A I A R A L D E A hemen2019 · 09 · 11
WWW.AIARALDEA.EUS
LAUDIO:Finantziazioa lortuta, hiltegia berriz noiz irekiko zain daude abeltzainak 2-3 or.
KOLDO URIARTE URIBARRI:“Oso bizia izan da Bilboko Arte Ederren museoa eraberritzearen prozesua” 18-19 or.
#109DOAN
LAUDIO 4“Auzo zinegotziak”
izendatu ditu Udal
Gobernu TaldeakHerriko beharrak udalari jakinaraztea izango da zinegotzi horien xedea
AIARALDEA 8Plazak hartu dituzte
berriro eskualdeko
pentsionistekMobilizazio eta egitasmo berriak prestatzen ari dira euren aldarriak zabaltzeko
AMURRIO 5Minbiziaren aurkako
martxa egingo dute
irailaren 29anAurrerakak eta udalak antolatu dute ekimena, bigarren urtez jarraian
KULTURA 22“Arrastiak faktorian”
ekimena egingo dute
irailean eta urrianSei kultura jarduera eskainiko dituzte, tokiko produktuekin hornituta
AIARALDEA 7Irailean egongo
da Euskaltegietan
matrikulatzeko aukeraUrrian hasiko dira klaseak. Gurasolagun eta Berabalagun ekimenak ere egingo dira
KIROLA 13Espainiako Txapelketan
bosgarren postua lortu du
Garazi LarrakoetxeakAltuera jauzian 1,79 metroko errekorra du atleta arakaldoarrak
Udako jaien uholdea, argazkitan
2 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Testua Aitor Aspuru Saez
Abuztuaren 6an Laudioko Udal Gobernu Taldeak eraba-ki zail baten berri eman zuen prentsaren aurrean: hiltegia-ren jarduera hurrengo egu-nean etengo zuen. Neurri dras-tiko horren atzean zegoen URA Agentziak aurreko egunean to-kiko erakundeari egindako exi-jentzia; ibaiaren mesederako, Nerbioian isurketak egitea de-bekatu zion.
Horrez gain, Arabako Fiskal-tzak esku hartu zuen kasuan eta Ertzaintzari agindu zion infor-mazioa jasotzeko. Gauzak ho-rrela, poliziak azpiegitura horri buruzko ikerketa abiatu du, in-gurumenaren aurkako delituak
gertatu diren argitzeko. Itxie-rak atal kritikoa idatzi du hil-tegiaren historian, baina horre-tara heldu baino lehen, bestela-koak egon dira.
Izan ere, hainbat laudioarrek salatu dute sare sozialetan zein erakundetan Nerbioia gorriz margotzen zela, odol isurketak zirela medio. Horrelako gerta-kariak behin baino gehiagotan jazo dira eta kexak errepikako-rrak izan dira.
Hiltegiaren itxierak berta-ko azpikontratako 11 behar-ginak langabezian uztea eka-rri du. Ekonomikoki zuzenean kaltea pairatu duen beste ko-lektibo garrantzitsuena tokiko abeltzainena izan da. Hurbilen dagoen hiltegia Zestoakoa da. AP-8 autobidea erabilita, 80 ki-
lometroko ibilbidea dago. Iña-ki Urkixo Laudioko abeltzaina-ren iritzia argia da: “Zestoarai-no joatea animali bat hil behar dugun bakoitzean ez da jasan-garria guretzat. Balizko etekin guztiak bidean geratzen dira. Garraioa izugarri garestitzen da eta guk dirua eraman behar dugu egunero etxera”.
Irekiera, helburu nagusiaGauzak horrela, lehen sekto-
rearentzat premiazkoa da az-piegitura ahalik eta lasterren berriro irekitzea. Aste honetan bertan Ander Añibarro Laudio-ko alkateak jakinarazi du Eusko Jaurlaritzarekin ados jarri dela obren finantzazioaren zati han-di bat bere gain hartzeko. "Isur-ketak ekiditeko lanek, koagula-
zio sistema barne, 333.000 euro inguru balioko dute", azaldu du alkateak. Tokiko erakundearen asmoa da aste batzuetan berri-ro abian jartzea hiltegia, baina Osasun Sailarekin eta udal tek-nikariekin akordioa lortu behar du. "Aldaketa gehiago gauzatu beharko ditugu. Esaterako, sis-tema elektrikoa berritu behar-ko da" erantsi du Ander Añiba-rrok.
Gainera, lan horiek guztiak nola eta zein ordenean egingo diren zehaztu behar dute.
Lehen sektorea antolatu daZenbait bilera egin ostean,
Laudioko lehen sektorean ba-tzen diren hainbat eragile batu dira modu kolektiboan esku hartzeko arazoan. Abel-
erreportajea
Laudioko Udal Hiltegiaren jarduera eten zen abuztuaren 7an, URA Agentziak isurketak egiteko debekua ezarri ostean. Azpiegituren itxierak hormaren aurka jarri du eskualdeko lehen sektorea, Zestoaraino joan behar baita abereak sakrifikatzeko. Egoera horren aurrean, erakundeak eta abeltzainak hasi dira euren jarrerak kokatzen ateak berehala irekitzeko.
Hiltegia itxita,lehen sektorea kolokan
Tokiko okel ekoizleek Zestoako hiltegira joan behar dute beren animaliak sakrifikatzeko. Autobidea erabilita, 80 kilometroko ibilbidea dute eta gastuak nabarmen igotzen dira
3AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
erreportajea
Abuztuko Udal Osoko Bilkuran landu zuten gaia. Aiaraldea.eus
tzainak, hiltegiko enpresa, ha-rakinak, bezeroak eta ganadu-tratulariak elkartu dira plata-forma horretan eta eskualdeko eta Bizkaiko ekoizleak ere gehi-tu nahi dituzte.
Ziortza Uriarte, harakina eta taldeko bozeramaileak iragarri du irailaren 16an bilera egingo dutela alkatearekin eta salatu du informazio zuzenaren fal-ta sumatu dutela: "Erakundeak ez dira gurekin harremanetan jarri eta, azkenean, guk eskatu behar izan dugu hitzordua".
Zentzu horretan, lehen sek-toreko kaltetu guztiek jakin nahi dute noiz irekiko den hil-tegia. "Berdin dio 4 edo 5 egun gora edo behera esaten diguten, baina guk premia daukagu data jartzeko" adierazi du Uriartek.
Irekieraren osteanUne hauetan urgentzia han-
diena hiltegia berehala funtzio-namenduan egotea bada ere, lehen sektorea jarri da hausnar-tzen hurrengo urratsei buruz. "Alkateak udal osoko bilkuran aipatu zuen lantaldea osatuko zuela hiltegiaren ereduaren eta etorkizunaren inguruan. Esan zuen kaltetuak han egongo zire-la eta gu prest gaude" mahaigai-neratu du Laudioko harakinak.
Izan ere, printzipioz, otsai-lean azpiegituraren lizitazio berria egin behar dute eta kal-tetuek uste dute ereduak hur-bila eta publikoa izaten jarrai-tu behar duela; tokiko abeltzai-netan zentratuta, orain artekoa bezala.
Berez, lehen sektorean in-plikatuta dauden zenbait era-gileren arabera, egungo siste-mak etekinak ematen ditu. Ho-rien kalkuluak aintzat hartuta, adibidez, 2018an 12.000 euro-ko mozkinak sortu zituen hil-tegiak eta ez dute beharra ikus-ten pribatizaziorik edo aldake-ta nabarmenik egiteko.
KaltetuakZiortza Uriartek azpimarratu
nahi izan du hiltegiaren itxie-raren kaltetuak ez direla soi-lik abeltzainak, langileak edo-ta harakinak: "laudioarren inte-resen alde egin nahi dela esaten denean, kontuan hartu beha-rra dago garraioak garestitzen duela okelaren prezioa eta, az-kenean, tokiko produktua kon-tsumitu nahi duenaren aurka egiten duela. Hau da, Laudioko herritarren kontra".
Laudioko Udalak akordioa lortu du Eusko Jaurlaritzak finantzatu ditzan hiltegian egin behar diren lanak.
Laudioko lehen sektoreko eragileek -abeltzainek, hiltegiko langileek, harakinek eta bezeroek- plataforma sortu dute euren interesak modu bateratuan defendatzeko
4 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
herriz herri
Urduña
Klimaren larritasunaaitortzeko eskatu diote Udalari
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Urduñako Bitxobola talde eko-logistak hiriak "larritasun kli-matikoa" aldarrikatzea eskatu du. Mozioa sartu du horretara-ko udaletxean, eta iraileko osoko bilkuran eztabaidatuko da.
"Egitasmoa Espainiar estatu-ko herri ezberdinetan garatzen ari dira, aldaketa klimatikoaren larritasuna azaleratzeko", zehaz-tu du David Hosking taldeko ki-deak.Modu horretan nahi dute instituzioek klimaren egoerari garrantzia ematea eta larritasu-na adieraztea. "Ekinbideak pro-posatzeko hori da lehenbiziko pausoa", adierazi dio Aiaraldea hedabideari.
Aliantza horien bidez erakun-deek esku hartzea nahi dute. "Zenbait tokitan lurraldeko aliantzak egin dituzte. Bizkaian baditugu zenbait talde eta toki, lurralde potentea gara".
Funtsean, Eusko Jaurlaritza eta Bizkaiko Diputazioari bultzada
eskatzeko tokiko instituzioak le-rrokatzea nahi dute "klima larri-tasunaren adierazpenarekin".
Zehazki, Urduñako Udalak planetaren larritasuna aitor-tzea nahi dute tenperatura igoe-ra dela medio, miloi bat espezie baitaude giza jardueraren ondo-rioz arriskuan.
"Krisi ekologikoak milioika pertsonen heriotza eragin leza-ke, ama lurrak bizirauteko behar dituen zenbait espeziez gain; ekosistemen artean harreman handia dago".
Udalari eskaeraMozioaren bidez udalari zen-
bait eskakizun egingo dizkiete: negutegi efektudun gasen isur-keta 2040 baino lehenago ete-tea, "eta posible bada 2035 au-rretik"; bioaniztasuna manten-tzeko konpromisoa eta energia berriztagarrien aldeko apus-tua, besteak beste. Era berean, udaleko zerbitzuetan hornidu-ra agroekologikoa erabiltzeko gonbita luzatuko diete, baita he-rritarrei deialdia helaraztea es-katu ere.
Azkenik, guzti hori bermatze-ko adierazle edo kontrol meka-nismoak ezartzeko premia aza-leratu dute mozioan.
2010ean sortu zen Urduña-ko talde ekologista eta urtero ekintza ezberdinak egiten di-tuzte. Hurrengoa urrian izango da, Hoskingek aurreratu duenez: "Sei hilero garbitzen dugu ibaia auzolanean. Laster dagokigu hu-rrengo garbiketa".
Laudio
“Auzo zinegotziak” izendatu ditu Gobernu taldeak, herriko beharrak Udalari jakinarazteko
Testua Izar Meniguren Cosgaya
“Auzo zinegotziak” egongo dira hemendik aurrera Lau-dion. Hala azaldu du Ander Añibarro Maestre alkateak: “Gobernu taldeko zinegotziak auzo ezberdinetan banatu ditu-gu, gune horien arduradunak izateko eta bertako bizilagunak zinegotziekin zuzenean harre-manetan jartzeko”.
Auzo batzarrak mantenduko dituzte, dena den. Egitura horri jarraiki, zortzi gunetan bereizi dituzte: erdigunea Eva Marti-nezen esku geratuko da, Latio-rrokoek Maite Cortazar izango dute buru, Gardeakoek Andoni Rodrigez, Ugartekoek Ana Diez, Larrazabal eta Landaluzekoek Juanje Merchan, Arrañokoek Loli Muriel eta landa gunekoek Joseba Amondo. “Hilabete ho-nen amaierarako espero dugu
ezartzea funtzionamendua”, ai-patu du alkateak.
Auzo asanbladak, bideanAuzo batzarrak, aldiz, urte
amaierarako aurreikusi dituz-te: “Auzo asanbladak zuzenean herritarren proposamen eta es-
kaerei irtenbidea emateko era-bili nahi ditugu, efizienteagoak izateko bueltak ematen gabil-tza, oraindik proiektua idazte-ke dago gogoeta fasean gaude-lako momentu honetan”.
Auzo zinegotzien helburuez galdetuta, harremanak sendo-tzea dela xedea azpimarratu du Añibarro Maestrek: “Herri-tarrek zuzenean norengana jo jakiteko eta kexak edo ekarpe-nak webguneaz gain zuzenean zinegotziei helarazteko balio-ko du”.
Hala, ordezkari horiek izango dira herritarren ekarpenei bide emango dietenak. Ildo beretik, udal gobernu taldeko ordezka-riak izango dira auzokideen ar-tean egindakoaren azalpenak edo proposamenen kudeaketa-ren nondik norakoak jakinara-zi beharko dituztenak, finean, " zer egin den eta zer ez azaldu-ko dutenak ere, zergatia barne”.
Dozenaka lagun bertaratu ziren ostiraleko elkarretaratzean. OtsatiBitxobola talde ekologistak sartu du mozioa. Bitxobola
Urduñako Bitxobola talde ekologistak klima aldaketaren eta espezieen galera arriskuaz ohartarazi du
Ekainean eratu zen Laudioko Udalbatza berria. Aiaraldea.eus
Udazkenerako egongo da prest Latiorro Ikastetxeko igogailu berria
Testua Txabi Alvarado Bañares
Latiorro Ikastetxeko obrak es-leitu ditu Eusko Jaurlaritzak. Iris-
garritasuna hobetzea izango da lanen xedea. Igogailu bat jarri-ko dute horretarako, eraikina-ren pisu guztiak komunikatzeko.
Irakasleen eta guraso elkartea-
ren guneak ere berrituko dituzte, eskailera berriak atonduaz. Ho-rrez gain, jolastoki estalian ere egingo dituzte obrak, hezetasu-nekin amaitzeko.
Iraila amaierarako jarri nahi dute martxan sistema berria. Auzo batzarrak, aldiz, urte amaierarako egitea aurreikusi dute
5AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Munduan zehar berriak zabaltzen dira, esanez gure etor-kizuna oso ezberdina izango dela eta gure bizitza guztiz al-datuko dela. Aldaketa klimatikoa askotan agertzen da eta argi dago erronka izugarria dela eta intentsoagoa bihurtzen dela denbora pasatu ahala. Euskal Herrian ere ezagunak dira aldaketa klimatikoaren ondorioak. Tenperatura altuagoak dauzkagu eta urtean zehar euri gutxiago, nahiz eta euri-jasa handiak komunagoak bihurtzen ari diren. Noizbehinka gure mendiek dauzkaten arazoei buruz entzuten dugu, pinu eta eukalipto-sailak kasu, gure bioaniztasun eta lurretan dauz-katen ondorio negatiboengatik edo espezie hauetan agertu-tako plagengatik.
Baina gertakizun hauek guztiak sentsazioak al dira? Beti-danik gertatu diren aldaketak dira edo berriak dira? Ikerketa zientifiko eta datu estatistikoen arabera aldaketa klimati-koa lotuta dago ikusi ditugun gertakariekin. Hori bai, datu hauek ez dira bakarrik agertzen nazioarteko erakundeen txostenetan, Aiaraldea non dagoen ere ez dakiten horietan. Datu hauek errepikatu egiten dira gure udalen lurralde-an-tolamendu planetan (HAPO). Hauen arabera, gure inguruan dauzkagun erronkarik handienak Euskal Herrikoen antze-koak dira, baina gure geografia eta inguruari egokituta. Ho-rregatik kontuan hartzekoak dira nekazaritza eta abeltzain-tzak jasango lituzketen ondorioak, tenperatura igoeraren eraginez, jakinda Aiaraldeko hainbat herri lehen sektorean oinarritzen direla. Gure ibaien egoera ez da hoberena ezta, Nerbioi ibaiko ur-kalitatea kasu. Urteak dira konponbideak proposatu zirenetik baina arazoa mantendu egin da den-boran zehar, gutxi eginda. Honekin lotuta, uholde arriskua dago. 1983ko hondamendiaren ondoren hartutako neurriek ezabatu egin zuten berriro antzeko zerbait errepikatzeko au-kera, baina epe luzera aurreikusten da posiblea izango dela ibaiek duten lekua baino gehiago hartzea euri-jasen ondo-ren. Esan nahi al du horrek ez dagoela ezer egiterik, eta nola-nahi ere desastreak joko gaituela? Ba ez, pentsatu genezake oso zaila dela aldaketa klimatikoaren eraginak txikiagotzea, baina posiblea da.
Pertsonalki ikusi egin dut munduko hainbat lekutan zer gertatu den aldaketa klimatikoak inguru bat jotzean. He-goafrikako Lurmutur hirian, adibidez, ur falta arazo kroni-ko bihurtu da, ekonomia eta egonkortasun soziala apurtuz, jada arazo nahikoa dituen gizarte batean. Beste alde batetik, Suedian, askoz prestatuago egotea espero genukeen herrial-de batean, euri-jasek hiri bat ur azpian uzteko arriskua ager-tu zen, eta zentimetro gutxirengatik ez zituen urak dikeak gainditu. Bi kasuak gertakizun larriak dira, baina lehenen-goan biztanleak zuzenean pairatzen ari dira ur falta eta au-toritateek egoera oso arriskutsu bati aurre egin behar diote. Suediako kasuan, berriz, salbatu egin ziren eta, denbora pa-satu ahala, aldaketa klimatikoaren aurreko neurri oso gares-tiak alde batera utzi ziren, onura zuzenik ez delako ikusten biztanleria eta erakunde politikoentzat.
