişlerdir.
Güzel Konuşma ve Yazma (47.5-52.5), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun
(51.3-48.7), Özel Eğitim (43.5-56.5) ders kitapları için öğrencilerin “Evet” ve “Hayır”
cevabını verdikleri görülmektedir.
2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde Meslekî Resim dersinin kitabı olmasına rağmen bazı
öğretmenlerin bu kitabı öğrencilere aldırmadıkları; Güzel Konuşma ve Yazma, Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun, Özel Eğitim derslerinde öğretmenlerin, yardımcı kaynak kitap
aldırdıkları, öğrencilerin cevaplarından anlaşılmaktadır
52
Öğrencilerin Okuyacakları Kitapların Adını Öğrenmesi
Tablo 3.2.5’de “okunacak ders kitaplarının adının öğrenilmesi”ne ilişkin öğrencilerin
görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.2.5
Okunacak Kitabın Adının Öğrenilmesi
DERS ADI D
ers
öğre
tmen
imiz
in il
k de
rsim
ize
gird
iğin
de
söyl
emes
iyle
Ken
dim
vey
a ve
lim o
kul
açılm
adan
önc
e ok
ul
idar
esin
in o
kuld
a gö
rüle
bile
cek
bir y
ere
astığı
kita
p lis
tele
rine
baka
rak
Aynı sınıft
a ok
uyan
ar
kadaşı
mın
kita
bını
gö
rere
k
Oku
lum
un d
ers
kita
plarının
sa
tıldığı
kırt
asiy
e /
kita
pçının
bu
ders
kita
bını
sa
tmasıy
la
TO
PLA
M
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 48 75.0 8 12.5 2 3.1 6 9.4 64 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 50 80.6 10 16.1 1 1.6 1 1.6 62 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 40 62.5 21 32.8 3 4.7 - - 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 46 63.0 19 26.0 6 8.2 2 2.7 73 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 19 73.1 3 11.5 2 7.7 2 7.7 26 100.0MESLEKÎ RESİM IX 6 66.7 2 22.2 - - 1 11.1 9 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 42 97.7 1 2.3 - - - - 43 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 38 90.5 2 4.8 2 4.8 - - 42 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 59 95.2 2 3.2 1 1.6 - - 62 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 32 88.9 - - 3 8.3 1 2.8 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 27 90.0 - - 2 6.7 1 3.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X 10 100.0 - - - - - - 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 68 87.2 3 3.8 - - 7 9.0 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 31 83.8 2 5.4 4 10.8 - - 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 4 100.0 - - - - - - 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 50 87.7 3 5.3 4 7.0 - - 57 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 41 95.3 - - 1 2.3 1 2.3 43 100.0
Öğrencilerin; Çocuk Ruh Sağlığı (97.7), İşletme Bilgisi (95.3), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (95.2), Çocuk Edebiyatı (90.5), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (90.0) ders kitapları için tamamına yakını; Anne ve Çocuk Sağlığı
(75.0), Çocuk Gelişimi (80.6), Okul Öncesi Eğitim (62.5), Çocuk Beslenmesi (63.0), Güzel
Konuşma ve Yazma (73.1), Meslekî Resim (66.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun
(88.9), İnsan İlişkileri (87.2), Özel Eğitim (83.8), Girişimcilik (87.7) ders kitapları için ise
yarıdan fazlası, öğretmenin ilk derste söylemesi ile okunacak kitabın adını öğrendiklerini
belirtmişlerdir.
53
Öğrencilerin bir bölümünün ise ders kitapları listesinin okul açılmadan önce okul
idaresi tarafından ilân edileceğini bilmelerine rağmen sonradan kitap isminin değişebileceği
düşüncesi ile ders öğretmeninin ilk derste söylemesini bekledikleri anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Öğretim Yılı Başında Temin Edebilmesi
Tablo 3.2.6’da “Okuduğunuz kitabı öğretim yılı başında (okul açılmadan önce) temin
edebildiniz mi?” sorusuna öğrencilerin verdikleri cevaplar bulunmaktadır.
Tablo 3.2.6
Okunan Kitapların Öğretim Yılı Başında Öğrenci Tarafından Temin Edilebilmesi
DERS ADI Evet Hayır TOPLAM
f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 19 30.0 45 70.3 64 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 18 31.0 41 69,0 59 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 28 44.0 36 56.3 64 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 20 27.0 53 72.6 73 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 7 26.0 20 74.1 27 100.0 MESLEKÎ RESİM IX 5 46.0 6 54.5 11 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 13 30.0 30 69.8 43 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X 16 37.0 27 62.8 43 100.0 YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 23 37.0 39 62.9 62 100.0 OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 16 44.0 20 55.6 36 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 12 40.0 18 60.0 30 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 2 20.0 8 80.0 10 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 36 47.0 40 52.6 76 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 13 36.0 23 63.9 36 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 4 100.0 4 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 33 60.0 22 40.0 55 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI 10 23.0 33 76.7 43 100.0
Tablodan öğrencilerin Girişimcilik (60.0) dersi dışında diğer ders kitaplarını öğretim
yılı başında temin edemedikleri anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin öğretim yılı başında ders kitabını temin edememeleri; velilerin ekonomik
durumundan, kitap isimlerinin sonradan değişebileceği ihtimalinden ya da üst sınıfta okuyan
öğrencilerden temin etme düşüncesinden kaynaklanıyor olabilir.
54
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temin Ederken İzledikleri Yöntem
Tablo 3.2.7’de “Kitabınızı nasıl temin ettiniz?” sorusuna öğrencilerin verdiği cevaplar
yer almaktadır.
Tablo 3.2.7
Okunan Kitapların Temin Edilişi
DERS ADI Kırt
asiy
eden
satın
al
arak
İkin
ci e
l kita
p sa
tıcısın
dan
satın
al
arak
Üst
sınıft
a ok
uyan
bi
r öğr
enci
den
kita
bını
satın
ala
rak
Yardım
ku
ruluşl
arının
(D
erne
k, v
akıf)
he
diye
etm
esiy
le
Diğ
er /
Lütfe
n be
lirtin
iz.
TO
PLA
M
f % f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 16 76.0 3 14.3 2 9.5 - - - - 21 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 12 48.0 3 12.0 5 20.0 - - 5 20.0 25 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 26 78.8 - - 4 12.1 - - 3 9.1 33 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 14 50.0 3 10.7 8 28.6 - - 3 10.7 28 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 7 63.6 - - 2 18.2 - - 2 18.2 11 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 4 66.7 - - 1 16.7 - - 1 16.7 6 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 11 73.3 1 6.7 3 20.0 - - - - 15 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 5 26.3 1 5.3 4 21.1 - - 9 47.4 19 100.0
YAR.ÇOC.FAAL. VE EĞİT.ARAÇ. X 13 54.2 3 12.5 1 4.2 - - 7 29.2 24 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT.KUR. OYUN X 9 52.9 2 11.8 3 17.6 - - 3 17.6 17 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 3 18.8 1 6.3 - - - - 12 75.0 16 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X 1 50.0 - - 1 50.0 - - - - 2 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 26 55.3 2 4.3 19 40.4 - - - - 47 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 6 35.3 - - 8 47.1 - - 3 17.6 17 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 17 42.5 3 7.5 16 40.0 3 7,5 1 2.5 40 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 4 33.3 - - 7 58.3 - - 1 8.3 12 100.0
Öğrenciler; Okul Öncesi Eğitim (78.8), Anne ve Çocuk Sağlığı (76.0), Çocuk Ruh
Sağlığı (73.3), Meslekî Resim (66.7), Güzel Konuşma ve Yazma (63.6), İnsan İlişkileri
(55.3), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (54.2), Çocuk Beslenmesi (50.0), Çocuk
Gelişimi (48.0), Girişimcilik (42.5) ders kitaplarını kırtasiyeden; İşletme Bilgisi (58.3) ve
Özel Eğitim (47.1) ders kitaplarını üst sınıfta okuyan öğrencilerden; Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (75.0) ve Çocuk Edebiyatı (47.4) ders kitaplarının ise “Diğer”
seçeneğinde yayın evinden getirtilerek temin edildiği cevabını vermişlerdir.
55
Öğrenciler, çoğunlukla ders kitaplarını kırtasiyeden satın alarak temin etmektedirler.
Ancak kitabın öğretim yılı başladığı hâlde basılmamış ya da bulundukları yöreye henüz
ulaşmamış olması gibi nedenlerden bazı ders kitaplarını, öğrencilerin üst sınıfta okuyan
öğrencilerden satın alarak ya da yayın evinden sipariş yoluyla temin ettikleri anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temin Edebilme Süresi
Tablo 3.2.8’de “1999-2000 öğretim yılında okunan kitabın temin edilebilme süresi” ne
ilişkin öğrencilerin görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.8
1999-2000 Öğretim Yılı Başında Okunan Kitapların Temin Edilebilme Süresi
DERS ADI
Öğr
etim
yılı
başl
amad
an ö
nce
2 ha
fta v
e da
ha a
z sü
rede
3-5
hafta
lık b
ir sü
rede
6 ha
fta v
e da
ha
fazl
a sü
rede
Hâl
â de
rs k
itabı
mı
tem
in e
dem
edim
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 7 11.3 33 53.2 17 27.4 - - 5 8.1 62 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 13 21.7 31 51.7 7 11.7 2 3.3 7 11.7 60 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 14 21.9 19 29.7 20 31.3 2 3.1 9 14.1 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 14 19.4 30 41.7 17 23.6 3 4.2 8 11.1 72 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 2 7.4 12 44.4 1 3.7 4 14.8 8 29.6 27 100.0MESLEKÎ RESİM IX 4 40.0 3 30.0 - - 1 10.0 2 20.0 10 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 3 7.0 25 58.1 4 9.3 3 7.0 8 18.6 43 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 7.3 23 56.1 14 34.1 - - 1 2.4 41 100.0YAR.ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 3 4.9 20 32.8 20 32.8 3 4.9 15 24.6 61 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 5 14.7 18 52.9 3 8.8 4 11.8 4 11.8 34 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 1 3.3 20 66.7 4 13.3 - - 5 16.7 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X 2 22.2 7 77.8 - - - - - - 9 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 8 10.3 59 75.6 5 6.4 1 1.3 5 6.4 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 9 24.3 11 29.7 8 21.6 3 8.1 6 16.2 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - - - 2 50.0 - - 2 50.0 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 9 16.1 25 44.6 15 26.8 2 3.6 5 8.9 56 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 3 7.0 13 30.2 12 27.9 8 18.6 7 16.3 43 100.0
Öğrenciler; Meslekî Resim (40.0) ders kitabını “öğretim yılı başlamadan önce”; İnsan
İlişkileri (75.6), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (66.7), Çocuk Ruh Sağlığı (58.1),
Çocuk Edebiyatı (56.1), Anne ve Çocuk Sağlığı (53.2), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun (52.9), Çocuk Gelişimi (51.7), Güzel Konuşma ve Yazma (44.4), Girişimcilik (44.6),
Çocuk Beslenmesi (41.7), İşletme Bilgisi (30.2) ve Özel Eğitim (29.7) ders kitaplarını “2
hafta ve daha az sürede” temin ettiklerini belirtmişlerdir.
56
Öğrencilerin Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (32.8) ders kitabını “5
hafta ve daha az sürede”, Okul Öncesi Eğitim (31.3) ders kitabını ise “3-5 haftalık sürede”
temin ettikleri anlaşılmaktadır.
Tablodan öğrencilerin ders kitaplarını 2 haftalık bir süre içerisinde temin ettikleri
görülmektedir. Bu da öğretim programının uygulanmasında aksaklıklar olmasına yol açabilir.
Öğrencilerin Kitaplarını Öğretim Yılı Başında Temin Edememe Nedenleri
Tablo 3.2.9’da “öğrencilerin ders kitaplarını temin edememe nedeni” hakkında öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.9
Kitapların Temin Edilememe Nedenleri
DERS ADI
Kita
bın
henü
z ba
sılm
amış
olm
ası
Kita
bın
bulu
nduğ
um
yöre
ye u
laşm
amış
ol
ması
Kita
bın
fiyatının
pa
halı
olm
ası
Kita
ba ih
tiyaç
du
yulm
aması
Öğr
etm
enim
izin
kita
p al
mayı z
orun
lu
tutm
aması
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 14 33.0 14 33.3 6 14.3 4 9.5 4 9.5 42 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 14 30.0 17 36.2 6 12.8 2 4.3 8 17.0 47 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 11.0 26 72.2 1 2.8 1 2.8 4 11.1 36 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 20 40.0 11 22.0 7 14.0 5 10.0 7 14.0 50 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 5 26.3 2 10.5 3 15.8 9 17.4 19 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 1 20.0 1 20.0 - - 2 40.0 1 20.0 5 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 9 32.1 9 32.1 3 10.7 2 7.1 5 17.9 28 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 17 63.0 5 18.5 - - 2 7.4 3 11.1 27 100.0
YAR. ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 1 2.6 13 34.2 3 7.9 3 7.9 18 47.4 38 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT.KUR.OYUN. X 1 4.5 9 40.9 5 22.7 3 13.6 4 18.2 22 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞT.KUR.MÜZİK X 9 47.4 1 5.3 4 21.1 1 5.3 4 21.1 19 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X 1 12.5 7 87.5 - - - - - - 8 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 5 12.5 13 32.5 9 22.5 8 20.0 5 12.5 40 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI - - 10 47.6 4 19.0 6 28.6 1 4.8 21 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - - - 4 100.0 - - - - 4 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 11 44.0 7 28.0 4 16.0 3 12.0 - - 25 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 13 38.2 13 38.2 1 2.9 4 11.8 3 8.8 34 100.0
57
Öğrencilerin; Çocuk Edebiyatı (63.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik
(47.4), Girişimcilik (44.0) ve Çocuk Beslenmesi (40.0) ders kitaplarının henüz basılmamış
olması; Okul Öncesi Eğitim (72.2), Özel Eğitim (47.6) Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun (40.9), Çocuk Gelişimi (36.2), Anne ve Çocuk Sağlığı (33.3), İnsan İlişkileri (32.5),
Güzel Konuşma ve Yazma (26.3) ders kitaplarının bulundukları yöreye henüz ulaşmaması;
Çocuk Ruh Sağlığı (32.1) ve İşletme Bilgisi (38.2) ders kitaplarının ise basılmamış ya da
yörelerine henüz ulaşmamış olmasından dolayı temin edemedikleri görülmektedir.
Öğrenciler; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (47.4) ve Meslekî Resim
(40.0) ders kitaplarını öğretmenin kitap almayı zorunlu tutmaması ya da kitaba ihtiyaç
duyulmaması nedeni ile almadıklarını belirtmişlerdir. Öğrencilerin verdikleri cevaplardan
meslek dersi kitaplarının basım ve dağıtımında aksaklıklar yaşandığı, bu nedenle öğrencilerin
kitaplarını zamanında temin edemedikleri anlaşılmaktadır. Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Zamanında İlân Edilmesi
Okul idaresinin öğretim yılı başlamadan önce, o yıl okutulacak ders kitaplarının
listesini ilân etmeleri mevzuat gereğidir. Tablo 3.2.10’da “okutulacak ders kitaplarının okul
açılmadan önce okul idaresi tarafından duyurulacağının bilinmesi”ne ilişkin öğrencilerin
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.10
Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Zamanında İlân Edilmesi
DERS ADI Evet Hayır TOPLAM
f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 25 40.3 37 59.7 62 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 24 40.0 36 60.0 60 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 27 42.9 36 57.1 63 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 33 45.8 39 54.2 72 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 8 29.6 19 70.4 27 100.0 MESLEKÎ RESİM IX 5 50.0 5 50.0 10 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 17 39.5 26 60.5 43 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X 17 40.5 25 59.5 42 100.0 YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 26 42.6 35 57.4 61 100.0 OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 14 41.2 20 58.8 34 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR. MÜZİK X 18 60.0 12 40.0 30 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 5 50.0 5 50.0 10 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 31 39.2 48 60.8 79 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 11 30.6 25 69.4 36 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 4 100.0 - - 4 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 31 54.4 26 45.6 57 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI 10 22.7 34 77.3 44 100.0
58
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (59.7), Çocuk Gelişimi (60.0), Okul Öncesi Eğitim
(57.1), Çocuk Beslenmesi (54.2) Güzel Konuşma ve Yazma (70.4), Çocuk Ruh Sağlığı (60.5),
Çocuk Edebiyatı (59.5), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (57.4), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun (58.8), İnsan İlişkileri (60.8), Özel Eğitim (69.4) ve İşletme
Bilgisi (77.3) ders kitaplarının adlarının okul açılmadan önce okul idaresi tarafından
duyurulacağını “bilmediklerini”; Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (60.0) ve
Girişimcilik (54.4) ders kitaplarının adlarının ise önceden duyurulacağını “bildiklerini"
belirtmişlerdir.
Ders kitaplarının okul idaresi tarafından duyurulacağının bilinmesine ilişkin soruya
Meslekî Resim (50.0) ve Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulama (50.0) ders kitapları
ile ilgili olarak öğrencilerin yarısı “evet”, diğer yarısı da “hayır”cevabını vermişlerdir.
