weekblad van de neder landse fruitte lers organisat ie
fruitteelt 23 maart 2013, jaargang 103, nr 12
Perenschurft voorkomen in mei | IFTA-bestuur in mum van tijd gekozen
Lichtvensters in de boom metmechanische messenmaaibalk
2
Inhoud
RubriekenNFO-info 3Deze week 4Marktzicht 12Werkwijzer 16Agenda 18
6 Schurftbestrijding op Conference
8 IFTA: zeer intensief, zeer leerzaam
10 Vervangingsnoei kan met venstermaaibalk
In Ransberg werd voor het eerst de nieuwe venstersnoeimachine van Fama gedemonstreerd. Deze Italiaanse vinding maakt met extra maaibalkjes lichtvensters in de boom.
Foto: Caroline van Assche, NFO
Coverfoto
10
8
6
KIES VOOR ZEKERHEID KIES VOOR DE NR. 1 IN EUROPA
VEREINIGTE HAGEL - Vestiging NederlandPostbus 7 · 9422 ZG SMILDE
Tel.: 0592 415581 . Fax: 0592 [email protected] · www.vereinigte-hagel.nl
GOEDKOPER DAN U DENKTGEGARANDEERDE SCHADE-UITKERINGGEWOON DE BESTE DEKKING!
Anzeige_98x135_19-2-13.indd 1 19.02.2013 11:54:07
S i n d s 1 8 8 4
Machinefabriek J.M. van den Munckhof B.V.Meterikseweg 115NL - 5961 CV HorstTel: +31(0)77-398 1001 Fax:+31(0)77-398 6485Email: [email protected] www.munckhof.org
Munckhof Air System®
Munckhof Air System®
Op de MAS 3-rijenspuit is de MIA + Vamil regeling van
toepassing!
®
3
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
het beleid ish e t b e l e i d i s
infonfo
Ethrel A De NFO heeft een vrijstelling
voor Ethrel A voor de zure ker-
senteelt aangevraagd. Zonder
Ethrel A is geen rendabele teelt
van zure kersen mogelijk. Deze
aanvraag bij staatssecretaris
Sharon Dijksma is ingediend,
ondanks dat in 2009 al een
reguliere toelating werd aange-
vraagd. De situatie is momen-
teel namelijk dat niet tijdig voor
het teeltseizoen een besluit valt
over de aanvraag voor een re-
guliere toelating. De NFO vindt
het onbegrijpelijk en verspilling
van geld en tijd dat er nu op-
nieuw een vrijstelling nodig is.
AdmireAfgelopen week is in Europa
geen overeenstemming bereikt
over de maatregelen om bijen
te beschermen tegen drie in-
secticiden. Het voorstel voor
een gedeeltelijk verbod van
deze insecticiden, waaronder
Admire, haalde geen meerder-
heid. Diverse toepassingen van
Admire in de fruitteelt vinden
plaats op momenten in het jaar
die geen risico vormen voor
bijen waardoor een verbod
onterecht is. De NFO blijft van
mening dat een verbod of in-
perking van de toelating alleen
gerechtvaardigd is als bewezen
is dat het middel schadelijk is
voor bijen. Als maatregelen no-
dig zijn, moeten die op Euro-
pees niveau genomen worden
en gelden voor alle landen.
Geen afwijkend beleid in Ne-
derland is de inzet van de NFO.
NFO-input bij tuinbouwvisie
De NFO heeft input geleverd
voor de tuinbouwvisie die
staatssecretaris Sharon Dijksma
waarschijnlijk al in april gaat
presenteren. De staatssecretaris
wordt in de gezamenlijke brief
van de tuinbouwsector via
Greenport Holland gewezen op
het belang van het tuinbouw-
cluster voor de economie en
voor de export in het bijzonder.
De sector levert een bijdrage
aan duurzame oplossingen op
het gebied van voedselzeker-
heid. De tuinbouwsector kan
deze rol alleen blijven waar-
maken als sprake is van een
sterke positie van de tuinbouw.
Daarom moet men inzetten op
het versterken van de concur-
rentiepositie van de tuinbouw
in Nederland. Dijksma is gewe-
zen op de volgende punten:
• Beschikbaar houden van een
breed gewasbeschermingsmid-
delenpakket.
• Consistent en langetermijn-
beleid inzake innovaties en
onderzoek nu het PT wordt
opgeheven.
• Ruimte voor nieuwe verede-
lingstechnieken in het kader
van plantenveredeling.
• Komen tot een nieuw ver-
dienmodel waarbij ‘onderschei-
dend vermogen’ in plaats van
concurreren op kostprijs een
belangrijke plaats krijgt.
• Actieve rol van Nederlandse
overheid voor het slechten van
handelsbarrières.
• Cofinanciering beschikbaar
blijven stellen zodat de regi-
onale en lokale overheden
samen met ondernemers in de
sector optimaal kunnen inspe-
len op de Europese agenda en
bijbehorende Europese fond-
sen uit de tweede pijler van het
EU-landbouwbeleid.
De Elstar altijd raak-
aanpak is gericht op
kwaliteitsverbetering
van dit ras in het
winkelschap. Als we
uitgaan van de resultaten in de monitor,
lijkt het NFO-initiatief aan te slaan. De
Elstarkwaliteit laat namelijk een opval-
lende verbetering zien ten opzichte van
het vorige afzetseizoen. De kleinere
oogst in 2012 en het groeiseizoen hadden
waarschijnlijk ook een positief effect op
de kwaliteit, maar dankzij de Elstar altijd
Raak-campagne kwam er in de keten
veel meer aandacht voor kwaliteit. Dit is
te merken bij retailers, afzetpartijen en
telers. De NFO vindt ook dat de aandacht
er ketenbreed moet zijn.
De NFO en de organisaties in de trekkers-
groep concluderen dat de aandacht voor
Elstar een goede stap is en gaan hier mee
door om het kwaliteitsbewustzijn nog
verder te vergroten. Ook het communi-
ceren over de Elstar-kwaliteitspecificaties
was in de ogen van de trekkersgroep een
goede stap.
Ook Conference werd het afgelopen jaar
in de volle breedte bij de monitor in het
winkelschap meegenomen. De NFO-Pro-
ductgroep Peer gaf hiervoor de opdracht
om een beeld te krijgen van de kwaliteit
in de thuismarkt. De resultaten uit de
monitor geven aan dat bij Conference de
aandacht voor kwaliteit omhoog moet.
Voor het komende afzetseizoen stelt de
productgroep, samen met afzetorgani-
saties, een paar doelen op waarbij zij de
ervaringen met de Elstar-aanpak en -mo-
nitoring goed kunnen gebruiken.
Naast de aandacht voor kwaliteit houdt
de NFO direct na de oogst weer de Kick
Off Elstar, het startsein voor de promotie
van deze appel. Ook volgend jaar is dat
nog het geval. Voor Conference lopen
er campagnes in Nederland, Duitsland
en België tot en met het afzetseizoen
2014/'15. Aandacht en promotie van onze
hoofdrassen zal ook daarna nodig zijn.
De sector zal zich dus moeten beramen
over de vraag hoe we hier financiering
voor vinden nu dit niet meer mogelijk is
via een heffing van het PT.
Siep Koning
Hogere kwaliteit met Elstar altijd raak-aanpak
Uitgelicht
De Elstar altijd raak-aan-
pak en -campagne blijken
een succes. De kwaliteit
in het winkelschap is op-
vallend verbeterd. Om die
aandacht in de keten vast
te houden, blijft de NFO
de aandacht vestigen op
kwaliteit.
Foto: Arjan de Bruine
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
4
Deze weekHardere aanpak voedselfraudeursIn een interview met de Volkskrant laat
staatssecretaris Sharon Dijksma (EZ) weten dat
bedrijven die frauderen met voedsel strenger
aangepakt moeten worden. Overtreders wil
ze niet alleen via het strafrecht, maar ook
via het bestuursrecht aanpakken waardoor
bedrijven sneller stilgelegd kunnen worden.
De namen van voedselfraudeurs zouden op
een openbare lijst moeten komen om met
‘naming and shaming’ anderen af te schrik-
ken. Dijksma zoekt de oplossing niet in meer
controleurs, maar wijst op de voordelen van
een kortere keten.
Kiwibeslikeur Distilleerderij Kampen in Bruinisse
en de Zeeuwse fruitteler Domus de
Jonge van het bedrijf KG Fruit in
Kapelle gaan gezamenlijk kiwibessen
verwerken tot likeur en jenever. KG
Fruit teelt op 6 hectare biologische
kiwibessen. Naast de versmarkt is het
volgens De Jonge belangrijk dat er
ook een markt is voor te verwerken
kiwibessen die hij op deze manier wil
creëren. Samen met een Italiaanse
producent onderzoeken de onder-
nemers ook de mogelijkheden om
kiwibessen tot welness-producten
zoals cosmetica, crème of shampoo te
ontwikkelen. Tevens zoekt de kiwi-
bes-teler een bedrijf dat stroop van
kiwibessen wil maken. Sapverwerker
Van Appeven maakt en distribueert
al kiwibessensap. De Jonge wijst
erop dat deze marktontwikkeling
mede mogelijk is door een fi nanciële
bijdrage van het Rabobank Innova-
tiefonds.
Minister Lodewijk Asscher van
Sociale Zaken en Werkgele-
genheid (SZW) wil samen met
vertegenwoordigers van super-
markten en het Centraal Bureau
Levensmiddelenhandel (CBL)
komen tot een integrale aanpak
van de misstanden in een deel
van de land- en tuinbouwsec-
tor. Asscher liet dat de Tweede
Kamer weten en zal de Kamer
voor 15 mei meedelen hoe hij dit
verder gaat uitwerken. Prioriteit
krijgen: het in kaart brengen van
de misstanden naast de cham-
pignonsector; een discussie over
de vraag welke arbeidsomstan-
digheden en -voorwaarden we
acceptabel vinden (wat wettelijk
nog is toegestaan, kan toch on-
wenselijk zijn) en Asscher wil een
betere samenwerking waarbij hij
het uitwisselen van informatie
als zeer belangrijk ziet.
Lodewijk Asscher.
