Moduł 7

Diagnostyka nadwozia pojazdu samochodowego

1. Rodzaje nadwozi2. Diagnostyka nadwozia pojazdu samochodowego

1. Rodzaje nadwozi

Nadwozie jest to część składowa pojazdu. Umieszczona jest na podwoziu lub jest elementemkonstrukcyjnym   służącym   do   montażu   elementów   podwozia   i   innych.   Okrywa   onomechanizmy  pojazdu,  przedział  pasażerski   lub   towarowy oraz   spełnia   funkcje   estetyczne,nadające określony kształt i styl bryły pojazdu. 

Nadwozie [1] składa się ze struktury nośnej i karoserii (poszycia). Pod względem strukturynośnej   pojazdy   dzielimy   na   konstrukcje   ramowe   (nadwozie   nieniosące)   i   samonośne(samoniosące,  bezramowe).   Istnieją   też  konstrukcje  pośrednie  – nadwozie półniosące orazsamonośne z ramami częściowymi.

Klasyfikacja nadwozi samochodów osobowych według zastosowanej formy zewnętrznej

Klasyfikacja taka dokonuje podziału nadwozi według liczby brył składających się na sylwetkęnadwozia. Ilustruje to rysunek 7.1.

Rys. 7.1. Klasyfikacja nadwozia ze względu na formę zewnętrzną (źródło: [1]).

Odnosząc   się   do   rzeczywistych   modeli   pojazdów   można   jeszcze   wyróżnić   nadwozie   2,5bryłowe,   które   jest   formą   pośrednią   między   nadwoziem   dwubryłowym   i   trójbryłowym.Różnica między nim, a nadwoziem trójbryłowym polega na tym, iż można wyróżnić w tylnejczęści dodatkową bryłę, ale jest ona dużo mniejsza niż w przypadku nadwozia trójbryłowegooraz ten segment zaopatrzony jest w pokrywę , która otwiera się razem z oknem tylnym.

 Przykład nadwozia 2,5 bryłowego przedstawia rysunek 7.2.

2

Rys. 7.2 Nadwozie 2,5 bryłowe. (źródło: http://www.iepim.pr.radom.pl/dokumenty/BSiTR/Logistyka/Inst%206.pdf)

Powyższe nadwozia mogą występować jako nadwozia zamknięte, otwarte lub mieszane.

W nadwoziach zamkniętych wyróżniamy nadwozia typu:

• Kareta,• Limuzyna,• Uniwersalne,• Wielofunkcyjne,• Coupé.

W nadwoziach otwartych wyróżniamy:

• Kabriolet,• Roadster,• Speedster,• Buggy,• Torpedo.

W nadwoziach mieszanych wyróżniamy następujące typy:

• Kabriolimuzyna,• Semi­kabriolet,• Landaulet.

Kareta [1] (rys. 7.3) – inne nazwy to sedan, notchback (ang. notch – szczebel, stopień; back –tył)   –   rodzaj   trójbryłowego,   zamkniętego   nadwozia   samochodu   osobowego,   z   wyraźnieoddzielonym przedziałem silnikowym i bagażowym. W okresie od lat 50. do 90. XX wiekubył to najczęściej spotykany rodzaj nadwozi samochodowych, obecnie wciąż nadwozie typusedan uważane jest za klasyczne i eleganckie. Nadwozie takie mogło być wyposażone w 2 lub4 drzwi. Odmianą nadwozia typu kareta jest Sedan hardtop (Hard Top (ang. – twardy dach))oznacza sztywny, nakładany, bądź zamontowany na stałe dach, często odróżniający się fakturą(materiałem,  z   jakiego  jest  wykonany) od   reszty  nadwozia.  Ze  względu na   jego budowę,nadwozie   to   charakteryzuje   się   brakiem   słupków   pomiędzy   bocznymi   oknami.   Szyby   wdrzwiach opuszczają   się  w całości   (jeśli  występuje   ramka  dookoła  szyby  to  opuszcza  sięrazem z szybą).

