6
CONTENIDO
TIPO
GR
AFÍ
A
¿Qué es la tipografía?
Características del diseño tipográfico
Sistemas de reproducción
P/ 10 - 17
Anatomía del signo tipográfico
Clasificación Tipográfica
Ejercicios
P/ 18 - 25 P/ 26 - 33
Interletraje
Alineación
Interlínea
Ejercicios de composición
MO
RFO
TIPO
GR
AFÍ
A
7
P/ 26 - 33
Variables Visuales
Estructura del espacio
Ejercicios de jerarquización
P/ 34 - 45
Interletraje
Alineación
Interlínea
Ejercicios de composición
Retórica aplicada a la tipografía
Ejercicio de Adjetivos
P/ 46 - 55
Historia Times New Roman
Creador
Legado
Controversia
P / 56 - 77
CO
MPO
SIC
IÓN
TI
PO
GR
ÁFI
CA
JER
AR
QU
IZA
CIÓ
N
EX
PR
ESIÓ
N
TIPO
GR
ÁFI
CA
INV
ESTI
GA
CIÓ
N
Conclusiones
Bibliografía
P / 78 - 83
CO
NC
LUSIO
NES
8
INTRODUCCIÓN La presente bitácora o Breviario de tipografía se concibe a partir de la exploración sobre
la tipografía que se tuvo en el curso del mismo nombre. Durante este recorrido pudimos
distinguir el papel fundamental que cumple la tipografía en el diseño y como ésta vale por
si misma y toma vida a través de su estructura y demás elementos que intervienen en ella.
9
De esta manera, en el breviario se encontrarán los conceptos aprendidos y los ejercicios puestos en práctica, para intentar
explicar, desde una perspectiva más amplia esta disciplina, que permite al diseñador ser, en cierta forma, una autor comple-
mentario de la información que se quiere transmitir a través de la palabra escrita.
Esta publicación también refleja el uso de la tipografía en su forma creativa, a partir de una diagramación y uso tipográfico
que explora, tanto los conceptos formales, como también la libertad y expresividad que estos mismos permiten y así ofrecer al
público una lectura amena, dinámica y atractiva.
10
Notación y organizació
n mecánica
del lenguaje
la Tipografía?
¿Qué es
Notación
Registro gráfico
Automatizació
n
Mecánica
Lenguaje
Código oral y escrito
11
Aunque entendamos las tipografía como una notación y organización mecánica del lenguaje, también se puede ver como una herramienta
expresiva clave para el diseño Gráfico. La tipografía permite la emisión de cualquier tipo de mensaje verbal o escrito pero también, en su
organización, optimiza el objetivo del mensaje si el diseñador logra comprender el poder expresivo y las múltiples opciones que se puede
obtener del estudio de la tipografía para comunicar.
TIPOGRAFÍA
12
La tipografía surge con la invención de la
imprenta, que data al rededor del año 400
a.c., con los chinos, pero se puede decir que
es la imprenta moderna, atribuida a Johan-
nes Gutenberg en Europa en el siglo XV,
que permite el surgimiento de la tipografía
como una disciplina de vital importancia
para el desarrollo de la imprenta.
Gracias a la habilidad que Johannes Gu-
tenberg tenía para tallar metales y piedras
preciosas, talla las primeras letras para su
posterior impresión, creando de esta mane-
ra los tipos, piezas de metal a modo de sello,
con los que produjo los primeros libros.
Características del diseño tipográfico
El Tipo
Bloque paralelepípedo (prisma) que tiene
su cara superior en relieve la imagen de
una letra o signo para la impresión por un
13
Renglón tipográfico
El renglón tipográfico consiste en un un
conjunto de líneas base que delimitan
una fuente en el espacio. Éste cambia por
cada fuente tipográfica que se utiliza y
lo determina el diseñador tipográfico de
acuerdo con una función comunicativa.
La caja
Es el lugar donde se guardaban los tipos.
De acuerdo al idioma la distribución era
distinta, para facilitar la búsqueda de las
letras. Usualmente las letras mayúsculas o
versales se las ubicaba en la parte de arriba,
a las cuales se las conoce como las altas, y
las bajas, minúsculas en consecuencia, se
las ubicaba en la parte de abajo.A k glínea de las ascendentes
línea de las descendentes
altura X
línea base
Caja Tipográfica.
14
El componedor
Era la persona encargada de componer
el texto en la imprenta. Se puede decir
que equivalía al antiguo escribano o
copista, quien traducía caligraficamente los
mensajes. Actualmente se le conoce como
capturista.
Leading
tablilla de plomo de grosores y puntajes
distintos para usar como interlineado.
Sistemas de reproducción
Composición en caliente
Tipo móvil
En este sistema de reproducción se tallaba
un punzón el diseño invertido para luego
imprimirlo en un bloque mas suave para
hacer la matriz ( que era lo que generaba
los tipos). Luego se fundía en una caja de
madera. y una vez hecho este proceso, Se
organizaban las lineas en la página y se
Componedor de textos.
pasaba por una prensa ya entintado para
conseguir la reproducción del texto.
Monotipo
Cuando la revolución industrial estalló, la
forma de vida y de pensamiento cambió
de manera definitiva. Se necesitaba crear
cosas funcionales y rápidas que facilitaran
las actividades cotidianas. En esta época
Tolbert Lanston crea una máquina que
produce tipos sueltos, de ahí el nombre de
15
monotipo. De esta manera el monotipo
forma los renglones con tipos móviles.
Linotipo
A diferencia del monotipo, en este proceso,
la máquina produce dos funciones en una:
la composición de líneas de tipos y su
posterior fundición en plomo. Los tipos
se componían línea a línea y devolvía de
forma automática a sus cajas o canales cada
matriz utilizada.
Izquierda Monotipo, centro Linotipo, Derecha Tipo móvil.
16
Composición en frío
Este proceso implica la impresión inmediata
de un caracter sobre el papel.
Máquina de escribir
en 1878, aparecen las máquinas de escribir
como la Remington o La Olivetti, una má-
quina mas personal, que lograba reproducir
al instante cualquier texto. Ya en el siglo
XX, en los años 60’s aparece la máquina de
escribir eléctrica.
Fotocomposición
En este proceso el tipo se presenta en for-
ma de un conjunto de imágenes fotográ-
ficas sobre un disco o una película que se
exponen sobre el papel fotográfico a través
de la luz para su posterior reproducción.
Composición en seco
Transferibles
La compañía Letraset, en 1959, crea el
proceso de transferencia en seco. consistía
Máquina de escribir Remington Fotocomponedora
17
en producir rótulos que contenían las
letras inversas protegidos con una lámina
adhesiva, la cual se retiraba facilmente para
proceder con la impresión sobre el papel,
frotando la lámina sobre el papel hasta que
éstos se despegaran.
Composición digital
En la comoposición digital los tipos ya no
son físicos. Lo que sucede es que estos
tipos están almacenados en la memoria
de un computador los cuales podemos ver
a través de la pantalla o ya en el papel o
en el cilindro de presión digital para su
posterior impresión offset o xerigráfica.
Con este proceso se desarrollarían progra-
mas (software) para la creación de tipos y
la diagramación de textos de una manera
mucho más sencilla.
Transferibles en seco. Computador Macintosh
18
Una escritura responde a un contexto sociocultural, religioso y geográfico. Pero todo esto
también se deriva por las restricciónes biomecánicas, es decir, el uso de las herramientas y
los soportes que permiten la transcripción de los signos, la escritura es gestual y responde a
determinados géneros o estilos buscados concientemente para comunicar. En la tipografía
sucede algo parecido, responde igual que la escritura, a un contexto, aun estilo y a una
intensión para comunicar.
MORFOTIPOGRAFÍA
Notación y organización mecánica del lenguaje
19
Ojo
AaBbCcDdEeFfGgHhAaBbCcDdEeFfGgHh
AaBbCcDdEeFfGgHhIIJjKkMmNNoOPpQqRrSsTtUuAaBbCcDdEeFfGgHhIiJj
IiJjKkLlMmNnOoPpQqAaB bC cD d E e F f G gH hI i -
Fuste
Anillo
Ojo
20
Anatomía del signo tipográfico
Como nuestro cuermpo humano, la letra
también tiene una esctructura con la que se
construye. El conocimiento de estas partes
y sus respectivos nombres nos ayudarán a
identificar las diferencias que hay entre las
fuentes que usamos cotidianamente
HBarra
Fuste
Arco / Hombro
Ojo f Terminal gota
Espina
Pie
Serifa
RQ Pierna i Virgula AVértice
Cuerpo
Virgulilla
Anillo
Cola
21
Clasificación tipográfica
Clasificar los tipos nos permite ordenar el
amplio panorama de fuentes que se han
creado desde la antigüedad hasta nuestros
día. En las diferentes clasificaciones que
existen podemos identificar los rasgos típi-
cos de cualquier fuente y tomar decisiones
importantes para realizar una publicación
determinada.
Existen diversos métodos de clasificación.
veamos a continuación algunos ejemplos de
clasificiaciones de acuerdo a ciertos niveles.
Clasificación Cronológica
catherine Dixon
Decorativas / pictóricas (texturas)
Manuscritas (goticas, italicas)
Romanas (humanistas antiguas modernas)
Siglo XIX (epoca victoriana, egipcias y
Gótica / Alte Swhuabacher
Geométricas / ITC Franklin Gothic
Serif / Clarendon
Sans Serif / Optima
22
Egipcias (patín cuadrado)
sólidas (impact patinad, Clarendon)
Sans serif o sin patines
Humanista san serif (gill sans o optima)
Transicional (helvética univers)
Geométricas formas básicas (Century
gothic-Futura)
Clasificación por uso
Grupo tipos latinos
Texto, display y pantalla.
Siglo XIX (epoca victoriana, egipcias y
sanserif: sin patin)
Otras (sans humanistas, semiserif, semisans)
Clasificación de Estilos
Ellen Lupton
Con patines, serif, patinadas
Humanistas o estilo antiguo (garamond)
Transicionales (letras inglesas)
Modernos ( trazos contrastados)
Egipcias (patín cuadrado)
Geraldas / Bembo
Humanistas / Adobe Jenson
Decorativas / Clarendon
Manuscritas / Snell Rounhand
23
Ejercicio
Fuentes contemporáneas
Muchas fuentes que vemos actualmente
en nuestra vida cotidiana son basadas o
inspiradas en fuentes antiguas. A continua-
ción veremos unos ejemplos de fuentes y
sus principales características.
Mrs Eaves es una fuente patinada o con
serifas diseñada por Zuzana Licko en 19996.
Es una revival de los tiempos de John
Baskerville y está relacionada con los tipos
Baskerville contemporáneos.
Zuzana Licko decide crear esta tipogra-
fía en honor de una mujer muy especial en
la vida de John Baskerville. Según la historia Detalle especimen tipográfico Mrs. Eaves XL
24
que se cuenta, el nombre Mrs Eaves se debe
a Sarah Eaves, una mujer que trabajó como
ama de llaves en la casa de John Baskerville,
cuando éste comenzaba su negocio de
impresión y tipos. Posteriormente se con-
viertió en la esposa de Baskerville, luego de
la muerte de su esposo. Sarah Eaves al igual
que las viudas de otros famosos tipográfos
como Bodoni, Caslon, y también como las
hias de Fournier, completó las impresiones
de los volúmenes sin terminar que John
Baskerville dejó luego de su muerte.
El diseño de Zuzana Licko está marcado
por la elefancia y simplicidad de la fuente
baskerville, pero a su vez se puede ver una
fuente mucho más actual y contrastada que
la anterior. El valor agregado es su mayor
legibilidad para textos extensos. AaArriba, fuente Mrs Eaves, abajo fuente Baskerville.
25
La fuente Rotis fue creada por Otl Aiche,
diseñador alemán,( 1922-1991).
Su diseño le llevó mucho tiempo en
concebirlo, porque buscaba la mayor
legibilidad en una letra bastante gruesa
y unificada. Finalmente lo consiguió y en
1989 aparece la Rotis con un objetivo muy
claro: debía servir para cualquier proposito.
Es fácilmente reconocible gracias a su
apariencia ligeramente condensada y sobre
todo por la forma de la “C”, y la”e“.
Aplicación logo BancomerAplicación logo Bancomer
Aplicación logo accenture
26
Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa dolup-
tatur ant es architiumet doluptatis res dolo
dolupienime nonecatibus quam aspedit atum
repratur Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa dolup-
tatur ant es architiumet doluptatis res dolo
dolupienime nonecatibus quam aspedit atum
repratur Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa
doluptatur ant es architiumet doluptatis res
dolo dolupienime nonecatibus quam aspedit
atum repraturitas re volum voluptibus remque
pori aspedit optaecusam eosa doluptatur ant es
architiumet doluptatis res dolo dolupienime no-
necatibus quam aspedit atum repratur Stanley
Morison, nacido en Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será reconocido por ser
un hombre destacado en la imprenta británica
de la época. Su interés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos de religión católica,
lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa
doluptatur ant es architiumet doluptatis res
dolo dolupienime nonecatibus quam aspedit
atum repraturitas re volum voluptibus remque
pori aspedit optaecusam eosa doluptatur ant es
architiumet doluptatis res dolo dolupienime no-
necatibus quam aspedit atum repratur Stanley
Morison, nacido en Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será reconocido por ser
un hombre destacado en la imprenta británica
de la época. Su interés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos de religión católica,
lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
Stanley Morison, nacido en Wanstead, Essex, In-
glaterra, (1889- 1967) y siempre será reconocido
por ser un hombre destacado en la imprenta
británica de la época. Su interés temprano
por la lectura, y en especial por los escritos
de religión católica, lo llevó a investigar e
involucrarse en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto en esta área.
Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The P
elican press como supervisor de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea quoditis
debit doluptatus consequ asimene cuptatur sim
aut am, nus quatemos ut ex et et volutem et
duntur? NisEt ut dolor mossus prepta vit velenit
lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa dolup-
tatur ant es architiumet doluptatis res dolo
dolupienime nonecatibus quam aspedit atum
repratur Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano
por la lectura, y en especial por los escritos
de religión católica, lo llevó a investigar e
Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (188
9- 1967) y siempre será reconocido por ser un
hombre destacado en laimprentbri
tánica de adsfa saei asña d
la época. Su interés temprano po
r la lectura, y en especial por los escritos de
religión católic
asa aiealña a, lo llevó a investig
ar e involucrarse en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto adasfasdfas-
dfaen esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar
en periódicos como The Imprint a asdfad dyrry
mhh lsy posteri
ormenasfate, en 1919, para The Pelican press
Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (188
9- 1967) y siempre será reconocido por ser un
hombre destacado en laimprentbri
tánica de adsfa saei asña d
la época. Su interés temprano po
r la lectura, y en especial por los escritos de
religión católic
asa aiealña a, lo llevó a investig
ar e involucrarse en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto adasfasdfas-
dfaen esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar
en periódicos como The Imprint a asdfad dyrry
mhh lsy posteri
ormenasfate, en 1919, para The Pelican press
como supervisor de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea quoditis debit
doluptatus consequ asimene cuptatur sim aut
Stanley Morison, nacido en Wanstead, Essex, In-
glaterra, (1889- 1967) y siempre será reconocido
por ser un hombre destacado en la imprenta
británica de la época. Su interés temprano por la
lectura, y en especial por los escritos de religión
católica
, lo llevó a investigar e involucrarse en el mundo
de la imprenta conviertiéndose en un experto
en esta área. Así que desde 1913 comienza a
trabajar en periódicos como The Imprint y poste-
riormente, en 1919, para The Pelican press como
supervisor de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea quoditis debit
doluptatus consequ asimene cuptatur sim aut
am, nus quatemos ut ex et et volutem et duntur?
NisEt ut dolor mossus prepta vit velenit lanis
ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a neceaque
moloresciis qui adignis dendes utem fugia invelic
ataeror aliquia ndemporemque ne de omnihil
iustem fugitas re volum voluptibus remque
pori aspedit optaecusam eosa doluptatur ant es
architiumet doluptatis res dolo dolupienime no-
necatibus quam aspedit atum repraturbritánica
de la época. Su interés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos de religión católica
, lo llevó a investigar e involucrarse en el mundo
de la imprenta conviertiéndose en un experto
en esta área. Así que desde 1913 comienza a
trabajar en periódicos como The Imprint y poste-
riormente, en 1919, para The Pelican press como
supervisor de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea quoditis debit
doluptatus consequ asimene cuptatur sim aut
am, nus quatemos ut ex et et volutem et duntur?
