Friso Metz & Marco Martens
Op weg naar resultaatProfessioneel mobiliteitsmanagement
Friso Metz
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 2
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Programma
1. Over KpVV
2. Case studie: Oosteind Papendrecht
3. Slim reizen in 7 stappen
4. Workshop: slim reizen in Zuid-Merendal
5. MM: leerervaringen
6. SUMO
7. Workshop: Ziekenhuis Noord
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 3
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Introduction
Getting MM started
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 4
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Samen weten we meer
KpVV (Kennisplatform Verkeer en Vervoer)
- doelgroep: decentrale overheden
- doel: helpen bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid
- activiteiten doelgroep voorzien van kennis en netwerken
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 5
KennisplatformVerkeer en Vervoer
www.kpvv.nlwww.kpvv.nl www.kpvv.nlwww.kpvv.nl/mobiliteitsmanagement/mobiliteitsmanagement
Wat is MMMaatregelenEffectenPraktijkvoorbeeldenJuridische instrumentenFinanciële instrumentenAanpakLiteratuur
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 6
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Studiemateriaal nodig?
www.kpvv.nl (tip: wegwijzer mobiliteitsmanagement)
www.slimreizenin7stappen.nl
www.epomm.org (Europa)
www.tfmm.nl
www.slimreizen.nl
www.fietsberaad.nl
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 7
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Case: Oosteind, Papendrecht
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 8
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Mobiliteitsmanagement: definitie
MM = het organiseren van slim reizen
reizigers
overheden
werkgevers & publiekstrekkers
aanbieders mobiliteitsdiensten -
afspraken
afspraken afspraken
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 9
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Voordelen
Overheidbereikbaarheid
economie
milieu en leefbaarheid
veiligheid en rechtvaardigheid
gezondheid en welzijn
Werkgevers/ publiekstrekkersbereikbaarheid (als winst en continuïteit stijgt)
bedrijfsvoering (productiviteit, vervoerkosten, verzuim)
maatschappelijk verantwoord ondernemen, imago
voldoen aan wetten en regels
Aanbiederswinst en continuïteit
ReizigersMeer keuzemogelijkheden
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 10
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Discussie
Iedereen heeft baat bij MM
Toch komt het niet vanzelf tot stand
Hoe komt dat?
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 11
KennisplatformVerkeer en Vervoer
MM: het proces
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 12
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Slim reizen in 7 stappen
1. Open proces: samenwerking
2. Goede start (wie start?)
3. Samenhang van begin tot eind
4. Van doel naar oplossing
5. Van plan naar uitvoering
6. Marketing en communicatie: de reiziger centraal
7. Monitoring en evaluatie
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 13
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Slim reizen in 7 stappen
De 7 stappenDe 7 stappen MijlpalenMijlpalen
11 breng behoeften in kaart agenda
22 analyseer nut en noodzaak Intentieverklaring
33 maak er een project van convenant en plan van aanpak
44bereid het project voor projectplan + contract
55 voor het project uit uitgevoerd project
66 veranker de projectresultaten beheerplan + middelen
77 evalueer het project evaluatierapport
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 14
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Illustratie: Oosteind, Papendrecht
Start: Dijkverzwaring geeft problemen
1: breng behoeften in kaart Waterschap vreest claims
Gemeente en bedrijven: bereikbaarheid
2: analyseer nut en noodzaak VCC: -30% minder verkeer
3: maak er een project van - afstemming civieltechnisch werk
- omleidingsroute
- stimuleren fiets
- aanleg waterbushalte
- afspraken bedrijven + communicatie
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 15
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Illustratie: Oosteind, Papendrecht
4: bereid het project voor Afstemmen met civieltechnische werk
Bezoeken van bedrijven
5: voer het project uit Uitstel werkzaamheden: communicatie
6: veranker de projectresultaten x
7: evalueer het project Voor-, tussen- en eindmeting
Overlast bleef uit:-24% autoverkeer (-558 voertuigen)
-12% (blijvend effect)
+98% fietsgebruik (+112 fietsers)
+82% (blijvend effect)
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 16
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Illustratie: Oosteind, Papendrecht
Actor Rol BelangArcadis directievoering dijkverzwaring reductie van overlastBAM uitvoering civieltechnische werk complex project beheersenVCC ZHZ bewustwording creëren onafhankelijke advisering MM
maatregelen voorstellenOndern. goede inbreng ondernemersbelang goed verloop van het projectverenigingOnder- uitvoeren maatregelen continuïteitnemers communicatie naar werknemers
Bewoners- invloed uitoefenen veiligheid voor omwonendenvereniging Gemeente afstemmen belangen gezond bedrijventerrein
communicatie
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 17
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Krachtenveldanalyse
- Welke partijen zijn relevant?
