ววฒนาการทางการจดการสมยใหม The Evolution of Management Thought
อาจารยดวงพร แสงทอง
การจดการในศตวรรษท 21 ศตวรรษท 21 หมายถง ครสตศตวรรษท 21 ชวงเวลาระหวาง ค.ศ. 2001-2100
องคการในศตวรรษท 21 ตองเผชญกบการทาทายครงส าคญทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและและการทตองอยในกระแสโลกาภวตน ท าใหองคการตองเผชญกบสงทาทายหลายประการ ไดแก
ประการแรก คอ การสรางความเจรญเตบโตขององคการ ใหสอดคลองกบภาวการณเปลยนแปลงทเกดขน โดยเฉพาะการปรบปรงและพฒนาองคการในลกษณะเนรมตองคการ โดยจะตองใหความส าคญกบความตองการของลกคา และมงเนนสรางความพงพอใจใหกบลกคา นอกจากนจะตองใหความส าคญกบคนในองคการ เสมอนหนงเปนทรพยากรบคคล ทส าคญและมคณคาขององคการ
ประการทสอง คอ ความกาวหนาและการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเทคโนโลย โดยเฉพาะเทคโนโลยสารสนเทศ ซงเราเหนไดชดจากการใชอนเตอรเนต จนพฒนาไปสการท าธรกจอเลกทรอนกส
ประการทสาม สบเนองจากความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศ ท าใหเกดการสงผานความรกนอยางกวางขวาง จนท าใหตองมการจดการความร เพอน ามาพฒนาทงองคการและบคลากร องคการจะเจรญกาวหนาไดจะตองมบคลากรทมความรความสามารถ
การจดการในศตวรรษท 21ประกอบดวย 1. มวตถประสงคมคณคา พบไดวามแนวความคด 6 ประการ ในการก าหนดวตถประสงคขององคการอยางมคณคา คอ 1) การผลตสนคาทมคณภาพ มนวตกรรมใหมๆ มการพฒนาผลตภณฑใหมระดบไดมาตรฐาน 2) การใหบรการอยางมคณภาพ เชอถอไดและมความรบปดชอบตอลกคา 3) มความสามารถในการคดรเรมและรบฟงความคดเหนการมสวนรวมของคนในองคการ 4) การพฒนาพนกงานใหมความรความสามารถมากขนและทส าคญทสด คอ การจงใจและตอบแทนพนกงานใหมสวสดการทด 5) การมจรยธรรมทางธรกจ 6) มการรกษาสภาพแวดลอมทางธรรมชาต เชน การหาแนวทางทดแทนทรพยากรธรรมชาตทสญเสยไป
2. มความแตกตางจากเดม หมายถง การเปลยนแปลงในดานความคด รเรมใหมๆ ทแตกตางไปจากรปแบบเดม ทเคยเปน เชน การใหบรการทดแปลกใหม การใหประโยชนแกสงคม ทแตกตางจากรปแบบเดมๆ การสรางสรรคสงใหม
รปแบบการเปลยนจากอดตถงปจจบน
• https://youtu.be/Bf-BlAK6Ofc
ธรกจใหมทเกดขนในปจจบน
ศรพนวา คาแรงขนต ากไป สวสดครบเพอน ๆ ผรกการทองเทยวทกทาน เมอไมนานมานผมมโอกาสไดไปเยอน “ศรพนวา” โรงแรมทวากนวาระดบ 6 ดาว รสอรมลคา 6 ลาน
การตลาดและความโดดเดนทางธรกจ • จดเดนในการใหบรการของศรพนวา เปนจดท "ปลาวาฬ อสสระ" ใหความส าคญ
เปนอยางมาก ลกคาทมาพกผอนทน จะมผชวยสวนตว ไวบรการไดตลอด 24 ชวโมง