Ni sEt ut dolor mossus prepta vit velenit lanis
ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a neceaque
moloresciis qui adignis dendes utem fugia invelic
ataeror aliquia ndemporemque ne de omnihil
iustem fugitas re volum voluptibus remque
pori aspedit optaecusam eosa doluptatur ant
es architiumet doluptatis res dolo dolupienime
nonecatibus quam aspedit atum repratbritánica
de la época. Su interés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos de religión católica
, lo llevó a investigar e involucrarse en el mundo
de la imprenta conviertiéndose en un experto
en esta área. Así que desde 1913 comienza a
trabajar en periódicos como The Imprint y poste-
riormente, en 1919, para The Pelican press como
supervisor de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea quoditis debit
doluptatus consequ asimene cuptatur sim aut
am, nus quatemos ut ex et et volutem et duntur?
NisEt ut dolor mossus prepta vit velenit lanis
ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa dolup-
tatur ant es architiumet doluptatis res dolo
dolupienime nonecatibus quam aspedit atum
repratur Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa dolup-
tatur ant es architiumet doluptatis res dolo
dolupienime nonecatibus quam aspedit atum
repratur Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre destacado en
la imprenta británica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa
doluptatur ant es architiumet doluptatis res
dolo dolupienime nonecatibus quam aspedit
atum repraturitas re volum voluptibus remque
pori aspedit optaecusam eosa doluptatur ant es
architiumet doluptatis res dolo dolupienime no-
necatibus quam aspedit atum repratur Stanley
Morison, nacido en Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será reconocido por ser
un hombre destacado en la imprenta británica
de la época. Su interés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos de religión católica,
lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
cuptatur sim aut am, nus quatemos ut ex et
et volutem et duntur? NisEt ut dolor mossus
prepta vit velenit lanis ditaectur?
Vendusam aut la am sit aut odis ad explica
tionsecus.
Aximus, nest velest eatum ut restorem harum
fugitint maximusam, seque posant.
At eatus alicabo rerferae ex ea dolor a
neceaque moloresciis qui adignis dendes utem
fugia invelic ataeror aliquia ndemporemque ne
de omnihil iustem fugitas re volum voluptibus
remque pori aspedit optaecusam eosa
doluptatur ant es architiumet doluptatis res
dolo dolupienime nonecatibus quam aspedit
atum repraturitas re volum voluptibus remque
pori aspedit optaecusam eosa doluptatur ant es
architiumet doluptatis res dolo dolupienime no-
necatibus quam aspedit atum repratur Stanley
Morison, nacido en Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será reconocido por ser
un hombre destacado en la imprenta británica
de la época. Su interés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos de religión católica,
lo llevó a
investigar e involucrarse en el mundo de la
imprenta conviertiéndose en un experto en esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente,
en 1919, para The Pelican press como supervisor
de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea qu
oditis debit doluptatus consequ asimene
I n t e r l e traje
Interletraje
Interlínea
Alineación
Interlinea
27
La tipografía tiene un papel muy importante en la lectura y comprensión de un texto. El diseñador tiene la tarea de encontrar a través del
diseño, de la diagramación y de la tipografía la mejor manera de comunicar una idea. En la composición tipográfica encontraremos ciertos
conceptos y elementos que nos ayudarán a exponer de manera más clara la información para un determinado público, permitiendo una fácil
lectura y quizás, influyendo en lo que se quiere transmitir.
COMPOSICIÓN TIPOGRÁFICA
Stanley Morison, nacido en Wanstead,
Essex, Inglaterra, (188
9- 1967) y siempre será reconocido por ser un
hombre destacado en laimprentbri
tánica de adsfa saei asña d
la época. Su interés temprano po
r la lectura, y en especial por los escritos de
religión católic
asa aiealña a, lo llevó a investig
ar e involucrarse en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto adasfasdfas-
dfaen esta
área. Así que desde 1913 comienza a trabajar
en periódicos como The Imprint a asdfad dyrry
mhh lsy posteri
ormenasfate, en 1919, para The Pelican press
como supervisor de diseño.
Bo. Nequunt repuda dolum facea quoditis debit
doluptatus consequ asimene cuptatur sim aut
28
InterletrajeEl espacio que existe entre dos pares de
letras es lo que llamamos interetraje o ker-
ning. Si se trabaja con una buena fuente
tipográfica el espacio entre sus letras estará
pensado para evitar cualquier tipo de
problemas y no se necesitará afectarlo.
Alineación La alineación del texto es un paso impor-
tante para mantener también una buena
legibilidad. Las opciones de alineación
tradicional son: Alinear a la izquierda,
alinear a la derecha, centrado, justificado.
InterlíneaEs una caracteríastica muy importante por-
que según se utilice en un texto, influira en
la legibilidad del mismo. La interlínea es la
separación existente entre dos líneas de tex-
to, es decir, entre las líneas básicas de éste.
AvAbcdefhijklmnopqrstuvwxyz1234578910!”·Av
Abcdefhijklmnopqrstuvwxyz
AbcdefhijklmnopqrstuEjercicio de interlínea y alineación
29
Ejercicios de composición tipográfica
Los siguientes ejercicios nos ayudarán a
comprender los conceptos básicos de la
composición tipográfica. En ellos se explora
la interlínea y la alineación, a través de un
sólo texto y un mismo espacio.
La idea es descubrir las posibilidades
que se tienen para componer y analizar las
mejores opciones para una posible lectura. Alineación izquierda Alineación centro Alineación derecha
30
Alineación Izquierda
En estos ejercicios vemos diferentes interlineados que pueden
llegar a ser muy amplios, como el ejercicio 1, para una lectura
de texto extenso. Por ejemplo, en el ejercicio 2 se puede
apreciar una mejor composición en el espacio y aunque el
interlineado es aún amplio, puede llegarse a leer bien para un
texto corto. En el ejercicio 3 su ubicación dentro del espacio,
podría funcionar si en el blanco sobrante hay una elemento
gráfico, como una fotografía para acompañarlo.
1 2 3
31
Alineación centro
Un texto centrado pareciera funcionar sólo si en su espacio
está ubicado en el cento de éste. Los ejercicios 1 y 3 no
permiten un relación armoniosa entre el texto y el lector.
También se debe cuidar que la alineación no sea muy amplia
si el texto es extenso.
1 2 3
32
Alineación Derecha
Cuando trabajamos textos alineados hacia la derecha debemos
tener en cuenta que su lectura mejorará si el texto es corto. En
este caso el ejercicio 2 es el que mejor funciona respecto a su
ubicación en el espacio. Así, en el ejercicio 3 puede funcionar
si en el espacio blanco el texto va acompañado de una pieza
gráfica y si se disminuye la cantidad de líneas de texto.
1 2 3
33
Párrafos y alineación
Cuando le damos una estructura de lectura al texto, deter-
minando espacios de lectura, como en estos ejemplos, donde
se separa las líneas por párrafos, las composiciones empiezan
a tener un órden y se mejora la experiencia de lectura. En
el ejercicio 2, se puede ver la estructura que podría tener
un poema, al contrario del ejercico 1, que por su disposición
debe complementarse con algun elemento gráfico para que
armonice el espacio.
1 2 3
34
La jerarquización tipográfica nos permite organizar un texto y darle una dirección
específica a la lectura, dependiendo también de la composición tipográfica que tengamos.
De esta manera se influye en la percepción del lector haciendo que su interés sea mayor
o menor, de acuerdo a la intensión que se tenga al comunicar. Si en una pieza gráfica no
hay jerarquización la lectura de los textos va a ser completamente lineal y no contribuye al
disfrute y comprensión del receptor.
JERARQUIZACIÓN
Ota
es
nus,
ium
del
itios
volo
ri sa
m et
ate n
met
D
olor
ion
pele
nim
agna
t qui
d m
odisq
ue n
ulla
borru
m
cullu
m q
uatu
r san
des p
a vol
oreh
enda
esto
cusd
a
acea
rum
qui
dunt
ore
rferru
m al
ique
ress
i is e
st la
ciisq
ui
omm
olor
eria
s exc
est u
t lac
est m
agni
m ar
um q
ui si
mus
volu
ptat
ur, c
on n
onse
d qu
i con
ellu
ptat
ur? R
um d
ebis
que p
ores
ci as
pelib
us au
dige
nesti
dol
es cu
sdam
qua
m
fugi
am et
un
t vol
orep
e qua
m v
it ap
edisi
t ver
ios u
llaut
qui
rere
dolo
rrum
quam
qua
mus
eseq
uam
, qui
as m
agna
tur?
Net
aut e
liqui
a tem
quat
iatio
r aut
aute
m v
ero
odic
ius d
i
offic
ae. T
a ni b
la v
eles
etur
, nus
alit,
qui
s dol
upta
inia
s il
mol
upta
t etu
r aud
aect
ur?
Em is
dem
olup
tata
tis q
ue v
olup
tur,
nam
usam
, ut a
d et
ex et
qua
tem
lacc
um re
s siti
a por
ehen
tibus
a co
mni
hi
ligni
s es e
sto m
a vol
upti
onse
quas
a de
mpo
ri vo
lora
pres
t, qu
e pre
re n
estru
m re
m es
ti re
nia
te co
res a
lique
vole
nto
mod
iore
m q
uodi
ci d
em as
dol
uptiu
ntis
vele
ste
mpo
rum
qui
s mag
nien
ima c
um n
onse
quam
vel
ide
cons
equ
unda
erum
facc
usa n
dele
ctot
as au
t re e
sequ
i
natu
ritam
us.
It ev
elis
et d
igen
t. A
qui d
olup
tae m
aior
eh en
dant
acca
tet,
qui t
emod
ipisc
i dol
orro
odi
s ut i
nto
com
nihi
cilia
ti
tem
pos s
equi
dis
ea d
olup
tat.
Mus
cia n
onse
qui v
olor
iber
em eo
ssum
aliq
uian
dae
send
aer e
rchi
li ta
tiber
nat
ende
bit,
tem
lam
que
num
quia
s
num
expe
pro
ber
um h
arun
to te
m ra
ideb
ist, q
uasp
er
iore
runt
odi
tate
m q
ue in
t vol
upta
quam
, qui
offi
ciam
us
et v
olup
taec
tem
qui
vel
lam
ea v
olor
porib
us in
ra
volu
ptur
erum
face
at o
dio
mai
o. D
andi
s ea e
lique
non
em
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
netur acea dolo quibusda as es as sit occus conestemquos
et maxim
i, sam elitas vid evelique soluptae aut om
nis mo
milic te none eicaes de peliquos doluptatur atquunt inctis
ea con rem
odio culluptas rerro to vendendaepro tempore neceaqua-
mus dem
rest, quamendi aut a nullanim
ende id molum
in
nit dolupit om
moditiant et que pa veliquaectas m
olecati accate
eicitio. Borepud amusapid
mincte con conse-
quam volenim
e plique
nimusdant as sunt
pero quia voluptatur,
coneturi sectem est
enis eseceped mo
lum corpore dolup-
tatquos ellendis aut
remolores dolorendam
rem exeriatem
ilique
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
35
Ota es nus, ium delitio
s
volori sam et ate nonem.
Et res cor res a que voloreh
endandel eat.
Duciis evendis nestioressi
sus de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut
quate vent, sit reptatur, que
desciur?
Pa corerum
dero tectatus
incid quam
recusdae
voloria cor as-
pid ma quae
pedisquuntur
sequam qua-
Ota es nus, ium delitios volori sam et ate nonem. Et res
cor res a que voloreh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi sus de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que
desciur?
Pa corerum dero tectatus incid quam recusdae voloria
cor aspid ma quae pedisquuntur sequam quatectibus et,
quunto officiur?
Aqui cusam, eum reptatuscid ulparib uscipit experci
ducipid ucillab orecum doluptatis que volore volorup
icipsam si diaspiendes ipis reprore icabor susciis a que
eum et et est et apeligent moluptis con coritaecabo. Et
restrum repudanis volupti nonsectatur moloreh enteneculla
sequiat.
Uda volupit aquuntiusam ipsum adis moluptatis volore
prescia dolorem possus que restiorest voloreperate lab ium
quis aut quodi aut earunt dolorit ullorestiis eos velenihici
Ota es nus, ium delitios
volori sam et ate nonem.
Et res cor res a que volo-
reh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi
sus de volores dolupta
eriste volorro quam dipitas
ut quate vent, sit reptatur,
Ota
es n
us, i
um d
eliti
os v
olor
i sam
et at
e non
em. E
t res
cor r
es a
que v
olor
eh en
dand
el ea
t.
Duc
iis ev
endi
s nes
tiore
ssi s
us d
e vol
ores
dol
upta
erist
e
volo
rro q
uam
dip
itas u
t qua
te v
ent,
sit re
ptat
ur, q
ue
desc
iur?
Pa co
reru
m d
ero
tect
atus
inci
d qu
am re
cusd
ae v
olor
ia
cor a
spid
ma q
uae p
edisq
uunt
ur se
quam
qua
tect
ibus
et,
quun
to o
ffici
ur?
Aqu
i cus
am, e
um re
ptat
usci
d ul
parib
usc
ipit
expe
rci
duci
pid
ucill
ab o
recu
m d
olup
tatis
que
vol
ore v
olor
up
icip
sam
si d
iasp
iend
es ip
is re
pror
e ica
bor s
usci
is a q
ue
eum
et et
est e
t ape
ligen
t mol
uptis
con
corit
aeca
bo. E
t
restr
um re
puda
nis v
olup
ti no
nsec
tatu
r mol
oreh
ente
necu
lla
sequ
iat.
Uda
vol
upit
aquu
ntiu
sam
ipsu
m ad
is m
olup
tatis
vol
ore
pres
cia d
olor
em p
ossu
s que
resti
ores
t vol
orep
erat
e lab
ium
quis
aut q
uodi
aut e
arun
t dol
orit
ullo
resti
is eo
s vel
enih
ici
beru
m fa
ccae
rum
sim
posa
m al
istio
est p
aria
m, o
mni
st,
volu
ptas
min
nob
itatu
mqu
i duc
iis cu
s sum
nos
sunt
i
dolu
pta t
asim
pe rs
piet
ur, v
olup
tatq
ui d
olor
um d
ent.
Ider
ia si
n ra
cons
equi
duc
i dol
upta
tias e
nt u
t vol
o vo
lore
imus
del
it fu
git,
abor
e ate
vel
lici m
iliqu
iam
ven
deli
ciat
qui o
ccae
ver
um u
nt a
de n
um fu
gitia
nde c
um v
olor
ia
dest
qui u
t mil
imol
ore e
t mol
oria
nos
aper
untia
si u
t esc
i
aspe
rum
et la
pa d
olup
tatu
r and
a cus
am in
cons
equa
e
ever
um cu
s des
cia n
imus
vol
o m
agni
atem
facc
abor
raep
taec
to o
ccab
orun
t, au
t et a
ut v
olup
tatu
r sim
us si
nt,
offic
id u
sape
ll iq
uae.
Opt
atib
ea d
olen
de m
olup
ta er
orem
eos v
olor
io n
sequ
i
opt
atur
e lau
te co
mni
vol
orro
des
ciun
t mol
ores
et la
bore
prer
spid
et v
it al
igni
s cip
sapi
cita
m, e
vere
rum
reic
it pr
atiis
quat
entio
. Nam
aut e
osam
, tem
que m
o qu
ae v
it ut
faci
a
dolo
rese
cum
solo
rero
vit,
acil
iduc
iam
apiss
i a se
qui c
us,
sunt
ium
qui
a dun
ti do
lora
ture
nis
iliqu
am, c
orpo
ri ne
cto
quos
evel
la co
riant
.
Volli
s et q
ue p
la n
ia q
ui o
ccul
libus
am d
olor
audi
cim
os
ea co
mni
mpo
sam
non
e abo
. Et e
x ex
pliq
uidu
s mod
is
dolu
ptiu
sa p
erita
tur?
Unt
expl
abo.
Neq
ue p
erum
qui
ut e
ssun
tiatis
am
volu
ptat
em n
onse
nt ex
peru
me v
eles
to b
lacc
ae es
mo
inus
porib
us et
et q
ui n
obist
, om
nis s
usap
erum
vol
es re
iusd
am
velli
tis au
t as v
ene n
onse
qu at
quat
ver
nam
e pla
nt.