Asscher, retail en CBL om de tafel
Een groep kersentelers in de
Kromme Rijnstreek gaat vol-
gende maand de Utrechtse
kersen promoten. Dinsdag 9
april presenteren de telers een
kersenfl yer. Dit promotiemateri-
aal komt voort uit een uitwisse-
lingsproject met collega’s uit het
Oostenrijkse Nordburgenland.
De presentatie van de folder
vindt plaats als van 8 tot en met
11 april Oostenrijkse kersente-
lers (samen met burgemeesters
en medewerkers van toeristische
organisaties) voor een uitwis-
selingsprogramma de Kromme
Rijnstreek bezoeken. Stichting
Kersenpromotie Kromme Rijn-
streek is een van de gastheren.
De regio werkt daarnaast aan de
ontwikkeling van nieuwe ker-
senproducten die zij tijdens het
Zomerstreekplatform op 6 juni
presenteert.
Kersentelers op promotietour
Tijdens een urenlange stemming over het Europees Landbouwbeleid werd de Griekse vice-voorzitter Georgios Papastamkos onwel. Parle-mentsvoorzitter Martin Schulz zag hierin een argument om eens na te denken over een nieuwe manier van werken. De talloze dossiers met soms duizenden amendementen, bevestigen zijn bezorgdheid. Schulz merkte op dat in de huidige situatie: ‘Aan het eind van een stemming men praktisch niet meer weet waarover gestemd werd’. Bron: www.vilt.be
Opmerkelijk:
Foto: Marijke van
Ossenbruggen, NFO
5
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
12
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
In groten getale trekken vakan-
tiegangers uit Azië naar Nieuw-
Zeeland, met name naar de regio
Nelson, om de oogsten binnen te
halen. Vorig jaar waren de oogst-
toeristen al een opmerkelijke ver-
schijning, dit jaar is hun aantal zelfs
verdubbeld. In Nelson lopen circa
3.000 Aziatische vakantiegangers
rond die bij de oogst betrokken
zijn, meldt Frank Pons, correspon-
dent voor Fruitteelt in Nieuw-
Zeeland.
In Nieuw-Zeeland kunnen telers
seizoenwerkers van de eilanden
gedurende zes maanden inzetten.
In de meeste gevallen ontwikkelt
zich een goede verstandhouding
en komen dezelfde mensen elk jaar
terug.
Frank Pons: “Vorig jaar waren er
nogal wat mensen uit Azië die hier
gedurende de oogst konden wer-
ken. Dit had toen nog weinig effect
op de arbeidsmarkt, het vulde zelfs
het tekort aan arbeidskrachten aar-
dig aan.”
De werkgevers moeten echter de
eilandbewoners tijdens hun verblijf
van accommodatie voorzien en
verder aan een aantal voorwaar-
den voldoen. Maar laten zij de
Aziatische toeristen de oogst bin-
nenhalen, dan hoeven ze dat alle-
maal niet. Het aantal bedrijven dat
Aziatische mensen aanneemt groeit
enorm, maar het aantal seizoen-
werkers uit de eilanden vermindert
niet. Bij ‘hun’ werkgever kunnen
ze niet of nauwelijks nog terecht
en moeten dus voor hun eigen on-
derdak en transport zorgen. En alle
goedkope accommodaties zitten
overvol, met Aziatische ‘toeristen’.
Aziatische toerist komt massaal oogsten
Nieuw-Zeeland
Kapelle voorstander hagelkanonnenBurgemeester en wethouders van de Zeeuwse gemeente Kapelle
zijn positief over het gebruik van drie hagelkanonnen en willen
een omgevingsvergunning verstrekken. Dit liet de gemeente we-
ten in een reactie op de vergunningsaanvraag van drie fruittelers
in Kapelle. Sinds 1 januari 2013 is een vergunning verplicht. Maar
of de telers ook een vergunning krijgen, is nog onzeker. De ge-
meente wacht nog op beleid hierover van het Rijk. De gemeenten
Borsele, Reimerswaal, Tholen en Kapelle zijn nog in onderling
overleg om tot een gezamenlijk beleid te komen ten opzichte van
hagelkanonnen en hagelnetten.
Een Elstarboom fungeert
als plantaardig ‘estafet-
testokje’ voor gemeenten
langs de Betuweroute.
Wethouder Martin
Schuurman van gemeen-
te Neder-Betuwe kreeg
onlangs de fruitboom
van zijn collega Frits Wit-
jes van Overbetuwe.
De gemeente Lingewaard
was de eerste gemeente
die meer aandacht gaf
aan groen langs de
spoorlijn. De huidige ac-
tie van Neder-Betuwe is
geïnitieerd door Stichting
Lingewaard Natuurlijk.
Volgend jaar geeft ge-
meente Neder-Betuwe op
haar beurt een fruitboom
door aan buurgemeente
Tiel. Uiteindelijk komen
alle gemeenten langs
de Betuweroute aan de
beurt.
Groenere Betuweroute
Oekraïne heeft de afge-
lopen jaren zijn produc-
tie aan frambozen fl ink
uitgebreid. Inmiddels
produceert Oekraïne 5,2
procent van de frambo-
zen op wereldniveau.
Hiermee staat het land in
de top 6 van de grootste
frambozenproducenten.
Onder andere Rusland,
Polen, Servië, Chili en de
Verenigde Staten produ-
ceren meer frambozen.
Net als in veel andere
landen gaat het, vanwe-
ge het arbeidsintensieve
handplukken, doorgaans
per bedrijf om een kleine
oppervlakte frambozen-
perceel. De productie is
vooral bedoeld voor de
verwerkende industrie.
Voor de echt geïnteres-
seerden organiseert
Fruit-Inform momenteel
de internationale confe-
rentie: Berries of Ukrai-
ne, 2013: Frozen Produce
& Fresh Market. Dit con-
gres over kleinfruit en
kersen wordt gehouden
op 16 en 17 mei in Myko-
laiv, Oekraïne.
Frambozenproductie in top 6
Oekraïne
Oekraïense vrouwen sorteren
de frambozenoogst.
Foto: Herman Bus, NFO
6
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
Van het Nederlandse fruitteeltareaal bestaat 50 procent uit peer, 75 procent daarvan is Conference. Ef-
fectieve bestrijding van perenschurft (Ven-turia pyrina) is een basisvoorwaarde voor een succesvolle productie. Conference is in vergelijking met andere perenvariëteiten weinig gevoelig voor perenschurft. Ondanks die positieve raseigenschap verloopt de bestrijding van perenschurft op Conference in de biologische teelt problematisch. Waar de bestrijding mislukt, kan meer dan 50 pro-cent productieverlies optreden. In de geïn-tegreerde fruitteelt komt slechts incidenteel aanzienlijke productuitval door schurftaan-tasting voor. Een groter probleem in de ge-integreerde teelt zijn de overschrijding van de kwaliteitsnormen voor oppervlaktewater door de toepassing van captan en de resi-duen van fungiciden op het eindproduct.Het waarschuwingssysteem dat de fruit-telers begeleidt bij de schurftbestrijding, is gebaseerd op kennis over appelschurft. De infectiebiologie van perenschurft verschilt echter op een aantal belangrijke punten van appelschurft. De primaire infectiebron van perenschurft bestaat niet alleen uit ascospo-ren die gevormd worden in het in de herfst afgevallen blad, maar ook uit conidiosporen afkomstig van schurftvlekken op het hout. Voor zover we weten produceren de tak-schurftvlekken vanaf het voorjaar tot in juli sporen.
In de praktijk gaan fruittelers en hun advi-seurs er van uit dat Conferencevruchten het gehele jaar gevoelig zijn voor perenschurft. In probleempercelen worden vlak voor de oogst veel kleine schurftvlekjes op de peren zichtbaar. De huidige opvatting is daarom dat Conferenceperen vlak voor de oogst zeer gevoelig zijn voor schurftinfecties en dat behandelingen met fungiciden tot vlak voor de oogst noodzakelijk zijn om vrucht-aantasting te voorkomen.
Vroege vruchtinfectiesDe Werkgroep Perenschurft verzamelt vanaf 2010 in samenwerking met het Proefcen-trum voor Fruitteelt in België, het Louis Bolk Instituut, en Bio Fruit Advies kennis over infectiebiologie en praktische bestrij-dingsmogelijkheden voor perenschurft. Evaluatie van literatuurgegevens, praktijker-varingen en twee detailproeven die in 2011 door de werkgroep werden uitgevoerd, leidde tot de hypothese dat schurftaan-tasting op Conferencevruchten met name
vroeg in het jaar, tussen maart en juni, ontstaat. In 2012 werd het onderzoek met steun van het Productschap Tuinbouw en LaMi Utrecht voortgezet. Het onderzoek had ten doel vast te stellen tot hoe lang na de bloei vruchten van Conference geïnfecteerd kunnen worden en daarmee tot lang na de bloei behandelingen met fungiciden nodig zijn om vruchtaantasting te voorkomen.Het onderzoek werd door de werkgroep groots aangepakt. Er werden op vijf locaties in totaal acht detailproeven aangelegd en er werden door de telers op tien locaties prak-tijkproeven uitgevoerd.In de detailproeven werden vruchtclusters vanaf het uitlopen of vanaf de bloei inge-huld om de vruchten tegen infecties te beschermen. Deze techniek werd al eerder toegepast door het PCF in België en in 2011 door de werkgroep overgenomen. In ge-definieerde perioden werden de ingehulde vruchten aan natuurlijke infectieomstandig-heden blootgesteld. Daarmee zou worden vastgesteld gedurende welke periode in hun ontwikkeling Conferencevruchten door perenschurft kunnen worden aangetast. Deze proeven waren helaas niet succesvol. Ten gevolge van zware wintervorst in febru-ari en nachtvorst gedurende de bloei, kon-den uit de proeven onvoldoende vruchten worden geoogst. Doordat de proeven wer-den aangelegd op percelen met een hoge
Bespuitingen in mei zijn essentieel om vruchtschurft op Conference te
voorkomen. Bespuitingen na 1 juni dragen zelfs op percelen waar veel
takschurft voorkomt nauwelijks bij aan het bestrijdingsresultaat. Ook
de oorzaak van ‘spatschurft’ die kort voor de oogst of na bewaring
zichtbaar wordt, moet worden gezocht in het missen van infecties in het
voorjaar en niet in een regenachtige juli- of augustusmaand.