Tabloya genel olarak bakıldığında öğrencilerin yarıdan fazlasının, okul açılmadan
önce ders kitabı listesinin duyurulacağını bilmedikleri anlaşılmaktadır. Konuya ilişkin olarak
okul idaresinin öğrencileri bilgilendirme konusunda mevzuat gereği daha duyarlı olması
gerektiği söylenebilir.
59
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğrencilere Kullandırılan Kaynaklar
Tablo 3.2.11’de öğrencilerin, “ders kitabı olmayan derslerde öğretmenlerin
kullandıkları kaynaklar” hakkındaki görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.2.11
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğrencilere Kullandırılan Kaynaklar
DERS ADI
Foto
kopi
Der
s no
tu
Kur
uluş
ki
tapl
ari
Broşü
r, ka
taloğ
Vb.
TOPL
AM
f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 19 25.4 30 40.0 16 21.3 10 13.3 75 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 12 50.3 5 20.4 7 29.3 - - 24 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 10 19.2 16 30.8 16 30.8 10 19.2 52 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX - - 3 100.0 - - - - 3 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 24 77.4 7 22.6 - - 31 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 6 10.0 43 71.7 2 3.3 9 15.0 60 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 16 45.8 17 48.5 2 5.7 - - 35 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 4 17.4 9 39.2 10 43.4 - - 23 100.0
YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ..X 6 21.4 10 35.7 9 32.2 3 10.7 28 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.OYUN.X 22 36.6 28 46.7 10 16.7 - - 60 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.MÜZİK X 11 18.0 38 62.3 12 19.7 - - 61 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 22 28.9 37 48.6 16 21.1 1 1.4 76 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 4 33.3 3 25.1 5 41.6 - - 12 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 21 30.4 28 40.5 18 26.2 2 2.9 69 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI 3 12.5 15 62.5 4 16.6 2 8.4 24 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 2 7.4 16 59.2 8 29.6 1 3.7 27 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 2 7.6 22 84.6 1 3.9 1 3.9 26 100.0
Öğrenciler öğretmenlerinin Çocuk Gelişimi (50.3) dersinde “fotokopi”den, Anne ve
Çocuk Sağlığı (40.0), Güzel Konuşma ve Yazma (77.4), Meslekî Resim (71.7), Çoçuk Ruh
Sağlığı (48.5), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (35.7), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Oyun (46.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (62.3), Özel Eğitim
(40.5), Girişimcilik (59.2) ve İşletme Bilgisi (84.6) derslerinde “ders notu”ndan; Çocuk
Edebiyatı (43.4), İnsan İlişkileri (41.6) derslerinde “kurum ve kuruluş kitapları”ndan
yaralandıklarını belirtmişlerdir.
60
Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması
Tablo 3.2.12’de “Okuduğunuz kitabın yazılı metinlerinin anlaşılma düzeyi sizce ne
derece yeterlidir?” sorusuna öğrencilerin verdikleri cevaplar görülmektedir.
Tablo 3.2.12
Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Anlaşılması
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 25 40.3 33 53.2 3 4.8 1 1.6 62 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 7 11.7 40 66.7 10 16.7 3 5.0 60 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 8 12.5 46 71.9 7 10.9 3 4.7 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 7 9.7 39 54.2 22 30.6 4 5.6 72 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 6 25.0 10 41.7 7 29.2 1 4.2 24 100.0MESLEKÎ RESİM IX 2 22.2 5 55.6 2 22.2 - - 9 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 1 2.3 38 88.4 3 7.0 1 2.3 43 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 8 19.0 27 64.3 6 14.3 1 2.4 42 100.0YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 3 5.1 24 40.7 28 47.5 4 6.8 59 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 5 14.7 11 32.4 14 41.2 4 11.8 34 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 9 30.0 9 30.0 11 36.7 1 3.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 1 10.0 4 10.0 5 50.0 - - 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 12 15.2 35 44.3 19 24.1 13 16.5 79 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 2 5.7 16 45.7 14 40.0 3 8.6 35 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - - - 4 100.0 - - 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 3 5.5 24 43.6 18 32.7 10 18.2 55 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 4 9.3 13 30.2 14 32.6 12 27.9 43 100.0
Öğrenciler; “Anne ve Çocuk Sağlığı (53.2), Çocuk Gelişimi (66.7), Okul Öncesi
Eğitim (71.9), Çocuk Beslenmesi (54.2), Güzel Konuşma ve Yazma (41.7), Meslekî Resim
(55.6), Çocuk Ruh Sağlığı (88.4), Çocuk Edebiyatı (64.3), İnsan İlişkileri (44.3), Özel Eğitim
(45.7), Girişimcilik (43.6) ders kitaplarının “oldukça”; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici
Araçlar (47.5), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (41.2), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (36.7), İşletme Bilgisi (32.6) ders kitaplarının ise “kısmen” düzeyinde
yazılı metinlerinin anlaşıldığını belirtmişlerdir.
Tabloya genel olarak bakıldığında ders kitaplarında yer alan yazılı metinlerin
anlaşılma düzeyinin öğrenciler tarafından yeterli bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu görüş,
öğretmen görüşleri (Tablo 3.1.16) ile de örtüşmektedir.
61
Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Öğrencilere Not Tutturularak
Tamamlanması
Tablo 3.2.13’te “ders kitaplarında olmayan konularla ilgili olarak öğretmenlerin not
tutturup tutturmadığı”na ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.13
Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Başka Kaynaklardan Not Tutturularak
Tamamlanması
DERS ADI Evet Hayır TOPLAM
f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 51 79.7 13 20.3 64 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 55 90.2 6 9.8 61 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 61 95.3 3 4.7 64 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 45 61.6 28 38.4 73 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 16 59.3 11 40.7 27 100.0 MESLEKÎ RESİM IX 2 22.2 7 77.8 9 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 33 76.7 10 23.3 43 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X 32 72.7 12 27.3 44 100.0 YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 58 95.1 3 4.9 61 100.0 OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 25 71.4 10 28.6 35 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 18 60.0 12 40.0 30 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 10 100.0 - - 10 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 20 25.3 59 74.7 79 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 9 25.7 26 74.3 35 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 4 100.0 - - 4 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 25 43.9 32 56.1 57 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI 16 38.1 26 61.9 42 100.0 Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (79.7), Çocuk Gelişimi (90.2), Okul Öncesi Eğitim
(95.3), Çocuk Beslenmesi (61.6), Güzel Konuşma ve Yazma (59.3), Çocuk Ruh Sağlığı
(76.7), Çocuk Edebiyatı (72.7), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (95.1), Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (71.4), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (60.0)
derslerinde kitapta olmayan konulara ilişkin not tutturulduğunu; Meslekî Resim (77.8), İnsan
İlişkileri (74.7), Özel Eğitim (74.3), Girişimcilik (56.1) ve İşletme Bilgisi (61.9) derslerinde
ise not tutturulmadığını belirtmişlerdir.
Veriler, öğretmenlerin not tutturma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Bunun da
kitap içeriğinin eski olması, teknolojide yaşanan hızlı gelişmeler ve ders kitabının
bulunmaması gibi nedenlerden kaynaklanabildiği söylenebilir.
62
Öğrencilerin Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi
Tablo 3.2.14’te “Öğretmeniniz kitapta olmayan konuları başka kaynaklardan not
tutturuyor mu?” sorusuna “evet” cevabı veren öğrencilerin “bir ders saatindeki not tutma
süresi”ne ilişkin görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.14
Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi
DERS ADI 5
daki
kada
n az
5-10
dak
ika
10-2
0 da
kika
20-3
0 da
kika
30 d
akik
adan
fa
zla
TOPL
AM
f % f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 4 7.7 18 34.6 8 15.4 8 15.4 14 26.9 52 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX - - 16 29.1 17 30.9 12 21.8 10 18.2 55 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX - - 14 23.0 18 29.5 18 29.5 11 18.0 61 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 2 4.5 15 34.1 13 29.5 5 11.4 9 20.5 44 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 3 15.8 6 31.6 7 36.8 3 15.8 19 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 1 33.3 1 33.3 1 33.3 - - - - 3 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 6.1 3 9.1 12 36.4 7 21.2 9 27.3 33 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 4 11.8 7 20.6 14 41.2 1 2.9 8 23.5 34 100.0
YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X - - 14 24.6 10 17.5 11 19.3 22 38.6 57 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X - - 3 11.1 11 40.7 9 33.3 4 14.8 27 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 5 26.3 2 10.5 9 47.4 2 10.5 1 5.3 19 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. X - - 2 20.0 5 50.0 3 30.0 - - 10 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 1 4.2 8 33.3 7 29.2 5 20.8 3 12.5 24 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI - - 2 22.2 6 66.7 - - 1 11.1 9 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - - - - - 1 25.0 3 75.0 4 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI - - 8 27.6 12 41.4 9 31.0 - - 29 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI - - 8 42.1 6 31.6 2 10.5 3 15.8 19 100.0
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (34.6), Çocuk Beslenmesi (34.1), İnsan İlişkileri
(33.3), İşletme Bilgisi (42.1) derslerinde “5-10” dakika; Çocuk Gelişimi (30.9), Çocuk Ruh
Sağlığı (36.4), Çocuk Edebiyatı (41.2), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (40.7), Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (47.4), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulama
(50.0), Özel Eğitim (66.7), Girişimcilik (41.4) derslerinde “10-20” dakika; Okul Öncesi
Eğitim (29.5) dersinde “10-30” dakika; Güzel Konuşma ve Yazma (36.8) dersinde “20-30
dakika”; Meslekî Resim (33.3) dersinde “20 dakika ve daha az”; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri
ve Eğitici Araçlar (38.6) dersinde ise “30 dakikadan fazla” süre not tuttuklarını
belirtmişlerdir.
63
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar ve Meslekî Resim dersinde
öğretmenlerin kitap almayı zorunlu tutmayarak not tutturmayı tercih ettikleri anlaşılmaktadır.
Diğer derslerde ise öğrencilerin kitabı temin edememeleri nedeni ile öğretmenlerin not
tutturma yoluna gittiği söylenebilir.
Derste öğrencilerin uzun süre not tutmaları, öğrencilerin derse aktif katılımını olumsuz
yönde etkileyebilir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Gereksiz Bilgilere ve Ayrıntılara Yer
Verilmesi
Tablo 3.2.15’te, “okudukları kitaplarda gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verilmesi”ne
ilişkin öğrencilerin görüşleri bulunmaktadır.
Tablo 3.2.15
Okunan Kitaplarda Gereksiz Bilgilere ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 16 25.0 35 54.7 7 10.9 6 9.4 64 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 7 11.7 24 40.0 14 23.3 15 25.0 60 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 6.3 34 53.1 16 25.0 10 15.6 64 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 12 16.4 42 57.5 15 20.5 4 5.5 73 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 7 25.9 17 63.0 2 7.4 1 3.7 27 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 3 30.0 6 60.0 1 10.0 - - 10 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 7 15.9 18 40.9 9 20.5 10 22.7 44 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 2 4.7 25 58.1 11 25.6 5 11.6 43 100.0
YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 5 8.1 14 22.6 15 24.2 28 45.2 62 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 9 25.0 15 41.7 5 13.9 7 19.4 36 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 3 10.0 17 56.7 9 30.0 1 3.3 30 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - 1 10.0 9 90.0 10 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 10 12.7 44 55.7 11 13.9 14 17.7 79 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 5 13.9 14 38.9 15 41.7 2 5.6 36 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 4 100.0 - - - - 4 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 2 3.5 30 52.6 14 24.6 11 19.3 57 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 2 4.9 14 34.1 21 51.2 4 9.8 41 100.0
64
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (54.7), Çocuk Gelişimi (40.0), Okul Öncesi Eğitim
(53.1), Çocuk Beslenmesi (57.5), Güzel Konuşma ve Yazma (63.0), Meslekî Resim (60.0),
Çocuk Ruh Sağlığı (40.9), Çocuk Edebiyatı (58.1), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun
(41.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (56.7), İnsan İlişkileri (55.7) ve Girişimcilik
(52.6) ders kitaplarında “oldukça”; Özel Eğitim (41.7), İşletme Bilgisi (51.2) ders kitaplarında
“kısmen”; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (45.2), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Uygulama (90.0) ders kitaplarında ise “çok az” gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer
verildiğini belirtmişlerdir.
Tabloya genel olarak bakıldığında öğrencilerin, ders kitaplarının tamamına yakınında
gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verildiği görüşünde oldukları anlaşılmaktadır. Bu konudaki
öğretmen görüşleri (Tablo 3.1.16) ile öğrencilerin görüşleri farklılık göstermektedir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer
Verilmesi
Tablo 3.2.16’da “okudukları kitaplarda teknolojisini yitirmiş bilgilere yer verilme
düzeyi”ne ilişkin öğrenci görüşlerine yer verilmiştir.
Tablo 3.2.16
Okunan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 4 6.3 7 10.9 13 20.3 40 62.5 64 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX - - 2 3.3 22 36.1 37 60.7 61 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 6.3 11 17.2 13 20.3 36 56.3 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 3 4.2 6 8.3 13 18.1 50 69.4 72 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX - - 1 3.7 6 22.2 20 74.1 27 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 3 27.3 2 18.2 6 54.5 11 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X - - 2 4.5 9 20.5 33 75.0 44 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 5 11.6 4 9.3 9 20.9 25 58.1 43 100.0YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X - - 14 23.3 16 26.7 30 50.0 60 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 1 2.8 4 11.1 8 22.2 23 63.9 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X - - 2 6.9 2 6.9 25 86.2 29 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X 1 9.1 - - 2 18.2 8 72.7 11 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 3 3.8 14 17.9 6 7.7 55 70.5 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI - - 6 16.2 12 32.4 19 51.4 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - - - - - 4 100.0 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 2 3.6 8 14.3 21 37.5 25 44.6 56 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 5 11.6 11 25.6 13 30.2 14 32.6 43 100.0
65
Öğrencilerin yarıdan fazlası, Anne ve Çocuk Sağlığı (62.5), Çocuk Gelişimi (60.7),
Okul Öncesi Eğitim (56.3), Çocuk Beslenmesi (69.4), Güzel Konuşma ve Yazma (74.1),
Meslekî Resim (54.5), Çocuk Ruh Sağlığı (75.0), Çocuk Edebiyatı (58.1), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun (63.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (86.2), İnsan
İlişkileri (70.5) ders kitaplarında; öğrencilerin yarısı ve yarıya yakını ise Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (50.0), Özel Eğitim (51.4), Girişimcilik (44.6) ve İşletme
Bilgisi (32.6) ders kitaplarında “çok az” düzeyinde teknolojisini yitirmiş bilgilere yer
verildiğini belirtmişlerdir.
Öğrenci görüşleri, okudukları ders kitaplarında teknolojisini yitirmiş bilgilere yer
verilme düzeyinin “çok az” olduğu yönünde yoğunlaşmıştır. Öğrencilerin bu konudaki
görüşleri ile öğretmen görüşleri (Tablo 3.1.15) birbirleri ile örtüşmektedir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan
Diğer Meslek Dersleri Konuları İle İlişkisi
Tablo 3.2.17’de “okudukları kitaplarda işlenen konuların aynı sınıfın diğer meslek
dersi kitaplarındaki konular ile ilişkisi” hakkında öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.17
Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek Dersleri
Konuları İle İlişkisi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 13 21.3 26 42.6 15 24.6 7 11.5 61 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 10 16.1 32 51.6 12 19.4 8 12.9 62 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 14 21.9 19 29.7 18 28.1 13 20.3 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 12 16.9 31 43.7 17 23.9 11 15.5 71 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 17.9 8 28.6 10 35.7 5 17.9 28 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 5 55.6 1 11.1 3 33.3 9 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 4 9.3 22 51.2 12 27.9 5 11.6 43 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 6.8 29 65.9 10 22.7 2 4.5 44 100.0YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 3 4.8 22 35.5 31 50.0 6 9.7 62 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 2 5.6 27 75.0 5 13.9 2 5.6 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 1 3.3 9 30..0 13 43.3 7 23.3 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 10 100.0 - - - - 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 9 11.4 34 43.0 21 26.6 15 19.0 79 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 3 8.6 15 42.9 10 28.6 7 20.0 35 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 25.0 - - 3 75.0 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 1 1.8 13 22.8 7 12.3 36 63.2 57 100.0
66
İŞLETME BİLGİSİ XI 3 7.0 5 11.6 11 25.6 24 55.8 43 100.0
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (42.6), Çocuk Gelişimi (51.6), Okul Öncesi Eğitim
(29.7), Çocuk Beslenmesi (43.7), Meslekî Resim (55.6), Çocuk Ruh Sağlığı (51.2), Çocuk
Edebiyatı (65.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (75.0), İnsan İlişkileri (43.0), Özel
Eğitim (42.9) ders kitaplarının “oldukça”; Güzel Konuşma ve Yazma (35.7), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (50.0), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (43.3) ders
kitaplarının “kısmen”; Girişimcilik (63.2), İşletme Bilgisi (55.8) ders kitaplarının konularının
ise aynı sınıfta okutulan meslek dersleri konularıyla “çok az” ilişkili olduğunu belirtmişlerdir.
