Europese Commissie
De Intergouvernementele Conferentie, samengesteld uit de staatshoofden en regeringsleiders van de 25 lidstaten heeft op 18 juni
2004 het Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa goedgekeurd.
De hieronder volgende presentatie wil de belangrijkste bepalingen van de Grondwet belichten en zo ook de wijzigingen die op het
Verdrag van Nice zijn aangebracht, zichtbaar maken.
Dit document is door de diensten van de Europese Commissie opgesteld ter informatie; de Commissie wordt er niet door gebonden.
CONVENTIE
IGC
DECEMBER DECEMBER 2002 2003 2004
2000 2001
Ontwerp-grondwet
Basis werkzaamheden
IGC
FORUM
VAN DE CONVENTIE TOT DE GRONDWET
VERKLARING
VAN LAEKEN
VERKLARING
VAN NICE
Europese Commissie
Nationale debatten
CIG
2004 2005
GRONDWET
VAN DE GOEDKEURING VAN DE GRONDWET TOT DE INWERKINGTREDING ERVAN
Ver-kiezingenEP
Nieuwe
Commissie1/11/04
Bekrachtigingen
in de
lidstaten
Ondertekening
door de
staatshoofden en
regeringsleiders
PARLEMENTAIR
VIA EEN REFERENDUM
INWERKINGTREDING
1 mei
EUR 25
Europese Commissie
HOE IS DE GRONDWET TE ZIEN ?HOE IS DE GRONDWET TE ZIEN ?•Vereenvoudiging
• Democratie
• Transparantie
• Doelmatigheid
• Legitimiteit
Europese Commissie
•ÉÉN ENKELE TEKST
• RECHTSPERSOONLIJKHEID VOOR DE UNIE
• ALGEMENE TOEPASSING VAN DE WETGEVENDE PROCEDURE
• EEN BEPERKT AANTAL INSTRUMENTEN
• EEN DUIDELIJKERE VERDELING VAN DE BEVOEGDHEDENEuropese Commissie
• HET HANDVEST VAN DE GRONDRECHTEN IN HET VERDRAG
• OPENBARE ZITTINGEN VAN DE RAAD ALS WETGEVER
• EEN GROTERE ROL VAN DE NATIONALE PARLEMENTEN
(Controle van het subsidiariteitsbeginsel)
• BETROKKENHEID MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIESEuropese Commissie
• EEN EVENWICHTIG INSTITUTIONEEL SYSTEEM
• INPERKING VAN HET VETORECHT
• VOORUITGANG INZAKE VRIJHEID, VEILIGHEID EN RECHTVAARDIGHEID
• VERSTERKING VAN DE ROL VAN DE UNIE OP HET INTERNATIONALE
TONEEL
(een Minister van Buitenlandse Zaken)
Europese Commissie
VERDUIDELIJKING VERDUIDELIJKING
Betrekkingen Unie / lidstatenBetrekkingen Unie / lidstaten
GEDEELDE
WAARDEN
DE DOELSTELLINGEN
VAN DE UNIE
EXTERNE INTERNE
• Beginsel van loyale samenwerking
• Het respecteren van de gelijkheid van
de lidstaten voor de Grondwet
• Attributiebeginsel
(Protocol over de toepassing van het
subsidiariteits- en het
evenredigheidsbeginsel)
• Voorrang van het Gemeenschapsrecht
Europese Commissie
HOOFDPUNTEN VAN DE WETGEVINGSPROCEDURE
• De Commissie raadpleegt en stelt voor
• De Raad en het Europees Parlement keuren wetgeving goed
• Het Hof van Justitie spreekt recht
• De nationale parlementen hebben inspraak
• Het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s adviseren
Europese Commissie
EUROPESE COMMISSIE
Wetsvoorstel gemotiveerd in het licht van het subsidiariteitsbeginsel
(kwalitatieve en kwantitatieve indicatoren)
NATIONALE
PARLEMENTEN
Advies aan de Voorzittersvan de Raad, het EP,
en de Commissie
6 weken
1/3 van de nationale parlementen
Heronderzoek van hetvoorstel (handhaving, wijziging of intrekking
van het voorstel)
• Vergelijkbare procedure tijdens de wetgevingsprocedure
• Mogelijkheid van beroep (lidstaten) bij het Hof van Justitie