Honekin erakutsi nahi dut ezinbestekoa dela aldaketa kli-matikora egokitzea, bai hemen eta baita mundu osoan ere, lehenago edo beranduago. Baina herritarrek ez badute inte-resa erakusten aldaketa klimatikoa txikiagotzeko neurrietan, administrazioak ez dira horretan arituko arazoa hurbilegi dagoen arte. Ondorioz, saiatu gaitezen Aiaraldea aldaketa klimatikoaren aurrean erresilientea izan dadin, aukera be-rriak sortzeko, gure biztanleak eta ingurumena zainduz.
INGURUGIRO ZIENTZIETAN GRADUATUA
UNAI APODAKA ETXEBARRIA
Gure aldaketa klimatikoa
herriz herri
Amurrio
Minbiziaren aurkako ibilaldia antolatu dute Aurrerakak eta Udalak, bigarren aldiz
Testua Aitor Aspuru Saez
Aurreraka emakume elkar-teak antolatu du bigarren edi-zioa ere, Amurrioko Udala-ren laguntzarekin. Eskuratuko den dirua Minbiziaren Aurka-ko Arabako Elkarteari emango diote. Helburua 1.000 pertso-na batzea izango da, iaz 700ek parte hartu baitzuten. Ibilal-dia irailaren 29an gauzatuko dute. 10:30ean abiatuko da he-rriko plazatik eta antolatzaileek gogorarazi dute ez dela laster-keta izango: "Aurreraka elkar-teko talde bat egongo da bu-ruan erritmoa neurtzeko. Izan ere, asmoa da denok batera egi-tea, ez korrika. Jende orok par-te har dezan hautatu dugu bi-dea: umeek, aulki gurpildu-nean daudenek..."
Ibilbideak 7 kilometro izango ditu. Juan Urrutia plazatik ate-ra ostean Olako, Abiaga eta Re-forretik igaroko da, plazara be-rriro itzultzeko.
Aurten 182 merkatarik la-gundu dute eta eurek eman-dako opariak zeharkaldia egin bitartean zozketatuko dituzte. Horrez gain, hasieran kamise-ta eta poltsa banatuko dute, hor-niketa puntua eskainiko dute, Aiara Dantza Taldeko emanal-dia egongo da eta Tabarra Fan-farreak alaituko du giroa. Bu-katzeko, elkartasun pintxo po-teoa prestatuko dute. Lehenen-go edaria eta pintxoa doakoak izango dira izen ematearen tru-ke, eta gero euro bateko prezioa
izango dute. Izena emateak 10 euro balioko du. Amurrioko Kultura Etxean egin daiteke irailaren 19tik 27ra, astelehe-netik ostiralera 11:00etatik 13:00ak arte. Hala ere, 13an eta
27an herriko azokan ere auke-ra emango du Aurrerakak, bai-ta Artzain Egunean ere, hila-ren 22an. Online bidezko ins-kripzioa irailaren 2tik 25era
egongo da irekirik. Mezua bida-li behar da horretarako [email protected] helbidera eta izen, abizenak eta NAN zen-bakia zehaztu beharra daude, asegurua egingo baitzaie par-te-hartzaileei. Dirua ES60 3035 0089 18 0891100221 kontu ko-rrontean sartu beharko da.
IkerketaMinbiziaren Aurkako Araba-
ko Elkarteari bideratuko zaio irailaren 29an lortutako dirua eta elkarteak minbiziaren iker-ketarako baliatuko du. Aurten entitateak 120.000 euro erabili nahi ditu gaixotasun horri bu-ruzko ikerketak egiteko.
Hala ere, Patxi Ormazabalek nabarmendu du euren helbu-ruak badirela ere gaixoak eta senideak babestea, gizartea in-formatzea eta trebatzea eta aza-leratzea minbizia gaixotasun arrunta dela eta ez dela ezku-tatu behar.
Iaz egin zuten ibilaldiaren lehen edizioa. Roberto Arribas
Ibilbideak 7 kilometro izango ditu eta Juan Urrutia plazatik abiatuko da 10:30ean. Mila partaide batzea izango da helburua
6 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
herriz herri
Zollo
Kontrolatu gabeko hondakindegi bat garbitu dute
Testua Txabi Alvarado Bañares
Ollabitan (Zollo) zegoen hon-dakindegi bat garbitu dute. Hala jakinarazi du Udalak. “Zabor, ate, leiho eta armairu zaharrez beteta zegoen”, azaldu du toki-
ko erakundeak. “Udalak herrita-rrei eskatzen die, aurrerantzean halako zerbait ikusten badute, udaletxean edo Zolloko junta-kideei abisatzeko eta, posible bada, hondakinak utzi dituen kamioi, furgoneta edo dena de-lakoaren datuak pasatzeko”.
Okondo
Udako igerilekuen aldagelen estalkia aldatuko du udalak
Testua Aitor Aspuru Saez
Uztaileko udalbatzan adostu zuen Aiarako Udalak igerileku publikoen aldagelen estaldu-ra aldatzea. Zehazki, 340 me-tro koadroko egitura berria ja-rriko dute botikinaren eta al-dagelen gainean. Erabiltzaileek
eta langileek ez ezik, herriko ki-rol probetan parte hartzen du-tenek ere baliatzen dituzte az-piegitura horiek.
Udalak aur reikusi du 34.987,82 euro balioko due-la obrak eta Arabako Foru Al-dundiari eskatu diote diru-la-guntza Obra Txikien progra-maren bitartez.
San Bartolome jaiak bukatuta, Irabiengoak prestatzeari ekin diote
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Ohi baino abuztu jendetsua-goa izan dute Okondon, aurten. Batetik, San Bartolome jaiak os-patu dituztelako; eta, bestetik, Euskadiko Agility txapelketa jaso duelako herriak.
Jon Escuza alkateak Aiaraldea hedabideari adierazi dionez, po-sitiboki baloratu du udalak osa-tutako eskaintza, “hobeto presta-tzeko denbora falta arren”.
“Herriko norbanako eta eragi-leekin asanblada irekia deituko dugu euren proposamenak eta ekarpenak jaso eta hurrengo ur-
teko jaiak hobetzeko”, erantsi du.Batez ere, parte hartzea esker-
tu du alkateak: “Oso pozik gau-de. Okondoko elkarte askok an-tolatu dituzte ekintzak, herrita-rren laguntza handia izan dugu, eta hori eskertzekoa da. Gure da-tak ez dira onenak, Bilboko eta Laudioko jaiekin bat egiten du-telako, eta nabaritu arren, jende asko geratu da herrian eta hori garrantzitsua da”.
Urriko lehen asteburuan Ira-bien auzoak hartuko du leku-koa. Ostiralean egin zuten batza-rra egitaraua antolatzeko: “Ondo joan zen. Jubilatuek pintxoak prestatuko dituzte meza ostera-
ko, eta karpan tortilla eta paella txapelketak egongo dira. Argazki lehiaketa ere izango dugu, Gane-kogorta taldekoen eskutik”.
"Sistema berdina"Aurrerantzean ere festak an-
tolatzeko sistema bera jarraitu-ko du tokiko erakundeak, gober-nu buruaren esanetan: “Asanbla-dak deituko ditugu herritar eta elkarteen proposamenak jaso-tzeko, eta bukatutakoan balora-zioak osatzeko”.
Horrez gain, herriko hurren-go kultur hitzordu nagusia au-rreratu du: urriaren 20an ospa-tuko dute Oiloen azoka.
Aurtengo jaiak positiboki baloratu ditu udalak. Aiaraldea.eus
Aiara
Zuhatzako Ibaguen auzoan daude Aiarako igerilekuak. Aiaraldea.eus
San Bartolomeko plazaren lurra konpontzeko obra egingo dute urrian
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Laster hasiko dira San Barto-lome auzoko plaza hobetzeko lanak. Zehazki, lurra berritzea izango da lanen helburua.
Hala adierazi du Jon Escuza al-kateak: “Bi edo hiru asteko irau-pena izango dute lanek”. Gober-nuburuaren esanetan urriaren bukaerarako amaituta egongo dira hobekuntzak.
Sarbidea eta zorua hobetzea izango da xedea.
Horretarako Arabako Foru Al-dundiaren diru-laguntza eskatu dute, “35.000€ inguruko gastua izango da, eskakizunetan hori baita muga”.
Obretan mozketarik ezEremuaren kokapenagatik ez
da eragin handirik espero lanek dirauten bitartean: “Jaiak igaro-ta, ez da oso plaza ludikoa. Tar-te horretan ezingo da plazara sartu, beraz, ezingo dira bertan ekintzak antolatu, baina hilabe-te baino ez da izango. Jolasera-
ko parkeak gehiago erabiltzen dira, Arenalde eta Karlos Garai-koetxea parkeak kasu. Han bai egin beharko lirateke obrak, etengabe jendea egoten baita”.
Bestalde, udazkenean auzo guztietako kunetak atontzea-ri helduko diotela aurreratu du Udalak, “neguko euriteei aurre egiteko”.
Modu horretan Okondoko errepideeak atonduko dituzte datozen hilabeteetan egon li-tezkeen ur jario handiei aurre egiteko.
Ollabitan zegoen zabortegia. Arrankudiaga-Zolloko Udala
7AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
herriz herri
Larunbatean izango da Artziniegako Antzinako Azoka
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
21. edizioa izango du aurten Artziniegako Antzinako Azo-kak. Ohi bezala, egun osoko egi-taraua prestatu dute aurten ere. Hala, mendeetan atzera egingo du udalerriak. Kaleetako deko-razioa eta herritar zein feriako partaideen jantziak izango dira horren adierazle. Izan ere, jai egunean murgiltzeko eta ak-tiboki parte hartzeko deia lu-zatu dute udaletik. Unai Go-txi Kastresana zinegotziaren esanetan, herriko postuak be-rreskuratzen ahalegindu dira: "Azken urteetan jendeak parte hartzeari utzi dio, eta berriro inplikatzen saiatu gara".
Eragile ugarik egin dute bat ekimenarekin. Artziniegako Museoak, esaterako, bertako piezak aterako ditu kalera, "pos-tu oso bitxia jarriko dute, sor-presa izango da". Emanaldi be-
rezi bat ere eskainiko dute egi-tarauaren barruan, mojen kon-tzertua: "Eliza barruan abeste-ko proposamena luzatu genien eta animatu egin dira". Horrez gain, abereak eta kale-anima-zioa ere egongo dira: Umeen-tzat, aldiz, tailerrak prestatuko dituzte, eta zaintza gunea aton-duko dute.
Gogoeta fasea"Ekainaren 15ean sartu ginen
udalean, beraz, ez dugu denbo-ra askorik izan jendea inplika-tzeko; beraz, udalak hartu du bere gain azokaren kudeake-ta", azaldu du zinegotziak. Hala ere, hurrengo urteei begira al-daketak aurreikusi dituzte: "4 urte daramatzagu eskatzen An-tzinako Azokaren gaineko go-goeta. Aurtengo edizioa buka-tzean ekingo diogu horri, dato-zen urteetan zer eta nola egin nahi dugun denon artean era-bakitzeko".
Iazko azokan hartutako irudi bat. Josu Zaldibar
Euskaltegietan matrikulatzeko epea, hilabete amaierara arte irekita
Testua Txabi Alvarado Bañares
Ireki dute eskualdeko euskalte-gietan matrikulatzeko epea. Irai-lean egongo da izena emateko aukera, euskaltegietan eta uda-letxeetan. Klaseak, aldiz, urrian
hasiko dira. Aurreratu dutenez, maila guztietara egokitutako es-kaintza egongo da.
Eskualdean lau euskaltegi daude: Urduñakoa (Alondegian, AEK), Laudiokoak (Udal Euskal-tegia eta Berbots AEK) eta Amu-rriokoa (AEK).
Praktikatzeko aukeraEuskaltegietatik kanpo ere
egongo da euskara praktikatze-ko aukera, Berbalagun eta Gura-solagun egitasmoen bidez. Kul-tur jarduerak, txangoak eta bes-telako ekintzak ere egongo dira ikasturtean zehar.
Iazko Euskaraldiari amaiera emateko Laudion eginiko ekitaldiaren irudia. Aiaraldea.eus
OkondoZollo
8 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
herriz herri
Testua Txabi Alvarado Bañares
Pentsionistak izan dira, mu-gimendu feministarekin bate-ra, azken urteetan eskualdean mobilizazio jendetsuenak egin dituztenak. Ia bi urte igaro di-tuzte astelehenero Artziniega, Laudio, Amurrio eta Urduñan elkarretaratzeak egiten. Here-negun berriz bildu ziren plaze-tan, pentsio duin eta publikoen aldeko aldarriari berriz ere go-gor ekiteko prest.
Uztailean egin zuten iragan ikasturteko azken mobiliza-zioa. “Manifestazioa egin ge-nuen Urduñan, ehunka pen-tsionista batuta”, azaldu du Iña-ki Barandiaranek. Udan bertan behera utzi dituzte astelehene-tako zitak, baina ez dira geldi-rik egon. “Abuztuaren 13an Amurrioko jaietan mobilizatu ginen, 17an Laudiokoetan eta 19an Bilbokoetan”, gogorarazi du Pentsionistak Martxan tal-deko kideak.
Ikasturte berria hasita, “ten-tsioa mantentzen” jarraitzea dute xede. “Kontsumorako Prezio Indizearen araberako igoerak lortu dira pentsioetan, baina borrokan jarraitu behar dugu. Espainian oraindik ez da gobernurik osatu eta badirudi beste hauteskunde orokor ba-tzuetara goazela, etorkizuna iluna da”.
30ean mobilizazioaGauzak hala, astelehenero
mobilizatzeko erronkari eutsi diote pentsionistek, eta zita be-rezia jarri dute irailaren 30era-ko. “Urriaren 1a Nagusien Na-zioarteko Eguna denez, mani-festazioa egingo dugu bezpe-ran”.
Bizkaiko pentsionisten pla-taformekin koordinatzen dira
Aiaraldekoak. “Bilboko bilere-tara joaten gara gutako batzuk, eta eskualdera ekartzen ditugu gero bertan proposatzen dire-nak”.
Aldarria orain arteko berdi-na izango da aurrerantzean ere: gutxiengo pentsioa 1.080 euro-koa izatea. “Hala ere, gutxien-go soldatarekin -900 euro- ber-dintzea proposatu dugu, lehen pauso gisa”, zehaztu du Baran-diaranek, “pentsioak manten-du egin behar ditugu, bai ala bai. Bere nagusiez arduratzen ez den herrialde bat itsu dago”.
Plazetan daude berriz eskualdeko pentsionistak. Abuztuan mobilizazioak egin zituzten Laudion eta Amurrion, bi herrietako jaiak zirela zirelako. Astelehenero biltzeko
asmoa dute orain, pentsio duinen aldeko aldarriari indarrez heltzeko prest. Lehen deialdia jakinarazi dute dagoeneko: mobilizazioa egingo dute irailaren 30ean.
Plazetara atera dira berriz eskualdeko pentsionistak
Mobilizazioa egingo dute irailaren 30ean, Nagusien Nazioarteko Egunaren bezperan
Horrez gain, astelehenero bilduko dira eskualdeko hainbat plazetan
Orain arteko aldarri bera mantenduko dute: gutxiengo pentsioa 1.080 eurokoa izatea
Aiaraldea
Dozenaka lagun bertaratu ziren astelehenean egin ziren elkarretaratzetara. Roberto Arribas eta Aiaraldea.eus
9AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
iritzia
Gure herrietako jaietan murgilduta gaudela, betiko galdera: deabrua bezain nazkagarria eta emakumearentzat* munduko gauzarik iraingarriena den reggaetoia herriko tabernetan goizeko bostetan entzun, eta nire gerria kontrolik gabe astintzen hasten denean, zer egin? Zainak moztu?
Ei, ei, ei, lasai txo! Hausnarketa txiki bat: Reggaetoia musika estilo bat da, erritmo bat, nola izan daiteke musika estilo bat berez matxista? Nola demontre erritmo bat izan daiteke iraingarria? Ezin dut ulertu. Inork ezin du ukatu reggaetoi komertzialaren letren artean, ehuneko handi batean gizonak emakumearen* gain dituen pribilegioen apologia egiten dela. Baina, zer gertatzen da beste musika estilo guztiekin? Poparekin, rockarekin, indiearekin, euskal musika tradizionalarekin?
Heteropatriarkatu honek gure bizitzako esparru guztiak lapurtu dizkigu, eta bai, musika horietako bat da. Baina, orduan zergatik dago reggaetoia jo puntuan? Nik, bi arrazoi nagusi aipatuko nituzke: klasismoa eta sexuarekiko dagoen tabua. Nondik dator musika estilo hau? Ez da kasualitatea honen jatorria Latinoamerikako kaleak izatea, alegia. Noski, emakumea lurrazpian uzten duen abestia gizon txuri dirudun batek abesten badu, orduan inor ez da harrotzen honen aurrean. Beste behin ere, sistema kapitalista honek barruraino sartu digun aporofobiak ziria sartu digu. Horra hor klasismoaren aurpegi sotila, gure aurrean.
Eta zer esan dezakegu sexu esplizituari buruz? Zelako arazoa dugun horrekin lagun! Poesiaz eta amodio erromantikoz mozorrotutako letra leun batean gizonak emakumea* guztiz menperatzen badu, orduan bai, zein ederra. Baina, haragiaz hitz egiten dugunean, gorputzez, biluztasunaz... orduan alarmak jotzen du. Sexuaz libre hitz egin nahi dugu, nahikoa da, ostia!
Eta bai, gure tabernetan, oholtzetan, txosnetan... letra matxistak dituzten abestiak desagertzen direnean, ez dakizue zelako festa muntatuko dudan, baina ez dezagun kriminalizatu gorputzean sartu eta hainbeste disfrutatzea eragiten digun zerbait. Musika musika da, ez dago hobeago ala txarragorik. Eraldatu dezagun, gure egin dezagun, GORA REGGAETOI FEMINISTA!
Reggaetoia musika estilo bat besterik ez da, ia musika dena bezala, kalean sortua eta, ondoren, entretenimenduaren industriak fagozitatua. Zabalpen handia lortu du, haren erritmo errazari eta geroago gehitzen joan zaizkion pop armonia itsaskorrei esker.
