Balkanski pijun1. Istorijska osnova : radnja drame su 60-e i
70-e godine 20. veka, ali nas pria o Iliji voroviu vraa u vreme
Informbiroa (meunarodna organizacija komunistikih partija, temelj
Istonog bloka, nastaje poetkom hladnog rata i politike hegemonije
SSSR-a. 1949. vladajui reim u Jugoslaviji se ogradio od politike
SSSR-a, to je uticalo na odnose s njim i dovelo do represije prema
stvarnim ili navodnim pristalicama Staljina (Goli otok).60-ih i
70-ih godina atmosfera se promenila. U novim uslovima lake e se
snai podstanar Petar Jakovljevi. Sve je suprotno od onoga to se ini
da jeste tadanji reim.
2. Tema drame : politika paranoja.U razvoju Ilijine paranoje
uoavamo faze :1. faza prati i registruje aktivnosti Petra
Jakovljevia (skupa oprema)2. faza tumai njegove aktivnosti i
postaje vatreni branilac reima3. faza zapoinje otvoreni obraun sa
neprijateljem, sluei se razliitim oblicima torture (ispitivanje,
ubeivanje, nasilje), sve pod izgovorom da ima dobre namere da ga
prevaspita.3. Slika sveta u drami :Okvir za dramu ini istorijska i
drutvena realnost (data u prii o Iliji, njegovoj porodici i
radijskim emisijama, gde sluamo politiko praznoslovlje).
U okvir prodiru elementi kominog i elementi groteske (smeno je
to podstanara smatra agentom, a tragino je to u toj borbi protiv
neprijatelja postaje stradalnik). Komarna slika poiva na Ilijinoj
uobrazilji kada stvara utvare protiv kojih se bori. U toj borbi on
je i delat i rtva.4. Drama se razvija u fazama poinje kao nuievska
komedija (Sumnjivo lice), a nastavlja se kao groteska iskrivljena
slika sveta koja ne izaziva komini efekat, ve deluje zastraujue.
Dovodi u vezu nespojivo tragino i komino, smeno i strano otkrivajui
nesklad sveta i komarni svet junaka.
5. Dramski sukob poiva na dramatinom obraunu Ilije vorovia sa
utvarama koje dolaze iz dubine njegove ideologijom razorene
svesti.6. Iliju vorovia pokree strah, koji poinje pozivom iz
policije. Njegov strah dobija oblik politike paranoje, a ona
prerasta okvire individualne tragedije (unitava porodicu).7.
Opasnosti koje krije voroviev fanatizam : Nesposobnost da vidi
stvarnost, samim tim i da reaguje racionalno
Nasilje, mrnja i zaslepljenost
Duan Kovaevi (1948) knjievnik, dramski pisac i dramaturg. Pie
drame i scenarija za filmove. U njegovim dramama se meaju elementi
traginog i kominog. Dela : Maratonci tre poasni krug, Radovan Trei,
Sabirni centar, Balkanski pijun, Profesionalac, Ko to tamo peva