INSPRAAK VAN DE NATIONALE PARLEMENTEN
Europese Commissie
Vóór de GrondwetMeer dan 15 juridische
instrumenten
• Verordening• Overeenkomst (EG-Verdrag)• Overeenkomst (EU-Verdrag)• Richtlijn• Kaderbesluit• Besluit/Beschikking• Besluit (Titel V VEU)• Besluit (Titel VI VEU)• Beginselen en algemene richtsnoeren• Gemeenschappelijke strategie• Actie• Gemeensch. standpunt (Titel V VEU)• Gemeensch. standpunt (Titel VI VEU)• Aanbeveling• Advies
Grondwet
6 juridische instrumenten
Wet
Kaderwet
Verordening
Besluit
Aanbeveling
Advies
Wetgevings-handeling
Geen wetgevings-
handeling
Dwingend
Europese Commissie
EEN VERDUIDELIJKING VAN DE BEVOEGDHEDEN
• Exclusieve bevoegdheden
• Gedeelde bevoegdheden
• Ondersteunend, coördinerend of aanvullend optreden
• Coördinatie van het economisch en werkgelegenheidsbeleid
• Het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid
Alleen de EU vaardigt wetten uit
Wetgeving door de EU of de lidstaten
De EU harmoniseert niet
Europese Commissie
• Het vaststellen van de mededingingsregels die voor de werking van de interne markt
noodzakelijk zijn
• De douane-unie
• Het gemeenschappelijk handelsbeleid
• Het monetair beleid voor lidstaten €
• De instandhouding van de biologische rijkdommen van de zee
- in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid
• Het sluiten van een internationale overeenkomst indien :
- een wetgevingshandeling van de Unie in die sluiting voorziet
- deze sluiting noodzakelijk is om haar interne bevoegdheid uit te oefenen
- deze sluiting van invloed kan zijn op gemeenschappelijke voorschriften
DE EXCLUSIEVE BEVOEGDHEDEN VAN DE UNIE
Europese Commissie
DE GEDEELDE BEVOEGDHEDEN VAN DE UNIE
• De interne markt
• Het sociaal beleid, voor de in Deel III van de Grondwet omschreven aspecten
• De economische, sociale en territoriale samenhang
• Landbouw en visserij
• Het milieu
• Consumentenbescherming
• Vervoer en trans-Europese netwerken, alsmede energie
• De ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid
• Gemeenschappelijke veiligheidsvraagstukken op het gebied van volksgezondheid,
voor de in Deel III van de Grondwet omschreven aspecten
• Onderzoek, technologische ontwikkeling en ruimte-onderzoek
• Ontwikkelingssamenwerking en humanitaire hulpEuropese Commissie
• Bescherming en verbetering van de volksgezondheid
• Industrie
• Cultuur
• Toerisme
• Onderwijs, jongeren, sport en beroepsopleiding
• Civiele bescherming
• Bestuurlijke samenwerking
ONDERSTEUNEND, COÖRDINEREND OF AANVULLEND OPTREDEN
Europese Commissie
COÖRDINATIE VAN HET ECONOMISCH EN WERKGELEGENHEIDSBELEID
Coördinatie van
economisch beleid
• Vaststelling van globale richtsnoeren
• Algemeen belang en verwezenlijking
van de doelstellingen van de EU
• Specifieke bepalingen voor lidstaten
in de eurozone
Coördinatie van het
werkgelegenheidsbeleid
Richtsnoeren Initiatieven van de EU
Coördinatie van het
sociaal beleid
Europese Commissie
Grondwet
Opname van het Handvest van deGrondrechten in Deel II
van de Grondwet
Kracht van wet
HET HANDVEST VAN DE GRONDRECHTEN
Europese Commissie
WETEGEVENDE TAAK
BEGROTINGSTAAK
EEN EVENWICHTIG INSTITUTIONEEL SYSTEEM
