AYDINLATMA VE KUVVET PROJESİ ÇİZİMİ(YÜKLEME CETVELİNİN DOLDURULMASI VE TABLO
TALEP GÜCÜNÜN HESABI)1
2
Yükleme Cetvelinin Doldurulması ve Tablo Talep Gücünün Hesabı
Yükleme cetveli, kolon şemasından yararlanılarak doldurulur. Yükleme cetvelinde;
• Tablo özellikleri (gücü, cinsi, sigortası, KAKR. vs.)
• Linyelerin özellikleri (gücü, kullanılan sigorta cinsi ve akımı, fazı vs.)
• Sorti özellikleri (aydınlatma yada priz sortilerinin sayısı) gösterilir.
TABLO TALEP GÜCÜ VE BESLEME ŞEKLİ
TABLO ADI TABLO GÜCÜ TABLO TALEP GÜCÜ BESLEME ŞEKLİ
R S T
TABLO
ADI GÜÇ SİGORTA KAKR
YÜKLEME CETVELİ
LİNYENO
SİGORTA SORTİ FAZ
AKIM
(A) CİNS IŞIK PRİZ
GÜÇ
(W)AÇIKLAMA
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
3
Yükleme Cetvelinin doldurulması sırasında dikkat edilecek hususlar
• Çizimi yapılmış olan Elektrik Tesisat Projesi üzerinde belirtilen Linye (Aydınlatma Linyesi A1 ve
Priz Linyesi P1 şeklinde gösterilebilir) ve Kolon numaralarından (K1) yararlanılarak sırasıyla
cetvele yerleştirilmelidir.
• Her bir linyede kullanılacak olan Sigorta Cinsi (W oto, K oto) ve Akımı (16A – 3x25A)
hesaplama ile belirlenmelidir.
• Sorti kısmında linyenin ışık yada priz linyesi oluşuna göre, Işık (Anahtar Sayıları) ve Priz Sorti
(Priz Sayısı) sayıları belirlenerek cetvele yerleştirilmelidir.
• Elektrik abonelerine üç fazlı besleme yapıldığından her bir linyenin hangi faza bağlanacağı da
yükleme cetvelinde gösterilmelidir.
• Açıklama kısmında linye ile ilgili bilgiler verilmelidir. Örneğin Salon Priz linyesi, Mutfak Ortak
Priz Linyesi gibi…
• Tablo kısımda bütün linyelere ait güçlerin toplamı, Kurulu Güç kısmına yazılmalıdır.
• Kullanılacak olan Ana Kolon Sigortası, Kolon Sigortası, Hata Akımı Koruma Anahtarı (KAKR;
kaçak akım koruma rölesi) akım değerleri de cetvelde gösterilmelidir.
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
4
Kurulu Güç: Aydınlatma aygıtları ve prizlerin toplam gücüdür.
Talep Güç: Eşzamanlı güç, bağlantı güç olarak da ifade edilen ve aynı zamanda şebekeden çekilen
güçtür. İletken kesitlerinin belirlenmesi ve akım kontrolünde esas olan güçtür.
Dairenin talep gücünün hesabı: Konutlarda bir dairenin talep gücünün (eş zamanlı yük)
belirlenmesinde aşağıdaki eş zamanlılık katsayıları esas alınmalıdır.
• Kurulu gücün 8kW’ye kadar olan bölümü için %60’ı
• Kurulu güçten geriye kalan güç için %40’ ı alınıp toplanarak dairenin talep gücü bulunur.
Daire
Sayısı
Eş Zamanlı
KatsayısıDaire Sayısı
Eş Zamanlı
Katsayısı
3-5 45 36-40 29
5-10 43 41-45 28
11-15 41 46-50 26
16-20 39 51-55 25
21-25 36 56-61 24
26-30 34 62 ve üstü 23
31-35 31
Köy kasaba ve imar planı bulunmayan alanlarda yapılan tek evlerde ve yazlıklarda bu esaslara
uyulmayabilir. Bütün konutlarda eş zamanlı yük 3kW’tan az olamaz.
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
Bazı Önemli Tanımlar
Binanın talep gücünün hesabı: Binanın
eş zamanlı yükünü belirlenmesi için
aşağıdaki eş zamanlılık katsayıları esas
alınmalıdır.
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
5
Aydınlatma projelerinde Tablo talep gücü
Ana Tablo Talep Gücü, apartmanın daire sayısına göre belirlenmiş eşzamanlılık (diversite)
katsayılarına göre belirlenir.
Eş zamanlı güç (aynı zamanda çekilen güç), kurulu güç değeri eş zamanlılık katsayısı ile
çarpılarak bulunur. Konutlarda kurulu güç genel olarak aydınlatma gücü, priz gücü ve biliniyorsa
elektrikli ev aletlerinin gücünden oluşur.
Tali Tablo Talep Gücü, kurulu gücün ilk 8000W’ının %60’ı ile kurulu güçten geri kalan gücün
%40’ı alınıp toplanarak bulunur.
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
Daire
Sayısı
Eş Zamanlı
KatsayısıDaire Sayısı
Eş Zamanlı
Katsayısı
3-5 45 36-40 29
5-10 43 41-45 28
11-15 41 46-50 26
16-20 39 51-55 25
21-25 36 56-61 24
26-30 34 62 ve üstü 23
31-35 31
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
6
Örnek: Kurulu gücü 112300W olan 8 daireli bir apartmanın talep gücünü bulunuz.
8 daireli bir apartmanın eşzamanlılık katsayısı 5-10 daire için %43 olarak alınır. Buna göre
kurulu gücün %43 binanın talep gücünü verir.
𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒌𝒖𝒓𝒖𝒍𝒖 𝒈ü𝒄ü. 𝟎, 𝟒𝟑
𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟏𝟏𝟐𝟑𝟎𝟎. 𝟎, 𝟒𝟑
𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟒𝟖𝟐𝟖𝟗𝑾
Örnek: Kurulu gücü 13234W olan bir dairenin tablo talep gücünü bulunuz.
Tali Tablo Talep Gücü, kurulu gücün ilk 8000W’ının %60’ı ile kurulu güçten geri kalan güç
5234W’ın %40’ı alınarak toplanarak bulunur.
𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = İ𝒍𝒌 𝟖𝒌𝑾′𝚤𝒏 %𝟔𝟎′𝚤 + 𝑲𝒖𝒓𝒖𝒍𝒖 𝒈üç𝒕𝒆𝒏 𝒈𝒆𝒓𝒊𝒚𝒆 𝒌𝒂𝒍𝒂𝒏 𝒈ü𝒄ü𝒏 %𝟒𝟎′𝚤
𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟖𝟎𝟎𝟎. 𝟎, 𝟔𝟎 + 𝟓𝟐𝟑𝟒. 𝟎, 𝟒𝟎
𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟔𝟖𝟗𝟑, 𝟔𝑾
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
Örnek Tablo Talep Gücü ve Tali Talep Gücü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
7
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
Elektrik Tesisat Planı Üzerinden Yükleme Cetvelinin Doldurulması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
TABLOLİNYE
NO
SİGORTA SORTİ FAZ GÜÇ
(W)AÇIKLAMA
ADI GÜÇ KAKR SİGORT. CİNS A IŞIK PRİZ R S T
8
Ders İçi Örnek Uygulama (Yükleme Cetvelinin Oluşturulması)
Ders Örnek Uygulama için verilen müstakil evin Yükleme Cetveli aşağıdaki gibidir.
P1
A1
P2
P3
P4
P5
P6
P7
P8
16
6
16
20
20
16
3
16
6
W oto -
4
-
-
-
-
-
-
-
6
-
3
1
1
1
1
5
-
1800W
W oto
W oto
W oto
W oto
W oto
W oto
W oto
W oto -
900W
-
-
2000W
-
-
-
1800W
510W
1800W
2500W
2500W
2000W
100W
1500W
634W
13694W22 4700W840
Priz
Aydınlatma
Priz
Bulaşık Makinesi
Çamaşır Makinesi
Fırın
Kombi
Mutfak Priz
Aydınlatma
TABLO GÜCÜ
TABLO TALEP GÜCÜ VE BESLEME ŞEKLİ
TABLO ADI TABLO GÜCÜ TABLO TALEP GÜCÜ BESLEME ŞEKLİ
AT 13694W 8000x0,6+5694x0,4=7078W 3 FAZ
6 W oto 50W Zayıf Akıım Zil-
R S T
-
510W
-
2500W
-
-
-
1500W
-
4510W
-
-
-
-
-
2500W
-
100W
-
634W
4484W
50W
4 -
TABLO
ADI GÜÇ SİGORTA KAKR
AT 13394W 3x40A3x40A
(30mA)
YÜKLEME CETVELİ
LİNYENO
SİGORTA SORTİ FAZ
AKIM
(A) CİNS IŞIK PRİZ
GÜÇ
(W)AÇIKLAMA
A2
16 - 4W oto - 1800W Priz- 1200W
Ders İçi Uygulama1’ e ait Yükleme Cetveli ve Tablo Talep Gücü Hesabı
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
Örnek Tablo Talep Gücü ve Tali Talep Gücü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
9
Tablo Talep Gücü Hesabı
AT tablosunun kurulu gücü Yükleme Cetvelinden 13694W olan bir dairenin tablo talep
gücünü bulunuz.