- Hoeveel invloed heeft iedere speler op het project?
- Hoe liggen de belangen?
Checklist per actor:- Rol
- Belang
- Invloed
- Relatie
- Betrekken?
- Hoe benaderen
- Korte termijnactie
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 18
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Krachtenveldanalyse
Veel overeen- Coalitiepartners Bondgenotenstemming inhoud afspraken maken steun/ sponsoring
Opportunisten Twijfelaarsvraag om duidelijkheid bijpraten
Weinig overeen- Vijanden Opponentenstemming inhoud x overhalen
weinig vertrouwen Veel vertrouwen
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 19
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Opdracht: MM in Zuid-Merendal
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 20
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Opdracht: MM in Zuid-Merendal
Aanleiding 1:MM als tijdelijke maatregel; bijvoorbeeld tijdens B&O-werkzaamheden
Aanleiding 2:MM n.a.v. Netwerkanalyse; bijvoorbeeld om de ontwikkeling van een bedrijvenpark te stimuleren
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 21
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Groot Onderhoud
Aanleiding: rapport Bouwdienst m.b.t. onderhoudstoestand brug Merendaals kanaal
Weststad: bang voor overlast a.g.v. onderhoud; bestuurlijke koppeling geeft mogelijkheden voor aanleg geluidsscherm
Rijkswaterstaat: weegt af a) wanneer onderhoud kan plaats vinden en b) of dit gecombineerd kan worden met asfalteringswerkzaamheden A100
KvK, werkgevers, gemeente worden betrokken bij analyse problemen en aandragen oplossingen. Geeft draagvlak.
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 22
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Casus bedrijventerrein Zuidstad
Weststad is voor de aanleg van een extra rijstrook langs de snelweg A102 Dit terwijl de
aanleg van een groot innovatief bedrijventerrein gepland staat; wat een extra vervoersstroom op gang brengt tussen weststad en zuidstad
Net als enkele kleinere omliggende gemeenten
De plaatselijke politiek in Zuidstad is tegen de aanleg van een extra knooppunt en rijstroken, vanwege de extra milieudruk die dit met zich meebrengt
Natuurgebied Westerheide is tegen de aanleg van extra rijstroken, en pleit voor meer OV
Uit netwerkanalyse lijkt: tekort aan wegcapaciteit binnen enkele jaren
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 23
KennisplatformVerkeer en Vervoer
MM: Lessen (1)
- veel effecten mogelijk => kies een specifiek doel
- waar een wil is => is een effect
- vind de klik => vind de win-win
- MM start niet vanzelf
- duidelijke aanleiding helpt om
partijen bij elkaar te brengen
- organiseer je eigen succes
- ga er voor!
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 24
KennisplatformVerkeer en Vervoer
MM: Lessen (2)
- begin met een simpel project
- laat zien dat MM werkt
- begin met 1 project en evalueer goed!
- maak het daarna structureel
- bed in in beleid
- MM is geen doel maar middel!