Hasieratik egon da sektore askoren jo-puntuan, drogak, armak edo azukrea bezala. Baina gakoa betikoa da, musika estilo batek (edo drogek, armek edo azukreak) nekez du berezkoa gaiztakeria. Kasu hauetan guztietan, erabilera izan daiteke zuzena ala okerra, onuragarria ala kaltegarria, iraultzailea ala atzerakoia. Edo bestela esanda: arazoa ez da ipurdia mugitzea; arazoa, noski, heteropatriarkatua da. Dominazioa oinarri duen gizarte batean bizi gara, eta edozein bidetatik sortu eta birsortzen da eredu hori. Reggaetoia erabili izan da matxismoa sortu eta birsortzeko, baina, kasu, beste edozein musika estilo ere erabili izan da helburu horrekin. Adibideak amaiezinak dira pop, rock edo are herri musiketan («every breath you take, every move you make (…) I will be watching you. Oh, can’t you see, you belong to me»). Eta urrutiegi ere ez dugu joan beharrik adibideak aurkitzeko.
Ameriketan sortu den reggaetoia beste ezeren gainetik kritikatzen dugunean, ez gara ohartzen zenbat arrazismo, kolonialismo eta klasismo isurtzen zaigun ahotik. Zorionez, bada oraindik mundu bidezko eta berdinzale batean sinisten duen jendea. Eta horietako batzuk, gainera, reggaetoia kantatzen dute. Egin diezaiogun fabore bat gure buruari eta gure aldakei, eta entzun eta dantza dezagun musika osasuntsua, estiloa edozein dela ere.
?GALDERA
Zer iritzi duzu reggaetoiaren inguruan?
PedroJubilatua
Oso ondo iruditzen zait, asko gustatzen zait gazteek entzuten duten musika. Ez naiz diskoteketara joaten, baina noizbehinka aditzeak ez dit inporta.
Gora reggaetoi feminista!
“Dale más gasolina”
IRAIA PEREIRO URKIJOHezitzailea eta mugimendu feministako kidea
MIKEL AYLLON CORRALIdazlea
“Baina, orduan
zergatik dago reggaetoia
jo puntuan? Nik, bi
arrazoi nagusi aipatuko nituzke:
klasismoa eta sexuarekiko
dagoen tabua”
“Reggaetoia beste ezeren
gainetik kritikatzen
dugunean, ez gara ohartzen
zenbat arrazismo,
kolonialismo eta klasismo isurtzen zaigun ahotik”
JakinTabernaria
Ez zait gustatzen, ahalik eta gutxien jartzen dut tabernan horregatik. Nire bezero gehienek beste mota bateko musika eskatzen dute. Festetan oso noizean behin tartekatzen dugu.
LupeOkina
Ez zait bat ere gustatzen musika genero hori. Oso matxista eta sexista iruditzen zait. Musika heavya gustatzen zait niri, 80ko hamarkadako musika.
JuneIkaslea
Niri asko gustatzen zait. Errit-mo bizia duela iruditzen zait, na-gusiki, jai girorako. Egia da gazte guztiok ez ditugula letrak entzu-ten eta ez dugula hausnartzen, baina erritmo paregabea du.
10 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
argazki galeria
Ekainaren 21ean hasi zen udako solstizioarekin uda. Geroztik, makina bat jai ospatu dira eskualdean. Aiaraldea hedabideak jarraipen berezia egin du, tokian toki.
Edozelan ere, festazaleak adi: ez da aukera oraindik bukatu. Datozen egunetan Latiorroko jaiak izango dira, eta azaroan Zollokoak.
DANTZA
Artziniegako jaietan ekintza benetan herrikoia da Playback lehiaketa. Parte-hartzaileek dantza benetan harrigarriak prestatzen dituzte eta aurten alkatea taula gainean ikusteko aukera egon da ere.
LAUDIO GOT TALENT
Kuadrillek euren trebezia dantzatzeko eta koreaografiak prestatzeko orduan erakutsi zuten sanroketan Laudio Got Talent ekimenean.
BAT-BATEAN
Jaietan edozein une da egokia musikaren erritmoa jarraitzeko gertuen dagoenarekin, Terreroko ospakizunetan ikusten den moduan irudi honetan.
Giro beroaren aurrean, festa eta ekintzen freskuraOMENDUAK
Parrandarako ez ezik, jaiek balio dute herriko jendea omentzeko. Okondoko Txakolin Jaian Bartolome Perales kirolariaren ibilbidea aitortu zuten. Amurrion ere edadetuak aintzat hartzen dituzte ospakizunetan.
11AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
BURUHANDIAK
Umeek maite dituzte buruhandiak, ikusita zenbat elkartzen diren euren inguruan. Hala ere, haur guztiek hankak prest dituzte korrika egiteko egurra ematen hasten direnean, Ugarteko jaietan, besteak beste.
OREKA
Morrilloi edo antzerki baten ikuskizun berezi eta zailenean, Urduñako Kale Barriko jaietan ezinbestekoa izan zen protagonistentzat oreka behar bezala mantentzea.
KIROLA
Euskal Herriko kirolek bere lekua izan dute jaietan. Orozkoko sanantolinetan gurpildun aulkietan lehiatu ziren frontoian eta Zuhatzan herritarrak gonbidatu zituzten tresnak hartzera.
ERRALDOIKETA
Laudion aurten Erraldoiketa ekimenaren II. edizioa ospatu zuten sanrokeetan eta modu koloretsuan hartu zituzten kaleak izaki berezi horiek.
argazki galeria
12 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
ABELTZAINTZA
Antzinako ogibideak eta usadioak erdigunean jarri zituzten Amurrioko sanrokeetan eta izen bereko auzoan ardiei ilea nola mozten zitzaien aspaldi erakutsi zuten.
ITXURA ALDATUOkondoko Jaietan oso arrakastatsua da mozorro lehiaketa. Jende ugarik itxaroten du gaua heldu arte, ez bakarrik itxura aldatu eta antzezteko, baita ikusle moduan gozatzeko ere.
ASTO LASTERKETA
Aretako Jaietan ohiturari eusten diote eta oraindik asto lasterketa antolatzen dute azken egunean. Kanpoko partaide ugari bertaratzen dira.
KIROL BITXIAK
Landa eremuari lotutako probak baliatu zituzten Lantenoko herri jokoetan. Okondon ere makila jaurti zuten jaietan.
argazki galeria
13AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
KIROLA
Gehiegikeriak dira nagusi ospakizunetan, baina Erretes Lantenoko Jaiek lasterketa arrakastatsua ere antolatzen dute urtero, Peregaña igoera, hain zuzen ere.
LEHIAKETAKModu ezberdinak topatzen dituzte era barregarrian lehiatzeko kuadrillek jaietan. Artziniega eta Laudio adibideak dira.
INGURUMENA ZAINTZEA
Jaiak parrandara lotzen baditugu ere, Agiñigan tarte bat egin zioten ingurumenari egitarauan eta Maroñora jo zuten han bisitariek uzten duten zabor guztia kentzeko.
argazki galeria
14 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
MARTXA ETA BORROKA
Eskualdeko ospakizunetan eraso matxistek ez dute berebiziko garrantzia izan, baina talde feministek mobilizazioak eta ekintzak prestatu dituzte euren mezua zabaltzeko.
PERTSONAIAKJai gehienek behar dute pertsonaia bat euren arima adierazteko. Amurrion Iguarrakoa dago eta Laudion, ordea, Erroketxu.
KONTZERTUAK
Musika emanaldi jendetsuak antolatu dituzte udan. Laudion Café Quijano egon zen odoloste egunean eta Arrankudiagan, adibidez, Modus Operandi.
TXUPIN HERRIKOIA
Galder Barbado Bonilla espetxetik atera bezain laster hautatu zuten Amurrioko Kuadrillek jai herrikoien aldeko txupinazoa jaurtitzeko.
argazki galeria
Argazki guztiak Aiaraldea.eus atarian daude ikusgai
15AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
babestutako edukia
Karmen kalea 39, LAUDIO94 672 63 91 / 656 74 27 22
“0-6 urte bitarteko haurrentzako arreta goiztiarra eskainiko dugu, Gasteizera joan behar ez daitezen”
EVA ALONSO LARRAZABAL (Areta, 1965), DIANA IBARGUTXI ABARRATEGI (Laudio, 1983) eta EZTIZEN ALDAMA JAUREGI (Amurrio, 1988) HITZ ZENTROKO KIDEAK DIRA. 0-6 URTE
BITARTEKOEKIN “ARRETA GOIZTIARRA” ESKAINTZEKO BAIMENA EMAN DIETE, URTEETAKO
TREBAKUNTZA ETA ESPERIENTZIAREN ONDOREN.
Hezkuntzan eta heziketan laguntzeko Hitz zentroa sortu duzue. Nolatan?
Eva Alonso: Arabako Foru Aldundiak oraintsu eman digu baimena eta izendapena "arreta goiztiarra" lan-tzeko. Ondorioz, hitzarmena duten haur eta arre-ta goiztiarren zentro baimenduen zerrendan sar-tu gara. Orain arte, Gasteiza joan behar zuten zonal-de honetakoek. Gu izango gara orain lan hori egin-go dutenak, hau baita zentro "homologatu" bakarra.
0-6 urteko umeekin 3 espezialitate landuko ditu-zue. Zeintzuk?
Eva Alonso: Aldundiak baimentzeko eskakizunak oso zorrotzak dira. Guk hiru eskainiko ditugu: logo-pedia, fisiopediatria eta psikologia. Laudioko jendeak zerbitzu hau aprobetxatzea nahi dugu, Gasteiza joan behar ez izateko. Orain arte, modu pribatuan baka-rrik eskaintzen genuen zerbitzua; eta orain zerbitzu publiko gisa ere egingo dugu lan. Horretarako espa-zioak egokitu ditugu- Astelehenetik ostiralera izan-go dugu zentroa zabalik, ordutegi moldagarriarekin.
Fisiopediatriaren bidez nola lagundu liteke haurra?Eztizen Aldama: Atzerapen motoikoak dituzten
umeak laguntzen ditut nik gehien bat, nahiz eta bes-telako arazoak ere landu. Batez ere, funtzionaltasuna bilatzen dut, familiekin egunerokotasunean aurre egi-
teko oztopoak identifikatu... Esaterako, etxeko eskaile-rak igotzeko zailtasunak badituzte, baliabideak eskain-tzen dizkiet umeei eta gurasoei behar horiei erantzu-teko. 0-2 urte bitartean gurasoak ere egoten dira saioe-tan, hortik aurrera librea da heldua bertaratzea. Psiko-logiaren kasuan bezala, ordubeteko saioak izaten dira.
Prozesua umearen araberakoa da: medi-kuek -pediatrak eta neurologoak- bidera-tzen dute haurraren tratamendua, Gastei-zen behaketa egin ostean laguntza bideratzeko.
Zein hizkuntzatan izango dira zuen saioak?Eva Alonso: Euskaraz, nagusiki. Gurasoak erdaldunak
badira gazteleraz ere ematen ditugu saioak.
Psikologiaren arloan, zertan datza zuen eskaintza?Diana Ibargutxi: Familiekin batera arlo emoziona-
lak eta harremanak jorratzen ditugu: arauak, mugak... Familia giroa hobetzera dago bideratuta. Umeekin ga-rapen kognitiboa lantzen dugu, eta familiei aholkula-ritza zerbitzua ematen diegu; euren egunerokotasuna eta harremanak onbideratzeko. Garapenean ere lagun-tzen dugu, alde kognitiboan pentsamenduak eta abar haurrekin nola barneratu erakusten dugu.
Guretzat garrantzitsua da familiekin saretuta ego-tea prozesu osoan zehar, bestela alferrik gabiltza eta. Saioak, nire kasuan, mistoak izaten dira: batzuetan
umeekin bakarrik egoten naiz, besteetan gurasoekin eta noizean behin biekin. Modu horretan, haurraren joerak eta jarrerak ikusten dira, bai bakarrik daudenean eta baita helduekin dituen erlazioei dagokienean ere.
Logopedia zerbitzua ere baduzue. Nolako metodo-logia darabilzue?
Eva Alonso: Gurasoekin planifikatzen ditut beti saioak, hasieran. Era honetan, saioetan umeekin ego-teko aukera dute; baina etxean segida eman behar zaio. Oso txikiak direnez, gurasoek etxean lan egi-teko ereduak planteatzen dizkiet, eurek jarrai ditza-ten. Hizkuntza baten helburua hori da: komunika-zioa (esaldiak osatzea, hiztegia areagotzea...). Gu-rasoei zer landu behar duten astero etxean esa-ten diet, ezinbestekoa baita euren konpromisoa.
Zenbat ikasle dituzue egun?Eva Alonso: Jende asko pasa da gure zentrotik.
Diana Ibargutxi: Arreta goiztiarrean (0-6 urte) 50 pertsona inguru egon ohi dira gurekin.
Aipatutakoez gain, baduzue bestelako zerbitzurik?Diana Ibargutxi: Urtean zehar ikastaro edo tailerrak
ere eman izan ditugu. Duela bi urte emozioen inguruan hiru adin tarte ezberdinekin gidatu nituen saioak as-tero, hiru hilabetez.
16 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
ag
en
da
20
19/0
9/1
1M
US
IKA
09
.12
Ost
eg
un
a20
:00
UR
DU
ÑA
PIA
NO
TA
UP
AD
AK
, Iz
ask
un
de
l C
err
ore
kin
Ig
eri
leku
eta
n
09
.12
Ost
eg
un
a20
:00
LA
UD
IOK
ON
TZ
ER
TU
AK
H
ow
ie R
ee
ve
, P
iró
eta
A
.Ma
iah
Orb
eko
Etx
ean
IKA
ST
AR
OA
09
.24
Ast
ea
rte
aL
AU
DIO
ER
RE
TZ
EA
RI
UZ
TE
KO
IK
AS
TA
RO
AA
urr
eti
k e
ma
n b
eh
ar
da
iz
en
a.
94
4 0
34
84
0
tele
fon
oa
n l
ort
u d
ait
ek
e
info
rma
zio
ge
hia
go
HIT
ZA
LD
IA
09
.13
Ost
ira
la18
:00
AM
UR
RIO
“MU
ND
UK
O E
MA
KU
ME
EN
J
AN
AK
AIA
RA
LD
EA
N”
Asa
nb
lad
a i
rek
iaK
ult
ura
Etx
ean
09
.17
Ast
ea
rte
a11
:00
LA
UD
IOL
AIA
ES
KO
LA
RE
N
AU
RK
EZ
PE
NA
Ud
alb
atz
a a
reto
an
09
.18
Ast
ea
zk
en
a19
:30
LA
UD
IO“I
RL
AN
DA
R G
AT
AZ
KA
”O
rbeko
Etx
ea
09
.24
Ast
ea
rte
a18
:30
AM
UR
RIO
ER
RE
TZ
EA
RI
UZ
TE
KO
IK
AS
TA
RO
A
Era
bile
ra a
nit
zeko
are
toan
KIR
OL
JA
RD
UE
RA
K
09
.14
La
ru
nb
ata
06
:00
UR
DU
ÑA
ES
PIG
ET
E M
EN
DIR
A
IRT
EE
RA
Bi
eg
un
ek
o t
xa
ng
oa
S
uh
iltzaile
eta
tik
09
.14
La
ru
nb
ata
08
:00
LA
UD
IOL
AT
IOR
RO
KO
ME
ND
I IB
ILA
LD
IA
Txo
snag
un
eti
k
09
.14
La
ru
nb
ata
9:0
0 /
16
:00
AM
UR
RIO
EU
SK
AD
IKO
T
AL
DE
KA
KO
AR
KU
-TIR
O
TX
AP
EL
KE
TA
RE
N V
I.
ED
IZIO
A
Klu
be
n a
rte
ko
aR
efo
r in
du
stri
ald
ea
09
.15
Iga
nd
ea
10:0
0 A
MU
RR
ION
OR
DIC
WA
LK
ING
SA
IOA
do
an
B
añ
ueta
kir
old
eg
itik
09
.21
La
ru
nb
ata
16:0
0 A
RR
AN
KU
DIA
GA
VII
I. A
RR
AN
KU
DIA
GA
-Z
OL
LO
KO
TR
AIL
AP
lazati
k a
bia
tuta
BE
ST
EL
AK
OA
K
09
.13
Ost
ira
laL
AU
DIO
LA
TIO
RR
OK
O J
AIA
K18
:00
//
Da
nb
orr
ad
a19
:00
//
Tx
up
ina
zo
ae
ta b
uru
ha
nd
iak
19:0
0 /
/ K
ale
jira
La
nk
aie
tak
o l
ag
un
ek
in2
0:0
0 /
/ P
intx
o p
ote
oa
20
:00
//
Um
ee
ntz
ak
o
iku
skiz
un
a:
“DJ
Ka
ktu
s,
Eu
ska
raz
da
ntz
atu
na
hi
du
gu
”2
1:0
0 /
/ K
on
tze
rtu
ak
:P
lac
ton
, K
ao
tik
o e
ta
Dis
ko
da
ntz
aL
ati
orr
o a
uzo
an
09
.14
La
ru
nb
ata
LA
UD
IOL
AT
IOR
RO
KO
JA
IAK
8:0
0 /
/ X
I. M
en
di
ma
rtx
a11
:00
//
Pu
zg
arr
iak
,
um
ee
ntz
ak
o t
ail
err
ak
eta
jo
lasa
k11
:30
//
Pil
ota
era
ku
sta
ldia
12:0
0 /
/ Ig
el
txa
pe
lke
ta12
:00
//
La
ud
iok
o M
usi
ka
Ba
nd
are
n k
ale
jira
14:3
0 /
/ H
err
i b
az
ka
ria
Pa
go
lar
ka
lea
n16
:30
//
Mu
s tx
ap
elk
eta
21:
00
//
Ak
ela
rre
da
ntz
a
tald
ea
ren
era
ku
sta
ldia
22
:30
//
Ko
ntz
ert
ua
k:
“Ja
torr
iz”
err
om
eri
a,
En
ko
re
eta
Dis
ko
da
ntz
aL
ati
orr
o a
uzo
an
09
.14
La
ru
nb
ata
AR
RA
NK
UD
IAG
A-Z
OL
LO
AT
XE
TA
KO
JA
IAK
Go
iz o
soa
n z
eh
ar
ba
serr
iko
p
rod
uk
tue
n s
alm
en
ta e
go
ng
o
da
12:0
0 /
/ T
xu
pin
az
oa
12:0
0 /
/ U
me
en
tza
ko
ta
ile
rra
k,
pu
zg
arr
iak
eta
jo
lasa
k12
:30
//
Pin
txo
po
teo
a12
:30
//
Tx
ap
elk
eta
g
ast
ron
om
iko
a:
J.