Tali Tablo Talep Gücü, kurulu gücün ilk 8000W’ının %60’ı ile kurulu güçten geri kalan güç
5234W’ın %40’ı alınarak toplanarak bulunur.
𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟖𝟎𝟎𝟎. 𝟎, 𝟔𝟎 + 𝟓𝟔𝟗𝟒. 𝟎, 𝟒𝟎𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟕𝟎𝟕𝟕, 𝟔𝑾
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
Örnek Tablo Talep Gücü ve Tali Talep Gücü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
10
Örnek Uygulama (Yükleme Cetvelinin Oluşturulması)
Örnek Uygulama için verilen müstakil evin Yükleme Cetveli aşağıdaki gibidir.
Örnek Uygulama1’ e ait Yükleme Cetveli ve Tablo Talep Gücü Hesabı
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
TABLO TALEP GÜCÜ VE BESLEME ŞEKLİ
TABLO ADI TABLO GÜCÜ TABLO TALEP GÜCÜ BESLEME ŞEKLİ
AT 16240W 8000x0,6+8240x0,4=8096W 3 FAZ
YÜKLEME CETVELİ
TABLOLİNYE
NO
SİGORTA SORTİ FAZ GÜÇ
(W)AÇIKLAMA
ADI GÜÇ SİGOR. KAKR CİNS A IŞIK PRİZ R S T
AT 16240 3x40A3x40A30mA
P1 W oto 16 - 1 1000 - - 1000 Jakuzi
P2 W oto 16 - 2 600 600 Banyo ve Hol Priz
P3 W oto 20 1 2500 2500 Çamaşır Makinesi
A1 W oto 6 5 342 342 Aydınlatma Linyesi1
P4 W oto 16 4 1200 1200 Yatak Odas .Priz
P5 W oto 20 1 2000 2000 Fırın
P6 W oto 20 1 2500 2500 Bulaşık Makinesi
P7 W oto 16 3 900 900 Mutfak Priz1
P8 W oto 3 1 150 150 Kombi
P9 W oto 16 4 1200 1200 Mutfak Priz2
P10 W oto 16 5 1500 1500 Salon Priz
A2 W oto 6 4 348 348 Aydınlatma Linyesi2
P11 W oto 20 1 2000 2000 Klima
K1 K oto 3x25A 9 24 5042 6200 4998 16240 TABLO GÜCÜ
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
11
Tablo Talep Gücü Hesabı
AT tablosunun kurulu gücü Yükleme Cetvelinden 16240W olan bir dairenin tablo talep gücünü
bulunuz.
Tali Tablo Talep Gücü, kurulu gücün ilk 8000W’ının %60’ı ile kurulu güçten geri kalan güç
7940W’ın %40’ı alınarak toplanarak bulunur.
𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟖𝟎𝟎𝟎. 𝟎, 𝟔𝟎 + 𝟖𝟐𝟒𝟎. 𝟎, 𝟒𝟎𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟖𝟎𝟗𝟔𝑾
Elektrik Tesisat Projesi Yükleme Cetvelinin Oluşturulması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
GERİLİM DÜŞÜMÜ VE AKIM KONTROLÜ
HESABI12
13
Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Elektrik Tesisat Projelerinin çiziminde,
• Gerilim düşümü hesabı iletkenler üzerinde gerçekleşecek gerilim düşümünün yönetmeliklerce
belirlenmiş olan değerlere uygunluğunun değerlendirilmesi ve uygun iletken kesitinin tespiti için
yapılır.
• Akım kontrolü hesabı, iletkenler üzerinden geçecek olan akımın iletkeninin üzerinden taşıyabileceği
yönetmeliklerce belirlenmiş olan akım değerlerine uygunluğunun kontrolü için yapılır.
NOT: Gerilim düşümü ve akım kontrolü hesaplamalarında güç olarak Talep Güç
kullanılmalıdır. Devrenin güç katsayısı daire için cosϕ=0,8, ana kolon hattı için kompanzasyon
sonrası güç katsayısı değeri alınmalıdır.
Sayaç Dolabı
Ana Kolon Hattı Kolon Hattı Linye Hattı
Ana Tablo Kurulu Güç
Ana Tablo Talep Gücü
Tablo Kurulu Güç
Tablo Talep Gücü
NT
Linye No
%eA %eK %eL
En az 6mm2 Cu İletken En az 4mm2 Cu İletken En az 2,5mm2 Cu İletken
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
14
Gerilim Düşümü Hesabı
İç tesis hatları üzerinde yüzde gerilim düşümü, yapı bağlantı kutusu ile tüketim araçları
arasında,
Aydınlatma ve priz devrelerinde %1,5’i
Motor devrelerinde %3’ü geçmemelidir.
Yapının yada yapı kümesinin beslemesinde transformatör kullanılmışsa transformatör ile yapı
bağlantı kutusu arasındaki gerilim düşümü %5’i geçmemelidir.
Yüzde gerilim düşümü hesabı; ana kolon hattı (%eA), kolon hattı(%eK) ve en uzun ve en güçlü
linye hattı (%eL) için ayrı ayrı yapılır.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Sayaç Dolabı
Ana Kolon Hattı Kolon Hattı Linye Hattı
Ana Tablo Kurulu Güç
Ana Tablo Talep Gücü
Tablo Kurulu Güç
Tablo Talep Gücü
NT
Linye No
%eA %eK %eL
En az 6mm2 Cu İletken En az 4mm2 Cu İletken En az 2,5mm2 Cu İletken
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
15
Toplam yüzde gerilim düşümü, ana kolon, kolon ve en güçlü en uzun linyenin yüzde
gerilim düşümü toplamıdır.
%𝒆𝑻 = %𝒆𝑨 +%𝒆𝑲 +%𝒆𝑳
Bir fazlı alternatif akım tesisleri için %𝒆 =𝟐𝟎𝟎.𝑳.𝑷
𝒌.𝒔.𝑼𝟐%𝒆 = 𝟎, 𝟎𝟕𝟒.
𝑳.𝑷(𝒌𝒘)
𝒔
Üç fazlı alternatif akım tesisleri için %𝒆 =𝟏𝟎𝟎.𝑳.𝑷
𝒌.𝒔.𝑼𝟐%𝒆 = 𝟎, 𝟎𝟏𝟐𝟒.
𝑳.𝑷(𝒌𝒘)
𝒔
P: Aydınlatma projelerinde Tablo talep gücü
Ana Tablo Talep Gücü, apartmanın daire sayısına göre belirlenmiş eşzamanlılık (diversite)
katsayılarına göre belirlenir.
Tali Tablo Talep Gücü, kurulu gücün ilk 8000W’ının %60’ı ile kurulu güçten geri kalan
gücün %40’ı alınarak toplanarak bulunur.
L: Hattın uzunluğu: Elektrik tesisat proje üzerinden proje ölçeği dikkate alınarak bulunur.
k: Kullanılan iletkenin iletkenlik katsayısı
Bakır iletken için: 56 ve alüminyum iletken için 35 alınır.
S: Elektrik sistemlerinde kullanılan standart kablo kesiti
U: Gerilim: Bir fazlı sistemler için 220V ve üç fazlı sistemler için 380V olarak alınır.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
16
Akım Kontrolü Hesabı
Akım kontrolü hesabı için bir faz ve üç fazlı sistemler için aşağıdaki formüller uygulanır.
• Bir fazlı alternatif akım tesisleri için 𝑰 =𝑷
𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋
• Üç fazlı alternatif akım tesisleri için 𝑰 =𝑷
𝟑.𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋
Sayaç Dolabı
Ana Kolon Hattı Kolon Hattı Linye Hattı
Ana Tablo Kurulu Güç
Ana Tablo Talep Gücü
Tablo Kurulu Güç
Tablo Talep Gücü
NT
Linye No
%eA %eK %eL
En az 6mm2 Cu İletken En az 4mm2 Cu İletken En az 2,5mm2 Cu İletken
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
17
Kabloların Akım
Taşıma
Kapasiteleri
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
18
Örnek: Aşağıdaki gibi verilmiş olan 10 daireli apartmana ait olan gerilim düşümü ve akım
kontrolü hesaplarını yapınız.
Ana kolon hattı için 3x25+16mm2 yer altı kablo, en uzun ve en güçlü kolon hattı için
4x10mm2’lik NVV antigron kablo ve en uzun ve en güçlü linye hattında 2,5mm2’lik bakır iletken kablo
kullanımına göre gerilim düşümü ve akım kontrolü hesabı aşağıdaki gibi olur.
%eK%eA
3x2,5mm2
Linye P4
4x10mm2+10mm2 NV
15,5 m
3x25+16mm2 YVV
9,5 m16,9 m
NT8
2500W%eL
Talep Güç: 6894 WTalep Güç: 48638 W
Kurulu Güç: 113112W Kurulu Güç: 13234 W
Sayaç Dolabı
Ana Kolon, En Uzun ve En Güçlü Kolon ve En Uzun ve En Güçlü
Linye Tek Hat Şeması
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek Çok Daireli Apartman
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
19
10 daireli bir apartmanın eşzamanlılık katsayısı 5-10daire için %43 olarak alınır. Buna göre kurulu
gücün %43 binanın talep gücünü verir. Kurulu gücü 113112W olan 10daireli bir apartmanın talep gücü
aşağıdaki gibi hesaplanır.
𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒌𝒖𝒓𝒖𝒍𝒖 𝒈ü𝒄ü. 𝟎, 𝟒𝟑𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟏𝟏𝟑𝟏𝟏𝟐. 𝟎, 𝟒𝟑𝑨𝒑𝒂𝒓𝒕𝒎𝒂𝒏ı𝒏 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟒𝟖𝟔𝟑𝟖𝑾
Kurulu gücü 13234W olan Tali Tablo Talep Gücü, kurulu gücün ilk 8000W’ının %60’ı ile kurulu
güçten geri kalan güç 5234W’ın %40’ı alınarak toplanarak bulunur.
𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟖𝟎𝟎𝟎. 𝟎, 𝟔𝟎 + 𝟓𝟐𝟑𝟒. 𝟎, 𝟒𝟎𝑻𝒂𝒍𝒊 𝒕𝒂𝒃𝒍𝒐 𝒕𝒂𝒍𝒆𝒑 𝒈ü𝒄ü = 𝟔𝟖𝟗𝟑, 𝟔𝑾
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Tablo Talep Gücü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
20
Gerilim Düşümü Hesabı
Ana kolon hattı için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑨 =𝟏𝟎𝟎.𝑳𝑨.𝑷𝑨
𝒌.𝒔𝑨.𝑼𝟐=
𝟏𝟎𝟎.𝟏𝟓,𝟓.𝟒𝟖𝟔𝟑𝟖
𝟓𝟔.𝟐𝟓.𝟑𝟖𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑨 = 𝟎, 𝟑𝟕𝟑
En uzun ve en güçlü 8 nolu Kolon hattı için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑲 =𝟏𝟎𝟎.𝑳𝑲.𝑷𝑲
𝒌.𝒔𝑲.𝑼𝟐 =
𝟏𝟎𝟎.𝟏𝟔,𝟗.𝟔𝟖𝟗𝟒
𝟓𝟔.𝟏𝟎.𝟑𝟖𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑲 = 𝟎, 𝟏𝟒𝟒
En uzun ve en güçlü P4 nolu priz linyesi için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑳 =𝟐𝟎𝟎.𝑳𝑳.𝑷𝑳
𝒌.𝒔𝑳.𝑼𝟐=
𝟐𝟎𝟎.𝟗,𝟓.𝟐𝟓𝟎𝟎
𝟓𝟔.𝟐,𝟓.𝟐𝟐𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑳 = 𝟎, 𝟕𝟎𝟏
Toplam yüzde gerilim düşümü %𝒆𝑻 = %𝒆𝑨 +%𝒆𝑲 +%𝒆𝑳 = 𝟎, 𝟑𝟕𝟑 + 𝟎, 𝟏𝟒𝟒 + 𝟎, 𝟕𝟎𝟏
%𝒆𝑻 = 𝟏, 𝟐𝟏𝟖 < %𝟏, 𝟓 olduğundan kesitler gerilim düşüm bakımından uygundur.
Elde edilen yüzde gerilim düşümü %1,5 değerinden küçük olduğundan kesitlerin gerilim düşümü
yönünden uygun olduğu söylenebilir. Eğer sonuç %1,5’ten büyük olsaydı iletken kesitlerinin arttırılması
gerekecekti.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Gerilim Düşümü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
21
Akım Kontrolü Hesabı
Ana kolon hattı için akım kontrolü
𝑰𝑨 =𝑷𝑨
𝟑.𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟒𝟖𝟔𝟑𝟖
𝟑.𝟑𝟖𝟎.𝟎,𝟖= 𝟗𝟐, 𝟑𝟕𝟐𝑨
Ana kolon hattında kullanılacak olan 4x25+16mm2’lik yer altı kablosundan taşınabilecek
maksimum akım 130A’dir. Hesaplamaya göre çekilecek akım 130A’lik değerden küçük olduğundan
iletken kesiti akım yönünden uygundur.
En uzun ve en güçlü 8 nolu kolon hattı için
𝑰𝑨 =𝑷𝑲
𝟑.𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟔𝟖𝟗𝟒
𝟑.𝟑𝟖𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟑, 𝟎𝟗𝟑𝑨
Kolon hattında kullanılacak olan 4x6mm2’lik kablodan taşınabilecek maksimum akım 58A’dir.
Hesaplamaya göre çekilecek akım 58A’lik değerden küçük olduğundan iletken kesiti akım yönünden
uygundur.
En uzun ve en güçlü P4 linye hattı için akım kontrolü
𝑰𝑳 =𝑷𝑳
𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟐𝟓𝟎𝟎
𝟐𝟐𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟒, 𝟐𝟎𝟒𝑨
Linye hattında kullanılacak olan 2,5mm2’lik NV tipi kablo üzerinden taşınabilecek maksimum akım
21A’dir. Hesaplamaya göre çekilecek akım 21A’lik değerden küçük olduğundan iletken kesiti akım
yönünden uygundur.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
22
Ders İçi Örnek Uygulama (Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı)
Ana kolon hattı için 4x10mm2 yer altı kablo kesiti, kolon hattı için 4x6mm2’lik NVV antigron
kablo ve linye hattında 2,5mm2’lik bakır iletken kablo kullanımına göre gerilim düşümü ve akım
kontrolü hesabı aşağıdaki gibi olur.
%eK%eA
3x2,5mm2
Linye P5
4x6mm2+6mm2 NV
15 m
4x10mm2 YVV
7078W
12 m5 m
7078W
AT
2500W%eL
Sayaç Dolabı
Ders İçi Uygulama1’e ait Ana Kolon, Kolon ve En Uzun ve En Güçlü Linye Tek
Hat Şeması
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Müstakil Ev
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
23
Gerilim Düşümü Hesabı
Ana kolon hattı için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑨 =𝟏𝟎𝟎.𝑳.𝑷
𝒌.𝒔.𝑼𝟐=
𝟏𝟎𝟎.𝟏𝟓.𝟕𝟎𝟕𝟖
𝟓𝟔.𝟏𝟎.𝟑𝟖𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑨 = 𝟎, 𝟏𝟑𝟏
Kolon hattı için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑲 =𝟏𝟎𝟎.𝑳.𝑷
𝒌.𝒔.𝑼𝟐=
𝟏𝟎𝟎.𝟓.𝟕𝟎𝟕𝟖
𝟓𝟔.𝟔.𝟑𝟖𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑲 = 𝟎, 𝟎𝟕𝟑
En uzun ve en güçlü P5 nolu çamaşır makinesi linyesi için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑳 =𝟐𝟎𝟎.𝑳.𝑷
𝒌.𝒔.𝑼𝟐=
𝟐𝟎𝟎.𝟏𝟐.𝟐𝟓𝟎𝟎
𝟓𝟔.𝟐,𝟓.𝟐𝟐𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑳 = 𝟎, 𝟖𝟖𝟓
Toplam yüzde gerilim düşümü %𝒆𝑻 = %𝒆𝑨 +%𝒆𝑲 +%𝒆𝑳 = 𝟎, 𝟏𝟑𝟏 + 𝟎, 𝟎𝟕𝟑 + 𝟎, 𝟖𝟖𝟓
%𝒆𝑻 = 𝟏, 𝟎𝟖𝟗 < %𝟏, 𝟓 olduğundan kesitler gerilim düşüm bakımından uygundur.
Elde edilen yüzde gerilim düşümü %1,5 değerinden küçük olduğundan kesitlerin gerilim
düşümü yönünden uygun olduğu söylenebilir. Eğer sonuç %1,5’ten büyük olsaydı iletken kesitlerinin
arttırılması gerekecekti.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Gerilim Düşümü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
24
Akım Kontrolü Hesabı
Ana kolon hattı için akım kontrolü
𝑰𝑨 =𝑷
𝟑.𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟕𝟎𝟕𝟖
𝟑.𝟑𝟖𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟑, 𝟒𝟒𝟐𝑨
Ana kolon hattında kullanılacak olan 4x10mm2’lik yer altı kablosundan taşınabilecek
maksimum akım 77A’dir. Hesaplamaya göre çekilecek akım 77A’lik değerden küçük olduğundan
iletken kesiti akım yönünden uygundur.
En uzun ve en güçlü linye hattı için akım kontrolü
𝑰𝑳 =𝑷
𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟐𝟓𝟎𝟎
𝟐𝟐𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟒, 𝟐𝟎𝟒𝑨
Linye hattında kullanılacak olan 2,5mm2’lik NV tipi kablo üzerinden taşınabilecek maksimum
akım 21A’dir. Hesaplamaya göre çekilecek akım 21A’lik değerden küçük olduğundan iletken kesiti
akım yönünden uygundur.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
25
Ders İçi Uygulamaya ait Gerilim
Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Proje Üzerinde Gerilim Düşüm ve Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
AKIM KONTROLÜ HESABI
IA = =PA
3.U.cos
IK = =PK
3.U.I.cos
IL = =PL
U.cos
Ana Kolon Hattı
Kolon Hattı
Linye Hattı
U = 380V cos = 0,8
7078,6
3.380.0,8
= 13,444A < 77A olduğundan 4x10mm2'lik kablo
akım yönünden uygundur.
