„Šabačka gimnazija“

MATURSKI RAD

Predmet : istorija

Tema : Braća Limijer

Mentor : Kandidat :

prof. Zoran Bogdanović Snežana Marković, IV2

Šabac, jun 2011.

1.UVOD

Braća Limijer radeći zajedno, kao tim, značajno su doprineli i pokretnoj fotografiji i fotografiji uopste ali i ostalim naukama. Patentirali su i nekoliko medicinskih sprava i značajno unapredili tadašnji patent zvučnika. Ipak najpoznatiji su kao izumitelji filma, tada zvanog pokretna slika, i bioskopa.

Iako braća Limijer nisu prvi pronalazači koji su razvili tehniku pokretnih slika, zaslužni su kao pronalazači bioskopa kao masovnog medija, jer su prvi shvatili kako da ga koriste. Za razliku od Tomasa Edisona koji je ovaj izum zamislio kao zabavu za bogate ljude, a ne kao film koji bi gledala šira publika...

Ni sami nisu shvatili koliko će njihov izum uticati na svet. Mislili su da ljude neće interesovati da gledaju pokretne slike koje mogu videti svaki dan na ulicama. Nisu mogli ni pretpostaviti da će film postati najunosnija umetnost.

Kao znak zahvalnosti danas brojne filmske nagrade i festivali nose njihovo ime.

2

2.Rani život

Ogist i Luj Limijer bili su sinovi Antona Limijera slikara i fotografa koji je osnovao fabriku u Leonu u Francuskoj. Braca su rodjena u gradu Besanionu, Ogist 19. oktobra 1862. , a Luj 5. oktobra 1864. Porodični posao izazvao je kod njih interesovanje za fotografiju. U Leon su se preselili 1870. godine gde su pohađali najveću tehničku školu u Leonu. „La Martiniere“. Braća su studirala prirodne nauke, Ogist hemiju,a Luj fiziku, i zbog toga su se dobro dopunjavali - Ogist je na prvo mesto stavljao hemiju, a Luj tehniku snimanja. 1881, sa samo 17 godina, Luj je izumeo izuzetno osetljivu fotografsku pločicu, koja se od tada pravila u fabrici njegovog oca u Leonu..

3

3. Kinematograf

U očevoj fabrici temeljno su savladali laboratorijske procese, a 1894. godine upoznali su se s Edisonovim kinetoskopom, takozvanim. 'bioskopom za jednog gledaoca', i odlučili su da ga usavrše. Želeli su da pokretne slike prikažu što većem broju gledaoca i da postignu komercijalni uspeh. Detaljno razmatrajući radove svojih prethodnika, Luj je došao do svopstvenih saznanja, i po njegovim uputstvima Mojison, glavni mehaničar u njihovoj fabrici fotoaparata, izradio je prvu filmsku kameru. Od Edisona je preuzeo traku od 35 mm, ali je koristeći saznanja belgijskog naučnika Džozefa Plateua brzinu snimanja smanjio na 16 sličica u sekundi jer je shvatio da je upravo toliko sličica u sekundi potrebno da se u ljudskom oku proizvede efekt prividnog kretanja. Izum braće Limijer nije služio samo za snimanje, nego i za kopiranje materijala i projekciju i predstavlja veliki pomak u razvoju kinematografije, jer je sada veća grupa ljudi mogla da gleda film, dok je kinetoskop bio ograničen samo na jednu osobu.

Prvobitni naziv uređaja bio je "Projekcioni kinetoskop", ali je uređaj brzo preimenovan u "Kinematograf" da se ne bi mesao s Edisonovim kinetoskopom. Naziv je nastao od grčkog izraza kinema što znači pokret i graphein što znači pisati. Sprava je bila praktična, lagana i lako prenosiva, zbog toga je ubrzo stekla popularnost. Do januara 1896. godine već je bilo proizvedeno dvestotine takvih uređaja..

