Geïnspireerde Architectuur

Waarom vraagt de praktijk om architectuur?• Doelgroep: Midden+hoger mgmt• Belastingdienst, Rechtspraak, CJIB, IND, UWV.

• Welke vraagstukken? Welke antwoorden?

• Nu: bloemlezing uit “praktijkverhalen”

• Visie: architectuur gaat verder dan methoden en technieken.

Inspiratie? Architectuur?

• “Kan het in J&J?”• “IT moet alleen

ondersteunen …”• “Apeldoorn luistert niet

naar ons…”

Sturen met Architectuur?

abstract concreet

vragend 2 1

sturend 3 4

architectuur

leid

ing

1e kwadrant

• leiding: vragend (geen beweging)• architectuur: concreet (wel richting)

2e kwadrant

• leiding: vragend (geen beweging)• architectuur: abstract (geen richting)

3e kwadrant

• leiding: sturend (wel beweging)• architectuur: abstract (geen richting)

4e kwadrant

• leiding: sturend (wel beweging)• architectuur: concreet (wel richting)

Sturen met Architectuur?

abstract concreet

vragend verlamd project

theoretisch project

sturend probleem-project

project met effect

architectuur

leid

ing

Sturen met Architectuur?

abstract concreet

vragend verlamd project(Waterschaps-belasting)

theoretisch project(BD: CR2)

sturend probleem-project ( WIA, enz.)

project met effect (IND: INDiGO)

architectuur

leid

ing

Architectuur moeilijk?Zo kan het ook …

• Samen met collega’s vlot en veilig een document maken

• Google Docs in plain English: http://www.youtube.com/watch?v=eRqUE6IHTEA (2m51s)

Een vraagstukje:

Hoe beschrijf je een proces om van Leeuwarden naar Abcoude te reizen?

Routebeschrijving Leeuwarden naar Abcoude• Van beginpunt tot hoofdwegen• Vertrek in noordelijke richting0 m00:00:001• Ga na 17 m linksaf de Raadhuisplein op17 m00:00:022• Ga na 50 m rechtsaf de Weerd op68 m00:00:113• Ga na 350 m rechtsaf de Wortelhaven op413 m00:01:304• Ga na 60 m linksaf de Voorstreek op473 m00:01:445• Ga na 100 m rechtsaf de Tuinen op574 m00:02:076• Ga na 175 m rechtsaf de Oosterkade op743 m00:02:487• Ga na 450 m linksaf de Blokhuisplein op 1,2 km00:03:458• Ga na 80 m rechtsaf op de Nieuweweg 1,3 km00:03:569• Ga na 400 m linksaf de Oostergoweg op 1,7 km00:04:4310• Ga na 1.7 km rechtsaf de Aldlansdyk op 3,3 km00:07:2911• Ga na 150 m linksaf de Overijsselselaan op richting HeerenveenHeerenveen 3,5 km00:07:42

• Hoofdwegen• Volg na 25 km op het knooppunt Heerenveen de A7, E22 richting Amsterdam/JoureA7 / • Neem na 7.3 km de derde afslag op de rotonde (de A6) richting Amsterdam/EmmeloordA6Amsterdam/Emmeloord36,0 • Volg na 98 km op het knooppunt Muiderberg de A1, E231 richting AmsterdamA1 /

E231Amsterdam134,1 km01:23:17+00:01:0115• Volg na 7.8 km op het knooppunt Diemen de A9 richting AmstelveenA9Amstelveen141,9 km01:27:46+00:00:2516• Volg na 6.7 km op het knooppunt Holendrecht de A2, E35 richting Maastricht/UtrechtA2 /

E35Maastricht/Utrecht148,6 km01:31:35+00:00:22

• Van hoofdwegen tot eindpunt• Neem na 4.6 km afslag Abcoude[afslag 3]153,2 km01:34:25+00:00:5818• Neem na 250 m de eerste afslag op de rotonde153,5 km01:35:0519• Neem na 0.5 km de tweede afslag op de rotonde (de Burgemeester des Tombeweg) richting

AbcoudeAbcoude154,1 km01:35:3820• Ga na 1.1 km linksaf op de Kerkplein155,2 km01:38:0821• U bent gearriveerd (Abcoude)155,2 km01:38:09• Totaal (tijden afgerond op hele minuten):155,2 km01:38+00:04

Rijd naar Abcoude

• Gebruik je wegenkaart/tomtom

• respecteer de verkeersregels

• (Vermijd de afsluitdijk)

Activiteitgebaseerd proces

1request mortgage Advise

4

Make proposal

5

book signed form

6

client conditions and agreements

7

file

8IntakeMonitor

deficiencies9

assess

accepted?

10

Analyse unsuccessful result

no

11

prepare

yes

outsource?

transfer to SSC

yes

12

mobilize parties

13

receive insurance documents

monitor timeliness

no

accepted?

14Discuss rejection with client

15Receive closure date

yes

no

Approval HQ?

no

16draft contracts

3Approve

Acceptance rulesLife insurance

rules

Offer & accept Close contract

Client

employee

$

HQ

Mortgageconsultant

2

assess & approve

yes

Regelgebaseerd proces

Every application gets a decision.Every application is confirmed to the client in writing.Every advice conforms to the ethical code of the bank.

Mortgageconsultant

Every application is filled out completely

Client

Every application gets a decision.Every offer contains the deficiencies that were open when the offer was approved.The credit assessor bases a decision is based on an assessment of the financial risk, personal risk, and securities.Credit

assessor

Approval for mortgages larger than € 250.000,- is required from HQ$

HQ

Activiteitgebaseerde BPM

• Volgorde op de tekentafel bepalen• nuttig voor routinewerk (Mintzberg’s machine

bureacracy)• scheiden van kennis en proces.• Conditie-Actie regels (CA-regels)

Regelgebaseerde BPM

• verkeersregels i.p.v. CA-regels• onderweg beslissen i.p.v. vooraf• nuttig bij kennisintensief werk (Mintzberg’s

professional bureacracy)• nuttig bij verrassingen• herbruikbare regels• mensen mogen zelf denken

Hoe?

