Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
Instytut Ochrony Zdrowia
Zakład Fizjoterapii
PROGRAM STUDIÓW
Studia niestacjonarne
I rok studiów i dalsze
od roku 2010/2011
Kierunek: Fizjoterapia
Tarnów czerwiec 2010 r.
2
Spis treści
Nazwa przedmiotu
Przedmioty podstawowe str.
1. Anatomia prawidłowa człowieka .......................................................................... 4
2. Anatomia funkcjonalna ( do wyboru z Biomechaniką kliniczną) ......................... 6
2a. Biomechanika kliniczna ( do wyboru z Anatomią funkcjonalną) ......................... 7
3. Antropologia .......................................................................................................... 9
4. Biologia medyczna .............................................................................................. 11
5. Fizjologia ............................................................................................................. 12
6. Biochemia ............................................................................................................ 15
7. Biofizyka ............................................................................................................. 17
8. Biomechanika ...................................................................................................... 18
9. Kinezjologia ........................................................................................................ 20
10. Kwalifikowana pierwsza pomoc medyczna ........................................................ 22
11. Psychologia ......................................................................................................... 23
12. Patologia ogólna .................................................................................................. 25
13. Pedagogika .......................................................................................................... 26
Przedmioty kierunkowe
1. Kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu
- Metodyka nauczania ruchu ............................................................................... 28
- Gimnastyka ....................................................................................................... 30
2. Kinezyterapia ...................................................................................................... 32
3. Terapia manualna ................................................................................................ 34
4. Fizykoterapia ....................................................................................................... 36
5. Masaż leczniczy .................................................................................................. 40
6. Fizjoterapia ogólna .............................................................................................. 42
7. Podstawy fizjoterapii klinicznej:
- w ortopedii i traumatologii ................................................................................ 44
- w reumatologii .................................................................................................. 46
- w neurologii ...................................................................................................... 48
- w pediatrii.......................................................................................................... 51
- w kardiologii i pulmonologii ............................................................................. 53
- w chirurgii i intensywnej terapii ....................................................................... 55
- w ginekologii i położnictwie ............................................................................. 57
- w geriatrii .......................................................................................................... 58
- w psychiatrii ...................................................................................................... 60
8. Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu:
- w ortopedii i traumatologii ................................................................................ 61
- w reumatologii .................................................................................................. 63
- w neurologii i neurochirurgii ............................................................................ 65
- w neurologii dziecięcej .................................................................................... 68
9. Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
- w kardiologii i pulmonologii ............................................................................. 70
- w geriatrii .......................................................................................................... 72
3
- w psychiatrii ...................................................................................................... 74
- w chirurgii ......................................................................................................... 75
- w ginekologii i położnictwie ............................................................................. 77
- w pediatrii.......................................................................................................... 79
- w onkologii........................................................................................................ 81
- w medycynie paliatywnej ................................................................................. 82
10. Zaopatrzenie ortopedyczne ................................................................................. 84
Przedmioty ogólne
1. Język obcy:
a) angielski (do wyboru z niemieckim i włoskim) .................................................... 85
b) niemiecki (do wyboru z angielskim i włoskim) ................................................... 86
c) włoski ( do wyboru z angielskim i niemieckim) ................................................... 88
3. Technologia informacyjna ..................................................................................... 90
4. Filozofia i etyka ................................................................................................... 92
5. Socjologia ............................................................................................................ 94
6. Seminarium dyplomowe ..................................................................................... 96
Przedmioty specjalnościowe
1. Dietetyka ............................................................................................................. 97
2. Logopedia ............................................................................................................ 98
3. Komunikacja społeczna ( do wyboru z Odnową psychiczną ) .......................... 100
3a. Odnowa psychiczna ( do wyboru z Komunikacją społeczną) ........................... 102
4. Pedagogika specjalna ( do wyboru z Psychologią rozwojową) ........................ 104
4a. Psychologia rozwojowa (do wyboru z Pedagogiką specjalną) .......................... 105
5. Higiena szpitalna (do wyboru z Epidemiologią zakażeń szpitalnych) .............. 106
5a. Epidemiologia zakażeń szpitalnych ( do wyboru z Higieną szpitalną) ............. 110
6. Podstawy pielęgniarstwa ( do wyboru z Promocją zdrowia i higieną oraz
Propedeutyką i historią fizjoterapii) ........................................................................ 113
6a. Promocja zdrowia i higiena ( do wyboru z Podstawami pielęgniarstwa oraz
Propedeutyką i historią fizjoterapii) ........................................................................ 115
6b. Propedeutyka i historia fizjoterapii ( do wyboru z Podstawami pielęgniarstwa
oraz Promocją zdrowia i higieną) ........................................................................... 117
7. Terapia zajęciowa ( do wyboru z Balneologią) ................................................ 118
7a. Balneologia ( do wyboru z Terapią zajęciową) ................................................ 119
Szkolenia
1. Szkolenie biblioteczne ....................................................................................... 121
2. Szkolenie BHP .................................................................................................. 122
3. Szkolenie: Podstawy higieny szpitalnej ............................................................ 125
4
Nazwa przedmiotu Anatomia prawidłowa człowieka
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii, Zakład WF z
gimnastyką korekcyjną
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 8 - w tym:
5 ECTS w sem. 1,
3 ECTS w sem. 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1 i 2
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady = 27 h /18 h sem. 1/9 h sem.2
ćwiczenia praktyczne = 63h / 36 h sem. 1/ 27 h sem.2
samokształcenie = 6/ 4 sem.1/ 2 sem.2
Koordynator dr Jerzy Błyszczuk
Prowadzący dr Jerzy Błyszczuk, mgr Eliza Smoła
Sposób zaliczenia wykłady –zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Opanowanie zasadniczych wiadomości z anatomii opisowej
oraz mianownictwa anatomicznego, znajomość budowy
układów i narządów wchodzących w ich zakres.
Rozpoznawanie izolowanych kości, znajomość budowy
stawów. Znajomość budowy układu nerwowego z
uwzględnieniem podstaw neurobiologii, zrozumienie
funkcjonowania układu nerwowego, wskazanie objawów
uszkodzenia ośrodków i dróg nerwowych. Opanowanie
podstawowych wiadomości o przebiegu nerwów, dużych
naczyń i obszarów zaopatrzenia oraz określenie objawów ich
uszkodzenia. Umiejętność łączenia budowy narządów i
tkanek z ich czynnością. Zapoznanie się ze stosowaniem
wiedzy anatomicznej w praktyce klinicznej (diagnozowaniu,
terapii).
Skrócony opis
przedmiotu Przedmiot ma na celu zapoznanie studenta z budową
człowieka (anatomia prawidłowa) oraz z zasadami
funkcjonowania poszczególnych jej elementów (anatomia
funkcjonalna). Anatomia omawiana jest „pod kątem” pracy
fizjoterapeuty, dlatego też główny nacisk skierowany jest na
te części budowy człowieka, w obrębie których występuje
znaczna urazowość np. kończyna górna, kończyna dolna czy
kręgosłup. W dokładny sposób omawiany jest przede
wszystkim układ ruchu (układ kostno-stawowo-więzadłowy i
układ mięśniowy) oraz układ nerwowy ośrodkowy i
obwodowy. Całość dopełnia ogólna budowa i funkcja
narządów trzewnych (układy: pokarmowy, oddechowy,
5
moczowo-płciowy, krwionośny, limfatyczny i dokrewny)
oraz układu autonomicznego, narządów zmysłów oraz
powłoki wspólnej.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Wiadomości: z układu kostnego - dotyczące budowy kości i procesów związanych z ich wzrostem i
regeneracją, rodzajów połączeń kości, ze szczególnym uwzględnieniem budowy stawowo-więzadłowej,
wzajemnego oddziaływania układu kostnego i tkanek miękkich, różnice płciowe w budowie kostnej
człowieka; z układu mięśniowego - budowy czynnego układu ruchu, dotyczące rodzajów mięśni i rodzajów
wykonywanej przez nie pracy (również w zależności od położenia mięśnia względem stawu), działania mięśni
w grupach czynnościowych i tzw. taśmach mięśniowych, wpływu mięśni na utrzymanie prawidłowej,
pionowej postawy ciała i prawidłowego wysklepienia stopy, roli układu mięśniowego dla organizmu jako
całości.
Wiadomości: z układów trzewnych - zawierające podział trzew na układy i narządy oraz opis budowy dużych
gruczołów trawiennych, naczyń krwionośnych, układu limfatycznego i gruczołów wydzielania wewnętrznego,
opis współdziałania układów trzewnych z innymi tkankami i narządami ciała; z układu nerwowego -
dotyczące budowy i funkcji tkanki nerwowej, połączeń międzykomórkowych w centralnym i obwodowym
układzie nerwowym, zasad powstawania odruchów, krążenia płynu mózgowo-rdzeniowego i roli opon
mózgowych, układu nerwowego obwodowego – przebieg i zakres unerwienia nerwów czaszkowych i
rdzeniowych, budowy autonomicznego układu nerwowego i jego znaczenia, budowy narządów zmysłów i ich
dróg nerwowych, budowy i funkcji powłoki wspólnej. Uzasadnienie nadrzędnego znaczenia układu
nerwowego.
Ćwiczenia praktyczne
Budowa kostna poszczególnych odcinków kręgosłupa i ich ruchomość, połączenia występujące w obrębie
kręgosłupa, znaczenie jego poprawnej budowy dla całego kośćca; budowa kostna klatki piersiowej ze
znajomością poszczególnych jej elementów i połączeń między nimi, ruchomość klatki piersiowej i jej funkcja;
budowa kostna, stawowa i więzadłowa pasa barkowego, jego ruchomość i znaczenie funkcjonalne; kostna
budowa kończyny górnej wolnej, budowa i możliwości ruchowe połączeń w niej występujących: staw
ramienny, łokciowy, połączenia w obrębie przedramienia, staw promieniowo-nadgarstkowy i stawy ręki;
obręcz miedniczna - jej budowa kostna, połączenia w obrębie miednicy, połączenie obręczy miednicznej z
kręgosłupem; kostna budowa kończyny dolnej wolnej, budowa i ruchomość połączeń w niej występujących:
staw biodrowy, kolanowy, połączenia w obrębie podudzia, staw skokowo-goleniowy, stawy stopy, znaczenie
prawidłowego wysklepienia stopy; budowa kostna czaszki, połączenia występujące w jej obrębie, budowa
ruchomość i znaczenie stawów łączących czaszkę z kręgosłupem. Podział układu mięśniowego na grupy
topograficzne, przebieg i działanie mięśni w tych grupach: mięśnie grzbietu - powierzchowne i głębokie,
mięśnie głowy, szyi i klatki piersiowej - powierzchowne i głębokie, mięśnie pasa barkowego i kończyny
górnej, mięśnie brzucha, obręczy miednicznej i kończyny dolnej, działanie mięśni w grupach
czynnościowych: mięśnie utrzymujące prawidłowe położenie głowy i kręgosłupa, mięśnie działające w czasie
wdechu i wydechu, mięśnie tworzące tłocznię brzuszną, wpływ mięśni na określone ruchy w poszczególnych
stawach kończyn.
Budowa i znaczenie poszczególnych odcinków układu pokarmowego, procesy wydzielania i wchłaniania
zachodzące w tym układzie; budowa i funkcja układu oddechowego ze szczególnym uwzględnieniem budowy
krtani jako narządu powstawania głosu i budowy płuc z opisem procesu wymiany gazowej, rola opłucnej;
budowa i znaczenie układu moczowego, proces powstawania moczu, „dziwna” sieć tętnicza nerki; budowa i
funkcje narządów płciowych żeńskich i męskich; budowa, położenie i działanie serca, budowa i znaczenie
krążenia płucnego oraz dużego obiegu krwi - główne odgałęzienia aorty, zlewisko żyły głównej górnej i
głównej dolnej, znaczenie krążenia wrotnego i układu limfatycznego; budowa centralnego układu nerwowego
- rdzenia kręgowego i mózgowia, położenie i działanie podstawowych ośrodków nerwowych korowych i
podkorowych, formacje substancji białej i jej znaczenie, przebieg wybranych dróg nerwowych czuciowych i
ruchowych, budowa narządów zmysłów i przebieg dróg nerwowych zmysłowych: wzrokowej, słuchowej,
smakowej, węchowej, budowa obwodowego układu nerwowego: nerwy czaszkowe i ich zakres unerwienia,
nerwy rdzeniowe - zakres unerwieni wszystkich gałęzi z poszczególnych splotów i nerwów
międzyżebrowych, układ autonomiczny - budowa i działanie części sympatycznej i parasympatycznej,
budowa i funkcja powłoki wspólnej – skóra i jej wytwory.
Literatura Podstawowa
1. Bochenek A., Reicher M.: Anatomia człowieka. T.1 – 5. PZWL, Warszawa 2005.
6
2. Sokołowska – Pituchowa J.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 2006.
3. Woźniak W. (red.): Anatomia człowieka. Wyd. Med. Urban&Partner, Wrocław 2003.
4. Sobotta J.: Atlas anatomii człowieka. T. I, II. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2006.
Zalecana
1. Jorritsma W, Ignasiak Z, Żurek G (red. wyd. Pol.):Anatomia na żywym człowieku. Wstęp do terapii
manualnej. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2004.
2. Sylwanowicz W.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 1999.
3. Sokołowski B., Błyszczuk J.: Zarys anatomii człowieka. Cz. 1 – 4. Wydawnictwo skryptowe, Nr 135,
AWF, Kraków 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Anatomia funkcjonalna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii, Zakład WF z
gimnastyką korekcyjną
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu do wyboru z „Biomechaniką kliniczną”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/ 27 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Jerzy Błyszczuk
Prowadzący dr Jerzy Błyszczuk, mgr Eliza Smoła
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne opanowanie zagadnień z Anatomii prawidłowej człowieka
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Utrwalenie i wykorzystane wiedzy z „Anatomii prawidłowej
człowieka” poprzez opanowanie zasad funkcjonowania
poszczególnych elementów budowy organizmu człowieka na
osobniku żywym – living anatomy (in vivio), z użyciem
dermatografu. Uzyskanie praktycznej wiedzy z zakresu
anatomii funkcjonalnej niezbędnej do prawidłowych działań
w zakresie fizjoterapii.
Skrócony opis
przedmiotu Praktyczne wykorzystanie wiedzy z „Anatomii prawidłowej
człowieka” oraz zasad funkcjonowania poszczególnych
elementów budowy organizmu człowieka: układu narządów
ruchu, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego,
narządów trzewnych, układu autonomicznego, narządów
zmysłów. Ćwiczenia w parach: praktyczna lokalizacja i
kreślenie na skórze partnera (anatomia in vivio) przy pomocy
dermografu elementów narządów ruchu, narządów
7
trzewnych, dużych naczyń i nerwów (rzutowanie na
powierzchnię skóry).
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Wymagany ubiór sportowy i dermatografy. Ćwiczenia prowadzone w parach. Metodą palpacyjną
odnajdywanie wyczuwalnych elementów kostnych, więzadeł, kaletek maziowych, ścięgien mięśni
powierzchownych.
Za pomocą dermatografu rysowanie na skórze partnera kości, elementów kostnych i szczelin stawowych.
Rysowanie ścięgien początkowych i końcowych mięśni powierzchownych oraz zarys tych mięśni.
I. Wprowadzenie – obręcz barkowa. II. Ramię i przedramię. III. Ręka i czaszka. IV. Kręgosłup i klatka
piersiowa. V. Obręcz biodrowa i udo. VI. Podudzie i stopa. VII. Mięśnie przyczepiające się do tułowia, pasa
barkowego i kości ramiennej. VIII. Mięśnie brzucha i szyi. IX. Mięśnie przedramienia i ręki. X. Mięśnie
obręczy biodrowej i uda. XI. Mięśnie podudzia i stopy. XII. Rzutowanie narządów trzewnych, dużych naczyń
i nerwów na powierzchnię skóry.
Literatura Podstawowa
1. Bochenek A., Reicher M.: Anatomia człowieka. T.1 – 5. PZWL, Warszawa 2005.
2. Sokołowska – Pituchowa J.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 2006.
3. Woźniak W. (red.): Anatomia człowieka. Wyd. Med. Urban&Partner, Wrocław 2003.
4. Sobotta J.: Atlas anatomii człowieka. T. I, II. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2006.
Zalecana
1. Jorritsma W, Ignasiak Z, Żurek G (red. wyd. Pol.):Anatomia na żywym człowieku. Wstęp do terapii
manualnej. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2004.
2. Sylwanowicz W.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 1999.
3. Sokołowski B., Błyszczuk J.: Zarys anatomii człowieka. Cz. 1 – 4. Wydawnictwo skryptowe, Nr 135,
AWF, Kraków 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Biomechanika kliniczna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu do wyboru z „Anatomią funkcjonalną”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne /27 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Wiesław Chwała
Prowadzący dr Wiesław Chwała
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele Celem kształcenia jest zapoznanie studenta ze sposobami
8
dydaktyczne/efekty
kształcenia
analizy struktury i funkcji systemu ruchowego człowieka, w
warunkach patologicznych – ich uwarunkowań i możliwości
kompensacyjnych. Student powinien opanować umiejętność
opisu i biomechanicznej interpretacji postawy oraz
różnorodnych aktów ruchowych człowieka w warunkach
patologicznych, podczas wykonywania różnorodnych
czynności, a także w różnych dysfunkcjach aparatu ruchu.
Treści programowe przedmiotu uczą właściwej interpretacji
wyników badań funkcjonalnych, wykorzystania uzyskanej
wiedzy do optymalnego doboru sposobu oceny stanu pacjenta
oraz doboru i modyfikacji ćwiczeń leczniczych. Kolejnym
celem jest praktyczne opanowanie zasad przeprowadzania
badania biomechanicznego w zakresie oceny dysfunkcji
postawy ciała i chodu dla potrzeb biomechaniki klinicznej
oraz prowadzenia dokumentacji osiąganych postępów w
procesie fizjoterapii
Skrócony opis
przedmiotu
Treści programowe przedmiotu zawierają analizę struktury i
funkcji systemu ruchowego człowieka, w warunkach
patologicznych – ich uwarunkowań i możliwości
kompensacyjnych. Przedmiot uczy opisu i właściwej
interpretacji wyników badań biomechanicznych,
wykorzystania uzyskanej wiedzy do optymalnego doboru
sposobu oceny stanu pacjenta oraz doboru i modyfikacji
ćwiczeń leczniczych. Program zawiera również zagadnienia
dotyczące opisu i biomechanicznej interpretacji postawy,
różnorodnych aktów ruchowych człowieka w różnych
dysfunkcjach aparatu ruchu. Daje wskazówki służące
praktycznemu opanowaniu zasad przeprowadzania badania
biomechanicznego w zakresie oceny dysfunkcji postawy ciała
i chodu dla potrzeb biomechaniki klinicznej oraz
prowadzenia dokumentacji osiąganych postępów w procesie
fizjoterapii
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia
Zaburzenia funkcjonalne i strukturalne w dysfunkcjach narządu ruchu. Zaburzenia pierwotne i wtórne.
Znaczenie czynnika bólowego w patomechaniźmie tych zaburzeń.
Podstawowe mechanizmy kompensacyjne. Zmiany przeciążeniowe w obrębie narządu ruchu. Zaburzenia
statyki różnych schorzeniach kręgosłupa i kończyn dolnych. Kompensacja w statyce.
Zaburzenia dynamiki ciała w różnych schorzeniach. Kompensacja ubytków funkcjonalnych. Biomechanika
kliniczna ruchów lokomocyjnych z uwzględnieniem przyczyn zaburzeń chodu. Rodzaje chodu
patologicznego. Biomechanika kliniczna stopy w różnych zniekształceniach.
Zaawansowana analiza chodu w wybranych stanach patologicznych. Zmiany funkcji mięśni kończyny dolnej
po urazach i operacji w obrębie stawu kolanowego oraz po alloplastyce stawu biodrowego.
Wybrane zagadnienia zaawansowanej analizy chodu człowieka po udarach, zaburzeniach nerwowo-
mięśniowych.
Biomechaniczna analiza upadków. Biomechaniczna analiza jazdy na wózkach inwalidzkich.
Ergonomiczna ocena obciążeń niektórych pozycji przy pracy i ich wpływ na dysfunkcje, urazy i wypadki.
Czynność mięśni w biomechanizmach chwilowych na wybranych przykładach ćwiczeń leczniczych.
Obciążenia zewnętrzne i wewnętrzne kręgosłupa. Zasady szacowania obciążeń zewnętrznych kręgosłupa.
Biomechaniczne podstawy pierwotnej (ergonomicznej) i wtórnej (rehabilitacyjnej) profilaktyki przeciążeń
narządu ruchu.
Rejestracja elektromiograficzna aktywności mięśni pobudzonych. Zależność między wielkością momentu siły
a aktywnością bioelektryczną mięśni.
9
Analiza kinematycznych i dynamicznych parametrów ruchu ciała i poszczególnych jego części za pomocą
metod trójwymiarowej analizy ruchu Vicon w różnych schorzeniach narządu ruchu – ocena zakresu
dysfunkcji na podstawie raportów multimedialnych z badań pacjentów.
Problemy sterowania ruchami w stanach patologicznych.
Ergonomiczne kryteria oceny stanowisk pracy oraz doboru stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych.
Literatura Literatura podstawowa
1. Błaszczyk J., W., Biomechanika kliniczna PZWL Warszawa, 2004.
2. Zagrobelny Z., M. Woźniewski: Biomechanika kliniczna. AWF Wrocław, 1997.
3. Bober T., Zawadzki J., Biomechanika układu ruchu człowieka BK AWF W-W, 2001.
4. Nałecz M., L. Filipczynski, W. Torbicz. (red.). (1990): Biopomiary t.2. Problemy biocybernetyki i
inżynierii biomedycznej, WKiL. Warszawa.
5. Tylman D.: Patobiomechanika bocznych skrzywień kręgosłupa. Severius, Warszawa, 1995.
Literatura zalecana
1. J.Perry Gait Analysis – Normal and Pathological function, SLACK Incorporated, 1992.
2. Z. Dvir: Clinical Biomechanics, Churchill Livingstone, Nev York 2000
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Antropologia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład WF z Gimnastyką
korekcyjną
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /9 h
ćwiczenia / 18 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator Prof. dr hab. Ryszard Żarów
Prowadzący dr Agnieszka Woronkowicz,
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Przekazanie studentom wiedzy o człowieku jako istocie
biospołecznej, żyjącej w określonych warunkach
ekologicznych i środowisku społecznym. Poznanie
podstawowych prawidłowości rozwoju biologicznego
człowieka oraz antropometrycznej metody jego oceny.
Umiejętność przeprowadzania pomiarów
10
antropometrycznych i określania proporcji ciała człowieka
oraz oceny przebiegu prawidłowego wzrastania. Korzystanie
z norm rozwojowych i metod oceny wieku rozwojowego.
Skrócony opis
przedmiotu
Antropologia jako nauka, definicje antropologii. Główne
działy antropologii. Składowe procesu rozwojowego.
Teoretyczne wzorce rozwoju biologicznego człowieka.
Czynniki rozwoju biologicznego człowieka i ich klasyfikacja.
Etapy /okresy/ rozwoju osobniczego człowieka.
Antropometria jako podstawowa metoda stosowana w
badaniach rozwoju biologicznego człowieka. Wskaźniki
ilorazowe /antropologiczne/. Wiek rozwojowy i kryteria
/metody/ jego oceny. Normy rozwojowe jako biologiczne
układy odniesienia.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Antropologia jako nauka, definicje antropologii. Główne działy (obszary zainteresowań) antropologii.
Antropologia a fizjoterapia, główne zagadnienia i tematyka badań. Rozwój biologiczny człowieka a
auksologia. Definicje rozwoju, pojęcie ontogenezy. Ocena wzrastania i rozwoju morfologicznego dzieci i
młodzieży. Składowe procesu rozwojowego: wzrastanie /rozrost/, różnicowanie, dojrzewanie, poziom, tempo,
rytm /rytmiczność/ rozwoju, kinetyka i dynamika rozwoju. Rozwój jako funkcja czynników genetycznych,
środowiskowych i czasu. Teoria limitowanego ukierunkowania rozwoju – teoretyczne wzorce rozwoju
biologicznego człowieka. Wielopoziomowy rozwój fenotypowy osobnika w ontogenezie - modele rozwoju.
Zmienność międzyosobnicza, norma reakcji, norma adaptacyjna. Czynniki rozwoju biologicznego człowieka,
ich klasyfikacja. Czynniki endogenne. Dymorfizm płciowy. Czynniki egzogenne. Zróżnicowanie geograficzne
i wpływ klimatu oraz wysokości nad poziomem morza na wymiary i procesy rozwojowe. Sezonowa rytmika
wzrastania. Oddziaływanie czynników społeczno-ekonomicznych na wielkość ciała i tempo dojrzewania.
Trendy sekularne /tendencja przemian/ i akceleracja rozwoju, przykłady cech, przyczyny zmian. Etapy
(okresy) rozwoju osobniczego człowieka – kryteria podziału. Charakterystyka morfologiczna i motoryczna
okresów rozwoju osobniczego człowieka. Wiek rozwojowy (biologiczny). Kryteria (metody) oceny wieku
rozwojowego. Normy rozwoju fizycznego jako biologiczne układy odniesienia. Statystyczne zakresy norm.
Ćwiczenia
Antropometria jako podstawowa metoda stosowana w badaniach rozwoju biologicznego człowieka. Punkty
antropometryczne. Cefalometria i somatometria. Przyrządy antropometryczne. Technika przeprowadzania
pomiarów. Praktyczne wykonywanie pomiarów antropometrycznych.
Wskaźniki ilorazowe (antropologiczne), przykłady wskaźników długościowych, szerokościowych i ogólnej
budowy ciała Powierzchnia ciała. Kierunek i tempo zmian wybranych proporcji ciała u chłopców i dziewcząt.
Kształtowanie się wysokości i masy ciała u chłopców i dziewcząt od urodzenia do zakończenia procesu
wzrastania na podstawie średnich arytmetycznych i wielkości przyrostów rocznych. Ocena kinetyki i
dynamiki zmian.
Etapy (okresy) rozwoju osobniczego człowieka – kryteria podziału. Charakterystyka morfologiczna i
motoryczna okresów rozwoju osobniczego człowieka: okres noworodka, niemowlęcia, wczesnego dzieciństwa
(„niezróżnicowanego płciowo”). Podstawowe reguły rozwoju motorycznego. Skala Apgar. Odruchy
bezwarunkowe noworodka. Wiek płodowy, urodzeniowa długość i masa ciała, zakresy zmienności. Przeciętne
dalsze trwanie życia w Polsce w ostatnich latach.
Charakterystyka morfologiczna i motoryczna okresu starszego dzieciństwa („zróżnicowanego płciowo”) –
faza prepubertalna, pubertalna, postpubertalna, Dojrzewanie płciowe dziewcząt i chłopców. Typowa kolejność
(sekwencja zmian) objawów dojrzewania oraz przeciętny wiek ich występowania. Skok pokwitaniowy cech
morfologicznych. Wiek oraz wielkość skoku pokwitaniowego a tempo rozwoju. Regulacja hormonalna okresu
pokwitania. Przebieg i mechanizmy regulacyjne cyklu płciowego kobiety. Wiek występowania menarche w
Polsce. Okres młodzieńczy, dorosły i dojrzały, starości. Cechy starości, mechanizmy starzenia się. Udział
czynników biologicznych i psychospołecznych w starości człowieka. Pojecie wieku rozwojowego
(biologicznego). Kryteria (metody) oceny wieku rozwojowego, wiek szkieletowy (kostny), wiek zębowy,
wiek dojrzałości płciowej - skala Tannera, wiek morfologiczny. Czas stosowania poszczególnych metod
oceny wieku rozwojowego. Pojecie norm rozwojowych. Norma jako biologiczny układ odniesienia.
Statystyczne zakresy norm. Siatki centylowe, pozycje centylowe. Rodzaje norm rozwojowych. Aktualność
norm. Prognozowanie dorosłej wysokości ciała. Charakterystyka wybranych metod prognozowania i ich
praktyczne zastosowanie. Sprawność motoryczna człowieka. Znaczenie aktywności ruchowej dla zdrowia
11
fizycznego, psychicznego i społecznego.
Literatura Podstawowa
1. Antropologia. Pod red. A. Malinowskiego i J. Strzałko. PWN Warszawa-Poznań 1989
2. Charzewski J. i in. Antropologia. Warszawa 1999
3. Jaczewski A., (red.), Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania, Warszawa 2001.
4. Łaska-Mierzejewska T. Antropologia w wychowaniu fizycznym i sporcie. Warszawa 1999
5. Mięsowicz I. (red.), Auksologia. Rozwój biologiczny człowieka i metody jego oceny od narodzin do
dorosłości, Warszawa 2001.
6. Przewodnik do ćwiczeń z antropologii. Podręczniki i skrypty nr 2. Pod red. S. Gołąba i M. Chrzanowskiej.
AWF Kraków 2007
Zalecana
1. Wolański N. – Rozwój biologiczny człowieka. Wydawnictwo Naukowe PWN 2006
2. Żarów R. Prognozowanie dorosłej wysokości ciała chłopców. Model własny i analiza porównawcza innych
metod. Studia i Monografie 17, AWF Kraków 2001.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Biologia medyczna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia / 15 h
samokształcenie/1 h
Koordynator dr Małgorzata Kowal
Prowadzący dr Małgorzata Kowal
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Znajomość zagadnień dotyczących rozwoju człowieka.
Przyczyny zaburzeń tego procesu.
Skrócony opis
przedmiotu
Zapoznanie studentów z przebiegiem procesów tworzenia
gamet i rozmnażania. Przedstawienie mechanizmów, które
przyczyniają się do powstawania wybranych chorób
genetycznych i wad wrodzonych. Poznanie podstaw regulacji
funkcjonowania tkanek i narządów.
Pełny opis przedmiotu 1. Budowa ciała człowieka – pojęcie komórki i tkanki. Typy komórek (komórki somatyczne i płciowe).
12
Podziały komórkowe (mitoza i mejoza) – ich przebieg, różnice między nimi i ich znaczenie. Budowa
męskiego i żeńskiego układu rozrodczego.
2. Lokalizacja i przebieg procesu spermatogenezy i owogenezy, regulacja hormonalna tych procesów.
Różnice w ich przebiegu.
3. Etapy rozwoju zarodkowego u człowieka – zapłodnienie, bruzdkowanie, implantacja, kształtowanie się
listków zarodkowych i ich różnicowanie się w poszczególne tkanki i narządy.
4. Powstawanie, budowa i funkcje błon płodowych. Budowa i funkcje łożyska. Pojęcie bariery łożyskowej
oraz zapoznanie się z jej funkcją. Mechanizmy zabezpieczające prawidłowy rozwój ciąży. Długość
trwania ciąży – metody obliczania.
5. Powstawanie wad rozwojowych – wpływ czynników genetycznych i środowiskowych.. Wady będące
wynikiem nieprawidłowej struktury genomu. Rodzaje i rola czynników teratogennych w kształtowaniu
wad rozwojowych.
6. Mutacje – rodzaje, mechanizmy powstawania oraz najczęściej występujące choroby genetyczne będące
wynikiem nieprawidłowej liczby lub struktury chromosomów. Główne objawy kliniczne.
7. Najczęstsze schorzenia będące wynikiem mutacji genowych. Objawy kliniczne.
8. Wpływ czynników środowiskowych na rozwój zarodka.
9. Ilustracja rozwoju embrionalnego - film.
10. Kolokwium
11. Budowa gruczołów wydzielania wewnętrznego. Podział hormonów ze względu na budowę chemiczną.
Funkcje hormonów. Mechanizm działania hormonów sterydowych i białkowych na komórki docelowe.
Powiązania czynnościowe pomiędzy układami: hormonalnym, nerwowym i immunologicznym.
12. System sprzężeń zwrotnych w układzie hormonalnym. Hormony produkowane przez poszczególne
gruczoły endokrynne – ich funkcje. Podwzgórze, przysadka mózgowa, szyszynka, tarczyca i
przytarczyce.
13. Hormony grasicy, nadnerczy, gonad, trzustki. Hormony tkankowe.
14. Hormony regulujące wzrastanie organizmu. Hormony wpływające na pracę układu mięśniowego i
nerwowego. Skutki dysfunkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego.
15. Kolokwium
Literatura Literatura obowiązkowa:
1. Bartel H. – Embriologia. Wyd. Lek. PZWL W-wa 2007.
2. Connor M., M. Ferguson-Smith – Podstawy genetyki medycznej. Wyd. Lek. PZWL,
W-wa 1998
3. Korf BR „Genetyka człowieka”. PWN W – wa 2003.
4. Traczyk W. – Fizjologia człowieka w zarysie. Wyd. Lek. PZWL , W-wa 2005
Literatura zalecana:
1. Krzanowska H, Sokół – Misiak W (red) „Molekularne mechanizmy rozwoju zarodkowego.” PWN
W-wa 2002.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjologia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład WF z Gimnastyką
Korekcyjną
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok, II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 6 - w tym:
3 ECTS w sem. 2,
3 ECTS w sem. 3
13
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011, 2011/2012 i dalsze
sem. 2 i 3
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady = 30 h / 15 h w sem. 2/ 15 h w sem. 3
ćwiczenia = 45 h / 30 h w sem. 2/ 15 h w sem. 3
samokształcenie = 4 h / 3 h w sem. 2/ 1 h w sem.3
Koordynator dr Magdalena Więcek
Prowadzący dr Magdalena Więcek
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zaznajomienie z podstawami czynności życiowych
organizmu człowieka jako funkcjonalnej całości z
uwzględnieniem fizjologicznej roli poszczególnych narządów
i układów w warunkach spoczynkowych oraz podczas
wysiłku fizycznego o różnej intensywności. Nabycie
umiejętności racjonalnego doboru obciążeń wysiłkowych u
osób pełno- i niepełnosprawnych oraz u pacjentów
poddanych procesowi usprawniania leczniczego.
Skrócony opis
przedmiotu
Budowa i zasada działania systemu nerwowego człowieka.
Budowa i podział mięśni oraz mechanizm i energetyka pracy
mięśniowej. Budowa i funkcja układu krążenia i
oddechowego. Przebieg zmian wskaźników fizjologicznych
w czasie wysiłku fizycznego. Progi wydolności fizycznej w
zależności od płci i wieku rozwojowego. Badanie wydolności
fizycznej, próby czynnościowe układu krążenia, metody
oceny tolerancji wysiłkowej w procesie rehabilitacji. Zmiany
adaptacyjne poszczególnych narządów i układów pod
wpływem treningu fizycznego. Podstawy termoregulacji.
Podstawy racjonalnego żywienia w sporcie. Funkcjonalne
podłoże zmęczenia i przetrenowania organizmu człowieka
oraz przyczyny bólu mięśniowego. Indywidualizacja
obciążeń wysiłkowych w zajęciach rehabilitacyjnych,
rekreacyjnych i treningu sportowym.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Mechanizm powstawania i przewodzenia impulsów nerwowych. Rodzaje receptorów. Budowa i zasada
działania synaps nerwowych. Budowa łuku odruchowego. Odruchy u człowieka. Funkcje układu
somatycznego i wegetatywnego. Regulacyjna rola centralnego systemu nerwowego. Najważniejsze
podkorowe i korowe ośrodki nerwowe. Podział i budowa mięśni. Synapsa nerwowo-mięśniowa. Mechanizm
skurczu mięśniowego. Energetyka pracy mięśniowej. Podział włókien mięśniowych. Przyczyny zmęczenia
mięśni i formy wypoczynku. Funkcje i skład krwi – rola elementów morfotycznych i składników osocza.
Liczba hematokrytowa, Odczyn Biernackiego, wskaźnik barwny, podstawowe grupy krwi. Rola małego i
dużego obiegu krwi. Automatyzm i cykl pracy serca. Regulacja czynności mięśnia sercowego. Rodzaje
naczyń krwionośnych. Regulacja przepływu krwi przez łożysko naczyniowe. Ciśnienie krwi i częstość
skurczów serca – wielkości należne, zależności, regulacja. Podstawy elektrokardiografii.
Oddychanie płucne i tkankowe. Transport tlenu i dwutlenku węgla przez krew. Mechanizm wdechu i
wydechu. Dyfuzja gazów oddechowych. Całkowita pojemność płuc i jej składowe. Wentylacja minutowa
płuc. Regulacja oddychania. Rodzaje hipoksji. Wydolność fizyczna. Funkcjonalne i morfologiczne zmiany
14
adaptacyjne poszczególnych narządów i układów pod wpływem treningu fizycznego. Podstawy
termoregulacji. Zmiany parametrów układu oddechowego i krążenia podczas wysiłku o stałej intensywności.
„Martwy punkt” i „drugi oddech”. Deficyt i dług tlenowy. Koszt energetyczny wysiłku. Przebieg zmian
wskaźników fizjologicznych w czasie pracy o stopniowo wzrastającej intensywności. Maksymalny minutowy
pobór tlenu i jego rola w ocenie wydolności aerobowej. Progi metaboliczne i ich rola w ocenie wydolności
fizycznej. Maksymalna moc anaerobowa i jej rola w ocenie wydolności beztlenowej. Metody oceny MAP.
Zmiany wydolności aerobowej i anaerobowej u dzieci w wieku rozwojowym. Dymorfizm płciowy w
poziomie wydolności fizycznej. Podstawy racjonalnego żywienia w sporcie. Nawadnianie podczas wysiłku
fizycznego. Fizjologiczne podłoże zmęczenia i przetrenowania. Przyczyny oraz objawy ostrego i opóźnionego
bólu mięśniowego. Wykorzystanie wyników badań wydolności fizycznej oraz prostych urządzeń
pomiarowych w celu indywidualizacji obciążeń wysiłkowych stosowanych w czasie zajęć rehabilitacyjnych,
rekreacyjnych oraz podczas treningu sportowego.
Ćwiczenia
Obserwacja odruchów rdzeniowych u żaby (film dydaktyczny). Irradiacja pobudzenia w rdzeniu kręgowym.
Zależność czasu reakcji od siły bodźca. Hamowanie i torowanie odruchów. Odruchy u człowieka. Badanie
wybranych odruchów proprioceptywnych, skórnych i wegetatywnych (m.in. odruchów: kolanowego, ze
ścięgna Achillesa, podeszwowego, rogówkowego, źrenicznego). Preparaty mięśnia szkieletowego i mięśnia z
nerwem (film dydaktyczny). Rodzaje skurczów mięśniowych. Zmęczenie i wypoczynek. Zmęczenie mięśnia
izolowanego (film dydaktyczny). Kolokwium zaliczeniowe z układu mięśniowego. Obserwacja rozmazu krwi
ludzkiej. Liczba hematokrytowa. Poziom hemoglobiny. Wskaźnik barwny. Podstawowe grupy krwi.
Kolokwium zaliczeniowe z krwi. Obserwacja skurczów serca metodą Engellmanna (film dydaktyczny).
Automatyzm pracy serca. Wpływ temperatury na pracę serca. Wpływ nerwu błędnego na pracę mięśnia
sercowego. Izolowane serce żaby (film dydaktyczny). Wpływ elektrolitów na akcję serca. Wpływ adrenaliny i
acetylocholiny na pracę mięśnia sercowego. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. Sposoby oznaczania częstości
skurczów serca. Wpływ wysiłku na częstość tętna i ciśnienie tętnicze. Wyliczanie pojemności minutowej
serca metodą Starra. Podstawy elektrokardiografii.
Wstępne wiadomości dotyczące układu oddechowego oraz fizjologii wysiłku fizycznego. Parametry układu
oddechowego. Spirometria. Wentylacja minutowa płuc. Maksymalna wentylacja dowolna. Skład gazów
oddechowych. Minutowy pobór tlenu i wydalanie CO2. Iloraz oddechowy, współczynnik tlenowo-
wentylacyjny i tlenowo-pulsowy. Obliczanie deficytu i długu tlenowego. Zasady badania kosztu
energetycznego wysiłku metodą kalorymetrii bezpośredniej i pośredniej. Zmiany parametrów układu
oddechowego oraz częstości skurczów serca podczas wysiłku o stopniowo wzrastającym obciążeniu. Pojęcie
maksymalnego poboru tlenu. Pomiar maksymalnego poboru tlenu metodą bezpośrednią (film dydaktyczny).
Testy wysiłkowe stosowane w celu oceny wydolności aerobowej. Pojęcie progów metabolicznych. Inwazyjne
i nieinwazyjne metody wyznaczania obciążeń progowych. Oznaczanie maksymalnego poboru tlenu metodami
pośrednimi: Astranda i Margarii. Badanie wydolności fizycznej metodą PWC170. Próby czynnościowe układu
krążenia. Powysiłkowe zmiany częstości tętna i ciśnienia krwi. Metody oceny tolerancji wysiłkowej w
procesie rehabilitacji. Podsumowanie wiadomości z fizjologii wysiłku fizycznego. Praktyczne wykorzystanie
wyników badań wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej.
Literatura 1. Kozłowski S, Nazar K – „Wprowadzenie do fizjologii klinicznej”. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1999.
2. Traczyk W – „Fizjologia człowieka w zarysie”. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2005.
3. Silbernagl S, Despopoulos A – „Kieszonkowy atlas fizjologii”. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1994
4. Jaskólski A (red.) – „Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka”. Wyd. AWF
we Wrocławiu, 2002
5. Górski J (red.) – „Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego”. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006.
6. Miętkiewski E – „Zarys fizjologii lekarskiej”. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1997.
7. Kubica R – „Podstawy fizjologii pracy i wydolności fizycznej”. Wyd. skrypt. AWF w Krakowie nr 24,
1995.
8. Halicka-Ambroziak HD, Jusiak R, Martyn A, Opaszowski B, Szarska J, Tyszkiewicz M, Wit B –
„Wskazówki do ćwiczeń z fizjologii dla studentów wychowania fizycznego”. Wyd. AWF w Warszawie,
2004.
Dodatkowa
1. Czarkowska-Pączek B. Przybylski J: Zarys fizjologii wysiłku fizycznego. Elsevier Urban & Partner.
Wrocław 2005.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
15
Nazwa przedmiotu Biochemia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok Kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady/15 h
ćwiczenia/ 15 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Małgorzata Kowal
Prowadzący dr Małgorzata Kowal
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele nauczania: poznanie struktury związków
nieorganicznych i organicznych budujących żywe organizmy.
Poznanie procesów uzyskiwania energii z przemian
metabolicznych i sposobów jej przechowywania. Zapoznanie
się z wpływem wysiłku fizycznego na podstawowe
przemiany metaboliczne.
Skrócony opis
przedmiotu
Komórka- budowa, cykl życiowy. Aminokwasy. Enzymy,
kwasy nukleinowe. Podstawy genetyki człowieka.
Metabolizm. Węglowodany. Mitochondria. Lipidy. Bilans
energetyczny procesów tleno-zależnych i niezależnych.
Budowa mięśni szkieletowych, typy włókien mięśniowych.
Pełny opis przedmiotu Wykład
1. Chemiczne składniki komórki – związki organiczne i nieorganiczne, wiązania i grupy chemiczne w
nich występujące. Budowa komórki zwierzęcej, struktura i funkcje poszczególnych organelli komórki
człowieka.
2. Struktura cząsteczki wody, jej własności fizyczne. Wiązania wodorowe. Woda jako rozpuszczalnik.
Najważniejsze makro- i mikroelementy, ich występowanie i funkcja.
3. Aminokwasy jako jednostki monomeryczne białek. Budowa aminokwasów ich podział i własności
chemiczne. Peptydy i białka – budowa cząsteczek. Ich funkcje. Rozkład aminokwasów i cykl
mocznikowy.
4. Kinetyka i inhibicja enzymów. Ich budowa i klasyfikacja. Kofaktory enzymów, ich podział i
znaczenie. Regulacja aktywności enzymów.
5. Kwasy nukleinowe, ich rodzaje, budowa i funkcje. Upakowanie DNA w jądrze komórkowym.
Kariotyp człowieka – budowa i ilość chromosomów, ich zróżnicowanie.
6. Geny i allele – pojęcie, budowa, rodzaje i funkcje. Cykl życiowy komórki, proces replikacji. Pojęcie
kodu genetycznego oraz wskazanie jego cech. Lokalizacja i przebieg procesu transkrypcji i translacji.
7. DNA a mechanizmy dziedziczenia. Regulacja ekspresji genów u człowieka. Cechy jednogenowe i
wielogenowe – pojęcie i przykłady.
8. Przyczyny niepowtarzalności genotypowej i fenotypowej każdego człowieka: rodzaje zmienności.
Zmienność rekombinacyjna – pojęcie, jej źródła oraz cel istnienia tego zjawiska.
16
9. Metabolizm – podstawowe pojęcia i organizacja. Reakcje anaboliczne i kataboliczne. Budowa i
znaczenie związków wysokoenergetycznych. Hydroliza ATP
10. Węglowodany- budowa, podział i funkcja. Źródła węglowodanów. Metabolizm cukrów w warunkach
tlenowych i beztlenowych. Glikoliza – lokalizacja i przebieg procesu.
11. Struktura mitochondrium, lokalizacja i przebieg cyklu Krebsa oraz oksydatywnej fosforylacji. Bilans
energetyczny procesów tleno- zależnych i niezależnych
12. Transport tlenu do mitochondrium. Erytrocyty jako elementy morfotyczne krwi odpowiedzialne za
przenoszenie tlenu i dwutlenku węgla. Budowa i rola hemoglobiny jako białka transportującego.
13. Lipidy – budowa i funkcje. Synteza i rozpad kwasów tłuszczowych.
14. Lipidy jako składowa błon biologicznych. Ich rola w utrzymaniu płynności błon.
15. Wpływ wysiłku fizycznego na wykorzystanie źródeł energii. Budowa mięśni szkieletowych, typy
włókien mięśniowych – różnice między nimi w sposobie pozyskiwania energii.
Ćwiczenia:
1. Budowa atomu, dysocjacja jonowa, bilans ładunku w roztworze, elektrolity mocne i słabe.
Kwasy i zasady. Pojęcie pH. Hydroliza związków chemicznych.
2. Rola wody i niektórych pierwiastków w strukturze i funkcji wybranych tkanek. Woda jako
główny składnik istoty podstawowej tkanek łącznych. Właściwości i funkcja tkanki łącznej
właściwej.
3. Tkanka chrzęstna: zróżnicowanie strukturalne i przystosowania do spełniania funkcji.
Możliwości regeneracji.
4. Sole wapnia jako chemiczne przystosowanie tkanki kostnej do spełniania funkcji podporowej w
organizmie. Warunki prawidłowej struktury tej tkanki. Najważniejsze cechy budowy tkanki
kostnej zbitej i gąbczastej, jej funkcje. Funkcjonalne przyczyny określonej lokalizacji
wymienionych odmian tkanki kostnej w różnych rodzajach kości. Mechanizmy rozwoju kości.
5. Kolokwium
6. Budowa i własności chemiczne aminokwasów. Tworzenie wiązań peptydowych. Białka ustroju i
ich funkcje. Białka krwi – hemoglobina, mioglobina, budowa i funkcja transportowa. Przegląd
innych wybranych białek. Przeciwciała jako białka syntetyzowane w odpowiedzi na pojawienie
się swoistego antygenu. Ich budowa i funkcja
7. Białka budujące miofilamety miozynowe i aktynowe tkanki mięśniowej. Budowa aparatu
kurczliwego, mechanizm pobudzenia i skurczu.
8. Rola aminokwasów i peptydów jako neuroprzekaźników. Budowa synapsy, mechanizm
przewodzenia impulsów nerwowych, możliwości zaburzeń.
9. Koenzym jako składowa enzymu. Wybrane witaminy jako składowe koenzymów. Ich znaczenie
dla organizmu człowieka i podstawowe źródła.