Rys. 7.3. Nadwozie typu kareta [1]

3

Limuzyna   [1]   (rys.   7.4   a   i   b)   –   nadwozie   zamknięte,   czterodrzwiowe.   Klasyczny   układnapędowy. Może posiadać od czterech do kilkunastu miejsc siedzących, czasem dwa lub trzydodatkowe składane siedzenia.  Siedzenie kierowcy  i  pasażera zazwyczaj  są  oddzielone odtylnej części kabiny (siedzenia "VIP") szybą lub ścianką – wtedy nazywamy to samochodemdual cowl. Limuzyny jako samochody luksusowe są standardowo wyposażone w barek, radioz CD, klimatyzację, telefon pomiędzy kierowcą a kabiną, często też telewizor z DVD.

Rys.   7.4.   Nadwozie   typu   limuzyna:   a)   widok   z   zewnątrz,   b)   wnętrze   limuzyny.   Źródło:http://www.amerykany.v10.pl/

Nadwozie uniwersalne – inaczej nazywane kombi [1], to typ nadwozia samochodu osobowegoo   wydłużonej   tylnej   części,   zazwyczaj   przeznaczonej   na   bagaż.   W   odróżnieniu   od   typuhatchback, wysokość kabiny nie zmniejsza się aż do samego końca samochodu; szyb z bokujest  po   trzy,   a  nie  po  dwie;   tylna  szyba  nie   jest   tak  mocno  odchylona od pionu.   Jest   tonadwozie dwubryłowe. Nadwozie tego typu przedstawia rys. 7.5.

4

Rys. 7.5. Nadwozie typu uniwersalnego [1]

Z reguły współczesne samochody typu uniwersalnego mają  relingi dachowe umożliwiającemontaż   dodatkowego  bagażnika  na   rowery,  narty,   a  nawet  box  dachowy;  zazwyczaj  mająpięcioro drzwi. 

Rozszerzeniem nadwozia uniwersalnego są nadwozia wielofunkcyjne.

Nadwozie wielofunkcyjne, zwane również Minivan lub MPV (ang. Multi­Purpose Vehicle)[1]–   typ   nadwozia   wielozadaniowego   samochodu   osobowego.   Jest   to   zazwyczaj   nadwoziejednobryłowe.  Te   samochody   są   produkowane  w  czterech  klasach   (rozmiarach).  Większeprawie zawsze mają siedem lub osiem siedzeń w trzech rzędach. Mniejsze mają pięć w dwóchrzędach.    W porównaniu  do  nadwozia  uniwersalnego   jest  ono o  powiększonej  wysokościwnętrza   oraz   możliwości   demontażu   i   różnej   konfiguracji   siedzeń.   Przykład   tego   typunadwozia przedstawia rysunek 7.6.

Rys. 7.6. Nadwozie wielofunkcyjne [1]

Coupé   [1]   –   (z   fr.   –   ścięty)   −   najczęściej   dwubryłowe   nadwozie   zamknięte   samochoduosobowego,   posiadające   dwoje   drzwi   i   charakteryzujące   się   bardziej   opływową   i   płaskąstylistyką,  niż   inne typy nadwozia. Często, ze względu na nisko opadającą  ku tyłowi liniędachu, w środku jest mało miejsca, zwłaszcza dla pasażerów tylnej kanapy, jeśli takowa wogóle jest w samochodzie. Przykład takiego typu nadwozia przedstawia rysunek 7.7.

Rys. 7.7. Nadwozie typu coupé [1]

5

Nadwozie typu kabriolet [1] – (fr. cabriolet) – rodzaj samochodu osobowego z nadwoziemotwartym,   czyli   nadwozia   nieposiadającego   stałego   dachu.   Przeważnie   miękki   dach   jestskładany lub zdejmowany. Odmianą kabrioletu jest roadster. Inne cechy charakterystyczne to:boczne,   otwierane   okna,   brak  pionowych   słupków   czy   też   jakichkolwiek   ram   nad  górnąkrawędzią nadwozia (poza szybą przednią). Najczęściej występuje w wersji dwudrzwiowej.Przykład tego typu nadwozia jest przedstawiony na rysunku 7.8.