Marc Trapman, Bio Fruit [email protected] Timmermans, Louis Bolk InstituutJan KoeckhovenVincent Philion (IRDA,Saint-Bruno-de-Montarville, Québec)
Schurftbestrijding op Conference wordt beslist in het voorjaar
Bespuitingen na 1 juni dragen nauwelijks bij aan bestrijdingsresultaat
Schurft op peer
Ontwikkeling van de schurftaantastingna het vroeg stoppen van de fungicidenbehandelingen
Proefveld Kees Konijn, Middenbeemster, 2012
Figuur 1
7
schurftdruk waar ook takschurft voorkwam en door condensvorming in de zakken, raakten ook peren geïnfecteerd in de zak-ken die ter controle de gehele proefperiode gesloten bleven. Tenslotte is het waar-schijnlijk dat de vruchtschil van de vruchten die zich in de zakken ontwikkelden langer gevoelig bleef voor vruchtschurftinfecties dan die van vruchten die onder normale omstandigheden aan de boom groeien.
Onomstotelijk bewijsOp acht bedrijven in Nederland en twee bedrijven in België werden proefvelden aangelegd waarin de praktische fungiciden-behandelingen vroeg in de zomer werden beëindigd. Momenten waarop het schema werd beëindigd waren 1 mei, 1 juni, 1 juli of 1 augustus.Gedurende de zomer werd de schurftont-wikkeling op de proefvelden gevolgd. Uit ieder proefobject werden vijf EPS-kisten met
peren geoogst. Alle peren werden centraal bewaard onder atmosferische omstandig-heden bij -0,5 °C. Een eerste beoordeling werd gedaan op 24 september. Op 7 januari, na vijftien weken normale koeling, werd de eindbeoordeling op vruchtschurft en vruchtrot uitgevoerd. Er werden belangrijke verschillen tussen de bedrijven en proefob-jecten vastgesteld. De schurftaantasting na bewaring varieerde van 0 tot 81,9 procent aangetaste vruchten. Figuur 1 toont de toename van het percen-tage door schurft aangetaste vruchten in de proefvelden op het bedrijf van Kees Konijn. In het object waar 30 april is gestopt met de fungicidenbehandelingen werd begin juni de eerste schurftaantasting op vruchten waar-genomen. In de maanden daarna nam de vruchtaantasting in dit object sterk toe. Op het moment van oogst was daar 73 procent van de vruchten door schurft aangetast.Op de objecten waar 1 juni of 1 juli werd gestopt met spuiten, ontwikkelde zich in de loop van de zomer niet meer schurftaantas-ting dan op het proefveld waar de fungici-denbehandelingen werden voortgezet tot de oogst. De situatie op de overige proefvelden ontwikkelde zich op vergelijkbare wijze.
Resultaat na bewaringFiguur 2 toont de relatieve schurftaantasting na bewaring op de objecten waar vroeg is gestopt ten opzichte van de schurftaantas-ting op de objecten waar het praktijkschema tot de oogst is voortgezet. In deze analyses zijn alle resultaten van alle tien proefvelden verwerkt.Wanneer op 1 mei wordt gestopt, ontstaan 8,5 maal meer vruchten met schurft dan wanneer tot de oogst wordt doorgespoten. Wanneer het aantal schurftvlekken op de vruchten wordt meegewogen, is de aantas-ting zelfs 43 maal zwaarder. Wanneer de bespuitingen op 1 juni worden gestopt, ont-staat slechts iets meer schurft dan wanneer tot de oogst wordt gespoten. Stoppen per 1 juli of 1 augustus gaf niet meer door schurft
aangetaste peren dan doorspuiten. Bij de beoordeling op bewaarrot werd geen onderscheid gemaakt tussen de verschil-lende soorten rot. Op basis van algemene symptomen kan worden aangenomen dat meer dan 90 procent van de vruchtrotaan-tasting werd veroorzaakt door Botrytis cinerea.Figuur 3 toont de relatieve hoeveelheid vruchtrot die werd gevonden in de objec-ten waar vroeg is gestopt met spuiten ten opzichte van de aantasting op de objecten waar het praktijkschema van de teler tot de oogst is voortgezet.Uit deze resultaten blijkt dat bespuitingen met de binnen de biologische fruitteelt toegelaten fungiciden tussen bloei en oogst geen enkel effect hebben op de mate van aantasting door bewaarziekten.
Praktische conclusiesDe resultaten van dit onderzoek bevestigen de hypothese dat vruchten van Conference uitsluitend vroeg in hun ontwikkeling ge-voelig zijn voor infecties door perenschurft. Fungicidenbehandelingen tegen schurft op Conference kunnen in de meeste gevallen per 1 juni, en in extreme situaties per 1 juli, gestopt worden. Dit leidt niet tot een toename van schurftaantasting of vruchtrot tijdens de bewaring. Omgekeerd moet op percelen waar veel schurftaantasting op Conference wordt gevonden de oorzaak worden gezocht in missers in het voorjaar en niet in natte perioden in juli of augustus.Vervolgonderzoek moet een antwoord geven op de vraag onder welke extreme in-fectieomstandigheden in de zomer nog wel schurftinfecties op Conferencevruchten mo-gelijk zijn en of het per 1 juni stoppen met de schurftbestrijding op Conference op den duur leidt tot de opbouw van takschurft. E
Moment van stoppen van de fungicidenbehandelingen
Rela
tiev
e sc
hurf
taan
tast
ing
Moment van stoppen van de fungicidenbehandelingen
Rela
tiev
e sc
hurf
taan
tast
ing
Figuur 2 Figuur 3
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
Het Productschap Tuinbouw financierde een deel van dit onderzoek.
Schurftaantasting op Conference.
Foto: Bio Fruit Advies
8
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
De nieuwe IFTA-voorzitter die het bestuur in gedachten had, werd kort geïntroduceerd tijdens de
welkomstreceptie. De beoogde voorzitter nam gedurende korte tijd het woord om zich voor te stellen en toonde zich bereid alle vragen te beantwoorden. Ook bij deze benoeming bleef een discussie uit. Tussen
neus en lippen door deelde de voorzitter mee dat er vorig jaar een tekort was van ongeveer 200.000 US-dollars. De verklaring was een hogere afdracht aan het nieuwe onderzoeksfonds dat de IFTA in het leven had geroepen. In de wandelgangen werd de werkelijke reden duidelijk: een miscalcula-tie bij de reis naar Chili van afgelopen zomer. Geen fruit-teler die zich er echt druk om maakte. “Als het bestuur het volgend jaar maar op-gelost heeft”, was een veel gehoorde opmerking in de pauzes.
Warme organisatieWaar de IFTA zich wel druk om maakt, is eenieder die actief is binnen de as-sociation en zijn sporen verdiend heeft, even volop in het zonnetje te zetten en te belonen met een IFTA-award. Dit is meestal een houten plakkaat met de
naam van de betrokken persoon en zijn verdiensten. Daar hechten de leden veel waarde aan en de uitverkorenen zijn er zichtbaar trots op. Opvallend is ook dat de bestuursleden over het algemeen lang op hun bestuursstoelen blijven zit-ten; tot dertien, veertien jaar en dan op
Het IFTA (congres International
Fruit Tree Association) zat vol ver-
rassingen. Zoals onder andere de
tijdsbesteding aan bestuurlijke za-
ken. De verkiezing van zes nieuwe
bestuursleden duurde niet langer
dan een paar minuten. De organi-
satie deelde een half A4 uit met
de namen van de kandidaten, de
voorzitter las de namen voor en
met handopsteken bevestigde de
vergadering dat ze akkoord ging
met de verkiezing of herverkie-
zing van de voorgedragen leden.
Buitenlanders mochten gewoon
meestemmen.
Herman Bushoofdredacteur [email protected]
IFTA: zeer intensief, zeer leerzaam56ste jaarlijkse IFTA-congres maakt nauwelijks tijd vrij voor bestuurszaken
Congres
Het jaarlijkse congres International Fruit
Tree Association (IFTA) werd gehouden
van 23 februari tot 2 maart in Boston in
de staat Massachusetts. De bijeenkomst
trok zo’n 350 deelnemers. Het meren-
deel kwam uit alle staten van de VS
en uit Canada. Drie kwart van de con-
gresgangers was fruitteler. De overige
deelnemers waren vooral onderzoekers
en voorlichters van de universiteiten die
onderzoek doen, voorlichting en onder-
wijs geven op het gebied van fruitteelt.
Boston ligt op dezelfde breedtegraad als Rome. Maar het landklimaat zorgt voor strenge winters.
Foto’s: Herman Bus, NFO
Een kersensnoeidemonstratie in de sneeuw. Lynn Long (midden) van
Oregon State University had ondanks de kou toch een goed gehoor.
9
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
hoge leeftijd afscheid nemen. Sommigen die afscheid namen, waren de 70 al gepas-seerd. Vaak zijn ze op die leeftijd nog wel volop actief op de bedrijven. Stoppen op de leeftijd van 65 jaar is daar niet gebruike-lijk. Overigens is besturen in de VS volledig anders dan in Nederland. Er zijn slechts twee vergaderingen per jaar waarbij men elkaar fysiek ontmoet. De andere vergade-ringen handelt men af door middel van een telefonische conferentie. Videoconferenties had het bestuur nog niet gehouden.
Viel er wat te leren?De vraag of er wat te leren viel, kan volmondig met ja beantwoord worden. Het programma was heel sterk gericht op de fruitteler en de vragen waarop hij nog geen antwoord heeft. De focus lag in het bijzonder op innovaties in de boomgaard. Het draaide om produc-tieverhoging; het automatiseren van waarnemingen van ziekten en plagen
en de gewasbeschermingsadministratie;
nieuwe plantsystemen; nieuwe rassen en de introductie daarvan en de gevolgen voor de fruitteelt van de klimaatverandering. Ook genetische modificatie door middel van cisgenese was een onderwerp van het lezingenprogramma. En natuurlijk was de afzet onderdeel van deze conferentie. In
gebieden met veel fruit-teelt is het adagium: pick-your-own, heel po-pulair. Fruittelers doen er alles aan om consu-menten naar het bedrijf te lokken. En als de fruitteler ergens voor kiest, pakt hij het groot en heel professioneel aan. In Massachusetts zijn grote steden te vinden zoals Boston en New York met gezinnen die met name in het weekend met de auto de stad uit willen.