10. Kolokwium
11. Cukry proste i złożone. Ich budowa i występowanie w przyrodzie. Trawienie cukrów w
przewodzie pokarmowym. Reakcje charakterystyczne dla tej grupy związków.
12. Przebieg procesu glikolizy. Droga pirogronianu w warunkach tlenowych i beztlenowych.
Powstawanie i usuwanie kwasu mlekowego z mięśni. Szlak pentozowofosforanowy i
glukoneogeneza.
13. Synteza i rozpad kwasów tłuszczowych. Proces ich trawienia w przewodzie pokarmowym.
Proces ß – oksydacji.
14. Kolokwium
15. Ćwiczenia zaliczeniowe.
Literatura Literatura obowiązkowa:
1. Alberts B. i wsp. – Podstawy biologii komórki. PWN, W-wa 2007
2. Berg JM., Stryer L., Tymoczko JL. „Biochemia”. Wydawnictwo Naukowe PWN, W-wa 2007.
3. Cichocki T., J. Litwin, J. Mirecka – Kompendium histologii. Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Kraków 2009.
4. Connor M., M. Ferguson-Smith – Podstawy genetyki medycznej. Wyd. Lek. PZWL,
17
W-wa 1997
5. Hames DB., Hooper NM. „Biochemia. Krótkie wykłady”. Wydawnictwo Naukowe PWN, W-wa 2007.
Literatura zalecana:
1. Kawiak J. i wsp. (red.) – Podstawy cytofizjologii. Wydawnictwo Naukowe PWN,
W-wa 1998.
2. Winter PC., Hickey GI, Fletcher HL. “Genetyka. Krótkie wykłady.” Wydawnictwo Naukowe PWN, W-
wa 2008.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Biofizyka
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia / 15 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator dr Wiesław Chwała
Prowadzący dr Wiesław Chwała, mgr Bartosz Rutowicz
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną,
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność opisu i interpretacji podstawowych właściwości
fizycznych tkanek, opisu i interpretacji zjawisk fizycznych
zachodzących w ustroju pod wpływem zewnętrznych
czynników fizycznych.
Skrócony opis
przedmiotu
Kinematyka, kinetyka, mechanika płynów. Wpływ
czynników mechanicznych na organizm człowieka.
Oddziaływanie prądu elektrycznego i pól
elektromagnetycznych na organizm człowieka. Biofizyka
widzenia i słyszenia. Podstawy bioenergetyki i termokinetyki.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia
Biofizyka – przedmiot i zakres zainteresowań. Elementy mechaniki płynów – biofizyka układu krążenia i
oddychania opór naczyniowy, lepkość, prawa przepływu.. Wpływ czynników mechanicznych na organizm
człowieka – ultradźwięki i infradźwięki. Oddziaływanie prądu elektrycznego i pól elektromagnetycznych na
organizm człowieka, promieniowania jonizujące. Obwody prądu stałego. Praca i moc prądu elektrycznego.
Działanie laserów, charakterystyka promieniowania laserowego. Obliczanie dawek promieniowania
laserowego. Podstawy cybernetyki – regulacja procesów fizjologicznych. Biofizyka procesów widzenia i
słyszenia. Wybrane zagadnienia z zakresu optyki geometrycznej. Układ oddechowy – wentylacja, sprężyste i
niesprężyste opory oddychania. Czynniki fizyczne: wibracja, zmienne przyspieszenie, hipo- i hiperbaria,
18
Podstawy bioenergetyki i termokinetyki. Rozciąganie i ściskanie tkanek, naprężenia, odkształcenia, prawo
Hooke`a. Skręcanie i zginanie, złamania kości. Pomiar naprężeń w kościach podczas prób
wytrzymałościowych. Kinematyka , kinetyka, mechanika płynów. Obliczanie oporów aero - i
hydrodynamicznych oraz parametrów przepływu. Właściwości elektryczne komórki- przewodnictwo i
potencjały elektryczne w układzie nerwowym. Tkanka mięśniowa – energetyka i mechanizm skurczu mięśnia.
Tkanka łączna – własności biofizyczne. Pomiar oporności ciała człowieka. Obwody prądu stałego. Praca i
moc prądu elektrycznego. Pomiary słyszenia wybranych częstotliwości.
Literatura 1. Jóźwiak Z, Bartosz G: Biofizyka wybrane zagadnienia wraz z ćwiczeniami. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2007.
2. Jaroszyk F: Biofizyka. Podręcznik dla studentów. PZWL, Warszawa 2006.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Biomechanika
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /18 h
ćwiczenia / 27 h
samokształcenie / 2h
Koordynator dr Wiesław Chwała
Prowadzący dr Wiesław Chwała, mgr Bartosz Rutowicz
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Celem kształcenia jest zapoznanie studenta ze sposobami
analizy struktury i funkcji systemu ruchowego człowieka, w
warunkach prawidłowych i ich uwarunkowań.
Treści programowe przedmiotu uczą właściwej interpretacji
wyników badań funkcjonalnych, wykorzystania uzyskanej
wiedzy do optymalnego doboru sposobu oceny stanu pacjenta
oraz doboru i modyfikacji ćwiczeń leczniczych.
Kolejnym celem jest praktyczne opanowanie zasad
przeprowadzania badania biomechanicznego w zakresie
oceny postawy ciała i chodu dla potrzeb biomechaniki.
Student powinien uzyskać umiejętność opisu i interpretacji
biomechanicznej aktów ruchowych i statyki człowieka
podczas wykonywania różnorodnych czynności,
biomechanicznej analizy postawy ciała, ruchów w stawach
19
oraz ruchów lokomocyjnych człowieka, biomechanicznej
analizy zmian w warunkach obciążeń zewnętrznych.
Skrócony opis
przedmiotu
Treści programowe przedmiotu zawierają analizę struktury i
funkcji systemu ruchowego człowieka, w warunkach
normalnych i ich uwarunkowań. Przedmiot uczy opisu i
właściwej interpretacji wyników badań biomechanicznych,
wykorzystania uzyskanej wiedzy do optymalnego doboru
sposobu oceny stanu pacjenta oraz doboru i modyfikacji
ćwiczeń leczniczych. Program zawiera również zagadnienia
dotyczące opisu i biomechanicznej interpretacji postawy,
różnorodnych aktów ruchowych człowieka w warunkach
prawidłowych, podczas wykonywania różnorodnych
czynności, ze zwróceniem uwagi na zagadnienia ergonomii
ruchu. Daje wskazówki służące praktycznemu opanowaniu
zasad przeprowadzania badania biomechanicznego w
zakresie oceny dysfunkcji postawy ciała i chodu.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Podstawy biomechaniki. Prawa dynamiki i statyki. Pojęcie siły, momentu siły. Przyczyny ruchów
postępowych i obrotowych. Struktura biomechaniczna układu kostno-stawowego. Biomechaniczna analiza
budowy i funkcji głównych stawów oraz kręgosłupa. Połączenia stawowe. Kinematyka połączeń stawowych –
pary kinematyczne i biokinemetyczne, łańcuchy biokinemetyczne i ich rodzaje. Osteokinematyka i
artrokinematyka. Ruchomość stawów, stopnie swobody, zasady obliczania.
Właściwości mechaniczne narządu ruchu. Określanie wartości i wzajemnych relacji sił zewnętrznych i
wewnętrznych działających na człowieka. Czynny aparat ruchu – czynność mięśni statyczna i dynamiczna,
struktura i siła mięśni. Właściwości mechaniczne mięśnia szkieletowego. Rodzaje dźwigni, rodzaje pracy
mięśniowej. Możliwości zastosowania dźwigni, dźwignie kostne. Działanie mięśnia na belkę kostną. Kąt
ścięgnowo kostny i jego rola na rozwijany moment siły. Czynność ekscentryczna, koncentryczna i
izometryczna. Metodologia badania wartości momentów siły pojedynczych zespołów mięśniowych
mierzonych w warunkach statycznych i dynamicznych. Krzywa Hilla. Wyznaczanie charakterystyki mocy
mechanicznej wybranych zespołów mięśniowych w funkcji obciążenia zewnętrznego. Ogólny środek
ciężkości (OSC), metody wyznaczania. Płaszczyzna podparcia. Równowaga, warunki i rodzaje.
Kinematyczny i kinetyczny opis mechaniki lokomocyjnych form ruchu – chodu i biegu. Cechy i wyznaczniki
chodu. Kryteria oceny techniki ruchu człowieka. Stabilność postawy. Analiza wartości sił reakcji oraz
rozkładu parcia stóp na podłoże podczas chodu. Pojęcie i pomiary symetrii funkcjonalnej. Wykorzystanie
elektromiografii do badania pracy mięśni podczas ruchu całego ciała (w chodzie) i ruchu wybranych
segmentów ciała. Elementy modelowania biomechanicznego. Nowoczesne kierunki rozwoju biomechaniki i
bioinżynierii medycznej. Źródła obciążenia na stanowisku pracy. Ergonomia pracy, mieszkania, wyrobów.
Ergonomiczne podstawy badania i planowania stanowisk pracy w wybranych zawodach. Ergonomiczna ocena
i dobór stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych. Ergonomia pracy fizjoterapeuty. Ergonomia a
profilaktyka.
Metody pomiarowe w biomechanice. Biomechaniczna analiza obciążeń, odciążeń układu ruchu. Obiektywne
sposoby oceny postawy i lokomocji.
Ćwiczenia
Wyznaczanie położenia ogólnego środka ciężkości ciała człowieka metodą składania sił równoległych,
metodą analityczną i trójwymiarowej analizy ruchu
Obliczanie momentów sił mięśniowych na podstawie pomiarów momentów sił zewnętrznych.
Pomiar możliwości siłowych człowieka. Maksymalne i względne wartości momentów sił różnych grup
funkcjonalnych mięśni w warunkach statyki. Topografia dystrybucji siły mięśniowej u człowieka.
Charakterystyka przebiegu zależności siła - czas F = f(t) w warunkach statyki podczas maksymalnie
szybkiego skurczu izometrycznego oraz prób odporności na zmęczenie wybranych grup mięśniowych.
Przebieg składowej pionowej siły reakcji podłoża oraz zmian kątowych w stawach podczas wybranych
ruchów lokomocyjnych. Biomechaniczna analiza odmian lokomocji patologicznych.
Ocena pola pracy ręki w płaszczyźnie czołowej, szacowanie zakresów ruchomości w różnych wariantach
użycia biomechanizmu ręki.
Ocena parametrów kinematycznych stawów kończyn dolnych w ruchach lokomocyjnych Biomechaniczna
20
analiza odmian lokomocji patologicznych
Zakres ruchu w połączeniach obrotowych człowieka w różnych płaszczyznach
Czynność bioelektryczna i mechaniczna mięśni. Kontrola dowolna pojedynczego mięśnia. Wzorce ruchów
jednostawowych. Źródła obciążeń na stanowisku pracy. Aparaturowe i skalowe sposoby oceny obciążeń na
stanowisku pracy.
Literatura Literatura podstawowa:
1.Tadeusz Bober, Jerzy Zawadzki - Biomechanika układu ruchu człowieka, Wydawnictwo BK, Wrocław
2006, wyd. 3.
2. Wychowański M. Wybrane metody oceny dynamiki układu ruchu człowieka. AWF Warszawa, 2008
3. Andrzej Wit Zeszyt do ćwiczeń z biomechaniki. AWF Warszawa.
4. Leszek Nowak, Materiały do zajęć z biomechaniki, Wszechnica Sportowa, Kielce 1998
5. Tadeusz Bober red., Wybrane zagadnienia współczesnej biomechaniki Contemporary biomechanics:
selected topics, AWF Wrocław, wyd I 2008
6. Romuald Będziński Biomechanika inżynierska Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław
1997
7. D. Tejszerska, E. Świtoński red. Biomechanika inżynierska Zagadnienia wybrane Laboratorium, Gliwice
2004
8. Kazimierz Fidelus; Czesław Urbanik Ćwiczenia laboratoryjne z biomechaniki, AWF Warszawa,
9. Nałęcz M., L. Filipczynski, W. Torbicz. (red.). (1990): Biomechanika t.5. Problemy biocybernetyki i
inżynierii biomedycznej, WKiL. Warszawa.
10. Nałecz M., L. Filipczynski, W. Torbicz. (red.). (1990): Biopomiary t.2. Problemy biocybernetyki i
inżynierii biomedycznej, WKiL. Warszawa.
110.Tworzydło M. Red. (1989): Przewodnik do ćwiczeń z biomechaniki i wybrane zagadnienia metrologii.
AWF Kraków
12. Krause M. Ergonomia. Praktyczna wiedza o pracującym człowieku i jego środowisku. Śl. Org. Techn.,
Katowice, 1992.
13. Wykowska M.: Ergonomia. Wyd. Skryptowe AGH Kraków, 1994.
Literatura zalecana
1. Watkins J. (1999): Structure and Function of the Musculosceletar System. Human Kinetics,USA.
2. Zatsiorsky V. (1998): Kinematics of Human Motion. Hardcover, Canadian
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Kinezjologia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /18 h
ćwiczenia / 27 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Wiesław Chwała
Prowadzący dr Wiesław Chwała, mgr Bartosz Rutowicz
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
21
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Poznanie zdolności motorycznych człowieka. Znajomość
struktury, przejawów i uwarunkowań zdolności
motorycznych i
umiejętności ruchowych człowieka oraz podstaw uczenia się i
nauczania czynności ruchowych Umiejętność doboru
ćwiczeń, czasu trwania, częstości zajęć w procesie
usprawniania pacjenta.
Skrócony opis
przedmiotu
Rozwój motoryczny człowieka. Przejawy i struktura
sprawności motorycznej. Czynniki rozwoju zdolności
motorycznych i parametry obciążenia. Metody oceny
sprawności motorycznej. Zasady i procesy sterowania
ruchem.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Rozwój motoryczny człowieka. Przejawy motoryczności człowieka. Sprawność motoryczna. Struktura
sprawności motorycznej, systematyka: strona potencjalna i efektywna. Ruch jako podstawowy środek w
fizjoterapii. Cechy ruchu jako właściwości jego przebiegu w czasie i przestrzeni. Nawyki ruchowe i
automatyzacja czynności ruchowych w motoryczności człowieka. Zdolności – siła, wytrzymałość, szybkość i
zwinność – jako podstawowa kategoria motoryczna. Gibkość jako właściwość morfofunkcjonalna człowieka.
Koordynacyjne zdolności motoryczne – ich struktura i uwarunkowania. Umiejętności jako zdolności
specyficzne człowieka. Sprawność motoryczna i jej diagnoza. Proces uczenia się i nauczania czynności
ruchowych – istota, uwarunkowania, fazy i zasady stymulacji.
Zaburzenia koordynacji ruchowej. Procesy sterowania i regulacji czynności ruchowej. Czynniki rozwoju
zdolności motorycznych. Parametry obciążenia: objętość, częstość zajęć, czas trwania ćwiczenia, specyfika.
Ciągłość i ustawiczność działań usprawniających. Kontrola dowolna pojedynczego mięśnia. Kontrola ruchów
lokomocyjnych. Ruchy manipulacyjne - koaktywacja mięśni agonistycznych i antagonistycznych.
Zdolności manipulacyjne: Budowa i funkcja ręki. Rozwój funkcji ręki w ontogenezie. Ocena funkcji ręki
(jakość chwytu, wartość chwytu, możliwości manipulacyjne). Chwyty patologiczne, aktywna i pasywna
niewydolność chwytu. Kompensacja upośledzeń chwytu. Kształtowanie się lateralizacji. Studium dynamiki
układu, modelowanie matematyczne. Dostosowanie biernego układu ruchu do przenoszenia obciążeń
mechanicznych.
Ćwiczenia
Uczenie się programu motorycznego (informacja zwrotna). Metody oceny sprawności motorycznej. Kontrola
postawy ciała. Charakterystyka czynności bioelektrycznej (EMG) i mechanicznej (zapis siły i
mechanomiogramu) mięśni agonistycznych i antagonistycznych, podczas maksymalnego skurczu
izometrycznego wraz ze zmianą poziomu docelowej siły. Kontrola dowolna pojedynczego mięśnia. Kontrola
ruchów lokomocyjnych.. Ruchy manipulacyjne - koaktywacja mięśni agonistycznych i antagonistycznych.
Proces uczenia się i nauczania czynności ruchowych – istota, uwarunkowania, fazy i zasady stymulacji.
Literatura Podstawowa
1. Osiński W.: Antropomotoryka. AWF, Poznań 2003.
2. Szopa E., Mleczko E,. Żak. S.: Podstawy antropomotoryki. PWN Warszawa-Kraków, 2000.
3. Raczek J, W. Mynarski W.: Koordynacyjne zdolności motoryczne dzieci i młodzieży. Struktura
wewnętrzna i zmienność osobnicza. AWF Katowice, 1992
4. Starosta W.: Koordynacja ruchowa człowieka. [W]: Motoryczność człowieka – jej struktura, zmienność i
uwarunkowania. Monografie AWF Poznań, 1993
5. Grottel K., Krutki P.: Organizacja mięśnia i sterowanie ruchem.Cz. II – Sterowanie ruchem. AWF, Poznań
1996. Nr 46.
Zalecana
1. Sadowski B.: Fizjologiczne mechanizmy zachowania. PWN, Warszawa 1999.
2. Grottel K., Celichowski J.: Organizacja mięśnia i sterowanie ruchem. AWF, Poznań 1996. Nr 43.
22
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Kwalifikowana pierwsza pomoc medyczna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne medyczne/18 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator mgr Zdzisław Wolak
Prowadzący mgr Zdzisław Wolak
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność rozpoznawania nagłego zatrzymania krążenia,
udzielania medycznej pomocy przedlekarskiej, zwłaszcza w
stanach zagrożenia życia. Umiejętność postępowania z
nieprzytomnym, znajomość warunków prowadzenia
reanimacji osób w różnym wieku, rozpoznawanie
niedrożności oddechowej i ostrej niewydolności krążenia.
Umiejętność pośredniego masażu serca. Znajomość
sposobów postępowania przy udzielaniu pierwszej pomocy
medycznej w nagłych stanach utraty przytomności i w
ostrych stanach chorobowych.
Skrócony opis
przedmiotu
Zasady pierwszej pomocy przedlekarskiej w nagłych
zdarzeniach, wypadkach, katastrofach. Hierarchia zagrożeń
życia. Definicja i mechanizmy śmierci. Rozpoznawanie
nagłego zatrzymania krążenia, niedrożności oddechowej i
ostrej niewydolności krążenia. Warunki prowadzenia
reanimacji, postępowanie z nieprzytomnym. Sztuczna
wentylacja płuc – metody bezprzyrządowe i przyrządowe.
Worek Ambu- zasady działania. Pośredni masaż serca.
Reanimacja we wszystkich grupach wiekowych. Omówienie
sposobów udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w
stanach nagłej utraty przytomności, omdleniach, udarze
mózgu, zatruciach, ukąszeniach, ostrych stanach
chorobowych, urazach, złamaniach, zwichnięciach, rażeniu
prądem, piorunem, oparzeniach. Walka z bólem. Apteczka
23
pierwszej pomocy.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Zasady pierwszej pomocy w nagłych zdarzeniach, wypadkach, katastrofach i klęskach żywiołowych.
Hierarchia zagrożeń życia. Nagłe zatrzymanie krążenia. Proces umierania. Definicja śmierci. Mechanizmy
śmierci. Klasyczna i nowa definicja śmierci. Rozpoznawanie nagłego zatrzymania krążenia. Warunki
prowadzenia reanimacji. Postępowanie z nieprzytomnym. Technika ułożenia bocznego podpartego. Uraz
kręgosłupa. Udrożnienie górnych dróg oddechowych – sposoby bezprzyrządowe. Przyczyny i rozpoznanie
częściowej /całkowitej niedrożności oddechowej. Technika rękoczynu Heimilcha. Sztuczna wentylacja płuc –
metody bezprzyrządowe i przyrządowe. Ocena skuteczności sztucznej wentylacji. Rurka intubacyjna,
laryngoskop. Nakłucie tchawicy. Worek Ambu – zasady działania. Mechanizmy nagłego zatrzymania
krążenia. Rozpoznanie ostrej niewydolności krążenia. Pośredni masaż serca – 1v.2 ratowników. Teoria pompy
sercowej i pompy klatki piersiowej. Reanimacja noworodków, dzieci, kobiet ciężarnych, starców. Nagła
utrata przytomności. Omdlenie. Udar mózgowy, napad drgawkowy. Zatrucia, ukąszenia. Ostre stany
chorobowe – zawał m. sercowego, stany śpiączkowe, obrzęk krtani, astma. Utonięcie. Zachłyśnięcie. Rażenie
prądem v. Piorunem. Uraz – rana, krwotok, zakażenie, wstrząs krwotoczny. Tamowanie krwotoku,
bandażowanie. Zwichnięcia, złamania otwarte/zamknięte. Unieruchomienie transportowe. Uraz kręgosłupa.
Wyjmowanie ofiar wypadków samochodowych. Apteczka I pomocy. Walka z bólem. Oparzenia. Urazy
termiczne.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Wytyczne 2005 resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Wyd. Pandit. Kraków 2005.
2. Jakubaszko J: ABC postępowania w urazach. Wydawnictwo Medyczne Górnicki. Wrocław 2003.
3. Gedliczka O.: Zasady postępowania w obrażeniach ciała. Wyd. Medycyna Praktyczna,1993.
Literatura pomocnicza:
1. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne i automatyczna defibrylacja zewnętrzna. Wyd. Europejska Rada
Resuscytacji. Polska Rada Resuscytacji –maj- 2006.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Psychologia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Studium Pedagogiczne
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok - – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady/15 h
ćwiczenia /30 h
samokształcenie / 3 h
Koordynator mgr Urszula Kozioł
Prowadzący Dr Wacław Srebro, mgr Urszula Kozioł
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin – ocena
24
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Prezentacja podstawowych pojęć z zakresu psychologii
ogólnej , rozwojowej, społecznej oraz psychologii zdrowia i
rehabilitacji, niezbędnych do kształtowania umiejętności
potrzebnych fizjoterapeucie. Zdobycie wiedzy o pacjencie
oraz samym sobie w kontekście przyszłej roli zawodowej.
Skrócony opis
przedmiotu
Wybrane zagadnienia z psychologii poznawczej, rozwojowej,
społecznej oraz klinicznej i defektologicznej wyjaśniające
zachowanie pacjenta w kontekście jego rozwoju, możliwości
poznawczych oraz uwarunkowań emocjonalno-
motywacyjnych. Funkcjonowanie człowieka w szeroko
rozumianej sytuacji trudnej (choroby czy urazu). Psychologia
osobowości i komunikacji w aspekcie przyszłej roli
zawodowej fizjoterapeuty. Autodiagnoza własnego profilu
osobowości studenta oraz zdolności komunikacyjnych.
Relacja pacjent – fizjoterapeuta.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Psychologia jako nauka. Przedmiot, cele , zadania, metody badawcze. Działy w psychologii, obszary
zainteresowań, prawidłowości psychologiczne. Doświadczenie w życiu człowieka. Koncepcja doświadczenia
autotelicznego flow. Osobowość człowieka, koncepcja psychonalityczna Z.Freuda. Mechanizmy obronne-
podział , funkcja , znaczenie i rola w życiu i rozwoju jednostki. Obraz samego siebie- definicja , czynniki
kształtujące oraz wpływ na formułowanie dojrzałej osobowości. Koncepcja C.Rogersa. Postrzeganie drugiego
człowieka. Psychologia zdrowia. Zdrowie w/g definicji WHO. Zdrowie jako dobrostan. Podejście holistyczne.
Choroba. Choroba jako sytuacja trudna. Choroba a schorzenie. Koncepcja K.Wilbera. Nerwice i psychozy.
Typy, rodzaje zaburzeń nerwicowych i psychotycznych. Praca z pacjentem zaburzonym nerwowo lub
psychicznie. Rehabilitacja psychologiczna. Fazy życia a uwarunkowania efektywności rehabilitacji
psychologicznej. Psychoterapia. Przegląd wybranych koncepcji terapeutycznych. Asertywność jako
umiejętność.
Prawa własne, prawa innych- moje i mojego pacjenta. Zachowania agresywne i uległe-ich przyczyny, źródła i
konsekwencje w relacjach międzyludzkich. Test zachowań asertywnych. Bariery w komunikacji. Bariery
nadawcy i odbiorcy- główne typy barier: osądzanie, decydowanie za innych, uciekanie od cudzych
problemów. Koncepcja oparta o proces komunikacji E.Berna. Komunikacja z poziomu Rodzica, Dorosłego i
Dziecka Syndrom wypalenia zawodowego. Przyczyny, objawy , etapy wypalenia zawodowego, sposoby
przeciwdziałania. Skutki wypalenia zawodowego. Ćwiczenia
Ćwiczenia wprowadzające. Co dają fizjoterapeucie wiedza i umiejętności psychologiczne? Wprowadzenie w
techniki i metody pracy w trakcie ćwiczeń, ustalenie wymagań i sposobu zaliczania. Psychologia poznawcza.
Spostrzeganie, uwaga, pamięć, mowa i myślenie, uczenie się i samokształcenie. Rozwojowe ujęcie tych
funkcji, prawidłowości i zaburzenia w ich funkcjonowaniu. Emocje i motywacje. Emocje- klasyfikacja,
komponenty fizjologiczne, wpływ emocji na procesy poznawcze i sprawność działania. Dojrzałość
emocjonalna. Motywacja- charakterystyka procesu, konflikty jako źródło motywacji, potrzeby i wartości jako
motywy, teoria potrzeb Masolowa. Motywacja pacjenta do współpracy z fizjoterapeutą w procesie terapii.
Osobowość. Struktura osobowości, składniki - temperament, charakter, zdolności, postawy, inteligencja.
Cechy dojrzałej osobowości, czynniki ją kształtujące. Test osobowości Eysencka. Poznanie własnych cech
osobowości- ekstrawersji, introwersji, neurotyzmu, zrównoważenia. Analiza możliwości wykonywania
zawodu fizjoterapeuty z uwzględnieniem wyników testu( formy pracy fizjoterapeutycznej, wiek pacjentów).
Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój człowieka od poczęcia do późnej starości . Prawidłowości
rozwojowe. Rozwój fizyczny, poznawczy, emocjonalny ,społeczny. Praca fizjoterapeuty z pacjentem w
różnym wieku- umiejętność koncentracji pacjenta, sposoby motywacji zależne od wieku. Inwalidztwo.
Psychologiczne podstawy niepełnosprawności i rehabilitacji. Samoocena inwalidy. Przystosowanie się do
nowej sytuacji, warunki akceptacji inwalidztwa. Strategie radzenia sobie z niepełonosprawnością. Budowanie
nowego sytemu wartości. Uszkodzenie ciała osoby niepełnosprawnej jako problem psychologiczny. Struktura
i funkcje ja-cielesnego, deformacje ja-cielesnego. Możliwości rekonstrukcji ja-cielesnego w procesie
25
rehabilitacji. Stres. Definicja-stres pozytywny i negatywny, przyczyny, symptomy, skutki, choroby
psychosomatyczne. Konstruktywne radzenie sobie ze stresem . Zagrożenia cywilizacyjne. Zdrowy styl życia.
Komunikacja niewerbalna. Przestrzeń człowieka- fizjoterapeuta w przestrzeni intymnej pacjenta. Mimika,
gesty, postawy, nawiązywanie kontaktu. .Strój. Komunikacja parawerbalna. Komunikacja werbalna. Style
komunikowania- partnerski i niepartnerski sposób komunikacji. Umiejętność słuchania. (ćwiczenia
praktyczne). Relacja pacjent- personel medyczny. Błędy jatrogenne, ich kwalifikacja, geneza i konsekwencje.
Ewaluacja zajęć
Literatura Podstawowa
1.Formański J. Psychologia. PZWL Warszawa 1998.
2.Kowalik S. Psychologia rehabilitacji WAiP Warszawa 2007.
3. Gerrig R, Zimbardo P. Psychologia i życie. PWN Warszawa 2006.
Zalecana
1. Szewczyk W. Rozumieć siebie i innych- zarys psychologii. BIBLOS, Tarnów 1998.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Patologia ogólna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne /15 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator dr n. med. Antoni Sydor
Prowadzący dr n. med. Antoni Sydor, lek. med. Wojciech Sydor, dr n.
med. Tomasz Miszalski-Jamka
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy Polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność opisu i interpretacji podstawowych pojęć z
zakresu patologii ogólnej i głównych zmian
patofizjologicznych w stopniu ułatwiającym zrozumienie
problematyki zmian patologicznych w różnych schorzeniach.
Umiejętność wykorzystywania wiedzy z zakresu patologii
ogólnej w procesie rehabilitacji pacjenta.
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawowe pojęcia z zakresu patologii ogólnej i klinicznej.
Klasyfikacja chorób, czynniki chorobotwórcze.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Podstawowe pojęcia – zdrowia, choroby, śmierci: klinicznej i biologicznej. Klasyfikacja chorób, kryteria
26
zjawisk chorobowych, objawy, rokowanie, przebieg i zejście choroby. Czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i
wewnętrzne- mechanizm ich działania, czynnik psychiczny w powstawaniu, rozwoju i przebiegu choroby.
Patogeneza ogólna- metody badań procesów patologicznych. Odczynowość ustroju, odporność swoista i
nieswoista, AIDS- nabyta utrata odporności. Molekularne podstawy odczynu zapalnego, regulacja odpowiedzi
zapalnej. Choroba na tle immunizacyjnym, modulacja odpowiedzi immunologicznej. Alergia- mechanizm
reakcji alergicznych. Zmiany postępowe i wsteczne. Choroba nowotworowa- etiopatogeneza i immunologia
nowotworów, występowanie nowotworów, przerzuty nowotworowe, markery nowotworowe. Awitaminozy.
Wstrząs. Zaburzenia termoregulacji: hipertermia, gorączka, hipotermia. Podstawy patofizjologii układu
nerwowego- zaburzenia najważniejszych funkcji układu nerwowego, etiologia i patomechanizm chorób
ośrodkowego układu nerwowego. Zaburzenia czucia i ból. Patologia ogólna krwi i krążenia: choroby krwi i
układu krwiotwórczego, zaburzenia ukrwienia serca, niewydolność krążenia, kardiomiopatie, wady serca,
nadciśnienie tętnicze. Patologia ogólna układu oddechowego- niewydolność oddychania, zespoły zaburzeń
czynności płuc: mechaniki oddychania, osłabienia mięśni oddechowych, hemodynamiki krążenia płucnego.
Literatura Podstawowa
1. Maśliński S., Ryżewski J. (red): Patofizjologia. PZWL, Warszawa 2002.
2. Kokot F (red.): Choroby wewnętrzne. T.1-2. PZWL, Warszawa 2002.
3. Szczeklik A. (red.): Choroby wewnętrzne T 1. Medycyna Praktyczna 2005.
4. Pączek L., Mucha K., Foroncewicz B. (red.): Choroby wewnętrzne. PZWL 2009.
Zalecana
1. Spodaryk K.: Patologia narządu ruchu. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2002.
2. Prusiński A.: Neurologia Praktyczna. PZWL, Warszawa 2001.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Pedagogika
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/15 h
samokształcenie / 1h
Koordynator mgr Beata Nowak
Prowadzący mgr Beata Nowak, mgr Renata Wrzos
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Student zdobywa podstawową wiedzę na temat pedagogiki
jako nauki, posługuje się niezbędnymi pojęciami. Zna
uwarunkowania procesu wychowania w różnych koncepcjach
pedagogicznych, dziedziny wychowania i ich wpływ na życie
człowieka. Stosuje zasady efektywnego uczenia się. Rozumie
27
rolę pozytywnego wzorca osobowego oraz samokształcenia i
autokreacji w życiu człowieka. Rozpoznaje zagrożenia dla
rozwoju osobowości występujące we współczesnym świecie.
Skrócony opis
przedmiotu
Proces kształcenia, ogólna charakterystyka, strategie
nauczania, uczenia się, główne zasady nauczania, cele
kształcenia. Metody nauczania.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Pedagogika jako nauka, przedmiot, zadania, subdyscypliny pedagogiczne, związek pedagogiki z innymi
naukami, potrzeba interdyscyplinarnej wiedzy Podstawowe pojęcia w pedagogice: edukacja, wychowanie,
dziedziny wychowania, kształcenie, nauczanie, uczenie się, socjalizacja, środowisko wychowawcze.
Metody badań pedagogicznych, ze szczególnym uwzględnieniem diagnozy.
Indywidualny i społeczny aspekt wychowania. Wychowanie w świetle różnych koncepcji człowieka na
przestrzeni dziejów.
Proces kształcenia, ogólna charakterystyka, strategie nauczania, uczenia się, główne zasady nauczania, cele
kształcenia. Metody nauczania.
Rola oceny w procesie nauczania i uczenia się.
Reforma polskiej szkoły po 1989r. Aktualne problemy oświaty.
Pojęcie środowiska wychowawczego, jego rodzaje i wpływ na rozwój osobowości ucznia.
Uspołecznienie w szkole, społeczne organy w systemie oświaty, trójpodmiotowość w praktyce edukacyjnej,
współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym, prawa rodziców w szkole, prawa uczniów, prawa dziecka.
Problemy w funkcjonowaniu klasy jako środowiska wychowawczego, w tym uczniowie nieakceptowani,
dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, trudne zachowania uczniów oraz pomoc pedagogiczno –
psychologiczna organizowana w szkole.
Kompetencje współczesnego nauczyciela, działania na rzecz własnego rozwoju.
Literatura Podstawowa
1. Kwieciński Z., Śliwerski B. /red/ Pedagogika. Podręcznik akademicki, tom I i II, Warszawa 2003.
2. Śliwerski B. Pedagogika, tom I-III, Gdańsk 2006.
3. Placha J., Zabłocki J. K., /red/, Pedagogika - wczoraj, dziś i jutro, Olecko 2003.
Zalecana
1. Suchodolski B., Pedagogika. Podręcznik dla nauczycieli, Warszawa 1992.
2. Godlewski M., Pedagogika, Warszawa 1990.
3. Jaworska T., Leppert R. (red.): Wprowadzenie do pedagogiki. Wybór tekstów, Of. Wyd. "Impuls",
Kraków 1996.
4. Kunowski S.: Podstawy współczesnej pedagogiki, Wyd. Salezjańskie, Warszawa 1993.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
28
Nazwa przedmiotu Kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu:
metodyka nauczania ruchu
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii, Studium
Wychowania Fizycznego
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 7 - w tym:
3 ECTS w sem. 1,
4 ECTS w sem. 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1 i 2
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady =30 h/ 15 h w sem. 1 / 15 h w sem. 2
ćwiczenia praktyczne = 60 h/ 30 h w sem. 1/ 30 h w sem. 2
samokształcenie = 6 h/ 3 h w sem.1 / 4 h w sem. 2
Koordynator mgr Kazimierz Mróz
Prowadzący Dr Józef Węglarz, doc. PWSZ, mgr Kazimierz Mróz,
Małgorzata Łaczek-Wójtowicz, mgr Katarzyna Wódka
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Przygotowanie studentów do postrzegania aktów ruchowych
człowieka w różnym ujęciu procesu uczenia się i nauczania
ruchów, z uwzględnieniem aspektów rozwojowych i
metodyki nauczania ruchu. Opanowanie podstaw
wykorzystywania różnych form aktywności w nauczaniu
ruchów oraz planowania i kontrolowania procesu opanowania
umiejętności ruchowych.
Skrócony opis
przedmiotu
Umiejętności ruchowe osób zdrowych i niepełnosprawnych.
Uczenie się i nauczanie czynności ruchowych u osób
zdrowych i niepełnosprawnych. Podstawowe cele, zadania,
zasady, metody i środki nauczania czynności ruchowych u
osób zdrowych i niepełnosprawnych. Ogólna charakterystyka
procesu uczenia się i nauczania w wychowaniu fizycznym, z
uwzględnieniem wykorzystania w procesie usprawniania
leczniczego. Terminologia, systematyka i rodzaje ćwiczeń
fizycznych. Praktyczna realizacja podstawowych ćwiczeń
fizycznych, gier i zabaw ruchowych, z wykorzystaniem
przyborów, sportowo-ruchowych form i środków
rehabilitacji, ćwiczeń muzyczno-ruchowych, rekreacyjnych
form ruchowych, z uwzględnieniem zajęć dla małych dzieci.
Bezpieczeństwo i higiena zajęć.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Umiejętności ruchowe- ich miejsce i rola w aktywności fizycznej człowieka zdrowego. Akty ruchowe w
ujęciu rozwojowym, kinezjologicznym i ergonomicznym. Uczenie się i nauczanie czynności ruchowych.
29
Możliwości, uwarunkowania i etapy opanowywania czynności ruchowych w procesie motorycznego uczenia
się człowieka. Podstawowe zasady, metody i środki nauczania czynności ruchowych. Cele, zadania, zasady,
formy, środki i metody nauczania czynności ruchowych. Ogólna charakterystyka procesu uczenia się i
nauczania w wychowaniu fizycznym. Diagnoza i prognoza pedagogiczna w procesie nauczania czynności
ruchowych. Ćwiczenia statyczne i dynamiczne, ułatwianie i utrudnianie ćwiczeń. Metody i formy kontroli i
oceny poziomu opanowywania czynności ruchowych. Kształtowanie równowagi ciała, zdolności
koordynacyjnych i wybranych czynności manualnych. Postaw ciała i lokomocja człowieka w ujęciu
rozwojowym, edukacja i reedukacja posturalna. Bezpieczeństwo i higiena zajęć kształtujących czynności
ruchowe człowieka.
Ćwiczenia praktyczne
Umiejętności ruchowe- ich miejsce i rola w aktywności fizycznej osoby niepełnosprawnej. Potrzeby i
możliwości kształtowania, doskonalenia i przywracania lokomocyjnych zdolności człowieka. Możliwości
nauczania czynności ruchowych u osób niepełnosprawnych. Cele, zadania, zasady, formy, środki i metody
nauczania czynności ruchowych u osób niepełnosprawnych. Zabawowe i muzyczno- ruchowe formy
kształtowania umiejętności ruchowych oraz czynne i bierne formy ćwiczeń w wodzie, stosowane w procesie
usprawniania. Planowanie i kontrola procesu nauczania czynności ruchowych osób niepełnosprawnych.
Ogólne zasady lokomocji na wózkach inwalidzkich. Przydatność metod stosowanych w wychowaniu
fizycznym w procesie usprawniania leczniczego. Praktyczne wykonanie ćwiczeń równoważnych,
koordynacyjnych, kształtujących postawę ciała i lokomocję człowieka w ujęciu rozwojowym. Edukacja i
reedukacja posturalna. Bezpieczeństwo i higiena zajęć nauczania czynności ruchowych u osób
niepełnosprawnych. Terminologia, systematyka i rodzaje ćwiczeń fizycznych.
Praktyczna realizacja ćwiczeń fizycznych ( w tym dla małych dzieci ):
- porządkowo- dyscyplinujących
- kształtujących
- oddechowych
- rozlużniających,
- korektywnych
- użytkowo-sportowych
- gier i zabaw ruchowych
oraz
- zwinnościowo-akrobatyczych
- uzupełniających.
Praktyczna realizacja gier ruchowych:
- rozwijających siłę skurczu mięśnia
- rozwijających wytrzymałość
- rozwijających skoczność
- rozwijających zwinność
- rozwijających gibkość.
Praktyczna realizacja gier i zabaw ruchowych, z wykorzystaniem przyborów: taśm Thera- band, piłek,
woreczków, laski gimnastycznej. Praktyczna realizacja sportowo- ruchowych form i środków
rehabilitacji, ćwiczeń muzyczno- ruchowych i rekreacyjnych form ruchowych.
Bezpieczeństwo i higiena zajęć.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Bahrynowska - Fic J.: Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport inwalidzki. PZWL
Warszawa 1999.
2. Nowotny J: Edukacja i reedukacja ruchowa. Wyd. Kasper 2003.
3. Urniaż J: Ogólna metodyka nauczania ruchu. Wyd. OSW, Olsztyn 2003.
4. Szopa J, Mleczko E, Żak S: Podstawy antropomotoryki. Wyd. PWN 2000.
5. Jezierski R, Rybicka A: Gimnastyka, sport i metodyka. Wyd. AWF, Wrocław 2002.
6. Orzech J, Sobiecka J: Sport osób niepełnosprawnych. AWF Kraków 1989.
Literatura pomocnicza:
1. Ślężyński J: Sport w rehabilitacji niepełnosprawnych. Studio Wydawnicze AGAT Kraków 1999.
2. Grabowski H: Teoria Fizycznej Edukacji. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1999.
Uwagi 1
Uwagi 2
30
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu:
gimnastyka
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok Kierunek: Fizjoterapia/ I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2 w tym:
1 ECTS w sem. 1
1 ECTS w sem. 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011
sem. 1 i 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne = 60 h / 30 h w sem.1/30 h w sem. 2
samokształcenie = 6 h/ 3h w sem. 1/ 3h w sem. 2
Koordynator mgr Kazimierz Mróz
Prowadzący mgr Kazimierz Mróz, mgr Wojciech Krakowski, mgr Danuta
Majka
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Kształtowanie pożądanego poziomu sprawności motorycznej,
opanowanie podstawowych umiejętności specjalnych,
wzbogacenie wiedzy z zakresu systematyki, nazewnictwa,
techniki oraz metodyki nauczania gimnastyki podstawowej,
oraz współczesnych form gimnastyki. Przygotowanie
teoretyczne i praktyczne studentów do prowadzenia różnych
form gimnastycznych z osobami o różnej sprawności.
Skrócony opis
przedmiotu
Nauka i doskonalenie technik wykonania i metodyki
nauczania: ćwiczeń porządkowo – dyscyplinujących,
kształtujących, stosowanych ćwiczeń gimnastycznych.
Posługiwanie się formami i ćwiczeniami porządkowo –
dyscyplinującymi. Komponowanie własnych układów:
ćwiczeń kształtujących, ćwiczeń stosowanych: wolnych - na
ścieżce gimnastycznej, ćwiczeń równoważnych - na listwie
ławeczki. Nauka i doskonalenie umiejętności oraz metodyka
nauczania w zakresie: gimnastyki podstawowej, gimnastyki
ogólnie usprawniającej, gimnastyki korekcyjnej, wybranych,
współczesnych form gimnastyki.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne semestr 1 - Bhp na zajęciach gimnastyki. Regulamin sali gimnastycznej, przyrządy i przybory – wyposażenie sali
gimnastycznej. Podział gimnastyki, systematyka gimnastyki podstawowej wg Mazurka. Toki lekcji, budowa
konspektu.
- Systematyka ćwiczeń dla potrzeb jednostki lekcyjnej. Podstawowe parametry ćwiczeń pozycja wyjściowa,
31
przebieg ruchu, pozycja końcowa, tempo ćwiczeń, zapis ćwiczeń.
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń porządkowo - dyscyplinujących: musztra elementarna, ustawienie
grup przy przyrządach, podchodzenie i odchodzenie od przyrządów, noszenie i ustawianie przyrządów oraz
sprzętu, formowanie kolumn ćwiczebnych
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń kształtujących we wszystkich pozycjach wyjściowych: wolne, z
przyborami, ze współćwiczącym.
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń kształtujących we wszystkich pozycjach wyjściowych: na
ławeczkach i na drabinkach, przy muzyce i do muzyki.
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń równoważnych na ławeczkach i listwie ławeczki: wejścia i
wyskoki, chody, obniżanie środka ciężkości, półobroty, obroty, pozy, uniki, półwagi, wagi, zejścia i zeskoki.
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń w zwisach i podporach na niskim drążku, drabinkach: wejście na
drążek wymykiem przodem,
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń w zwisach i podporach na niskim drążku, drabinkach: podpory,
odmyk, zeskoki podmykiem, zawrotne.
- Nauka i doskonalenie wykonania ćwiczeń akrobatycznych na ścieżce gimnastycznej: przewroty w przód i w
tył, stanie na rękach, przerzut; bokiem.
- Skoki: przez kozła – rozkroczny, przez skrzynię: zawrotny, kuczny,
- Prowadzenie ćwiczeń kształtujących wg opracowanych konspektów- na ocenę
- Prowadzenie ćwiczeń kształtujących wg opracowanych konspektów- na ocenę
- Prowadzenie ćwiczeń kształtujących wg opracowanych konspektów- na ocenę
- Prowadzenie ćwiczeń kształtujących wg opracowanych konspektów- na ocenę Ćwiczenia praktyczne semestr 2
- Zasady bezpieczeństwa w gimnastyce: Przyczyny wypadków, sposoby ochrony w czasie wykonywania
ćwiczeń, odpowiedzialność prawna za zaistniałe wypadki.
- Metody i formy prowadzenia zajęć z gimnastyki. Organizacja i prowadzenie jednostki zajęć, elementy
organizacji jednostki zajęć, formy podziału, formy ustawień, formy prowadzenia (frontalna, indywidualna,
obwód ćwiczebny, tor przeszkód, zajęć w zespołach, zajęć w zespołach z zadaniami dodatkowymi).
- Przydział konspektów dla jednostek chorobowych z określeniem wskazań i przeciwwskazań. Wykonywanie
wybranych ćwiczeń ruchowych w określonych schorzeniach. Przypomnienie stosowanych metod.
- Prowadzenie zajęć z muzyką dla osób niedowidzących, niedosłyszących i osób upośledzonych umysłowo,
według opracowanych konspektów. Omówienie zastosowanych metod.
- Ogólne zagadnienia dotyczące prowadzenia zajęć dla osób z wadami postawy. Przydział konspektów dla
jednostek chorobowych z określeniem wskazań i przeciwwskazań. wykonywania ćwiczeń ruchowych w
określonych wadach postawy. Omówienie różnych metod.
- Prowadzenie zajęć opartych na ćwiczeniach wad postawy dla osób o: - plecach płaskich, plecach okrągłych
wg opracowanych konspektów lekcyjnych. Omówienie zastosowanych metod
- Prowadzenie zajęć opartych na ćwiczeniach wad postawy dla osób o: plecach wklęsłych i plecach okrągło –
wklęsłych wg opracowanych konspektów lekcyjnych. Omówienie zastosowanych metod
- Prowadzenie zajęć opartych na ćwiczeniach wad postawy dla osób - ze skoliozą wg opracowanych
konspektów lekcyjnych. Omówienie zastosowanych metod
- Ogólne zagadnienia dotyczące prowadzenia zajęć dla osób z wadami kończyn dolnych. Przydział
konspektów
- Prowadzenie zajęć z muzyką dla osób z wadami kolan i z wadami stóp wg opracowanego toku. Omówienie
zastosowanych metod.
- Prowadzenie zajęć opartych na grach sportowych dla osób po amputacjach NN i amputacjach RR dla dzieci
młodszych i starszych wg opracowanych konspektów. Omówienie zastosowanych metod.
- Gry i zabawy ruchowe, ich podział, zastosowanie w fizjoterapii z uwzględnieniem wieku pacjentów. Zabawy
i gry stymulujące rozwój psychoruchowy dziecka. Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej. Metoda
zabawowa-naśladowcza a metoda zabawowa-klasyczna
- Fitness w ćwiczeniach relaksacyjnych i uspokajających – wybrane elementy pilates, joga, Tai-Chi,
muzykoterapii. Formy muzyczno-ruchowe w kształtowaniu wybranych zdolności motorycznych z akcentem
na siłę: fit – ball, ćwiczenia TBC z przyborami (ciężarki, taśmy, tubingi itp.).
- Ewaluacja zastosowanych form i metod prowadzenia zajęć. Wybranie najbardziej efektywnych i
zastosowanie – lekcje pokazowe.