Rys. 7.8. Nadwozie typu kabriolet [1]

Nadwozie typu roadster [1] –  terminem tym określa się  dwumiejscowe auta o sportowymcharakterze, bez stałego dachu. Współczesnego roadstera poznać można po tym, że jego dach(miękki lub sztywny) przypinany jest do karoserii, a więc nie jest integralną częścią nadwozia.Samochód typu Roadster ma 3 charakterystyczne cechy: składany dach, dwa miejsca, napędwyłącznie   na   tylną   oś.   Zatem   auta   ze   składanym   dachem   i   czterema   siedzeniami   i/lubnapędem na  przednią   oś   lub  4x4   są   po  prostu  kabrioletami,   a  nie   roadsterami.  Przykładnadwozia typu roadster przedstawiony jest na rysunku 7.9.

Rys. 7.9. Nadwozie typu roadster [1]

Nadwozie   typu   speedster   to   otwarte   dwuosobowe   nadwozie   samochodu   sportowego,charakteryzujące   się   niską   i   dość   silnie   pochyloną   szybą   przednią.   Wyposażeniemdodatkowym tego typu nadwozia jest cienki składany dach wykonany z nieprzemakalnegomateriału, który stosuje się w sytuacjach awaryjnych. Dodatkową cechą tego typu nadwoziajest to, iż szyby boczne są odejmowane wraz z ramką lub w ogóle nie są stosowane. Nadwoziespeedster przedstawia rysunek 7.10.

6

Rys. 7.10. Nadwozie typu speedster [1].

Nadwozie typu Buggy [1] – jest to typ lekkiego samochodu rekreacyjnego. Wyposażony jestw duże koła z grubymi oponami, wytrzymałe zawieszenie, otwarte nadwozie oraz odsłoniętysilnik umieszczony najczęściej z tyłu. 

Samochody typu Buggy [1] dzielą się na dwa rodzaje:

a) Pierwszym   z   nich   są   pojazdy   budowane   na   bazie   modelu   Volkswagen   Garbus   –głównie ze względu na silnik umieszczony z tyłu,  niewielkie rozmiary,  dostępnośćczęści   zamiennych   oraz   łatwość   montażu   i   wymiany   części.     Przykład   tego   typunadwozia przedstawia rysunek 7.11a. W krajach anglosaskich Garbus jest nazywany„Beetle"   lub  Bug,   skąd  właśnie  wzięła   się   nazwa  pojazdu.   Inna  nazwa  pojazdówbuggy budowanych na bazie VW Garbusa to Baja Bug.

b) Drugi typ samochodu to pojazdy, których nadwozie jest budowane całkowicie od nowa(przez spawanie rur), co przedstawia rysunek 7.11b. Samochód taki jest budowany odpodstaw,   jednak  zajmuje   to  więcej  czasu   i  wymaga większych kosztów. Rozmiarytakich   buggy   mogą   być   różne   –   od   maleńkich   gokartów   wielkości   quada,   aż   dopojazdów wielkości sedana wyposażone w silniki V8. Są one nazywane Sand rails, zpowodu rurowej klatki nadwozia.

Rys. 7.11. Nadwozia typu Buggy. Źródło [1].

Nadwozie typu torpedo posiada następujące cechy charakterystyczne: szyby boczne wraz zramkami   są   odejmowane   oraz   istnieje   możliwość   otwierania   (odkładania)   płaskiej   szybyprzedniej na pokrywę przedziału silnika. Nadwozie tego typu jest przedstawione na rysunku7.12. Nadwozie to jest zwykle również wyposażone w odpinany dach brezentowy.

7

Rys. 7.12. Nadwozie typu torpedo [1].

W przypadku samochodów osobowych, pełniących po części funkcje  transportowe, możnarównież wyróżnić następujące typy:

• furgon   [1]   –   zamknięte   nadwozie   samochodów   dostawczych   i   ciężarowychposiadających sztywny dach i  ściany, odchylane drzwi tylne i  często odchylane lubprzesuwane   drzwi   boczne.   Furgon   służy   do   przewożenia   towarów.   Furgony   mogąpowstawać w oparciu o konstrukcję samochodów osobowych, a z kolei na ich bazietakże może powstać odmiana osobowa. Przykładowo Volkswagen Caddy Maxi posiadaosobową  odmianę  Volkswagen Caddy Maxi  Life.  Nadwozie   tego  typu przedstawiarysunek 7.13.

Rys. 7.13. Nadwozie typu furgon [1].