Olu
ptas
sun
tene
m n
ost q
ui n
us, o
ptae
nes
tist,
unt a
ccae
rn at
iaec
ab
ipsa
pien
dis v
erch
it et
, aut
aesc
iden
ihi c
ipsa
nder
o te
nien
dis
rem
fuga
. Nam
aut o
mm
olor
rovi
d ut
as m
ossim
inus
solu
pta a
m q
ui d
olup
tatu
r?
Fugi
tam
sape
rum
qua
e dic
aera
eptu
r, sit
hita
quos
a qu
i qui
nat e
t exp
edit
assu
sam
adip
icae
ctum
qui
aero
vita
tur m
odit,
sequ
e nul
lum
quia
m ip
sani
h ill
atet
eum
que
vel
libus
is
dole
s exp
lit la
bo. T
o cu
m v
enim
us, a
rcia
sunt
ur?
Bore
pe se
d ul
lupt
a vol
upta
spie
ndae
evel
enih
ilis m
aior
um
quia
par
chili
quam
facc
ulp
arch
ic te
eos m
aios
qui
s ella
t.
Solu
ptat
ur su
m si
to ei
cien
ites c
um et
laut
ea v
olen
itis a
s
eos a
ut q
uaep
er ia
ndan
ihic
ia se
di te
nis e
rupt
at u
ribus
ea
cus. Pa
riam
que
nul
pa d
erna
tem
sam
, ips
am id
est,
sunt
, ver
cidi
gend
am, i
n pr
ae p
e dip
sae i
unda
m su
nt, v
olup
tio co
nse
simod
it liq
uam
repe
reh
endi
t, ni
tatiu
m q
ui o
mni
as ac
i
dolo
riam
dist
rum
ium
rera
tiam
, cor
ro co
nseq
u ia
tiur?
Fica
bore
ent.
Ihill
ant v
olor
rovi
ta d
olor
em n
um q
ui re
mpo
r aut
fugi
as
mo
berfe
rum
rect
orup
ta cu
sam
, ulp
arci
is po
rend
elen
is
Ota
es
nus,
ium
del
itios
volo
ri sa
m et
ate n
met
D
olor
ion
pele
nim
agna
t qui
d m
odisq
ue n
ulla
borru
m
cullu
m q
uatu
r san
des p
a vol
oreh
enda
esto
cusd
a
acea
rum
qui
dunt
ore
rferru
m al
ique
ress
i is e
st la
ciisq
ui
omm
olor
eria
s exc
est u
t lac
est m
agni
m ar
um q
ui si
mus
volu
ptat
ur, c
on n
onse
d qu
i con
ellu
ptat
ur? R
um d
ebis
que p
ores
ci as
pelib
us au
dige
nesti
dol
es cu
sdam
qua
m
fugi
am et
un
t vol
orep
e qua
m v
it ap
edisi
t ver
ios u
llaut
qui
rere
dolo
rrum
quam
qua
mus
eseq
uam
, qui
as m
agna
tur?
Net
aut e
liqui
a tem
quat
iatio
r aut
aute
m v
ero
odic
ius d
i
offic
ae. T
a ni b
la v
eles
etur
, nus
alit,
qui
s dol
upta
inia
s il
mol
upta
t etu
r aud
aect
ur?
Em is
dem
olup
tata
tis q
ue v
olup
tur,
nam
usam
, ut a
d et
ex et
qua
tem
lacc
um re
s siti
a por
ehen
tibus
a co
mni
hi
ligni
s es e
sto m
a vol
upti
onse
quas
a de
mpo
ri vo
lora
pres
t, qu
e pre
re n
estru
m re
m es
ti re
nia
te co
res a
lique
vole
nto
mod
iore
m q
uodi
ci d
em as
dol
uptiu
ntis
vele
ste
mpo
rum
qui
s mag
nien
ima c
um n
onse
quam
vel
ide
cons
equ
unda
erum
facc
usa n
dele
ctot
as au
t re e
sequ
i
natu
ritam
us.
It ev
elis
et d
igen
t. A
qui d
olup
tae m
aior
eh en
dant
acca
tet,
qui t
emod
ipisc
i dol
orro
odi
s ut i
nto
com
nihi
cilia
ti
tem
pos s
equi
dis
ea d
olup
tat.
Mus
cia n
onse
qui v
olor
iber
em eo
ssum
aliq
uian
dae
send
aer e
rchi
li ta
tiber
nat
ende
bit,
tem
lam
que
num
quia
s
num
expe
pro
ber
um h
arun
to te
m ra
ideb
ist, q
uasp
er
iore
runt
odi
tate
m q
ue in
t vol
upta
quam
, qui
offi
ciam
us
et v
olup
taec
tem
qui
vel
lam
ea v
olor
porib
us in
ra
volu
ptur
erum
face
at o
dio
mai
o. D
andi
s ea e
lique
non
em
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
netur acea dolo quibusda as es as sit occus conestemquos
et maxim
i, sam elitas vid evelique soluptae aut om
nis mo
milic te none eicaes de peliquos doluptatur atquunt inctis
ea con rem
odio culluptas rerro to vendendaepro tempore neceaqua-
mus dem
rest, quamendi aut a nullanim
ende id molum
in
nit dolupit om
moditiant et que pa veliquaectas m
olecati accate
eicitio. Borepud amusapid
mincte con conse-
quam volenim
e plique
nimusdant as sunt
pero quia voluptatur,
coneturi sectem est
enis eseceped mo
lum corpore dolup-
tatquos ellendis aut
remolores dolorendam
rem exeriatem
ilique
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem ve
ore ssuntis cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiis-
ciusae eates et et incto inusdam serum
dis acepernatur,
sumqui dus, cus alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur
abo. Nem
porrovid qui conseniscit vel eum sap
ides explabo rerit, ut laborep ediorro comnim
a iorrovid
utem sequidelliquo occus m
agnimpore, consequo
corporum reprori tatesed quae nem
aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
Ullacers pedigna tincias voluptatis
quideles aut maio. Te dolorrum
atem volorib usandi debit eossita
sinvel et facculparum eni nim
usda
peribus antibus, ipsanda conse-
quam aliquo excerspe et pa qui si
unt. a adael uadf lfa
Les excerum aborum
nus rem. U
t
vollabo reicium re consequis es
adia si doluptatis et doluptatem
rerem am
facipsunt.Perio tempe-
Variables
Variables
Visuales
Estructu
ra
Espacio
ESPA
CIO
Variables
Variables
Ota es nus, ium delitios volori sa
m et
ate nonem. Et res cor res a que voloreh
endandel eat.
Duciis evendis nestioressi s
us de volores dolupta eriste volorro
quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que desciur?
Pa corerum dero tectatus incid quam recusdae voloria cor as-
pid ma quae pedisquuntur sequam quatectibus et, quunto officiur?
Aqui cusam, eum reptatuscid ulparib uscipit experci ducipid
ucillab orecum doluptatis que volore volorup
icipsam si diaspiendes ipis re-
prore icabor susciis a que eum et
et est et apeligent moluptis con
coritaecabo. Et restrum repuda-
nis volupti nonsectatur moloreh
enteneculla sequiat.
Uda volupit aquuntiusam ipsum adis moluptatis volore
prescia dolorem possus que restiorest voloreperate lab ium quis
aut quodi aut earunt dolorit ullorestiis eos velenihici berum
faccaerum simposam alistio est pariam, omnist,
voluptas min
nobitatumqui duciis cus sum nos sunti dolupta tasimpe rspietur,
36
Variables visuales
La variables son características formales del
signo tipográfico.
Estilo Forma parte de lo que el texto dice.
Caja Son las bajas, altas y versalitas
Tamaño Se determina en puntos.
Inclinación Es la postura que tiene el signo.
Itálicas o redondas.
Peso Son los tipos Bold, Black, Light.
Ancho Son los tipos condensados o
extendidos.
Se llama fuente al conjutno de signos
tipográficos que comparten las mismas
características formales.
Una familia estaría conformada por todosa
las variables visuales de una misma fuente.
Aaaaaaaa
Lig
ht
Lig
ht
Ital
ic
Ro
man
Ital
ic
Bo
ld
Bo
ld It
alic
Bla
ck
Ult
rab
lack
Peso e inclinación de la fuente Frutiger
37
Estructura del espacio
Para la composición tipográfica se
debe tener en cuenta el espacio porque
también depende de éste la eficacia del
mensaje a transmitir.
La previa organización del mensaje
escrito en el espacio influirá en la percep-
ción del lector y le permitirá un mayor
difrute de la lectura.
Es importante tener en cuenta que
nuestro gusto personal al momento
de diseñar debe ser neutro para tomar
decisiones, que no deben ser casuales sino
pensadas y objetivas.
No hay una regla absoluta para el
esto, con la práctica se desarrollarán
habilidades para encontrar el órden
deseado y la armonía en el diseño de
cualquier publicación.
Determinación de márgenes
Metodo clásico
1. La diagonal de la página debe coincidir
con la caja de la diagonal.
2. La altura de la caja debe ser igual al
ancho de la página.
3. El márgen inferior debe ser doble del
superior
4. el márgen exterior debe ser el doble del
interior
a
2a
b 2b
c
c
Método clásico
38
4x
3x
2x
6x
Método 2,3,4,6Método escala universal
Método escala universal
En este método se debe diviidr la página
en múltiplos de 3 tanto para el lado
horizontal como para el lado vertica. Este
procedimiento cumpliría 3 reglas de las 4
que propone el clásico.
Método 2,3,4,6
Se determina un valo X y se multiplica
por los números 2,3,4,6, que correspon-
den a los lados de la página.
Ejempo:
x = 1,5 cm
2x = 3
3x = 4,5
4x = 6
6x = 9
39
Método doble diagonal
1. Se debe determinar el punto a en la
diagonal de de la página.
2. Luego se exitende una línea del punto
a al punto b de la diagonal de la doble
página.
3. Después se extiende b al punto c de la
diagonal de la página.
4. se une a y c.Método Van der Graaf
a b
c
Método doble diagonal
Metodo Van Der Graaf
1. Trazar dos diagonales en la doble página
2. Unen los puntos áureos con una
horizontal.
3. Trazar una vertical hacia arriba de la
página.
4. Unir los puntos áureos con una diagonal
para encontrar el punto c.
e. Extender las lineas por las diagonales.
ba
aºc
40
Párrafos
Los párrafos estructuran una obra escrita.
Por esta razón se deben tener en cuenta
las diversas clases de párrafos que existen
para tomar la decisión correcta a la hora de
darle forma a un texto.
Párrafo Ordinario
Este párrafo se compone dejando en el
primer renglón un espacio en blanco,
es decir una sangría para que el lector
evidencie el inicio de una nueva idea. Todo
el texto deberá ir justificado pero con el
último renglón corto alineado a la izquier-
da. Esto permite que la mancha tipográfica
sea homogénea.
Párrafo Moderno
En el párrafo moderno se elimina completa-
mente la sangría y el texto es justificado. Se
critica este tipo de párrafo porque el lector
Et endipsa ndaepelique estruptatis que vider-
fero ero omnis ne nimaio. Vent voluptum quis elit
qui que ditibus, te omnimus, sunt quam nos sint que
cum es sanimint quidem as aliqui aut peliquodis.
Dest quatemquos asseque inctemq uiandebit
occae quos nullaborrum il id modicit earchit atquam
repero ommodi con nimusdaeptus eaGendis aut et
offici ab ipicta illitis autas dolutem.
porrovi tatiis alitian ditiasp iduciis aliassernam
erepeliquia dolorem oluptat aperepelit, nimporias
mos eatem in nonecatatur molesec eptatiu.
Et endipsa ndaepelique estruptatis que viderfero
ero omnis ne nimaio. Vent voluptum quis elit qui
que ditibus, te omnimus, sunt quam nos sint que
cum es sanimint quidem as aliqui.
Dest quatemquos asseque inctemq uiandebit occae
quos nullaborrum il id modicit earchit atquam repe-
ro ommodi con nimusdaeptus eaGendis aut et offici
ab ipicta illitis autas dolutem.
Porrovi tatiis alitian ditiasp iduciis aliassernam ere-
peliquia dolorem oluptat aperepelit, nimporias mos
eatem in nonecatatur molesec eptatiu.
Párrafo Ordinario Párrafo Moderno
41
puede presentar problemas al no evidenciar
el comienzon de otra idea. Sin embargo
el último renglón de éste parrafo debe
dejarse lo suficientemente corto para que
se identifique el final del párrafo.
Párrafos Separados
Para evitar aquellos problemas donde el
lector no puede identificar el comienzo
de una nueva idea en su lectura, los
párrafos separados aparacen con las mismas
características de los modernos pero con
la novedad de intercalar un renglón vacío
entre cada idea. Esta clase de parráfos
puede ser bastante costosa en términos
de producción y aunque garantice una
lectura relajada, gracias a los descansos
que permiten los renglones en blanco, no
está excento de presentar problemas en
la mancha tipográfica por la cantidad de
espacios que se dejan cuando el texto tiene
ideas muy cortas.
Et endipsa ndaepelique estruptatis que viderfero dgEt endipsa ndaepelique estruptatis que viderfero
ero omnis ne nimaio. Vent voluptum quis elit qui
que ditibus, te omnimus, sunt quam nos sint que
cum es sanimint quidem as aliqui. Dest quatemquos
asseque inctemq uiandebit occae quos nullaborrum
il id modicit earchit atquam.
Nimusdaeptus eaGendis aut et offici ab ipicta illitis
autas dolutem.Porrovi tatiis alitian ditiasp iduciis
aliassernam erepeliquia dolorem oluptat aperepe-
lit, nimporias mos eatem in nonecatatur.
Et endipsa ndaepelique estruptatis que
viderfero est quatemquos asseque incte-
mq uiandebit occae quos nullaborrum il
id modicit earchit atquam repero ommodi
con nimusdaeptus eaGendis aut et offici
ab ipicta illitis autas dolutem.
Dest quatemquos asseque inctemq uiandebit occae
earchit atquam repero ommodi con nimusdaeptus
porrovi tatiis alitian ditiasp iduciis aliasser-
nam erepeliquia dolorem.
Párrafo Separado Párrafo Francés
42
Párrafos Francés
En este tipo de párrafo se realiza una
sangría en todos los renglones excepto en
el primer renglón. Es una forma muy útil
para componer listados si en la parte del
inicio del primer renglón se identifica una
letra o un caracter especial.
Párrafo Epigráfico
En el párrafo epigráfico se debe centrar en
la columna del texto todos los renglones,
separando las palabras con espacios fijos.
A esta construcción se le conoce como
“en piña”, sin embargo la lectura de éstos
párrafos se ve obstruida porque el ojo
no identifica claramente el inicio de los
renglones de una manera fija,
Párrafo Quebrado o en Bandera
Los renglones están alineados al márgen
izquierdo sin estar justificado, permitiendo
una composición más natural.
Et endipsa ndaepelique estruptatis que viderfero
ero omnis ne nimaio. Vent voluptum quis elit qui
que ditibus, te omnimus, sunt quam nos sint que
cum es sanimint quidem as aliqui .
Dest quatemquos asseque inctemq uiandebit occae
quos nullaborrum il id modicit earchit atquam
repero ommodi con nimusdaeptus
Porrovi tatiis alitian ditiasp iduciis aliassernam
erepeliquia dolorem oluptat aperepelit, nimporias
Et endipsa ndaepelique estruptatis que ds
viderfero ero omnis ne nimaio. Vent voluptum quis
elit qui que ditibus, te omnimus, sunt quam nos
sint que cum es as aliqui.
Dest quatemquos asseque inctemq uiandebit occae
quos nullaborrum il id modicit earchit atquam
repero ommodi con nimusdaeptus eaGendis aut et
offici ab ipicta illitis a dolutem.
Porrovi tatiis alitian ditiasp iduciis aliassernam
erepeliquia dolorem oluptat aperepelit, nimporias
mos eatem in nonecatatur molesec eptatiu.
Párrafo Epigráfico Párrafo en Bandera derecha
43
Ejercicios de jerarquización tipográfica
Acontinuación se presentan los ejercicios
basados en los conceptos de jerarquización
vistos anteriormente.
El objetivo es explorar dentro del mis-
mo espacio las posibilidades que tenemos
para componer a través de las variables
visuales, los párrafos y la estructura del
espacio. Alineación izquierda Alineación derecha Alineación izquierda a 45º
44
Párrafos y columnas
En los ejercicios 1 y 3 hay una intención armónica dentro del
espacio en donde la lectura puede ser agradable al tener un
texto corto entre cada idea. Por el contrario en el ejercicio
2 se podría perder un lector al no identificar un comienzo
de lectura. La alineación a la derecha no funciona muy bien
manejando dos colomnas opuestas.