แมวาราคาของหองพกท "ศรพนวา" จะมราคาสง ประมาณ 20,000 บาทไปจนถงหลกแสนตอคน แตปลาวาฬ กไมไดมองขามจดน เพราะเจาตวรบรองวา หากไดมาพกทนแลว ไมผดหวงอยางแนนอน เรยกไดวาคมคากบคาหองพก ซงเพยบพรอมดวยการบรการและกจกรรมการพกผอนมากมาย
3. เปนยคแหงขอมลและเปดเผยขอมล หมายถง หากมองคกรมการกระจายขอมลใหสมาชกไดรบทราบใหการบรหารมลกษณะเปดเผยไมมลบลมคมใน การกระจายอ านาจ ความยดหยนและการใชขอมลรวมกนเปนรปแบบทางการบรหารทไดรบการยอมรบ
4. ใหความส าคญ กบจตใจของคนในองคกรมากขน หมายถง การค านงถงสภาพจตใจ ไดหนมาใหความส าคญกบสภาพจตใจของคนในองคการมากขน ซงเปนสวนส าคญในการท างานเพราะท าใหการท างานส าเรจอยางเกนความคาดหมาย หรอเหนอกวาเปาหมายทก าหนดไว
ความแตกตางทางการบรหารในศตวรรษท 20และ21
ศตวรรษท 20
ศตวรรษท 21
1. มความมนคงและพยากรณไดไมเปลยนแปลงมากนก
2. ก าหนดขนาดปรมาณและมมาตรวด
3. ผน าคอผทด ารงต าแหนงในระดบสง
4. องคกรมกฎระเบยบทเครงคด
5. มระบบการปองกนขอมลทแนหนา
6. มการวเคราะหเชงปรมาณ
7. ตองการความชดเจนแนนอน
8. เปนการท างานเชงรบ
9. องคกรไมเปนอสระ
10. การประสานงานแนวดง
11. เนนการท างานภายในองคกร
12. เพอหวงผลในตลาดลกคาปจจบน
1. มการเปลยนแปลงทไมเหมอนเดมทเคยเปลยน
2. มความรวดเรวและเปยมความรบผดชอบ
3. ทกคนในองคกรคอผน า
4. องคการมความยดหยน
5. มการแบงปนขอมลใหรบรรวมกน เปดเผย โปรงใส
6. มความคดรเรมสรางสรรค
7. มความทาทาย
8. เนนการท างานเชงรก
9. การประสานงานทกระดบ
10. เนนการท างานในสภาพการแขงขน
11. การแขงขนกลายเปนความรวมมอ
12. ลกคากลมใหม
ค าถาม??? การบรหาร VS การจดการ
Administration VS Management
การบรหาร VS การจดการ ( Administration VS Management )
การบรหาร (Administration) เปนกระบวนการทเกยวของกบการก าหนดนโยบายและแผนงาน ตลอดจนการก ากบดแลเพอใหแนใจวา ความส าเรจทเกดขนสอดคลองกบนโยบายและแผนทวางไว
การจดการ (Management) เปนกระบวนการของการน าเอานโยบายและแผนงานไปปฏบต ใหบรรลตามเปาหมายทก าหนดในขนของการบรหาร เพอใหบรรลวตถประสงคตามแนวทางทก าหนดไว 5 ขนตอนประกอบดวย การวางแผน การจดองคการ การบงคบบญชาสงการ การประสานงาน และการควบคม
นอกจากนกระบวนการจดการยงเปนทงศาสตรและศลปทตองรจกน ามาประยกตใชใหเกดประโยชน เนองจากแตละองคกรมปจจยความส าเรจทแตกตางกน
กระบวนการในการจดการ • การวางแผน การวางแผนหรอ Planning หมายถงการพจารณาก าหนดแนวทางการท างานให บรรลเปาหมาย โดยเกด
จากการใชดลพนจคาดการณลวงหนาเพอเปนแนวทางการการท างานในอนาคต • การจดองคการ การจดองคการหรอ Organizing หมายถง การจดระเบยบหรอโครงสรางของการ ท างานภายใน
องคกรใหเปนระบบระเบยบและอยในสวนประกอบทเหมาะสม เพอกอใหเกดประโยชนและชวยใหองคกรประสบความส าเรจไดเรวขน