• pick­up [1] – (ang. tu: zabrać, podwieźć) – typ nadwozia dostawczego lub terenowego,dostawczego   samochodu   osobowego,   charakteryzujący   się   posiadaniem   skrzyniładunkowej, znajdującej się zaraz za kabiną pasażerską. Kabina może być:

pojedyncza   (tzw.   single   cab   lub   standard   cab),   dwudrzwiowa,   dwu­   lubtrzyosobowa;

powiększona (tzw. extra cab, king cab lub super cab), czasem z półdrzwiamiuchylanymi „pod wiatr", z ławeczką dla jednej lub dwóch dodatkowych osób;

podwójna   (tzw.   double   cab   lub   crew   cab),   czterodrzwiowa,   pięcio­   lubsześcioosobowa.

Przykład nadwozia typu pick­up przedstawia rysunek 7.14.

8

Rys. 7.14. Nadwozie typu pick­up [1].

Innym podziałem funkcjonującym na rynku motoryzacyjnym jest podział nadwozi ze względuna sektory handlowe. Podział ten związany jest głównie z długością całkowitą pojazdu (L). Wmniejszym stopniu w powyższym podziale rolę  spełnia pojemność  skokowa silnika   (Vs) irozstaw osi pojazdu (S).

Powyższy podział nadwozi na poszczególne segmenty przedstawia tabela 7.1.

Sektory

Długość, pojemność skokowasilnika, przykładowe 

samochody

Samochody najmniejsze. L≈3,3 m, Vs≈900cm3, S≈2,3mDaewoo Tico, Daihatsu Cuore, Fiat Seicento, Suzuki Maruti, Opel Agila.Do tego sektora zaliczane są także samochody, które nie spełniają równocześnie obu tych kryteriów, np. Rover Mini o długości 3,05 m, ale wyposażony w silnik 1275cm3 oraz dłuższe pojazdy z małymi silnikami, jak Fiat Panda (3,4 m; 770 cm3).

L≈3,6÷3,8 m, Vs≈1000÷1200 cm3, S≈2,4÷2,5 mFiat Punto, Ford Fiesta, Nissan Micra, Renault Clio, Opel Corsa czy Volkswagen Polo.

9

Samochody średnie mniejsze.L≈4,0÷4,2 m, Vs ≈1400÷1600 cm3, S≈2,5÷2,6 mVolkswagen Golf, Ford Escort, Opel Astra, Mitsubishi Colt, Ford Focus czy Lada Samara.

Samochody średniej wielkości. L≈4,3÷4,5 m, Vs≈1400÷1600 cm3, S≈2,6÷2,7mAudi A4, Opel Vectra, FSO Polonez,Nissan Primera i Volkswagen Vento.

Samochody średnie większe. L≈4,5÷4,6 m, Vs≈1800÷2000 cm3, S≈2,7÷2,8 mFiat Croma, Ford Mondeo, Mazda Xedos 6, Mercedes -Benz klasy C i Volkswagen Passat.

Samochody duże. L≈4,6÷4,8 m, Vs>2000 cm3, S≈2,8÷2,9 mBMW serii 5, Citroen XM, Peugeot605, Mercedes - Benz serii E i Toyota Camry.

Sektory

Długość, pojemność skokowa silnika, 

przykładowe samochody

Samochody luksusowe. L≈5 m, Vs>2800 cm3, S≈2,9÷3,0 mBMW serii 7, Jaguar XJ 6, Lexus LS 400, Mercedes - Benz klasy S oraz Rolls - Royce Silver Spirit.

10

Literą H jest oznaczony sektor samochodów sportowych, który grupuje te pojazdy bez względu na długość całkowitą i pojemność skokową stosowanego silnika. Mieszczą się tu zarówno małe pojazdy, jak np. Suzuki Cappucino,jak i potężny Jaguar XJS V12, Mercedes - Benz SL (R 129),

Samochody terenowe. Sektor również bardzo zróżnicowany pod względem wielkości. Toyota Land Cruiser, Volkswagen Touareg, Volvo XC 90, Jeep Cherokee 2,4.

Samochody wyposażone w silniki wysokoprężne, bez względu na długość całkowitą i pojemność skokową silnika. Audi A2 TDI, Citroen Saxo 1, 5D, Mazda 323F 2,0TD.

Pojazdy wielofunkcyjne, jak minivany, MPV (Multi Purpose Vehicle) czy APV (All Purpose Vehicle).Pontiac Trans Sport, Volkswagen Sharan.

