DE GESPREKSHULP GAAT OVER DE VOLGENDE BEHANDELINGEN:1. Opname intensive care 2. Beademen3. Reanimeren4. Geen opname op de intensive care, niet reanimeren
Gesprekshulpbehandelgrenzen
Waarom deze gesprekshulp?
De artsen willen er alles aan doen om
u beter te maken. Maar ze kunnen
u geen garantie geven dat u beter
wordt. Daarnaast kan een behandeling
ook nare gevolgen hebben. Daarom
behandelt de arts u alleen als u dat echt
wilt.
Soms is de kans dat u een behandeling
overleeft te klein. Bijvoorbeeld omdat
u ook andere aandoeningen hebt. Dan
beslist het team van behandelend
artsen om zo’n behandeling niet uit te
voeren. In dat geval heeft u geen keuze.
Dit bespreekt u met elkaar nadat u deze
gesprekshulp heeft doorgelezen.
Als uw situatie ineens veel slechter
wordt, kunt u misschien niet meer
zeggen wat u wil. Daarom is het
belangrijk dat u er nu al over nadenkt.
Het kan ook zo zijn dat u als familielid
deze folder leest, omdat uw familielid
niet, of niet meer, in staat is om over dit
onderwerp na te denken.
Intensive care-opnameDe intensive care (afkorting: IC)
is een speciale afdeling van het
ziekenhuis waar u intensieve zorg en
behandeling kunt krijgen. Er zijn meer
verpleegkundigen, artsen en machines
waardoor:
• U kunstmatig in slaap kan worden
gehouden.
• Uw ademhaling door machines kan
worden geholpen.
• Uw bloed gezuiverd kan worden als
uw nieren het niet doen.
• Er krachtige medicijnen kunnen
worden gegeven, als dat nodig is.
Gevolgen van een IC opnameOverleven
• Vijftig van de honderd mensen die op
de IC worden opgenomen, overleven.
De overlevingskans hangt af van de
ziekte en de leeftijd. Mensen liggen
gemiddeld tien tot vijftien dagen op
de IC.
Herstel na één jaar
• Vijftig van de honderd mensen die de
IC hebben overleefd, hebben nadien
nog veel lichamelijke klachten in het
dagelijkse functioneren.
• Drieëndertig van de honderd mensen
die een IC opname hebben overleefd,
hebben depressieve klachten.
• Twintig van de honderd mensen die
een IC opname hebben overleefd,
hebben een post-traumatische
stressstoornis. Dit betekent dat zij
de nare en angstige ervaring van de
IC-opname steeds opnieuw beleven.
Zij worden dan angstig of raken in
paniek.
Voordeel van een IC opname:• Intensieve zorg om u in leven te
houden, vaak met behulp van
machines.
Nadelen van een IC opname• Kans om toch te overlijden.
• U kunt erg in de war raken. Dit kan
heel angstig zijn voor uzelf en uw
familie.
• Uw conditie zal achteruitgaan.
Misschien wordt u nooit meer ‘de
oude’.
BeademenDoor uw ziekte kunt u moeite krijgen
met ademhalen. Uw lichaam krijgt dan
niet genoeg zuurstof. Hierdoor kunt u
overlijden. Om ervoor te zorgen dat u
niet doodgaat, kunnen we u beademen
op de IC. U krijgt dan een buisje in
uw keel waardoor u zuurstof krijgt
(afbeelding). Via dit buisje helpt een
apparaat u met ademhalen. Dit buisje
voelt heel vervelend. Daarom wordt u in
slaap gehouden tijdens de beademing.
Door de beademing gaat uw conditie
achteruit. Als u na de beademing weer
beter wordt, bent u vaak erg verzwakt
en kan het lang duren om uw conditie
weer op te bouwen. Misschien wordt
uw conditie niet zo goed meer als voor
de beademing. Deze behandeling heeft
alleen zin als u beter kan worden.