• การบงคบบญชาสงการ หรอ Commanding หมายถง ภาระหนาทของผบรหารในการใชความสามารถชกจงหรอหวานลอมผใตบงคบบญชาใหปฏบตงานตามค าสง จนสามารถท าใหองคกรบรรลผลส าเรจได
• การประสานงาน หรอ Coordinating หมายถง การจดใหทรพยากรบคคลภายในองคกรท างานประสานสมพนธสอดคลองเปนน าหนงใจเดยวกน เพอใหการด าเนนงานราบรนและบรรลวตถประสงคอยางมประสทธภาพ
• การควบคม หรอ Controlling หมายถง กระบวนการท างานเรมตงแตการก าหนดมาตรฐาน การแกไขการปฏบตงานของผใตบงคบบญชาตลอดจนการด าเนนงานตามแผน และการประเมนแผนเพอใหบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว
โดยสรป การจดการ (Management) กคอกระบวนการตางๆในการท าใหองคกรธรกจประสบความส าเรจไดอยางมประสทธภาพ โดยม 5 ขนตอนตงแตการวางแผน การจดการองคการ การบงคบบญชาสงการ การประสานงานและการควบคม เปนเครองมอส าคญ โดยมทกษะของผบรหารหรอเปนตวชวดความส าเรจ นนเอง
ความแตกตางของการจดการ กบ การบรหาร จากความหมายของการจดการ กบ การบรหาร จะเหนวาทงสองค านมความหมายเหมอนกน คอ ทงการจดการและการบรหาร หมายถง กจกรรมในการบรหารทรพยากรและกจการรายอนๆเพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไว องคการตางๆจงใชค าสองค านสลบกนไปมา หรอใชแทนกนได
ความแตกตางระหวางค าวา การจดการ และค าวา การบรหาร
1. การจดการมกใชในวงการธรกจหรอเอกชนเปนหลก
2. การจดการใชกบผปฏบตงานในระดบบรหารรองลงมาทมหนาทในการน านโยบายไปปฏบตมกเรยกบคคลเหลานวา ผจดการ
1. การบรหารมกใชในวงการสาธารณะหรอราชการ
2. การบรหารใชกบผปฏบตงานในระดบสงขององคการทมหนาทในการก าหนดกรอบนโยบายและแผนตางๆมกเรยกคนเหลานวา ผบรหาร
ความหมายของการจดองคการ
กรฟฟน การตดสนใจเลอกวธการในการจดกลมกจกรรมและทรพยากรตางๆขององคการออกเปนหมวดหมอยางเปนระเบยบเพอประสานงานระหวางกลมกจกรรม และกลมบคคลใหสมพนธกนอยางมประสทธภาพและประสทธผล
เชอรเมอรฮอรน กระบวนการในการจดคน และทรพยากรตางๆใหประสานสมพนธกน เพอด าเนนกจกรรมใหบรรลส าเรจตามเปาหมายขององคการ
เทพศกด บณยรตพนธ การก าหนดโครงสรางทเปนทางการ ทงในแนวดงและแนวนอน โดยแสดงใหเหนถงแบบแผนความสมพนธของงาน หนวยงาน บคคล อ านาจหนาท สายการบงคบบญชา การสอสาร การประสานงาน ตลอดจนปจจยอนๆทมอยเพอใชเปนกลไกในการบรรลวตถประสงคหรอองคการ
• สรป กระบวนการในการน าไปสรปแบบการจดโครงสรางองคการ
กระบวนการในการจดโครงสรางทเปนทางการ ทงในแนวดงและแนวนอน โดยแสดงใหเหนถงแบบแผนความสมพนธของงาน หนวยงาน บคคล อ านาจหนาท สายการบงคบบญชา การสอสาร การประสานงาน ตลอดจนปจจยอนๆทมอยเพอใชเปนเครองมอหรอวธการขององคการทชวยใหบรรลจดมงหมายปลายทางทวางไว