…

Gegevens

Proces(sen)

Formele taal

Proces- besturingmet regels

berekenen

informerenveranderen

signalen

gebruikers

data

Demo: Rechtspraak

• Elke regel uit W&R• Alles gegenereerd (behalve L&F)• prototype op Open Source Software• gemaakt in &• toegepast in een (gewonnen)

aanbesteding

• Eenvoud• één waarheid en• één administratieve werkelijkheid…

INDOORS (Rechtspraak)

23

Aanleiding INDOORS

• minder uitgeven

• rechtmatig blijven werken

• beter besturen van IT

Vraagstuk:

• 235 koppelingen tussen 133 applicaties, waarvan 75 van de rechtspraak. Rechtspraak communiceert met 23 andere organen.

25

Aanpak:

• Een koppelvlak, “enabler” voor meer samenhang, eenvoud en inzichtelijkheid.

Voorbeeld …

• Eén waarheid– door “taal” te uniformeren op het koppelvlak;– door de taal van het recht leidend te maken.

• Eén ding in één doos– door gegevensverzamelingen te

uniformeren

26

Hoe dan?

27

Voorbeeld: betekenis

De rechtbank neemt geen kennis van berichten aan de rechtbank nadat vonnis is bepaald, tenzij blijkt dat de wederpartij met de kennisneming heeft ingestemd. (Bron: Art. 6 lid 1 Landelijk procesreglement voor civiele dagvaardingszaken)

Consequentie voor IT: Je kunt signaleren wanneer de rechtbankeen bericht krijgt nadat vonnis is bepaald, zonder dat dewederpartij met de kennisneming heeft ingestemd…

Waarom Ampersand?• eenvoud (want één waarheid over

applicaties heen)

• rechtmatig (want betekenis van het procesrecht is leidend)

• draagvlak (dmv. prototypes)

• betrouwbaar (want semantisch uniform berichtenverkeer)

Afbakening INDOORS:IT beperken tot ondersteuning• Procesrecht

– zitting, zaak, enz.,valt binnen scope.

• Materieel recht– jur. feiten zijn het exclusieve

domein van de rechterlijkemacht; dus buiten scope.

29

Semantisch model• 35 wetten/regelingen• 2984 artikelen• 7 à 15% is relevant voor ICT• nu: 35 à 50% dekking• 8 prototype demo’s

Bron

Relevante hoofdstukken voor het procesrecht Definitief

in sem. model

totaal in bron

schatting nog te verwerken

(#artikelen) (#artikelen) (#artikelen) (%)Wet op Rechterli jke Organisatie Hoofdstuk 2 ja 9 109 0 0%

Archiefwet 1995 Geheel ja 1 87 0 0%

Advocatenwet Geheel ja 6 83 0 0%

Archiefregeling Geheel ja 3 62 0 0%

Archiefbesluit 1995 Geheel ja 1 24 0 0%

Wet op de rechterli jke indeling Geheel ja 12 12 0 0%Besluit vaststell ing selectielijst neerslag handelingen beleidsterrein bedrijfsvoering rechterli jke macht vanaf 2002 (Rechtbanken)

Basisselectie-document ZM ja 1 1 0 0%

Besluit vaststell ing selectielijst neerslag handelingen beleidsterrein zorg voor de rechtspleging 1945 - 2002 (Minister van Justitie)

Basisselectiedocument zorg voor rechtspleging 1945– ja 1 1 0 0%

Landelijk strafprocesreglement nee 3 15 6 67%

Algemene Wet BestuursrechtHoofdstukken 6 en 8 nee 15 176 45 75%

Besluit justitiele gegevens nee 3 54 10 77%Landelijk Procesreglement voor Civiele Dagvaardingszaken nee 2 9 7 78%

Procesregeling bestuursrecht 2010 nee 5 49 20 80%Wet justitiele en strafvordelijke gegevens nee 3 79 20 87%

Wet GBAHoofdstuk 2, 3 en Bijlage I nee 5 98 40 89%

Strafvordering Boek 2, 3 en 4 nee 16 259 150 90%

Burgerli jke Rechtsvordering Boek 1, 3 en 4 nee 20 990 450 96%

Wet op het notarisambt nee 0 146 146 100%

Gerechtsdeurwaarderswet nee 0 97 97 100%

Wet op de rechtsbijstand nee 0 88 88 100%

Wet Bescherming Persoonsgegevens nee 0 83 83 100%Wet Bestuursrechtspraak bedrijfsorganisatie nee 0 31 31 100%

Beroepswet nee 0 21 21 100%

VIR-BI nee 0 19 19 100%

Besluit elektronische handtekeningen nee 0 11 11 100%Regeling elektronische handtekeningen nee 0 10 10 100%

Sturen op Kwaliteit

• Verbinden van juridische kennis met IT-kennis

– met “Ampersand” procesrecht omzetten in IT.

• Betekenis van berichten formeel definiëren

– wiskundige precisie

– eenvoud

– onderling consistent

• Timeboxing:

– tijd staat vast

– budget staat vast

– kwaliteit is stuurmiddel32

Samenvatting: Architectuur

• sturen met architectuur (paarden-metafoor)• eenvoud (Google-docs voorbeeld)• routebeschrijving vs. landkaart• activiteitgericht / zaakgericht / regelgerichte BPM• taal centraal• semantiek• Rechtspraak: kleine stapjes door semantiek• Ampersand als architectuur-instrument• wetten modelleren