= 14,205A < 27A olduğundan 3x2,5mm2'lik kablo
akım yönünden uygundur.
7078,6
3.380.0,8
2500
220.0,8
= 13,444A < 50A olduğundan 4x6mm2'lik kablo
akım yönünden uygundur.
%eK%eA
3x2,5mm2
Linye 5
3x6mm2+6mm2 NV
15 m
4x10mm2 YVV
12 m5 m
AT1
2500W%eL
Ana Kolon Hattı
Kolon Hattı
Linye Hattı
%eA= =100 x L x PA
k x S x U²
%eK= =100 x L x PK
k x S x U²
%eL= =200 x L x PL
k x S x U²
%eT = %eA + %eK + %eL = 0,123 + 0,073 + 0,885
%eT = 1,089 < % 1,5 olduğundan kesitler gerilim düşümü bakımından uygundur.
100 x 15 x 7078,6
56 x 10 x 380²
100 x 5 x 7078,6
56 x 6 x 380²
200 x 12 x 7078,6
56 x 2,5 x 220²
= 0,131
= 0,073
= 0,885
Kurulu Güç: 13694 W
Talep Güç: 7078,6 W
GERİLİM DÜŞÜMÜ
Kurulu Güç: 13694 W
Talep Güç: 7078,6 W
Sayaç Dolabı
26
Örnek Uygulama (Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı)
Ana kolon hattı için 4x10mm2 yer altı kablo kesiti, kolon hattı için 4x6mm2’lik NVV antigron
kablo ve linye hattında 2,5mm2’lik bakır iletken kablo kullanımına göre gerilim düşümü ve akım
kontrolü hesabı aşağıdaki gibi olur.
Örnek Uygulama1’e ait Ana Kolon, Kolon ve En Uzun ve En Güçlü Linye Tek Hat Şeması
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Müstakil Ev
2500W
Sayaç DolabıNT
P6 Nolu Linye
4x10mm2 YVV 4x6mm2+6mm2 NVV 3x2,5mm2
25m 15m 12,5m
Kurulu Güç: 7976W
Talep Güç: 7976W
Kurulu Güç: 7976W
Talep Güç: 7976W
%eA %eK %eL
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
27
Gerilim Düşümü Hesabı
Ana kolon hattı için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑨 =𝟏𝟎𝟎.𝑳𝑨.𝑷𝑨
𝒌.𝒔𝑨.𝑼𝟐=
𝟏𝟎𝟎.𝟐𝟓.𝟕𝟎𝟕𝟔
𝟓𝟔.𝟏𝟎.𝟑𝟖𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑨 = 𝟎, 𝟐𝟒𝟔
Kolon hattı için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑲 =𝟏𝟎𝟎.𝑳𝑲.𝑷𝑲
𝒌.𝒔𝑲.𝑼𝟐=
𝟏𝟎𝟎.𝟏𝟓.𝟕𝟗𝟕𝟔
𝟓𝟔.𝟔.𝟑𝟖𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑲 = 𝟎, 𝟐𝟒𝟕
En uzun ve en güçlü P5 nolu çamaşır makinesi linyesi için yüzde gerilimi düşümü
%𝒆𝑳 =𝟐𝟎𝟎.𝑳𝑳.𝑷𝑳
𝒌.𝒔𝑳.𝑼𝟐=
𝟐𝟎𝟎.𝟏𝟐,𝟓.𝟐𝟓𝟎𝟎
𝟓𝟔.𝟐,𝟓.𝟐𝟐𝟎𝟐⟹ %𝒆𝑳 = 𝟎, 𝟗𝟐𝟐
Toplam yüzde gerilim düşümü %𝒆𝑻 = %𝒆𝑨 +%𝒆𝑲 +%𝒆𝑳 = 𝟎, 𝟐𝟒𝟔 + 𝟎, 𝟐𝟒𝟕 + 𝟎, 𝟗𝟐𝟐
%𝒆𝑻 = 𝟏, 𝟒𝟏𝟓 < %𝟏, 𝟓 olduğundan kesitler gerilim düşüm bakımından uygundur.
Elde edilen yüzde gerilim düşümü %1,5 değerinden küçük olduğundan kesitlerin gerilim
düşümü yönünden uygun olduğu söylenebilir. Eğer sonuç %1,5’ten büyük olsaydı iletken kesitlerinin
arttırılması gerekecekti.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek - Gerilim Düşümü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
28
Akım Kontrolü Hesabı
Ana kolon hattı için akım kontrolü
𝑰𝑨 =𝑷𝑨
𝟑.𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟕𝟗𝟕𝟔
𝟑.𝟑𝟖𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟓, 𝟏𝟒𝟖𝑨
Ana kolon hattında kullanılacak olan 4x10mm2’lik yer altı kablosundan taşınabilecek maksimum
akım 77A’dir. Hesaplamaya göre çekilecek akım 77A’lik değerden küçük olduğundan iletken kesiti akım
yönünden uygundur.
En uzun ve en güçlü kolon hattı için
𝑰𝑲 =𝑷𝑲
𝟑.𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟕𝟗𝟕𝟔
𝟑.𝟑𝟖𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟓, 𝟏𝟒𝟖𝑨
Kolon hattında kullanılacak olan 4x6mm2’lik kablodan taşınabilecek maksimum akım 58A’dir.
Hesaplamaya göre çekilecek akım 58A’lik değerden küçük olduğundan iletken kesiti akım yönünden
uygundur.
En uzun ve en güçlü linye hattı için akım kontrolü
𝑰𝑳 =𝑷𝑳
𝑼.𝒄𝒐𝒔𝝋=
𝟐𝟓𝟎𝟎
𝟐𝟐𝟎.𝟎,𝟖= 𝟏𝟒, 𝟐𝟎𝟒𝑨
Linye hattında kullanılacak olan 2,5mm2’lik NV tipi kablo üzerinden taşınabilecek maksimum
akım 21A’dir. Hesaplamaya göre çekilecek akım 21A’lik değerden küçük olduğundan iletken kesiti akım
yönünden uygundur.
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek - Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
29
Örnek Uygulamaya
ait Gerilim Düşümü
ve Akım Kontrolü
Hesabı
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı – Örnek
U = 380V cos =0,8
IA = =PA
3.U.cos
IK=PK
3.U.I.cos
IL=PL
U.cos
Ana Kolon Hattı
Kolon Hattı
Linye Hattı
Ana Kolon Hattı
Kolon Hattı
Linye Hattı
%eA= =100 x L x PA
k x S x U²
%eK= =100 x L x PK
k x S x U²
%eL= =200 x L x PL
k x S x U²
%eT = %eA + %eK + %eL = 0,246+0,247+0,922
%eT = 1,415 < % 1,5 olduğundan kesitler gerilim düşümü bakımından
uygundur.
100 x 25 x 7976
56 x 10 x 380²= 0,246
100 x 15 x 7976
56 x 6 x 380²= 0,247
200 x 12,5 x 2500
56 x 2,5 x 220²= 0,922
7976
3.380.0,8
= 15,148 A < 77 A olduğundan 4x10mm2'lik
kablo akım yönünden uygundur.
7976
3.380.0,8
= 15,148 A < 44 A olduğundan 4x6mm2'lik kablo
akım yönünden uygundur.
2500
220.0,8
= 14,205 A < 21 A olduğundan 2,5mm2'lik kablo
akım yönünden uygundur.
GERİLİM DÜŞÜMÜ HESABI
AKIM KONTROLÜ HESABI
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
KOLON ŞEMASI30
31
Kolon Şeması Çizimi
Kolon şemaları binaların kat sayıları esas alınarak tek hat şeması olarak çizilir.
Kolon şemalarında;
• Ana kolon hattı kablo kesiti ve uzunluğu (En az 6mm2 bakır veya 10mm’lik
alüminyum iletken kesiti),
• Kolon hattı kablo kesiti ve uzunluğu (En az 4mm2 bakır iletken kesiti),
• Ana tablo adı, kurulu gücü ve talep güçleri,
• Tali tablo adı, kurulu gücü ve talep güçleri,
• Ana kolon ve kolon sigortalarının akım değerleri,
• Kaçak akım koruma akım değerleri,
• Sayaç akım değerleri,
• Topraklama çubuğu özellikleri ve iletken kesiti,
• Kullanılacak olan PVC boru çapları gösterilir.
Elektrik Tesisat Projesi Kolon Şeması Çizimi
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
32
Ders İçi Örnek Uygulama (Kolon Şeması Çizimi)
Ders İçi Uygulama 1 için verilen müstakil evin Kolon Şeması aşağıdaki gibidir.
kwh
Talep Gücü: 7078WKurulu Güç: 13694W
SAYAÇ TABLOSU
KOLON ŞEMASI
ZE
MİN
KA
T
4x6mm2 NV
5mt
K.A.K.R.3x25A(30mA)
3x25A
3x10(80A)
K.A.K.R.