Go
rost
iza
ga
ren
X.
Me
mo
ria
la14
:30
//
Sa
ri b
an
ak
eta
eta
b
az
ka
ria
16:0
0 /
/ U
me
en
tza
ko
au
rpe
gi
eta
az
az
ka
l m
arg
ok
eta
eta
p
uz
ga
rria
k17
:00
//
Bu
ruh
an
dia
k18
:00
//
Ha
urr
en
tza
ko
zu
mb
a
Iza
sku
n D
el
Ce
rro
rek
in19
:00
//
Tx
ok
ola
te j
an
h
err
iko
ia19
:30
//
Da
ntz
a p
laz
a2
1:0
0 /
/ K
on
tze
rtu
a:
Pu
ro R
ela
jo2
2:3
0 /
/ T
xis
torr
a j
an
a2
2:4
5 /
/ K
on
tze
rtu
a:
El
Lím
ite
Atx
eta
au
zo
a
09
.15
Iga
nd
ea
LA
UD
IOL
AT
IOR
RO
KO
JA
IAK
8:0
0 /
/ L
ati
orr
ok
o X
XX
. M
arm
ita
ko
tx
ap
elk
eta
13:0
0 /
/ K
az
ole
n a
urk
ez
pe
na
13:0
0 /
/ E
usk
al
Da
ntz
en
e
rak
ust
ald
ia14
:00
//
Zo
zk
eta
eta
sa
ri
ba
na
ke
ta15
:00
//
Ma
rmit
ak
o b
az
ka
ria
19:0
0 /
/ T
xo
ko
late
ja
na
20
:00
//
Ja
i a
ma
iera
Lati
orr
o a
uzo
an
09
.15
Iga
nd
ea
AR
RA
NK
UD
IAG
A-Z
OL
LO
AT
XE
TA
KO
JA
IAK
12:0
0 /
/ D
ian
a e
ta k
ale
jira
13:0
0 /
/ M
ez
a14
:30
//
Ba
zk
ari
he
rrik
oia
eta
b
ing
oa
18:0
0 /
/ K
on
tze
rtu
a:
Pia
no
Ta
up
ad
ak
19:1
5 /
/ X
XX
. Ig
el
Tx
ap
elk
eta
20
:15
//
Sa
ri b
an
ak
eta
20
:15
//
Az
ke
n b
ola
nd
era
Atx
eta
au
zo
a
09
.20
Ost
ira
la20
:00
LA
UD
IOA
RR
AS
TIA
K F
AK
TO
RIA
NB
ert
so s
aio
mu
sik
atu
a:
Ux
ue
Alb
erd
i E
stib
ari
tz e
ta
Oih
an
a B
art
ra A
ren
as
Fakto
rian
09
.21
La
ru
nb
ata
19:3
0 L
AU
DIO
NO
ME
OL
VID
ES
E
LK
AR
TE
AR
EN
V
. U
RT
EU
RR
EN
AIg
or
Arz
ua
ga
, C
uc
hil
lo
Ma
nte
ca
eta
Gw
a-Y
a t
ald
ee
k
jok
o d
ute
, b
est
ea
k b
est
e.
Iza
sku
n d
el
Ce
rro
k,
ald
iz,
zu
nb
a s
aio
a e
ska
inik
o d
u.
Zu
bik
o M
ale
ko
ia
09
.21
La
ru
nb
ata
18:0
0 O
RO
ZK
OB
LA
S D
E O
TE
RO
RI
BU
RU
ZK
O
IBIL
BID
EA
Mu
ño
z E
txean
09
.22
Iga
nd
ea
AM
UR
RIO
AR
TZ
AIN
EG
UN
AR
EN
X
XV
I. E
DIZ
IOA
Herr
ian
09
.22
Iga
nd
ea
OR
OZ
KO
GO
IKIR
IKO
JA
IAK
10:3
0 /
/ J
aie
n h
asi
era
M
usi
ka
rek
in12
:00
//
Me
za
na
gu
sia
Go
ikir
i in
gu
ruk
o h
ild
ak
oe
n a
lde
13:2
5 /
/ T
xa
rte
l z
oz
ke
ta
13:3
0 /
/ E
usk
al
da
ntz
ak
13:3
0 /
/ T
ort
ila
eta
pa
ell
a
txa
pe
lke
tare
n a
urk
ez
pe
na
15:0
0 /
/ E
rro
me
ria
T
rik
itia
rek
in16
:30
//
He
rri
kir
ola
k
ha
urr
en
tza
ko
eta
g
az
tee
ntz
ak
o17
:30
//
Tx
ok
ola
tad
a18
:00
//
Irri
ntz
i tx
ap
elk
eta
Go
ikir
ia a
uzo
a
20
19/0
9/2
4
Irai
lare
n 13
tik
15er
a o
spat
uko
dir
a La
tio
rro
ko
jaia
k, b
ain
a au
zoko
jai b
atzo
rdek
o k
idee
k p
rest
d
ute
dag
oen
eko
hir
u e
gun
ho
riet
arak
o e
gita
-ra
ua.
“Ad
in e
ta g
ust
u g
uzt
ieta
ko la
gun
ei z
uze
n-
du
tako
” p
rogr
ama
ato
nd
u d
ute
, an
tola
tzai
leen
es
anet
an.
Nab
arm
end
u d
ute
nez
, Mar
mit
ako
Tx
apel
ke-
tare
n X
X. E
diz
ioa
egin
go d
ute
au
rten
. 20
17an
La
tio
rro
n e
gin
zen
Eu
skal
Her
riko
Mar
mit
a -ko
Tx
apel
keta
, eta
esp
erie
ntz
ia h
ori
“o
so p
re-
sen
te”
du
te o
rain
dik
au
zoan
. “1.
300
per
tso
na
ingu
ru b
ild
u z
iren
tx
apel
keta
n e
ta o
nd
ore
ngo
h
erri
baz
kari
an”,
oroi
tu d
ute
bat
zord
eko
kid
eek,
“l
aud
ioar
ren
eta
aia
rald
erre
n p
arte
har
tzea
oso
h
and
ia iz
an z
en”.
Nab
arm
end
u d
ute
nez
, biz
ilag
un
bat
zuk
ber
-ta
n a
nim
atu
zir
en le
hen
biz
iko
ald
iz m
arm
ita-
koa
pre
stat
zera
. “A
urt
en e
re, X
XX
. ed
izio
an, h
e-rr
itar
ho
riek
gu
ztia
k gu
re a
rtea
n e
gote
a es
pe-
ro d
ugu
. Tx
apel
keta
gas
tro
no
mik
o h
on
i h
eld
u
nah
i dio
gu, t
xap
elke
ta h
erri
koia
k b
aiti
ra g
ure
ku
ltu
ra g
astr
on
om
iko
aren
esk
ola
ho
ber
enak
”.
Bel
aun
ald
i ald
aket
a, b
erm
atu
taB
ain
a d
ena
ez d
a p
osi
tib
oa
izan
. Jai
bat
zord
e -ko
kid
eek
azal
du
du
te “
ham
aika
ara
zori
” eg
in
beh
ar i
zan
die
tela
au
rre.
“Eu
skal
Her
riko
Mar
-m
itak
o T
xap
elke
tare
n a
nto
lake
tak
in
dar
rik
gab
e u
tzi
gin
tuen
”, a
ito
rtu
du
te, “
bai
na,
azk
en
urt
ean
, kid
e b
erri
ak b
atu
dir
a b
atzo
rder
a”. H
o-
rrek
“fr
esko
tasu
na”
em
an d
ie ja
ien
an
tola
kun
-tz
ari,
“ilu
sio
a d
a n
agu
si b
este
beh
in e
ta b
idea
n
top
atu
dit
ugu
n a
razo
ei a
urr
e eg
itek
o k
apaz
ak
izan
gar
a, a
ldap
a za
ilen
ak la
u b
ihu
rtu
z”.
Ka
oti
ko
, E
nk
ore
eta
Pla
cto
nek
g
iro
tuko
dit
uzte
Lati
orr
oko
jaia
k
Saioa “Gauilunak”
17AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
MU
SIK
A
09
.12
Ost
eg
un
a20
:00
UR
DU
ÑA
PIA
NO
TA
UP
AD
AK
, Iz
ask
un
de
l C
err
ore
kin
Ig
eri
leku
eta
n
09
.12
Ost
eg
un
a20
:00
LA
UD
IOK
ON
TZ
ER
TU
AK
H
ow
ie R
ee
ve
, P
iró
eta
A
.Ma
iah
Orb
eko
Etx
ean
IKA
ST
AR
OA
09
.24
Ast
ea
rte
aL
AU
DIO
ER
RE
TZ
EA
RI
UZ
TE
KO
IK
AS
TA
RO
AA
urr
eti
k e
ma
n b
eh
ar
da
iz
en
a.
94
4 0
34
84
0
tele
fon
oa
n l
ort
u d
ait
ek
e
info
rma
zio
ge
hia
go
HIT
ZA
LD
IA
09
.13
Ost
ira
la18
:00
AM
UR
RIO
“MU
ND
UK
O E
MA
KU
ME
EN
J
AN
AK
AIA
RA
LD
EA
N”
Asa
nb
lad
a i
rek
iaK
ult
ura
Etx
ean
09
.17
Ast
ea
rte
a11
:00
LA
UD
IOL
AIA
ES
KO
LA
RE
N
AU
RK
EZ
PE
NA
Ud
alb
atz
a a
reto
an
09
.18
Ast
ea
zk
en
a19
:30
LA
UD
IO“I
RL
AN
DA
R G
AT
AZ
KA
”O
rbeko
Etx
ea
09
.24
Ast
ea
rte
a18
:30
AM
UR
RIO
ER
RE
TZ
EA
RI
UZ
TE
KO
IK
AS
TA
RO
A
Era
bile
ra a
nit
zeko
are
toan
KIR
OL
JA
RD
UE
RA
K
09
.14
La
ru
nb
ata
06
:00
UR
DU
ÑA
ES
PIG
ET
E M
EN
DIR
A
IRT
EE
RA
Bi
eg
un
ek
o t
xa
ng
oa
S
uh
iltzaile
eta
tik
09
.14
La
ru
nb
ata
08
:00
LA
UD
IOL
AT
IOR
RO
KO
ME
ND
I IB
ILA
LD
IA
Txo
snag
un
eti
k
09
.14
La
ru
nb
ata
9:0
0 /
16
:00
AM
UR
RIO
EU
SK
AD
IKO
T
AL
DE
KA
KO
AR
KU
-TIR
O
TX
AP
EL
KE
TA
RE
N V
I.
ED
IZIO
A
Klu
be
n a
rte
ko
aR
efo
r in
du
stri
ald
ea
09
.15
Iga
nd
ea
10:0
0 A
MU
RR
ION
OR
DIC
WA
LK
ING
SA
IOA
do
an
B
añ
ueta
kir
old
eg
itik
09
.21
La
ru
nb
ata
16:0
0 A
RR
AN
KU
DIA
GA
VII
I. A
RR
AN
KU
DIA
GA
-Z
OL
LO
KO
TR
AIL
AP
lazati
k a
bia
tuta
BE
ST
EL
AK
OA
K
09
.13
Ost
ira
laL
AU
DIO
LA
TIO
RR
OK
O J
AIA
K18
:00
//
Da
nb
orr
ad
a19
:00
//
Tx
up
ina
zo
ae
ta b
uru
ha
nd
iak
19:0
0 /
/ K
ale
jira
La
nk
aie
tak
o l
ag
un
ek
in2
0:0
0 /
/ P
intx
o p
ote
oa
20
:00
//
Um
ee
ntz
ak
o
iku
skiz
un
a:
“DJ
Ka
ktu
s,
Eu
ska
raz
da
ntz
atu
na
hi
du
gu
”2
1:0
0 /
/ K
on
tze
rtu
ak
:P
lac
ton
, K
ao
tik
o e
ta
Dis
ko
da
ntz
aL
ati
orr
o a
uzo
an
09
.14
La
ru
nb
ata
LA
UD
IOL
AT
IOR
RO
KO
JA
IAK
8:0
0 /
/ X
I. M
en
di
ma
rtx
a11
:00
//
Pu
zg
arr
iak
,
um
ee
ntz
ak
o t
ail
err
ak
eta
jo
lasa
k11
:30
//
Pil
ota
era
ku
sta
ldia
12:0
0 /
/ Ig
el
txa
pe
lke
ta12
:00
//
La
ud
iok
o M
usi
ka
Ba
nd
are
n k
ale
jira
14:3
0 /
/ H
err
i b
az
ka
ria
Pa
go
lar
ka
lea
n16
:30
//
Mu
s tx
ap
elk
eta
21:
00
//
Ak
ela
rre
da
ntz
a
tald
ea
ren
era
ku
sta
ldia
22
:30
//
Ko
ntz
ert
ua
k:
“Ja
torr
iz”
err
om
eri
a,
En
ko
re
eta
Dis
ko
da
ntz
aL
ati
orr
o a
uzo
an
09
.14
La
ru
nb
ata
AR
RA
NK
UD
IAG
A-Z
OL
LO
AT
XE
TA
KO
JA
IAK
Go
iz o
soa
n z
eh
ar
ba
serr
iko
p
rod
uk
tue
n s
alm
en
ta e
go
ng
o
da
12:0
0 /
/ T
xu
pin
az
oa
12:0
0 /
/ U
me
en
tza
ko
ta
ile
rra
k,
pu
zg
arr
iak
eta
jo
lasa
k12
:30
//
Pin
txo
po
teo
a12
:30
//
Tx
ap
elk
eta
g
ast
ron
om
iko
a:
J.
Go
rost
iza
ga
ren
X.
Me
mo
ria
la14
:30
//
Sa
ri b
an
ak
eta
eta
b
az
ka
ria
16:0
0 /
/ U
me
en
tza
ko
au
rpe
gi
eta
az
az
ka
l m
arg
ok
eta
eta
p
uz
ga
rria
k17
:00
//
Bu
ruh
an
dia
k18
:00
//
Ha
urr
en
tza
ko
zu
mb
a
Iza
sku
n D
el
Ce
rro
rek
in19
:00
//
Tx
ok
ola
te j
an
h
err
iko
ia19
:30
//
Da
ntz
a p
laz
a2
1:0
0 /
/ K
on
tze
rtu
a:
Pu
ro R
ela
jo2
2:3
0 /
/ T
xis
torr
a j
an
a2
2:4
5 /
/ K
on
tze
rtu
a:
El
Lím
ite
Atx
eta
au
zo
a
09
.15
Iga
nd
ea
LA
UD
IOL
AT
IOR
RO
KO
JA
IAK
8:0
0 /
/ L
ati
orr
ok
o X
XX
. M
arm
ita
ko
tx
ap
elk
eta
13:0
0 /
/ K
az
ole
n a
urk
ez
pe
na
13:0
0 /
/ E
usk
al
Da
ntz
en
e
rak
ust
ald
ia14
:00
//
Zo
zk
eta
eta
sa
ri
ba
na
ke
ta15
:00
//
Ma
rmit
ak
o b
az
ka
ria
19:0
0 /
/ T
xo
ko
late
ja
na
20
:00
//
Ja
i a
ma
iera
Lati
orr
o a
uzo
an
09
.15
Iga
nd
ea
AR
RA
NK
UD
IAG
A-Z
OL
LO
AT
XE
TA
KO
JA
IAK
12:0
0 /
/ D
ian
a e
ta k
ale
jira
13:0
0 /
/ M
ez
a14
:30
//
Ba
zk
ari
he
rrik
oia
eta
b
ing
oa
18:0
0 /
/ K
on
tze
rtu
a:
Pia
no
Ta
up
ad
ak
19:1
5 /
/ X
XX
. Ig
el
Tx
ap
elk
eta
20
:15
//
Sa
ri b
an
ak
eta
20
:15
//
Az
ke
n b
ola
nd
era
Atx
eta
au
zo
a
09
.20
Ost
ira
la20
:00
LA
UD
IOA
RR
AS
TIA
K F
AK
TO
RIA
NB
ert
so s
aio
mu
sik
atu
a:
Ux
ue
Alb
erd
i E
stib
ari
tz e
ta
Oih
an
a B
art
ra A
ren
as
Fakto
rian
09
.21
La
ru
nb
ata
19:3
0 L
AU
DIO
NO
ME
OL
VID
ES
E
LK
AR
TE
AR
EN
V
. U
RT
EU
RR
EN
AIg
or
Arz
ua
ga
, C
uc
hil
lo
Ma
nte
ca
eta
Gw
a-Y
a t
ald
ee
k
jok
o d
ute
, b
est
ea
k b
est
e.
Iza
sku
n d
el
Ce
rro
k,
ald
iz,
zu
nb
a s
aio
a e
ska
inik
o d
u.