Tablonun tamamı değerlendirildiğinde ders kitaplarındaki konuların, aynı sınıfın diğer
meslek dersi kitaplarındaki konular ile ilişkili olduğu, birbirini tamamladığı söylenebilir.
Ancak öğrencilerin Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik, Girişimcilik ve İşletme Bilgisi ders kitaplarında işlenen konuların aynı
sınıfın diğer meslek dersi kitaplarındaki konular ile ilişkisini daha düşük buldukları
görülmektedir. Öğretmenlerin bu soruya verdikleri cevaplar ile öğrencilerin cevapları
arasında farklılık bulunmaktadır.
67
Öğrencilerin Okudukları Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin
Uygunluğu
Tablo 3.2.18’de “derste okutulan kitaplardaki konuların basitten karmaşığa, kolaydan
zora, somuttan soyuta bir yöntemle işlenmesi” hakkında öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.18
Okunan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemlerin Uygunluğu
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 33 52.4 17 27.0 10 15.9 3 4.8 63 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 22 36.1 24 39.3 7 11.5 8 13.1 61 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 20 31.3 23 35.9 17 26.6 4 6.3 64 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 19 26.8 29 40.8 15 21.1 8 11.3 71 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 10 38.5 9 34.6 4 15.4 3 11.5 26 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 7 70.0 2 20.0 1 10.0 - - 10 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 10 22.7 21 47.7 12 27.3 1 2.3 44 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 16 36.4 19 43.2 4 9.1 5 11.4 44 100.0
YAR. ÇOC. FAAL.VE EĞİT. ARAÇ.X 21 33.9 26 41.9 7 11.3 8 12.9 62 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 7 19.4 15 41.7 12 33.3 2 5.6 36 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 12 40.0 14 46.7 2 6.7 2 6.7 30 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - 9 90.0 1 10.0 10 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 42 53.2 21 26.6 15 19.0 1 1.3 79 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 15 41.7 14 38.9 7 19.4 - - 36 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 1 25.0 3 75.0 - - - - 4 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 10 17.5 26 45.6 20 35.0 1 1.8 57 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 11 25.6 22 51.2 8 18.6 2 4.7 43 100.0
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (52.4), Güzel Konuşma ve Yazma (38.5), İnsan
İlişkileri (53.2), Özel Eğitim (41.7) ders kitaplarında “çok”; Çocuk Gelişimi (39.3), Okul
Öncesi Eğitim (35.9), Çocuk Ruh Sağlığı (47.7), Çocuk Edebiyatı (43.2), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (41.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (41.7), Okul
68
Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (46.7), Girişimcilik (45.6), İşletme Bilgisi (51.2) ders
kitaplarında ise “oldukça” düzeyinde konuların işlenişinde basitten karmaşığa, kolaydan zora,
somuttan soyuta bir yöntem izlendiğini belirtmişlerdir.
Öğrenciler, derste okudukları kitapların çoğunda konuların basitten karmaşığa,
kolaydan zora, somuttan soyuta bir yöntemle işlendiğini belirtmişlerdir. Bu durumda ders
konularının sıralanışında öğretim basamaklarına uygunluk olduğu söylenebilir. Bu konudaki
öğrenci görüşleri ile öğretmen görüşleri (Tablo 3.1.17) birbirleri ile uyum sağlamaktadır.
Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaplardaki Sırayı Takip Etmesi
Tablo 3.2.19’da “öğretmenin dersi kitaplardaki konuların işleniş sırasına göre işleyip
işlemediği” ile ilgili öğrencilerin görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.19
Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaplardaki Sırayı Takip Etmesi
DERS ADI Evet Hayır TOPLAM
f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 56 87.5 8 12.5 64 100.0 ÇOCUK GELİŞİMİ IX 56 90.3 6 9.7 62 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 39 60.9 25 39.1 64 100.0 ÇOCUK BESLENMESİ IX 59 80.8 14 19.2 73 100.0 GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 22 78.6 6 21.4 28 100.0 MESLEKÎ RESİM IX 6 54.5 5 45.5 11 100.0 ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 41 93.2 3 6.8 44 100.0 ÇOCUK EDEBİYATI X 38 86.4 6 13.6 44 100.0 YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 41 66.1 21 33.9 62 100.0 OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 29 82.9 6 17.1 35 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 19 63.3 11 36.7 30 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 10 100.0 10 100.0 İNSAN İLİŞKİLERİ XI 75 96.2 3 3.8 78 100.0 ÖZEL EĞİTİM XI 36 97.3 1 2.7 37 100.0 OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 3 75.0 1 25.0 4 100.0 GİRİŞİMCİLİK XI 48 84.2 9 15.8 57 100.0 İŞLETME BİLGİSİ XI 28 65.1 15 34.9 43 100.0
Öğrencilerin tamamına yakını, Özel Eğitim (97.3), İnsan İlişkileri (96.2), Çocuk Ruh
Sağlığı (93.2), Çocuk Gelişimi (90.3) derslerinde öğretmenin dersi kitaptaki konuların işleniş
sırasına uygun işlediğini belirtmişlerdir. Ayrıca öğrencilerin yarıdan fazlası öğretmenin, Anne ve Çocuk Sağlığı (87.5), Okul
Öncesi Eğitim (60.9), Çocuk Beslenmesi (80.8), Güzel Konuşma ve Yazma (78.6), Meslekî
Resim (54.5), Çocuk Edebiyatı (86.4), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (66.1),
69
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (82.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik
(63.3), İşletme Bilgisi (65.1) ders kitaplarındaki konuların diziliş sırasını takip ettiğini
belirttikleri görülmektedir. Bu sonuç Tablo 3.2.15 ile de uyumlu görülmektedir.
Ders kitapları mevzuat gereği öğretim programlarına uygun olarak hazırlandığından
öğretmenin konuları işlerken kitaptaki sırayı takip etmesi, olması gereken bir durumdur.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Dersleri Anlamalarına Katkısı
Tablo 3.2.20’ de “öğretmenin anlattığı dersin anlaşılmasında, okunan ders kitaplarının
katkısı”na ilişkin öğrenci görüşlerine yer verilmektedir.
Tablo 3.2.20
Okunan Kitapların Derslerin Anlaşılmasına Katkısı
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 28 43.8 24 37.5 11 17.2 1 1.6 64 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 17 27.4 31 50.0 12 19.4 2 3.2 62 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 14 21.9 27 42.2 17 26.6 6 9.4 64 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 23 31.5 25 34.2 12 16.4 13 17.8 73 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 8 29.6 7 25.9 3 11.1 9 33.3 27 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 2 20.0 1 10.0 6 60.0 1 10.0 10 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 10 23.3 10 23.3 18 41.9 5 11.6 43 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 16 36.4 17 38.6 9 20.5 2 4.5 44 100.0
YAR. ÇOC. FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 5 8.2 24 39.3 16 26.2 16 26.2 61 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 6 17.1 13 37.1 13 37.1 3 8.6 35 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 9 30.0 8 26.7 4 13.3 9 30.0 30 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 3 30.0 5 50.0 2 20.0 10 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 34 43.6 25 32.1 8 10.3 11 14.1 78 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 13 38.2 11 32.4 8 23.5 2 5.9 34 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - - - - - 4 100.0 4 100.0
GİRİŞİMCİLİK XI 13 23.2 26 46.4 7 12.5 10 17.9 56 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 9 20.9 11 25.6 18 41.9 5 11.6 43 100.0
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (43.8), İnsan İlişkileri (43.6), Özel Eğitim (38.2)
ders kitaplarının “çok”; Çocuk Gelişimi (50.0), Okul Öncesi Eğitim (42.2), Çocuk Beslenmesi
(34.2), Çocuk Edebiyatı (38.6), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (39.3), Okul
70
Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (37.1), Girişimcilik (46.4) ders kitaplarının “oldukça”;
Meslekî Resim (60.0), Çocuk Ruh Sağlığı (41.9), İşletme Bilgisi (41.9) ders kitaplarının ise
“kısmen” derslerin anlaşılmasında katkısı olduğunu belirtmişlerdir.
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik ders kitabı için öğrencilerin yüzde 30.0’u
öğretmenin anlattığı dersi anlamada okudukları kitabın katkısının “çok” olduğu yönünde
görüş belirtirken yüzde 30.0’u da “çok az” katkısının olduğu yönünde karşı görüş
belirtmişlerdir.
Öğretmenin derste anlattıkları konularla ders kitaplarının birbirini desteklediği, ayrıca
kitapların öğrencilerin dersi anlamasını kolaylaştırdığı anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Derse Aktif Katılımlarına Okudukları Kitapların Katkısı
Tablo 3.2.21’de “okudukları kitapların derse aktif katılımlarını sağlama ve derse olan
ilgilerini artırması”yla ilgili öğrenci görüşleri verilmektedir
Tablo 3.2.21
Öğrencilerin Derse Aktif Katılımının Sağlanmasında Okunan Kitapların Katkısı
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 27 44.3 22 36.1 9 14.8 3 4.9 61 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 23 39.0 20 33.9 10 16.9 6 10.2 59 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 17 26.6 29 45.3 7 10.9 11 17.2 64 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 15 21.4 25 35.7 14 20.0 16 22.9 70 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 5 18.5 9 33.3 2 7.4 11 40.7 27 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 2 25.0 2 25.0 1 12.5 3 37.5 8 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 5 11.6 10 23.3 18 41.9 10 23.3 43 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 11 25.6 12 27.9 18 41.9 2 4.7 43 100.0
YAR.ÇOC. FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 3 4.8 26 41.9 18 29.0 15 24.2 62 100.0
OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 5 14.3 12 34.3 4 11.4 14 40.0 35 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 5 16.7 12 40.0 8 26.7 5 16.7 30 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - 5 50.0 5 50.0 10 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 33 42.3 19 24.4 11 14.1 15 19.2 78 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 7 20.6 6 17.6 4 11.8 17 50.0 34 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. XI - - 3 75.0 1 25.0 - - 4 100.0
71
GİRİŞİMCİLİK XI 6 10.5 24 42.1 14 24.6 13 22.8 57 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 4 9.3 7 16.3 12 27.9 20 46.5 43 100.0
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (44.3), Çocuk Gelişimi (39.0), İnsan İlişkileri
(42.3) ders kitabının “çok”; Okul Öncesi Eğitim (45.3), Çocuk Beslenmesi (35.7), Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (41.9), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (40.0),
Girişimcilik (42.1) ders kitaplarının “oldukça”; Çocuk Ruh Sağlığı (41.9), Çocuk Edebiyatı
(41.9) ders kitaplarının “kısmen”; Güzel Konuşma ve Yazma (40.7), Meslekî Resim (37.5),
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (40.0), Özel Eğitim (50.0), İşletme Bilgisi (46.5)
ders kitaplarının ise “çok az” derecesinde derse aktif katılımlarını sağladığını ve derse olan
ilgilerini artırdığını belirtmişlerdir.
Tabloya genel olarak bakıldığında Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarının yarıdan
fazlasının öğrencilerin derse aktif katılımlarını sağlayacak düzeyde olduğu ve öğrencilerin
derse olan ilgisini çektiği anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Derse Hazırlanmalarında Okudukları Kitapların Katkısı
Tablo 3.2.22’de “konular işlenmeden önce, derse hazırlanmalarında okudukları
kitapların ne derece yardımcı olduğu”na ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.22
Derse Hazırlanmada Okunan Kitapların Katkısı
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f %
ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 26 40.6 31 48.4 2 3.1 5 7.8 64 100.0
ÇOCUK GELİŞİMİ IX 25 41.0 25 41.0 2 3.3 9 14.8 61 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 22 34.4 24 37.5 10 15.6 8 12.5 64 100.0
ÇOCUK BESLENMESİ IX 22 31.0 26 36.6 16 22.5 7 9.9 71 100.0
GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 8 29.6 13 48.1 1 3.7 5 18.5 27 100.0
MESLEKÎ RESİM IX 1 14.3 1 14.3 1 14.3 4 57.1 7 100.0
ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 10 23.3 19 44.2 7 16.3 7 16.3 43 100.0
ÇOCUK EDEBİYATI X 15 34.9 17 39.5 7 16.3 4 9.3 43 100.0
YAR.ÇOC.FAAL. VE EĞİT.ARAÇ. X 13 21.3 16 26.2 17 27.9 15 24.6 61 100.0
72
OKUL ONCESİ EĞİT. KUR.OYUN X 5 13.9 15 41.7 6 16.7 10 27.8 36 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 12 40.0 6 20.0 5 16.7 7 23.3 30 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 2 20.0 4 40.0 4 40.0 10 100.0
İNSAN İLİŞKİLERİ XI 28 35.9 23 29.5 23 29.5 4 5.1 78 100.0
ÖZEL EĞİTİM XI 8 21.6 7 18.9 14 37.8 8 21.6 37 100.0
OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 4 100.0 - - - - 4 100.
0
GİRİŞİMCİLİK XI 13 22.8 22 38.6 10 17.5 12 21.1 57 100.0
İŞLETME BİLGİSİ XI 6 14.0 9 20.9 19 44.2 9 20.9 43 100.0
Öğrenciler; Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (40.0), İnsan İlişkileri (35.9)
ders kitaplarının “çok”; Anne ve Çocuk Sağlığı (48.4), Okul Öncesi Eğitim (37.5), Çocuk
Beslenmesi (36.6), Güzel Konuşma ve Yazma (48.1), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun (41.7), Girişimcilik (38.6) ders kitaplarının ise “oldukça” derse hazırlanmalarında
katkısının olduğunu belirtmişlerdir.
Tablodan, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (27.9), Özel Eğitim (37.8),
İşletme Bilgisi (44.2) ders kitaplarının “kısmen”; Meslekî Resim (57.1) ders kitabının “çok
az”; Çocuk Gelişimi (41.0) ders kitabının “çok” ve “oldukça”, Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Uygulama (40.0) ders kitabını ise “kısmen” ve “çok az” düzeyde öğrenciyi
önceden derse hazırladığı anlaşılmaktadır.
Tablo geneline bakıldığında Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarının yarıdan
fazlasının, konular işlenmeden önce öğrencilerin derse hazırlanmalarında katkısının olduğu
anlaşılmaktadır.
73
Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına
Katkısı
Tablo 3.2.23’te “okudukları kitaplarda işlenen konulardan günlük yaşantılarında
yararlanmalarına ilişkin” öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.23
Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük
Yaşantılarına Katkısı
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 23 35.9 26 40.6 14 21.9 1 1.6 64 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 15 25.0 30 50..0 9 15.0 6 10.0 60 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 20 31.3 31 48.4 6 9.4 7 10.9 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 25 35.2 29 40.8 9 12.7 8 11.3 71 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 8 29.6 8 29.6 2 7.4 9 33.3 27 100.0MESLEKÎ RESİM IX - - 1 10.0 2 20.0 7 70.0 10 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 9 21.4 25 59.5 3 7.1 5 11.9 42 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 8 18.2 20 45.5 14 31.8 2 4.5 44 100.0YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 13 21.3 12 19.7 20 32.8 16 26.2 61 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR.OYUN X 4 11.4 6 17.1 20 57.1 5 14.3 35 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.MÜZİK X 6 20.0 12 40.0 10 33.3 2 6.7 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 7 70.0 2 20.0 1 10.0 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 32 41.0 30 38.5 12 15.4 4 5.1 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 6 16.2 13 35.1 10 27.0 8 21.6 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - 4 100.0 - - - - 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 6 10.7 10 17.9 17 30.4 23 41.1 56 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 4 9.3 5 11.6 11 25.6 23 53.5 43 100.0
Öğrenciler; İnsan İlişkileri (41.0) ders kitabından “çok”; Anne ve Çocuk Sağlığı
(40.6), Çocuk Gelişimi (50.0), Okul Öncesi Eğitim (48.4), Çocuk Beslenmesi (40.8), Çocuk
Ruh Sağlığı (59.5), Çocuk Edebiyatı (45.5), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik (40.0),
Okul Öncesi Eğitim kurumlarında Uygulama (70.0), Özel Eğitim (35.1) ders kitaplarından
“oldukça”; Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (32.8), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Oyun (57.1) ders kitaplarından “kısmen”; Güzel Konuşma ve Yazma (33.3),
Meslekî Resim (70.0), Girişimcilik (41.1), İşletme Bilgisi (53.5) ders kitaplarından ise “çok
az” günlük yaşantılarında yararlandıklarını belirtmişlerdir.
