Download pdf - Annual Report 2008 BRT

รายงานประจำป 2551 Annual Report 2008

โครงการพฒนาองคความรและศกษานโยบาย การจดการทรพยากรชวภาพในประเทศไทย

สนบสนนโดย

สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ศช.)

สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)

รายงานประจำปโครงการ BRT ๒๕๕๑ BRT Annual Report 2008

จดทำโดย: โครงการพฒนาองคความรและศกษานโยบาย การจดการทรพยากรชวภาพในประเทศไทย (โครงการ BRT) 73/1 อาคารสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ถนนพระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0-2644-8150-9 ตอ 552-553 โทรสาร 0-2644-8106 http://brt.biotec.or.th บรรณาธการ: วสทธ ใบไม และ รงสมา ตณฑเลขา กองบรรณาธการ: สกญญา ประกอบธรรม, วภามาศ ไชยภกด, แสงดาว กลางไกล และวารน โนตชยยา รปเลม: บรษท หนงเกาสองเกา จำกด

พมพท: โรงพมพกรงเทพ (1984) จำกด โทรศพท 0-2247-1940-7 กนยายน 2551 อางอง: วสทธ ใบไม และรงสมา ตณฑเลขา. 2551. รายงานประจำปโครงการ BRT 2551. จดทำโดยโครงการ BRT. โรงพมพกรงเทพ (1984) จำกด กรงเทพฯ. 72 หนา. ISBN: 978-974-229-948-4 Published by: Biodiversity Research and Training Program (BRT) 73/1 NSTDA Building, Rama VI Road, Rajdhevee, Bangkok 10400 Tel: 0-2644-8150-9 Ext 552-553 Fax: 0-2644-8106 Editors: Visut Baimai, and Rungsima Tanthalakha Editorial Board: Sukanya Prakobtum, Wipamat Chaipakdee, Saengdoa Klangklai and Warin Notchaiya layout: 1929 Co.,Ltd. Printed by: Bangkok Printing (1984) Co.,Ltd. Tel: 0-2247-1940-7 September 2008 For Citation: Visut Baimai and Rungsima Tanthalakha. 2008.

BRT Annual Report 2008. Bangkok Printing (1984) Co.,Ltd., Bangkok. 72 pp.

สารจากประธานคณะกรรมการนโยบาย 5 สารจากผอำนวยการสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย 6 สารจากผอำนวยการศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต 7 บทสรปสำหรบผบรหาร 8 หนวยงานสนบสนนทนโครงการ BRT 10 ประมวลผลงานป 2551 12 กงกอมงกรชมพ : ตดอนดบหนงในสบสงมชวตชนดใหมของโลก 14 จากงานวจยพนฐานสการใชประโยชน สาหรายฟนฟสภาพดน 15 ปาประ 16 ชดโครงการปาเมฆ-เขานน 18 ชดโครงการหาดขนอม-หมเกาะทะเลใต 24 รางวล วสทธ ใบไม 30 เสนทางศกษาธรรมชาตพหนองปลง 34

35 จดพมพหนงสอทองผาภมตะวนตก

36 ไผ

37 ตำรานเวศวทยา

38 เผยแพรประชาสมพนธ

44 ประมวลภาพผลงานวจย

53 รายงานการเงน 2551

54 คณะกรรมการนโยบายโครงการ BRT

54 คณะกรรมการบรหารโครงการ BRT

55 การประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11

60 ผลการประกวดโปสเตอรดเดน

61 ผลงานทางวชาการ 2551

66 รายชอโครงการ 2551

70 ปฏทนกจกรรม 2551

72 ขอขอบคณ

สารบญ

We shall need a radically new manner of thinking if mankind is to survive

4 รายงานประจำป2551•AnnualReport2008

โครงการ BRT ไดผลตงานวจยและนกวจยเกยวกบความหลากหลายทาง

ชวภาพออกมาไดจำนวนมากอยางนาชนชม เนองจากความหลากหลายทางชวภาพมความสำคญอยางยงยวดตอชวต และความอยรอดของมนษยชาตและของโลก งานเรองความหลายทางชวภาพไมนาจะหยดอยแคความร แตควรจะไปใหถงการสรางจตสำนกใหม (New Consciousness) เพราะวถคดในปจจบนนำไปสการทำลายความหลากหลายทางชวภาพและทางวฒนธรรม และมนษยชาตไมสามารถถอนตวออกจากเสนทางหายนะนได อลเบรต ไอนสไตน เคยกลาววา

“เราตองการวถคดใหมโดยสนเชง ถามนษยชาตจะอยรอดได” “We shall need a radically new manner of thinking if mankind is to

survive” แตวถคดใหมเกดขนไมไดดวยจตสำนกเกา จตสำนกใหมจงจำเปนตอ

ความอยรอด คำถามกคอนกวจยเรองความหลากหลายทางชวภาพจะนำเอาสงททานศกษาวจยไปสจตสำนกใหมไดอยางไร

มนษยจำเปนตองเปลยนวตถประสงคใหม จากการแสวงกำไรสงสด (Maximize profit) ซงนำไปสการทำลายทรพยากรธรรมชาต สงคม และตนเองไปสการอยรวมกน (Living together) ทงระหวางมนษยกบมนษย และระหวางมนษยกบสรรพธรรมชาตทงปวง

มนษยจะมวตถประสงคใหมไดกตอเมอมจตสำนกใหม มการเรยนรใหม มระบบเศรษฐกจและระบบการสอสารใหม ขอใหประชาคมความหลากหลายทางชวภาพประสบความสำเรจในการสรางจตสำนกใหม เพอเปลยนแปลงวสยทศนและเปาหมายทนำไปสการอยรวมกนอยางสนตระหวางมนษยและระหวางมนษยกบสรรพธรรมชาต เพอความยงยนและศานต

(ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทย ประเวศ วะส) ประธานคณะกรรมการนโยบายโครงการ BRT

สารจากประธาน คณะกรรมการนโยบาย

วสยทศนและเปาหมายรวมของ

เรองความหลากหลายทางชวภาพ

5รายงานประจำป2551•AnnualReport2008

สารจากผอำนวยการสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย

ป 2551 น เปนชวงเวลาครงทางของโครงการ BRT ในระยะท 3

(พ.ศ.2549-2553) นบเปนจงหวะเวลาเหมาะทจะทบทวนทศทางการทำงานทผานมาและมองอนาคตไปขางหนา ผลงานอนทรงคณคาทไดสรางสรรคขน อาทเชน การจดทำระบบฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพระดบชาต ทเรยกวา Network of Biodiversity Database System (NBIDS) ใหมการบรการแบบ online ทาง internet การศกษาวจยระบบนเวศตางๆ อยางเปนระบบโดยตดตามการเปลยนแปลงในระยะยาว ไดปลกกระแสการวจยความหลากหลายทางชวภาพทสมพนธกบสงแวดลอมซงเกยวโยงกบภาวะโลกรอน การสรางชดโครงการวจยใหมๆ เชน ชดโครงการความหลากหลายทางชวภาพในพนทเกษตรกรรม ชดโครงการวจยนเวศวทยา โครงการวจยทองถนกบโรงเรยนทหาดขนอม และ โครงการวจยเรองไผกบสถาบนการศกษาในพนท ซงเปนการสรางรากฐานความรดานความหลากหลายทางชวภาพใหเขมแขงในระยะยาว

อยางไรกด การดำเนนงานในระยะนโครงการ BRT ยงตองมงทำงานเตมเตมจดออนของงานวจยความหลากหลายทางชวภาพใน 3 สวนดวยกน คอ งานวจยดานนเวศวทยาและดานเศรษฐกจ สงคม และภมปญญาทองถน งานดานการอนรกษและการใชประโยชน และการสรางนกวจยหนาใหม โดยเฉพาะนกวจยในทองถน สงคมไทยในอนาคตยงมความจำเปนตองสรางและใชองคความรดานความหลากหลายทางชวภาพอกมากมายหลายมต เพอปองกนแกปญหาระดบพนท ตอบคำถามเชงนโยบาย และใชในมตความสมพนธระหวางประเทศในฐานะทประเทศไทยเปนสวนหนงของโลก เชนการเจรจา และจำเปนอยางยงทตองสอสารความรเหลานสสาธารณะเพอสรางสงคมทเขมแขงตอไปดวย

สกว. ขอขอบคณโครงการ BRT ทไดรเรมสรางความตนตวดานความหลากหลายทางชวภาพใหแกวงวชาการ และสรางผลงานทเปนประโยชนตอสงคมและประเทศ ซงเปนฐานกำลงของนกวชาการและองคความรในระยะยาวตอไป

(ศาสตราจารย ดร.ปยะวต บญ-หลง)

ผอำนวยการสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย


สารจากผอำนวยการศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

ความหลากหลายทางชวภาพทประกอบดวยพช สตว และจลนทรยนานา

ชนด รวมทงภมปญญาชาวบานทมอยมากมายหลากหลายในสงคมทองถนของประเทศไทยนบเปนทรพยากรชวภาพททรงคณคาและสามารถใชเปนฐานในการพฒนาประเทศใหเกดความสมดลทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมไดอยางยงยน

ศนยไบโอเทค ได เลงเหนความสำคญและการใชประโยชนจาก ”ทรพยากรชวภาพ” โดยการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยยคใหม จงไดใหความสำคญกบงานวจยพนฐานดานความหลากหลายทางชวภาพตงแตเรมตนโครงการ BRT จนถงปจจบนน เพอพฒนาองคความรชววทยาพนฐานทสามารถนำไปพฒนาตอยอดงานดานตางๆ ของศนยฯ นอกจากนนศนยฯ ยงไดเปนเจาภาพโปรแกรมคลสเตอรทรพยากรชวภาพและสงแวดลอมรวมไปถงงานเครอขาย BRN (Bioresource Research Network) เพอพฒนาบคลากรในสถาบนการศกษาทองถนใหมความเขมแขงในการวจยทรพยากรชวภาพมากขนดวย

การจดการความรและการเผยแพรประชาสมพนธเปนเรองทศนยฯ ใหความสำคญมาโดยตลอด ในปนงานดานความหลากหลายทางชวภาพไดเผยแพรออกไปสสายตาของสงคมมากขน ทโดงดงคอกงกอมงกรสชมพ ซงตดอนดบหนงในสบสดยอดสงมชวตชนดใหมของโลก ไดนำไปจดนทรรศการและออกรายการทวเปนจำนวนมาก รวมทงงานมหกรรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตป 2551 ทพงผานไป กไดกงกอมงกรสชมพมาสสรางสสน เสยงหวเราะ และใหความรกบเยาวชน

ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพขอเปนกำลงใจใหโครงการ BRT และคณะนกวจยทกทานปฏบตภารกจตางๆ ใหสำเรจลลวงและบงเกดผลประโยชนตอสงคมและประเทศชาตตลอดไป

(ดร.กญญวมว กรตกร)

ผอำนวยการศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต


ปพ.ศ. 2551 โครงการ BRT มสดสวนการใชงบประมาณทงหมด 47 .6 ล านบาท โดยจดสรรใหกบโครงการวจย 64 เรอง (28.9 ลานบาท), โครงการวทยานพนธระดบปรญญาโทและเอก 51 เรอง (9.5 ลานบาท), โครงการประชมและฝกอบรมระยะสน 38 โครงการ (2.8 ลานบาท), โครงการเผยแพรประชาสมพนธและบรหารจดการขอมล 28 โครงการ (6.4 ลานบาท) ตลอดหนงปทผานมามผลงาน

วจยทไดตพมพแลวในวารสารวชาการนานาชาต 64 เรอง และทอยในระหวางการตพมพ 12 เรอง, ตพมพในวารสารวชาการระดบชาต 14 เรอง, ถายทอดเทคโนโลยใหภาคเอกชน 1 รายการ และผลตบณฑตในระดบปรญญาโทและปรญญาเอกรวม 48 คน, มการคนพบสงมชวตชนดใหมของโลก 8 ชนด และจดพมพหนงสอทางวชาการ 7 เรอง

ผลงานวจยจากโครงการ BRT ไดรบการเผยแพรสสงคมในวงกวางขน มหลายเรองทไดรบเชญไปจดแสดงนทรรศการในการประชมวชาการระดบชาตหลายครงในปทผานมา เชน ผลงานวจย “กงกอมงกรสชมพ” ไดรบคดเลอกใหเปนหนงในสบอนดบสงมชวตชนดใหมของโลกโดยสถาบน IISE (International Institute for Species Exploration) สรางกระแสความภาคภมใจใหกบคนไทยทเปนเจาของทรพยากรชวภาพทมคณคาตดอนดบโลก สวนงานวจยสาหรายกสามารถพฒนาตอยอดจนไดเทคโนโลยการผลตสาหรายเพอการฟนฟสภาพดนใน

บทสรปสำหรบผบรหาร เชงพาณชยและพรอมถายทอดใหกบ

บรษทอลโกเทค ซ งตอบสนองตอนโยบายของภาคเกษตร ทพยายามลดการใชปยเคมและหนไปใชปยชวภาพมากขน เพอฟนฟสภาพเสอมโทรมของดน

โครงการ BRT ไดเรมพฒนางานวจยดานเศรษฐกจ สงคมและภมปญญาทองถนทบรณาการกบงานวจยชววทยาพนฐาน โดยใชตนแบบของ “ประ” ซงเปนพรรณไมทองถนในพนทเขานนทชาวบานบรเวณนนนำลกประไปใชเปนอาหารตามภมปญญาทองถน นอกจากนน ยงไดเนนการสนบสนนงานวจยนเวศวทยามากขน เชน การศ ก ษ า น เ ว ศ ว ท ย า เ ช ง ป ร ะ ช า ก ร พฤตกรรม วงชวต ชพลกษณ ปฏสมพนธระหวางสงมชวต เพอจะไดนำขอมลพนฐานไปตอยอดสการอนรกษและการบรหารจดการทรพยากรชวภาพและสงแวดลอมไดอยางเปนรปธรรมและมประสทธภาพ

ผลการดำเนนงานวจยชด


(ศาสตราจารยเกยรตคณ ดร.วสทธ ใบไม) ผอำนวยการโครงการ BRT

บทสรปสำหรบผบรหาร โครงการ “ปาเมฆ-เขานน” และชดโครงการ “หาดขนอม-หมเกาะทะเลใต” ไดสง

เสรมใหมการจดการความรมากขน และเชอมโยงไปสทองถน พรอมๆ กบการตพมพเผยแพรผลงานวจยในชดโครงการ เชน หนงสอหอยทากบกในอทยานแหงชาตเขานน ซงเปนหนงสอเฉพาะทางเลมแรกของประเทศไทย นอกจากนน ยงไดจดทำหนงสอทองผาภมตะวนตกทรวบรวมผลงานทางวชาการไวมากและหลากหลายถง 49 เรอง และหนงสอพรรณไมทพบครงแรกของโลกในเมองไทย จงนบวาเปนการใชประโยชนจากผลงานวจยเพอสรางสรรคปญญาแกสงคมทนา ภาคภมใจ

ตลอดระยะเวลา 13 ปทผานมาโครงการ BRT ไดใหความสนใจและใหการสนบสนนการศกษาขนพนฐานของเยาวชนในทองถนไดมโอกาสศกษาหาความรเกยวกบความหลากหลายทางชวภาพของทองถนซงเปนเรองททาทายแตคอนขางยากตอการปฏบต เพราะเราไดพบวาเยาวชนมปญหาดานการสงเกต การจดบนทก การตงคำถาม-การคนหาคำตอบ รวมไปถงการนำขอมลทจดบนทกไวมาเรยบเรยงอยางเปนระบบ และทสำคญกวานน คอเยาวชนไทยไมเขาใจทมาทไปของชมชนและผคนทองถน ทงในดานประวตศาสตร ภมศาสตร และภมปญญาพนบานทถายทอดกนมารนตอรนเปนเวลายาวนาน เยาวชนยงไมมความรและยงไมเขาใจเกยวกบประวตการพฒนาโครงสรางพนฐานของชมชนในพนทของตน ซงมการเปลยนแปลงสงแวดลอมและผลกระทบทเกดขนจากการพฒนาทางดานวตถ ซงเปนเรองทนาเสยดายอยางยง เพราะสงเหลานลวนแลวแตเปนทกษะพนฐานของการศกษาและการเรยนรตามวธการทางวทยาศาสตรทใชเหตใชผล ถาเยาวชนไมไดรบการฝกฝนเรองเหลานอยางจรงจงและเรงดวน กจะทำใหคนรนใหมไมสำนกในรากเหงาของตนและจะไมมความภาคภมใจในวฒนธรรมและสงคมของชมชนทองถน โครงการ BRT จงไดรวมมอกบกรมสงเสรมคณภาพ

สงแวดลอมในการดำเนนงานของโครงการ “มหงสาสายสบ” ซงมงสงเสรมเยาวชนใหอนรกษสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของทองถน โครงการมหงสาสายสบนสามารถรวมพลงกลมครพเลยงและนกเรยนได 220 กลม รวมจำนวนประมาณ 1,500 คนทวประเทศ ซงจะเปนขมพลงสำคญของชาตตอไปในอนาคต

โครงการ BRT ขอขอบคณสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) และศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ศช.) ทใหการสนบสนนดานงบประมาณและใหกำลงใจแกผบรหารและเจาหนาทโครงการ BRT มาโดยตลอด และขอขอบคณองคกรเอกชน คอ โททาลอแอนดพ ประเทศไทย, มลนธโททาล สาธารณรฐฝรงเศส และกลม ปตท. ทใหการสนบสนนงานวจยความหลากหลายทางชวภาพในประเทศไทยจนผลดอกออกผลมาจนถงทกวนน

�รายงานประจำป2551•AnnualReport2008

หนวยงานสนบสนนทนโครงการ BRT

ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพ แหงชาต (ไบโอเทค) จดตงขนเมอวนท 20 กนยายน พ.ศ. 2526 ตามมตคณะรฐมนตร ดำเนนการภายใตระบบราชการในสงกดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอสนบสนนทนวจยในสาขาเทคโนโลยชวภาพแกหนวยงานวจยตางๆ ในภาครฐ ซงจะเนนการพฒนาความสามารถพนฐานทางพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพ จนกระทงป พ.ศ. 2534 ไดถกรวมเขาไปอยภายใตการดแลของสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช .) และเปลยนวธการบรหารจากระบบราชการ เปนระบบงานทมความเปนอสระ

สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) จดตงขนตามพระราชบญญตกองทนสนบสนนการวจย พ.ศ. 2535 อยภายใตการกำกบของสำนกนายกรฐมนตร เปนหนวยงานของรฐทไมใชระเบยบราชการในการบรหารเพอใหเกดความคลองตว และมระบบกองทนทมประสทธภาพโดยทไมตองทำวจยเอง วตถประสงคในการกอตงคอเพอสงเสรมนกวจย กลมวจย และชมชนวจยในพนทตางๆ ของประเทศทมศกยภาพ ใหสามารถสรางปญญาและผลตผลงานทมคณภาพ เพอใหการพฒนาประเทศเปนไปอยางยงยน


มลนธโททาล มลนธโททาล สาธารณรฐฝรงเศส จดตงขนในป ค.ศ. 1992 โดยมวตถประสงคทจะชวยสงเสรม และสนบสนนการอนรกษสงแวดลอมของโลกควบคไปกบการดำเนนกจกรรมของบรษทในเครอโททาล การดำเนนการของมลนธเรมตนจากความสนใจในเรองการรกษาระบบนเวศวทยาและความหลากหลายทางชวภาพของพช ตอมาในป ค.ศ. 1997 ไดมงความสนใจไปยงระบบนเวศวทยาในทะเลและชายฝง จนกระทงป ค.ศ. 2003 มลนธไดมงสนบสนนการศกษาความหลากหลายทางชวภาพในทะเล โดยเฉพาะประเดน ชนดพนธตางถน (invasive species) พนทอนรกษ พนทชมนำ และการฟนฟสภาพพนททางทะเลทถกทำลาย

กลม ปตท. กลม ปตท. หมายถง บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) (ปตท.) และ บรษทท ปตท. รวมลงทนทงหมด ในธรกจปโตรเลยม และธรกจพลงงานท เกยวเนอง ตงแตตนทางทธรกจสำรวจและผลตกาซธรรมชาต ตอเนองไปถงธรกจนำมน ธรกจปโตรเคมและการกลนอยางครบวงจร ดวยกลยทธการบรหารงานเปนกลมบรษทเชอมโยงกนทงธรกจน สงผลใหกลม ปตท. มวสยทศนชดเจนในการสรางมลคาทางธรกจในระยะยาว มพลงรวมในการสรางประโยชนและการดำเนนงาน ทำใหศกยภาพของกลมมความแขงแกรง เพมความสามารถในการแขงขน รวมทงสามารถบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตของประเทศไดอยางคมคาและมประสทธภาพสงสด