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 25
KennisplatformVerkeer en Vervoer
MM: Lessen (3)
1) geen gedeeld perspectief: stoppen
2) creëer draagvlak en prioriteit
weinig concurrentie veel concurrentie
veel steun Dolphin Buffalo
weinig steun
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 26
KennisplatformVerkeer en Vervoer
MM: Lessen (4)
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 27
KennisplatformVerkeer en Vervoer
SUMO
- opzetten, monitoren en evalueren van MM-projecten
- grote potentie, maar…
- evaluatie vindt weinig plaats
- evaluatieproces niet transparant
- resultaten worden niet gebundeld
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 28
KennisplatformVerkeer en Vervoer
maatregel
effect ??
maatregelen & communicatie
A
effectenI
nieuw reisgedragHeffecten
tevredenheid over aanbod
G
uitproberen van aanbod
F
acceptatie aanbodE
gedragsverandering
tevredenheid over informatie
D
Interesse in
aanbodC
bekendheid met aanbod
B
aanbod
Analyseniveaus X externe factoren
P persoonskenmerkenMet SUMO
Zonder SUMOwat jij doet
wat jij wil dat de doelgroep
doet
de effecten
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 29
KennisplatformVerkeer en Vervoer
SUMO: voorbeeldproject TestreizigerX externe factoren vlak naast de bedrijven stoppen veel stadsbussen
P persoonskenmerken
maatregelen & communicatie
bekendheid
Interesse
tevreden over informatie
acceptatie
uitproberen
tevreden over aanbod
nieuw reisgedrag
effecten
doelgroep: 1.000 medewerkers van 4 bedrijven
specifiek: zij die meestal met de auto komenA 10 posters, 4 bijeenkomsten, 2 artikelen
B 480 medewerkers kennen de actie
C 280 bezoeken de bijeenkomsten
D 224 zijn tevreden over de informatie
E 54 mensen tekenen het contract
F 48 mensen proberen de bus
G 43 mensen zijn tevreden met de bus
H 22 mensen gebruiken de bus na een jaar
I 110.000 minder autokm; 20 ton minder CO2;
22 auto’s minder geparkeerd;
22 nieuwe abonnementen
effecten
gedrags-verande-ring
aanbod
achtergrond
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 30
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Bereidheid om gedrag te veranderen
- gedragsverandering kost tijd
- slimme vraag om te bepalen waar de doelgroep zit
- gebruik dit in voor- en na- onderzoek
1 2 3 4
bewustwordingsfase vasthoudengeen bewustzijn voorbereiding & actie
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 31
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Geenbewustzijn
Bewustwording
Voorbereiding& actie
Vasthouden
Welke van de volgende beschrijft het beste het gevoel dat je hebt bij de manier waarop je de auto gebruikt en in hoeverre je nadenkt over het verminderen van je autogebruik?
1a Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Daar ben ik blij mee. Ik zie geen reden om dit te veranderen.
1b Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik zou graag minder autorijden, maar denk dat dit op dit moment voor mij niet mogelijk is.
2 Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik denk er over na of ik soms/ altijd op een andere manier kan reizen. Maar ik weet niet hoe en wanneer.
3 Op dit moment gebruik ik mijn auto voor de meeste verplaatsingen. Ik ben van plan om de auto minder vaak te gebruiken en hoe ik dat wil doen. Maar ik ben nog niet tot actie over gegaan.
4a Ik ben mij bewust van de nadelige gevolgen van autogebruik. Daarom gebruik ik de auto zo min mogelijk. Ik ben van plan dit te komende tijd zo te houden.
4b Ik heb geen auto. Verminderen van autogebruik is dus niet van toepassing op mij.
Fasen van gedragsverandering: de slimme vraag
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 32
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Opdracht: SUMO
Ziekenhuis Noord werkt mee met Rijkswaterstaat. Van de 1.000 personeelsleden wil men tijdens het groot onderhoud wil men 50 auto’s uit de spits halen. Het ziekenhuis wil de Merendal Bereikbaarspas aanschaffen. Ook wil ze een fietsactie inzetten.
Opdracht:
- vul de SUMO-template in
- bepaal doelgroepen en aanbod (template 1)
- stel doelen en indicatoren vast (template 2)
13 januari 2010
MM: op weg naar resultaat 33
KennisplatformVerkeer en Vervoer
Vragen?
KpVV
Jaarbeursplein 15, Utrecht
www.kpvv.nl
www.slimreizenin7stappen.nl
Recommended