Tabela 7.1.  Podział pojazdów na sektory według [6].

Budowę   nadwozia   pojazdu,   nazewnictwo   poszczególnych   elementów   oraz   materiały,   zktórych są wykonane można poznać zapoznając się z informacjami podanymi na stronie, doktórej łącze podane jest poniżej:

http://www.e­autonaprawa.pl/artykuly/3396/nowe­trendy­w­budowie­nadwozi.html

2. Diagnostyka nadwozia pojazdu samochodowego

Diagnostyka stanu nadwozia pojazdu samochodowego związana jest przede wszystkimz:

określeniem stanu nadwozia, określeniem jakości powłoki lakierniczej nadwozia, sprawdzeniem szczelności nadwozia,

11

określeniem geometrii nadwozia.a) Ocenę stanu nadwozia wykonuje się wzrokowo. Kontrola polega na stwierdzeniu,   czy

nadwozie   nie   posiada   widocznych   gołym   okiem   uszkodzeń   mechanicznych,   pęknięć,wgnieceń   itp.   Wszelkie   zauważone   nieprawidłowości   i   uszkodzenia   należy   poddaćgruntownej   ocenie,   zlecając   ją   wykwalifikowanemu   blacharzowi   pojazdówsamochodowych.   Osoba   ta   ustali   również,   czy   powyższe   uszkodzenia   możnazakwalifikować do naprawy blacharsko­lakierniczej lub ewentualnie do wymiany całegodanego elementu. 

b) określenie jakości powłoki lakierniczej nadwozia.Jakość powłoki lakierniczej sprawdza się wzrokowo. Zgodnie z informacjami podanymiw   podręczniku   pt.   Pracownia   diagnostyki   pojazdów   samochodowych   [2],   możnazaobserwować następujące rodzaje wad lakierniczych:

Nazwa Charakterystyka Przyczyna powstania ZapobieganieUtrataprzyczepności

• Niedostateczne oczyszczenie przed lakierowaniem podłoża z silikonu, oleju, wosku, wody, rdzy, itp.

• Stosowanie niewłaściwych podkładów.

• Niewłaściwe przygotowanie powierzchni.

• Zbyt cienkie warstwy podkładu i warstwy nawierzchniowej.

• Za gruba warstwa powłoki.• Zbyt krótki czas schnięcia 

między warstwami.

• Bardzo dokładnie oczyścić powierzchnię.

• Stosować właściwie dobrane podkłady.

• Nakładać powłokę   o właściwej grubości.• Stosować odpowiedni 

czas schnięcia między warstwami.

Spękanie powłoki

Znaczne zmiany temperatury i warunków otoczenia w trakcie naprawyi nakładania powłoki lakierowej.

• Przeszlifować papierem ściernym o odpowiedniejziarnistości.

• Stosować odpowiednie podkłady.

Pęcherzenie powłoki

• Silne zabrudzenie wody używanej do szlifowania.

• Mechaniczne zabrudzenie pyłkami, które nie zostały odfiltrowane.

• Mokre szlifowanie szpachli poliestrowej bez zachowania odpowiedniego czasu odparowania wody przed nakładaniem następnych warstw.

• Nieodpowiednia grubość powłoki.

• Powierzchnię zmyć detergentem, spłukać wodą i wysuszyć, po czym odtłuścić.

• Nie należy pozostawiać wody ani środków odtłuszczających na powierzchni, musi być dokładnie wytarta.

• Nakładać powłokę odpowiedniej grubości.

12

Rdza, korozja • Wilgoć i zniszczenia mechaniczne powodujące uszkodzenia powłoki do odsłonięcia gołego metalu.

• Niedokładne usunięcie rdzy przed lakierowaniem.

• Niedokładne oczyszczenie powierzchni metalu z soli, tłuszczu itp.

• Dokładne zmycie starej powłoki zdemineralizowaną wodą, aż do usunięcia wszelkich resztek soli i brudu.

Plamy wodne - Przedostanie się zanieczyszczeń wodnych do powłoki, np. bezpośrednio z instalacji. Zdarza się to wtedy, gdy aparatura do natryskunie jest odpowiednio oczyszczona i osuszona, a w instalacji pojawiają się zanieczyszczenia wodne.