Literatura Podstawowa
1. Eider J. (1999), Nowoczesne formy ćwiczeń gimnastycznych. Uniwersytet Szczeciński.
2. Jezierski R., Rybicka A. (2002), Gimnastyka – Teoria i metodyka. AWF, Wrocław.
3. Karkosz K. (1997), Gimnastyka. Systematyka, technika i metodyka wybranych ćwiczeń. AWF, Katowice.
32
4. Mazurek L. (1980), Gimnastyka podstawowa. Sport i Turystyka,W- wa.
5. Kasperczyk T., (1996), Wady postawy ciała, diagnostyka i leczenie, Wyd. Kasper, Kraków.
6. Kutzner-Kozińska M., (2001) Proces korygowania wad postawy, AWF Warszawa.
7. Owczarek S. (1998) Atlas ćwiczeń korekcyjnych, WSiP, Warszawa.
Zalecana
1. Polak A, Gimnastyka. (2002), Uniwersytet Rzeszowski.
2. Stawczyk Z.(2001) Ćwiczenia ogólnorozwojowe. AWF Poznań.
3. Bondarowicz M.,Owczarek S. (1997) Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej. WSIP Warszawa.
4. Zeyland-Malawka E. (2003) Ćwiczenia korekcyjne, AWF Gdańsk.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Kinezyterapia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok, II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 12 – w tym:
5 ECTS w sem. 2,
3 ECTS w sem. 3,
4 ECTS w sem. 4
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011, 2011/2012 i dalsze
sem. 2, 3, 4
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady = 27 h/ 9 h w sem.2 / 18 h w sem.3
ćwiczenia praktyczne medyczne/126 h / 36 h w sem.2/
45 h w sem.3/ 45 h w sem.4
samokształcenie = 12 h/ 4 h w sem.2/ 4 h w sem.3 / 4 h w s. 4
Koordynator dr Julian Kilar
Prowadzący dr hab. Marek Pieniążek, prof. nadzw., dr Julian Kilar, mgr
Jolanta Jasińska, mgr Edyta Gondek, mgr Józef Zydroń,
mgr Jolanta Pawelec, mgr Teresa Gniewek
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin – ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Opis i interpretacja teoretycznych podstaw techniki i
metodyki usprawniania leczniczego. Zastosowanie urządzeń
i sprzętu w postępowaniu kinezyterapeutycznym. Praktyczne
wykonywanie ćwiczeń leczniczych i zastosowanie
wybranych metod kinezyterapii oraz ocena i
dokumentowanie stanu pacjenta dla potrzeb kinezyterapii,
głównie w zakresie badania i testów narządu ruchu.
Skrócony opis
przedmiotu
Teoretyczne podstawy kinezyterapii. Systematyka
kinezyterapii, baza techniczna, urządzenia i sprzęt. Technika
wykonywania ćwiczeń leczniczych indywidualnych.
33
Umiejętność stosowania, w stopniu podstawowym, metod
kinezyterapii: PNF, Vojty, NDT Bobath SI, CIMT, Johstone`a,
Domana-Delcato. Ocena stanu pacjenta dla potrzeb
kinezyterapii: wywiad, badanie, pomiary, testy, dokumentacja
procesu usprawniania kinezyterapeutycznego. Wskazania i
przeciwwskazania do wykonywania ćwiczeń leczniczych.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
semestr 2
Systematyka ćwiczeń w kinezyterapii, kryteria podziału. Rodzaje ćwiczeń biernych – cele, wskazania i
przeciwwskazania, zasady i metodyka prowadzenia ćwiczeń biernych właściwych, biernych redresyjnych,
mobilizacji, manipulacji i trakcji. Ćwiczenia czynno-bierne i wspomagane, ćwiczenia czynne w odciążeniu,
czynne w odciążeniu z oporem, metodyka ich prowadzenia. Ćwiczenia izometryczne – skurcz izometryczny,
izotoniczny, auksotoniczny i izokinetyczny. Rodzaje synergizmów mięśniowych – synergizmy względne i
bezwzględne. Ćwiczenia synergistyczne ipsilateralne i kontralateralne, warunki przerzutu kontralateralnego.
Ćwiczenia samowspomagane – wielkości wspomagania. Ćwiczenia czynne właściwe, zasady prowadzenia
ćwiczeń czynnych właściwych. Zwalczanie zjawiska substytucji i inkordynacji. Ćwiczenia czynne z oporem,
formy oporu i ich wpływ na rodzaj skurczu mięśni. Współczynnik Browne`a i współczynnik Fischera w
prowadzeniu ćwiczeń czynnych w odciążeniu z oporem. Metody treningu z oporem progresywnie
wzrastającym i progresywnie malejącym. Trening leczniczy oparty na dynamicznej i statycznej pracy mięśni.
Wpływ ćwiczeń leczniczych na organizm ludzki. Adaptacja, kompensacja, regeneracja, postawa i statyka ciała
– ich znaczenie w rehabilitacji. Miejsce kinezyterapii w procesie kompleksowego leczenia usprawniającego.
Zasady kinezyterapii, metodyka nauczania ćwiczeń leczniczych. Skutki hipokinezji i akinezji. Ból i sposoby
jego leczenia. Schemat badania narządu ruchu - jego funkcje i rola w aspekcie leczenia usprawniającego.
Zasady dokonywania pomiarów w kinezyterapii. Pomiary orientacyjne, linijne, badanie obwodów kończyn
górnych i kończyn dolnych. Metody goniometryczne (metoda SFTR). Właściwości prawidłowo działających
mięśni, kliniczne metody oceny siły mięśniowej (metoda Lovetta). Dokumentacja wyników usprawniania
ruchowego. Testy funkcjonalne ich metodyka i interpretacja. Testy specjalne w badaniu neurologicznym.
Topografia oraz testy funkcjonalne w badaniu kręgosłupa szyjnego, piersiowego i lędźwiowego. Testy
funkcjonalne w przypadku patologii mięśniowo-więzadłowo-stawowych obręczy barkowej i kończyn
górnych. Testy funkcjonalne w przypadku patologii mięśniowo-więzadłowo-stawowych obręczy biodrowej i
kończyn dolnych.
Wykłady
semestr 3
Ćwiczenia specjalne. Mechanizm oddychania. Ćwiczenia oddechowe statyczne i dynamiczne, rozprężanie
poszczególnych partii płuc, pozycje drenażowe. Ćwiczenia rozluźniające, treningi relaksacyjne, ćwiczenia
koordynacyjne i kształtujące równowagę. Przyczyny zaburzeń równowagi i koordynacji. Ćwiczenia
ogólnousprawniające – formy ćwiczeń. Kompozycja osnowy w oparciu o schemat konspektu w odniesieniu
do różnych grup dyspanseryjnych. Ćwiczenia w wodzie, właściwości środowiska wodnego. Warunki
bezpieczeństwa. Cele, wskazania i wskaźniki metodyczne gimnastyki porannej, warunki prowadzenia. Nauka
chodzenia, wyznaczniki kinematyczne chodu prawidłowego. Rodzaje i przyczyny chodu patologicznego.
Testy lokomocyjne Chydzińskiego. Etapy nauki chodzenia. Rodzaje chodu o kulach. Poizometryczna
relaksacja mięśni. Metodyka wykonywania relaksacji na przykładzie wybranych mięśni. Wybrane metody
stosowane w kinezyterapii: PNF, Volty, Bobathów, Mc Kenziego.
Ćwiczenia praktyczne
Semestr 2
Systematyka kinezyterapii. Ćwiczenia bierne właściwe, metodyka i praktyczna nauka wykonywania.
Ćwiczenia czynno-bierne i wspomagane, metodyka i praktyczna nauka wykonywania. Ćwiczenia bierne
redresyjne, metodyka i praktyczna nauka wykonywania. Ćwiczenia czynne w odciążeniu, metodyka i
praktyczna nauka wykonywania. Ćwiczenia czynne w odciążeniu z oporem, metodyka i praktyczna nauka
wykonywania. Wyciągi – podział, wskazania i przeciwwskazania. Metodyka i praktyczna nauka
wykonywania ▫ wyciągi kończyn - kątowe, osiowe, ▫ wyciągi kręgosłupa – szyjne, lędźwiowe. Ćwiczenia
samowspomagane – metodyka i praktyczna nauka wykonywania. Ćwiczenia izometryczne – metodyka i
praktyczna nauka wykonywania. Ćwiczenia synergistyczne – metodyka i praktyczna nauka wykonywania.
Ćwiczenia czynne właściwe – metodyka i praktyczna nauka wykonywania. Ćwiczenia czynne oporowe –
treningi oporowe terapeutyczne oraz dla pełnosprawnych i sportowców. Ćwiczenia ogólnousprawniające –
indywidualne i zespołowe (konspekt, osnowa). Gimnastyka poranna. Ćwiczenia w wodzie. Ćwiczenia
równoważne i koordynacyjne. Ćwiczenia rozluźniające. Ćwiczenia oddechowe.
Ćwiczenia praktyczne
34
semestr 3
Miejsce i rola kinezyterapii w procesie rehabilitacji. Podstawy metodyczne kinezyterapii – ogniwa, cele i
zadania, podstawowe zasady, formy i środki kinezyterapii. Plan postępowania kinezyterapeutycznego,
dokumentacja. Znaczenie oceny stanu pacjenta w postępowaniu kinezyterapeutycznym. Baza techniczna.
Urządzenia i sprzęt. Ocena stanu pacjenta dla potrzeb kinezyterapii – badanie podmiotowe, przedmiotowe.
Ocena postawy i statyki ciała. Pomiary długości i obwodów – pomiary orientacyjne i linijne. Badanie siły
mięśniowej – test Lovetta. Pomiar i zapis zakresów ruchu w stawach – metoda SFTR. Badanie kręgosłupa –
funkcje, stabilizacja, topografia ▫ badanie orientacyjne ruchomości kręgosłupa, ▫ badanie linijne ruchomości
kręgosłupa, ▫ testy funkcjonalne i neurologiczne kręgosłupa. Badanie obręczy biodrowej: ▫ badanie miednicy,
stawów krzyżowo-biodrowych, stawu biodrowego – testy funkcjonalne. Badanie stawu kolanowego – testy
więzadłowe, testy łąkotkowe. Badanie podudzia i stawu skokowego – testy funkcjonalne. Badanie obręczy
barkowej – testy funkcjonalne. Badanie stawu łokciowego, nadgarstka i dłoni – typy chwytów, testy
funkcjonalne.
Ćwiczenia praktyczne
semestr 4
Chód – wyznaczniki chodu, nauka poruszania się z użyciem kul, balkonika, nauka bezpiecznego padania,
chody patologiczne i fizjologicznej przesady. Poizometryczna relaksacja mięśni – metodyka i praktyczna
nauka wykonania na przykładzie wybranych mięśni kończyny dolne, górnej i tułowia. Wybrane metody
stosowane w kinezyterapii: ▫ metoda PNF, ▫ metoda Vojty, ▫ metoda NDT Bobath SI, ▫ metoda CIMT, ▫
metoda Margaret Johnstone, ▫ metoda Doman-Delcato.
Literatura 1. Kwolek A (red.).: Rehabilitacja medyczna. T1, T2. Urban &Partner, Wrocław 2003.
2. Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. Wyd. Lek. PZWL,
Warszawa 2000.
3. Lewit K.: Terapia manualna w rehabilitacji chorób narządu ruchu. Wyd. ZL Natura, Kielce 2001.
4. Milanowska K.: Kinezyterapia. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2001.
5. Zembaty A. (red.): Kinezyterapia. T. 1 i 2. Wyd. Kasper, Kraków 2002.
6. Nowotny J.: Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu. AWF Katowice 2000.
7. Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii. Cz. I i II. Wyd. AWF Katowice 2000.
8. Bates B. i wsp.: Wywiad i badanie fizykalne. Springer PWN, Warszawa 1997.
9. Kilar J. i wsp.: Badanie narządu ruchu. PZWL, Warszawa 2000.
10. Orzech J.: Rozwój koncepcji, technik i metod fizjoterapii. Wyd. Sport i rehab. Tarnów 2005.
Literatura dodatkowa
1. Richardson C., Hodges P.W., Hides J.(red. Saulicz E.): Kinezyterapia w stabilizacji kompleksu lędźwiowo-
miednicznego. Elsevier Urban &Partner. Wrocław 2009.
2. Kenyon K., Kenyon J. (red. Śliwiński Z.): Kompendium fizjoterapii. Elsevier Urban &Partner. Wrocław
2007.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Terapia manualna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 3 - w tym:
2 ECTS w sem. 3,
1 ECTS w sem. 4
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 3 i 4
Typ zajęć/liczba ćwiczenia praktyczne= 45 h / 30 h sem.3 / 15 h sem.4
35
godzin samokształcenie = 4h / 3h sem. 3/ 1h sem.4
Koordynator mgr Marcin Mruk
Prowadzący Mgr Marcin Mruk, mgr Agnieszka Gajewska-Podraza
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność opisu i interpretacji założeń biomechanicznych i
patofizjologicznych terapii manualnej, opanowanie
podstawowych technik i metodyki terapii manualnej
(mobilizacji, manipulacji i trakcji) z uwzględnieniem
wskazań, przeciwwskazań i zagrożeń podczas wykonywania
tego typu terapii.
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawy biomechaniczne i patofizjologiczne terapii
manualnej. Techniki terapii manualnej i metodyka
wykonywania poszczególnych zabiegów manualnych.
Badanie i leczenie dysfunkcji narządu ruchu technikami
manualnymi. Wskazania i przeciwwskazania do terapii
manualnej. Podstawy terapii manualnej wg Maitlanda,
Mulligana, założenia i podstawy Ortopedycznej Terapii
Manualnej Kaltenborn-Evjenth, metody E – Technik oraz
poizometrycznej relaksacji mięśni.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
semestr 3
Miejsce terapii manualnej w procesie fizjoterapii. Podstawy biomechaniczne i patofizjologiczne terapii
manualnej. Trakcje i mobilizacje – zasady wykonywania. Podstawowe metody terapii manualnej – zbieżności
i różnice. Metodyka wykonywania zabiegów manualnych. Zagrożenia terapii manualnej, wskazania i
przeciwwskazania. Typy połączeń kości. Płaszczyzna lecznicza w terapii manualnej. Ruchy kości i stawów
(rotacja kości – toczenie z poślizgiem w stawie). Kierunek ruchu toczenia i ślizgu w stawie. Ruchy kości i
stawów c.d. (translacja kości – gra stawowa w stawie). Składowe gry stawowej: trakcja – kierunek, stopnie,
trójwymiarowe ustawienie, ślizg – kierunek, stopnie, trójwymiarowe ustawienie, kompresja. Reguła wklęsło-
wypukła. Pojęcie dysfunkcji układu ruchu oraz przyczyny jej powstania. Badanie palpacyjne i techniki
miękkie (punkty okostnowe, skóry, powięzi, tkanki łącznej, blizny) oraz trakcje ręczne. Mechanizmy
kompensacyjne w przebiegu dysfunkcji aparatu ruchu kończyny górnej dolnej i kręgosłupa. Dynamiczny
układ struktur układu mięśniowego, nerwowego, biernego aparatu ruchu oraz narządów wewnętrznych.
Techniki mobilizacyjne jednowymiarowe kończyny górnej, dolnej i kręgosłupa. Metody ryglowania
kręgosłupa do selektywnych technik mobilizacyjnych. Trójwymiarowe techniki mobilizacyjne kończyn,
techniki manipulacyjne stawów kończyn.
Ćwiczenia praktyczne
semestr 4
Techniki mobilizacji stawów międzykręgowych. Poizometryczna relaksacja mięśni i jej znaczenie w procesie
usprawniania chorych. Podstawy terapii manualnej wg B. Mulligana. Założenia i techniki metody Maitlanda.
Ortopedyczna Terapia Manualna Kaltenborn-Evjenth. Metoda E – Technik (metoda Hanke). Anatomia i
funkcja (powtórzenie, utrwalenie) oraz badanie i leczenie manualne stawów: palców ręki, śródręcza,
nadgarstka, ręki, łokciowego, ramiennego, obręczy barkowej, palców stóp, śródstopia, stępu, stawu
skokowego, kolanowego i biodrowego. Anatomia i funkcja (powtórzenie, utrwalenie) oraz badanie i leczenie
manualne dysfunkcji kręgosłupa: szyjnego i połaczenia C/Th, piersiowego i żeber oraz połączenia Th/L,
lędźwiowego i połączenia L/S oraz miednicy.
Literatura Literatura:
1. Arkuszewski Z: Podręcznik medycyny manualnej. Atlas zabiegów- kręgosłup szyjny. Elipsa-Jaim, Kraków
2001.
36
2. Jorritsma W: Anatomia na żywym człowieku. Wstęp do terapii manualnej. Wydawnictwo Medyczne Urban
& Partner, Wrocław 2004.
3. Frisch H, Roex J: Terapia manualna. Poradnik wykonywania ćwiczeń. PZWL, Warszawa 2005.
4 .Put M, Szczygieł A, Starzyński J.: Zastosowanie wybranych technik tapingu limfatycznego oraz terapii
manualnej wg. B. Mulligana w usprawnianiu złamań podudzia. Medycyna Manualna. T.X .nr 2 i 3., Głogów
2006.
Literatura dodatkowa
1. Chaitow L. De Lany J. (red. Stodolny J.): Manualna terapia nerwowo- mięśniowa. Przypadki kliniczne.
Elsevier Urban &Partner. Wrocław 2009.
2. Földi M., Strössenreuther R. (red. Woźniewski M.): Podstawy manualnego drenażu limfatycznego. Elsevier
Urban &Partner. Wrocław 2005.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizykoterapia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok, II rok – niestudia stacjonarne
Punkty ECTS 9 - w tym:
3 ECTS w sem. 2,
3 ECTS w sem. 3,
3 ECTS w sem. 4
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011, 2011/2012 i dalsze
sem. 2, 3, 4
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady =18 h / 9 h sem.2 / 9 h sem.3
ćwiczenia praktyczne medyczne = 90 h/ 18h sem.2/
36 h sem. 3/ 36 h sem. 4
samokształcenie/8 h
Koordynator mgr Piotr Wróbel
Prowadzący mgr Piotr Wróbel, mgr Aldona Kania, mgr Dorota Ogarek,
mgr Agata Trytko, mgr Robert Pabian, mgr Marta Załęcka,
mgr Elżbieta Gancarz
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin – ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Opanowanie zasadniczych wiadomości z fizykoterapii
(medycyny fizykalnej), przeprowadzenie wywiadu z
pacjentem pod kątem planowania długo i krótkoterminowych
zabiegów fizykalnych. Student powinien być wyszkolony
metodycznie i umieć odpowiednio przygotować pacjenta do
zabiegu i wykonać zabiegi fizykalne z ciepłolecznictwa,
krioterapii, światłolecznictwa, laseroterapii i elektroterapii a
także opanować wskazania i przeciwwskazania do
wykonywania zabiegów. Celem nauczania jest wykorzystanie
37
poznanych metod fizykoterapii w leczeniu różnych schorzeń,
w poszczególnych jednostkach chorobowych oraz analiza
przypadków klinicznych i interpretacja dokumentacji
medycznej. Zastosowanie poznanych metod terapeutycznych
w zależności od aktualności symptomów zapalnych.
Skrócony opis
przedmiotu
Rys historyczny fizykoterapii w Polsce i za granicą.
Systematyka fizykoterapii. Podstawy fizyczne i biologiczne
zabiegów fizykalnych z zastosowaniem ciepła, zimna,
światła, fali magnetycznej i elektro magnetycznej, fali
ultradźwiękowej a także stałego i zmiennego prądu
elektrycznego małej, średniej i wysokiej częstotliwości.
Reakcje fizjologiczne organizmu ludzkiego na zastosowanie
w/w czynników fizykalnych. Metodyka wykonywania
zabiegów w poszczególnych jednostkach chorobowych oraz
analiza przypadków klinicznych a także wskazania i
przeciwwskazania do wykonywania zabiegów. Planowanie
efektów długo i krótkoterminowych w kompleksowym
leczeniu fizjoterapeutycznym. Wykorzystanie najnowszych
osiągnięć z zakresu aparatury do medycyny fizykalnej.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
semestr 2
Rys historyczny fizykoterapii w Polsce i za granicą.
Technika wykonywania zabiegów cieplnych- okłady lignoparafinowe. Rumień cieplny.
Podstawy fizyczne termoterapii. Zabiegi cieplne: ciepłe okłady, kąpiele parafinowe, wykorzystanie zabiegów
cieplnych w różnych schorzeniach. Zabiegi cieplne ogólne: sauna.
Leczenie zimnem: przegląd metod leczniczych- krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa (kriokomora).
Reakcje fizjologiczne organizmu po zastosowaniu krioterapii miejscowej i ogólnoustrojowej.
Hydroterapia. Wpływ masażu podwodnego i kąpieli kontrastowych na ustrój.
Ciepło endogenne:
a) Terapeutyczne wykorzystanie ultradźwięków. Bezpośrednia aplikacja na różne części ciała. Leczenie
krwiaków zgodnie z zasadą „iceberg”. Pośrednia aplikacja ultradźwięków w wodzie. Diagnostyczne
zastosowanie przy złamaniach z przeciążenia. Jonoforeza - wykaz leków, podstawy fizyczne.
b) Diatermia- grzanie głębokie. Curapuls i Terapuls - zasady dawkowania, efekt termiczny i biologiczny,
zasady BHP.
Światłolecznictwo;
a) Zastosowania w leczeniu promieni ultrafioletowych (UV) - Emita
b) Terapeutyczne zastosowanie promieniowania podczerwonego (IR) - Lumina, Solux
c) Promieniowanie spolaryzowane - Bioptron
d) Biostymulacja laserowa- metoda punktowa i scaningowa
Reakcje fizjologiczne organizmu.
Impulsowe pole magnetyczne niskiej częstotliwości. Podstawy fizyczne.
IPM - Jednostki chorobowe.
Wziewania wykaz leków, podstawy fizyczne.
Klimatologia- wykaz uzdrowisk, Zastosowanie polskiego klimatu.
Balneoterapia – wody mineralne, rodzaje kąpieli leczniczych.
Podział i charakterystyka prądów stosowanych w elektroterapii.
Bioelektryczność żywej komórki.
Podstawowe wiadomości dotyczące prądu i jego parametrów.
Działanie prądu stałego na organizm. Mechanizmy elektrokinetycznego działania prądu stałego. Lokalne
zmiany pod wpływem prądu stałego.
Przygotowanie pacjenta do zabiegu, wywiad, dobór elektrod i metody zabiegowej. Wskazania i
przeciwwskazania do stosowania prądu stałego w terapii. Zasady bezpieczeństwa przy wykonywaniu
zabiegów z wykorzystaniem prądów elektrycznych (stały, niskiej i średniej częstotliwości). Galwanizacja:
anodowa, katodowa, podłużna, poprzeczna, jonoforeza, kąpiele elektryczno-wodne: częściowe i całkowite.
Elektrodiagnostyka nerwów i mięśni. Podstawy fizjologiczne elektrodiagnostyki. Metoda jakościowa: prawo
38
skurczu Erba, test Lanego, galwaniczno- faradyczny test Erba, interpretacja wyników. Metoda ilościowa:
reobaza, chronaksja, krzywa i/t i jej interpretacja, wyznaczanie współczynnika akomodacji.
Wykłady
semestr 3
Prąd Träberta (2/5, Ultra Reiz). Charakterystyka parametrów prądu, dawkowanie, efekty powstające w
tkankach, środki ostrożności w czasie wykonywania zabiegów, sposoby aplikacji: metoda lokalna i
segmentarna. Metodyka zabiegów. Leczenie zaburzeń neurowegetatywnych, specyficznych zaburzeń w
skórze, nerwach, mięśniach, stawach.
Terapia bólu. Teorie modelowania informacji bólowej za pomocą bodźca elektrycznego. TENS- przezskórna
elektryczna stymulacja nerwów. Podział i parametry prądów, mechanizm działania na różnych poziomach
modulowania informacji bólowej, techniki zabiegowe: dobór elektrod i miejsca lokalizacji, przygotowanie
pacjenta do zabiegu (wywiad), dobór rodzaju prądu w zależności od oceny dolegliwości bólowych przez
pacjenta. Wskazania i przeciwwskazania.
TENS- kliniczne zastosowanie w różnego rodzaju schorzeniach. Bóle pooperacyjne, bóle barków i w
odcinku szyjnym kręgosłupa, bóle dolnego odcinka kręgosłupa, dolegliwości bólowe w schorzeniach
reumatycznych, bóle naczyniowe, bóle głowy, bolesne miesiączki, bóle porodowe, bóle nowotworowe, urazy
sportowe.
Prądy diadynamiczne wg Bernarda: podział, działanie na tkanki poszczególnych prądów, technika zabiegów.
Mikroprądy: mechanizm działania na tkanki, sposoby emisji, parametry i metodyka zabiegu, wskazania i
przeciwwskazania.
Prądy interferencyjne wg Nemeca, prądy średniej częstotliwości modulowane
Dipol Vector, Isoplanar Vector -techniki czteropolowe i interferencja dwupolowa. Charakterystyka
parametrów, fizjologiczne znaczenie prądów średniej częstotliwości, sposoby aplikacji, rodzaje elektrod,
wskazania, środki ostrożności, przeciwwskazania, techniki lecznicze, ogóle zalecenia dotyczące doboru
parametrów, leczenia bólu ostrego i chronicznego, zmniejszenie napięcia mięśniowego, zmniejszenie
spastyczności, stymulacja narządów w jamie brzusznej i przyspieszenie procesów zdrowienia.
Metody stymulacji mięśni osłabionych, prawidłowo unerwionych.
Prąd Kotza („Rosyjska stymulacja”),
Prądy typu faradycznego.
Neurofizjologiczne efekty stymulacji.
Terapia Wysokotonowa, Energotonowa- HITOP - podstawy fizyczne i biologiczne, metodyka zabiegów,
efekty tkankowe, simul famI, simul famX. 4000 – 32000 Hz.
Neurofizjologiczne efekty HITOP.
Równoczesna modulacja amplitudy i częstotliwości.
Wskazania i przeciwwskazania.
Terapia skojarzona; UD+ TENS, UD+ stymulacja mm., metodyka zabiegów, efekty tkankowe.
Neurofizjologiczne efekty stymulacji. Wskazania i przeciwwskazania.
Stymulacja wysokonapięciowa (HVS): parametry prądu, mechanizm działania, sposoby emisji, techniki
zabiegowe, wskazania i przeciwwskazania.
Wykorzystanie poznanych metod elektroterapii w leczeniu różnych schorzeń, analiza przypadków
klinicznych. Ocena stanu pacjenta, wyznaczenie celów elektroterapii: krótko i długoterminowych.
Zastosowanie poznanych metod terapeutycznych zależności od aktualności symptomów zapalnych.
Przegląd literatury medycznej pod kątem zastosowania nowoczesnych metod fizykalnych w codziennej
praktyce fizjoterapeuty. Zapoznanie z dokumentacją medyczną.
Ćwiczenia praktyczne
semestr 2
Zapoznanie z regulaminem pracowni i zasadami BHP. Technika wykonywania zabiegów cieplnych- okłady
lignoparafinowe na różne części ciała. Podstawy fizyczne termoterapii.
Zabiegi cieplne: ciepłe okłady, kąpiele parafinowe, wykorzystanie zabiegów cieplnych w różnych
schorzeniach na poszczególne części ciała.
Zabiegi cieplne ogólne: sauna, reakcje fizjologiczne ustroju na ciepło (+80,+120 stopni Celsjusza)
Leczenie zimnem: przegląd metod leczniczych- krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa (kriokomora).
Podstawy fizyczne i reakcje fizjologiczne ustroju na zimno (-100, -130 stopni Celsjusza)
Hydroterapia. Demonstracja masażu podwodnego, kąpieli kontrastowych.
Terapeutyczne wykorzystanie ultradźwięków. Bezpośrednia aplikacja na różne części ciała. Leczenie
krwiaków zgodnie z zasadą „iceberg”. Pośrednia aplikacja ultradźwięków w wodzie. Diagnostyczne
zastosowanie przy złamaniach.
Ćwiczenia praktyczne
semestr 3
Diatermia- grzanie głębokie. Zapoznanie z aparaturą, zasady dawkowania, efekt termiczny i biologiczny,
39
zasady BHP.
Terapeutyczne zastosowanie promieniowania podczerwonego (IR) Zastosowania w leczeniu promieni
ultrafioletowych (UV), wykorzystanie promieni w różnych schorzeniach na poszczególne części ciała.
Biostymulacja laserowa, promieniowanie spolaryzowane. Podstawy fizyczne i reakcje fizjologiczne ustroju.
Metodyka wykonywania zabiegów w leczeniu różnych schorzeń.
Pole magnetyczne niskiej częstotliwości. Podstawy fizyczne i reakcje fizjologiczne ustroju. Wykorzystanie
zabiegów IPM w różnych schorzeniach na poszczególne części ciała.
Podstawowe wiadomości dotyczące prądu i jego parametrów. Bioelektryczność żywej komórki.
Charakterystyka prądów stosowanych w elektroterapii.
Działanie prądu stałego na organizm. Mechanizmy elektrokinetycznego działania prądu stałego. Lokalne
zmiany pod wpływem prądu stałego.
Przygotowanie pacjenta do zabiegu, wywiad, dobór elektrod i metody zabiegowej.
Wskazania i przeciwwskazania do stosowania prądu stałego w terapii. Zasady bezpieczeństwa przy
wykonywaniu zabiegów z wykorzystaniem prądów elektrycznych (stały, niskiej i średniej częstotliwości).
Praktyka: technika wykonywania zabiegów za pomocą prądu stałego: galwanizacja: anodowa, katodowa,
podłużna, poprzeczna, jonoforeza, kąpiele elektryczno-wodne: częściowe i całkowite.
Elektrodiagnostyka nerwów i mięśni. Podstawy fizjologiczne elektrodiagnostyki. Metoda jakościowa: prawo
skurczu Erba, test Lanego, galwaniczno- faradyczny test Erba, interpretacja wyników. Metoda ilościowa:
reobaza, chronaksja, krzywa i/t i jej interpretacja, wyznaczanie współczynnika akomodacji. Praktyczne
wykonywanie zabiegów.
Zastosowanie poznanych metod terapeutycznych różnych schorzeniach.
Dobór metod w zależności od aktualności symptomów zapalnych, wieku i stanu psychofizycznego pacjenta.
Ćwiczenia praktyczne
semestr 4
Prąd Traberta (2/5, Ultra Reiz). Charakterystyka parametrów prądu, dawkowanie, efekty powstające w
tkankach, środki ostrożności w czasie wykonywania zabiegów, sposoby aplikacji: metoda lokalna i
segmentarna. Metodyka zabiegów. Wskazania i przeciwwskazania. Leczenie zaburzeń neurowegtatywnych
(kliniczny obraz specyficznych zaburzeń w skórze, nerwach, mięśniach, stawach). Praktyczne wykonywanie
zabiegów.
Terapia bólu. Teorie modelowania informacji bólowej za pomocą bodźca elektrycznego. TENS- przezskórna
elektryczna stymulacja nerwów. Podział i parametry prądów, mechanizm działania na różnych poziomach
modulowania informacji bólowej, techniki zabiegowe: dobór elektrod i miejsca lokalizacji, przygotowanie
pacjenta do zabiegu (wywiad), dobór rodzaju prądu w zależności od oceny dolegliwości bólowych przez
pacjenta. Wskazania i przeciwwskazania. Praktyczne wykonywanie zabiegów.
TENS- kliniczne zastosowanie w różnego rodzaju schorzeniach. Bóle pooperacyjne, bóle barków i w odcinku
szyjnym kręgosłupa, bóle dolnego odcinka kręgosłupa, dolegliwości bólowe w schorzeniach reumatycznych,
bóle deaferentacyjne, bóle naczyniowe, bóle głowy, bolesne miesiączki, bóle porodowe, bóle nowotworowe,
urazy sportowe. Praktyczne wykonywanie zabiegów.
Prądy diadynamiczne: podział, działanie na tkanki poszczególnych prądów, technika zabiegów, praktyczne
wykonywanie zabiegów.
Mikroprądy: mechanizm działania na tkanki, sposoby emisji, parametry i metodyka zabiegu, wskazania i
przeciwwskazania, praktyczne wykonywanie zabiegów.
Stymulacja wysokonapięciowa (HVS): parametry prądu, mechanizm działania, sposoby emisji, techniki
zabiegowe, wskazania i przeciwwskazania.
Prądy interferencyjne wg Nemeca, prądy średniej częstotliwości modulowane, techniki czteropolowe i
dwupolowe ( Dipol Vector, Isoplanar Vector.) Charakterystyka parametrów, fizjologiczne znaczenie prądów
średniej częstotliwości, sposoby aplikacji, rodzaje elektrod, wskazania, środki ostrożności, przeciwwskazania,
techniki lecznicze, ogóle zalecenia dotyczące doboru parametrów, leczenia bólu ostrego i chronicznego,
zmniejszenie napięcia mięśniowego, zmniejszenie spastyczności, stymulacja narządów w jamie brzusznej i
przyspieszenie procesów zdrowienia. Praktyczne wykonywanie zabiegów.
Stymulacja mięśni osłabionych, prawidłowo unerwionych. Prąd Kotza („Rosyjska stymulacja”), prądy typu
faradycznego. Neurofizjologiczne efekty stymulacji. Elektrostymulacja w skoliozach. Praktyczne
wykonywanie zabiegów: elektrostymulacja m. czworogłowego uda, m. dwugłowego uda, m. trójgłowego
łydki, mm. Pośladkowych, mm. Obręczy barkowej, mm. Dwugłowego i trójgłowego ramienia, mm. Brzucha.
Terapia energotonowa- podstawy fizyczne, metodyka zabiegów, efekty tkankowe, simul fami, simul famx
Terapia skojarzona: ud+ TENS, ud+ stymulacja mięśni, metodyka zabiegów, efekty tkankowe i stawowe.
Wskazania i przeciwwskazania. Praktyczne wykonywanie zabiegów
Wykorzystanie poznanych metod elektroterapii w leczeniu różnych schorzeń, analiza przypadków
klinicznych. Ocena stanu pacjenta, wyznaczenie celów elektroterapii: krótko i długoterminowych.
Wykorzystanie poznanych metod elektroterapii w leczeniu różnych schorzeń, analiza przypadków
40
klinicznych.
Literatura Literatura podstawowa
1. Kahn R.: Elektroterapia-zasady i stosowanie. Wyd. II. PZWL, Warszawa 2005.
2. Mika T. Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2006.
3. Straburzyński G.: Medycyna Fizykalna. PZWL, Warszawa 2003.
4. Sieroń A. Magnetoterapia i magnetostymulacja. Acta Bio-Opt Inf Med.1998
5. Sieroń A. Zastosowanie pól magnetycznych w medycynie. Alfa Media Press, Bielsko-Biała 2000.
6. Zagrobelny Z. Krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa. Urban&Partner, Wrocław 2003.
7. Byl N.: Zastosowanie ultradźwięków jako metody wspomagającej przezskórne podawanie leków:
jonoforeza. Physical Therapy, 1995.
8. Szadurski L. Modulujące działanie promieniowania laserowego i ultradźwięków na reakcje skurczu
tętnic. Fizjoterapia Polska 2003.
Literatura uzupełniająca
1. Bauer A, Wiecheć M. Przewodnik metodyczny po wybranych zabiegach fizykalnych. Markmed
Rehabilitacja s.c., Ostrowiec Świętokrzyski 2005.
2. Wróbel P., Niedźwiedzka B., Trąbka R. Wpływ treningu mięśni prądami fazowymi Kotza na przyrost
siły i masy głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda u pacjentów w przebiegu choroby
zwyrodnieniowej stawu rzepkowo-udowego. Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja 2002; 4(2): 218-
221.
3. Wróbel P., Trąbka R. Terapia energotonowa w leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowego.
Fizjoterapia Polska 2003 3(2): 205-209
4. Wróbel P., Trąbka R. Zastosowanie impulsowego pola magnetycznego u pacjentów po artroskopii stawu
kolanowego. Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja 2003 3(1): 31-37
5. Robertson V., Ward A., Low J., Reed A. (red. Łukowicz M.): Fizykoterapia – aspekty kliniczne i
biofizyczne. Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2009.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Masaż leczniczy
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – niestudia stacjonarne
Punkty ECTS 4 – w tym:
2 ECTS w sem. 3,
2 ECTS w sem. 4,
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 3 i 4
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne medyczne= 54 h/ 27 h sem.3/ 27 h s.4
samokształcenie = 4 h / 2 h sem.3 / 2 h sem.4
Koordynator mgr Tomasz Załęcki
41
Prowadzący mgr Tomasz Załęcki, mgr Ewa Otfinowska,
mgr Sławomir Kozioł, mgr Andrzej Ligęza
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność praktycznego zastosowania podstawowych
technik masażu klasycznego w stosunku do poszczególnych
części ciała człowieka, automasażu i masażu sportowego.
Praktyczne opanowanie techniki masażu segmentarnego,
drenażu limfatycznego, masażu przyrządowego i masażu w
środowisku wodnym.
Skrócony opis
przedmiotu
Cele i zadania masażu klasycznego, zasady, normy i
organizacja pracy masującego. Techniki masażu klasycznego.
Praktyczne podstawy stosowania technik masażu klasycznego
na poszczególne części ciała człowieka. Automasaż i
podstawy masażu sportowego. Podstawy anatomiczno-
fizjologiczne masażu segmentarnego. Podstawy drenażu
limfatycznego. Masaż przyrządowy i masaż w środowisku
wodnym. Wskazania i przeciwwskazania do stosowania ww.
metod masażu.
Pełny opis przedmiotu
Ćwiczenia praktyczne
semestr 3
Rys historyczny masażu klasycznego. Cele i zadania masażu klasycznego. Zasady etyczno-deontologiczne w
aspekcie wykonywania masażu. Higiena terapeuty i pacjenta. Normy i zalecenia odnośnie pomieszczenia do
wykonywania masażu i jego wyposażenia. Organizacja pracy i warunki pracy masującego. Środki
wspomagające masaż. Wskazania i przeciwwskazania do wykonywania masażu. Osie, płaszczyzny i regiony
ciała człowieka dla potrzeb masażu. Anatomiczne i fizjologiczne podstawy masażu. Wpływ masażu na: skórę,
stawy, ścięgna i ich pochewki oraz na układy: mięśniowy, nerwowy, krwionośny, limfatyczny i na ogólną
przemianę materii. Podstawy stosowania masażu klasycznego w urazach, chorobach reumatycznych,
wewnętrznych i układu nerwowego. Cele, zadania i zalety automasażu. Ćwiczenia w automasażu.
Odmienność masażu stosowanego w sporcie. Masaż segmentarny: podstawy anatomiczno-fizjologiczne
masażu segmentarnego. Zakres unerwienia segmentarnego narządów wewnętrznych, mięśni i skóry oraz ich
wzajemne powiązania i wynikające stąd zależności. Podstawy kliniczne masażu segmentarnego. Objawy
miejscowe i ogólne. Dawkowanie i optymalne warunki stosowania masażu segmentarnego. Sposoby
stwierdzania odruchowych i bólowych objawów chorobowych. Wykrywanie zmian odruchowych w skórze,
tkance łącznej, mięśniach i okostnej.
Ćwiczenia praktyczne
semestr 4
Określanie punktów maksymalnych. Kolejność postępowania i kierunki wykonywania masażu
segmentarnego. Przesunięcie odruchowe. Wskazania i przeciwwskazania do wykonywania masażu
segmentarnego. Pozycje ułożeniowe masowanego. Rozluźnianie wskazanych części ciała. Chwyty
stabilizujące. Przygotowanie rąk terapeuty do masażu. Poznanie technik klasycznych: głaskanie, ugniatanie,
rozcieranie, ucisk, oklepywanie, wibracja. Kształcenie technik masażu klasycznego poszczególnych części
ciała człowieka: kręgosłupa lędźwiowego, kręgosłupa piersiowego i szyjnego, obręczy biodrowej, kończyn
dolnych, kończyn górnych, klatki piersiowej i brzucha. Posługiwanie się środkami wspomagającymi masaż.
Masaż segmentarny: sposoby dotykania. Kształcenie wrażeń dotykowych. Ćwiczenia pamięci dotykowej.
Różnicowanie przebarwień skóry i rzeźby ciała człowieka dla celów diagnostycznych i leczniczych. Chwyty:
diagnostyczne, lecznicze. Technika i kolejność stosowania chwytów przy opracowywaniu: grzbietu, miednicy,
klatki piersiowej, karku i głowy, kończyn górnych, brzucha i kończyn dolnych. Drenaż limfatyczny: podstawy
anatomiczno-fizjologiczne drenażu limfatycznego. Zasady stosowania drenażu limfatycznego. Omówienie
masażu przyrządowego. Masaż w środowisku wodnym.
Literatura
42
Literaura podstawowa:
1. Zborowski A.: Masaż klasyczny. Wyd. A-Z, Kraków 2000.
2. Zborowski A.: Masaż segmentarny. Wyd. A-Z, Kraków 2004.
3. Prochowicz Z.: Podstawy masażu leczniczego. PZWL, Warszawa 2006.
Literatura uzupełniająca:
1. Zborowski A.: Drenaż limfatyczny. Wyd. A-Z, Kraków 2006.
2. Podgórski T.: Masaż w rehabilitacji i sporcie. AWF, Warszawa 1996.
3. Magiera L.: Klasyczny masaż leczniczy. Wyd. Biostyl, Kraków 2006.
4. Magiera L: Automasaż leczniczy. Wyd. Biostyl, Kraków 2003.
5. Magiera L., Kasperczyk T.: Segmentarny masaż leczniczy. Wyd. Biostyl, Kraków 2001. 6. Chaitow L., Fritz S. (red. Saulicz E.): Masaż leczniczy. Badanie i leczenie mięśniowo-powięziowych
punktów spustowych. Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2009.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia ogólna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 8 – w tym:
4 ECTS w sem. 1
4 ECTS w sem. 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010 / 2011 i dalsze
sem. 1 i 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne = 60 h / 30 h sem.1 / 30 h sem.2
samokształcenie = 6 h / 3 h sem.1 / 3 h sem.2
Koordynator lek. med. Marta Kozioł
Prowadzący lek. med. Marta Kozioł, mgr Aldona Kania, mgr Elżbieta
Gancarz, mgr Dorota Ogarek, mgr Edyta Tchórzewska
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Poznanie opisu i interpretacji podstawowych pojęć
dotyczących niepełnosprawności, zmian i zjawisk
charakterystycznych dla różnego rodzaju niepełnosprawności
oraz sposobów łagodzenia lub likwidowania ich skutków.
Opis całokształtu oddziaływania rehabilitacji medycznej i
fizjoterapii. Opanowanie umiejętności wyboru oraz
wykonywania badań i testów niezbędnych dla doboru
środków fizjoterapii.
Skrócony opis
przedmiotu
Problematyka niepełnosprawności, rehabilitacji, rehabilitacji
medycznej i fizjoterapii. Procesy kompensacji, adaptacji i
regeneracji. Plastyczność ośrodkowego układu nerwowego.
43
Ocena stanu funkcjonalnego chorego – testy funkcjonalne,
specyficzne dla różnych schorzeń, dysfunkcji i metod
fizjoterapii. Organizacja rehabilitacji i fizjoterapii w różnych
placówkach lecznictwa zamkniętego i otwartego.
Wykorzystanie aparatury diagnostyczno-pomiarowej w
diagnostyce funkcjonalnej.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Podstawowe pojęcia i definicje dotyczące niepełnosprawności. Przyczyny, objawy i rodzaje
niepełnosprawności. Typy reakcji na niepełnosprawność ze strony osób poszkodowanych. Definicje i
współzależności pojęć: rehabilitacja, rehabilitacja medyczna, fizjoterapia. Cele rehabilitacji. Cechy polskiej
koncepcji rehabilitacji. Interdyscyplinarność rehabilitacji i jej związki z naukami medycznymi,
humanistycznymi i „o kulturze fizycznej”. Efektywność rehabilitacji w różnych działach medycyny i
wybranych jednostkach chorobowych. Niepełnosprawność w różnych działach medycyny, w wybranych
zespołach i jednostkach chorobowych. Procesy kompensacji, adaptacji i regeneracji w wyrównywaniu
ubytków funkcjonalnych. Plastyczność ośrodkowego układu nerwowego, plastyczność neuronu, procesy
naprawcze po uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego, granice potencjału rehabilitacyjnego.
Miejsce fizjoterapii w kompleksowej rehabilitacji. Organizacja oraz schemat struktury organizacyjnej
rehabilitacji i fizjoterapii. Systematyka fizjoterapii. Ogólna metodyka postępowania rehabilitacyjnego i
fizjoterapeutycznego. Ogólne zasady doboru środków, form i metod fizjoterapii. Skład zespołu
rehabilitacyjnego w odniesieniu do wybranych jednostek chorobowych i okresu usprawniania. Specyfika
rehabilitacji szpitalnej w różnych działach medycyny; specyfika rehabilitacji: w oddziale rehabilitacji,
ambulatoryjnej ogólnej i specjalistycznej, domowej, sanatoryjnej i w ośrodkach rehabilitacji. Organizacja
obozów i turnusów rehabilitacyjnych. Etyka zawodu fizjoterapeuty, jego kompetencje oraz odpowiedzialność
moralna i prawna. Podmiotowe podejście fizjoterapeuty do osoby rehabilitowanej.
Metody oceny stanu funkcjonalnego chorego oraz dokumentowanie tego stanu, dokumentowanie zabiegów
fizjoterapeutycznych w warunkach ambulatoryjnych i oddziału szpitalnego. Rodzaje badań diagnostycznych i
funkcjonalnych niezbędnych przy tworzeniu oraz modyfikowaniu i kontroli wyników rehabilitacji.
Specyficzne testy stosowane w różnych metodach fizjoterapii i w różnych schorzeniach oraz dysfunkcjach.
Aparatura diagnostyczno- pomiarowa, analiza i interpretacja wyników badań aparaturowych. Rola i znaczenie
tych badań w doborze środków fizjoterapii oraz kontroli wyników usprawniania, na różnych etapach
programu rehabilitacji chorego.
Literatura Literatura podstawowa
1. Zembaty A. (red.): Kinezyterapia. T. I i II. Wyd. Kasper. Kraków 2002.
2. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna. T. I i II. Urban &Partner. Wrocław 2003.
3. Kiwerski J. (red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL. Warszawa. 2005.
4. Nowotny J. (red.): Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu. Medi Page. Warszawa
2006.
5. Kilar J.Z., Lizis P.: Leczenie ruchem. Badanie narządu ruchu. Cz.I. Wyd. Kasper. Kraków 1996.
Literatura uzupełniająca
1. Rosławski A., Skolimowski T.: Badanie czynnościowe w kinezyterapii. Wyd. AWF. Wrocław. 2000.
2. Stoller D.W. i wsp.: 100 rozpoznań – układ mięśniowo-szkieletowy. Wyd. Medi Page. Warszawa 2005.
3. Kenyon K., Kenyon J. (red. Śliwiński Z.): Kompendium fizjoterapii. Elsevier Urban & Partner. Wrocław
2007.
4. Barnes M.P. (red. Opara J.): Podręcznik rehabilitacji medycznej. Elsevier Urban & Partner. Wrocław 2008.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
44
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w ortopedii i traumatologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 6 – w tym:
3 ECTS w sem. 3
3 ECTS w sem. 4
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012
sem. 3 i 4
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady = 12 h / 6 h sem.3 / 6 h sem.4
ćwiczenia praktyczne = 30 h / 15 h sem.3 / 15 h sem.4
samokształcenie = 2 h / 1 h sem.3 / 1h sem.4
Koordynator dr n. med. Janusz Cwanek
Prowadzący mgr Monika Tybon, mgr Magdalena Ogarek, mgr Agnieszka
Kowal, mgr Joanna Grajdura, mgr Jolanta Pawelec
Sposób zaliczenia wykłady – zal. ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie przez studenta podstawowych wiadomości dotyczących
badania pacjenta z zakresu ortopedii i traumatologii - wywiad,
badanie czynnościowe pacjenta, prowadzenie dokumentacji
klinicznej.