Afbeelding:
beademing met een buisje in de keel.
De gevolgen van beademing
Na een periode van beademing duurt
herstel lang. Tijdens de beademing
worden uw spieren zwakker. Het kan
zijn dat uw spieren niet meer zo sterk
worden als voor de beademing. Dat
heeft gevolgen voor uw dagelijks
functioneren: u kunt niet meer wat u
eerder nog wel kon. Bij mensen die
vóór de beademing al zwak waren, is
er een kans dat ze nooit meer van de
beademing af komen. Zij overlijden aan
de beademing.
Heeft u het coronavirus en heeft u
beademing nodig? Gemiddeld krijgen
mensen twee tot drie weken beademing.
Dat is erg lang. Meer dan 75 van de
100 mensen overlijden. De mensen die
overlijden:
• Zijn vaker ouder dan 70 jaar.
• Hebben vaker diabetes of een hart
-en vaatziekte
• Gebruiken vaker medicijnen die het
afweersysteem verminderen.
Beademingsapparaat
Beademingsbuisje
Voordeel van beademen:
• Door de beademing kunt u in leven
blijven.
Nadelen van beademen:
• Misschien overlijdt u alsnog tijdens
de beademing, of daarna.
• Door de beademing raakt u verzwakt
en is de kans groot dat u na een lange
herstelperiode uw oude niveau van
functioneren niet meer bereikt.
• Er is een grote kans op complicaties,
zoals een longontsteking of klaplong.
ReanimerenAls uw hart stopt met kloppen, pompt
het geen bloed meer door uw lichaam.
Dit heet een hartstilstand. Uw lichaam
krijgt dan niet genoeg zuurstof.
Daardoor raakt u bewusteloos en
overlijdt u. Om een kans te hebben om
te blijven leven, kunt u gereanimeerd
worden. Dit betekent dat mensen, of een
machine, van buitenaf op uw borstkas
duwen (afbeelding). Zo pompen ze het
bloed weer rond. Dit wordt ook wel
‘hartmassage’ genoemd.
LET OP:
na een reanimatie gaat u naar de
intensive care. Als u hier niet naar
kunt of wilt, dan heeft reanimeren
geen zin.
Afbeelding: hartmassage.
Als de reanimatie lukt, blijft u leven.
Na een reanimatie wordt u op de IC
opgenomen. U bent bewusteloos en
wordt door een machine beademd.
Het lichaam kan schade oplopen door
een tekort aan zuurstof dat mogelijk is
opgetreden na de hartstilstand. Vooral
de hersenen zijn daarvoor gevoelig.
Dit kan gebeuren na een
zuurstoftekort:
• U kunt niet goed meer praten.
• U kunt slechter dingen onthouden.
• U kunt armen en benen niet goed
bewegen.
• U blijft bewusteloos (niet meer bij
bewustzijn komen).
• Als er veel hersenschade is, heeft u
voor de rest van uw leven veel zorg
nodig.
De gevolgen van reanimatie
Ongeveer veertien van de honderd
mensen die gereanimeerd worden,
verlaten levend het ziekenhuis.
De helft van deze mensen heeft
hersenschade. U heeft meer kans om te
overleven als u jonger bent en verder
geen andere ziektes heeft.
Voordeel:
• Kans om te overleven.
Nadelen:
• Kans op gebroken ribben of een
klaplong door de reanimatie. U heeft
ook kans op een longontsteking.
• Grote kans om alsnog te overlijden na
een lange opname in het ziekenhuis.
• Kans op ernstige schade aan uw
hersenen. In dat geval heeft u voor de
rest van uw leven zorg nodig.
Niet naar de IC, niet beademen, niet reanimeren
Kiest u samen met uw arts voor ‘geen
IC-opname en niet reanimeren’ of
bespreekt de arts met u dat deze
behandelingen (op medische gronden)
voor u niet meer mogelijk zijn?