• Przestrzegać właściwego czasu schnięcia.

• Jeśli części do lakierowania są wilgotne,należy je przed lakierowaniem osuszyć.

Zacieki • Zbyt duża dysza pistoletu.• Technika natrysku nie 

została dobrana odpowiednio do materiału.

• Warstwy nakładane zbyt szybko po sobie.

• Zbyt krótki czas odparowania między warstwami.

• Rozcieńczalnik lub utwardzacz działają zbyt wolno.

• Stosować właściwej wielkości dysze, rozcieńczalniki i utwardzacze odpowiednie do danego produktu.

Podnoszenie się powłoki

• Stara powłoka nieodpowiednio zeszlifowana.

• Stara powłoka podkładowanieodpowiednio zeszlifowana.

• Powierzchnie pokryte farbą gruntującą nie zostały odpowiednio oszlifowane.

• Podkład został nałożony zbyt cienką warstwą i nieodpowiednio wysuszony.

• Stosować właściwe metody szlifowania warstw podkładowych i gruntowych zgodnie z instrukcją przygotowania powierzchni i instrukcją stosowania poszczególnych produktów.

13

Skórka pomarańczowa

• Pistolet zbyt daleko od powierzchni w trakcie natrysku.

• Zbyt niskie ciśnienie natrysku.

• Zbyt lekka warstwa lakierunawierzchniowego.

• Zbyt duża lepkość lakieru.• Zbyt szybko działający 

rozcieńczalnik.• Niewłaściwa temperatura 

powierzchni lub natrysku.• Zbyt silny nadmuch przy 

suszeniu.

• Stosować techniki natrysku zgodne z zaleceniami producenta lakieru.

• Właściwie dobierać rozcieńczalnik do panującej temperatury i lepkość zgodnie z danymi technicznymi lakieru.

Przekrwienie • Nadmierna ilość utwardzacza użyta do podkładu poliestrowego.

• Rozcieńczalnik z produktów naprawczych wchodzi w reakcję z nadmiarem utwardzacza, co z kolei powoduje reakcję z pigmentami, następuje odbarwienie pigmentów poprzez ich oksydację (szczególnie pigmenty niebieskie i zielone).

• Pigmenty ze starej powłokirozpuszczają się w rozpuszczalnikach z produktów naprawczych i ulegają odbarwieniu.

• Pozostałości bitumiczne lub naftowe.

• Stosować wyłącznie zalecane ilości utwardzacza do farby podkładowej.

Porowatość • Zmiany w powłoce w postaci „ukłuć szpilką” różnej wielkości, kształtów i rozmieszczenia widoczne na powłoce lakierniczej.

• Stosowanie pigmentów, które były składowane dłużej niż jest to przewidziane w zaleceniach technicznych.

• Dodanie niewłaściwych rozcieńczalników.

• Stosowanie dwuskładnikowych, powtórnie rozcieńczonych materiałów, dla których przekroczono okres używalności mieszanki.

• Niedostateczne zmieszanielakieru.

• Nakładać materiały lakiernicze zawsze zgodnie z danymi technicznymi producenta. 

• Nie przekraczać okresu używalności mieszanki.

• Bardzo dokładnie mieszać lakier przed nakładaniem.

14

Słabe krycie • Niewystarczające krycie, które powoduje, że przez warstwę lakieru nawierzchniowego prześwituje podłoże.

• Lakier nawierzchniowy niebył dostatecznie zmieszanyprzed natryskiwaniem.

• Natryśnięta warstwa lakieru nawierzchniowego jest zbyt cienka.

• Lakier ma nierównomierną pigmentację.

• Użycie niewłaściwego rozcieńczalnika lub zbyt dużej ilości rozcieńczalnika.

• Lakier mieszać bardzo dokładnie przed natryskiwaniem.

• Stosować rozcieńczalnikizalecane przez producenta w odpowiednich  proporcjach.

• Nakładać warstwy o właściwej grubości.

Tabela 7.2. Rodzaje i charakterystyka wad lakierniczych [2].

Oprócz oceny jakości powłoki lakierniczej, można z użyciem specjalnego miernika określićgrubość lakieru, zwanego również warstwomierzem.   Przykładowy miernik grubości lakieruprzedstawia rysunek 7. 15. 