Nabycie podstawowych wiadomości dotyczących typów urazów,
jednostek i zespołów chorobowych z zakresu ortopedii
i traumatologii z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki
rozwijających się zmian, ich odwracalności, mechanizmów
kompensacyjnych i powiązań przyczynowo-skutkowych między
objawami.
Nabycie podstawowych wiadomości dotyczących chorób,
urazów, zespołów przeciążeniowych kręgosłupa
z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się
zmian, ich odwracalności, mechanizmów kompensacyjnych.
Rokowanie, zejście choroby i jej skutki, z uwzględnieniem
rodzaju i stopnia ewentualnej niepełnosprawności.
Zapoznanie się z mechanizmem uszkodzeń urazowych,
uciskowych naczyń, nerwów – leczenie, następstwa wczesne,
późne.
Nabycie podstawowych wiadomości dotyczących amputacji
kończyn górnych, dolnych – przyczyny, poziomy amputacji,
postępowanie przed i pooperacyjne, zaopatrzenie ortopedyczne.
Zapoznanie z najczęściej spotykanymi wadami wrodzonymi
kręgosłupa, klatki piersiowej, szyi, kończyn górnych i dolnych.
Nabycie podstawowych wiadomości dotyczących wad postawy
z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się
45
zmian, ich odwracalności, mechanizmów kompensacyjnych
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: badanie
ortopedyczne i diagnozowanie pacjenta dla potrzeb
fizjoterapii oraz na podstawie znajomości jednostek
i zespołów chorobowych planowanie procesu rehabilitacji
z uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań do stosowania
zabiegów fizjoterapeutycznych
Skrócony opis
przedmiotu
Badanie i diagnozowanie pacjenta dla celów ortopedycznych.
Urazy narządu ruchu - skręcenia, zwichnięcia, złamania,
zespoły przeciążeniowe, zespoły zużycia stawów i kości
kończyny górnej, miednicy , stawów biodrowych i kończyny
dolnej – rodzaje, objawy, leczenie, powikłania.
Urazy, zespoły przeciążeniowe kręgosłupa – objawy,
leczenie, powikłania.
Amputacje w obrębie kończyn górnych, dolnych – przyczyny,
poziomy amputacji, zaopatrzenie ortopedyczne.
Oparzenia – zasady postępowania, powikłania.
Wady wrodzone kręgosłupa, klatki piersiowej, kończyn –
leczenie zachowawcze, operacyjne.
Wady postawy - z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki
rozwijających się zmian, ich odwracalności, mechanizmów
kompensacyjnych.
Pełny opis przedmiotu Wykłady:
Rys historyczny ortopedii. Traumatologia i jej zakres. Badanie ortopedyczne, prowadzenie dokumentacji
klinicznej.
Pojęcie urazu, choroba urazowa. Wstrząs- patogeneza, rodzaje wstrząsu, postępowanie. Rany – zaopatrzenie
ran, powikłania wczesne i późne. Zakażenia, zapalenia. Oparzenia, odmrożenia – zasady postępowania,
powikłania.
Zwichnięcia, skręcenia stawów, złamania kości – rodzaje złamań, zasady udzielania pierwszej pomocy,
fizjologia zrostu kostnego, powikłania. Zespoły niedokrwienne – przykurcz Volkmana, zespół Sudecka.
Obrażenia tkanek miękkich narządu ruchu. Późne skutki uszkodzeń narządu ruchu – przykurcze,
zesztywnienia stawów – zasady postępowania. Choroby przeciążeniowe narządu ruchu. Choroby
reumatoidalne narządu ruchu z punktu widzenia patologii narządu ruchu.Amputacje – postępowanie przed i
po operacyjne, zaopatrzenie ortopedyczne. Zniekształcenia szyi i klatki piersiowej, kręgosłupa w płaszczyźnie
strzałkowej, czołowej – skoliozy – klasyfikacja, postępowanie z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki
rozwijających się zmian, mechanizmów kompensacyjnych - leczenie zachowawcze, operacyjne.
Wady wrodzone, nabyte kończyn. Wrodzona dysplazja stawu biodrowego, wady wrodzone stóp – leczenie
zachowawcze, operacyjne.
Ćwiczenia praktyczne:
Badanie podmiotowe, badanie przedmiotowe-oglądanie, badanie dotykiem, badanie siły mięśniowej, badanie
zakresów ruchu w stawach badanie czynnościowe narządu ruchu.
Urazy narządu ruchu – skręcenia, zwichnięcia – rodzaje, zasady postępowania leczniczego, złamania kości –
rodzaje, mechanizm urazu, fizjologia zrostu kostnego, postępowanie lecznicze, powikłania
Urazy i złamania, zespoły przeciążeniowe kończyny górnej - stawu barkowego, ramienia, stawu łokciowego,
przedramienia, nadgarstka i ręki /zespół Sudecka, przykurcz Volkmana/.
Urazy i złamania miednicy i kończyny dolnej – złamania i urazy , zespoły przeciążeniowe, zespoły zużycia
stawów biodrowych /złamanie szyjki kości udowej, endoprotezoplastyka stawu biodrowego- rodzaje
endoprotez, postępowanie pooperacyjne/, urazy kolana /łąkotkowe, więzadłowe, zespoły zużycia –
endoprotezoplastyka stawu kolanowego – postępowanie pooperacyjne/. Złamania, urazy goleni, stawu
skokowego i stopy.
Urazy kręgosłupa, porażenia i niedowłady w przebiegu urazów i chorób kręgosłupa i rdzenia kręgowego –
leczenie, postępowanie fizjoterapeutyczne, zaopatrzenie ortopedyczne
Amputacje kończyn – przyczyny, poziomy amputacji, przygotowanie chorych do zaprotezowania –
kształtowanie, hartowanie, wzmacnianie kikuta, zaopatrzenie ortopedyczne. Oparzenia – zasady
46
postępowania, powikłania
Wady wrodzone kręgosłupa, klatki piersiowej, kończyn – leczenie zachowawcze, operacyjne.
Wady postawy – podział, etapy rozwoju wady postawy, diagnozowanie, prognozowanie i leczenie z
uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się zmian, ich odwracalności, mechanizmów kompensacyjnych.
Literatura Podstawowa:
1) Tylman D., Dziak A. Traumatologia narządu ruchu. PZWL. Warszawa 1996
2) Dega W. Ortopedia i rehabilitacja.T.1-2. PZWL. Warszawa 1996
3) Marciniak W. Szulc A. Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja T.1-2 PZWL. Warszawa 2004
4) Żuk T., Dziak A. Ortopedia z traumatologią narządów ruchu- podręcznik dla studentów. PZWL. Warszawa
1993
5) Żuk T., Dziak A. Propedeutyka ortopedii PZWL. Warszawa 1986
6) Kubacki J. Zarys ortopedii i traumatologii AWF Katowice 2004
7) Nowotny J. Podstawy kliniczne fizjoterapii MediPage Warszawa 2005
8) Zagrobelny Z. Zarys Traumatologii. Skrypt AWF. Wrocław 1992
9) Gaździk T. Ortopedia i Traumatologia podręcznik dla studentów medycyny. PZWL Warszawa 2005
Zalecana:
1. Kiwerski J. Schorzenia i urazy kręgosłupa PZWL. Warszawa 2001
2. Kusz D. Kompendium ortopedii PZWL. Warszawa 2009
3. Duckworth A.D., Porter D.E., Ralston S.H.(red. Wall A.): Ortopedia, traumatologia i reumatologia. Urban
& Partner Wrocław 2010
4. Borejko M., Dziak A. Badanie radiologiczne w ortopedii. PZWL. Warszawa 1988
5. Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna Urban & Partner Wrocław 2003
6. Tylman D. Patomechanika bocznych skrzywień kręgosłupa. SEVERUS. Warszawa 1995
7. Kiwerski J. Rehabilitacja medyczna PZWL Warszawa 2005
8. Thompson J.C. Atlas anatomii ortopedycznej Nettera Urban & Partner Wrocław 2007
9. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G. Fizjoterapia z elementami klinicznymi PZWL Warszawa 2008
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w reumatologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia /III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 3 ECTS
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 i dalsze
sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin wykłady / 7 h
ćwiczenia praktyczne / 14 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Ewa Klimek-Piskorz
Prowadzący dr Ewa Klimek-Piskorz, dr Czesław Piskorz
Sposób zaliczenia wykłady – zaliczenie, ćwiczenia – zal. z oceną
47
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne.
Nabycie przez studenta podstawowych wiadomości o
chorobach reumatycznych z uwzględnieniem mechanizmu i
dynamiki rozwijających się zmian, ich odwracalności,
mechanizmów kompensacyjnych i powiązań przyczynowo-
skutkowych między objawami. Nabycie podstawowych
wiadomości o chorobach reumatycznych niezbędnych dla
programowania procesu rehabilitacji i zrozumienia
uwarunkowań jego skuteczności oraz przeciwwskazań do
stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych. Rokowanie
chorób reumatycznych i ich skutki, z uwzględnieniem rodzaju i
stopnia niepełnosprawności.
Efekty kształcenia.
Umiejętność opisu i interpretacji podstawowych chorób
reumatycznych w stopniu umożliwiającym racjonalne
stosowanie środków fizjoterapii i planowanie procesu
rehabilitacji. Umiejętność przeprowadzenia badania
podmiotowego i przedmiotowego oraz podstawowych testów
klinicznych. Poznanie metod badania narządu ruchu
stosowanych u pacjentów ze schorzeniami reumatycznymi oraz
praktyczna umiejętność ich przeprowadzania. Znajomość
wskazań i przeciwwskazań do kompleksowej rehabilitacji osób
ze schorzeniami reumatycznymi.
Skrócony opis
przedmiotu
Choroby reumatyczne – podział zgodnie z międzynarodową
klasyfikacją. Główne objawy i ogólna charakterystyka
przebiegu wybranych schorzeń reumatycznych. Ogólne zasady,
metody, cele i specyfika postępowania usprawniającego w
chorobach reumatycznych.
Pełny opis przedmiotu Wykłady:
Podział chorób reumatycznych zgodny z międzynarodową klasyfikacją. Choroby układowe tkanki łącznej
(reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, skleroderma, zapalenie skórno – i
wielomięśniowe, zespół Sjögrena, mieszana choroba tkanki łącznej), choroby zapalne stawów z towarzyszącym
zajęciem kręgosłupa, choroby zwyrodnieniowe stawów obwodowych i kręgosłupa, reumatyzm tkanek miękkich
– patogeneza, zmiany anatomopatologiczne, obraz kliniczny oraz przebieg leczenia usprawniającego.
Ćwiczenia praktyczne:
Badanie narządu ruchu: badanie podmiotowe i przedmiotowe. Kliniczne testy czynnościowe . Ogólna
charakterystyka przebiegu najważniejszych schorzeń reumatycznych: patogeneza i objawy kliniczne. Cele,
zasady oraz metody leczenia, wskazania i przeciwwskazania do kompleksowej rehabilitacji w tych chorobach.
Zapobieganie deformacjom i leczenie zachowawcze (możliwości korekcji istniejących deformacji, usprawnianie
chorego w okresie dużego zaostrzenia, podostrym i remisji choroby, zabiegi fizykalne. Zastosowanie leczenia
chirurgicznego w chorobach reumatycznych - postępowanie przed- i pooperacyjne. Zalecany program
rehabilitacji leczniczej w życiu codziennym. Metody kontroli stanu pacjenta w trakcie fizjoterapii. Lecznictwo
uzdrowiskowe w chorobach reumatycznych.
Literatura Literatura obowiązująca:
1. Zimmermann – Górska I. (2008). Reumatologia kliniczna tom 1/2. PZWL Warszawa
2. Rosławski A. (1998). Podstawy fizjoterapii w chorobach reumatycznych. AWF Wrocław.
Literatura uzupełniająca:
48
1. Buckup K. (1997). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Badanie, objawy, testy (w tłumaczeniu
T.S. Gaździka). PZWL Warszawa
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w neurologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia /II rok - studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady/10 h
ćwiczenia praktyczne/ 24 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr n. med. Maria Kolasa
Prowadzący dr n. med. Maria Kolasa, lek. med. Barbara Leśniak, mgr
Filip Georgiew , mgr Tomasz Załęcki, mgr Agata Trytko
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną,
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Opanowanie teoretyczne jednostek chorobowych
neurologicznych z zakresu centralnego i obwodowego układu
nerwowego.
Skrócony opis
przedmiotu
Patofizjologia układu nerwowego. Choroby i urazy
ośrodkowego układu nerwowego. Choroby i urazy
obwodowego układu nerwowego.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Odruch, łuk odruchowy.
Patofizjologia ośrodkowego układu nerwowego: droga korowo-rdzeniowa /przebieg, objawy uszkodzenia/;
układ pozapiramidowy /objawy uszkodzenia/; móżdżek /budowa, funkcja, objawy uszkodzenia/. Układ
siateczkowaty. Analizator.
Patofizjologia ośrodkowego układu nerwowego c.d.: czucie powierzchniowe i głębokie. /drogi czucia
powierzchniowego i głębokiego, funkcja, objawy uszkodzenia dróg czuciowych/.
Patofizjologia obwodowego układu nerwowego: neuron obwodowy /korzenie, sploty, nerwy obwodowe/ –
objawy uszkodzenia /porażenie obwodowe i korzeniowe/.
Zaburzenia mowy – dyzartria i afazja. Droga wzrokowa – objawy uszkodzenia na różnych poziomach. Odruch
źrenicy na światło – reakcja prosta i konsensualna.
49
Zaburzenia wyższych czynności nerwowych. Objawy uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego układu
nerwowego na różnych poziomach.
Badanie neurologiczne – część I /ocena zaburzeń przytomności, objawów oponowych, badanie nerwów
czaszkowych/. Badanie neurologiczne – część II /badanie kończyn, zaburzenia chodu, ataksja, zaburzenia
czucia/.
Udary mózgu: definicja udaru, przyczyny, czynniki ryzyka, podziały udarów. Obraz kliniczny udarów
niedokrwiennych mózgu. Objawy ogniskowe i objawy ogólne –omówienie zależności objawów klinicznych
od miejsca uszkodzenia. Omówienie objawów ogólnych udaru wynikających z obrzęku mózgu. Objawy
kliniczne udarów krwotocznych mózgu. Kliniczny przebieg udaru. Następstwa i powikłania udaru mózgu.
Spastyczność. Skale oceny sprawności stosowane u chorych z udarem: skala Barthel, skala Orgogozo.
Padaczka. Podstawy fizjologiczne i patofizjologia powstawania napadów padaczkowych. Padaczka jako
objaw różnych chorób mózgu. Podział napadów padaczkowych. Stan padaczkowy. Postępowanie osób
obserwujących napad padaczkowy. Diagnostyka i leczenie.
Guzy mózgu. Częstość występowania. Objawy kliniczne guza mózgu – ogniskowe i ogólne. Przebieg
kliniczny. Patomorfologia guzów mózgu – łagodne i złośliwe. Diagnostyka i leczenie.
Choroby przebiegające z uciskiem rdzenia kręgowego. Podział guzów w zależności od lokalizacji i
wynikające stąd charakterystyczne objawy kliniczne. Podział guzów na nowotworowe i nienowotworowe oraz
ich omówienie.
Choroby rdzenia kręgowego /część I/. Przypomnienie podstawowych wiadomości z anatomii i neurofizjologii
rdzenia kręgowego. Omówienie chorób z predylekcją do zajmowania szczególnych struktur rdzenia
kręgowego i objawy kliniczne wynikające z ich uszkodzenia /zespół poprzecznego uszkodzenia rdzenia
kręgowego, zespół Brown-Sequarda, zespoły mieszane/.
Choroby rdzenia kręgowego /część II/. Choroby naczyniowe rdzenia kręgowego. Przypomnienie wiadomości
o unaczynieniu rdzenia. Mielopatia szyjna. Jamistość rdzenia – objawy kliniczne. Zwyrodnienie sznurowe –
myelosis funicularis. Stwardnienie zanikowe boczne (SLA) – etiologia, przebieg, objawy kliniczne.
Stwardnienie rozsiane. Częstość występowania, zmiany anatomopatologiczne w układzie nerwowym. Objawy
kliniczne i przebieg choroby.
Choroby obwodowego układu nerwowego: zespół Guillain - Barre, polineuropatie /przyczyny, objawy
kliniczne/, niedowład obwodowy n. VII /przyczyny, objawy kliniczne/. Urazy splotów nerwowych i nerwów
obwodowych /przyczyny, objawy kliniczne/. Choroby mięśni: dystrofie, mięśniowe, miopatie, zapalenia
mięśni, miastenia, /przyczyny, objawy kliniczne/. Zespoły bólowe kręgosłupa szyjnego: zmiany
zwyrodnieniowe, dyskopatia, niestabilność, rwa ramienna /przyczyny, objawy kliniczne/. Zespoły bólowe
kręgosłupa lędźwiowego: zmiany zwyrodnieniowe, dyskopatia, rwa kulszowa i udowa, /przyczyny, objawy
kliniczne/.
Ćwiczenia praktyczne
Odruch, łuk odruchowy, objawy uszkodzenia łuku odruchowego. Zasady przekazywania informacji w
układzie nerwowym. Neuron jako podstawowa jednostka morfologiczna i czynnościowa układu nerwowego.
Patofizjologia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Neuron centralny i neuron obwodowy. Droga
korowo-rdzeniowa i objawy jej uszkodzenia na różnych poziomach.
Objawy uszkodzenia neuronu obwodowego. Wyjaśnienie pochodzenia poszczególnych objawów. Porównanie
objawów uszkodzenia neuronu centralnego i neuronu obwodowego z podkreśleniem różnic.
Demonstracja przypadków klinicznych**.
Elementy badania neurologicznego: wywiad, badanie zakresu ruchów w stawach, badanie siły mięśniowej,
ocena napięcia mięśniowego, badanie czucia powierzchownego i głębokiego, badanie zborności ruchów,
badanie odruchów fizjologicznych i patologicznych (Babińskiego, Rossolimo, Oppenheima), próba
Romberga, ocena chodu i rodzaje chodów patologicznych w neurologii, objawy rozciągowe, objawy
oponowe. Demonstracja badania, ćwiczenie wybranych elementów badania na sobie.
Udar mózgu: czynniki ryzyka, etiopatogeneza, podział udarów, rodzaje udarów, przebieg i objawy kliniczne.
Tętniak, naczyniak, krwotok podpajęczynówkowy. Patofizjologia krążenia mózgowego. Regulacja przepływu
krwi przez mózg, budowa anatomiczna koła tętniczego mózgu, krążenie oboczne, zespoły tętnic mózgowych.
Reprezentacja ruchowa w korze mózgu. Wpływ lokalizacji uszkodzenia na zakres porażeń.
Guzy mózgu, nowotwory mózgu, objawy kliniczne. Zaburzenia wyższych czynności psychicznych.
Demonstracja przypadków klinicznych.
Urazy mózgu. Wstrząśnienie, stłuczenie mózgu, obrzęk pourazowy, zranienie mózgu, objawy kliniczne.
Krwiak nadtwardówkowy i podtwardówkowy, objawy kliniczne. Twór siatkowaty: budowa, funkcje, objawy
uszkodzenia, sztywność odmóżdżeniowa, sztywność z odkorowania, śpiączka.
Choroba Parkinsona. Zespół parkinsonowski. Etiologia, przebieg, objawy kliniczne. Demonstracja
przypadków klinicznych.
Móżdżek: budowa anatomiczna, funkcje móżdżku i połączenia z innymi strukturami OUN. Przyczyny
uszkodzenia, objawy kliniczne. Zaburzenia czucia głębokiego (drogi czucia głębokiego)- objawy kliniczne.
50
Porównanie ataksji móżdżkowej i tylnosznurowej. Omówienie przypadków klinicznych.
** Demonstracja przypadków klinicznych oznacza: 1. Demonstrację kliniczną omawianych objawów
neurologicznych z krótkim przedstawieniem danych klinicznych (krótkie wiadomości o chorobie, pokaz zdjęć
TK lub MRI); 2. Demonstrację pacjentów z rzadko występującą chorobą – omówienie zespołu
neurologicznego, omówienie wyników badań i przedstawienie sposobu leczenia z podkreśleniem znaczenia
zasad realizacji.
Choroby i uszkodzenia rdzenia kręgowego. Zespoły uszkodzeń rdzenia. Charakter i rozległość porażeń w
zależności od poziomu uszkodzenia rdzenia. Urazy rdzenia kręgowego. Guzy kanału kręgowego. Patologia
uszkodzeń rdzenia.
Choroby uszkadzające rdzeń poprzecznie: jamistość rdzenia, rozmiękanie rdzenia, poprzeczne zapalenie
rdzenia. Pęcherz neurogenny.
Choroby układowe i wybiórcze rdzenia: choroba neuronu ruchowego /(MND), stwardnienie boczne
zanikowe(SLA)/, zwyrodnienie sznurowe rdzenia.
Stwardnienie rozsiane: etiopatogeneza, objawy kliniczne, zespoły, rokowanie.
Zespoły korzeniowe: Rwa kulszowa, rwa udowa- przyczyny, objawy. Zespoły bólowe kręgosłupa szyjnego:
Rwa ramienna, niestabilność - przyczyny, objawy.
Polineuropatie, zespół Guillain-Barre. Zdolność do regeneracji włókien obwodowych.
Uszkodzenie nerwu twarzowego. Porażenie Bella. Przyczyny, objawy kliniczne. Ośrodkowe i obwodowe
porażenie nerwu twarzowego.
Uszkodzenia obwodowego układu nerwowego: urazy splotów i nerwów obwodowych. Omówienie
przypadków klinicznych.
Choroby mięśni: miastenia, dystrofie mięśniowe, miopatie, objawy kliniczne.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Felten D.L., Józefowicz R.F. Netter F.H. Atlas neuroanatomii i neurofizjologii Nettera. Szczudlik A. (red),
Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2007.
2. Fuller G. Badanie neurologiczne to proste. PZWL, Warszawa 2005.
3. Konturek S.: Fizjologia człowieka tom IV - Neurofizjologia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellonskiego,
Kraków, 1998.
4. Longstaff A.: Neurobiologia /Krótkie wykłady. PWN, Warszawa, 2006.
5. Jakimowicz W.: Neurologia kliniczna w zarysie., PZWL, Warszawa, 1987.
6. Kozubski W., Liberski P.P. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa, 2006.
7. Mazur R., Kozubski W., Prusiński A.: Podstawy kliniczne neurologii., PZWL, Warszawa, 1999.
8. Prusiński A. Neurologia praktyczna. PZWL, Warszawa, 2005.
Literatura pomocnicza:
1. Bannister R.: Neurologia kliniczna, Brain i Bannister., alfa - medica press, Bielsko–Biała, 1992.
2. Bradley W.G., Daroff R.B., Fenichel G.M., Jankovic J.: Neurologia w praktyce klinicznej. Zasady
diagnostyki i postępowania. Tom 1-3. Czelej, Lublin, 2006.
3. Duus P. Diagnostyka topograficzna w neurologii. PZWL, Warszawa, 1989.
4. Dziak A. Bolesny krzyż. Medicina Sportiva, Kraków, 2003.
5. Dziak A. Bóle szyi, głowy i barków. Medicina Sportiva, Kraków, 2003.
6. Friedman A. (red.) Choroba Parkinsona - mechanizmy, rozpoznawanie, leczenie. Wyd. Czelej, Warszawa
2005.
7. Kiwerski J.(red.) Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL, Warszawa, 2001.
8. Lewis P. Rowland, (red. wyd. pol.), Hubert Kwieciński, Anna M. Kamińska Neurologia Merritta, tom 1, 2,
3, Urban & Partner, Wrocław, 2008.
9. Lindsay K.W., Bone I.: Neurologia i Neurochirurgia. Urban & Partner, Wrocław, 2006.
10. Mazur R.: Neurologia kliniczna dla lekarzy i studentów medycyny. Via Medica, Gdańsk, 2005.
11. Mumenthaler M., Mattle H.: Neurologia. Urban & Partner, wyd.III, Wrocław, 2001.
12. Mumenthaler M., Schliack H. (red.) Uszkodzenia nerwów obwodowych: rozpoznanie i leczenie. PZWL,
Warszawa, 1998.
13.Warlow Ch.: Neurologia. PZWL, Warszawa, 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
51
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej :
w pediatrii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia III rok /studia niestacjonarne
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 i dalsze
sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin wykłady/7 h
ćwiczenia praktyczne/16 h
samokształcenie /2 h
Koordynator dr Czesław Piskorz
Prowadzący dr Czesław Piskorz, mgr Jolanta Proszowska
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Przyswojenie podstawowych wiadomości o różnych
jednostkach chorobowych w pediatrii, niezbędne do
programowania procesu rehabilitacji i zrozumienia
uwarunkowań jego skuteczności oraz wskazań
i przeciwwskazań do stosowania zabiegów
fizjoterapeutycznych. Podstawowe nazewnictwo
i wiadomości o chorobach z uwzględnieniem mechanizmu
i dynamiki rozwijających się zmian, ich powiązań
przyczynowo- skutkowych między objawami. Rokowanie,
zejście choroby i jej skutki, z uwzględnieniem rodzaju
i stopnia niepełnosprawności. Zbieranie wywiadów
i prowadzenie badań czynnościowych. Prowadzenie
dokumentacji klinicznej w stopniu niezbędnym w praktyce
fizjoterapeutycznej. Zastosowanie poszczególnych zabiegów
fizjoterapeutycznych oraz kompleksowego postępowania
rehabilitacyjnego w poszczególnych jednostkach chorobowych
w pediatrii. Opis i interpretacja podstawowych jednostek
chorobowych i zespołów chorobowych w pediatrii w stopniu
umożliwiającym teoretyczne zastosowanie środków fizjoterapii
i planowanie procesu kompleksowej rehabilitacji.
Skrócony opis
przedmiotu
Rozwój psychoruchowy dziecka. Odrębności anatomiczno-
fizjologiczne wieku dziecięcego w zakresie układu krążenia,
oddechowego, nerwowego i narządu ruchu. Badanie i ocena
wybranych parametrów układu krążenia i oddechowego dla
potrzeb kinezyterapii. Fizjologia okresu noworodkowego-
zmiany adaptacyjne w tym okresie. Wcześniactwo, urazy
okołoporodowe, zespół zaburzeń oddychania. Fizjologia
i patologia rozwoju psychoruchowego w pierwszym roku
52
życia. Metody oceny rozwoju fizycznego oraz sprawności
i wydolności fizycznej dziecka .Podstawy badania
przedmiotowego dziecka z uwzględnieniem metodyki badania
układu nerwowego i narządu ruchu. Aktywność fizyczna
dziecka w zdrowiu i w chorobie. Dziecko niepełnosprawne
ruchowo. Podstawy rehabilitacji u dzieci
z różnymi problemami zdrowotnymi ( zaburzeniami rozwoju
psychoruchowego, z MPD, chorobami układu oddechowego,
krążenia, z chorobami narządu ruchu).
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Zasięg i obszar działania pediatrii – rola diagnostyczno- lecznicza, prewencyjna i korekcyjno- rehabilitacyjna.
Podstawowe wiadomości o różnych jednostkach chorobowych wieku dziecięcego wymagających
współdziałania fizjoterapeuty , niezbędne do programowania procesu rehabilitacji i zrozumienia uwarunkowań
jego skuteczności. Wskazania i przeciwwskazania do stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych w pediatrii.
Podstawowe nazewnictwo i wiadomości o chorobach ( MPD, przepuklina oponowo-rdzeniowa, dystrofie
mięśniowe, wrodzona łamliwość kości, dysplazja stawu biodrowego, jałowe martwice kości, wady postawy,
mukowiscydoza) z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się zmian, ich powiązań
przyczynowo- skutkowych między objawami.
Rokowanie, zejście choroby i jej skutki, z uwzględnieniem rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
Ćwiczenia praktyczne
Rehabilitacja w pediatrii. Rozwój dziecka- okresy ontogenezy. Podstawowe testy oceny rozwoju niemowlęcia i
dziecka, rozwój psycho- ruchowy dziecka w 1 r. ż. Prenatalne i perinatalne czynniki wpływające na rozwój
psycho- ruchowy niemowlęcia. Dzieci z grupy ryzyka. Metody wykrywania zaburzeń rozwoju psycho-
ruchowego noworodków i niemowląt. Ocena rozwoju fizycznego dziecka. Sprawność i wydolność fizyczna.
Aktywność ruchowa dziecka zdrowego i chorego. Metody fizjoterapeutyczne stosowane w pediatrii ( Vojta,
Bobath, PNF, Petö, Sherbourne, Faya). Zasady pracy z dziećmi. Metody wspomagające stosowane w procesie
rehabilitacji pediatrycznej( hydroterapia, dogoterapia, hipoterapia, kombinezony kosmiczne itp.)
Zastosowanie poszczególnych zabiegów fizjoterapeutycznych oraz kompleksowego postępowania
rehabilitacyjnego w poszczególnych jednostkach chorobowych w pediatrii (MPD, przepuklina oponowo-
rdzeniowa, dystrofie mięśniowe, wrodzona łamliwość kości, dysplazja stawu biodrowego, jałowe martwice
kości, wady postawy, kręcz szyi, mukowiscydoza). Podstawy teoretyczne metod , technik i ćwiczeń
kinezyterapeutycznych, w tym metod : Bobath, Peto, Rood, Domana- Delcato, terapii manualnej, Vojty, NDT
Bobath SI, Brunnstrom, Brunkow, modele A,B, CPM, McKenziego, Johnstone, CIMT; ćwiczeń: biernych,
wspomaganych, izometrycznych, czynnych w odciążeniu, czynnych w odciążeniu z oporem, czynnych
wolnych, czynnych oporowych, redresyjnych, synergistycznych, oddechowych, relaksacyjnych, czynności dnia
codziennego, pionizacji i nauki chodzenia, technik specjalnych, ogólnokondycyjnych, w wodzie, gimnastyki
porannej i ergoterapii.
Literatura Podstawowa
1. Kubicka K. Kawalec W. (red): Pediatria. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2003.
2. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna T1 i 2. Urban & Partner, Wrocław 2003.
3. Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii. Podstawy teoretyczne i wybrane aspekty praktyczne. Kasper, Kraków
2004.
Zalecana
1. Banaszak. G.: Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Vojty. Wyd. II. Alfa-medica
press, Bielsko Biała 2004.
2. Sadowska L.: Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju
psychoruchowego. Wydawnictwo AWF Wrocław 2001.
3. Sadowska L. (red.): Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. Wyd. AWF
Wrocław 2004.
4. Kułakowska Z.: Wczesne uszkodzenie dojrzewającego mózgu. Od neurofizjologii do rehabilitacji. Wyd.
Folium, Lublin 2003.
5. Sherborne W.: Ruch rozwijający dla dzieci. PWN, 1997.
6. Szmigiel Cz.: Podstawy diagnostyki i rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. T. I i II, AWF,
Kraków 2001.
7. Tecklin J.S.: Pediatric Physical Therapy. 3rd
ed. Lippincott Williams & Wilkins, 1999.
8. Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji I fizjoterapii. Urban & Partner Wrocław 2002
53
9. Campbell S., Vander Linden D. W., Palisano R.: Physical therapy for children. W.B. Saunders Co., 2000.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w kardiologii i pulmonologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012- i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba godzin wykłady /9 h
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator Dr hab. n. med. Olgierd Smoleński, prof. nadzw.
Prowadzący Dr hab. n. med. Olgierd Smoleński, prof. nadzw., mgr Marta
Bibro
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia praktyczne –zal. z oceną
i.Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne:
Nabycie przez studenta podstawowych wiadomości o
chorobach kardiologicznych i pulmonologicznych z
uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się
zmian , ich odwracalności , mechanizmów kompensacyjnych i
powiązań przyczynowo- skutkowych między objawami.
Nabycie podstawowych wiadomości o chorobach
kardiologicznych i pulmonologicznych niezbędnych dla
programowania procesu rehabilitacji i zrozumienia
uwarunkowań jego skuteczności oraz przeciwwskazań do
stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych. Rokowanie chorób
kardiologicznych i ich skutki , z uwzględnieniem rodzaju i
stopnia niepełnosprawności
Efekty kształcenia:
Umiejętność opisu i interpretacji podstawowych chorób
kardiologicznych w stopniu umożliwiającym racjonalne
stosowanie środków fizjoterapii i planowanie procesu
rehabilitacji. Umiejętność przeprowadzania badania
podmiotowego i przedmiotowego. Poznanie metod badania
układu krążenia. Znajomość wskazań i przeciwwskazań do
kompleksowej rehabilitacji osób ze schorzeniami
54
kardiologicznymi.
Skrócony opis
przedmiotu
Badanie podmiotowe i przedmiotowe układu krążenia u osób z
różnymi schorzeniami kardiologicznymi i pulmonologicznymi
Podstawowe wiadomości o parametrach układu krążenia takich
jak tętno, ciśnienie krwi. Podstawowe wiadomości o metodach
diagnostycznych stosowanych w kardiologii – EKG,
echokardiogram scyntygrafia, testy wysiłkowe.
Podstawowe wiadomości o parametrach układu oddechowego
takich jak liczba oddechów, tor oddychania ,wzorzec
oddychania, kaszel, duszność. Podstawowe wiadomości o
metodach diagnostycznych stosowanych w pulmonologii –
spirometria, testy wysiłkowe, próby dynamiczne dla układu
oddechowego.
Podstawowe wiadomości o schorzeniach kardiologicznych i
pulmonologicznych z uwzględnieniem mechanizmu,
dynamiki, objawów, rozwijających się zmian i rokowania.
Leczenie fizjoterapeutyczne w wybranych jednostkach
chorobowych, ogólne zasady , metody i cele leczniczego
usprawniania.
Pełny opis przedmiotu Wykłady:
Wysiłek fizyczny a czynność układu krążenia u osób zdrowych i u osób z zaburzoną czynnością układu
krążenia. Psychologiczne uwarunkowanie w przebiegu chorób układu krążenia.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe układu krążenia u osób z różnymi schorzeniami kardiologicznymi.
Podstawowe wiadomości o parametrach układu krążenia takich jak tętno, ciśnienie krwi. Podstawowe
wiadomości o metodach diagnostycznych stosowanych w kardiologii – EKG, echokardiogram scyntygrafia,
testy wysiłkowe. Parametry określające czynność układu oddechowego. Sposoby oceny sprawności układu
oddechowego. Trening mięśni oddechowych. Przedstawienie schematu postępowania przypadku „toalety
drzewa oskrzelowego”. Metody oceny jakości życia pacjentów kardiologicznych i pulmonologicznych.
Ćwiczenia praktyczne:
Podstawowe wiadomości o schorzeniach kardiologicznych z uwzględnieniem mechanizmu, dynamiki,
objawów, rozwijających się zmian i rokowania takich jak: choroba niedokrwienna serca, zawał serca, wady
serca z uwzględnieniem wad wrodzonych serca i wad nabytych, nadciśnienia tętniczego, niewydolności
krążenia, miażdżycy tętnic obwodowych, schorzeń wymagających leczenia kardiochirurgicznego.
Leczenie fizjoterapeutyczne w wybranych jednostkach chorobowych, ogólne zasady , metody i cele leczniczego
usprawniania.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe układu oddechowego u osób z różnymi schorzeniami pulmonologicznymi.
Podstawowe wiadomości o parametrach układu oddechowego takich jak liczba oddechów, tor oddychania,
wzorzec oddychania, kaszel, duszność. Podstawowe wiadomości o metodach diagnostycznych stosowanych w
pulmonologii – spirometria, testy wysiłkowe, próby dynamiczne dla układu oddechowego.
Podstawowe wiadomości o schorzeniach pulmonologicznych z uwzględnieniem mechanizmu, dynamiki,
objawów, rozwijających się zmian i rokowania takich jak: astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc,
mucowiscydoza, wysiękowe zapalenie opłucnej ,niewydolności oddechowej, rozedmie płuc, zapalenia płuc,
nowotworach płuc. Podstawowe wiadomości o zabiegach torakochirurgicznych.
Leczenie fizjoterapeutyczne w wybranych jednostkach chorobowych, ogólne zasady , metody i cele leczniczego
usprawniania.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Kozłowski S. , Nazar K. Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. PZWL, Warszawa 1999
2. Rosławski A, Woźniewski M.: Fizjoterapia oddechowa. AWF Wrocław, 1999
3. Rosławski A: Wytyczne fizjoterapii kardiologicznej. PZWL, 1996.
4. Januszewicz A i W (red.): Nadciśnienie tętnicze. Medycyna Praktyczna, 2007.
5. Demczyszak I: Fizjoterapia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Górnicki Wyd. Med., 2006.
6. Paprocka-Borowicz M i wsp.: Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego. Górnicki Wyd. Med., 2009.
Literatura zalecana:
1. Bromboszcz J: Rehabilitacja kardiologiczna. Kraków 2005.
55
2. Heger J, Roth H: Kardiologia. Urban&Partner, Wrocław 1998.
3. Mandecki K: Kardiologia. PZWL, Warszawa 2005.
4. Rowińska-Zakrzewska E: Choroby układu oddechowego. PZWL, Warszawa 2004.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w chirurgii i intensywnej terapii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 - i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne /14 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator mgr Elżbieta Michoń
Prowadzący mgr Elżbieta Michoń, lek. med. Wojciech Sydor
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele: Nabycie przez studenta podstawowych wiadomości o
schorzeniach z zakresu chirurgii i intensywnej terapii z
uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się
zmian , ich odwracalności , rokowań i powiązań
przyczynowo- skutkowych między objawami. Nabycie
podstawowych wiadomości o schorzeniach z zakresu chirurgii
i intensywnej terapii niezbędnych dla programowania procesu
rehabilitacji i zrozumienia uwarunkowań, jego skuteczności
oraz przeciwwskazań do stosowania zabiegów
fizjoterapeutycznych. Rokowanie schorzeń chirurgicznych i ich
skutki, z uwzględnieniem rodzaju i stopnia
niepełnosprawności.
Efekty kształcenia: Umiejętność opisu i interpretacji
podstawowych schorzeń chirurgicznych i wymagających
intensywnej terapii w stopniu umożliwiającym racjonalne
stosowanie środków fizjoterapii i planowanie procesu
rehabilitacji. Poznanie metod badania stosowanych w chirurgii
i intensywnej terapii. Znajomość wskazań i przeciwwskazań do
kompleksowej rehabilitacji osób ze schorzeniami z zakresu
chirurgii i intensywnej terapii.
Skrócony opis Badanie podmiotowe i przedmiotowe osób z różnymi
56
przedmiotu schorzeniami z zakresu chirurgii i intensywnej terapii.
Podstawowe wiadomości o metodach diagnostycznych
stosowanych w chirurgii i intensywnej terapii.
Podstawowe wiadomości o schorzeniach chirurgicznych z
uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki, objawów,
rozwijających się zmian i rokowań w wybranych jednostkach
chorobowych.
Podstawowe wiadomości o metodach chirurgicznego leczenia
oparzeń, odmrożeń, niewydolności krążenia obwodowego
( amputacje naczyniowe ).
Leczenie fizjoterapeutyczne w wybranych jednostkach
chorobowych, ogólne zasady , metody i cele usprawniania
leczniczego z uwzględnieniem postępowania przed i po
zabiegu operacyjnym.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Badanie podmiotowe i przedmiotowe osób z różnymi schorzeniami z zakresu chirurgii i intensywnej terapii.
Podstawowe wiadomości o metodach diagnostycznych stosowanych w chirurgii i intensywnej terapii: USG,
USG – Doppler, gastroskopia, kolonoskopia, Rtg, TK, MRI, EKG.
Znajomość oceny stopnia nieprzytomności chorego. Rozpoznawanie dysfunkcji i problemów, u chorego
nieprzytomnego, podlegających postępowaniu fizjoterapeutycznemu.
Podstawowe wiadomości o schorzeniach chirurgicznych z uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki, objawów,
rozwijających się zmian i rokowań w wybranych jednostkach chorobowych: schorzenia obwodowych naczyń
tętniczych i żylnych ( miażdżyca tętnic obwodowych , choroba Burgera, choroba Reynauda, zakrzepica żylna,
żylaki kkd, ) , odleżyn, odmrożeń, oparzeń, schorzeń w obrębie jamy brzusznej i klatki piersiowej.
Podstawowe wiadomości o metodach chirurgicznego leczenia oparzeń, odmrożeń, niewydolności krążenia
obwodowego ( amputacje naczyniowe ).
Leczenie fizjoterapeutyczne w wybranych jednostkach chorobowych, ogólne zasady, metody i cele
usprawniania leczniczego z uwzględnieniem postępowania przed i po zabiegu operacyjnym. Rehabilitacja chorego nieprzytomnego oraz sztucznie wentylowanego - ocena stopnia nieprzytomności,
ćwiczenia bierne i pozycje ułożeniowe w profilaktyce powstawania przykurczy stawów, zapobieganie
wstecznym zmianom w obrębie narządów ruchu.
Planowanie i nadzór nad rehabilitacją chorych nieprzytomnych.
Literatura Literatura obowiązkowa:
1. Fibak J.: Kompendium chirurgii ogólnej, PZWL, Warszawa,1999.
2. Rosławski A.: Podstawy rehabilitacji ruchowej. Sport i Turystyka, Warszawa, 1981.
3. Woźniewski M., Kołodziej J.: Rehabilitacja w chirurgii PZWL Warszawa 2006
4. Szulc R (red.): Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych Wyd. med. Urban & Partner Wrocław 2001
Literatura dodatkowa:
1. Milanowska K., Dega W.(red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2003.
2. Kuch J.: Rehabilitacja, PZWL, Warszawa, 1989.
3. Rykowski H.: Choroby naczyń. PZWL, Warszawa, 1989.
4. Straburzyński G.: Fzjoterapia. PZWL,Warszawa,2004.
5. Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia z elementami klinicznymi, tom 1,2 PZWL
Warszawa 2008
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
57
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w ginekologii i położnictwie
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012- i dalsze semestr
sem. 4
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne / 7 h
Koordynator Dr hab. n. med. Wiesław Dobroś
Prowadzący Dr hab. n. med. Wiesław Dobroś, mgr Beata Milas
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie przez studenta podstawowych wiadomości o
chorobach w ginekologii i położnictwie z uwzględnieniem
mechanizmu i dynamiki rozwijających się zmian , ich
odwracalności , mechanizmów kompensacyjnych i powiązań
przyczynowo- skutkowych między objawami. Rokowanie
chorób i ich skutki , z uwzględnieniem rodzaju i stopnia
niepełnosprawności. Nabycie podstawowych wiadomości o
typowych chorobach w ginekologii i położnictwie niezbędnych
dla programowania procesu rehabilitacji i zrozumienia
uwarunkowań jego skuteczności oraz przeciwwskazań do
stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych.
Efekty kształcenia: Umiejętność opisu i interpretacji
podstawowych jednostek i zespołów chorobowych w
ginekologii i położnictwie w stopniu umożliwiającym
racjonalne stosowanie środków fizjoterapii i planowanie
procesu rehabilitacji. Zbieranie wywiadów i prowadzenie
badań czynnościowych. Prowadzenie dokumentacji klinicznej
w stopniu niezbędnym w praktyce fizjoterapeutycznej.
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawowe wiadomości dotyczące anatomii i fizjologii
narządu płciowego kobiety oraz okresu ciąży, porodu i połogu.
Charakterystyka wybranych schorzeń w ginekologii i
położnictwie w aspekcie fizjoterapii. Postępowanie
fizjoterapeutyczne w wybranych schorzeniach
ginekologicznych oraz w okresie ciąży – cele,metody i ogólne
zasady.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne:
Wybrane zagadnienia z anatomii narządu rodnego kobiety. Fizjologia narządu rodnego kobiety – cykl płciowy
kobiety. Zaburzenia cyklu miesiączkowego – przyczyny, objawy. Klimakterium –fizjologia okresu. Przyczyny,
leczenie, zapobieganie niewydolności przepony moczowo – płciowej (opadanie narządu rodnego i wysiłkowe
58
nietrzymanie moczu). Zabiegi operacyjne stosowane w ginekologii. Fizjologia okresu ciąży- ogólnoustrojowe
zmiany przystosowawcze. Ogólne zasady prowadzenia ćwiczeń w czasie ciąży. Przeciwwskazania do ćwiczeń
ruchowych. Szkoła rodzenia. Patologia i uciążliwości okresu ciąży. Przebieg porodu fizjologicznego i
operacyjnego. Fizjologia i patologia okresu połogu po porodzie fizjologicznym i operacyjnym.
Literatura Podstawowa
1. Bręborowicz G.: Położnictwo i ginekologia. PZWL Warszawa 2008
2. Fijałkowski W, i wsp. :Rehabilitacja w położnictwie i ginekologii. Wyd. AWF Wrocław 1998
3. Kozłowska J. :Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. Wyd. Skrypt. AWF Kraków 2006
4. Opala T. :Ginekologia podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. PZWL Warszawa 2003
5. Borys B. :Ćwiczenia gimnastyczne dla kobiet oczekujących dziecka. PZWL Warszawa 2000
Zalecana 1. Fijałkowski W. :Przygotowanie do porodu naturalnego. PZWL Warszawa 1987
2. Fijałkowski W., Karpińska B. :Ruch a zdrowie kobiet. PZWL Warszawa 1985
3. Kolster B., Ebelt-Paprotny G. :Poradnik fizjoterapeuty. Ossolineum Wrocław 2001
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w geriatrii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 - i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba
godzin
wykład/ 8 h
ćwiczenia praktyczne /16 h
samokształcenie /1 h
Koordynator dr hab. n. med. Wiesław Dobroś, prof. PWSZ
Prowadzący dr hab. n. med. Wiesław Dobroś, prof. PWSZ, mgr Beata
Milas, mgr Małgorzata Mitera-Pieprzycka
Sposób zaliczenia wykład – zal., ćwiczenia praktyczne –zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie przez studenta podstawowych wiadomości o
procesach starzenia oraz chorobach okresu starości z
uwzględnieniem mechanizmu i dynamiki rozwijających się
zmian , ich odwracalności , mechanizmów kompensacyjnych
i powiązań przyczynowo- skutkowych między objawami.
Rokowanie chorób występujących w starości i ich skutki , z
uwzględnieniem rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
Nabycie podstawowych wiadomości o typowych chorobach
okresu starości niezbędnych dla programowania procesu
59
rehabilitacji i zrozumienia uwarunkowań jego skuteczności
oraz przeciwwskazań do stosowania zabiegów
fizjoterapeutycznych w geriatrii.
Efekty kształcenia: Umiejętność opisu i interpretacji
podstawowych jednostek i zespołów chorobowych okresu
starości w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie
środków fizjoterapii i planowanie procesu rehabilitacji.
Zbieranie wywiadów i prowadzenie badań czynnościowych.
Prowadzenie dokumentacji klinicznej w stopniu niezbędnym
w praktyce fizjoterapeutycznej.
Skrócony opis
przedmiotu
Charakterystyka procesów starzenia i starości. Zmiany
inwolucyjne zachodzące w poszczególnych układach i
narządach. Kompleksowa ocena geriatryczna. Podstawowe
wiadomości dotyczące najczęstszych problemów
geriatrycznych oraz schorzeń występujących w starości.