บรษทโททาล บรษทโททาล เกดขนจากการรวมตวกนของสามบรษทนำมนขนาดใหญไดแก บรษทโททาล ของฝรงเศส บรษทเปโตรฟนา (PetroFina) ของเบลเยยม และบรษท แอฟ อกแตน (Elf Aquitaine) ของฝรงเศส ปจจบนบรษทโททาลเปนผผลตนำมนและกาซธรรมชาตทใหญเปนอนดบ 4 ของโลก ธรกจของบรษทครอบคลมตงแตการสำรวจ การผลต โรงกลน ปโตรเคม การตลาดและการขนสงนำมน ดำเนนธรกจในประเทศตางๆ มากกวา 130 ประเทศ นอกจากนบรษทโททาลยงใหความสนใจและมสวนรวมในการชวยอนรกษพลงงานสำหรบอนาคตโดยการพฒนาพลงงานหมนเวยน เชนพลงงานลม พลงงานแสงอาทตย และเชอเพลงทางเลอกอนๆ


13 ปของโครงการ BRT กบความหลากหลายทางชวภาพของไทย


ประมวลผลงานป 2551


กงกอมงกรชมพ ตดอนดบ 10 สดยอดการคนพบ สงมชวตชนดใหมของโลก

เปนทนายนดวา เมอวนท 23 พฤษภาคม 2551 คณะกรรมการคดเลอกการคนพบสงมชวตในโลกของ IISE (International Institute for Species Exploration) ตงอยท Arizona State University ประเทศสหรฐอเมรกา ไดทำการจดอนดบ “Top 10 new species described in 2007” และคดเลอกการคนพบกงกอมงกรสชมพ หรอ มงกรชมพของไทยใหอยในอนดบ 3 ของการคนพบสงมชวตชนดใหมของโลกจากจำนวนหลายพนสปชส

กงกอมงกร (dragon millipede) ชนดใหมของโลก มชอวา “Shocking Pink Mil l ipede” หรอ “มงกรชมพ” มชอวทยาศาสตรวา Desmoxytes purpurosea Enghoff, Sutcharit & Panha, 2007 ภายใตโครงการวจยเรงดวน “โครงการวจยกงกอและไสเดอนดน” สนบสนนโดย ศนยไบโอเทค / สกว. และโครงการ BRT โดย ศ.ดร.สมศกด ปญหา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงตพมพเผยแพรในวารสาร ZOOTAXA เมอป ค.ศ. 2007

ลกษณะเดนของกงกอมงกรชมพททำใหถกคดเลอกคอ สสนท โดดเดนแบบ shocking pink ซงตางจากกงกอชนดอนๆ ทมสสนลวดลาย ตามสงแวดลอม ทงนอาจเนองมาจากพฤตกรรมทชอบออกหากนตอนกลางวนของกงกอมงกรชมพ ทำใหมนตองปรบตวใหมสสนสดใสแบบ shocking pink และมขนออกมารอบตวเหมอนมงกร


จากงานวจยพนฐานสการใชประโยชน สาหรายฟนฟสภาพดน งานวจยสาหรายสามารถนำมาพฒนาตอยอดเพอฟนฟสภาพดน โครงการ BRT และ วว. พรอมถายทอดเทคโนโลยใหบรษทอลโกเทค

ศนยจลนทรย (ศจล.) สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) ไดลงนามความรวมมอกบบรษทอลโกเทค จำกด ในวนท 30 มถนายน 2551 เพอถายทอดเทคโนโลยการผลตสาหรายเพอการฟนฟสภาพดนในเชงพาณชยใหกบบรษทอลโกเทคเปนระยะเวลา 5 ป โดยผลงานวจยดงกลาวไดรบทนอดหนนจากโครงการ BRT

ดร.อาภารตน มหาขนธ นกวจยสาหรายจาก วว. ผถายทอดเทคโนโลย ไดคดเลอกสายพนธสาหราย Nostoc ทมศกยภาพสงในการปรบปรงดน 4 สายพนธ และไดทดสอบในระดบหองปฏบตการกบดนสวนจากสถานวจยพชลำตะคองและดนนาจากทงกลารองไห พบวาสาหรายดงกลาวสามารถปรบปรงคณสมบตของดนดานตางๆ ใหดขน เชน เพมปรมาณอนทรยวตถ และกจกรรมจลนทรย ความหนาแนนรวมของดน รวมทงความพรนทงหมดของดน จงไดวจยและพฒนาผลตภณฑสาหรายตนแบบแบบเมด โดยใชวสดรองรบ (filler) ซงไดรบรองมาตรฐานผลตภณฑเกษตรอนทรยแลว

จากผลสำเรจดงกลาวบรษท อลโกเทค จำกด จงใหความสนใจนำผลจากโครงการนไปผลตเชงพาณชย เพอกระจายไปยงลกคากลมเปาหมาย ตอบสนองตอนโยบายของภาคเกษตร ทลดการใชปยเคม และหนไปใชปยชวภาพ เพอฟนฟสภาพเสอมโทรมของดน


ปาประ การวจยแบบบรณาการองคความรระหวางประวตศาสตร ภมศาสตร เศรษฐกจ สงคม ภมปญญาทองถน กบชววทยา เพอการพฒนาและจดการความหลากหลายทางชวภาพ อยางยงยน

ตนประElateriospermumtaposBlumeเปนพชในวงศEuphorbiaceaeประเปนพชทนาสนใจเพราะเปนพชทมชนดเดยวในสกลElateriospermum


ประสบการณในการศกษาวจยดานความหลากหลายทางชวภาพทผานมาไดเนนการวจยเชงวทยาศาสตรเปนหลก และพบวางานวจยตางๆ เหลานน เปนงานทางวชาการและชมชนทองถนยงไมสามารถนำไปใชในการอนรกษและจดการเพอประโยชนตอวถชวตและชมชน หรออาจจะมบางแตกมจำนวนนอยมาก และดวยแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 พ.ศ. 2550 – 2554 ไดระบถงการสรางความมนคงของฐานทรพยากรธรรมชาต ความหลากหลายทางชวภาพ และคณภาพสงแวดลอม เพอรกษาสมดลระหวางการอนรกษและใชประโยชนทนทรพยากรธรรมชาต และความสมดลของระบบนเวศ ใหเปนฐานการดำรงวถชวตของประชาชน ชมชนทองถน มากกวานนยงไดมนโยบายในการอนรกษและใชประโยชนอยางรคา รวมถงการพฒนาคณคาความหลากหลายทางชวภาพทอยบนฐานความร ภมปญญาและวฒนธรรมทองถน และการจดการของชมชน เพอสรางความมนคงทางอาหารและสขภาพ และการพฒนาทยงยน

ดงนน การดำเนนงานของโครงการ BRT ป 2551 จงจะพฒนางานวจยมงเปาใหมดานการพฒนางานวจยเศรษฐกจ สงคม และภมปญญาทองถน ควบคไปกบงานวจยดานชววทยา เพอการพฒนาและจดการความหลากหลายทางชวภาพ อยางยงยน โดยใชปาประและพนทใกลเคยงในจงหวดนครศรธรรมราชเปนโครงการนำรอง

ตนประ E la te r i ospermum tapos B lume เปนพ ชในวงศ Euphorbiaceae ประเปนพชทนาสนใจเพราะเปนพชทมชนดเดยวในสกล Elateriospermum มถนกำเนดอยภาคใตของประเทศไทย มาเลเซยและยงพบอยในแถบหมเกาะสมาตรา ตนประเปนพชสมบรณเพศ พบเฉพาะในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเทานน ปาประทใหญทสดในโลกเชอวาเปนปาประทหนวยพทกษอทยานแหงชาตเขานน (ขน.5 หวยเลข) มเนอทปาประมาณ 6,000 ไร ตนประจะเจรญเตบโตไดดในดนทมธาตอาหารสง ปรมาณนำในดนตำ ตนประมวงจรชวตเกยวพนกบฤดกาลและภมอากาศ เชน จะผลดใบชวงเดอนกมภาพนธ-มนาคม จากการศกษาพบวาการแตกยอดของตนประจะไมปรากฏเปนชวงทแนนอนตายตว และความถในการงอกของใบออนตอปนนจะขนอยกบปรมาณแสงคอ ภายใตแสงจาประจะมการแตกยอดออนมากกวาแสงนอย หลงจากออกดอก ตนประจะแตกยอดพรอมกนทำใหมใบออนสแดงเกดขนสงเกตเหนไดชด และเมอสงเกตทปาประจะเหนปาเปนสแดงสดทงปา จากการสอบถามเจาหนาทอทยานแหงชาตเขานน ทราบวาปรมาณผลของตนประในป 2549 มปรมาณนอยกวาปกต โดยเจาหนาท

ตงสมมตฐานวาอาจเปนเพราะปนนมฝนตกมากในชวงออกดอก ซงแสดงใหเหนถงความเกยวโยงระหวางวงจรชวตของตนประ ท ตอบสนองตอการเปลยนแปลงภมอากาศ

โครงการ BRT จงไดพฒนาโจทยวจยแบบบรณาการมงศกษาตนประในหลายๆ ดานเพอบรณาการองคความร เก ยวกบตนประในมตของชววทยา การบรหารจดการ และภมปญญาทองถน เชน การศกษาชพลกษณของตนประ, การสำรวจชนดและความชกชมของสตวปาทมากนลกประ, การสรางจตสำนกการอนรกษประระหวางเจาหนาทอทยานแหงชาต คร นกเรยน อบต. และชมชนรายรอบอทยานฯ, การผลตประดองของชาวบาน (ภมปญญาทองถน) ซงมสตรทแตกตางกนในแตละพนท การศกษาทางการตลาดของลกประ, ปรมาณสารอาหารตางๆ ในประ (โดยเฉพาะไซยาไนด) เปรยบเทยบกนระหวางลกประสด หลงตม และดอง, การจดทำทะเบยนการเกบประ เปนตน ขณะนอยใ น ร ะ ห ว า ง ก า ร ศ ก ษ า ว จ ย อ ย า งขะมกเขมน

ยอดออนทพงแตกจะมสแดง ผลแก

ตนประกบการจดการทรพยากรธรรมชาตในทองถน



ชดโครงการ

ปาเมฆ-เขานน ภาวะโลกรอนกบผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ

ชดโครงการปาเมฆเขานน เรมตน เม อปลายป พ .ศ . 2548 โดยโครงการ BRT รวมกบบรษท ปตท. จำกด (มหาชน) เปนชดโครงการวจยเชงพนท (area-based project) อยในบรเวณเทอกเขานครศรธรรมราชคอ เขานน มเนอทประมาณ 406 ตารางกโลเมตร ครอบคลมอยในทองทกงอำเภอนบพตำ อำเภอทาศาลา และอำเภอสชล จงหวดนครศรธรรมราช ซง

มลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาสลบซบซอน มยอดสงทสดประมาณ 1,438 เมตรจากระดบนำทะเล สภาพปาบนเขานน เปนป าดงดบช นท ย งอ ดมสมบรณ อกท งปกตม เมฆปกคลมเสมอๆ อนเปนลกษณะเฉพาะของปาเมฆ ซงเปนบรเวณพเศษทางภมศาสตรทมความชนสงและอณหภมตำ ทำใหไอนำมการควบแนนเปนละอองตลอดวน จงเปนแหลงกำเนดตนนำลำธารทสำคญ

1. รองเทานารคางกบใตใกลสญพนธ 2. ผเสอตาลแดงหางแตม สามารถหาดไดงายเฉพาะทางภาคใตเทานน 3. เฟรนปาเมฆ ดชนบอกความสมบรณของ ปาเมฆหรอปาดบเขา 4. ขาวตอกฤาษ เจรญทระดบความสง 1,150 เมตร จากระดบนำทะเล 5. สงโตพทอง...ประดบเขานน

2 3

4 5

1

1�รายงานประจำป2551•AnnualReport2008

ชพลกษณของตนประ ดชนทางชวภาพสำหรบการศกษาปญหาโลกรอน ผลศกษาการเปลยนแปลงทางดานชพลกษณ (Phenology) ของตนประ ไดขอบงชวาทศทางลม และปรมาณนำฝน ความชนสมพทธ เกยวของกบการแตกตาของยอดประ

ปาประผนทใหญทสดในโลกอยทอทยานแหงชาตเขานน ประกบชมชนทอยโดยรอบผสมผสานกบภมปญญาทองถนในการจดการปาประและการแปรรปผลตภณฑจากผลประ ทำใหประเปนไมทนาสนใจมากชนดหนง นอกจากน ประยงมการผลดใบ แตกตายอด และแตกตาดอกพรอมกนทงปาปละ 1 ครง ทำใหประสามารถนำ

ขอมลพนฐานของพนทอทยานแหงชาตเขานนและการนำไปใชประโยชน

ผลตางระหวางอณหภมสงสดและตำสดมคาสงสด มลมในทศตะวนตกเฉยงเหนอพดเอาความชนสมพทธตำเขามา แตในป 2551 พบวาประมการแตกตา ยอดเกดขนระหวางวนท 2 มกราคม- 31 มนาคม 2551 ซงมชวงเวลาในการแตกตายอดและตาดอกทยาวนานมาก ทงนเปนเพราะปนมฝนตกในเดอนมกราคม ทำใหประแตกตายอดและตาดอกไปสวนหนง ประทเหลอหยดแตกตายอดและตาดอก รอใหมการแลงไปอกชวงหนงแลวจงมการแตกตายอดและตา ดอกใหมอกครงหนง นเปนการแสดงความแปรปรวนของสภาพอากาศระหวางป ถา เรามการศกษาและตดตามการเปลยนแปลงของชพลกษณประตอไป เราอาจหาบทสรปเกยวกบภาวะโลกรอนในปาเขตรอนได

มาใชเปนดชนทางชวภาพในการศกษาภาวะโลกรอนไดด ผลการศกษาในป 2550 พบวาประมการแตกยอดใหมเกดขนระหวางวนท 13 กมภาพนธ – 24 มนาคม 2550 การออกดอกเกดขนระหวางวนท 15 กมภาพนธ – 30 มนาคม 2550 ซงชวงทประมการแตกตายอดและตาดอกนเปนชวงทไมมฝนตก ความชนสมพนธในอากาศตำ

จากการศกษาความหลากหลายทางชวภาพในพนทปาเมฆ และในพนทอทยานแหงชาตเขานน จ.นครศรธรรมราชมาอยางตอเนองตงแตป พ.ศ. 2548 ทงดานกายภาพและดานชวภาพ ทำใหไดขอมลพนฐานทเปนประโยชนตอการตดตามการเปลยนแปลงของสงมชวตอนเนองมาจากภาวะโลกรอน รวมไปถงการนำขอมลไปใชประโยชนดานตางๆ ทงการเผยแพรประชาสมพนธ การฝกอบรม และการพฒนาศกยภาพของทองถน

ผลงานชดโครงการ

ปาเมฆเขานน


รวบรวมรายการชนดพนธสงมชวตในอทยานแหงชาตเขานนและปาเมฆ จากการเกบขอมลพนฐานของสงมชวตทงสน 9 กลมตงแตป 2548 ไดชนดพนธของสงมชวตทงสน 1,587 ชนด

ผเสอหนอนมวนใบ เขานนชนดใหมของโลก Fibuloides khaonanensis Pinkaew

ดร.นนทศกด ปนแกว ภาควชากฏวทยา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ไดตพมพผเสอกลางคนกลมหนอนมวนใบชนดใหมของโลก Fibu lo ides khaonanensis Pinkaew พบทระดบความสง 375 เมตร จากระดบนำทะเล ในชวงเวลา 19.00-24.00 น. ระหวางเดอนพฤษภาคม-มถนายน เกบไดทงหมด 4 ตว เปนตวผทง 4 ตว

ผเสอหนอนมวนใบขมนดนเงนคนพบครงแรกในประเทศไทย Cimeliomorpha egregiana (Felder et al, 1875)

ผเสอหนอนมวนใบขมนดนเงนคนพบครงแรกทประเทศอนโดนเซยและพบเฉพาะเพศเมยเทานน สำหรบในประเทศไทยถอวาเปนการคนพบผเสอชนดนเปนครงแรกทอทยานแหงชาต โดย ดร.นนทศกด ปนแกว และสามารถเกบไดครบสมบรณทงสองเพศ และเปนการคนพบเพศผของผเสอชนดนเปนครงแรกของโลกอกดวย

ดวงดนปกแผน คาสเทลพบครงแรกในประเทศไทย Mormolyce castelnaudi

จากการศกษาตดตามและประเมนสถานภาพผเสอกลางคนและดวงขนาดใหญอยางตอเนองจนไดคนพบดวงดนปกแผนคาสเทล (Mormolyce castelnaudi) ครงแรกในประเทศไทย โดยเกบไดจากกบดกแสงไฟเมอเดอนมนาคม 2551 ผลงานนเปนของนายนนทวฒน ทวรตน เจาหนาทอทยานแหงชาตเขานน ทนาภาคภมใจ

ผลงานวจยความหลากหลายทางชวภาพในชดโครงการปาเมฆ-เขานน ไดรบการรวบรวมเปนสปชสลสตของสงมชวตจำนวน 1,587 ชนด ดงน เทอรรโดไฟต 164 ชนด, ไบรโอไฟต 150 ชนด, กลวยไม 160 ชนด, ผเสอกลางวน 335 ชนด, ผเสอกลางคนกลมหนอนมวนใบ 305 ชนด, มะเดอ-ไทร 50 ชนด, มด 245 ชนด, สตวสะเทนนำสะเทนบกและสตวเลอยคลาน 98 ชนด และแมงมม 80 ชนด (รวบรวมเมอ มถนายน 2551) ผลการศกษาดงกลาวจะรวบรวมเปนหนงสอรายการสงมชวตในอทยานแหงชาตเขานนตอไป


สงเสรมเยาวชนเรยนรความหลากหลายทางชวภาพในทองถน มการจดตงกลมเยาวชนทเรยก ตวเองวา เดกหมวกเขยว เขามามสวนรวมในการวจยและนำผลงานวจย ไปถายทอด แลกเปลยน และแบงปนกบชมชนทองถน

หนงในกจกรรมทสงเสรมการเรยนรความหลากหลายทางชวภาพนอกหองเรยน ในชดโครงการปาเมฆ-เขานน คอ การจดตงกลมเยาวชนทเรยกตวเองวา เดกหมวกเขยว เขามามสวนรวมในการวจยและนำผลงานวจยไปถายทอด แลกเปลยน และแบงปนกบชมชนทองถน แตละกลมจะมสมาชกอนประกอบดวย นกเรยน คร และนกวชาการจากมหาวทยาลยทจะคอยมาฝกและสอนกระบวนการทำวจยแบบงายๆ เชน ภมปญญาทองถนกะปและเคย, หงหอย เปนตน ซงผลงานบางชนไดถกนำไปถายทอดผานรายการทงแสงตะวน

สนบสนนเจาหนาทอทยานแหงชาตเขานนศกษาวจย ชดโครงการปาเมฆ-เขานน ไดเปดโอกาสใหเจาหนาทอทยานแหงชาต เขานน ซงมความคนเคยกบพนทและทรพยากรธรรมชาตทมอยอยางอดมสมบรณ ไดฝกฝนทกษะการวจยและเกบขอมลทรพยากรชวภาพทนาสนใจ

ชดโครงการปาเมฆ-เขานน ไดเปดโอกาสใหเจาหนาทอทยานแหงชาตเขานน ซงมความคนเคยกบพนทและทรพยากรธรรมชาตทมอยอยางอดมสมบรณในเขตพนทอทยานฯ ไดฝกฝนทกษะการวจยและเกบขอมลทรพยากรชวภาพ ซงจะขบเคลอนใหเกดองคความรโดยเจาหนาทอทยานแหงชาตเองและยงชวยใหเกดความตระหนกและหวงแหนถงทรพยากรเหลานนดวย เจาหนาทอทยานฯ ไดทำงานวจยนำรองไปแลวหลายโครงการ ทสำคญไดแก การศกษาการแตกตาและการผลดใบของตนประ การเกบขอมลผเสอ เปนตน

ฝกอบรมดานนเวศวทยา โครงการ BRT สนบสนนการฝกอบรมนเวศวทยาใหแกนสตนกศกษาระดบปรญญาตร ใหหนมาสนใจงานวจยนเวศวทยามากขน