Zu
bik
o M
ale
ko
ia
09
.21
La
ru
nb
ata
18:0
0 O
RO
ZK
OB
LA
S D
E O
TE
RO
RI
BU
RU
ZK
O
IBIL
BID
EA
Mu
ño
z E
txean
09
.22
Iga
nd
ea
AM
UR
RIO
AR
TZ
AIN
EG
UN
AR
EN
X
XV
I. E
DIZ
IOA
Herr
ian
09
.22
Iga
nd
ea
OR
OZ
KO
GO
IKIR
IKO
JA
IAK
10:3
0 /
/ J
aie
n h
asi
era
M
usi
ka
rek
in12
:00
//
Me
za
na
gu
sia
Go
ikir
i in
gu
ruk
o h
ild
ak
oe
n a
lde
13:2
5 /
/ T
xa
rte
l z
oz
ke
ta
13:3
0 /
/ E
usk
al
da
ntz
ak
13:3
0 /
/ T
ort
ila
eta
pa
ell
a
txa
pe
lke
tare
n a
urk
ez
pe
na
15:0
0 /
/ E
rro
me
ria
T
rik
itia
rek
in16
:30
//
He
rri
kir
ola
k
ha
urr
en
tza
ko
eta
g
az
tee
ntz
ak
o17
:30
//
Tx
ok
ola
tad
a18
:00
//
Irri
ntz
i tx
ap
elk
eta
Go
ikir
ia a
uzo
a
INF
O +
aia
rald
ea.e
us
Ast
eb
uru
b
ete
ek
intz
aA
txeta
auzo
an
Artz
ain
eg
un
a
eg
ingo
du
teir
aila
ren
22an
Erretz
ea
ri
nola
utz
iik
ast
eko
au
kera
Ast
ebu
ru
bet
e ek
intz
az
go
zatz
eko
au
ker
a eg
on
go
da
Atx
eta
ko
ja
ieta
n.
La
run
bat
ean
-ir
ail
ak
14
- h
asik
o d
ira
, e
gu
erd
iko
h
am
ab
ieta
n.
Oro
tari
ko
ja
rdu
era
k e
gon
go d
ira
Arr
ank
ud
iaga
-Z
oll
ok
o a
uzo
an
: u
mee
ntz
ak
o j
ola
sak
, tx
apel
keta
gas
tro
no
mik
oa,
dan
tza
pla
za,
kon
tzer
tuak
, zu
nb
a, t
xo
kola
te j
ana
eta
bu
ruh
an
die
n
ka
leji
ra
eg
on
go
d
ira
, b
este
ak b
este
.
Ira
ila
ren
22a
n -
iga
nd
ea-
egin
go
da
Am
urr
iok
o A
rtza
in E
gu
na
ren
XX
VI.
e
diz
ioa
. G
oiz
etik
a
rrat
sald
era
a
rte
luza
tuko
da
egit
arau
a, o
hik
o e
kin
tzek
in:
ab
ere
en
e
ta
tok
iko
p
rod
uk
tue
n
azo
ka,
gaz
ta l
ehia
keta
, ar
tile
mo
zket
a e
rak
ust
ald
ia
eta
a
rtza
in
txa
ku
r tx
apel
keta
, bes
teak
bes
te.
Bez
per
an,
ald
iz,
oh
iko
kan
pai
-jo
tze
leh
iake
ta e
gin
go d
a Sa
nta
Mar
ia e
liza
n.
Err
etze
ari
no
la u
tzi
ikas
teko
tai
le-
rra
anto
latu
du
Lau
dio
ko A
dik
zio
en
Pre
ben
tzio
rako
ud
al z
erb
itzu
ak. I
kas
-ta
roa
do
ako
a iz
ango
da
eta
ham
aik
a sa
iota
n b
anat
ua
ego
ngo
da.
Irai
lare
n
24a
n e
gin
go d
ute
leh
ena,
18
:30
ean
U
da
letx
eko
era
bil
era
an
itze
ko
are
-to
an. B
erta
n p
arte
har
tzek
o, b
ain
a,
aurr
etik
em
an b
ehar
ko d
a iz
ena,
on
-d
ore
ngo
tel
efo
no
ra d
eitu
ta: 9
44
034
8
40
. “T
abak
oar
en k
on
tsu
mo
ak g
ero
eta
in
tere
s h
and
iago
a so
rtze
n d
u o
sasu
-n
aren
arl
oan
, gaz
te e
ta h
eld
uen
gan
d
uen
era
gin
agat
ik”,
aza
ldu
du
ud
a -la
k. G
auza
k h
ala,
“ta
bak
oar
en m
en-
dek
ota
sun
a ga
ind
itze
ko f
orm
aku
n-
tza
jaso
tzea
” iz
ango
da
ikas
taro
aren
x
edea
, “o
hit
ura
ho
ri u
tzi n
ahi d
ute
n
gu
ztie
k p
arte
har
dez
aten
”.
Iraila
ren
21e
an
osp
atu
ko d
ute
No
meolv
ides-
en
urte
urren
aO
ng
intz
azko
ek
ital
di b
at a
nto
latu
ko d
u N
om
eolv
ides
el -
kar
teak
dat
orr
en i
rail
aren
21e
an b
ere
5. u
rteu
rren
a o
spa -
tzek
o. A
urr
erat
u d
ute
nez
, “g
ust
u e
ta a
din
gu
ztie
ntz
ako
” ek
intz
ak e
gin
go d
itu
zte.
Arr
atsa
ldet
ik g
auer
a ar
te l
uza
-tu
ko d
a eg
itar
aua
eta
on
do
ren
go j
ard
uer
ak e
gon
go d
ira,
b
este
ak b
este
: Iza
sku
n d
el C
erro
ren
zu
nb
a sa
ioa,
mal
abar
e ik
asta
roa,
par
rill
ada
eta
kon
tzer
tuak
. Igo
r A
rzu
aga,
Cu
chi -
llo
Man
teca
eta
Gw
aya
tald
eak
igo
ko d
ira
Sorg
in t
aber
na -
ko o
ho
ltza
ra. S
arre
rak
3 eu
ro b
alio
ko d
u. D
uel
a ia
bos
t urt
e so
rtu
zen
Nom
eolv
ides
elk
arte
a et
a h
ain
bat
ekim
en e
gin
dit
u
“beh
arri
zan
ak d
itu
zten
lau
dio
arre
i” la
gun
tzek
o.
Iga
nd
ea
n p
arra
nd
a e
git
ek
o
beta
eg
on
go
da G
oik
iria
nEg
un
a ja
i-gi
roan
igar
otze
ko a
uke
ra e
zin
obea
ego
ngo
da
Oro
z -ko
n d
ator
ren
iga
nd
ean
, Goi
kiri
a au
zoko
fes
tak
osp
atu
ko b
ai-
tira
. Goi
zeti
k ar
rats
ald
era
arte
luza
tuko
da
egit
arau
a. T
orti
lla
eta
pae
lla
txap
elke
tan
par
te h
artz
eko
au
kera
ego
ngo
da
leh
en-
bizi
. Hai
nb
at s
ari e
gon
go d
ira
bi tx
apel
kete
tako
leh
en h
iru
ira -
baz
leen
tzat
. Err
omer
ia, t
xok
olat
ada,
her
ri k
irol
ak e
ta i
rrin
tzi
txap
elke
ta e
gon
go d
ira
jarr
aian
.
18 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Testua eta argazkia Izar Mendiguren Cosgaya
Bilboko Arte Ederren Museoa berritzea izango duzu datozen hilabeteetan ardura nagusi.
Nazioarte mailan ireki zuten Bilboko Arte Ederren Museoa berritzeko lehiaketa. Madrilgo Foster Estudioak 2000. urtean eraikin beraren erreforma egiteko nire proiektua hautatu zuela jakin nuen (1998an izan zen lehiaketa hori). Eurek esan zidaten ea beraiekin aurkeztu nahi nuen oraingo deialdira, eta noski, ezin izan nien ezezkorik eman, nahiz eta beste talde batzuk ere intere-satzen zitzaizkidan. Modu sinple batean aurkeztu genuen egitasmoa, eta ezustekoa eraman nuen, uste bainuen gazteei edo beste ideia fresko batzuei tokia egingo ziete-la.
2018.urtean ere berrikuntza txiki batzuk egin nituen. 1998tik 2001era bitartean ere museoa berritzen ibili
nintzen, beste lehiaketa bat irabazita. Beraz, egia da urte asko daramatzadala museo horren inguruan lanean eta bueltaka.
Zein da aurkeztu duzun proposamena?Lehiaketak eraikina handitzeko ideiak eskatzen zituen,
galeria handi bat izateko, erakusketa guneak edukitzeko… Lurrazpiko alternatiba proposatu beharrean, eraikinaren gainaldearen alde egin genuen apustu. Gu oso goiz hasi ginen proiektua prestatzen, duela bi-hiru hilabete egin genituen lehen zirriborro eta maketak.
Fosterren lan egiteko modua hori da: azken 15 egunetan 40 pertsona jartzen dira lan bera hobetzen, gurekin batera. Izugarria da: mundu osoko adin eta ibilbide ezberdinetako jendea aritzen gara errespetu osoz besteen lanak fintzen. Niretzat hori opari bat da.
Oso bizia izan da, estresatuta baina emozioz bizi izan dut prozesua, irabazteko eta galtzeko aukerak nituelako.
Niretzat museoa oso berezia da. Zorte eta ohore handia da niretzat 20 urte eta gero bizirik dagoen elementu baten erabaki garrantzitsuen parte izatea.
Norbanakoaren lana edo taldearena, zein da garran-tzitsuagoa horrelakoetan?
Egia esanda, ni lantaldearen zati txiki bat baino ez naiz: Madrilen eta Londresen dugu Foster Estudioa, eta elka-rrekin egiten dugu dena. Laburrean azaltzeko, 1.500 langiledun campus bat da Foster, diziplina anitzeko profesionalak gaude bertan. Guk nagusiki Euskal Herrian egiten dugu lan, baina baita Espainian ere.
Nolakoa izango da museoaren azpiegitura berria?Airean objektu bat izango du. Modu horretan, fase
ezberdinetan lurra altxatu beharra ekidin dugu gure proiektuan. Gure nabea sinplea da, baina ezberdina, argia… 2.000 metro koadroko erakusketa gunea da saritu dute-
“Ohorea da Arte Ederren museoa eraberritzea 20urte eta gero”
KOLDO URIARTE URIBARRI (Luiaondo, 1950) ARKITEKTOA DA. BILBOKO ARTE EDERREN MUSEOA ERABERRITZEKO BERE TALDEAREN PROIEKTUA HAUTATU DUTE. BEREIBILBIDE PROFESIONALAZ, ERRONKEZ ETA IKUSPEGIEZ MINTZATU DA.
Kultura
19AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
na, 700 metro koadroko solairu arte batekin, objektuak, parkearen gunearekin lotura bermatuko duten aldaketak…
Eraikinaren kanpoaldean egin nahi duzuenak arreta handia piztu du hedabideetan behintzat.
Eraikinaren aurrealdea ere aprobetxatuko dugu. Eus-kadi plazak -museoaren aldamenekoak- barrera funtzioa zuen orain arte. Gure proiektuarekin plaza eta Kasilda parkea lotuko ditugu. Kilometro bateko eremua atondu nahi diogu egun dagoen bideari. Horrez gain, museora-ko sarbidea natur elementuekin eta eskulturekin doto-retuko dugu.
Zein izango da zure funtzioa, behin obra hasita?Zuzentzea, ni bainaiz UTEaren ordezkaria. Orain egi-
tasmoaren azken xehetasunekin gabiltza. Irailean zehar aurkeztuko dugu obra osoa. Ingeniariak ari gara kontra-tatzen orain.
Nazioartean landutako proiektu bat izanik, nola bideratuko dituzue lanak?
Fosterrek ideien fasean hartzen du parte, obra Madril eta gure artean egiten dugu. 16 hilabete ditugu proiek-tuaren erredakzio faserako, eta beste hainbeste egikari-tzeko. Nire kalkuluak hiru urtekoak dira.
Arkitekto pribilegiatua izatea presioa bat al da?Bai, eta nekeza. Kontua ez da “orain eta ia nahi izatea”,
handicap handia da. Arkitektura publikoa egitea kalea saltzea da, etengabe lehiatzen egotea eskatzen du. Estruk-tura honek ez harrapatzen saiatzen naiz… Jende askok lagundu nau ni, Ana Martin eta Luis Solatxik kasu. Ele-mentua edozein delarik ere oso garrantzitsua da azter-keta eta ikerketa fasea.
Getxoko antzokiko obrak ere zure proiektua du oinarri.
Bai, oso esperientzia intentsua izan da hori ere, 2007tik hona 11 urte eman ditugu lanean. Udal egituragatik faseetan banatuta egin behar izan genuen, eta horregatik luzatu zen hainbeste. Espero dut -udazkenean inaugu-ratuko baitute- erabilgarria izatea. Azken finean, bakoitzak eraikina bere egitea eta sentitzea da gure helburua, zerbitzu edo gune gisa erabiltzea. Zentzu horretan, Getxoko kasuan gauza politak gertatu dira: inauguratu aurretik hasi dira erabiltzen, eta horrek -frogatzeak- azken zertzeladak aldatu eta hobetzeko aukera eman digu.
Galdakaon ere beste zentro bat berritzeko proiektua irabazi nuen, baina gobernu aldaketarekin etenda dago uneotan. Askotan gertatzen zaigu hori: boterea eskual-datzean urteetako lana etenda geratzen da.
Laudion ere egin duzu lanen bat, ezta?Bai, elizpeko arkupeak berritu nituen pisu gutxiko
arkitekturarekin. Arreta askorik ez deitzea bilatu nuen, hobetzea baina ez eraldatzea.
Eta Euskal Herri mailan?Topikoa dirudi, baina ez nuke jakingo lan bat aukera-
tzen. Uneotan Gasteizko Espainia plazan sekulako bista-dun ganbara bat atontzen ari gara. Egiten dugun ariketa bakoitza ikerketa eta zailtasun proba bat da.
Nola ulertu beharko luke jendarteak arkitektura?Guk interpretatzen dugun bezala: zerbitzu diziplina
izan behar da, beste asko moduan. Arraultza frijituarekin konpara liteke: egoki eginez gero artistikoa izan liteke, edota pintxoekin. Edozein jarduera bezala ondo edo polit eginez gero artea da, bestela ez. Zenbat eta erabilgarriagoa izan, orduan eta hobea izango da.
Erabilgarritasunak ala edertasunak, zerk agintzen du?
“Arkitektura nire ustez zerbitzu erakargarria eta erabilgarria izan behar da”
Nire ustez, bien arteko uztarketa da. Sailkatzea gizakiak sortutako behar bat da, egiten duguna ulertzeko sortua. Zerbitzu erabilgarria eta erakargarria izan behar da arki-tektura. Errespetua, estimulua, egokitasuna… izan behar ditu. Errespetua da gure lanaren oinarria, ingurumena-rekikoa, espazioekikoa eta eskaerarekikoa. Horiek oinarri hartuta egiten dut nik lan.
Zertan oinarritzen zara proiektu bat diseinatzen duzun aldiro?
Sentsazioetan. Ordu asko pasatzen ditut ingurua azter-tzen. Joan-etorri asko egiten ditut obra planteatzen den tokira.
Nire beldurrik handiena arkitekto gisa buruan duzun eskala eta presentzia egokiena ez izatea da. Hori zehaz-tasun ariketa izugarria da. Ziurtasuna ailegatu arte, denbora asko igarotzen da. Asko marraztu behar da, egindakoa ikusi, aztertu... Ez da saltzeko estrategia hutsa, tokian bertan egotea oso inportantea da. Aktoreek ere antzera jokatzen dute: 120 kiloko pertsona interpretatu behar duenak funtzio hori ahalik eta hobekien betetzeko bere esku dagoen guztia egiten du. 90 kilo hartu ez, bai-na sentsazio horiek bilatzeari ekiten dio; eta hori lortzea ez da batere erraza izaten. Bitxikeria bat kontatuko dizut: Europako arkitektu esanguratsuekin egon nintzen topa-ketetako batean (6 urte eman ditut kanpoan), 12 aditutik 2 direla eredugarrienak zioten.
Gure munduan, etengabe gaude mugimenduan, horre-gatik dugu exijentzia maila altua. Edozein profesionalek bezala beharrezkoa da autoexijentzia: zirujauen pare.
Unibertsitateko irakasle ere izandakoa zara, ezta?Bai, Nafarroako unibertsitatean dihardut. Gonbidatu
gisa hasi nintzen bertan, eta nire profesionaltasuna gustatu zitzaienez ordu batzuk eman zizkidaten. Bitxia da: %80 da euskalduna bertan, nahiz eta Espainiako zein Hego Amerikako ikasleak ere egon. Niretzat bereziki inportantea da arkitekturaren maitale gazteekin egotea, beraien freskotasuna eta gogoberotasuna xurgatzeko. Kontrastea, ideiak airean hartzea eta jaurtitzea... Niretzat eztabaida horiek dira interesgarrienak, baita aberasga-
“Arkitektura publikoa egitea kalea saltzea da, etengabe lehiatzea eskatzen du. Arkitekto pribilegiatua izatea presioa da, eta nekeza”
kultura
20 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Kulturarrienak ere emozionalki eta mentalki. Dena den, bi urte barru -araudiak hala dioelako- hezkuntzaren mundua alboratu beharko dut irakasle moduan. Ordutik aurrera, gonbidatu gisa joango naiz, eskatzen baldin badidate.
Nola definituko zenuke zure arkitektura estiloa?Oso aintzat hartzen ditut autoexijentzia, ingurunearen
azterketa, planteatzen den objektuaren araketa... Horre-la, esperotako forma eta erabilgarritasuna ematen diet egitasmoei.
Egoeraren arabera ezberdina izan arren emaitza, nor-malean dinamikotasuna bilatzen dut estatikotasuna beharrean. Proiektua inguratzen duenari garrantzia ematen diot, autokonplazentzia eta aitortzatik ihes egi-nez.