Niesprawność ruchowa, upadki, zaburzenia chodu. Choroby
narządu ruchu, układu sercowo-naczyniowego,
oddechowego, nerwowego, przemiany materii i narządów
zmysłu. Skutki unieruchomienia. Specyfika fizjoterapii
stosowanej w geriatrii. Fizjoterapia domowa. Podstawowe
wiadomości dotyczące postępowania fizjoterapeutycznego w
wybranych problemach i schorzeniach okresu starości – cele,
metody, ogólne zasady.
Pełny opis przedmiotu Wykłady:
Gerontologia, geriatria – definicje. Populacyjne starzenie się człowieka, Epidemiologia. Teorie starzenia. Rola
wolnych rodników. Objawy starzenia. Zmiany starcze w narządzie ruchu. Najczęstsze jednostki chorobowe
(osteoporoza, choroba zwyrodnieniowa stawów, RZS, ZZSK). Upadki, najczęstsze złamania po upadku,
zapobieganie. Starzenie się układu sercowo-naczyniowego. Zmiany patologiczne w układzie krążenia.
(przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych, miażdżyca tętnic). Ocena wydolności fizycznej. Układ
oddechowy - zmiany inwolucyjne i patologiczne (upośledzenie wydolności płuc, zapalenie płuc). Osobowość,
otępienie starcze. Zmiany chorobowe w mózgu związane z wiekiem. Zaburzenia motoryki przewodu
pokarmowego. Przyczyny i objawy niedokrwistości. Starzenie się a zmysły (wzrok, słuch, węch, smak).
Zaburzenia termoregulacji. Udar cieplny, hipertermia i hipotermia. Zmiany w układzie wydzielania
wewnętrznego. Odżywianie w starszym wieku. Fizjoterapia domowa i w ośrodkach pomocy społecznej.
Dostosowanie mieszkania i otoczenia do potrzeb osoby starszej i niepełnosprawnej.
Ćwiczenia praktyczne:
Podstawowe wiadomości dotyczące procesów starzenia się. Definicje, rodzaje i objawy starzenia.
Biologiczne, psychologiczne i społeczne aspekty starzenia się. Zmiany inwolucyjne i patologiczne narządu
ruchu osób starszych (choroba zwyrodnieniowa stawów, RZS, osteoporoza, polimialgia reumatyczna).
Starzenie się układu krążeniowego. Najczęstsze jednostki chorobowe (nadciśnienie tętnicze, hipotonia,
zapalenie olbrzymiokomórkowe tętnic, choroby krążenia obwodowego). Zmiany inwolucyjne i patologiczne
w układzie oddechowym (zapalenie płuc, Pochp). Podstawowe wiadomości dotyczące choroby Alzheimera,
otępienia, depresji wieku podeszłego. Kompleksowa ocena geriatryczna. Rola, cele, odrębności i metody
fizjoterapii w geriatrii. Rola, metody i formy terapii zajęciowej stosowanej w starości. Zasady postępowania z
osobami z upośledzeniem wzroku i słuchu oraz z zawrotami głowy. Skutki unieruchomienia osób w starszym
wieku -zapobieganie. Odleżyny - postępowanie profilaktyczne, fizjoterapeutyczne i lecznicze.
Literatura Podstawowa
1. Galus K., Kocemba J.: ,,MSD Podręcznik geriatrii”,Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Wrocław
1999
2. Grodzicki T., Kocemba J.,Skalska A.: Geriatria z elementami gerontologii ogólnej Via Medica Gdańsk
2007
3. Grodzicki T.,Gryglewska B., Dubiel J.: Nadciśnienie tętnicze u osób w wieku podeszłym. Medical Press,
60
Gdańsk 2003
4. Mace N.L., Rabins P.V. : 36 godzin na dobę. MediPage, Warszawa 2005
5. Rosławski A.: Wybrane zagadnienia z geriatrii. Wyd. AWF, Wrocław 2001.
6. Żakowska-Wachelko B.: Zarys medycyny geriatrycznej. PZWL, Warszawa 2000.
7. Schiefele J., Staudt I., Dach M.: Pielęgniarstwo geriatryczne. Urban& Partner, Wrocław 2004.
8. Kocemba J., Grodzicki T.: Zarys gerontologii klinicznej. Medyczne Centrum Kształcenia
Podyplomowego UJ, Kraków 2000.
Zalecana
1. Rosławski A: Ruch przedłuża młodość. Wyd. AWF, Wrocław 2001.
2. Żak M.: Ocena ryzyka upadków u osób starszych i możliwości prewencji. Gerontologia Polska 8 (3), 1-4;
2000
3. Żakowska-Wachelko B. , Pędzich W.: Pacjenci w starszym wieku. PZWL ,Warszawa 1995.
4. Medicina Sportiva cz. I Wysiłek fizyczny w profilaktyce i leczeniu osteoporozy. Medicina Sportiva,
Kraków 1999
5. Tatoń J.: „Poradnik dla osób z cukrzycą typu 2 niewymagających leczenia insuliną” PZWL 2002
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii klinicznej:
w psychiatrii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/7 h
Koordynator mgr Małgorzata Mitera-Pieprzycka
Prowadzący mgr Małgorzata Mitera-Pieprzycka
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Przygotowanie studentów do pracy z pacjentem z
zaburzeniami psychicznymi.
Skrócony opis
przedmiotu
Klasyfikacja i omówienie zaburzeń psychicznych. Leczenie
zaburzeń psychicznych. Cele i metody rehabilitacji zaburzeń
psychicznych.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Psychiatria jako dyscyplina medycyny klinicznej. Psychopatologia życia codziennego. Objawy i zespoły
objawowe chorób psychicznych. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych (według międzynarodowej klasyfikacji,
rewizja dziesiąta). Zaburzenia osobowości. Nerwice. Psychozy (schizofrenia, psychoza maniakalno-
61
depresyjna, paranoja). Zespół psychoorganiczny. Alkoholizm i narkomanie. Ostra i przewlekła reakcja na stres
(PTSD – Zespół Stresu Pourazowego). Upośledzenie umysłowe. Leczenie zaburzeń psychicznych. Cele
rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Metody rehabilitacji zaburzeń psychicznych.
Literatura Podstawowa:
1. Bilikiewicz A. (red): Psychiatria. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2001.
2. Semple D, Smyth R, Burns J, Darjee R: Oksfordzki podręcznik psychiatrii. Czelej, Lublin 2007.
3. Namysłowska I: Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL, Warszawa 2004.
4. Stańczak T., Pakuła Z.: Rehabilitacja psychiatryczna. [W] Weiss M., Zembaty A. (red.): Fizjoterapia.
PZWL, Warszawa 2006.
5. Ekdawi M.Y., Conning A.M.: Rehabilitacja psychiatryczna. PZWL, Warszawa, 1995.
6. Sheperd G.: Rehabilitacja w psychiatrii. Towarzystwo Amici di Tworki, Pruszków, 1999.
7. Meder J. (red.): Rehabilitacja przewlekle chorych psychicznie. Biblioteka Psychiatrii Polskiej, Kraków
2000.
Zalecana
1. Jarosz M. (red.): Podstawy psychiatrii. PZWL, Warszawa1988.
2. Scully J.H.: Psychiatria. Urban&Partner Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 1998.
3. Hebanowski M., Kliszcz J., Trzeciak B.: Poradnik komunikowania się lekarza z pacjentem. PZWL,
Warszawa, 1999.
4. Haslam M.: Psychiatria. Wydawnictwo ZYSK I S-KA, Poznań, 1997.
5. Schenk Ch.: Relaksacja - sposób na stres. Wyd. J & BF, 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu:
w ortopedii i traumatologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 8 – w tym:
5 ECTS w sem. 5
3 ECTS w sem. 6
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012 /2013
sem. 5 i 6
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /10 h sem.5
ćwiczenia praktyczne medyczne = 65 h / 35 h sem.5 / 30 h s.6
samokształcenie = 6 h / 3 h sem.5 / 3h sem.6
Koordynator dr n. med. Janusz Cwanek
Prowadzący mgr Monika Tybon, mgr Ewa Otfinowska, mgr Katarzyna
Czopkowicz
Sposób zaliczenia wykłady – zal. ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele Nabycie przez studenta podstawowych umiejętności
62
dydaktyczne/efekty
kształcenia
dotyczących badania pacjenta z zakresu ortopedii i traumatologii
– przeprowadzanie wywiadu, badanie czynnościowe pacjenta,
prowadzenie dokumentacji klinicznej.
Nabycie umiejętności doboru zabiegów fizjoterapeutycznych
i metod fizjoterapii do rozpoznania klinicznego, okresu choroby
i stanu funkcjonalnego pacjenta.
W oparciu o wiadomości o różnych jednostkach chorobowych
programowanie procesu rehabilitacji oraz prowadzenie
postępowania fizjoterapeutycznego w różnych stadiach i okresach
określonych jednostek chorobowych z uwzględnieniem wskazań
i przeciwwskazań do stosowania zabiegów fizjoterapeutycznych
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
wykonywanie ćwiczeń leczniczych i zabiegów fizykalnych
u osób z dysfunkcjami narządu ruchu – stosownie do ich
stanu klinicznego i funkcjonalnego; wykonywanie badań i
testów niezbędnych dla doboru środków fizjoterapii,
stosowanie odpowiednich metod terapeutycznych,
wykonywanie zabiegów.
Skrócony opis
przedmiotu
Nabycie przez studenta podstawowych umiejętności
dotyczących badania pacjenta z zakresu ortopedii i traumatologii
– przeprowadzanie wywiadu, badanie czynnościowe pacjenta,
kontrola wyników rehabilitacji, prowadzenie dokumentacji
klinicznej.
Teoria i praktyka fizjoterapii osób dorosłych oraz dzieci i
młodzieży z rozmaitymi dysfunkcjami aparatu ruchu w ortopedii
i traumatologii. Zapoznanie ze specyfiką fizjoterapii w wieku
rozwojowym oraz u osób w wieku podeszłym.
Usprawnianie, sterowanie kompensujące i postępowanie
adaptacyjne w różnych jednostkach.
Pełny opis przedmiot Wykłady
Rola rehabilitacji w ortopedii, wpływ ćwiczeń i czynników fizykalnych na narząd ruchu. Metody leczenia
stosowane w ortopedii.
Postępowanie rehabilitacyjne po urazach narządu ruchu, złamania, skręcenia, zwichnięcia.
Podstawowe zasady leczenia chorego z urazem wielomiejscowym i wielonarządowym.
Złamania szyjki kości udowej – problemy leczenia operacyjnego osób starszych.
Postępowanie rehabilitacyjne w chorobach zwyrodnieniowych stawów z uwzględnieniem
endoprotezoplastyki – rodzaj endoprotezy a postępowanie pooperacyjne. Wady wrodzone stawu biodrowego u
dzieci i młodzieży. Wrodzona dysplazja stawu biodrowego. Choroba Perthesa. Aseptyczne martwice kości.
Młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej.
Dysfunkcje, choroby i zniekształcenia narządu ruchu na tle procesów zapalnych, Zniekształcenia i choroby
ścięgien, więzadeł i tkanki łącznej
Postępowanie rehabilitacyjne w amputacjach naczyniowych i urazowych kończyn.
Postępowanie rehabilitacyjne wczesne i późne w urazach rdzenia kręgowego.
Profilaktyka bólów krzyża. Postępowanie rehabilitacyjne w dolegliwościach bólowych kręgosłupa.
Nowotwory narządu ruchu.
Ćwiczenia praktyczne medyczne
Nabycie przez studenta podstawowych umiejętności dotyczących badania pacjenta z zakresu ortopedii i traumatologii
– przeprowadzanie wywiadu, badanie czynnościowe pacjenta, prowadzenie dokumentacji klinicznej - praca z
pacjentami w oddziale ortopedii.
Postępowanie rehabilitacyjne w zachowawczym leczeniu zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych stawów –artrozy /
coxarthrosis i gonarthrosis/. Postępowanie rehabilitacyjne po endoprotezoplastyce stawów – prezentacja rtg,
usprawnianie chorych w różnych okresach postępowania pooperacyjnego.
Złamanie szyjki kości udowe u osób starszych – metody leczenia i usprawnianie – prezentacja przypadków. Urazy
63
stawu kolanowego- zasady postępowania usprawniającego; fizjoterapia po rekonstrukcji więzadeł krzyżowych.
Złamania kości goleni i stopy – metody leczenia – prezentacja przypadków w oddziale szpitalnym.
Złamania kości ramiennej, złamania i urazy stawu barkowego i łokciowego, złamania kości przedramienia –
postępowanie usprawniające – praca z pacjentami. Urazy, zespoły uciskowe nerwów, ścięgien kończyny
górnej – leczenie, usprawnianie, zaopatrzenie ortopedyczne – prezentacja przypadków.
Zespół Sudecka, przykurcz ischemiczny Volkmana – rehabilitacja.
Pourazowe zniekształcenia narządu ruchu – przykurcze, zesztywnienia, zaburzenia wzrostu – leczenie,
usprawnianie –prezentacja przypadków.
Oparzenia – zasady postępowania, powikłania.
Postępowanie usprawniające u chorych z wadami postawy –fizjoterapia w skoliozach, wady wrodzone i
nabyte klatki piersiowej, zniekształcenia wrodzone i nabyte kończyn dolnych, gimnastyka lecznicza stóp –
prezentacja przypadków.
Wrodzona dysplazja stawu biodrowego- profilaktyka, leczenie zachowawcze, operacyjne, usprawnianie.
Usprawnianie chorych z zespołami bólowymi kręgosłupa – praca z pacjentem. Zasady usprawniania po
urazach i złamaniach kręgosłupa /złamania kompresyjne, złamania z uszkodzeniem rdzenia kręgowego/ -
postępowanie fizjoterapeutyczne, zaopatrzenie ortopedyczne – prezentacja przypadków w oddziale
szpitalnym. Usprawnianie po amputacjach kończyn; przygotowanie chorego do zaprotegowania, hartowanie,
kształtowanie i wzmacnianie kikuta; nauka zakładania i posługiwania się protezą.
Literatura Podstawowa:
1. Tylman D., Dziak A. Traumatologia narządu ruchu. PZWL. Warszawa 1996
2. Dega W. Ortopedia i rehabilitacja.T.1-2. PZWL. Warszawa 1996
3. Marciniak W. Szulc A. Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja T.1-2 PZWL. Warszawa 2004
4. Żuk T., Dziak A. Ortopedia z traumatologią narządów ruchu- podręcznik dla studentów. PZWL.
Warszawa 1993
5. Żuk T., Dziak A. Propedeutyka ortopedii PZWL. Warszawa 1986
6. Kubacki J. Zarys ortopedii i traumatologii AWF Katowice 2004
7. Nowotny J. Podstawy kliniczne fizjoterapii MediPage Warszawa 2005
8. Zagrobelny Z. Zarys Traumatologii. Skrypt AWF. Wrocław 1992
9. Gaździk T. Ortopedia i Traumatologia podręcznik dla studentów medycyny. PZWL Warszawa 2005
Zalecana:
1. Kiwerski J. Schorzenia i urazy kręgosłupa PZWL. Warszawa 2001
2. Kusz D. Kompendium ortopedii PZWL. Warszawa 2009
3. Duckworth A.D., Porter D.E., Ralston S.H.(red. Wall A.): Ortopedia, traumatologia i reumatologia. Urban
& Partner Wrocław 2010
4. Borejko M., Dziak A. Badanie radiologiczne w ortopedii. PZWL. Warszawa 1988
5. Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna Urban & Partner Wrocław 2003
6. Tylman D. Patomechanika bocznych skrzywień kręgosłupa. SEVERUS. Warszawa 1995
7. Kiwerski J. Rehabilitacja medyczna PZWL Warszawa 2005
8. Thompson J.C. Atlas anatomii ortopedycznej Nettera Urban & Partner Wrocław 2007
9. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G. Fizjoterapia z elementami klinicznymi PZWL Warszawa 2008
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu:
w reumatologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok Kierunek: Fizjoterapia /III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
64
Okres (rok
Akad/semestr)
2012/2013 i dalsze
sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne / 25 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Ewa Klimek-Piskorz
Prowadzący dr Ewa Klimek-Piskorz, dr Czesław Piskorz
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele nauczania
Podstawowe wiadomości o chorobach reumatycznych oraz
zasady prowadzenia rehabilitacji w tych schorzeniach, poprzez
wykształcenie: umiejętności oceny stanu pacjenta z chorobą
reumatyczną ze szczególnym uwzględnieniem problematyki
sprawności funkcjonalnej i jakości życia, umiejętności
postawienia diagnozy rehabilitacyjnej i określenia celu
rehabilitacji (m.in. przez ocenę wykonywania czynności życia
codziennego, sprawności chodu itd.), umiejętności planowania
i prowadzenia rehabilitacji pacjentów ze schorzeniami
reumatologicznymi (np. z reumatoidalnym zapaleniem
stawów, zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa,
schorzeniami zwyrodnieniowymi narządu ruchu), umiejętność
prowadzenia rehabilitacji pacjentów z tzw. „zespołami
nakładania", umiejętności współpracy z zespołem
terapeutycznym w zakresie planowania rehabilitacji i kontroli
stanu pacjenta z chorobą reumatyczną.
Efekty kształcenia
Nabycie umiejętności przeprowadzania badania podmiotowego
i przedmiotowego pacjentów ze schorzeniami reumatycznymi.
Poznanie metod oceny stopnia zaawansowania choroby
reumatycznej u danego pacjenta, zarówno w przypadku chorób
zapalnych i zwyrodnieniowych
w oparciu o zdjęcia rtg i objawy kliniczne oraz wydolność
czynnościową chorego. Postawienie celu rehabilitacji u
pacjentów ze schorzeniami reumatycznymi. Zasady doboru
ćwiczeń rehabilitacyjnych w zależności od stopnia uszkodzenia
chrząstki stawowej. Prowadzenie ćwiczeń usprawniających z
pacjentami w oparciu o zalecenia lekarskie
(z uwzględnieniem przeciwwskazań). Przygotowanie
programu fizjoterapeutycznego dla pacjenta przed zabiegiem
endoprotezoplastyki stawu biodrowego i kolanowego.
Rehabilitacja lecznicza po zabiegu endoprotezoplastyki tych
stawów. Ocena stopnia zniszczenia stawów kręgosłupa na
podstawie zdjęć rentgenowskich. Bólowe zespoły
kręgosłupowo-korzeniowe – objawy. Rehabilitacja lecznicza
pacjentów z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa szyjnego i
lędźwiowego w zależności od stopnia zmian, z
uwzględnieniem przeciwwskazań. Rehabilitacja lecznicza
65
pacjentów z zespołem bolesnego barku.
Skrócony opis
przedmiotu
Powtórzenie podstawowych wiadomości o chorobach
reumatycznych. Badanie podmiotowe i przedmiotowe
pacjentów ze schorzeniami reumatycznymi. Planowanie
postępowania fizjoterapeutycznego i ćwiczenia praktyczne z
pacjentami ze schorzeniami reumatycznymi.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, sklerodermia, mieszana choroba tkanki
łącznej, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych
i kręgosłupa, reumatyzm tkanek miękkich:
1. Demonstracja pacjentów z wybraną chorobą reumatyczną:
badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta
objawy kliniczne
obserwacja zmian na zdjęciach rentgenowskich
zalecone leczenie farmakologiczne, fizykalne oraz kinezyterapeutyczne z uwzględnieniem
przeciwwskazań do ćwiczeń ruchowych.
2. Ćwiczenia praktyczne studentów z pacjentami:
samodzielne przeprowadzenie wywiadu
samodzielna ocena stopnia zaawansowania choroby (w oparciu o zdjęcia rtg i objawy kliniczne) i
wydolności czynnościowej chorego
umiejętność samodzielnego zaplanowania zabiegów fizjoterapeutycznych na danym etapie choroby u
konkretnego pacjenta
prowadzenie ćwiczeń usprawniających z pacjentami w oparciu o zalecenia lekarskie (z uwzględnieniem
przeciwwskazań).
Literatura Literatura obowiązująca:
1. Zimmermann – Górska I. (2008). Reumatologia kliniczna tom 1/2. PZWL Warszawa
2. Rosławski A. (1998). Podstawy fizjoterapii w chorobach reumatycznych. AWF Wrocław.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu:
w neurologii i neurochirurgii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 8 – w tym:
5 ECTS w sem. 5
3 ECTS w sem. 6
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 – i dalsze
sem. 5 i 6
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /10 h sem. 5
ćwiczenia praktyczne medyczne = 65h/ 35 h sem.5/ 30 h s.6 h
66
samokształcenie = 6h / 3 h sem.5 / 3 h sem.6
Koordynator dr n. med. Maria Kolasa
Prowadzący dr n. med. Maria Kolasa, lek. med. Barbara Leśniak, mgr
Tomasz Załęcki, mgr Agata Trytko, mgr Filip Georgiew
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin – ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Opanowanie praktyczne specyfiki i prowadzenia rehabilitacji
pacjentów z chorobami układu nerwowego.
Skrócony opis
przedmiotu
Postępowanie rehabilitacyjne i fizjoterapia w chorobach
układu nerwowego.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Rehabilitacja chorych po udarach mózgu: rehabilitacja wczesna (ułożenia, kinezyterapia logopedia), okresy
pionizacji. Rehabilitacja późna /kinezyterapia, nauka chodzenia, terapia zajęciowa/. Usprawnianie następstw i
powikłań udarów. Zaopatrzenie ortopedyczne.
Rehabilitacja w chorobach CSN:
- Stwardnienie rozsiane
- Choroba Parkinsona
- Zwyrodnienie sznurowe rdzenia.
- Jamistość rdzenia
- Stwardnienie boczne zanikowe
Rehabilitacja chorych z guzami CSN. Guzy łagodne i złośliwe - wskazania i przeciwwskazania do
rehabilitacji.
Rehabilitacja chorych po urazach czaszkowo – mózgowych.
Rehabilitacja w chorobach obwodowego układu nerwowego:
Rehabilitacja w chorobach nerwów obwodowych.
Rehabilitacja w dyskopatii kręgosłupa lędźwiowego /rehabilitacja w okresie ostrym, podostrym i przewlekłym
rwy kulszowej, udowej/
Rehabilitacja w dyskopatii i niestabilności kręgosłupa szyjnego /rehabilitacja w okresie ostrym, podostrym i
przewlekłym rwy ramiennej/
Rehabilitacja w chorobach mięśni.
Kompensacja i adaptacja w rehabilitacji neurologicznej.
Ocena wyników rehabilitacji - testy, skale.
Ćwiczenia praktyczne semestr 5/ 45 godz. i semestr 6/ 30 godz.
Elementy badania neurologicznego: wywiad, badanie zakresu ruchów w stawach, badanie siły mięśniowej,
ocena napięcia mięśniowego, badanie czucia powierzchownego i głębokiego, badanie zborności ruchów,
badanie odruchów fizjologicznych i patologicznych (Babińskiego, Rossolimo, Oppenheima), próba
Romberga, ocena chodu i rodzaje chodów patologicznych w neurologii, objawy rozciągowe, objawy
oponowe. Zastosowanie elementów badania neurologicznego w praktyce. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja po udarze mózgu, omówienie etapów rehabilitacji (pionizacja zależna od rodzaju udaru),
zaopatrzenie ortopedyczne, funkcjonalna elektrostymulacja, czynniki obniżające wzmożone napięcie
mięśniowe. Powikłania leżenia i problemy rehabilitacji po udarze mózgu. Elementy innych metod
stosowanych w rehabilitacji po udarze (metody NDT według koncepcji Bobath, PNF, M. Johnstone, CIT i
innych). Praca z pacjentem.
Rehabilitacja w przebiegu guza mózgu. Rehabilitacja po urazach mózgu. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja w przebiegu choroby Parkinsona. Praca z pacjentem.
Usprawnianie chorych z uszkodzeniem móżdżku, metody usprawniania /Ćwiczenia równoważne,
koordynacyjne, chodu, PNF, ćwiczenia Frenkela/.
Usprawnianie chorych z ataksją tylnosznurową. Różnice w usprawnianiu chorych z ataksją móżdżkową i
tylnosznurową.
Rehabilitacja po poprzecznym uszkodzeniu rdzenia. Usprawnianie pęcherza. Spastyczność podstawowa i
reaktywna. Profilaktyka odleżyn. Praca z pacjentem.
67
Rehabilitacja chorych z: jamistością rdzenia, rozmiękaniem rdzenia, poprzecznym zapaleniem rdzenia,
guzami kanału kręgowego. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja chorych z MND. Rehabilitacja chorych ze zwyrodnieniem sznurowym rdzenia. Praca z
pacjentem.
Rehabilitacja chorych na stwardnienie rozsiane. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja w uszkodzeniach włókien obwodowych. Rehabilitacja w przebiegu polineuropatii i zespołu
Guillain - Barre. Rehabilitacja pacjenta z porażeniem nerwu twarzowego. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja chorych z rwą kulszową, udową i ramienną. Okresy rehabilitacji, metody rehabilitacji oraz
profilaktyka pierwotna i wtórna. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja w przebiegu uszkodzenia: splotu ramiennego, lędźwiowego i krzyżowego oraz nerwów
obwodowych kończyny górnej i dolnej. Praca z pacjentem.
Rehabilitacja w przebiegu chorób mięśni. Praca z pacjentem.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Barnes M., Ward A.B.: Podręcznik rehabilitacji medycznej. Urban & Partner, Wrocław, 2008.
2. Fries W., Liebenstud I.: Rehabilitacja w chorobie Parkinsona., Elipsa-Jaim s.c., Kraków, 2007.
3. Fuller G. Badanie neurologiczne to proste. PZWL, Warszawa 2005.
4. Grochmal S., Zielińska-Charszewska S.: Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego., PZWL,
Warszawa, 1987.
5. Jakimowicz W.: Neurologia kliniczna w zarysie., PZWL, Warszawa, 1987.
6. Kiwerski J. (red.) Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa, 2005.
7. Kolster B., Ebelt-Paprotny G.: Poradnik fizjoterapeuty., Ossolineum, Wrocław, 2001.
8. Kozubski W., Liberski P.P. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa, 2006.
9. Kwolek A. Rehabilitacja medyczna. Tom 1, 2, rehabilitacja kliniczna. Urban & Partner, Wrocław, 2003.
10. Leidler P. Rehabilitacja po udarze mózgu. PZWL, Warszawa, 2004.
11. Prusiński A. Neurologia praktyczna. PZWL, Warszawa, 2005.
12. Usprawnianie po udarze mózgu. Poradnik dla terapeutów i pracowników podstawowej opieki zdrowotnej.,
Elipsa-Jaim s.c., Kraków, 2007.
Literatura pomocnicza:
1. Bannister R.: Neurologia kliniczna, Brain i Bannister., alfa - medica press, , Bielsko–Biała, 1992.
2. Bradley W.G., Daroff R.B., Fenichel G.M., Jankovic J.: Neurologia w praktyce klinicznej. Zasady
diagnostyki i postępowania. Tom 1-3. Czelej, Lublin, 2006.
3. Duus P. Diagnostyka topograficzna w neurologii. PZWL, Warszawa, 1989.
4. Dziak A. Bolesny krzyż. Medicina Sportiva, Kraków, 2003.
5. Dziak A. Bóle szyi, głowy i barków. Medicina Sportiva, Kraków, 2003.
6. Felten D.L., Józefowicz R.F. Netter F.H. Atlas neuroanatomii i neurofizjologii Nettera. Szczudlik A. (red),
Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2007,.
7. Friedman A. (red.) Choroba Parkinsona - mechanizmy, rozpoznawanie, leczenie. Wyd. Czelej, Warszawa,
2005.
8. Kiwerski J.(red.) Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL, Warszawa, 2001.
9. Lewis P. Rowland, (red. wyd. pol.), Hubert Kwieciński, Anna M. Kamińska Neurologia Merritta, tom 1, 2,
3, Urban & Partner, Wrocław, 2008.
10. Lindsay K.W., Bone I.: Neurologia i Neurochirurgia. Urban&Partner, Wrocław, 2006.
11. Mazur R.: Neurologia kliniczna dla lekarzy i studentów medycyny.Via Medica, Gdańsk, 2005.
12. Mazur R., Kozubski W., Prusiński A.: Podstawy kliniczne neurologii., PZWL, Warszawa, 1999.
13. Mumenthaler M., Mattle H.: Neurologia. Urban& Partner, wyd.III, Wrocław, 2001.
14. Mumenthaler M., Schliack H. (red.) Uszkodzenia nerwów obwodowych: rozpoznanie i leczenie. PZWL,
Warszawa, 1998.
15.Warlow Ch.: Neurologia. PZWL, Warszawa, 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
68
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu:
w neurologii dziecięcej
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 i dalsze
sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne / 23 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator dr Czesław Piskorz
Prowadzący dr Czesław Piskorz, mgr Jolanta Proszowska
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną.
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Teoria i praktyka fizjoterapii dzieci i młodzieży, z rozmaitymi
dysfunkcjami aparatu ruchu w neurologii dziecięcej.
Fizjoterapia w całokształcie leczenia chorego. Dobieranie
zabiegów fizjoterapeutycznych i metod fizjoterapii stosownie
do rozpoznania klinicznego, okresu choroby i funkcjonalnego
stanu rehabilitowanej osoby. Fizjoterapia w różnych stadiach i
okresach choroby. Profilaktyka zmian wtórnych.
Usprawnianie, sterowanie kompensacją i postępowanie
adaptacyjne w różnych jednostkach chorobowych.
Kontrolowanie wyników rehabilitacji. Prowadzenie
dokumentacji. Specyfika fizjoterapii w wieku rozwojowym.
Zapoznanie studentów z fizjologią rozwoju
psychomotorycznego oraz podstawowymi, wrodzonymi
i nabytymi chorobami zaburzającymi rozwój
psychomotoryczny i sprawność dzieci od urodzenia do 18 roku
życia. Przedstawienie podstaw rehabilitacji
w wybranych sytuacjach klinicznych.
Umiejętność wykonywania ćwiczeń leczniczych i zabiegów
fizykalnych u dzieci z dysfunkcjami narządu ruchu- stosownie
do ich stanu klinicznego i funkcjonalnego: wykonywania
badań i testów niezbędnych dla doboru środków fizjoterapii;
wykonywania zabiegów i stosowania odpowiednich metod
terapeutycznych.
Skrócony opis
przedmiotu
Na przykładzie prawidłowego rozwoju dzieci omówienie
przyczyn i czynników ryzyka prowadzących do dysfunkcji
o.u.n., - wraz ze współcześnie obowiązującymi metodami
postępowania leczniczego, w tym – rehabilitacji. Opanowanie
podstaw badania fizjoterapeutycznego dzieci oraz oceny
deficytu rozwojowego lub stopnia niepełnosprawności
69
wynikającej z uszkodzenia o.u.n. Zaznajomienie się
z podstawowymi metodami usprawniania dzieci z m.p.dz.,
przepukliną oponowo-rdzeniową, dystrofiami mięśniowymi,
uszkodzeniami nerwów obwodowych. Przedstawienie zasad
współpracy fizjoterapeuty z lekarzami-pediatrami i lekarzami
innych specjalności w kompleksowym procesie rehabilitacji
dzieci.
Pełny opis przedmiotu
Ćwiczenia praktyczne :
Ocena rozwoju psychoruchowego dziecka. Różnice i zaburzenia w rozwoju somatycznym
i psychoruchowym dziecka. Najczęściej stosowane metody oceny rozwoju dzieci (test Denver; monachijska
funkcjonalna diagnostyka rozwojowa, ocena neurorozwojowa wg Vojty, z uwzględnieniem badania
neurologicznego i rozwoju psychoruchowego). Choroby neurologiczne zaburzające rozwój motoryczny
dziecka: mózgowe porażenie dziecięce (m.p.dz.), postacie kliniczne, patomechanizm powstawania i sposoby
wczesnego wykrywania-zależność planu usprawniania od postaci choroby. Badanie i ocena napięcia
mięśniowego. Demonstracja dzieci z różnymi postaciami m.p.dz.: porażenie spastyczne – piramidowe,
dyskinetyczne – pozapiramidowe, móżdżkowe – ataktyczne. Samodzielna ocena rozwoju dziecka z m.p.dz.
i zaprogramowanie usprawniania ruchowego. Technika i zasady rehabilitacji dzieci metodą Vojty i NDT
Bobathów - działania praktyczne .Wady układu nerwowego, rozszczep kręgosłupa i przepuklina oponowo-
rdzeniowa. Wodogłowie. Dziecko wiotkie. Dystrofie nerwowo- mięśniowe. Uszkodzenia nerwów
obwodowych.Choroby uwarunkowane aberracjami chromosomowymi ( zespół Downa). Demonstracja dzieci z
postępującym zanikiem mięśni i zaburzonym rozwojem motorycznym: kryteria diagnostyczne choroby
i usprawnianie dzieci. Demonstracja dzieci z innymi uszkodzeniami o.u.n .i zaburzonym rozwojem
motorycznym: z przepukliną oponowo–rdzeniową, wodogłowiem, po urazach czaszkowo - mózgowych.
Badanie zakresu czynności stawów w wymienionych chorobach i ustalenie programu usprawniania.
Możliwości usprawniania w zależności od wieku dziecka. Metody zbierania wywiadu chorobowego o
zaburzonym rozwoju psychoruchowym dziecka. Badanie przez oglądanie i obserwację dziecka: ocena
ułożenia ciała i postawy ciała, sposobu chodzenia i wykonywania czynności ruchowych precyzyjnych,
umiejętności nawiązywania kontaktu społecznego przez dziecko z innymi dziećmi, rozwoju mowy i innych
czynności. Demonstracja dzieci z prawidłowym rozwojem fizycznym i psychoruchowym, zgodnym z ich
wiekiem kalendarzowym. Demonstracja dzieci z opóźnionym rozwojem psychoruchowym z odniesieniem do
różnych czynników ryzyka. Ocena rozwoju dzieci będących w różnym wieku w odniesieniu do wyników
badania fizjoterapeutycznego. Próba ustalenia deficytu rozwojowego. Neurofizjologiczna metoda oceny
rozwoju dziecka w 1 roku życia. Ocena spontanicznej aktywności ruchowej dziecka metodą obserwacji. Ocena
reakcji ułożenia ciała, odruchów pierwotnych, dowolnych i mimowolnych w poszczególnych miesiącach życia
u dzieci zdrowych i z uszkodzonym ośrodkowym układem nerwowym. Próba oceny rozwoju
neurofizjologicznego dziecka.
Terapia zajęciowa i jej znaczenie w usprawnianiu psychoruchowym dzieci niepełnosprawnych.
Literatura podstawowa: 1. Kubicka K. Kawalec W. (red): Pediatria. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2003.
2. Banaszak. G.: Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Vojty. Wyd. II. Alfa-medica
press, Bielsko Biała 2004.
3. Sadowska L.: Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju
psychoruchowego. Wydawnictwo AWF Wrocław 2001.
4. Sadowska L. (red.): Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. Wyd. AWF
Wrocław 2004
Literatura zalecana:
1. Kułakowska Z.: Wczesne uszkodzenie dojrzewającego mózgu. Od neurofizjologii do rehabilitacji. Wyd.
Folium, Lublin 2003.
2. Sherborne W.: Ruch rozwijający dla dzieci. PWN, 1997.
3. Szmigiel Cz.: Podstawy diagnostyki i rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. T. I i II, AWF,
Kraków 2001.
4. Tecklin J.S.: Pediatric Physical Therapy. 3rd
ed. Lippincott Williams & Wilkins, 1999.
5. Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji I fizjoterapii. Urban & Partner Wrocław 2002
6. Campbell S., Vander Linden D. W., Palisano R.: Physical therapy for children. W.B. Saunders Co., 2000.
Uwagi 1
70
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w kardiologii i pulmonologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 - i dalsze
sem. 5
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne / 22 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr hab. n. med. Olgierd Smoleński, prof. nadzw.
Prowadzący dr hab. n. med. Olgierd Smoleński, prof. nadzw., mgr Marta
Bibro
Sposób zaliczenia ćwiczenia –zal. z oceną, egzamin - ocena
ii.Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne:
Podstawowe wiadomości o chorobach kardiologicznych i
pulmonologicznych oraz zasady prowadzenia rehabilitacji w
tych schorzeniach , poprzez wykształcenie: umiejętności oceny
stanu pacjenta z chorobą kardiologiczną i pulmonologiczną ze
szczególnym uwzględnieniem problematyki sprawności
funkcjonalnej i jakości życia , umiejętności postawienia
diagnozy rehabilitacyjnej określenia celu rehabilitacji,
umiejętność planowania i prowadzenia rehabilitacji pacjentów
ze schorzeniami kardiologicznymi i pulmonologicznymi,
umiejętności współpracy z zespołem terapeutycznym w
zakresie planowania rehabilitacji i kontroli stanu pacjenta ze
schorzeniami kardiologicznymi i pulmonologicznymi.
Efekty kształcenia:
Badanie podmiotowe i przedmiotowe układu krążenia i układu
oddechowego. poznanie metod oceny stanu pacjenta ze
schorzeniami kardiologicznymi. I pulmonologicznymi. Ocena
stopnia zaawansowania choroby, określenie czynnika ryzyka
,rokowania . Postawienie celu rehabilitacji u pacjentów ze
schorzeniami kardiologicznymi i pulmonologicznymi.. Zasady
doboru ćwiczeń w zależności od okresu choroby i
przeciwwskazań wynikających ze stanu pacjenta. Prowadzenie
ćwiczeń usprawniających z pacjentami w oparciu o zlecenie
lekarskie( z uwzględnieniem przeciwwskazań). Przygotowanie
71
programu fizjoterapeutycznego dla pacjentów po zabiegach
kardiochirurgicznych i torakochirurgicznych.
Skrócony opis
przedmiotu
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ze
schorzeniami kardiologicznymi.
Badanie tętna w różnych pozycjach ciała, w spoczynku, w
czasie wysiłku i po wysiłku. Fizjoterapia pacjentów z
chorobami układu krążenia.
Kontrolowanie wyników rehabilitacji, ocena jakości życia
pacjenta po chorobie.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ze
schorzeniami układu oddechowego, zbieranie wywiadu
chorobowego dla potrzeb planowania i prowadzenia
rehabilitacji pulmonologicznej.
Fizjoterapia oddechowa :podział metod na metody toalety
drzewa oskrzelowego i metody dotleniające. Fizjoterapia
pacjentów ze schorzeniami układu oddechowego.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ze schorzeniami kardiologicznymi , zbieranie wywiadu
chorobowego dla potrzeb planowania i prowadzenia rehabilitacji kardiologicznej(praca z pacjentem).
Badanie tętna w różnych pozycjach ciała, w spoczynku, w czasie wysiłku i po wysilku.
Praktyczne umiejętność mierzenia ciśnienia tętniczego w spoczynku i po wysiłku.
Rodzaje testów wysiłkowych , obserwacja wykonywania prób wysiłkowych, próba analizowania uzyskanych
wyników. Fizjoterapia pacjentów z chorobą niedokrwienna serca , ustalanie programów rehabilitacji z
uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań. Fizjoterapia pacjentów z zawałem serca – dobór ćwiczeń , metod
w zależności od stanu pacjenta jak również okresu choroby (okres szpitalny, sanatoryjny, ambulatoryjny).
Fizjoterapia pacjentów po zabiegach kardiochirurgicznych, dobór ćwiczeń do stanu pacjenta i poszczególnych
dób po zabiegu . Fizjoterapia pacjentów z miażdżycą zarostowa tętnic , próba oceny stanu pacjenta ,
wykonywanie prób marszowych i na tej podstawie określanie treningu dla pacjenta. . Fizjoterapia pacjentów z
nadciśnieniem , omówienie czynników ryzyka .
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ze schorzeniami układu oddechowego , zbieranie wywiadu
chorobowego dla potrzeb planowania i prowadzenia rehabilitacji pulmonologicznej(praca z pacjentem).
Proby dynamiczne układu oddechowego (badanie spirometryczne , próba Jamesa, próba bezdechu dowolnego)-
zajęcia praktyczne.
Test marszu 6- minutowego.
Fizjoterapia oddechowa :podział metod na metody toalety drzewa oskrzelowego i metody dotleniające.
Fizjoterapia oddechowa- układanie przykładowego programu rehabilitacji dla pacjenta ze schorzeniami
oddechowymi. Fizjoterapia pacjentów z astmą oskrzelową , nauka postępowania w przypadku ataku duszności,
ustalanie programów rehabilitacji z uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań. Fizjoterapia pacjentów z
COPD– dobór ćwiczeń , metod w zależności od stanu pacjenta jak również okresu choroby (tlenoterapia).
Fizjoterapia pacjentów z wysiękowym zapaleniem opłucnej (dobór pozycji drenażowych) Fizjoterapia
pacjentów po zabiegach torakochirurgicznych, dobór ćwiczeń do stanu pacjenta i poszczególnych dób po
zabiegu . Fizjoterapia pacjentów z zapaleniem płuc, próba oceny stanu pacjenta . Fizjoterapia pacjentów z
mucowiscydozą , omówienie metod oczyszczających drogi oddechowe(inhalacje , oklepywanie aktywny cykl
oddechowy ,technika zmiennego ciśnienia wewnątrzoskrzelowego).
Literatura Literatura podstawowa:
1. Kozłowski S. , Nazar K. Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. PZWL, Warszawa 1999
2. Rosławski A, Woźniewski M.: Fizjoterapia oddechowa. AWF Wrocław, 1999
3. Rosławski A: Wytyczne fizjoterapii kardiologicznej. PZWL, 1996.
4. Januszewicz A i W (red.): Nadciśnienie tętnicze. Medycyna Praktyczna, 2007.
5. Demczyszak I: Fizjoterapia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Górnicki Wyd. Med., 2006.
6. Paprocka-Borowicz M i wsp.: Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego. Górnicki Wyd. Med., 2009.
Literatura zalecana:
1. Bromboszcz J: Rehabilitacja kardiologiczna. Kraków 2005.
2. Heger J, Roth H: Kardiologia. Urban&Partner, Wrocław 1998.
72
3. Mandecki K: Kardiologia. PZWL, Warszawa 2005.
4. Rowińska-Zakrzewska E: Choroby układu oddechowego. PZWL, Warszawa 2004.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w geriatrii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 - i dalsze
sem. 5
Typ zajęć/liczba
godzin
wykład /10 h
ćwiczenia praktyczne /22 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr hab. n. med. Wiesław Dobroś, prof. PWSZ
Prowadzący dr hab. n. med. Wiesław Dobroś, prof. PWSZ, mgr Beata
Milas, mgr Edyta Gondek
Sposób zaliczenia wykład - zal., ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin -ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Fizjoterapia osób starszych ze schorzeniami typowymi dla
okresu starości. Nabycie umiejętności dobierania zabiegów
fizjoterapeutycznych i metod fizjoterapii stosownie do
rozpoznania klinicznego, okresu choroby i stanu
funkcjonalnego usprawnianej osoby starszej. Fizjoterapia w
różnych stanach i okresach choroby. Fizjoterapia w
całokształcie leczenia chorego starszego. Profilaktyka zmian
wtórnych. Usprawnianie, sterowanie kompensacją i
postępowanie adaptacyjne w różnych jednostkach
chorobowych okresu starości. Kontrolowanie wyników
fizjoterapii w geriatrii. Prowadzenie odpowiedniej
dokumentacji.
Efekty kształcenia: wykonywanie ćwiczeń leczniczych i
zabiegów fizykalnych u osób starszych z chorobami
typowymi dla okresu starości - stosownie do ich stanu
klinicznego i funkcjonalnego. Wykonywanie badań
funkcjonalnych i wydolnościowych niezbędnych dla doboru
środków fizjoterapii w starości. Wykonywanie zabiegów i
stosowanie odpowiednich metod terapeutycznych w geriatrii.
Skrócony opis Fizjologia i patologia starzenia się w aspekcie fizjoterapii.
73
przedmiotu Znaczenie fizjoterapii w procesie leczenia osób starszych.
Ocena stanu psychoruchowego pacjenta starszego dla potrzeb
fizjoterapii. Specyfika postępowania fizjoterapeutycznego w
schorzeniach typowych dla okresu starości. Wielkie problemy
geriatryczne – postępowanie fizjoterapeutyczne. Aktywność
ruchowa osób starszych. Zabiegi fizykalne stosowane u osób
starszych.
Pełny opis przedmiotu Wykład:
Fizjologia i patologia starzenia się w aspekcie fizjoterapii. Rola fizjoterapeuty w interdyscyplinarnym zespole
terapeutycznym. Znaczenie fizjoterapii w procesie leczenia osób starszych. Ocena stanu funkcjonalnego,
sprawności i wydolności fizycznej dla potrzeb fizjoterapii. Kompleksowa fizjoterapia osób starszych.
Wskazania i przeciwwskazania. Specyfika postępowania fizjoterapeutycznego w schorzeniach typowych dla
okresu starości. Odpowiedni do wieku, stanu funkcjonalnego oraz okresu choroby dobór i stosowanie zasad,
metod i zabiegów fizjoterapeutycznych. Wielkie problemy geriatryczne – postępowanie fizjoterapeutyczne.
Dobór i stosowanie sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów zaopatrzenia ortopedycznego, środków
wspomagających lub ułatwiających funkcjonowanie osoby starczej. Analizowanie postępów w pracy z
pacjentem w wieku starczym. Aktywność ruchowa oraz planowanie treningu zdrowotnego osób starszych.
Formy aktywności ruchowej i fizjoterapii w Uniwersytetach III wieku. Ocena jakości życia osób starszych.
Profilaktyka geriatryczna. Rehabilitacja środowiskowa – aktywizacja osób starszych.
Ćwiczenia praktyczne:
Aktywność ruchowa osób starszych. Zasady, cele i metodyka ćwiczeń ogólnousprawniających stosowanych
w geriatrii. Zabiegi fizykalne stosowane u osób starszych – wskazania i przeciwwskazania. Nauka
samoobsługi w łóżku, nauka transferu: łóżko-krzesło, łóżko-wózek, nauka poruszania się za pomocą wózka,
balkoników, kul i innych pomocy ortopedycznych. Postępowanie fizjoterapeutyczne w schorzeniach układu
krążenia typowych dla osób w wieku starczym. Fizjoterapia w schorzeniach układu oddechowego
charakterystycznych dla geriatrii. Metody fizjoterapii i ćwiczenia usprawniające w przypadku schorzeń
narządu ruchu w okresie starości. Upadki osób starszych – ocena ryzyka i profilaktyka i fizjoterapia.
Fizjoterapia w schorzeniach neurologicznych osób w starszym wieku (choroba Parkinsona, Alzheimera).
Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku chorób przemiany materii u osób w wieku podeszłym
(cukrzyca typu II).
Literatura Podstawowa
1. Galus K., Kocemba J.: ,,MSD Podręcznik geriatrii”,Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Wrocław
1999
2. Grodzicki T., Kocemba J.,Skalska A.: Geriatria z elementami gerontologii ogólnej Via Medica Gdańsk
2007
3. Grodzicki T.,Gryglewska B., Dubiel J.: Nadciśnienie tętnicze u osób w wieku podeszłym. Medical Press,
Gdańsk 2003
4. Mace N.L., Rabins P.V. : 36 godzin na dobę. MediPage, Warszawa 2005
5. Rosławski A.: Wybrane zagadnienia z geriatrii. Wyd. AWF, Wrocław 2001.
6. Żakowska-Wachelko B.: Zarys medycyny geriatrycznej. PZWL, Warszawa 2000.
7. Schiefele J., Staudt I., Dach M.: Pielęgniarstwo geriatryczne. Urban& Partner, Wrocław 2004.
8. Kocemba J., Grodzicki T.: Zarys gerontologii klinicznej. Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego
UJ, Kraków 2000.