โครงการ BRT พยายามใหนสตนกศกษาในระดบปรญญาตรเขามารวมศกษาวจยนเวศวทยามากขน จงได ร วมกบสำนกวชาวทยาศาสตร มหาวทยาลยวลยลกษณ จดโครงการอบรมเชงปฏบตการ “Ecoinformatics: The Science of Information in Eco logy and Env i ronmen ta l Science” โดยมนกศกษาจากท วประเทศเขารวมโครงการจำนวน 9 คน การศกษาวจยทางดานนเวศวทยาถอเปนสาขาวจยทขาดแคลนอยางมากในประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงในสาขา Ecoinformatics ซงเปนสาขาใหมในการวจยทางดานนเวศวทยา


เตรยมบทความงานวจย ปาเมฆ การสำรวจพนทปาเมฆแบบทม (expedition) ไดนำมาสการจดทำบทความทางวชาการเพอเผยแพรขอมลพนฐานเกยวกบปาเมฆครงแรกของประเทศไทย

ห ล ง จ า ก ท น ก ว จ ย ใ น ช ดโครงการไดเขาสำรวจพนทปาเมฆ อทยานแหงชาตเขานน ทความสงเหนอระดบนำทะเล 1,400 เมตรจากระดบนำทะเล บนยอดทเรยกวา สนเยน ซงยงไมเคยมการสำรวจอยางจรงจงมากอน นกวจยไดจดทำบทความทางวชาการเพอเตรยมตพมพเปนบทความทางวชาการ ไดแก ความหลากหลายของพชสกล Argos temma Wa l l . (Rubiaceae), กลวยไม, พชวงศขง, ไบรโอไฟต, เทอรรโดไฟต, มะเดอ-ไทร, สาหราย, ผเสอหนอนมวนใบวงศยอย Olethreutinae, ผเสอกลางวน, มด และสตวสะเทนนำสะเทนบก เปนตน

เพาะเลยงเนอเยอกลวยไมคนกลบสปา กลวยไมปาทหายากหลายชนดไดถกนำมาเพาะเลยงเนอเยอและนำไปคนกลบสปา โดยไดใหนกเรยนและชมชนทองถนมสวนรวมนำกลวยไมท ไดจากการเพาะเลยงเนอเยอคนกลบสปาเพอสรางจตสำนกการอนรกษ

จากความหลากหลายของกลวยไมในผนปาทอดมสมบรณแหงน เปนจด เร มตนของการเพาะเล ยงเนอเยอกลวยไมปาในอทยานแหงชาตเขานน โดยเจาหนาทอทยานแหงชาตเขานนไดรวมกบมหาวทยาลยวลยลกษณเพาะเลยงเนอเยอพนธกลวยไมปาจากฝกทเกบได นำกลวยไมทไดจากการเพาะเลยงเนอเยอนำไปคนกลบสปา โดยไดมการสรางจตอนรกษใหกบชมชนรายรอบดวยการใหนกเรยนไดมโอกาสเขารวมนำกลวยไมทไดจากการเพาะเลยงเนอเยอคนกลบสปา

หนงสอหอยทากบกในอทยานแหงชาตเขานนหนงสอเผยแพรความรหอยทาก เลมแรกของประเทศไทย

หน งส อ “หอยทากบกในอทยานแหงชาตเขานน” เปนอกหนงผลงานวจยของดร.จรศกด สจรต และ ศ.ดร.สมศกด ปญหา จากภาควชาชววทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในชดโครงการปาเมฆ-เขานน ทนำมาตพมพเผยแพร ใหความรทวไปเกยวกบหอยทากบก การจำแนกชนดเบองตน และการแนะนำหอยทากบกหลายชนดทมความจำเพาะ สวยงาม ทคนไทยจำนวนมากยงไมมโอกาสไดเหน ซงจะชวยใหเกดการศกษาวจยขนในวงกวางททงคร อาจารย นสต นกศกษา และผคนทวไปทสนใจศกษาวชาสตวไมมกระดกสนหลง



ชดโครงการ

หาดขนอม หมเกาะทะเลใต พนทเสยงตอการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ

โครงการ BRT ไดพฒนาชดโครงการวจย “ความหลากหลายทางชวภาพ

ทางทะเล ในพนทหมเกาะทะเลใต” อ.ขนอม จ.นครศรธรรมราช ขนเมอปลายป พ.ศ. 2548 โดยมหนสวนสำคญในการรวมสนบสนนทนวจยคอ มลนธโททาล (TOTAL FOUNDATION) และบรษทโททาล อแอนดพ ไทยแลนด (TOTAL E&P THAILAND) ชดโครงการดงกลาวมระยะเวลาดำเนนการ 3 ป (พ.ศ. 2549-2551) พนทวจยของชดโครงการอยบรเวณหมเกาะทะเลใต จ.นครศรธรรมราช ไดแก เกาะแตน เกาะราบ เกาะวงนอก เกาะวงใน เกาะมดสม และทเกาะทาไร ซงเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทเสยงตอการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ หากไมชวยกนอนรกษและจดการทรพยากรชวภาพอยางยงยน


1. แนวหญาทะเลทเกาะทาไร 2. กะป-เคย ของดเมองขนอม 3. ชวตของนกวจยทางทะเล 4. ผสนบสนน 5. โลกใตนำทะเลขนอม 6. โลมา สตวแสนนารก เปนจดสนใจของนกทองเทยวในขนอม 7. ทศนยภาพทสวยงามทขนอม 8. เกบตวอยางสาหรายในทะเล 9. เดกๆ ในขนอมกำลงเรยนรจกหญาทะเล

รวบรวมรายการชนดพนธสงมชวต ในบรเวณหมเกาะทะเลใต จากการเกบขอมลพนฐานของสงมชวตในพนทหมเกาะทะเลใตทงสน 13 กลมตงแตป 2548 ไดชนดพนธของสงมชวตทงสน 989 ชนด

ผลงานวจยความหลากหลายทางชวภาพทางทะเล ชดโครงการหาดขนอม-หมเกาะทะเลใต ไดรบการรวบรวมเปนสปชสลสตของสงมชวตในทะเลจำนวน 989 ชนด ดงน กลปงหา 120 ชนด, ทากเปลอย 15 ชนด, ปลา 96 ชนด, ป 98 ชนด, เพรยงหวหอม 10 ชนด, แพลงกตอน 120 ชนด, ฟองนำทะเล 118 ชนด, ราทะเล 164 ชนด, โลมา 3 ชนด, สาหรายทะเล 46 ชนด, หญาทะเล 4 ชนด, เอคไคโนเดรม 125 ชนด และปะการง 70 ชนดซงกำลงรอการตพมพเปนหนงสอตอไป (ขอมลตงแตเดอนกมภาพนธ 2551)

เตรยมทำหนงสอภาพใตนำในทะเลขนอม สอถงวถชวตใตทะเลทลกลบและไมเคยเปดเผยมากอน

ถงแมวาองคความรของสงมชวตใตทองทะเลทหมเกาะทะเลใตจำนวนมาก จะสามารถตพมพเปนหนงสอ “ลมหายใจหมเกาะทะเลใต” แตชมชนทองถน คร นกเรยน และผสนใจทวไปยงตองการความรอกมมหนง ซงเปนความรพนฐานงายๆ เชน แหลงทอยอาศย วถชวตและความเปนอย ชววทยาสงมชวต ขนาด สสน การใชประโยชนและโทษตอมนษยหรอสตวอนๆ เพอการจดการและการ อนรกษอยางยงยน ฝายเลขานการโครงการ BRT จงไดมโครงการจดทำหนงสอภาพในชดโครงการขนอม-หมเกาะทะเลใต เพอสนบสนนการสรางและเผยแพรความรจากงานวจยดงกลาว คาดวาจะเสรจประมาณปลายป 2551

ผลงานในชดโครงการ หาดขนอม หมเกาะทะเลใต และการนำไปใชประโยชน 1

5

6


2 3 4

8 7 9


รวบรวมบทความทางวชาการในชดโครงการ หาดขนอม–หมเกาะทะเลใต

นกวจยในชดโครงการไดมแนวคดทจะรวบรวมผลงานวชาการทางดานทะเล ในชดโครงการหาดขนอม – หมเกาะทะเลใต เพอตพมพเผยแพรในรปแบบของการจดทำ paper ทางวชาการรายงานการวจยสงมชวตในทะเลทพบในพนทหมเกาะทะเลใต โดยใชวธการทบทวนเอกสารงานวจยดานทะเลในสงมชวตนนๆ ทผานมา เปรยบเทยบกบชนดทพบในพนทหมเกาะทะเลใต พรอมเสนอแนะแนวทางการวจยทางทะเลในพนทดงกลาวในอนาคต การทบทวนเอกสารดงกลาวจะชวยใหนกวจยรนใหมทสนใจงานดานทะเลในพนทดงกลาวเขาใจและมมมมองดานการวจยตอยอดในพนทมากขน

คายอนรกษหญาทะเล ระดบประถมศกษา สรางจตสำนกการอนรกษหญาทะเลผนใหญ ซงเปนทภาคภมใจ ของคนทองถนในขนอม

โครงการ BRT รวมกบมหาวทยาลยสงขลานครนทรไดจดคายอนรกษหญาทะเล ในผนทหาดขนอมหมเกาะทะเลใต จ.นครศรธรรมราช ในระหวางวนท 15 – 16 พฤษภาคม 2551 เพอใหความรแกเยาวชนในพนทหาดขนอม ใหรจกชววทยาของหญาทะเล เพอใหเยาวชนในพนทไดรวมกนดแลรกษาในอนาคต


ฝกอบรมปฏบตการทำวจยสาหรายทะเลและหญาทะเล ระดบปรญญาตร สนบสนนนสตนกศกษาปรญญาตรใหสนใจงานวจยดานสาหรายทะเล และหญาทะเลมากขน

โครงการ BRT รวมกบมหาวทยาลยสงขลานครนทรจดฝกอบรมเชงปฏบตการการวจยสาหรายทะเลและหญาทะเล ในพนทหาดขนอม-หมเกาะทะเลใตใหกบนสตนกศกษาและผสนใจทจะทำวจยดานนในอนาคต ไดเขามาฝกฝนเทคนคการวจยจากผทรงคณวฒหลายทาง จดระหวางวนท 30 เมษายน – 4 พฤษภาคม 2551 มผเขารวมประชมทงสน 22 คน

งานวจยระดบโรงเรยนเพอศกษาหญาทะเล นำวธการของ Sea Grass Watch ใหนกเรยนโรงเรยนทองเนยนคณาภบาลศกษาหญาทะเล

โครงการ BRT รวมกบมหาวทยาลยสงขลานครนทรจดโครงการวจยในระดบโรงเรยน เพอศกษาหญาทะเล โดยนำวธการของ Sea Grass Watch ใหนกเรยนโรงเรยนทองเนยนคณาภบาลใชการศกษาหญาทะเลทพบทเกาะทาไร โดยตรวจวดความยาวของหญาทะเลทกเดอน และดการเปลยนแปลงของหญาทะเล ผลการศกษาไดสรางทกษะการศกษาวทยาศาสตร และการเรยนรแบบทมใหกบนกเรยน

ชนดทพบใหมในขนอม 1. ทากเปลอย Bornella stellifer (Adam & Reeve, 1848) 2. ฟองนำกอนสนำตาล Cervicornia cuspidifera (Lamarck, 1814) 3.ราทะเล Swampomyces aegyptiacus AbdelWahab, El-Shar. & E.B.G. Jones

1

2 3


รางวล วสทธ ใบไม รางวลเกยรตยศสำหรบนกชววทยารนเยาวทสามารถสรางทกษะการเรยนรธรรมชาตควบคไปกบการสบคนประวตศาสตร ภมศาสตรและภมปญญาทองถน

1. คณะทปรกษามหงสาสายสบและครนกเรยนโรงเรยนบานหมากแหนง ถายรปรวมกนเปนทระลก เปนภาพประวตศาสตรภาพหนงของโครงการ BRT

1

เปดตวอยางไมเปนทางการไปแลวสำหรบ “รางวล วสทธ ใบไม” ททางโครงการ BRT ไดจดตงขนเพอมอบเปนรางวลแกนกชววทยารนเยาวทมจตวญญาณของการเปนนกธรรมชาตวทยา ศกษาวจยสงมชวตโดยใชทกษะพนฐานทสำคญทางวทยาศาสตร ไดแก 1. สงเกตและมองรอบดาน 2. จดบนทก 3. ตงคำถาม 4. คนควาหาคำตอบ 5. เรยบเรยงรายงานผลการคนพบ การศกษาชววทยาพนฐานควบคไปกบการสบคนประวตศาสตร ภมศาสตรและภมปญญาทองถน โดยการ “อาน(ฟง) คด เขยน” ตามแนวทางการศกษาแบบบรณาการของ ศ.ดร.วสทธ ใบไม ผทพยายามผลกดนและปลกฝงแนวทางปฏบตดงกลาวใหแกนกวจยรนใหมตลอดเวลากวา 20 ปทผานมา

“นอกจากตองมองรอบดานและจดบนทกอยางละเอยดแลว สงทตองไมลมคอการสอบถามความรจากผเฒาผแกเกยวกบวถชวต ภมปญญาพนบาน ภมศาสตรและประวตศาสตรทองถนของชมชนในพนททเราเขาไปศกษาหาขอมลดวย เพอประมวลการเปลยนแปลงของสงคมชมชนทองถนและสงมชวตทแปรผนไปตามสภาพแวดลอม ทเกดจากการพฒนาทองถนตามกระแสโลกาภวตน” นคอปรชญาของ ศ.ดร.วสทธ ใบไม ทคนทงในวงการและนอกวงการชววทยาตางรกนดวาเปนแนวคดทนำไปสการปฏบตไดยากหากไมเขาใจอยางถองแท

ถงแมวาจะยากเพยงใดกยงมผทเหมาะสมและควรคาแกการรบรางวลนเปนรายแรก คอ คณครสพตรา คำเพราะ และคณะนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5-6 จำนวน 5 คน จากโรงเรยนบานหมากแหนง ตงอยท อำเภอนำขน จ.อบลราชธาน ผลงานทไดรบรางวล คอ “การคนหาความลบของไขปลง” ซงเปนผลงานตอเนองมาจากการทครสพตราและนกเรยนไดทำโครงการตรวจสอบคณภาพนำในโครงการมหงสาสายสบ ป 2550 ทจดโดยกรมสงเสรมคณภาพสง


แวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ซงโครงการ BRT ไดเขารวมเปนทปรกษาของโครงการน และพบวาโครงการของครและนกเรยนกลมนใชทกษะและวธการศกษาตามกรอบ “รางวล วสทธ ใบไม” มากทสดในจำนวน 20 โครงการทคดสรรจากโครงการทงหมดกวา 200 โครงการ

จดทไดรบรางวลมาจากการทเดกนกเรยนกลมนสามารถนำคำบอกเลาของผเฒาผแกของหมบานหมากแหนงมาเปนขอมลประกอบในการศกษาสงมชวตทใชตรวจวดคณภาพนำในหวยดำรง ทอยใกลโรงเรยน โดยไดรายงานวา พบสงมชวตกวา 20 ชนด รวมทง “ไขปลง” ในคลองแหงนพรอมชอสามญและภาพวาดประกอบดวย ถงแมวาจะเปนเดกนกเรยนระดบชนประถมศกษาแตกสามารถคดนอกกรอบโดยพบเหนสงมชวตทไมปรากฏในคมอตรวจวดคณภาพนำ และนำมาใสไวในรายงานการศกษาเบองตน ซงเปนประเดนททำใหโครงการ BRT สนใจเพราะเดกนกเรยนกลมนไดฉายแววทแตกตางจากเดกนกเรยนกลมอนๆ ทคณะทปรกษาไดไปพบเหนมา และเดกกลมนยงสามารถออกไปเกบตวอยางไขปลงในคลองดงกลาวมาเสนอตอผเชยวชาญทงหลายทเตมไปดวยความสงสยวา “ไขปลงมจรงหรอ”

สงทเรยกวา “ไขปลง” ตามภาษาชาวบานมลกษณะเปนแผนวนทมจดดำเลกๆ จำนวนมากฝงอยภายในและพบแผนวนมากมายในหวยแหงน ศ.ดร.วสทธ ใบไม รวมคณะตรวจเยยมโรงเรยนในครงนนไดใหคำแนะนำเบองตนแกเดกๆ ทำการทดลองตอไปวา จดดำเลกๆ ทเหนนนคอไขปลงจรงหรอไม โดยการนำไปทดลองเลยงในหองเรยนเพอพสจนความจรงใหปรากฏ แรงกระตนคอเงนคาตอบแทนจำนวน 1,000 บาท ถาเดกๆ นกเรยนสามารถเพาะเลยงและตอบคำถามไดวาสงทพบนนใชไขปลงหรอไม ภายในเวลา 1 เดอน พรอมสงรายงานผลการศกษาอยางเปนระบบ

การคนหาความลบของ “ไขปลง” จงไดเกดขนทโรงเรยนบานหมากแหนงแหงนเอง

สงทตองไมลมคอการสอบถามความรจากผเฒาผแกเกยวกบ วถชวต ภมปญญาพนบาน ภมศาสตรและประวตศาสตร ทองถนของชมชนในพนททเราเขาไปศกษาหาขอมลดวย


การเพาะเลยง “ไขปลง” ในตปลาในหองเรยนมนกเรยนเกอบทงชนเรยนใหความสนใจเขามารวมสงเกตและชวยกนจดการเพาะเลยง ทำใหทกคนรอคอยดวยความระทกใจวาสงทอยในตปลา ใชไขปลงหรอไม มนเปนการทดลองทนาตนเตนเราใจและไมเบอหนาย เดกๆ ทกคนลนระทกและสนกสนานกบการเพาะเลยงไขปลงอยางมาก เพราะผลทออกมาเปนทนาประหลาดใจอยางยงทสงมชวตทฟกตวออกมาจากไขวนดงกลาว คอ แมลงชนดหนงทคลายแมลงนำ ผลพสจนดงกลาวไดหกลางรายงานครงแรกของเดกๆ ทวา ไขวนนนเปนไขปลง

ทกๆ เชา เดกนกเรยนจะเขามารอดตปลาดวยความอยากรอยากเหน ตอมาวนหนงสงมชวตทฟกตวอยในตปลาทไมมฝาปดกหายไปหมด ทงครและนกเรยนไดวเคราะหกนแลวมความเหนวา แมลงทฟกตวออกมานาจะเปนตวเตมวยและบนหนไปหมด เพอทดสอบสมมตฐานดงกลาว ครและนกเรยนจงวางแผนการทดลองครงใหมโดยใชตปลาระบบปดเพอปองกนไมใหแมลงบนหนออกไป

การเพาะเลยง “ไขปลง” ในตปลาทคลมอยางมดชดไดดำเนนการไปอกหลายครง แตละครงเดกนกเรยนไดสงเกตเหนวา สงมชวตทฟกตวออกมาถงแมวาจะคลายแมลงนำ แตกมรายละเอยดของรปรางทแตกตางกนถง 5 แบบ นอกจากนนยงไดสงเกตเหนอกวา แผนวนมไขทมลกษณะแตกตางกนและเรยงตวกนอยางเปนระเบยบ นกเรยนไดจดบนทกระยะตางๆ ของการเจรญและพฒนาจากไขจนถงการฟกออกมาเปนตวภายใตกลองจลทรรศน และไดวาดรปการเรยงตวของไขบนแผนวนตลอดจนรปรางของแมลงทเหนภายใตกลองจลทรรศนดวย อยางไรกตาม แมลงดงกลาวกยงสามารถบนหนออกไปไดถงแมวาเปนระบบปด แสดงใหเหนวาระบบปดยงไมดพอจงไมสามารถเกบขอมลของแมลงเหลานนไดอยางละเอยด

ถงแมวาการทดลองยงไมจบลงและมคำถามทเกดขนอกหลายประการ แตกเพยงพอสำหรบ “รางวลวสทธ ใบไม” ทครและนกเรยนบานหมากแหนงไดใชทกษะเกอบทกดานสำหรบการ “วจยเบองตน” ครงน ไดแก 1. สงเกตและมองรอบดาน 2. จดบนทก 3. ตงคำถาม 4. คนควาหาคำตอบ และ 5. เรยบเรยงรายงานผลการศกษา มขอสงเกตวา รายงานการคนหาความลบของไขปลงนแตกตางจากรายงานของเยาวชนกลมอนๆ ทเคยพบเหนทวไป เพราะไมมชอวทยาศาสตรเลยและไมมขอสรปวาสงมชวตนนคออะไร แตใชการทดลอง การสงเกตและการจดบนทกเปนเครองมอในการขบเคลอนกระบวนการเรยนรในการคนควาวจย ซงนาจะเปนธรรมชาตของเดกๆ มากทสดในการทำงานศกษาวจย ทสำคญยงไปกวานน การทดลองครงนถงแมวาจะมจดเรมตนจากคำแนะนำเบองตนเพยงเลกนอยของ ศ.ดร.วสทธ ใบไม แตการทดลองครงตอๆ มา เกดขนจากความอยากร