74
Çocuk Gelişimi bölümü öğrencilerinin meslek dersi kitaplarının çoğundan günlük
yaşantılarında yararlandıkları anlaşılmaktadır. Bu konudaki öğretmen ve öğrenci görüşleri
aynı doğrultudadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kullanım Kolaylığı Bakımından Yeterliliği
Tablo 3.2.24’te “okudukları kitapların boyutlarının (eni, boyu, kalınlığı) kullanım
kolaylığı bakımından yeterliliği” ile ilgili öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.24
Kullanım Kolaylığı Bakımından Okunan Kitapların Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 15 24.2 27 43.5 12 19.4 8 12.9 62 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 20 33.3 21 35.0 12 20.0 7 11.7 60 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 16 25.4 41 65.1 2 3.2 4 6.3 63 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 30 41.1 29 39.7 10 13.7 4 5.5 73 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 17 63.0 5 18.5 3 11.1 2 7.4 27 100.0MESLEKÎ RESİM IX 3 30.0 5 50.0 - - 2 20.0 10 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 8 18.6 16 37.2 11 25.6 8 18.6 43 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 15 35.7 20 47.6 6 14.3 1 2.4 42 100.0YAR.ÇOC.FAAL. VE EĞİT.ARAÇ. X 20 32.3 30 48.4 10 16.1 2 3.2 62 100.0OKUL ONCESİ EĞİT.KUR.OYUN X 10 27.8 14 38.9 6 16.7 6 16.7 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.MÜZİK X 12 40.0 11 36.7 4 13.3 3 10.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT.KUR.UYG. X - - 3 30.0 5 50.0 2 20.0 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 38 49.4 27 35.1 8 10.4 4 5.2 77 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 16 43.2 10 27.0 7 18.9 4 10.8 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI - - - - 4 100.0 - - 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 10 17.5 34 59.6 9 15.8 4 7.0 57 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 7 16.3 19 44.2 12 27.9 5 11.6 43 100.0
Öğrenciler; Çocuk Beslenmesi (41.1), Güzel Konuşma ve Yazma (63.0), Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Müzik (40.0), İnsan İlişkileri (49.4) ve Özel Eğitim (43.2) ders
kitaplarını “çok”; Anne ve Çocuk Sağlığı (43.5), Çocuk Gelişimi (35.0), Okul Öncesi Eğitim
(65.1), Meslekî Resim (50.0), Çocuk Ruh Sağlığı (37.2), Çocuk Edebiyatı (47.6), Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (48.4), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (38.9),
Girişimcilik (59.6), İşletme Bilgisi (44.2) ders kitaplarını “oldukça”; Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Uygulama (50.0) ders kitabını ise “kısmen” kullanım kolaylığı bakımından
yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
75
Öğrencilerin Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarının boyutlarını, kullanım kolaylığı
bakımından yeterli buldukları anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği
Tablo 3.2.25’te “derslerde okunan kitapların yazılı metinlerinin okunabilirlik
açısından harf büyüklüğünün (puntosunun) yeterliliği” hakkında öğrenci görüşlere yer
almaktadır.
Tablo 3.2.25
Okunan Kitapların Harf Büyüklüğünün Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 17 27.4 36 58.1 6 9.7 3 4.8 62 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 20 33.3 27 45.0 8 13.3 5 8.3 60 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 12 19.0 46 73.0 3 4.8 2 3.2 63 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 16 22.5 40 56.3 9 12.7 6 8.5 71 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 11 42.3 12 46.2 1 3.8 2 7.7 26 100.0MESLEKÎ RESİM IX 5 45.5 6 54.5 - - - - 11 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 21 51.2 10 24.4 9 22.0 1 2.4 41 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 20 46.5 11 25.6 8 18.6 4 9.3 43 100.0YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT.ARAÇ. X 14 23.3 31 51.7 9 15.0 6 10.0 60 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 9 25.0 16 44.4 9 25.0 2 5.6 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 15 53.6 10 35.7 1 3.6 2 7.1 28 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - 3 33.3 6 66.7 - - 9 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 37 47.4 27 34.6 14 17.9 - - 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 10 27.0 12 32.4 7 18.9 8 21.6 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI 1 25.0 3 75.0 - - - - 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 11 19.6 39 69.6 5 8.9 1 1.8 56 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 7 16.3 18 41.9 10 23.3 8 18.6 43 100.0 Öğrenciler; Çocuk Ruh Sağlığı (51.2), Çocuk Edebiyatı (46.5), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (53.6), İnsan İlişkileri (47.4) ders kitaplarının “çok”; Anne ve Çocuk
Sağlığı (58.1), Çocuk Gelişimi (45.0), Okul Öncesi Eğitim (73.0), Çocuk Beslenmesi (56.3),
Güzel Konuşma ve Yazma (46.2), Meslekî Resim (54.5), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve
Eğitici Araçlar (51.7), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (44.4), Özel Eğitim (32.4),
Girişimcilik (69.6), İşletme Bilgisi (41.9) ders kitaplarının ise “oldukça” yazılı metinlerinin
harf büyüklüğünün yeterli olduğunu belirtmişlerdir.
76
Tablo 3.2.25 genel olarak incelendiğinde öğrencilerin, bu bölümdeki ders kitaplarının
tamamına yakınının yazılı metinlerinin harf büyüklüğünü yeterli buldukları anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer
Verilmesi
Tablo 3.2.26’da, “okunan kitaplarda öğrenmeye yardımcı unsurlara (harita, kroki,
fotoğraf, şema, grafik, resim vb.) yer verilme düzeyi” ile ilgili soruya öğrencilerin verdikleri
cevaplar yer almaktadır.
Tablo 3.2.26
Okunan Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer Verilmesi
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 14 22.6 18 29.0 23 37.1 7 11.3 62 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 6 10.0 16 26.7 10 16.7 28 46.7 60 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 13 20.3 6 9.4 25 39.1 20 31.3 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 17 24.6 17 24.6 11 15.9 24 34.8 69 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 1 4.2 5 20.8 4 16.7 14 58.3 24 100.0MESLEKÎ RESİM IX 4 50.0 4 50.0 - - - - 8 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 2 4.8 12 28.6 8 19.0 20 47.6 42 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 3 7.0 10 23.3 2 4.7 28 65.1 43 100.0YAR. ÇOC.FAAL. VE EĞİT. ARAÇ. X 3 4.9 20 32.8 17 27.9 21 34.4 61 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 4 11.4 1 2.9 13 37.1 17 48.6 35 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 10 33.3 3 10.0 8 26.7 9 30.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - - - 10 100.0 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 2 2.5 11 13.9 25 31.6 41 51.9 79 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 2 5.4 5 13.5 4 10.8 26 70.3 37 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 25.0 - - 3 75.0 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 5 8.8 15 26.3 22 38.6 15 26.3 57 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 1 2.4 8 19.0 8 19.0 25 59.5 42 100.0 Öğrenciler, Meslekî Resim (50.0) ders kitabında “çok” ve “oldukça”; Anne ve Çocuk
Sağlığı (37.1), Okul Öncesi Eğitim (39.1) ve Girişimcilik (38.6) ders kitabında “kısmen”;
Çocuk Gelişimi (46.7), Çocuk Beslenmesi (34.8), Güzel Konuşma ve Yazma (58.3), Çocuk
Ruh Sağlığı (47.6), Çocuk Edebiyatı (65.1), Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar
(34.4), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun (48.6), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Müzik (30.0), İnsan İlişkileri (51.9), Özel Eğitim (70.3) ve İşletme Bilgisi (59.5) ders
kitaplarında “çok az” düzeyinde öğretime yardımcı unsurlara yer verildiğini belirtmişlerdir.
77
Tabloya genel olarak bakıldığında öğrenciler, ders kitaplarının yarıdan fazlasında
öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik, resim vb.) yeterince yer
verilmediği üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu konudaki öğretmen görüşleri (Tablo 3.1.27) ile
öğrenci görüşleri birbirleri ile uyum sağlamaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarının Cilt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.2.27’de “okudukları kitapların cilt kalitesinin yeterliliği”ne ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.27
Okunan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 10 16.7 20 33.3 17 28.3 13 21.7 60 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 10 16.1 19 30.6 18 29.0 15 24.2 62 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 1 1.6 16 25.0 10 15.6 37 57.8 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 9 12.9 18 25.7 17 24.3 26 37.1 70 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 9 34.6 12 46.2 2 7.7 3 11.5 26 100.0MESLEKÎ RESİM IX 4 44.4 5 55.6 - - - - 9 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 8 18.6 11 25.6 10 23.3 14 32.6 43 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 11 25.6 18 41.9 4 9.3 10 23.3 43 100.0YAR. ÇOC.FAAL.VE EĞİT.ARAÇ. X 9 14.8 12 19.7 18 29.5 22 36.1 61 100.0OKUL ONCESİ EĞİT.KUR.OYUN X 5 13.9 11 30.6 6 16.7 14 38.9 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 4 13.3 18 60.0 3 10.0 5 16.7 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - - - 10 100.0 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 17 21.8 29 37.2 16 20.5 16 20.5 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 7 19.4 10 27.8 8 22.2 11 30.6 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. XI - - 1 25.0 - - 3 75.0 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 11 19.3 19 33.3 12 21.1 15 26.3 57 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 2 4.7 11 25.6 11 25.6 19 44.2 43 100.0
Öğrenciler; Anne ve Çocuk Sağlığı (33.3), Çocuk Gelişimi (30.6), Güzel Konuşma ve
Yazma (46.2), Meslekî Resim (55.6), Çocuk Edebiyatı (41.9), Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Müzik (60.0), İnsan İlişkileri (37.2) ve Girişimcilik (33.3) ders kitaplarının
“oldukça”; Okul Öncesi Eğitim (57.8), Çocuk Beslenmesi (37.1), Çocuk Ruh Sağlığı (32.6),
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (36.1), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun
(38.9), Özel Eğitim (30.6), İşletme Bilgisi (44.2) ders kitaplarını ise “çok az” düzeyinde cilt
kalitelerini yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
78
Tabloya bakıldığında Çocuk Gelişimi bölümü öğrencilerinin, ders kitaplarının yarıya
yakınının cilt kalitesini yeterli bulmadıkları anlaşılmaktadır. Bu konudaki öğrenci görüşleri
ile öğretmenlerin (Tablo 3.1.23) görüşleri uyum sağlamaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.2.28’de “okudukları kitapların kâğıt kalitesinin yeterliliği”ne ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.28
Okunan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
DERS ADI Çok Oldukça Kısmen Çok az TOPLAM
f % f % f % f % f % ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞI IX 12 19.7 20 32.8 9 14.8 20 32.8 61 100.0ÇOCUK GELİŞİMİ IX 9 14.8 18 29.5 17 27.9 17 27.9 61 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİTİM IX 4 6.3 9 14.1 16 25.0 35 54.7 64 100.0ÇOCUK BESLENMESİ IX 5 7.0 11 15.5 20 28.2 35 49.3 71 100.0GÜZEL KONUŞMA VE YAZMA IX 14 53.8 6 23.1 3 11.5 3 11.5 26 100.0MESLEKÎ RESİM IX 3 37.5 5 62.5 - - - - 8 100.0ÇOCUK RUH SAĞLIĞI X 9 22.5 8 20.0 6 15.0 17 42.5 40 100.0ÇOCUK EDEBİYATI X 6 13.6 22 50.0 9 20.5 7 15.9 44 100.0YAR. ÇOC.FAAL.VE EĞİT. ARAÇ. X 11 18.6 2 3.4 15 25.4 31 52.5 59 100.0OKUL ONCESİ EĞİT. KUR. OYUN X 7 20.6 8 23.5 8 23.5 11 32.4 34 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. MÜZİK X 13 43.3 5 16.7 9 30.0 3 10.0 30 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR. UYG. X - - - - - - 10 100.0 10 100.0İNSAN İLİŞKİLERİ XI 35 44.9 25 32.1 8 10.3 10 12.8 78 100.0ÖZEL EĞİTİM XI 4 11.1 8 22.2 4 11.1 20 55.6 36 100.0OKUL ÖNCESİ EĞİT. KUR.UYG. XI 1 25.0 - - - - 3 75.0 4 100.0GİRİŞİMCİLİK XI 10 17.5 24 42.1 7 12.3 16 28.1 57 100.0İŞLETME BİLGİSİ XI 3 7.0 7 16.3 13 30.2 20 46.5 43 100.0
Öğrenciler; Güzel Konuşma ve Yazma (53.8), Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Müzik (43.3), İnsan İlişkileri (44.9) ders kitaplarının “çok”; Çocuk Gelişimi (29.5), Meslekî
Resim (62.5), Çocuk Edebiyatı (50.0), Girişimcilik (42.1) ders kitaplarının “oldukça”; Okul
Öncesi Eğitim (54.7), Çocuk Beslenmesi (49.3), Çocuk Ruh Sağlığı (42.5), Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar (52.5), Özel Eğitim (55.6), İşletme Bilgisi (46.5) ders
kitaplarının kâğıt kalitesini “çok az” yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
79
Öğrenciler Anne ve Çocuk Sağlığı ders kitabının kâğıt kalitesi ile ilgili olarak
“oldukça” (32.8) ve “çok az” (32.8) olmak üzere iki çelişkili görüş belirtmişlerdir. Bu
çelişkili cevabın 1984 ve öncesi basımı ders kitaplarının olmasının yanı sıra 1990-1999
basımı ders kitaplarının da kullanılmasından kaynaklanabileceği söylenebilir. Kâğıt
kalitesinin öğrenciler tarafından yeterli bulunduğu Güzel Konuşma ve Yazma, Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Müzik, İnsan İlişkileri ders kitaplarının basım tarihlerinin 1995-1999
olduğu görülmektedir.
Son yıllarda basımı yapılan ders kitaplarının kâğıt kalitesinde düzelme olduğu
öğrencilerin cevaplarından anlaşılmaktadır. Öğrencilerin bu konudaki görüşleri ile
öğretmenlerin bu konudaki görüşleri (Tablo 3.1.24) birbiri ile paraleldir.
80
3.3 ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİLERİN GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ
Öğretmenlerin Genel Görüş ve Önerileri
1. MEB tarafından ders kitaplarının yeterli sayıda basımı yapılarak öğrencilerin kolayca
temin edebilecekleri satış merkezlerinde satılması sağlanmalıdır.
2. Ders kitabı, ders programına uygun hazırlanmış kaset ve CD ler ile birlikte
kullanılmalıdır.
3. Ders kitabının basımının renkli yapılması öğrencilerin ilgisini çekmesi açısından yaralı
olacaktır.
4. Ders kitabındaki açıklama ve tanımlar öğrenci seviyesine uygun olmalıdır.
5. Çocuk Giyimi dersini alan öğrenciler giyim bölümü öğrencisi olmadıklarından ders
kitabındaki çizimlerin en basit şekliyle verilmesi daha faydalı olacaktır.
Öğrencilerin Genel Görüş ve Önerileri
1. MEB tarafından ders kitaplarının yeterli sayıda basımı yapılarak öğrencilerin kolayca
temin edebilecekleri satış merkezlerinde satılması sağlanmalıdır.
2. Ders kitabının basımının renkli yapılması öğrencilerin ilgisini çekmesi açısından yaralı
olacaktır.
3. Ders kitabı, ders programına uygun hazırlanmış kaset ve CD ler ile birlikte
kullanılmalıdır.
4. Çocuk müziklerine yönelik bir ders kitabı olmalıdır.
5. Güzel Konuşma ve Yazma dersinin kişisel diyaloğu artıran ve diksiyonu geliştiren
konuları da içeren bir ders kitabı olmalıdır.
6. Ders kitabındaki yabancı kelime ve terimler için kitabın arka bölümünde terimler sözlüğü
olmalıdır.
7. Ders kitabındaki konuların belirlenmesinde bölgesel farklılıkların göz önünde
bulundurulması gerekir.
8. Öğrencilerin işletmelerde karşılaşabilecekleri her durumla ilgili bir el kitapçığı
hazırlanmalıdır.
81
B Ö L Ü M - I V
ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu bölümde, araştırmanın amaçları, evren-örneklem, veri kaynakları, verilerin
işlenmesi ve kullanılan istatistiksel teknikler açıklanmakta, araştırmada ulaşılan sonuçlar
özetlenmekte ve araştırma bulgularına dayalı olarak geliştirilen öneriler verilmektedir.
ÖZET
Araştırmanın genel amacı, Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde öğretimi
yapılmakta olan Çocuk Gelişimi meslek alanında okutulan meslek dersleri kitaplarının
yeterliliğinin genel bir değerlendirmesini yaparak mevcut durumunu ortaya çıkarmaktır. Bu
amaca ulaşmak için Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersi kitaplarının;
1. Mevcut durumları,
2. Türleri ve belirlenme yöntemleri,
3. Konularının öğretim programlarına uygunluğu,
4. Öğrenci aktivitelerine katkısı,
5. Diğer ders kitapları ile ilişkisi,
6. İçerik ve biçimsel özellikleri
nasıldır/nelerdir? Sorularına yanıt aranacaktır.
Bu araştırmanın iki evreni ve bu evrenlerden alınan biri diğerinden bağımsız iki de
örneklemi vardır. Araştırmanın birinci evrenini 1997-1998 öğretim yılında Çocuk Gelişimi
bölümü öğretiminin yapıldığı 333 kız meslek lisesinde görevli bulunan 957 öğretmen
oluşturmaktadır. Türkiye genelinde örneklem kapsamına 15 il alınmıştır. Bu illerin ve
illerdeki okulların belirlenmesinde yansız (random) örnekleme yöntemine gidilmiştir.