9. Tatoń J.: „Poradnik dla osób z cukrzycą typu 2 niewymagających leczenia insuliną” PZWL 2002
Zalecana
1. Rosławski A: Ruch przedłuża młodość. Wyd. AWF, Wrocław 2001.
2. Żak M.: Ocena ryzyka upadków u osób starszych i możliwości prewencji. Gerontologia Polska 8 (3), 1-4;
2000
3. Żakowska-Wachelko B. , Pędzich W.: Pacjenci w starszym wieku. PZWL ,Warszawa 1995.
4. Medicina Sportiva cz. I Wysiłek fizyczny w profilaktyce i leczeniu osteoporozy. Medicina Sportiva,
Kraków 1999
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
74
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w psychiatrii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/9 h
Koordynator mgr Małgorzata Mitera-Pieprzycka
Prowadzący mgr Małgorzata Mitera-Pieprzycka
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Wykorzystanie procesu rehabilitacyjnego w psychoterapii i
socjalizacji. Umiejętność nawiązania kontaktu werbalnego,
pozawerbalnego i emocjonalnego z pacjentem. Umiejętność
redukowania stresu i reakcji lękowych u chorych
nerwicowych. Znajomość sposobów rehabilitacji
psychiatrycznej poprzez: terapię pracą, zajęciami
artystycznymi (kreatywnymi), muzykoterapię, biblioterapię
itp.
Skrócony opis
przedmiotu
Organizacja pracy oddziału psychiatrycznego i jego pracowni
rehabilitacji. Umiejętność wypracowywania terapeutycznego
i humanitarnego stosunku do chorego. Umiejętność
nawiązania kontaktu werbalnego, pozawerbalnego i
emocjonalnego z pacjentem. Umiejętność nawiązania
kontaktu z dzieckiem zaburzonym psychicznie. Możliwości i
zakres rehabilitacji w poszczególnych jednostkach
chorobowych. Zapoznanie się z podstawowymi technikami
relaksacyjnymi (trening autogenny). Zapoznanie się z
podstawowymi metodami leczenia psychiatrycznego:
psychoterapia indywidualna i grupowa, terapia zabawowa,
gry oraz leczeniem farmakologicznym.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Umiejętność wypracowywania terapeutycznego i humanitarnego stosunku do chorego. Umiejętność
nawiązania kontaktu werbalnego, pozawerbalnego i emocjonalnego z pacjentem. Wykorzystanie procesu
rehabilitacyjnego w psychoterapii i socjalizacji. Umiejętność redukowania stresu i reakcji lękowych u chorych
nerwicowych. Umiejętność nawiązania kontaktu z chorymi psychotycznymi, zwłaszcza depresyjnymi.
Możliwości i zakres oddziaływań rehabilitacyjnych w poszczególnych jednostkach chorobowych. Wczesna
rola rehabilitacji w zapobieganiu odległych następstw chorób psychicznych. Zapoznanie ze sposobami
rehabilitacji psychiatrycznej poprzez terapię pracą, zajęciami artystycznymi (kreatywnymi), muzykoterapią,
biblioterapią itp. Zapoznanie z organizacją pracy oddziału psychiatrycznego w szpitalu ogólnym. Zapoznanie
75
ze strukturą i pracą szpitala psychiatrycznego i jego Pracownią Rehabilitacyjną. Umiejętność nawiązania
kontaktu z dzieckiem zaburzonym psychicznie. Zapoznanie się z podstawowymi technikami relaksacyjnymi
(trening autogenny). Zapoznanie się z podstawowymi metodami leczenia psychiatrycznego: psychoterapia
indywidualna i grupowa, terapia zabawowa, gry oraz leczeniem farmakologicznym.
Literatura Podstawowa:
1. Bilikiewicz A. (red): Psychiatria. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2001.
2. Semple D, Smyth R, Burns J, Darjee R: Oksfordzki podręcznik psychiatrii. Czelej, Lublin 2007.
3. Namysłowska I: Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL, Warszawa 2004.
4. Stańczak T., Pakuła Z.: Rehabilitacja psychiatryczna. [W] Weiss M., Zembaty A. (red.): Fizjoterapia.
PZWL, Warszawa 2006.
5. Ekdawi M.Y., Conning A.M.: Rehabilitacja psychiatryczna. PZWL, Warszawa, 1995.
6. Sheperd G.: Rehabilitacja w psychiatrii. Towarzystwo Amici di Tworki, Pruszków, 1999.
7. Meder J. (red.): Rehabilitacja przewlekle chorych psychicznie. Biblioteka Psychiatrii Polskiej, Kraków
2000.
Zalecana
1. Jarosz M. (red.): Podstawy psychiatrii. PZWL, Warszawa1988.
2. Scully J.H.: Psychiatria. Urban&Partner Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 1998.
3. Hebanowski M., Kliszcz J., Trzeciak B.: Poradnik komunikowania się lekarza z pacjentem. PZWL,
Warszawa, 1999.
4. Haslam M.: Psychiatria. Wydawnictwo ZYSK I S-KA, Poznań, 1997.
5. Schenk Ch.: Relaksacja - sposób na stres. Wyd. J & BF, 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w chirurgii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia /II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 – i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne /9 h
Koordynator mgr Elżbieta Michoń
Prowadzący mgr Elżbieta Michoń
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele: Przygotowanie teoretyczne i praktyczne do prowadzenia
fizjoterapii i rehabilitacji osób ze schorzeniami chirurgicznymi
i po zabiegach chirurgicznych z uwzględnieniem rozumienia
specyfiki problemów rehabilitacyjnych pacjentów
76
chirurgicznych.
Nabycie umiejętności postawienia diagnozy rehabilitacyjnej i
nakreślenie schematu postępowania usprawniającego z
wykorzystaniem środków kompleksowej rehabilitacji.
Nabycie umiejętności oceny skuteczności stosowanych form
fizjoterapii oraz umiejętności współpracy z zespołem
terapeutycznym w zakresie planowania rehabilitacji i kontroli
stanu pacjentów ze schorzeniami chirurgicznymi i po
zabiegach chirurgicznych.
Efekty kształcenia: Znajomość najczęstszych objawów i
przyczyn schorzeń chirurgicznych.
Umiejętność rozpoznawania dysfunkcji przedoperacyjnych i
powikłań pooperacyjnych u chorych ze schorzeniami
chirurgicznymi.
Umiejętność planowania i nadzór nad rehabilitacją chorych po
zabiegach operacyjnych.
Umiejętność edukacji i zlecania ćwiczeń chorym leczonym
zachowawczo.
Skrócony opis
przedmiotu
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ze
schorzeniami chirurgicznymi, zbieranie wywiadu chorobowego
dla potrzeb planowania i prowadzenia rehabilitacji (praca z
pacjentem ).
Ocena ogólnego stanu pacjenta i jego opis (stan świadomości,
wydolność układów: krążenia i oddychania).
Ocena czynników ryzyka rozwoju wybranych schorzeń z
zakresu chirurgii.
Fizjoterapia pacjentów z odleżynami, oparzeniami,
odmrożeniami z uwzględnieniem leczenia zachowawczego i
chirurgicznego.
Rehabilitacja chorych po operacjach: na naczyniach tętniczych
kkd, na naczyniach żylnych kkd.
Fizjoterapia chorych po amputacjach naczyniowych.
Fizjoterapia chorych po operacjach na narządach jamy
brzusznej, klatki piersiowej.
Najczęstsze powikłania pooperacyjne u chorych operowanych
z powodu schorzeń chirurgicznych.
Edukacja i zlecanie ćwiczeń chorym ze schorzeniami
chirurgicznymi.
Planowanie i nadzór nad rehabilitacją chorych po operacjach
chirurgicznych.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne:
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ze schorzeniami chirurgicznymi, zbieranie wywiadu
chorobowego dla potrzeb planowania i prowadzenia rehabilitacji (praca z pacjentem ).
Ocena ogólnego stanu pacjenta i jego opis (stan świadomości, wydolność układów: krążenia i oddychania).
Ocena czynników ryzyka rozwoju wybranych schorzeń z zakresu chirurgii: odleżyn, oparzeń, odmrożeń,
schorzeń obwodowych naczyń tętniczych i żylnych ( miażdżyca tętnic obwodowych , choroba Burgera, choroba
Reynauda, zakrzepica żylna, żylaki kkd, ) , schorzeń w obrębie jamy brzusznej i klatki piersiowej.
Fizjoterapia pacjentów z odleżynami, oparzeniami, odmrożeniami z uwzględnieniem leczenia zachowawczego i
chirurgicznego.
Fizjoterapia chorych po operacjach: na naczyniach tętniczych kkd, na naczyniach żylnych kkd. Różnice w
postępowaniu usprawniającym u chorych: z przewlekłym i ostrym niedokrwieniem kończyn, z zakrzepicą żył
77
powierzchownych i głębokich kończyn .
Fizjoterapia chorych po amputacjach naczyniowych. Różnice w postępowaniu usprawniającym u chorych:
poddanych amputacjom kkg i kkd, operowanych w trybie pilnym i planowym.
Fizjoterapia chorych po operacjach na narządach jamy brzusznej, klatki piersiowej. Różnice w postępowaniu
usprawniającym u chorych: poddanym operacjom planowym i nagłym, operowanych techniką laparoskopową i
klasyczną. Rozpoznawanie objawów i dysfunkcji układu oddechowego u chorych po urazach i operacjach klatki
piersiowej. Planowanie i nadzór nad rehabilitacją chorych z drenażem klatki piersiowej i po torakotomii.
Najczęstsze powikłania pooperacyjne u chorych operowanych z powodu schorzeń chirurgicznych.
Edukacja i zlecanie ćwiczeń chorym ze schorzeniami chirurgicznymi.
Planowanie i nadzór nad rehabilitacją chorych po operacjach chirurgicznych ze szczególnym uwzględnieniem
różnic programowych dotyczących pacjentów: torakochirurgicznych, kardiochirurgicznych, pacjentów po
operacjach na jamie brzusznej.
Literatura Literatura obowiązkowa:
1. Fibak J.: Kompendium chirurgii ogólnej. PZWL, Warszawa 1999.
2. Karpel E., Jałowiecki P.(red.): Ogólne powikłania pooperacyjne. PZWL, Warszawa 2009.
3. Woźniewski M., Kołodziej J.: Rehabilitacja w chirurgii. PZWL Warszawa 2006
Literatura dodatkowa:
1. Milanowska K., Dega W.(red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2003.
2. Kuch J.: Rehabilitacja, PZWL, Warszawa, 1989.
3. Rykowski H.: Choroby naczyń. PZWL, Warszawa, 1989.
4. Straburzyński G.: Fzjoterapia. PZWL,Warszawa,2004.
5. Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia z elementami klinicznymi, tom 1,2 PZWL
Warszawa 2008
6. Rosławski A.: Podstawy rehabilitacji ruchowej. Sport i Turystyka, Warszawa, 1981.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w ginekologii i położnictwie
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012- i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba godzin ćwiczenia praktyczne / 9 h
Koordynator mgr Beata Milas
Prowadzący mgr Beata Milas
Sposób zaliczenia ćwiczenia –zal.z oceną
78
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Fizjoterapia kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi oraz w
okresie ciąży , porodu i połogu. Nabycie umiejętności
dobierania zabiegów fizjoterapeutycznych i metod fizjoterapii
stosownie do rozpoznania klinicznego, okresu choroby i stanu
funkcjonalnego usprawnianej kobiety. Fizjoterapia w różnych
stanach i okresach choroby. Fizjoterapia w całokształcie
leczenia chorób w ginekologii i położnictwie. Profilaktyka
zmian wtórnych. Usprawnianie, sterowanie kompensacją i
postępowanie adaptacyjne w różnych jednostkach
chorobowych w ginekologii i położnictwie. Kontrolowanie
wyników fizjoterapii. Prowadzenie odpowiedniej
dokumentacji.
Efekty kształcenia: wykonywanie ćwiczeń leczniczych i
zabiegów fizykalnych u kobiet z chorobami typowymi dla
ginekologii i położnictwa stosownie do ich stanu klinicznego i
funkcjonalnego. Wykonywanie badań funkcjonalnych narządu
płciowego kobiety niezbędnych dla doboru środków
fizjoterapii. Wykonywanie zabiegów i stosowanie
odpowiednich metod terapeutycznych w ginekologii i
położnictwie.
Skrócony opis
przedmiotu
Postępowanie fizjoterapeutyczne w poszczególnych okresach
życia kobiety. Fizjoterapia w wybranych zaburzeniach i
schorzeniach występujących w ginekologii i położnictwie –
cele, zasady i metody adekwatne do rozpoznania klinicznego,
stanu funkcjonalnego i różnych okresów choroby. Wskazania i
przeciwwskazania.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne:
Fizjoterapia w zaburzeniach cyklu miesiączkowego. Klimakterium - postępowanie fizjoterapeutyczne.
Postępowanie profilaktyczne i fizjoterapeutyczne stosowane przypadku niewydolności przepony moczowo –
płciowej (opadanie narządu rodnego i wysiłkowe nietrzymanie moczu). Fizjoterapia przed i po zabiegach
operacyjnych stosowanych w ginekologii. Postępowanie fizjoterapeutyczne w poszczególnych okresach ciąży.
Usprawnianie nerwowo- mięśniowe oraz rodzaje ćwiczeń specjalnych. Zasady i metody postępowania
fizjoterapeutycznego w schorzeniach i uciążliwościach okresu ciąży. Postępowanie fizjoterapeuty w
poszczególnych etapach porodu. Fizjoterapia w okresie połogu po porodzie fizjologicznym i operacyjnym.
Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku powikłań poporodowych.
Literatura Podstawowa
1. Bręborowicz G.: Położnictwo i ginekologia. PZWL Warszawa 2008
2. Fijałkowski W, i wsp. :Rehabilitacja w położnictwie i ginekologii. Wyd. AWF Wrocław 1998
3. Kozłowska J. :Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. Wyd. Skrypt. AWF Kraków 2006
4. Opala T. :Ginekologia podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. PZWL Warszawa 2003
5. Borys B. :Ćwiczenia gimnastyczne dla kobiet oczekujących dziecka. PZWL Warszawa 2000
Zalecana
1. Fijałkowski W. :Przygotowanie do porodu naturalnego. PZWL Warszawa 1987
2. Fijałkowski W., Karpińska B. :Ruch a zdrowie kobiet. PZWL Warszawa 1985
3. Kolster B., Ebelt-Paprotny G. :Poradnik fizjoterapeuty. Ossolineum Wrocław 2001
Uwagi 1
79
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w pediatrii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/III rok - studia niestacjonarne
Punkty ECTS 3
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 - i dalsze
sem. 6
Typ zajęć/liczba godzin wykłady / 10 h
ćwiczenia praktyczne / 20 h
samokształcenie / 2 h
Koordynator dr Czesław Piskorz
Prowadzący dr Czesław Piskorz, mgr Jolanta Proszowska
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia - zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Fizjoterapia dzieci i młodzieży ze schorzeniami
niedotyczącymi w swej istocie aparatu ruchu – w pediatrii.
Fizjoterapia w całokształcie leczenia chorego. Dobieranie
zabiegów fizjoterapeutycznych i metod fizjoterapii stosownie
do rozpoznania klinicznego, okresu choroby i funkcjonalnego
stanu rehabilitowanej osoby. Fizjoterapia w różnych stadiach i
okresach choroby. Profilaktyka zmian wtórnych.
Usprawnianie, sterowanie kompensacją i postępowanie
adaptacyjne w różnych jednostkach chorobowych.
Kontrolowanie wyników rehabilitacji. Prowadzenie
odpowiedniej dokumentacji. Zapoznanie studentów z fizjologią
rozwoju psychomotorycznego oraz podstawowymi,
wrodzonymi i nabytymi chorobami zaburzającymi rozwój
psychomotoryczny i sprawność dzieci od urodzenia do 18 roku
życia. Przedstawienie podstaw rehabilitacji w wybranych
sytuacjach klinicznych. Nabycie umiejętności wykonywania
ćwiczeń leczniczych i zabiegów fizykalnych u dzieci z
dysfunkcjami niedotyczącymi narządu ruchu-stosownie do ich
stanu klinicznego i funkcjonalnego; wykonywanie badań
funkcjonalnych narządów wewnętrznych i badań
wydolnościowych niezbędnych dla doboru środków
fizjoterapii; wykonywania zabiegów i stosowania
odpowiednich metod terapeutycznych.
Skrócony opis Specyfika fizjoterapii w wieku rozwojowym. Na przykładzie
80
przedmiotu prawidłowego rozwoju dzieci omówienie przyczyn
i czynników ryzyka prowadzących do dysfunkcji układu
oddechowego, krążenia, tkanki łącznej, w chorobach
metabolicznych - wraz ze współcześnie obowiązującymi
metodami postępowania leczniczego, w tym – rehabilitacji.
Opanowanie podstaw badania fizjoterapeutycznego dzieci .
Zaznajomienie się z podstawowymi metodami usprawniania
dzieci z przewlekłymi nabytymi chorobami układu
oddechowego, wrodzonymi chorobami układu oddechowego,
chorobami układu krążenia, chorobami tkanki łącznej
chorobami metabolicznymi. Przedstawienie zasad współpracy
fizjoterapeuty z lekarzami-pediatrami i lekarzami innych
specjalności w kompleksowym procesie rehabilitacji dzieci.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Odrębności morfologiczne i czynnościowe poszczególnych układów organizmu dziecka. Choroby układu
oddechowego wymagające postępowania usprawniającego u dzieci( zapalenie płuc, mukowiscydoza, astma
oskrzelowa) .Choroby układu krążenia – najczęstsze wady wrodzone. Choroby układowe tkanki łącznej
przebiegające z koniecznością prowadzenia zajęć usprawniających u dzieci ( reumatoidalne zapalenie stawów,
gorączka reumatyczna, toczeń trzewny układowy) Choroby metaboliczne – cukrzyca, otyłość.
Niepełnosprawność u dzieci. Terapia zajęciowa i jej znaczenie w usprawnianiu psychoruchowym dzieci
niepełnosprawnych.
Ćwiczenia praktyczne
Postępowanie rehabilitacyjne u dzieci z przewlekłymi schorzeniami układu oddechowego. Demonstracja dzieci
z zaburzonym i utrudnionym oddychaniem w astmie oskrzelowej i mukowiscydozie. Sposoby prowadzenia
inhalacji leczniczych. Ułożenie drenażowe. Oklepywanie i masaż wibracyjny. Metody stosowania ćwiczeń
oddechowych, postępowanie rehabilitacyjne u dzieci leczonych z zastosowaniem respiratora.
Postępowanie usprawniające w kardiologii dziecięcej. Diagnostyka chorób układu krążenia. Najczęstsze wady
wrodzone układu krążenia. Rehabilitacja dzieci po zabiegach kardiochirurgicznych. Fizjoterapia w chorobach
układowych tkanki łącznej ( toczeń rumieniowaty układowy , młodzieńcze przewlekłe zapalenia stawów,
gorączka reumatyczna )
Podstawy rehabilitacji dzieci w wybranych stanach ostrych (oparzenia). Choroby metaboliczne-otyłość
i cukrzyca u dzieci w wieku rozwojowym. Znaczenie aktywności ruchowej i treningu fizycznego. Ustalenie
programu ćwiczeń.
Literatura Podstawowa:
1. Kubicka K. Kawalec W. (red): Pediatria. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2003.
2. Lejmbach Z., Przybylska H.: Choroby układu oddechowego wieku dziecięcego. PZWL, Warszawa, 1971.
3. Rosławski A. Lecznicze ćwiczenia oddechowe w chorobach płuc. (W): Medycyna Praktyczna, Kraków
1994.
4. Sherborne W.: Ruch rozwijający dla dzieci. PWN, 1997.
Zalecana:
1. Szmigiel Cz.: Podstawy diagnostyki i rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. T. I i II, AWF,
Kraków 2001.
2. Tecklin J.S.: Pediatric Physical Therapy. 3rd
ed. Lippincott Williams & Wilkins, 1999.
3. Kinalski R.: Kompendium rehabilitacji I fizjoterapii. Urban & Partner Wrocław 2002
4. Campbell S., Vander Linden D. W., Palisano R.: Physical therapy for children. W.B. Saunders Co., 2000.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
81
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w onkologii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / II rok- studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 - i dalsze
sem. 4
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /10 h
ćwiczenia praktyczne medyczne/ 20
samokształcenie / 2 h
Koordynator lek. med. Lila Czapkowicz-Gryszkiewicz
Prowadzący lek. med. Lila Czapkowicz-Gryszkiewicz, mgr Julita
Tomalska
Sposób zaliczenia wykłady – zal., ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie przez studentów podstawowych wiadomości o
chorobach nowotworowych oraz zasad prowadzenia
rehabilitacji w tych schorzeniach, poprzez wykształcenie
umiejętności oceny stanu pacjenta ze szczególnym
uwzględnieniem problematyki sprawności funkcjonalnej i
jakości życia. Wykształcenie umiejętności określenia celu
rehabilitacji, planowania i wdrażania odpowiednich
programów fizjoterapii w zależności od skutków leczenia
onkologicznego. Nabycie umiejętności i technik kinezyterapii
i drenażu limfatycznego wykorzystywanych w postępowaniu
fizjoterapeutycznym u pacjentów z powikłaniami po
zastosowanym leczeniu nowotworów złośliwych.
Umiejętność współpracy z zespołem terapeutycznym w
zakresie planowania rehabilitacji i kontroli stanu pacjenta .
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawowe wiadomości o chorobach nowotworowych z
uwzględnieniem mechanizmu, dynamiki, objawów,
rozwijających się zmian i rokowania. Metody leczenie
nowotworów złośliwych.
Fizjoterapia w wybranych jednostkach chorobowych, ogólne
zasady, metody i cele leczniczego usprawniania. Fizjoterapia
na oddziale chirurgii onkologicznej, radioterapii,
chemioterapii. Metody fizjoterapii chorych z obrzękami
chłonnymi.
Pełny opis przedmiotu Wykłady:
Charakterystyka schorzeń onkologicznych: cechy nowotworów złośliwych i łagodnych, etapy procesów
kancerogenezy, podział histologiczny nowotworów. Epidemiologia nowotworów w Polsce i na świecie.
Czynniki ryzyka zachorowań na nowotwory oraz umiejscowienie nowotworów w zależności od czynnika
82
sprawczego, znaczenie klasyfikacji klinicznej TNM oraz stopniowania zaawansowania klinicznego dla
procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Metody leczenia nowotworów złośliwych: chemioterapia, chirurgia,
radioterapia, , hormonoterapia, immunoterapia, terapia celowana, leczenie skojarzeniowe..Powikłania po
leczeniu nowotworów złośliwych: neurologiczne, uszkodzenia narządowe , defekty psychiczne. Objawy
kliniczne, diagnostyka, leczenie nowotworów złośliwych: gruczołu piersiowego , płuc, śródpiersia i klatki
piersiowej, przewodu pokarmowego , narządów płciowych męskich i żeńskich , układu moczowego , układu
nerwowego, kości i mięsaki tkanek miękkich. Nowotwory wieku dziecięcego.
Ćwiczenia:
Specyfika leczenia onkologicznego, metody fizjoterapii, wskazania i przeciwwskazania. Fizjoterapia na
oddziale chirurgii onkologicznej.
Fizjoterapia przed i po leczeniu raka gruczołu piersiowego: ocena sprawności kończyny górnej, postawy ciała
i stopnia obrzęku limfatycznego. Postępowanie przed zabiegiem chirurgicznym : nauka ćwiczeń
oddechowych, ćwiczeń ruchowych , poznanie zasad profilaktyki przeciwobrzękowej. Usprawnianie ruchowe
po zabiegu operacyjnym : kinezyterapia indywidualna i zespołowa-ustalenie programu rehabilitacji ,dobór
ćwiczeń do stanu pacjenta i poszczególnych dób po zabiegu z uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań,
automasaż-znaczenie w profilaktyce przeciwobrzękowej. Zasady protezowania doboru gorsetów
protetycznych, rola fizjoterapii ambulatoryjnej i uzdrowiskowej w dalszym postępowaniu
fizjoterapeutycznych. Kompleksowe metody fizjoterapii w leczeniu powikłań po zabiegu amputacji piersi.
Działanie Klubu Amazonek.
Metody fizjoterapii chorych z obrzękami chłonnymi: kompleksowa terapia obrzęku, pneumatyczny drenaż
chłonny.
Fizjoterapia pacjentów leczonych z powodu raka płuc-dobór pozycji ułożeniowych, nauka efektywnego
kaszlu, ćwiczenia usprawniające, inhalacje , nauka prawidłowego oddychania, profilaktyka zniekształceń
klaki piersiowe.
Fizjoterapia pacjentów po zabiegach w obrębie jamy brzusznej-profilaktyka przeciwzakrzepowa,
usprawnianie ruchowe , techniki podnoszenia i przenoszenia.
Fizjoterapia pacjentów leczonych na oddziale chemioterapii i radioterapii, ustalenie programu rehabilitacji ,
dobór ćwiczeń do stanu pacjenta i okresu choroby.
Literatura Wykaz literatury podstawowej:
1. Jeziorski A.,(red.) Onkologia, Podręcznik dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2005 2. Kułakowski A., Skowrońska- Gardas A., Onkologia , Podręcznik dla studentów medycyny PZWL,
Warszawa 2003
3. Krzakowski M., Onkologia kliniczna. tom I i II ,Borgis, Warszawa 2006
4. Mika A. K., Po odjęciu piersi, PZWL, Warszawa 2006
5. Zborowski A., Drenaż limfatyczny, Wyd. AZ, Kraków 2006
Wykaz literatury uzupełniającej:
1. Kowalczyk J. R., Samardakiewicz M., Dziecko z chorobą nowotworową, PZWL, Warszawa 1998 2. Pawlicki M.,(red.), Leczenie nowotworów , A-medica press, Bielsko-Biała 1996
3. Pawlicki M., Rak piersi- nowe nadzieje i możliwości leczenia, Wyd.a-Medica Press , Bielsko-Biała 2002
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych:
w medycynie paliatywnej
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / III rok- studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok 2012 / 2013 - i dalsze
83
akad/semestr) sem. 6
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne /9 h
Koordynator mgr Beata Milas
Prowadzący mgr Beata Milas, mgr Katarzyna Wódka
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Nabycie przez studentów podstawowych wiadomości o
leczeniu paliatywnym oraz rehabilitacji pacjentów objętych
opieką paliatywną poprzez wykształcenie umiejętności oceny
stanu pacjenta ze szczególnym uwzględnieniem problematyki
sprawności funkcjonalnej i jakości życia. Wykształcenie
umiejętności określenia celu rehabilitacji, planowania i
wdrażania odpowiednich programów fizjoterapii w
zależności od stanu funkcjonalnego pacjenta i okresu
choroby . Umiejętność współpracy z zespołem
terapeutycznym w zakresie planowania rehabilitacji i
kontroli stanu pacjenta .
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawowe wiadomości dotyczące medycyny paliatywnej.
Fizjoterapia- ogólne zasady, metody i cele leczniczego
usprawniania pacjentów objętych opieką paliatywną.
Umiejętność dostosowania zabiegów fizjoterapeutycznych i
metod fizjoterapii do stanu funkcjonalnego pacjenta i okresu
choroby. Dobór zaopatrzenia ortopedycznego.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne:
Podstawowe pojęcia i definicje oraz zasady i cele opieki paliatywnej i hospicyjnej. Objawy i zaburzenia
występujące u pacjentów w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej.
Dostosowanie programu fizjoterapii do każdej z faz choroby pacjentów objętych opieką paliatywną,
określenie bliższych i dalszych celów rehabilitacji. Ocena stanu pacjenta oraz zdefiniowanie jego
najważniejszych problemów umożliwiających konstruowanie programu usprawniania .
Dostosowane kinezyterapii do stanu funkcjonalnego pacjenta i okresu choroby, postępowanie u pacjentów z
dusznością. Dobór zaopatrzenia ortopedycznego. Fizykoterapia-wskazania i przeciwwskazania w zależności
od fazy choroby. Terapia zajęciowa, muzykoterapia. Masaż leczniczy i refleksoterapia. Kompleksowa terapia
obrzęku limfatycznego. Skutki immobilizacji oraz kliniczne następstwa unieruchomienia. Dobór zabiegów
fizjoterapeutycznych oraz metod fizjoterapii u pacjentów leżących-profilaktyka i leczenie odleżyn,
kinezyterapia oddechowa i przeciwzakrzepowa.
Literatura Wykaz literatury podstawowej:
1. De Walden-Gałuszko K. :Podstawy opieki paliatywnej. PZWL, Warszawa2005
2. Grzybek M. , Krajnik M., Mularczyk A. Rehabilitacja ruchowa w zaawansowanej chorobie
nowotworowej. Opis przypadku. PMP 2005
3. Krzemieniecki K.(red.) Leczenie wspomagające w onkologii. Wydawnictwo Termedia, Poznań 2008
4. Przeździak B. Zaopatrzenie ortopedyczne. Via Medica, Gdańsk 2003
Wykaz literatury uzupełniającej:
1. Catane R., Schrijvers D. Podręcznik postępowania w zaawansowanej chorobie nowotworowej.
Medipage, Warszawa 2007.
2. Keirse M.Psychologiczne aspekty opieki paliatywnej. Towarzyszenie pacjentom i ich bliskim w
sytuacjach kryzysowych. Polwen,Radom 2007
3. Pyszora A., Kujawa J. Zastosowanie elektroterapii w leczeniu bólu. PMP 2003
84
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Zaopatrzenie ortopedyczne
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia /III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 - i dalsze
sem. 5
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/15 h
samokształcenie / 1h
Koordynator mgr Filip Georgiew
Prowadzący mgr Filip Georgiew
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Poznanie budowy i opanowanie zasad działania przedmiotów
ortopedycznych. Znaczenie i rola przedmiotów
ortopedycznych w rehabilitacji chorych w różnych
jednostkach chorobowych.
Skrócony opis
przedmiotu
Podział zaopatrzenia ortopedycznego. Omówienie roli i zasad
doboru przedmiotów ortopedycznych: stabilizujących,
odciążających, korygujących, protez, obuwia, wkładek
ortopedycznych, wózków inwalidzkich oraz ułatwiających
pionizację, lokomocję i adaptację osoby niepełnosprawnej do
życia w zmienionych przez dysfunkcję warunkach.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Rys historyczny. Protezy kończyn dolnych i górnych. Ortezy kończyn dolnych, praktyczne zastosowanie
zaopatrzenia. Ortezy kończyn górnych, praktyczne zastosowanie zaopatrzenia. Ortezy tułowia, praktyczne
zastosowanie zaopatrzenia. Obuwie ortopedyczne- rodzaje obuwia korekcyjnego oraz wkładek
ortopedycznych. Sprzęt pomocniczy – wykorzystanie środków lokomocji w usprawnianiu pacjentów: laski,
trójnogi, kule, balkoniki i podpórki, pomoce do pionizacji, wózki inwalidzkie, samochody dla osób
niepełnosprawnych. Pomoce pielęgnacyjne- zastosowanie: łóżka dla obłożnie chorych- szpitalne, specjalne,
rehabilitacyjne, wyposażenie dodatkowe do łóżek, materace przeciwodleżynowe, fotele sanitarne. Sprzęt
medyczny do rehabilitacji ruchowej: cykloergometry rehabilitacyjne, bieżnie, inne rodzaje sprzętu
rehabilitacyjnego i treningowego. Protezy innych narządów i środki pomocnicze – peruki, protezy piersi,
aparaty słuchowe, protezy krtani, zaopatrzenie stomijne, zaopatrzenie w przypadku nietrzymania moczu,
pieluchomajtki i pończochy elastyczne. Architektoniczne i urbanistyczne problemy dostępności dla osób
niepełnosprawnych. Pomoce życia codziennego.
Literatura 1. Przeździak B: Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Via Medica. Gdańsk 2007.
85
2. Myśliborski T: Zaopatrzenie ortopedyczne. PZWL. W-wa 1985.
3. Katalogi zaopatrzenia ortopedycznego (różnych firm, w tym zagranicznych) 2008/2009.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Język obcy: język angielski
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Humanistyczny/Zakład Języka Angielskiego
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I, II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 5 - w tym:
1 ECTS w sem. 2
2 ECTS w sem. 3
2 ECTS w sem. 4
Rodzaj przedmiotu do wyboru z 3 języków:
j. angielski / j. niemiecki / j. włoski
Okres (rok
akad/semestr)
2010/ 2011, 2011/2011 – i dalsze
sem. 2, 3, 4
Typ zajęć/liczba
godzin
lektorat = 120 h / 30 h sem.2 / 45 h sem.3/ 45 h sem.4
samokształcenie = 11 h / 3 h sem.2/ 4 h sem.3 / 4 h sem.4
Koordynator mgr Jadwiga Chwistek
Prowadzący mgr Jadwiga Chwistek, mgr Jowita Frąc
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne Student który na egzaminie dojrzałości z wybranego języka
obcego uzyskał wynik powyżej 30% nie może rozpocząć
nauki tego języka obcego od poziomu podstawowego.
Język wykładowy polski i angielski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne:
Student będzie zdolny:
opanować cztery umiejętności: słuchanie, mówienie,
czytanie i pisanie oraz gramatykę i słownictwo na
poziomie wyższym (średnio zaawansowanym).
Umiejętności – w wyniku procesu kształcenia student:
wyjaśni treść dłuższego tekstu oryginalnego,
swobodnie wypowiada się na tematy realizowane podczas
zajęć,
zaznajamia się z formą jak i treścią autentycznych
materiałów (artykułów, ulotek, ogłoszeń, listów itp.),
czyta oryginalne artykuły popularnonaukowe.
Skrócony opis
przedmiotu
Przedmiot na poziomie B2 zgodnie z Europejskim Systemem
Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy. Zajęcia kończą
się egzaminem pisemnym i ustnym na poziomie B2.
Pełny opis przedmiotu TEMATYKA ćwiczeń dotyczy:
86
1) czytania tekstów preparowanych, adaptowanych i oryginalnych,
2) wykonywania ćwiczeń na rozumienie tekstu pisanego z uwzględnieniem nowopoznanego słownictwa,
3) mówienia i słuchania, które obejmuje: dyskusje na temat przeczytanych lub wysłuchanych tekstów,
dialogów oraz ćwiczenia na rozumienie usłyszanego tekstu (ćwiczenia typu: wstawianie brakujących
fragmentów, wybór trafnej i jedynej odpowiedzi spośród kilku podanych, odpowiedzi na pytania),
4) poszerzania słownictwa (w tym słownictwa specjalistycznego) za pomocą różnych ćwiczeń na słownictwo,
5) następujących zjawisk gramatycznych: czasowników modalnych, imiesłowów, czasów: Simple Present,
Present Continuous, Simple Past, Past Continuous, Present Perfect Simple, Present Perfect Continuous, Past
Perfect, Past Perfect Continuous, Future Simple, Future Continuous, Future Perfect Continuous, strony
biernej, mowy zależnej, okresów warunkowych, zdań podrzędnych,
6) form ćwiczeń gramatycznych: przekształcania zdań, tworzenia zdań, wpisywania odpowiedniej formy
czasownika lub innej części mowy,
7) umiejętności pisania listów, wypracowań.
Literatura PODRĘCZNIKI
1. Olejnik D.: Repetytorium leksykalne. Przygotowanie do matury i egzaminów językowych, LektorKlett,
Poznań, 2005.
2. Clark A., Wilson J. J.: Total English, Pearson Longman, 2006.
3. Oxenden C., Latham-Koening Ch.: New English File, Oxford University Press, 1997.
MATERIAŁY DODATKOWE
2. Stanton A., Stephens M.: Fast Track to FCE, Longman, 2001.
3. Evans V.: CPE Use of English Examination Practice, Express Publishing, Swansea, 1998.
4. Thomson A. J., Martinet A. V.: English Grammar Exercises 1, Oxford University Press, 1986.
5. Matasek M.: Język angielski. Testy sprawdzające znajomość słownictwa. Poziom: średnio zaawansowany,
Handybooks, Poznań, 2002.
6. Pohl A.: Test Your Professional English Medical, Pearson Education, 2002.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Język obcy: język niemiecki
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Humanistyczny / Zakład Języka Niemieckiego
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I, II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 5 – w tym:
1 ECTS w sem.2
2 ECTS w sem.3
2 ECTS w sem.4
Rodzaj przedmiotu do wyboru z 3 języków:
j. angielski / j. niemiecki / j. włoski
Okres (rok
akad/semestr)
2010/ 2011, 2011/2012 – i dalsze
sem. 2, 3, 4
Typ zajęć/liczba
godzin
lektorat = 120 h / 30 h sem.2 / 45 h sem.3/ 45 h sem.4
samokształcenie = 11 h / 3 h sem.2/ 4 h sem.3 / 4 h sem.4
Koordynator mgr Marta Malec
Prowadzący mgr Marta Malec
Sposób zaliczenia Ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin - ocena
87
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne Student który na egzaminie dojrzałości z wybranego języka
obcego uzyskał wynik powyżej 30% nie może rozpocząć
nauki tego języka obcego od poziomu podstawowego.
Język wykładowy polski, niemiecki
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Rozwijanie sprawności rozumienia ze słuchu, sprawności
mówienia, czytania, pisania. Osiągnięcie poziomu
opanowania języka zapewniającego w miarę sprawna
komunikację językowa we wszystkich sytuacjach dnia
codziennego.
Student powinien opanować cztery podstawowe sprawności
językowe. Potrafi porozumiewać się w ograniczonej liczbie
przewidywalnych codziennych sytuacji wykorzystując
podstawowe słownictwo i gramatykę.
Skrócony opis
przedmiotu
Przedmiot na poziomie B2 zgodnie z Europejskim Systemem
Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy. Zajęcia kończą
się egzaminem pisemnym i ustnym na poziomie B2.
Pełny opis przedmiotu Gramatyka Składnia:
1. Zdania pojedyncze: oznajmujące, pytające, rozkazujące.
2. Szyk wyrazów: prosty, przestawny, szyk zdania podrzędnie złożonego
3. Przeczenia: nein, nicht, kein, nie i ich miejsce w zdaniu.
4. Zdania złożone współrzędnie ze spójnikami: aber, denn, deshalb i inne.
5. Zdania podrzędnie złożone: podmiotowe, dopełnieniowe, okolicznikowe, przyczyny, okolicznikowe czasu,
warunkowe rzeczywiste, przyzwalające, zdania przydawkowe z zaimkiem względnym.
Czasownik:
1. Formy czasowe: strona czynna czasownika: Präsens, Präteritum, Perfekt
2. Czasowniki zwrotne
3. Czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone
4. Czasowniki modalne
5. Tryb rozkazujący
6. Rekacja czasowników
Przymiotnik:
1. Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym, zaimkiem dzierżawczym, z
przeczeniem kein, keine, bez rodzajnika
Zaimek:
1. Odmiana zaimków osobowych, dzierżawczych, zwrotnych
2. Zaimek nieosobowy es.
3. Zaimki względne
4. Zaimki pytające
Liczebnik:
1. Liczebniki główne
2.Liczebniki porządkowe
Rzeczownik:
1. Typy odmian rzeczownika: słaba, mocna
2. Użycie rodzajnika określonego, nieokreślonego, użycie rzeczownika bez rodzajnika
3. Rzeczowniki tworzone od nazw miast, krajów i części świata.
Przyimek:
1. Przyimki z celownikiem
2. Przyimki z biernikiem
3. Przyimki z celownikiem i biernikiem
4. Przyimki z dopełniaczem
Zakres materiału leksykalnego do opanowania czynnego:
1. Dane personalne ( znajomość języków obcych, rodzina, cechy charakteru, życiorys)
2. Dom (miejsce zamieszkania, wygląd domu, poszukiwanie mieszkania, wynajmowanie mieszkania)
88
3. Czas wolny ( zainteresowania, sport, wakacje, telewizja)
4. Żywienie (restauracja, posiłki, jadłospis)
5. Zakupy (rodzaje sklepów, wyprzedaż, przecena, reklamacja)
6. Usługi (poczta, bank, urzędy)
7. Życie rodzinne i towarzyskie (święta, korespondencja, zaproszenie)
8. Zdrowie (higieniczny tryb życia, lekarz, dentysta)
9. Kultura i sztuka (kino, teatr, wystawa)
10. Podróże (lotnisko, dworzec, kasy biletowe, rezerwacja, informacja, hotel, biuro podróży, plan miasta
11. Teksty specjalistyczne.
Literatura Podstawowa:
1. Hueber: Pangram aktuell.
2. Bęza S.; Repetytorium gramatyczne z j. niemieckiego
Pomocnicza:
1. Czasopisma niemieckojęzyczne.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Język obcy: język włoski
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Humanistyczny
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/ I, II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 5 - w tym:
1 ECTS w sem. 2
2 ECTS w sem. 3
2 ECTS w sem. 4
Rodzaj przedmiotu do wyboru z 3 języków
j. angielski / j. niemiecki / j. włoski
Okres (rok
akad/semestr)
2010/ 2011 i dalsze
sem. 2, 3, 4
Typ zajęć/liczba
godzin
lektorat = 120 h / 30 h sem.2 / 45 h sem.3/ 45 h sem.4
samokształcenie = 11 h / 3 h sem.2/ 4 h sem.3 / 4 h sem.4
Koordynator mgr Urszula Wajda
Prowadzący mgr Urszula Wajda
Sposób zaliczenia Ćwiczenia – zal. z oceną, egzamin
Poziom przedmiotu Studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne Lektorat przeznaczony jest dla studentów rozpoczynających
naukę języka włoskiego od początku.
Język wykładowy polski i włoski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Celem kursu jest rozwinięcie podstawowych kompetencji
językowych w zakresie rozumienia tekstu czytanego,
słuchanego, pisania oraz konstruowania własnych
swobodnych wypowiedzi pisemnych i ustnych. Student
nabywa umiejętności swobodnego poruszania się we
włoskojęzycznym obszarze językowym potrafiąc odnaleźć się
89
w rozmaitych kontekstach sytuacyjnych dnia codziennego.
Potrafi wyrażać swoje potrzeby i opinie, uczucia i emocje,
akceptację bądź dezaprobatę, podjąć rozmowę na dowolny
temat natury ogólnej; konstruuje wypowiedzi dotyczące
spraw i zdarzeń typowych dla środowiska pracy, szkoły,
życia prywatnego, w sytuacjach dotyczących podróży,
sposobu spędzania czasu wolnego, zakupów, w restauracji,
barze, podczas wizyty u lekarza itp.,
Student nabywa też umiejętności leksykalnych związanych z
językiem specjalistycznym dotyczącym kierunku studiów
(słownictwo medyczne, służba zdrowia, części ciała, itp.)
Skrócony opis
przedmiotu
Wprowadzeniem do przedmiotu jest krótka prezentacja
Włoch zawierająca ikony kultury włoskiej. Lektorat obejmuje
ćwiczenia związane z rozumieniem tekstów czytanych i
słuchanych o różnej tematyce i stopniu trudności, student
potrafi uchwycić sens i cel usłyszanych i przeczytanych
komunikatów językowych. Student nabywa umiejętność
konstruowania własnej wypowiedzi ustnej i pisemnej zgodnie
z zasadami gramatyki i ortografii włoskiej. Rozróżnia i
posługuje się językiem kolokwialnym oraz formalnym.
Po zakończeniu cyklu zajęć studenci powinni osiągnąć
poziom B2 według Europejskiego Systemu opisu kształcenia
językowego. Zajęcia kończą się egzaminem pisemnym i
ustnym na poziomie B2.
Pełny opis przedmiotu Metody dydaktyczne:
W trakcie zajęć studenci pracują z podręcznikiem oraz materiałami przygotowanymi przez nauczyciela, biorą
aktywny udział w dyskusjach, wykonują ćwiczenia. Studenci przygotowują też własne wypowiedzi dłuższe,
improwizują różne scenki sytuacyjne, krytycznie oceniają wypowiedzi innych studentów.
Treści programowe:
Zakres gramatyczny:
- Rodzajniki nieokreślone, określone, cząstkowe
- Liczba i rodzaj rzeczowników i przymiotników, stopniowanie przymiotników
- Czasowniki regularne i nieregularne, koniugacje, formy czasu teraźniejszego, przeszłego i przyszłego
trybu oznajmującego, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie, formy gerundio, condizionale.
- Przyimki proste oraz rodzajniki określone ściągnięte, przyimki niewłaściwe
- Zaimki dopełnienia bliższego i dalszego oraz zaimki pytające, wskazujące, dzierżawcze.
- Okoliczniki miejsca i czasu.
- Liczebniki główne i porządkowe
Zakres tematyczno – leksykalny
- Autoprezentacja, przedstawianie innych osób, miejsce zamieszkania, znajomość języków obcych,
wymiana adresów
- Opis osoby, cech charakteru, miejsca, mieszkania, pogody,
- Zawody, praca, nauka, kształcenie.
- Rodzina, dom
- Życie codzienne, przyzwyczajenia,
- Spędzanie czasu wolnego, zainteresowania kulturalne i artystyczne,
- Wakacje, podróże, środki lokomocji
- Daty, godziny, pory roku, tygodniowy plan zajęć
- Zwyczaje żywieniowe w Polsce i we Włoszech
- Zakupy, ubrania, kolory
- Służba zdrowia, podstawowe słownictwo medyczne, części ciała
-
90
Student otrzymuje zaliczenie z oceną na zakończenie każdego semestru. Warunkiem zaliczenia przedmiotu
jest obecność studenta na zajęciach, oraz aktywny w nich udział, pozytywne wyniki z testów sprawdzających
nabytą wiedzę oraz z wypowiedzi ustnych.
Cały cykl zajęć kończy się egzaminem pisemnym i ustnym.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Marco Mezzadri, Paolo E. Balboni, Rete! 1, Guerra Edizioni
2. Marco Mezzadri, Paolo E. Balboni, Rete! 2, Guerra Edizioni
Literatura uzupełniająca:
1. Katerin Katerinov, M.C. Boriosi Katerinov, La lingua italiana per stranieri, Corso elementare ed
intermedio, Edizioni Guerra.
2. Jolanta Bielińska Język włoski dla pielęgniarek.
3. T. Marin, Il primo ascolto, Edilingua
A. Chiuchiu, P. Calmati, Quaderni d’italiano, Libro degli esercizi,, Alia
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Technologia informacyjna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Politechniczny / Zakład Informatyki i Systemów
Sterowania
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/30 h
samokształcenie / 3 h
Koordynator dr inż. Robert Wielgat
Prowadzący dr inż. Robert Wielgat , mgr Robert Jędryka
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne Znajomość obsługi komputera w stopniu podstawowym w
zakresie szkoły średniej
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Celem zajęć z przedmiotu „Technologia informacyjna” jest
zapoznanie studentów z możliwościami efektywnego
wykorzystania komputera jako narzędzia w pracy/nauce, jak
również wskazania obszarów jego użycia. Efektem
kształcenia powinna być biegła umiejętność przetwarzania
tekstów, wykorzystania arkuszy kalkulacyjnych,
projektowania i tworzenia nieskomplikowanych baz danych
oraz prezentacji. Studenci winni także nabyć umiejętność
korzystania z zasobów informacyjnych oraz usług Internetu.
91
Skrócony opis
przedmiotu
Niniejszy kurs obejmuje programowo przegląd
podstawowych zagadnień z zakresu technologii
informacyjnych (IT). W skład kursu wchodzą: podstawy
technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze
kalkulacyjne, bazy danych, grafika prezentacyjna, usługi w
sieciach informatycznych oraz pozyskiwanie i przetwarzanie
informacji.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia
1.Omówienie budowy i ogólnych zasad działania podstawowych części składowych komputera:
procesor;
pamięć operacyjna;
karta graficzna;
napędy wewnętrzne;
podstawowe urządzenia peryferyjne;
o napędy zewnętrzne;
o drukarki;
o skanery.