Dan zal er op de verpleegafdeling of
thuis alles aan gedaan worden om u zo
goed mogelijk te behandelen. Met de
behandeling proberen we uw klachten
te verminderen. U krijgt bijvoorbeeld
antibiotica, vocht, zuurstof of
medicijnen tegen pijn of benauwdheid.
De behandeling moet ervoor zorgen dat
u zo comfortabel mogelijk bent.
Dit betekent wel, dat als uw ziekte
verslechtert, u kunt overlijden. Dit kan
angstig zijn voor uzelf, maar ook voor
uw vrienden en familie. Denk dan goed
na over wat u nog wilt doen en met wie.
Hierin kan de huisarts, verpleegkundige
of ziekenhuisarts u helpen. Als u zich
nog goed voelt, kan het fi jn zijn om
tijd door te brengen met familie en
vrienden.
Gevolgen van een ‘niet naar de IC, niet
beademen, niet reanimeren beleid’
U leeft niet zo lang mogelijk, maar wel
zo comfortabel mogelijk.
Voordelen:
• Niet onnodig lang lijden.
• Niet onnodig meer naar het
ziekenhuis. Geen pijn en ongemak
van extra onderzoeken en
behandelingen.
• Als u kiest om niet in het ziekenhuis
te blijven, heeft u meer tijd thuis en
meer tijd met vrienden en familie.
Nadelen:
• Als uw ziekte verslechtert, kunt u
overlijden
• Praten over het levenseinde kan
lastig en verdrietig zijn.
Inte
nsi
ve c
are
op
na
me
Be
ad
em
en
Re
an
ime
ren
Nie
t n
aa
r d
e IC
, nie
t re
an
ime
ren
Wa
t b
ete
ke
nt
he
t?U
kri
jgt
inte
nsi
eve
zorg
Via
een
bu
isje
in d
e ke
el
hel
pt
een
ma
chin
e u
met
a
dem
en
Va
n b
uit
ena
f o
p d
e b
ors
t-ka
s d
uw
en a
ls h
et h
art
st
op
t m
et k
lop
pen
We
beh
an
del
en u
w k
lach
-te
n. A
ls u
w z
iekt
e ve
rsle
ch-
tert
, ku
nt
u o
verl
ijd
en
Ge
volg
en
-50
van
de
100
men
sen
o
verl
even
-gem
idd
eld
10
tot
15 d
ag
en
op
de
IC
Na
1 ja
ar
-50
van
de
100
men
sen
no
g
veel
lich
am
elij
ke k
lach
ten
-33
van
de
100
men
sen
d
epre
ssie
ve k
lach
ten
-20
van
de
100
men
sen
p
ost
tra
um
ati
sch
e st
ress
st
oo
rnis
-La
ng
her
stel
-Mis
sch
ien
nie
t m
eer
zo
ster
k a
ls v
oo
r d
e b
ead
e-m
ing
-Zw
akk
e m
ense
n k
om
en
mis
sch
ien
no
oit
mee
r va
n
de
bea
dem
ing
af
Met
het
co
ron
a v
iru
s:-g
emid
del
d 2
to
t 3
wek
en
bea
dem
ing
-Mee
r d
an
75
van
de
100
men
sen
ove
rlij
den
-14
van
de
100
men
sen
ve
rla
ten
leve
nd
het
zie
-ke
nh
uis
-De
hel
ft h
eeft
her
sen
-sc
ha
de
-Zo
co
mfo
rta
bel
mo
gel
ijk
leve
n-O
pti
ma
le b
eha
nd
elin
g
op
de
verp
leeg
afd
elin
g o
f th
uis
. Bij
pij
n o
f b
ena
uw
d-
hei
d z
ult
u h
ierv
oo
r o
ok
beh
an
del
d w
ord
en
Vo
ord
ele
nK
an
s o
m t
e o
verl
even
Ka
ns
om
te
ove
rlev
enK
an
s o
m t
e o
verl
even
-Nie
t o
nn
od
ig la
ng
lijd
en-N
iet
on
no
dig
na
ar
het
zi
eken
hu
is e
n d
us
gee
n
pij
n e
n o
ng
ema
k ex
tra
va
n
on
der
zoek
en e
n b
eha
nd
e-li
ng
en-B
lijf
t u
th
uis
? D
an
heb
t u
m
eer
tijd
met
fa
mil
ie e
n
vrie
nd
en
Na
de
len
-Ka
ns
om
to
ch t
e o
verl
ij-
den
-Vee
l men
sen
ra
ken
in d
e w
ar
-Co
nd
itie
ga
at
ach
teru
it.