Araştırma kapsamına alınan her okulda, Çocuk Gelişimi bölümünün her bir dersi için iki
öğretmenin anketi doldurması plânlanmıştır. Araştırma kapsamına alınan öğretmenlere
gönderilen anket sayısı toplamı 646, öğretmenler tarafından cevaplandırılarak geçerli sayılan
anket sayısı 550’dir. Gönderilen anketlerin geçerli sayılan anketlere oranı yüzde 85.1’dir.
82
Araştırmanın ikinci evrenini kız meslek liselerinin Çocuk Gelişimi bölümünde
öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Anılan öğretim yılında Çocuk Gelişimi bölümünde
öğrenim gören öğrenci sayısı 17.978’dir. Araştırma kapsamına alınan illerdeki kız meslek
liseleri Çocuk Gelişimi bölümünde okutulmakta olan her bir ders için o illerdeki ve
okullardaki öğrenci yoğunluğunu esas alınarak ayrı ayrı hesaplanmıştır. Öğrenci yoğunluğu
az olan illerde her bir ders için 2 ile 5 arası öğrenci yoğunluğu fazla olan illerde ise 6 ve daha
fazla öğrenciye anket uygulanmıştır.
Araştırma kapsamına alınan öğrencilere gönderilen toplam anket sayısı 1683’tür.
Öğrenciler tarafından cevaplandırılarak dönen ve geçerli sayılan anket sayısı ise 1233’tür.
Öğrenciler tarafından cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısının gönderilen anket
sayısına oranı yüzde 73.2’dir.
Araştırmanın temel veri kaynağını, araştırma kapsamına alınan kız meslek liselerinde
görevli Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersleri öğretmenleri ve bu bölümde öğrenim gören
öğrencilere uygulanan anketlerden sağlanan bilgiler oluşturmaktadır.
Katılımcılardan anket yoluyla sağlanan bilgiler, frekans ve yüzdeler biçiminde
hesaplanarak tablolar yardımıyla yorumlanmıştır.
83
SONUÇ
Bu bölümde, araştırma kapsamına alınan Çocuk Gelişimi bölümü öğretmen ve
öğrencilerinin meslek dersleri kitapları hakkındaki anketlerle sağlanan görüşleri ve ulaşılan
sonuçlar özet olarak verilmektedir.
Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde
faaliyet gösteren 333 adet kız meslek lisesinde görevli öğretmen ve öğrenim gören öğrenci
sayıları temin edilmiştir. Elde edilen bilgiler doğrultusunda bölgeler dengesi göz önünde
bulundurularak 19 adet okul araştırma kapsamına alınmıştır.
Araştırma kapsamına alınan 15 ilde görevli olan öğretmen ve öğrenci sayıları tespit
edilmiş ve anket uygulaması için örneklem seçilmiştir.
Araştırma kapsamına alınan okulların Çocuk Gelişimi bölümü öğretmenlerine ve IX,
X, XI. sınıf öğrencilere anket uygulaması yapılarak anket çalışması tamamlanmıştır.
Yapılan bu çalışmada Çocuk Gelişimi bölümü ders kitapları ile ilgili olarak öğretmen
ve öğrencilerin beklentileri ve mevcut durum sorgulanarak çıkan sorunlara çözüm üretilmeye
çalışılmıştır.
Araştırma bulgularına dayanılarak ortaya çıkan sonuçlar aşağıdaki şekilde
özetlenebilir.
1. Öğretmenlerin derse girme süreleri ve bu derslerde kullandıkları kitapları kullanma
süreleri birbiri ile uyum sağlamaktadır. Öğretmenler, ders kitabı olarak
geliştirilmiş, basım tarihi yeni kitapları okutmayı tercih etmektedirler.
2. Çocuk Gelişimi bölümünün hemen hemen tüm derslerine, bu bölümden mezun
öğretmenler girmektedir.
84
3. Çocuk Gelişimi bölümünde 6 dersin Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitabı
bulunmamaktadır. Tebliğler Dergisi’nde yayımlanmış olan 8 meslek dersi
kitabının da yetersiz olduğu tespit edilmiştir.
4. Öğretmenlerin kitabı olmayan derslerde ya da ders kitabının yetersiz kaldığı
durumlarda kendi ders notlarını, değişik kaynaklardan çekilen fotokopileri
kullandıkları anlaşılmaktadır.
5. Öğretmenlerin bir çok derste, Bakanlıkça zorunlu tutulan ders kitabı olmadığından
kitap seçiminde Bakanlığın onayından geçmiş yardımcı kaynak kitap kullandıkları
ortaya çıkmıştır.
6. Ders kitaplarındaki konuların amacına uygun olarak işlenebilmesi için haftalık
ders saati sayısının Güzel Konuşma ve Yazma (46.2) dersi dışında yeterli olduğu
tespit edilmiştir.
7. Öğretmenlerin, Tebliğler Dergisi’nde yayımlanmış ders kitabı olmayan derslerde,
Bakanlığın önerdiği yardımcı kaynak kitaplardan, Bakanlığın önerdiği kaynak
kitap olmayan derslerde ise, kişi ve kuruluşların yayımladığı kitaplardan zümre
öğretmenleri kararı ile kitap seçimini yaptıkları anlaşılmaktadır.
8. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik ders kitabının olmadığı tespit edilmiştir.
9. Özel Eğitim dersinin Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitabı olmadığından
öğretmenlerin yarıdan fazlasının (71.4) kişi ve kuruluşların yayımladığı kitapları
kullandıkları tespit edilmiştir.
10. Çocuk Edebiyatı dersinde öğretmenlerin (90.0) Bakanlığın yardımcı kaynak olarak
önerdiği kitabı kullandıkları tespit edilmiştir.
11. Anne ve Çocuk Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi,
Meslekî Resim, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, İnsan İlişkileri,
Girişimcilik ve İşletme Bilgisi derslerinin Bakanlıkça onaylı ders kitabı olmasına
rağmen öğretmenlerin fotokopilerden, ders notlarından, kuruluşların yayımladığı
kitaplardan ve broşürler ile kataloglardan yararlandıkları tespit edilmiştir.
85
12. Çocuk Ruh Sağlığı (57.1) ders kitabının dışındaki ders kitaplarının öğretim
programlarındaki konu ve bilgileri kapsadığı tespit edilmiştir.
13. Öğretmenlerin, eksik konu ve bilgileri tamamlamak için yüksek öğretimdeki ders
kitaplarından veya ders notlarından, kaynak kitaplardan, meslekî kurum ve
kuruluşların yayınladığı kitaplar, dergi, broşür vb. kaynaklardan yararlandıkları
tespit edilmiştir.
14. Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Ruh Sağlığı, Okul Öncesi Eğitim
Kurumlarında Oyun ders kitaplarında yer alan konuların öğretim programlarındaki
sırayı takip etmediği tespit edilmiştir.
15. Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi, Güzel Konuşma ve
Yazma, Çocuk Ruh Sağlığı, Çocuk Edebiyatı, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve
Eğitici Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun, İşletme Bilgisi ders
kitaplarında yer alan konuların bilim ve teknolojideki son gelişmeleri yeterince
yansıtmadığı tespit edilmiştir.
16. Ders kitaplarının tamamına yakınında teknolojik bilgilere yer verilmediği tespit
edilmiştir.
17. Okutulan kitapların çoğunda gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verilmediği tespit
edilmiştir.
18. Öğretmenlerin Özel Eğitim, Girişimcilik ve İşletme Bilgisi ders kitaplarının
anlatım dilini öğrenci seviyesine uygun bulmadıkları tespit edilmiştir.
19. Öğretmenlerin Çocuk Beslenmesi, Çocuk Ruh Sağlığı, Özel Eğitim ders
kitaplarındaki konuların işlenişini, basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan
soyuta ilkesine uygun bulmadıkları tespit edilmiştir.
20. Girişimcilik, İşletme Bilgisi, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik, Yaratıcı
Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Güzel Konuşma ve Yazma ders kitaplarının
86
aynı sınıfın diğer meslek dersi kitaplarındaki konularla ilişkisinin az olduğu
yönünde öğretmen ve öğrencilerin aynı görüşte oldukları tespit edilmiştir.
21. Çocuk Gelişimi bölümü meslek dersi ve kültür dersi kitaplarında yer alan
konuların birbirini desteklemediği tespit edilmiştir.
22. Bölüm öğrencilerinin, okudukları kitapların çoğunda işlenen konulardan günlük
yaşantılarında yararlanabilecekleri, ancak Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici
Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun, Girişimcilik ve İşletme Bilgisi
ders kitaplarındaki konulardan günlük yaşantılarında fazla yararlanamayacakları
tespit edilmiştir.
23. Çocuk Edebiyatı ders kitabının (kaynak kitap) öğrencilere istenen bilgi ve
becerileri kazandırmaya katkısının düşük olduğu tespit edilmiştir.
24. Öğrencilerin, ders kitaplarını okulun açılmasından itibaren ilk 4 hafta içerisinde
temin edebildikleri tespit edilmiştir.
25. Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi, Çocuk Ruh Sağlığı,
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun, Girişimcilik, İşletme Bilgisi ve Özel Eğitim ders kitaplarının cilt kalitesinin
yeterli olmadığı tespit edilmiştir.
26. Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi, Çocuk Ruh Sağlığı,
Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında
Oyun, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik, Özel Eğitim ve İşletme Bilgisi
ders kitaplarının kâğıt kalitesinin yeterli olmadığı tespit edilmiştir.
27. Öğretmenlerin, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun ders kitabının boyutlarını
kullanım kolaylığı açısından yeterli bulunmadığı tespit edilmiştir.
28. Öğretmen ve öğrenciler tarafından Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarının harf
büyüklüklerinin okunabilirlik açısından yeterli bulunduğu tespit edilmiştir.
87
29. Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Güzel Konuşma ve Yazma, Çocuk Ruh
Sağlığı, Çocuk Edebiyatı, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik,
İnsan İlişkileri, Özel Eğitim, İşletme Bilgisi, Girişimcilik ders kitaplarında
öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik, resim vb.)
yeterince yer verilmediği konusunda öğretmen ve öğrencilerin aynı görüşte
oldukları tespit edilmiştir.
30. Öğrencilerin, o öğretim yılı içinde okuyacakları ders kitapları listesinin okul
açılmadan önce ilân edileceğini bilmedikleri tespit edilmiştir.
31. Öğrencilerin, okuyacakları ders kitaplarının adlarını ders öğretmeninin derse ilk
girmesi ile öğrendikleri tespit edilmiştir.
32. Öğrencilerin, okuyacakları ders kitaplarının çoğunu kırtasiyeden; Özel Eğitim ve
İşletme Bilgisi ders kitaplarını ise üst sınıfta okuyan öğrencilerden satın aldıkları
tespit edilmiştir.
33. Anne ve Çocuk Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi,
Çocuk Ruh Sağlığı, Çocuk Edebiyatı, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun,
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik, İnsan İlişkileri, Özel Eğitim,
Girişimcilik ve İşletme Bilgisi ders kitaplarının basım ve dağıtımında yetersizlik
olduğu tespit edilmiştir.
34. Öğretmenlerin, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar ders kitabını
öğrencilerin almasını zorunlu tutmadıkları, bunun yerine derste not tutturmayı
tercih ettikleri tespit edilmiştir.
35. İnsan İlişkileri, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik, Çocuk Edebiyatı,
Çocuk Ruh Sağlığı, Meslekî Resim, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Gelişimi ders
kitaplarının yazılı metinlerinin anlaşılma düzeyinin öğretmen ve öğrenciler
tarafından yeterli bulunduğu tespit edilmiştir.
36. Anne Çocuk Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi,
Çocuk Ruh Sağlığı, Çocuk Edebiyatı, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici
Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun, Okul Öncesi Eğitim
88
Kurumlarında Müzik dersi kitaplarında eksik konular olduğundan, öğretmenlerin
bu eksikliği gidermek için başka kaynaklardan not tutturdukları tespit edilmiştir.
37. Okul Öncesi Eğitim, Güzel Konuşma ve Yazma dersinde 10-30 dakika arasında
not tutturulduğu, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar dersinde 30
dakikadan fazla süre not tutturulduğu, bu durumun ders kitaplarındaki konuların
bilim ve teknolojideki gelişmeleri yeterince yansıtmadığından kaynaklandığı tespit
edilmiştir.
38. Özel Eğitim ders kitabında gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verildiği konusunda
öğretmen ve öğrencilerin aynı görüşte oldukları tespit edilmiştir.
39. Güzel Konuşma ve Yazma, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar ders
kitaplarında gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verilmediği konusunda öğretmen ve
öğrencilerin aynı görüşte oldukları tespit edilmiştir.
40. Öğretmenlerin, konuları işlerken kitaptaki sırayı izlediği tespit edilmiştir.
41. Meslekî Resim, Çocuk Ruh Sağlığı, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar
ders kitaplarının öğretmenin anlattığı derse katkısının düşük olduğu tespit
edilmiştir.
42. Çocuk Ruh Sağlığı, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Oyun, Özel Eğitim ve İşletme Bilgisi ders kitaplarının
öğrencilerin derse aktif katılımını sağlamada yetersiz kaldığı tespit edilmiştir.
43. Meslekî Resim, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Özel Eğitim,
İşletme Bilgisi ders kitaplarının öğrenciyi önceden derse hazırlamada katkısının
düşük olduğu tespit edilmiştir.
89
ÖNERİLER
1. Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü kitap ihtiyacını tespit ederek Çocuk Gelişimi
Bölümü için 1996 yılından itibaren 12 adet kitabın siparişini vermiş olduğunu
belirtmesine rağmen bu bölümün meslek dersi kitaplarındaki eksikliklerin Haziran 2000
yılının 2513 sayılı Tebliğler Dergisi’nde de giderilmemiş olduğu anlaşılmaktadır. Bu
eksikliklerin giderilmesi için kitap yazımının ve basımının hızlandırılması gerekmektedir.
2. Okutulma süresi dolmuş olan 6 meslek dersi kitabının günün gelişmelerine göre
yenilenmesi, geliştirilmesi gerekmektedir.
3. Konuların amacına uygun olarak işlenebilmesi için Güzel Konuşma ve Yazma dersinin
haftalık ders saatinin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Bu konuda öğretmen ve
öğrenci görüşlerine başvurulmalıdır.
4. Anne ve Çocuk Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi, Güzel
Konuşma ve Yazma, Meslekî Resim, Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul
Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Müzik, Özel
Eğitim, İnsan İlişkileri, Girişimcilik ve İşletme Bilgisi ders kitaplarının yeniden
düzenlenerek öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik, resim vb.)
daha fazla yer verilmesi, kâğıt ve cilt kalitelerinin iyileştirilmesi sağlanmalıdır.
5. Ders kitapları, Türk eğitim sisteminde kullanılan en önemli öğretim materyalleridir. Bu
sebeple meslek dersi kitaplarının değerlendirilmesine yönelik olarak yapılan bu araştırma,
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı ve ilgili öğretim dairelerince oluşturulacak
komisyonca belirlenecek kitap değerlendirme ölçütleri doğrultusunda geliştirilerek diğer
meslek alanlarında daha detaylı bir şekilde uygulanmalıdır.
6. Araştırmada öğrencilerin ders kitaplarının isimlerini öğrenmek için okulun açılmasını ve
kitap isimlerini öğretmenlerin söylemesini bekledikleri tespit edilmiştir. Bu durum, kız
meslek liselerindeki Çocuk Gelişimi bölümlerinin öğretiminde ilk haftanın boş geçmesine
sebep olmaktadır. Eğitim-öğretime ayrılan süreyi daha verimli kullanabilmek için okulun
açıldığı ilk haftadan itibaren öğretmen ve öğrencilerin okula hazırlıklı gelmesi
sağlanmalıdır. Bu sebeple okul idareleri ve öğretmenler, bir sonraki yıl okutulacak
90
kitapların isimlerinin okul idaresi tarafından ilân edileceğini ve bu kitapların temin
edilerek bir sonraki öğretim yılına hazırlıklı gelinmesini okul kapanmadan önce
öğrencilere hatırlatmalı; ayrıca okula kayıt için gelen öğrencilere okuyacakları kitap
listeleri verilmelidir.
7. Anne ve Çocuk Sağlığı, Çocuk Gelişimi, Okul Öncesi Eğitim, Çocuk Beslenmesi, Çocuk
Ruh Sağlığı, Çocuk Edebiyatı, Güzel Konuşma ve Yazma, Meslekî Resim, Yaratıcı Çocuk
Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun, Okul Öncesi
Eğitim Kurumlarında Müzik derslerinde kullanılan kitapların güncelleştirilmesi
sağlanmalıdır. Derslerde kullanılan bazı kitapların basım yıllarının da 1984 ve öncesi ile
1999 tarihleri arasında değişmekte olduğu, ayrıca öğretim programlarındaki konuları tam
olarak kapsamadıkları, bu nedenle öğretmenlerin kitapta olmayan konuları not tutturma ya
da fotokopi yöntemi ile öğrencilerine aktardıkları belirlenmiştir. Bu sebeple, basım
yıllarına göre ders kitaplarının eski tarihli olanlardan yeni tarihli olanlara göre sırası ile
kontrol edilerek öğretim programlarına uygunluğu, güncelleştirilmesi, yazılı metinlerinin
anlatım dili, diğer ders kitaplarındaki konularla paralelliği ve teknolojik yenilikleri
içermesi gözden geçirilerek ihtiyaç duyulan ders kitaplarının yeniden hazırlanması
sağlanmalıdır.
