Animaliak Nutrizioa II
3: Animalien arnasketa
• Zelula guztiek nutrienteen eta oxigenoaren etengabeko beharra daukate, eta CO2 eta hondakinak kanporatu behar dituzte.
3: Animalien arnasketa
4. Azal bidezko arnasketa
Muki-azala•Kapilar sare garrantzitsua.•Anelido lurtarrak (arnasketa bakarra) eta anfibioetan (biriketan laguntzaz)
• Azala beti hezea behar dute.
4. Trakea bidezko arnasketa
Trakeak• Artropodo lurtarrak (intsektuak)
• O2 zuzenean iristen da zeluletara, ez du likido zirkulatzailerik.
5. Brankia bidezko arnasketaBrankiak• Animali urtarrak. Uretan oxigeno eskasia
Kanpoko Brankiak•Anelidoak, ekinodermoak, anfibio larbak, krustazeoak, etc.
Barruko Brankiak.•En moluskoak, krustazeoak, arrainak…
• Brankia arkutik eutsitako lamina meheak dira.•Arku bakoitzetik filamentuak ateratzen dira
• Ura ahotik sartu, brankietatik pasa eta ateratzen da.
5. Brankia bidezko arnasketa: ornodunak
•Igeri puxika airez betetako
poltsa bat da, arrainek
flotaziorako erabiltzen dutena.
• Arrain kartilagotsuetan zakatz ganbarak daude, babesgabekoak (behintzat 4).• Osteiktioetan operkulua dago brankiak babestuaz
6. Birika bidezko arnasketa
•Ugaztunetan laringea, trakea, bronkioak, bronkioloak y albeoloak daude.
• Albeoloak pareta meheko ganbera txiki batzuk dira, kapilarrez inguratuta daudelarik.
http://cienciasnaturales.es/RESPIRATORIO.swf
8. Birika bidezko arnasketa: Beste ornodun batzuk
• Barneko organoak.• Arrainen igeri puxikaren eboluziotik dator.
•Airea inspirazioa y espirazioaren bidez sartu eta kanporatzen da.
•Anfibioetan zaku oso sinpleak dira.Horregatik azaletik arnastu behar dute baita ere.
• Narrasti, hegazti eta ugaztunetan birikek albeoloak dituzte, gasen trukaketa hobe egitearren.
• Hegaztietan birika 5 pare aire zakuekin komunikatuta dago, baita hezurren barnearekin ere.
7. Nutrienteen garraioa
• Zelulek nutrienteak eta oxigenoa beharrezkoa dute.
• Ornodunetan odola eta linfa,ornogabe konplexuenetan hemolinfa de eta sinpleenetan hidrolinfa..•Pigmentua eraman ohi dute: oxigenoarekin elkartzen dira.
• hemoglobina ornodun eta anelidoak (gorria)• hemozianina molusku eta artropodoak (urdina)• Hemoeritrina anelidoak (gorri morea)
• Porifero eta Knidarioek difusioaren bidez.• Animali konplexuagoetan zirkulazio aparatua beharrezkoa da.•Zirkulazio sistemak, likido bat, baso sistema eta bihotzaz osatuta dago.
Garraiorako likidoa
• Ura, gatzak, nutrienteak, hormonak, antigorputzak, zelulak…..daramatza.
7. Nutrienteen garraioa
Globurulu zuriak
Plaketak
Globulu gorriak
Giz
akia
ren
zir
ku
lazio
-ap
ara
tu
lin
fati
koa
BihotzaMiokardio deituriko muskulu ehun ildasktu bereziz osatua dagoenez, hori uzkurtzean eta erlaxatzean, likido zirkulatzailea ponpatzeko eta mugiazrazteko ahalmena du.
Hainbat eratako bihotzak daude:
• Bihotz tubularrak (Artropodoak) • Bihotz osagarriak: alde jakineko zirkulazioa bizkortzen dute (Zefalopodoen zakatz-bihotzak) • Bihotz trenkadadunak (Molusku eta Ornodunetan).
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak
8. Zirkulazio-aparatu desberdinakIREKIA
• Artropodoak y molusku ez zefalopodoak• Likido zirkulatzailea gorputzaren barrunbera ateratzen da.
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak
ITXIA
• En anelidoak, molusku zefalopodoak eta ornodunak• Likido zirkulatzailea ez da basoetatik ateratzen.
•Anelidoek baso dortsala eta baso bentrala daukate.
• Ornodunetan bihotza dago, arteriekin, benekin eta kapilareekin.
• Arteriak: bihotzetik atera • Benak: bihotzean sartu.• Kapilareak: trukaketarako.
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak
Ornodunentan dauden zirkulazio motak:
• sinplea odola bihotzetik behin pasatzen baldin bada, bikoitza bi aldiz pasatzen bada (zirkuitu bakoitzean)
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak
Hegazti eta ugaztunetan zirkulazioa bikoitza eta osoa da: bihotzean odola ez da inoiz nahasten.
8. Zirkulazio-aparatu desberdinak
9. Ugaztunen bihotza
Ziklo kardiakoa
• Bihotza ponpa bat da, uzkurtu (sistole) eta erlaxatzen dena (diastole): lehenik aurikulak eta bentrikuluak gero.
9. Ugaztunen bihotza
Ziklo kardiakoa
Balbula trikuspidea
Bihotzeko balbulak
Recommended