Antropologische reflecties op ziekte en zorg
Sociaal-culturele dimensies chronische pijn
• Chronische Pijn• Turkse Nederlanders met chronische pijn• Culturele factoren• Sociaaleconomische factoren• Gezondheidsvaardigheden
Chronische Pijn ?
Een sensatie op zoek naar een interpretatie?
• Een symptoom van?• Betekenis• Identiteit
Wat is chronische pijn?
• Een aandoening die volgens sommigen thuishoort in de “public health sector” ofwel de sociale geneeskunde.
• Hart en vaatlijden, obesitas, HIV, kanker• Preventieve aanpak
• Bronnen: Blyth, van der Windt, Croft 2010.
Antropologen over pijn
• Zborowski People in Pain 1969• Scarry The Body in Pain 1985• Kleinman ea. Pain as a Human Experience• An Anthropological Perspective 1992• Driessen Pijn en Cultuur 2002• Sloots ea. Drop out rates… 2010
Turkse Nederlanders met chronische pijn
• 384.000 Turken meesten
met de NL. nationaliteit• 51% 1e generatie• 90% van de 1e generatie is
laag opgeleid• Werkloosheid 11,3%
tegenover 4,5% autochtoon (Bron: CBS 2010).
Onderzoeksvraag
• Hoe ervaren Turkse Nederlanders hun chronische pijnklachten en hoe communiceren ze deze pijn naar de buitenwereld?
• Somatiseren, externaliseren, vasthouden aan biomedische diagnose
Subvragen
• Zijn er sociaaleconomische factoren (SES) aan te wijzen die een rol spelen in de pijnbeleving en het pijngedrag van Turkse Nederlanders met chronische pijn
• Zijn er culturele factoren aan te wijzen…
Conclusies
• Vasthouden biomedische diagnose• Somatisatie• Externalisatie; externe locus of control,
passieve copingstrategieën• “overdreven” pijnbeleving en pijngedrag.
Het “John Wayne Model”
• “Staring illness in the face and not backing down”
• Cameron Hay : 2010
Biomedische cultuur
• Zeynep: “tot de jaren `90 waren de ziekenhuizen in Turkije heel slecht. Zeg maar onder de nul zo slecht…. Nu zijn ze één van de besten in de hele wereld”
Conclusies
• Gezondheidssituatie van niet-westerse migranten in Nederland kenmerkt zich door vervlechting van sociaaleconomische en culturele facetten.
Bron: Knipscheer & Kleber 2005
Cultuur
Conclusies: Sociaaleconomische factoren
• Opleidingsniveau• Taalbeheersing• Beroep• Inkomen• Woonomgeving• Psychosociale stressoren• Etc.
Wat kunnen we met deze conclusies?
• Inzetten op vergroten culturele competenties. • Inzetten op vergroten “Health Literacy”;
gezondheidsvaardigheden: de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen en te gebruiken bij gezondheidsgerelateerde beslissingen.
Geletterdheid
• Combinatie van de vaardigheden lezen, schrijven, rekenen, spreken en spraakbegrip
• Contextspecifiek bv. laaggeletterd in een digitale omgeving of in de gezondheidszorg
• Mensen met lage geletterdheid hebben slechte gezondheidsuitkomsten, consumeren meer en soms onnodige zorg.
Risicogroepen
• Een lager opleidingsniveau
• Ouderen• Vrouwen• Als eerste taal geen
Nederlands
• Bron: Fransen, Stronks, Essink-Bot 2011.
Patiëntenfolder CMP behandelprogramma
Klinimetrie?
• In VS ontwikkeld en nu een aantal bijna vertaald door AMC afd. Sociale Geneeskunde.
• Objectief meetinstrument: bv. Leesvaardigheid REALM-S (1993 Davis).
• Subjectief meetinstrument: ervaren problemen bij het begrijpen en toepassen van informatie.
• Staat nog in de kinderschoenen
Conclusies
• Werken aan culturele competenties voor onze groep allochtone pijnpatiënten.
• Gezondheidsvaardigheden op de kaart zetten voor mensen met lagere gezondheidsvaardig-heden zowel autochtoon als allochtoon.
• - nader onderzoek• - samenwerking
PREPGO
Recommended