4

4.Prva filmska projekcija ikada

Braća su izum patentirala 13. februara 1895. godine, a prvi film "Izlazak radnika iz fabrike Limijer" prikazan je da bi se izum demonstrirao 22. marta 1895. godine na konferenciji o unapređenju fotografske industrije u Francuskoj. 28. decembra 1895. godine u pariskom „Grand Cafe-u“ priredili su komercijalnu bioskopsku projekciju koja se smatra prvom takvom u istoriji. Tada je u Indijskom salonu uz pratnju pijanista prikazano deset kratkih filmova. Luj Limijer je je te filmove snimio na način koji je pojačavao njihovu realističnost. Prizor voza koji ulazi u stanicu u filmu "Ulazak voza na stanicu" bio je tako jak i upečatljiv da su neki gledaoci pobegli misleći da će ih voz pregaziti, nekoliko žena se onesvestilo. Prvoj projekciji prisustvovalo je 120 gledalaca, a dužina prikazanih filmova nije prelazila jedan minut (toliko se materijala moglo snimiti na kasetu koja je sadržavala 17 metara celuloidne filmske trake). Braća su išla na turneju sa svojim kinematografom 1896, posetili su Bombaj, London, Njujork i Buenos Ajres.

5

5. Filmovi

Zahvaljujući fotografskom iskustvu, Luj je sve filmove pomno izradio, vodeći računa o kompoziciji, kadriranju i svetlu. Prizore iz života snimao je fiksiranom, statičnom kamerom, a često je koristio i metodu "skrivene kamere", kloneći se glumaca, dekora, kostima i šminke, takvim pristupom je postavio temelje dokumentarnog filma.

Njihov prvi film “Izlazak radnika iz fabrike“ gotovo da bi se mogao nazvati reklamnim filmom. Radnice sa širokim suknjama i šesirima ukrašenim perjem, radnici koji guraju svoje bicikle i danas toj jednostavnoj sceni daju draž naivnosti. Ti filmovi predstavljaju na neki način i socijalni dokument o načinu života iz tog vremena.

U filmu pod nazivom “Dolazak voza u stanicu“ autor je iskoristio sve mogućnosti objektiva da bi postigao veliku oštrinu u dubini. Najpre se vidi u opštem planu cela stanica a potom se pojavljuje na horizontu crna tačka koja ubrzo postaje sve veća i veća dok na kraju ne ispuni čitav ekran jurnuvši pravo na gledaoce. S montažnog stanovišta upotrebljeni su svi planovi koji se i danas koriste u filmu.

Njihov sledeći film "Hranjenje bebe" prikazuje dobroćudnog oca Ogista i njegovu suprugu koji uživaju  u posmatranju i hranjenju njihova deteta kašicom. Scena je prikazana u srednje krupnom planu pa gledaoci mogu dobro uočiti izraze njihovih lica.

6

“Poliveni polivač“ je prvi film braće Limjer koji je snimljen sa scenarijom u kom se nazire primesa umetničkog.

Limijeri su postali veoma značajni snimatelji kada su zabeležili 1895. iskrcavanje učesnika kongresa iz broda, projektujući taj snimak javnosti samo 24 sata posle snimanja pomenutog događaja. Pored ovih filmova poznatiji su još i „Brod napušta luku“, „Kovači“,“Posuda s crvenim ribicama“, „Kupanje u moru“, „Otkrivanje spomenika“, „Život i muka Isusa Hrista“...

Zapažen uspeh podstakao je braću na obuku većeg broja snimatelja koji su obilazili okolne države i donosili snimke sa svojih putovanja po inostranstvu prvenstveno carskih ličnosti i ministara, obezbedivši svojoj publici učestvovanje u sjaju njihovih života na do tada nepoznatom direktnom načinu. Zahvaljujući tome prvi snimci su zabeleženi i na našim prostorima među kojima i “Krunisanje Kralja Nikole II“ kao i neki snimci manastira Žiče. Kamera je postala kuriozitet i svakim danom je privlačila sve veći broj ljubitelja pokretnih slika.

