Een gewone dag uit een gewoon leven
De Punt als exemplarisch leren
Programma
• Een dag uit een gewoon leven
• Incidenten en exemplaren• De Punt• Gebouwen in brand• Brandweerslachtoffers• Conclusie Exemplaar De Punt• Conclusie exemplarisch leren
?
Tussenconclusie
• Neiging om afwijking als incident te benaderen
• Diep inzoomen op alle details, geen goed zicht meer op totaal
• Maar ook niet op verband van een afwijking met andere afwijkingen
• Afwijking zien als exemplaar
Exemplaar
• Is een thema, een voorbeeld, een illustratie
• Is typerend voor de manier waarop er wordt gehandeld in bepaalde situaties
• Legt een link tussen persoonlijke ervaringen en systemen
• Biedt verandermogelijkheid zonder dat partijen zwaar opgeleid hoeven te zijn
• De Punt als exemplaar
1e Beschouwing exemplaar De Punt
• De Punt is geen incident maar exemplaar• Dat wil zeggen: er is structureel iets niet goed in
het systeem brandweer• Daarom was De Punt vermijdbaar• En daarom was De Punt ook niet verwijtbaar• Systeemaanpak nodig: Gedrag, techniek,
organisatie• Maar eerst terug naar de aanleiding: De Punt
Omgeving Loods
De Loods
Inzet
Hitte zit hoog
Brand tussen dak
Gele rook
Draaikolk
Breda
Montfoort
Veenendaal
Kamperland
Hillegom
Amsterdam
Meer Amsterdam
Aalsmeer
Leek
Trend? Uitrukcijfers
• Meldingen: – 113.000 brand (53% loos!)– 46000 HV (12,5% loos)
• Uitrukken: – 56 % brand, – 44 % hulpverlening
• Brand: – 70 % buitenbrand, – 18% woningen, – 12% overige binnenbranden
15100 15800 15600 14700 14600 16000
27300
30300 3040028300 28500
33800
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
1990 1995 2000 2004 2005 2006
branden naar aard
buitenbranden
binnenbranden
Waar brandt het?aantal branden en schade naar soort gebouw in 2006
100 200 300 300
900
1400
1100
1190 4 12 19 6
325102
6900
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
wonen gevangenis logies kantoor onderwijs gezondheid industrie bijeenkomst
aantal
schade (M€)
• 80 doden per jaar, 43 in woningen• Schade €715 miljoen
Kosten brandweer vs resultaat
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
M€ M€ x1000
kosten brandweer schade doden gewonden reddingen door brw uitrukken
1990 19952000 20032004 20052006
Overige kosten?Ongevallen bij de brandweer
• 1990: Noordwijk (Huis ter Duin)• 1992: Zwolle (Winkelpand) • 1993: Tilburg (Garagebedrijf) • 1993: Langerak (Stofexplosie)• 1995: Amsterdam (Loods Motorkade)• 1998: Harderwijk (Kamerverhuur)• 2000: Enschede (Vuurwerk)• 2003: Haarlem (Kerkgebouw)• 2008: Tynaarlo (Scheepsloods)
Cijfers: brandweerrisico
• Gemiddeld 1,5 doden per jaar bij de brandweer (op 27.000 brandweerlieden) = 1 op 20.000
• Ongeveer 80 doden onder bevolking op 16 miljoen = 1 op 200.000
• Kans om als brandweermens om te komen dus 10x zo groot!
Conclusie exemplaar De Punt• Brandweermensen sneuvelen in bedrijfspanden
bij binnenaanval– Zelden redding noodzakelijk
• Bedrijfspanden vaak total loss– Schadebeperking zelden succesvol
• Bedrijven moeten een RIE en BHV– Aanname gerechtvaardigd redding niet noodzakelijk– Standaard bedrijfspanden dus buitenaanval
• Verschil brand in gebouw of gebouw in brand
– Standaard woningen blijft binnenaanval
Conclusie exemplarisch leren• Niet verliezen in details van incident
– Zoals opleidingen en geoefendheid checken; zou al lang in jaarlijkse audit moeten zitten
• Zoom ook eens uit: welke systeemkenmerken van de brandweer dragen bij aan een afwijkende situatie– Zoals ontbreken van unité de doctrine naast modulenstructuur;
module is onderwijskundig concept om unité uit te dragen, unité vraagt ander beheersmodel
– Zoals standaardisering van brandweerpersoneel zonder rekening te houden met specifieke eisen verzorgingsgebied
– Zoals verschil brand in gebouw en gebouw in brand
• Gelijkheid in doctrine, verscheidenheid in organisatie