1 2 3
45
Párrafos y expresión
Muchas publicaciones nos permiten realizar este tipo de
composiciones tipográficas. Los carteles, anuncios publicitarios,
revistas informales, entre otros, nos dan la libertad para crear
este tipo de lecturas siempre y cuando haya una intención
conceptual. Las variables visuales definitivamente son piezas
claves para llamar la atención del receptor de un mensaje y
logran dirigir el orden de la lectura del mismo.
1 2 3
47
La tipografía como medio de expresión facilita al diseñador difundir mensajes cargados de emociones e influir en la comprensión de un
mensaje escrito o verbal. Lo elementos tipográficos con los que contamos pueden ser tan expresivos como una pintura o una pieza musical.
La intensión del mensaje puede variar y ofrecerle al lector muchas más posibilidades para su ánalisis si se toman decisiones conceptuales
basadas en la forma como las fuentes, sus tamaños, los colores, el espacio, el soporte y la estructura. Cada uno de estos elementos definirán
un estilo determinado en la comunicación que queramos transmitir a través de los signos tipográficos.
EXPRESIÓN TIPOGRÁFICA
48
La Retórica aplicada a latipografía
Al ser una herramienta expresiva, la
tipografía puede complementar e incluso
trascender la obra escrita y los elementos
gráficos que la acompañan.
Partimos de la idea del signo tipográ-
fico, el cual conforma el lenguaje escrito
a través del cual nos comunicamos. En ese
sentido cada signo con relación a otros
tendrá infinitas posibilidades de significa-
do, permitiendo que seamos nosotros como
público quienes interpretemos a nuestro
modo, y de acuerdo a ciertos acuerdos uni-
versales que reconciliemos como sociedad.
Al igual que la tipografía, la retoríca
también es un medio expresivo que per-
mite llegar al público de una manera más
emotiva y eficaz. Si estas dos herramientas
se integran el mensaje visual tomará vida y
tendrá un valor por sí mismo. Adjetivos asignados a compañeros de clase
49
Ejercicio
El ejercico que viene a continuación
tiene como objetivo resaltar la capacidad
expresiva que permite una fuente tipográ-
fica para intensificar el significado de una
palabra. En este caso la palabra representa
un adjetivo curioso y el resultado final será
encontrar un personaje o alguún objeto
que pueda complementar e influir en el
significado de la palabra escrita.
Furibundo: Persona que manifiesta furor,
enfado e irritabilidad.
Sinonimos:
Irascible
Colérico
Frenético
Aireado
Antónimos
Sosegado
Tranquilo
Mesurado
Pacífico
Adjetivo asignado
51
El adjetivo furibundo remite tipografi-
camente a una fuente gruesa, porque su
mismo significado habla de un carácter
pesado. De esta manera entre la gran lista
de fuentes que se buscaron se escogieron
las más parecidas al personaje elegido para
el adjetivo. La tipografía y la imágen en
este caso se complementa e influyen en la
percepción del público.Este personaje siempre nos representará la contradicción entre el
espiritu navideño y la amargura de su caracter. La tipografía escogi-
da representa su caracter pero también da la idea del contexto en
el que se mueve este personaje.
52
Un personaje furibundo no necesariamente irradia furia. El personaje del pitufo gruñón puede expresar ternura y humor,
por eso la fuente utilizada es pesada pero con una característica más infantil, acorde al personaje caricaturézco.
53
Muamar Gadafi fue personaje político bastante controversial y temido por muchos por su régimen tiránico. Las expre-
siones que siempre se capturaron de el lo exponen como un hombre peligroso y colérico. Por esta razón se escoge una
fuente de características antiguas, con serifas pronunciadas para dar una idea de tiranía y miedo.
54
Ejercicios compañeros de clases
Otros resultados del ejercicio de adjetivos
curiosos fuero los de algunos compañeros
de clases. Partiendo de un adjetivo
buscaron productos y marcas reconocidas
que representaran la palabra asignada y
la fuente tipográfica que más estuviera
acorde con ésta.
Adjetivo: DespampananteBeatriz Rubín
Adjetivo: RimbombanteShelline Rosas
55
Adjetivo: TiranoYazmín Ayuso
El resultado de todos estos ejercicios nos indican las inmensas posibilidades que tenemos para expresar
cualquier tipo de mensaje. La tipografía no es sólo la transcripción del habla, puede ir mucho más lejos si
conocemos el amplio espectro de elementos que nos ofrece y con los cuales es posible trascender en el mismo
mensaje que se emite. La tipografía puede darle vida a cualquier objeto u obra escrita.
57
Cuando alguien nos habla de times new roman, inmediatamente se nos viene a la mente la tipografía que por mucho tiempo encontra-
bamos y utilizamos por defecto en programas de texto como word. Resulta ser una tipografía tan utilizada en nuestro diario vivir, que
incluso terminó siendo, en algunas momentos, requisito esencial a la hora de entregar ensayos universitarios, trabajos estudiantiles,
cartas y documentos oficiales etc. Sin embargo no muchos conocen cuál es la historia, por quien y para qué fue creada y porqué es una
tipografía tan conocida y usada por todos en todo el mundo.
INVESTIGACIÓN
58
La primera aparición de la fuente Times New Roman en un documento impreso se da en el
año de 1932 para el periódico británico The Times. La Times New Roman fue encargada,
en 1931, por este periódico al tipográfo Stanley Morison quien anteriormente había
criticado fuertemente en un artículo la mala calidad de impresíon del diario y su fuente
tipográfica (Times Old roman) por su poca legibilidad y funcionalidad.
HISTORIA
59
De esta manera el diseño de la nueva
fuente para el periódico se le entregaría a
Morison, quien despúes de muchos estudios
e intentos con fuentes como Baskerville
y perpetua, decidió basarse en la fuente
Plantin para crear el nuevo diseño.
Con los nuevos bocetos, el diseñador
del área de públicidad de The Times y de
Monotype, Víctor Lardent dibujó la nueva
fuente que se conocería tiempo después
como Times New Roman.
En 1945 la empresa americana Lyno-
type también registró esta fuente bajo
el nombre de Times Roman, ya que tenía
derechos sobre ésta porque el periódico
producía la mayor parte de su publicación
con equipamento de Lynotype
Por esta razón, Lynotype distribuye
la fuente, con distinto nombre. Y por
eso, al pasar los años, con el auge de las
computadoras personales, podíamos
encontrar la fuente Times New Roman en
Portada periódico The TimesOctubre de 1932
60
Windows, cuya licencia adquirió Microsoft
de Monotype, mientras que encontramos la
Times Roman en Mac OS, al adquirir Apple
la licencia de Linotype.
En la década de los 80’s Monotype
y Lynotipe entran en una disputa por
mejorar en sus equipos el uso de la fuente
diseñada por Morison. Las dos empresas
emprenden las mejoras de la fuente a su
manera, respetando la base de la original
y cada uno afirmará la superioridad de su
diseño frente al otro, aunque la persepción
en esos detalles, para los usuarios comunes
sea mínima.
De esta manera cuando Microsoft
presenta su versión de la fuente para sus
equipos y Apple hace lo mismo, la Times
New Roman se expande y se familiariza con
millones de usuarios, convirtiéndose en una
de las fuentes tipográficas más utilizada y
difundidas en el mundo. AFuente Plantin regular
Fuente Times New Roman regular
61
Times New Roman
En los sistemas operativos windows o mac, la fuente
de Stanley Morison llegó a millones de usuarios,
convirtiéndola en una de las fuentes más exitosas y
utilizadas de nuestros tiempos.
62
Para comprender un poco más el porqué del diseño de la Times New Roman, se debe
tener en cuenta los antecedentes del creador. Stanley Morison, nacido en Wanstead, Essex,
Inglaterra, (1889- 1967) y siempre será reconocido por ser un hombre destacado en la
imprenta británica de la época. Su interés temprano por la lectura, y en especial por los
escritos de religión católica, lo llevó a investigar e involucrarse en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto en esta área. Así que desde 1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint y posteriormente, en 1919, para The Pelican press como
supervisor de diseño.
CREADOR
63
Ya en 1923 se convierte en el asesor tipo-
gráfico para la corporación Ltd. Lanston
Monotype, y durante este tiempo comienza
a publicar articulos relacionados al diseño
y la tipográfia en la revista The Fleuron,
donde también fue el editor, publicación que
actualmente es un referente obligado por su
contenido y diseño tipográfico de rigor.
Su trabajo y sus publicaciones se
caracterizaron siempre por la rigurosidad
y disciplina, siempre influenciado por los
diseños clásicos y sobrios de la antigüedad.
Sin embargo, la creación y adecuación
de la tipografía Times New Roman para
el periodico británico, sería la marca más
visible en todo su carrera. En esta tipogra-
fía se puede apreciar el gusto por lo clásico
y sobre todo por el órden y la legibilidad.
Su objetivo era muy claro para este
proyecto: conseguir una mejor lectura
para el periódico y lograr una economía
de espacio, características que fueron
64
apreciadas durante cuarenta años en los
que la Times New Roman fue utilizada por
el periódico. Sin embargo su trabajo en The
Times no terminó ahí. Dirigió la edición de
la historia del períodico y tiempo después
se le encargó la edición del suplemento
literario del periódico.
Ya en sus últimos años, desde 1961
hasta 1967, año en el que muere, trabajó
como miembro del equipo editorial de
la Encylopaedia Britannica. Desde su
muerte, su legado ha estado latente en
la historia de la tipografía, y sus escritos y
documentación que dejó en torno a todas
sus creaciones e ideas seguirán marcando
una influencia muy fuerte en el diseño
tipográfico.
Principios Fundamentales de la TipografíaPortadas de una de las principales publiciaciones de Stanley Morison.
65
La Times New Roman, al ser pensada desde sus inicios para ofrecer una mejor legibilidad y
comprensión del contenido del periódico, se basa principalmente en la fuente Plantin, que
a su vez se basó en tipos antiguos.
CARACTERÍSTICAS
66
Es una tipografía del tipo serif, diseñada
por Frank Hinman Pierpont en 1914.
Su nombre se debe a la imprenta que
Christophe Plantin estableció en Amberes.
Se caracteriza por poseer una gran altura
y porque está ligeramente condensada,
lo que permitía economizar papel. Su
diseño también se distingue porque brinda
mayor legibilidad ya que la formasólida
de los palos y la carencia de elementos
finos y delicados la hacen muy apta para la
impresión en papeles sin estucar, perfecta
para libros y periódicos.
67
Basándose en el diseñó de la Plantin,
Morisón creó una fuente más contrastada
y condensada, característica que permitió
componer mayor cantidad de palabras en
una sóla línea, logrando una economía de
espacio; la simplicidad de la nueve fuente
tambien ofreció una mejor trabajo de
impresión y una mejor legibilidad funda-
mental para el periódico.
kg s habcdefghijklmnopqrstuvwxyz
Serifa
May
or a
ltura
l en
X
Modelación oblícuaContraste
abcdefghijklmnopqrstuvwxyzTimes New Roman 18 Pts
Didot 18 Pts
TIMES NEW ROMANtimes new roman
Astas Ascendentesmás altas
68
Ota es nus, ium delitio
s volori sam et ate nonem. Et res
cor res a que voloreh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi s
us de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que
desciur?
Pa corerum dero tectatus incid quam recusdae voloria
cor aspid ma quae pedisquuntur sequam quatectibus et,
quunto officiur?
Aqui cusam, eum reptatuscid ulparib uscipit experci
ducipid ucillab orecum doluptatis que volore volorup
icipsam si diaspiendes ipis re
prore icabor susciis a que
eum et et est et apeligent moluptis con coritaecabo. Et
restrum repudanis volupti nonsectatur moloreh enteneculla
sequiat.
Uda volupit aquuntiusam ipsum adis moluptatis v
olore
prescia dolorem possus que restiorest voloreperate lab ium
quis aut quodi aut earunt dolorit ullorestiis
eos velenihici
berum faccaerum simposam alistio
est pariam, omnist,
voluptas min nobitatumqui duciis cus sum nos sunti
dolupta tasimpe rspietur, voluptatqui dolorum dent.
Ideria sin ra consequi duci doluptatias ent ut volo volore
imus delit fugit, abore ate vellici miliquiam vendeli
ciatqui occae verum unt a de num fugitiande cum voloria
dest qui ut mil imolore et moloria nosaperuntia si u
t esci
asperum et la pa doluptatur anda cusam in consequae
everum cus descia nimus volo magniatem faccabor
raeptaecto occaborunt, aut et aut voluptatur simus sin
t,
officid usapell iquae. Optatibea dolende molupta erorem
eos volorio nsequi
optature laute comni volorro desciunt molores et labore
prerspid et vit alignis cipsapi citam, evererum reicit pratiis
quatentio. Nam aut eosam, temque mo quae vit ut facia
doloresecum solorerovit, acil iduciam apissi a sequi cus,
suntium quia dunti dolorature nis iliquam, corpori necto
quos evella coriant.
Vollis et que pla nia qui occullibusam dolor audicimos
ea comnimposam none abo. Et ex expliquidus modis
doluptiusa peritatur?
Unt explabo. Neque perum qui ut essuntiatis am
voluptatem nonsent experume velesto blaccae es mo inus
poribus et et qui nobist, omnis su
saperum voles reiusdam
vellitis aut as vene nonsequ atquat vername plant.
Oluptas sun
tenem nost qui nus, optae nestist, unt accaern atiaecab
ipsapiendis verchit et, autaesc idenihi cipsandero teniendis
rem fuga. Nam aut ommolorrovid ut as mossiminus
solupta am qui doluptatur?
Fugitam saperum quae dicaera eptur, sit hitaquos a qui qui
nat et expedit assusam adipicaectum quiaero vitatur modit,
seque nullumquiam ipsanih illatet eum que vellibus is
doles explit labo. To cum venimus, arcia suntur?
Borepe sed ullupta volupta spiendae evelenihilis maiorum
quia parchiliquam facculp archic te eos maios quis ellat.
Soluptatur sum si to eicienites cum et laut ea volenitis a
s
eos aut quaeper iandanihicia sedi tenis eruptat uribus ea
cus.
Pariam que nulpa dernatem sam, ipsam idest, sunt, vercidi
gendam, in prae pe dipsae iundam sunt, voluptio conse
simodit liquam repereh endit, nitatium qui omnias aci
doloriam distrum ium reratiam, corro consequ iatiur?
Ficabore ent.
Ihillant volorrovita dolorem num qui rempor aut fugias
mo berferum rectorupta cusam, ulparciis porendelenis
Ota
es n
us, i
um d
eliti
os v
olor
i sam
et at
e nm
etD
olor
ion
pele
nim
agna
t qui
d m
odisq
ue n
ulla
borru
m cu
llum
quat
ur sa
ndes
pa v
olor
eh en
daes
to cu
sda a
cear
um q
uidu
nt
orer
ferru
m al
ique
ress
i is e
st la
ciisq
ui o
mm
olor
eria
s
exce
st ut
lace
st m
agni
m ar
um q
ui si
mus
vol
upta
tur,
con
nons
ed q
ui co
n el
lupt
atur
? Rum
deb
is qu
e por
esci
aspe
libus
audi
gene
sti d
oles
cusd
am q
uam
fugi
am et
un
t vol
orep
e qua
m v
it ap
edisi
t ver
ios u
llaut
qui
rere
dolo
rrum
quam
qua
mus
eseq
uam
, qui
as m
agna
tur?
Net
aut e
liqui
a tem
quat
iatio
r aut
aute
m v
ero
odic
ius d
i
offic
ae. T
a ni b
la v
eles
etur
, nus
alit,
qui
s dol
upta
inia
s il
mol
upta
t etu
r aud
aect
ur?
Em is
dem
olup
tata
tis q
ue v
olup
tur,
nam
usam
, ut a
d et
ex
et q
uate
m la
ccum
res s
itia p
oreh
entib
us a
com
nihi
lign
is
es es
to m
a vol
upti
onse
quas
a de
mpo
ri vo
lora
pre
st, q
ue
prer
e nes
trum
rem
esti
re n
iate
core
s aliq
ue v
olen
to m
o-
dior
em q
uodi
ci d
em as
dol
uptiu
ntis
vele
ste m
poru
m q
uis
mag
nien
ima c
um n
onse
quam
vel
ide c
onse
qu u
ndae
rum
facc
usa n
dele
ctot
as au
t re e
sequ
i nat
urita
mus
.