Neki od snimatelja koje su braća obučili zaslužni su za otkrivanje raznih snimateljskih postupaka, a posebno je važno Promiovo otkriće vožnje kamere. Veliku atrakciju je izazvao i pronalazak projekcije filma u suprotnom pravcu kao “Rušenje zida“ ili “Dijanino kupalište u Milanu“ gde se iz vode prvo pojavljuje skakač koji se potom vraća na odskočnu dasku. Braća su uveliko pomogli razvitku filma ali Limijerski realizam je uskraćivao glavno filmsko umetničko sredstvo.

7

Njihova proizvodnja prerasla je u pravo filmsko novinarstvo.Reporteri su snimali zanimljive događaje tog vremena. Parade, svečanosti, katastrofe, sve više snimaju prizore a ne ljude. Ali sve je ličilo jedno na drugo, ponavljalo se. Opadao je broj gledalaca. Braća su došla do zaključka da su iscrpili svoj izum. Rekli su da je „bioskop izum bez ikakve budućnosti“1.Da bi se vratila publika bilo je potrebno ispričati u filmu neki sadržaj, neku priču služeći se sredstvima jedne srodne umetnosti: pozorišta, što će kasnije učiniti Žorž Melijes.

1 Radoš Novaković, Istorija filma, Beograd, Prosveta, 1962. str. 23

8

5.Fotografija u boji

Kao pioniri fotografije u boji, Limijerovi su dosli na ideju da naprave sliku u boji na jednoj plocici. Njihov autohroni proces, patentiran 1907, predstavljao je prekrivanje specijalne fotografske pločice patentirane 1904 sa malim zrncima krompirovog skroba bojenog u zeleno, crveno i plavo i onda nanošenje tankog sloja emulzije. Pločica je bila sastavljena od sitnih tačkica prekrivenih bojom. Te tačkice bile su isuviše sitne da bi ih ljudsko oko videlo i tako su odavale utisak izmešanih boja. Do 1930 ovo je bio najpopularniji način bojenja fotografija.

9

6.Kasniji život

Braća Limijer nisu mogla da se prilagode brzom i ekspanzivnom razvoju filmske tehnike i nisu znali da usklade svoj rad sa željama

publike koja je već nakon godinu i po dana fasciniranost dokumentarnim filmovima zamenila fascinacijom filmovima fikcije i

apstraktnih priča. Pošto je publika izgubila zanimanje za kratke reportažne filmove snimljene bez duhovitosti, braća su odustala od snimanja filmova i rad na tom području prepustila drugima. Ogist se posvetio medicini, a Luj je nastavio istraživanja na području reljefnog

platna, boje i širokog platna. 1919. godine izabran je za člana Francuske akademije, 1946. godine je francuskoj kinoteci poverio oko 1800 svojih filmova, od kojih je sam režirao njih 60. Luj Limijer umro je u Bandolu, 6. juna 1948. Ogist je umro u Leonu 10. aprila

1954.

10

8. Literatura

1. Novaković, Radoš, Istorija filma, Prosveta,Beograd,1962.

2. Lindgren, Ernest, Umetnost filma, Matica srpska,1966.

3.www.blockbuster.co.rs

4. www.madehow.com

5. http://sechtl-vosecek.ucw.cz

6. www.holonet.khm.de

11

9. SADRŽAJ

1. Uvod .......................................................................................2

2. Rani život.................................................................................3

3. Kinematograf............................................................................4

4. Prva filmska projekcija ikada....................................................5

5. Filmovi......................................................................................6

6. Fotografija u boji.......................................................................8

7. Kasniji život.............................................................................10

8. Literatura.................................................................................11

9. Sadržaj...................................................................................12

12