IntensiefZeer intensief waren de
congresdagen wel. Het programma bestond uit een mix van excursies en lezingen. Ie-mand die het volledige programma wilde volgen, wachtte drie dagen lezingen en vier dagen excursies. Diverse onderdelen waren facultatief omdat niet iedereen de volle ze-ven dagen van huis kan.Eén dag het congres bijwonen, betekende lezingen volgen van acht uur in de ochtend tot vijf uur in de middag met een korte lunchpauze. Op het eind van de dag heeft het gehoor er dan zo’n vijftien lezingen opzitten met gemiddeld zo’n veertig sli-
des. Niet altijd even effectief voor een doelgroep die niet gewend is om in de schoolbanken te zitten. Het viel op dat ook fruittelers bereid waren om voor de groep te gaan staan en hun verhaal te vertellen over nieuwe ontwikkelingen waar zij een bijdrage aan geleverd hadden. Dit komt uiteraard heel goed over omdat er dan echt vanuit de fruitteler geredeneerd wordt. Zo was er een uitstekende lezing over de inzet van de Darwin-dunner en alles wat daarbij komt kijken. Een ander vertelde over zijn ervaringen tijdens een onderzoek naar de inzet van multi purpose voertuigen. Deze voertuigen moeten de werkzaamheden in de boomgaard vergemakkelijken, waarbij effectiviteit en kostenefficiency voorop staan. E
Een perzikboom voor de snoei. En een perzik na de snoei. Perzik vergt zeer veel
snoeiuren.
Aankondiging van de educationsessie.
De nieuwe Pluk-o-trak van Munckhof trok
veel belangstelling.
In de komende nummers van Fruitteelt
volgen meer verslagen over de IFTA.
10
“We zien de aantasting van bloedluis en vruchtboom-kanker elk jaar toenemen
in de veldjes die we proefsgewijs al drie jaar op rij mechanische snoeien”, steekt fruitteler Gwen Hupko van wal. “We zijn er eigenlijk wel een beetje klaar mee”, voegt vader Guy eraan toe.Vader en zoon hebben een fruitteeltbedrijf van zo’n 20 hectare met appels en peren in het Hageland tussen Tienen en Diest. Proef-tuin pit- en steenfruit (pcfruit) voert diverse
praktijkproeven uit op dit bedrijf, waaronder sinds drie jaar mecha-nische snoei op Evelina (rode kleurmutant van Pinova) en Jonagold. In de winter van het eerste jaar zijn de proefbomen omgesteld. In de daar-opvolgende jaren werd de mechanische snoei in de zomer uitgevoerd met een maaibalk van Fama. In 2012 werd mechanische dunning toegepast. Vorige week werd voor het eerst op dezelfde proefvelden de nieuwe venstersnoeima-chine van Fama ingezet:
een Italiaanse vinding die onder begeleiding van onderzoeker Alberto Dorigoni van onderzoeksinstituut San Michele All’Adige op proeftuinen en praktijkbedrijven in een aantal landen wordt getest.
LichtvensterHet gaat om een opbouw van de Fama CMA250, een verstelbare messenmaaibalk waarop de teler extra maaibalkjes met een lengte van 36 cm kan zetten die dichter bij de stam hun werk verrichten. Op de machi-ne kan men twee, drie of vier extra maai-balkjes monteren. De onderlinge afstand is variabel waardoor ter hoogte van de extra maaibalkjes alle takken tot een diameter van zo’n 35 tot 40 mm dicht bij de stam geknipt worden. Ter hoogte van de ruimte tussen twee maaibalkjes blijven de takken zitten. De machine ‘opent’ een lichtvenster
Mechanische snoei. Eigenlijk wa-
ren vader Guy Hupko in Ransberg
en zoon Gwen er na drie jaar
proefsgewijs experimenteren wel
klaar mee. De demonstratie van
de nieuwe venstersnoeimachine
van Fama, maakt beiden echter
weer enthousiast.
Caroline van Asschevakredacteur [email protected]
Vervangingsnoei kan met venstermaaibalk‘Dit lijkt op handsnoei’
Venstersnoei
[Als er ruimte voor is]
@Streamer =
[Foto: 6091 of 6093 Venstersnoei.Foto.1]
[Foto: 6138 Venstersnoei. Foto.2]
[Foto: 6131 Venstersnoei. Foto.3]
[Foto: 6136 Venstersnoei. Foto.4]
Onderzoekers Alberto Dorigoni (tweede van rechts) en Jef Vercammen (rechts) bespreken de hoogte en
het aantal vensters waarmee ze zullen snoeien. Foto’s: Caroline van Assche, NFO
Takken tot een diameter van zo’n 35 tot 40 mm kunnen geknipt worden.
11
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
in de boom op de hoogtes waar de extra maaibalkjes zich bevinden.De onderzoekers proberen de machine als eerste uit in zeven jaar oude Evelina. Even bediscussiëren vader en zoon Hupko met onderzoekers Jef Vercammen, Ann Gomand en Alberto Dorigoni het aantal vensters waarmee ze zullen snoeien en de hoogte ervan. Al snel valt het besluit op twee met een beginhoogte van 1,10 en 2 m. De maai-balkjes worden op de juiste hoogte gemon-teerd en de snoeimachine is klaar om te rijden. Maurice Bouwens uit Beek voert de taak uit. Hij heeft inmiddels als leverancier van de BMV-machine aardig wat ervaring met mechanische snoei. Met de korte maai-balkjes vlak bij de stam en de tweede lange maaibalk onder een kleine hoek op zo’n 40 cm afstand van de stam, snoeit Bouwens de rij aan twee kanten. Daarbij topt hij de boom met een horizontale maaibalk op een hoogte van 3,30 m.Het resultaat is duidelijk: ter hoogte van de twee maaibalkjes is een ‘venster’ in de bo-men gesnoeid. Dorigoni: “In Italië zijn we in de winter van 2011/’12 begonnen met de eerste proeven. We zagen afgelopen groei-seizoen nieuwe jonge scheuten ontstaan ter hoogte van de vensters. De bomen her-stellen zich dus op een natuurlijke wijze. Ik ga ervan uit dat we die groeireactie hier ook zullen zien.”
CorrectiesnoeiVervolgens snoeit Bouwens een rij Jona-gold van eveneens zeven jaar oud. Daartoe verplaatst hij de maaibalkmessen iets en ook hierover zijn vader en zoon Hupko tevreden met het resultaat. De meeste andere telers die op de demonstratie zijn afgekomen, zijn eveneens onder de indruk van de werking.In de rijrichting blijven, op de plaatsen
waar de maaibalk net niet komt, wel steil ingeplante gesteltakken zitten. Dat komt omdat de plantafstand op de rij met 1,30 m iets aan de ruime kant is voor een le mur fruitier, meent Dorigoni. “Ga hier nog een keer langs om deze met de hand weg te halen”, adviseert de Italiaanse onderzoeker de telers. Dat zijn ze zeker van plan. “We nemen dan meteen het hangende druip-hout mee”, zegt Gwen, “want daaraan ko-men alleen maar appels die slecht kleuren. Ik schat in dat het ons nog zo’n 20 snoei-uren per hectare gaat kosten, maar het zal
op handdunning besparen”, verwacht hij.Ter afsluiting van de demonstratie zet Bouwens de machine in op een rij in een Jonagoldperceel van zestien jaar oud. Het gaat om een perceel met veel hout, maar waarvan de telers nog één jaar willen oogs-ten en het daarna rooien. In het perceel zit veel kanker en bloedluis. Gwen Hupko wijt het aan de mechanische snoei. “Als je met de hand snoeit, neem je meteen kanker-aantastingen mee. Bij mechanische snoei is daar geen aandacht meer voor geweest. Bloedluis nestelt zich in de kankerplekken en dat liep vorig jaar echt uit de hand.” In overleg met de onderzoekers besluiten vader en zoon op de oude bomen met drie in plaats van twee vensters te werken. Het resultaat is verbluffend. De machine brengt in een paar minuten tijd licht en openheid in de bomen. Dit lijkt op handsnoei, stel-len beiden met enthousiasme vast. Dit is ook precies de werking die we met deze
machine willen bereiken, merkt Dorigoni op. “In Italië snoeiden we ook dit soort bo-men. We denken er nu aan om bij dezelfde bomen op andere hoogtes de vensters te snoeien zodat we opnieuw het oudste hout eruit halen en verjonging krijgen. We creëren daarmee een vervangingssnoei op mechanische wijze.”“Als dit goed uitpakt, kun je de bomen nog wel een paar jaar laten staan”, luidt ook het advies van de andere telers aan de familie Hupko. E
Resultaat bekijken
De Fama-maaibalkmachine kost volgens
de opgaaf van leverancier Agri Com
Service in Mezzolombardo (Italië) 13.000
euro. Inbegrepen zijn dan drie ven-
stermaaibalken, een ondermes (om de
onderste takken weg te snoeien) en een
bovenmaaibalk om te toppen.
Behalve op het bedrijf van Hupko in
Ransberg en de pcfruit-proeftuin Sint-
Truiden, werd de machine op nog een
aantal andere bedrijven in Belgisch- en
Nederlands-Limburg en op de proeftuin
in Klein Altendorf getest. In de loop
van de zomer zal er op studieavonden
en open dagen gelegenheid zijn om de
demoproeven te bekijken. De NFO stelt
haar leden hiervan op de hoogte.
Extra maaibalkjes dichter bij de stam geplaatst,
maken ‘vensters’ in de boom.
De extra maaibalkjes hebben een lengte van 36 cm.
De machine brengt in een paar minuten tijd opnieuw licht en openheid in de bomen
12
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
Binnenland
Zak Junami in de aanbieding
Het aantal aanbiedingen met
appels en peren in de super-
markten blijft beperkt en
tekent de verhouding tussen
vraag en aanbod. Albert Heijn
geeft de consument deze week
25 procent korting op Confe-
rence, waardoor de winkelprijs
uitkomt op € 1,72. Dat is vrij-
wel gelijk aan de actieprijs die
Dirk vorige week hanteerde
voor deze peer. Een kleine,
regionale keten als Emte heeft
deze week Elstar voor € 1,49 in
de aanbieding.