3x25A(300mA)
4x10mm2 YVV 15mt
1,5m 18mm Cu
Çubuk
Dijital Sayaç
TREDAŞ GİRİŞİ25mm2 bakır
örgülü iletken
Ders İçi Uygulama1’ e ait Kolon Şeması
Elektrik Tesisat Projesi Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesabı
Örnek – Akım Kontrolü Hesabı
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
33
Örnek Uygulama (Kolon Şeması Çizimi)
Örnek Uygulama 1 için verilen müstakil evin Kolon Şeması aşağıdaki gibidir.
kwh
SAYAÇ TABLOSU
KOLON ŞEMASI
ZE
MİN
KA
T
4x6mm2 NV
5mt
K.A.K.R.3x25A(30mA)
3x25A
3x5(80A)
K.A.K.R.
3x25A(300mA)
4x10mm2 YVV 15mt
1,5m 20mm Cu
Çubuk
Dijital Sayaç
26mm PVC
TREDAŞ GİRİŞİ
25mm2 bakır
örgülü iletken
Kurulu Güç: 15940W
TalepGüç: 7976 W
Örnek Uygulama1’ e ait Kolon Şeması
Elektrik Tesisat Projesi Kolon Şeması Çizimi
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
34
Elektrik Tesisat Projesi Kolon Şeması Çizimi
KOLON ÞEMASI
kwh kwhkwh
NT1
Kurulu Güç:15254WTalep Gücü:7702W
3x25A(30mA)
K.A.K.R.
9,4mt
12,1mt
K.A.K.R.
3x25A(30mA)
Talep Gücü:7702WKurulu Güç:15254W
NT2
6,70mt
K.A.K.R.
3x25A(30mA)
Talep Gücü:7702WKurulu Güç:15254W
ZT1
1mt
K.A.K.R.
3x16A(30mA)
Talep Gücü:425WKurulu Güç:425W
GT
TV
TREDAÞ GÝRÝÞÝ
3x63A(300mA)
K.A.K.R.NH 3x63A3x25m+16m2 YVSV 15,5mt 25mm2 bakýr örgülü iletken
3x25A 3x25A 3x25A 3x16A
3x10(80A) 3x10(80A) 3x10(80A) 3x10(80A)
4x10+10m2 NYA 24 PVC
TÜRK TELEKOM
Kurulu Güç:46187WTalep Gücü:20784W
4x10+10m2 NYA 24 PVC
4x10+10m2 NYA 24 PVC
4x6+6m2 NYA 18 PVC
6A
6A
6A
C-75 W
C-75 W
kwh
220/24V
C-75 W
TEL
K.O
SD
6A
Kablo Bacasının
En Üst Noktasında
2x0,5 FVV-n
2x0,5 FVV-n
2x0,5 FVV-n
CAT-6
TEL
CAT-6
TEL
CAT-6
TV
TV
RG6-U6
RG6-U6
RG6-U6
Minimum 12 Çıkışlı
Santral
Merkezi Uydu
Sistemi
TÜRK TELEKOM
15 Çift en az 2x0,5mm2
PVC izoleli kablo
BİNA TERMİNAL KUTUSU HESABI
Daire Sayısı x n = 3 x 4 = 12
%20 fazlası = 1,2 x 12 = 15
Sonuç = 15/15
Kablo = 15 çift
KT
B
KT
K
KT
K
KT
K
M.O
50x50x5 Galvaniz
Topraklama kazığı
Zemin + İki Katlı bir apartman için Kolon Şeması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
ELEKTRİK TESİSAT PROJESİNİN ÇİZİLMESİ
(UYULMASI GEREKEN KURALLAR)35
• Elektrik projesinin çizimine başlamadan önce daire girişine Işık Tali Tablosu yerleştirilir.
• Daha sonra tefriş planı ve mekanik tesisat (sıhhi, kalorifer tesisatı vb.) yerleşimi dikkate alınarak
anahtar ve prizlerin yerleri belirlenerek çizilir.
• Çizimdeki semboller, her seferinde tekrar çizilmemesi için oluşturulan sembol kütüphanesinden
kullanılmalıdır.
• Müstakil evlerde yapı bağlantı kutusu ile tablo gösterilir.
• Bodrum ve zemin kat dahil en az üç kat veya en az 10 daire bulunduran binalarda yönetmelik
gereği enerji odası ve kablo bacası bulunacağına dikkat edilmelidir. Bu tür binalarda enerji odası ve
kablo bacası mimari plan üzerinde gösterilmiştir.
Elektrik Projelerinde Kablo Bacası ve Enerji Odası Uygulamaları
36
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Uyulması Gereken Kurallar
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
37Örnek Yerleşim Planları
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Uyulması Gereken Kurallar
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği
Elektrik hatlarının çiziminde son noktadan (aydınlatma armatürü yada prizler) başlamak ve
diğerlerine göre en uzakta olanı en altta çizerek tabloya doğru çizmek çizim kolaylığıdır. Bunun dışında
çizim sırasında dikkat edilmesi gerekli olan hususlar aşağıdaki gibidir.
• Anahtarlar kapıların açılış yönünün tersine konulmalıdır.
• Anahtar yanında mutlaka priz olacaktır.
• Prizler, tefriş planına uygun şekilde konulmalıdır.
• Antrede (giriş kısmı) telefon prizi ve topraklı priz olmalıdır.
• Kombi için balkona yada mutfağa müstakil linye çekilecektir.
• Her odada en az bir priz konulmalı, salonda en az iki priz, telefon ve anten prizi olmalıdır.
• Balkonda bir priz mutlaka bırakılmalıdır.
• Daire girişlerinde mutlaka priz olmalıdır.
• Balkon ve banyoda kullanılacak olan prizler kapaklı tip (etanş) priz olmalıdır.
38
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Uyulması Gereken Kurallar
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
• Aydınlatma ve priz linyeleri ayrı ayrı olmalıdır.
• Dairenin büyüklüğüne dikkat edilmeksizin aydınlatma için en az iki linye kullanılmalıdır.
• Priz linyelerinde en çok 5-6, aydınlatma linyelerinde 9 sorti olmalıdır. Her oda için müstakil
linyeler hariç bir adet priz linyesi çizilmelidir.
• Müstakil linyeler; elektrikli fırın (ocak), elektrikli şofben, klima, çamaşır makinesi, bulaşık
makinesi, kombi, elektrikli termosifon vb. linyeleridir.
• Elektrik iç tesisleri yönetmeliğine göre müstakil linye güçlerini; elektrikli fırın için 2000W,
çamaşır makinesi 2500W, bulaşık makinesi 2500W alınız.
• Mutfakta kullanılacak ev aletleri (müstakil linyeler hariç) için enaz bir linye kullanılmalıdır.
• Pencere altlarından ve bacalardan linye geçmemelidir.
• Betonarme kirişlerin yanına zorunlu kalınmadıkça buat ve ek kutusu konulmamalıdır.
• Bir buata en çok 4 bağlantı ucu gelebilecek, bu sayı aşıldığında kare buat veya ek kutusu
konulmalıdır.
39
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Uyulması Gereken Kurallar
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
• Özellikle baca, kolon, şaft ve ışıklık gibi mimari ayrıntılar projede belirtilmeli, baca ve baca
çevresinden tesisat geçirilmemelidir. Banyo ve mutfak gibi bölümlerdeki yerleşim kat
planlarında gösterilmeli ve ıslak hacimlerde kullanılacak buat ve anahtarlar ıslak hacim dışında
olmalıdır. Zorunlu durumlarda, özel sızdırmazlığı sağlanmış buat ve ek kutuları kullanılmalıdır.
• Ek kutuları mümkün olduğunca oda içerisinde olmamalıdır.
• Banyo ve WC’de ek kutusu olmamalıdır. Ek kutusu ve anahtarlar dışarıda olmalıdır.
• Lambadan lambaya geçiş zorunlu olmadıkça yapılmamalıdır.
• Çizim sırasında zorunda olmadıkça kolonlardan geçiş yapılmamalıdır.
• Kat planları üzerinde iletken kesitleri ve sayıları ile boru çapları belirtilmelidir.
40
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Uyulması Gereken Kurallar
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
41
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Mutfak
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
• Mutfakta kullanılacak ev aletleri (müstakil linyeler hariç) için en az bir linye kullanılmalıdır.