It ev
elis
et d
igen
t. A
qui d
olup
tae m
aior
eh en
dant
acca
tet,
qui t
emod
ipisc
i dol
orro
odi
s ut i
nto
com
nihi
cilia
ti te
mpo
s
sequ
i dis
ea d
olup
tat.
Mus
cia n
onse
qui v
olor
iber
em eo
ssum
aliq
uian
dae s
enda
er
erch
ili ta
tiber
nat
ende
bit,
tem
lam
que
num
quia
s num
expe
pro
beru
m h
arun
to te
m ra
ideb
ist, q
uasp
er io
reru
nt o
dita
-
tem
que
int v
olup
taqu
am, q
ui o
ffici
amus
et v
olup
taec
tem
qui v
ella
m ea
vol
orpo
ribus
in ra
vol
uptu
reru
m fa
ceat
odi
o
mai
o. D
andi
s ea e
lique
non
em et
, odi
geni
st ip
itium
rem
vole
stin
none
m q
uati
alit
aute
ndis
mili
s mol
upta
tus e
t
alig
endu
cil m
axim
axim
sam
fuga
. Et a
t.
Isci
ene d
olor
ibus
ti co
nseq
uam
es m
o ve
ribus
ratib
us
apic
id m
aio
offic
tota
tiae d
ipsa
m il
lis et
, con
exer
iatu
-
reri
beat
ur? E
rund
am, n
is se
cto
mag
nisc
iae n
is re
pero
r
poria
sped
que
dist
, sum
dol
upta
tio te
aut o
mni
a vol
upta
nus,
nobi
s max
imin
cips
um si
dol
oreh
enis
am, c
onse
quis
volo
repe
rem
deb
is m
a cus
de i
ncil
idel
it ev
ente
nis a
ut
veni
t,
cone
ctem
vol
o om
nia d
oles
esci
um re
m re
prae
prae
qui
dern
am ip
iscim
us, e
umet
ver
natu
r seq
ui co
nseq
uass
im
abo.
Offi
cie n
deliq
uiae
st ex
erum
q ui
atur
?
Dic
ietu
r? Q
uibu
s aut
ipsa
cum
etur
, inv
el et
aspi
de p
ro
delli
ctat
ia su
scita
m as
expe
dign
im es
tis ad
i deb
itibu
s
quia
vol
ores
t quo
strum
har
umet
latib
us p
os d
iatu
r, er
fere
veni
sci o
dit a
b ip
sum
rest
am, o
mni
st qu
atur
sita
tem
quia
tiaes
t, en
da si
m q
ue d
ersp
e non
se n
onse
que p
laut
et
re q
uas s
apie
nd er
chill
aut o
ffici
a in
rerit
, vol
lore
, nob
is
ante
mpe
d et
facc
us, s
ita q
uid
mol
ores
mai
osap
ieni
min
pro
mai
o cu
ptae
ste n
onse
vol
um q
uis m
odig
ni ti
busd
a
eper
unt f
acea
t et,
ut es
cim
inia
si d
olor
er ch
icill
acip
sus
quat
aqui
bus,
expe
lla u
tem
porio
qui
at la
ut q
ue il
late
por
ita
volo
re p
lic te
m in
cil e
xpliq
uid
quo
blab
oreh
ent l
abo.
Nam
face
ata n
es al
ibus
am q
uatio
n se
rcip
ictu
r, od
qui
am q
uam
repu
di d
ent r
erum
eate
non
emol
orum
e si c
orum
qua
m,
torit
, sed
icat
e sin
nos
trunt
et eo
s as m
agna
m ra
del
igna
tur?
Fica
tum
eosa
m, t
o te
mqu
atem
labo
rem
. Mus
ti se
d m
axi-
men
ieni
ent v
el m
a qua
m cu
sdan
da d
olor
re, n
obita
que
prec
tatio
r seq
uibu
s, op
ture
m q
uate
ss u
ndita
q ui
aeru
m at
i
coria
dol
orer
upt
iuri
orer
nate
t rer
natu
m et
om
mos
tis si
alic
atem
illa
tem
quam
, vol
um et
et d
olor
itios
ulp
a ven
t,
sequ
as ip
sa n
um h
arch
it iis
quid
qui
sque
et eo
s im
agni
m-
ped
ulpa
rum
qua
tis ea
tem
qua
tum
que p
rae e
nder
ibus
ant
peru
me n
ones
sedi
dol
upta
tur?
Por
ion
eum
qua
m, o
ccul
la
cor a
cept
ate o
d ut
e et r
e nul
land
unt p
ore,
sitat
et la
ccul
l
abor
um d
olup
tatu
r mag
nian
dig
endi
sIqu
am d
eliq
ue
id u
t occ
abor
eict
ur au
t qui
as ea
idus
aerio
n po
rent
dole
cum
cus p
erat
ur ad
igen
t.
Eper
is as
rate
inve
l in
rem
aliti
is de
nis e
um iu
ntor
mol
oren
te eu
m iu
s alia
m, t
e lac
imai
o vo
lupt
ate s
itate
ssi
dole
cea r
cim
i, qu
os en
da si
nven
d un
tions
e im
us ip
sape
r
chill
abor
es d
olor
ibus
eius
, cup
taqu
am, s
undi
t et i
llupt
a
tem
pore
mpo
reris
endu
nt p
erum
, odi
sum
fuga
. Met
,
sund
ust,
sum
ut i
nim
osam
rese
quid
usa p
orist
vol
upta
esto
tat o
mni
t ear
um q
uiss
in co
n co
rit o
mni
mil
inct
em
ipsa
ped
quod
itibe
ro m
a ven
dend
a plis
alis
qui d
esse
rum
quam
eum
nim
porib
us d
olor
em il
lupt
atum
earia
pra
tur a
ut
rem
. Ept
in p
aria
m u
t quo
di re
prat
.
Mus
am u
tatio
s con
sene
expl
acer
um q
uaep
el il
iqua
mus
cim
alis
at fa
cipi
s as e
t aud
ant,
non
pa ip
sund
i aut
em se
ro
et d
olup
ta d
olec
te n
dand
ig n
atio
ne se
ntum
fuga
. Nam
quo
dolu
pta t
iaec
us, n
onse
qui d
olum
vol
est d
ollu
t id
utem
essim
i, es
dol
upta
e eum
labo
rest,
aci b
late
sti b
ea
et v
olup
ta n
e rer
o qu
ibus
apic
tur?
Qui
d es
to et
erib
us
max
imus
cien
is qu
i tem
quo
berro
ris d
ere r
emo
veliq
uiat
is
dolo
re p
orei
cto
in re
mpo
rpor
mol
oren
ecus
a que
sunt
ion
expe
rum
e mol
orep
ellit
etur
epta
tur s
inih
il ib
ersp
erum
Ota es nus, ium delitios volori sa
m et ate nonem. Et res
cor res a que voloreh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi s
us de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que
desciur?
Pa corerum dero tectatus incid quam recusdae voloria
cor aspid ma quae pedisquuntur sequam quatectibus et,
quunto officiur?
Aqui cusam, eum reptatuscid ulparib uscipit experci
ducipid ucillab orecum doluptatis que volore volorup
icipsam si diaspiendes ipis re
prore icabor susciis a que
eum et et est et apeligent moluptis con coritaecabo. Et
restrum repudanis volupti nonsectatur moloreh enteneculla
sequiat.
Uda volupit aquuntiusam ipsum adis moluptatis v
olore
prescia dolorem possus que restiorest voloreperate lab ium
quis aut quodi aut earunt dolorit ullorestiis
eos velenihici
berum faccaerum simposam alistio
est pariam, omnist,
voluptas min nobitatumqui duciis cus sum nos sunti
dolupta tasimpe rspietur, voluptatqui dolorum dent.
Ideria sin ra consequi duci doluptatias ent ut volo volore
imus delit fugit, abore ate vellici miliquiam vendeli ciatqui
occae verum unt a de num fugitiande cum voloria dest qui
ut mil imolore et moloria nosaperuntia si u
t esci asperum
et la pa doluptatur anda cusam in consequae everum
cus descia nimus volo magniatem faccabor raeptaecto
occaborunt, aut et
aut voluptatur simus sin
t, officid usapell iquae. Optatibea
dolende molupta erorem eos volorio nsequi optature laute
comni volorro desciunt molores et labore prerspid et vit
alignis cipsapi citam, evererum reicit pratiis quatentio.
Nam aut eosam, temque mo quae vit ut facia doloresecum
solorerovit, acil iduciam apissi a sequi cus, su
ntium quia
dunti dolorature nis iliquam, corpori necto quos evella
coriant.
Vollis et que pla nia qui occullibusam dolor audicimos
ea comnimposam none abo. Et ex expliquidus modis
doluptiusa peritatur?
Unt explabo. Neque perum qui ut essuntiatis am
voluptatem nonsent experume velesto blaccae es mo inus
poribus et et qui nobist, omnis su
saperum voles reiusdam
vellitis aut as vene nonsequ atquat vername plant.
Oluptas suntenem nost qui nus, optae nestist, unt
accaern atiaecab ipsapiendis verchit et, autaesc idenihi
cipsandero teniendis rem fuga. Nam aut ommolorrovid ut
as mossiminus solupta am qui doluptatur?
Fugitam saperum quae dicaera eptur, sit hitaquos a qui qui
nat et expedit assusam adipicaectum quiaero vitatur modit,
seque nullumquiam ipsanih illatet eum que vellibus is
doles explit labo. To cum venimus, arcia suntur?
Borepe sed ullupta volupta spiendae evelenihilis maiorum
quia parchiliquam facculp archic te eos maios quis ellat.
Soluptatur sum si to eicienites cum et laut ea volenitis a
s
eos aut quaeper iandanihicia sedi tenis eruptat uribus ea
cus.Pariam que nulpa dernatem sam, ipsam idest, su
nt, vercidi
gendam, in prae pe dipsae iundam sunt, voluptio conse
simodit liquam repereh endit, nitatium qui omnias aci
doloriam distrum ium reratiam, corro consequ iatiur?
Ficabore ent.
Ihillant volorrovita dolorem num qui rempor aut fugias
mo berferum rectorupta cusam, ulparciis porendelenis
dolore, et liquaestibus aditatem. Ut miliquiam nonse
voluptatia ex eatem comnis dolut ilitas audae am entiatios
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
netur acea dolo quibusda as es as sit occus conestemquos
et maxim
i, sam elitas vid evelique soluptae aut om
nis mo
milic te none eicaes de peliquos doluptatur atquunt inctis
ea con rem
odio culluptas rerro to vendendaepro tempore neceaqua-
mus dem
rest, quamendi aut a nullanim
ende id molum
in
nit dolupit om
moditiant et que pa veliquaectas m
olecati accate eicitio.
Borepud amusapid m
incte con consequam volenim
e
plique nimusdant as sunt pero quia voluptatur, coneturi
sectem est enis eseceped m
o
lum corpore doluptatquos ellendis aut rem
olores
dolorendam rem
exeriatem ilique aut m
agniati que nus alit
ma volum
ex et repedigenim la ipsam
faceate mporrunt.
Ipsa dio moluptatis eosa volum
dolupis pelitio nsecatest,
te omm
olut atustrumque volores aut plite estio expelic
tibust, sequae nulpa dollaut vita in eum is et vitam
, vella
sus alignihitia dunt landit ma com
nienistis velenda simus
ariosam atis as ullam
accuptatem ut et dolupti doluptaquis
molorporpos nem
harcia conseribus que santiisitio est, que
magnihil ipsam
sanimin pa volupta ssinctum
custet et aut
endelisquos comnis volore dignis endigent quiandia quid
et, iur rehendit que coriaerum alibusae sam
aut offic tem
lab imus doluptatur sero m
o occulles escit dem nit, sim
inis accum latur restiat.
Nam
iuntis eatincienia am ne niae net om
niam aut rent,
aut aliquati vel ex experspit, ium qui blam
quo quiam,
cuptatem fugianti dolor sed que m
a sequos quassint
eosapicim nobistibus rehendu ntestius dolorpores dolupta
cone nonse nis maiore voluptate sed ut archil m
oluptus,
que porem aligenem
. Busda perum deliquaes aut apienecti
blaccae niatquiatur, serita nos ducit aliquia ntotat eosse
ipienem a
picia voluptati odit, ut re pa volores abor autestrum
volorumque earcipsa que cones non repelissit faciam
harchil eos aut il id maxim
us qui voloreperia non es quia
vit ea ides aci accaect oremqui diti offic totam
illes qui
quaecab orerovid est ut ates qui beariam is velloreces etur,
omnis estrum
sim fugit aut quatur?
Lenihicabo. Ro omnim
ag nimendernam
e consecum re ex
eaque voleseque alis debit quiaeped et esequo maxim
e et
dolorpore, sit oLibus.
Apella quatis dit quis doluptam
, quiberit, quam fuga.
Nem
pos mos re vitis quatinum
asperi tempora tistione
secature consero im audi ut apis sa eum
nos idel idelique
nos diat volesti onesequi debit ra videllum ra qui il
inietur? Qui ad quo volupta tibusti nventem
into doloreh
enihilit alitatur si tet ullantusant voluptas es nis audis velis
et peroristet et eos aciduci litiasi nciatur aliciur? Agnim
us
m
agnis re dolupti ustiatur si id maiore, voles aliquam
ape-
dige ntiate velis est volo velit facid utem sed quis volore
veribus dolendae labo. Ilisseque pro qui del mod m
o od
quia quo to te peres dolloritatem volore poreium
quia
non eaquati berae. Itasped quibusd andaessit porporum
iuri iunto et ulpa nonseque dit, qui verum is quid m
agnihi
llaborit quatur?
Axim
inum volorem
porum voluptaerum
, volorep erecum
lam ius voloria qui culpa velitat lab ipis que plam
aspis
magniam
usdae. Odi ut offici con resequis estiur m
odiat.
Ma suntorpor m
illorum nonem
porum ea eliquia culparcit,
omnist, consequam
, es et lis que enes ut il maionse
delibusam repro ipidebit dolupti dolorrum
que rest et, sit
dolendis dolenda velendis veles sum ut eicitiaecte ipsani
dolupie ndesto ilit, omnim
que rerferion ped ea sedit,
cuptate il evendel ignam, et ut a sus.
Ciendis as restrum quiam
us inihitaqui voluptatiori ulla
dolora natem deruntore vellorehent laborem
poremquos
de prae et pre venis et fuga. Mus, ut exerore ndipiti
aliqui omnissunte id utatiure pelesci entestibust, nullupta
volorempos restissunte nim
exeriat atenimus.
Occature, is debit est liquid quis dolupta voluptiis es
dolorae mo m
olore et eseque et aci officienis quate
aspernatur as eossequae repudis et elene dolent, temquae.
Sus quaecte vendus.
Ratiuribus susdant. Ebis digendicti delentiat exerore nes
mi, volorru ptatus, sit, arum
quiam quis endae. Solorem
quis as et ulpa non nonsedit, saped quid ma sequiam
hilic
te nullatquis earia dolesci andanis untiam accab incti id
quo consequibus molupti ipiducitibus es et et et quatiorem
et, autaque dolores tiore, cus ulpa asin plaborem non
pelignat.
Puda quiam quost qui sed m
a sundell aborers piendaerum
cullecta volupta tionsequam fugita eaque natem
sitae
verrovi ditione omm
ost, occullu ptatquiam doluptios niet
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
Ota
es n
us, i
um d
eliti
os v
olor
i sam
et at
e non
em. E
t res
nons
eria
e nat
us d
elit
fuga
. Ita
quo
mai
onse
quis
acea
ru-
met
Dol
orio
n pe
leni
mag
nat q
uid
mod
isque
nul
labo
rrum
cullu
m q
uatu
r san
des p
a vol
oreh
enda
esto
cusd
a ace
arum
quid
unt o
rerfe
rrum
aliq
ue re
ssi i
s est
laci
isqui
om
mol
ore-
rias e
xces
t ut l
aces
t mag
nim
arum
qui
sim
us v
olup
tatu
r,
con
nons
ed q
ui co
n el
lupt
atur
? Rum
deb
is qu
e por
esci
aspe
libus
audi
gene
sti d
oles
cusd
am q
uam
fugi
am et
un
t vol
orep
e qua
m v
it ap
edisi
t ver
ios u
llaut
qui
rere
dolo
rrum
quam
qua
mus
eseq
uam
, qui
as m
agna
tur?