คดนอกกรอบ ไมลอกแบบใคร คอกญแจสำคญทไขไปสโลกกวาง

2. ศ.ดร.วสทธ ใบไม กำลงใหคำแนะนำแก ครสพตรา คำเพราะ และเดกนกเรยน ในการเพาะเลยงไขปลง โดยมคณะทปรกษาเปนสกขพยาน 3. เดกโรงเรยนบานหมากแหนงกำลงแบกโปสเตอรแขวนกบไมไผ รปแบบหนงในการเสนอผลงานทคดกนขนมาเองแบบใชวสดทมอยในโรงเรยน 4. บรรยากาศการรบประทานอาหารกลางวน 5. โฉมหนา”ไขปลง” ททกคนสงสย

6. นงสมาธและสวดมนตไหวพระทกวนศกร 7. เกบตวอยาง “ไขปลง” ไดในทนททนใด

2 3


อยากเหนของครและเดกเรยนเองทงสน โครงการ BRT ขอชนชมครและนกเรยนกลมนทไดพฒนาการศกษา

ทดลอง วธคดและจตวญญาณของการใฝรเพอตอบขอสงสยใน “โจทยวจยเลกๆ” อยางเปนขนเปนตอนดวยความอตสาหะอดทนควบคกบความสนกสนานกบการทำงาน “วจย” ดงกลาว และหวงเปนอยางยงวา ทกษะทเกดขนกบครและนกเรยนในการทดลองศกษาครงนจะเปนจดเรมตนและแรงบนดาลใจในการสงเสรมและสนบสนนการเรยนการสอนชววทยาพนฐานของเยาวชนไทยในอนาคต

“คดนอกกรอบ ไมลอกแบบใคร” คอกญแจสำคญทไขไปสโลกกวาง

รางวล วสทธ ใบไม ครงท 1 พ.ศ. 2551 ระดบเยาวชน: มอบใหแก ครสพตรา คำเพราะ และคณะนกเรยน

โรงเรยนบานหมากแหนง อำเภอนำขน จ.อบลราชธาน เงนสด 5,000 บาท พรอมโลหเกยรตยศแกโรงเรยนบานหมากแหนง เพอ

สมทบเปนทนอาหารกลางวนแกเดกนกเรยนทงโรงเรยน ซงอยในถนทรกนดาร ดอยโอกาสและขาดแคลนอาหารทมคณภาพเพราะผปกครองสวนใหญไมคอยมรายได

เงนสด 5,000 บาท พรอมประกาศนยบตร สำหรบครสพตรา คำเพราะ ทเปนผนำเดกนกเรยนในการทดลองและสอนเดกระดบประถมศกษาใหเขยนรายงานผลการศกษาอยางเปนระบบ

เงนสด 5,000 บาท พรอมประกาศนยบตรสำหรบนกเรยนททำการทดลองและเขยนเรยบเรยงรายงานใหโครงการ BRT ตามเปาหมาย

4

6 5

7


เสนทางศกษาธรรมชาต

พหนองปลง เพอใชเปนแหลงเรยนรของเยาวชน และชมชน ต.หวยเขยง อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร

จากการดำเนนงานวจยภายใตชดโครงการทองผาภมตะวนตก ไดกอใหเกดองคความรเกยวกบทรพยากรชวภาพในพนท ต.หวยเขยง อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร อยางมากมาย ดงนน เพอใหเกดการอนรกษและใชประโยชนจากองคความรดงกลาวอยางตอเนอง โครงการ BRT, บรษท ปตท. จำกด (มหาชน), องคการอตสาหกรรมปาไม (ออป.) และ ชมชน ต.หวยเขยง จงไดรวมกนจดทำเสนทางศกษาธรรมชาตพหนองปลง เพอใชเปนแหลงเรยนรทางธรรมชาตของเยาวชนและชมชนในทองถน โดย โครงการ BRT และ บรษท ปตท. จำกด (มหาชน) ไดใหการสนบสนนในสวนของงบประมาณและองคความรทางวชาการ และม ออป. เปนผรบผดชอบในการดำเนนงานกอสรางโดยมชมชนไดเขามามสวนรวมและสรางกฎระเบยบในการดแลรกษาเสนทางศกษาธรรมชาตและพนทพหนองปลง

เสนทางศกษาธรรมชาตพหนองปลง มความยาวประมาณ 600 กวาเมตร ตดผานจดศกษาธรรมชาตทนาสนใจหลากหลายจด อาท ดงหอมชาง ดงเฟรน

ดงเตย ดงพชองอาศย และบรเวณบงน ำ ใ ห ญ ซ ง เ ป น จ ด ท ม ท ศ น ย ภ า พสวยงามและมชนซากของสงมชวตทบถมกนเปนชนหนา เหมาะสำหรบการเรยนรเรองการยอยสลาย เปนตน การจดทำเสนทางศกษาธรรมชาตดงกลาว ไดเรมดำเนนการตงแตเดอนพฤษภาคม 2551 ปจจบนดำเนนการจดทำเสรจแลวประมาณ 200 เมตร คาดวาภายในเดอนสงหาคม 2551 การดำเนนงานกอสรางเสนทางศกษาธรรมชาตดงกลาวจะเสรจสนและพรอมสำหรบการทดลองใชเปนแหลงเรยนรของเยาวชนและชมชน ต.หวยเขยง


จดพมพหนงสอ

“ทองผาภมตะวนตก” 1. “พหนองปลง” แหลงเรยนรศกษาธรรมชาต ของนกวจยโครงการ BRT และเยาวชนในทองถน ต.หวยเขยง อ.ทองผาภม

2. ลำนำหวยปากคอก “คลงอาหารสำคญของชมชน” ต.หวยเขยง อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร

3. ผนปา 72 พรรษามหาราช

จากการดำเนนงานในชดโครงการทองผาภมตะวนตก ซงเรมตงแตป พ.ศ. 2545 ภายใตความรวมมอของกลยาณมตร คอ โครงการพฒนาองคความรและศกษานโยบายการจดการทรพยากรชวภาพในประเทศไทย (โครงการ BRT) และบรษท ปตท. จำกด (มหาชน) ท ได ร วมมอกนพฒนาการวจยเชงพนท (area-based) ภายใตการบรหารจดการแบบชดโครงการวจยเชงสหวชาการ ทเนนการ

เชอมโยงความรจากศาสตรตางๆ ในหลากหลายมตใหเปนองคความรรวม เพอใหสามารถนำไปใชประโยชนและสรางความเขมแขงใหกบชมชนทองถนในระยะยาว

ผลการดำเนนงานศกษาวจยทผานมา ไดกอใหเกดองคความรดานความหลากหลายทางชวภาพ และแสดงใหเหนถงศกยภาพและความโดดเดนของทรพยากรชวภาพในพนทท อ ง ผ า ภ ม ต ะ ว น ต ก ไ ว ม า ก ม า ย

โครงการ BRT จงไดรวบรวมบทความทางวชาการในชดโครงการดงกลาว ทงงานวจยดานพช สตว จลนทรย และระบบนเวศสงคมมนษย รวมทงสน 49 เร อง และกำลง เตรยมตพมพ เปนหนงสอทางวชาการฉบบพเศษ คอ รายงานการวจยโครงการ BRT : ทองผาภมตะวนตก ทงนเพอเผยแพรสสาธารณชนและเปนฐานองคความรสำหรบใชบรหารจดการทรพยากรทองถนในพนททองผาภมตะวนตกตอไป

โครงการ BRT ไดรวบรวมบทความทางวชาการในชดโครงการดงกลาว ทงงานวจยดานพช สตว จลนทรย และระบบนเวศสงคมมนษย รวมทงสน 49 เรอง และกำลงเตรยมตพมพเปนหนงสอทาง วชาการฉบบพเศษ

2

1

3


ไผ พฒนางานวจยบรณาการโดยเนนกระบวนการสรางวฒนธรรมการรวมคดรวมทำของนกวจยจากมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร โดยใชทรพยากรในทองถนไดแก “ไผ” เปนโจทยวจยพรอมเชอมโยงงานวจยในทกมต

โครงการ BRT รวมกบมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร พฒนางานวจย

บรณาการ โดยเนนกระบวนการสรางวฒนธรรมการรวมคดรวมทำของนกวจยราชภฏ โดยใชทรพยากรในทองถนไดแก “ไผ” เปนโจทยวจยพรอมเชอมโยงงานวจยในทกดานตงแตเศรษฐกจ และสงคม และภมปญญาทองถน ตลอดจนชววทยาของไผ พรอมกบกระตนจตสาธารณะของความเปนเลศทางวชาการในทองถนใหแกมหาวทยาลยราชภฏ

งานวจยดงกลาวโครงการ BRT ไดรวมมอกบมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบรสนบสนนโครงการวจยและพฒนานกศกษาระดบปรญญาตรรวมกน โดยมโครงการวจยยอย ไดแก การศกษาความเปนมาของชมชนทาเสา, การจดการความรและภมปญญาทองถนเกยวกบไผ, การศกษาความสมพนธของไผกบเศรษฐกจในครวเรอน, การบรหารตนทนและการวเคราะหทางเศรษฐกจของไผ, การผลตหนอไมรวกนงของชมชน และ การศกษาสงคมสงมชวต รวมทงเชอจลนทรยทอยบรเวณรากไผ

โครงการวจยทงหมดเปนการบ รณาการท งด านประวต ศาสตร ภมศาสตร เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และชววทยาพนฐาน ซงเปนงานทโครงการ BRT ใหความสำคญเปนลำดบตนๆ อกทงยงมงพฒนาศกยภาพนกวจยและนกศกษาจากมหาวทยาลยราชภฏไดทำวจยแบบแลกเปลยนเรยนรอยางเปนระบบ มงฝกฝนทกษะการตพมพผลงาน เพอพฒนาความแขงแกรงของมหาวทยาลยราชภฏ และเพอใหนกวจยจากมหาวทยาลยราชภฏมองโจทยวจยจากทองถน เพอการอนรกษและการเปนมหาวทยาลยของทองถนอยางเปนรปธรรม


โครงการ BRT สนบสนน

การจดทำตำรานเวศวทยา

โครงการจดทำหนงสอนเวศวทยาของโครงการ BRT ไดเรมตนขนในปงบประมาณ 2550 ซงไดเชญนกวจยทไดรบทนจากโครงการในสาขานเวศวทยามารวมประชมหารอกน ไดแก Prof. Warren Y. Brockelman, Dr. George A.Gale, ดร.อนรรฆ พฒนวบลย, Dr. Tommaso Savini, Mr. Philip D. Round และ ดร.สมโภชน ศรโกสามาตร เพอจดทำตำรานเวศวทยาทมเนอหาใชงานวจยของคนไทย จดทำเปนภาษาไทยเปนหลก เพอใหนกศกษาอานงาย และเขาใจนเวศวทยามากขน จะเนนทกลมนกศกษาในระดบปรญญาตรตอนปลายขนไป เพอเปนการปพนฐานวชานเวศวทยา ความหนาของหนงสอควรจะอยระหวาง 350-400 หนา โดยมการหารอวาควรจะจดทำทง 2 ภาษา (ไทย และองกฤษ) เพอครอบคลมกลมเปาหมายใหไดมากทสด เนองจากนกศกษาในบางกลมอาจจะมปญหาในเรองของภาษา สำหรบเนอหาของหนงสอไดแบงออกเปนบท เชน Introduction, The Physical Environment of Life, The Biosphere, The Ecosystem Concept, Environment Types And Management Issues, Evolution, Population Ecology, The Human Population, Behavioural Ecology, Population Interactions, Community Ecology, Energy Flow in Ecosystems, Management Issues


การบรหารจดการขอมล และการเผยแพรประชาสมพนธ

การสรางความรความเขาใจแกสาธารณชนในเรองทรพยากรชวภาพ เพอใหเกดความตระหนกในการอนรกษและเหนคณคาของทรพยากรไทย เปนภารกจหลกของโครงการ BRT ทไดดำเนนการอยางตอเนองตลอดป 2551



งานวจยกงกอออกรายการคลบเซเวนของไตรภพ ลมปพทธ รายการใหมแกะกลองของไตรภพ ลมปพทธ ทชอวา “Club 7” ทางชอง 7 ส ทว

เพอคณ ไดเชญ ศาสตราจารย ดร. สมศกด ปญหา แหงภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผ เชยวชาญกงกอของไทยทคนพบ “กงกอมงกรสชมพ” “Shocking Pink Millipede” ทอยในลำดบ 3 ของ Top 10 new species exploration ของโลก มาพรอมกบกงกอหลากหลายสายพนธ เปนการแสดงถงความอดมสมบรณของทรพยากรความหลากหลายทางชวภาพของประเทศไทย ตลอดจนบทบาททสำคญคอการสรางปยธรรมชาตใหกบปาไม และทสำคญคอคณไตรภพไดเปลยนทศนคตผคนใหเหน ประโยชนของกงกอ ทถอวากงกอคอทรพยในดนของไทยทจะชวยคนไทยกวกฤต ไดออกอากาศไปเมอคนวนท 8 กรกฎาคม 2551 เวลาประมาณ 22.20 น.


งานวจยทองผาภมตะวนตกออกรายการสยามทเดย โครงการ BRT รวมกบบรษท ปตท. จำกด (มหาชน) นำขอมลโครงการ

ทองผาภมตะวนตกออกรายการ “สยามทเดย” โดยการถายทำสารคดสนเชงอนรกษ ในพนทชดโครงการทองผาภมตะวนตก ต.หวยเขยง อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร เชน พ ปราชน เปนตน รายการดงกลาวไดออกอากาศไปแลวทกวนจนทร - ศกร เวลา 18.00 - 18.55 น. ทางสถานวทยโทรทศนกองทพบกชอง 5

งานวจยบอารทออกรายการรกษใหเปนกบแอดคาราบาว บรษท วอรเนอร มวสค จำกด เจาของรายการสารคดเชงดนตร “รกษ...ให

เปน” นำโดย แอด คาราบาว และทมงาน รวมกบกลม ปตท. ไดเขามาถายทำรายการในพนทตำบลหวยเขยง อำเภอทองผาภม จงหวดกาญจนบร และพนทอำเภอขนอม จงหวดนครศรธรรมราช ซงเปนพนทในชดโครงการทองผาภมตะวนตก และชดโครงการหาดขนอม-หมเกาะทะเลใต โดยไดเนนการฟนฟตามแนวทอกาซธรรมชาตไทย-พมา การทำวจยในระดบโรงเรยน และการสนบสนนงานวจยความหลากหลายทางชวภาพในพนทดงกลาว ออกอากาศแลวทางสถานโทรทศนสชอง 9 อสมท.

งานวจยบอารทออกรายการทงแสงตะวน งานวจยในโครงการเดกหมวกเขยว ซงสงเสรมเยาวชนทำวจยในทองถน

ในพนท อ.ขนอม จ.นครศรธรรมราช ไดถายทอดออกสสาธารณชนในรายการทงแสงตะวน ตอน ปรศนาแหง “หอยกน” และตอน “งานวจยเมฆ” ออกอากาศใน วนเสารท 10 พฤษภาคม 2551 เวลา 06.25 - 06.50 น.และในวนเสารท 17 พฤษภาคม 2551 เวลาเดยวกน ทางโมเดรน 9 โครงการเดกหมวกเขยวนมงสรางทกษะการสงเกต การเกบขอมล และการบนทกขอมลในทองถนใหกบเยาวชน

การจดนทรรศการกงกอ-ไสเดอนยกษ งานพฤกษาสยาม ครงท 5 โครงการ BRT รวมกบ ศ.ดร. สมศกด ปญหา จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ไดนำกงกอยกษและไสเดอนยกษ ไปจดแสดงในงานพฤกษาสยามครงท 5 จดโดยเดอะมอลล บางกะป ในระหวางวนท 17-26 พฤษภาคม 2551 เพอใหคนไดใกลชดกงกอไสเดอน ไดรบความสนใจจากเดก ผใหญทเดนผานไปมาจำนวนมาก

การจดนทรรศการปาเมฆ-เขานน ธรรมชาตกบภาวะโลกรอน งานประชมประจำป NAC

โครงการ BRT ไดรวมจดนทรรศการ “ปาเมฆ-เขานน” ในงานประชมวชาการประจำป 2551 สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (NSTDA Annual Conference : NAC 2008) ระหวางวนท 24-26 มนาคม 2551 ทศนยประชมอทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ปทมธาน โดยมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจพระราชดำเนนทรงเปดนทรรศการและการประชมในครงนดวย


ถอดรหสงานวจยหงหอย และกงกอ ในมหกรรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตประจำป 2551

โครงการ BRT ไดนำหงหอยและกงกอหลายหลากหลายสายพนธไปจดแสดงในงานมหกรรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ป 2551 ซงจดระหวางวนท 8-22 สงหาคม 2551 โดยเปนการแสดงกงกอมงกรสชมพทตดอนดบหนงในสบสดยอดสงมชวตชนดใหมของโลก และเปนการนำหงหอยทเพาะเลยงไดในหองปฏบตการครงแรกของประเทศไทยพนธ Luciola aquatilis และเปนชนดพนธใหมของโลก โดย ดร.อญชนา ทานเจรญ จากมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ไปจดแสดง

หอยทากในงานพฤกษาสยามครงท 6 โครงการ BRT ไดรบเชญจากบรษทเดอะมอลล กรป จำกด ใหไปจด

แสดงความหลากหลายทางชวภาพในงานพฤกษาสยามครงท 6 ในระหวางวนท 12-21 กนยายน 2551 ทเดอะมอลล บางแค จงไดนำหอยทาก ซงมองคความรทไดรบการตพมพแลวมากมาย โดย ศ.ดร.สมศกด ปญหา และคณะ จากจฬาลงกรณมหาวทยาลยไปจดแสดง ทงหอยทากสวยงาม หอยทากจว หอยนกลา หอยทากยกษ ซงเปนชนดพนธตางถน และหอยเลบ ซงเปนศตรทสำคญของเกษตรกรผปลกกลวยไม เพอใหความร การปองกนการระบาดของหอยเลบ และการอนรกษหอยพนธอนๆ ทเปนประโยชนกบระบบนเวศอกดวย


1. หนงสอหอยทากบกในอทยานแหงชาตเขานน แตงโดย ดร.จรศกด สจรต และ ศ.ดร.สมศกด ปญหา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ใหความรทวไปเกยวกบหอยทากบก การจำแนกชนดเบองตน และการแนะนำห อ ย ท า ก บ ก ห ล า ย ช น ด ท ม ค ว า มจำเพาะ สวยงาม

2. หนงสอพรรณไมชนดใหมของ โลกในเมอง ไทย โดย ดร.ปยะ เฉลมกลน วว. รวบรวมพรรณไ ม ช น ด ใ ห ม ข อ ง โ ล ก ท ต ง ช อ ต า ม พระนาม พรรณไมชอแหงประเทศไทย พรรณไมช อแห งบคคลเกยรตยศ พรรณไมชอสถานทในประเทศไทย เปนตน ประกอบรปภาพสวยงาม

3. หนงสอ พรรณไมภพานโดย ศ.ประนอม จนทรโณทย ศนยอนกรมวธานประยกต มหาวทยาลยขอนแกน จดพมพหนงสอจากผลงานวจยปาภพานหรอปาเขาชมภพาน รวบรวมพรรณไมไวหลากหลายชนด ทงพชกลมเฟรน จมโนสเปรม พชใบเลยงเดยว และพชใบเลยงค พรอมดวยขอมลการกระจายพนธ ชวงการมดอก และรปประกอบสวยงาม

4. นตยสาร BRT MAGAZINE ฉบบท 23 ธรรมชาตกบภาวะโลกรอน โครงการ BRT ไดนำเสนอสาระความรจากการประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11 “ภาวะโลกรอนกบผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพของไทย”

5. บนทกการประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11 เสนอบทความทางวชาการในการบรรยายในการประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11 จ.อดรธาน

6. รายงานการวจยในโครงการ BRT ชดโครงการทองผาภมตะวนตก รวบรวมผลงานการวจยจากชดโครงการทองผาภมตะวนตกตลอดระยะเวลา 6 ป รวมทงสน 49 เรอง

