ครเสกสรรค สวรรณสข
กระบวนการเจรญเตบโตของพช ม 3 กระบวนการ คอ 1. กระบวนการแบงเซลล 2. กระบวนการขยายขนาดของเซลล 3. กระบวนการเปลยนรปรางเซลล เพอท าหนาทเฉพาะ
การเจรญเตบโตของพช คอ การเพมจ านวนเซลลและการขยายขนาดของเซลล
สวนประกอบของพช
เมลดและการงอก - การเจรญเตบโตของพชเรมตนเมอเมลดไดรบความชนจากน า 1. เมลด (seed)
เมลดและการงอก 1. เมลด (seed)
1.1 เปลอกเมลด (seed coat) มรอยแผล (cicatrix) และมรไมโครไพล (micropyle)
1.2 ใบเลยง (cotyledon)
ม endosperm ทสะสมอาหาร
1.3 Embryo ม 3 สวน
ยอดแรกเกด (plumule)
ล าตน (stem)
รากแรกเกด (radicle)
เมลดและการงอก 2. การงอก (germination) ปจจยส าคญทมผลตอการงอกของเมลด
1. น า (H2O) 2. แกสออกซเจน
3. อณหภม 20-30 องศาเซลเซยส
ปจจยทมผลตอการเจรญเตบโตของพช 1. แสงแดด ใชแสงในการสรางอาหาร เรยกวา กระบวนการสงเคราะหดวยแสง (photosyntesis)
2. อากาศ (แกสออกซเจน) 3. น า 4. แรธาต ธาตหลก N , P , K ,
Ca , Mg , S
ธาตรอง Fe , Zn , Cu
ราก
- ระบบรากแกว
- ระบบรากฝอย
ขนราก (root hair) - คอ เซลลพชทเปลยนแปลงรปรางไปท าหนาทดดน าและเกลอแร
หนาทของราก 1. รากสะสมอาหาร
2. รากค าจน
3. รากยดเกาะ
หนาทของราก
4. รากสงเคราะหแสง
5. รากหายใจ
หนาทของราก
ล าตน (stem) ล าตนใตดน ล าตนเหนอดน
1. เนอเยอล าเลยงน า-เกลอแร หรอ ไซเลม (xylem) ล าเลยงจากรากไปสล าตน และสวนตาง ๆ ของพช
2. เนอเยอล าเลยงอาหาร หรอโฟลเอม (phloem) ล าเลยงจากใบหรอล าตน หรอบรเวณทมการสรางอาหาร
ไปยงสวนตาง ๆ ของพช บรเวณทมการสะสมอาหาร
หนาทของล าตน
1. ล าตนสะสมอาหาร
2. ล าตนสงเคราะหแสง
3. ล าตนขยายพนธ
หนาทของล าตน
4. ล าตนเปลยนไปเปนมอพน
ใบ
ใบ
ชนดของใบ 1. ใบเดยว
2. ใบประกอบ
หนาทของใบ
1. สรางอาหาร
2. คายน า
3. หายใจ
ดอก
ชนดของดอก
1. ดอกสมบรณ
2. ดอกไมสมบรณ
หนาทของดอก
1. ชวยลอแมลงใหมาผสมเกสร
2. ท าหนาทผสมพนธ
ผล
ผล (fruit) คอรงไขทเจรญเตบโตเตมทแลว (mature ovary) รงไขดงกลาวอาจเจรญเปลยนแปลงมาภายหลงการปฏสนธ ซงจะมเมลดอยภายในหรอเจรญมาโดยไมไดรบการปฏสนธหรอ พารทโนคารป ( parthenocarpy) ผลประเภทหลงนโดยทวไปจะไมมเมลด เรยกวา ผลพารทโนคารปก (parthenocarpic fruit)
สวนประกอบของเมลด (Seed)
1. Seed coat (เปลอกหมเมลด)
2. Endosperm (เอมโดสเปรม)
3. Embryo
ปจจยส าหรบการเจรญเตบโตของพช
1. แสง 2. ดน 3. น าหรอความชน 4. อากาศและอณหภม
แสง
พชตองใชแสงแดดเปนพลงงานใน กระบวนการสงเคราะหดวยแสง (ปรงอาหาร) ถาไมมแสงแดด พชปรงอาหารไมได พชกตองตายไป เราจะเหนไดวา พชทเราปลกในทรม เชนปลกไวรมหนาตางในบาน จะเอนออกไปทางหนาตางเพอรบแสง พชทปลกใตพชใหญ จะมล าตนสงชะลด เพอขนไปรบแสงทพชตนใหญบง ในกระบวนการเจรญเตบโตของพช บางขนตอนกตองอาศยแสงแดด เชน ขาวในชวงทออกรวง และแกจด การไดรบแสงแดด จะท าใหขาวสกเรวขน
ดน
ประกอบดวยแรธาตของดน ซงไดแกชนสวนทผพงของหนประมาณ ๔๕% เปนแหลงทธาตอาหารตางๆ ทจ าเปนตอการเจรญเตบโตของพช และสารอนทรยทเนาเปอย หรอฮวมสประมาณ ๕% สวนประกอบทงสองนไมไดผนกตดกนแนนเปนเนอเดยว แตมชองวางเลกๆ แทรกอยทวไปประมาณครงหนงของปรมาตรทงหมด และในชองวางเหลานมอากาศและน าขงอยอยางละครง ในชองวางเหลานนเปนแหลงทมาส าหรบอากาศหายใจ และดดดงน าขนไปสล าตนของรากพช
น าหรอความชน
รากพชตองการน าในดนเพอละลายธาตอาหารส าหรบรากทจะดดขนสล าตน เฉพาะสวนทเปนน าในดนทขงอยตามชองวางเลกๆ ในดนเทานนทรากพช สามารถดดขนไปใชหลอเลยงตน และเพอใชในกระบวนการสงเคราะหแสง
ความส าคญของการใหน าพช
เพอใหพชมน าใชอยางเพยงพอและทนตอความตองการอยตลอดเวลาทท าการเพาะปลก ปองกน
ความเสยหายของพชจากการขาดน าและเพมผลผลต พชไมชะงกการเจรญเตบโตจากการขาดน า และชวยเพมประสทธภาพการใชปยของพช เนองจากรากพชจะดดซมแรธาตอาหารในรปของสารละลาย ซงจ าเปนตองใชน าเปนตวท าละลาย
ชนดของน าในดน
• น าอสระ (Gravitational Water หรอ Free Water)
• น าซบ (Capillary Water)
• น าเยอ (Hygroscopic Water)
อากาศและอณหภม
อณหภมของอากาศอยภายใตอทธพลของพลงงานแสงทสองลงมาเปนส าคญ อณหภมจะมผลอทธพลตอปฏกรยาทางชวเคมตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงทเกยวของกบการท างานของเอนไซมของสงทมชวต อณหภมสงหรอต าเกนไปจะมผลท าใหปฏกรยาของการท างานของเอนไซมลดลง ตราบใดทเอนไซมยงท างานอยชวตกยงคงด าเนนตอไปและจะตายในทสดเมอเอนไซมหยดการท างาน ในพชทวไปอณหภมสงกวา 105-110 oF จะท าใหเอนไซมแตกสลายลงได อณหภมต าอาจจะไมท าใหเอนไซมเสยหายไดแตจะท าใหการท างานของเอนไซมชาลง พชบางชนดยงสามารถเจรญอยไดทอณหภมต ากวา 40 oF