Net
aut e
liqui
a tem
quat
iatio
r aut
aute
m v
ero
odic
ius d
i
offic
ae. T
a ni b
la v
eles
etur
, nus
alit,
qui
s dol
upta
inia
s il
mol
upta
t etu
r aud
aect
ur?
Em is
dem
olup
tata
tis q
ue v
olup
tur,
nam
usam
, ut a
d et
ex
et q
uate
m la
ccum
res s
itia p
oreh
entib
us a
com
nihi
lign
is
es es
to m
a vol
upti
onse
quas
a de
mpo
ri vo
lora
pre
st, q
ue
prer
e nes
trum
rem
esti
re n
iate
core
s aliq
ue v
olen
to m
o-
dior
em q
uodi
ci d
em as
dol
uptiu
ntis
vele
ste m
poru
m q
uis
mag
nien
ima c
um n
onse
quam
vel
ide c
onse
qu u
ndae
rum
facc
usa n
dele
ctot
as au
t re e
sequ
i nat
urita
mus
.
It ev
elis
et d
igen
t. A
qui d
olup
tae m
aior
eh en
dant
acca
tet,
qui t
emod
ipisc
i dol
orro
odi
s ut i
nto
com
nihi
cilia
ti te
mpo
s
sequ
i dis
ea d
olup
tat.
Mus
cia n
onse
qui v
olor
iber
em eo
ssum
aliq
uian
dae s
enda
er
erch
ili ta
tiber
nat
ende
bit,
tem
lam
que
num
quia
s num
expe
pro
beru
m h
arun
to te
m ra
ideb
ist, q
uasp
er io
reru
nt o
dita
-
tem
que
int v
olup
taqu
am, q
ui o
ffici
amus
et v
olup
taec
tem
qui v
ella
m ea
vol
orpo
ribus
in ra
vol
uptu
reru
m fa
ceat
odi
o
mai
o. D
andi
s ea e
lique
non
em et
, odi
geni
st ip
itium
rem
vole
stin
none
m q
uati
alit
aute
ndis
mili
s mol
upta
tus e
t
alig
endu
cil m
axim
axim
sam
fuga
. Et a
t.
Isci
ene d
olor
ibus
ti co
nseq
uam
es m
o ve
ribus
ratib
us
apic
id m
aio
offic
tota
tiae d
ipsa
m il
lis et
, con
exer
iatu
-
reri
beat
ur? E
rund
am, n
is se
cto
mag
nisc
iae n
is re
pero
r
poria
sped
que
dist
, sum
dol
upta
tio te
aut o
mni
a vol
upta
nus,
nobi
s max
imin
cips
um si
dol
oreh
enis
am, c
onse
quis
volo
repe
rem
deb
is m
a cus
de i
ncil
idel
it ev
ente
nis a
ut
veni
t,
cone
ctem
vol
o om
nia d
oles
esci
um re
m re
prae
prae
qui
dern
am ip
iscim
us, e
umet
ver
natu
r seq
ui co
nseq
uass
im
abo.
Offi
cie n
deliq
uiae
st ex
erum
q ui
atur
?
Dic
ietu
r? Q
uibu
s aut
ipsa
cum
etur
, inv
el et
aspi
de p
ro
delli
ctat
ia su
scita
m as
expe
dign
im es
tis ad
i deb
itibu
s
quia
vol
ores
t quo
strum
har
umet
latib
us p
os d
iatu
r, er
fere
veni
sci o
dit a
b ip
sum
rest
am, o
mni
st qu
atur
sita
tem
quia
tiaes
t, en
da si
m q
ue d
ersp
e non
se n
onse
que p
laut
et
re q
uas s
apie
nd er
chill
aut o
ffici
a in
rerit
, vol
lore
, nob
is
ante
mpe
d et
facc
us, s
ita q
uid
mol
ores
mai
osap
ieni
min
pro
mai
o cu
ptae
ste n
onse
vol
um q
uis m
odig
ni ti
busd
a
eper
unt f
acea
t et,
ut es
cim
inia
si d
olor
er ch
icill
acip
sus
quat
aqui
bus,
expe
lla u
tem
porio
qui
at la
ut q
ue il
late
por
ita
volo
re p
lic te
m in
cil e
xpliq
uid
quo
blab
oreh
ent l
abo.
Nam
face
ata n
es al
ibus
am q
uatio
n se
rcip
ictu
r, od
qui
am q
uam
repu
di d
ent r
erum
eate
non
emol
orum
e si c
orum
qua
m,
torit
, sed
icat
e sin
nos
trunt
et eo
s as m
agna
m ra
del
igna
tur?
Fica
tum
eosa
m, t
o te
mqu
atem
labo
rem
. Mus
ti se
d
max
imen
ieni
ent v
el m
a qua
m cu
sdan
da d
olor
re,
nobi
taqu
e pre
ctat
ior s
equi
bus,
optu
rem
qua
tess
und
itaq
uiae
rum
ati c
oria
dol
orer
upt
iuri
orer
nate
t rer
natu
m et
omm
ostis
si al
icat
em il
late
mqu
am, v
olum
et et
dol
oriti
os
ulpa
ven
t, se
quas
ipsa
num
har
chit
iisqu
id q
uisq
ue et
eos i
mag
nim
ped
ulpa
rum
qua
tis ea
tem
qua
tum
que p
rae
ende
ribus
ant p
erum
e non
esse
di d
olup
tatu
r? P
orio
n eu
m
quam
, occ
ulla
cor a
cept
ate o
d ut
e et r
e nul
land
unt p
ore,
Familia Tipográfica
New RomanTimesRegular
69
Ota es nus, ium delitio
s volori sam et ate nonem. Et res
cor res a que voloreh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi s
us de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que
desciur?
Pa corerum dero tectatus incid quam recusdae voloria
cor aspid ma quae pedisquuntur sequam quatectibus et,
quunto officiur?
Aqui cusam, eum reptatuscid ulparib uscipit experci
ducipid ucillab orecum doluptatis que volore volorup
icipsam si diaspiendes ipis re
prore icabor susciis a que
eum et et est et apeligent moluptis con coritaecabo. Et
restrum repudanis volupti nonsectatur moloreh enteneculla
sequiat.
Uda volupit aquuntiusam ipsum adis moluptatis v
olore
prescia dolorem possus que restiorest voloreperate lab ium
quis aut quodi aut earunt dolorit ullorestiis
eos velenihici
berum faccaerum simposam alistio
est pariam, omnist,
voluptas min nobitatumqui duciis cus sum nos sunti
dolupta tasimpe rspietur, voluptatqui dolorum dent.
Ideria sin ra consequi duci doluptatias ent ut volo volore
imus delit fugit, abore ate vellici miliquiam vendeli
ciatqui occae verum unt a de num fugitiande cum voloria
dest qui ut mil imolore et moloria nosaperuntia si u
t esci
asperum et la pa doluptatur anda cusam in consequae
everum cus descia nimus volo magniatem faccabor
raeptaecto occaborunt, aut et aut voluptatur simus sin
t,
officid usapell iquae. Optatibea dolende molupta erorem
eos volorio nsequi
optature laute comni volorro desciunt molores et labore
prerspid et vit alignis cipsapi citam, evererum reicit pratiis
quatentio. Nam aut eosam, temque mo quae vit ut facia
doloresecum solorerovit, acil iduciam apissi a sequi cus,
suntium quia dunti dolorature nis iliquam, corpori necto
quos evella coriant.
Vollis et que pla nia qui occullibusam dolor audicimos
ea comnimposam none abo. Et ex expliquidus modis
doluptiusa peritatur?
Unt explabo. Neque perum qui ut essuntiatis am
voluptatem nonsent experume velesto blaccae es mo inus
poribus et et qui nobist, omnis su
saperum voles reiusdam
vellitis aut as vene nonsequ atquat vername plant.
Oluptas sun
tenem nost qui nus, optae nestist, unt accaern atiaecab
ipsapiendis verchit et, autaesc idenihi cipsandero teniendis
rem fuga. Nam aut ommolorrovid ut as mossiminus
solupta am qui doluptatur?
Fugitam saperum quae dicaera eptur, sit hitaquos a qui qui
nat et expedit assusam adipicaectum quiaero vitatur modit,
seque nullumquiam ipsanih illatet eum que vellibus is
doles explit labo. To cum venimus, arcia suntur?
Borepe sed ullupta volupta spiendae evelenihilis maiorum
quia parchiliquam facculp archic te eos maios quis ellat.
Soluptatur sum si to eicienites cum et laut ea volenitis a
s
eos aut quaeper iandanihicia sedi tenis eruptat uribus ea
cus.
Pariam que nulpa dernatem sam, ipsam idest, sunt, vercidi
gendam, in prae pe dipsae iundam sunt, voluptio conse
simodit liquam repereh endit, nitatium qui omnias aci
doloriam distrum ium reratiam, corro consequ iatiur?
Ficabore ent.
Ihillant volorrovita dolorem num qui rempor aut fugias
mo berferum rectorupta cusam, ulparciis porendelenis
Ota es nus, ium delitios volori sam et ate nonem. Et res
cor res a que voloreh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi sus de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que
desciur?
Pa corerum dero tectatus incid quam recusdae voloria
cor aspid ma quae pedisquuntur sequam quatectibus et,
quunto officiur?
Aqui cusam, eum reptatuscid ulparib uscipit experci
ducipid ucillab orecum doluptatis que volore volorup
icipsam si diaspiendes ipis reprore icabor susciis a que
eum et et est et apeligent moluptis con coritaecabo. Et
restrum repudanis volupti nonsectatur moloreh enteneculla
sequiat.
Uda volupit aquuntiusam ipsum adis moluptatis volore
prescia dolorem possus que restiorest voloreperate lab ium
quis aut quodi aut earunt dolorit ullorestiis eos velenihici
Ota es nus, ium delitios volori sam et ate nonem. Et res
cor res a que voloreh endandel eat.
Duciis evendis nestioressi sus de volores dolupta eriste
volorro quam dipitas ut quate vent, sit reptatur, que
desciur?
berum faccaerum simposam alistio est pariam, omnist,
voluptas min nobitatumqui duciis cus sum nos sunti
dolupta tasimpe rspietur, voluptatqui dolorum dent.
Ideria sin ra consequi duci doluptatias ent ut volo volore
imus delit fugit, abore ate vellici miliquiam vendeli
ciatqui occae verum unt a de num fugitiande cum voloria
dest qui ut mil imolore et moloria nosaperuntia si ut esci
asperum et la pa doluptatur anda cusam in consequae
everum cus descia nimus volo magniatem faccabor
raeptaecto occaborunt, aut et aut voluptatur simus sin
t,
Ota
es n
us, i
um d
eliti
os v
olor
i sam
et at
e non
em. E
t res
cor r
es a
que v
olor
eh en
dand
el ea
t.
Duc
iis ev
endi
s nes
tiore
ssi s
us d
e vol
ores
dol
upta
erist
e
volo
rro q
uam
dip
itas u
t qua
te v
ent,
sit re
ptat
ur, q
ue
desc
iur?
Pa co
reru
m d
ero
tect
atus
inci
d qu
am re
cusd
ae v
olor
ia
cor a
spid
ma q
uae p
edisq
uunt
ur se
quam
qua
tect
ibus
et,
quun
to o
ffici
ur?
Aqu
i cus
am, e
um re
ptat
usci
d ul
parib
usc
ipit
expe
rci
duci
pid
ucill
ab o
recu
m d
olup
tatis
que
vol
ore v
olor
up
icip
sam
si d
iasp
iend
es ip
is re
pror
e ica
bor s
usci
is a q
ue
eum
et et
est e
t ape
ligen
t mol
uptis
con
corit
aeca
bo. E
t
restr
um re
puda
nis v
olup
ti no
nsec
tatu
r mol
oreh
ente
necu
lla
sequ
iat.
Uda
vol
upit
aquu
ntiu
sam
ipsu
m ad
is m
olup
tatis
vol
ore
pres
cia d
olor
em p
ossu
s que
resti
ores
t vol
orep
erat
e lab
ium
quis
aut q
uodi
aut e
arun
t dol
orit
ullo
resti
is eo
s vel
enih
ici
beru
m fa
ccae
rum
sim
posa
m al
istio
est p
aria
m, o
mni
st,
volu
ptas
min
nob
itatu
mqu
i duc
iis cu
s sum
nos
sunt
i
dolu
pta t
asim
pe rs
piet
ur, v
olup
tatq
ui d
olor
um d
ent.
Ider
ia si
n ra
cons
equi
duc
i dol
upta
tias e
nt u
t vol
o vo
lore
imus
del
it fu
git,
abor
e ate
vel
lici m
iliqu
iam
ven
deli
ciat
qui o
ccae
ver
um u
nt a
de n
um fu
gitia
nde c
um v
olor
ia
dest
qui u
t mil
imol
ore e
t mol
oria
nos
aper
untia
si u
t esc
i
aspe
rum
et la
pa d
olup
tatu
r and
a cus
am in
cons
equa
e
ever
um cu
s des
cia n
imus
vol
o m
agni
atem
facc
abor
raep
taec
to o
ccab
orun
t, au
t et a
ut v
olup
tatu
r sim
us si
nt,
offic
id u
sape
ll iq
uae.
Opt
atib
ea d
olen
de m
olup
ta er
orem
eos v
olor
io n
sequ
i
opt
atur
e lau
te co
mni
vol
orro
des
ciun
t mol
ores
et la
bore
prer
spid
et v
it al
igni
s cip
sapi
cita
m, e
vere
rum
reic
it pr
atiis
quat
entio
. Nam
aut e
osam
, tem
que m
o qu
ae v
it ut
faci
a
dolo
rese
cum
solo
rero
vit,
acil
iduc
iam
apiss
i a se
qui c
us,
sunt
ium
qui
a dun
ti do
lora
ture
nis
iliqu
am, c
orpo
ri ne
cto
quos
evel
la co
riant
.
Volli
s et q
ue p
la n
ia q
ui o
ccul
libus
am d
olor
audi
cim
os
ea co
mni
mpo
sam
non
e abo
. Et e
x ex
pliq
uidu
s mod
is
dolu
ptiu
sa p
erita
tur?
Unt
expl
abo.
Neq
ue p
erum
qui
ut e
ssun
tiatis
am
volu
ptat
em n
onse
nt ex
peru
me v
eles
to b
lacc
ae es
mo
inus
porib
us et
et q
ui n
obist
, om
nis s
usap
erum
vol
es re
iusd
am
velli
tis au
t as v
ene n
onse
qu at
quat
ver
nam
e pla
nt.
Olu
ptas
sun
tene
m n
ost q
ui n
us, o
ptae
nes
tist,
unt a
ccae
rn at
iaec
ab
ipsa
pien
dis v
erch
it et
, aut
aesc
iden
ihi c
ipsa
nder
o te
nien
dis
rem
fuga
. Nam
aut o
mm
olor
rovi
d ut
as m
ossim
inus
solu
pta a
m q
ui d
olup
tatu
r?
Fugi
tam
sape
rum
qua
e dic
aera
eptu
r, sit
hita
quos
a qu
i qui
nat e
t exp
edit
assu
sam
adip
icae
ctum
qui
aero
vita
tur m
odit,
sequ
e nul
lum
quia
m ip
sani
h ill
atet
eum
que
vel
libus
is
dole
s exp
lit la
bo. T
o cu
m v
enim
us, a
rcia
sunt
ur?
Bore
pe se
d ul
lupt
a vol
upta
spie
ndae
evel
enih
ilis m
aior
um
quia
par
chili
quam
facc
ulp
arch
ic te
eos m
aios
qui
s ella
t.
Solu
ptat
ur su
m si
to ei
cien
ites c
um et
laut
ea v
olen
itis a
s
eos a
ut q
uaep
er ia
ndan
ihic
ia se
di te
nis e
rupt
at u
ribus
ea
cus. Pa
riam
que
nul
pa d
erna
tem
sam
, ips
am id
est,
sunt
, ver
cidi
gend
am, i
n pr
ae p
e dip
sae i
unda
m su
nt, v
olup
tio co
nse
simod
it liq
uam
repe
reh
endi
t, ni
tatiu
m q
ui o
mni
as ac
i
dolo
riam
dist
rum
ium
rera
tiam
, cor
ro co
nseq
u ia
tiur?
Fica
bore
ent.