เอกสารทางวชาการและกงวชาการ


1. จำปชางชนดใหมของโลก Magnolia citrata Noot. & Chalermglin ท จ.เชยงใหม เลย และนาน ขอมล-ภาพ: ดร.ปยะ เฉลมกลน 2. โฮยาชนดใหมของโลก Hoya balaensis Kidyoo & Thaithong ทเขตรกษาพนธสตวปา ฮาลา-บาลา จ.นราธวาส ขอมล-ภาพ: ดร.มานต คดอย 3. ผเสอหนอนมวนใบเขานนชนดใหมของโลก Fibuloides khaonanensis Pinkaew ทอทยานแหงชาตเขานน จ.นครศรธรรมราช ขอมล-ภาพ: ดร.นนทศกด ปนแกว 4. ราชนดใหมของโลก Dictyoarthrinium synnematicum Somrithipol บนซากใบตองทเกบจากสวนรางจงหวดปราจนบร ขอมล-ภาพ: ดร.สายณห สมฤทธผล 5. ไกลดงแบคทเรยชนดใหมของโลก Aureispira maritima sp. nov., ขอมล-ภาพ: ดร.อครวทย กาญจนโอภาษ 6. ไผชนดใหมของโลก Dendrocalamus khoonmengii Sungkaew, A. Teerawatan anon & Hodk. ทอทยานแหงชาตเขาหลวง จ.นครศรธรรมราช ขอมล-ภาพ: ดร.สราวธ สงขแกว

ประมวลภาพผลงานวจย เปนประจำทกปทนกวจยและนสตนกศกษาใน

โครงการ BRT จะสงภาพและขอมลจากงานวจยมาใหฝายเลขานการฯ ลวนแลวแตเปนภาพทหาดไดยาก และเปนขอมลใหมในวงการความหลากหลายทางชวภาพ จงขอประมวลผลขอมลและภาพทมคณคาเหลานนในรายงานประจำปเลมน

ผลงานวจย ในปงบประมาณ2551 สงมชวตชนดใหมของโลก

1 4

2

3

5 6


ดาวทะเล (Protoreaster nodosus) สแดงสดชวยเพมสสนใหแกระบบนเวศหญาทะเล แมศตรในธรรมชาตจะมจำนวนนอย แตจำนวนของดาวทะเลชนดนกลบลดลงอนเนองจากสสน และรปทรงทสวยงาม จงมกถกจบไปทำเปนของใชประดบบานเรอน ภาพ: นายปยะลาภ ตนตประภาส

ปลาปกเปาลายจด (Arothron stellatus) แมจะใชชวตในแนวปะการง หรอ ตามกองหนใตนำ แตบอยครงทเขามาอาศยแนวหญาทะเล เชนตวนเขามาอาศยนอนในกอหญาทะเล แมจะเปนเวลากลางวนกตาม ภาพ: นายปยะลาภ ตนตประภาส

หญาทะเล ชวยเพมความซบซอนของพนท ในบรเวณชายฝง อนทำใหมกพบตวออน ของสตวนำหลายชนด ดงเชน ฝงตวออนปลาสลดทะเลจดขาว (Siganus canaliculatus) ทเขามาอาศยเพอหลบภยจากผลา และเขามากนสงมชวตขนาดเลกๆ ทเกาะอยตามใบหญาทะเล ภาพ: นายปยะลาภ ตนตประภาส

งทะเล นอกจากเปนแหลงอาศยของสตวนำหลากหลายชนดแลว หญาทะเลเองยงเปนแหลงอาศยของงทะเลบางชนด ทเขามาเปนผลาในระดบตนๆ ของระบบนเวศ และถงแมจะเปนงทอาศยอยในทะเล แตยงคงใชปอดในการแลกเปลยนแกสเชนเดยวกบงทอาศยอย บนบก จงมกพบเหนงเหลานขนมาหายใจบรเวณผวนำอยเสมอ ภาพ: นายปยะลาภ ตนตประภาส

หญาทะเล... บานทอบอนของหลายชวต การขนปะปนกนของหญาทะเลหลากหลายชนดนน เปนลกษณะเดนอยางหนงของแนวหญาทะเลบรเวณเขตรอน แมจะมการแขงขนกนในเรองของพนทอาศย แตการอยรวมกนหลากหลายชนดนนอาจสงผลดตอตวหญาทะเลเองและสงมชวตทอาศยอยในแนวหญาทะเลนนดวย อยางไรกตามเพอให

ทราบถงความสมพนธดงกลาว ความรความเขาใจเกยวกบนเวศวทยาของหญาทะเล ยงคงเปนสงทตองการ ในภาพ : หญาคาทะเล (Enha lus acoroides) ซงมลำตนขนาดใหญ ขนปะปนกบหญาชะเงาเตา (Thalassia hemprichii) ทมขนาดเลกกวา ภาพ: นายปยะลาภ ตนตประภาส

สสน บรเวณหญาทะเล จากโครงการ T351121

นายปยะลาภ ตนตประภาส มหาวทยาลยสงขลานครนทร


หลากชวต ทนกวจย เสาะแสวงหา

โคคน (Cocoon) ของไสเดอนดน Metaphire ทพบในชนดนลกประมาณ 10 ซม. จากโครงการ R150010 นายประสข โฆษวฑตกล มหาวทยาลยนเรศวร ภาพ: นางสาวจฬาพฒน อทโท

คางคาวหนายกษเลกจมกปม สตวหายากของไทย ไดรบการศกษาจำนวนประชากรและแหลงทอยอาศย ทเขาสมอคอน อ. ทาวง จ. ลพบร จากโครงการ R150006 นายสรชต แวงโสธรณ สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย ภาพ : นายสรชต แวงโสธรณ

เตาปล Platysternon megace-phalum ทกำลงถกคกคาม กำลงอยในระหวางการศกษาวจยจำนวนประชากร จากโครงการ T251002 นางเครอวลย พพฒนสวสดกล และ รศ.กำธร ธรคปต จฬาลงกรณมหาวทยาลย


นางอายพลดตกจากตนยคาลปตส ในบรเวณปาปลก เวลา 22:30 น. โดยประมาณ ทมวจยจ งไดทำการวดสดสวนและชงนำหนก ผลการตรวจสภาพรางกาย พบวาเปนนางอายเพศเมยอายเตมวย เคยมลกแลว แตไมอยในระยะใหนมลก กอนปลอยมการตดหวงสญลกษณทขอมอ จากโครงการ T350007 นายมนญ ปลวสงเนน ภาพ : นายชาญยทธ นลวรรณ ถายทเขตรกษาพนธสตวปาเขาอางฤาไน จ.ฉะเชงเทรา

แมลงวนผลไม Bactrocera cucurbitae กำลงหานำและวางไขบนแตงกวา จากโครงการ R251010 รศ.ดร. สงวรณ กจทว มหาวทยาลยมหดล ภาพ: ดวงตา จลศรกล

รงผงมมเลกทนางพญาสญหายขณะยายรง จะมแตหลอดรวงของตวผซงถกสรางโดยผงงาน จากนนผงงานจะวางไขและเลยงดตวออนเหลานนจนพฒนาเปนตวผทสามารถผสมพนธและสามารถสบทอดเผาพนธไดตอไป ซงเปนปรากฏการณทพบหาไดยากในธรรมชาต จากโครงการ T150016 นายสทธพงศ วงศวลาศ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ภาพ: นายสทธพงศ วงศวลาศ

คางคาวมงกฎจมกแหลมเหนอทพบทางภาคใต ชนดยอย Rhinolophus lepidus refulgens คางคาวมงกฎนจะ

มแผนหนงบรเวณจมกเปนรปคลายมงกฎจงเรยกวาคางคาวมงกฏ คางคาวมงกฎจมกแหลมเหนอเปนคางคาวทอย ในกลม เดยวกบคางคาวมงกฎเลก (Rhinolophus pusillus) ซงมลกษณะพเศษคอบรเวณ

เดอยจมก (connecting process) จะมลกษณะเปนปลายแหลม จากโครงการ T151001 น.ส. อรยา เดชธราดล มหาวทยาลยสงขลานครนทร ภาพ : นายพพฒน สรอยสข

นกปรอดโองเมองเหนอ ถกจบใสหวงขา เพอการจำแนกระบตวและระบตำแหนงทอย จากโครงการ T350009 น.ส. ดาภะวลย คำชา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ภาพ: วงวร สงฆเมธาว ถายทอทยานแหงชาตเขาใหญ


ล ก ษ ณ ะ ข อ ง ฝ ก เ ซ ล ล ส บ พ น ธ (bundle) ปะการง Acropora spp. ซงประกอบดวยเซลลไข ประมาณ 15 เซลล และถงนำเชอ (sperm pocket) อยภายในฝกเดยวกน ภาพ: ชโลทร รกษาทรพย ถายทเกาะแสมสาร จ.ชลบร

โพลบแรกเรมของตวออนปะการง Acropora humilis ทมอายเพยง 7 วน หลงจากลงเกาะอยางสมบรณ การทตวออนมสขาวเนองมาจาก ยงไมปรากฏสาหรายซแซนเทลลเขามาอยรวมอาศยในเนอเยอ ภาพ: ชโลทร รกษาทรพย ถายทโรงเพาะขยายพนธปะการงชวคราว เกาะแสมสาร จ.ชลบร

ตวออนปะการง Acropora humilis ขณะมอาย 4 เดอนภายหลงลงเกาะบนแผนกระเบองดนเผา สามารถสงเกตเหนสนำตาลซงเปนสของสาหรายซแซนเทลลอยางชดเจน ภาพ: ชโลทร รกษาทรพย ถายทโรงเพาะขยายพนธปะการงชวคราว เกาะแสมสาร จ.ชลบร

อ ป ก ร ณ ท ใ ช ใ น ก า ร เ ก บ เ ซ ล ลสบพนธของปะการง สามารถเหนเซลลสบพนธจำนวนหนงถกเกบในกระบอกเกบ และอกจำนวนหนงทถกปลอยออกสธรรมชาต ภาพ: ชโลทร รกษาทรพย ถายทเขาหมาจอ จ.ชลบร

ชวตปะการง Acropora millepora จากโครงการ T348009 น.ส. ชโลทร รกษาทรพย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

เซลลสบพนธปะการง Acropora millepora ขณะทำการปลอยเซลลสบพนธออกจากโพลบสมวลนำ ซงมลกษณะเปนฝกสชมพ ภาพ: ปฐพร เกอนย ถายท เกาะเตาหมอ สตหบ จ.ชลบร


หญาคาทะเล Enhalus acoroides (L.f.) Royle มขนาดทสงใหญ จงชวยลดความรนแรงของกระแสคลนลม อนอาจสงผลตอการกดเซาะการพงทลายของชายฝง อกทงยงเปนเสมอนตวดกจบตะกอนจากแผนดนทำใหนำทะเลมความใส เหมาะสมกบการดำรงชวตของสงมชวต ภาพ : นายเอกลกษณ รตนโชต ถายทอทยานแหงชาตเจาไหม จ.ตรง

ดอกเพศผของหญาคาทะเล Enhalus aco- ro ides (L . f . ) Roy le ท ถ กป ล อ ย อ อ ก ม า

จากชอดอกในชวงนำลง ซงจะลอยอยบนผวนำรอคอยใหคลนลมพดพาไปผสมกบดอกเพศเมย หญาคาทะเลเปนหญาทะเลเพยงชนดเดยว ในจำนวนหญาทะเล 12 ชนดของประเทศไทยทมการถายละอองเกสรบร เวณผวนำ (hydrophobrous pollination) ภาพ : นายเอกลกษณ รตนโชต ถายทอทยานแหงชาตเจาไหม จ.ตรง

ดอกเพศเมยของหญาคาทะเล Enhalus acoroides (L.f.) Royle ทยงไมไดรบการผสมจะมกานชดอก ทยาวมาก แตเมอไดรบการผสมเกสรแลวกานชดอกกจะหดสนเปนขดสปรงลงมาใกลผวดน ภาพ : นายเอกลกษณ รตนโชต ถายทอทยานแหงชาตเจาไหม จ.ตรง

ผลของหญาคาทะเล Enhalus acoroides (L.f.) Royle จะเหนกานชดอกมวนขดสนลงมาเพอชวยพยงใหผลทมขนาดใหญอยใกลผวดน อนเปนอกกลไกหนงทชวยปกปองไมใหผลถกพดพาไปกบกระแสคลนไดโดยงาย กอนทจะพฒนาไปเปนผลทสมบรณ ภาพ : นายเอกลกษณ รตนโชต ถายทอทยานแหงชาตเจาไหม จ.ตรง

ผลของหญาคาทะเล Enhalus acoroides (L.f.) Royle หลงจากทพฒนาจนสมบรณเตมทแลว กจะแตกออก ทำให เมลดท อยภายในแพรกระจายลอยไปตามกระแสนำ เมอตกลงบนพนดนกพรอมทจะงอกเปนตนออนใหมไดทนท ภาพ : นายเอกลกษณ รตนโชต ถายทอทยานแหงชาตเจาไหม จ.ตรง

ชวตหญาคาทะเล Enhalus acoroides (L.f.) Royle จากโครงการ T250004 นายเอกลกษณ รตนโชต มหาวทยาลยสงขลานครนทร


หมาจงจอก (Golden Jackal Canis aureus) รอยเทาของหมาจงจอกมกปรากฏอยตามถนนแตมก

ไมพบในปาทลกเขาจากถนน สนนษฐานวา หมาจงจอกชอบใชถนนเปนเสนทางในการหากน โอกาสในการพบนาจะมสงหากเดน

ตามทางในเวลากลางคน โดยเฉพาะในชวงฤดฝนทไมมการสญจรของรถยนต ถายทเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญ

นเรศวรดานตะวนตก จ.กาญจนบร

ดกถายสตวปา จากโครงการ T351001 นายวลลภ ชตพงศ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

หมาหรง (Large-toothed Ferret Badger Melogale personata) สตวชนดนมการกระจายตวคอนขางกวางแตโอกาสในการพบตวมคอนขางตำ เพราะมพฤตกรรมทคอนขางซอนเรนและหากนเฉพาะเวลากลางคนเทานน กลองดกถายภาพตงอยในพนทหากนของหมาหรงตวนพอด และดเหมอนวาหมาหรงจะไมมอาการหวาดระแวงตอแสงของแฟลชเวลาถกถายภาพเลย ยงคงกลบมาหากนในบรเวณเดมจนไดภาพถายหลายภาพดวยกน ถายทเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญนเรศวรดานตะวนตก จ.กาญจนบร

อเหนเครอ (Masked Palm Civet Paguma larvata) โดยปกตมกจะพบอเหนเครอบนตนไมมากกวาบนพนดน เชนเดยวกบอเหนธรรมดา แตเนองจากสตวชนดนกนทงพชและสตวเลยงลกดวยนมขนาดเลกรวมถงแมลงเปนอาหาร ดงนนจงเปนไปไดทจะพบอเหนเครอเดนหากนตามพนดนเมอปรมาณผลไมลดลง ยงไปกวานนปาเบญจพรรณมเรอนยอดของตนไมไมตอเนองกน สตวทอาศยอยบนตนไมอยางพวกอ เหนจงตองลงเดนบนพนตามแตโอกาส ถายทเขตรกษาพนธสตวปาท ง ใ ห ญ น เ ร ศ ว ร ด า น ต ะ ว น ต ก จ.กาญจนบร

แมวดาว (Leopard Cat Prionailurus bengalensis) เปนสตวผลาขนาดเลกในวงศเสอโครง (Felidae) ทมความชกชมมากกวาสตวชนดอนๆ ในวงศเดยวกน แมวดาวกนสตวเลยงลกดวยนมขนาดเลก (หน) เปนอาหารหลก และมความอดทนตอการรบกวนโดยกจกรรมของคนคอนขางสง ถายทเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญนเรศวรดานตะวนตก จ.กาญจนบร

อ เหนธรรมดา (Common Palm Civet Paradoxurus hermaphroditus) พบไดคอนขางสมำเสมอโดยเฉพาะในปาดงดบ หรอหยอมปาดบตามรมลำหวย ออกหากนตอนกลางคน สวนใหญจะหากนบนตนไม บางครงพบเดนหากนตามพนปาเชนกน ถายท เขตรกษาพนธสตวปาทงใหญนเรศวรดานตะวนตก จ.กาญจนบร


ไกฟาหลงขาวเพศผขณะบนขนนอน ทความสงประมาณ 5 เมตร ซงบางครงพบวาทงไกฟาพญาลอและไกฟาหลงขาวกลบมานอนบนตนไมตนเดม และกงเดมเปนเวลาหลายวน และยายจดนอนไปเรอยๆ ตามขอบเขตการหากน อกทงจะวนกลบมานอนตนเกาทเคยนอนดวย ภาพ: นายนต สขมาลย ถายทอทยานแหงชาตเขาใหญ

ไกฟาหญาลอ จากโครงการ T350008 นายนต สขมาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ไกฟาพญาลอเพศผชวงฤดผสมพนธ จะมหนงสแดงสดทใบหนาขนาดขยายใหญกวาชวงนอกฤดผสมพนธ โดยปกตไกฟาพญาลอแตละฝงจะมตวผทเปนหวหนาฝงเพยงตวเดยว ฝงไหนทมตวผหลายตวอาจจะเปนตวเดกทยงโตไมเตมท หรอตวผทมตำแหนงรองลงมาจากหวหนาฝง ในภาพนเปนตวผหวหนาฝง ภาพ: นายกรกช พบประเสรฐ ถายทอทยานแหงชาตเขาใหญ

ไกฟาพญาลอเพศเมยจะมสทกลมกลนกบธรรมชาตมากกวาเพศผ เนองจากชวยพรางตวขณะนงกกไข หรอชวงเลยงดลกออน

ซงจะแยกออกจากฝงเพอเลยงลกจนลกโตอายประมาณ 1 เดอนจงพาลกกลบเขาฝงเดม ภาพ: นายกรกช พบ

ประเสรฐ ถายทอทยานแหงชาตเขาใหญ

ลกไกฟาพญาลออายประมาณเดอนกวา โดยปกตจะหากนรวมกบแมและฝงตลอด

แตในภาพเปนลกไกฟาทพลดหลงจากแมและอาจจะปวยเปนโรค เนองจากมอาการ

เซองซม ทำใหตามแมและฝงหากนไมทน ถอเปนการคดเลอกไกฟาทแขงแรงทสดโดยธรรมชาต

ลกไกฟาพญาลอจะสามารถแยกเพศไดโดยสขนจะเปลยนชดเจนเมออายประมาณ 3 เดอน หากอายนอย

กวานนสขนจะเปนสนำตาลแยกไดยากในระยะไกล ภาพ: นายนต สขมาลย ถายทอทยานแหงชาตเขาใหญ


สาหราย Halimeda macroloba และสาหราย Halimeda opuntia ทอาวตงเขน จงหวดภเกต สงเกตไดวาททลลสของสาหรายเปนสขาว ซงครงอาศยเพศททงทลลสจะขาวโพลน แตเหตการณนไมใชการสบพนธแบบอาศยเพศ เปนเพยงการทสาหราย Halimeda มการปรบตวตอสภาวะเครยด (stress) ทอาจเกดจากอณหภมสง ปรมาณแสงทมากเกนไป และภาวะการขาดนำ (desiccation) ในชวงเวลานำลง จงมการเคลอนยายคลอโรพลาสต ทงนสาหราย Halimeda สามารถฟนจากภาวะฟอกขาว กลบมาเปนตนสาหรายสเขยวสดได ภาพ: นางสาวสธน สนธก

ชวตของสาหราย Halimeda macroloba จากโครงการ T150019 น.ส.สภทรา พงศภราดร มหาวทยาลยสงขลานครนทร และ จากโครงการ T350002 น.ส. สธน สนธก มหาวทยาลยสงขลานครนทร

สาหราย Halimeda macroloba เปนสาหรายสเขยวทมการสะสมแคลเซยมคารบอเนต ทลลสตงตรง มลกษณะเปนแผนแบน ๆ สเขยวเรยงตอกน บรเวณปลายของทลลสมการสราง segment ใหม และจะเรมมการสะสมแคลเซยมคารบอเนตภายหลงการเจรญของ segment อยางสมบรณ หรอเมอ segment มอายประมาณ 36 ชวโมง ภาพ: น.ส.สภทรา พงศภราดร ถายทอาวตงเขน จ.ภเกต