• Mutfak - Genel aydınlatma ve tezgah üstü spot aydınlatma (1 adet komitatör sortisi);
• Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Fırın);
• Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Bulaşık Makinesi);
• Mutfak Priz1 (4 adet priz sortisi - Mutfak Priz1 (Tezgah üstü 1 priz, buzdolabı, aspiratör, davlumbaz,
mikrodalga, set üstü ocak vb. )
• Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Kombi);
• Mutfak Priz2 (4 adet priz sortisi - Buzdolabı, Tezgah üstü 1 priz, masa önü, masa üstü)
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
42
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Salon
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
• Salon (4 adet priz sortisi -
Anahtar Yanı, TV Ünitesi,
Koltuk Yanı, Yemek Masası
Yanı, Balkon Priz)
• Salon (1 adet müstakil priz
sortisi - Klima)
• Salon – İki adet avize ve
spot aydınlatma (3 adet
komitatör anahtar sortisi)
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
43
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Yatak Odası
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
• Yatak Odası – (4 adet priz sortisi - Tuvalet Masası, Yatak Yanı 2 Priz, Duvarda TV için Priz)
• Yatak Odası – Genel aydınlatma (1 adet komitatör anahtar sortisi);
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
44
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Hol – Antre - Koridor
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
• Antrede (giriş kısmı) telefon prizi ve
topraklı priz olmalıdır.
• Hol (1 adet priz sortisi)
• Hol – Genel aydınlatma (1 adet adi
anahtar sortisi).
• Antre – Daire girişi genel aydınlatma (1
adet komitatör anahtar sortisi).
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
45
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Banyo, WC
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
46
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Banyo, WC
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
• Banyo ve WC’de ek kutusu olmamalıdır. Ek kutusu ve anahtarlar dışarıda olmalıdır.
• Banyo (1 adet müstakil priz linyesi - Jakuzi)
• Banyo (1 adet priz sortisi)
• Banyo (1 adet müstakil priz sortisi - Çamaşır Makinesi);
• Banyo – Genel aydınlatma ve banyo ayna Önü (1 adet komitatör anahtar sortisi)
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite
2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
47
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Balkon
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
• Balkonda bir priz mutlaka bırakılmalıdır.
• Banyoda kullanılacak olan prizler kapaklı tip (etanş) priz olmalıdır.
• Balkon – Genel aydınlatma (1 adet adi anahtar sortisi);
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
48
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Bina Girişi
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
• Bina girişi için
Müstakil evlerde enerjinin girişi belirtilmelidir.
Üç kat ve üstü yada 10 daireden fazla binalarda enerji odası ve kablo bacası bulunma
zorunluluğu olduğundan dağıtımın tamamının enerji odasından yapıldığı gösterilmelidir.
GÝRÝÞ
S1-4x18W S1-4x18W
U-18W U-18W U-18W
U-18W
DT1 DT2
DÜKKAN1
DÜKKAN2
DEPO
S1-4x18W
C-60W
S1-4x18WS1-4x18W
SD
U-18W U-18W U-18W
U-18W U-18W U-18W
M
1500WHidrofor
GT
Telekom Giriþi
TREDAŞ Enerji Girişi
15,5mt Yeraltı Besleme
Kablo Bacasý
Dış buton
10 adet
K.O
TV
TEL
TVTEL
TV
TEL
TVTEL
KT
B
C-60W
TEL
TEL
A1
P1
A1
TV
P2P2
P2
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
49
SALON
MUTFAK
Y.ODASI
E.Y.ODASI
HOL
BANYO
TERAS
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Örnek Uygulama Mimari Plan
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
DERS İÇİ ÖRNEK UYGULAMA I UYGULAMA YÖNERGESİ
Aydınlatma Linyeleri
Elektrik iç tesisleri yönetmeliği gereği planda en az 2 adet Aydınlatma Linyesi bulunmalıdır.
Bir aydınlatma linyesine bağlanacak sorti sayısı 9’dan fazla olmamalıdır. Aydınlatma linyelerine ait
linye planlaması aşağıdaki tablodaki gibidir.
Aydınlatma
LinyesiOda Adı
Aydınlık
Düzeyi
(s:96)
Kullanılacak ArmatürTipi
(s:90-91)
Lamba
Gücü
Işık Akısı
(s:97-98)
Lamba
Tesisatı
A1 nolu
aydınlatma
linyesi
Ebeveyn Yatak
Odası50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Komitatör
Yatak Odası 50lüx Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Komitatör
Giriş Holü 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Vaviyen
Giriş Holü 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lmKomitatör
Teras 50lüks Duvar Glop Armatür B 40 430lm
A2 nolu
aydınlatma
linyesi
Mutfak 125lüks Simit Flüoresan Armatür V 32W 1400lm Komitatör
Salon 100lüks Avize N 75W 960lm Komitatör
Banyo 50lüks Tavan Glop Armatür C 60W 630lmKomitatör
Banyo Ayna Önü 50lüks Duvar Glop Armatür C 60W 630lm
Ders İçi Uygulama1’ e ait Aydınlatma Linye Planlaması
50
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Aydınlatma Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Aydınlatma tesisatı için toplam 8 adet sorti kullanılacaktır.
Aydınlatma Linyesi 1:
Ebeveyn Yatak Odası (1 adet komitatör anahtar sortisi);
Yatak Odası (1 adet komitatör anahtar sortisi);
Giriş Holü (1 adet vaviyen anahtar sortisi);
Teras (1 adet komitatör anahtar sortisi);
Aydınlatma Linyesi 2:
Mutfak (1 adet komitatör sortisi);
Salon (2 adet komitatör anahtar sortisi);
Banyo - Banyo ayna Önü (1 adet komitatör anahtar sortisi).
51
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Aydınlatma Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Priz Linyeleri
Elektrik iç tesisleri yönetmeliği gereği;
• Müstakil linyelere tek priz sortisi bağlanacaktır. Müstakil linyeler; Çamaşır makinesi, Bulaşık
makinesi, Elektrikli ocak, Elektrikli fırın, Kombi, Elektrikli şofben, Elektrikli termosifon, Klima vb.
alıcılardır.
• Mutfakta kullanılacak olan prizlerin linyesi ayrı olmalıdır.
• Her odada en az 1 priz tesis edilmelidir.
• Alanı 20m2’den büyük odalar için en az 2 priz sortisi kullanılmalıdır.
• Salonlarda en az 2 priz sortisi kullanılmalıdır.
• Bir priz linyesine bağlanacak sorti sayısı 7’den fazla olmamalıdır. Mümkünse sorti sayısı 6’yı
geçmemelidir.
• Islak hacim olan yerlerde (banyo, tuvalet) ek kutusu (buat) kesinlikle olmamalıdır.
• Banyo, tuvalet, balkon gibi ev kısımlarında tesis edilecek prizler neme karşı kapak korumalı
(etanj) olmalıdır.
• Balkonu olan evlerde balkon için 1 adet su geçirmez etanj priz konulmalıdır.
• Salonda TV, Telefon ve Elektrik prizi bir arada tefriş planına uygun şekilde tesis edilmelidir.
• Dairede en az 2 adet telefon prizi sortisi olmalıdır.
52
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Priz Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Priz Linyesi Oda Adı Priz Gücü Priz Tesisatı Kullanım Amacı
P1 nolu Priz linyesi
Ebeveyn Yatak Odası 900W Ortak Kullanım Anahtar Yanı, Tuvalet Masası, Yatak Yanı
Yatak Odası 600W Ortak Kullanım Çalışma Masası, Yatak Yanı
Banyo 300W Ortak Kullanım Lavabo Önü
P2 nolu Priz linyesiHol 600W Ortak Kullanım Giriş Anahtar Yanı, Telefon Prizi Yanı
Teras 300W Ortak Kullanım Giriş Kapısının Yanı
P3 nolu Priz linyesi Salon 1200W Ortak KullanımAnahtar Yanı, TV Ünitesi, Koltuk Yanı, Yemek
Masası Yanı
P4 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Bulaşık Makinesi
P5 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Çamaşır Makinesi
P6 nolu Priz linyesi Mutfak 2000W Müstakil Linye Fırın
P7 nolu Priz linyesi Mutfak 150W Müstakil Linye Kombi
P8 nolu Priz linyesi Mutfak 1500W Mutfak Prizi Mutfak Priz (Tezgah üstü elektrikli ev aletleri,
buzdolabı, aspiratör, davlumbaz, masa önü vb. )
Ders İçi Uygulama1’ e ait Priz Linye Planlaması
53
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Priz Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
54
Priz tesisatı için toplam 22 adet sorti kullanılacaktır.
Priz Linyesi 1: Ebeveyn Yatak Odası - Yatak Odası – Banyo (6 adet priz sortisi)
Priz Linyesi 2: Giriş Holü – Teras (3 adet priz sorti),
Priz Linyesi 3: Salon (4 adet priz)
Priz Linyesi 4: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Bulaşık Makinesi);
Priz Linyesi 5: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Çamaşır Makinesi);
Priz Linyesi 6: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Fırın);
Priz Linyesi 7: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Kombi).
Priz Linyesi 8: Mutfak (5 adet priz sortisi - Tezgah üstü elektrikli ev aletleri, buzdolabı, aspiratör,
balkon prizi, vb.).