Ihill
ant v
olor
rovi
ta d
olor
em n
um q
ui re
mpo
r aut
fugi
as
mo
berfe
rum
rect
orup
ta cu
sam
, ulp
arci
is po
rend
elen
is
Ota
es n
us, i
um d
eliti
os v
olor
i sam
et at
e nm
etD
olor
ion
pele
nim
agna
t qui
d m
odisq
ue n
ulla
borru
m cu
llum
quat
ur sa
ndes
pa v
olor
eh en
daes
to cu
sda a
cear
um q
uidu
nt
orer
ferru
m al
ique
ress
i is e
st la
ciisq
ui o
mm
olor
eria
s
exce
st ut
lace
st m
agni
m ar
um q
ui si
mus
vol
upta
tur,
con
nons
ed q
ui co
n el
lupt
atur
? Rum
deb
is qu
e por
esci
aspe
libus
audi
gene
sti d
oles
cusd
am q
uam
fugi
am et
un
t vol
orep
e qua
m v
it ap
edisi
t ver
ios u
llaut
qui
rere
dolo
rrum
quam
qua
mus
eseq
uam
, qui
as m
agna
tur?
Net
aut e
liqui
a tem
quat
iatio
r aut
aute
m v
ero
odic
ius d
i
offic
ae. T
a ni b
la v
eles
etur
, nus
alit,
qui
s dol
upta
inia
s il
mol
upta
t etu
r aud
aect
ur?
Em is
dem
olup
tata
tis q
ue v
olup
tur,
nam
usam
, ut a
d et
ex
et q
uate
m la
ccum
res s
itia p
oreh
entib
us a
com
nihi
lign
is
es es
to m
a vol
upti
onse
quas
a de
mpo
ri vo
lora
pre
st, q
ue
prer
e nes
trum
rem
esti
re n
iate
core
s aliq
ue v
olen
to m
o-
dior
em q
uodi
ci d
em as
dol
uptiu
ntis
vele
ste m
poru
m q
uis
mag
nien
ima c
um n
onse
quam
vel
ide c
onse
qu u
ndae
rum
facc
usa n
dele
ctot
as au
t re e
sequ
i nat
urita
mus
.
It ev
elis
et d
igen
t. A
qui d
olup
tae m
aior
eh en
dant
acca
tet,
qui t
emod
ipisc
i dol
orro
odi
s ut i
nto
com
nihi
cilia
ti te
mpo
s
sequ
i dis
ea d
olup
tat.
Mus
cia n
onse
qui v
olor
iber
em eo
ssum
aliq
uian
dae s
enda
er
erch
ili ta
tiber
nat
ende
bit,
tem
lam
que
num
quia
s num
expe
pro
beru
m h
arun
to te
m ra
ideb
ist, q
uasp
er io
reru
nt o
dita
-
tem
que
int v
olup
taqu
am, q
ui o
ffici
amus
et v
olup
taec
tem
qui v
ella
m ea
vol
orpo
ribus
in ra
vol
uptu
reru
m fa
ceat
odi
o
mai
o. D
andi
s ea e
lique
non
em et
, odi
geni
st ip
itium
rem
vole
stin
none
m q
uati
alit
aute
ndis
mili
s mol
upta
tus e
t
alig
endu
cil m
axim
axim
sam
fuga
. Et a
t.
Isci
ene d
olor
ibus
ti co
nseq
uam
es m
o ve
ribus
ratib
us
apic
id m
aio
offic
tota
tiae d
ipsa
m il
lis et
, con
exer
iatu
-
reri
beat
ur? E
rund
am, n
is se
cto
mag
nisc
iae n
is re
pero
r
poria
sped
que
dist
, sum
dol
upta
tio te
aut o
mni
a vol
upta
nus,
nobi
s max
imin
cips
um si
dol
oreh
enis
am, c
onse
quis
volo
repe
rem
deb
is m
a cus
de i
ncil
idel
it ev
ente
nis a
ut
veni
t,
cone
ctem
vol
o om
nia d
oles
esci
um re
m re
prae
prae
qui
dern
am ip
iscim
us, e
umet
ver
natu
r seq
ui co
nseq
uass
im
abo.
Offi
cie n
deliq
uiae
st ex
erum
q ui
atur
?
Dic
ietu
r? Q
uibu
s aut
ipsa
cum
etur
, inv
el et
aspi
de p
ro
delli
ctat
ia su
scita
m as
expe
dign
im es
tis ad
i deb
itibu
s
quia
vol
ores
t quo
strum
har
umet
latib
us p
os d
iatu
r, er
fere
veni
sci o
dit a
b ip
sum
rest
am, o
mni
st qu
atur
sita
tem
quia
tiaes
t, en
da si
m q
ue d
ersp
e non
se n
onse
que p
laut
et
re q
uas s
apie
nd er
chill
aut o
ffici
a in
rerit
, vol
lore
, nob
is
ante
mpe
d et
facc
us, s
ita q
uid
mol
ores
mai
osap
ieni
min
pro
mai
o cu
ptae
ste n
onse
vol
um q
uis m
odig
ni ti
busd
a
eper
unt f
acea
t et,
ut es
cim
inia
si d
olor
er ch
icill
acip
sus
quat
aqui
bus,
expe
lla u
tem
porio
qui
at la
ut q
ue il
late
por
ita
volo
re p
lic te
m in
cil e
xpliq
uid
quo
blab
oreh
ent l
abo.
Nam
face
ata n
es al
ibus
am q
uatio
n se
rcip
ictu
r, od
qui
am q
uam
repu
di d
ent r
erum
eate
non
emol
orum
e si c
orum
qua
m,
torit
, sed
icat
e sin
nos
trunt
et eo
s as m
agna
m ra
del
igna
tur?
Fica
tum
eosa
m, t
o te
mqu
atem
labo
rem
. Mus
ti se
d m
axi-
men
ieni
ent v
el m
a qua
m cu
sdan
da d
olor
re, n
obita
que
prec
tatio
r seq
uibu
s, op
ture
m q
uate
ss u
ndita
q ui
aeru
m at
i
coria
dol
orer
upt
iuri
orer
nate
t rer
natu
m et
om
mos
tis si
alic
atem
illa
tem
quam
, vol
um et
et d
olor
itios
ulp
a ven
t,
sequ
as ip
sa n
um h
arch
it iis
quid
qui
sque
et eo
s im
agni
m-
ped
ulpa
rum
qua
tis ea
tem
qua
tum
que p
rae e
nder
ibus
ant
peru
me n
ones
sedi
dol
upta
tur?
Por
ion
eum
qua
m, o
ccul
la
cor a
cept
ate o
d ut
e et r
e nul
land
unt p
ore,
sitat
et la
ccul
l
abor
um d
olup
tatu
r mag
nian
dig
endi
sIqu
am d
eliq
ue
id u
t occ
abor
eict
ur au
t qui
as ea
idus
aerio
n po
rent
dole
cum
cus p
erat
ur ad
igen
t.
Eper
is as
rate
inve
l in
rem
aliti
is de
nis e
um iu
ntor
mol
oren
te eu
m iu
s alia
m, t
e lac
imai
o vo
lupt
ate s
itate
ssi
dole
cea r
cim
i, qu
os en
da si
nven
d un
tions
e im
us ip
sape
r
chill
abor
es d
olor
ibus
eius
, cup
taqu
am, s
undi
t et i
llupt
a
tem
pore
mpo
reris
endu
nt p
erum
, odi
sum
fuga
. Met
,
sund
ust,
sum
ut i
nim
osam
rese
quid
usa p
orist
vol
upta
esto
tat o
mni
t ear
um q
uiss
in co
n co
rit o
mni
mil
inct
em
ipsa
ped
quod
itibe
ro m
a ven
dend
a plis
alis
qui d
esse
rum
quam
eum
nim
porib
us d
olor
em il
lupt
atum
earia
pra
tur a
ut
rem
. Ept
in p
aria
m u
t quo
di re
prat
.
Mus
am u
tatio
s con
sene
expl
acer
um q
uaep
el il
iqua
mus
cim
alis
at fa
cipi
s as e
t aud
ant,
non
pa ip
sund
i aut
em se
ro
et d
olup
ta d
olec
te n
dand
ig n
atio
ne se
ntum
fuga
. Nam
quo
dolu
pta t
iaec
us, n
onse
qui d
olum
vol
est d
ollu
t id
utem
essim
i, es
dol
upta
e eum
labo
rest,
aci b
late
sti b
ea
et v
olup
ta n
e rer
o qu
ibus
apic
tur?
Qui
d es
to et
erib
us
max
imus
cien
is qu
i tem
quo
berro
ris d
ere r
emo
veliq
uiat
is
dolo
re p
orei
cto
in re
mpo
rpor
mol
oren
ecus
a que
sunt
ion
expe
rum
e mol
orep
ellit
etur
epta
tur s
inih
il ib
ersp
erum
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
netur acea dolo quibusda as es as sit occus conestemquos
et maxim
i, sam elitas vid evelique soluptae aut om
nis mo
milic te none eicaes de peliquos doluptatur atquunt inctis
ea con rem
odio culluptas rerro to vendendaepro tempore neceaqua-
mus dem
rest, quamendi aut a nullanim
ende id molum
in
nit dolupit om
moditiant et que pa veliquaectas m
olecati accate eicitio.
Borepud amusapid m
incte con consequam volenim
e
plique nimusdant as sunt pero quia voluptatur, coneturi
sectem est enis eseceped m
o
lum corpore doluptatquos ellendis aut rem
olores
dolorendam rem
exeriatem ilique aut m
agniati que nus alit
ma volum
ex et repedigenim la ipsam
faceate mporrunt.
Ipsa dio moluptatis eosa volum
dolupis pelitio nsecatest,
te omm
olut atustrumque volores aut plite estio expelic
tibust, sequae nulpa dollaut vita in eum is et vitam
, vella
sus alignihitia dunt landit ma com
nienistis velenda simus
ariosam atis as ullam
accuptatem ut et dolupti doluptaquis
molorporpos nem
harcia conseribus que santiisitio est, que
magnihil ipsam
sanimin pa volupta ssinctum
custet et aut
endelisquos comnis volore dignis endigent quiandia quid
et, iur rehendit que coriaerum alibusae sam
aut offic tem
lab imus doluptatur sero m
o occulles escit dem nit, sim
inis accum latur restiat.
Nam
iuntis eatincienia am ne niae net om
niam aut rent,
aut aliquati vel ex experspit, ium qui blam
quo quiam,
cuptatem fugianti dolor sed que m
a sequos quassint
eosapicim nobistibus rehendu ntestius dolorpores dolupta
cone nonse nis maiore voluptate sed ut archil m
oluptus,
que porem aligenem
. Busda perum deliquaes aut apienecti
blaccae niatquiatur, serita nos ducit aliquia ntotat eosse
ipienem a
picia voluptati odit, ut re pa volores abor autestrum
volorumque earcipsa que cones non repelissit faciam
harchil eos aut il id maxim
us qui voloreperia non es quia
vit ea ides aci accaect oremqui diti offic totam
illes qui
quaecab orerovid est ut ates qui beariam is velloreces etur,
omnis estrum
sim fugit aut quatur?
Lenihicabo. Ro omnim
ag nimendernam
e consecum re ex
eaque voleseque alis debit quiaeped et esequo maxim
e et
dolorpore, sit oLibus.
Apella quatis dit quis doluptam
, quiberit, quam fuga.
Nem
pos mos re vitis quatinum
asperi tempora tistione
secature consero im audi ut apis sa eum
nos idel idelique
nos diat volesti onesequi debit ra videllum ra qui il
inietur? Qui ad quo volupta tibusti nventem
into doloreh
enihilit alitatur si tet ullantusant voluptas es nis audis velis
et peroristet et eos aciduci litiasi nciatur aliciur? Agnim
us
m
agnis re dolupti ustiatur si id maiore, voles aliquam
ape-
dige ntiate velis est volo velit facid utem sed quis volore
veribus dolendae labo. Ilisseque pro qui del mod m
o od
quia quo to te peres dolloritatem volore poreium
quia
non eaquati berae. Itasped quibusd andaessit porporum
iuri iunto et ulpa nonseque dit, qui verum is quid m
agnihi
llaborit quatur?
Axim
inum volorem
porum voluptaerum
, volorep erecum
lam ius voloria qui culpa velitat lab ipis que plam
aspis
magniam
usdae. Odi ut offici con resequis estiur m
odiat.
Ma suntorpor m
illorum nonem
porum ea eliquia culparcit,
omnist, consequam
, es et lis que enes ut il maionse
delibusam repro ipidebit dolupti dolorrum
que rest et, sit
dolendis dolenda velendis veles sum ut eicitiaecte ipsani
dolupie ndesto ilit, omnim
que rerferion ped ea sedit,
cuptate il evendel ignam, et ut a sus.
Ciendis as restrum quiam
us inihitaqui voluptatiori ulla
dolora natem deruntore vellorehent laborem
poremquos
de prae et pre venis et fuga. Mus, ut exerore ndipiti
aliqui omnissunte id utatiure pelesci entestibust, nullupta
volorempos restissunte nim
exeriat atenimus.
Occature, is debit est liquid quis dolupta voluptiis es
dolorae mo m
olore et eseque et aci officienis quate
aspernatur as eossequae repudis et elene dolent, temquae.
Sus quaecte vendus.
Ratiuribus susdant. Ebis digendicti delentiat exerore nes
mi, volorru ptatus, sit, arum
quiam quis endae. Solorem
quis as et ulpa non nonsedit, saped quid ma sequiam
hilic
te nullatquis earia dolesci andanis untiam accab incti id
quo consequibus molupti ipiducitibus es et et et quatiorem
et, autaque dolores tiore, cus ulpa asin plaborem non
pelignat.
Puda quiam quost qui sed m
a sundell aborers piendaerum
cullecta volupta tionsequam fugita eaque natem
sitae
verrovi ditione omm
ost, occullu ptatquiam doluptios niet
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
voluptatur, coneturi Sunt voluptas reium velit ut quatur
simus dolorei ciatquaessit everferupta sin corro volut et
aliquiat quatur ad quos mintectur? H
it la prerio voluptas
et officia con estia deles apit, consequia vendit lacestis
verions erunt, offictis sint, qui nobit harumqui dolupisse
nus event eum nem
eum ius adigenis volorectem
venet
dolupta nis sita iligendam eum
quatur rae pro bla sus qui
Ullacers pedigna tincias voluptatis quideles aut m
aio.
Te dolorrum atem
volorib usandi debit eossita sinvel
et facculparum eni nim
usda peribus antibus, ipsanda
consequam aliquo excerspe et pa qui si unt.
Les excerum aborum
nus rem. U
t vollabo reicium re
consequis es adia si doluptatis et doluptatem rerem
am
facipsunt.Perio temperum
ene aut estem vellore ssuntis
cum aut est fugiatu sdante occus ea ex estiisciusae eates et
et incto inusdam serum
dis acepernatur, sumqui dus, cus
alis eos sapides sinctiur? Solor a quatur abo. Nem
po-
rrovid qui conseniscit vel eum sapides explabo rerit, ut
laborep ediorro comnim
a iorrovid utem sequidelliquo
occus magnim
pore, consequo corporum reprori tatesed
quae nem aut
rest, as arum, aut aceroru m
quasimus m
agni dolo et quid
et aut ellupta temquidella aboreratat. as sunt pero quia
Ota
es n
us, i
um d
eliti
os v
olor
i sam
et at
e non
em. E
t res
nons
eria
e nat
us d
elit
fuga
. Ita
quo
mai
onse
quis
acea
ru-
met
Dol
orio
n pe
leni
mag
nat q
uid
mod
isque
nul
labo
rrum
cullu
m q
uatu
r san
des p
a vol
oreh
enda
esto
cusd
a ace
arum
quid
unt o
rerfe
rrum
aliq
ue re
ssi i
s est
laci
isqui
om
mol
ore-
rias e
xces
t ut l
aces
t mag
nim
arum
qui
sim
us v
olup
tatu
r,
con
nons
ed q
ui co
n el
lupt
atur
? Rum
deb
is qu
e por
esci
aspe
libus
audi
gene
sti d
oles
cusd
am q
uam
fugi
am et
un
t vol
orep
e qua
m v
it ap
edisi
t ver
ios u
llaut
qui
rere
dolo
rrum
quam
qua
mus
eseq
uam
, qui
as m
agna
tur?
Net
aut e
liqui
a tem
quat
iatio
r aut
aute
m v
ero
odic
ius d
i
offic
ae. T
a ni b
la v
eles
etur
, nus
alit,
qui
s dol
upta
inia
s il
mol
upta
t etu
r aud
aect
ur?