สาหราย Halimeda macroloba ทมการสรางสวนของเซลลสบพนธ ทเรยกวา gametophores ลกษณะคลายชอองน เจรญบรเวณขอบของ segment โดยชวงเรมตนจะมสขาว เมอพฒนาเตมทจะกลายเปนสเขยว ในขณะเดยวกนททลลสจะกลายเปนสขาว เนองจากการเคลอนยายของ Chloroplast ทงหมดไปยงสวนของ gametophores นนเอง โดยจะเรมสรางภายหลงพระอาทตยตกดน และเมอมการปลอยเซลลสบพนธในชวงรงสาง ทลลสนกจะตายลงทนท จากโครงการ T150019 น.ส.สภทรา พงศภราดร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ภาพ: นายปยลาภ ตนตประภาส ถายทเกาะแตน อ.ขนอม จ.นครศรธรรมราช


1. ยอดเงนคงเหลอยกมา 1 ตลาคม 2550 15,315,407.36

2. รายรบ

2.1 เงนโอนจาก สกว. 17,000,000.00

2.2 เงนโอนจาก ศช. 17,000,000.00

2.3 ดอกเบยเงนฝาก บ/ช ออมทรพย

38,076.17

2.4 รายไดอน 133,047.50

รวมรายรบ 34,171,123.67

3. รายจาย

3.1 ทนอดหนนการวจย 33,553,995.55

3.2 คาบรหารโครงการ 2,675,296.38

รวมรายจาย 36,229,291.93

รายงานการเงนปงบประมาณ 2551 โครงการพฒนาองคความรและศกษานโยบายการจดการทรพยากรชวภาพในประเทศไทย

ระหวาง 1 ตลาคม 2550-15 กนยายน 2551


คณะกรรมการนโยบายโครงการ BRT 1. ศาสตราจารยเกยรตคณ นายแพทยประเวศ วะส ประธานกรรมการ 2. ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ กรรมการ 3. ปลดกระทรวงศกษาธการ กรรมการ 4. ปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กรรมการ 5. ปลดกระทรวงวฒนธรรม กรรมการ 6. เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา กรรมการ 7. เลขาธการคณะกรรมการวจยแหงชาต กรรมการ 8. ผอำนวยการสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย กรรมการ 9. ผอำนวยการศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต กรรมการ 10. ศาสตราจารย ดร. ถาวร วชราภย กรรมการ 11. ศาสตราจารย ดร. เอกวทย ณ ถลาง กรรมการ 12. ดร. อำพล เสนาณรงค กรรมการ 13. นายพสษฐ ณ พทลง กรรมการ 14. ศาสตราจารยเกยรตคณ วสทธ ใบไม กรรมการและเลขานการ

คณะกรรมการบรหารโครงการ BRT

1. ศาสตราจารยเกยรตคณ วสทธ ใบไม ประธานกรรมการ 2. ศาสตราจารย ดร. วรเรณ บรอคเคลแมน กรรมการ 3. ศาสตราจารย ดร. อมรา พงศาพชญ กรรมการ 4. รองศาสตราจารย นพ. ประสทธ ผลตผลการพมพ กรรมการ 5. รองศาสตราจารย ดร. วนชย ดเอกนามกล กรรมการ 6. รองศาสตราจารย ดร. สมศกด สขวงศ กรรมการ 7. รองศาสตราจารย สชาตา ชนะจตร กรรมการ 8. ดร. วระชย ณ นคร กรรมการ 9. นางรงสมา ตณฑเลขา กรรมการและเลขานการ


การประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11

15 - 18 ตลาคม 2550 โรงแรมนภาลย จงหวดอดรธาน

ภาวะโล

กรอนกบผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพของไทย


ผานไปอกครงสำหรบการประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงนเปนครงท 11 แลว ซงทาง BRT ใชโรงแรมนภาลย จ.อดรธาน เปนสถานทจดประชม โดยมหวขอ “ภาวะโลกรอนกบผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพของไทย” เปนประเดนสำหรบการประชม สอดคลองกบกระแสสงคมโลกทกำลงตนตวเกยวกบสภาวะโลกรอนททำใหภมอากาศ ฤดกาล รวมถงภยทางธรรมชาตตางๆ เกดความแปรปรวนไปในทางทแยลง ซงผลตอการเปลยนแปลงนยอมกระทบกบความหลากหลายทางชวภาพทงทางตรงและทางออมอยางหลกเลยง ไมได

BRT เปดบานตอนรบผรวมประชมกนตงแตวนท 14 ตลาคม 2550 มนกวจยทยอยเดนทางมาลงทะเบยนและตดโปสเตอรผลงานวจยกนในชวงเยน ตามมาดวยผเขารวมประชมและแขกผมเกยรตทมาถงโรงแรมในชวงหวคำ คนนจบดวยการเอนกายพกผอนหลงจากเดนทางกนมายาวไกลออมแรงไวสำหรบการประชมทจะมในวนรงขน

เชาวนแรกของการประชม ฝายเลขานการโครงการ BRT ยนตอนรบผเขารวมประชมและรอลงทะเบยนอยหนาหองประชมใหญบรรยากาศเตมไปดวยการทกทายและไตถามทกขสขของผเขารวมประชมทมาพบปะกนปละครง พอไดเวลาประชมการพดคยของพนธมตร BRT ทยนอยบรเวณหนาหองกหยดลง ตางทยอยเดนตามกนเขาไปในหองประชม

การประชมเรมขนโดยไดรบเกยรตจาก ฯพณฯ อำพล เสนาณรงค องคมนตร เปนประธานทำพธเปด ม ศ.ดร.วสทธ ใบไม ผอำนวยการโครงการ BRT กลาวรายงาน และ รศ.ดร.กฤตตกา แสนโภชน ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ในฐานะเจาภาพรวม กลาวตอนรบผเขารวมประชม จากนน ฯพณฯ อำพล เสนาณรงค ขนบรรยายพเศษถงสภาวะโลกรอนทเกยวพนกบการเปลยนแปลงของภมอากาศโลกและผลกระทบทมตอประเทศไทย ปดเบรคในชวงแรกดวยการแสดงศลปวตนธรรมพนบานภาคอสานของหมอลำทองเจรญ ดาหลา ทมาขบกลอมลำกลอนความหลากหลายทางชวภาพดวยการดนกลอนสดโดยมเสยงแคนของหมอลำบญชวง เดนดวง คลอประกอบ ไดอรรถรสของทองถนแดนทราบสงเปนอยางยง ตามดวยการแสดงรำเทดพระเกยรต “รวมใจไทยสภาค” อนงดงามจากภาควชานาฏศลปและดนตร ของมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

ฯพณฯ อำพล เสนาณรงค เปนประธานในพธเปดและบรรยายพเศษเกษตรกบภาวะโลกรอน

ศ.ดร.วสทธ ใบไม ผอำนวยการโครงการ BRT บรรยายพเศษ ทศทางการดำเนนงานของโครงการ BRT ทามกลางสงแวดลอมท แปรเปลยน


จากนนเปนการบรรยายพเศษโดย ศ.ยศ สนตสมบต ศนยศกษาความหลากหลายทางชวภาพ มหาวทยาลยเชยงใหม ทพดถงโครงการสรางเขอนขนาดใหญในประเทศจนและการระเบดเกาะแกงเพอการขนสงทางเรอในแมนำโขง ทำใหเกดผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพ ภมปญญาทองถน และชวตความเปนอยของผคนในอนภมภาคลมนำโขง ตามดวยการบรรยายพเศษของ ศ.วสทธ ใบไม ถงทศทางการดำเนนงานของโครงการ BRT ทเนนการวจยแบบบรณาการในหลายมต การจดการความรใหเปนองคความรเพอนำไปใชประโยชน ซงในสภาวะการเปลยนแปลงของสงแวดลอม ขอมลและองคความรจะเปนตวชใหเหนสงทเปลยนแปลงไป ซงตองอาศยความรวมมอจากนกวจยทกคน

หลงพกรบประทานอาหารกลางวนเปนการบรรยายตอในประเดนทเกยวเนองกบภาวะโลกรอน นำโดย ดร.วระชย ณ นคร ผอำนวยการองคการสวนพฤกษศาสตรสมเดจพระนางเจาสรกต ทพดถงการเปลยนแปลงของภมประเทศและปาไมในตางประเทศและของประเทศไทย ซงปาดงดบในเขตศนยสตรของโลกจะทวความสำคญในฐานะพนทฟอกกาซคารบอนและความรอน ตอดวยการชมวดโอ “ปาเมฆ ภาวะคกคาม และโลกรอน” ททางโครงการ BRT จดทำขน ตามดวยการบรรยายของ ผศ.ดร.มลลกา เจรญสธาสน มหาวทยาลยวลยลกษณ พดถงการวจยปาเมฆทไดขนไปตดอปกรณเกบขอมลทางกายภาพในพนทเขานนเพอดผลกระทบตอภาวะโลกรอนและมนกวจยไดลงพนทแลว และการบรรยายของคณอนตตรา ณ ถลาง ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต พดถงงานวจยบนเขาใหญททำในแปลงถาวรแลวพบวาพชชนดตางๆ มกระจายตวสมพนธกบภมอากาศทเปลยนแปลง

จากนนหลงพกเบรคเปนการเสวนา “ภาวะโลกรอนกบผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพในทองถน” โดย รศ.ดร.สมศกด สขวงศ RECOFTC, คณนคม พทธา และคณกลกย เมฆตนตคปต โครงการจดการลมแมนำปงตอนบน, คณสอง ประสงคศลป ผใหญบาน จงหวดระยอง และคณพศษฐ ชาญเสนาะ สมาคมหยาดฝน จงหวดตรง ดำเนนรายการโดย คณประพจน ภทองคำ บรษทวอชดอก จำกด พดถงความเปลยนแปลงของทรพยากรในทองถน เชนเรองของนำทะเลทหนนเขามาลกขน ปาสาคทกำลงลดลง สงมชวตทกำลงหายไปจากดอยเชยงดาว ซงอาจเปนผลพวงจากภาวะโลกรอน

ทงทายการประชมวนแรกดวยการชมโปสเตอรผลงานวจยทมทงแบบตดบอรดและแบบโรลสกรนทมาเปนชดโครงการ ในงานยงมซมนทรรศการฟอสซลไดโนเสารจากกรมทรพยากรธรณ ซมนทรรศการผลงานวจยของมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน และซมนทรรศการภมปญญาไมวงศกอ รวมถงโตะแนะนำการใช

โลโก Global warming สญลกษณของการประชมในครงน

รศ. กฤตกา แสนโภชน ตวแทนมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน กลาวตอนรบผเขารวมประชมฯ


ฐานขอมล NBIDS จากมหาวทยาลยวลยลกษณ ปดคำคนแรกของการประชมดวยงานเลยงรบรอง “มวนซน โฮแซว จำ

แจว โฮมแลง” ในบรรยากาศอสานๆ ดวยอาหารพนบาน และการแสดงขบวนแหบายศรสขวญ ขบวนแหบญบองไฟ รำเรยกขวญ รำเพลนนกยงลำแพน เซงเจาทย และรำของดศรอดร จากคณาจารยและนสตนกศกษา มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน โดยม ผศ.ดร.วเชฏฐ คนซอ และคณณฐฐา วฒนรชกจ เปนพธกรใหความสนกสนานบนเวท

วนทสองของการประชมในภาคเชาเปนการบรรยายหลากหลายเรองราวจากนกวจยแถวหนาของไทย เรมดวย Mr. Philip D. Round มหาวทยาลยมหดล บรรยายถงความหลากหลายของนกในประเทศไทยทมรายงานการพบถง 980 ชนด ในหลากหลายถนอาศย ซงการเกบขอมลระยะยาวจะชวยเรองการประเมนประชากร สถานภาพ และการอนรกษ ศ.ละออศร เสนาะเมอง มหาวทยาลยขอนแกน พดถงงานวจย “ไรนำนางฟา” ทโดงดงจนไดรบเชญไปบรรยายในหลายประเทศ และผลงานการเพาะเลยงยงกลายเปนธรกจ SME เสรมรายไดใหแกเกษตรกร ดร.วราวธ สธธร กรมทรพยากรธรณ พดถงการสำรวจซากดกดำบรรพในภาคอสานททำตอเนองมาถงปจจบน ซงพบแหลงฟอสซลไดโนเสารทนาสนใจใหมๆ หลายแหง ผศ.อญชนา ประเทพ มหาวทยาลยสงขลานครนทร พดถงงานวจยทางทะเลในพนทขนอม ไดผลงานเบองตนเปนหนงสอความหลากหลายของสงมชวต สวนงานชวงตอไปจะเนนการศกษาตดตามการเปลยนแปลงระบบนเวศทางทะเลของขนอม ปดการบรรยายชวงเชาโดย Prof. Warren Y. Brockelman ทพดถงวกฤตของการวจยดานความหลากหลายทางชวภาพในประเทศไทย ซงเรายงไมรทงหมดวาเรามอะไร การตพมพเผยแพรผลงานยงมนอย ซงสถาบนการ

ศกษาตางๆ ตองรวมมอกนทำงาน หลงพกรบประทานอาหารกลางวนเปนการประชมกลม

ยอยทงหมด 5 กลม ไดแก กลมจลนทรยและการใชประโยชน กลมสตว กลมพช กลมระบบนเวศปาและทะเล และกลมเศรษฐกจ

สงคม และภมปญญาทองถน ทมผเขารวมประชมใหความสนใจเ ข า ฟ ง ก น อ ย า ง คบค งทกหอง จนบางหองน งประชมก น ไปจน พลบคำ

วนทสาม ข อ ง ก า ร ป ร ะ ช ม เ ป น ก า รบรรยายทหลากหลายสาขา

ทงดานประวตศาสตรซงมการบรรยายเรอง ประวตศาสตรความ

รวมมอการศกษาความหลากหลายทางชวภาพ ไทย-เดนมารก โดย ดร.จำลอง เพงคลาย กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช

ดานภมปญญาทองถนม ดร.กองกานดา ชยามฤต กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช บรรยาย “ไมรก : ภมปญญา ภาวะคกคาม และการอนรกษ” และ

การแสดงศลปวฒนธรรมภาคอสาน สสนทขาดไมไดของการประชม


ดานการใชประโยชนมการบรรยายทคอนขางหลากหลายทงเรอง ศกยภาพและการใชประโยชนของมะลพนเมองในประเทศไทย โดย ดร.ปยะ เฉลมกลน สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, สาหราย : ขมทรพยของประเทศไทย โดย ดร.อาภารตน มหาขนธ สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, เหมองแรเกลอหนกบความพยายามของบรษทพมายในการฟนฟพนทดนเคม โดย ดร.เฉลมพล เกดมณ ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต นอกจากนยงมองคความรใหมๆ จากการบรรยายเรอง ไสเดอนและกงกอ : เพอนผสรางทรพยในดน โดย ศ.ดร.สมศกด ปญหา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, สงคมเชอรา โดย ดร.สายณห สมฤทธผล ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต และปดทายรายการดวยการบรรยาย การศกษาความหลากหลายทางชวภาพขนพนฐานนอกหองเรยน : กรณศกษาจาก WWF Conservation Program โดย รศ.ดร.ปรชา ประเทพา สถาบนวจยวลยรกขเวช มหาวทยาลยมหาสารคาม

จากนนเปนการแจกรางวลโปสเตอรดเดนโดยม ศ.ดร.วสทธ ใบไม เปนผมอบรางวล และเปนผกลาวปดการประชม ซงทานไดฝากถงผทสนใจใหมารวมกนทำวจยเพอสรางองคความรแกประเทศชาต

วนทส วนสดทายของการประชมในปนเปนรายการทศนศกษาททางมหาวทยาลยราชภฏอดรธานไดจดโปรแกรมมา ซงผเขารวมประชมไดเทคะแนนไปเทยวชมศลปวฒนธรรมทองถนของชาวลาวกนอยางลนหลามจนโปรแกรมอนๆ ตองยกเลกไป โดยคณะทวรไดพาไปนมสการพระบรมสารรกธาต ณ วดธาตหลวง ชมอนสาวรยประตชย ชมพพธภณฑหอพระแกว ชอปปงตลาดเชาเมองลาวและตลาดสนคาปลอดภาษบรเวณดานชายแดนไทย-ลาว

กจกรรมในการประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11 จบลงดวยความรวมมอเปนอยางดยงจากวทยากร นกวจย และผทสนใจ รวมถงความอนเคราะหจากมหาวทยาลยราชภฏอดรธานทใหความเออเฟอตลอดการประชม ทางโครงการ BRT ตองขออภยและขอนอมรบขอบกพรองตางๆ ทเกดขนและสญญาจะทำใหการจดประชมในปหนาดยงขน แลวพบกนป 2551

เสวนา “ภาวะโลกรอนกบผลกระทบตอความหลากหลายทางชวภาพในทองถน” โดยตวแทนชมชนจากทกภาค


ผลการประกวดโปสเตอรดเดน ในการประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11 15-18 ตลาคม 2550 โรงแรมนภาลย จงหวดอดรธาน

1. โปสเตอรดเดน จำนวน 7 รางวล ไดแก

1) ความหลากชนดของพรรณไมสกลมะเดอไทร ในอทยานแหงชาตเขานน จงหวดนครศรธรรมราช โดย นายภานมาศ จนทรสวรรณ และคณะ องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต

2) ความหลากหลายของกลวยไมในเขานน โดย ดร.ชมพล คณวาส และคณะ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3) Species diversityof nudibranch at Had Khanom - Mu Ko Thale Tai National Park, Nakhon Si Thammarat โดย ดร.สชนา ชวนตย และคณะ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4) มอรโฟเมทรกซและอนกรมวธานเชงโมเลกลของพชสกลกนภย (Afgekia Craib) โดย นายยศเวท สรจามร และคณะ จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5) Effects of landscape characteristics on migratory shorebird communities in the inner Gulf of Thailand โดย นายศรยะ ศรพนมยม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

6) ซาไก ชนพนเมองภาคใตของไทย โดย นางสาวเกศรน มณนน และคณะ มหาวทยาลยสงขลานครนทร

7) พชสกล Eleocharis โดย นางสาวสภาวด เพชรโคตร และคณะ มหาวทยาลยขอนแกน

2. รางวล Popular Vote จำนวน 2 รางวล ไดแก

1) Taxonomic Revision of Fissidens Hedw. (Bryophyte : Fissdentaceae) in Seven National Park of Thailand โดย นางสาวกาญจนา วงศกณา และคณะ มหาวทยาลยเชยงใหม

2) ความหลากชนดของปนำเคม ในอทยานแหงชาตหาดขนอม หมเกาะทะเลใต โดย นายเรองฤทธ พรหมดำ มหาวทยาลยวลยลกษณ

3. รางวลโปสเตอรขวญใจ BRT จำนวน 1 รางวล ไดแก

1) ไมวงศกอ โดย นายเสถยร ฉนทะ และคณะ มหาวทยาลยมหาสารคาม


1. Am-in, S., W. Yongmanitchai, and S. Limtong. 2008. Kluyveromyces siamensis sp. nov., an ascomycetous yeast isolated from water in a mangrove forest in Ranong Province, Thailand. FEMS Yeast Research 8:823-828.

2. Baimai, V., and W. Y. Brockelman. 2007. Biodiversity Research and Training Program: Ten years of progress. ScienceAsia 33:59-63.

3. Beamish, F. W. H., and P. Sa-ardrit. 2007. Abundances and habitat sensitivities of some river fishes in Thailand. Tropical Freshwater Biology 16:57-73.

4. Beamish, F. W. H., P. Sa-ardrit, and V. Cheevaporn. 2008. Habitat associations of Balitoridae fishes in small rivers in central Thailand. Journal of Fish Biology 72:2467-2484.

5. Bongcheewin, B., and P. Chantaranothai. 2008. Two new records of Elsholtzia Willd. (Lamiaceae) for Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 8:1-5.

6. Boonkerd, T., R. Pollawatn, S. Chantanaorrapint, and M. J. Lai. 2007. A note on Asterella khasyana (Griff.) Pande, K.P. Srivast. and Sultan Khan (marchantiales, Aytoniaceae) in Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 7:109-113.

7. Buapeta, P., R. Hiranpanb, R. J. Ritchiec, and A. Prathep. 2008. Effect of nutrient inputs on growth, chlorophyll, and tissue nutrient concentration of Ulva reticulata from a tropical habitat. ScienceAsia 34:245-252.

8. Bumrungsri, S., D. L. Harrison, C. Satasook, A. Prajukjitr, S. Thong-Aree, and P. J. J. Bates. 2006. A review of bat research in Thailand with eight new species records for the country. Acta Chiropterologica 8:325-359.