ความหมายของการจดองคการ
• เปนเรองเกยวของกบจดมงหมาย หรอวตถประสงคขององคการ
• การจดกลมองคกจกรรม
• การก าหนดความสมพนธ
สรปความหมายของการจดองคการ
ประโยชนของการจดองคการ
• ประโยชนของการจดองคการทมตอองคการ o โครงสรางองคการถกก าหนดขนมาเพอเปนเครองมอ หรอวธการชวยใหแตละ
องคการบรรลวตถประสงคทตงไว
o ชวยใหท าใหการท างานไมเกดปญหาความซ าซอน ความลาชา หรอการเกยงงานกนท า
o ชวยใหองคการสามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนไปไดงาย
o แสดงใหเหนถงการแบงงานกนท า ออกเปนต าแหนงงานตางๆ
ประโยชนของการจดองคการ
ประโยชนของการจดองคการทมตอผบรหาร ชวยใหการบรหารงานในองคการเปนไปดวยความสะดวกและงาย
ชวยไมใหเกดปญหาการสนเปลองเพราะท างานซ าซอนหรอความลาชา หรอการเกยงงานกนท า
ชวยใหเกดเอกภาพในการบงคบบญชาและการสงการในการท างาน
ประโยชนของการจดองคการ
ประโยชนของการจดองคการทมตอผปฏบตงาน ชวยใหบคลากรในองคการมขวญและก าลงใจในการปฏบตงาน
ชวยใหบคลากรในองคการรอ านาจหนาทและขอบขายการท างานของตนมเพยงใด
ชวยใหบคลากรในองคการสามารถเขาใจถงความกาวหนาในสายงานทตนด ารงต าแหนงอยวามความกาวหนามากนอยเพยงใด
ชวยใหเกดความชดเจนในการก าหนดขอบเขตของอ านาจหนาท กฎระเบยบททกคนตองปฏบตตาม
ประโยชนของการศกษาองคการ
องคการ
การออกแบบโครงสรางและระบบขององคการ
การประยกตเทคนค การจดการ
สมาชกมสขภาพด
การเปลยนแปลงองคการ
การตอบสนองตอความตองการของสงคม
เขาใจพฤตกรรรมมนษยมากขน
ความเขาใจและการวนจฉยปรากฎการณขององคการ
การด าเนนงานอยางมประสทธภาพ
กจกรรมทายบทเรยน แบงกลมออกเปน 3กลม จงอธบายมาใหเขาใจ
1. องคการ คอ อะไร ??? 2. จากโจทยทไดรบ ขอใดไมใชลกษณะของการด าเนนการในรปขององคการ และจากขอทกลมไดรบผดชอบจงบอกถงลกษณะวาเปนการด าเนนการในรปแบบใด จงอภปรายแสดงความคดเหน
องคการคออะไร (What is organization? ) ก. A กบ B เปนเพอนกน A มความสามารถในการท าอาหาร B มความสามารถในการ
โฆษณา ทง 2 คน ตกลงรวมกนในการจะเปดรานอาหารชอ “รานประเทศไทยของเรา ” โดยให A เปนพอครว และ B ท าเรองการตลาด โดยมการลงทนรวมกน
ข. A B และC เปนเพอนกนมานาน C ท างานอยทSSRU. จงหางเหน A และB ท าใหทง 2 คน คดถง จงตกลงรวมกนทจะไปเยยม C และจะนอนคางทSSRU. เพอรอให C วางมาพบคยกนใหหายคดถง
ค. A B และC เปนเพอนตางวย ทง 3 คนเหนวาประเทศไทยทกวนนมแตความวนวาย เตมไปดวยความขดแยง จงตกลงรวมกนทจะเปนตวตงตวตในการแกไขปญหาดงกลาว จดตง “มลนธเพอลดความขดแยงในสงคม” โดยให A เปนคนหาสมาชก B เปนคนเผยแพรขอมลชกจงคน และให C เปนโฆษก คอยกระจายขาวสารของมลนธ”
27