1. Przedstawienie podstawowych elementów i funkcji systemów operacyjnych Windows oraz Linux.
2. Opanowanie umiejętności przetwarzania tekstów z wykorzystaniem Microsoft Word/Open Office Writer:
Podstawowe elementy edytora tekstu Ms Word/OO Writer (okna dialogowe, przyciski
nawigacyjne, pola przewijania, menu kontekstowe).
Projektowanie i elementarne formatowanie dokumentu (otwieranie i przeglądanie dokumentu,
tworzenie dokumentu, formatowanie dokumentu).
Projektowanie i zaawansowane formatowanie dokumentu (tabulatory, wcięcia akapitu i
wyrównywanie tekstowe, symbole, znaki specjalne i znaczniki formatowania, inicjały, pola
dynamiczne, nagłówki i stopki, wyliczenia i numerownia, przypisy).
Automatyzacja powtarzalnych czynności edytorskich (style, sekcje).
Tabele i popularne elementy typograficzne (tabele, ramki, kolumny).
Spisy i indeksy, korespondencja seryjna, dynamiczne łączenie i wymiana danych DDE.
3. Zapoznanie się z arkuszem kalkulacyjnym Microsoft Excel/Open Office Calc:
Podstawowe elementy arkusza kalkulacyjnego:
o wprowadzanie danych;
o formuły;
o adresy relatywne, absolutne i mieszane komórek;
o wykresy.
Zaawansowane elementy arkusza kalkulacyjnego:
o serie danych;
o funkcje logiczne i matematyczne;
o nazwy zakresów;
o sortowanie danych;
o filtrowanie danych;
o pilot danych;
o funkcje finansowe;
Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego w statystyce:
o odchylenie standardowe;
o współczynnik korelacji;
o krzywe regresji;
o histogram;
o rozkład Gaussa;
o analiza danych – testy istotności;
o funkcje finansowe;
4. Bazy danych:
Zapoznanie z systemem bazy danych Ms Access/Open Office Base:
o projektowanie oraz tworzenie tabel;
o definiowanie więzów integralności bazy danych, pojęcia kluczy, zależności między
tabelami;
o definiowanie kwerend (wybierających, obliczeniowych, parametrycznych, krzyżowych) z
92
wykorzystaniem Query By Example;
o tworzenie (auto)formularzy oraz (auto)raportów;
5. Grafika prezentacyjna i menedżerska:
Zasady tworzenia prezentacji multimedialnych;
Układy slajdów i ich style;
Tworzenie i wykorzystanie istniejących schematów i projektów, tworzenie własnych projektów;
Zarządzanie slajdami za pomocą widoków;
Niestandardowe metody tworzenia prezentacji;
6. Omówienie ogólnych zasad funkcjonowania oraz usług sieci Internet:
Omówienie usług Internetu:
o WWW;
o FTP;
Literatura 1. „Open Office 2.0” Praca zbiorowa, Amistad 2005;
2. Systemy telekomunikacyjne. Tom 2. Dodatek 10. Haykin S., Wydawnictwo Komunikacji i Łączności,
Warszawa 2004;
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Filozofia i etyka
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Instytut Humanistyczny
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady/30 h
samokształcenie /3h
Koordynator dr Jadwiga Salamon
Prowadzący dr Jadwiga Salamon
Sposób zaliczenia wykłady - zal. z oceną,
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zapoznanie studentów ze specyfiką filozofii i etyki jako,
pogłębioną z pozycji humanistycznych, refleksją nad światem
i jednostką ludzką. Poznanie przez studentów struktury tych
dyscyplin wiedzy oraz charakterystycznego dla nich
fachowego aparatu pojęciowego.
Po zakończeniu cyklu kształcenia studenci powinni posiadać
świadomość faktu, iż przygotowują się do pracy z ludźmi, a
w przypadku pracy z ludźmi nie ma wiedzy zbędnej. Ta ma
miejsce w przypadku pracy z rzeczami, natomiast w pracy z
ludźmi każda wiedza, co jest tylko kwestią czasu, staje się
93
przydatna.
Skrócony opis
przedmiotu
Całość wykładów została tak pomyślana, aby w ich trakcie
miało miejsce dowartościowanie płaszczyzny historii
filozofii, płaszczyzny najważniejszych problemów
filozoficznych na przestrzeni dziejów oraz płaszczyzny
najwybitniejszych postaci wpisanych w historię tej nauki.
Natomiast w przypadku etyki chodzi o uświadomienie sobie
przez studentów jej autonomicznego charakteru oraz
przydatności refleksji etycznej w codziennym życiu i pracy z
chorymi.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Przedmiot i zakres filozofii na przestrzeni dziejów: sens znaczeniowy terminu filozofia w przeszłości i
obecnie; filozofia a nauki szczegółowe; periodyzacja filozofii; główne działy filozofii (ontologia,
epistemologia, antropologia filozoficzna i ewentualnie: aksjologia, estetyka, etyka, logika, metafilozofia, itp.);
filozofia a światopogląd; charakterystyka głównych typów światopoglądów. Narodziny filozofii europejskiej i
jej dorobek do czasów Sokratesa: chronologiczna pierwotność religii względem filozofii, okoliczności
powstania filozofii w miastach jońskich u schyłku VII w. p.n.e; problem kosmosu i prearche u presokratyków;
poglądy filozoficzne Heraklita i ich logiczne konsekwencje w dziedzinie poznania i filozofii człowieka; szkoła
eleacka jako reakcja na problem ruchu; starożytni atomiści; bractwo pitagorejczyków. Przełom sokratejski w
filozofii i system filozoficzny Platona oraz Arystotelesa: okoliczności powstania szkoły sofistów; blaski i
cienie sofistycznej dialektyki; Sokrates a sofiści; istota sokratejskiego przełomu w filozofii; pojęcie systemu
filozoficznego; świat idei i świat rzeczy realnych w systemie platońskim; idealizm obiektywny Platona;
hylemorfizm Arystotelesa; porównanie systemu Arystotelesa i Platona. Narodziny chrześcijaństwa oraz
początki i rozwój jego filozofii: okoliczności powstania chrześcijaństwa oraz dorobek patrystów; problem
scholastyki w filozofii średniowiecznej oraz filozofia a teologia w średniowieczu; civitas dei i civitas terrena
w koncepcji św. Augustyna; prawdy objawione i prawdy rozumowe w koncepcji św. Tomasza; podobieństwa
i różnice w systemach Augustyna i Tomasza; problem neotomizmu. Źródła i kierunki filozofii nowożytnej:
znaczenie odrodzenia w dziejach filozofii europejskiej; spór empiryzmu z racjonalizmem o metody i granice
poznania; kontynentalni racjonaliści: Kartezjusz, Spinoza, Leibniz i ich poglądy(dualizm, monizm, pluralizm).
Brytyjski empiryzm krytyczny i filozofia I. Kanta: brytyjska droga filozofii nowożytnej; J. Lock i jego
empiryzm, G. Berkeley i jego idealizm subiektywny, agnostycyzm D. Humea oraz materializm T. Hobbesa;
istota kopernikańskiego przewrotu w filozofii I. Kanta oraz problem poznania, w tym pojęcie fenomenu i
noumenu. Filozofia w poszukiwaniu sensu i logiki dziejów: wpływ oświecenia na wyeksponowanie
społecznej problematyki życia człowieka; idealizm dialektyczny G. Hegla; mechanizm dziejów w filozofii
Hegla; K. Marks jako młodoheglista; klasa społeczna jako podstawowy element myśli społecznej Marksa;
mechanizm dziejów w filozofii Marksa; jednostka ludzka w heglizmie i marksizmie. Filozofia pozytywizmu:
oświeceniowa geneza pozytywizmu; pozytywizm w rozumieniu A. Comte’a; brytyjski pozytywizm J.S.Milla i
ewolucjonizm H. Spencera; drugi pozytywizm; neopozytywizm Koła Wiedeńskiego; szkoła lwowsko –
warszawska, jej pozytywistyczna geneza, główni przedstawiciele i dorobek. Główne problemy tzw. „filozofii
życia”: pojęcie filozofii życia i jej główne tezy; problem woli życia(bycia) w filozofii A. Schopenhauera;
najważniejsze kwestie w filozofii F, Nietzschego (wola mocy, nadczłowiek, zniesienie tradycyjnej moralności,
teoria wiecznych powrotów); problem wyjaśniania i rozumienia w filozofii W. Diltheya; intuicjonizm i elan
vital (pęd życiowy) w filozofii H. Bergsona. Przegląd najważniejszych współczesnych kierunków
filozoficznych: pojęcie filozofii współczesnej; główne kierunki filozofii współczesnej w dziedzinie bytu,
poznania i człowieka: ewolucjonizm Teilharda de Chardin, fenomenologia E. Husserla, egzystencjonalizm
ateistyczny i teistyczny (J. P. Sartre i G. Marcel) oraz personalizm chrześcijański, neotomizm, neomarksizm
itp. Problem Boga i prawdy w dziejach filozofii: znaczenie problemu Boga dla zrozumienia dziejów Europy;
płaszczyzny mówienia o Bogu (religijna, religioznawcza, filozoficzna) pojmowanie Boga w myśli zachodniej;
dowody na istnienie Boga (ontologiczny i kosmologiczny) oraz ich mutacje; Bóg i Tajemnica; prawda jako
cel każdej nauki; płaszczyzny mówienia o prawdzie (ontologiczna, dialogiczna, epistemologiczna); klasyczna
definicja prawdy; nieklasyczne definicje prawdy; problem prawdy względnej i absolutnej. Główne problemy
filozofii człowieka: człowiek jako gatunek, jako jednostka i jako społeczność; próby definicji człowieka;
dawniejsze i współczesne koncepcje człowieka; człowiek w ujęciu filozofii i religii. Podstawowe pojęcia
etyki: etyka a moralność; etyka normatywna i opisowa; powinności, normy, ideały – podstawowe pojęcia
etyki; człowiek w świecie wartości i etyka w strukturze aksjosfery; moralność jako system normatywny i jej
związki z innymi systemami; etyka ogólna i etyki zawodowe; główne cechy etyki lekarskiej i zawodów
pokrewnych; problemy etyczne zawodu rehabilitanta. Przegląd głównych koncepcji etycznych: etyka a
94
filozofia; etyka w koncepcjach Sokratesa, Platona i Arystotelesa; główne szkoły etyczne starożytności:
epikureizm, stoicyzm, cynizm; główne założenia etyki chrześcijańskiej; etyka formalna I. Kanta, imperatyw
kategoryczny; etyka utylitarystyczna J. Benthama i J.S. Milla; etyka wartości M. Schellera; etyka niezależna
T. Kotarbińskiego.
Literatura Podstawowa 1. Bocheński J: Zarys historii filozofii. Kraków 1993.
2. Bartnik Cz, S: Historia filozofii. Lublin 2001.
3. Tatarkiewicz W: Historia filozofii, t. 1-3. Wydawnictwo Naukowe PWN 2007.
4. Styczeń T: ABC etyki. Lublin 1990.
5. Vardy P, Grosch P: Etyka. Poglądy i problemy, Poznań 1995.
6. Intyre A M: Krótka historia etyki, Warszawa 1995.
Zalecana
1. Galarowicz J: Na ścieżkach prawdy. Kraków 1992.
2. Opara S: Filozofia. Współczesne kierunki i problemy. Warszawa 1999.
3. Sikora A: Spotkania z filozofią. Kraków 2004.
4. Pawlica J: Podstawowe pojęcie etyki. Wrocław – Kraków 1978.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Socjologia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Instytut Humanistyczny
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2008/2009 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady/30 h
samokształcenie/3 h
Koordynator dr Jadwiga Salamon
Prowadzący dr Jadwiga Salamon
Sposób zaliczenia wykłady - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zasadniczym celem wykładów jest zapoznanie studentów z
miejscem socjologii w całokształcie nauk społecznych.
Równorzędny cel polega także na opanowaniu podstawowej
wiedzy w dziedzinie socjologii ogólnej i empirycznej, w tym
w dziedzinie socjologii zdrowia i choroby oraz poznanie
podstawowych pojęć z języka socjologii.
Zakończenie kursu powinno zaowocować ugruntowaniem w
umysłach studentów przekonania iż poznanie
socjologicznych aspektów życia chorego ułatwia jego
leczenie.
95
Skrócony opis
przedmiotu
Wykłady zostały tak pomyślane, aby studenci od spraw
socjologii ogólnej przeszli do zapoznania się z problematyką
socjologii medycyny, w kontekście przydatności zdobytej
wiedzy w przyszłej pracy zawodowej.
Pełny opis przedmiotu Wykłady
Pojęcie i przedmiot zainteresowań socjologii jako nauki; socjologia na tle innych nauk społecznych; działy
socjologii (ogólna i szczegółowa); główne płaszczyzny sporów w socjologii: indywidualizm - holizm,
funkcjonalizm – konflikt, naturalizm – antynaturalizm. Zwięzły przegląd dziejów socjologii: przednaukowy
(inkubacyjny) okres w dziejach socjologii i jej przedstawiciele; A. Comte i powstanie socjologii w 1837 r.;
wielcy twórcy socjologii do 1939 r. i w okresie powojennym; wybitni przedstawiciele socjologii w Polsce.
Przegląd głównych teorii socjologicznych: kryteria typologii teorii socjologicznych; teoria strukturalno-
funkcjonalna i teoria konfliktu społecznego – główne założenia; relacja rehabilitant – pacjent w kontekście
tych teorii, analiza wariantów zachowań; teoria działania społecznego (zmiany) i jej główne założenia; teoria
interakcjonizmu symbolicznego czyli systemu wymiany nagród i kar i jej założenia; rehabilitacja jako zabiegi
umożliwiające powrót choremu do działania oraz problem wymiany nagród i kar w relacji rehabilitant –
pacjent w kontekście teorii interakcjonizmu. Podstawy życia społecznego: przyrodnicze, ekonomiczne i
kulturowe podstawy życia społecznego; główne koncepcje człowieka (behawiorystyczna, psychodynamiczna,
poznawcza, humanistyczna); podstawowe komponenty osobowości społecznej; problem socjalizacji
człowieka i internalizacji norm. Wartości i potrzeby w życiu społecznym: pojęcie wartości i potrzeb; typy
wartości i rodzaje potrzeb; zdrowie jako nadrzędna wartość i potrzeba; relacja: społeczeństwo – osoby
niepełnosprawne; problem stygmatu i naznaczenia społecznego. Człowiek istota społeczna: sens znaczeniowy
pojęcia człowiek istota społeczna; styczności i interakcje międzyludzkie; więź społeczna; rodzaje więzi
społecznej oraz działania i stosunki społeczne. Mikrostruktura społeczna: pojęcie grupy społecznej jako
elementu składowego mikrostruktury społecznej; komponenty i rodzaje grup społecznych; rodzina jako grupa
społeczna; człowiek chory w rodzinie; zbiorowości terapeutyczne. Makrostruktura społeczna – elementy
składowe makrostruktury społecznej: grupy etniczne, mniejszości, narody, warstwy i klasy; koncepcje narodu,
problem patriotyzmu, nacjonalizmu i szowinizmu; stratyfikacja społeczna. Kontrola społeczna: pojęcie
kontroli społecznej i jej główne mechanizmy; instytucje kontroli społecznej; główne systemy normatywne
(religia, moralność, prawa i obyczaje) oraz zależności między nimi. Główne problemy socjologii zdrowia i
choroby: potoczne i naukowe pojęcie zdrowia i choroby; społeczno-ekologiczny model zdrowia a socjologia;
socjologiczne koncepcje zdrowia i choroby; socjomedyczne wskaźniki zdrowia. Zachowania zdrowotne
człowieka: pojęcie zachowania zdrowotnego; socjologiczne aspekty zachowań zdrowotnych; rola służby
zdrowia w kształtowaniu zachowań zdrowotnych; samobójstwo jako autodestrukcja. Zjawiska dewiacyjno-
patologiczne w życiu społecznym: anomia, dewiacja, patologia; główne teorie zjawisk patologicznych;
społeczne konsekwencje niesprawności, choroby i patologii; problem śmierci jako zjawiska społecznego;
proces umierania i postawy wobec śmierci.
Literatura Podstawowa
1. Bauman Z.: Socjologia. Poznań 1999.
2. Polakowska-Kujawa J (red.): Socjologia ogólna. Wybrane problemy. Warszawa 1999.
3. Latoszek M.: Socjologia choroby, zdrowia i medycyny (w) Socjologia w Polsce pod red. Krawczyka Z. i
Krawczyka Sowy, Rzeszów 1998.
4. Szczepański J: Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa 1976.
5. Sztompka P: Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków 2002.
6. Szacka B: Wprowadzenie do socjologii. Warszawa 2003.
Zalecana
1. Taranowicz J., Majchrowska A., Krawczyńska-Butrym Z.: Elementy socjologii dla pielęgniarek. Lublin
2000.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
96
Nazwa przedmiotu Seminarium dyplomowe
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/III rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 0
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 i dalsze
sem. 5 i 6
Typ zajęć/liczba
godzin
seminarium = 36 h / 18 h sem.5/ 18 h sem.6
Koordynator dr Czesław Piskorz
Prowadzący dr Ewa Klimek-Piskorz, dr Maria Kolasa, dr Jerzy Błyszczuk,
dr Wiesław Chwała, dr Czesław Piskorz, dr Julian Z. Kilar,
dr Piotr Wróbel
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal.
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zapoznanie studentów z podstawami badań naukowych,
podstawowymi metodami badawczymi w praktyce klinicznej,
eksperyment badawczy, studium przypadku i obserwacja.
Opanowanie podstaw metodologicznych przygotowania
pracy dyplomowej.
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawy badań naukowych. Eksperyment w badaniach
naukowych, studium przypadku jako metoda badawcza w
praktyce klinicznej. Prace indywidualne i zbiorowe.
Obserwacja jako metoda badawcza. Podstawy
metodologiczne pracy dyplomowej: wybór problemu, wybór
metod badawczych, dokumentowanie przeprowadzonych
badań, redakcja i edycja pracy.
Pełny opis przedmiotu
Ćwiczenia
Semestr 5 i 6
Granice eksperymentu w badaniach naukowych – problemy etyczne badań klinicznych. Elementy pracy
zespołowej w pracach doświadczalnych. Studium przypadku jako eksperymentalna metoda badawcza.
Przykłady zastosowania eksperymentalnego studium przypadku w praktyce klinicznej. Obserwacja jako
metoda badawcza. Podstawy metodologiczne pracy dyplomowej. Wybór problemu, planowanie pracy.
Dokumentacja źródłowa pracy, piśmiennictwo, sposoby cytowania, prawo autorskie. Wybór metod
badawczych. Pomiar cech obiektywnych i subiektywnych.
Wyniki surowe i standaryzowane. Redakcja i edycja pracy, załączniki pracy (ankiety, wydruki, i.t.p.), objętość
pracy. Błędy językowe, terminy obcojęzyczne, używanie skrótów, streszczenie. Wystąpienie na zebraniu
naukowym, pomoce audiowizualne, udzielanie odpowiedzi na pytania.
Literatura 1. Beveridge W.I.B.: Wstęp do badań naukowych. PWN, Warszawa 1986, wyd. II.
2. Brzeziński J.: Elementy metodologii badań psychologicznych. PWN, Warszawa 1980, s. 6-17.
3. Drozdowicz Z.: Excellentia Universitas. Wyd. Fund. Humaniora, Poznań 1995.
4. Giambarelli G., Łucki Z.: Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Universitas, Kraków 1995.
97
5. Godziszewski J.: Problematyka metodologiczna seminarium magisterskiego (Jak pisać pracę
magisterską?). KUL, Lublin 1987.
6. Karolczak-Biernacka B.: Proces badawczy. Wybrane zagadnienia z metodologii badań naukowych na
użytek Wyższych Szkół Wychowania Fizycznego. Wyd. Skryptowe AWF, Warszawa 1979.
3. Mayntz R., Holm K, Hübner P.: Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej. PWN, Warszawa 1985.
4. Boć J.: Jak pisać pracę magisterską. Kolonia Limited. Wrocław 1994.
5. Weiner J.: Technika pisania i prezentowania prac naukowych. Publikacja naukowa, praca seminaryjna,
praca naukowa, referat, poster. UJ, Kraków 1992.
6. Wołoszynowa L.: Metody badań psychologicznych. Paszkiewicz E., Szutrowa T. (red.), seria III, T. 4,
PWN, Warszawa 1985.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Dietetyka
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia/9 h
Koordynator mgr Marta Krawczyk
Prowadzący mgr Marta Krawczyk
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Znaczenie żywienia dla zdrowia człowieka. Umiejętność
doboru składników pokarmowych i odpowiedniej dla danego
pacjenta diety.
Skrócony opis
przedmiotu
Dietetyka jako nauka o żywieniu. Znaczenie i podział
składników pokarmowych i ich funkcje w organizmie.
Podział produktów spożywczych na grupy i ich
charakterystyka. Podstawowa i ponadpodstawowa przemiana
materii. Całkowita przemiana materii. Bilans energetyczny.
Normy żywienia i wyżywienia ludności w Polsce. Ocena
sposobu żywienia. Charakterystyka diet leczniczych
stosowanych w wybranych jednostkach chorobowych- dieta
podstawowa lekkostrawna, wątrobowa, niskocholesterolowa,
wysoko i nisko białkowa, niskosolna, z ograniczeniem
łatwoprzyswajalnych węglowodanów. Dieta w schorzeniach
przewodu pokarmowego. Żywienie dzieci z celiakią. Dieta w
98
chorobach układu krążenia. Dieta w schorzeniach nerek.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia
Dietetyka jako nauka o żywieniu.
Znaczenie i podział składników pokarmowych i ich funkcje w organizmie.
Węglowodany- budowa chemiczna, podział węglowodanów.
Białka i ich budowa, rola białek w żywieniu. Aminokwasy endogenne i egzogenne.
Tłuszcze i ich rola w żywieniu, podział tłuszczy, skutki nadmiaru i niedoboru w żywieniu.
Składniki mineralne, podział składników mineralnych, ich funkcja w organizmie.
Witaminy i ich rola w organizmie. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach i rozpuszczalne w wodzie.
Podział produktów spożywczych na grupy i ich charakterystyka.
Podstawowa i ponadpodstawowa przemiana materii. Całkowita przemiana materii. Bilans energetyczny.
Normy żywienia i wyżywienia ludności w Polsce. Ocena sposobu żywienia.
Dobra Praktyka Higieniczna (GHP), Dobra Praktyka Produkcyjna(GMP). System Analizy Zagrożeń i
Krytycznych Punktów Kontrolnych (HACCP).
Charakterystyka diet leczniczych stosowanych w wybranych jednostkach chorobowych:
- dieta podstawowa lekkostrawna
- dieta łatwo strawna z ograniczeniem tłuszczu ( dieta wątrobowa)
- dieta niskocholesterolowa
- dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów
- dieta wysoko i niskobiałkowa
- dieta niskosolna
Dieta w schorzeniach przewodu pokarmowego. Żywienie dzieci z celiakią.
Choroby układu krążenia:
- dieta w niewydolności układu krążenia
- dieta w leczeniu miażdżycy
- dieta w nadciśnieniu tętniczym
- zawał mięśnia sercowego
Dieta w schorzeniach nerek:
- niewydolność nerek
- kamica nerkowa
- zespół nerczycowy
Literatura 1. Gawęcki J, Hryniewiecki L (red.): Żywienie człowieka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2000 r.
2. Dzieniszewski J, Szponar L, Szczygieł B, Socha J (red.): Podstawy naukowe żywienia w szpitalach.
Instytut Żywności i Żywienia im. prof. dra med. A. Szczygła, Warszawa 2001 r.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Logopedia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Pielęgniarstwa
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/II rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2011/2012 i dalsze
sem. 3
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/14 h
samokształcenie / 1 h
99
Koordynator mgr Urszula Kozioł
Prowadzący mgr Urszula Kozioł
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność prawidłowego komunikowania werbalnego i
pozawerbalnego w odniesieniu do osób z zaburzeniami
języka i mowy.
Znajomość zaburzeń komunikacji językowej, ich istoty
objawów i przyczyn oraz możliwości poprawiania
sprawności komunikacyjnej w odniesieniu do dzieci i
dorosłych
Skrócony opis
przedmiotu
Ogólna budowa aparatu artykulacyjnego u człowieka.
Neurofizjologiczne podstawy porozumiewania się, mowa i jej
mechanizmy. Zaburzenia komunikacji językowej u dzieci i
sprawności komunikacyjnej u dorosłych. Podstawy diagnozy
i terapii logopedycznej. Możliwości terapii w zaburzeniach
języka i mowy. Funkcjonowanie osób z zaburzeniami
komunikowania się w rodzinie i społeczeństwie.
Pełny opis przedmiotu
Ćwiczenia
Rzeczywistość językowa i jej modelowanie. Funkcje języka – komunikatywna i poznawcza, integracyjna,
kulturotwórcza. Komunikowanie. Podstawowe informacje o głoskach i fonemach.. Tworzenie i rozumienie
wypowiedzenia. Mowa i jej mechanizmy. Podstawy anatomii i fizjologii układu nerwowego w odniesieniu do
mowy i języka. Podstawy anatomii i fizjologii narządów mowy, głosu i słuchu. Profilaktyka zaburzeń w
komunikowaniu. Najczęstsze zaburzenia komunikacji językowej u dzieci (zaburzenia mowy pochodzenia
środowiskowego, afazja i dysfazja dziecięca, zaburzenia dyzartryczne u dzieci, dyslalia, jąkanie, przy
rozszczepie podniebienia, u dzieci z upośledzeniami umysłowymi, niedosłyszących i głuchych, autystycznych
i z zaburzeniami psychicznymi). Zaburzenia sprawności komunikacyjnej u dorosłych (afazja i dysfazja,
dyzartria i anartria, język w zaburzeniach prawopółkulowych, mowa laryngotomowanych, mowa osób z
zaburzeniami psychicznymi). Schizofazje. Objawy i podstawa diagnozy różnicowej zaburzeń mowy, zalecenia
logopedyczne. Możliwości terapii w zaburzeniach języka i mowy. Funkcjonowanie osób. z zaburzeniami
komunikowania i ich rodzin. Zdefiniowanie terminu komunikacja. Neurofizjologiczne podstawy
porozumiewania się. Artykulacja, a rozwój mowy dziecka ( zaburzenia artykulacji w okresie rozwoju mowy
dziecka, dojrzałość szkolna w zakresie wymowy). Podstawowe badanie funkcji językowych. Podstawowa
ocena zaburzeń nazywania ( anomia) ,wypowiadania się, rozumienia wypowiedzi, umiejętności powtarzania
oraz dodatkowych zaburzeń w postaci a/dysleksji, a/dysgrafii, a/dyskalkulii. Badanie praksji w szczególnym
odniesieniu do praksji oralnej i werbalnej. Strategie i metody terapii logopedycznej. Zasada stopniowania
trudności. Ustno- twarzowa terapia regulacyjna w zaburzeniach neurologicznych. Afazja jako zmiana
komunikacyjnego aspektu więzi międzyludzkich. Specyfika diagnostyki w afazjologii. Porozumiewanie osób
z afazją. Reintegracja psychospołeczna osób z afazją i ich rodzin. Specyficzne językowe i niejęzykowe
programy terapeutyczne ( komunikowanie pozawerbalne). Podstawowe ćwiczenia oddechowe, fonacyjne i
artykulacyjne. Strategia postępowania terapeutycznego w ruchowych zaburzeniach mowy. Klasyfikacja
zaburzeń głosu. Dysfonia czynnościowa – możliwości poprawy emisji głosu. Zaburzenia językowe w
zespołach otępiennych – deterioracja mowy w okresie starości. Schizofazje. Trudności w komunikowaniu w
rozległych urazach mózgowo- czaszkowych. Zespół zamknięcia. Możliwości komunikowania z
niedosłyszącymi – fonogesty .Funkcjonalne efekty końcowe rehabilitacji, wspomaganie terapii logopedycznej.
Literatura Literatura obowiązkowa:
100
1. Styczek I: Logopedia. PWN Warszawa, 1984 r.
2. Gałkowski T (red.): Logopedia – pytania i odpowiedzi. Uniwersytet Opolski, Opole 2001 r.
3. Pąchalska M: Afazjologia. PWN W-wa, Kraków 1999 r.
Literatura zalecana:
1. Bolejko A: Diagnoza i terapia osób z afazją. Białystok 2003 r.
2. Laider P: Rehabilitacja po udarze mózgu. PZWL, W-wa 2000 r.
3. Paluch A, Drewniak-Wołosz E, Mikosza E: Afa – skala. Impuls, Kraków 2005 r.
4. Herzyk A (red.): Neuropsychologiczne konsekwencje urazów głowy – jakość życia pacjentów. UMCS,
Lublin 2003 r.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Komunikacja społeczna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Odnowa Psychiczna”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 – i dalsze
sem.1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie /1 h
Koordynator mgr Jacek Skrobot
Prowadzący mgr Jacek Skrobot
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cel zajęć:
1. Dostarczenie podstaw wiedzy dotyczącej procesu
komunikowania się ludzi,
2. Funkcjonowania człowieka w różnych wymiarach
komunikacji,
3. Przekazanie i rozwinięcie praktycznych umiejętności
„komunikowania się” niezbędnego do:
- nawiązania kontaktu,
- rozwijania relacji,
-rozwijania relacji pomagania przy użyciu psychologicznych
metod oddziaływania,
4. Rozpoznawanie wrażliwości własnej na problemy
drugiego człowieka,
5. Budowanie i rozwijanie umiejętności budowania „relacji”
101
w procesach komunikowania:
-komunikaty werbalne,
-mapa ciała i komunikaty płynące z tej sfery,
-ćwiczenia w odczytywaniu „mapy ciała”,
6. Rozpoznawanie i rozwijanie własnych zasobów,
wykorzystywanych w procesie komunikacji społecznej.
Skrócony opis
przedmiotu
Forma zajęć:
1. Aktywna – zakłada aktywne uczestnictwo studentów,
- „udział w scenkach”, występowanie w rolach /nadawcy
komunikatu, odbiorcy komunikatu?,
- kliniczne aspekty u osoby poszukującej pomocy /różne
formy komunikatów/,
2. Praktyczna – przedstawianie kazusów - ćwiczenie
umiejętności: a tu w szczególności:
komunikaty werbalne:
- praca nad zmianą postaw (komunikaty zakończone
wnioskiem końcowym, komunikaty bez wniosku
końcowego…itp.),
- komunikaty z dużym ładunkiem emocjonalnym (ich moc
sprawcza…),
- korygowanie i rozwijanie zachowań (umiejętności)
nadawcy przekazu – w zależności od różnych odbiorców i
celu,
- ćwiczenia praktyczne modelowanie zachowań,
Praca z wykorzystaniem materiału audiowizualnego.
ZADANIE :
Studenci mają zadanie domowe: Wykonanie nagrania 30
minutowej rozmowy z koleżanką (kolegą) na temat:
„Psychologiczne problemy porozumiewania się”. Z
nagranego materiału winni wybrać około 15 minutowy
fragment nagrania i ten fragment przestawić na zajęciach
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
1. Wstęp do zagadnień.
2. Rozpoznawanie udziału własnych przekonań w procesie przekazywania komunikatów,
3. Rodzaje komunikatów,
4. Rozpoznanie :
-typu nadawcy,
-typu odbiorcy,
-celu komunikatu,
Od pojedynczych komunikatów – do procesu porozumiewania się.
5. Rozpoznawanie czynników:
-sprzyjających nawiązaniu kontaktu i komunikacji /po stronie nadawcy,
-sprzyjających nawiązaniu kontaktu i komunikacji /po stronie odbiorcy,
6. Rozpoznawanie czynników:
-utrudniających nawiązaniu kontaktu i komunikacji /po stronie nadawcy,
- utrudniających nawiązaniu kontaktu i komunikacji /po stronie odbiorcy,
Wypracowywanie optymalnych warunków komunikacji. Komunikacja w pomocy psychologicznej / po
stronie osoby pomagającej po stronie pacjenta/.
Ćwiczenia /scenki/.
Kształtowanie umiejętności :
102
7. Nawiązywania kontaktu
8. Uważnego słuchania.
9. Empatycznej komunikacji,
10. Rozpoznawania „mapy ciała,
Praca z różnym typem pacjenta /ćwiczenia – scenki/.
Od nawiązania kontaktu do budowania relacji porozumiewania się
1. Analiza wybranych nagrań – nazywanie problemów psychologicznych.
2. Analiza stosowanych interwencji .
o Omawianie wybranych (widocznych) problemów psychologicznych prezentowanych w
nagraniach,
-problemy nadawcy komunikatu,
-problemy odbiorcy,
-problemy w budowaniu relacji.
o Dyskusja nad kierunkami w procesach komunikowania się wzajemnego,
Ćwiczenia praktyczne - odgrywanie scenek:
Literatura 1. Aronson E. Człowiek istota społeczna.
2. Egan G., Kompetentne pomaganie. Zysk i spółka. Poznań.2002.
3. Hartley Peter ; Komunikacja w grupie. Zysk i spółka Poznań,. 2000.
4. Knapp Hersel, Komunikacja w terapii. PWN. W.wa 2009.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Odnowa psychiczna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 2
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Komunikacja społeczna”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 – i dalsze
sem.1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie /1 h
Koordynator mgr Jacek Skrobot
Prowadzący mgr Jacek Skrobot
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cel zajęć:
1. Dostarczenie podstaw wiedzy dotyczącej procesu
„psychicznego zmęczenia”, rozpatrywanego w
paradygmacie:
o Reakcji na stres,
o Życia w długotrwałym stresie i przeciążeniu,
o Reakcji kryzysowych
103
2. Funkcjonowania człowieka w różnych wymiarach:
o Stresu,
o Przeciążeń (syndrom wypalenia…),
o Przeżywanych kryzysów,
3. Przekazanie wiedzy, dotyczącej „typowych
schematów zachowań” (myślenia -przeżywania-
zachowania) uruchamianych przez osoby o odpowiednim
typie osobowości:
o typ hipochondryczny,
o typ depresyjny,
o typ histrioniczny,
o typ asocjalny – dysocjalny – antysocjalny,
o typ paranoiczny,
o typ anankastyczny,
o typ schizotypowy,
o inne /typy mieszane…./,
4. Praktyczne umiejętności nawiązania kontaktu z
człowiekiem w stresie,
- budowanie relacji pomagania,
- rozwijania relacji pomagania,
5. Różne formy pomocy:
- strategie radzenia sobie ze stresem,
- budowanie relacji wsparcia,
- metody relaksacyjne,
Skrócony opis
przedmiotu
Praktyczne umiejętności nawiązania kontaktu z człowiekiem
w stresie, budowanie relacji pomagania, rozwijania relacji
pomagania. Różne formy pomocy: strategie radzenia sobie ze
stresem, budowanie relacji wsparcia, metody relaksacyjne,
Pełny opis przedmiotu Forma zajęć:
Aktywna – zakłada aktywne uczestnictwo studentów w scenkach, występowanie w rolach :
- pacjenta „uzyskującego pomoc”,
- osoby udzielającej pomocy przy zastosowaniu psychologicznego oddziaływania,
- dyskusja nt. klinicznych aspektów pomocy ( współpraca z psychiatrami, psychologami klinicznymi),
Przedstawianie kazusów - ćwiczenie umiejętności:
1. Rozpoznawania człowieka w procesie „psychicznego zmęczenia”,
o Żyjącego w dystresie,
o Żyjącego w długotrwałym przeciążeniu,
o Kryzysującego,
o Z syndromem „wypalenia zawodowego….”,
2. Ćwiczenie praktycznych umiejętności :
-nawiązania kontaktu z człowiekiem / w stresie, kryzysie, …/,
- budowania relacji pomagania,
- rozwijania relacji pomagania,
3. Praktyczne ćwiczenia różnych form świadczonej pomocy:
- w przypadku dystresu,
- w przypadku „załamania psychicznego”,
- w przypadkach reakcji „na chorobę”,
4. Ćwiczenie metod relaksacyjnych:
- progresywnej relaksacji Jacobsona,
- psychorelaksu – Treningu Autogennego Schulze”a,
- metod „wizualizacyjnych”.
Literatura
104
1. Downs Alan., Jak przezwyciężyć życiowy kryzys. GWP 2003.
2. Okun B.F. Skuteczna pomoc psychologiczna. IPZ – PTP. Warszawa 2002.
3. Sheridan Ch.L. Radmacher S.A. Psychologia zdrowia IPZ – PTP Warszawa 1998.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Pedagogika specjalna
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Psychologia rozwojowa”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/ 2011 – i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie / 1h
Koordynator mgr Beata Nowak
Prowadzący mgr Beata Nowak, mgr Renata Wrzos
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Student zdobywa podstawową wiedzę na temat specyfiki
funkcjonowania osób z różnymi typami niepełnosprawności.
Rozumie pozytywny wpływ zaspokajana ich potrzeb na
efektywność procesu usprawniania. Potrafi komunikować się
z pacjentami i prawidłowo interpretować ich zachowanie.
Skrócony opis
przedmiotu
Specyfika funkcjonowania osób niepełnosprawnych, wpływ
niepełnosprawności na zaspokajanie potrzeb życiowych.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Działy pedagogiki specjalnej. Interdyscyplinarność nauki. Podstawowe pojęcia.
Kryteria rozpoznawania poszczególnych rodzajów niepełnosprawności i ich etiologia.
Specyfika funkcjonowania osób z upośledzeniem umysłowym, wadami wzroku lub słuchu,
niepełnosprawnością ruchową, chorobami przewlekłymi, zaburzeniami psychicznymi oraz niedostosowanych
społecznie.
Wpływ niepełnosprawności na zaspokajanie potrzeb życiowych. Rola pozytywnej motywacji pacjenta do
pokonywania trudności wynikających z dysfunkcji. Psychopedagogiczne uwarunkowania szeroko
pojmowanego procesu rehabilitacji, w tym cele, zasady, metody pracy i współpraca specjalistów w
usprawnianiu psychofizycznym pacjentów niepełnosprawnych w zależności od wieku i możliwości
rozwojowych. Współpraca z domem rodzinnym i pozytywne oraz negatywne postawy rodzicielskie.
System kształcenia specjalnego i integracyjnego w Polsce i na świecie.
Literatura Podstawowa
1. Dykcik W. (red.): Pedagogika specjalna. Poznań 2005, Wyd. UAM.
105
2. Dykcik W. (red.): Nowatorskie i alternatywne metody w praktyce pedagogiki specjalnej. Przewodnik
metodyczny. Poznań 2001, Wyd. UAM.
3. Głodkowska J.: Poznanie ucznia szkoły specjalnej. Warszawa 2000, WSiP.
4. Vašek Š., Stankowski A.: Zarys pedagogiki specjalnej. Katowice 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu
Śląskiego.
5. Wyczesany J.: Pedagogika osób upośledzonych umysłowo. Kraków 2005, Impuls.
6. Wyczesany J., Gajdzica Z. (red.): Edukacja i wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością w wybranych
krajach europejskich. Kraków 2005, Impuls.
Zalecana
1. Hulek A. (red): Pedagogika rewalidacyjna. Warszawa 1988, PWN.
2. Maciarz A.: Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej. Warszawa 1992, WSiP.
3. Ministerstwo Edukacji Narodowej o kształceniu integracyjnym i specjalnym. Biblioteczka Reformy nr 35.
Warszawa 2001.
4. Sękowska Z.: Przystosowanie społeczne młodzieży niewidomej. Warszawa 1991, WSiP.
5. Sękowska Z. Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa 1998, WSPS.
6. Sowa J.: Pedagogika specjalna w zarysie. Rzeszów 1997, Fosze.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Psychologia rozwojowa
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Pedagogika specjalna”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/ 2011 – i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie / 1h
Koordynator mgr Beata Nowak
Prowadzący mgr Beata Nowak, mgr Renata Wrzos
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Umiejętność dostrzeżenia i zinterpretowania widocznych
nieprawidłowości w rozwoju małego pacjenta.
Skrócony opis
przedmiotu
Student zdobywa podstawową wiedzę na temat rozwoju
człowieka, rozumie niezbędne pojęcia. Potrafi dostrzec i
106
zinterpretować widoczne nieprawidłowości w rozwoju
małego pacjenta.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
1. Przedmiot i zadania psychologii rozwojowej.
2. Różne modele rozwoju.
3. Zasady i prawidłowości rozwoju psychicznego człowieka.
4. Pojęcie kryzysu, sfery najbliższego i aktualnego rozwoju.
5. Periodyzacja rozwoju człowieka.
6. Fizyczny rozwój dziecka.
7. Rozwój ruchowy dziecka.
8. Rozwój poznawczy dziecka – percepcji, wyobraźni, uwagi, pamięci.
9. Rozwój myślenia - stadia rozwoju intelektualnego wg Piageta.
10. Rozwój mowy.
11. Rozwój emocjonalny.
12. Rozwój moralny.
13. Rozwój osobowości.
14. Problemy uczenia się, nauczania i stymulowania rozwoju w dzieciństwie.
15. Dojrzałość szkolna.
Literatura Podstawowa
1. Birch A., Malim T., Psychologia rozwojowa w zarysie, Warszawa 1999.
2. Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.,) Psychologia rozwoju człowieka, T.III, Warszawa 2002.
3. Przetacznik-Gierowska M, Makieło-Jarża G., Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego,
Warszawa 1985.
Zalecana
1. Tyszkowa M.(red.), Psychologia rozwoju człowieka, T.I., T.II. Warszawa 2002.
2. Vasta R., Haith M.M., Miller S.A., Psychologia dziecka, Warszawa 1999.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Higiena szpitalna
Kod kursu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok Kierunek: Fizjoterapia/I rok- studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Epidemiologia zakażeń szpitalnych”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne/9 h
Koordynator mgr Marta Wałaszek
Prowadzący mgr Marta Wałaszek
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
107
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zaznajomienie z podstawami higieny w zakładach opieki
zdrowotnej z uwzględnieniem obowiązujących aktów
prawnych, charakterystyką mikroorganizmów , procesami
aseptyki i antyseptyki , higieną personelu, pacjentów i
środowiska oraz zapobieganiem szerzeniu się zakażeń
szpitalnych. Nabycie umiejętności pracy z pacjentem przy
jednoczesnej minimalizacji ryzyka nabycia zakażenia
Skrócony opis
przedmiotu
Zaznajomienie z obowiązującymi aktami prawnymi
dotyczącymi higieny szpitalnej.
Pacjent z zaburzeniami termoregulacji
Pacjent ze zmianami na skórze i błonach śluzowych.
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania przewodu
pokarmowego.
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania układu moczowego.
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania serca i układu
krążenia.
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania układu
oddechowego.
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania układu nerwowego.
Mikroflora człowieka.
Higiena pacjenta.
Higiena pracy – zagrożenia w środowisku pracy.
Zagrożenia biologiczne – postępowanie poekspozycyjne.
Ochrona przed zakażeniem: izolacja
Zakażenia szpitalne: czynniki ryzyka, postacie, zapobieganie.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
1. Zaznajomienie z zapisami aktów prawnych dotyczących higieny zakładów opieki zdrowotnej z
uwzględnieniem chorób zakaźnych i zakażeń, założeń certyfikacji ISO i wymagań akredytacyjnych
a) Rozporządzenie MZ w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem
fachowym i sanitarnym urządzenia i pomieszczenia zakładu opieki zdrowotnej z dnia 10
listopada 2006r (Dz.U. Nr 116 poz.985 z 2006 r. )
b) Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi( Dz. U. 234
poz. 1570 )
c) Ustawa o Państwowej Inspekcji sanitarnej ( Dz. U. z 1998r. nr 90 poz. 575)
d) Ustawa o odpadach z dnia 27 czerwca 1997r ( Dz. U. nr. 96, poz. 592)
e) Rozporządzenie MZ w sprawie odpadów medycznych z dnia 23 sierpnia 2007r
f) Ponadto:
- Konwencja o prawach człowieka i biomedycynie z 1997r
- Kodeks cywilny
- Kodeks etyki zawodowej: rehabilitanta, lekarza, pielęgniarki,
2. Pacjent z zaburzeniami termoregulacji:
a) Zapewnienie terapeutycznego mikroklimatu w pomieszczeniu pacjenta,
b) Stosowanie fizykalnych zabiegów oziębiania chorego,
c) Stosowanie zabiegów napotnych
d) Stosowanie koców hipotermicznych i materaców chłodzonych elektrycznie,
e) Zapewnienie higienicznej bielizny osobistej i pościelowej,
Pacjent ze zmianami na skórze i błonach śluzowych :
108
a) Zmiany zapalne skóry, infekcje skóry, urazy skóry, owrzodzenia,
b) Kąpiele lecznicze,
c) Stosowanie antyseptyków,
d) Pacjent z opatrunkiem na skórze – postępowanie
e) Zapobieganie transmisji krzyżowej między pacjentami
3. Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania przewodu pokarmowego:
a) Masaż powłok brzusznych
b) Masaż podniebienia
c) Ćwiczenia czynne i izometryczne mięśni brzucha
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania układu moczowego:
a) Kąpiele, okłady- działające rozkurczowo
b) Kąpiele lecznicze łagodzące świąd skóry
c) Naświetlania promieniami ultrafioletowymi
4. Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania serca i układu krążenia:
a) Zapewnienie właściwej pozycji w łóżku wraz z udogodnieniami
b) Zapobieganie odleżynom
c) Uruchamianie chorego
Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego:
a) Zapewnienie właściwego mikroklimatu w Sali
b) Stosowanie inhalacji
c) Uczenie pacjenta ćwiczeń oddechowych
d) Higiena kaszlu i odkrztuszania
e) Oklepywanie sprężynowanie klatki piersiowej
f) Stosowanie pozycji drenażowych
5. Pacjent z zaburzeniami funkcjonowania układu nerwowego:
a) Zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego
b) Zapewnienie optymalnego wyposażenia lóżka
c) Właściwe ułożenie pacjenta w łóżku
d) Ustalenie zakresu ćwiczeń z fizjoterapeutą
e) Zaburzenia snu – zabiegi fizjoterapeutyczne
6. Omówienie podstawowych pojęć higienicznych:
Antygen, Biologiczny czynnik chorobotwórczy , Choroba , Choroba zakaźna , Choroba zaraźliwa,
Chorobotwórczość Czynnik etiologiczny, Czynnik ryzyka, Deratyzacja, Dezynfekcja, Dezynsekcja
Drobnoustroje komensale, Drobnoustroje patogenne , Drogi szerzenia się zakażeń, Ekspozycja,
Epidemia, Endemia, , Epidemiologia, Eradykacja , Flora fizjologiczna , Higiena, Kolonizacja
Kontaminacja , Nosiciel , Ognisko epidemiczne , Okres wylegania , Patogeny , Ropa , Rezerwuar,
Skażenie, Wrota zakażenia, Zakażenie , Zakażenie bezobjawowe , Zakażenie egzogenne , Zakażenie
endogenne , Zakażenie kontaktowe Zakażenie kropelkowe, Zakażenie latentne , Zakażenie mieszane
, Zakażenie objawowe Zakażenie oportunistyczne, Zakażenie poronne , Zakażenie pozajelitowe,
Zakażenie szpitalne.
7. Charakterystyka wybranych grup drobnoustrojów:
a) Kryteria podziału drobnoustrojów
b) Charakterystyka wybranych chorobotwórczych bakterii , wirusów, grzybów.
8. Mikroflora człowieka: biologiczne znaczenie prawidłowej mikroflory w ustroju, flora fizjologiczna
skóry, jamy ustnej, górnych dróg oddechowych, przewodu pokarmowego.