Em is
dem
olup
tata
tis q
ue v
olup
tur,
nam
usam
, ut a
d et
ex
et q
uate
m la
ccum
res s
itia p
oreh
entib
us a
com
nihi
lign
is
es es
to m
a vol
upti
onse
quas
a de
mpo
ri vo
lora
pre
st, q
ue
prer
e nes
trum
rem
esti
re n
iate
core
s aliq
ue v
olen
to m
o-
dior
em q
uodi
ci d
em as
dol
uptiu
ntis
vele
ste m
poru
m q
uis
mag
nien
ima c
um n
onse
quam
vel
ide c
onse
qu u
ndae
rum
facc
usa n
dele
ctot
as au
t re e
sequ
i nat
urita
mus
.
It ev
elis
et d
igen
t. A
qui d
olup
tae m
aior
eh en
dant
acca
tet,
qui t
emod
ipisc
i dol
orro
odi
s ut i
nto
com
nihi
cilia
ti te
mpo
s
sequ
i dis
ea d
olup
tat.
Mus
cia n
onse
qui v
olor
iber
em eo
ssum
aliq
uian
dae s
enda
er
erch
ili ta
tiber
nat
ende
bit,
tem
lam
que
num
quia
s num
expe
pro
beru
m h
arun
to te
m ra
ideb
ist, q
uasp
er io
reru
nt o
dita
-
tem
que
int v
olup
taqu
am, q
ui o
ffici
amus
et v
olup
taec
tem
qui v
ella
m ea
vol
orpo
ribus
in ra
vol
uptu
reru
m fa
ceat
odi
o
mai
o. D
andi
s ea e
lique
non
em et
, odi
geni
st ip
itium
rem
vole
stin
none
m q
uati
alit
aute
ndis
mili
s mol
upta
tus e
t
alig
endu
cil m
axim
axim
sam
fuga
. Et a
t.
Isci
ene d
olor
ibus
ti co
nseq
uam
es m
o ve
ribus
ratib
us
apic
id m
aio
offic
tota
tiae d
ipsa
m il
lis et
, con
exer
iatu
-
reri
beat
ur? E
rund
am, n
is se
cto
mag
nisc
iae n
is re
pero
r
poria
sped
que
dist
, sum
dol
upta
tio te
aut o
mni
a vol
upta
nus,
nobi
s max
imin
cips
um si
dol
oreh
enis
am, c
onse
quis
volo
repe
rem
deb
is m
a cus
de i
ncil
idel
it ev
ente
nis a
ut
veni
t,
cone
ctem
vol
o om
nia d
oles
esci
um re
m re
prae
prae
qui
dern
am ip
iscim
us, e
umet
ver
natu
r seq
ui co
nseq
uass
im
abo.
Offi
cie n
deliq
uiae
st ex
erum
q ui
atur
?
Dic
ietu
r? Q
uibu
s aut
ipsa
cum
etur
, inv
el et
aspi
de p
ro
delli
ctat
ia su
scita
m as
expe
dign
im es
tis ad
i deb
itibu
s
quia
vol
ores
t quo
strum
har
umet
latib
us p
os d
iatu
r, er
fere
veni
sci o
dit a
b ip
sum
rest
am, o
mni
st qu
atur
sita
tem
quia
tiaes
t, en
da si
m q
ue d
ersp
e non
se n
onse
que p
laut
et
re q
uas s
apie
nd er
chill
aut o
ffici
a in
rerit
, vol
lore
, nob
is
ante
mpe
d et
facc
us, s
ita q
uid
mol
ores
mai
osap
ieni
min
pro
mai
o cu
ptae
ste n
onse
vol
um q
uis m
odig
ni ti
busd
a
eper
unt f
acea
t et,
ut es
cim
inia
si d
olor
er ch
icill
acip
sus
quat
aqui
bus,
expe
lla u
tem
porio
qui
at la
ut q
ue il
late
por
ita
volo
re p
lic te
m in
cil e
xpliq
uid
quo
blab
oreh
ent l
abo.
Nam
face
ata n
es al
ibus
am q
uatio
n se
rcip
ictu
r, od
qui
am q
uam
repu
di d
ent r
erum
eate
non
emol
orum
e si c
orum
qua
m,
torit
, sed
icat
e sin
nos
trunt
et eo
s as m
agna
m ra
del
igna
tur?
Fica
tum
eosa
m, t
o te
mqu
atem
labo
rem
. Mus
ti se
d
max
imen
ieni
ent v
el m
a qua
m cu
sdan
da d
olor
re,
nobi
taqu
e pre
ctat
ior s
equi
bus,
optu
rem
qua
tess
und
itaq
uiae
rum
ati c
oria
dol
orer
upt
iuri
orer
nate
t rer
natu
m et
omm
ostis
si al
icat
em il
late
mqu
am, v
olum
et et
dol
oriti
os
ulpa
ven
t, se
quas
ipsa
num
har
chit
iisqu
id q
uisq
ue et
eos i
mag
nim
ped
ulpa
rum
qua
tis ea
tem
qua
tum
que p
rae
ende
ribus
ant p
erum
e non
esse
di d
olup
tatu
r? P
orio
n eu
m
quam
, occ
ulla
cor a
cept
ate o
d ut
e et r
e nul
land
unt p
ore,
Familia TipográficaRegular
Italic BoldBold Italic
Stanley Morison, nacido en
Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre
destacado en la imprenta bri-
tánica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y en
especial por los escritos de reli-
gión católica, lo llevó a investi-
gar e involucrarse en el mundo
de la imprenta conviertiéndose
en un experto en esta área. Así
que desde 1913 comienza a tra-
bajar en periódicos como The
Imprint y posteriormente, en
1919, para The Pelican press
como supervisor de diseño.
Stanley Morison, nacido en
Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre
destacado en la imprenta bri-
tánica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y
en especial por los escritos
de religión católica, lo llevó
a investigar e involucrarse
en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto
en esta área. Así que desde
1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint
y posteriormente, en 1919,
para The Pelican press como
Stanley Morison, nacido en
Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hom-
bre destacado en la imprenta
británica de la época. Su inte-
rés temprano por la lectura,
y en especial por los escritos
de religión católica, lo llevó
a investigar e involucrarse
en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un exper-
to en esta área. Así que desde
1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint
y posteriormente, en 1919,
para The Pelican press como
Stanley Morison, nacido en
Wanstead, Essex, Inglaterra,
(1889- 1967) y siempre será
reconocido por ser un hombre
destacado en la imprenta bri-
tánica de la época. Su interés
temprano por la lectura, y
en especial por los escritos
de religión católica, lo llevó
a investigar e involucrarse
en el mundo de la imprenta
conviertiéndose en un experto
en esta área. Así que desde
1913 comienza a trabajar en
periódicos como The Imprint
y posteriormente, en 1919,
para The Pelican press como
70
La Times New Roman ha sido una de las fuentes más exitosas y utilizadas en todo el mun-
do. Su difusión a través de las computadoras personales permitió que llegara a millones
de usuarios. El equilibrio que brinda entre legibilidad y economía ha sido aprovechado por
la publicidad en muchas publicaciones como libros, revistas. Sin embargo la sobrexposición
que ha tenido ha dado como resultado hoy por hoy que se vea como una fuente más entre
muchas otras en el área del diseño. No obstante es un referente obligado y su influencia
en la creación de otras fuentes ha sido innegable.
LEGADO
71
Una de las fuentes más destacadas que tomó como base la plantilla de la Times New Roman fue
la fuente Times Ten que la diseñó el mismo Stanley Morison.
Otras fuentes más actuales que se han inspirado en el diseño y las características de la Times
New roman son la Newton, creada por Vladimir Yefimov, y la Timeless, diseñada por Typoart.
Fuente Times TenStanley Morison
Fuente NewtonVladimir Yefimov
Fuente TimelessTypoart
72
Aunque en la historia de la tipografía se conoce a Stanley Morison como el creador de la Times
New Roman, un artículo en el Financial Times, pone en entre dicho la autoría del tipógrafo
inglés. En el artículo, The history of the Times New Roman typeface, por Joel Alas, se nombra a
Mike Parker, un experto especialista en tipografía quien desafía a la historia afirmando que la
Times New Roman es una creación del estadounidense William Starling Burgess.
CONTROVERSIA
73
Mike Parker respalda su versión con un
molde de latón que tiene grabada la letra B
mayúscula, molde muy familiar a la versión
Times New Roman de Morison. Este molde
llegó a sus manos gracias al encuentro en los
años 70’s con Gerald Giampa, un excéntrico
impresor canadiense que adquirió lo que
quedaba de la empresa Lanston Monotype.
Giampa contacta a Parker para que
investigara algunos documentos que había
rescatado de aquella compañía referentes a
un tipo conocido como Número 53, dema-
siado similar a la Times New Roman. Dichos
documentos databan de 1904 y se referían
al diseño de un nuevo tipo y su principal
creador: William Starling Burgess.
William Starling Burgess (Boston,
1878 - 1947) se lo recuerda mucho más
por su trabajo como diseñador naval y
aeronáutico y el trabajo que desarrolló para
los hermanos Wright. Sin embargo, según
los archivos que encontró Gerald Giampa,
Starling Burgess ordenó en 1904 a Lanston
Monotype la fabricación de un tipo para
Mike ParkerDiseñador tipográficoLondres, 1929
Molde de Latón, unica prueba que respalda la autoría de Starling Burgess sobre la Timens New Roman Posesión de Mike Parker
74
54 pero fracasó en el intento. Parker no
sabe como fueron a parar a Inglaterra, pero
asegura que Frank Hinman Pierpont , un
norteamericano que vendía tipos antiguos
en Surrey, obtuvo los diseños y posterior-
mente se los entregó a Stanley Morison.
De esta manera, según Parker, la historia
continúa como la conocemos, Stanley
Morison presenta su idea tipográfica para
el periódico The Times, excepto que sus
diseños supuestamente no son propios sino
copias de la creación de Starlin Burgess.
Hasta hoy, Tanto Giampa como Parker
son los únicos que dan testimonio de haber
visto pruebas que documentan la autoria
de Starlin Burgess sobre la Times New Ro-
man, porque en 1918 un incendio destrulló
el lugar donde las empresas de Burguess
archivaban sus documentos, perdiéndose el
rastro de aquellas pruebas que ratificaran
las actividades de Burgess en 1904 con
respecto a la creación del tipo. Y un hecho
aún más desafortunado es el que sucedió
en enero de 2000, donde la casa de Giampa
William Starling Burgess
ser usado en los documentos oficiales de
sus empresas. Starling llevó sus dibujos a
Lanston Monotype, pero su vinculación con
los primeros vuelos de los hermanos Wright
hizo que perdiera su interés por la la nueva
fuente, suspendiendo la fabricación de la
misma. De esta manera Lanston Monotype
archivó el pedido junto con los dibujos
realizados por Burguess quedando olvidados
por muchos años.
Según Mike Parker, en 1921, Lanston
Monotype intentó vender el tipo Numero
75
se inundó, en donde se perdieron infinidad
de documentos de la imprenta y de los
diseños del tipo Numero 54, quedando
sólo el molde de latón de la letra B como
única prueba y algunos dibujos de Burgess
conservados por la Smithsonian Institution.
Las intensiones de Mike Parker por
cambiar la historia de la Times New Roman
han dado como resultado muchas burlas
sobre el tema, afirmando que son puras
especulaciones o alguna forma de llamar
la atención perdida. Sin embargo Matthew
Carter, diseñador de los tipos Georgia y
Verdana es uno de los pocos que la creen
muy verosimil; incluso el periódico The Ti-
mes ha empezado por aceptar una historia
alterna para la famosa fuente aceptando
que el diseño de la Times New Roman es
debido a Stanley Morison, Victor Lardent y
posiblemente Starling burgess.
Hoy en día Mike Parker sigue insisi-
tendo en su versión y su insistencia lo ha
llevado a realizar, según el, de la manera
más fiel y correcta, la creación de una
Fuente Starling Roman,inspirada en los dibujos de Starling BurguessDiseño por Mike Parker
76
nueva fuente: la Starling Roman, basándose en los dibujos Burgess y corrigiendo los errores
que écree, tuvo Morison a la hora de crear la Times New Roman.
No obstante, siendo Burguess o Morison el creador de la Times New Roman, no puede
ser negado el éxito que tuvo y la trascendencia que ha dejado a través del tiempo. Siempre
sera considerada una de las fuentes más conocida y usada por todos y de gran influencia
en la historia del diseño y la tipografía.
79
CONCLUSIONESEl presente documento, es un compendio del recorrido por el cual nos ha llevado el curso
de tipografía y más allá de la teoría, es la puesta en práctica de las bases y conceptos
aprendidos.
Como artista visual y en mi trabajo diario en el área del diseño gráfico, volver a encontrar-
me con el estudio de la tipografía dio como resultado una reflexión frente a mi trabajo y
los obstáculos a los que me he enfrentado, los cuales he podido sortear pero siempre con
dudas y vacilaciones relacionados a este gran mundo que es la tipografía y como conse-
cuencia, el diseño.
80
El viaje hacia la historia de la tipografía, sus características, su estructura, las clasificaciones, su anatomía, entre otros conceptos vistos, es el recorrido ideal para ampliar la perspectiva
actual que tenemos sobre el signo tipográfico y sus aplicaciones. Conocer ese amplio espectro, desde lo más básico, nos permite con mayor firmeza diseñar y comunicar de manera
eficaz, usando las herramientas correctas, evitando caer en el mal diseño de la información.
El curso de tipografía permitió entender que nos enfrentamos a retos muy grandes en el área de la comunicación. Nuestro papel como diseñadores no está en darle sólo forma y
estética a un contenido escrito, por el contrario, nuestro rol tiene que partir del ánalisis previo de lo que vamos a comunicar y como consecuencia de esto, la forma en que diseñemos
será una reflexión propia pero siempre objetiva, la cual permitirá que el interprete del mensaje reciba una comunicación clara y eficaz y pueda a su vez realizar un análisis y una
reflexión propia.
Resultaron muy interesantes los ejercicios de composición tipográfica porque usualmente vamos directamente al computador a graficar y diseñar, mientras que con esta exploración
se volvió a tener conciencia del bocetaje previo y del espacio en blanco, al que a veces le tenemos tanto miedo. Durante estos ejercicios se entendió la pertinencia de tener un orden
y un plan de trabajo para diseñar correctamente, ya que nuestro diseño dirige la lectura e influye en la intensión del mensaje y hasta en la misma interpretación de éste.
81
Al conocer un poco más sobre el trabajo de algunos diseñadores tipográficos y las fuentes diseñadas, es importante resaltar el valor que hay detrás de cada una de estas creaciones.
Por lo general, acostumbramos a usar las fuentes tipográficas sin mayor conciencia de lo que representan, como si no tuvieran una historia y un creador detrás. El curso de tipografía
también nos propone un uso adecuado y consecuente de las fuentes tipográficas con las que trabajamos cotidianamente y que vale la pena invertir en ellas para tener los mejores
resultados en nuestro trabajo.
Pienso que este curso generó una curiosidad mayor por el mundo de la tipografía y el valor que tiene sobre el diseño de la información. Tomará mucho más tiempo y dedicación
abarcar todo lo que ha representado a lo largo de la historia de la humanidad y su comunicación y lo que sigue representando con la evolución de la misma. Lo importante es que
ahora contamos con los conceptos fundamentales para aplicarlos en nuestro trabajo diario, permitiéndonos ser mucho más lógicos, coherentes y persuasivos en la comunicación de
mensajes. De esta forma tendremos en cuenta que la creatividad que buscamos constantemente está siempre al alcance cuando racionalizamos y analizamos minuciosamente las
herramientas que tenemos en nuestro entorno.
82
• De Buen, Juan (1998) Manual del Diseño editorial. México. Santillana.
• Zavala, R. El libro y sus orillas. México. UNAM.
• http://www. letrag.org
• Bigelow, Charles (1994). Times (New) Roman and its part in the Development of Scalable
Font Technology. www.truetype-typography.com/articles/times.htm
• Alas, joel. (2009) The history of the Times New Roman typeface. www. media.ft.com/
cms/57288dba-7cb8-11de-a7bf-00144feabdc0.jpg
• http://www.linotype.com/1540/TimesNewRoman-family.html
• http://www.fontbureau.com/fonts/Starling
• http://typedesk.com/2009/08/05/times-new…-mompen/ (foto parker)
BIBLIOGRAFÍA