EUROPEESPARLEMENT
EUROPESECOMMISSIE
VOORZITTER
RAAD
VOORZITTER
GLOBALE RICHTSNOEREN
EUROPESE RAAD
VOORZITTER
VOORZITTER
Minister van Buitenlandse Zaken
• Vice-Voorzitter van de Commissie
• Voorzitter van de Raad Buitenlandse Zaken
Europese Commissie
EUROPEES PARLEMENT
Vertegenwoordiger van de Europese burgers
Europese Commissie
RECHTSTREEKSE
ALGEMENE
VERKIEZINGEN
EUROPEES
PARLEMENT
Maximaal
750 leden
5 JAAR
Verkiezing van de Voorzitter van de Commissie
Verkiezing van de Voorzitter
van het Parlement
WETGEVINGS-
TAAK
GEDEELD MET DE RAAD
Bureau
BEGROTINGS-
AUTORITEIT
GEDEELD MET DE RAADADVISERENDE
TAAK
POLITIEKE
CONTROLE
Goedkeuring van het College van de Commissie
Motie van afkeuringtegen de Commissie
Europese Commissie
EUROPESE RAAD
Geeft impulsen voor het beleid van de EU
Europese Commissie
EUROPESE RAAD
VOORZITTER VAN DE EUROPESE RAAD
STAATSHOOFDEN EN REGERINGSLEIDERS
VOORZITTER VAN DE COMMISSIE
MINISTER VAN
BUITENLANDSE ZAKEN
Neemt deel aan de besprekingen
• Geeft de nodige impulsen voor de ontwikkeling en de algemene politieke richtsnoeren en prioriteiten van de EU
• Hij oefent geen wetgevingstaken uit
Vergadert elk kwartaal
De Europese Raad spreekt
zich bij consensus uit.
VOORZITTER TAAK
De voorzitter van de Europese Raad en de voorzitter van de Commissie nemen geen deel aan de besprekingen
Europese Commissie
VOORZITTER VAN DE EUROPESE RAAD
Europese Commissie
EUROPESE
RAAD
VERKIEZING VAN DE VOORZITTER VAN DE RAAD VOOR 2,5 JAAR, 1 MAAL HERKIESBAAR
Gekwalificeerde meerderheid
Kan geen nationaal mandaat uitoefenen
Zorgt voor de vertegenwoordiging in
aangelegenheden die onder het
gemeenschappelijk buitenlands en
veiligheidsbeleid (GBVB) vallen,
onverminderd de
verantwoordelijkheden van de minister
van Buitenlandse Zaken van de Unie
Voorbereiding en continuïteit van de
besprekingen van de Raad,
in samenwerking met de voorzitter
van de Europese
Commissie en op basis van
de Raad Algemene Zaken
Streeft ernaar de samenhang en
de consensus binnen de Europese
Raad te bevorderen
Aanbieding van een verslag aan het EP
na elke bijeenkomst
Europese Commissie
RAAD VAN MINISTERS
Europese Commissie
Eén vertegenwoordiger per
lidstaat voor elk
der formaties
RAAD VAN
MINISTERS
RAAD BUITENLANDSERAAD BUITENLANDSE
ZAKENZAKEN
RAAD ALGEMENE RAAD ALGEMENE
ZAKENZAKEN
Zetelt bij stemming en bij
beraadslaging over een
ontwerp voor een
wetgevingshandeling
in het openbaar
Europese Commissie
• Voorgezeten door de minister van Buitenlandse Zaken
• Uitwerking van het externe optreden van de EU overeenkomstig de strategische lijnen die door de Europese Raad zijn uitgezet
• Samenhang van het optreden der EU
• Zorgt voor de samenhang van de werkzaamheden der verschillendeformaties van de Raad
• Bereidt de vergaderingen van de Europese Raad voor en zorgt met de voorzitter van de Raad en de voorzitter van de Commissie voor het vervolg erop
FORMATIES VAN DE RAAD WAARTOE DOOR FORMATIES VAN DE RAAD WAARTOE DOOR
DE EUROPESE RAAD MET DE EUROPESE RAAD MET
GEKWALIFICEERDE MEERDERHEID GEKWALIFICEERDE MEERDERHEID
WORDT BESLOTENWORDT BESLOTEN