Hauskorra izaten saiatzen naiz... Arkitektura berregitea da niretzat, hala ere, ariketarik erakargarriena. Gehiago-tan egitea gustatuko litzadake egia esan: eraikinak bota-tzeko ohitura dago, moldatu edo eraberritzeko aukera baztertuta. Pena da, askotan bestelako erabilera ere eman baitiezaiokegu.
Arkitektura munduan pribilegiatu izatea ezinbeste-koa al da aurrera egiteko?
Curriculuma garrantzitsua da bestelako lehiaketetan parte hartu ahal izateko. Egitasmo asko mugatuta daude. Eremu pribatuan konfidantzarekin aski da, baina lehia-keta publikoetan ezinbestekoa da Curriculum esangura-tsua izatea.
Zein da profesional gisa zure ametsa?Nire ametsa? Ez dut metarik, egia esan. Aukera bakoi-
tza aprobetxatu nahi dut, bakoitzetik ariketa berriak egin, eta noizean behin lehiaketak irabazten segi proiektuak gauzatzen jarraitu ahal izateko. Adi egon nahi nuke tes-tuinguru sozialean gertatzen denari ere, potentzialita-teari zukua ateratzeko. Nik ez dut biharko egunean pentsatzen, oraina bizi dut. Izan ere, askotan gertatu zaigu hilabeteak ematea lan bat prestatzen, gero ezerezean geratzeko. Horregatik ez zaizkit epeak eta planifikazioak horrenbeste gustatzen, bizitzan segurua ez da ezer. Zere-ginez betetzen ditugu egunerokoak, biharko eguna iri-tsiko den jakin gabe.
Esate baterako, Galdakaoko eraikuntzaren kasuan denbora mordoa eskaini genion proiektuaren erredak-zioari. Orain, udal gobernua aldatu da eta talde berriak erabaki beharko du egitasmoarekin jarraitu edo ez. Baztertzen badute, egindako guztia alferrik izango da. Askotan gertatzen zaizkigu horrelako egoerak, horrega-tik diot gure lanean ez dagoela biharrik, orainari eutsi behar zaio, ez baitakizu bihar zer gertatuko den.
“Inportantea da arkitekto gazteekin egotea, beraien freskotasuna hartzeko, besteak beste”
21AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Aiaraldea Ekintzen Fakto-riako feminismo lantaldeak "Munduko emakumeen janak Aiaraldean" dinamika abiatu du. Ostiralean egingo dute aurkezpena Amurrioko Kul-tura Etxean, 18:00etan. Hel-burua eskualdeko kultura ez-berdinetako emakumeak sa-retzea da, elkar ezagutzea. Zehazki, egun osoko topake-ta antolatuko dute, baina ez dute egitaraua aurreratu, "kul-tura ezberdinetako emaku-meak elkartzea nahi dugu, eta guztion artean adostuko dugu programazioa". Helburua, or-dea, argi dituzte: eskualdeko kulturak identifikatu eta sa-retzea, ahizpatasunari bide ematea eta ahalduntzea.
Guzti hori nola gauzatuko duten galdetuta, proiektua-ren zertzelada nagusiak azal-du ditu Garazi Martin Bidegu-renek: "Udan inguruko ema-kume ezberdinekin harrema-netan jarri gara dinamikan parte hartzera gonbidatzeko. Eskualdean bizi diren emaku-me ezberdinen eskutik, arro-za bakoitzaren herrialdean nola prestatzen duten bildu-ko dugu errezeta formatuan. Modu horretan hemen bertan ditugun herrialdeak, hizkun-tzak eta komunitateak bista-ratuko ditugu. Jakina, Aiaral-dea Ekintzen Faktorian ohi du-gun bezala, guzti hori euska-raz jaso eta zabalduko dugu".
Egitasmoaren baitan ikus-entzunezkoak aurreikusi di-
tuzte, "bideo-errezetak". Di-namikan parte hartu nahi du-ten neskei "zubigile" izateko gonbita luzatu diete, "kultu-ren arteko zubiak eraikitzeko".
A ntolaketan laguntzeko prest dagoen orori [email protected] posta elektronikora mezua bidal-tzeko eskatu diete.
“Munduko emakumeen janak Aiaraldean” antolatuko dute lehenbizikoz, kulturartekotasuna eta ahizpatasuna saretzeko
kultura
Innederlands eta Neke politikoa taldeak Urdufolk eta Orozkorockeko lehen postuetan
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
“Innederlands” taldeak ira-bazi du aurtengo Urdufolk lehiaketa, eta “Neke politikoa” izan da nagusi Orozkoko ban-den lehiaketan. Bi ekimenak abuztuko azken asteburuan izan ziren; Koroatze jaien bai-tan Urduñakoa, eta Sanantoli-netan Orozkokoa.
Zazpigarren edizioa izan du Urdufolk jaialdiak, eta lehen-bizikoa, aldiz, Orozkorock ban-den lehiak. Biak ala bietan tal-de ugarik hartu dute parte. Ur-duñako ekimenean dirua izan zuten sari.
Orozkon, ordea, bigarren Orozkorock jaialdian jotze-ko aukera eta bideoklip baten grabaketa jaso zuten sari gisa garaileek.
Neke Politikoak irabazi du Orozkoko norgehiagoka. Neke Politikoa
Egun osoko topaketa antolatu nahi dute. Aiaraldea.eus
Euskal dantzetako taldeek izena emateko epea zabaldu dute
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Irailarekin batera hasi da kultur zein kirol taldeen izen-emate garaia. Euskal dantzen taldeak dira horren adieraz-le. Urduñako Erauntsi taldeak eta Aiara dantza taldeak, esa-terako, matrikulazio kanpaina abiatu dute.
"Taldean parte hartu nahi duzu? Ateak zabalik daude", adierazi dute Erauntsikoek sare sozialetan. Irailaren 6an, 11n, 16an eta 18an eskainiko dute horretarako aukera, 18:30etik 20:00ak bitartean euren en-tsegu lokalean (Etorbide Na-gusia, 10).
Adinari dagokionez, gutxie-nez 2014an jaiotakoak izatea eskatu dute: "Hainbat maila izango ditugu: umeena, hel-duena, hasiberriena, mutile-
na...". Ildo beretik, orain arte-ko dantzariek matrikula berri-tu beharko dutela nabarmen-du dute.
Aiara dantza taldeak, bestal-de, ikasturte berrirako taldeak eta ordutegiak zabaldu ditu.
22 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Kultura
Irailaren 20tik urriaren 25era bi-tarteko ostiral guztiak kulturaz jan-tziko dituzte Aiaraldea Ekintzen Faktoriako lagunek. Laudioko In-dustrialdean erreformatzen ari di-ren pabilioia publiko zabalari ire-ki nahi diote, proiektua ezagutze-ra eman eta egitasmoa babestuko duten herritar berriak gerturatzeko asmoz. "Askotan entzun edo ikus-ten dugu 'itxita obrengatik' karte-la han eta hemen, guk 'obrengatik irekita' gaudela aldarrikatu nahi dugu" adierazi du Gartzen Garaio Faktoriako kide eta obraren koor-dinatzaileak.
Sei ostiral hauek kulturaz eta eli-kaduraz jantziko dituen zikloaren asmoa proiektuaren berri ematea dela azaldu du Garaiok, "obren os-tean Faktoria izango den 750 me-tro karratuko espazioan egunero-kotasunean aurkituko ditugun bi osagairekin egin nahi dugu ekime-na: kulturarekin eta tokiko elikagai ekologikoekin".
Kultur afariez gainera, bertara-tzen diren herritarrek obra lanen jarraipena egiteko aukera izango dute, bai eta euskarak eskualdean izango duen plaza berri horretan kokatuko diren azpiegitura, espa-zio eta proiektuak ezagutzeko beta
ere. "Ohartu gara herritar gehienek ez dutela proiektua ezagutzen, eta dinamika hau baliatu nahi dugu egitasmoa jendarteratzeko". Dena ondo bidean obra lanak udaberrian amaitzea aurreikusi dute Aiaraldea Ekintzen Faktoriako kideek, baina horretarako eskualdeko herritarren sustengua behar dutela azaldu dute; "anbizio handiko proiektua da, in-bertsio ekonomiko handia eskatzen duena, eta horri guztiari aurre egi-teko ezinbestekoa dugu proiektua-
ri denbora eta sustengu ekonomi-koa emango dioten herritarren ko-purua handitzea".
Arrastiak Faktorian zikloaEuskal Herri guztiko hainbat
kulturgilek beteko dute udazke-naren etorrerarekin batera Fakto-riaren oholtza. Musika, bertsola-ritza eta zinema ekitaldiekin ba-tera, bertaratzen diren herrita-rrek tokiko elikagaiekin egindako afari eta edariez gozatu ahal izan-go dute. Garaiok azaldu duenez, "eskaintza eskuragarria izango da: 7 euroren truke, jarduerarako sarrera, hanburgesa edo pizza eta patata frijituak eskainiko ditugu, eta afaldu nahi ez duenak 3 euro-ko sarrera ordaindu beharko du". Afariko osagai guztiak tokikoak eta ekologikoak izango dira, bai eta zerbitzatuko den edaria ere, garagardo artisauak eta zuku zein ardo ekologikoak eskainiko baiti-tuzte. Era berean, aukera barazki-jalea ere eskainiko da.
E m a n a l d i a k i l u n t z e k o 20:00etan hasi eta 22:30ean amaituko dira, eta haurrek ez dute sarrerarik ordaindu behar izango. Jakinarazi dutenez, sarre-rak ez dira aldez aurretik salduko.
“Arrastiak Faktorian”, kultur jarduerak eta tokiko elikadura ekologikoa eskutik
“Obrengatik irekita”. Aiaraldea Ekintzen Faktoria Laudioko Industrialdean erreformatzen ari den pabilioian sei kultur jarduera garatuko dira iraila eta urriko beste horrenbeste
ostiraletan. Musika, bertsolaritza eta zinema ekitaldiak programatu dituzte Faktorian, tokiko elikagai eta edari ekologikoekin batera gozatzeko.
Jon Basaguren Izaki Gardenak taldeko abeslaria. Jon Basaguren
Laudioko industrialdean obretan dagoen Faktoriako pabilioian egingo dira kultur-afariak, ostiraletan, 20:00etatik aurrera.
ARRASTIAK FAKTORIAN, programazioa
Irailak 20. (20:00)BERTSO SAIO MUSIKATUA: Uxue Alberdi, Ohiana Bartra eta Unai Mendibil
Irailak 27. (20:00)JON BASAGUREN (Gasteiz)
Urriak 04. (20:00)NAPARDEATH trilogiaren proiekzioa(Soraluze)
Urriak 11. (20:00)IBIL BEDI (Nafarroa)
Urriak 18. (20:00)SILVIO ETA RODRIGUEZ (Soraluze)
Urriak 25 (20:00)ESTANKONA (Artea, Arratia)
ZUHATZAKO IRLANASTEBURU PASA!
Helduentzat!Familientzat!Gazteentzat!
LEKU MUGATUAK!
Izen ematea: www.labur.eus/zuhatza2019Epea: Irailak 30, astelehena
URRIAK12 eta 13
Helduentzat!Familientzat!Gazteentzat!
23AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Uda ez da urtaro berdina izaten pertsona guztientzat. Batzuk oporretan igarotzen dute garai hori, bidaian. Beste batzuk, aldiz, lanean edo bestelako proiektuetan murgilduta ematen dituzte urteko hilabeterik eguzkitsuenak.
Aurten “ezohiko udak” bizi izan dituzten Aiaraldeko hainbat bizilagunekin hitz egin dugu, euren abenturak eta bizipenak jasotzeko. Hemen behean irakurri daitezke istorio horietako batzuk.
Aiaraldear adina uda
erreportajea
TestuaAitor Aspuru Saez
Joan baino egun bat lehenago elkartu nintzen Zigor Egiare-
kin bere etxean. Ganbaran materiala pilatzen ari zen sailka-tzeko eta motxilan sartzeko. Bereziki, Altus markako zenbait elementu sartu zituen, bidaian babestu baitzuen enpresak. Bizirauteko ezinbesteko tresnak eta hornigaiak prestatzen ari zen: pioletak, sokak, kaskoa, frontala, botikina, satelite bi-dezko telefonoa... eta nola ez, odolosteak, lukainka eta gazta.
Hasieran bere plana lagun batzuekin Iranera joatea zen, baina datak ziurrak ez zirenez, beste espedizio batean parte hartzea erabaki zuen. Mendizale batek Groenlandian irteera zientifikoa bertan behera utzi behar izan zuen azken unean eta itsasontzia Islandian zegoenez, erabaki zuen mendi txan-goa bilakatzea: hari batu zitzaion Egia.
Abentura uste baino okerrago hasi zen. Denboralea ager-tu zen euren bidean eta planak aldatu behar izan zituzten. 20 orduz 4 metroko olatuak jasan zituzten eta ontzia eten-gabe mugitzen zen. "Guztiok egin genuen botaka, kapitai-nak izan ezik, eta yogurta eta gailetak izan ziren gure elika-gaia egun horretan. Ezin genuen sukaldea erabili eta gorpu-tzak ez zuen beste ezer onartzen", azaldu du Egiak. Lo egitea ere oso zaila zen eta sare batzuk jarri behar izan zituzten lu-rrera ez erortzeko. Iparraldera jo zuten Islandiako kostalde-tik eta itsasoaren bortizkeria ikusita, portu batean babestu behar izan ziren. Egunak guztiz ez galtzeko Snaefellsjökull sumendira -Julio Verne inspiratu zuena munduko erdigu-nera bidaiatzeko- bertaratu ziren eta tontorrera igo ez bazi-ren ere, 20 kilometroko ibilbidea osatu zuten. Eguraldi txa-rraren ondorioz, aurreikusitako fiordorako bidea egin ordez, iparralderago bidaiatu zuten, ekaitza saihesteko.
Hala eta guztiz ere, Groenlandiara iritsi baino lehen bes-
Groenlandian eskalatzeko izebergakekidin beharizan dituZigor Egiak18 eguneko abentura izan du Zigor Egiak uztailean. Amurriotik abiatu zen, Islandiara heldu eta handik Groenlandiara jo zuen eskalatzera, belaontzian.
telako erronka bat zuten aurretik: icebergak. Zaintza lanak egin behar izan zituzten izotz bloke batekin topo egiten ez zutela ziurtatzeko.
Behin hara helduta, bi mendira igo ziren. "Kontuan izan ez dagoela berehala erreskatatua izateko aukerarik eta pres-tatu beharra dagoela 5 edo 10 egunez bizirauteko materiala (arropa, teknologia, janaria...). Bidoi itxi batean sartzen ge-nuen dena. Edonola ere, lehenik eta behin, itsasontzia ondo ainguratu behar da. Eta zortea ere eduki behar genuen, ice-bergak mugitzen baitira eta batzuk eraikinak bezain handiak dira. Horrelako batek ontzia txikitu dezake" argitu du amu-rrioarrak. Horri gehitu behar zaio hartzak daudela Groen-landian eta armatuta joan behar zirela animalien erasoei aurre egiteko.
Inork aurretik zapaldu gabeko tontorraGainera, ia ez dago erreferentziarik eta bideak lehenen-
go aldiz ireki behar izan dituzte. Horretarako mendiak in-guratu zituzten itsasontziarekin eta eskalada ondo analiza-tu. Denbora asko behar izan zutenez horretarako guztira-ko, 2 mendi besterik ez zituzten igo -3 egun Islandian geldi-rik egon behar izan ziren-. Igotako bi mendien artean, lehe-nengoak bazuen izena, Keglaberg, baina bigarrena ez zuen
inork zapaldu aurretik eta Iorana Peak bataiatu zuten -on-tziaren izenaren omenez-.
Bigarren txango horrek 12 ordu inguru iraun zuen. Jaitsie-ran lainoa zen nagusi eta jarritako seinaleei esker ez zuten arazorik izan. Groenlandiako beste erronka handia izan zen gau eza. Egun osoan ikusten zen eguzkia eta horrek desore-kak sortzen zituen euren egunerokotasunean, baina, bes-talde, abantaila zen irteeretan, ez baitzuten iluntasunaren arriskua. Eskaladak ez ezik, fiordoetan barneratu ziren pai-saia ikusteko eta aisialdirako tarteak ere hartu zituzten. "Gin tonic bat egin genuen iceberg baten izotzarekin. Pentsa eza-zu, duela milaka urte sortutako izotza erabili genuen horre-tarako" aipatu du barrezka Egiak.
Itzuleran itsasoa baretu zen, baina lainoak zaildu zuen bi-daia. Gainera, ia Islandiaraino iceberg pilo mugitu ziren eta etengabe zaintzak egin behar zituzten izotzarekin kontra ez jotzeko. "Radarrak ezusteren bat eman zigun, izotz puska guztiak ez baitzituen identifikatzen" nabarmendu du Egiak.
Zailtasunak zailtasun eta ezusteak ezuste, Zigor Egia oso pozik itzuli da Groenlandiatik eta ez lioke uko egingo erre-pikatzeari. Guztiz kontrara, "hurrengo batean joaten bagara, hilabete osoa emango dugu" aurreratu du Aiaraldeko men-dizaleak.
24 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Frantziako Tourreko emozioen maldan, Ixone Núñezen etapa
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Aspalditik da txirrindularitzaren jarraitzaile sutsua Ixo-
ne Núñez amurrioarra. Aiaraldeko beste zenbait herrita-rrek bezala, uztaila osoan zehar jarraitu du Frantziako Tou-rra. Batzuetan, telebistatik; eta besteetan etapara berta-ratuta.