Tegen deze achtergrond is de
actie van Deen met Junami
opvallend. Een relatief groot
volume van anderhalve kg in
een zak is 31 procent afgeprijsd
met een winkelprijs van € 1,99
als resultaat. Omgerekend is
dat ruim € 1,30 per kg. Voor
een conceptras dat tot de duur-
dere in de winkels mag worden
gerekend, is zo’n volume-
aanbieding opmerkelijk. Ook al
omdat voor Junami extra afzet
wordt gezien als het aanbod
Elstar afneemt.
Volume-aanbiedingen zijn deze
week vooral van toepassing
op citrusfruit. Bij Plus kost een
kistje van 3,5 kg sinaasappels
net geen twee euro. Ook C1000
voerde enkele weken geleden
een dergelijke actie waarbij de
prijzen voor de consument ver
onder die van de groothandel
lagen. Ook Lidl heeft deze
week sinaasappels in de aanbie-
ding voor € 1,39 per twee kg.
Kleinfruit blijft duurZachtfruit van goede kwaliteit
is in deze periode van het jaar
schaars en daarmee duur. Dit
valt af te leiden uit de groot-
handelsprijzen. De laatste
rode bessen uit de bewaring
zijn goed te verdelen over de
periode tot de nieuwe uit de
vervroegde glasteelten komen.
De prijzen nemen nog eerder
wat toe dan af en liggen op
de groothandelsmarkten weer
rond de € 3,50 per doosje.
Het prijsverschil tussen Spaanse
en Mexicaanse frambozen
is klein, beide brengen per
doosje meer dan twee euro
op. Dat is maar weinig minder
dan de biologisch geteelde
importframbozen. Hierbij is
duidelijk dat de meerwaarde
van biologische teelt afneemt
naarmate de prijzen van het
gangbare sortiment toenemen.
Bramen komen hoofdzakelijk
uit Mexico en zijn nipt duurder
dan frambozen. Blauwe bessen
komen nog steeds uit Zuid-
Amerika, hoewel de oogst daar
ook in de zuidelijker teeltge-
bieden naar verwachting deze
week is beëindigd.
Buitenland
Nog veel appels in Polen
De voorraad appels in Polen
omvatte begin deze maand
606 miljoen kg. Dat is nog
meer dan vorig jaar en ruim
het dubbele van de voorraad
van 250 miljoen kg per 1 maart
2011. Dat is een opmerkelijk
verschil met de tendens in Eu-
ropa. De Europese appelvoor-
raad per 1 maart was vorig
jaar 18 procent groter en is dit
jaar net iets kleiner dan die
van 2011, zo blijkt uit de voor-
raadramingen van de World
Apple and Pear Association die
het Productschap Tuinbouw in
Nederland heeft verspreid.
De grote voorraad in Polen is
ook zichtbaar in de voorraad-
cijfers per ras. De voorraden
Idared en Shampion zijn groter
dan vorig jaar en het dubbele
van twee jaar geleden. Belang-
rijker zijn die van Jonagold,
Jonagored en Red Jonaprince,
waarvan de afzet wordt be-
moeilijkt door het Poolse
aanbod. De Europese voorraad
Red Jonaprince groeit mede
door de toename van het are-
aal. Op 1 maart 2013 was de
voorraad 22 miljoen kg, vorig
jaar 15 miljoen en in 2011 ruim
11 miljoen kg.
In tegenstelling tot bij Elstar is
de totale voorraad Jonagold,
Jonagored en Red Jonaprince
groter dan twee jaar geleden.
Toen omvatte die ruim 226 mil-
joen kg, begin deze maand on-
geveer 277 miljoen kg met een
Nederlands aandeel van 51 mil-
joen kg. De Europese voorraad
Elstar was begin deze maand
59 miljoen kg groot, waarvan
35 miljoen in Nederland lag.
Twee jaar geleden was 64 mil-
joen en 38 miljoen kg.
Van de zuidelijke rassen Fuji,
Gala en Cripp’s Pink ofwel
Pink Lady zijn de voorraden
nu de kleinste van de laatste
drie jaar. De voorraad Golden
Delicious is enkele procenten
kleiner dan twee jaar geleden.
Dit ras omvat ruim een derde
van de Europese appelvoorraad
en is daarmee nog steeds veruit
het belangrijkste bewaarras.
De voorraad Conference is met
176 miljoen kg ruim 40 pro-
cent kleiner dan vorig jaar. Bij
Abate Fetel is de huidige voor-
raad van 30 miljoen kg zelfs
zo’n 60 procent kleiner dan
in 2011. De voorraad peren in
België en Nederland ontloopt
elkaar slechts enkele miljoenen
kg’s. Na aftrek van de voor-
raad Abate Fetel resteert in
Italië ook nog een hoeveelheid
Conference die ruwweg twee
derde van die in Nederland of
België omvat.
EU consumeert meer vers fruit
De consumptie van vers fruit in
de Europese Unie was in 2011
3 procent hoger dan in 2010,
maar 3 procent kleiner dan het
gemiddelde van 2006 tot en
met 2010. Ook de consumptie
van appels en peren herstelde
zich in 2011 van de daling in
2009 en 2010. Gemiddeld over
alle Europese landen lag de
consumptie van appels en pe-
ren gezamenlijk op ongeveer
20 kg per persoon.
De consumptie van vers fruit
daalde in 2011 het sterkst in
Marktzicht
Het prijsverschil tussen Spaanse en Mexicaanse frambozen is klein.
Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO
13
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
België. Opvallend is ook de
daling in vrijwel alle mediter-
rane landen. Misschien dat
de economische crisis ook de
consumptie van vers fruit be-
invloedt, bijvoorbeeld door
een verschuiving naar verwerkt
fruit. Nederland realiseerde de
op een na hoogste toename
in de consumptie, net achter
Oostenrijk. In beide landen
consumeerden de inwoners
ongeveer 10 procent meer vers
fruit in 2011 dan gemiddeld in
de vijf jaar daarvoor.
De consumptie in Duitsland en
Frankrijk daalde net als het ge-
middelde van de Europese Unie
met enkele procenten, blijkt uit
de periodieke monitoring van
de groenten- en fruitconsump-
tie door Freshfel Europe. Hierin
zijn diverse organisaties uit de
groenten en fruitsector verte-
genwoordigd. Dat zijn zowel
organisaties met belangenbe-
hartiging als achtergrond, zoals
de Nederlandse Dutch Produce
Association. Maar ook multi-
nationals als Dole en Univeg
participeren in Freshfel Europe.
Het gedetailleerde rapport met
consumptiecijfers per land is bij
deze organisatie voor € 500 te
verkrijgen.
Eerste Spaanse kersenDeze week kwamen de eerste
Europese kersen weer op de
markt. Het betreft een niche-
product uit de vervroegde
teelt onder glas in het Spaanse
Lleida. S.A.T Edoa realiseert
van half maart tot half april
een productie van ongeveer 70
ton. Een groot deel van deze
productie bestaat uit het ras
Brooks. Deze kersen hebben
een brix-waarde van zeventien
tot twintig. De kersen worden
als luxe product afgezet in de
periode tussen de aanvoer uit
Zuid-Amerika en de productie
van de vollegrond in Spanje.
Belangrijke bestemmingen zijn
de oliestaatjes in het Midden-
Oosten, Singapore en de luxe
supermarkten in Engeland en
Noord-Amerika.
Service2Fruit internationaal
Medewerkers van Service2 Fruit
werken in Polen aan een vesti-
ging van het digitale handels-
platform. Dat meldde Walter
Willems tijdens de presentatie
van de Z3RT spuit in Tiel, waar
hij enkele nieuwe ontwikkelin-
gen over Service2Fruit vertelde.
Tussen Polen en Nederland is
er al wederzijdse handel via de
Nederlandse vestiging van Ser-
vice2Fruit.
Aan het begin van dit jaar is
het handelsplatform ook van
start gegaan in België. “Meer
landen en meer producten”, zo
vatte Willems de doelstelling
kort maar krachtig samen. In
Nederland worden naast fruit
en glasgroenten nu ook cham-
pignons verhandeld. In januari
was 5 miljoen kg product via
het platform verhandeld. Wil-
lems schat het marktaandeel
in Nederland op 4 procent.
“Sommigen dichten ons al een
prijszettende rol toe, maar dat
zou met zo’n beperkt aandeel
nog niet moeten mogen.”
Anton Oostveen
freelance journalist
Appelvoorraden in de EU per ras x 1.000 kg
mrt 2011 mrt 2012 mrt 2013 mutatie
Annurca 0 1.104 0 -100%Boskoop 5.518 6.047 4.106 -32%Braeburn 96.118 110.968 68.835 -38%Bramley 38.000 34.000 14.000 -59%Cameo 1.221 692 358 -48%Cortland 5.000 500 500 0%Cox Orange 7.060 4.803 2.007 -58%Cripps Pink 55.738 75.389 49.544 -34%Elstar 64.153 86.443 59.344 -31%Fuji 116.039 90.636 59.353 -35%Gala 110.443 104.172 75.840 -27%Gloster 51.350 53.655 63.715 19%Golden Delicious 799.696 892.704 734.722 -18%Granny Smith 97.919 89.642 68.148 -24%Holsteiner Cox 95 742 2 -100%Idared 107.096 194.423 217.031 12%Jonagold 152.444 237.419 178.981 -25%Jonagored 63.886 89.191 75.486 -15%Jonathan 0 80.002 80.000 0%Lobo 15.000 500 0 -100%Morgendurf/imperat 24.617 9.340 14.963 60%Pinova 8.576 8.146 8.407 3%Red Delicious 101.410 90.209 71.263 -21%Red Jonaprince 11.201 15.738 21.503 37%Reinette 17.313 17.124 7.391 -57%Shampion 40.901 81.894 81.900 0%Stayman 0 5.372 2.000 -63%Spartan 2 5 64 ++Overige rassen 157.089 203.728 168.881 -17%
Totaal 2.147.885 2.584.588 2.128.347 -18%
Peervoorraden in de EU per ras x 1.000 kg
mrt 2011 mrt 2012 mrt 2013 mutatie
Abate Fetel 25.465 87.525 30.464 -65%Alexandrina 3.089 5.279 953 -82%Blanquilla 14.160 8.545 4.469 -48%Conference 246.846 296.792 176.297 -41%Doyenne du Comice 1.588 11.543 881 -92%Kaiser 5.428 16.595 7.183 -57%Rocha 21.516 35.230 0 Overige rassen 5.201 9.572 2.627 -73%
Totaal 323.293 471.081 222.874 -53%
Bron: WAPA/PT
In Nederland staat straks de over-
dekte kersenteelt in bloei.