Rys. 7.15. Miernik grubości lakieru. (Źródło: http://www.pomiarlakieru.pl/)

Informacje na temat wykonania pomiaru grubości lakieru można znaleźć na stronie, do którejponiżej podany został link:

http://www.pomiarlakieru.pl/

W przypadku  oceny   stanu  powierzchni   lakierniczej   najważniejsza   jest   ocena   zużyciakorozyjnego. Wpływa ono bowiem nie tylko na estetykę nadwozia, ale powoduje równieżskutki   w   postaci   osłabienia   konstrukcji   nadwozia.   Niedopuszczalna   jest   nadmiernakorozja   zwłaszcza   elementów   nośnych   i   mocowań   innych   elementów.   Równieżuszkodzenie   ciągłości   powierzchni   blach   na   skutek   korozji   jest   niebezpieczne,   gdyżpowoduje  utratę   szczelności   i  wnikanie  wody w  inne  miejsca,  wywołując  dodatkowonowe miejsca, które są narażone na powstawanie nowych ognisk korozyjnych.

c) sprawdzenie szczelności nadwozia.

15

To kryterium oceny nadwozia związane jest z funkcją nadwozia. Kierowca wjeżdżając wwodę lub jadąc w deszczu powinien być chroniony przez nadwozie przed kontaktem zwodą.  Również   tak prozaiczna czynność,   jak mycie pojazdu może spowodować,   iż  wprzypadku   nieszczelności   nadwozia   woda   będzie   wnikała   do   jego   wnętrza.   Kontrolęszczelności   nadwozia,   zwaną   inaczej   badaniem   przenikania   wody   do   wnętrza,przeprowadza się za pomocą urządzenia natryskowego, którym może być również myjkaciśnieniowa. Ciśnienie wody nie powinno przekraczać wartości 0,15 MPa. Natrysk wodyna nadwozie należy prowadzić zaczynając od miejsc najniższych nadwozia, kierując się wkierunku   miejsc   położonych   wyżej.   Osoba   znajdująca   się   we   wnętrzu   nadwoziawzrokowo   ocenia   szczelność   nadwozia,   przy   czym   niedopuszczalne   jest,   aby   wodaprzedostawała   się   w   sposób   ciągły.   Dopuszczalne   jest   pojawienie   się   niewielkiegozawilgocenia w miejscu badanym, ale świadczy to o zużyciu materiału uszczelniającego.Sprawdzeniu   podlegają   wszystkie   otwory   wejściowe   (drzwi)   pojazdu,   szyby   zuszczelkami   oraz   pokrywa   bagażnika.   W   przypadku   bagażnika,   ocenę   szczelnościwykonuje się po zaprzestaniu polewania pokrywy bagażnika wodą, wytarciu pokrywy dosucha i jej otworzeniu.

d) określenie geometrii nadwozia.

Jak   podają   autorzy   podręcznika   „Pracownia   diagnostyki   pojazdów   samochodowych”   [2],kontrola geometrii nadwozia polega na:

wzrokowej ocenie stanu elementów, diagnostyce układu jezdnego sprowadzającej się do pomiaru geometrii kół, pomiarach kontrolnych wykonanych po przekątnej, pomiarach kontrolnych liniowych.

Wzrokowa ocena nie pozwala jednak dokładnie określić stanu odkształceń. Zakres oględzin ikontroli  skorodowanych elementów określony został  w załączniku nr  1 do rozporządzeniaMinistra Infrastruktury z dnia 18.09.2009 r. (Dz.U. nr 155 z 2009 r. poz.1232). 

Dzisiejsza   technika   pomiarowa   umożliwia   stosowanie   specjalnych   ram   kontrolno­pomiarowych (rys. 7.16). 

16

Rys. 7.16. Pomiar na ramie kontrolno­pomiarowej [2].