Hain zuzen, uztailaren 16tik 21era joan zen Frantziara. Ez zuten udako plan makala prestatu: "Taldeko gehien-goek txirrindularitza praktikatzen dugula aprobetxatuz, Pirinioetako portu ospetsuenak igo ditugu, eta zonaldea inguratzen duten herrixkak bisitatu". Atsedenerako Luz-
Saint Sauveur herriko kanpina hautatu zuten, hiru etapa ikusteko: "Birritan joan ginen bizikletarekin. Paun egin-dako erlojupekoan ere izan ginen".
"Oso giro ona"Giroa nabarmentzen du Núñezek Tourretik. "14 pertso-
nako taldea batu ginen eta gure artean oso giro ona eta alaia izan genuen, gehienek txirrindularitza modu batean edo bestean gustuko dugu; eta horrek asko errazten du disfrutatzea". Lagunartetik harago, Tourreko giroaz min-tzo da: "Ikaragarria da; data oso aproposak dira, eta horrek jendetza pilatzea eragiten du. Tourmaleteko etapa ikus-tera joan ginenean, igoera guztian kotxeak, furgonetak
eta autokarabanak ikusi zitezkeen". Gidariak ere partaide bihurtzen direla dio, "berdin zaie euskalduna, kolonbia-rra edo txinatarra izatea. Bizikleta dugu gustuko eta ho-rrek lotzen gaitu".
Emozioz bizi du txirrindularitza amurrioarrak, eta Tou-rra zer esanik ez: "Txirrindulariak hain gertu ikusteak emo-zio handia sortzen du. Tourmaleteko etapan oso gertu izan genituen igotzen zuten bitartean eta Landa, Peio Bilbao, Gorka Izagirre edo Omar Fraile -beste batzuen artean- ger-tutik animatzen eta ikusten asko disfrutatu genuen".
Esperientziatik zer gustatu zaion gehien galdetuta, Tour-maleten kanpin-dendan igarotako gaua du gogoan: "Au-kera hori Tourrak soilik eskaintzen du".
erreportajea
TestuaIzar Mendiguren Cosgaya
Duela 2 urtetik Laudioko jaietara etortzen dira Esplugues
de Llobregateko castellersak. Giza dorre ikusgarriak egiteaz gain, bertako kultur eragileekin harreman estua egin dute. "2016an jarri ginen harremanetan Basalarrinatik Casteller-sen koordinadorarekin talde bat ekartzeko. Deialdia zabaldu eta Espluguesekoak jarri ziren gurekin harremanetan", oroi-tu du Koldo Zabala Basalarrinako kideak.
Duela hiru hilabete jaso zuten euren gonbita, eta Lankaieta-ko Lagunak, Galtzagorri, Sorginlarren eta Untzueta batu ziren irteerara, euren kalejiretan parte hartzeko. Horrez gain, triki-lari eta panderojoleak ere animatu dira. Ostiral batean joan ziren, eta igandean itzuli. Castellersekin, zezen suzkoekin eta hango dantzari zein dultzaineroekin aritu dira, besteak beste.
Kultur elkarteen arteko harremana sendotzea izan da helbu-rua, laudioarren hitzetan. Garazi Martin, esaterako, Untzue-ta dantza taldearekin aritu da. "Giro oso ona izan dugu. Gure kultura eta Kataluniakoa oso ezberdinak dira, baina biak uz-tartzea lortu dugu, eta antzekotasunak ditugula ohartu gara. Oso ondo pasa dugu, primerako asteburua izan da", kontatu du. Buruhandiak "zirikatzeko" ohiturak harritu ditu gehien katalanak, haren iritziz.
"Harreman estua"Gaizka Arbaiza Galtzagorriko kideak, sortutako harreman
estua nabarmendu du: "Laudiora etorri zirenean erlazio oso polita eraiki zen gure artean. Herrialdeen arteko lotura estua da. Hemendik eskerrak eman nahi dizkiegu gonbidapenaga-tik, eta espero dugu denbora luzez mantentzea harremana, eta bisitak ugaritzea". Asteburuko egonalditik tratu ona go-
raipatu du, "haien kalejiretan parte hartu dugu, bazkari eta afari herrikoietan eurekin gozatu... Kataluniako ekintza kul-turalak ezagutzeko aukera ere izan dugu: correfoks, Cerro-ko prozesioa...".
Lankaietako Lagunakekoak, aldiz, txistuekin ez ezik, triki-tixa eta panderoekin bertaratu dira. Euskal musika "gustu-ra" hartu dutela diote. Soraia Canibe trikitilariaren ustetan, "ekintza hauek oso aberasgarriak dira, eta herrietako onda-rea babesteko beste modu bat dira". Bere hitzetan, "erakun-deek gauza hauek bultzatzea ondo legoke".
Antzerako iritzia dute Sorginlarreneko kideek ere: "Aberas-garria zaigu urrunera jotzea beste kultura batzuekin nahas-teko. Nahiz eta bertan buruhandi gutxi egon, jotzen ez duten bakarrak ez garela ohartu gara. Lagun asko egin ditugu eta de-siatzen gaude berriro kalejirak elkarrekin egiteko". Primeran pasa dutela-eta, errepikatzeko prest azaldu dira laudioarrak.
Laudioko buruhandi, txistulari eta dantzariak castellers artean Sorginlarren eta Galtzagorriko erraldoi zein buruhandiak, Lankaietako txistulariak eta Untzueta dantza taldea Herrialde Katalanetan izan dira Espluges de Llobregateko festetan.
Ixone Núñez amurrioarra txirrindularitzako argazkilaria da. Frantziako Tourra urrunetik bezain gertutik jarraitu du.
Josu
Ga
raio
Ella
ku
ria
25AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
erreportajea
Haizea Otaola, Argentinako hegaztiak ikertzeko bidaiari
Hegaztiak ikertzera joan da Haizea Otaola okondoarra Argentinara. Beka bidez sei hilabete igaro ditu han, eta egonaldia luzatzeko asmoa du. Hego Amerikan bizitako esperientziaz mintzatu da.
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Haizea Otaola okondoarrak
Argentinan igaro ditu sei hila-bete unibertsitateko beka bate-kin. "CECARAn Global Training bekarekin egon naiz, Argentina-ko Hegazti Harrapakarien Ikerke-ta eta Kontserbazio Zentroan lan egiteko izan da".
Santa Rosan (La Pampa, Argen-tina) igaro du urte erdia, hain-bat proiektutan parte hartzen: "galzorian dagoen hegazti ba-ten GPS bidezko jarraipenean, hegazti paseriformei eraztunak jartzen, foto-tranpeoko argazki kamaren bidez haragijaleen ja-rraipena egiten eta hegazti zein haragijaleen gorotzak aztertzen euren dietaren analisia egiteko, besteak beste".
Hego Amerika ezagutzenBeka garaia agortuta, Hego
Amerika ezagutzeko denbora hartzea erabaki du: "Orain, Bo-livian gaude, La Pazen, baina ez da bisitatu dugun herrialde baka-rra izan. Bi aste baino gehiago da-ramatzagu bidaiatzen. Lehenen-go 8 egunetan Argentinako ipar-mendebaldean dauden Salta eta Jujuy bisitatu genituen, han Ca-
fayate, Cachi, Tilcara eta 7 eta 14 koloreko mendiak bisitatu geni-tuen. Ondoren, Chilera joan gi-nen eta 3 egunez Atacamako de-sertuan egon ginen. Bertatik Boli-viara joan ginen ibilaldi batekin, eta 3 egunetan zehar Uyuniko ba-samortua, lakuak, gatz-lautadak eta abar ikusi genituen".
Zerk harritu duen gehien gal-detuta, jendeak orainaldia bizi-tzeko moduak harritu duela dio: "Adibidez, Argentinan inflazioa-gatik ez du zentzurik aurrezkiak izateak etorkizuneko edozein erosketetarako".
Hegazkien kongresuraUdan eta neguan turismo asko
dagoela azpimarratu du: "Tokia-ren arabera urtaroak oso des-berdinak dira. Argentinako ipar ekialdean neguan ez dira oso ten-pera baxuak izaten. Hegoaldean, aldiz, oso baxuak dira, eta ondo-rioz turismorako lan egiten du-ten pertsonek ere hilabete horie-tan ospa egiten dute".
Egonaldia pittin bat gehiago luzatzeko asmoa du Otaolak Ar-gentinan, bidaiatzen jarraitzeko, besteak beste: "Momentuz iraila-ren hasieran Argentinan ospatu-ko den hegaztiei buruzko kongre-su batera joango naiz".
Laudioarrak Normandiako Lehorretzaren urteurrenean, borrokalari euskaldunen omenez
Testua Txabi Alvarado Bañares
Egoitz Ereño eta Eder Artal lau-
dioarrak Sancho de Beurko elkar-teko kideak dira. Normandiako Lehorretzaren urteurrenean egon ziren ekainean, bertan borrokatu ziren euskaldunei omenaldia egi-teko, guda hartan erabilitako jan-ti militarrak soinean. Esperientzia oso hunkigarria izan zela adiera-zi dute bi aiaraldearrek. Gaiari bu-ruzko dokumental baten grabake-tan murgilduta daude orain.
26 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Espainiako txapelketatik itzuli berri zara. Gustura emaitzarekin?
Ez naiz gaizki aritu, baina gehiago espero nuen. Bos-garren geratu naiz, eta hori oso ondo dago. Alicanten izan zen lehiaketa abuztuko azken asteburuan. Altuera jauziko probak egin nituen nik, maila absolutuan.
Oraintsu amaitu duzu denboraldia. Balorazioa ona al da?
Niretzat denboraldi ezberdina izan da. Bospasei urte daramatzat Laudion eta Ermuan entrenatzen, baina orain Iruñean bizi naiz. Horregatik, ikasketak bukatu ditudanez aurten Iruñera joatea erabaki nuen otsailean. Aldaketa handia izan da, baina oso positiboa. Bertan prestatzen naiz orain, eta asko hobetu dut marketan.
Lisboan Espainiako selekzioarekin egotea nazioarteko topaketan poza izan da. Dena den, nik ligak ditut nahia-go, talde gisa joaten garelako.
Espainiako Selekzioak hautatu zaitu. Zer da zuretzat hori, aitortza, lorpena edo helburua?
Jauzia. Niretzat ez da inoiz helburua izan. Hautatua izateko aukera urrun ikusten nuen, baina ekainean nire marka hobetu nuen eta Espainiako lehen bosten artean geratu nintzen. Hiru pertsona hautatu gintuzten. Ez nuen inondik inora espero, eta poz handia hartu nuen.
Zein taldetan zabiltza egun?Zaragozako Escorpio taldean. Bost urte daramatzat
beraiekin. Atletismoan liga ezberdinak daude. Mailarik altuena ohorezkoa da. Ordura arte Bizkaiko talde batean nenbilen ohorezko mailan, baina kolokan eta desager-tzear geratu zen taldea eta beste nonbait kokatzeko beharrean ikusi nuen nire burua. Zaragozako aukera
atera zitzaidan orduan, proposamena jaso eta baiezkoa eman nuen.
Betidanik aritu zara altuera jauzian?Txikitan Edu Frutosekin denetarik egiten genuen:
krosa, luzera… Duela 9 urtetik hona altuera jauzia egiten dut bakarrik. Izan ere, altuera jauzian Espainiako biga-rren sailkatu nintzen, eta zerbait polita lortzeko aukera ikusi nuen modalitate honetan.
Euskal Herrian altuera jauzian ba al da harrobirik? Eta Aiaraldean?
Bai. Ohorezko mailan aritu nahi baduzu, ordea, kan-pora jo behar duzu. Laudio inguruan Euskadi eta Espai-niako txapelketetara sailkatzen diren atletak badaude. Hala ere, maila altuetan aritzeko ez ditugu baldintza onenak. Eguraldiagatik, esaterako, ezin dugu aire librean entrenatzeko koltxoirik zabaldu. Entrenatzaileei dago-
“Oso ondo dago Espainian 5. sailkatzea”
GARAZI LARRAKOETXEA BETES (1994, Arakaldo) ATLETA GISA LEHIATZEN ARITU DA AZKEN URTEETAN EUSKAL HERRIAN ZEIN NAZIOARTEAN. ESPAINIAKO TXAPELKETAN BOSGARREN GERATU ZEN DUELA BI ASTE. DENBORALDI BERRIAREN ATARIAN, BERE IBILBIDEA, SENTSAZIOAK ETA ERRONKAK AZALDU DITU.
Kirola
27AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
“Oso ondo dago Espainian 5. sailkatzea”
kienean ere, ez daude behar beste baliabide: Edu Fru-tosek ume eta modalitate asko ditu. Edozelan ere, gerta daiteke urtetik urtera jende berria gehitzea.
Aire librean edo pista estalian, non aritzen zara gusturen? Zergatik?
Altuera jauzian denboraldiak bi fase ditu: pista esta-likoa eta aire librekoa. Entrenamenduak irailean hasten ditugunez, udako txapelketetara -aire librekoetara- fisikoki prestakuntza hobearekin iristen gara. Arazoa eguraldia izaten da, Euskal Herrian euri asko egiten baitu. Pista estalian tenperatura eta baldintza egokiak bermatuta dituzu; baina nik nahiago dut aire librea.
Alde teknikoa edo fisikoa, zein da gehien landu behar dena?
Biak. Fisikoa garrantzitsua da, baina teknika onik gabe ezinezkoa da markak hobetzea. Nik entrenatzailea aldatu dut eta asko nabaritu dut hori aurten.
Nola laburtuko zenuke zure kirol ibilbidea?Hiru etapa bereizten ditut. Edu Frutosekin Laudioko
Atletismo Klubean 15 urte arte egon nintzen. Oso etapa polita izan zen. Harekin lortu nuen bi aldiz Espainiako bigarren sailkatzea, eta 1.73 metroko marka. Gero, beste pauso bat ematea erabaki nuen, eta 7 urte inguru igaro ditut Antonio Cidekin Ermuan entrenatzen. Garai ede-rra izan zen, baina gogorra: astean hirutan joan behar nuen, eta Laudion entrenatu ere. Garai hartan Estatu Batuetara joan nintzen atletismoko beka batekin eta oso polita izan zen hori ere. Unibertsitatean, bidaiatzen eta entrenatzen ibili nintzen, eta asko gozatu nuen. Orain Iruñean nago eta oso pozik, bertan urte batzuk geratzeko asmoa dut.
Atletismo bekarekin Estatu Batuetan eman zenuen urtebete. Kirola eta ikasketak uztartzeko nahikoa baliabide al daude?
Hemen ez dut horrelako eskaintzarik ezagutzen. Unibertsitatean ikasten eta entrenatzen egotea sekula-koa da. Etxebizitza eta ikasketak ordaindu zizkidaten, eta bertan entrenatzeagatik prestatzailea, nutrizionis-ta, fisioterapeuta… eskaintzen zizkidaten. Ameriketan erraztasun asko daude kirolean aritzeko: azterketak aldatzen dizkizute eta ez dizute oztoporik jartzen. Atle-tismoan laguntza asko daude, Estatu Batuetan beka asko baitaude kirolarientzat, eta berdin zaie bertakoei edo atzerritarrei ematea. Beka mota ezberdinak daude, beraz, behintzat atletismoan aukerak ere badaude.
Kirolari izateko apustua egin duzu. Zer eman eta kendu dizu?
Lagunekin eta familiarekin egoteko denbora kendu dit, baina toki askotara joan naiz. Gauza asko eman dizkit, ez zait iruditzen hainbesteko sakrifizioa egin dudanik.
Zein da atleta gisa zure erronka edo helburua?Ez dut mugarik jarri nahi, datorrena datorrela, polita
litzateke markak hobetzen jarraitzea. 1,79 izan da nire emaitzarik onena gaur arte.
Errekorrak hobetzea hain zaila al da?Bai. Espainiako marka 2 metroan dago. Nik 1.73 metro-
ko saltoarekin lortu nuen Arabako marka haustea. Orokorrean, errekorrak edo markak hobetzea presioa da. 1.80ko jauzia lortzea niretzat beste maila batera pasatzea da. Gutxinaka espero dut hurbiltzea, dena den.
Zer du zuretzat altuera jauziak beste modalitateek ez dutena?
Niri saltoak asko gustatzen zait: jauzi hirukoitza,
“Kirolak denbora kendu dit, baina ez zait iruditzen hainbesteko sakrifizioa egin dudanik”
luzeerakoa edo altuerakoa. Teknikoki egia da bereziak direla, landu egin behar dira. Ikusteko eta praktikatzeko politenak iruditzen zaizkit.
Denboraldi berria aurki hasiko duzu. Zer nolako sentsazioarekin helduko diozu?
Iraileko bigarren hamabostaldian ekingo diogu pres-tatzeari. Abuztuaren amaieran bukatu genuen aurrekoa, beraz, bi asteko atsedena soilik izango dugu. Orain, oporretan bakarrik nahi dut pentsatu. Aurten lasai hastea espero dut, baina aurredenboraldiak beti dira gogorrak. Sesio eta entrenamendu gogorrak izaten ditugu abendura arte, abiadura eta indarra lantzeko. Txapelketa garaian, erritmoa jaitsi ohi dugu, lehiatzera nekatuta ez iristeko. Bi hilabete gogor datozkit, beraz.
Eta pertsonalki?Espektatiba altuekin. Ikusita otsailetik hona asko
hobetu dudala, urte osoa izateak topera entrenatzeko motibazio asko ematen dit.
Nolakoak izango dira zure datozen hilabeteak?Denboraldia atletismoan faseka bereizten da. Bi edo
hiru hilabete eskaintzen dizkiogu aurredenboraldiari. Gero, indarra lantzen hilabete ematen dugu, eta beste bat abiadura azkartzeko. Azken fasea, berriz, lehiatzera bideratzen dugu. Azken hau izaten da errazena, eginda-koaren emaitzak jasotzen baitira.
Lehen hiru hilabeteetan, esaterako, ez dugu jauzirik egingo, koltxoneta ukitu gabe egongo gara pesak eta korrikaldiak egiten.