Foto: NFO
14
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
O P I N I EO P I N I E
Zowel voor appels
als peren moet
men zeer tevreden
zijn over het afzet-
seizoen tot nu toe.
Op basis van de voorraadcijfers mogen
telers ook voor de komende weken en
maanden op een vast prijsverloop reke-
nen.
Groot perentekort In Europa zat per 1 maart nog slechts
227.000 ton peren in de bewaring, on-
geveer 40 procent minder dan normaal.
Ten opzichte van de recordhoeveelheid
van vorig jaar ontbreekt zelfs 54 procent
peren. De afzet in februari was ondanks
de voortdurend stijgende prijzen relatief
goed en verschilde slechts 25.000 ton
van normaal. Het is onvoorstelbaar dat
België de laatste maand voor het eerst
een afzet van 30.000 ton overschreed.
In Nederland zat nog amper 60.000
ton de in bewaring. Dit wordt met het
afzettempo van de laatste weken tot
eind mei afgezet. Met geschikte partijen
wachten telers zeker ook tot in de zo-
mer. In tegenstelling tot vorig jaar laat
de kwaliteit van de peren dat ook toe.
De enige vraag is of er meer concur-
rentie van overzee te verwachten is. Tot
eind februari verscheepten Argentinië
en Zuid-Afrika voor de wereldwijde
markten 130.000 ton peren. Als gevolg
van de gunstige omstandighe-
den wordt voor Europa, inclu-
sief Rusland, bijna 88.000 ton
verscheept (+12%). Deze stij-
ging mag u zeker verwachten
van Williams, maar voor het
daaropvolgende ras Packham’s
Triumph hoeft dit niet het
geval te zijn. Dit ras kunnen
Zuid-Afrika en Argentinië ook
goed op andere afzetmarkten
kwijt, zoals Azië of Afrika.
De prijsontwikkeling voor
de Europese Conference was
de afgelopen maanden heel
opmerkelijk. Bij aanvang in
het najaar lag de prijs op een
relatief hoog niveau die tot
de jaarwisseling nauwelijks
veranderde om vervolgens een
prijsrally in te gaan met een
stijging tot 110 tot 115 euro
per 100 kg (+40%). Dit niveau
werd de afgelopen jaren wel-
iswaar aan het eind van het
seizoen bereikt, maar nooit half maart.
Minder appels Bij appels is ook een positieve ontwikke-
ling in de afzet te bespeuren. In Europa
zat op 1 maart 2.110.000 ton appels in
bewaring, ongeveer 450.000 ton minder
dan vorig jaar. Dit zorgt voor voldoende
buffer om eventuele afzwakkende afzet
in de komende weken te overleven zon-
der negatieve effecten op de prijsvor-
ming. In vergelijking met afzetseizoen
2010/’11 - waarbij appels in de zomer
van 2011 schaars werden - ontbreekt het
op dit moment aan 120.000 ton. Deze
uitstekende positie wordt echter teniet
gedaan door de recordvoorraad in Polen
van dit moment. Die Poolse voorraad
neemt de afzetmarkten in Oost-Europa
in bezit. Daardoor is er nauwelijks een
Europese productstroom van west naar
oost mogelijk. Bovendien staat Polen
onder sterke prijsdruk en heeft het
zich nog niet volledig vrijgemaakt van
de mechanisch bewaarde Idared en
Jonagold in de oostelijke regio’s. Daar
spreekt met nog van verkoopprijzen
van 18 tot 23 euro/100 kg. Volgens
Poolse verklaringen stijgen de prijzen de
komende weken bij een volledige over-
gang naar ULO-appels, maar dat leidt
niet tot aankopen zoals in voorgaande
jaren.
West-Europa moet daarom zijn verkoop
van Jonagold/Jonagored sterker op de
binnenlandse markt richten. Behulp-
zaam daarbij is de vroege onderbreking
in de continuïteit van de afzet van Elstar
en Braeburn. Elstar is waarschijnlijk om-
streeks april nog slechts in beperkte hoe-
veelheden beschikbaar. Bovendien blijft
de toename van het aanbod van over-
zeese appels binnen de perken. Tot me-
dio maart is in Europa slechts 17.300 ton
Gala aangekomen. Weliswaar 6.000 ton
meer dan vorig jaar, maar ten opzichte
van de normale hoeveelheid in 2011
is slechts de helft van de hoeveelheid
beschikbaar. De exporteurs beschikken
over alternatieve afzetmarkten in Azië
en de Verenigde Staten. De prijsstel-
lingen van 120 tot 145 euro/100 kg zijn
bij de grootwinkelbedrijven in Europa
namelijk niet afdwingbaar.
Helwig Schwartau, AMI Bureau Hamburg
Vertaling: Caroline van Assche
vakredacteur Fruitteelt
Solide markt pitfruit
Nederlandseuitbetaalprijzen
Conference 65-75mm
0
20
40
60
80
100
120
36 40 44 48 52 4 8 12 16 20 24 28KW
2012/13 2011/12 2010/11
Euro/100kg
© AMI
14
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
ming. In vergelijking met afzetseizoen
2010/’11 - waarbij appels in de zomer
van 2011 schaars werden - ontbreekt het
op dit moment aan 120.000 ton. Deze
uitstekende positie wordt echter teniet
gedaan door de recordvoorraad in Polen
van dit moment. Die Poolse voorraad
neemt de afzetmarkten in Oost-Europa
in bezit. Daardoor is er nauwelijks een
Europese productstroom van west naar
oost mogelijk. Bovendien staat Polen
onder sterke prijsdruk en heeft het
zich nog niet volledig vrijgemaakt van
de mechanisch bewaarde Idared en
Jonagold in de oostelijke regio’s. Daar
spreekt met nog van verkoopprijzen
van 18 tot 23 euro/100 kg. Volgens
Poolse verklaringen stijgen de prijzen de
Jonagored. Foto: NFO
Uw partner voor het machinaal snoeien van fruitbomen zowel zagen als knippen, in Zuid-West Nederland!
Kees Dominicus+ Amaliaplein 61
4424 HA Wemeldinge) 06 229 00 915
fruit-dominicus 120504.indd 1 04-05-2012 14:28:09
Geb
r. B
on
en
kam
p:
Uw
vert
rou
wd
e r
eg
iod
eale
r
Gebr. Bonenkamp b.v.Partner in de fruitteelt
WWW.GEBRBONENKAMP.NL
TielTel: 0344-820344
IJsselsteinTel: 030-6880999
fruit-bonenkamp 130305.indd 1 06-03-13 11:55
Uw partner voor het machinaal snoeien van fruitbomen zowel zagen als knippen, in Zuid-West Nederland!
Kees Dominicus+ Amaliaplein 61
4424 HA Wemeldinge) 06 229 00 915
fruit-dominicus 120504.indd 1 04-05-2012 14:28:09
Geb
r. B
on
en
kam
p:
Uw
vert
rou
wd
e r
eg
iod
eale
r
Gebr. Bonenkamp b.v.Partner in de fruitteelt
WWW.GEBRBONENKAMP.NL
TielTel: 0344-820344
IJsselsteinTel: 030-6880999
fruit-bonenkamp 130305.indd 1 06-03-13 11:55
Complete ULO Techniek CO2 scrubbers N2 generatoren
tel. 078 - 6733648 Bezoek ons op: www.storex.nl
Laat Schulp uwfruit flessen!
www.schulp.nlwww.schulp.nlwww.schulp.nlwww.schulp.nlSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenTelefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: 0346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 30
fruit-houg 121214.indd 1 14-12-12 12:13
Ook aanwezig zijn
bij Prognos?
Zie www.nfofruit.nl
Deze Fruitteeltdag groeit in populariteit, waardoor de huidige locatie voor het aantal standhouders te klein werd. Vanaf dit jaar vindt de beurs plaats in de Zeelandhallen te Goes.Kijk op www.nfo-evenementen.nl voor meer informatie.
Ook als standhouder deelnemen aan de
Zeeuwse Fruitteeltdag op 7 juni 2013?
16
Frui
ttee
lt 1
2, 2
3 m
aart
201
3, j
aarg
ang
103
TeeltGrootfruit
Koppen snoeien voor meer licht
Veelal zijn bij hogere bomen,
voorafgaande aan de snoei, de
koppen gesnoeid. Vorig jaar
hebben telers op een aantal
bedrijven, vanwege de vorst-
schade, in appelaanplanten be-
wust bovenin de boom minder
ingegrepen dan gebruikelijk is.
Nu is het wel belangrijk om dat
deze winter te corrigeren. Te
veel hout in de kop neemt veel
licht weg. Een duidelijk smalle
kop geeft een veel betere licht-
doorlatenheid ook voor de rij
die er naast staat. Bovendien is
het lastig om met de spuit alles
goed te bedekken wanneer de
kop te hoog of te breed is.
Mechanische snoei. Voor
telers die mechanische snoei
hebben toegepast, is de snoei
behoorlijk vereenvoudigd,
maar het is wel noodzakelijk
een goede correctiesnoei uit
te voeren. Wanneer u al meer-
dere jaren mechanisch snoeit,
is het niet ondenkbaar de
koppen weer eens te snoeien
met een hoogwerker om het
zware hout te verwijderen en
voldoende licht te garande-
ren. Correctiesnoei is nodig
om kwaliteit te waarborgen.
Zwak, hangend hout waar de
machine niet bij kan zult u zelf
moeten verwijderen. Creëer
daarnaast voldoende ruimte
zodat u de andere kant van de
rij kunt blijven zien en u er niet
werkelijk een muur van maakt.