Mis
sch
ien
wo
rdt
u n
oo
it
mee
r d
e o
ud
e
-Ka
ns
om
to
ch t
e o
verl
ij-
den
-Ka
n la
ng
du
ren
vo
ord
at
u d
ag
elij
kse
din
gen
wee
r ka
n d
oen
-Ka
ns
op
co
mp
lica
ties
zo
als
lon
go
nts
teki
ng
of
kla
plo
ng
-Ka
ns
op
geb
roke
n r
ibb
en
of
een
kla
plo
ng
na
de
rea
nim
ati
e-G
rote
ka
ns
om
als
no
g t
e o
verl
ijd
en n
a e
en la
ng
e o
pn
am
e in
het
zie
ken
hu
is-K
an
s o
p e
rnst
ige
sch
ad
e a
an
uw
her
sen
en. I
n d
at
gev
al h
ebt
u v
oo
r d
e re
st
van
uw
leve
n z
org
no
dig
-Als
uw
zie
kte
vers
lech
tert
, ku
nt
u o
verl
ijd
en-P
rate
n o
ver
het
leve
nse
in-
de
kan
last
ig e
n v
erd
riet
ig
zijn
Wat is voor u belangrijk?
Voor uw situatie zijn verschillende behandelingen mogelijk. U bepaalt samen met
uw arts wat u zou willen en wat niet meer. Dit hangt af van wat u belangrijk vindt.
Maar ook hoe de behandelend artsen uw kansen inschatten. Welke uitspraken
passen het beste bij u?
Uw voorkeurU heeft nagedacht over de voordelen en nadelen van de behandelingen. Misschien
weet u al wat u wel zou willen en wat niet meer. Samen met uw arts maakt u de
uiteindelijke keuze.
Hoe verdrietig ook, het zou kunnen dat de behandelend artsen met u bespreken
dat bepaalde behandelingen in uw situatie niet meer mogelijk zijn, omdat uw
conditie dat niet toelaat. In dat geval zal het gesprek gaan over wat nog wél
mogelijk is, thuis of in het ziekenhuis.
ColofonOvergenomen van folder van Patiënt Plus (www.patientplus.info) en
Albert Schweizer Ziekenhuis
q Ik wil zo lang mogelijk leven, ook als dat betekent dat ik niet meer de dingen
kan doen die ik nu doe
q Ik kan nu al niet meer alles doen. Ik wil niet dat dit nog verder achteruit gaat
q Ik voel met nu nog erg gezond. Ook als ik achteruitga, blijft er voor mij nog
genoeg over
q Mijn gezondheid laat me nu al vaak in de steek. Ik heb niet veel reserves
over
q Mijn leven voelt nog niet klaar. Ik heb er veel voor over om nog langer te
leven
q Ik heb een goed leven gehad. Ik vind het spannend als dit eindigt, maar ik
heb hier vrede mee
q Ik kan een lang herstel aan
q Een lang herstel is te veel voor mij
q Ik wil heel graag langer leven en daarom accepteer ik de risico’s en ongemak-
ken van een behandeling
q Ik leef liever zo comfortabel mogelijk, ook al is dat dan misschien korter