9. Bunwong, S., and P. Chantaranothai. 2008. Pollen morphology of the tribe Vernonieae (Compositae) in Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 8:45-55.

10. Cavin, L., V. Suteethorn, E. Buffetaut, J. Claude, G. Cuny, L. Loeuff, J., and H. Tong. 2007. The first Sinamiid fish (Holostei, Halecomrpha) from Southeast Asia (Early Cretaceous of Thailand). Journal of Vertebrate Paleontology 27:827-837.

11. Chaimanee, Y., C. Yamee, B. Marandat, and J. J. Jaeger. 2007. First middle Miocene rodents from the Mae Moh Basin (Thailand): biochronological

ผลงานทางวชาการป 2551 ตพมพเรยบรอยแลว (published) ในวารสารวชาการนานาชาต จำนวน 64 เรอง


and paleoenvironmental implications. Bulletin Carnegie Museum of Natural History 39:157-163.

12. Chaimanee, Y., C. Yamee, P. Tian, O. Chavasseau, and J. J. Jaeger. 2008. First middle Miocene sivaladapid primate from Thailand. Journal of Human Evolution 54:434-443.

13. Chalermglin, P., and H. P. Nooteboom. 2007. A new species of and a new combination in Magnolia (Magnoliaceae). Blumea 52:559-562.

14. Chantarasuwan, B., and S. Thong-Aree. 2007. The utilization of Ficus obpyramidata King in local knowledge. The Thailand Natural History Museum Journal 2:59-61.

15. Chumkiew, S., K. Jaroensutasinee, and M. Jaroensutasinee. 2007. Phenology of the Parah tree (Elateriospermum tapos) using a GAPS Model. International Journal of Mathematical, Physical and Engineering Sciences 2:1-5.

16. Claude, J., V. Suteethorn, and H. Tong. 2007. Turtles from the late Eocene – early Oligocene of the Krabi Basin (Thailand). Bull. Soc. geol. Fr. 178:305-316.

17. Darumas, U., S. Chavanich, and K. Suwanborirux. 2007. Distribution patterns of the renieramycin-producing sponges, Xestospongia sp., and its association with other reef organisms in the Gulf of Thailand. Zoological Studies 46:695-704.

18. Dechruksa, W., D. Krailas, S. Ukong, W. Inkapatanakul, and T. Koonchornboon. 2007. Trematode infections of the freshwater snail family Thiaridae in the Khek River, Thailand. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine & Public Health 38:1016-1028.

19. Enghoff, H., C. Sutcharit, and S. Panha. 2007. The shocking pink dragon millipede, Desmoxytes purpurosea, a colourful new species from Thailand (Diplopoda: Polydesmida: Paradoxosomatidae). Zootaxa 1563:31-36.

20. Hosoya, S., V. Arunpairojana, C. Suwannachart, A. Kanjana-Opas, and A. Yokota. 2007. Aureispira maritima sp. nov., isolated from marine barnacle debris. International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology 57:1948-1951.

21. Jitklang, S., and C. Kuvangkadilok. 2007. A new species of Simulium (Gomphostilbia) (Diptera: Simuliidae) from southern Thailand, with description of its polytene chromosomes. Studia dipterologica 14:555–666.

22. Jitkue, K., W. Srisang, C. Yaiprasert, K. Jaroensutasinee, and M. Jaroensutasinee. 2007. Integration of multi-source data to monitor coral biodiversity. International Journal of Mathematical, Physical and Engineering Sciences 1:238-242.

23. Kaewkrom, P., S. Thummikkaphong, and T. Somnoumtad. 2007. Population ecology of some important palm species in Phetchabun Province. Kasetsart Journal (Natural Science) 41:407-413.

24. Kantachot, C., P. Chantaranothai, and D. A. Simpson. 2008. A new record and lectotypification of Persicaria viscosa (Polygonaceae) in Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 8:19-22.

25. Kidyue, M., T. Boonkerd, O. Thaithong, and T. Seelanan. 2007. Variations in the Hoya verticillata complex in Thailand. Gardens’ Bulletin Singapore 58:179-198.


26. Kidyue, M., and O. Thaithong. 2007. A new species of Hoya (Asclepiadaceae) from Southern Thailand. Blumea 52:327-330.

27. Kitthawee, S. 2008. Forced-contact mating: A technique for crossing experiments with the fruit fly parasitoid, Diachasmimorpha longicaudata (Ashmead) (Hymenoptera: Braconidae). Biological Control 44:73-78.

28. Kittipananakul, N., and C. Ngamriabsakul. 2008. Zingiberaceae diversity in Khao Nan and Khao Luang National Parks, Nakhon Si Thammarat, Thailand. Walailak Journal of Science & Technology 5:17-27.

29. Langjae, R., S. Bussarawit, K. Yuenyongsawad, K. Ingkaninan, and A. Plubrukarn. 2007. Acetycholinesterase-inhibiting steroidal alkaloid from the sponge Corticium sp. Steroids 72:682-685.

30. Lauprasert, K., G. Cuny, E. Buffetaut, V. Suteethorn, and K. Thirakhupt. 2007. Siamosuchus phuphokensis, a new goniopholidid from the Early Cretaceous (ante-Aptian) of northeastern Thailand. Bull. Soc. géol. Fr. 178:201-216.

31. Lihoreau, F., J. Barry, C. Blondel, Y. Chaimanee, J. J. Jaeger, and M. Brunet. 2007. Anatomical revision of the genus Merycopotamus (Artiodactyla; Anthracotheriidae): its significance for late Miocene mammal dispersal in Asia. Palaeontology 50:503-524.

32. Meeinkuirt, W., W. Sirinawin, S. Angsupanich, and P. Polpunthin. 2008. Changes in relative abundance of phytoplankton in arsenic contaminated waters at the Ron Phibun district of Nakhon Si Thammarat province, Thailand. International Journal on Algae 10:141-162.

33. Metais, G., Y. Chaimanee, J. J. Jaeger, and S. Ducrocq. 2007. Eocene bunoselenodont Artiodactyla from southern Thailand and the early evolution of Ruminantia in South Asia. Naturwissenschaften 94:493-498.

34. Nakwa, A., N. Sitasuwan, A. Jatisatein, P. Chantaramongkol, W. Pupichit, and P. Srisakb. 2008. Bird diversity relative to forest types and physical factors at Tung Salang Luang National Park, Thailand. Research Journal of Biological Sciences 3:601-608.

35. Nakwa, A., N. Sitasuwan, A. Jatisatein, P. Chantaramongkol, W. Pupichit, and P. Srisakb. 2008. The effects of tourists on bird diversity in tourist area compared to restricted area of seasonal evergreen forest at Tung Salang Luang National Park, Phetchabun Province, Thailand. International Journal of Zoological Research 4:96-105.

36. Ngoprasert, D., A. J. Lynam, and G. A. Gale. 2007. Human disturbance affects habitat use and behaviour of Asiatic leopard Panthera pardus in Kaeng Krachan National Park, Thailand. Oryx 41:343-351.

37. Pinkaew, N. 2007. New records and known species of the tribe Olethreutini (Lepidoptera: Tortricidae: Olethreutinae) from Thong Pha Phum National Park, Thailand. The Thailand Natural History Museum Journal 2:1-18.

38. Pinkaew, N. 2008. A new species and two new combinations in the genus Fibuloides Kuznetsov (Lepidoptera: Tortricidae: Eucosmini) from Thailand. Zootaxa 1688:61-65.

39. Pomchote, P., P. Pariyanonth, and W. Khonsue. 2008. Two distinctive color patterns of the Himalayan newt Tylototriton verrucosus (Urodela: Salamandridae) found in Thailand and its implication on geographic segregation. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 8:35-43.


40. Prathep, A., A. Darakrai, P. Tantiprapas, J. Mayakun, P. Thongroy, B. Wichachucherd, and S. Sinutok. 2007. Diversity and community structure of macroalgae at Koh Taen, Haad Khanom-Mu Koh Tale Tai, Marine National Park, Nakhon Si Thammarat Province, Thailand. Mar. Res. Indonesia 32:153-162.

41. Prathepha, P. 2008. Variation of the waxy microsatellite allele and its relation to amylose content in wild rice (Oryza rufipogon Griff.). Asian Journal of Plant Sciences 7:156-162.

42. Putchakarn, S. 2007. Species diversity of marine sponges dwelling in coral reefs in Had Khanom-Mo Ko Thale Tai National Park, Nakhon Si Thammarat Province, Thailand. Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom 87:1635-1642.

43. Rungijindamai, N., J. Sakayaroj, N. Plaingam, S. Somrithipol, and E. B. G. Jones. 2008. Putative basidiomycete teleomorphs and phylogenetic placement of the coelomycete genera: Chaetospermum, Giulia and Mycotribulus based on nu-rDNA sequences. Mycological Research 112:802-810.

44. Saeton, K., and S. Traichaiyaporn. 2007. Effect of nitrogen and phosphorus on the dynamics of blue-green algae in the Mae Ngat Somboonchol Reservoir, Chiang Mai, Thailand. Chiang Mai Journal Science 34:253-268.

45. Saeung, A., V. Baimai, Y. Otsuka, R. Rattanarithikul, P. Somboon, A. Junkum, B. Tuetun, H. Takaoka, and W. Choochote. 2008. Molecular and cytogenetic evidence of three sibling species of the Anopheles barbirostris Form A (Diptera: Culicidae) in Thailand. Parasitology Research 102:499-507.

46 . Sangarun, P . , W. Sr isang, K . Jaroensutas inee, and M. Jaroensutasinee. 2007. Cloud forest characteristics of Khao Nan, Thailand. International Journal of Mathematical, Physical and Engineering Sciences 1:232-237.

47. Sematong, S., K. Zapuang, and N. Kitana. 2008. Pesticide use, farmer knowledge and awareness in Thong Pha Phum Region, Kanchanaburi Province. Journal of Health Research 22:15-20.

48. Soisook, P., S. Bumrungsri, A. Dejtaradol, C. M. Francis, G. Csorba, A. Guillen-Servent, and P. J. J. Bates. 2007. First records of Kerivoula kachinensis (Chiroptera: Vespertilionidae) from Cambodia, Lao PDR and Thailand. Acta Chiropterologica 9:339-345.

49. Somrithipol, S. 2007. A synnematous species of Dictyoaethrinium from Thailand. Mycologia 99:792-796.

50. Soontornchainaksaeng, P., P. Chantaranothai, and C. Senakun. 2007. Cytological investigation of Macaranga in comparison to Mallotus (Euphorbiaceae) in Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 35:89-93.

51. Srisang, W., K. Jaroensutasinee, and M. Jaroensutasinee. 2007. XML integration of data from CloudSat Satellite and GMS-6 Water Vapor Satellite. International Journal of Mathematical, Physical and Engineering Sciences 1:228-231.

52. Sungkaew, S., A. Teerawatananon, W. Korawat, and T. R. Hodkinson.


2007. Dendrocalamus copelandii (Poaceae: Bambusoideae), a new giant bamboo record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 35:94-97.

53. Sungkaew, S., A. Teerawatananon, J. A. N. Parnell, S. Dransfield, C. M. A. Stapleton, and T. R. Hodkinson. 2007. Dendrocalamus khoonmengii, a new bamboo species (Poaceae: Bambusoidea) from peninsular Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 35:98-102.

54. Sutcharit, C., and S. Panha. 2008. Taxonomic re-evaluation of Sarika diadema (Dall, 1897) and S. asamurai (Panha, 1997), two endemic land snails from Thailand (Pulmonata: Ariophantidae: Macrochlamydinae). The Raffles Bulletin of Zoology 56:95-100.

55. Sutin, S., M. Pollar, M. Jaroensutasinee, and K. Jaroensutasinee. 2007. Spanner Barb at Thepchana Waterfall, Khao Nan National Park, Thailand. International Journal of Mathematical, Physical and Engineering Sciences 2:6-9.

56. Tarachai, Y., S. G. Compton, and C. Trisonthi. 2008. The benefits of pollination for a fig wasp. Symbiosis 45:29-32.

57. Techaprasan, J., S. Klinbunga, and T. Jenjittikul. 2008. Genetic relationships and species authentication of Boesenbergia (Zingiberaceae) in Thailand based on AFLP and SSCP analyses. Biochemical Systematics and Ecology 36:408-416.

58. Terakunpisut, J., N. Gajaseni, and C. Hongprayoon. 2008. Local knowledge in each ethnics on termite mushroom conservation of Huai Kha Yeng, Kanchanaburi, Thailand. Journal for Faith, Spirituality and Social Change 1:205-218.

59. Terakunpisut, J., N. Gajaseni, and N. Ruankawe. 2007. Carbon sequestration potential in aboveground biomass of Thong Pha Phum National Forest, Thailand. Applied ecology and Environmental Research 5:93-102.

60. Thangthong, J., and P. Chantaranothai. 2007. Two new records of Pavetta (Rubiaceae) in Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 35:103-107.

61. Tumpeesuwan, C., and S. Panha. 2008. First record of the genus Schistoloma Kobelt, 1902 (Prosobranchia: Pupinidae) in Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 8:65-67.

62. Waengsothorn, S., J. Nabhitabhata, and T. Moonchan. 2007. The ecological distribution of Thai endemic rodents with a new distributional range of Niviventer hinpoon. The Thailand Natural History Museum Journal 2:31-42.

63. Wangpakapattanawong, P., and S. Elliott. 2008. Testing the framework species method for forest restoration in Chiang Mai, Northern Thailand. Walailak Journal of Science & Technology 5:1-15.

64. Wattanachaiyingcharoen, W., and T. Jongjitvimol. 2007. First record of the predator, Pahabengkakia piliceps Miller, 1941 (Reduviidae, Harpactorinae) in the stingless bee, Trigona collina Smith, 1857 (Apidae, Meliponinae) in Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University 7:71-74.


รายชอโครงการป 2551 โปรแกรม 1 (การจดระบบสงมชวต) จำนวน 24 โครงการ

1. R151001; อนกรมวธานของพชวงศพลบพลง วงศโปรงฟา วงศปอหมน วงศพรกไทย และวงศผกไผนำในประเทศไทย และวงศชมพในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

2. R151003; ความหลากหลายของไรในโรงเกบและไรฝนในเขตภาคกลางของประเทศไทย 3. R151004; ความหลากหลายของพรรณไมเขาหนปนในภาคตะวนออกเฉยงใตของประเทศไทย 4. R151005; ความหลากหลายของแบคทเรยผลตกรดนำสมสายชในเขตอทยานแหงชาตขนอม-หมเกาะทะเลใต 5. R151006; การศกษาความหลากหลายของแบคทเรยไกลดง (gliding bacteria) ทแยกไดจากทะเลในประเทศไทย 6. R151007; การศกษาแบคทเรยจากปมรากของพชสมนไพรไทยตามลกษณะทางพนธศาสตร คณสมบตทาง

ชวเคม และประสทธภาพในการตรงไนโตรเจน 7. R151008; เรงรดงานวจย Flora of Thailand 8. R151009; ความหลากหลายของยสตในเขตอทยานแหงชาตขนอม-หมเกาะทะเลใต 9. R151010; โครงการสำรวจความหลากหลายของปะการงแบบรวดเรวทขนอม-หมเกาะทะเลใต 10. R151011; ความหลากหลายของชนดกงกอในสวนยางพาราและพนทปาธรรมชาต จงหวดนครศรธรรมราช 11. R151142; A Study of systematic position of Phaeoisaria clematidis 12. R151156; การวจยอนกรมวธานของกงกอตะเขบในประเทศไทย 13. T151001; การทบทวนอนกรมวธานของคางคาวมงกฎเลกและคางคาวมงกฎจมกแหลมเหนอในประเทศไทย 14. T151002; พชสกลแกมขาว (Mussaenda L.) ในประเทศไทย 15. T151003; อนกรมวธานของ Lejeuneaceae วงศยอย Ptychanthoideae (Bryophyta, Hepaticae) ในประเทศไทย 16. T151004; ความหลากหลายของกลวยไมในอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง 17. T151005; ความหลากหลายของไดอะตอมพนทองนำในแมนำสายหลกของประเทศไทย และการจดทำดชนบงช

คณภาพนำ 18. T151006; ความหลากหลายของยสตในนำจากปาชายเลนในเขตอทยานแหงชาตแหลมสน จงหวดระนอง 19. T151007; อนกรมเชงสณฐานวทยาและชวโมเลกลของพชเผา Vernonieae (Asteraceae) ในประเทศไทย 20. T151008; ความหลากชนดและการแพรกระจายของคลาโดเซอราในเขต 5 จงหวดในภาคกลาง ตะวนออกและใต

ของประเทศกมพชาเปรยบเทยบกบประเทศไทย 21. T151119; ความหลากชนดของปในแนวปะการง บรเวณอทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร จงหวดพงงา 22. T151140; พรรณไมสกลบโกเนย (วงศบโกนเอซอ) ของประเทศไทย 23. T151153; กายวภาคศาสตรเปรยบเทยบพชวงศแตง (Cucurbitaceae) ในประเทศไทย 24. T151166; การศกษาชวประวตบางประการของปลาเลยหน (Garra cambodgiensis Tirant, 1884) ในแมนำ

แมแจม

โปรแกรม 2 (ชววทยาเชงประชากร) จำนวน 21 โครงการ

1. R251001; The Ecology of Fish Communities in Rivers in Eastern Thailand: Co-existence Strategies (Phase I)

2. R251002; ววฒนาการและความหลากหลายทางชวภาพชวงมหายคมโสโซอกในประเทศไทย (ชวงท 2) 3. R251003; ความหลากหลายทางชวภาพและสภาพแวดลอมบรรพกาลมหายคซโนโซอคของไทย 4. R251004; การศกษาความสมพนธเชงววฒนาการของราทะเลซโลไมซส 5. R251005; การศกษาและพสจน เอกลกษณของแบคท เรยผลตกรดนำสมสายชสายพนธ ใหมในสกล

Gluconobacter และ Asaia ทคดแยกไดจากตวอยางในประเทศไทย 6. R251006; ความสมพนธเชงววฒนาการของราทะเลแอสโคไมโคตากลม Dothideomycetes และชนดใกลเคยง 7. R251007; การศกษาการกระจายของยน Os2AP ระดบประชากรในขาวหอมมะล ขาววชพชและขาวปาโดยใช


เครองหมายดเอนเอ ในพนทปลกขาวหอมมะลทงกลารองไห 8. R251008; การศกษาความสมพนธของราไซลาเรยทเจรญบนดนปลวกในประเทศไทย 9. R251009; Relationship of the genus Savoryella (teleomorph ascomycete) and its anamorph

Canalisporium, as inferred by multiple gene phylogeny 10. R251010; น เวศวทยาพนธศาสตรและกลไกการแยกสปชส ของแมลงเบยน (ศตรแมลงวนผลไม )

Diachasmimorpha longicaudata complex ในประเทศไทย 11. R251011; การศกษาเปรยบเทยบความหลากหลายของราทพบบนปาลมในประเทศไทย 12. R251137; ความหลากหลายทางพนธกรรมของพชสกลเปราะ (Kaempferia) ในประเทศไทยจากขอมลลำดบเบส

ดเอนเอในคลอโรพลาสต (psbA-trnH และ petA-psbJ) และลายพมพเอเอฟแอลพ 13. R251149; การศกษาการกระจายของยน Os2AP ระดบประชากรในขาวปา (Oryza rufipogon Griff.) ในไทย

ลาว และกมพชา โดยใชเครองหมายดเอนเอ 14. R251170; เซลลพนธศาสตรเชงประชากรและอนกรมวธานของแมลงรนดำในประเทศไทย 15. R251181; อนกรมวธานและววฒนาการของราในกลม Dothideomycetes และความหลากหลายทางชวภาพใน

ประเทศไทย 16. T251001; การคดแยกและระบคณลกษณะไมโครแซทเทลไลททมความหลากหลายสงในชางเอเชย 17. T251002; การแพรกระจายของเตาปล Platysternon megacephalum ในประเทศไทย และ กรณศกษา

สถานภาพประชากรและการจดการดานการอนรกษ ณ เขตรกษาพนธสตวปาเชยงดาว จงหวดเชยงใหม 18. T251003; การศกษาสภาวะประชากรปลา sailfin molly ตางถน, Poecilia velifera (Regan, 1914) ในทะเลสาบ

สงขลาและหาดแกวลากน 19. T251004; ความหลากหลายทางพนธกรรมและโครงสรางประชากรของหอยลาย (Paphia undulata) ในประเทศ

ไทย 20. T251132; ความหลากหลายทางพนธกรรมของกบนา Hoplobatrachus rugulosus (Wiegmann, 1835) จาก