Voordeel blijft ten opzichte
van traditionele snoei dat u
het ongeschoolde mensen kunt
laten doen en dat het sneller
gaat. Maar zodra de kwaliteit
onderuit gaat vanwege te wei-
nig handwerk in de boom cre-
eert u meer nadelen dan voor-
delen wat niet de bedoeling is
van mechanische snoei.
Maatwerk. Mechanische snoei
is maatwerk. In sommige kop-
pen zijn hele mooie scheuten
gegroeid met allemaal een
eindknop. Om circa eind april
(roze knop) deze scheuten
mechanisch te verwijderen kan
ongewenste groei en een min-
der vruchtbare kop opleveren.
Beter is het dan te wachten tot
na de oogst.
Ontwikkelingen. Onlangs
werd de venstersnoeimachine
van de Italiaanse fi rma Fama
gedemonstreerd (zie artikel op
pagina 10). Al met al is er veel
ontwikkeling op het gebied
van mechanische snoei dat als
doel heeft de teeltwerkzaam-
heden eenvoudiger te maken
en te komen tot een effi ciën-
tere inzet van arbeid. Voor de
teler is het er echter niet direct
eenvoudiger geworden omdat
u goed moet kijken naar uw
aanplant wat betreft groei, op-
bouw en kwaliteit. U moet zelf
de keuze maken met betrek-
king tot het tijdstip van snoei.
Een nog belangrijker aspect is
een goede dunning nastreven
en blijven corrigeren met de
snoeischaar.
Joris Wisse
Centrale Adviesdienst Fruitteelt
Gewas-bescherming
Grootfruit
Schurft is de meest besproken schimmel
Schurft (Venturia app) is de
meest besproken schimmel in
de fruitteelt. Met name vorige
jaar was de schurftbestrijding
zeer intensief. Op appel (ventu-
ria inaequalis) gaat het om een
andere schimmel dan op peer
(venturia pirina). De schimmels
hebben veel overeenkomsten,
maar de laatste jaren zijn er
aanwijzingen dat er toch ver-
schillen zijn in de levenscyclus.
Exacte details zijn niet bekend.
De uitstoot van ascosporen ge-
schiedt gedurende de primaire
periode. Globaal is dat de pe-
riode van het rijp zijn van de
ascosporen tot de tweede helft
van juni. De snelheid van de
potentiële ascosporenuitstoot
is afhankelijk van de weersom-
standigheden.
Het verloop van de infectie bij
appel en peer gaat wel rede-
lijk gelijk op en kan ontstaan
door conidiën of ascosporen.
Ascosporen zijn algemeen
voorkomend. Ze ontwikkelen
zich door de groei van myce-
liumdraden vanaf bestaande
schurftvlekken op afgevallen
blad. Bepalend voor het op-
treden van een schurftinfectie
door ascosporen zijn:
• Rijpe ascosporen en daarmee
uitstoot van het aangetaste
blad van vorig jaar.
• Regen (>0,2 mm) gevolgd
door een bladnat-periode en
een positieve temperatuur bo-
ven 0 °C.
• Groene delen aan de boom.
Kiembuis. Nadat de ascospore
is gekiemd, stopt de kiembuis
met groeien wanneer het
droog wordt. Als binnen acht
uur alles weer nat wordt, gaat
de groei weer verder en kan er
alsnog infectie ontstaan. Voor
het verder groeien zijn ook
dauw en mist voldoende. Blijft
het langer dan acht uur droog
dan sterft de kiembuis en blijft
infectie uit. De tijdsduur tussen
uitstoten en binnendringen
van ascosporen is afhankelijk
van de temperatuur. Mills (on-
derzoeker uit USA) ontdekte
de relatie tussen tijd en tem-
peratuur. Hij maakte de Tabel
van Mills. De eerste kiembui-
zen dringen binnen in het
product bij: het aantal uren x
de gemiddelde temperatuur =
100. Bij 140 (vroegere norm) is
al een groot gedeelte binnen-
gedrongen.
Conidiën. In situaties waar-
bij de infectie niet of slechts
curatief is bestreden, komt de
schimmel naar buiten. Zo’n
schurftvlek is in feite een groot
aantal dicht tegen elkaar
staande steeltjes (conidiën-
dragers) met daarop conidiën.
Infecties door conidiën komen
voor in geval van:
• Een situatie met takschurft
op peer. Dit is een driejarige
cyclus die is ontstaan door
schurftaantasting in het
voorgaande jaar op toen nog
kruidachtige scheuten. De aan-
tasting zit opgesloten in een
TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring
TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring
Werkwijzer
Een snoeidemonstratie. Blijf corrigeren met de snoeischaar. Foto: NFO
17
Fruitteelt 12, 23 maart 2013, jaargang 103
Volop in bloei
TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring
TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring
soort bolletjes, net op of onder
de bast, die openbarst.
• Een klein aantal appelper-
celen waar afgelopen zomer
schurftaantasting is ontstaan
en waar nu veel niet-
afgerijpte kruidachtige
scheuttoppen, al dan niet
met een oud blaadje,
voorkomen.
In percelen met conidiën
is extra waakzaamheid
geboden. Enerzijds
vindt infectie sneller
plaats doordat regen
niet noodzakelijk is.
Een dauwnacht, mist of
nevel is voldoende om
tot infectie te komen.
Daarnaast zit de bron
van sporulatie dichtbij
de nieuwe te bescher-
men groene delen op de
boom.
Preventief. Bestrijd met
een preventieve aanpak.
De middelen captan (Mal-
vin of Merpan) en Delan zijn
hiervoor algemeen geschikt.
Syllit Flow kunt u (uit oogpunt
van resistentiemanagement)
enkele malen preventief inzet-
ten of is in stopspray bruikbaar
maar wel wat lastig mengbaar.
Het etiket claimt een licht
curatieve werking waaraan u
niet te veel rechten moeten
ontlenen. Een voordeel van Syl-
lit Flow, en overigens ook een
nevenaspect van koperblad-
voedingen, is de werking op
conidiën. Curatief bestrijden
is spuiten bij begin infectie, er
is dan al wat schimmelweefsel
gevormd. Middelen zijn Cho-
rus, Scala en Score belangrijk
is een tijdige inzet en altijd in
combinatie met een betrek-
kingsfungicide.
Gebruik RIMpro als hulpmid-
del in de schurftbestrijding
en stem de intensiviteit van
uw bestrijding af op basis van
perceelhistorie, weersomstan-
digheden en snelheid van ge-
wasontwikkeling. Kortom zorg
voor bedekking van de groene
delen gevolgd door vruchten.
Na de primaire periode is on-
der normale omstandigheden
de kans klein dat later dat jaar
nog (veel) aantasting ontstaat.
Er zijn wel bespuitingen nodig
om eventuele uitbreiding te
voorkomen, dit in combinatie
met vruchtrotbestrijding.
Ferdy Tolhoek
Centrale Adviesdienst Fruitteelt
Klein- en steenfruit
Snoeiplanning opstellen
Maak de komende weken een
goede snoeiplanning. Probeer
voor de bloei het grootste deel
van de snoei afgerond te heb-
ben. Late snoei tijdens en na
de bloei geeft vaak meer afge-
broken knoppen en meituiltjes.
Uiteraard kunt u het gewas in
deze periode nog wel eens met
de snoeischaar nalopen gericht
op (vrucht)kwaliteit. Snoei-
ingrepen bij kers en pruim kunt
u het beste over het groeisei-
zoen verdelen.
Lichtopvang. Op de meeste
steenfruitpercelen is kort na de
oogst al dik hout bovenin het
gewas weggenomen ten be-
hoeve van de lichtopvang. Kort
voor de bloei kunt u bij een
overzichtelijker wintersilhouet
het beste overheersende, steile
groeitakken met de takken-
schaar in de rest van de boom
tot op een stomp wegnemen.
Tevens kunt u een overmaat
aan vruchthout wegnemen of
verenkelen. De groeikrachtige
scheuten die in het seizoen
ontstaan, kunnen tussen bloei
en oogst nog getopt worden
ten behoeve van een open, snel
opdrogend gewas. Loop ook
de jonge bomen al eens na op
‘verkeerde takken’. Sterk over-
heersende, steile groeitakken
verstoren anders de komende
jaren de boomopbouw � ink.
Knip ook de hergroeischeutjes
en kransscheuten in de kop-
pen kort terug. Vooral boven
in de boom dient u bij oudere
percelen steeds consequenter
te snoeien voor voldoende
lichtopvang. Door onderin de
boom wat langere stompen
aan te houden van circa 25-
30 cm, stimuleert u nieuwe
scheutvorming. Bovenin de
boom kan korter, op circa 10-
15 cm, gestompt worden, zeker
als bijvoorbeeld bij pruim geen
extra vertakking gewenst is.
Breken. Eventueel kunt u
er (beperkt) voor kiezen om,
naast het op een stomp zetten
van te sterke en steile groeitak-
ken, bij een tekort aan vrucht-
hout bij jonge bomen enkele
takken op stomplengte iets in
te knippen en vervolgens te
breken. Deze takken dient u
dan wel met een touwtje of
liever nog een juk weer vast te
zetten. Anders breekt bij wind
de tak alsnog af. Doe dit alleen
als komend seizoen productie
gewenst is. Zet altijd een aan-
tal knippen in de boom om
de vorming van nieuw hout te
bevorderen (verjonging). Het
uitbuigen van takken stimu-
leert geen vernieuwing. Pas dit
dus in steenfruit beperkt toe
en combineer altijd met enkele
knippen op stompen.
Tip. Pas het kerven van de
harttak, om vorming van
zijscheuten bij jonge kersen
te stimuleren, pas toe als de
betreffende knoppen bijna
in bloei staan en alleen als de
weersomstandigheden ge-
schikt zijn. In de praktijk zien
we vaak infecties van deze
wonden door bacteriën en/of
schimmels. Kies bij noodzaak
van kerven enkele droge da-
gen uit en dek de wonden ge-
lijk af met een fungicide.
Heino van Doornspeek
Vlamings BV
Heino.van.Doornspeek
@Vlamings.nl
Meituiltje in kers. Foto: Caroline van Assche, NFO
18
Fruitteelt is het verenigingsor-gaan van de Nederlandse Fruitte-lers Organisatie. Abonnementen zijn alleen te verkrijgen door leden van de organisatie.