8. Çocuk Gelişimi bölümünün meslek dersi kitaplarının basım ve dağıtımında bir takım
aksaklıkların olduğu anlaşılmıştır. Bu aksaklıkların ortadan kaldırılması için kitapların
basım işleminin olabilecek öğrenci sayıları dikkate alınarak zamanında yapılması ve buna
göre illere dağıtılması sağlanmalıdır. Bunu gerçekleştirmek için özel yayın evleri ile Millî
Eğitim Bakanlığı arasında gerekli koordinasyon sağlanmalıdır.
9. Çocuk Gelişimi bölümü ders kitaplarının öğrencinin önceden derse hazırlanmasını,
öğrencinin derse aktif katılımını ve öğretmenin anlattığı dersi anlamalarını sağlayacak
şekilde yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir.
10.Yaratıcı Çocuk Faaliyetleri ve Eğitici Araçlar, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Oyun,
Girişimcilik ve İşletme Bilgisi ders kitaplarındaki konuların, öğrencilerin günlük
yaşamlarında yararlanabilecekleri şekilde yeniden düzenlenmesi sağlanmalıdır.
91
KAYNAKÇA Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. İmlâ Kılavuzu. Ankara: Türk Tarih Basım Evi,
2000. Ataünal, A., İnsana Yapılan Yatırım. Millî Eğitim Dergisi, Ankara: MEB Yayınları, 1993. Karasar, N., Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Sanem Matbaacılık San. Tic. A.Ş., 1995. MEB. 2000’li Yıllar Öncesinde Türkiye’de Kadın Eğitimi, Türkiye’de Kadın Eğitimi Birinci
Uluslararası Konseyi. Ankara: 1992. Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, Kız Teknik Öğretimde Gelişmeler II. Ankara: 1993. Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi Bölümü Eğitim- Öğretim Programı. Ankara: 1994. Kız Teknik Öğretimde Gelişmeler. Ankara: 1991. Millî Eğitim İle İlgili Bilgiler. Ankara: MEB Araştırma Plânlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, 1998. Endüstri Meslek Lisesi Mezunlarını İzleme Araştırması Ankara: Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma Geliştirme Merkezi, 1997. Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü. Ankara: MEB Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, 1998. Yaptıklarımız Yapacaklarımız, Ankara 1994. Tebliğler Dergisi, MEB Ders Kitapları Yönetmeliği-Kitapların Hazırlanması ve İncelenmesi ile İlgili Esas ve Usuller, İstanbul: Sayı: 2434, Millî Eğitim Basımevi, 1995. 1998-1999 Öğretim Yılında Okutulacak İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Ders Kitapları, İstanbul: Sayı: 2503, Millî Eğitim Basımevi, 1999. Yalın, H., Ders Kitapları Tasarımı. Ankara: Millî Eğitim Dergisi, Sayı 132, MEB yayınları, 1996. Orta Öğretimde Yeni Yapılanma (Bildiriler). Kütahya: Türk Yurdu Yayınları, 1996.
93
E K L E R
EK-1 ÖĞRETMENLERİN DERSLERDE OKUTTUKLARI KİTAPLAR EK-2 ÖĞRENCİLERİN DERSLERDE OKUDUKLARI KİTAPLAR EK-3 ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜNDE ANKET UYGULAMASI YAPILAN İLLER VE OKULLAR EK-4 ÖĞRETMEN ANKETİ (FORM-1) EK-5 ÖĞRENCİ ANKETİ (FORM-II) EK-6 UYGULAMA KILAVUZU EK-7 ÖĞRETMEN ANKETİ CEVAP FORMU EK-8 ÖĞRENCİ ANKETİ CEVAP FORMU
95
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitaplar EK-1 DERS KİTAP YAZARI YAYIN EVİ BASKI TARİHİ ADI ADI MEB ÖZEL 1984 VE 1985 1990 1995 TOPLAM
ÖNCESİ 1989 1994 1999 Anne ve Çocuk Sağlığı ( ıx ) Ana Çocuk Sağlığı K. F. Sasaoğlu Esin Yayın Evi 1 1
Komisyon Esin Yayın Evi 3 3 Suna Acun Esin Yayın Evi 4 4 Anne ve Çocuk Sağlığı K. F. Sasaoğlu Esin Yayın Evi 3 3 Naciye Akyıldız Yapa Yayın Evi 2 2 3 7 Anne ve Çocuk Sağlığı* Şule Bilir MEB 2 2 Hacettepe 2 2 MEB 1 1 Çocuk Sağlığı ve Beslenme* Şule Bilir MEB 1 1
Çocuk Gelişimi ( ıx ) Çocuk Gelişimi C. Kağıtçıbaşı MEB 1 1 G. Oral - E. Fidan MEB 1 1 Çocuk Gelişimi * G. Ülgen-E.Fidan MEB 8 3 1 6 18 H. Gül Akay Esin Yayın Evi 1 1 İhsan Yalbır MEB 1 1 Suna Acun Esin Yayın Evi 4 2 6
Okul Öncesi Eğitim ( ıx ) Okul Öncesi Eğitimi Suna Acun Esin Yayın Evi 4 4 Okul Öncesi Eğitimi* Ş. Oğuzkan G.Oral MEB 8 7 4 10 29
Çocuk Beslenmesi ( ıx ) Beslenme* Müberra Işıksoluğu MEB 9 1 1 2 13 Çocuk Beslenmesi Meliha Kırkıncıoğlu Esin Yayın Evi 6 6 Müberra Işıksoluğu MEB 3 2 5 Çocuk Sağlığı ve Beslenme* Şule Bilir MEB 2 2 4
Güzel Konuşma ve Yazma ( ıx ) Kompozisyon 1* E. Baran O.Çeviksoy Serhat 2 2 4 Kompozisyon 3* E. Baran O.Çeviksoy Serhat 1 1 Yaşar Yörük Serhat 2 4 6 Kompozisyon Bilgileri S. K. Karaali İnkılâp 2 2
Meslekî Resim ( ıx ) Resim Bilgisi H. Kılıçkan Fil Yayın Evi 2 2 Temel Sanat Eğitimi* Komisyon MEB 2 2
Çocuk Ruh Sağlığı ( x ) Çocuk Ruh Sağlığı Atalay Yörükoğlu İş BankYay. 1 1 Meliha Kırkıncıoğlu Esin Yayın Evi 1 12 13
Çocuk Edebiyatı ( x ) Çocuk Edebiyatı Öner Ciravoğlu Esin Yayın Evi 9 9
• Ağustos 1999-2503 Sayılı Tebliğler Dergisi’ne göre kız meslek liseleri Çocuk Gelişimi Bölümünde okutulması gereken zorunlu ders kitabı
96
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitaplar
DERS KİTAP YAZARI YAYIN EVİ BASKI TARİHİ
ADI ADI MEB ÖZEL 1984 VE 1985 1990 1995 1999
TOPLAM ÖNCESİ 1989 1994
Yarat. Çoc. Faal. Ve Eğit. Araç.(x) Yarat. Çoc. Etk. ve Eğit. Oyun. Aygören Dirim Esin Yayın Evi 5 5 Yarat. Çoc. Etk. ve Eğit. Oyun.* Ş. Oğuzkan G. Tür MEB 6 11 5 5 27
Okul Önc. Eğt.Kurum. Oyun ( x ) Çocuk Oyunları Hilmi Seyrek MEB 3 2 5 10 Çocuk ve Oyun Ruhi Sel Olgun 2 1 3 Eğitsel Oyun Ruhi Sel Anas Yayın Evi 2 2 Okul Önc. Eğit. Kurum. Oyun Necati Baykoç Dönmez Esin Yayın Evi 3 1 4 Oyun Ruhi Sel Olgun 1 1 Oyunlar Rondlar Ruhi Sel Yapa 1 1
Okul Önc. Eğit. Kur. Müzik ( x ) En Güzel Okul Şarkıları Muamer Sun MEB 1 1 Müzik El Kitabı İnci Dinçer Yapa 1 1 Okul Önc. Eğit. Kurum. Müzik Muamer Sun MEB 1 1 Rahmiye Altınok Esin Yayın Evi 2 2 Şarkı Dağarcığı Hilmi Seyrek MEB 2 2
Okul Önc. Eğit. Kur. Uyg. ( x ) Okul Öncesi Eğitimi* Ş. Oğuzkan G. Tür MEB 1 1 İnsan İlişkileri ( xı ) İnsan İlişkileri Ahmet Eyicil Gün Yayın Evi 1 1
İnsan İlişkileri * Mürüvvet Bilen Ecem Yayın Evi 1 24 25 Özel Eğitim (xı ) Özel Eğitim M. Okuturlar Okuturlar 2 2
Özel Eğitime Giriş Yahya Özsoy Karatepe 4 4 6 14 Okul Önc. Eğit. Kur. Uyg. ( xı ) Okul Önc. Eğit. Kurum. Yıllık Pr. Sema Ulcay MEB 1 1 Girişimcilik ( xı ) Müteşebbislik* Ş. Yılmaz M. Fidan Tutibay 1 23 24
Tekstil Teknolojisi Fidan Yılmaz Tutibay 1 1 İşletme Bilgisi ( xı ) İşletme Bilgisi Osman Bozan Tutibay 1 1
İşletme Bilgisi * Öznur Coşkuner MEB 8 3 1 12 *Ağustos 1999-2503 Sayılı Tebliğler Dergisi’ne göre kız meslek liseleri Çocuk Gelişimi Bölümünde okutulması gereken zorunlu ders kitabı
97
Öğrencilerin Derslerde Okudukları Kitaplar EK -2
DERS KİTAP YAZARI YAYIN EVİ BASKI TARİHİ ADI ADI MEB ÖZEL 1984 VE
ÖNCESİ19851989
1990 1994
19951999
TOPLAM
Anne ve Çocuk Sağlığı ( ıx ) Anne ve Çocuk Sağlığı K. F. Sasaoğlu Esin Yayın Evi 20 20 Naciye Akyıldız Yapa 20 20 Suna Acun Esin Yayın Evi 17 17 Şule Bilir Alkım 2 2 MEB 4 1 5 Çocuk Gelişimi Komisyon Esin Yayın Evi 1 1
Çocuk Gelişimi ( ıx ) Çocuk Gelişimi Gülten Ülgen - E. Fidan MEB 7 23 30 H. Gül Akay Esin Yayın Evi 10 10 Komisyon Esin Yayın Evi 7 7 Suna Acun Esin Yayın Evi 7 6 13 Okul Öncesi Eğitimi Şükran Oğuzkan - G. Oral MEB 2 2
Okul Öncesi Eğitim ( ıx ) Okul Önc. Eğit. Kurum. Uyg. Şükran Oğuzkan - G. Oral MEB 4 4 Okul Öncesi Eğitimi Komisyon MEB 12 12 Suna Acun Esin Yayın Evi 8 8 Okul Öncesi Eğitimi Şükran Oğuzkan - G. Oral MEB 2 1 37 40
Çocuk Beslenmesi ( ıx ) Çocuk Beslenmesi Meliha Kırcı Esin Yayın Evi 2 2 Meliha Kırkıncıoğlu Esin Yayın Evi 20 20 Müberra Işıksoluğu MEB 3 3 23 29 Suna Akuncu Esin Yayın Evi 4 4 Çocuk Gelişimi Suna Acun Esin Yayın Evi 1 1 Çocuk Sağlığı ve Beslenmesi Şule Bilir MEB 5 4 9 Çocuk Beslenmesi Meliha Kırcı Esin Yayın Evi 1 1
Güzel Konuşma ve Yazma ( ıx ) Güzel Konuşma ve Yazma Ali Yörükoğlu Kaya Yayın Evi 3 3 Ethem Baran Serhat 6 6 Komisyon Serhat 8 8 Yaşar Yörük Serhat 11 11
Meslekî Resim ( ıx ) Resim Bilgisi Hüseyin Kılıç Fil Yayın Evi 10 10 Çocuk Ruh Sağlığı ( x ) Çocuk Ruh Sağlığı Atalay Yörükoğlu Özgür 7 7
Meliha Kılınç Esin Yayın Evi 4 4 Meliha Kırcı Esin Yayın Evi 3 3 Meliha Kırkıncıoğlu Esin Yayın Evi 30 30
98
Öğrencilerin Derslerde Okudukları Kitaplar
DERS KİTAP YAZARI YAYIN EVİ BASKI TARİHİ ADI ADI MEB ÖZEL 1984 VE
ÖNCESİ 19851989
1990 1994
19951999
TOPLAM
Çocuk Edebiyatı ( x ) Çocuk Edebiyatı F. Oğuzkan Gül Yayın Evi 5 5 Kadıoğlu 3 3
Çocuk Edebiyatı ( x ) Çocuk Edebiyatı Öner Ciravoğlu Esin Yayın Evi 36 36 Yar. Çoc. Faal. ve Eğt. Araç. (x) Çocuk Gelişimi Komisyon Esin Yayın Evi 1 1
Yarat. Çocuk Etkinlik. Aygören Dirim Esin Yayın Evi 7 7 Yar. Çoc. Faal. ve Eğt. Oyuncaklar
Komisyon MEB 7 5 1 13
Şükran Oğuzkan - G. Oral MEB 21 4 15 40 Yaratıcı. Çocuk Faal. Aygören Dirim MEB 1 1 Özgür Demirli Esin Yayın Evi 1 1
Okul Önc. Eğit. Kur. Oyun ( x ) Çocuk Oyunları Hilmi Seyrek MEB 3 3 Girişimcilik Şahap Yılmaz Tutibay 1 1 Okul Önc. Eğit. Kurum. Oyun Necati Baykoç Dönmez Esin Yayın Evi 21 15 36
Okul Önc. Eğit. Kur. Müzik ( x ) Okul Önc. Eğit. Kurum. Müzik Muamer Sun MEB 2 2 Rahmiye Altınok Esin Yayın Evi 7 7 Okul Öncesi Müzik Ayşe Urfıoğlu Esin Yayın Evi 10 10 Şarkı Dağarcığı Hilmi Seyrek Yay Yayın Evi 11 11
Okul Önc. Eğit. Kur. Uyg. ( x ) Okul Öncesi Ana Okul Prog. Komisyon MEB 10 10 İnsan İlişkileri ( xı ) İnsan İlişkileri Ahmet Eyicil Gün Yayın Evi 5 5
Mürüvvet Bilen Ecem Yayın Evi 74 74 Özel Eğitim (xı ) Özel Eğitim Yahya Özsoy Karatepe 3 3
Özel Eğitime Giriş Komisyon Karatepe 10 10 Özel Eğitime Giriş Yahya Özsoy Karatepe 24 24
Girişimcilik ( xı ) Girişimcilik Metin Fidan Tutibay 5 5 Girişimcilik Şahap Yılmaz Tutibay 14 14 Müteşebbislik Metin Fidan Tutibay 9 9 Recep Saap Tutibay 2 2 Şahap Yılmaz Tutibay 14 14
İşletme Bilgisi ( xı ) İşletme Bilgisi Osman Bozan Tutibay 14 14 Öznur Coşkuner MEB 18 7 25 Müteşebbislik Öznur Coşkuner MEB 4 4
100
EK-3
ÇOCUK GELİŞİMİ BÖLÜMÜNDE ANKET UYGULAMASI YAPILAN İLLER VE
OKULLAR
İLLER
OKUL ADI
OKULA GÖNDERİLEN ANKET
SAYISI
ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ
ADANA Seyhan İsmet İnönü KML 34 80
ANKARA Cebeci KML 34 112
AYDIN Merkez KML 34 58
BURSA Osmangazi Zübeyde Hanım KML 34 112
ERZİNCAN Merkez KML 34 32
GAZİANTEP Şahinbey KML 34 64
İÇEL Mersin Meslek Lisesi 34 80
İSTANBUL
Bakırköy KML
Fatih Selçuk KML
Kadıköy KML
34
34
34
160
112
160
İZMİR
Buca KML
Göztepe Meslek Lisesi
Cumhuriyet KML
34
34
34
64
112
112
KONYA Meram KML 34 64
KÜTAHYA Merkez KML 34 48
KAHRAMANMARA
Ş
Merkez KML 34 48
MUĞLA Merkez KML 34 32
SAMSUN Merkez KML 34 96
ZONGULDAK Merkez KML 34 48
101
EK-4
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı (METARGEM)
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ VE
İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI
FORM-1
ÖĞRETMEN ANKETİ
ANKARA 2000
102
Sayın Öğretmen,
Millî Eğitim Bakanlığı, meslek dersi kitaplarının hazırlanmasında, dağıtımında, gelişen
teknoloji ve yeniliklerin ders kitaplarına aktarılmasında çeşitli sorunların olduğunu
gözlemlemektedir. Bu sorunların giderilmesi için çözüm önerileri geliştirmeye yönelik sizin
değerli görüş ve bilgilerinize başvurulmaktadır.