Eta prestaketari dagokionez?Indarra handitzeko pesetan oinarritzen gara. Abiadu-
rarako, aldiz, korrikaldiak antolatzen ditugu, serie ezberdinetakoak. Txapelketak egitean errepikapen gutxiago egiten ditugu, baina pisu handiak altxatuta.
Espezialitatearen arabera entrenamenduak ezberdinak dira, baita pertsonaren arabera ere (pesetako pisuari dagokionean).
Zure esperientzia ikusita, zein mezu zabalduko zenioke atletismoan dabilenari?
Kirol gehienen oinarria da atletismoa. Azkenean, funtsa korrika eta salto egitea da. Euskadi mailan zein kanpoan txapelketa asko eta oso politak daude. Nik jendea animatu nahiko nuke, gauza eta esperientzia oso politak lor litezkeelako.
Laudioko Ellakuriko pistetan, gainera, talde polita dago, jende asko, eta modalitate guztiak probatzeko aukera. Guztiak animatzen zaituztet bertaratzera!
“Errekorrak hobetzea presioa da. 1,79 metro izan da nire emaitzarik onena gaur arte”
kirola
28 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
KirolaKirola
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Euskoriders 2019 Euskal He-rriko Skateboard txapelketak Aiaraldea zapalduko du aurki. Hain zuzen, larunbatean izan-go da hitzordua, Urduñako ska-te pistetan. Euskal Herriko Fe-derazioak antolatuta, arratsal-dez arituko dira partaideak eu-ren abileziak erakusten.
Sei proba edo hitzordu izan-go ditu txapelketak orotara, eta laugarren saioa izango da Ur-duñakoa. Uztailean hasi zuten liga Muskizen.
Abuztuaren 31n, berriz, Bil-bon izan zen bigarren norgehia-goka, eta Gasteizen hurrengoa. Park eta Street modalitateetan zentratuta dago ekimena, eta egunaren arabera bateko edo besteko erakustaldia egiten dute irristalariek.
Hain zuzen, Street-ean aritu-
ko dira zapatuko zitan. Gonza-lo Irigoras Euskadiko Skate Fe-derazioko Batzordeko lehenda-kariaren esanetan, 16:00etan hasiko da lehiaketa, baina 15:00etan izango da izen-ema-tea.
"Partaideek 10€ ordaindu beharko dituzte, federazioko kideak ez badira. Ez da beha-rrezkoa aurreko probetan par-te hartzea, nahiz eta Openean eragin nabarmena izan horrek, egun bakarrean soilik arituta sailkapen orokorrean puntu gutxiago izango baitituzte la-gun horiek", zehaztu du.
Kaleko elementuak edota oz-topoak gainditu beharko dituz-te irristalariek: bankuak, baran-dak eta beste. "Euskal Herrian ez dago modalitate hau prak-tikatzeko horrenbeste parke, eta Urduñakoa egokia iruditu zitzaigun", adierazi dio Aiaral-dea hedabideari.
Zita erabakigarriaUrduñako proba erabakiga-
rria izango da, lehendakaria-ren iritziz: "Street modalitate-ko azken proba da, eta beraz, Open-eko rankinga bertan eba-tsiko da".
Skateari dagokionez, bi mo-dalitate olinpiko daudela zehaz-tu du: park motakoa -arrapale-takoa eta pistetakoa- eta stree-ta, "kaleko elementuena".
30 lehiakidetik gora elkar-tu ohi dira, gazteak, batez ere. Hala ere, haurrek ere egin nahi izan dituzte erakustaldiak: "5 urteko umeren bat edo beste ere ausartu da, baina adinaren bataz bestekoa 14-25 urte artean dago". Orain arteko kale zirkui-tuko etapetan 20-40 kide ber-taratu dira, Federazioaren ara-bera.
Puntuak emateko orduan, teknikak agintzen du, lehen-dakariaren aburuz: "Ahalik eta
akatsik gutxien egin beharko dituzte txandetan. Baloratze-rako orduan elementuen lu-zera eta iraupena hartzen dira kontuan, besteak beste; eta ba-koitzaren trukoak".
Kategoriaka bereizi ordez, Open edo ranking berean pila-tzen dituzte lehiakide guztiak, "olinpiadak horrela izaten di-relako". Alabaina, aitortza gisa, 16 urtetik beherakoen sailkape-na osatzeko ohitura du federa-zioak, "motibazioan eragiteko".
Irigorasek aitortu duenez, lehenbizikoz antolatu dute aurten federaziotik Euskadiko zirkuitua. "Hori dela eta, izen-emateko dirua segurura doa, nagusiki", argitu du ordezka-riak.
Berez, oso herritar gutxi dau-de oraingoz federatuta. Harga-tik, etorkizunean federazioko kideen lehia izatea nahiko lu-kete.
Urduña, Skate Street txapelketaren hiri
Kaleko elementuak edo oztopoak gainditu beharko dituzte partaideek. Zita erabakiorra izango da Urduñakoa, bertan itxiko baita Street modalitateko sailkapen orokorra
Euskal Herriko Skateboard txapelketa jokatuko da Urduñan irailaren 14an. Euskal Herriko Skate Federazioak antolatu du ekimena, eta lehenbizikoz egingo dute Aiaraldean. Guztira, sei proba -edo hitzordu- izango ditu norgehiagokak. Street modalitatea izango da Urduñakoa.
Geo
ffrey W
eiss
29AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
kirola
TRAILA
Irailaren 21ean izango da Arrankudiaga-Zolloko zortzigarren traila, umeen proba barne
Eskaintza berriarekin hasi-ko du ikasturtea Bañueta kirol-degiak. Nordic Walking eta se-villar dantzak izango dira aur-tengo nobedadeetako bi.
Horrez gain, iazko eskain-tza hobetzeari ekin diote, hala nola, aquagym, pilates eta hi-popresibo taldeak ugaritu-ta. “Gainera, igeriketa maila ezberdinetarako ordutegiak moldatu ditugu, aukera gehia-go egon daitezen”, azpimarra-tu dute arduradunek.
Matrikulazio kanpaina mar-txan dago: “Inskripzio kuota aurrezteko aukera izango dute bazkidetza sei hilabetez man-tentzeko konpromisoa har-tzen dutenek". Ohi bezala, hi-
ruhileko eta urteko ikastaroak antolatu dituzte.
Jarduera ugariHiru hilabeteko iraupe-
na duten jarduerak ondoren-goak izango dira: haur zein hel-duen igeriketa, nordic walking eta cycling-spinning. “Horien izen-emaeta irailaren 16tik 19ra egin beharko da”, azpi-marratu dute. “Aquagym, Car-diobox, Zumba, Hiit, Funcio-nal Training, Hipopresiboak, pilates, yoga, dantza sevilla-rrak… urteko ikastaroak izan-go dira, eta irailaren 23tik 26ra apuntatu beharko dira herrita-rrak”. Jarduera guztiak urria-ren 1ean hasiko dira.
BABESTUTAKO EDUKIA
Eskaintza berriarekin hasi du ikasturtea Bañueta kiroldegiak
Testua Izar Mendiguren Cosgaya
Lasterketaren VIII. edizioa-ri ekingo diote irailaren 21ean 16:30etik aurrera. Bi ibilbide prestatu dituzte horretarako. Luzeak 14 kilometro izango ditu eta laburrak, ordea, 6 kilometro. Ohi bezala, umeek ere korrika egiteko aukera izango dute eta adinka banatuko dituzte.
Lasterketan parte hartzen dute-nen artean opariak zozketatuko dituzte eta proba bukatu ostean jai giroa nagusituko da; besteak beste, Nafarroa Kanta Taldea eta Patx&Run bandaren emanaldiak
egongo dira. Izen ematea zabalik dago jadanik. Irailak 6 aurretik eginez gero 5€ ordainduko dituz-te interesdunek, eta 20a baino le-
hen osatzekotan 7€. Antolakunt-zan laguntzeko aukera ere luzatu dute posta bidez edo blogean ize-na emanda.
Testua Aitor Aspuru Saez
Hungarian jokatu zen abuz-tuaren 26tik 31ra bitartean Eu-ropako Kick Boxing Txapelketa, eta Espainiako Selekzioak Izaro Blanco hautatu zuen 65 kiloko pisua gainditzen dutenen ar-tean aritzeko, hau da, katego-ria pisutsuenean. Blanco 14 eta 16 urte bitarteko kirolariekin lehiatu zen eta bi domina esku-ratu zituen. Kick Ligth dizipli-
nan zilarra erdietsi zuen bi bo-rrokaren ostean -Kroazia eta Po-loniaren aurka-. Finala ezin izan zuen jokatu, orkatilan disten-tsioa sufritu baitzuen. Lesioa-ren ondorioz, 2. postuan gera-tu zen. Light kategorian behin borrokatu zuen eta 3. postuan sailkatu zen, brontzezko domi-na lortuta.
Kirolariaren senideek adiera-zi dute emaitzak "ikaragarriak" izan direla. Izan ere, Espainia-ko Selekzioak beste bi domina
gehiago besterik ez ditu lortu eta horietako batean kirolariak ez zuen borrokatu behar izan. Orozkoarra, aldiz, hiru aldiz lehiatu zen.
Gauzak horrela, Izaro Blanco-ren familiak salatu du inork ez dituela lagundu eta gertukoek ordaindu dizkiotela bidaia eta gainerako gastuak kirolaria-ri. "Espero dugu lorpen haue-kin CSDak diru-laguntza ema-tea eta egindako ahalegina ai-tortzea".
Hungarian lehiatu da Izaro Blanco Pikaza borrokalaria. Josu Zaldibar
BORROKA
Europako txapelketan bi domina eskuratu ditu Izaro Blanco Pikatzak
Umeentzako lasterketa ere egongo da. Aiaraldea.eus
30 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Herriko plaza
Zozketa
Denborapasak
DENBORAPASEN SOLUZIOAK
Sudoku, hitz-gurutzatu eta hitz gezidunen soluzioak webgunean ikusgai: http://www.aiaraldea.eus/users/denborapasak
ZAILAERRAZA
Programatzaile informatikoa LAUDIO
Soldatzailea LAUDIO
Ingeniari mekanikoa edo mekatronikako goi mailako graduatua LAUDIO
Mekanikaria LAUDIO
Garbiketa langilea ARTZINIEGA
Ingeles irakaslea LAUDIO
Prozesuen ingeniaria AMURRIO
Biltegi langilea LAUDIO
Zaintzaileen koordinatzailea nagusien egoitzan AIARA
Sukaldari laguntzailea AMURRIO
Lan-eskaintzak
LAN-ESKAINTZA GEHIAGO AIARALDEA.EUS ATARIAN
FaidelZorionak Faidel! Hurrengo ostiralean erronda zure kontu ;)
Los Bartos
PutretzZorionak Putretz!!! Fuk the system!
Jumanji
Parte hartzeko sartu www.aiaraldea.eus enZozketa data: Irailaren13an, 12:00etan
OSTIRALERO FAKTORIAN KULTUR EMANALDIETAAFARIAK EGONGODIRA.
Arrastiak Faktorianikuskizun bonoa
Irailak 11 PEREDA eta EGUIAIrailak 12 FERNANDEZ eta RIVERA(errefortsua PEREDA)Irailak 13 YARZA eta A. FUERTESIrailak 14 YARZA eta SOLAUN (errefortsua A. FUERTES)Irailak 15 YARZA eta SOLAUNIrailak 16 FERNANDEZ eta MENOYO (errefortsua YARZA)Irailak 17 IBARROLA eta C. FUERTES (errefortsua PEREZ)Irailak 18 PEREZ eta SOLAUNIrailak 19 HERNANDEZ eta AISIrailak 20 PEREDA eta RIVERAIrailak 21 PEREDA eta A. FUERTES (errefortsua RIVERA)Irailak 22 PEREDA eta A. FUERTESIrailak 23 CACERES eta AIS(errefortsua HERNANDEZ)Irailak 24 YARZA eta RIVERA
Guardiako farmaziak
@BIDALI ZUREZORION AGURRA! Idatzi zure mezua eta bidali argazkia [email protected] Aiaraldea.eus atarian plazaratuko dugu. Ekainaren 12an argitaratuko da hamabostekariaren hurrengo zenbakia.
AiaZorionak Aia! 3 urtetxo beteko dituzu bihar eta ederto ospatuko dugu
Mendibil familia
PaulaZorionak Paula!! 25ak laster... Larunbat ederra pasa! Muxu handi bat!
Tatatatata
31AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
Aiaraldea
Soluzioak
Ikaskin 5, Laudioko industrialdea (Laudio) Gardeako tren geltoki alboan · 699 88 35 63
2019-20matrikulazio epea zabalik
Ukelelea Bateria PianoaGitarra Baxua Kantu klaseaHaur-musika hezkuntzaHaur-musika hezkuntza
32 AIARALDEA #109 2019ko irailaren 11a
SUEDIA
DESKRIBAPENA
IX. eta X. mendeen
artean bikingoak izan
ziren nagusi lurraldean.
Azken mendeetan oso
egoera baketsua bizi
izan du herrialdeak:
neutral mantendu zen
bi Mundu Gerretan.
Gaur egun monarkia
parlamentarioa da eta
Alderdi Sozialdemokratak
gobernatu izan du azken
urteetan.
AZALERA
449.964 kilometro koadro.
BIZTANLEAK
9,6 milioi biztanle.
HIZKUNTZA
Suediera.
Kontra
Tellería 2, Laudio (Araba)94 672 65 43// [email protected]
EGUNKARI HAU LAGUNTZEN DUTE:
Argitaratzailea: Aiaraldea Kooperatiba ElkarteaTirada: 10.000 ale. Maiztasuna: HamabostekariaLege gordailua: BI-1230-2013 Posta elektronikoa:[email protected]@[email protected]:[email protected]: 688 62 53 94Helbidea: Nerbioi Kalea 12, behea. Laudio. Araba. 01400Telefonoak: 94 656 85 54/688 62 59 00 Web-gunea: www.aiaraldea.eusERREDAKZIO OHARRA: Aiaraldea Aldizkariak ez du bere gain hartzen iritzi artikuluetan, zein egindako elkarrizketetan adierazitakoaren erantzukizuna.
ESKER BEREZIAK BANATZAILE BOLUNTARIOEI:Xabier Ugalde Gulias, Jabi Asurmendi Sainz, Unai Llano Anda, Eider Solatxi, Alberto Martinez Gutierrez-Barquin, Ali Orue Del Valle, Garrastatxu Landaluze Okeranza, Genma Corbella Eguiluz, Unai Vicente Basterra, Estibaliz Bideguren Otaola, Aitor Fernandez de Pinedo, Endika Arribas Gulias, Eunate Molinuevo Olabarria eta Koldo Rodriguez
Mundutik Aiaraldera
“Munduan inon ez dugu ikusi hemen dagoen ekintza tradizional kopurua”
Richard Nyman eta Rebekka Gehrmann Suedia eta Alema-niakoak dira, hurrenez hurren. Laudioko bizilagun baten adiski-de egin ziren Eskozian eta herrian egon dira abuztuan, San Roke jaiez gozatzen. Bilboko jaietara joateko ere probestu dute egonaldia.
Hala ere, ez da eskualdea bisia-tzen duten lehen aldia. Duela bi urte egon ziren, baina neguan.
Laudioko jaietan egon zarete. Zer nolako esperientzia izan da?
Richard Nyman: Izugarria izan da. Kultura talka izan dugu, he-mengo kultura oso ezberdina de-lako gurearekiko, baina zoraga-rria izan da.
Zergatik?
R.N: Euskaldunek parranda gehiago egiten duzuela iruditzen zait. Badakit jaietan etorri gare-la eta urtean zehar agian ez dela horrenbesterako. Edariarekiko duzuen harremanak ere harritu nau. Suedian alkoholarekiko da-goen harremanak puntu negati-bo gehiago ditu positiboak bai-no, eta hemen aurkakoa gertatzen dela uste dut. Dibertitzeko balia-tzen da, eta gustuko izan dut hori.
Hainbat ekintzetan parte har-tu duzue. Zeinekin geratzen za-rete?
Rebekka Gehrmann: Ekintza guztiak, oro har, oso ondo egon di-rela uste dut, Alemanian ez dugu pareko ezer. Hemen oso komu-nitate bateratua duzue herrian.
Hiri oso handi batekoa naiz ni, eta inoiz ez dut horrelakorik bizi izan. Alemaniako herri txikietan ere badago horrelako komunitate sentsazioa, baina hiri handietan ez dakizu zure auzokideak nola deitzen diren ere.
R.N: Munduan inon ez dugu ikusi hemen dagoen ekintza tra-dizional kopurua: dantzak... eta janaria, batez ere! Eta dena bate-ra egiten duzue, gainera. Suedia-ko kulturan ez dugu horrenbeste ekintza tradizionalik, udako jaia eta urteberriko festa dira gure jai-rik handienak.
Hemengo janaria bitxia egin zaizue?
R.N: Suediako eta hemengo jaialdiak antzekoak dira, baina
janaria da ezberdintasuna mar-katzen duena. Jaki ezberdinak di-tuzue.
Hizkuntzaren aldetik, zer mo-duz moldatu zarete?
R.G: Apur bat zaila izan da. Ni gaztelera ikasten hasi nintzen baina hitz bakan batzuk baino ez dakizkit. Hemengo jende askok ez du ingelesa menperatzen. Be-netan zaila izan zaigu komunika-tzea kasu batzuetan. Baina jaietan izan dugun kuadrillan jende guz-tiak zekien komunikatzeko haina ingeles, eta hori oso ondo egon da. Oso harrera ona egin digute he-rrian. Alemanian ez dago lagun-taldeetan atzerritarrak familia-koak izango balira bezala hartze-ko ohiturarik.
Richard Nyman etaRebekka Gehrmann
Antonio Muñoz
JAIOTERRIASUEDIA ETA ALEMANIA
BISITATUTAKO TOKIALAUDIO
BIDAIAREN XEDEASAN ROKE JAIETAN EGOTEA