Jak widać na rysunku, badanie polega na pomiarze płyty podłogowej samochodu za pomocąjednej   końcówki   pomiarowej.   Końcówka   przyrządu   znajduje   się   na   ramieniu   głowicypomiarowej.  Listwę  kalibracyjną,  po której  porusza  się   ramię  głowicy,  umieszcza się  podpojazdem.   Informacje   z   pomiarów   są   przesyłane   do   komputera,   który   analizuje   dane,porównując   je   z   danymi   fabrycznymi.   Do   kontroli   geometrii   nadwozia   wykorzystuje   siępunkty   bazowe   (długość,   szerokość,   wysokość).   Wyznaczanie   geometrii   odbywa   się   zapomocą  specjalnego urządzenia, które umożliwia pomiar punktów kontrolno­pomiarowych.Ustalenie   położenia   tych   punktów   na   płycie   podłogowej   pozwala   ocenić   geometrię.   Wprzypadku znacznego uszkodzenia pojazdu możliwe jest wyznaczenie dodatkowych punktówkontrolnych   zlokalizowanych   na   innych   elementach   podwozia.   Wówczas   konieczne   jestwyznaczenie   takich   punktów   przed   i   po   naprawie   pojazdu.   Punktem   wyjścia   do   ocenynadwozia powinny być dane producenta. Dopiero porównanie pomiarów pozwala na dokładneokreślenie uszkodzeń i geometrii nadwozia.

Kolejnym   elementem   oceny   geometrii   jest   pomiar   przekątnych   nadwozia   (zgodnie   zcytowanym powyżej źródłem literatury [2], co przedstawiają rysunki 7.17 i 7.18.  Pomiar takipozwala na sprawdzenie stanu płyty podłogowej i szkieletu nadwozia. Metoda ta odnosi się dozałożenia na temat zależności geometrycznych, że przekątne kwadratu, prostokąta i trapezurównoramiennego  mają   taką   samą   długość.  Pomiaru  dokonuje  się,   porównując  odległościmiędzy wyznaczonymi wcześniej punktami charakterystycznymi (kontrolno­pomiarowymi).

17

Rys. 7.17. Pomiary kontrolne wnętrza kabiny po przekątnej [2].

Rys. 7.18. Pomiar płyty podłogowej metodą przekątnych [2]

Pomiary  kontrolne   liniowe  [2]   są  przeprowadzane  w  celu  zbadania  zgodności  wymiarów.Polegają   na   oszacowaniu   odległości   między   punktami   kontrolnymi   (otworami   w   płyciepodłogowej   lub   punktami   mocowania   zespołów   napędowo­jezdnych).   Uzyskane   daneporównuje się  z  danymi fabrycznymi od producenta,  a  w przypadku braku  takich danychwykorzystuje   się   wymiary   ze   sprawnego   samochodu.   Do   porównywania   zgodnościzmierzonych wymiarów nadwozia z podanymi przez producenta jest niezbędna odpowiedniadokumentacja techniczna – karta pomiarowa, czyli schematyczny rysunek płyty podłogowej znaniesionymi współrzędnymi punktów kontrolnych lub schematyczny rysunek bryły nadwoziauzupełniony wymiarami kontrolnymi.

18

Więcej   informacji   na   temat   systemów   i   czujników   pomiarowych   można   znaleźć   podnastępującym   adresem:  http://www.par.pl/pomiary/czujnikii­systemy­pomiarowe/360­systemy­pomiarow­geometrycznych­karoserii­samochodowych­w­procesach­napraw­powypadkowych­1.html

Bibliografia:

1. Kubiak P., Zalewski M. (2012). Pracownia diagnostyki pojazdów samochodowych, Warszawa: WKiŁ,

2. Trzeciak K. (2005). Diagnostyka samochodów osobowych, Warszawa: WKiŁ,3. Orzełowski S. (2008). Naprawa i obsługa pojazdów samochodowych, Warszawa: 

WSiP,4. Praca zbiorowa, (2003). Budowa pojazdów samochodowych cz.1 i 2, Wydawnictwo 

Warszawa: REA.5. Rychter T. (2012). Mechanik pojazdów samochodowych, Warszawa: WSiP.

Netografia:1. http://www.iepim.pr.radom.pl/dokumenty/BSiTR/Logistyka/Inst%206.pdf   2. http://www.amerykany.v10.pl/   3. http://www.e­autonaprawa.pl/artykuly/3396/nowe­trendy­w­budowie­nadwozi.html   4. http://www.pomiarlakieru.pl/   5. http://www.par.pl/pomiary/czujniki­i­systemy­pomiarowe/360­systemy­pomiarow­   

geometrycznych­karoserii­samochodowych­w­procesach­napraw­powypadkowych­1.html

19