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi (METARGEM), belirteceğiniz
görüş ve bilgilerden faydalanarak, meslek dersi kitapları hakkında olumsuzlukları gidermek için
çözüm önerileri geliştirecek ve bu öneriler doğrultusunda Bakanlık yetkili birimlerince gerekli
düzenlemeler yapılacaktır.
Anket sorularına vereceğiniz cevaplar, belirteceğiniz görüşler ve yapacağınız
değerlendirmeler yalnızca araştırma amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Anketi
cevaplandıranların kimlikleri açıklanmayacaktır.
Bu anket formuna verdiğiniz cevapları optik okuyucularda değerlendirebilmek için, anket
formunun yanında size optik okuyucu cevap formu verilecektir. Cevaplarınızı optik okuyucu
cevap formuna kodlayınız.
(*) işaretli olan 2, 3, 4 ve 6 numaralı soruların cevaplarını size verilecek kod numaraları ile
optik okuyucu cevap formuna kodlayınız.
Vereceğiniz cevaplar ile bu araştırmanın gerçekleştirilmesine önemli katkıda bulunmuş
olacaksınız. Araştırmaya göstereceğiniz ilgi ve yapacağınız katkı için şimdiden teşekkür ederiz.
Sevgi ve saygılarımızla.
METARGEM
Araştırma Grubu
FORM-1
103
ÖĞRETMEN ANKETİ
BÖLÜM – 1
1- Öğrenim gördüğünüz veya eğitimini aldığınız meslek alanı / bölüm …………………….. ………………………………………………………………………………….................. 2- Görev yaptığınız il (*) 3- Görev yaptığınız okul (*) 4- Görev yaptığınız bölüm / alan (*) 5- Görev yapmış olduğunuz okulda hangi unvan ile çalışmaktasınız? A- Müdür veya müdür yardımcısı
B- Bölüm veya atölye şefi C- Kadrolu öğretmen D- Geçici görevlendirmeli öğretmen
6- Öğretim verdiğiniz dersin adı (*) 7- Öğretim verdiğiniz dersin kitabı var mı? A- Evet B- Hayır 8- 7. soruya cevabınız HAYIR ise, derste ne tür kaynak kullanıyorsunuz?
A- Çeşitli kitaplardan çekilen fotokopiler B- Yüksek okuldaki ders notları C- Meslekî kurum ve kuruluşların yayımladığı kitaplar D- Broşür, katalog vb. materyaller
Eğer 8. soruya cevap verdiyseniz, bundan sonraki sorulara cevap vermeyiniz. Lütfen BÖLÜM 2' ye geçiniz. 9- Okuttuğunuz ders kitabı aşağıdaki seçeneklerden hangisine girmektedir?
A- Branşın / alanın gerektirdiği tüm bilgilerin tamamını kapsayan temel ders kitabı B- Konuları öğretim (müfredat) programı doğrultusunda hazırlanmış öğrenim amacı ile
kullanılan ders kitabı C- Yardımcı ders kitabı D- İş ve işlem yaprakları
10- Öğretimini verdiğiniz dersin (6.soruda belirttiğiniz) ders kitabına yönelik aşağıda istenilen bilgileri lütfen cevap kâğıdına kodlayınız.
104
Kitabın; A- Adı ............................................................................................................…… B- Yazarı ......................................................................................................……. C- Yayın evi .....….................................................................................................. D- Basım Tarihi ................................................................................................….
11- Derse (6. soruda belirttiğiniz) girmiş olduğunuz süre aşağıda belirtilen seçeneklerden hangisidir?
A- 2 yıl ve daha az B- 3-5 yıl arası C- 6-10 yıl arası D- 11-15 yıl arası E- 16 yıl ve yukarısı
Bundan sonraki (11-36 arası) soruları, 10. soruda belirttiğiniz kitabı dikkate alarak cevaplayınız.
12- Belirttiğiniz kitabı okutmakta olduğunuz süre aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
A- 2 yıl ve daha az B- 3-5 yıl arası C- 6-10 yıl arası D- 11-15 yıl arası E- 16 yıl ve yukarısı
13- Okuttuğunuz kitap aşağıdaki özelliklerden hangisini kapsamaktadır?
A- Sadece bu ders için hazırlanmış Bakanlığın okutmakla zorunlu tuttuğu ders kitabıdır. B- Bakanlığın onayından geçmiş mesleğimle ilgili birden fazla dersi kapsayan temel ders kitabıdır. C- Bakanlığın onayından geçmiş sadece bu ders için hazırlanan yardımcı kaynak kitaptır. D- Bakanlıkça ders / yardımcı ders kitabı tavsiye edilmediğinden, kişi, kurum ve kuruluşların yayımladığı meslekî kitaplardan yararlanıyorum. E- Diğer / Lütfen belirtiniz. ….........................................................................….
14- Okuttuğunuz kitabın belirlenmesinde izlenen yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
A- Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden zümre öğretmenleri kararıyla seçilmiştir. B- Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden öğrenci velileri tarafından
seçilmiştir. C- Tebliğler Dergisi’nde okuttuğum dersle ilgili yayımlanan kitap olmadığından zümre öğretmenleri kararıyla seçilmiştir. D- Diğer / Lütfen belirtiniz. ...........................................................................…..
15- Okuttuğunuz kitap öğretim programındaki (müfredat) tüm konu ve bilgileri sizce ne derece kapsamaktadır?
105
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 16- Okuttuğunuz kitabın eksik konu veya bilgilerini hangi kaynaklardan faydalanarak tamamlamaktasınız?
A- Yüksek öğrenim gördüğüm okulumdaki kitaplardan veya tuttuğum ders notlarından B- Bakanlığın tavsiye ettiği yardımcı ders (kaynak) kitaplarından C- Yabancı kaynak (tercüme) kitap, broşür, katalog vb. D- Meslekî kurum ve kuruluşların yayınladığı dergi, broşür vb. E- Diğer / Lütfen belirtiniz. ..........................................…………………..…... ..............................................................................................................….....
17- Ders kitabı dışında yararlandığınız kaynaklardaki bilgileri öğrencilere hangi yöntemle vermektesiniz?
A- Not tutturarak. B- Fotokopi ile çoğaltıp dağıtarak C- Yararlandığım kaynakları göstererek D- Kaynakları öğrencilerin temin etmesini isteyerek E- Hepsi F- Diğer / Lütfen belirtiniz. .............................................................................. …..................................................................................................................
18- Okuttuğunuz kitaptaki konuların diziliş sırası, öğretim programındaki (müfredat) diziliş sırasını sizce ne derece takip etmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 19- Okuttuğunuz kitabın konuları bilim ve teknolojideki son gelişmeleri sizce ne derece yansıtmaktadır? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 20- Okuttuğunuz kitaptaki yazılı metinlerin öğrencileriniz tarafından anlaşılma düzeyi sizce ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 21- Okuttuğunuz kitapta gereksiz bilgi ve fazla ayrıntıya sizce ne derece yer veriliyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 22- Okuttuğunuz kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 23- Okuttuğunuz kitaptaki konuların anlatım dili öğrenci seviyesine uygunluk bakımından sizce ne
derece yeterlidir?
106
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 24- Okuttuğunuz kitaptaki konuların işlenişinde; basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan
soyuta bir yöntem izlenmesi sizce ne derece uygundur? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 25- Okuttuğunuz kitaptaki işlenen konular, aynı sınıfta okutulan diğer meslek dersi kitaplarındaki
konular ile ne derece ilişkilidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 26- Aynı sınıfta okutulan kültür dersi (Matematik, Fizik, Kimya vb.) kitaplarındaki konular,
okuttuğunuz meslek dersi kitabında işlenen konuları sizce ne derece desteklemektedir (paraleldir)?
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 27- Okuttuğunuz kitaptaki işlenen konulardan, öğrenciler günlük yaşantılarında sizce ne derece
yararlanabilirler? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 28- Okuttuğunuz kitaptaki konuların amaçlarına uygun olarak işlenebilmesi için ders programında
ayrılan haftalık ders saati sayısı konusunda aşağıdaki seçeneklerden size göre uygun olanını işaretleyiniz? A- Ders saati sayısı yeterli olmaktadır. B- Ders saati sayısı yetmediğinden önemli görmediğim konuları işlemiyorum. C- Ders saati sayısı yetmediğinden konuları yeterince işleyemiyorum. D- Ders saati sayısı fazla geldiğinden gereksiz tekrar yapıyorum. E- Diğer / Lütfen belirtiniz. ...................................................................….......... …………………………………………………………………………..…..
29- Okuttuğunuz kitabın konuları, ders programında öğrencilere kazandırılmak istenen bilgi,
beceri, tutum ve iş alışkanlıkları kazanmalarına sizce ne derece katkı sağlamaktadır? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 30- Öğrencilerinizin tamamının ders kitabını temin etme süresi, aşağıdaki seçeneklerden hangisine
uymaktadır?
A- 2 hafta ve daha az B- 3-4 hafta C- 5-8 hafta D- 9 hafta ve daha fazla
31- Okuttuğunuz kitabın cilt kalitesini ne derece yeterli buluyorsunuz?
107
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 32- Okuttuğunuz kitabın kağıt kalitesini ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 33- Kullanım kolaylığı bakımından okuttuğunuz kitabın boyutlarını (eni, boyu, kalınlığı) ne derece
yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 34- Okuttuğunuz kitabın, yazılı metinlerinin okunabilirliği açısından harf büyüklüğü (punto) sizce
ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 35- Okuttuğunuz kitapta öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik, resim
vb.) sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
108
GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
BÖLÜM – 2 2.1- Öğrenim gördüğünüz dersin okuduğunuz kitabına veya bu dersle ilgili kitap ihtiyacına yönelik, anket formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileriniz var mı?
A- Evet B- Hayır
Yukarıdaki cevabınız EVET ise görüş ve önerilerinizi lütfen yazınız.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
....................................................................................
BU ÖNEMLİ ÇALIŞMAYA KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.
110
EK-5
T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı
(METARGEM)
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ VE
İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI
FORM-2 ÖĞRENCİ ANKETİ
ANKARA 2000
111
Sayın Öğrenci,
Millî Eğitim Bakanlığı, meslek dersi kitaplarının hazırlanmasında, dağıtımında, gelişen
teknoloji ve yeniliklerin ders kitaplarına aktarılmasında çeşitli sorunların olduğunu
gözlemlemektedir. Bu sorunların giderilmesi için çözüm önerileri geliştirmeye yönelik sizin
değerli görüş ve bilgilerinize başvurulmaktadır.
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi (METARGEM), belirteceğiniz
görüş ve bilgilerden faydalanarak, meslek dersi kitapları hakkındaki olumsuzlukları gidermek için
çözüm önerileri geliştirecek ve bu öneriler doğrultusunda Bakanlık yetkili birimlerince gerekli
düzenlemeler yapılacaktır.
Anket sorularına vereceğiniz cevaplar, belirteceğiniz görüşler ve yapacağınız
değerlendirmeler yalnızca araştırma amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Anketi
cevaplandıranların kimlikleri açıklanmayacaktır.
Bu anket formuna verdiğiniz cevapları optik okuyucularda değerlendirebilmek için,
anket formunun yanında size optik okuyucu cevap formu verilecektir. Cevaplarınızı optik
okuyucu cevap formuna kodlayınız.
Anket formunda (*) işaretli olan 2, 3, 4 ve 7 numaralı sorulara vereceğiniz cevapların kod
numaraları size verilecektir. Optik okuyucu cevap formuna bu numaraları kodlayınız.
Vereceğiniz cevaplar ile bu araştırmanın gerçekleştirilmesine önemli katkıda bulunmuş
olacaksınız. Araştırmaya göstereceğiniz ilgi ve yapacağınız katkı için şimdiden teşekkür ederiz.
Sevgilerimizle.
METARGEM
Araştırma Grubu
112
FORM-1 ÖĞRENCİ ANKETİ
BÖLÜM - 1
1- Cinsiyetiniz A- Kız B- Erkek
2- Öğrenim gördüğünüz ilin adı (*) 3- Öğrenim gördüğünüz okulun adı (*) 4- Öğrenim gördüğünüz bölüm / alan (*) 5- Sınıfınız A- Hazırlık B- 1.Sınıf C- 2.Sınıf D- 3.Sınıf E- 4.Sınıf 6- Okulunuzun Türü
A- Anadolu Teknik Lisesi B- Anadolu Meslek Lisesi C- Teknik Lise D- Meslek Lisesi (KML, EML, TML)
7- Dersinizin adı (Anketör bildirecek) (*) 8- Öğrenim gördüğünüz (7. soruda belirlenen) dersin kitabı var mı? A- Evet B- Hayır 9- 8.soruya cevabınız HAYIR ise, öğretmeniniz derste ne tür kaynak kullanıyor? (Birden fazla
seçenek işaretleyebilirsiniz.) A- Öğretmenimiz, çeşitli kitaplardan fotokopi çekerek dağıtıyor. B- Öğretmenimiz, kendisinin hazırladığı notlardan yazdırıyor. C- Meslekî kurum ve kuruluşların yayınladığı kitaplardan not tutturuyor. D- Broşür, katalog vb materyallerden not tutturuyor.
Eğer 9. soruyu cevap verdiyseniz, bundan sonraki sorulara cevap vermeyiniz. Lütfen BÖLÜM 2' ye geçiniz.
10- Okuduğunuz kitaba ait aşağıda istenilen bilgileri, cevap anahtarına kodlayınız.
Kitabın; A- Adı ……….............................................................................................................. B- Yazarı .....................……......................................................................................... C- Yayın evi …............................................................................................................. D- Basım tarihi ….........................................................................................................
113
Aşağıdaki (11- 33 arası) soruları 10. soruda belirttiğiniz kitabı dikkate alarak cevaplayınız. 11- Okuduğunuz ders kitabının adını nasıl öğrendiniz? Aşağıda durumunuza uygun olan seçeneği
işaretleyiniz. A- Ders öğretmenimizin ilk dersimize girdiğinde söylemesiyle B- Kendim veya velim okul açılmadan önce okul idaresinin okulda görülebilecek bir yere astığı
kitap listelerine bakarak C- Aynı sınıfta okuyan arkadaşımın aldığı kitabı görerek
D- Okulumun ders kitaplarının satıldığı kırtasiye/kitapçının bu ders kitabını satmasıyla 12- Okuduğunuz kitabı öğretim yılı başında (okul açılmadan önce) temin edebildiniz mi?
A- Evet B- Hayır
13- 12. soruya cevabınız EVET ise kitabınızı nasıl temin ettiniz?
A- Kırtasiyeden satın alarak B- İkinci el kitap satıcısından satın alarak C- Üst sınıfta okuyan bir öğrencinin kitabını satın alarak D- Yardım kuruluşlarının (dernek, vakıf) hediye etmesiyle E- Diğer / Lütfen belirtiniz. .................................................................................
…......................................................................................................................
14- Eğer 12. Soruya cevabınız HAYIR ise kitabınızı temin edememe nedeninizi belirtiniz.
A- Kitabın henüz basılmamış olması B- Kitabın bulunduğum yöreye ulaşmamış olması C- Kitabın fiyatının pahalı olması D- Kitaba ihtiyaç duyulmaması E- Öğretmenimin kitap almayı zorunlu tutmaması
15- 1999-2000 Öğretim Yılında, okuduğunuz kitabı temin edebildiğiniz süre aşağıda belirtilen
zaman dilimlerinin hangisine girmektedir? A- Öğretim yılı başlamadan önce B- 2 hafta ve daha az sürede C- 3-5 haftalık bir sürede D- 6 hafta ve daha fazla sürede E- Hâlâ ders kitabımı temin edemedim
16- Okul idaresinin, okuyacağınız ders kitaplarını okul açılmadan önce ilân edeceğini biliyor muydunuz?
A- Evet B- Hayır
17- Okuduğunuz kitabın yazılı metinlerinin anlaşılma düzeyi sizce ne derece yeterlidir?
114
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 18- Öğretmeniniz, okuduğunuz kitapta olmayan konuları, başka kaynaklardan not tutturuyor mu?
A- Evet B- Hayır 19- 18. soruya cevabınız EVET ise; bir ders saatinde not tutma süresi ne kadardır?
A- 5 dakikadan az B- 5-10 dakika C- 10-20 dakika D- 20-30 dakika E- 30 dakikadan fazla
20- Okuduğunuz kitapta gereksiz bilgi ve ayrıntıya ne derece yer veriliyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 21- Okuduğunuz kitapta, teknolojisini yitirmiş bilgilere sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 22- Okuduğunuz kitapta işlenen konular, aynı sınıfta okuduğunuz diğer meslek dersi
kitaplarındaki konular ile sizce ne derece ilişkilidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 23- Okuduğunuz kitaptaki konuların işlenişinde; basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan
soyuta bir yöntem izlenmesi sizce ne derece uygundur? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 24- Öğretmen, dersi kitaptaki konuların işleniş sırasına göre işliyor mu?
A- Evet B- Hayır 25- Öğretmenin anlattığı dersi anlamanızda, okuduğunuz kitabın sizce ne derece katkısı vardır? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 26- Okuduğunuz kitap derse aktif katılımınızı ve derse olan ilginizi ne derece arttırıyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 27- Konular işlenmeden önce derse hazırlanmanızda okuduğunuz kitap ne derece yardımcı oluyor?