HET VOORZITTERSCHAP VAN DE FORMATIES VAN DE HET VOORZITTERSCHAP VAN DE FORMATIES VAN DE RAAD VAN MINISTERSRAAD VAN MINISTERS
• De Raad Buitenlandse Zaken, voorgezeten door de minister
van Buitenlandse Zaken
• Een voorzitterschap van de andere formaties van de Raad, vervuld
door van tevoren vastgestelde groepen van drie lidstaten volgens een
toerbeurtsysteem op basis van gelijkheid
• Het voorzitterschap wordt voor een tijdsduur van 18 maanden uitgeoefend
• Het toerbeurtsysteem houdt rekening met de verscheidenheid en het geografisch evenwicht binnen de Unie
• Elke lidstaat oefent gedurende 6 maanden het voorzitterschap van de formaties van de Raad uit
Commission européenne
EUROPESE COMMISSIE
Europese Commissie
Bevordering van het Europese algemeen belang
Initiatiefrecht Bevordering van het
Europese algemeen belang
ONAFHANKELIJKHEID
Geen instructies van regeringen of andere lichamen.
• Ziet toe op de toepassing
van de bepalingen van de
Grondwet
Wetgevingshandelingen,
tenzij anders bepaald
in de Grondwet
Taken
• Coördinatie
• Uitvoering
• Beheer
Externe vertegen-
woordiging van de EU
• Behalve GBVB
en andere in de
Grondwet genoemde gevallen
Europese Commissie
SAMENSTELLING VAN DE EUROPESE COMMISSIE
TOT EN MET 2014 NA 2014
HET COLLEGE VAN DE COMMISSIE
1 COMMISSARIS VAN OORSPRONG UIT ELKE
LIDSTAAT
• Voorzitter van de Commissie
•Minister van Buitenlandse Zaken
•Commissarissen
HET COLLEGE VAN DE COMMISSIE
2/3 VAN HET AANTAL LIDSTATEN
•Voorzitter van de Commissie
•Minister van Buitenlandse Zaken
•Commissarissen
- Toerbeurtsysteem op basis van gelijkheid tussen lidstaten
- Weerspiegeling van de demografische en geografische verscheidenheid van de lidstaten van de EU
Commission européenne
EUROPESE
RAAD
EUROPEES
PARLEMENT
Draagt met gekwalificeerde
meerderheid van stemmen
een kandidaat voor
Verkiezing van de Voorzitter van de
Commissie bij meerderheid van stemmen van de leden
COLLEGE• Dient door het Parlement te worden goedgekeurd
• Verantwoordelijk ten overstaan van het Parlement
• Gezamenlijk aftreden wanneer een motie van
afkeuring door het Parlement wordt aangenomen
• VASTSTELLING VAN DE RICHTSNOEREN VOOR ACTIES
• SAMENHANG, DOELTREFFENDHEID, COLLEGIALITEIT
• BENOEMING VAN VICE-VOORZITTERS
Europese Commissie
VOORZITTER VAN DE COMMISSIE
Goedkeuring, door de voorzitter en de
Raad, van de lijst met
commissarissen
MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
EUROPESE
COMMISSIE RAAD
MINISTER VAN
BUITENLANDSE ZAKEN
EUROPESE
RAAD
Gekwalificeerde meerderheid
Europese Commissie
Vice-voorzitter, belast met de externe
betrekkingen op het gebied dat
de Commissie toevalt
• Bijdrage aan de uitwerking van het
GBVB en van het EVDB
• Geeft leiding aan het
GBVB en het EVDB
• Is voorzitter van de
Raad Buitenlandse Zaken
EUROPESE BURGERS VERENIGINGEN, MAATSCH. MIDDENVELD
REGIO’S
REGERINGEN
NATIONALEPARLEMENTEN
VERANTWOORDING
EUROPESE UNIE EN DEMOCRATIE
Europees Economischen Sociaal Comité
Comité van de Regio’s
Rechtstreekse verkiezingen
EUROPEESPARLEMENT
COMMISSIERAAD VANMINISTERS
EUROPESERAAD
EuropeseOmbuds-
man DialoogRaadplegingen
Europese Commissie
MEER STEMMINGEN MET GEKWALIFICEERDE MEERDERHEID……..