9. Higiena pacjenta:
a) Flora mikrobiologiczna skóry pacjenta jako zagrożenie dla pacjenta i personelu,
b) Grzybice skóry,
c) Zabiegi higieniczne,
109
d) Środki i zabiegi antyseptyczne
10. Higiena pracy – zagrożenia w środowisku pracy z uwzględnieniem specyfiki komórek
organizacyjnych:
a) Zagrożenia dermatologiczne
b) Zagrożenia mikologiczne
c) Zagrożenia biologiczne
d) Zagrożenia chemiczne
e) Czynniki rakotwórcze
11. Ochrona personelu przed zakażeniem:
a) Profilaktyka nieswoista,
b) Profilaktyka swoista,
c) Wirus HIV – postępowanie poekspozycyjne
d) WZW- postępowanie poekspozycyjne
e) Meningokoki- postępowanie poekspozycyjnego.
f) Grypa- zasady profilaktyki
12. Ochrona personelu przed zakażeniem- Cd.
a) WZW- postępowanie poekspozycyjne
b) Meningokoki- postępowanie poekspozycyjnego.
c) Grypa- zasady profilaktyki
13. Szczepy wielolekooporrne:
a) mechanizmy nabywania oporności,
b) alertpatogeny jako zagrożenie dla pacjenta,
c) zasady zapobieganie rozprzestrzeniani w środowisku,
d) przerwanie dróg transmisji.
14. Procedury izolacyjne:
a) izolacja standardowa,
b) izolacja powietrzno – kropelkowa,
c) izolacja powietrzno- pyłowa,
d) izolacja kontaktowa.
15. Zakażenia szpitalne :
a) Epidemiologia zakażeń zakładowych,
b) Czynniki ryzyka,
c) Rodzaje zakażeń ,
d) Zapobieganie z uwzględnieniem specyfiki oddziałów szpitalnych.
Literatura Literatura podstawowa:
1. M. Ciuruś: Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia: Instytut Problemów Ochrony Zdrowia
Sp. Z o.o. Warszawa 2009
2. J.K. Karczewski: Higiena, Wydawnictwo CZELEJ Sp. z o.o. Lublin 2002
Literatura uzupełniająca:
1. P. Heczko , J. Wójkowska – Mach: Zakażenia szpitalne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2009
2. Kontrola zakażeń szpitalnych, Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych, Wydawnictwo Medycyna
Praktyczna, Kraków 1996
3. J. Juszczyk, w. Hryniewicz, W. Magdzik, A. Samet: Zakażenia szpitalne, MZ i OS, Warszawa 1996
110
4. M. Jabłoński: Epidemiologia, Folium, Lublin 1996
5. B. Ślusarska, D. Zarzycka, K. Zahrandniczek: Podstawy pielęgniarstwa, Wydawnictwo CZELEJ Sp.
z o.o. Lublin 2004
6. M. Fleischer, B. Bober-Gheek : Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego, Centrum kształcenia
Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, Warszawa 2002.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Epidemiologia zakażeń szpitalnych
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok- studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Higiena szpitalna”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 - dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne /9 h
Koordynator mgr Marta Wałaszek
Prowadzący mgr Marta Wałaszek
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Zaznajomienie z epidemiologicznymi podstawami nadzoru
nad zakażeniami w zakładach opieki zdrowotnej, organizacja
kontroli zakażeń, ekonomika zakażeń. Nabycie umiejętności
pracy z pacjentem przy jednoczesnej minimalizacji ryzyka
nabycia zakażenia.
Skrócony opis
przedmiotu
Omówienie podstawowych pojęć epidemiologicznych
Charakterystyka wybranych mikroorganizmów
Flora fizjologiczna organizmu ludzkiego
Zakażenia szpitalne – epidemiologia
Czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych
Czynniki ryzyka zakażeń szpitalnych
Nadzór i kontrola zakażeń szpitalnych
Ochrona personelu przed zakażeniem HIV
Ochrona personelu przed zakażeniem WZW
Zasady postępowania poekspozycyjnego.
Omówienie mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki
Zakażenia szpitalne a specyfika oddziałów szpitalnych
111
Przerwanie dróg szerzenia się zakażeń: izolacja
Zapobieganie zakażeniom szpitalnym
Odpowiedzialność cywilna zakładu opieki zdrowotnej za
zakażenie
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
1. Podstawowe pojęcia i terminologia z zakresu epidemiologii.
Antygen, Biologiczny czynnik chorobotwórczy , Choroba , Choroba zakaźna , Choroba zaraźliwa,
Chorobotwórczość Czynnik etiologiczny, Czynnik ryzyka, Deratyzacja, Dezynfekcja, Dezynsekcja
Drobnoustroje komensale, Drobnoustroje patogenne , Drogi szerzenia się zakażeń, Ekspozycja,
Epidemia, Endemia, , Epidemiologia, Eradykacja , Flora fizjologiczna , Higiena, Kolonizacja
Kontaminacja , Nosiciel , Ognisko epidemiczne , Okres wylegania , Patogeny , Ropa , Rezerwuar,
Skażenie, Wrota zakażenia, Zakażenie , Zakażenie bezobjawowe , Zakażenie egzogenne , Zakażenie
endogenne , Zakażenie kontaktowe Zakażenie kropelkowe, Zakażenie latentne , Zakażenie mieszane
, Zakażenie objawowe Zakażenie oportunistyczne, Zakażenie poronne , Zakażenie pozajelitowe,
Zakażenie szpitalne
2. Charakterystyka wybranych grup drobnoustrojów:
a) Bakterie,
b) Wirusy,
c) Grzyby.
3. Mikroflora człowieka:
a) Biologiczne znaczenie prawidłowej mikroflory w ustroju,
b) Flora fizjologiczna skóry,
c) Flora jamy ustnej,
d) Flora górnych dróg oddechowych,
e) Flora przewodu pokarmowego.
4. Czynniki etiologiczne zakażeń szpitalnych z uwzględnieniem specyfiki oddziałów szpitalnych:
a) Cechy drobnoustrojów chorobotwórczych,
b) Egzotoksyny i endotoksyny,
c) Drobnoustroje będące przyczyna najczęściej występujących zakażeń,
5. Epidemiologia zakażeń w ochronie zdrowia:
a) Źródła i rezerwuary drobnoustrojów w środowisku
b) Postacie kliniczne zakażeń
c) Zakażenia egzogenne i endogenne
d) Czynniki wpływające na wzrost zakażeń
6. Czynniki ryzyka zakażeń szpitalnych:
a) Czynniki ryzyka ze strony pacjenta,
b) Czynniki ryzyka ze personelu ,
c) Czynniki ryzyka ze środowiska
7. Nadzór i kontrola zakażeń szpitalnych:
a) Metody monitorowania,
b) Wskaźniki zakażeń
c) Cele monitorowania
d) Prowadzenie dochodzeń epidemiologicznych
e) Wygaszanie ognisk epidemicznych
8. Ochrona personelu przed zakażeniem HIV
a) Epidemiologia zakażeń HIV
b) HIV i AIDS – zakażenie
c) Pandemia HIV i AIDS
d) HIV i AIDS strach, piętno , izolacja
e) Poradnictwo dotyczące HIV i AIDS
112
f) HIV miejsce pracy i podstawowe środki ostrożności
9. Ochrona personelu przed zakażeniem WZW
a) Epidemiologia wirusowych zapaleń wątroby
b) Zakażenie HCV – klinika , diagnostyka, leczenie
c) Zakażenie HBV – klinika diagnostyka , leczenie
10. Zasady postępowania poekspozycyjnego.
a) Omówienie procedury poekspozycyjnej
b) Gruźlica jako narażenie zawodowe w kontakcie z pacjentem
c) Grypa jako ekspozycja zawodowa
d) Meningokoki – chemoprofilaktuka
11. Szczepy wielooporne:
a) Mechanizmy nabywania oporności,
b) Zagrożenia dla pacjenta,
c) Zasady zapobieganie,
d) Przerwanie dróg transmisji.
12. Drogi szerzenia zakażeń i procedury izolacyjne:
a) Izolacja standardowa,
b) Izolacja powietrzno – kropelkowa,
c) Izolacja powietrzno- pyłowa,
d) Izolacja kontaktowa.
13. Zapobieganie występowaniu zakażeń zakładowych w wybranych obszarach:
a) Oddział położniczo – noworodkowy
b) Oddział dziecięcy
c) Oddział anestezjologii i intensywnej terapii
d) Oddział ortopedii
e) Oddział neurochirurgii
f) Oddział rehabilitacji
14. Zakażenia miejsca operowanego jako powikłanie leczenia istotne w pracy fizjoterapeuty:
a) Zalecenia profilaktyczne CDC
b) Omówienie wybranych przykładów zakażeń
c) Postępowanie izolacyjne
15. Ochrona pacjenta przed zakażeniem na podstawie obowiązującego prawa oraz odpowiedzialność za
zakażenie.
Literatura Literatura podstawowa:
1. P. Heczko , J. Wójkowska – Mach: Zakażenia szpitalne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2009
Literatura uzupełniająca:
1. M. Ciuruś: Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia: Instytut Problemów Ochrony
Zdrowia Sp. Z o.o. Warszawa 2009
2. M. Fleischer, B. Bober-Gheek : Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego, Centrum kształcenia
Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, Warszawa 2002.
3. Kontrola zakażeń szpitalnych, Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych, Wydawnictwo Medycyna
Praktyczna, Kraków 1996
4. J. Juszczyk, w. Hryniewicz, W. Magdzik, A. Samet: Zakażenia szpitalne, MZ i OS, Warszawa
113
1996.
5. M. Jabłoński: Epidemiologia, Folium, Lublin 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Podstawy pielęgniarstwa
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Promocja zdrowia i higiena”,
„Propedeutyka i historia fizjoterapii”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 – i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator mgr Zdzisław Wolak
Prowadzący mgr Zdzisław Wolak
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Przedmiot obejmuje podstawowe elementy pielęgnowania w
różnych stanach chorobowych. Działania fizjoterapeuty
dotyczą człowieka zdrowego i chorego. W swojej pracy
fizjoterapeuta zetknie się z wieloma problemami pacjentów,
które może rozwiązać dzięki podstawowej wiedzy z zakresu
pielęgniarstwa. Wiedza taka umożliwi mu także
wykonywanie zabiegów fizjoterapeutycznych bez ryzyka
szkodzenia pacjentowi.
Skrócony opis
przedmiotu
Program zawiera elementy pielęgnowania pacjentów w
zaburzeniach funkcji różnych układów, takich jak: układu
oddechowego, sercowo - naczyniowego, pokarmowego,
wydalniczego, nerwowego. Oprócz znajomości kliniki,
fizjologii, umożliwi poznanie sposobów pielęgnacyjnych,
łagodzenia objawów bólu, nudności, wymiotów,
podwyższonej temperatury, itp. postępowania
fizjoterapeutycznego z uwzględnieniem istniejących u
chorego odleżyn, sztucznego odbytu, nietrzymania moczu,
wykonania zabiegów fizjoterapeutycznych, przy założonych
wkłuciach centralnych i obwodowych i innym
monitorowaniu przyrządowym, sondzie żołądkowej i innych
114
sytuacjach w których konieczne jest współdziałanie
fizjoterapeuty z innymi profesjonalistami medycznymi.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Definicja pielęgniarstwa – teorie pielęgnowania, modele pielęgnowania, pojęcie: opieka a pielęgnowanie,
proces pielęgnowania
Pojęcia zdrowia i choroby – ułomność a zdrowie, rozwijanie zdrowia, środowisko zewnętrzne w
chorobie, pielęgnowanie a łagodzenie objawów choroby
Elementy pielęgnowania pacjentów w zaburzeniach układu termoregulacji –
utrzymanie ciepłoty ciała,
sposoby obniżania temperatury w stanach gorączkowych, postępowanie pielęgniarskie w
gorączce, dreszczach i nadmiernym poceniu się,
Elementy pielęgnowania pacjentów ze zmianami na skórze i błonach śluzowych -
utrzymanie czystości skóry, kąpiel w wannie i łóżku,
mycie głowy w łóżku,
zmiana bielizny pościelowej u pacjenta obłożnie chorego,
stosowanie leków na zmiany skórne i błon śluzowych,
świąd, grzybica, wszawica, świerzb – postępowanie pielęgnacyjne,
odleżyny – problem pielęgnacyjny – wykonywanie zabiegów fizjoterapeutycznych u pacjenta z
odleżyną
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami przewodu pokarmowego –
postępowanie pielęgnacyjne w zaburzeniach połykania, odbijaniu, czkawce, wymiotach,
nudnościach, biegunce, zaparciach, wzdęciach,
sztuczny odbyt – postępowanie pielęgniarskie i fizjoterapeutyczne
krwawienia z przewodu pokarmowego i odbytu – postępowanie pielęgniarskie i
fizjoterapeutyczne
pacjent po zabiegu operacyjnym na jamie brzusznej - postępowanie pielęgniarskie i
fizjoterapeutyczne
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami funkcji układu moczowego –
zaburzenia wydalania moczu
obrzęki pochodzenia nerkowego,
zatrzymanie moczu,
nieotrzymanie moczu – problem pielęgnacyjny i fizjoterapeutyczny
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami funkcjonowania serca i układu krążenia –
duszność sercowa – sposoby łagodzenia,
obrzęki pochodzenia sercowego,
zaburzenia rytmu
ból wieńcowy – postępowanie pielęgniarskie i fizjoterapeutyczne
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami układu oddechowego –
kaszel i odksztuszanie wydzieliny – pomoc pielęgniarska,
duszność wdechowa i wydechowa - postępowanie pielęgniarskie i fizjoterapeutyczne
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami układu nerwowego –
ból – pielęgniarskie sposoby łagodzenia bólu,
zaburzenia czynności ruchowych i czuciowych – opieka pielęgniarska,
drgawki – sposoby postępowania,
zaburzenia czucia i snu – stosowna opieka,
neurogenne zaburzenia misji i defekacji,
pacjent nieprzytomny i z zaburzoną świadomością – opieka pielęgniarska
Elementy pielęgnowania pacjentów w chorobach narządów ruchu i traumatologii –
pacjent unieruchomiony z powodu złamań – problemy pielęgnacyjne
pacjenci po wszczepieniu endoprotez – elementy postępowania pielęgniarskiego
pielęgnacja pacjentów z urazami kręgosłupa
uruchamianie pacjentów po złamaniach i urazach – opieka pielęgniarska
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami narządów zmysłów: wzroku i słuchu –
problemy pielęgnacyjne chorych niewidomych i ociemniałych
problemy pielęgnacyjne chorych z upośledzeniem słuchu
izolacja, brak poczucia bezpieczeństwa, zwiększone ryzyko urazu, zmniejszenie aktywności,
poczucie niedowartościowania – jako podstawowe problemy pielęgnacyjne
Elementy pielęgnowania pacjentów z zaburzeniami sfery psychicznej –
115
lęk, splątanie, depresja, fobie, majaczenia, zaburzenia pamięci – opieka pielęgniarska,
lęk przed kompromitacją, nieuświadomienie natury problemów – postępowanie opiekuńcze i
pielęgniarskie
Elementy pielęgnowania pacjentów z chorobą nowotworową –
chemioterapia – opieka pielęgniarska,
amputacje i okaleczenia – opieka pielęgniarska i fizjoterapeutyczna,
radioterapia – odczyny miejscowe i ogólne – postępowanie fizjoterapeutyczne i pielęgniarskie
pielęgniarska opieka psychologiczna
Elementy opieki nad umierającym i osobami pogrążonymi w smutku –
aspekty emocjonalne
objawy śmierci
postępowanie ze zmarłym
postępowanie pielęgnacyjne z pacjentem w podeszłym wieku
dziecko jako podopieczny – problemy pielęgnacyjne
Literatura Podstawowa
1. Walewska E: Podstawy Pielęgniarstwa chirurgicznego, PZWL, Warszawa 2006
2. Ciechaniewicz W: Pielęgniarstwo ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2001,2002
3. Ślusarska B, Zarzycka D, Zahradniczek K: Podstawy pielęgniarstwa, Wyd. Czelej, Lublin 2004
Zalecana
1. Hunt P, Sendell B: Pielęgniarstwo dorosłych z określonymi zaburzeniami fizjologicznymi, PZWL,
Warszawa 1990
2. Collins S, Parker E: Podstawy Pielęgniarstwa propedautyka, PZWL, Warszawa 1994
3. Niemirowska-Mikulska H: Pielęgniarstwo w chorobach płuc, PZWL, Warszawa 1994
4. Kirschnick O: Pielęgniarstwo, Wyd. Med., Wrocław 1997
5. Łepecka-Klusek C: Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii, Wyd. Czelej, Lublin
2003
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Promocja zdrowia i higiena
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Podstawy pielęgniarstwa”,
„Propedeutyka i historia fizjoterapii”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 – i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator mgr Izabela Trendota - Horniak
Prowadzący mgr Izabela Trendota - Horniak
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
116
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Znajomość zagadnień dotyczących prozdrowotnego stylu
życia, promocja zdrowia. Stan zdrowia Polaków, główne
zagrożenia, aktualne wskaźniki epidemiologiczne. Wdrażanie
modelu zdrowego i higienicznego stylu życia
Skrócony opis
przedmiotu
Promocja zdrowia: etapy rozwoju idei i definiowania pojęć,
obszary działania promocji, polimorfizm myślenia o zdrowiu,
medyczne kryteria zdrowia w potocznej świadomości.
Higieniczne aspekty elementów środowiska zewnętrznego
człowieka. Powietrze atmosferyczne: stały skład gazowy i
jego biologiczne znaczenie ze szczególnym uwzględnieniem
osób przewlekle chorych (choroby sercowo-naczyniowe,
reumatoidalne itd.). Higiena mikrośrodowiska pomieszczeń:
mikroklimat, zjawiska akustyczne, jonizacja,
promieniowanie.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Cel i zadania przedmiotu, definicje zdrowia, czynniki determinujące zdrowie. Higiena jako nauka o zdrowiu –
prozdrowotny styl życia, promocja zdrowia. Stan zdrowia Polaków, główne jego zagrożenia, aktualne
wskaźniki epidemiologiczne. „Pole zdrowia”: rola i znaczenia poszczególnych kręgów społeczno-
ekologicznych modelu zdrowia, oddziaływanie czynników warunkujących zdrowie. Promocja zdrowia: etapy
rozwoju idei i definiowania pojęć, obszary działania promocji, polimorfizm myślenia o zdrowiu, medyczne
kryteria zdrowia w potocznej świadomości. Higieniczne aspekty elementów środowiska zewnętrznego
człowieka. Powietrze atmosferyczne: stały skład gazowy i jego biologiczne znaczenie ze szczególnym
uwzględnieniem osób przewlekle chorych (choroby sercowo-naczyniowe, reumatoidalne itd.). Higiena
mikrośrodowiska pomieszczeń: mikroklimat, zjawiska akustyczne, jonizacja, promieniowanie. Zasady
oświetlenia pomieszczeń i miejsca pracy precyzyjnej. Zanieczyszczenia gazowe. Oddziaływanie w/w
czynników na organizm człowieka, ich rola patogenetyczna. Zanieczyszczenia pyłowe i biozanieczyszczenia
powietrza. Mikroflora własna organizmu, nosicielstwo, szczepy lekooporne, zakażenia wewnątrzszpitalne.
Higiena środowiska basenów do rehabilitacji: zasady prawidłowej eksploatacji obiektu, wymogi dla wody i
metody uzdatniania. Higiena środowiska glebowego obiektów rehabilitacyjnych, sorbcja glebowa, procesy
samooczyszczania i ich znaczenie higieniczno-epidemiologiczne.
Wybrane elementy epidemiologiczne chorób infekcyjnych i inwazyjnych, wrota zakażenia, źródło i drogi
przenoszenia zakażeń w środowisku rehabilitacji. Metody niszczenia zarazków w środowisku obiektów do
rehabilitacji: dezynfekcja, pasteryzacja (sterylizacja), dezynsekcja, deratyzacja. Stosowanie metody i ich
skuteczność. Odporność organizmu na zakażenia, rodzaje odporności, czynniki obniżające jej poziom
(choroby, leki, starszy wiek, wyniszczenie). Profilaktyka swoista, znaczenie szczepień ochronnych i surowic
odpornościowych. Choroby wirusowe o szczególnym znaczeniu dla zdrowia społeczeństwa: AIDS, wzw
(wybrane informacje medyczne: etiologia, drogi szerzenia zakażenia, medyczna i społeczna profilaktyka).
Zasady i normy prawidłowego żywienia. Potrzeby energetyczne organizmu, bilans energetyczny, główne
składniki pokarmowe: białka, węglowodany, tłuszcze, piramida żywieniowa. Składniki regulujące: witaminy,
składniki mineralne, pierwiastki toksyczne, „pierwiastki życia”, rola elektrolitów w gospodarce wodnej i
równowadze kwasowo-zasadowej organizmu. Najczęstsze błędy żywieniowe i ich następstwa. Profilaktyka
chorób poprzez właściwe żywienie oraz żywienie specjalne (diety). Woda pitna spożywcza: właściwości i
wymogi. Wody mineralne. Uwarunkowanie patogenetyczne chorób cywilizacyjnych (społecznych).
Najczęstsze jednostki i zespoły chorobowe. Czynniki ryzyka, możliwości prewencyjne, profilaktyka
etiologiczna. Zdrowy styl życia: aktywność ruchowa, umiejętność rozładowywania stresu i higiena układu
nerwowego, profilaktyka żywieniowa, ochrona przed narkomanią i uzależnieniami lekowymi. Specyficzne
potrzeby i zadania opieki nad zdrowiem osób niepełnosprawnych.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Marcinkowski J. T. (red.): Podstawy higieny. Wyd. Volumed, Wrocław 1997.
Literatura pomocnicza:
117
2. Karski J. B. (red.): Promocja zdrowia. Wyd. IGNIS, Warszawa 1999.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Propedeutyka i historia fizjoterapii
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia / Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia / I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Podstawy pielęgniarstwa”, „Promocja
zdrowia i higiena”
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 – i dalsze
sem. 2
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 18 h
samokształcenie / 1 h
Koordynator mgr Jolanta Jasińska
Prowadzący mgr Jolanta Jasińska, mgr Małgorzata Łaczek - Wójtowicz
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Opis i interpretacja składowych systematyki fizjoterapii.
Wprowadzenie i opis podstaw fizjoterapii. Umiejętność
przypisywania poszczególnych technik i metod fizjoterapii
ich autorom i okresom ich opracowania. Zapoznanie się ze
współczesnym poziomem techniki w rehabilitacji i
fizjoterapii, zarysem sportu osób niepełnosprawnych,
barierami psychospołecznymi w rehabilitacji i wpływem
czynników fizykalnych na ustrój człowieka.
Skrócony opis
przedmiotu
Systematyka fizjoterapii, podstawowe nazewnictwo, działy
medycyny, zespoły chorobowe w których ma zastosowanie
fizjoterapia, opis zabiegów fizjoterapeutycznych. Rys
historyczny fizjoterapii – koncepcje, techniki, metody, ich
twórcy i czasokres powstania. Bariery rozwoju rehabilitacji.
Sport osób niepełnosprawnych – zarys. Ogólny podział
sprzętu rehabilitacyjnego – współczesny poziom techniki w
rehabilitacji i fizjoterapii. Wpływ czynników fizykalnych na
ustrój człowieka
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Systematyka fizjoterapii ogólna i szczegółowa, działy fizjoterapii, metody i techniki fizjoterapii.
Podstawowe nazewnictwo z zakresu fizjoterapii. Rys historyczny rozwoju koncepcji, technik i metod
fizjoterapii. Autorstwo i lokalizacja historyczna głównych technik i metod fizjoterapii. Nazewnictwo oraz
sposoby wykonywania poszczególnych zabiegów z zakresu współcześnie definiowanej fizjoterapii.
118
Praktyczne kreślenie współczesnej systematyki fizjoterapii – ogólnej i szczegółowej. Omówienie schematu
leczenia przyrodniczego z przełomu XIX i XX wieku. Zapoznanie się z działami medycyny, zespołami
chorobowymi, jednostkami chorobowymi w których mają zastosowanie zabiegi fizjoterapeutyczne.
Bariery psychospołeczne, architektoniczno-urbanistyczne i komunikacyjne w rozwoju rehabilitacji. Zarys
sportu osób niepełnosprawnych. Podział sprzętu rehabilitacyjnego. Postęp techniczny w fizjoterapii.
Współczesny poziom techniki w fizjoterapii – prezentacja najnowszych rozwiązań technicznych w
rehabilitacji i fizjoterapii.
Wpływ czynników fizykalnych na ustrój człowieka.
Literatura Literatura podstawowa
1. Orzech J.: Rozwój koncepcji, technik i metod fizjoterapii. Wyd. Sport i Rehabilitacja. Tarnów 2005.
2. Orzech J.: Rozwój techniki i metod fizjoterapii w okresie od 1801 do 2001 roku. AWF Studia i Monografie.
Kraków 2003.
3. Kwolek A.: Rehabilitacja medyczna. T. I, II. Urban & Partner. Wrocław 2003.
Literatura uzupełniająca
1. Zembaty A. (red.): Kinezyterapia. T. I, II. Wyd. Kasper. Kraków 2002.
2. Kiwerski J.(red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL. Warszawa 2005.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Terapia zajęciowa
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1 ECTS
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Balneologia”
Okres (rok
akad/semestr)
2012/2013 - i dalsze
sem. 6
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 9 h
Koordynator mgr Magdalena Błach
Prowadzący mgr Magdalena Błach
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne:
Zapoznanie z technikami i formami terapii zajęciowej jako
czynnikami usprawniającymi. Nabycie przez studenta
umiejętności doboru odpowiednich metod terapeutycznych
do pracy z pacjentem niepełnosprawnym ruchowo,
intelektualnie oraz chorym psychicznie.
Efekty kształcenia:
Znajomość oraz odpowiedni dobór rodzajów i form terapii.
Umiejętność prowadzenia zajęć z ergoterapii w małych
grupach pacjentów oraz z indywidualnym uczestnikiem.
119
Przygotowanie planu rehabilitacji ze szczególnym
uwzględnieniem wykorzystania form terapii zajęciowej.
Skrócony opis
przedmiotu
Rys historyczny terapii zajęciowej (ergoterapii). Cele
zadania i formy terapii zajęciowej. Techniki stosowane w
ergoterapii u pacjentów z różnymi schorzeniami. Podstawowe
techniki artystyczne wykorzystywane podczas sesji terapii
zajęciowej. Charakterystyka ośrodków, placówek i
oddziałów, w których główną formą rehabilitacji jest terapia
zajęciowa.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Rys historyczny terapii zajęciowej w Polsce i na świecie. Cele, zadania i funkcje terapii zajęciowej. Formy i
techniki terapii zajęciowej. Charakterystyka arteterapii, biblioterapii, choreoterapii, dramatoterapii,
sylwoterapii, muzykoterapii, chromoterapii, estetoterapii, ludoterapii, talasoterapii i zajęć relaksacyjnych.
Terapia zajęciowa w schorzeniach narządu ruchu -po amputacjach, w chorobach reumatycznych i
neurologicznych. Terapia zajęciowa w pediatrii – w leczeniu dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym
(rodzaje zabaw terapeutycznych z dziećmi). Terapia zajęciowa w oddziałach szpitalnych,
w Warsztatach Terapii Zajęciowej (WTZ) w Domach Pomocy Społecznej (DPS). Omówienie przebiegu
terapii, dokumentacja oraz pisanie programów rehabilitacji ogólnej i zawodowej w w/w ośrodkach (ze
zwróceniem uwagi na czynności samoobsługowe pacjenta).
Istota rehabilitacji zawodowej. Organizacja i prowadzenie terapii grupowej i indywidualnej z dopasowaniem
techniki terapii do schorzenia i zaplanowanego celu terapeutycznego.
Terapia zajęciowa w schorzeniach psychicznych na przykładzie schizofrenii i depresji. Problemy w terapii
psychiatrycznej. Cele i zadania terapii zajęciowej u chorych psychicznie. Od terapii zajęciowej do pracy
zawodowej- ścieżka terapii psychiatrycznej.
Literatura Obowiązkowa:
1. Milanowska K.:Techniki terapii zajęciowej. PZWL Warszawa 1982
2. Kwolek A.:Rehabilitacja medyczna. Urban&Partner Wrocław 2003
3. Kozaczuk L., Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej. Interart. Warszawa 1995
4. Szulc W.:Sztuka i terapia. Centrum Metodyczne 1993
5. Wardaszko-Łyskowska H.: Terapia grupowa w psychiatrii. PZWL Warszawa 1998 Zalecana:
1. Szmidt K., Piotrowski K.: Nowe teorie twórczości. Nowe metody pomocy w tworzeniu. Impuls.
Kraków 2001
2. Szulc W.: Wykorzystanie sztuki w terapii i edukacji. Pielęgniarstwo 2000, 1997, nr 5 (28), s. 15-19.
3. Szulc W.: Zdrowiotwórcze właściwości sztuki czyli arteterapia. W: Aesculapius. Wielkopolska Izba
Lekarska. Kalisz 1998, nr 53, s.12-16.
4. Konieczna E.: Artyterapia w teorii i praktyce. Impuls. Kraków 2004
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Balneologia
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia /Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 1 ECTS
Rodzaj przedmiotu do wyboru z przedm. „Terapia zajęciowa”
Okres (rok 2012/2013 i dalsze
120
akad/semestr) sem. 6
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia praktyczne / 9 h
Koordynator mgr Magdalena Błach
Prowadzący mgr Magdalena Błach
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal. z oceną
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne.
Pozyskanie przez studentów umiejętności doboru
i stosowania właściwych zabiegów fizykalnych w leczeniu
osób z różnymi chorobami i dysfunkcjami. Opanowanie
wiadomości z balneoterapii (medycyny fizykalnej),
przeprowadzenie wywiadu z pacjentem pod kątem
planowania długoterminowych zabiegów fizykalnych.
Efekty kształcenia.
Znajomość roli i znaczenia leczenia uzdrowiskowego w
całokształcie procesu rehabilitacji. Znajomość wskazań
i przeciwwskazań do wykonywania zabiegów z dziedziny
medycyny fizykalnej. Umiejętność wykorzystania
naturalnych czynników fizykalnych w leczeniu i profilaktyce
różnych schorzeń.
Skrócony opis
przedmiotu
Rys historyczny balneologii w Polsce i na świecie.
Naturalne tworzywa lecznicze, klimat i inne naturalne
czynniki fizyczne stosowane w leczeniu uzdrowiskowym.
Hydroterapia ogólnoustrojowa i miejscowa. Wskazania i
przeciwwskazania do zabiegów. Kompleksowe leczenie
uzdrowiskowe w procesie rehabilitacji.
Pełny opis przedmiotu Ćwiczenia praktyczne
Rys historyczny medycyny uzdrowiskowej w Polsce i na świecie.
Specyficzne cechy klimatu-walory lecznicze klimatu górskiego nadmorskiego i nizinnego.
Wpływ zabiegów wodoleczniczych na organizm człowieka. Charakterystyka wód leczniczych. Występowanie
wód leczniczych w Polsce. Rodzaje zabiegów przy użyciu wód leczniczych i ich działanie biologiczne.
Kąpiele w wodach leczniczych - czas trwania i częstotliwość. Wody chlorkowo- sodowe (kąpiele solankowe i
w wodzie morskiej). Kąpiele kwasowęglowe – rodzaje, fizjologiczne działanie, wykonywanie kąpieli.
Kąpiele w wodach siarczkowo- siarkowodorowych i radonowych.
Kuracja pitna wodami mineralnymi - fizjologiczne działanie na organizm. Niemiecka klasyfikacja wód
mineralnych, wskazania i przeciwwskazania do kuracji pitnych.
Borowina - rodzaje torfu, właściwości fizyczne. Wykonywanie zabiegów – działanie fizjologiczne i
chemiczne. Półkąpiele i tampony borowinowe. Kąpiele w zawiesinie borowinowej i w „czarnej wodzie
borowinowej” Wskazania i przeciwwskazania do stosowania zabiegów.
Literatura Obowiązkowa:
1. Kasprzak W., Mańkowska A. Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i spa. PZWL Warszawa 2008
2. Lewiński A., Smyczyńska J. Leczenie uzdrowiskowe w chorobach układu dokrewnego.
Balneologia Polska 1-2/2005, s. 5-13
3. Kochański J. W. Balneologia i hydroterapia. Wydawnictwo AWF we Wrocławiu, Wrocław 2002
4. Ponikowska J. Kompendium balneologii. Kierunki i wskazania do leczenia uzdrowiskowego. Toruń
2004
121
Zalecana:
1. Mika T. Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2006.
2. Straburzyński G.: Medycyna Fizykalna. PZWL, Warszawa 2003.
3. Straburzynska-Lupa A., Straburzynski G. Fizjoterapia z elementami klinicznymi. PZWL Warszawa
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Szkolenie biblioteczne
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Biblioteka PWSZ
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 0
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia /3
Koordynator mgr Jan Pojedyniec
Prowadzący mgr Wioletta Jachym
Sposób zaliczenia ćwiczenia - zal.
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Cele dydaktyczne: zapoznanie studenta I roku z
funkcjonowaniem i zasadami korzystania z biblioteki
uczelnianej oraz katalogów bibliotecznych.
Efekty kształcenia: Po ukończeniu szkolenia student
powinien znać prawa i obowiązki wynikające z regulaminu
bibliotecznego. Powinien umieć korzystać z poszczególnych
agend bibliotecznych oraz efektywnie przeszukiwać katalogi
w celu dotarcia do właściwych informacji.
Skrócony opis
przedmiotu
Przedstawienie studentom struktury i zasad funkcjonowania
biblioteki uczelnianej. Zapoznanie z regułami korzystania z
biblioteki oraz katalogów bibliotecznych. Wykonanie
ćwiczenia sprawdzającego umiejętność wyszukiwania
pozycji w katalogu.
Pełny opis przedmiotu Treści wstępne i ogólne: struktura biblioteki, charakterystyka księgozbioru, polityka gromadzenia.
Omówienie poszczególnych agend bibliotecznych:
Wypożyczalnia: przedstawienie najważniejszych punktów regulaminu dotyczących możliwości korzystania z
usług wypożyczalni. Zapisy do wypożyczalni, aktualizacja konta czytelnika. Omówienie konta czytelnika z
możliwością wglądu przez sieć Internet. Rezerwacja książek. Ilość wypożyczeń. Kary za przetrzymania
książek.
Wypożyczalnia Międzybiblioteczna
Zasady korzystania z wypożyczalni międzybibliotecznej. Wyszczególnienie osób uprawnionych do
122
korzystania z tej agendy.
Czytelnia Komputerowa Zasady korzystania ze stanowisk komputerowych. Możliwość korzystania ze zbiorów medialnych należących
do biblioteki. Charakterystyka stanowisk komputerowych z uwzględnieniem rodzaju oprogramowania.
Czytelnia Czasopism Zasady korzystania. Omówienie tytułów prasowych prenumerowanych przez bibliotekę.
Czytelnia Książek
Omówienie regulaminu czytelni książek. Zagadnienie wolnego dostępu do półek”, podział księgozbioru
według kierunków kształcenia i charakterystyka księgozbioru podręcznego.
Magazyn czytelni książek – zasady korzystania.
Zajęcia praktyczne z obsługi systemu bibliotecznego PATRON.
Uruchomienie programu, opcje wyszukiwania, rodzaje indeksów, podgląd konta czytelnika. Omówienie
poszczególnych komunikatów, oznaczeń opisu katalogowego. Analiza oznaczeń z uwzględnieniem
dostępności poszczególnych zbiorów.
Ćwiczenia indywidualne z wyszukiwania konkretnych pozycji w katalogu komputerowym.
Literatura Literatura podstawowa:
1. Podstawowym tekstem obowiązującym studentów jest „Regulamin udostępniania zbiorów Biblioteki
PWSZ w Tarnowie”.
Literatura uzupełniająca:
1. Żmigrodzki Z (red.): Bibliografia: metodyka i organizacja. Warszawa 2000.
2. Dobrowolski Z: Internet i biblioteka. Warszawa 1998.
3. Łysakowski A: Katalog przedmiotowy. Cz. 1, Teoria. Warszawa 2002.
4. Sosińska-Kalata B.Modele organizacji wiedzy w systemach wyszukiwania informacji o
dokumentach. Warszawa 1999.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Szkolenie BHP
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Główny Inspektor BHP
Kier/spec/rok kierunek: Fizjoterapia/I rok – studia niestacjonarne
Punkty ECTS 0
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011 i dalsze
sem. 1
Typ zajęć/liczba
godzin
wykłady /4
Koordynator mgr Ryszard Mysior
Prowadzący mgr Ryszard Mysior
Sposób zaliczenia wykłady - zal.
123
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele
dydaktyczne/efekty
kształcenia
Celem szkolenia jest zapoznanie studentów z :
- podstawowymi zasadami i przepisami bhp obowiązującymi
na terenie Uczelni,
- przepisami bhp dotyczącymi stanowisk pracy i nauki, w tym
z przepisami obowiązującymi w pracowniach i laboratoriach
oraz podczas zajęć wychowania fizycznego,
- zasadami profilaktyki przeciwpożarowej i obsługą
podręcznego sprzętu gaśniczego oraz organizacją ewakuacji
w przypadku zagrożenia,
- organizacją i zasadami udzielania pomocy przedlekarskiej,
- podstawami ergonomii pracy i nauki, w tym organizacją
stanowisk komputerowych,
- zagrożeniami wypadkowymi, rodzajami wypadków, trybem
postępowania powypadkowego oraz świadczeniami z tytułu
zdarzeń wypadkowych,
- organizacją praktyk zawodowych oraz obowiązującymi w
tym zakresie przepisami.
Skrócony opis
przedmiotu
Program szkolenia przygotowany jest w układzie
modułowym. Moduł podstawowy realizują wszystkie grupy.
Celem modułu podstawowego jest przekazanie studentom
informacji związanych z ogólnymi warunkami
bezpieczeństwa na terenie PWSZ. Moduły rozszerzające
przypisane są do specjalności, na których wymagana jest
wiedza specjalistyczna, związana ze specyfiką specjalności i
miejscem odbywania zajęć. Prowadzony proces dydaktyczny
podlega ogólnym zasadom mierzenia jakości w formie testu
sprawdzającego na wybranej grupie studentów po
zakończeniu zajęć.
Organizacja szkoleń oparta na bazie harmonogramu szkoleń
opracowanego dla pierwszego rocznika studentów, który
dopuszcza organizację szkolenia w sobotę. Szkolenie jest
prowadzone w formie jednorazowego spotkania, niezależnie
od prowadzonych zajęć dydaktycznych. Liczebność grupy
szkoleniowej dobiera się z zależności od specjalności i
możliwości lokalowych. Dopuszcza się uczestnictwo w
szkoleniu z inną grupą lub specjalnością studentów, którzy z
istotnych powodów nie uczestniczyli w szkoleniu w
wyznaczonym harmonogramem terminie.
Pełny opis przedmiotu
I. MODUŁ PODSTAWOWY
Lp. Blok tematyczny [min]
1. Istota bezpieczeństwa i higieny pracy oraz nauki. 5
2. Charakterystyka aktów prawnych :
1. USTAWA z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U.05.164.1365)
w zakresie :
30
124
1) ustroju i organizacji uczelni zawodowej,
2) organów kolegialnych i jednoosobowych uczelni i ich kompetencji,
3) praw, obowiązków i odpowiedzialności dyscyplinarnej studentów,
4) utrzymania porządku i bezpieczeństwa na terenie uczelni zawodowej.
2. Regulamin Studiów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, w zakresie :
1) praw i obowiązków studenta.
3. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy uczelniach (Dz.U. Nr 128, poz. 897), w zakresie :
1) ogólnych przepisów dotyczących bezpieczeństwa na terenie uczelni,
2) bezpieczeństwa pracy i nauki w laboratoriach, warsztatach i pracowniach specjalistycznych,
3) bezpieczeństwa w domach studenckich,
4) szczegółowego uregulowania kwestii bezpieczeństwa studentów przebywających na terenie
uczelni.
4. Zarządzenie Nr 3/99 z dnia 1 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy
ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków studentów, w zakresie :
1) zdefiniowania wypadku studenta,
2) trybu zgłaszania wypadku i ustalania okoliczności zdarzenia wypadkowego,
3) sporządzania dokumentacji powypadkowej, w tym „protokołu ustalenia okoliczności i
przyczyn wypadku studenta”,
4) wypadków uczniów i studentów w szczególnych okolicznościach.
5. Zarządzenie Nr 8/2000 z dnia 2 października 2000r. i Zarządzenia Nr 6/2002 z dnia 8 maja
2001r. w sprawie regulaminu porządkowych w pracowniach i laboratoriach.
3. Ochrona przeciwpożarowa oraz zasady postępowania w przypadku pożaru lub innego zagrożenia
na terenie uczelni, w zakresie:
1) zagrożeń pożarowych występujących na terenie Uczelni,
2) rozmieszczenia i użytkowania podręcznego sprzętu gaśniczego,
3) dróg ewakuacji i zasad przemieszczania się podczas ewakuacji,
4) ogłaszania ewakuacji na terenie PWSZ,
5) dróg pożarniczych.
30
4. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej, w przypadkach zdarzeń :
1) zasłabnięcia i utraty przytomności,
2) złamania kończyny,
3) zranienia, w tym krwotoku,
4) zatrucia,
5) oparzenia.
Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy.
Rozmieszczenie apteczek pierwszej pomocy w budynkach PWSZ oraz zasady korzystania z
materiałów opatrunkowych.
30
5. Zdefiniowanie czynników szkodliwych, niebezpiecznych i uciążliwych dla zdrowia na podstawie
Polskiej Normy ustanowionej przez Polski Komitet Normalizacyjny z dnia 11 stycznia 1999r. –
[PN-N-18002], oraz klasyfikacja na podstawie PN-Z-08052:1980 czynników szkodliwych i
niebezpiecznych występujących w procesach pracy.
15
6. Identyfikacja czynników szkodliwych niebezpiecznych i uciążliwych dla zdrowia występujących
w procesie dydaktycznym:
a) w pracowniach i laboratoriach,
b) podczas zajęć wychowania fizycznego,
c) związanych z pracą na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe,
d) podczas odbywania praktyk zawodowych, oraz zasady zabezpieczania się przed nimi.
60
Ogółem 170
II. MODUŁ ROZSZERZAJĄCY dla kierunku fizjoterapia i pielęgniarstwo 70
1. Charakterystyka aktów prawnych:
1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2000 r. w sprawie wymagań, jakimi
powinny odpowiadać pod względem technicznym i sanitarnym urządzenia i pomieszczenia, w
których można wykonywać indywidualną specjalistyczną praktykę i grupową praktykę
pielęgniarek i położnych (Dz.U. Nr 27 poz. 344)
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 21 września 1992 r. w sprawie
wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i
urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 74 poz. 366 z późn. zm.)
2. Identyfikacja czynników szkodliwych niebezpiecznych i uciążliwych dla zdrowia występujących
125
w procesie dydaktycznym realizowanym w laboratoriach komputerowych oraz zasady
zabezpieczania się przed nimi na bazie załącznika nr 2 w sprawie szczegółowych zasad stosowania
środków ochrony indywidualnej do Rozporządzenia Ministra Pracy i polityki Socjalnej z dnia 26
września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129
poz. 844 z późn. zm.)
Literatura
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Nazwa przedmiotu Szkolenie: Podstawy higieny szpitalnej
Kod przedmiotu
Kod ERASMUSA
Jednostka Instytut Ochrony Zdrowia/ Zakład Fizjoterapii
Kier/spec/rok Kierunek: Fizjoterapia/I rok- studia niestacjonarne
Punkty ECTS 0
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Okres (rok
akad/semestr)
2010/2011
semestr 1
Typ zajęć/liczba
godzin
ćwiczenia - 3 h
Koordynator mgr Marta Wałaszek
Prowadzący mgr Marta Wałaszek
Sposób zaliczenia ćwiczenia – zal.
Poziom przedmiotu studia pierwszego stopnia
Wymagania wstępne
Język wykładowy polski
Cele dydaktyczne/
/efekty kształcenia
Cel
Przygotowanie fizjoterapeuty do stosowania zasad higieny
szpitalnej jednostkach ochrony zdrowia.
Wykaz umiejętności
W wyniku realizacji treści modułu fizjoterapeuta potrafi:
- określić zasady organizacji nadzoru nad higieną szpitalną
w zakładach opieki zdrowotnej z uwzględnieniem
obowiązującego prawa,
- omówić cel, istotę, zasady i metody dekontaminacji
środowiska szpitalnego,
- przygotować i wdrożyć procedury postępowania ze
sprzętem rehabilitacyjnym z uwzględnieniem zasad aseptyki i
antyseptyki,
- zastosować zasady obowiązujące w higienie rąk w pracy
rehabilitanta,
- prawidłowo stosować środki ochronny indywidualnej,
- zastosować zasady postępowania z pacjentem izolowanym,
- prawidłowo postępować z odpadami powstającymi w
126
zakładach opieki zdrowotnej .
Skrócony opis
przedmiotu
Podstawy prawne postępowania sanitarno higienicznego w
zakładach opieki zdrowotnej. Metody dekontaminacji
środowiska szpitalnego. Zasady postępowania aseptycznego i
septycznego w procedurach medycznych. Higiena rąk.
Stosowanie środków ochrony indywidualnej. Zasady
postępowania z odpadami w zakładach opieki zdrowotnej.
Pełny opis przedmiot 1. Podstawy prawne postępowania sanitarno higienicznego w zakładach opieki zdrowotnej:
a. Ustawa o chorobach zakaźnych i zakażeniach z 6 września 2001r
2. Metody dekontaminacji środowiska szpitalnego:
a. Dekontaminacja
b. Oczyszczanie
c. Dezynfekcja
d. Sterylizacja
e. Zasady stosowania środków dezynfekcyjnych w pracy rehabilitanta
3. Zasady postępowania aseptycznego i septycznego w procedurach medycznych:
a. Procedury, instrukcje sanitarno – higieniczne; istotne w pracy rehabilitanta
b. Postępowanie ze sprzętem rehabilitacyjnym
4. Higiena rąk:
a. Rodzaje mycia rąk: sanitarne, higieniczne, chirurgiczne
b. Higieniczne mycie i dezynfekcja rąk, wg Normy PN EN 1499, PN EN 1500
c. Pokaz higienicznego mycia i dezynfekcji; rozdanie schematów
d. Zasady utrzymywania higieny rąk ( pielęgnacja, paznokcie, biżuteria)
5. Stosowanie środków ochrony indywidualnej:
a. Definiowanie; odzież robocza, odzież ochronna
b. Rękawice: sterylne, diagnostyczne, foliowe, gospodarcze,
c. Alergia na rękawice lateksowe
d. Fartuchy: bawełniane, flizelinowe, foliowe, chirurgiczne
e. Ochrona oczu: okulary, gogle, przyłbice
f. Buty ochronne: foliowe, gumowce
g. Maski: poziomy filtracji
6. Zasady postępowania z odpadami w zakładach opieli zdrowotnej:
a. Rodzaje odpadów
127
b. Zasady segregacji
c. Kolorystyka opakowań
d. Zasady usuwania odpadów ostrych
e. Zasady postępowania z materiałem potencjalnie infekcyjnym
Literatura Literatura podstawowa:
1. M. Fleischer, B. Bober-Gheek : Podstawy pielęgniarstwa epidemiologicznego, Centrum kształcenia
Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, Warszawa 2002.
Literatura uzupełniająca:
1. Kontrola zakażeń szpitalnych, Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych, Wydawnictwo Medycyna
Praktyczna, Kraków 1996.
2. J. Juszczyk, w. Hryniewicz, W. Magdzik, A. Samet: Zakażenia szpitalne, MZ i OS, Warszawa 1996.
3. M. Jabłoński: Epidemiologia, Folium, Lublin 1996.
Uwagi 1
Uwagi 2
Uwagi 3
Recommended