Opzegging: schriftelijk, minstens drie maanden voor het einde van het kalenderjaar. Wijziging bedrijfsgegevens: schriftelijk tot 1 januari.
AdresgegevensPostbus 3442700 AH ZoetermeerLouis Pasteurlaan 62719 EE ZoetermeerTelefoon: (079) 368 13 00Fax: (079) 368 13 55
E-mail NFO-secretariaat en ledenadministratie: [email protected]
E-mail redactie: [email protected] Website: www.nfofruit.nl
RedactieHerman Bus (hoofdredacteur)Caroline van AsscheMarai Ebben (eindredacteur)Marijke van Ossenbruggen
RedactiecommissieH. BalkhovenA. GoesH. van Kekem A. OostveenM. RaveslootH. ReindersC. UijttewaalB.J. van WestreenenR. van ’t Westeinde
Advertentie-acquisitieBureau Van VlietRobert MondelaarsRemco WijnhoutPostbus 20, 2040 AA [email protected]: (023) 571 47 45Fax: (023) 571 76 80
DrukkerijDeltaHage, Den Haag
VormgevingRichard van Rheenen, Grafisch!OK
Uitgever en auteurs verklaren dat Fruitteelt op zorgvuldige wijze en naar beste weten is sa-
mengesteld en aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijk-heid voor schade, van welke aard ook, welke het gevolg is van handelingen en/of beslis-singen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van Fruitteelt wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring. Niets uit deze uitgave mag op enige wijze worden verveelvoudigd, opge-slagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
C O L O F O N
nfo agenda
TE KOOPKersenbomen op Gisela 5. 20 Vanda, 250
Regina, 200 Karina, 40 Stella, 90 Lapins, alles
4tak+. Tel. 06 5146 2813.
Koelaggregaat 3 pk. Prestcold 7.000 kcal bij -5
en +35 °C. Verdamper Helpman met 3 ventila-
toren. Geschikt voor 40.000 kg appels. € 1250.
Tel. 06 5515 8613.
Gebruikte boompalen 250 x 5/6 cm, 2.300
stuks en 180 st. 300 x 8/10 cm.
[email protected]. Tel. 06 2245 4865.
7.000 gebruikte boompalen.
Tel. 06 5128 6200.
Z.g.a.n. fertigatie-unit met EC-regeling.
Net APK gehad bij Van Gaal Beregening.
Tel. 06 2368 6794.
GEVRAAGDSnoeiwerk. Tel. 0345 651 457.
Vangbandje
NFO Algemene Ledenvergadering
Donderdag 18 aprilJaarlijkse ALV met in het alge-
meen gedeelte een lezing van dr.
ir. Ernst van den Ende, algemeen-
directeur Plant Sciences Group.
Aanvang huishoudelijk gedeelte:
12.30 uur; aanvang algemeen ge-
deelte: 15.00 uur (ontvangst vanaf
14.30 uur). Daarna tot 18.00 uur
gelegenheid tot netwerken. Loca-
tie: Restaurant de Betuwe, Kellen-
seweg 7, 4004 JB Tiel.
Noord-Holland Excursie naar Polen van 8 tot 12
juli. Wie meer informatie wil of
wil deelnemen aan deze excursie
kan zich opgeven via de e-mail:
U ontvangt dan het complete pro-
gramma. De kosten bedragen circa
€ 950 per persoon.
LimburgNoord- en Midden-LimburgWoensdag 3 april
De NFO houdt een bijeenkomst
over bodemmoeheid bij herinplant
op zandgronden. Certis gaat in op
de toekomst en beschikbaarheid
van metam-natrium. Drie PPO-
onderzoekers geven de laatste on-
derzoeksresultaten van het project
Teelt de grond uit; bodemmoeheid
resistente onderstammen en biolo-
gische grondontsmetting. Locatie:
Hotel Asteria, Maasheseweg 80A,
5804 AD Venray. Aanvang: 19.30
uur.
Zeeland/Noord-Brabant
Oost-Brabant Woensdag 3 april
De NFO houdt een bijeenkomst
over bodemmoeheid bij herinplant
op zandgronden. Certis gaat in op
de toekomst en beschikbaarheid
van metam-natrium. Drie PPO-
onderzoekers geven de laatste on-
derzoeksresultaten van het project
Teelt de grond uit; bodemmoeheid
resistente onderstammen en biolo-
gische grondontsmetting. Locatie:
Hotel Asteria, Maasheseweg 80A,
5804 AD Venray. Aanvang: 19.30
uur.
Zuid-HollandVijfheerenland en Alblasserwaard
Studieclub. Dit jaar kunt u weer
deelnemen aan de studieclub van
de afdeling Vijfheerenland en
Alblasserwaard. De club krijgt be-
geleiding van twee medewerkers
van de CAF. De kosten zijn 75 euro
per persoon. Meerdere personen
van één bedrijf die zich inschrijven
betalen 37,50 per persoon. Voor
meer informatie en inschrijven,
kunt een e-mail sturen naar Jan
van Buuren, info@vanbuurenfruit.
nl, of tel. 0345 641 937.
Noord-Hollandse Fruitteeltdag
Vrijdag 14 juniThema: Telen met e(en)missie.
Dit jaar heeft de organisatie van
de Noord-Hollandse Fruitteeltdag
als thema: Telen met een missie.
Het is haar missie om de emissie
van gewasbeschermingsmiddelen
te beperken. De nadruk ligt dan
ook op spuittechniek en doppen-
keuze. Er zijn tal van machines
op deze dag die worden gede-
monstreerd. Ook worden andere
noviteiten en natuurlijk eigen
vindingen getoond. Daarnaast
is er buiten en binnen een beurs
met een nog steeds groeiend
aantal standhouders. De mecha-
nisatiecommissie nodigt u uit om
voorafgaande aan de Fruitteeltdag
deel te nemen aan de excursies
op diverse fruitbedrijven onder
leiding van deskundigen. Locatie
Fruitteeltdag: Transportbedrijf
Jan Hoek, Driebanweg 2, 1607 ML
Hem. Aanvang excursies: 10.30 uur,
het vertrekpunt is bij Jan Hoek.
Aanvang Fruitteeltdag: 13.00 uur.
AgendaberichtenAgendaberichten voor deze
rubriek kunt u indienen tot
maandagochtend 09.00 uur
van de eerste week waarin
de redactie het bericht moet
plaatsen. In principe plaatst
de redactie het bericht in
twee achtereenvolgende
bladen. De Agendaberichten
opgeven via het digitale
formulier op de homepage
van www.nfofruit.nl >
Vakblad Fruitteelt.
Wanneer dit problemen op-
levert, stuur dan uw bericht
naar de redactie via e-mail
Noord-Hollandse Fruitteeltdag
2012. Foto: Herman Bus, NFO
VUURPOTTEN
1 pallet à 270 vuurpotten
à EUR 6,10per vuurpot excl. BTW
Diameter pot 18 cm – Hoogte 22 cm – Afvulhoogte 17 cmInhoud vuurpot ± 4,3 liter ± 4 kg paraffine – Brandduur ± 10 uur
Bestellingen en/of informatie:Leduc Chemie BV - [email protected] of 029425 38 39
fruit-le duc 130319.indd 1 19-03-13 12:24
fruit-van beelen 120112.indd 1 13-01-2012 14:02:50
Van den Oever VOF.Metalen Anti-diefstal sproeiers,Geschikt voor (nachtvorst)beregening.
06-41428748 / [email protected]
fruit-vd oever 130314.indd 1 14-03-13 13:44TE KOOP GEVRAAGD:
- SCHILAPPELEN
- INDUSTRIE-
APPELENBlokzijlerdwarsweg 12, MarknesseTel 0527-203917, Fax 0527-203944Mob. 06-53294479
Wat is uw Fruitbedrijf waard?OvernameToekomstige woningbouw / industrie of natuurMaatschappenWetvoorkeursrecht Gemeenten
Ons kantoor is gespecialiseerd in de Nederlandse fruitsector op het gebied van:
NIEUWE PACHTRECHT (KORTE PACHT)BOOMGAARDENTAXATIESONTEIGENING EN SCHADEREGELINGENAAN- EN VERKOOP BEGELEIDINGGEWASSCHADE
Neem vrijblijvend contact met ons op.
Van Gellicum Vastgoed b.v.Roodseweg 114156 AP Rumpt (Geldermalsen)0345 - 651635 06 - 51260930www.vangellicumvastgoed.nl
Rentmeesters- Makelaars- & Taxatiekantoor
VAN GELLICUM VASTGOED b.v.
Van RooijenISOLATIE SYSTEEMBOUW B.V.
Specialisten in het bouwen van: Koel- en vriescellen
Geconditioneerde ruimtes
Cellen voor ULO-bewaring
Renovatie ULO-cellen
Aftesten van ULO-cellen
Adresgegevens:Koekoeksbloem 11
6665 HG DrielThe Netherlands
T +31 (0)26 474 27 88F +31 (0)26 474 27 88M +31(0)6 3853 07 21
E [email protected] www.vrisolatie.nl
“Gewoon doen”
www.bayercropscience.nl
“Als de bloei van de peren afgelopen is en de groeiom-
standigheden goed zijn spuiten we op geel-oranje eitjes
Movento met voldoende water. Een goede opname van
Movento is belangrijk omdat het product zich door de
boom moet verspreiden. Wanneer de eitjes uitkomen
en de larven aan de jonge bladeren gaan zuigen wordt
hun ontwikkeling gestopt en breidt de populatie zich
niet meer uit. Movento is veilig voor roofwantsen en
oorwormen die de bestrijding dan over moeten nemen
zodra Movento is uitgewerkt. Deze strategie heeft goed
uitgepakt en we hebben in de zomer weinig last meer
gehad van deze lastige plaag”.
VOF H.J. van Lutterveld,
fruitbedrijf te Kesteren
Geb
ruik
gew
asb
esch
erm
ings
mid
del
en v
eilig
.
Lees
vóó
r ge
brui
k ee
rst
het
etik
et e
n d
e pr
oduc
tinfo
rmat
ie.
PERENBLADVLOBESTRIJDINGPERENBLADVLOBESTRIJDING
MET MOVENTO
TIMING EN OMSTANDIGHEDEN ZIJN BELANGRIJK