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Bina Girişi
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
55
Priz Linyesi Oda Adı Priz Gücü Priz Tesisatı Kullanım Amacı
P1 nolu Priz linyesiHol 600W Ortak Kullanım Giriş Anahtar Yanı, Telefon Prizi Yanı
Banyo 300W Ortak Kullanım Lavabo Önü
P2 nolu Priz linyesi Mutfak 1500W Mutfak Prizi Mutfak Priz (Tezgah üstü elektrikli ev aletleri, buzdolabı, aspiratör,
davlumbaz, masa önü vb. )
P3 nolu Priz linyesi Mutfak 150W Müstakil Linye Kombi
P4 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Çamaşır Makinesi
P5 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Bulaşık Makinesi
P6 nolu Priz linyesi Mutfak 2000W Müstakil Linye Fırın
P7 nolu Priz linyesi Salon 1200W Ortak Kullanım Anahtar Yanı, TV Ünitesi, Koltuk Yanı, Yemek Masası Yanı
P8 nolu Priz linyesiEbeveyn
Yatak Odası900W Ortak Kullanım Anahtar Yanı, Yatak Yanı
P9 nolu Priz linyesi Yatak Odası 600W Ortak Kullanım Çalışma Masası, Yatak Yanı
Ders İçi Örnek Uygulama 1 (Gündüz) Aydınlatma ve Priz Tesisatı Planı
Aydınlatma
LinyesiOda Adı
Aydınlık Düzeyi
(Tablodan)Kullanılacak Armatür
Tipi
(Tablodan)
Lamba
Gücü
Işık Akısı
(Tablodan)Lamba Tesisatı
A1 nolu
aydınlatma
linyesi
Mutfak 125lüksSimit Flüoresan
ArmatürV 32W 1400lm Komitatör
Salon 100lüks Avize N 75W 960lm Komitatör
Salon 100lüks Avize N 75W 960lm Komitatör
Banyo 50lüks Tavan Glop Armatür C 60W 630lm
KomitatörBanyo Ayna
Önü50lüks Duvar Glop Armatür C 60W 630lm
Hol 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Adi
A2 nolu
aydınlatma
linyesi
Ebeveyn Yatak
Odası50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Komitatör
Yatak Odası 50lüx Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Komitatör
Giriş Holü 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lmKomitatör
Giriş Holü 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Aydınlatma ve Priz Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
56
Ders İçi Örnek Uygulama 1 (Gece) Aydınlatma ve Priz Tesisatı Planı
Aydınlatma
LinyesiOda Adı
Aydınlık Düzeyi
(Tablodan)Kullanılacak Armatür
Tipi
(Tablodan)
Lamba
Gücü
Işık Akısı
(Tablodan)
Lamba
Tesisatı
A1 nolu
aydınlatma
linyesi
Ebeveyn Yatak
Odası50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Komitatör
Yatak Odası 50lüx Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Komitatör
Giriş Holü 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Adi
Giriş Holü 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lmKomitatör
Teras 50lüks Duvar Glop Armatür B 40W 430lm
A2 nolu
aydınlatma
linyesi
Mutfak 125lüks Simit Flüoresan Armatür V 32W 1400lm Komitatör
Salon 100lüks Avize N 75W 960lm Komitatör
Banyo 50lüks Tavan Glop Armatür C 60W 630lm
KomitatörBanyo Ayna
Önü50lüks Duvar Glop Armatür C 60W 630lm
Priz Linyesi Oda Adı Priz Gücü Priz Tesisatı Kullanım Amacı
P1 nolu Priz linyesiBanyo 300W Ortak Kullanım Banyo Lavabo Önü
Hol 600W Ortak Kullanım Giriş Anahtar Yanı, Telefon Prizi Yanı
P2 nolu Priz linyesi Mutfak 150W Müstakil Linye Kombi
P3 nolu Priz linyesi Mutfak 1200W Mutfak Prizi Mutfak Priz (Tezgah üstü elektrikli ev aletleri,
buzdolabı, aspiratör, davlumbaz, masa önü vb. )
P4 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Çamaşır Makinesi
P5 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Bulaşık Makinesi
P6 nolu Priz linyesi Mutfak 2000W Müstakil Linye Fırın
P7 nolu Priz linyesi Salon 1200W Ortak KullanımAnahtar Yanı, TV Ünitesi, Koltuk Yanı, Yemek
Masası Yanı
P8 nolu Priz linyesiEbeveyn Yatak
Odası900W Ortak Kullanım Anahtar Yanı, Tuvalet Masası, Yatak Yanı
P9 nolu Priz linyesi Yatak Odası 600W Ortak Kullanım Çalışma Masası, Yatak Yanı
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Aydınlatma ve Priz Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
57
SALON
MUTFAK
Y.ODASI
E.Y.ODASI
HOL
BANYO
TERAS
FIRIN
2000W
ÇAM.MAK.
2500W
BUL.MAK.
2500W
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme Barasýna
Sigorta
Kutusu
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
SALON
MUTFAK
Y.ODASI
E.Y.ODASI
HOL
BANYO
TERAS
58
SALON
MUTFAKY.ODASI
E.Y.ODASI
HOL
BANYO
TERAS
KOMBİ
ÇAM.MAK.
2500W
BUL.MAK.
2500W
J-75W
C-60W
J-75W
J-75W
J-75W
C-60W
C-60W
V-32W
N-3x75W
N-3x75W
V-32W
FIRIN
2000W
J-75W
J-75W
1,5mm2 NV(H05V-U)
1,5mm2 NV(H05V-U
)
1,5mm
2 NV
(H05V
-U) 1,
5mm
2 N
V(H
05V
-U)
1,5mm2 NV(H05V-U)
1,5mm2 NV(H05V-U)
1,5mm
2 NV
(H05V
-U)
1,5
mm
2 N
V(H
05V
-U)
1,5
mm
2 N
V(H
05V
-U)
1,5m
m2
NV
(H05
V-U
)
1,5
mm
2 N
V(H
05V
-U)
2,5mm2 NV(H05V-U)
2,5mm2 NV(H05V-U)
2,5mm2 NV(H05V-U)
2,5
mm
2 N
V(H
05
V-U
)
2,5
mm
2 N
V(H
05
V-U
)
2,5
mm
2 N
V(H
05
V-U
)
2,5
mm
2 N
V(H
05
V-U
)
potansiyel
dengeleme barası
TREDAŞ Enerji Girişi
TELEKOM Girişi
ZEMİN KAT TEFRİŞLİ PLAN ÖLÇEK:1/50
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
ÖRNEK UYGULAMA YÖNERGESİ
Aydınlatma Linyeleri: Elektrik iç tesisleri yönetmeliği gereği planda en az 2 adet Aydınlatma
Linyesi bulunmalıdır. Bir aydınlatma linyesine bağlanacak sorti sayısı 9’dan fazla olmamalıdır.
Uygulamaya ait Aydınlatma Linye Planlaması 59
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – UYGULAMA YÖNERGESİ
Aydınlatma
LinyesiOda Adı
Aydınlık Düzeyi
(Tablodan)
Kullanılacak
Armatür
Tipi
(Tablodan)
Lamba
Gücü
Işık Akısı
(Tablodan)
Lamba
Tesisatı
A1 nolu
aydınlatma
linyesi
Mutfak 125lüks Simit Flüoresan Armatür V 32W 1400lmKomitatör
Mutfak 100lüks Dolap Spot Aydınlatma 3x5W -
Yatak Odası 50lüx Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Adi
Banyo 50lüks Tavan Glop Armatür C 60W 630lm
KomitatörBanyo Ayna
Önü50lüks Duvar Glop Armatür C 40W 430lm
Hol 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Adi
Balkon - Tavan Glop Armatür C 60W 630lm Adi
A2 nolu
aydınlatma
linyesi
Salon 100lüks Avize N 3x60W 960lm Komitatör
Salon 100lüks Avize N 3x60W 960lm Komitatör
Salon - Spot Aydınlatma 6x8W 730lm Komitatör
Antre 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 60W 960lmKomitatör
Bina Giriş 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
60
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Mimari Planın Çizime Hazır Hale Getirilmesi
23
02
80
26
0
52
0
490
270200
350
320
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
23
0
150
GİRİŞ
ANTRE
26
0
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Aydınlatma tesisatı için toplam 9 adet sorti kullanılacaktır.
Aydınlatma Linyesi 1:
Mutfak - Genel aydınlatma ve tezgah üstü spot aydınlatma (1 adet komitatör sortisi);
Yatak Odası – Genel aydınlatma (1 adet komitatör anahtar sortisi);
Banyo – Genel aydınlatma ve banyo ayna Önü (1 adet komitatör anahtar sortisi);
Balkon – Genel aydınlatma (1 adet adi anahtar sortisi);
Hol – Genel aydınlatma (1 adet adi anahtar sortisi).
Aydınlatma Linyesi 2:
Salon – İki adet avize ve spot aydınlatma (3 adet komitatör anahtar sortisi);
Antre – Daire girişi genel aydınlatma (1 adet komitatör anahtar sortisi).
61
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Aydınlatma Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Priz Linyeleri
Elektrik iç tesisleri yönetmeliği gereği;
• Müstakil linyelere tek priz sortisi bağlanacaktır. Müstakil linyeler; Çamaşır makinesi, Bulaşık
makinesi, Elektrikli ocak, Elektrikli fırın, Kombi, Elektrikli şofben, Elektrikli termosifon, Klima vb.
alıcılardır.
• Mutfakta kullanılacak olan prizlerin linyesi ayrı olmalıdır.
• Her odada en az 1 priz tesis edilmelidir.