แหลงอาศยธรรมชาตในประเทศไทย ดวยเทคนค ISSR และลำดบเบสของยน 12S rRNA และยน cytochrome b ในไมโตคอนเดรยดเอนเอ

21. T251154; ความหลากหลายทางพนธกรรมและพลวตการถายเทยนของ Shorea obtusa Wall. ex. Blume

โปรแกรม 3 (นเวศวทยา) จำนวน 42 โครงการ

1. R351001;ความสมพนธของสงคมแพลงกตอนกบปจจยสงแวดลอมในคลองขนอม หาดขนอม หมเกาะทะเลใต จงหวดนครศรธรรมราช

2. R351002; ความหลากหลาย การแพรกระจาย ความหนาแนน และการตดตามการเปลยนแปลงของทรพยากรสาหรายทะเลบรเวณเกาะแตน อทยานแหงชาตขนอม-หมเกาะทะเลใต จงหวดนครศรธรรมราช

3. R351003; ความหลากหลาย การแพรกระจาย และความหนาแนนของหญาทะเลบรเวณอทยานแหงชาตขนอม-หมเกาะทะเลใต จงหวดนครศรธรรมราช

4. R351004; ราทะเลทสมพนธกบหญาทะเล สาหรายทะเล และปะการง บรเวณอทยานแหงชาตขนอม-หมเกาะทะเลใต

5. R351005; การกระจาย นเวศวทยา และพฤตกรรมของลงกง (Macaca nemestrina) ในประเทศไทย 6. R351138; Habitat selection and food habits of sympatric Asiatic black bears (Ursus thibetanus) and

malayan sun bears (Ursus malayanus) in Khao Yai National Park 7. R351139; Density and habitat use of the Bengal slow loris, Nycticebus bengalensis in pristine and

plantation forest of the Khao Ang Runai Wildlife Sanctuary 8. R351143; Propagation and performance trials of framework tree species for restoration of deciduous

forest ecosystems 9. R351144; ความสมพนธและการอยรวมกนของทากเปลอยและสงมชวตอนบรเวณอทยานแหงชาตหาดขนอม-

หมเกาะทะเลใต จงหวดนครศรธรรมราช


10. R351145; สงมชวตทอาศยอยรวมกนในแหลงหญาทะเลเกาะทาไร จงหวดนครศรธรรมราช 11. R351146; สงมชวตทอาศยรวมกบกลปงหาบรเวณหมเกาะทะเลใต จงหวดสราษฎรธานและนครศรธรรมราช 12. R351151; การสำรวจดานกายภาพและชวภาพ ณ เขานม อทยานแหงชาตเขานน 13. R351160; ผลกระทบของฝายเกบกกนำขนาดเลกตอการเคลอนยายของปลาพลวงและปลาเวยนบรเวณฝาย

คลองตาหรว สาขาของแมนำจนทบร 14. R351172; การศกษานเวศวทยาและซมไบออนตของตวออนแมลงรนดำในประเทศไทย 15. R351174; จากปาใชสอยสสวนปาขนาดใหญ : การศกษาเปรยบเทยบผลกระทบของการลดลงของความหลาก

หลายทางชวภาพ ตอภมปญญาทองถนความมนคงทางอาหารและการปรบตวของชมชนทองถนในเขมร ลาว และไทย 16. R351177; การศกษาเปรยบเทยบสงคมเชอราบนซากเมลดและซากใบพชบนพนปาเขตรอน 17. R351179; อณนเวศวทยาการกระจายเมลดของมะเดอเพอการฟนฟปาในจงหวดเชยงใหม 18. T351001; อทธพลของโครงสรางปาและความชกชมของอาหาร ทมตอสงคมสตวผลาขนาดเลก (Mammalia:

Carnivora) ในเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญนเรศวร ดานตะวนตก 19. T351002; การศกษาสาเหตและผลดของลกษณะการปดของ stigma ตอดอกเพกา (Oroxylum indicum Vent) 20. T351003; รปแบบการเจรญเตบโตของปะการง คาดชนความหลากหลายทางชวภาพและปจจยทางกายภาพท

เกาะราชาใหญ จงหวดภเกต 21. T351004; ผลกระทบตอสภาพภมอากาศเปลยนแปลงตอปาเมฆเขานน จงหวดนครศรธรรมราช 22. T351005; ลกษณะนเวศเฉพาะของปาเมฆแหงเขานน 23. T351006; การวเคราะหสดสวนปรมาณอาหารของนกขนแผนหวแดงและนกขนแผนอกสสมในเชงความสมพนธ

กบความมากมายของสตวขาปลองและวฏจกรชพของนกตามชวงฤดกาล 24. T351007; ความผนแปรของการเขาสพนทของหอยสองฝาตางถน Mytilopsis sallei (Recluz, 1849) บรเวณหาด

แกวลากน จงหวดสงขลา 25. T351008; ความหลากหลายทางพนธกรรมและการกระจายตวของพชในสกล Etlingera ทางภาคใตของประเทศไทย 26. T351009; การแขงขนของปะการงแขง 27. T351010; ปลาในแนวปะการง 28. T351011; การเลอกลาปะการงในแนวปะการง โดยปลานกแกว 29. T351012; ความหลากหลายทางชวภาพและนเวศวทยาของปลาบและกงดดขนซงอาศยอยรวมกน บรเวณ

อทยานแหงชาตขนอม หมเกาะทะเลใต จงหวดนครศรธรรมราช 30. T351013; นเวศวทยาการถายเรณในพชทถายเรณโดยอาศยนกปลกลวย 31. T351014; การฟนฟปาเขตรอนโดยวธหยอดเมลดในภาคใตของประเทศไทย 32. T351120; การศกษาผลกระทบของ แสง ตะกอน และความเคม ตอการเจรญเตบโต รงควตถการผลตวน และการ

สบพนธ ในสาหรายผมนาง Gracilaria fisheri บรเวณเกาะยอ ทะเลสาบสงขลา จงหวดสงขลา 33. T351121; ผลจากความแปรผนของฤดกาลตอการเจรญเตบโต และการสบพนธแบบอาศยเพศของหญาทะเล

Thalassiahemprichii (Ehrenb.) Aschers ในบรเวณอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง 34. T351129; การเลอกใชพนทและความสมพนธระหวางการปรากฏของสตวสะเทนนำสะเทนบกในรอบปกบสภาพ

ภมอากาศ ในพนทเตรยมจดตงอทยานแหงชาตเขาสบหาชน จงหวดจนทบร 35. T351131; การประมาณจำนวนประชากรและการกระจายของโลมาหลงโหนกในทะเลขนอม 36. T351133; จลนทรยทมบทบาทในการเปลยนแปลงสวนประกอบอนนทรยในดนกรดซลเฟตของประเทศไทย ภาย

ใตสภาวะทควบคมการลดออกซเจน 37. T351134; ลกษณะทางสณฐานและพนธกรรมของลงเสนในเขตยอยอนโดจนและเขตยอยซนดาของประเทศไทย 38. T351136; ความหลากหลายของยสตในปาชายเลนบรเวณชายฝงทะเลอาวไทยตอนบน และการวเคราะหผล

เปรยบเทยบกบบรเวณชายฝงทะเลอนดามน 39. T351167; ไดอะตอมทเปนอพไฟตบนใบหญาทะเล บรเวณบานปาคลอก จงหวดภเกต 40. T351168; การสรางแบบจำลองความรวมมอเชงบรณาการดานนเวศวทยาเศรษฐกจและสงคม เพอการจดการ

หอยหลอดอยางยงยนทพนทชมนำทมความสำคญระหวางประเทศดอนหอยหลอด ประเทศไทย 41. T351171; นเวศวทยาการกนอาหารของโคพพอดชนดเดนบรเวณอาวปากพนง จงหวดนครศรธรรมราช


42. T351180; การประเมนสถานภาพทรพยากรธรรมชาตโดยอาศยดชนชวดนเวศภมทศน กรณศกษาอทยานแหงชาตทบลาน

โปรแกรม 4 (เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และภมปญญาทองถน) จำนวน 13 โครงการ

1. R451001; การศกษาความสมพนธระหวางความหลากหลายทางชวภาพในพนทเกษตรและชวตความเปนอยของชมชนในพนททงกลารองไห

2. R451003; ความเปนมาของชมชนไทรโยค ศกษากรณชมชนทาเสา 3. R451004; การจดการความรภมปญญาทองถนเรองไผในตำบลทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 4. R451005; ความสมพนธของไผกบเศรษฐกจในครวเรอนของชมชนตำบลทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 5. R451006; การวเคราะหทางเศรษฐกจของไผปลกในตำบลทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 6. R451007; การบรหารตนทนและการประเมนมลคาการผลตโดยรวมของผลตภณฑจากไผเพอการพฒนาทยงยน

ในตำบลทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 7. R451008; สงคมสงมชวตของระบบนเวศปาไผ ในปาชมชนบานพเตย ตำบลทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวด

กาญจนบร 8. R451009; การคดแยกแบคทเรยละลายหนฟอสเฟต (PSM) จากดนบรเวณรากไผ ในปาชมชนบานพเตย ตำบล

ทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 9. R451010; วธการผลตหนอไมรวกนงของชมชนทาเสา อำเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร 10. R451012; องคความรเรองศกยภาพพชของไทยในการปองกนกำจดศตรพชและสตว 11. T451001; การประเมนมลคาการใชประโยชนจากปาประ กรณศกษาบรเวณพนทกงอำเภอนบพตำ จงหวด

นครศรธรรมราช 12. T451115; ความหลากหลายของพนธขาวพนเมองและการอนรกษของชมชนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 13. T451122; มลคาการใชประโยชนแหลงหญาทะเลดานการประมงของชมชนบนเกาะลบง จงหวดตรง

โปรแกรม 6 (การใชประโยชนจากทรพยากรชวภาพ) จำนวน 11 โครงการ

1. R651001; การควบคมไรฝน Dermatophagoides pteronyssinus (Trouessart) โดยใชนำมนหอมระเหยจากพช 2. R651002; วจยและพฒนาผลตภณฑจากสาหรายเพอการฟนฟสภาพดนและการผลตพชอยางยงยน 3. R651003; การอนรกษและพฒนาการใชประโยชนของไมรก 4. R651004; การพฒนารปแบบของไมดอกหอมในดานไมดอกไมประดบและนำมนหอมระเหย 5. R651005; การสำรวจแหลงพนธกรรม การทดลองปลก และการพฒนากรรมวธการผลตยางรก 6. R651006; การประยกตใชราทคดแยกจากพชตระกลปาลม 7. R651128; การศกษาเปรยบเทยบการเกบรกษาสปอรราทำลายแมลงแบบตางๆ ดวยวธ L-Drying 8. R651178; การศกษาความหลากหลายของแบคทเรยทผลตสารลดแรงตงผวชวภาพจากดนตะกอนปาชายเลน 9. T651001; การประยกตใชเทคนคการศกษาไดอะตอมและสาหรายเพอการพสจนศพจมนำ 10. T651002; การพฒนาความหลากหลายทางชวภาพของจลนทรยเพอใชเปนดชนชวดคณภาพดนในการปลกขาว

อนทรยอยางยงยน 11. T651176; การแยกและการพสจนเอกลกษณของสารออกฤทธทางชวภาพจากผลหสคณไทย หมายเหต: โครงการทนำหนาดวย R คอ โครงการวจย; โครงการทนำหนาดวย T คอ โครงการวทยานพนธ


ปฏทนกจกรรม BRT 2551

ลำดบ กจกรรม วนท สถานท

1. ประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 11 15-18 ต.ค. 50 จ.อดรธาน

2. ประชม “ชดโครงการขนอม” 12 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

3. ประชมรวมกบ บรษท ปตท.จำกด (มหาชน) 13 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

4. ประชมหารอ Event พเศษ กบ เดอะมอลล 14 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

5. ประชม Agro-Biodiversity 15 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

6. ประชม “การพฒนาศนยธรรมชาตศกษาพหนองปลง” 16-18 พ.ย. 50 จ.กาญจนบร

7. ประชมคณะทำงานโครงการจดทำหนงสอนเวศวทยา 20 พ.ย. 50 ม.มหดล

8. ประชมเรอง “การตรวจเยยมการดำเนนงานโครงการมหงสาสายสบ” 23 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

9. ประชม “ชดโครงการปาเมฆ-เขานน” 24 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

10. ประชมคณะกรรมการบรหารโครงการ BRT ครงท 1/2551 26 พ.ย. 50 อาคาร สวทช.

11. ประชมแผนงานการวจยดานเศรษฐกจ สงคม และภมปญญาทองถน 6 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

12. รวมเสวนา: กลวยไมคณภาพเพอการสงออก (กำแพงแสน) 6 ธ.ค. 50 ม.เกษตรศาสตร

13. ประชม “ชดโครงการขนอม” 7 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

14. ตรวจเยยมการดำเนนงานโครงการมหงสาสายสบ 13-16 ธ.ค. 50 จ.เชยงราย, เชยงใหม

15. ประชมแผนงานการวจยดานเศรษฐกจ สงคมและภมปญญาทองถน 19 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

16. ประชมนำเสนอฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพระดบประเทศ 20 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

17. ประชมนำเสนอความกาวหนาการตรวจเยยมโครงการมหงสาสายสบ 20 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

18. ประชม “ผประสานงานกลมยอย” ครงท 1/2551 22 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

19. ประชมคณะกรรมการนโยบายโครงการ BRT ครงท 1/2550 25 ธ.ค. 50 อาคาร สวทช.

20. เขารวมถายทำรายการ “รกษ ใหเปน” 6-7 ม.ค. 51 จ.กาญจนบร

21. เขารวมประชมสมมนาการขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาบนฐานความหลากหลายทางชวภาพ”

7 ม.ค. 51 โรงแรมรอยล ปรนเซส กรงเทพฯ

22. เขารวมถายทำรายการ “รกษ ใหเปน” 10-12 ม.ค. 51 จ.สราษฎรธาน

23. ประชมคณะทำงานโครงการจดทำหนงสอนเวศวทยา 22 ม.ค. 51 ม.มหดล

24. เขารวมประชมรางแผนหลกสงแวดลอมศกษา พ.ศ. 2551-2555 24 ม.ค. 51 จฬาฯ

25. ประชมหารอโครงการมหงสาสายสบ 15 ก.พ. 51 อาคาร สวทช.

26. เขารวมประชมการมสวนรวมของชมชนดานการทองเทยว 20 ก.พ. 50 จ.กาญจนบร

27. ประชมโครงการนกวจยหมวกเขยว 19-20 ก.พ. 51 จ.นครศรธรรมราช


ลำดบ กจกรรม วนท สถานท

28. ประชมแผนงานวจยปาประ 10 ม.ค. 51 อาคาร สวทช.

29. ประชมคณะทำงานโครงการจดทำหนงสอนเวศวทยา 11 ม.ค. 51 ม.มหดล

30. รวมจดนทรรศการ “ปาเมฆ-เขานน” ในงาน NAC 2008 24-26 ม.ค. 51 จ.ปทมธาน

31. นำผบรหารโททาลเยยมพนทวจยในขนอม-หมเกาะทะเลใต 28-31 ม.ค. 51 จ.นครศรธรรมราช

32. ประชมสมมนาวชาการโครงการแผนอนรกษในพนทเกษตร จ.นาน 3-4 เม.ย. 51 จ.นาน

33. ประชมหารอและนำเสนอกรอบการดำเนนงานวจย : ปาประ 9 เม.ย. 51 อาคาร สวทช.

34. ประชมหารอชดโครงการขนอม-หมเกาะทะเลใต 25 เม.ย. 51 อาคาร สวทช.

35. สำรวจและถายภาพใตนำในชดโครงการหาดขนอม-หมเกาะทะเลใต 21-24 พ.ค. 51 จ.นครศรธรรมราช

36. ประชมหารอชดโครงการปาเมฆ-เขานน 23 พ.ค.51 อาคาร สวทช.

37. ประชม “ผประสานงานกลมยอย” ครงท 2/2551 5 ม.ย. 51 อาคาร สวทช.

38. ประชมคณะทำงานโครงการจดทำหนงสอนเวศวทยา 27 พ.ค. 51 ม.มหดล

39. ประชมชดโครงการวจยทองถนเรองไผ (ครงท 1) 31 พ.ค. - 2 ม.ย. 51

ม.ราชภฏกาญจนบร

40. จดนทรรศการพฤกษาสยามครงท 5 - ไสเดอนยกษกงกอยกษ 16-26 พ.ค. 51 เดอะมอลล บางกะป

41. เยยมคาย unforgetable Khanom Kamp 26-27 ม.ย. 51 จ.นครศรธรรมราช

42. สำรวจสถานทประชมวชาการประจำปโครงการ BRT ครงท 12 28-29 ม.ย. 51 จ.สราษฎรธาน

43. ประชมคณะกรรมการบรหารโครงการ BRT ครงท 1/2551 14 ก.ค. 51 อาคาร สวทช.

44. แถลงขาว “กงกอมงกรชมพ การคนพบของไทยตดอนดบโลก” 10 ม.ย. 51 อาคาร สป.วว.

45. ประชมกบอทยานแหงชาตเขานนและโรงเรยน 25-27 ก.ค. 51 จ.นครศรธรรมราช

46. จดประชมคณะทำงานโครงการจดทำหนงสอนเวศวทยา 5 ส.ค. 51 ม.มหดล

47. เขารวมจดนทรรศการงานมหกรรมวทยาศาสตรฯ ประจำป 2551 8-22 ส.ค. 51 ไบเทค บางนา

48. ประชมคณะกรรมการนโยบายโครงการ BRT ครงท 1/2551 10 ก.ย. 51 อาคาร สวทช.

49. จดนทรรศการพฤกษาสยามครงท 6 -หอยทากไทย 12-21 ก.ย. 51 เดอะมอลลบางแค


ขอบคณ

นกวจยและนสตนกศกษาทไดกรณาเออเฟอภาพประกอบทสวยงาม ดงน

สงวรณ กจทว ภาพแมลงวนผลไม หนา 10

ประสทธ วงษพรม ภาพแมงมม หนา 10

กนกอร ศรมวง ภาพมอส หนา 10

ปรวร พรหมโชต ภาพซาลามานเดอร หนา 12,60

ดะภาวลย คำชา ภาพนกปรอดโองเมองเหนอ หนา 12,37,63

สคนธทพย บญวงศ ภาพ Vernonia squarrosa หนา 12

ชวพญช ไวทยาการ ภาพตนมะกก หนา 37

เสฐยร ดามาพงษ ภาพสามกอม หนา 12 และ ตะขาบสองตะพก หนา 61

สมศกด ปญหา กงกอมงกรชมพ หนา 14 ภาพไตรภพกบกงกอ หนา 38

อาภารตน มหาขนธ ภาพสาหราย หนา 15

ระว ถาวร ภาพตนประ หนา 16, 17,20

เจาหนาทอทยานแหงชาตเขานน-คณแขก ภาพลกประ หนา 17

ชมพล คณวาส ภาพรองเทานารคางกบใต หนา 19 ภาพสงโตพทองประดบเขานน หนา 19,20

ทวศกด บญเกด ภาพเฟรนปาเมฆ หนา 19

ตอศกด สลานนท ภาพขาวตอกฤาษ หนา 19

วยะวฒน ใจตรง ภาพผเสอแดงหางแตม หนา 19

นนทศกด ปนแกว ภาพผเสอหนอนมวนใบ หนา 21

สรชย ชลดำรงคกล ภาพดวงดนปกแผนคาสเทล หนา 21

อญชนา ประเทพ ภาพหญาทะเลและภาพกจกรรม หนา 26-27

สวฒน จฑาพฤกษ ภาพโลมา หนา 26

ชมรมอนรกษทรพยากรขนอม ภาพกะปเคย หนา 26

สเมตต ปจฉาการ ภาพฟองนำกอนสนำตาล หนา 29

สชนา ชวนตย ภาพทากเปลอย หนา 29

จรยา สากยโรจน ภาพราทะเล หนา 29

คณเชยวชาญ ออป. ภาพสะพานพหนองปลง หนา 34

วระพงศ โคระวตร ภาพไผ หนา 36

จรนนท ธระกลพศทธ ภาพไกในไผ หนา 36

ธระพนธ โชคอดมชย ภาพสานเขง หนา 36

สทธพงษ วงศวลาศ ภาพผงมม หนา 61

ประนอม จนทรโณทย ภาพ Uraria หนา 62

ปยะ เฉลมกลน ภาพไมรก หนา 64

วฒนา ตนมง ภาพมะเดอ หนา 65

พชร ดนยสวสด ภาพลกองกรายจนทรบรณ หนา 71