115
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 28- Günlük yaşantınızda okuduğunuz kitaptaki işlenen konulardan ne derece yararlanabiliyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 29- Kullanılma kolaylığı bakımından okuduğunuz kitabın boyutlarını (eni, boyu, kalınlığı) ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 30- Okuduğunuz kitabın yazılı metinlerinin okunabilirlik açısından, harf büyüklüğü (punto) sizce ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 31- Okuduğunuz kitapta öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik, resim vb.) sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 32- Okuduğunuz kitabın cilt kalitesi sizce ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 33- Okuduğunuz kitabın kağıt kalitesini ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
116
GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
BÖLÜM-2 2.1- Okuduğunuz dersin kitabına veya bu dersle ilgili kitap ihtiyacına yönelik, anket formunda yer
almayan hususlarda görüş ve önerileriniz var mı?
A- Evet B- Hayır
Yukarıdaki cevabınız EVET ise görüş ve önerilerinizi lütfen yazınız.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
BU ÖNEMLİ ÇALIŞMAYA KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.
118
EK-6
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ
ARAŞTIRMASI UYGULAMA KILAVUZU A)- Okul müdürleri;
Örneklem kapsamına alınan okulda METARGEM uzmanının koordinatörlüğünde anketlerin
uygulanmasında oluşabilecek aksaklıklardan birinci derecede sorumludur. Okulda anket uygulaması sona
erdiğinde, anketleri FORM 4 de belirtilen derslerin dağılımına göre tasnif edilmesini sağlayarak toplam
sayısı belirtilip Bakanlık görevli uzmanına teslim edecektir. B)- Anket uygulaması ile görevli uzmanlar;
Anketlerin uygulanması ve cevap anahtarlarının kodlanması hususlarında aşağıda yapılan
açıklamaları, görev mahallerine ulaştıklarında uygulamayı başlatmadan önce ilgili kişilere aktarmak ve
ilgilileri bilgilendirmek zorundadırlar. Görevli uzmanlar, araştırma uygulamasının sağlıklı ve eksiksiz
yürütülebilmesi için okul müdürünün görevlendirdiği müdür yardımcısı, ilgili bölümlerin şef ve
öğretmenleri ile koordineli bir çalışma içerisine girerek gerekli dikkat ve hassasiyeti göstereceklerdir.
Uygulama boyunca kontrolleri sürdürecek, hatalı ve eksik doldurulan anket veya anketler varsa bunların
yeniden cevaplandırılmasını sağlayacaklardır.
METARGEM uzmanı okul müdürünü görevlendireceği müdür yardımcısı, ilgili bölümlerin şef ve
öğretmenleri ile koordineli olarak aşağıdaki çalışmaları yapacaklardır. 1-ANKET SAYILARININ TESPİTİ 1.1-Öğrenci Anketi(Form-1) :
Araştırma kapsamına alınan okulların bünyesindeki, okul türleri ve bölümlerin özelliğine göre, Hazırlık
IX,X,XI. Sınıf öğrencilerine Form-4 listede bulunan, zorunlu dersler karşısında belirtilen sayıda
uygulanacaktır.
1.2-Seçmeli Dersler : Form-4’de belirlenmiş seçmeli derslerin toplam anket sayıları, anket uygulaması
yapılacak bölümlerde, seçilen ders sayısına eşit miktarda bölünerek uygulanacaktır.
1.3-Öğretmen Anketi (Form-2) : Araştırma kapsamına alınan okullardaki, bölümlerin derslerine giren
öğretmenler tarafından cevaplandırılacaktır. Öğretmen birden fazla farklı derse giriyorsa, girdiği ders sayısı
kadar Form-2 anketi cevaplandırabilecektir. Form-4 de her ders için belirtilen sayıda anket mutlaka bölüm
öğretmenleri tarafından cevaplanacaktır. Öncelikle derse giren öğretmen anketi cevaplayacak ve yeter
sayıda ankete ulaşabilmek için bölüm öğretmenlerinden yakın zamanda o derse girmiş öğretmenin
doldurması istenecektir.
119
2-ANKETLERİ UYGULAYACAK ÖĞRENCİLERİN BELİRLENMESİ 2.1-İlgili bölümün bir sınıfına (Hazırlık,1,2,3,4) girildiğinde, öğrenci sayısı ders başına düşen anketlerin
toplam sayısına denk veya fazla ise, anket uygulaması yapılacak öğrenciler tesadüfi (rasgele) yöntemle
seçilecektir.
2.1-Sınıfta öğrenci sayısı ders başına düşen anketlerin toplam sayısından az ise o sınıfın başka şubesinde
devam edilecek, okulda sınıfın başka şubesi yoksa, sadece öğrenci sayısını karşılayacak sayıda dersin
anketi uygulanacaktır. Başka bir gün aynı sınıfın geriye kalan derslerinin anketleri uygulanacaktır.
Öğrenciden aynı anda birden fazla anket doldurması istenmeyecektir. 3-CEVAP FORMUNUN KODLANMASI
3.1-ANKET TÜRÜ : Cevap anahtarı üzerindeki dairesel boşluklar(ÖĞRETMEN- ÖĞRENCİ)
doldurulmuş olacaktır. Anketi cevaplayan öğretmen ise ilgili doldurulmuş boşluk ÖĞRETMEN olmalıdır.
Anketi cevaplayan öğrenci ise doldurulmuş boşluk ÖĞRENCİ olmalıdır. 4- ÖĞRETMEN ANKETİNE AİT CEVAP FORMUNUN DOLDURULMASI 4.1- MEZUN OLDUĞUNUZ BÖLÜM : Anketi cevaplandıran öğretmen tarafından öğretmenliğini
yaptığı alanda bitirdiği okulun mezun olduğu bölümü yazılarak kodlanacaktır.
4.2- İL : Anket uygulaması yapılan okulun bulunduğu ilin plaka numarası Yazılarak kodlanacaktır.
4.3- OKUL : Form-4’de bulunan okul kodu sütunundaki kod numaraları yazılarak kodlanacaktır.
4.4- BÖLÜM : Form-4’de bulunan bölüm kodu sütunundaki kod numaraları yazılarak kodlanacaktır.
4.5- ÜNVANINIZ : Anketi cevaplayan görevli tarafından sahip olduğu unvan yazılarak kodlanacaktır.
4.6- DERS : Form-4’de bulunan ders kodu sütunundaki kod numaraları yazılarak kodlanacaktır.
4.7- KİTAP DURUMU : Okutulmakta olan meslek dersinin derste öğrencinin takip ettiği mesleki bir
kitabı mevcut ise EVET, kitabı mevcut değilse HAYIR, kutucuğu doldurulacaktır.
4.8- KAYNAK TÜRÜ : Dersin takip edilen kitabı yoksa, anket deki seçeneklerden öğretmene göre uygun
olan seçenek cevap formundaki boşluk doldurularak işaretlenecektir.
4.9- KİTABIN NİTELİĞİ : Anket deki sorunun cevap seçeneklerinden öğretmen tarafından uygun olanı
cevap formundaki boşluk doldurularak işaretlenecektir.
4.10.A - KİTABIN ADI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının adı yazılarak kodlanacaktır.
4.10.B- KİTABIN YAZARI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının, yazar adı yazılarak,
kodlanacaktır. Kitabın birden fazla yazarı varsa birinci yazar kodlanacaktır. Yazar adı soyadı cevap
formunda ayrılan boşluklara sığmaz ise, yazar adının ilk harfi başa yazılacak ve bir boşluk bırakıldıktan
sonra soy isim ne kadar sığarsa o kadarı yazılarak kodlanacaktır.
120
4.10.C- YAYINEVİ : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basıldığı yayınevi kodlanacaktır.
4.10.D- BASIM YILI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basım yılının son iki rakamı yazılarak,
kodlanacaktır.
4.11-35- Anket soru kitapçığında bu sorulara verilen cevaplar, cevap formunda işaretlenecektir.
4.36- GÖRÜŞ/ÖNERİ :Anketi cevaplayan öğretmen, hangi ders kitabına göre anketi cevapladıysa o derse
veya kitabına yönelik anket formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileri varsa cevap formunda
EVET, yoksa HAYIR boşluğunu doldurarak işaretleyecektir.
5 - ÖĞRETMEN ANKETİ UYGULAMASI SONUÇLANDIĞINDA YAPILACAKLAR
5.1-Anketlere öğretimini verdiği dersin adının(Soru -6) yazılmış olduğu kontrol edilecektir.
5.2-Anketlerin hangi dersler için doldurulduğu( FORM 4 e göre ) üzerinde belirtilerek tasnif edilecektir.
5.3-Anket cevap formlarının eksiksiz olarak boşlukların taşırılmadan doğru doldurulup doldurulmadığı
kontrol edildikten sonra kırıştırılmadan karton levhaların arasına konulacaktır.
5.4-Gerekli inceleme, sayım ve dokümanı yapılarak uygulanan anket ve cevap formlarının toplam sayıları
Anket Teslim Tutanağı' na yazılarak, okul müdürü tarafından onaylanıp imzalandıktan sonra METARGEM
UZMANI’na teslim edilecektir.
6-ÖĞRENCİ ANKETİNE AİT CEVAP FORMUNUN DOLDURULMASI
6.1- CİNSİYET : Anketi cevaplayan öğrencinin cinsiyeti, uygun boşluğa kodlanacaktır.
6.2- İL : Okulun bulunduğu, öğrenim görülen ilin trafik plaka numarası kodlanacaktır.
6.3- OKUL : FORM 4' de belirtilen okul kodu, anketi uygulatan görevli tarafından yazı tahtasına yazılacaktır.
Öğrenciler bu kod numarasını doğru olarak cevap formuna kodlayacaktır.
6.4- BÖLÜM : FORM 4' de belirtilen bölüm kodu, anketi uygulatan görevli tarafından yazı tahtasına
yazılacaktır. Öğrenciler bu kod numarasını doğru olarak cevap formuna kodlayacaktır.
6.5- SINIF : Öğrencinin halen devam ettiği sınıf kodlanacaktır.
6.6- OKUL TÜRÜ : Anket formunda belirtilen seçeneklerden uygun olanı kodlanacaktır.
6.7- DERS : FORM 4' de belirtilen ders kodu anketi uygulatan görevli tarafından yazı tahtasına yazılacaktır.
Öğrenciler bu kod numarasını doğru olarak cevap formuna kodlayacaktır.
6.8- KİTAP DURUMU : Ankette önceden belirlenen dersin, halen okutulan kitabı varsa EVET, yoksa
HAYIR seçeneği kodlanacaktır.
6.9-KAYNAK TÜRÜ : Önceki soruya cevabınız HAYIR ise, bu soruda öğrencinin uygun gördüğü
seçenek kodlanacaktır.
6.10.A-KİTABIN ADI : Halen okutulmakta olan meslek kitabının adı kodlanacaktır.
121
6.10.B-KİTABIN YAZARI : Halen okutulmakta olan meslek kitabının adı kodlanacaktır. Kitabın birden
fazla yazarı varsa birinci yazar kodlanacaktır. Yazar adı soyadı cevap formunda ayrılan boşluklara sığmaz
ise, yazar adının ilk harfi başa yazılacak ve bir boşluk bırakıldıktan sonra soy isim ne kadar sığarsa o kadarı
yazılarak kodlanacaktır.
6.10.C-YAYINEVİ : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basıldığı yayınevi kodlanacaktır.
6.10.D- BASIM YILI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basım yılının son iki rakamı yazılarak,
kodlanacaktır.
6.11-33- Anket soru kitapçığında bu sorulara verilen cevaplar, cevap formunda işaretlenecektir.
4.34- GÖRÜŞ/ÖNERİ :Anketi cevaplayan öğretmen, hangi ders kitabına göre anketi cevapladıysa o derse
veya kitabına yönelik anket formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileri varsa cevap formunda
EVET, yoksa HAYIR boşluğunu doldurarak işaretleyecektir.
122
A
0000A000000000
1111B111111111
2222C222222222
3333D333333333
4444444444444
5555555555555
6666666666666
7777777777777
8888888888888
9999999999999
AAA
BBB
CC
ÇÇ
DD
EE
FFDCBA
GG
ĞĞ
HH
II
ii
JJ
KK
LL
MMMMMMMMMM
NN
OO
ÖÖ
PP
SS
ŞŞ
UU
VV
YY
ZZ
i
DCBAEDCBA
AAAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
1. MEZUN OLDUĞUNUZ BÖLÜM
MÜDÜR/MD. YRD.ŞEFKADROLU ÖĞRT.GEÇİCİ ÖĞRET.
3.OKUL 4.BÖLÜM 5. ÜNVANINIZ2.İL 6. DERS
7. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
8. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
UUUUUUUUUUUUUUU
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
26272829303132333435
EDCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
FEDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRETMEN ANKETİ CEVAP FORMU
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
i
J
K
L
M
N
O
Ö
P
S
Ş
U
V
Y
Z
DCBA
9. KİTAPNİTELİĞİ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
MMMMMMM
MMMMMM MMMMMM
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ Ü
TTTTTTTTTTTTTTTTT T
RRRRRRRRRRRRRRRRR R
A
0000A000000000
1111B111111111
2222C222222222
3333D333333333
4444444444444
5555555555555
6666666666666
7777777777777
8888888888888
9999999999999
AAA
BBB
CC
ÇÇ
DD
EE
FFDCBA
GG
ĞĞ
HH
II
ii
JJ
KK
LL
MMMMMMMMMM
NN
OO
ÖÖ
PP
SS
ŞŞ
UU
VV
YY
ZZ
i
DCBAEDCBA
AAAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
1. MEZUN OLDUĞUNUZ BÖLÜM
MÜDÜR/MD. YRD.ŞEFKADROLU ÖĞRT.GEÇİCİ ÖĞRET.
3.OKUL 4.BÖLÜM 5. ÜNVANINIZ2.İL 6. DERS
7. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
8. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
UUUUUUUUUUUUUUU
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
26272829303132333435
EDCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
FEDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRETMEN ANKETİ CEVAP FORMU
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
i
J
K
L
M
N
O
Ö
P
S
Ş
U
V
Y
Z
DCBA
9. KİTAPNİTELİĞİ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
MMMMMMM
MMMMMM MMMMMM
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ Ü
TTTTTTTTTTTTTTTTT T
RRRRRRRRRRRRRRRRR R
EK-7
124
EK-8
A AA
BB
CC
ÇÇ
DD
EE
FF
GG
ĞĞ
HH
II
İİ
JJ
KK
LL
MM
NN
OO
ÖÖ
PP
RR
SS
ŞŞ
TT
UU
ÜÜ
VV
YY
ZZ
DCBADCBA
HAZIRLIK1. SINIF2. SINIF3. SINIF4. SINIF
A
B
C
D
E
5. SINIF
A
B
8. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
DCBA
9. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
2627282930313233
BA
EDCBA
EDCBA
EDCBA
BA
DCBA
BA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
BA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRENCİ ANKETİ CEVAP FORMU
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
7. DERS
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
İ
J
K
L
M
N
O
Ö
P
R
S
Ş
T
U
Ü
V
Y
Z
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
3.OKUL
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
2.İL
000
111
222
333
444
555
666
777
888
999
4.BÖLÜM
A
B
1. CİNSİYET
KIZERKEK
A
B
C
D
MESLEK LİSESİANADOLU MESLEKTEKNİK LİSEANADOLU TEKNİK
6.OKUL TÜRÜ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
AÇIKLAMALAR• Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak
bir kurşun kalemle işaretleyiniz. İşaretlerinizi cevap yerinin dışına taşırmayınız.
• Cevap kağıdını buruşturmayınız, herhangi bir işaret koymayınız.
A AA
BB
CC
ÇÇ
DD
EE
FF
GG
ĞĞ
HH
II
İİ
JJ
KK
LL
MM
NN
OO
ÖÖ
PP
RR
SS
ŞŞ
TT
UU
ÜÜ
VV
YY
ZZ
DCBADCBA
HAZIRLIK1. SINIF2. SINIF3. SINIF4. SINIF
A
B
C
D
E
5. SINIF
A
B
8. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
DCBA
9. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
2627282930313233
BA
EDCBA
EDCBA
EDCBA
BA
DCBA
BA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
BA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRENCİ ANKETİ CEVAP FORMU
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
7. DERS
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
İ
J
K
L
M
N
O
Ö
P
R
S
Ş
T
U
Ü
V
Y
Z
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
3.OKUL
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
2.İL
000
111
222
333
444
555
666
777
888
999
4.BÖLÜM
A
B
1. CİNSİYET
KIZERKEK
A
B
C
D
MESLEK LİSESİANADOLU MESLEKTEKNİK LİSEANADOLU TEKNİK
6.OKUL TÜRÜ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
AÇIKLAMALAR• Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak
bir kurşun kalemle işaretleyiniz. İşaretlerinizi cevap yerinin dışına taşırmayınız.
• Cevap kağıdını buruşturmayınız, herhangi bir işaret koymayınız.