• Alanı 20m2’den büyük odalar için en az 2 priz sortisi kullanılmalıdır.
• Salonlarda en az 2 priz sortisi kullanılmalıdır.
• Bir priz linyesine bağlanacak sorti sayısı 7’den fazla olmamalıdır. Mümkünse sorti sayısı 6’yı
geçmemelidir.
• Islak hacim olan yerlerde (banyo, tuvalet) ek kutusu (buat) kesinlikle olmamalıdır.
• Banyo, tuvalet, balkon gibi ev kısımlarında tesis edilecek prizler neme karşı kapak korumalı
(etanj) olmalıdır.
• Balkonu olan evlerde balkon için 1 adet su geçirmez etanj priz konulmalıdır.
• Salonda TV, Telefon ve Elektrik prizi bir arada tefriş planına uygun şekilde tesis edilmelidir.
• Dairede en az 2 adet telefon prizi sortisi olmalıdır.
62
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Priz Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
Örnek Uygulama1’ e ait Priz Linye Planlaması 63
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Priz Linyelerinin Planlanması
Priz Linyesi Oda Adı Priz Gücü Priz Tesisatı Kullanım Amacı
P1 nolu Priz linyesi Banyo 1000W Müstakil Linye Jakuzi
P2 nolu Priz linyesiHol 600W Ortak Kullanım Giriş Anahtar Yanı, Telefon Prizi Yanı
Banyo 300W Ortak Kullanım Lavabo Önü
P3 nolu Priz linyesi Banyo 2500W Müstakil Linye Çamaşır Makinesi
P4 nolu Priz linyesi Yatak Odası 1200W Ortak KullanımTuvalet Masası, Yatak Yanı 2 Priz, Duvarda TV için
Priz
P5 nolu Priz linyesi Mutfak 2000W Müstakil Linye Fırın
P6 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Bulaşık Makinesi
P7 nolu Priz linyesi Mutfak1 1200W Mutfak Prizi Mutfak Priz1 (Tezgah üstü priz, aspiratör, davlumbaz,
mikrodalga, set üstü ocak vb. )
P8 nolu Priz linyesi Mutfak 150W Müstakil Linye Kombi
P9 nolu Priz linyesi Mutfak2 1200W Mutfak Prizi Mutfak Priz2 (Buzdolabı, Tezgah üstü priz, masa
önü, masa üstü vb.)
P10 nolu Priz linyesi Salon 1200W Ortak KullanımAnahtar Yanı, TV Ünitesi, Koltuk Yanı, Yemek
Masası Yanı, Balkon Priz
P11 nolu Priz linyesi Salon 1500W Müstakil Linye Klima
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
64
Priz tesisatı için toplam 24 adet sorti kullanılacaktır.
Priz Linyesi 1: Banyo (1 adet müstakil priz linyesi - Jakuzi)
Priz Linyesi 2: Banyo ve Hol (2 adet priz sortisi)
Priz Linyesi 3: Banyo (1 adet müstakil priz sortisi - Çamaşır Makinesi);
Priz Linyesi 4: Yatak Odası – (4 adet priz sortisi - Tuvalet Masası, Yatak Yanı 2 Priz, Duvarda TV için
Priz)
Priz Linyesi 5: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Fırın);
Priz Linyesi 6: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Bulaşık Makinesi);
Priz Linyesi 7: Mutfak Priz1 (4 adet priz sortisi - Mutfak Priz1 (Tezgah üstü 1 priz, buzdolabı, aspiratör,
davlumbaz, mikrodalga, set üstü ocak vb. )
Priz Linyesi 8: Mutfak (1 adet müstakil priz sortisi - Kombi);
Priz Linyesi 9: Mutfak Priz2 (4 adet priz sortisi - Buzdolabı, Tezgah üstü 1 priz, masa önü, masa üstü)
Priz Linyesi 10: Salon (4 adet priz sortisi - Anahtar Yanı, TV Ünitesi, Koltuk Yanı, Yemek Masası Yanı,
Balkon Priz)
Priz Linyesi 11: Salon (1 adet müstakil priz sortisi - Klima)
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Priz Linyelerinin Planlanması
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
65
Örnek Uygulama 1 Aydınlatma ve Priz Tesisatı Planı
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Uyulması Gereken KurallarAydınlatma
LinyesiOda Adı
Aydınlık Düzeyi
(Tablodan)Kullanılacak Armatür
Tipi
(Tablodan)
Lamba
Gücü
Işık Akısı
(Tablodan)Lamba Tesisatı
A1 nolu
aydınlatma
linyesi
Mutfak 125lüks Simit Flüoresan Armatür V 32W 1400lmKomitatör
Mutfak 100lüks Dolap Spot Aydınlatma 3x5W -
Yatak Odası 50lüx Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Adi
Banyo 50lüks Tavan Glop Armatür C 60W 630lmKomitatör
Banyo Ayna Önü 50lüks Duvar Glop Armatür C 40W 430lm
Hol 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm Adi
Balkon - Tavan Glop Armatür C 60W 630lm Adi
A2 nolu
aydınlatma
linyesi
Salon 100lüks Avize N 3x60W 960lm Komitatör
Salon 100lüks Avize N 3x60W 960lm Komitatör
Salon - Spot Aydınlatma 6x8W 730lm Komitatör
Antre 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 60W 960lmKomitatör
Bina Giriş 50lüks Akkor Flamanlı Lamba J1 75W 960lm
Priz Linyesi Oda Adı Priz Gücü Priz Tesisatı Kullanım Amacı
P1 nolu Priz linyesi Banyo 1000W Müstakil Linye Jakuzi
P2 nolu Priz linyesiHol 600W Ortak Kullanım Giriş Anahtar Yanı, Telefon Prizi Yanı
Banyo 300W Ortak Kullanım Lavabo Önü
P3 nolu Priz linyesi Banyo 2500W Müstakil Linye Çamaşır Makinesi
P4 nolu Priz linyesi Yatak Odası 1200W Ortak Kullanım Tuvalet Masası, Yatak Yanı 2 Priz, Duvarda TV için Priz
P5 nolu Priz linyesi Mutfak 2000W Müstakil Linye Fırın
P6 nolu Priz linyesi Mutfak 2500W Müstakil Linye Bulaşık Makinesi
P7 nolu Priz linyesi Mutfak1 1200W Mutfak Prizi Mutfak Priz1 (Tezgah üstü priz, aspiratör, davlumbaz, mikrodalga, set üstü ocak vb. )
P8 nolu Priz linyesi Mutfak 150W Müstakil Linye Kombi
P9 nolu Priz linyesi Mutfak2 1200W Mutfak Prizi Mutfak Priz2 (Buzdolabı, Tezgah üstü priz, masa önü, masa üstü vb.)
P10 nolu Priz linyesi Salon 1200W Ortak Kullanım Anahtar Yanı, TV Ünitesi, Koltuk Yanı, Yemek Masası Yanı, Balkon Priz
P11 nolu Priz linyesi Salon 1500W Müstakil Linye Klima
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
66
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Mimari Planın Çizime Hazır Hale Getirilmesi
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
GİRİŞ
ANTRE
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
67
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Mimari Planın Çizime Hazır Hale Getirilmesi
23
02
80
26
0
52
0
490
270200
350
320
BALKON
YATAK ODASI
MUTFAK
BANYO
HOL
SALON
23
0
150
GİRİŞ
ANTRE
26
0
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
68
Elektrik Tesisat Projesinin Çizilmesi – Mimari Planın Çizime Hazır Hale Getirilmesi
AT
KLİMA
Dış Ünite
KLİMA
İç Ünite2500W
KOMBİ
150W
FIRIN
2000W
BULAŞIK MAKİNESİ
2500W
ÇAMAŞIR MAKİNESİ
2500W
DAVLUMBAZ
JAKUZİ
1000W
V-32W
J1-75W
C-60W
N-3x60W
C-60W
C-40W
J1-60W
J1-75W
3x5W Spot
Dolap Ayd.
N-3x60W
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
8W LED SPOT 8W LED SPOT
TREDAÞ Enerji Giriþi
Potansiyel Dengeleme
Barasına
BALKON
YATAK ODASI
SALON
MUTFAK
BANYO-WC
ANTRE
HOL
ELP-13206 Bilgisayar Destekli Proje II Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
69
KAYNAKLAR
• BAYKAL, Gökalp; AutoCAD2006 Pusula Yayıncılık
• BAYKAL, Gökalp, ÖĞÜTLÜ, Murat; Temel AutoCAD2014, Pusula Yayıncılık
• Volkan ERDEMİR, Üniversite Ders Notları
• MEGEP; Aydınlatma Projeleri; Ankara 2011
• MEGEP; Bilgisayar Destekli Proje Çizimi; Ankara 2011
• MEGEP; Topraklama Projeleri; Ankara 2011
• MEGEP; Yangın Algılama ve İhbar Sistemlerinin Bağlantıları ve Montajı; Ankara 2011
• Yangın Algılama ve Alarm Sistemleri Tasarım ve Uygulama esasları
• www.wikipedia.org
• www.emo.org
• İlgili Şartname ve Yönetmelikler