….MAAR HANDHAVING VAN HET VETORECHT OP BEPAALDE TERREINEN
Europese Commissie
DE GEKWALIFICEERDE MEERDERHEID IN DE RAAD VAN MINISTERS IS VAN TOEPASSING*
55% VAN DE LEDEN VAN DE RAAD, TEN MINSTE
15 LIDSTATEN VERTEGENWOORDIGEND
+
65 % VAN DE BEVOLKING VAN DE EU
Met ingang van 1 november 2009
WETGEVINGSPROCEDURE
* Met uitzondering van de gevallen waar nog steeds unanimiteit vereist is(voorbeelden: gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid; fiscaliteit)
Met enkele aanvullende voorwaarden Europese Commissie
BLOKKERINGSMINDERHEID
WETGEVINGSPROCEDURE
Commission européenne
DIENT TEN MINSTE 4 LIDSTATEN TE OMVATTEN
EUROPESE RAAD
Met eenparigheid van stemmen, met de mogelijkheid het aantal gebieden
waarop de stemming met eenparigheid van toepassing is te verkleinen t.b.v. een
stemming met gekwalificeerde meerderheid (de normale procedure)
DE “CLAUSE PASSERELLE”
Europese Commissie
• Kennisgeving van het initiatief aan de nationale parlementen
• De onmogelijkheid van deze clausule gebruik te maken indien één nationaal parlement zich hiertegen kant
De onmogelijkheid een dergelijk initiatief in te zetten voor de besluiten met militaire gevolgen of met gevolgen op het gebied van defensie
Visa, Asiel, Controle aan
de grenzen
Justitiële samenwerking
in civiele en strafzaken
Politiële samenwerking
• Vrijwel algemene toepassing van de communautaire methode en stemming bijgekwalificeerde meerderheid
• Handhaving van bepaalde procedures voor politiële en justitiële samenwerking• Handhaving van stemming met eenparigheid op bepaalde terreinen
• Handhaving van het initiatiefrecht van de lidstaten op bepaaldeterreinen, gezamenlijk met de Commissie
VOORUITGANG INZAKE VRIJHEID, VEILIGHEID EN RECHTVAARDIGHEID
Europese Commissie
ROL VAN DE UNIE OP HETINTERNATIONALE TONEEL
• Een minister van Buitenlandse Zaken / Vice-Voorzitter van de Commissie
• Besluiten bij eenparigheid, soms met gekwalificeerde meerderheid
• Mogelijkheid verder te gaan voor die staten die dat wensen
DEFENSIE
• Europees Bureau voor bewapening, onderzoek en militaire vermogens
• Gezamenlijk optreden inzake ontwapening
• Solidariteit : bij een terroristische aanval jegens een lidstaat dan wel een natuurramp of catastrofe van menselijke oorsprong
• Mogelijkheid verder te gaan voor die staten die dat wensen
Europese Commissie
Terug naar de site « De toekomst van de Europese Unie » van de Europese Commissie
http://europa.eu.int/futurum
Europese Commissie